FRS consulting

Đào tạo nhân lực tư vấn Việt Nam 2023

Khoá tiền đề Shindanshi: Đào tạo chẩn đoán viên cho

doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo

PHƯƠNG PHÁP CẢI TIẾN HIỆN TRƯỜNG SẢN XUẤT

CẢI TIẾN CÔNG ĐOẠN - IE

Tháng 10 năm 2023

FRS CONSULTING
FURUSAWA Satoshi
FRS consulting

Nội dung học hôm nay

Tăng lợi nhuận

Tăng giá Giảm chi
trị gia tăng phí

Phương pháp
Cải tiến 3 Mu IE

2
FRS consulting

Cấu trúc để thu được lợi nhuận (ngành chế tạo)

Điều kiện tạo ra giá
Lợi nhuận
trị của sản phẩm
Chất Chi Hạn Công Kiểu
lượng phí nộp nghệ dáng
Con Thiết Vật Phương
người bị liệu pháp Yếu tố sản xuất

Ｒ Ｇ Ｐ Ｄ Ｃ Ａ Yếu tố quản lý

Quản lý “nhìn thấy bằng mắt”, cải thiện

Hạ tầng
3 Mu, sử dụng kỹ thuật số
sản xuất
Hoạt động 5S (tổ chức tuân thủ quy
tắc), đào tạo nhân lực Nền tảng
3
FRS consulting

Bài 1

Cải tiến muri, muda, mura

4
FRS consulting

Muri, muda, mura (3 mu) là gì?

◎Nguyên nhân cản trở tăng năng suất ở hiện trường là:

Muri Động tác khi thao tác không tự nhiên, tốn

(Quá sức) sức.
Động tác, thao tác không cần thiết,
Muda
không sinh ra “giá trị” đang lẫn trong
(Lãng phí)
thao tác.
Mura Trạng thái không đồng đều về lượng việc
(Không đều) phải đảm nhận.

5
FRS consulting

Cụ thể là
※Chi tiết trình bày ở trang kế tiếp.
Muda

Muri Mura

Quá sớm Không đều về kỹ năng

Quá nặng Không đều về vật liệu
Quá khó Không đều về máy móc
Quá xa Không đều về quy trình
Quá nhiều Không đều về lượng công việc
Quá cao
Quá nóng
6
 FRS consulting

Các muda phát sinh ở hiện trường

Lãng phí: Lãng phí về vận chuyển Lãng phí về tồn kho
Sản xuất dư thừa
Lãng phí do sản xuất Lãng phí phát sinh do bố Lãng phí do giữ lượng
nhiều hơn mức cần thiết. trí mặt bằng, dây truyền tồn kho nhiều hơn mức
không tốt. cần thiết.

Lãng phí: Chờ đợi Lãng phí về thông tin Lãng phí về quản lý

Lãng phí do các công Lãng phí do nhầm chỉ thị, Lãng phí do thao tác dư
đoạn không cân bằng, quá nhiều thông tin dẫn thừa, chẳng hạn như
không tuân thủ chỉ thị. đến không hiệu quả. kiểm tra (quá nhiều).

Lãng phí: Làm ra Lãng phí: Khởi động Lãng phí: Làm ra
sản phẩm lỗi rác bỏ đi
Lãng phí do phát sinh lỗi, Lãng phí phát sinh khi Lãng phí do máy móc,
tiếp tục tạo ra hàng lỗi, bắt đầu làm việc sau một sản phẩm trở nên không
sửa hàng lỗi. thời gian dài không làm. cần thiết nữa, phải bỏ đi.

7
FRS consulting

Để phát hiện ra 3 mu thì phải:

Chuyển từ
Trạng thái không nhận thức vấn đề (có nhận ra nhưng mặc kệ)

Sang
Ở lại nơi làm việc suốt một thời gian dài

Không nhìn bằng con mắt chẩn đoán

thì không thể phát hiện được.

8
 FRS consulting

Để nâng cao năng suất ⇒ Kéo dài thời gian sinh ra giá trị

Công ty này đang sinh ra “giá trị” bằng công việc gì?
Ngành chế biến, chế tạo ⇒ Gia công
※Nếu là thiết kế - phát triển thì là tính năng sản phẩm, kỹ
thuật.
Đang “gia công” như thế nào?

Người (Người + máy) Máy (Tự động)

Hãy nhìn vào: “Người” đang gia “Máy” đang gia công
công bao nhiêu? bao nhiêu?

