MÖÅ

T SÖË BIÏÅN PHAÁP PHAÁT TRIÏÍN NÙNG LÛÅC

TRÛÚÁC KHI ÀOÅC VÙN BAÃN” CUÃA
“CHIÏËC
NGUYÏÎN
THUYÏÌN
MINH
NG
(CHÛÚNG TRÒNH NGÛÄ VÙN 12)
ÀÊÅU THÕ HUÏË*

Ngaây nhêån baâi: 11/10/2017; ngaây sûãa chûäa: 15/10/2017; ngaây duyïåt àùng: 20/10/2017.
Abstract:
“The offshore boat” is a typical short story for style of writer Nguyen Minh Chau in terms of theme, penmanship, a
well as artistic outlook. To develop reading comprehension skills for students in learning this work, author suggests some wa
as text overview, link of experiences, author’s chair. These methods could help students to be more active in the reading pro
contents to reality, develop general thinking and enhance the interest in studying. Also, these methods contribute to deve
comprehension skills of students in learning this writing in particular and improvement of quality of learning literature in ge
Keywords:Method, reading comprehension skills, pre-reading, students.
Àùåt vêën àïì mang àêåm tñnh thúâi sûå trïn àaä taåo ra niïìm say mï vaâ hûáng
Chiïëc thuyïìn ngoaâi xa (CTNX) cuãa Nguyïîn Minh Chêu thuá cho GV vaâ HS khi àoåc hiïíu truyïån ngùæn naây.
(NMC) laâ truyïån ngùæn tiïu biïíu cho saáng taác vùn hoåc Viïåt Viïåc àùåt VBCTNX úã chûúng trònh Ngûä vùn 12 cuäng laâ
Nam sau 1975 úã nhiïìu phûúng diïån nhû: àïì taâi, buát phaáp, möåt yïëu töë thuêån lúåi àïí PTNLÀH VB cho HS... Sûå hoaân
tû duy thêím mô, àiïím nhòn nghïå thuêåt... Bùçng viïåc kïí laåi thiïån tûúng àöëi vïì thïí chêët, nhêån thûác, caãm xuác, xaä höåi cuãa
cêu chuyïån àúâi thûúâng trong cuöåc söëng gia àònh cuãa möåt HS lúáp 12 laâ möåt àiïìu kiïån quan troång àïí HS coá thïí thûåc
ngûúâi àaân baâ haâng chaâi ngheâo khöí, NMC àaä khiïën ngûúâihaânh nhûäng biïån phaáp ÀHVB nhùçm phaát huy khaã nùng
àoåc khöng thöi trùn trúã, day dûát vïì nhûäng vêën àïì noáng boãng phên tñch, cùæt nghôa, lñ giaãi VB; kïët nöëi VB vúái VB, VB vúái
cuãa xaä höåi nhû : laâm thïë naâo àïí giaãi phoáng con ngûúâi khoãi HS, vúái cuöåc söëng thûåc cuãa xaä höåi... Tuy nhiïn, nïn sûã duång
àoái ngheâo, tùm töëi; laâm thïë naâo àïí nhên caách con ngûúâi biïån phaáp naâo àïí coá thïí phaát triïín hiïåu quaã nhêët nùng lûåc
khöng bõ tha hoáa khi hoå phaãi vêåt löån vúái cuöåc söëng mûu sinh;ÀHVB cuãa HS laåi laâ cöng viïåc cêìn àïën sûå tñnh toaán tó mó vaâ
laâm thïë naâo àïí nghïå thuêåt khöng phaãi laâaánh trùng lûâa döëi aáp duång linh hoaåt cuãa möîi GV trong tûâng hoaân caãnh hoåc têåp
cuãa cuöåc àúâi... Muöën hoåc sinh (HS) àoåc vaâ hiïíu àûúåc nhûängcuå thïí.
vêën àïì àoá, giaáo viïn (GV) phaãi cung cêëp cho caác em nhûäng 2. Möåt söë biïån phaáp PTNLÀH cho HS lúáp 12 trûúác
biïån phaáp àoåc hiïíu vùn baãn (ÀHVB) phuâ húåp úã caã ba giaikhi àoåc VB “CTNX” cuãa NMC
àoaån: trûúác khi àoåc (before reading), trong khi àoåc (while 2.1. Biïån phaáp töíng quan vïì vùn baãn (TQVVB)
reading) vaâ sau khi àoåc (after reading). Baâi viïët giúái thiïåu 2.1.1. Muåc tiïu cuãa biïån phaáp TQVVB
möåt söë biïån phaáp phaát triïín nùng lûåc àoåc hiïíu (PTNLÀH)
Biïån phaáp TQVVB nhùçm phaát triïín möåt thaânh töë trong
cho HS trûúác khi àoåc vùn baãn (VB) CTNX cuãa NMC.
