Professional Documents
Culture Documents
3 ๑
ภูมศิ าสตร์ ม. 3
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
ตามหลักสู ตรแกนกลางการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551
ออกแบบการเรี ยนรู้โดยใช้ มาตรฐานการเรี ยนรู้ และตัวชี้วดั ชั้นปี เป็ นเป้ าหมาย
ออกแบบการจัดการเรี ยนรู้ โดยเน้ นผู้เรี ยนเป็ นศูนย์ กลาง
ใช้ แนวคิด Backward Design ผสมผสานกับแนวคิดทฤษฎีการเรี ยนรู้ ต่าง ๆ
อย่ างหลากหลาย
ออกแบบการเรี ยนรู้เพือ่ พัฒนาสมรรถนะสําคัญของนักเรี ยนในการสื่อสาร การคิด
การแก้ ปัญหา การใช้ ทกั ษะชีวิต และการใช้ เทคโนโลยี
แบ่ งแผนการจัดการเรี ยนรู้เป็ นรายชั่วโมง สะดวกในการใช้
มีองค์ ประกอบครบถ้วนตามแนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรี ยนรู้ของสถานศึกษา
นําไปพัฒนาเป็ นผลงานทางวิชาการเพือ่ เลือ่ นวิทยฐานะได้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 ๒
คํานํา
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้ ภูมศิ าสตร์ ม. 3 เล่มนี้เป็ นสื่ อการเรี ยนรู ้ที่จดั ทําขึ้นเพื่อใช้เป็ น
แนวทางในการจัดการเรี ยนรู้โดยยึดหลักการออกแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิด Backward Design ที่
เน้ นผู้เรียนเป็ นศูนย์กลาง (Child-centered) ตามหลักการเน้ นผู้เรียนเป็ นสํ าคัญ ให้นกั เรี ยนมีส่วนร่ วมใน
กิจกรรมและกระบวนการเรี ยนรู้ สามารถสร้างองค์ความรู้ได้ดว้ ยตนเอง ทั้งเป็ นรายบุคคลและรายกลุ่ม
บทบาทของครู มีหน้าที่เอื้ออํานวยความสะดวกให้นกั เรี ยนประสบผลสําเร็ จ โดยสร้างสถานการณ์การ
เรี ยนรู้ท้ งั ในห้องเรี ยนและนอกห้องเรี ยน ทําให้นกั เรี ยนสามารถเชื่อมโยงความรู ้ในกลุ่มสาระการเรี ยนรู ้
อื่น ๆ ได้ในเชิงบูรณาการด้วยวิธีการที่หลากหลาย เน้นกระบวนการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ และสรุ ป
ความรู ้ดว้ ยตนเอง ทําให้นกั เรี ยนได้รับการพัฒนาทั้งด้านความรู ้ ด้านทักษะ/กระบวนการ และด้าน
คุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยมที่ดี นําไปสู่การอยูร่ ่ วมกันในสังคมอย่างสันติสุข
การจัดทําคู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 เล่มนี้ได้จดั ทําตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งครอบคลุมทุกสาระภูมิศาสตร์ ภายในเล่มได้นาํ เสนอแผนการ
จัดการเรี ยนรู ้เป็ นรายชัว่ โมงตามหน่วยการเรี ยนรู้ เพื่อให้ครู นาํ ไปใช้ในการจัดการเรี ยนรู ้ได้สะดวกยิง่ ขึ้น
นอกจากนี้แต่ละหน่วยการเรี ยนรู ้ยงั มีการวัดและประเมินผลการเรี ยนรู้ท้ งั 3 ด้าน ได้แก่ ด้านความรู้ ด้าน
คุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม และด้านทักษะ/กระบวนการ ทําให้ทราบผลการเรี ยนรู้แต่ละหน่วยการ
เรี ยนรู้ของนักเรี ยนได้ทนั ที
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้นาํ เสนอเนื้อหาแบ่งเป็ น 3 ตอน คือ
ตอนที่ 1 คําชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วยแนวทางการใช้แผนการจัดการ
เรี ยนรู้ สัญลักษณ์ลกั ษณะกิจกรรมการเรี ยนรู ้ การออกแบบการเรี ยนรู้ตามแนวคิด Backward Design
เทคนิคและวิธีการจัดการเรี ยนรู้–การวัดและประเมินผล ภูมิศาสตร์ ตารางวิเคราะห์มาตรฐานการเรี ยนรู ้
และตัวชี้วดั ชั้นปี กับสาระการเรี ยนรู ้ในหน่วยการเรี ยนรู้ คําอธิ บายรายวิชาพื้นฐาน โครงสร้างรายวิชา
พื้นฐาน และโครงสร้างเวลาเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
ตอนที่ 2 แผนการจัดการเรียนรู้รายชั่วโมง ได้เสนอแนะแนวทางการจัดการเรี ยนรู ้แต่ละหน่วยการ
เรี ยนรู้ในหนังสื อเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน แบ่งเป็ นแผนย่อยรายชัว่ โมง ซึ่งแผนการจัดการเรี ยนรู ้แต่ละแผนมี
องค์ประกอบครบถ้วนตามแนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรี ยนรู ้ของสถานศึกษา
ตอนที่ 3 เอกสาร/ความรู้เสริมสํ าหรับครู ประกอบด้วยแบบทดสอบต่าง ๆ และความรู้เสริ มสําหรับ
ครู ซึ่งบันทึกลงในแผ่นซีดี (CD) เพื่ออํานวยความสะดวกให้ครู ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรี ยนรู ้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้ ภูมศิ าสตร์ ม. 3 เล่มนี้ได้ออกแบบการเรี ยนรู ้ดว้ ยเทคนิคและวิธีการ
สอนอย่างหลากหลาย หวังว่าจะเป็ นประโยชน์ต่อการนําไปประยุกต์ใช้ในการจัดการเรี ยนรู้ให้เหมาะสม
กับสภาพแวดล้อมของนักเรี ยนต่อไป
คณะผู้จดั ทํา
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 ๔
สารบัญ
ตอนที่ 1 คําชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู้ ...........................................................................................1
1. แนวทางการใช้แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ..........................................................................................2
2. สัญลักษณ์ลกั ษณะกิจกรรมการเรี ยนรู้ ..........................................................................................5
3. การออกแบบการจัดการเรี ยนรู้ตามแนวคิด Backward Design .....................................................6
4. เทคนิคและวิธีการจัดการเรี ยนรู ้–การวัดและประเมินผลการเรี ยนรู้ ...........................................17
5. ตารางวิเคราะห์มาตรฐานการเรี ยนรู้และตัวชี้วดั ชั้นปี กับสาระการเรี ยนรู ้ในหน่วยการเรี ยนรู้ ....19
6. คําอธิ บายรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ..................................................................................20
7. โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 .................................................................................21
8. โครงสร้างเวลาเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ................................................................22
ตอนที่ 1
คําชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 2
1. แนวทางการใช้ แผนการจัดการเรียนรู้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้ ภูมศิ าสตร์ ม. 3 เล่มนี้จดั ทําขึ้นเพื่อเป็ นแนวทางให้ครู ใช้
ประกอบการจัดการเรี ยนรู้ภมู ิศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 ซึ่งการแบ่งหน่วยการเรี ยนรู้สาํ หรับจัดทําแผนการจัดการเรี ยนรู ้รายชัว่ โมงในคู่มือครู
แผนการจัดการเรี ยนรู ้เล่มนี้แบ่งเนื้อหาเป็ น 4 หน่วย สามารถใช้ควบคู่กบั หนังสื อเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน
ภูมิศาสตร์ ม. 3 และแบบฝึ กทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ประกอบด้วยหน่วยการเรี ยนรู ้ดงั นี้
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 1 เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 2 ทวีปอเมริ กาเหนือ
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 3 ทวีปอเมริ กาใต้
หน่ วยการเรียนรู้ที่ 4 สถานการณ์ดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู้น้ ีได้นาํ เสนอรายละเอียดไว้ครบถ้วนตามแนวทางการจัดทําแผนการ
จัดการเรี ยนรู ้ นอกจากนี้ยงั ได้ออกแบบกิจกรรมการเรี ยนการสอนให้นกั เรี ยนได้พฒั นาองค์ความรู้
สมรรถนะสําคัญ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ไว้อย่างครบถ้วนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้น
พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ครู ควรศึกษาคู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้น้ ีให้ละเอียดเพื่อปรับใช้ให้
สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม สถานการณ์ และสภาพของนักเรี ยน
ในแต่ละหน่วยการเรี ยนรู้จะแบ่งแผนการจัดการเรี ยนรู ้ออกเป็ นรายชัว่ โมง ซึ่งมีจาํ นวนมากน้อย ไม่
เท่ากัน ขึ้นอยูก่ บั ความยาวของเนื้อหาสาระ และในแต่ละหน่วยการเรี ยนรู ้มีองค์ประกอบดังนี้
1. ผังมโนทัศน์ เป้าหมายการเรียนรู้และขอบข่ ายภาระงาน/ชิ้นงาน แสดงขอบข่ายเนื้อหาการจัดการ
เรี ยนรู้ที่ครอบคลุมความรู้ คุณธรรม จริ ยธรรม ค่านิยม ทักษะ/กระบวนการ และภาระงาน/ชิ้นงาน
2. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ ตามแนวคิด Backward Design (Backward Design Template)
เป็ นกรอบแนวคิดในการจัดการเรี ยนรู ้ของแต่ละหน่วยการเรี ยนรู ้ แบ่งเป็ น 3 ขั้น ได้แก่
ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ปลายทางที่ตอ้ งการให้เกิดขึ้นกับนักเรี ยน
ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรี ยนรู้ซ่ ึงเป็ นหลักฐานที่แสดงว่านักเรี ยนมีผลการ
เรี ยนรู้ตามที่กาํ หนดไว้อย่างแท้จริ ง
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรี ยนรู้ จะระบุวา่ ในหน่วยการเรี ยนรู ้น้ ีแบ่งเป็ นแผนการจัดการเรี ยนรู้กี่
แผน และแต่ละแผนใช้เวลาในการจัดกิจกรรมกี่ชวั่ โมง
3. แผนการจัดการเรียนรู้ เป็ นแผนการจัดการเรี ยนรู้ตามกรอบแนวคิดการออกแบบการจัดการ
เรี ยนรู้ตามแนวคิด Backward Design ประกอบด้วย
3.1 ชื่อแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วยลําดับที่ของแผน ชื่อแผน และเวลาเรี ยน เช่น แผน
การจัดการเรี ยนรู ้ที่ 1 เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ เวลา 31 ชัว่ โมง
3.2 สาระสํ าคัญ เป็ นความคิดรวบยอดของเนื้อหาที่นาํ มาจัดการเรี ยนรู ้ในแต่ละแผนการจัดการ
เรี ยนรู้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 3
3.10 สื่ อ/แหล่ งการเรียนรู้ เป็ นรายชื่อสื่ อการเรี ยนรู้ทุกประเภทที่ใช้ในการจัดการเรี ยนรู้ ซึ่งมีท้ งั
สื่ อธรรมชาติ สื่ อสิ่ งพิมพ์ สื่ อเทคโนโลยี และสื่ อบุคคล เช่น หนังสื อ เอกสารความรู ้ รู ปภาพ เครื อข่าย
อินเทอร์เน็ต วีดิทศั น์ ปราชญ์ชาวบ้าน
3.11 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ เป็ นส่วนที่ให้ครู บนั ทึกผลการจัดการเรี ยนรู ้วา่ ประสบ
ความสําเร็ จหรื อไม่ มีปัญหาหรื ออุปสรรคอะไรเกิดขึ้นบ้าง ได้แก้ไขปั ญหาและอุปสรรคนั้นอย่างไร สิ่ งที่
ไม่ได้ปฏิบตั ิตามแผนมีอะไรบ้าง และข้อเสนอแนะสําหรับการปรับปรุ งแผนการจัดการเรี ยนรู ้ครั้งต่อไป
นอกจากนี้ยงั อํานวยความสะดวกให้ครู โดยจัดทําเอกสารและความรู ้เสริ มสําหรับครู บนั ทึกลงใน
แผ่นซีดี (CD) ประกอบด้วย
1. มาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วดั ชั้นปี และสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรี ยนรู ้สงั คม
ศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ (ภูมิศาสตร์ ม. 3)
2. โครงงาน (Project Work) และแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)
3. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้และรูปแบบแผนการจัดการเรียนรู้รายชั่วโมง ซึ่งออกแบบตาม
แนวคิด Backward Design
4. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนประจําหน่ วยการเรียนรู้ เป็ นแบบทดสอบเพื่อใช้วดั และ
ประเมินผลนักเรี ยนก่อนการจัดการเรี ยนรู้และหลังการจัดการเรี ยนรู้
5. แบบทดสอบกลางภาค เป็ นแบบทดสอบเพื่อใช้วดั และประเมินผลการเรี ยนรู้กลางภาค 3 ด้าน
ได้แก่
5.1 ด้านความรู้ มีแบบทดสอบทั้งที่เป็ นแบบปรนัยและแบบอัตนัย
5.2 ด้านคุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม เป็ นตารางการประเมิน
5.3 ด้านทักษะ/กระบวนการ เป็ นตารางการประเมิน
6. แบบทดสอบปลายภาค เป็ นแบบทดสอบเพื่อใช้วดั และประเมินผลการเรี ยนรู ้ปลายภาค 3 ด้าน
ได้แก่
6.1 ด้านความรู้ มีแบบทดสอบทั้งที่เป็ นแบบปรนัยและแบบอัตนัย
6.2 ด้านคุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม เป็ นตารางการประเมิน
6.3 ด้านทักษะ/กระบวนการ เป็ นตารางการประเมิน
7. ใบความรู้ ใบงาน แบบบันทึก และแบบประเมิน ครู ควรศึกษาแผนการจัดการเรี ยนรู ้เพื่อ
เตรี ยมการสอนอย่างมีประสิ ทธิภาพ จัดกิจกรรมให้นกั เรี ยนได้พฒั นาครบทุกสมรรถนะสําคัญที่กาํ หนดไว้
ในหลักสูตร กล่าวคือ สมรรถนะในการสื่ อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้ทกั ษะชีวิต และการใช้
เทคโนโลยี รวมถึงคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร ได้แก่ รักชาติ ศาสน์ กษัตริ ย ์ ซื่อสัตย์สุจริ ต มี
วินยั ใฝ่ เรี ยนรู้ อยูอ่ ย่างพอเพียงมุ่งมัน่ ในการทํางาน รักความเป็ นไทย และมีจิตสาธารณะ และกิจกรรม
เสนอแนะเพื่อการเรี ยนรู ้เพิ่มเติมให้เต็มตามศักยภาพของนักเรี ยนแต่ละคน ซึ่งได้กาํ หนดไว้ในแผนการ
จัดการเรี ยนรู ้น้ ี แล้ว
นอกจากนี้ ครู สามารถปรับปรุ งแผนการจัดการเรี ยนรู ้ให้สอดคล้องกับสภาพความพร้อมของ
นักเรี ยน และสถานการณ์เฉพาะหน้าได้ ซึ่งจะใช้เป็ นผลงานทางวิชาการเพื่อเลื่อนวิทยฐานะได้ แผนการ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 5
การปฏิบัตจิ ริง/ฝึ กทักษะ เป็ นกิจกรรมให้นกั เรี ยนได้ปฏิบตั ิจริ งหรื อฝึ กปฏิบตั ิเพื่อเกิดทักษะอัน
จะช่วยให้การเรี ยนรู ้เป็ นไปตามเป้ าหมายอย่างสมบูรณ์และติดตัวคงทน
การศึกษาค้ นคว้า/สื บค้ น เป็ นกิจกรรมให้นกั เรี ยนศึกษาค้นคว้าหรื อสื บค้น เพื่อสร้างองค์
ความรู้ดว้ ยตนเองจนเกิดเป็ นนิสยั
การสั งเกต เป็ นกิจกรรมให้นกั เรี ยนรู ้จกั สังเกตสิ่ งที่ตอ้ งการเรี ยนรู ้จนสร้างองค์ความรู้ได้อย่าง
เป็ นระบบและมีเหตุผล
ตัวอย่ างการเขียนแผนผังสาระสําคัญ
ใช้ศึกษาพื้นที่เพาะปลูก ประเมิน
ด้านป่ าไม้ ความเสี ยหายของพื้นที่เพาะปลูก
จากภัยธรรมชาติ
วางแผนการจัดการทรัพยากรนํ้า
ด้านทรัพยากร และประเมินความเสี ยหายจากภัย
ธรรมชาติ
จุดประสงค์ การวัดและประเมินผล
สาระการเรียนรู้ ภาระงาน/ชิ้นงาน กิจกรรมการเรียนรู้ สื่อการเรียนรู้
การเรียนรู้ วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ใช้เครื่ องมือ เครื่ องมือทาง 1. ศึกษาค้นคว้าและ 1. ซักถาม 1. แบบซักถาม 1. เกณฑ์คุณภาพ ศึกษาค้นคว้า วิเคราะห์ 1. อุปกรณ์เครื่ องเขียน
ทางภูมิศาสตร์ ภูมิศาสตร์ อ่านข้อมูลจากแผน ความรู ้ 4 ระดับ บันทึกผล และ 2. สื่ ออิเล็กทรอนิกส์
และหนังสื อต่าง ๆ
ในการรวบรวม 1. แผนที่ ที่ รู ปถ่ายทาง 2. ตรวจผลงาน 2. แบบตรวจ 2. เกณฑ์คุณภาพ นําเสนอผลงานหน้า
จากห้องสมุด
วิเคราะห์และ 2. การรับรู ้จาก อากาศ และภาพ สอบผลงาน 4 ระดับ ชั้นเรี ยน 3. แบบบันทึกความรู ้
นําเสนอข้อมูล ระยะไกล จากดาวเทียม 3. สังเกตการ 3. แบบสังเกต 3. เกณฑ์คุณภาพ เรื่ อง เครื่ องมือทาง
เกี่ยวกับ 3. ระบบสารสนเทศ 2. ศึกษาค้นคว้า ทํางานกลุ่ม การทํางาน 4 ระดับ ภูมิศาสตร์
ลักษณะทาง ภูมิศาสตร์ เกี่ยวกับระบบ กลุ่ม 4. แบบฝึ กทักษะ
กายภาพและ 4. ระบบกําหนด สารสนเทศ รายวิชาพื้นฐาน
ภูมิศาสตร์ ม. 3
สังคมของทวีป ตําแหน่งบนพื้น ภูมิศาสตร์
5. หนังสื อเรี ยน รายวิชา
อเมริ กาเหนือ โลก 3. ศึกษาค้นคว้า พื้นฐาน ภูมิศาสตร์
และอเมริ กาใต้ เกี่ยวกับระบบ ม. 3
กําหนดตําแหน่ง 6. คู่มือการสอน
บนพื้นโลก ภูมิศาสตร์ ม. 3
7. สื่ อการเรี ยนรู ้
PowerPoint รายวิชา
พื้นฐาน ภูมิศาสตร์
ม. 3
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 12
รู ปแบบแผนการจัดการเรียนรู้ รายชั่วโมง
รู ปแบบแผนการจัดการเรี ยนรู ้รายชัว่ โมงจากการออกแบบการจัดการเรี ยนรู ้ตามแนวคิดBackward
Design เขียนโดยใช้รูปแบบของแผนการจัดการเรี ยนรู ้แบบเรี ยงหัวข้อ ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
ชื่อแผน... (ระบุชื่อและลําดับที่ของแผนการจัดการเรี ยนรู ้)
ชื่อเรื่อง... (ระบุชื่อเรื่ องที่จะทําการจัดการเรี ยนรู ้)
สาระที่... (ระบุสาระที่ใช้จดั การเรี ยนรู้)
ชั้น... (ระบุช้ นั ที่จดั การเรี ยนรู ้)
หน่ วยการเรียนรู้ที่... (ระบุลาํ ดับที่และชื่อของหน่วยการเรี ยนรู ้)
เวลา... (ระบุระยะเวลาที่ใช้ในการจัดการเรี ยนรู ้ต่อ 1 แผน)
สาระสํ าคัญ... (เขียนความคิดรวบยอดหรื อมโนทัศน์ของหัวเรื่ องที่จะจัดการเรี ยนรู้)
ตัวชี้วดั ชั้นปี ... (ระบุตวั ชี้วดั ชั้นปี ที่ใช้เป็ นเป้ าหมายของแผนการจัดการเรี ยนรู้)
จุดประสงค์ การเรียนรู้... (กําหนดให้สอดคล้องกับสมรรถนะสําคัญและคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ของนักเรี ยนหลังจากสําเร็ จการศึกษาตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่ง
ประกอบด้วยด้านความรู้ (Knowledge: K) ด้านคุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม (Affective: A) และด้าน
ทักษะ/กระบวนการ (Performance: P))
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้... (ระบุวิธีการและเครื่ องมือวัดและประเมินผลที่สอดคล้องกับ
จุดประสงค์การเรี ยนรู ้ท้ งั 3 ด้าน)
สาระการเรียนรู้... (ระบุสาระและเนื้อหาที่ใช้จดั การเรี ยนรู ้ อาจเขียนเฉพาะหัวเรื่ องก็ได้)
แนวทางบูรณาการ... (เสนอแนะและระบุกิจกรรมของกลุ่มสาระการเรี ยนรู้อื่นที่บูรณาการร่ วมกัน)
กระบวนการจัดการเรียนรู้... (กําหนดให้สอดคล้องกับธรรมชาติของกลุ่มสาระการเรี ยนรู ้และ
การบูรณาการข้ามกลุ่มสาระการเรี ยนรู ้)
กิจกรรมเสนอแนะ... (ระบุรายละเอียดของกิจกรรมที่นกั เรี ยนควรปฏิบตั ิเพิ่มเติม)
สื่ อ/แหล่ งการเรียนรู้... (ระบุสื่อ อุปกรณ์ และแหล่งเรี ยนรู ้ที่ใช้ในการจัดการเรี ยนรู้)
บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้... (ระบุรายละเอียดของผลการจัดการเรี ยนรู้ตามแผนที่กาํ หนดไว้ อาจ
นําเสนอข้อเด่นและข้อด้อยให้เป็ นข้อมูลที่สามารถใช้เป็ นส่วนหนึ่งของการทําวิจยั ในชั้นเรี ยนได้)
ในส่วนของการเขียนการจัดกิจกรรมการเรี ยนรู ้น้ นั ให้ครู ที่เขียนแผนการจัดการเรี ยนรู้นาํ ขั้นตอน
หลักของเทคนิคและวิธีการของการจัดการเรี ยนรู ้ที่เน้นผูเ้ รี ยนเป็ นสําคัญ เช่น การเรี ยนแบบแก้ปัญหา
การศึกษาเป็ นรายบุคคล การอภิปรายกลุ่มย่อย/กลุ่มใหญ่ การฝึ กปฏิบตั ิการ การสื บค้นข้อมูล ฯลฯ มาเขียน
ในขั้นสอน โดยให้คาํ นึงถึงธรรมชาติของกลุ่มสาระการเรี ยนรู้
การใช้แนวคิดของการออกแบบการจัดการเรี ยนรู ้ตามแนวคิด Backward Design จะช่วยให้ครู มี
ความมัน่ ใจในการจัดการเรี ยนรู ้และใช้แผนการจัดการเรี ยนรู ้ของ ในการจัดการเรี ยนรู้ได้อย่างมี
ประสิ ทธิภาพต่อไป
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 17
4. เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู้ –การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553 มาตรา 24
(2) และ (3) ได้ระบุแนวทางการจัดการเรี ยนรู ้ โดยเน้นการฝึ กทักษะกระบวนการคิด การฝึ กทักษะการ
แสวงหาความรู ้ดว้ ยตนเองจากแหล่งการเรี ยนรู้ที่หลากหลาย การฝึ กปฏิบตั ิจริ ง และการประยุกต์ใช้ความรู ้
เพื่อการป้ องกันและแก้ปัญหา ดังนั้น เพื่อให้การจัดการเรี ยนรู้สอดคล้องกับนโยบายดังกล่าวนี้ การจัดทํา
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ในคู่มอื ครู แผนการจัดการเรียนรู้ ภูมศิ าสตร์ ชุดนี้ จึงยึดแนวทางการจัดการเรี ยนรู้ที่
เน้นผูเ้ รี ยนเป็ นศูนย์กลาง (Child-centered) เน้นการเรี ยนรู้จากการปฏิบตั ิจริ ง และเน้นการเรี ยนรู้แบบบูรณา
การที่ผสมผสานเชื่อมโยงสาระการเรี ยนรู ้ต่าง ๆ กับหัวข้อเรื่ องหรื อประเด็นที่สอดคล้องกับชีวิตจริ ง
เพื่อให้นกั เรี ยนเกิดการพัฒนาในองค์รวม เป็ นธรรมชาติ สอดคล้องกับสภาพและปัญหาที่เกิดในวิถีชีวิต
ของเรี ยน
แนวทางการจัดการเรี ยนรู ้ที่เน้นผูเ้ รี ยนเป็ นสําคัญ ได้เปลี่ยนแปลงบทบาทของครู จากการเป็ นผูช้ ้ ีนาํ
หรื อถ่ายทอดความรู ้ ไปเป็ นผูช้ ่วยเหลือ อํานวยความสะดวก และส่งเสริ มสนับสนุนนักเรี ยนโดยใช้วิธีการ
ต่าง ๆ อย่างหลากหลายรู ปแบบ เพื่อให้นกั เรี ยนเกิดการสร้างสรรค์ความรู้และนําความรู้ไปใช้อย่างมี
ประสิ ทธิภาพ คู่มอื ครู แผนการจัดการเรียนรู้ ภูมศิ าสตร์ ชุดนี้จึงได้นาํ เสนอ ทฤษฎี เทคนิค และวิธีการสอน
ต่าง ๆ มาเป็ นแนวทางในการจัดการเรี ยนรู ้ เช่น
การจัดการเรียนรู้โดยใช้ สมองเป็ นฐาน (Brain-Based Learning – BBL) เป็ นวิธีการจัดการเรี ยนรู ้ที่
อิงผลการวิจยั ทางประสาทวิทยา ซึ่งได้เสนอแนะไว้วา่ ตามธรรมชาติน้ นั สมองเรี ยนรู ้ได้อย่างไร โดยได้
กล่าวถึงโครงสร้างที่แท้จริ งของสมองและการทํางานของสมองมนุษย์ที่มีการแปรเปลี่ยนไปตามขั้นของ
การพัฒนา ซึ่งสามารถนํามาใช้เป็ นกรอบแนวคิดของการสร้างสรรค์การจัดการเรี ยนรู้ได้อย่างมี
ประสิ ทธิภาพ
การจัดการเรียนรู้แบบใช้ ปัญหาเป็ นฐาน (Problem-Based Learning – PBL) เป็ นวิธีการจัดการ
เรี ยนรู้ที่ใช้ปัญหาที่เกิดขึ้นเป็ นจุดเริ่ มต้นและเป็ นตัวกระตุน้ ให้เกิดกระบวนการเรี ยนรู้ โดยให้นกั เรี ยน
ร่ วมกันแก้ปัญหาภายใต้การแนะนําของครู ให้นกั เรี ยนช่วยกันตั้งคําถามและช่วยกันค้นหาคําตอบ โดยอาจ
ใช้ความรู้เดิมมาแก้ปัญหา หรื อศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมสําหรับการแก้ปัญหา นําข้อมูลที่ได้จากการค้นคว้ามา
สรุ ปเป็ นข้อมูลในการแก้ปัญหา แล้วช่วยกันประเมินการแก้ปัญหาเพื่อใช้ในการแก้ปัญหาครั้งต่อไป
สําหรับขั้นตอนการจัดการเรี ยนรู้
การจัดการเรียนรู้แบบพหุปัญญา (Multiple Intelligences) เป็ นการพัฒนาองค์รวมของนักเรี ยนทั้ง
สมองด้านซ้ายและสมองด้านขวา บนพื้นฐานความสามารถและสติปัญญาที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล
มุ่งหมายจะให้นกั เรี ยนสามารถแก้ปัญหาหรื อสร้างสรรค์สิ่งต่าง ๆ ภายใต้ความหลากหลายของวัฒนธรรม
หรื อสภาพแวดล้อม
การจัดการเรียนรู้แบบร่ วมมือ (Cooperative Learning) เป็ นการจัดสถานการณ์และบรรยากาศให้
นักเรี ยนเกิดการเรี ยนรู ้ร่วมกัน ฝึ กให้นกั เรี ยนที่มีลกั ษณะแตกต่างกันทั้งสติปัญญาและความถนัดร่ วมกัน
ทํางานเป็ นกลุ่ม ร่ วมกันศึกษาค้นคว้า
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 18
หน่ วยการเรียนรู้ 1 2 1 2 3 4
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์
1. แผนที่
2. การรับรู ้จากระยะไกล
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
4. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ
1. ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
2. ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของทวีป
อเมริ กาเหนือ
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้
1. ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
2. ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของทวีป
อเมริ กาใต้
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
1. ปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
2. สิ่งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้
3. แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้
4. ผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของ
สิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 20
มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั ชั้นปี
ส 5.1 ม. 3/1 ส 5.1 ม. 3/2
ส 5.2 ม. 3/1 ส 5.2 ม. 3/2 ส 5.2 ม. 3/3 ส 5.2 ม. 3/4
รวมทั้งหมด 6 ตัวชี้วดั
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 21
หมายเหตุ ส23101 รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 จัดเวลาเรี ยนให้นกั เรี ยนได้เรี ยนตลอดภาคเรี ยนเท่ากับ
25 ชัว่ โมง การจัดทําโครงสร้างเวลาเรี ยนได้กาํ หนดเวลาเรี ยนไว้ 22 ชัว่ โมง เวลาปฐมนิเทศ 1 ชัว่ โมง และ
เวลาในการทดสอบกลางภาคและปลายภาค 2 ชัว่ โมง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 22
ตอนที่ 2
แผนการจัดการเรียนรู้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 28
แผนปฐมนิเทศ
ปฐมนิเทศและข้ อตกลงในการเรียนรายวิชาพืน้ ฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
รายวิชาพืน้ ฐาน ภูมิศาสตร์ เวลา 1 ชั่วโมง
1. มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจในลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่ งซึ่งมีผลต่อ
กันและกันในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์ สรุ ป และ
ใช้ขอ้ มูลภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิ ทธิ ภาพ
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสมั พันธ์ระหว่างมนุษย์กบั สภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการ
สร้างสรรค์วฒั นธรรม มีจิตสํานึกและมีส่วนร่ วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่ งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่
ยัง่ ยืน
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
1. ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนําเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทาง
กายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/1)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและ
ทางสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
4. ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กา
ใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
5. สํารวจ อภิปรายประเด็นปัญหาเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.2 ม. 3/3)
6. วิเคราะห์เหตุและผลกระทบต่อเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้ที่ส่งผลต่อประเทศไทย (ส 5.2 ม. 3/4)
3. สาระสํ าคัญ/ความคิดรวบยอด
การจัดการเรี ยนรู ้รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 เป็ นไปตามนโยบายของสํานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ที่ได้ให้สถานศึกษาจัดการเรี ยนรู ้อีกรายวิชาหนึ่งในกลุ่มสาระการเรี ยนรู้
สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โดยได้กาํ หนดสาระและมาตรฐานการเรี ยนรู ้ของรายวิชาพื้นฐาน
ภูมิศาสตร์ ม. 3 เป็ น 2 มาตรฐาน และยังได้กาํ หนดตัวชี้วดั ชั้นปี และสาระการเรี ยนรู ้ที่สอดคล้องกับ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 29
4. สาระการเรียนรู้
1. เทคนิคและวิธีการจัดการเรี ยนรู ้ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
2. แนวทางการวัดและประเมินผลการเรี ยนรู ้รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
3. ตารางวิเคราะห์ มาตรฐานการเรี ยนรู ้และตัวชี้วดั ชั้นปี กับสาระในหน่วยการเรี ยนรู ้
4. คําอธิ บายรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
5. โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
6. โครงสร้างเวลาเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
5. สมรรถนะของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่ อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวิต
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริ ย ์
2. ซื่อสัตย์สุจริ ต
3. มีวินยั
4. ใฝ่ เรี ยนรู้
5. อยูอ่ ย่างพอเพียง
6. มุ่งมัน่ ในการทํางาน
7. รักความเป็ นไทย
8. มีจิตสาธารณะ
7. ชิ้นงาน/ภาระงาน
ภาระงานรวบยอด
– การตอบคําถามเกี่ยวกับการจัดการเรี ยนรู้รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
– การอภิปรายแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดการเรี ยนรู ้รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 30
8. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามความรู ้เรื่ อง ปฐมนิเทศ ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
และข้อตกลงในการเรี ยน ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
ม. 3 ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลและเป็ นกลุ่ม
9. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 1
1. ครู สร้างบรรยากาศและสิ่ งแวดล้อมในการเรี ยนรู้ที่เหมาะสมเพื่อกระตุน้ ให้นกั เรี ยนอยากเรี ยนรู ้
เช่น จัดนัง่ เรี ยนแบบรู ปตัว U นัง่ เรี ยนเป็ นกลุ่ม นํานักเรี ยนศึกษานอกห้องเรี ยน เช่น ห้องประชุม ห้องโสต
ทัศนศึกษา สนามหญ้าใต้ร่มไม้
2. ครู แนะนําตนเอง แล้วให้นกั เรี ยนแนะนําตนเองตามลําดับตัวอักษร หรื อตามลําดับหมายเลข
ประจําตัว หรื อตามแถวที่นงั่ ตามความเหมาะสม
3. ครู ให้ความรู ้ทวั่ ๆ ไปเกี่ยวกับการจัดการเรี ยนรู ้ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ พร้อมซักถาม
นักเรี ยนในประเด็นต่าง ๆ เช่น
1) ทําไมเราจึงต้องเรี ยนสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
2) รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์มีความสําคัญและจําเป็ นต่อเราหรื อไม่ เพราะอะไร
4. ครู สรุ ปความรู้แล้วเชื่อมโยงไปสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
5. ครู ระบุสิ่งที่ตอ้ งเรี ยนในรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 โดยใช้ขอ้ มูลจากหน้าสารบัญในหนังสื อ
เรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด จากนั้นอธิ บายเพื่อทํา
ความเข้าใจกับนักเรี ยนในเรื่ องต่อไปนี้ (โดยใช้ขอ้ มูลจากตอนที่ 1)
1) คําอธิบายรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
2) โครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
3) โครงสร้างเวลาเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3
6. ครู บอกเทคนิคและวิธีการจัดการเรี ยนรู้รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 โดยสรุ ปว่ามีเทคนิคและ
วิธีการเรี ยนรู้อะไรบ้าง (โดยใช้ขอ้ มูลจากตอนที่ 1)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 31
11. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
เวลา 3 ชั่วโมง
ความรู้
1. แผนที่
2. การรับรู ้ระยะไกล
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
4. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
คุณธรรม จริยธรรม
ทักษะ/กระบวนการ
และค่ านิยม
1. การสื่ อสาร
1. มีวินยั
2. การใช้เทคโนโลยี เครื่องมือทางภูมิศาสตร์
2. ใฝ่ เรี ยนรู ้
3. การคิด
3. มีจิตสาธารณะ
4. กระบวนการกลุ่ม
4. มีความรับผิดชอบ
ภาระงาน/ชิ้นงาน
1. การทําแบบทดสอบ
2. การศึกษาค้นคว้าและอ่านข้อมูลจากแผนที่ รู ปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม
3. การศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
4. การศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
5. การนําเสนอผลงาน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 34
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 1 เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์
ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ ปลายทางที่ต้องการให้ เกิดขึน้ กับนักเรียน
ตัวชี้วดั ชั้นปี
ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนําเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทาง
กายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/1)
ความเข้ าใจที่คงทนของนักเรียน คําถามสํ าคัญที่ทําให้ เกิดความเข้ าใจที่คงทน
นักเรียนจะเข้ าใจว่า...
เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์เป็ นเครื่ องมือที่ทาํ ให้ 1. เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ประกอบด้วย
เข้าใจถึงความสัมพันธ์ระหว่างสภาพพื้นที่กบั การ อะไรบ้างและมีประโยชน์อย่างไร
ดํารงชีวิตของมนุษย์ 2. การรับรู ้จากระยะไกลคืออะไร และ
ประกอบด้วยอะไรบ้าง
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์คืออะไร และมี
ประโยชน์ต่อการศึกษาวิชาภูมิศาสตร์อย่างไร
4. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลกคืออะไร
และเราสามารถใช้ระบบนี้ได้อย่างไร
ความรู้ของนักเรียนที่นําไปสู่ ความเข้ าใจที่คงทน ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่นําไปสู่ ความ
นักเรียนจะรู้ว่า... เข้ าใจที่คงทน นักเรียนจะสามารถ...