9
 FRS consulting
Thao tác của người
Thao tác sinh ra giá trị
Tăng tỷ lệ
Thao tác sinh ra giá trị
Thao tác cần thiết nhưng
không sinh ra giá trị
Thao tác không cần thiết và
cũng không sinh ra giá trị
Thao tác gồm
Thao tác không sinh ra giá trị
Thao tác cần Thao tác không cần
Giảm bớt Loại bỏ
Bản thân thao tác gia công
Thao tác đi kèm với gia công
Chuẩn bị, vận chuyển, bàn
bạc, bảo dưỡng máy,...
Thao tác lãng phí (muda): Chờ,
tìm kiếm, cử động không cần,...
10
FRS consulting

Trường hợp máy làm gia công:

Đang sinh ra giá trị = Máy đang chạy.

※Vai trò của công nhân là vận hành sao cho

không phải dừng máy ở mức nhiều nhất có thể.
⇒Công nhân làm gì trong khoảng thời gian máy
dừng?
Có thể làm trong lúc máy đang chạy không?

11
FRS consulting

Trường hợp gia công bằng máy (tự động) thì bí quyết là
nhìn vào thao tác chuẩn bị.
Phân loại chuẩn bị
Chuẩn bị Thao tác chuẩn bị tiến hành bên ngoài
bên ngoài máy, không dừng máy vẫn làm được.

Chuẩn bị Thao tác chuẩn bị phải dừng máy mới

bên trong làm được.
Thao tác
Thao tác tìm kiếm, vận chuyển lãng
lãng phí
phí, đi tay không,...

Liệu có thể chuyển chuẩn bị bên trong thành

chuẩn bị bên ngoài không?
Liệu có thể bỏ đi thao tác lãng phí không?
12
FRS consulting

Hãy chú ý chỗ này trong các thao tác chuẩn bị

bên trong!
Thao tác mà công Có khả năng chuyển thành
nhân phải rời khỏi chuẩn bị bên ngoài.
vị trí thao tác
Đi lấy vật liệu ・Liệu có chuẩn bị trước được
Đi lấy dụng cụ không?
Đi kiểm tra ・Liệu có thể chuẩn bị ghép
Đi vứt chất thải cùng với cái khác được không?
Đi làm việc khác ・Liệu có thể chuẩn bị trong lúc
rảnh không?

13
FRS consulting

Để cải thiện muri, muda, mura thì

Chủ nghĩa 3 hiện

Hiện Hiện Hiện

trường vật thực

Đi đến tận Cầm tận tay Tự mình xem,

hiện trường hiện vật xác nhận.

Vấn đề đang xảy ra ở hiện trường!

Nếu chỉ ngồi bàn giấy mà phân tích là không đủ!

14
FRS consulting

Chủ nghĩa 5 Gên (3 Hiện + 2 Nguyên)

Hiện Hiện Hiện

trường vật thực

Nguyên Nguyên
lý tắc
Cơ chế sinh ra sự vật và Quy luật và quy tắc cơ bản
hiện tượng.

15
FRS consulting

Áp dụng Chủ nghĩa 5 Gên

“Cải tiến 3 mu”, “cải tiến chất lượng”,...

phải tiến hành theo chủ nghĩa 5 Gên.

“Bản chất vấn đề nằm ở hiện trường.”

“Hiểu nguyên lý, nguyên tắc rồi mới tiến hành

cải tiến vấn đề.”

16
FRS consulting

Bài 2

Áp dụng phương pháp IE

(IE: Industrial Engineering)

17
 FRS consulting

Phương pháp IE là gì?

Là phương pháp phân tích, cải tiến

thao tác tại hiện trường sản xuất,

nghiệp vụ tại văn phòng

để đạt đến “phương pháp tối ưu”.

Hãy nhìn vào:

◎Theo đuổi phương pháp tốt

(phương pháp thao tác, quy trình công đoạn).

◎Đo và phân tích định lượng thời gian thao tác (thời gian, tỷ lệ).

18
FRS consulting

① Phân tích công đoạn

Phân tích công đoạn thao tác thành các động tác cơ bản
là “gia công”, “vận chuyển”, “dừng”, “kiểm tra”.
Tỷ lệ trên thời
gian tổng của Giá trị
Thao tác Ký hiệu công đoạn (áng gia tăng
chừng)

Gia công Vài % Có

Hoặc

Vận chuyển Vài % Không

Thiết bị Nạp vào
Tất cả đều
Hoặc

Kiểm tra Vài % Không là chủ đề

Số Chất
lượng lượng cải tiến.
Hoặc

80〜95%
Dừng Không
Lưu Dừng tổng thể
kho chờ
Nguồn: Kỹ thuật áp dụng “7 công cụ IE” để có lãi (Nikkan Kogyo Shimbun, Ltd.)

