UNU SASACHAKUY

Allin p’unchay yachachiq hinallataq qankunapaq yachaymasiykuna. Kunan

p’unchay huñuy rimanqa UNU SASACHAKUYMANTA, llapanchis
yachanchis imaynatas kay ununchis sapa watan pisiyan ichapascha ukaq
watakunapaqpa mañana kay ununchis kanqañachu. Kunanqa uyarisun.

¿IMATAQ UNURI?

Unuqa sustancia líquida nisqa, mana q'apayniyuq, mana llimp'iyuq, mana

saborniyuq ima pachamamapi tarikun aswan ch'uya kayninpi,
mayukunata, quchakunata ima ruwaspa.

Kay unuqa tarikun kay planeta tierra nisqapi TRES CUARTAS PARTES
llapan planetanchismanta hinallataq unuqa hridrogeno y ogixenumanta
ruwasqa kachkan.

¿IMA SASACHAYKUNA YANAPAN ASTAWAN MANA UNUNCHIS

KANANPAQ?

• CONTAMINACION DEL AGUA: LLapanchis qhawanchis

imaynata nuqallanchistaq ununchista qhilchanchis k’upakunata
mana allinata wikch’uspa. Kay q’upakuna mayunchiskunaman
chayan kaykunata qhilchaspa. Kikillantaq pasan kay
desaguekunawan kaykunapas mayunchiskunaman chayan chayqa
mañana kay unuqa allinñachu uhanapaq ni nuqanchispaq ni
uhanchiskunapaq.
• UNU SURUCHIY: purisqanchispi o inchapascha wasinchispi
qhawanchis imaynata kay ununchis suruchkan, ichapascha mana
allintachua kay piletanchiskunata wisq’anchischu, hinallataq
uyanchista o kirunchista maqllikuspa ununa purichkallan. Mana
allintachu nuqanchispuni kay ununchista waqaychanchischu.
• CAMBIO CLIMATICO: kay cmabio climático nisqaqa
qallarichkan kay contaminación nisqamanta, kay kawsayninpi
rit’inchiskuna mana kapuchkanñachu, ruphayqa aswan kallpasapa
sapa wata, ch’akiy tiempupas mana kikinñachu.
• POBLACION NISQA ASTWAN YAPAKUCHKAN: Kay
watakunapi runaqa astawan paqarichan kayka ruwachkan mana
 aypananta. Runaqa imaymanataq hap’intay unuta munan
ichapascha allpa llank’ananpaq, kay hatun insdustriakunaq o
imaymanapaq chayqa mana unuqa imapaqpas aypapunñachu.

¿IMATA RUWASUNMAN UNUNCHIS MANA TUKUKUNANPAQ?

Wakinqa ninku kay unu sasachakuyqa manapas allchakunmanchu ichapas

chiqaq kay kanman ichaqa llanpanqa nuqanchismanta qallarin.
Wawanchiskunata, huch’uy irqikunata kikillataq hatunkunapaqpas
yachachina imaynanta aswan allintay ununchista hap’inanchispaq
hinallataq allinata yachana kay unuta usanchkanchis ichapascha p’acha
t’aqsaypaq tukuspaqa kay unutaqa uqkunani usanchisman ichapascha
uqkunata maqllinatap o plantachanchiskunata karpanapaq.

Nisqayku hina llapanqa nuqallanchismanta.

Sulpaykuy.