1. คําสําคัญ ได้แก่ ดาวเทียม พาณิ ชย์ ค่าพิกดั 1. อธิ บายความหมาย วิธีการใช้ และประโยชน์
UTM ของเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์
2. แผนที่ หมายถึง สื่ อรู ปแบบหนึ่งที่ถ่ายทอด 2. เลือกใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษา
ข้อมูลของโลกในรู ปแบบกราฟิ ก โดยย่อส่วน ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ได้อย่างเหมาะสม
ให้เล็กลงด้วยมาตราส่ วนต่าง ๆ และเส้นโครง
แผนที่แบบต่าง ๆ ให้เข้าใจตามวัตถุประสงค์
ด้วยการใช้สญ ั ลักษณ์
3. การรับรู ้จากระยะไกล คือ ระบบการสํารวจ
เก็บข้อมูลพื้นผิวโลกด้วยเครื่ องรับรู ้ที่ติดไป
กับดาวเทียมหรื อเครื่ องบิน เครื่ องรับรู ้จะ
ตรวจจับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ าที่สะท้อนจากวัตถุ
บนพื้นผิวโลก จากนั้นจึงมีการแปลงข้อมูล
เป็ นข้อมูลเชิงเลขทําให้ได้ผลิตภัณฑ์
สารสนเทศ ได้แก่ รู ปถ่ายทางอากาศและ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 35
ภาพจากดาวเทียม
4. รู ปถ่ายทางอากาศ (aerial photograph) คือ
รู ปภาพของลักษณะภูมิประเทศที่ปรากฏอยู่
บนพื้นผิวโลกในบริ เวณใดบริ เวณหนึ่ง ได้มา
จากการถ่ายด้วยกล้องที่ติดตั้งอยูบ่ นอากาศ
ยาน หรื อนําไปกับอากาศยาน
5. รู ปถ่ายทางอากาศแบ่งออกได้ 2 ชนิด ได้แก่
รู ปถ่ายในแนวตั้ง (vertical photograph) และ
รู ปถ่ายในแนวเฉียง (oblique photograph) ซึ่ง
แบ่งออกเป็ น 2 ชนิด คือ รู ปถ่ายแบบเฉี ยงตํ่า
และรู ปถ่ายแบบเฉี ยงสูง
6. ภาพจากดาวเทียม (satellite imagery) คือ ภาพ
ที่เกิดจากการบันทึกข้อมูลเชิงเลขจาก
ดาวเทียม ภาพที่ได้อาศัยคุณสมบัติที่วา่ วัตถุ
แต่ละชนิดสะท้อนพลังงานคลื่น
แม่เหล็กไฟฟ้ าที่ส่งมาจากเครื่ องมือถ่ายภาพ
บนดาวเทียมได้ไม่เท่ากัน ภาพจากดาวเทียมมี
ความทันสมัยของข้อมูลมากกว่ารู ปถ่ายทาง
อากาศ มีค่าใช้จ่ายที่ต่าํ กว่า และเป็ นข้อมูล
เชิงเลขที่สามารถใช้กบั ระบบสารสนเทศ
ภูมิศาสตร์ได้โดยตรง
7. ดาวเทียมสํารวจทรัพยากรโลกที่สาํ คัญใน
ปัจจุบนั ได้แก่ ดาวเทียมแลนด์แซต ไอโค-
นอส ควิกเบิร์ด และโนอา โดยดาวเทียม
แลนด์แซตเป็ นดาวเทียมสํารวจทรัพยากรดวง
แรกของโลก
8. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic
Information System–GIS) หมายถึง ระบบที่
ใช้รวบรวมจัดเก็บ วิเคราะห์ ปรับปรุ ง สื บค้น
ข้อมูลพื้นผิวโลก รวมถึงแสดงผลข้อมูลทาง
ภูมิศาสตร์ใช้ในการวางแผนและการจัดการที่
เกี่ยวข้องในทางภูมิศาสตร์ มีองค์ประกอบที่
สําคัญ ได้แก่ ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ ข้อมูล
กระบวนการวิเคราะห์ และบุคลากร
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 36
9. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก (Global
Positioning System–GPS) เป็ นระบบนําทางที่
ดีที่สุดในปัจจุบนั ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่
ส่วนอวกาศ ส่วนสถานีควบคุม และส่วนผูใ้ ช้
ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็ นหลักฐานที่แสดงว่ านักเรียนมีผลการเรียนรู้
ตามที่กาํ หนดไว้อย่างแท้ จริง
1. ภาระงานที่นักเรียนต้ องปฏิบัติ
1.1 ศึกษาค้นคว้าและอ่านข้อมูลจากแผนที่ รู ปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม
1.2 ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
1.3 ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
2. วิธีการและเครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้
2.1 วิธีการประเมินผลการเรี ยนรู้ 2.2 เครื่ องมือประเมินผลการเรี ยนรู้
1) การทดสอบ 1) แบบทดสอบก่อนเรี ยนและหลังเรี ยน
2) การประเมินผลงาน/กิจกรรม 2) แบบประเมินผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
3) การประเมินด้านคุณธรรม จริ ยธรรม 3) แบบประเมินด้านคุณธรรม จริ ยธรรม
และค่านิยม และค่านิยม
4) การประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 4) แบบประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ
3. สิ่ งที่ม่ งุ ประเมิน
3.1 ความสามารถ 6 ด้าน ได้แก่ การอธิ บาย ชี้แจง การแปลความและตีความ การประยุกต์ ดัดแปลง
และนําไปใช้ การมีมุมมองที่หลากหลาย การให้ความสําคัญและใส่ใจในความรู้สึกของผูอ้ ื่น
และการรู้จกั ตนเอง
3.2 ทักษะ/กระบวนการ เช่น การสื่ อสาร การใช้เทคโนโลยี การคิด การแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม
3.3 คุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม เช่น มีวินยั ใฝ่ เรี ยนรู ้ อยูอ่ ย่างพอเพียง รักความเป็ นไทย รักชาติ
ศาสน์ กษัตริ ย ์ มีจิตสาธารณะ มีความรับผิดชอบ ซื่อสัตย์สุจริ ต
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 1 เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ เวลา 3 ชัว่ โมง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 37
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 1
เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เวลา 3 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์เป็ นเครื่ องมือที่ใช้ในการศึกษาข้อมูลทางภูมิศาสตร์ให้มีความเข้าใจมาก
ยิง่ ขึ้น เครื่ องมือที่ดีและมีประสิ ทธิ ภาพสูงจะช่วยทําให้เราศึกษาภูมิศาสตร์ได้อย่างถูกต้องและนําความรู ้ที่
ได้ไปใช้ได้อย่างเหมาะสม เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ที่สาํ คัญ ได้แก่ แผนที่ การรับรู ้จากระยะไกล ระบบ
สารสนเทศภูมิศาสตร์ และระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนําเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทาง
กายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/1)
3. จุดประสงค์ การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะและประโยชน์ของเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ได้ (K)
2. เลือกใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาข้อมูลทางภูมิศาสตร์ได้ถูกต้อง (K, P)
3. มีความสนใจและมุ่งมัน่ ที่จะใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ (A)
4. ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ได้อย่างเหมาะสม (A, P)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบก่อนเรี ยนและ ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
หลังเรี ยน ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
2. ซักถามความรู้เรื่ อง เครื่ องมือ ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
ทางภูมิศาสตร์ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลและเป็ นกลุ่ม
5. สาระการเรียนรู้
เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 38
1. แผนที่
2. การรับรู้จากระยะไกล
2.1 รู ปถ่ายทางอากาศ
2.2 ภาพจากดาวเทียม
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
3.1 องค์ประกอบของระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
3.2 ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์กบั ระบบอินเทอร์เน็ต
4. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์จากแหล่งการเรี ยนรู ้
ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
ภาษาต่างประเทศ ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์จากสื่ อภาษาอังกฤษ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 2
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบก่อนเรี ยน
3. ครู ตรวจผลงานของนักเรี ยน โดยสุ่มเลือกนักเรี ยน 2–3 คน ให้ออกมาอ่านเรื่ องเกี่ยวกับแผนที่
และเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ที่ได้รับมอบหมายให้อ่านและทบทวนมาให้เพื่อน ๆ ฟังหน้าชั้นเรี ยน โดยครู
คอยแนะนําและเสริ มความรู ้
4. ครู ซกั ถามนักเรี ยนเกี่ยวกับเครื่ องมือต่าง ๆ ในปั จจุบนั ว่ามีอะไรบ้างที่มีความเกี่ยวข้องกับ
ภูมิศาสตร์ เช่น แผนที่ ระบบนําทางในโทรศัพท์เคลื่อนที่ Google Earth ให้นกั เรี ยนตอบคนละ 1 เรื่ อง ครู
บันทึกลงบนกระดาน แล้วเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
5. ครู อธิ บายเกี่ยวกับแผนที่ให้นกั เรี ยนฟัง โดยใช้เนื้อหาจากหนังสื อเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน
ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด จากนั้นครู แบ่งกลุ่มนักเรี ยนออกเป็ น 4 กลุ่ม และ
แบ่งงาน ดังนี้
กลุ่มที่ 1 ศึกษาเรื่ อง แผนที่
กลุ่มที่ 2 ศึกษาเรื่ อง การรับรู ้จากระยะไกล
กลุ่มที่ 3 ศึกษาเรื่ อง ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
กลุ่มที่ 4 ศึกษาเรื่ อง ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 39
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนศึกษาเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ที่นกั เรี ยนสนใจ สรุ ปว่าได้อะไรจากเว็บไซต์น้ นั บ้าง แล้วนําเสนอผลงานหน้าชั้นเรี ยน
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
เวลา 8 ชั่วโมง
ความรู้
1. ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
2. ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และ วัฒนธรรม
ของทวีปอเมริ กาเหนือ
คุณธรรม จริยธรรม
ทักษะ/กระบวนการ
1. การสื บค้น และค่ านิยม
2. การใช้เทคโนโลยี 1. มีวินยั
ทวีปอเมริกาเหนือ
3. การคิด 2. ใฝ่ เรี ยนรู้
4. กระบวนการกลุ่ม 3. มีจิตสาธารณะ
4. มีความรับผิดชอบ
ภาระชิ้นงาน
1. การบันทึกความรู ้
2. การศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับความเป็ นมาลักษณะทางกายภาพ ตลอดจน
ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของทวีปอเมริ กาเหนือ
3. การวิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการดํารงชีวิตของประชากร
ในทวีปอเมริ กาเหนือกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
4. การนําเสนอผลงานเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการดํารงชีวิตของ
ประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 43
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ
ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ ปลายทางที่ต้องการให้ เกิดขึน้ กับนักเรียน
ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.1 ม. 3/2)
ความเข้ าใจที่คงทนของนักเรียน คําถามสํ าคัญที่ทําให้ เกิดความเข้ าใจที่คงทน
นักเรียนจะเข้ าใจว่า...
ลักษณะทางกายภาพมีอิทธิพลต่อวิถีการ ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
ดํารงชีวิต สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของ ของทวีปอเมริ กาเหนือได้รับอิทธิพลมาจาก
ประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือ ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือใช่
หรื อไม่ เพราะเหตุใด
ความรู้ของนักเรียนที่นําไปสู่ ความเข้ าใจที่คงทน ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่นําไปสู่ ความ
นักเรียนจะรู้ว่า… เข้ าใจที่คงทน นักเรียนจะสามารถ…
1. คําสําคัญ ได้แก่ ซีกโลกเหนือ เขตหนาว 1. อธิ บายลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กา
คอคอด ธรณี วิทยา ภูเขาไฟ ธารนํ้าแข็ง ทุ่งหญ้า เหนือ รวมไปถึงลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ
ป่ าสน เส้นทรอปิ กออฟแคนเซอร์ ลมประจํา และวัฒนธรรมของทวีปอเมริ กาเหนือ
ภูเขานํ้าแข็ง ทะเลทราย ประชากร 2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการ
2. ทวีปอเมริ กาเหนือมีขนาดใหญ่เป็ นอันดับ 3 ดํารงชีวิตของประชากรกับลักษณะทางกายภาพ
ของโลกรองจากทวีปเอเชียและทวีปแอฟริ กา ของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตั้งอยูใ่ นซีกโลกเหนือ มีทิศเหนือจดมหาสมุทร
อาร์กติก ทิศตะวันออกจดมหาสมุทร
แอตแลนติก ทิศใต้ติดต่อกับทวีปอเมริ กาใต้
และทิศตะวันตกจดมหาสมุทรแปซิฟิก ทวีป
อเมริ กาเหนือแบ่งได้ 2 ลักษณะ คือ แบ่งตาม
ที่ต้ งั ทางภูมิศาสตร์ ได้แก่ อเมริ กาเหนือ อเมริ กา
กลาง และหมู่เกาะในทะเลแคริ บเบียน
3. ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริ กาเหนือ
แบ่งเป็ น 4 เขต ได้แก่ เขตเทือกเขาสูงภาค
ตะวันตก เขตที่ราบภาคกลาง เขตหิ นเก่า