19
FRS consulting

Hãy nhìn vào sản phẩm dở dang

Tại sao đang phát sinh sản phẩm dở dang?

Tại sao có sản phẩm dở dang tại

“lưu kho”, “dừng chờ”, “kiểm tra”?

Vật liệu Sản phẩm hoàn

tồn kho thiện tồn kho
Sản phẩm dở dang
(tồn kho trung gian)

Gia công Gia công Gia công

20
FRS consulting

Để giảm dừng do sản phẩm dở dang:

◎Cải tiến cân bằng chuyền

◎Lập kế hoạch sản xuất tỉ mỉ hơn

◎Làm cho “nhìn thấy được”

sản phẩm dở dang
◎Sản xuất theo lô nhỏ
21
 FRS consulting

② Phân tích vận hành có tính công

Phương Độ
Phương pháp
pháp quan Mục đích chính Lĩnh vực áp dụng
phân tích
trắc xác

Phương pháp Quan trắc Nắm bắt nội dung ・Thao tác có thời gian
quan trắc trong tình trạng thao tác cấu thành dài
khoảnh khắc thao tác trong (vận hành có tính Đại ・Thao tác không ổn
(Work sampling) khoảng thời công, không tính khái định
gian ngắn. công) ・Thao tác do nhiều
nhóm cùng làm
Phương pháp Quan trắc Nắm bắt chính xác ・Thao tác chu kỳ ngắn
quan trắc liên tình trạng trình tự và phương ・Thao tác ổn định
tục thao tác một pháp thao tác. Chính ・Thao tác lặp lại
cách liên tục xác

22
FRS consulting

Phân tích thao tác xem là vận hành có tính công hay không
Thao tác chính
Vận hành Thao tác
có tính công chủ đạo
Thao tác phụ

Thao tác
chuẩn bị
Thao tác Do 作業余裕
công việc

Không phải Do 職場余裕

nơi làm việc
vận hành có Thao tác dư
tính công
Do mệt mỏi

Do 用達余裕
cơ thể người

23
FRS consulting

Bảng phân loại thao tác

Loại thao tác Nội dung thao tác Ví dụ
Thao tác Thao tác đang sinh ra giá trị. Uốn, lắp, cắt gọt
chính
Thao tác
chủ đạo Thao tác đi kèm theo thao tác Tháo - lắp chi tiết, kiểm tra
Thao tác phụ sinh ra giá trị, thực hiện theo sau khi gia công (phát sinh
quy tắc. với mỗi đơn vị sản phẩm)
Thao tác chuẩn bị (trước khi Lắp gá, chuẩn bị vật liệu, thu
Thao tác Thao tác
làm, sau khi làm thao tác) dọn sau khi làm (phát sinh
chuẩn bị chuẩn bị
với từng lô)
Thao tác không thể tránh Bảo trì máy, thay dụng cụ,
Do công việc
được, xuất hiện đơn lẻ. điều chỉnh máy
Do nơi làm Thao tác đặc thù tiến hành tại Giao ban đầu giờ, họp, hoạt
Thao tác việc nơi làm việc động cải tiến
dư Nghỉ để hồi phục mệt mỏi Dừng chờ để nghỉ giải lao,
Do mệt mỏi
nghỉ ngơi
Do cơ thể Chậm trễ do nhu cầu sinh lý Đi vệ sinh, uống nước
con người của con người

24
 FRS consulting

◎Work sampling (Phương pháp quan trắc trong khoảnh khắc)

Cửa vào
Người
quan
trắc
Công nhân A Công nhân B Công nhân C Công nhân D

Công nhân G Công nhân F Công nhân E

Cửa ra
Hiện trường
Trường hợp này là quan trắc 7 mẫu làm việc

25
FRS consulting

Gợi ý về số mẫu quan trắc theo từng mục đích

Số mẫu
Mục đích của work sampling
quan trắc
Quan trắc dự bị (kiểm chứng vấn đề có tồn tại
200
không?)
Dùng để cải tiến thao tác (phân tích nguyên
1,000
nhân,...)
Phân tích tỷ lệ vận hành có tính công một cách
2,000
chi tiết
Dùng trong thiết lập tỷ lệ dư và thời gian thao tác
Trên 5,000
tiêu chuẩn