cêëu truác bïì sêu cuãa nùng lûåc ÀHVB laâ khaã nùng sùén saâng
1. Truyïån ngùæn “CTNX” vaâ khaã nùng PTNLÀH
huy àöång caác tri thûác nïìnàïí quan saát töíng thïí nhùçm phoãng
cho HS lúáp 12
àoaán vaâ àaánh giaá sú böå nöåi dung vaâ hònh thûác cuãa VB trûúác
TruyïånngùænCTNXcuãaNMCàaäàûúåcnhiïìunhaânghiïn
khi HS bûúác vaâo hoaåt àöång àoåc. AÁp duång biïån phaáp naây,
cûáu baân àïën. Theo taác giaã Nguyïîn Vùn Àûúâng, taác phêím
GV seä giuáp HS biïët sûã duång möåt khoaãng thúâi gian cêìn thiïët
àaä giuáp NMCcùæm “ möåt möëc coåc tiïu trïn àûúâng saáng taác
àïí nhêån ra àöëi tûúång mònh chuêín bõ àoåc hiïíu thuöåc thïí loaåi
cuãa mònh”vaâ chûáng toã öng laâ nhaâ
“ vùn coá têìm cúä thúâi àaåi
,
naâo, tûâ àoá tòm cho mònh caách àoåc hiïíu phuâ húåp. Ngoaâi ra,
ngûúâi àaä nguåp lùån sêu vaâo àúâi söëng dên töåc vaâ nhên dên”
àïí
tòm hiïíu, khaám phaá vaâ phaãn aánh cuöåc söëng úã nhiïìu goác biïån phaáp naây coân taåo têm thïë àoåc, kñch hoaåt nhûäng tri thûác
khuêët [1]. Nhoám caác taác giaã trong Hûúáng dêîn thûåc hiïån cêìn thiïët àaä biïët vïì VB àïí hoaåt àöång àoåc coá thïí diïîn ra dïî
chuêín kiïën thûác kô nùng mön Ngûä vùn lúáp 12cuãa Böå GD- daâng hún, hiïåu quaã hún [3].
ÀT khùèng àõnh: CTNX khöng chó thïí hiïån nhûäng chiïm 2.1.2. Caách thûác tiïën haânh biïån phaáp TQVVB.
nghiïåm sêu sùæc cuãa nhaâ vùn phña sau nhûäng mêu thuêîn, Àïí tiïën haânh biïån phaáp naây, GV nïn hûúáng dêîn HS traã
nghõch lñ cuãa cuöåc àúâi vaâ nghïå thuêåt maâ coânrung lïn höìi lúâi nhûäng cêu hoãi sau:
chuöng baáo àöång vïì tònh traång baåo lûåc gia àònh vaâ hêåu quaã* Trûúâng Trung hoåc phöí thöng Àöng Thuåy Anh, huyïån Th
khön lûúâng cuãa noá[2]. Võ trñ vaâ nhûäng thöng àiïåp sêu sùæc tónh Thaái Bònh

30 Taåp chñ Giaáo duåc söë 418

(kò 2 - 11/2017)
 1) Tûâ nhan àïì taác phêím, em coá dûå àoaán gò liïn quan àïën - Möåt vñ duå vïì PHT àaä hoaân thaânh:
taác phêím khöng (taác giaã, hoaân caãnh saáng taác, nöåi dung, nghïå 2.1.3. Khaã nùng vaâ hiïåu quaã sûã duång biïån phaáp TQVVB
thuêåt, yá nghôa...) Biïån phaáp TQVVB phuâ húåp vúái daåy àoåc hiïíu VB
2) Em àaä biïët nhûäng gò vïì taác giaã? Nhûäng hiïíu biïët àoá coáCTNX cuãa NMC vaâ hêìu hïët caác VB àoåc hiïíu trong
liïn quan àïën VB àang àoåc hiïíu khöng? chûúng trònh Ngûä Vùn THPT. Biïån phaáp naây thûúâng
3) VB thuöåc thïí loaåi naâo? Em biïët gò vïì àùåc àiïím, phûúng nùçm úã àêìu tiïët hoåc, vò vêåy ngoaâi muåc tiïu PTNLÀH coân
phaáp àoåc hiïíu thïí loaåi àoá? taåo têm thïë, gúåi sûå hûáng khúãi àïí HS àoán nhêån baâi hoåc.
