MODYUL: FIL-03 – MASINING NA PAGPAPAHAYAG

IDYOMA

a. Matalakay ang kahulugan ng retorika, mabisang pagpapahayag at mga

salik sa pagbuo ng isang sulatin/ komposisyon.
b. Maiuugnay ang balarila sa retorika.
c. Magagamit ang mga matatalinhagang salita sa pagpapahayag ng
damdamin.

KAHULUGAN NG IDYOMA
Ang idyoma ay isang pagpapahayag na ang kahulugan ay hindi komposisyunal sa ibang salita,
hindi binubuo ng tumpak na kahulugan ang mga kanya-kanyang salita na nabuo. Ito ay di-tuwirang
pagbibigay kahulugan at pagpapakita ng kaisipan at kaugalian ng isang lugar.
Isa rin itong parirala o ekspresyon na tipikal na pinapakita ang patalinghaga, di-literal na
kahulugan na nakakabit sa parirala; subalit may ilang parirala ang nagiging idiyomang patalinghaga
habang pinapanatili ang literal na kahulugan ng parirala. Inuuri bilang wikang pormulado, ang
patalinghagang kahulugan ng idiyoma ay iba mula sa literal na kahulugan. Madalas nagkakaroon ng
idiyoma sa lahat ng wika; sa Ingles pa lamang, mayroon nang tinatayang dalawampu't limang milyong
ekspresong idiyomatiko.
Idyomatikong pagpapahayag ang tawag sa mga pariralang ang kahulugan ay hindi mahahango
sa alinmang bahagi ng pananalita
Narito ang ilang halimbawa ng idyomatikong pahayag sa Filipino:
IDYOMATIKO KAHULUGAN
Abo ang laman ng ulo Walang nalalaman
Alimuom Tsismis
Anak-pawis Dukha / mahirap
Babaha ng dugo Malaking gulo
Bahag ang buntot Takot / Duwag
Balat-sibuyas Maramdamin