26
FRS consulting

Phân tích work sampling – Ví dụ 1

Số lần Tỷ lệ Số lần Tỷ lệ
Thao tác chính 70 35.0% Vận hành
80 40.0%
Thao tác phụ 10 5.0% có tính công
Thao tác chuẩn bị 60 30.0%
Dư do công việc 20 10.0%
Không phải
Do nơi làm việc 34 17.0% vận hành có 120 60.0%
Thời
Do cơgian dư
thể con tính công
2 1.0%
người
Dư do mệt mỏi 4 2.0%
Tổng 200 100% Tổng 100%

27
FRS consulting

Phân tích work sampling – Ví dụ 2

(Biểu đồ 2 hình tròn) Biểu đồ Pareto

Work sampling Biểu đồ Pareto các thao tác
Số lần quan trắc Tỷ lệ lũy kế
ngoài thao tác chủ đạo
100%
300
90%

250 80%
Thao tác 70%
Thao tác
dư, 200 60%
chính,
30% Có tính 150
50%
Không 35% 40%
công,
tính 100 30%
công, 40% 20%
50
60% 10%

0 0%
Thao tác chuẩn
bị, 30% Thao tác
phụ, 5%

28
FRS consulting

Trường hợp là máy đang gia công thì tiến hành

phân tích vận hành có tính công của 「máy」.
(Phân loại thao tác)

・Vận hành có tính công (máy)

・Lắp vật liệu vào vị trí (lắp vào, tháo ra)
・Thay đổi để chuyển loại sản phẩm (thay khuôn, lập
trình,...)
・Dừng chờ (chờ công nhân (một người dùng nhiều máy),
trong lúc làm thao tác chuẩn bị cho máy khác,...)

29
FRS consulting

◎Phương pháp quan trắc liên tục

Người quan trắc

Quan trắc một cách liên tục tình trạng thao tác.

10:15:32 Bắt đầu

〜21:18 Dùng cẩu trần vận chuyển khuôn
Người thao tác
〜22:45 Dùng cẩu dỡ khuôn xuống
〜23:33 Siết chặt 4 bu lông
〜25:50 Điều khiển bảng điều khiển
・
・
・
Ghi thời gian hoàn thành của từng thao tác
※Cuối cùng mới thống kê thời gian thao tác từng cái.
30
 FRS consulting

③ Bố trí mặt bằng

Bố trí mặt bằng sẽ thay đổi tùy theo lượng sản xuất của nhà máy.

Lượng nhiều, Lượng vừa, Lượng ít,

chủng loại ít chủng loại vừa chủng loại nhiều

Bố trí mặt bằng Bố trí mặt bằng Bố trí mặt bằng

theo từng sản phẩm theo nhóm sản phẩm theo từng tính năng

31
FRS consulting

Kiểm tra thứ tự các bước và tần suất bằng From-To-Chart (thu data theo
đơn vị lô)
Ｔｏ Nơi để
Cắt Uốn Gọt Hàn Kiểm tra
Ｆｒｏｍ vật liệu

Nơi để
10 2 8 0 0
vật liệu

Cắt 0 9 0 3 2

Uốn 0 0 0 8 3

Gọt 0 0 0 5 3

Hàn 0 0 0 2 16

Kiểm tra 0 0 0 0 0

32
FRS consulting

Những điều nên cân nhắc khi bố trí mặt bằng

①Bố trí để giảm muda cho người thao tác

(đi bộ, để tạm,...)
②Bố trí sao cho khoảng cách vận chuyển là ngắn nhất.

③Bố trí sao cho tỷ lệ vận hành có tính công của thao tác
(máy, người) là tối ưu.

④Bố trí tận dụng được không gian 3 chiều.

⑤Bố trí có tính đến tính an toàn, thoải mái khi thao tác.

33
 FRS consulting

Phân tích làm vận chuyển linh hoạt hơn

(Bảng phân tích độ linh hoạt)

Băng chuyền
Thùng xe
tự động
(di chuyển
Chỉ số độ linh hoạt ngay)
Palet
Container (dựng lên) Chỉ số = 4
(gom lại)
Chỉ số = 3
Để rải rác
trên sàn Chỉ số = 2
Chỉ số = 1

Chỉ số = 0

34
FRS consulting

Phân tích làm vận chuyển linh hoạt hơn

Có cần làm hay không Chỉ số
Loại Thao tác cần làm độ linh
Gom Dựng Nhấc lên Mang đi hoạt
Gom⇒Dựng
Để rải
⇒Nhấc lên Cần làm Cần làm Cần làm Cần làm 0
rác
⇒Mang đi
Dựng
Container ⇒Nhấc lên Không cần Cần làm Cần làm Cần làm 1
⇒Mang đi