4) Em coá êën tûúång vúái phêìn nhêån xeát, àaánh giaá cuãa ngûúâi Vò thïë, GV nïn sûã duång biïån phaáp naây vúái nhiïìu hònh
biïn soaån vïì taác giaã vaâ VB khöng? thûác àa daång nhû: cho caác nhoám thi nhau trònh baây
5) Thúâi àiïím ra àúâi cuãa VB coá gò àùåc biïåt? nhûäng hiïíu biïët ban àêìu vïì taác giaã taác phêím, nhoám
6) Caác chuá thñch úã chên trang coá giuáp ñch gò cho ngûúâi àoåc thùæng seä àûúåc thûúãng nhûäng phêìn quaâ hêëp dêîn; hoùåc
khi àïën vúái VB? cho möåt nhoám trònh baây nhûäng hiïíu biïët cuãa mònh vïì taác
GV coá thïí thiïët kïë sùén phiïëu hoåc têåp giuáp HS thûåc hiïångiaã, taác phêím bùçng hònh aãnh trïn maáy chiïëu, caác nhoám
biïån phaáp TQVVB trong daåy hoåc phêìn tiïíu dêîn VB CTNX khaác nhêån xeát, böí sung; hoùåc trònh baây nhûäng hiïíu biïët
cuãa NMC nhû sau: vïì taác giaã, taác phêím dûúái hònh thûác tranh veä vïì chên
- GV gúåi dêîn vaâ nïuyïu cêìu: Taác phêím vùn chûúng chó dung taác giaã, nhûäng caãm nhêån bûúác àêìu vïì taác phêím;
söëng àûúåc trong têëc loâng cuãa nhûäng ngûúâi tri kó laâ baån àoåc. hoùåc haát, laâm thú vïì taác giaã, taác phêím...
Thïë nhûng khöng phaãi baån àoåc naâo cuäng hiïíu àûúåc taác 2.2. Biïån phaáp kïët nöëi, traãi nghiïåm (KN, TN)
phêím vaâ thöng àiïåp cuãa taác giaã. Thûåc tïë coá nhûäng chuyïån 2.2.1. Muåc tiïu cuãa biïån phaáp KN, TN
ngûúâi àoåc hiïíu sai lïåch hoaân toaân giaá trõ cuãa taác phêím vaâ Möåt trong nhûäng thaânh töë quan troång cuãa cêëu truác nùng
suy nghô cuãa nhaâ vùn, vaâ viïåc àoåc hiïíu VB CTNX cuãa NMC lûåc ÀHVB úã bïì sêu laâ khaã nùng hïå thöëng nhûäng tri thûác nïìn
cuäng khöng nùçm ngoaâi quy luêåt àoá. Vêåy phaãi laâm thïë naâo àïí liïn quan àïën VB. AÁp duång biïån phaáp KN, TN chñnh laâ
trúã thaânh möåt àöåc giaã tri kó
cuãa nhaâ vùn NMC? Trûúác hïët, phûúng phaáp àïí phaát triïín thaânh töë nùng lûåc quan troång àoá.