แคนาดา และเขตภูเขาภาคตะวันออก มีแม่น้ าํ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 44
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 2
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนือ
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ เวลา 4 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ทวีปอเมริ กาเหนือเป็ นทวีปที่มีขนาดใหญ่ พื้นที่ภายในทวีปมีแนวเทือกเขาสูง ที่ราบขนาดใหญ่ ที่
ราบลุ่มแม่น้ าํ และทางด้านตะวันตกมีแนวเทือกเขาสูง มีภูมิอากาศแทบทุกชนิด ทั้งภูมิอากาศร้อน อบอุ่น
และหนาว โดยเฉพาะทางตอนเหนือมีอากาศหนาวเย็นแบบกึ่งขั้วโลกและทุนดรา มีทรัพยากรธรรมชาติ
อุดมสมบูรณ์ จึงทําให้เป็ นทวีปที่มีความเจริ ญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจมากที่สุดทวีปหนึ่ง
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะที่ต้ งั ขนาด ลักษณะภูมิประเทศ และภูมิอากาศในทวีป
อเมริ กาเหนือได้ (K, P)
3. มีความมุ่งมัน่ ในการเรี ยนรู้และแสดงให้เห็นถึงความสนใจในการศึกษาข้อมูลเรื่ องทวีปอเมริ กา
เหนือได้ (A)
4. ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือจากแหล่งต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง
(P)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 47
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบก่อนเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามความรู้เรื่ อง ลักษณะ ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
ทางกายภาพของทวีปอเมริ กา ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
เหนือ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
5. สาระการเรียนรู้
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
1. ที่ต้ งั อาณาเขต และขนาด
2. การแบ่งภูมิภาคของทวีปอเมริ กาเหนือ
3. ลักษณะภูมิประเทศ
4. แหล่งนํ้าในทวีปอเมริ กาเหนือ
5. ภูมิอากาศ
5.1 ปัจจัยที่มีอิทธิ พลต่อสภาพภูมิอากาศ
5.2 เขตภูมิอากาศ
6. ทรัพยากรธรรมชาติ
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีป
อเมริ กาเหนือ
ศิลปะ วาดภาพและระบายสี แผนที่ภูมิประเทศและภูมิอากาศของทวีป
อเมริ กาเหนือ
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือจากแหล่ง
การเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
ภาษาต่างประเทศ อ่านและแปลข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กา
เหนือจากแผนที่และหนังสื อที่พิมพ์เป็ นภาษาอังกฤษ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 48
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 5
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบก่อนเรี ยน
3. ครู ประเมินความรู ้ของนักเรี ยนว่ามีความรู้ในเรื่ องราวของทวีปอเมริ กาเหนือมากน้อยเพียงใดด้วย
คําถามต่าง ๆ เกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพทวีปอเมริ กาเหนือ ให้นกั เรี ยนลุกขึ้นตอบทีละคน โดยให้
นักเรี ยนใช้ความรู้ที่ได้จากการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือที่ได้รับ
มอบหมายให้ไปศึกษามา
4. ครู นาํ แผนที่โลกมาแสดงในชั้นเรี ยน ให้นกั เรี ยนช่วยกันบอกถึงตําแหน่งที่ต้ งั ขนาด และอาณา
เขตของทวีปอเมริ กาเหนือ ครู เฉลยคําตอบที่ถกู ต้องและนําเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
(ระหว่างที่ครูเฉลยคําตอบ ให้ ครูนําข้ อมูลความรู้เกีย่ วกับอาเซียนมาร่ วมเปรียบเทียบกับข้ อมูลของ
ทวีปอเมริกาเหนือด้ วยก็ได้ เช่ น อาเซียนมีเนือ้ ที่รวมกันเพียงแค่ 4,605,681.2 ตารางกิโลเมตร โดยประเทศ
อินโดนีเซียมีเนือ้ ที่มากที่สุดที่ 2,019,358 ตารางกิโลเมตร และสิ งคโปร์ มเี นือ้ ที่น้อยที่สุดที่ 723.2 ตาราง
กิโลเมตร อย่างไรก็ตาม เมือ่ เปรียบเทียบเนือ้ ที่ของอาเซียนกับเนือ้ ที่ของทวีปอเมริกาเหนือจะพบว่ า
อาเซียนมีเนือ้ ที่น้อยกว่าทวีปอเมริกาเหนือมาก)
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
5. ครู แจกใบงานที่ 1 เรื่ อง แผนที่รัฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ คนละ 1 แผ่น แล้วให้นกั เรี ยนวาด
ภาพและระบายสี ลงในแผนที่ และใส่ชื่อประเทศ ชื่อเมืองหลวง และระบายสี ประเทศตามขอบเขตของ
ประเทศนั้น ๆ โดยนักเรี ยนสามารถค้นคว้าหาข้อมูลจากแหล่งการเรี ยนรู ้ต่าง ๆ เช่น หนังสื อเรี ยน แผนที่
เล่ม อินเทอร์เน็ต
6. ครู ให้นกั เรี ยนนําแผนที่ที่ทาํ เสร็ จเรี ยบร้อยแล้วมาแลกเปลี่ยนกัน เพื่อสังเกต เพิ่มเติมและแก้ไข
ให้มีความสมบูรณ์มากขึ้น นักเรี ยนจะต้องมีความเคารพและให้เกียรติกบั ชิ้นงานของเพื่อนด้วย หลังจาก
นั้นครู ร่วมเฉลยโดยอาศัยข้อมูลจากแผนที่และหนังสื อเรี ยนที่ได้รับการยอมรับ ครู ควรที่จะมีใบงานเกิน
กว่าจํานวนนักเรี ยนในชั้นเรี ยน เพื่อให้นกั เรี ยนได้มีโอกาสแก้ไขงานของตนเองให้มีความถูกต้องสมบูรณ์
7. ครู อธิ บายเพิ่มเติมเกี่ยวกับที่ต้ งั อาณาเขต และขนาดของทวีปอเมริ กาเหนือให้นกั เรี ยนฟัง โดยใช้
เนื้อหาจากหนังสื อเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด
8. ครู มอบหมายให้นกั เรี ยนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริ กาเหนือ แล้ว
บันทึกความรู้ที่ได้ลงในสมุด เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
ชั่วโมงที่ 6
9. ครู เปิ ดโอกาสให้นกั เรี ยนซักถามข้อสงสัยต่าง ๆ จากเรื่ องลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริ กา
เหนือที่ได้รับมอบหมายให้ไปศึกษามา โดยครู ตอบข้อสงสัยและอธิบายเพิ่มเติม
10. ครู แจกใบงานที่ 2 เรื่ อง แผนที่ลกั ษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริ กาเหนือ คนละ 1 แผ่น แล้วให้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 49
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนวิเคราะห์ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือจากภาพจากดาวเทียม ซึ่ง
สามารถศึกษาได้จากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ หรื อ Google Earth แล้วสรุ ป จัดทําเป็ นรายงานส่งครู
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 51
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 3
ประชากรของทวีปอเมริกาเหนือ
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ เวลา 2 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ทวีปอเมริ กาเหนือมีประชากรร้อยละ 8 ของโลก หรื อประมาณ 544 ล้านคน (ค.ศ. 2011) มากเป็ น
อันดับ 3 ของโลก มีความหนาแน่นประมาณ 22 คนต่อตารางกิโลเมตร ประกอบด้วยกลุ่มชนหลายเชื้อชาติ
ทั้งพวกผิวเหลือง ผิวขาว ผิวดํา และพวกเลือดผสม มีภาษาที่ใช้อยูใ่ นตระกูลอินโด-ยูโรเปี ยน และเป็ นทวีป
ที่มีประชากรส่ วนใหญ่นบั ถือคริ สต์ศาสนา
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะของประชากร ภาษา และศาสนาในทวีปอเมริ กาเหนือได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างกระจายตัวและการดํารงชีวิตของประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือ
ได้ (K, P)
3. มีความมุ่งมัน่ ในการเรี ยนรู้และแสดงให้เห็นถึงความสนใจในการศึกษาข้อมูลเรื่ องประชากรใน
ทวีปอเมริ กาเหนือได้ (A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามความรู้เรื่ อง ประชากร ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
ของทวีปอเมริ กเหนือ ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
5. สาระการเรียนรู้
ประชากร
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 53
1. จํานวนประชากร
2. เชื้อชาติ
3. ภาษา
4. ศาสนา
5. การกระจายของประชากร
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนเกี่ยวกับข้อมูลประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือ
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับสถิติประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือจากแหล่ง
การเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
ภาษาต่างประเทศ อ่านและแปลข้อมูลเกี่ยวกับสถิติประชากรของทวีปเมริ กาเหนือที่เป็ น
ภาษาอังกฤษ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 9
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู เปิ ดโอกาสให้นกั เรี ยนซักถามข้อสงสัยต่าง ๆ จากเรื่ องประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือที่ได้รับ
มอบหมายให้ไปศึกษามา โดยครู ตอบข้อสงสัยและอธิบายเพิ่มเติม
3. ครู ให้นกั เรี ยนดูภาพประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือหลาย ๆ ภาพ ให้นกั เรี ยนสังเกตว่าประชากร
ในภาพมีความแตกต่างกันหรื อไม่ และถ้าจะแบ่งกลุ่มประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือ แบ่งได้กี่กลุ่ม
อะไรบ้าง ให้นกั เรี ยนช่วยกันแสดงความคิดเห็น ครู สงั เกตความกระตือรื อร้นในการเรี ยนรู ้ของนักเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
4. ครู ต้ งั คําถามกระตุน้ ความสนใจให้แก่นกั เรี ยนว่า ตามที่นกั เรี ยนได้แบ่งกลุ่มประชากรไว้น้ นั
นักเรี ยนคิดว่ากลุ่มของประชากรในแต่ละกลุ่มนั้นใช้ภาษาเดียวกันหรื อไม่ ถ้าไม่ใช้แล้วจะมีการใช้ภาษา
ใดบ้าง และกลุ่มประชากรแต่ละกลุ่มนั้นนับถือศาสนาเดียวกันหรื อไม่ ถ้าไม่นบั ถือศาสนาเดียวกันแล้วจะ
นับถือศาสนาใดบ้าง
5. ครู ให้นกั เรี ยนแบ่งออกเป็ น 2 กลุ่มใหญ่ และร่ วมกันอภิปรายในคําถามที่ครู ได้ต้ งั ไว้ รวมไปถึง
กลุ่มประชากรที่นกั เรี ยนได้แบ่งไว้วา่ ถูกต้องหรื อไม่ โดยอภิปรายในเรื่ อง จํานวนประชากร เชื้อชาติ และ
ภาษาก่อน ซึ่งนักเรี ยนต้องช่วยกันสื บค้นข้อมูลดังกล่าวก่อนนํามาอภิปรายร่ วมกันด้วย
6. ครู ให้นกั เรี ยนสรุ ปผลการอภิปรายที่ได้ลงในแบบบันทึกผลการอภิปราย แล้วส่งตัวแทนออกมา
นําเสนอหน้าชั้นเรี ยน โดยครู คอยช่วยสรุ ปและอธิบายเพิ่มเติม
7. ครู มอบหมายให้นกั เรี ยนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับศาสนาและการกระจายของประชากรในทวีป
อเมริ กาเหนือ แล้วบันทึกข้อมูลที่ได้ลงในสมุด เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 54
ชั่วโมงที่ 10
8. ครู ให้นกั เรี ยนทั้ง 2 กลุ่มร่ วมกันอภิปรายต่อจากชัว่ โมงที่ผา่ นมา โดยอภิปรายในเรื่ อง ศาสนาและ
การกระจายของประชากร ซึ่งนักเรี ยนสามารถนําข้อมูลที่ได้จากการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับศาสนาและการ
กระจายของประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือที่ได้รับมอบหมายให้ไปศึกษามาประกอบการอภิปรายได้
9. ครู ให้นกั เรี ยนสรุ ปผลการอภิปรายที่ได้ลงในแบบบันทึกผลการอภิปราย แล้วส่งตัวแทนออกมา
นําเสนอหน้าชั้นเรี ยน โดยครู คอยช่วยสรุ ปและอธิบายเพิ่มเติม
10. ครู มอบหมายให้ นักเรียนศึกษาลักษณะประชากรของประเทศสมาชิกอาเซียน แล้ วช่ วยกัน
สรุปว่ ามีความเหมือนและแตกต่ างจากลักษณะประชากรของทวีปอเมริกาเหนืออย่างไร ให้ นักเรียนบันทึก
ความรู้ลงสมุด
ขั้นที่ 3 ฝึ กฝนผู้เรียน
11. ครู ให้นกั เรี ยนทํากิจกรรมที่เกี่ยวกับประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือ ในแบบฝึ กทักษะ รายวิชา
พื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด แล้วช่วยกันเฉลยคําตอบที่ถูกต้อง
12. ครู ซกั ถามนักเรี ยนว่า ทะเลสาบเกรตเลกส์มีความสําคัญต่อการกระจายของประชากรอย่างไร
ให้นกั เรี ยนช่วยกันตอบคําถาม จากนั้นครู สรุ ปคําตอบของนักเรี ยน
ขั้นที่ 4 นําไปใช้
13. ครู ให้นกั เรี ยนนําความรู ้เกี่ยวกับประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือไปประยุกต์ใช้ใน
ชีวิตประจําวัน
ขั้นที่ 5 สรุ ป
14. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันสรุ ปความรู้เรื่ อง ประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือ โดยให้นกั เรี ยนสรุ ป
เป็ นแผนที่ความคิดบันทึกลงสมุด
15. ครู มอบหมายให้นกั เรี ยนสื บค้นข้อมูลเกี่ยวกับสิ นค้าและสถานที่ท่องเที่ยวที่สาํ คัญในทวีป
อเมริ กาเหนือ แล้วบันทึกข้อมูลที่ได้ลงในสมุด เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับการกระจายของประชากรใน
ทวีปอเมริ กาเหนือ แล้วร่ วมกันทําเป็ นแผนที่แสดงการกระจายของประชากรในทวีปอเมริ กาเหนือ เป็ น