Nhấc lên ⇒Mang

Palet Không cần Không cần Cần làm Cần làm 2
đi

Thùng xe Mang đi Không cần Không cần Không cần Cần làm 3

Băng
Không cần Không cần Không cần Không cần Không cần 4
chuyền

35
 FRS consulting

Đồ thị phân tích độ linh hoạt

Để yên trên xe
Để rải rác trên sàn
Chất lên xe
Vận chuyển
Hạ xuống sàn
Chất lên xe
Vận chuyển

Vận chuyển
Để trên palet
Vận chuyển
Chỉ số độ linh hoạt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Công đoạn
Nguồn: Kỹ thuật áp dụng “7 công cụ IE” để có lãi (Nikkan Kogyo Shimbun, Ltd.)

36
FRS consulting

④ Phân tích công đoạn hành chính

Công việc hành chính cũng cần được

“làm sáng tỏ công việc (phân tích định lượng)”
như thao tác hiện trường.
(Phân tích báo cáo ngày)
Yêu cầu ghi ra thời gian đã làm từng loại công việc
hành chính trong khoảng thời gian 2 tuần đến 1
tháng, rồi phân tích.

37
 FRS consulting

Ví dụ về phân tích công việc hành chính (Phân tích công việc quản lý sản
xuất đã làm trong 1 tháng)
Phân tích công việc hành chính của 2 nhân viên QLSX
Nội dung thao tác Thời gian làm việc Tỷ lệ
Công việc vốn có của quản lý sản
Lập kế hoạch sản xuất 120.0 32.8%
Quản lý hệ thống sản xuất 26.5 7.2%
xuất:
Lập tài liệu chỉ thị sản xuất 22.5 6.1% ①Lập kế hoạch sản xuất
Kế hoạch số công 15.0 4.1% ②Quản lý hệ thống sản xuất
Điều chỉnh thay đổi sản xuất 11.5 3.1% ③Lập tài liệu chỉ thị sản xuất
Nhập liệu thành tích sản xuất 15.5 4.2%
④Kế hoạch số công
Kiểm kê kho 16.0 4.4%
Lập tài liệu dự toán 25.0 6.8%
⑤Điều chỉnh thay đổi sản xuất
Trả lời điện thoại 20.0 5.5% ⑥Nhập liệu thành tích sản xuất
Đàm phán hợp đồng với nhà thầu 11.0 3.0% ※ 57.7% của tổng thể
Lập biên bản họp 10.0 2.7%
Kiểm tra email 15.0 4.1%
Liên lạc hành chính 8.0 2.2%
Quản lý keo dán 10.0 2.7% ◎Liệu có cắt giảm được việc
Quản lý gas 12.0 3.3%
nằm ngoài công việc vốn có?
ISO 8.0 2.2%
Mua đồ dùng văn phòng 5.0 1.4%
Xử lý vấn đề 15.0 4.1% ◎Liệu có cắt giảm được công
Tổng 366.0 - việc vốn có?
38
FRS consulting

Ví dụ về phân tích công việc hành chính (Phân tích công việc quản lý sản
xuất đã làm trong 1 tháng bởi 2 nhân viên quản lý sản xuất.)
Thời gian
Nội dung thao tác
làm việc
Tỷ lệ Công việc vốn có của quản lý sản
Lập kế hoạch sản xuất 120.0 32.8% xuất:
Quản lý hệ thống sản xuất 26.5 7.2% ①Lập kế hoạch sản xuất
Lập tài liệu chỉ thị sản xuất 22.5 6.1% ②Quản lý hệ thống sản xuất
Kế hoạch số công 15.0 4.1%
③Lập tài liệu chỉ thị sản xuất
Điều chỉnh thay đổi sản xuất 11.5 3.1%
④Kế hoạch số công
⑤Điều chỉnh thay đổi sản xuất
Nhập liệu thành tích sản xuất 15.5 4.2%
⑥Nhập liệu thành tích sản xuất
Kiểm kê kho 16.0 4.4%
※ 57.7% của tổng thể
Lập tài liệu dự toán 25.0 6.8%
Trả lời điện thoại (của khách) 20.0 5.5%
Điều phối với nhà thầu 11.0 3.0%
Lập biên bản họp 10.0 2.7% ◎Liệu có cắt giảm được việc
Kiểm tra email 15.0 4.1% nằm ngoài công việc vốn có?
Liên lạc hành chính 10.0 2.7%
Làm theo yêu cầu ISO 8.0 2.2% ◎Liệu có cắt giảm được công
Việc khác 40.0 10.9% việc vốn có?
39