chuáng ta khöng thïí boã qua nhûäng yïëu töë ban àêìu cuãa VB Thöng qua biïån phaáp naây, GV seä giuáp HS huy àöång nhûäng
nhû : nhan àïì, thúâi àiïím saáng taác, taác giaã, thïí loaåi ... búãi àêy tri thûác, traãi nghiïåm, vöën söëng coá trûúác àïí liïn hïå, kïët nöëi vúái
seä laâ nhûäng thöng tin àêìu tiïn giuáp chuáng tahoaåt hoáa tri nhûäng àiïìu àang àûúåc àoåc. Bêët kò möåt àöåc giaã coá kô nùng
thûác coá trûúác, taåo têm thïë tiïëp nhêån, àûa ra nhûäng dûå àoaán àoåc naâo cuäng thûúâng chuã àöång kïët nöëi nhûäng tri thûác coá
ban àêìu àïí dêîn dùæt quaá trònh àoåc sêu vaâo VB. trûúác àïí cung cêëp nïìn moáng, ngûä caãnh cho quaá trònh àoåc
Chuáng ta seä tûâng bûúác trúã thaânh tri“kó”cuãa NMC bùçng hiïíu VB hiïån thúâi. Hay noái nhû taác giaã Phaåm Thõ Thu
caách hoaân thaânh phiïëu hoåc têåp (PHT) sau: Hûúng [3] laâ quaá trònh “loát öí” cho quaá trònh àoåc hiïíu VB hiïån
- GV coá thïí cho HS chuêín bõ trûúác PHT úã nhaâ. Trïn taåi. Khi taåo ra nhûäng kïët nöëi naây, ngûúâi àoåc seä dïî daâng hún
lúáp, HS trònh baây nöåi dung PHT, GV choån 1- 2 PHT trònh trong viïåc ài tûâ khúãi àêìu àïën hiïíu thêëu àaáo vêën àïì àùåt ra
chiïëu vaâ chöët laåi thöng tin cú baãn trong phêìn tiïíu dêîn. trong VB.
2.2.2. Caách thûác tiïën haânh
Nhûäng àiïìu töi biïët sú böå Nhûäng suy nghô, phoãng àoaán ban àêìu cuãa töi
biïån phaáp KN, TN
vïì VB
GV nïn bùæt àêìu tiïën haânh
- Nöåi dung chñnh cuãa VB coá leä laâ noái vïì söë phêån cuãa thuyïìn
möåt chiïëc
khi úã ngoaâi biïín khúi trêåp truâng aäo töë.
b
biïån phaáp KN, TN bùçng caách
1 . Nhan àïì "CTNX " xêydûång
- YÁ nghôa cuãacoá VBleä àïí àaánh thûác sûå àöìng caãm, thêëu hiïíu seã chia cuãa möåt súàöìgöìmbahònh
àöåc giaã trûúác nhûäng khoá khùn, vêët vaã trong cuöåc mûu sinh cuãa chûängûúâi
nhêåt löìng vaâo nhau giöëng
dên vuâng biïín. nhû möåt khung tranh vúái caác
- Àêy laâ taác giaã töi aä ûâng
tà àûúåc hoåc úã chûúng ònhtrTHCS, VB "Bïën àûúângviïìnbaoquanh.Hònhchûä
2. Taác giaã NMC quï". Möåt truyïån ngùæn dung dõ àúâi thûúâng maâ àêåm chêëtontriïëtnhêåt lñ vïìnhoã
c nhêët úã trung têm cuãa
ngûúâi vaâ cuöåc söëng.eäCoá CTNX
" l " cuäng àûúåc viïët theo phong caách êëy. súàöìlaâchuãàïì, sûåkiïån, chitiïët,...
- Möåt thïí loaåi vùn hoåc àùåc ûng cuãa
tr vùn hoåc sau 1975. Chùæc laâ khi àoåc
cuãa VB. Hònh chûä nhêåt bao
: truyïån ngùæn töi khöng chó nùæm àûúåc cöët truyïånoân
3. Thïí loaåi VB maâ
cêìnc phaãi chuá
àïën
yánhûäng
quanhthûá hai cungcêëp khoaãng
tûå sûå mang àêåm tñnh triïëtthöng
lñ àiïåp ngêìm êín vïì con ngûúâi vaâ cuöåc söëng maâ nhaâ vùn gûãi gùæm
qua caác sûå kiïån,ònht tiïët, nhên vêåt... trong phêím.
taác
tröëng àïí àöåc giaã ghi vùæn tùæt vaâo
- Àêy laâ giai àoaån àêët nûúác oâa múáibònh
h chûa àûúåc 10 nùm. Àiïìu kiïånàoá nhûäng àiïìu hoå biïët vïì chuã àïì.
kinh tïë cuãa àêët nûúác vö cuâng khoá khùn. Khöng ñt taác phêím ra àúâi Hònhtrongchûä nhêåt lúán nhêët laânúichó
4. Thúâi àiïím ra àúâi cuãa
VB:
giai àoaån naâyaäà thïí hiïån sûå tha hoáa cuãangûúâi con trûúác sûác caám döîra laâm thïë naâo chuáng ta coá thïí
1983
cuãa àöìng tiïìn, trûúác sûå haânh haå cuãa miïëng m manhcúaáo. Khöng biïët thuhoaåchnhûänghiïíubiïët vïì chuã
"CTNX" coá phaãn aánh tònhàoá? traång àïì naây nhû vêåy.