ความรู ้ร่วมของทั้งชั้นเรี ยน
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 4
ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ เวลา 1 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ทวีปอเมริ กาเหนือมีระบบเศรษฐกิจของประเทศที่ได้รับอิทธิพลจากลักษณะทางกายภาพที่
เอื้ออํานวย โดยเฉพาะการทําเหมืองแร่ เหล็ก ถ่านหิ น การทําประมง ป่ าไม้ อุตสาหกรรมเหล็กกล้า
อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การเพาะปลูกข้าวสาลี องุ่น การเลี้ยงโคนมและแกะ ซึ่งทําให้การค้าของทวีปมี
ความเจริ ญก้าวหน้า
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กา
เหนือได้ (K, P)
3. เห็นความสําคัญในการเรี ยนรู ้เรื่ องลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือได้ (A)
4. นําเสนอผลงานได้อย่างละเอียด ชัดเจน ครอบคลุมเนื้อหาที่เรี ยนรู ้ได้ (K, P)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามความรู้เรื่ อง ลักษณะ ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
ทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กา ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
เหนือ ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 57
5. สาระการเรียนรู้
เศรษฐกิจ
1. การเกษตร
2. การทําป่ าไม้
3. การทําประมง
4. การทําเหมืองแร่
5. อุตสาหกรรม
6. การค้า
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีป
อเมริ กาเหนือ
ศิลปะ ตกแต่งป้ ายนิเทศให้มีความสวยงามตามต้องการ
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ
จากแหล่งการเรี ยนรู ้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต และจัดทําป้ ายนิเทศ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 11
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู สนทนาซักถามความรู ้ของนักเรี ยนเกี่ยวกับสิ นค้าและสถานที่ท่องเที่ยวในทวีปอเมริ กาเหนือที่
ได้รับมอบหมายให้ไปสื บค้นข้อมูลมาในประเด็นต่าง ๆ เช่น
– นักเรี ยนรู้จกั สิ นค้าจากทวีปอเมริ กาเหนืออะไรบ้างที่มีชื่อเสี ยง
– สถานที่ท่องเที่ยวใดบ้างในอเมริ กาเหนือที่มีชื่อเสี ยง
โดยครู ให้นกั เรี ยนตอบคําถามคนละ 1–2 อย่าง ครู สรุ ปและเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู แบ่งนักเรี ยนออกเป็ น 6 กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มเลือกสื บค้นข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจ
ของทวีปอเมริ กาเหนือกลุ่มละ 1 เรื่ อง แล้วบันทึกผลการสื บค้นลงในแบบบันทึกผลการสื บค้น โดยแบ่ง
งานดังนี้
กลุ่มที่ 1 การเกษตร
กลุ่มที่ 2 การทําป่ าไม้
กลุ่มที่ 3 การทําประมง
กลุ่มที่ 4 การทําเหมืองแร่
กลุ่มที่ 5 อุตสาหกรรม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 58
กลุ่มที่ 6 การค้า
4. นักเรี ยนนําข้อมูลที่ได้มาจัดเป็ นป้ ายนิเทศ และออกมานําเสนอผลงานหน้าชั้นเรี ยนทั้งกลุ่ม โดยที่
นักเรี ยนทุกคนต้องมีส่วนร่ วมในการนําเสนอ ครู ช่วยสรุ ปข้อมูลอีกครั้งหนึ่ง นักเรี ยนที่รับฟังการนําเสนอ
บันทึกความรู้ที่ได้ลงในสมุด
5. ครู ซกั ถามความรู ้เกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือกับนักเรี ยนอีกครั้ง เพื่อ
ทดสอบความเข้าใจ ให้นกั เรี ยนช่วยกันวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางเศรษฐกิจและลักษณะ
ทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือโดยอ้างอิงข้อมูลจากป้ ายนิเทศ และร่ วมกันจัดทําเป็ นแผนที่แสดง
ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ ครู สรุ ปและเพิ่มเติมให้ถูกต้อง นําแผนที่ไปติดไว้ในชั้นเรี ยน
6. ครูมอบหมายให้ นักเรียนศึกษาลักษณะทางเศรษฐกิจของประเทศสมาชิกอาเซียน แล้วช่ วยกัน
สรุปว่ ามีความเหมือนและแตกต่ างจากลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนืออย่ างไร ให้ นักเรียน
บันทึกความรู้ลงสมุด
7. ครูให้ นักเรียนจับคู่และศึกษาเพิม่ เติมเกีย่ วกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ
โดยเฉพาะเรื่อง ปัญหาทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือในปัจจุบัน แล้วนํามาช่ วยกันวิเคราะห์ ว่าปัญหา
ดังกล่ าวสามารถนํามาแก้ ไขปัญหาด้ วยหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงได้ หรือไม่ อย่ างไร สรุปเป็ นแผนที่
ความคิด หรือแผนผัง หรือความเรียง อย่างใดอย่ างหนึ่งตามความเหมาะสม ส่ งครู
ขั้นที่ 3 ฝึ กฝนผู้เรียน
8. ครู ให้นกั เรี ยนทํากิจกรรมที่เกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ ในแบบฝึ ก
ทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด แล้วช่วยกันเฉลยคําตอบ
ที่ถูกต้อง
ขั้นที่ 4 นําไปใช้
9. ครู ให้นกั เรี ยนนําความรู ้เรื่ อง ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปยุโรป ไปประยุกต์ใช้ใน
ชีวิตประจําวัน
ขั้นที่ 5 สรุ ป
10. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันสรุ ปความรู้เรื่ อง ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ แล้ว
บันทึกลงสมุด
11. ครู มอบหมายให้นกั เรี ยนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่งในทวีปอเมริ กาเหนือ แล้ว
บันทึกความรู้ที่ได้ลงในสมุด เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ต้ งั คําถามชวนคิดว่า ถ้านักเรี ยนอาศัยอยูใ่ นทวีปอเมริ กาเหนือ นักเรี ยนจะเลือกทําอาชีพอะไร ให้
นักเรี ยนเลือกพื้นที่ในทวีปอเมริ กาเหนือมา 1 แห่ง โดยที่ตอ้ งไม่ซ้ าํ กันกับเพื่อนในชั้นเรี ยน แล้วอธิบาย
อาชีพที่ตอ้ งการทําพร้อมเหตุผลประกอบ ออกมานําเสนอหน้าชั้นเรี ยน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 59
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 5
การคมนาคมขนส่ งของทวีปอเมริกาเหนือ
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ เวลา 1 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ทวีปอเมริ กาเหนือเป็ นดินแดนที่มีระบบคมนาคมขนส่งเจริ ญก้าวหน้า มีเส้นทางคมนาคมหนาแน่น
ที่สุดในโลกทางบก โดยเฉพาะทางรถไฟที่มีความยาวประมาณ 320,000 กิโลเมตร ทางนํ้ามีการพัฒนา
พื้นที่เป็ นเมืองท่าเรื อเดินสมุทรขนาดใหญ่หลายแห่ง เช่น เมืองบอสตัน นิวยอร์ก ฟิ ลาเดลเฟี ย ทางอากาศ มี
ท่าอากาศยานที่มีผโู้ ดยสารจํานวนมากเป็ นอันดับ 1–3 ของโลก และมีระบบการขนส่งทางท่อที่พฒั นา
ทันสมัย
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายระบบคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือได้ (K)
2. วิเคราะห์อิทธิ พลของลักษณะทางกายภาพที่ส่งผลต่อการสร้างระบบคมนาคมของทวีปอเมริ กา
เหนือได้ (K, P)
3. มีความใฝ่ เรี ยนรู้เรื่ องการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือ (A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบหลังเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามความรู้เรื่ อง ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
การคมนาคมขนส่งของทวีป ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
อเมริ กาเหนือ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 61
5. สาระการเรียนรู้
การคมนาคมขนส่ง
1. ทางบก
2. ทางนํ้า
3. ทางอากาศ
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่งของทวีป
อเมริ กาเหนือ
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตและทําแผนที่การคมนาคมขนส่งของ
ทวีปอเมริ กาเหนือ
ศิลปะ วาดภาพและออกแบบสัญลักษณ์ในแผนที่แสดงระบบการคมนาคม
ขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือ
ภาษาต่างประเทศ อ่านและแปลความหมายชื่อหรื อคําต่าง ๆ ที่ปรากฏในแผนที่ที่เป็ น
ภาษาอังกฤษ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 12
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ให้นกั เรี ยนชมวีดิทศั น์หรื อบางฉากบางตอนของภาพยนตร์ที่มีภาพรถไฟ เรื อ และเครื่ องบิน
ของทวีปอเมริ กาเหนือ แล้วชวนให้นกั เรี ยนตอบคําถามว่า อะไรทําให้ระบบคมนาคมในทวีปอเมริ กาเหนือ
มีความเจริ ญก้าวหน้าอย่างมาก โดยใช้ขอ้ มูลที่ได้จากการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่งในทวีป
อเมริ กาเหนือและจากการรับชมวีดิทศั น์ ครู ช่วยตอบข้อสงสัยและอธิบายเพิ่มเติม
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู แจกใบงานที่ 4 เรื่ อง แผนที่การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือ ให้นกั เรี ยนใส่ ขอ้ มูล
ระบบคมนาคมขนส่ง ได้แก่ ทางรถไฟ ท่าเรื อ และสายการบินที่สาํ คัญ ลงในแผนที่รวมไปถึงออกแบบ
สัญลักษณ์และอธิบายสัญลักษณ์ โดยให้สงั เกตจากลักษณะภูมิประเทศที่ปรากฏในแผนที่
4. ครู ให้นกั เรี ยนจับคู่ นําแผนที่ที่ทาํ เสร็ จแล้วแลกเปลี่ยนกับของเพื่อน ครู เฉลยข้อมูลที่ถูกต้อง ให้
นักเรี ยนแก้ไขของเพื่อนให้ถูกต้องพร้อมทั้งตกแต่งแผนที่ให้มีความสะอาดและสวยงาม
5. ครู สรุ ปและอธิ บายเพิ่มเติม นักเรี ยนสามารถบันทึกข้อมูลที่ครู เพิ่มเติมให้ลงสมุดหรื อลงในแผน
ที่กไ็ ด้ ระหว่างนี้ครู สามารถเปิ ดวีดิทศั น์ที่นกั เรี ยนได้ชมไปแล้วในขั้นแรกมาประกอบในการสรุ ปและ
อธิ บายได้
6. ครูให้ นักเรียนศึกษาระบบคมนาคมขนส่ งของประเทศสมาชิกอาเซียน แล้วช่ วยกันสรุปว่ ามี
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 62
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนเลือกเทคโนโลยีที่สาํ คัญที่เกี่ยวกับระบบคมนาคมของทวีปอเมริ กาเหนือ เช่น รถไฟ
เครื่ องบินคองคอร์ด มาคนละ 1 ชนิด แล้วเขียนเป็ นรู ปแบบของบทความ นํามารวมกันจัดทําเป็ นวารสาร
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
การทดสอบกลางภาค
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
การทดสอบกลางภาค เวลา 1 ชั่วโมง
ชั่วโมงที่ 13
1. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบกลางภาค
2. ครู ซกั ถามนักเรี ยนว่า ถ้ากล่าวถึงป่ าดิบชื้นที่มีพ้นื ที่กว้างขวางมากที่สุด นักเรี ยนจะนึกถึงป่ าดิบ
ชื้นใด ในทวีปใด แล้วมอบหมายให้นกั เรี ยนศึกษาเนื้อหาในหน่วยการเรี ยนรู้ที่ 3 ทวีปอเมริ กาใต้ เรื่ อง
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 64
เวลา 8 ชั่วโมง
ความรู้
1. ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
2. ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
ของทวีปอเมริ กาใต้
คุณธรรม จริยธรรม
ทักษะ/กระบวนการ
และค่ านิยม
1. การสื บค้น
1. มีวินยั
2. การใช้เทคโนโลยี ทวีปอเมริกาใต้
2. ใฝ่ เรี ยนรู ้
3. การคิด
3. มุ่งมัน่ ในการทํางาน
4. กระบวนการกลุ่ม
4. รับผิดชอบ
ภาระชิ้นงาน
1. การทําแบบทดสอบ
2. การศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ และลักษณะทางสังคม
เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของทวีปอเมริ กาใต้
3. วิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการดํารงชีวิตของประชากรในทวีป
อเมริ กาใต้กบั ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
4. การนําเสนอผลงานเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการดํารงชีวิตของประชากร
ในทวีปอเมริ กาใต้กบั ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 65
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้
ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ ปลายทางที่ต้องการให้ เกิดขึน้ กับนักเรียน
ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.1 ม. 3/2)
ความเข้ าใจที่คงทนของนักเรียน คําถามสํ าคัญที่ทําให้ เกิดความเข้ าใจที่คงทน
นักเรียนจะเข้ าใจว่า…
ลักษณะทางกายภาพมีอิทธิพลต่อวิถีการดําเนิน ลักษณะทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
ชีวิต สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของ ของทวีปอเมริ กาใต้ได้รับอิทธิพลมาจาก
ประชากรในทวีปอเมริ กาใต้ ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ใช่หรื อไม่ เพราะเหตุใด
ความรู้ของนักเรียนที่นําไปสู่ ความเข้ าใจที่คงทน ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่นําไปสู่
นักเรียนจะรู้ว่า... ความเข้ าใจที่คงทน นักเรียนจะสามารถ...
