กฎหมายในชีวต

ิ ประจาวัน
คณาจารย ์สาขาวิชานิ ตศ
ิ าสตร ์
 2

หัวข้อบรรยาย

1) ความรู้เบื้องต้นว่าด้วยกฎหมาย 8) กฎหมายอาญา
2) สิทธิ 9) ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญ
3) การเคลื่อนไหวแห่งสิทธิ 10) ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรม
4) สัญญาและเอกเทศสัญญา
5) กฎหมายลักษณะทรัพย์และทรัพย์สิน
6) กฎหมายครอบครัว
7) กฎหมายว่าด้วยมรดก
กฎหมายลักษณะ
ทร ัพย ์และทร ัพย ์สิน
 4

ความหมายของทรัพย์และทรัพย์สิน
 5

ความหมาย
▪ ทรัพย์ หมายถึง วัตถุที่มีรูปร่าง
▪ ทรัพย์สิน หมายความรวมทั้งทรัพย์และ
วั ต ถุ ไ ม่ มี รู ป ร่ า ง ซึ่ ง อาจมี ร าคาและอาจ
ถือเอาได้
 6

ประเภท
▪ ทรัพย์สินสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท ดังนี้
1) อสังหาริมทรัพย์
2) สังหาริมทรัพย์
3) ทรัพย์แบ่งได้และทรัพย์แบ่งไม่ได้
4) ทรัพย์นอกพาณิชย์
 7

อสังหาริมทร ัพย ์
 8

อสังหาริมทร ัพย ์
มาตรา 139
อสังหาริมทรัพย์ หมายความว่า ที่ดินและ
ทรัพ ย์ อั น ติ ด อยู่ กับ ที่ ดิ น มี ลั กษณะเป็ น การถาวร
หรื อ ประกอบเป็ น อั น เดี ย วกั บ ที่ ดิ น นั้ น และ
หมายความรวมถึงทรัพยสิทธิอันเกี่ยวกับที่ดินหรือ
ทรั พ ย์ อั น ติ ด อยู่ กั บ ที่ ดิ น หรื อ ประกอบเป็ น อั น
เดียวกับที่ดินนั้นด้วย
 9

สังหาริมทร ัพย ์
 10

สังหาริมทร ัพย ์
มาตรา 140
สังหาริมทรัพย์ หมายความว่า ทรัพย์สิน
อื่ น นอกจากอสั ง หาริ ม ทรั พ ย์ และหมายความ
รวมถึงสิทธิอันเกี่ยวกับทรัพย์สินนั้นด้วย
 11

ทร ัพย ์แบ่งได้
 12

ทร ัพย ์แบ่งได้
▪ ทรัพ ย์ แบ่ ง ได้ หมายความว่ า ทรัพ ย์ อัน
อาจแยกออก จากกันเป็นส่วน ๆ ได้จริงถนัด
ชัดแจ้ง แต่ละส่วน ได้รูปบริบูรณ์ลาพังตัว
▪ ทรัพย์แบ่งไม่ได้ หมายความว่า ทรัพย์อันจะ
แยกออกจากกันไม่ได้นอกจากเปลี่ยนแปลง
ภาวะของ ทรัพย์และหมายความรวมถึงทรัพย์
ที่มีกฎหมายบัญญัติว่าแบ่งไม่ได้ด้วย
 13

ทร ัพย ์นอกพาณิ ชย ์
 14

ทร ัพย ์นอก
พาณิ ชย ์ ▪ ทรัพย์นอกพาณิชย์ หมายความว่า ทรัพย์ที่ไม่
สามารถถือเอาได้
▫ เช่น ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว เป็น
ต้น
▪ ยั ง หมายถึง ทรั พ ย์ ที่ โ อนแก่ กัน มิ ไ ด้ โ ดยชอบ
ด้วยกฎหมาย
▫ เช่น ที่ธรณีสงฆ์ หรือยาเสพติดชนิดต่างๆ
เป็นต้น
 15

ส่วนควบ อุปกรณ์ ดอกผล

 16

ส่วนควบ
ส่วนควบของทรัพย์ หมายความว่า ส่วนซึ่งโดย
สภาพแห่งทรัพย์หรือโดยจารีตประเพณีแห่งท้องถิ่นเป็น
สาระส าคัญ ในความเป็น อยู่ ของทรัพย์นั้ น และไม่ อาจ
แยกจากกันได้ นอกจากจะทาลาย ทาให้บุบสลาย หรือาช
ทาให้ทรัพย์นั้นเปลี่ยนแปลงรูปทรงหรือสภาพไป เจ้าของ
ทรัพย์ย่อมมีกรรมสิทธิ์ในส่วนควบของทรัพย์นั้น
 17

อุปกรณ์
มาตรา 147
อุปกรณ์ หมายความว่า สัง หาริมทรัพย์ซึ่งโดยปกติ นิยม
เฉพาะถิ่น หรือโดยเจตนา ชัดแจ้งของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธาน
เป็ น ของใช้ ป ระจ าอยู่ กั บ ทรั พ ย์ ที่ เ ป็ น ประธานเป็ น อาจิ ณ เพื่ อ
ประโยชน์แก่การจัดดูแล ใช้สอย หรือรักษาทรัพย์ที่เป็นประธาน และ
เจ้าของทรัพย์ได้นามาสู่ทรัพย์ที่เป็น ประธานโดยการนามาติดต่อหรือ
ปรับเข้าไว้ หรือทาโดยประการอื่นใดในฐานะเป็นของใช้ประกอบกับ
ทรัพย์ที่เป็นประธานนั้นอุปกรณ์ที่แยกออกจากทรัพย์ที่เป็นประธาน
เป็นการชั่วคราวก็ ยังไม่ขาดจากการ เป็นอุปกรณ์ของทรัพย์ที่เป็น
ประธานนั้น อุปกรณ์ย่อมตกติดไปกับทรัพย์ที่เป็นประธาน เว้นแต่จะ
มีการก าหนดไว้เป็นอย่างอื่น
 18

อุปกรณ์
ลักษณะของอุปกรณ์
▪ อุป กรณ์ย่ อมตกติดไปกั บทรัพย์ที่เ ป็นประธาน
เว้น แต่ตกลงไว้เป็ น อย่ างอื่น ดัง นั้น เมื่อ มีการ
โอน กรรมสิทธิ์ในทรัพย์ประธานให้กับบุคคลอื่น
ผู้รับโอนย่อมมีกรรมสิทธิ์ในอุปกรณ์นั้นด้วย
 19

ดอกผล
ดอกผล หมายถึง สิ่งซึ่งงอกเงยมาจากแม่ทรัพย์
โดยสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่
1) ดอกผลธรรมดา
2) ดอกผลนิตินัย
 20

ดอกผล
ดอกผลธรรมดา หมายความว่า สิ่งที่เกิดขึ้นตาม
ธรรมชาติของทรัพย์ซึ่งได้มาจากตัวทรัพย์ โดยการมีหรือ
ใช้ทรัพย์นั้นตามปกตินิยม และสามารถถือเอาได้เมื่อขาด
จากทรัพย์นั้น
 21

ดอกผล
ดอกผลนิ ติ นั ย หมายความว่ า ทรั พ ย์ ห รื อ
ประโยชน์อย่างอื่นที่ ได้มาเป็นครั้งคราวแก่เจ้าของ ทรัพย์
จากผู้อื่นเพื่อการที่ได้ใช้ทรัพย์นั้น และสามารถคานวณ
และถือเอาได้เป็นรายวันหรือตามระยะเวลาที่ กาหนดไว้