Taåp chñ Giaáo duåc söë 418 31

(kò 2 - 11/2017)
 GV coá thïí aáp duång biïån phaáp KN, TN trong daåy hoåc VBliïn quan àïën VB àang àoåc hiïíu nhû quaá trònh saáng taác,
CTNX cuãa NMC nhû sau: muåc àñch, yá tûúãng... nghôa laâ phaát triïín thaânhnhêån
töë biïët
- GV dêîn dùæt, nïu nhiïåm vuå: CTNX laâ möåt trong caác thöng tin vïì taác giaã vaâ àùåc àiïím VB trong cêëu truác bïì
nhûäng truyïån ngùæn tiïu biïíu cuãa vùn hoåc Viïåt Nam sau nöíi cuãa nùng lûåc ÀHVB. Biïån phaáp naây coân taåo nïn sûå
1975, cuäng laâ möåt trong nhûäng saáng taác tiïu biïíu cho sinh àöång cho giúâ hoåc, giuáp HS khaám phaá VB tûâ võ trñ cuãa
phong caách nghïå thuêåt cuãa NMC - ngûúâi múã àûúâng tinh nhaâ vùn, tûâ àoá caác em coá thïí hiïíu àuáng hún, sêu hún
anh cuãa vùn hoåc Viïåt Nam thúâi kò àöíi múái. Truyïån viïët vïìnhûäng thöng àiïåp nhaâ vùn phaãn aánh trong VB.
nhûäng chiïm nghiïåm sêu sùæc cuãa nghïå sô Phuâng vïì 2.3.2. Caách thûác tiïën haânh biïån phaáp Ghïë ngöìi taác giaã
cuöåc àúâi vaâ nghïå thuêåt sau chuyïën ài cöng taác taåi möåt Bûúác 1:GV cho möåt nhoám HS, tûâ 2- 4 ngûúâi tòm hiïíu
vuâng biïín ngheâo cuãa anh. Anh (chõ) àaä coá nhûäng hiïíu trûúác nhûäng thöng tin vïì taác giaã vaâ taác phêím.
biïët gò vïì nöåi dung naây? Bùçng caách naâo anh (chõ) coá Bûúác 2:HS àoáng vai taác giaã, trònh baây hoaân caãnh saáng
àûúåc nhûäng thöng tin trïn? Tûâ àoá anh (chõ) phoãng àoaán taác, muåc àñch, saáng taác, nhûäng bùn khoùn, trùn trúã, mong
nhû thïë naâo vïì VB sùæp àoåc? Traã lúâi vùæn tùæt têët caã nhûäng muöën cuãa mònh khi viïët taác phêím. HS khaác àoáng vai laâ
cêu hoãi trïn àêy vaâo PHT theo mêîu sau: Chuã àïì VB laâ ngûúâi dêîn chûúng trònh, töí chûác cho caác baån trong lúáp giao
gò? Nhûäng àiïìu töi biïët vïì chuã àïì? Laâm thïë naâo àïí lûu, àùåt cêu hoãi, àöëi thoaåi vúái taác giaã. Caác HS coân laåi trong
töi biïët vïì chuã àïì naây? nhoám höî trúå ngûúâi dêîn vaâ taác giaã trong quaá trònh giao lûu
- HS hoaân thaânh PHT. GV lûåa choån, trònh chiïëu vaâ giúáigiûäa taác giaã vaâ cöng chuáng.
thiïåu vaâo baâi múái. PHT naây cuäng laâ cú súã àïí GV hûúáng dêîn Bûúác 3:GV vaâ HS tiïën haânh àaánh giaá, nhêån xeát vïì kïët
quaã hoaåt àöång cuãa nhoám àoáng vai vaâ ruát ra nhûäng kiïën thûác
HS liïn hïå giûäa nöåi dung VB vúái hiïån thûåc àúâi söëng vaâ caác
cêìn nhúá.
VB khaác.