1. คําสําคัญ ได้แก่ เส้นทรอปิ กออฟแคปริ คอร์น 1. อธิ บายลักษณะทางกายภาพ รวมไปถึงลักษณะ
ช่องแคบ เทือกเขา แอ่งระหว่างภูเขา ที่ราบสูง ทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของทวีป
ที่ราบสูงเชิงเขา ทะเลสาบ ลมค้า เซลวาส อเมริ กาใต้
2. ทวีปอเมริ กาใต้มีขนาดใหญ่เป็ นอันดับ 4 ของ 2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะการ
โลก รองจากทวีปเอเชีย แอฟริ กา และอเมริ กา ดํารงชีวิตของประชากรกับลักษณะทางกายภาพ
เหนือ มีทิศเหนือติดต่อกับทวีปอเมริ กาเหนือ ของทวีปอเมริ กาใต้
ทิศตะวันออกจดมหาสมุทรแอตแลนติก ทิศใต้
ติดต่อกับช่องแคบเดรก ซึ่งเป็ นน่านนํ้าที่คนั่
ทวีปอเมริ กาใต้กบั ทวีปแอนตาร์กติกา ทิศ
ตะวันตกจดคลองปานามาและมหาสมุทร
แปซิฟิก
3. ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริ กาใต้แบ่งเป็ น
3 เขต ได้แก่ เขตเทือกเขาสูงทางด้านตะวันตก
เขตที่ราบลุ่มแม่น้ าํ และเขตที่ราบสูงทางด้าน
ตะวันออก มีแม่น้ าํ ที่สาํ คัญ เช่น แม่น้ าํ แอมะ-
ซอน ปารานา ปารากวัย โอรี โนโก เขต
ภูมิอากาศแบ่งได้ 8 เขต ได้แก่ เขตป่ าฝนเขต
ร้อน ร้อนชื้นแบบทุ่งหญ้าเขตร้อน ทะเลทราย
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 66
2. วิธีการและเครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้
2.1 วิธีการประเมินผลการเรี ยนรู้ 2.2 เครื่ องมือประเมินผลการเรี ยนรู้
1) การทดสอบ 1) แบบทดสอบก่อนเรี ยนและหลังเรี ยน
2) การประเมินผลงาน/กิจกรรม 2) แบบประเมินผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
3) การประเมินด้านคุณธรรม จริ ยธรรม 3) แบบประเมินด้านคุณธรรม จริ ยธรรม
และค่านิยม และค่านิยม
4) การประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 4) แบบประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ
3. สิ่ งที่มุ่งประเมิน
3.1 ความสามารถ 6 ด้าน ได้แก่ การอธิบาย ชี้แจง การแปลความและตีความ การประยุกต์ ดัดแปลง
และนําไปใช้ การมีมุมมองที่หลากหลาย การให้ความสําคัญและใส่ใจในความรู้สึกของผูอ้ ื่น
และการรู้จกั ตนเอง
3.2 ทักษะ/กระบวนการ เช่น การสื่ อสาร การใช้เทคโนโลยี การคิด การแก้ปัญหา กระบวนการกลุ่ม
3.3 คุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม เช่น มีวินยั ใฝ่ เรี ยนรู้ อยูอ่ ย่างพอเพียง รักความเป็ นไทย รักชาติ
ศาสน์ กษัตริ ย ์ มีจิตสาธารณะ มีความรับผิดชอบ ซื่อสัตย์สุจริ ต
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ เวลา 4 ชัว่ โมง
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 7 ประชากรของทวีปอเมริ กาใต้ เวลา 2 ชัว่ โมง
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 8 ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้ เวลา 1 ชัว่ โมง
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 9 การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้ เวลา 1 ชัว่ โมง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 68
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 6
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 4 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ทวีปอเมริ กาใต้มีพ้นื ที่ส่วนใหญ่อยูท่ างซีกโลกใต้ เป็ นดินแดนที่อุดมสมบูรณ์ดว้ ยทรัพยากร
ธรรมชาติหลายชนิด พื้นที่ส่วนใหญ่เป็ นภูเขาและที่ราบสูง มีที่ราบเฉพาะเขตชายฝั่งและลุ่มแม่น้ าํ
ภูมิอากาศมีท้ งั เขตร้อนและเขตอบอุ่น ซึ่งเหมาะแก่การดํารงชีวิต จึงเป็ นทวีปที่มีประชากรอาศัยมากแห่ง
หนึ่งของโลก แต่เนื่องจากความแตกต่างทางด้านสังคม และปัญหาเกี่ยวกับคุณภาพประชากร ทําให้การ
พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศต่าง ๆ ยังไม่เจริ ญก้าวหน้าเท่าที่ควร ทั้ง ๆ ที่อยูใ่ กล้ชิดกับทวีปอเมริ กาเหนือ
ซึ่งเป็ นทวีปที่พฒั นาและเจริ ญก้าวหน้าในทุก ๆ ด้าน
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะที่ต้ งั ขนาด ลักษณะภูมิประเทศ และภูมิอากาศในทวีป
อเมริ กาใต้ได้ (K, P)
3. ใฝ่ เรี ยนรู้และสนใจในการเรี ยนรู้เรื่ อง ทวีปอเมริ กาใต้ (A)
4. ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้จากแหล่งเรี ยนรู ้ต่าง ๆ ได้อย่าง
ถูกต้อง (P)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบก่อนเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามความรู้เรื่ อง ลักษณะ ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
ทางกายภาพของทวีปอเมริ กา ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนใฝ่ รู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
ใต้ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 69
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
5. สาระการเรียนรู้
ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
1. ที่ต้ งั อาณาเขต และขนาด
2. ลักษณะภูมิประเทศ
3. แหล่งนํ้าในทวีปอเมริ กาใต้
4. ภูมิอากาศ
4.1 ปัจจัยที่มีอิทธิ พลต่อสภาพภูมิอากาศ
4.2 เขตภูมิอากาศ
5. ทรัพยากรธรรมชาติ
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีป
อเมริ กาใต้
ศิลปะ วาดภาพและระบายสี แผนที่ภูมิประเทศและภูมิอากาศของทวีป
อเมริ กาใต้
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้จากแหล่งการ
เรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 14
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบก่อนเรี ยน
3. ครู ประเมินความรู ้ของนักเรี ยนว่ามีความรู้ในเรื่ องราวของทวีปอเมริ กาใต้มากน้อยเพียงใดด้วย
คําถามต่าง ๆ เกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพทวีปอเมริ กาใต้ ให้นกั เรี ยนลุกขึ้นตอบทีละคน โดยให้นกั เรี ยน
ใช้ความรู้ที่ได้จากการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้
ไปศึกษามา
4. ครู นาํ แผนที่โลกมาแสดงในชั้นเรี ยน ให้นกั เรี ยนช่วยกันบอกถึงตําแหน่งที่ต้ งั ขนาด และอาณา
เขตของทวีปอเมริ กาใต้ ครู เฉลยคําตอบที่ถูกต้องและนําเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
(ระหว่างที่ครูเฉลยคําตอบ ให้ ครูนําข้ อมูลความรู้เกีย่ วกับอาเซียนมาร่ วมเปรียบเทียบกับข้ อมูลของ
ทวีปอเมริกาใต้ ด้วยก็ได้ เช่ น อาเซียนมีเนือ้ ที่รวมกันเพียงแค่ 4,605,681.2 ตารางกิโลเมตร โดยประเทศ
อินโดนีเซียมีเนือ้ ที่มากที่สุดที่ 2,019,358 ตารางกิโลเมตร และสิ งคโปร์ มเี นือ้ ที่น้อยที่สุดที่ 723.2 ตาราง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 70
ขั้นที่ 3 ฝึ กฝนผู้เรียน
24. ครู ให้นกั เรี ยนทํากิจกรรมที่เกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ ในแบบฝึ กทักษะ
รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด แล้วช่วยกันเฉลยคําตอบที่
ถูกต้อง
ขั้นที่ 4 นําไปใช้
25. ครู แนะนําให้นกั เรี ยนนําความรู้เรื่ อง ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ ไปประยุกต์ใช้ใน
ชีวิตประจําวัน
ขั้นที่ 5 สรุ ป
26. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันสรุ ปความรู้เรื่ อง ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้ แล้วบันทึกลง
สมุด และเก็บใบงานแผนที่ลงในแฟ้ มสะสมผลงาน
27. ครู มอบหมายให้นกั เรี ยนศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับประชากรในทวีปอเมริ กาใต้ แล้วบันทึกความรู ้ที่
ได้ลงในสมุด เป็ นการบ้านเพื่อเตรี ยมจัดการเรี ยนรู้ในครั้งต่อไป
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนวิเคราะห์ลกั ษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้จากภาพจากดาวเทียม ซึ่งสามารถ
ศึกษาได้จากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 7
ประชากรของทวีปอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 2 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
ประชากรของทวีปอเมริ กาใต้มีจาํ นวนมากเป็ นอันดับ 5 ของโลก ความหนาแน่นประมาณ 22 คน
ต่อตารางกิโลเมตร ประกอบด้วยประชากร 3 กลุ่ม คือ กลุ่มอินเดียน กลุ่มผิวขาว และกลุ่มผิวดํา ประเทศ
ในทวีปอเมริ กาใต้เกือบทุกประเทศใช้ภาษาสเปนเป็ นภาษาราชการ ประเทศที่ใช้ภาษาอื่นเป็ นภาษาราชการ
ได้แก่ ประเทศบราซิลใช้ภาษาโปรตุเกส ประเทศกายอานาใช้ภาษาอังกฤษ ดินแดนเฟรนช์เกียนาของ
ฝรั่งเศสใช้ภาษาฝรั่งเศส ชาวอเมริ กาใต้ส่วนใหญ่ยงั มีความเชื่อแบบดั้งเดิม
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะของประชากร ภาษา และศาสนาในทวีปอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างการกระจายตัวและการดํารงชีวิตของประชากรในทวีปอเมริ กาใต้
ได้ (K, P)
3. มีความมุ่งมัน่ ในการเรี ยนรู้และแสดงให้เห็นถึงความสนใจในการศึกษาข้อมูลเรื่ องประชากรใน
ทวีปอเมริ กาใต้(A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามความรู้เรื่ อง ประชากร ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
ของทวีปอเมริ กาใต้ ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนใฝ่ รู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 75
5. สาระการเรียนรู้
ประชากร
1. จํานวนประชากร
2. เชื้อชาติ
3. ภาษา
4. ศาสนา
5. การกระจายของประชากร
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนเกี่ยวกับข้อมูลประชากรของทวีปอเมริ กาใต้
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับสถิติประชากรของทวีปอเมริ กาใต้จากแหล่ง
การเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
ภาษาต่างประเทศ อ่านและแปลข้อมูลเกี่ยวกับสถิติประชากรของทวีปอเมริ กาใต้ที่เป็ น
ภาษาอังกฤษ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 18
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู เปิ ดโอกาสให้นกั เรี ยนซักถามข้อสงสัยต่าง ๆ จากเรื่ องประชากรในทวีปอเมริ กาใต้ที่ได้รับ
มอบหมายให้ไปศึกษามา โดยครู ตอบข้อสงสัยและอธิบายเพิ่มเติม
3. ครู ให้นกั เรี ยนดูภาพประชากรในทวีปอเมริ กาใต้หลาย ๆ ภาพ แล้วสังเกตว่าประชากรมีความ
แตกต่างกันหรื อไม่ และถ้าจะแบ่งกลุ่มประชากรในทวีปอเมริ กาใต้ แบ่งได้กี่กลุ่ม อะไรบ้าง ให้นกั เรี ยน
ช่วยกันแสดงความคิดเห็น ครู สงั เกตความกระตือรื อร้นในการเรี ยนรู้ของนักเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
4. ครู ต้ งั คําถามกระตุน้ ความสนใจให้แก่นกั เรี ยนว่า ตามที่นกั เรี ยนได้แบ่งกลุ่มประชากรไว้น้ นั
นักเรี ยนคิดว่ากลุ่มของประชากรในแต่ละกลุ่มนั้นใช้ภาษาเดียวกันหรื อไม่ ถ้าไม่ใช้แล้วจะมีการใช้ภาษา
ใดบ้าง และกลุ่มประชากรแต่ละกลุ่มนั้นนับถือศาสนาเดียวกันหรื อไม่ ถ้าไม่นบั ถือศาสนาเดียวกันแล้วจะ
นับถือศาสนาใดบ้าง
5. ครู ให้นกั เรี ยนแบ่งออกเป็ น 2 กลุ่มใหญ่ และร่ วมกันอภิปรายในคําถามที่ครู ได้ต้ งั ไว้ รวมไปถึง
กลุ่มประชากรที่นกั เรี ยนได้แบ่งไว้วา่ ถูกต้องหรื อไม่ โดยอภิปรายในเรื่ อง จํานวนประชากร เชื้อชาติ และ
ภาษาก่อน ซึ่งนักเรี ยนต้องช่วยกันสื บค้นข้อมูลดังกล่าวก่อนนํามาอภิปรายร่ วมกันด้วย
6. ครู ให้นกั เรี ยนสรุ ปผลการอภิปรายที่ได้ลงในแบบบันทึกผลการอภิปราย แล้วส่งตัวแทนออกมา
นําเสนอหน้าชั้นเรี ยน โดยครู คอยช่วยสรุ ปและอธิบายเพิ่มเติม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 76
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับการกระจายของประชากรใน
ทวีปอเมริ กาใต้ แล้วร่ วมกันทําเป็ นแผนที่แสดงการกระจายของประชากรในทวีปอเมริ กาใต้
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 8
ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
เศรษฐกิจในทวีปอเมริ กาใต้ส่วนใหญ่จะเป็ นการทําการเกษตรโดยเฉพาะในบริ เวณที่ราบลุ่มแม่น้ าํ
โอรี โนโก ที่ราบสูงบราซิล พืชผลที่สาํ คัญคือ กาแฟ โกโก้ กล้วยและอ้อย ข้าวสาลี ข้าวโพด ฝ้ าย มีการเลี้ยง
สัตว์จาํ พวกโค แพะ แกะ ซึ่งประเทศในทวีปอเมริ กาใต้มีการเลี้ยงโคเนื้อกันมาก ได้แก่ อาร์เจนตินา อุรุกวัย
ปารากวัย บราซิล นอกจากนี้ยงั มีการทําเหมืองแร่ ทองแดง เหล็ก ดีบุก และทองคํา อุตสาหกรรมและการค้า
ของชาวอเมริ กาใต้ยงั คงล้าหลังกว่าทวีปอเมริ กาเหนือ
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้
ได้ (K, P)
3. แสดงให้เห็นถึงความพร้อมในการเรี ยนรู ้เรื่ องลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้ (A)
4. นําเสนอผลงานได้อย่างละเอียด ชัดเจน ครอบคลุมเนื้อหาที่เรี ยนรู ้ (K, P)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามความรู้เรื่ อง ลักษณะ ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
ทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กา ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
ใต้ ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนใฝ่ รู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 79
5. สาระการเรียนรู้