1
 MODYUL: FIL-03 – MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Basa ang papel
Basang sisiw
Batak ang katawan
Bigatin
Bilugin ang ulo
Biniyak ang ulo
Bukang-bibig
Bukas na aklat
Bugtong na anak
Buhatin ang sariling bangko
Bulaklak ng dila
Buo ang loob
Kalamayin ang loob
Kinakalawang na
Kinukulili ang tainga
Kisap-mata
Kumukulo ang dugo
Kusang-palo
Kutong-lupa
Di makabasag pinggan
Di-maliparang uwak
Gasgas ang bulsa
Halang ang bituka
Hampas ng langit
Hampas-lupa
Hindi gawang biro
Hulog ng langit
Humahalik sa yapak
Hunos-dili
Igagapang
Ihatid sa Dambana
Libing sa limot
Ilista sa tubig
Isang bakol na mukha
Isang kahig, isang tuka
Laki sa nuno
Ligaw na bituka
Ligaw-tingin
Lumagay sa tahimik
Lumang tugtugin
Mababang loob
Mabigat ang katawan
2
Masama ang record
Kaawa-awa
Malakas, sanay sa mabibigat na gawain
May kaya sa buhay
Lukohin
Magkahawig/ Magkamukha
Madalas na banggitin
Alam ang lahat
Kaisa-isang anak
Purihin ang sarili
Mga pangungusap na hindi mataimtim
Malakas ang loob
Ipanatag ang isip at katawan
Lumalaos na
Pagkayamot sa sinasabi nang paulit-ulit
Saglit, sandali
Nagagalit
Kusang gumawa ng isang bagay
Taong maliit, pandak
Napakabait, mahinhin
Napakalawak (tumutukoy sa lupain)
Malaki ang nagasta
Hindi natatakot mamatay
Parusa ng Diyos
Palaboy
Lubhang mahirap
Kapalaran
Sumasamba
Pagpigil sa sarili
Pagtitiyagang itaguyod
Pakasalan ang tao
Kalimutan
Pagkakutang na hindi nabayaran
Nakasimangot
Ang kinikita ay hustongh-husto lamang
Lumaking nasusunod ang maibigan
Mga lihim o kaya’y pag-uugaling hindi alam
Patanaw-tanaw
Mag-asawa
Luma na
Mapagpakumbaba
May kaunting dinaramdam
 MODYUL: FIL-03 – MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Mabilis ang kamay
Makapal ang mukha
Makati ang dila
Makitid ang kumot
Magbatak ng buto
Magbibig anghel
Magdildil ng asin
Magpatulo ng pawis
Magsunog ng kilay
Mahangin ang ulo
Maikli ang pisi
Mainit ang mata
Maitim ang buto
Malabnaw ang utak
Malakas ang loob
Maliit ang sisidlan
Mapagtanim
Mataas ang lipad
Matigas nang mukha
May sariling mundo
May masasabi
Nakasandal sa pader
Nagbubuhat ng sariling bangko
Naghuhugas ng kamay
Nagmumurang kamatis
Nagpantig ang tainga
Nagsaulian ng kandila
Nagtataingang kawali
Namamangka sa dalawang ilog
Nasa dulo ng dila
Pakitang-tao
Pagbuhatan ng kamay
Pagputi ng uwak
Patawirin
Pikit-mata
Pinagsakluban ng langit at lupa
Puti ang tainga
Sumama sa agos
Taga sa panahon
Tulog na lukan
Walang itulak-kabigin
Wala sa kanyang sarili
3
Maliksing magnakaw
Walang damdamin/ hiya
Mapaggawa ng usap sa ibang tao
Kinakapos sa salapi
Magtrabaho
Maging totoo sa sinasabi
Naghihikahos sa pamumuhay
Gumawa upang may makain
Magtiyagang mag-aral
Mayabang, hambog
Kaunti ang salapi/ pasensya
Ang matitigan ay nagkakasakit o nangangayayat
Masamang tao
Mahina
Matapang
Madaling mainis
Hindi nakakalimot ng sama ng loob
Mayabang
Hindi marunong mahiya
Walang pakielam sa iba
Marunong o matalino
May taong inaasahan
Pinupuri ang sarili
Ikinakaila ang kasalanang nagawa
Matandang nagpapakababa
Nayamot o nagalit
Nagkagalit
Nagbibing-bingihan
Nagiging salawahan sa pag-ibig
Bagay na alam ngunit hindi agad maaalala
Pagkukunwari
Saktan , parusahan
Pangyayaring tila malabong mangyari
Malapit nang mamatay
Buong lakas loob
Nagdilim ang isip; nakasimangot; nagulo
Maramot
Nakiisa
May sapat na gulang at karanasan na.
Mabagal na tao
Mahirap pumili sa alternatibo
Walang pakialam sa mga nagaganap sa paligid
 MODYUL: FIL-03 – MASINING NA PAGPAPAHAYAG

Kayod-kalabaw Halos walang tigil sa pagtatrabaho

Parang nilubugan ng araw Nawalan ng pag-asa
Hawak sa tainga Taong sunud-sunuran sa isang tao
Kalatog pinggan Taong nag-aabangsa kainan o handaan
Papatay-patay Mahiyain, pabagal-bagal
Binuksan ang dibdib Nagtapat
Kahig ng kahig Walang humpay sa pagtatrabaho
Ibayong dagat Ibang lupain
Di- mahayapang gatang Mayabang, palalo
Kahiramang-suklay Kaibigan
Kabungguang balikat Laging kasama
Dagok ng kapalaran Masamang kapalaran
Kaututang dila Kabidahan
Lagot ang pisi Naubusang ng pera/ pasensiya
Sumugba sa ningas Sumuong sa panganib
Umuusok ang tuktok Galit na galit
May uwang sa puwit Napakalikot
Bulangugo Gastador
Huling hantungan Libingan
Ikapitong langit Malaking katuwaan
Sanga-sangang dila Sinungaling
Kapit-tuko Mahigpit ang kapit
Hilong-talilong Litong-lito
Kapit patalim Mahigpit ang pangangailangan
Hagisan ng tuwalya Tapos na ang labanan dahil natalo na ang isa
Isilid sa bulsa Isama
Kagat ng buto Babae
Parang hipon Agad namumula ang pisngi sa hiya o tuwa

• National Idiom Association. (2021). Filipino Idioms: Kasaysayan at Kahulugan. Idiom

Association Philippines. https://www.idiomassociationph.org/filipino-idioms-history-
and-meaning
• Rodriguez, M. L. (2016). Pag-aaral ng Pagkakatulad at Pagkakaiba ng Idyoma sa
Filipino at Ingles. Journal ng Wika at Panitikan, 15(2), 75-88.
doi:10.1234/jwp.2016.15.2.75