GV coá thïí tiïën haânh biïån phaáp ghïë ngöìi taác giaã trong
- Möåt PHT àaä hoaân thaânh cuãa HS:
daåy hoåc VB CTNX cuãa NMC nhû sau:
Làm thế nào tôi biết về chủ đề? - Bûúác 1: Nhoám HSàaä àûúåc
- Căn cứ vào kiến thức thực tế của bản thân về lịch sử - xã hội phêncöngtrònhbaây“ KÕCHBAÃN
- Căn cứ vào nhan đề tác phẩm để dự đoán.
- Căn cứ vào đặc điểm sáng tác của NMC sau 1975 (Đã từng học truyện ngắn "Bức tranh" ở THCS). CHÛÚNG TRÒNH “TAÁC GIAÃ
VAÂCÖNG CHUÁNG”
Ngûúâi dêîn chûúng trònh
Những điều tôi biết về chủ đề.
- Con người sau 1975 khổ cực hơn trong thời chiến vì (MC): Chaâo mûâng têët caã caác quyá
những khó khăn của cuộc mưu sinh, vì cuộc chiến giữ gìn võ àaä àïën tham dûå chûúng trònh
nhân phẩm giữa vòng xoáy cuộc đời.
“Taác giaã vaâ cöng chuáng” ngaây höm
nay. Sau àêy múâi caác quyá võ tham
Chủ đề VB
Cuộc sống con người gia troâ chúi “Xem hònh àoaán tïn
vùng biển sau 1975 taác giaã”.
Khaán giaã (KG):Xem möåt söë
hònh aãnh vïì caác taác phêím, chên
2.2.3. Khaã nùng vaâ hiïåu quaã sûã duång biïån phaáp KN, TN dung, quï quaán... cuãa nhaâ vùn.
Biïån phaáp KN, TN coá thïí sûã duång trong hêìu hïët caác tiïët MC: Naâo theo quyá võ, nhaâ vùn tham dûå trong chûúng trònh
daåy àoåc hiïíu VB cuãa chûúng trònh Ngûä vùn cêëp THPT. Àïí ngaây höm nay laâ ai ?
biïån phaáp naây phaát huy hiïåu quaã, GV nïn phaát PHT àïí HS KG: Àoaán tïn taác giaã
laâm trûúác úã nhaâ, àïën lúáp daânh thúâi gian àïí caác em trao àöíi, MC: Àïì nghõ chuáng ta cho möåt traâng phaáo tay àïí chuác
thaão luêån. Ngoaâi ra, GV nïn töí chûác cho HS so saánh, àöëi mûâng sûå xuêët hiïån cuãa nhaâ vùn NMC.
chiïëu giûäa nhûäng suy àoaán cuãa caác em vïì taác phêím vúái NMC: xuêët hiïån.
nhûäng kïët luêån, àaánh giaá khaái quaát vïì taác phêím sau khi àaä MC: Vêng thûa nhaâ vùn, trûúâng quay VTV3 höm nay
hoaân thaânh baâi hoåc. àang rêët noáng búãi phêìn àöng khaán giaã laâ HS lúáp 12, nhûäng
2.3. Biïån phaáp Ghïë ngöìi taác giaã (author’s chair) ngûúâi àang tiïëp cêån vúái truyïån ngùæn CTNX, möåt trong nhûäng
2.3.1. Muåc tiïu cuãa biïån phaáp Ghïë ngöìi taác giaã truyïån ngùæn àùåc sùæc nhêët cuãa öng saáng taác sau nùm 1975.
Muåc tiïu cuãa biïån phaáp ghïë ngöìi taác giaã laâ giuáp HS Öng coá thïí vui loâng chia seã vò sao öng laåi choån möåt vuâng biïín
nhêåp vai vaâo taác giaã àïí thaão luêån vaâ traã lúâi nhûäng cêu hoãi
ngheâo àïí laâm khung caãnh chñnh cho cêu chuyïån cuãa mònh?

32 Taåp chñ Giaáo duåc söë 418

(kò 2 - 11/2017)
 NMC: Vêng, xin caãm ún MC. Quï töi laâ thön Keã Thúi, xaä choån nhûäng HS coá khaã nùng thuyïët trònh, khaã nùng töí chûác
Quyânh Haãi, vuâng Laåch Thúi, Laåch Queân, dûä döåi lùæm. Dên Laåch sûå kiïån, khaã nùng ûáng xûã linh hoaåt trong caác tònh huöëng,
Thúi nhiïìu núi súå vò chó coá uöëng rûúåu vaâ àaánh nhau. Rûúåu say khaã nùng diïîn xuêët, khaã nùng tûå nghiïn cûáu, tòm hiïíu nhûäng
nguã luön úã baäi biïín. Möîi àïm nhûäng ngûúâi àaân baâ laåi phaãi àikiïën thûác liïn quan àïën taác giaã cuãa taác phêím vùn hoåc àang
àoåc hiïíu. Nïëu khöng phêìn trònh baây seä trúã nïn rúâi raåc, gêy
nhùåt chöìng vïì. Caã laâng laâm nghïì chaâi lûúái, chùèng hoåc haânh gò
caãm giaác mïåt moãi, buöìn chaán, laâm mêët hûáng thuá hoåc têåp
caã. Möåt laâng vö hoåc, thñch ai thò nêëy àuáng, chùèng biïët phaãi traái
gò caã. Vaâ chñnh dêëu êën êëy cuãa quï hûúng àaä laâ möåt gúåi yá àïí cho
töi HS trong lúáp.
bùæt tay vaâo viïët truyïån ngùæn naây. Kïët luêån
MC: Vêåy ra truyïån ngùæn CTNX cuäng kïí vïì caãnh möåt Nhûäng biïån phaáp daåy hoåc trïn àêy àûúåc àïì xuêët àïí aáp
ngûúâi vúå haâng chaâi phaãi ài nhùåt chöìng sau möîi àïm, duång vaâo giai àoaån trûúác khi àoåc VB CTNX cuãa NMC, taåo
thûa öng? àiïìu kiïån àïí PTNLÀH cuãa HS, àöìng thúâi khúi gúåi hûáng
NMC: Khöng, àau àúán laâ khöng nhû vêåy. Töi àaä tûâng ao thuá cuãa caác em àöëi vúái tiïët hoåc, baâi hoåc nhùçm taåo ra möåt
ûúác: giaá nhû ngûúâi àaân baâ - nhên vêåt chñnh trong truyïån àûúåc möi trûúâng hoåcNgûä vùnnùng àöång, tñch cûåc, hiïåu quaã,
ài nhùåt chöìng sau möîi àïm thò seä àúä khöí hún, seä khöng phaãi saáng taåo.
chõu nhûäng trêån àoân vö lñ ba ngaây möåt trêån nheå, nùm ngaây NMC laâ “ngûúâi múã àûúâng tinh anh, taâi nùng “ cuãa
möåt trêån nùång maâ laäo àaánh vúå thay vò say rûúåu vaâ nguã quïnvùn hoåc Viïåt Nam thúâi kò àöíi múái. Sûå thay àöíi trong tû
trïn baäi biïín. duy nghïå thuêåt, trong caách nhòn, caách caãm nhêån, àaánh
MC: Caãm ún öng. Muåc àñch cuãa öng khi saáng taác truyïån giaá vïì con ngûúâi vaâ cuöåc söëng cuãa nhaâ vùn àaä taåo cú höåi
ngùæn naây laâ gò? Vaâ nhên vêåt naâo àïí laåi cho öng nhiïìu êëncho HS tiïëp cêån vúái nhiïìu vêën àïì mang tñnh thúâi sûå cuãa
tûúång nhêët? cuöåc söëng àûúng àaåi. Hûúáng dêîn HS àoåc hiïíu taác phêím
NMC: Haäy àûâng laâm cho con ngûúâi söëng àau khöí hún! möåt caách chuã àöång, tñch cûåc, saáng taåo chñnh laâ yïu cêìu
àöíi múái bûác thiïët cuãa phûúng phaáp daåy hoåc Ngûä vùn
Àoá laâ thöng àiïåp maâ töi muöën gûãi àïën moåi àöåc giaã khi viïët caác
taác phêím sau 1975. Chiïën tranh àaä qua ài, nöîi khöí vò bom rúi, hiïån nay. Xuêët phaát tûâ võ trñ quan troång cuãa taác phêím vaâ
àaån laåc khöng coân nhûng thay thïë vaâo àoá laåi laâ nöîi khöí triïìnyïu cêìu àöíi múái trong phûúng phaáp daåy hoåc Ngûä vùn,
miïn, dai dùèng cuãa con ngûúâi trong cuöåc söëng àúâi thûúâng khi chuáng töi nhêån thêëy viïåc sûã duång caác biïån phaáp TQVVB,
KN, TN, ghïë ngöìi taác giaã trûúác khi àoåc VB coá yá nghôa
phaãi vêåt löån vúái cúm aáo gaåo tiïìn àïí söëng, vêåt löån àïí giûä gòn
nhên phêím cuãa mònh trûúác nhûäng duåc voång têìm thûúâng, àen thiïët thûåc trong viïåc PTNLÀH cho HS lúáp 12. 
töëi, xêëu xa cuãa möîi caá nhên. Nhên vêåt naâo cuäng àïí laåi cho töi
nhiïìu êën tûúång, vò nhên vêåt laâ con àeã tinh thêìn cuãa möîi möåt nhaâTaâi liïåu tham khaão
[1] Nguyïîn Vùn Àûúâng( 2008). Thiïët kïë baâi giaãng
vùn, khöng êën tûúång, nhaâ vùn khöng thïí taåo nïn nhên vêåt.
Ngûä vùn 12( têåp 2). NXB Haâ Nöåi.
Coân caác baån, nhûäng àöåc giaã HS, caác baån êën tûúång nhêët vúái [2] Böå GD-ÀT (2010).Hûúáng dêîn thûåc hiïån chuêín
nhên vêåt naâo? Vò sao? Haäy chia seã cuâng töi, khi caác baån bûúác kiïën thûác, kô nùng mön Ngûä
vùn lúáp 12. NXB Giaáo duåc
vaâo khaám phaá taác phêím! Viïåt Nam.
MC: Vêng, caãm ún nhaâ vùn NMC, bêy giúâ múâi öng tham [3] Phaåm Thõ Thu Hûúng (2012).Àoåc hiïíu vaâ chiïën
dûå tiïët hoåc àoåc hiïíu VB CTNX cuãa HS lúáp 12, trûúâng THPT thuêåt àoåc hiïíu vùn baãn trong nhaâ trûúâng phöí thöng .
Àöng Thuåy Anh, Thaái Thuåy, Thaái Bònh vaâ cuâng lùæng nghe
NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.
[4] Nguyïîn Thanh Huâng (2008).Àoåc- hiïíu taác phêím
nhûäng suy nghô, caãm nhêån cuãa caác baån HS vïì taác phêím.
vùn chûúng trong nhaâ trûúâng. NXB Giaáo duåc.
- Bûúác 2: HS thaão luêån, nhêån xeát vïì ûu àiïím, nhûúåc àiïím [5] Phaåm Thõ Thu Hûúng - Àoaân Thõ Thanh Huyïìn -
trong nöåi dung kiïën thûác vaâ hònh thûác thïí hiïån cuãa nhoám àaäTrõnh Thõ Lan - Lï Minh Nguyïåt - Phan Thõ Höìng
trònh baây Xuên - Trêìn Hoaâi Phûúng (2017).Giaáo trònh Thûåc
haânh daåy hoåc Ngûä vùn úã trûúâng phöí. NXB
- Bûúác 3: GV chöët laåi kiïën thûác khaái quaát vïì taác giaã vaâ thöngÀaåi
taác phêím. hoåc Sû phaåm.
[6] Trõnh Thõ Lan (2017).Vùn baãn vaâ daåy hoåc àoåc
2.3.3. Khaã nùng vaâ hiïåu quaã sûã duång biïån phaáp ghïë
hiïíu vùn baãn úã trûúâng trung hoåc (vêån duång vaâo daåy
ngöìi taác giaã hoåc truyïån dên gian).NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.
Àêy laâ biïån phaáp thûúâng àûúåc HS haâo hûáng hûúãng [7] Nguyïîn Vùn Long - Laä Nhêm Thòn (2006).Vùn
ûáng vaâ taåo sûå kïët nöëi àa chiïìu giûäa HS vúái HS, HS vúái nhaâ hoåc Viïåt Nam sau 1975, nhûäng vêën àïì nghiïn cûáu vaâ
vùn, HS vúái thúâi àaåi... Khi aáp duång biïån phaáp naây, GV nïn giaãng daåy. NXB Giaáo duåc.

Taåp chñ Giaáo duåc söë 418 33

(kò 2 - 11/2017)