เศรษฐกิจ
1. การเกษตร
2. การทําป่ าไม้
3. การทําประมง
4. การทําเหมืองแร่
5. อุตสาหกรรม
6. การค้า
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับทวีปอเมริ กาใต้
ศิลปะ ตกแต่งป้ ายนิเทศเรื่ องเกี่ยวกับเศรษฐกิจในทวีปอเมริ กาใต้ให้มีความ
สวยงาม
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้จาก
แหล่งการเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 20
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู สนทนาซักถามความรู ้ของนักเรี ยนเกี่ยวกับอาชีพของประชากรในทวีปอเมริ กาใต้ที่ได้รับ
มอบหมายให้ไปสื บค้นข้อมูลมา รวมถึงสังเกตจากข่าวต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับทวีปอเมริ กาใต้ ในประเด็นต่าง ๆ
เช่น
– ประชากรส่วนใหญ่ในทวีปอเมริ กาใต้ประกอบอาชีพใด
– อาชีพที่ประชากรในทวีปอเมริ กาใต้นิยมทํานั้นส่งผลต่อเศรษฐกิจของทวีปอย่างไร
โดยครู ให้นกั เรี ยนช่วยกันตอบคําถาม ครู สรุ ปและเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู แบ่งนักเรี ยนออกเป็ น 6 กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มเลือกอาชีพที่คาดว่าจะทําได้ในทวีปอเมริ กาใต้
กลุ่มละ 1 อาชีพ ไม่ซ้ าํ กัน โดยอาศัยข้อมูลจากลักษณะทางกายภาพและประชากรที่ได้ศึกษาไปแล้ว
4. ครู ให้นกั เรี ยนแต่ละกลุ่มออกมานําเสนอ โดยนําแผนที่ รู ปภาพ เครื่ องแต่งกาย หรื อแสดงท่าทาง
เพื่อประกอบการนําเสนอได้ แต่ตอ้ งมีความชัดเจนและถูกต้องของข้อมูล ใช้เวลาในการนําเสนอไม่เกิน
กลุ่มละ 10 นาที
5. ครู ช่วยสรุ ปหลังจากการนําเสนอและอธิบายเพิม่ เติม จากนั้นให้นกั เรี ยนสรุ ปความรู ้ที่ได้ลงใน
แบบบันทึกความรู้ แล้วช่วยกันเขียนเป็ นแผนที่แสดงลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้ ให้ทุกคนมี
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 80
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนหาข่าวหรื อบทความที่เกี่ยวกับสภาพทางเศรษฐกิจของประเทศต่าง ๆ ในทวีปอเมริ กา
ใต้ ซึ่งได้รับผลกระทบจากลักษณะทางกายภาพของทวีป นําเสนอหน้าชั้นเรี ยน พร้อมวิเคราะห์โดยใช้
ความรู ้ความเข้าใจของตนเอง
7. สื่ อการเรี ยนรู ้ PowerPoint รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 บริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 9
การคมนาคมขนส่ งของทวีปอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
1. สาระสํ าคัญ
การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้ยงั กระจายไม่ทวั่ ถึงทุกส่วนของทวีป เพราะประเทศส่วน
ใหญ่เป็ นประเทศกําลังพัฒนา ประกอบกับการมีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่เป็ นอุปสรรคต่อการ
คมนาคมขนส่งอยูท่ ุกภูมิภาค กล่าวคือ มีภเู ขาสูงที่ทุรกันดาร มีภมู ิอากาศแห้งแล้งเป็ นทะเลทราย บริ เวณที่
มีการคมนาคมขนส่งสะดวกจึงกระจายอยูเ่ ป็ นหย่อม ๆ ในเขตที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิ บายลักษณะการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้
ได้ (K, P)
3. เห็นคุณค่าและความสําคัญของอาชีพต่าง ๆ ที่มีส่วนในการพัฒนาเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้
(A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบหลังเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามความรู้เรื่ อง ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
การคมนาคมขนส่งของทวีป ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนใฝ่ รู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
อเมริ กาใต้ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลหรื อเป็ นกลุ่ม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 83
5. สาระการเรียนรู้
การคมนาคมขนส่ง
1. ทางบก
2. ทางนํ้า
3. ทางอากาศ
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้
ศิลปะ วาดภาพและออกแบบสัญลักษณ์ในแผนที่แสดงระบบการคมนาคม
ขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้จาก
แหล่งการเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 21
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู นาํ แผนที่แสดงเส้นทางคมนาคมในทวีปอเมริ กาใต้มาให้นกั เรี ยนดู ครู ต้ งั คําถามเกี่ยวกับ
เส้นทางคมนาคมที่ได้พบเห็นในแผนที่วา่ ทําไมเส้นทางคมนาคมในทวีปอเมริ กาใต้จึงมีสภาพดังที่ปรากฏ
ในแผนที่ นักเรี ยนช่วยกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้ความรู้ที่ได้จากการศึกษาเนื้อหาเกี่ยวกับการคมนาคม
ขนส่งในทวีปอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้ไปศึกษามา ครู ช่วยสรุ ปประเด็นต่าง ๆ ที่เป็ นข้อสงสัยเพื่อ
เริ่ มต้นปฏิบตั ิกิจกรรม
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู ให้นกั เรี ยนจับคู่หรื อแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน แจกใบงานที่ 4 เรื่ อง แผนที่การคมนาคมขนส่ง
ของทวีปอเมริ กาใต้ให้คู่ละ/กลุ่มละ 1 แผ่น ครู เก็บแผนที่ที่แสดงในตอนแรกออกไป ให้นกั เรี ยนช่วยกัน
เขียนระบบคมนาคมลงในแผนที่โครงสร้าง ได้แก่ ทางรถไฟที่สาํ คัญ ท่าเรื อที่สาํ คัญ และสายการบินที่
สําคัญ ลงในแผนที่รวมไปถึงออกแบบสัญลักษณ์และอธิบายสัญลักษณ์ โดยให้สงั เกตจากลักษณะภูมิ
ประเทศที่ปรากฏในแผนที่
4. ครู นาํ แผนที่เสร็ จแล้วมาวางไว้ตรงกลาง ให้นกั เรี ยนนัง่ เป็ นวงล้อมรอบและสังเกตแผนที่แต่ละ
แผ่นว่ามีลกั ษณะเป็ นอย่างไร และให้ร่วมกันออกเสี ยงว่าคู่ไหนหรื อกลุ่มใดที่น่าจะมีความถูกต้องมากที่สุด
ให้นกั เรี ยนคู่น้ นั หรื อกลุ่มนั้นออกมาอธิบาย หลังจากนั้นครู ช่วยเฉลยและสรุ ปให้ถูกต้องพร้อมอธิ บาย
เพิ่มเติม นักเรี ยนแก้ไขแผนที่ และตกแต่งให้สวยงาม
5. ครู ให้นกั เรี ยนร่ วมกันวิเคราะห์ถึงสภาพระบบการคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้วา่ เหตุใดถึง
มีความเจริ ญก้าวหน้าน้อยกว่าทวีปอื่น ๆ ครู สรุ ปและอธิบายเพิ่มเติม นักเรี ยนบันทึกความรู้ที่ได้ลงสมุด
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 84
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนแบ่งกลุ่ม 4–6 กลุ่ม และช่วยกันวางนโยบายในการสร้างระบบคมนาคมขนส่งให้ทวีป
อเมริ กาใต้ เขียนในรู ปแผนผังหรื อแผนที่ความคิด พร้อมแผนที่ นําเสนอหน้าชั้นเรี ยน
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
เวลา 4 ชั่วโมง
ความรู้
1. ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
2. สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
3. แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
4. ผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อม
ในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
คุณธรรม จริยธรรม
ทักษะ/กระบวนการ
สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ และค่ านิยม
1. การสื่ อสาร
1. มีวินยั
2. การใช้เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้ อม
2. ใฝ่ เรี ยนรู ้
3. การคิด ในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ 3. มีจิตสาธารณะ
4. กระบวนการกลุ่ม
4. มีความรับผิดชอบ
ภาระงาน/ชิ้นงาน
1. การทําแบบทดสอบ
2. ศึกษาค้นคว้าและนําเสนอผลงานเกี่ยวกับปัญหาสิ่ งแวดล้อมและผลกระทบที่เกิดขึ้น
ในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
3. วิเคราะห์และอภิปรายแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
4. วิเคราะห์และนําเสนอผลงานเกี่ยวกับผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของ
สิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
5. การนําเสนอผลงาน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 87
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้ อม
ในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ ปลายทางที่ต้องการให้ เกิดขึน้ กับนักเรียน
ตัวชี้วดั ชั้นปี
1. วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและ
สังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
2. ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.2 ม. 3/2)
3. สํารวจ อภิปรายประเด็นปั ญหาเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.2 ม. 3/3)
4. วิเคราะห์เหตุและผลกระทบต่อเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ที่ส่งผลต่อประเทศไทย (ส 5.2 ม. 3/4)
ความเข้ าใจที่คงทนของนักเรียน คําถามสํ าคัญที่ทําให้ เกิดความเข้ าใจที่คงทน
นักเรียนจะเข้ าใจว่า...
1. ปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กา 1. ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมใน
เหนือและอเมริ กาใต้มีสาเหตุมาจากการตัดไม้ ปัจจุบนั ของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ทําลายป่ าและการเจริ ญเติบโตของเทคโนโลยี มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร
เศรษฐกิจ และสังคมอย่างรวดเร็ ว ซึ่งทําให้ 2. ทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้มีแนวทาง
เกิดปัญหามลพิษทั้งทางนํ้าและอากาศ และ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างไร
ยังมีผลให้เกิดภาวะโลกร้อน 3. ปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กา
2. การเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีป เหนือและอเมริ กาใต้ส่งผลกระทบต่อ
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ก่อให้เกิด ประเทศไทยหรื อไม่ อย่างไร
สิ่ งแวดล้อมใหม่ข้ ึน สิ่ งแวดล้อมใหม่ทาง
สังคมบางอย่างถือว่าเป็ นแนวทางการอนุรักษ์
สิ่ งแวดล้อมด้วยอย่างหนึ่ง
3. ปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้น้ นั ไม่ได้ส่งผลกระทบ
เฉพาะภายในทวีปเท่านั้น ยังส่งผลต่อเนื่องไป
ยังทวีปต่าง ๆ รวมไปถึงประเทศไทยด้วย
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 88
เป็ นแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอีกทาง
หนึ่ง นอกจากนี้ความเจริ ญเติบโตทางด้าน
สังคมและเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ
โดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริ กายังทําให้มี
ชาวต่างชาติเข้ามาอยูอ่ าศัยมากขึ้นขณะที่การ
เปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมทําให้ชาว
อเมริ กนั ในปั จจุบนั มีสาํ นึกต่อสิ่ งแวดล้อมมาก
ขึ้น ส่วนในทวีปอเมริ กาใต้มีการเกิดชุมชน
แออัดตามเมืองหลวงและเมืองใหญ่ของ
ประเทศต่าง ๆ เป็ นการเปลี่ยนแปลงของ
สิ่ งแวดล้อมทางสังคมที่ทาํ ให้เกิดปัญหาด้าน
อื่น ๆ ทั้งปัญหาอาชญากรรมที่เพิ่มมากขึ้น
และระบบสาธารณูปโภคที่ขาดแคลน
5. แนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่ งแวดล้อมที่สาํ คัญในทวีปอเมริ กาเหนือ
ได้แก่ การร่ วมมือกันของประเทศสหรัฐ-
อเมริ กาและแคนาดาเพื่อลดระดับฝนกรด
และมลพิษในทะเลสาบเกรตเลกส์ การเชื่อม
อุทยานแห่งชาติเข้าด้วยกัน การใช้พลังงาน
ทดแทนในการผลิตกระแสไฟฟ้ า การออกร่ าง
กฎหมายสิ่ งแวดล้อมของรัฐบาลสหรัฐอเมริ กา
เพื่อแก้ไขปัญหาและลดภาวะโลกร้อน ขณะที่
ในทวีปอเมริ กาใต้ โดยเฉพาะในประเทศ
บราซิล มีการผลิตพลังงานเอทานอลใช้เป็ น
พลังงานเชื้อเพลิงแทนนํ้ามัน นอกจากนี้ยงั มี
การจัดตั้งอุทยานนิเวศวิทยาในเขตเมืองเพื่อ
แก้ไขปัญหาการลดลงของพื้นที่ป่าไม้ และการ
สูญพันธุ์ของความหลากหลายทางชีวภาพ
การสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงนิเวศใน
ประเทศอุรุกวัย รวมไปถึงการจัดทําโครงการ
ต่าง ๆ เพื่อแก้ไขปัญหาภาวะโลกร้อน
6. นอกจากภาวะโลกร้อนที่ส่งผลกระทบต่อ
ประเทศไทยแล้ว ปรากฏการณ์เอลนีโญที่เกิด
ตามแนวชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกของทวีป
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 90
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 10 ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ เวลา 1 ชัว่ โมง
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 11 สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือ เวลา 1 ชัว่ โมง
และอเมริ กาใต้
แผนการจัดการเรี ยนรู ้ที่ 12 ผลจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมและ เวลา 1 ชัว่ โมง
แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 92
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 10
ปัญหาสิ่ งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ เวลา 1 ชั่วโมง
สิ่ งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
1. สาระสํ าคัญ
ความเจริ ญทางด้านเศรษฐกิจและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือ ทําให้มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ
อย่างมากมายมหาศาล จนเกิดปัญหาทรัพยากรธรรมชาติลดลง เกิดมลพิษในดิน นํ้า และอากาศ ขณะที่การ
เร่ งการเจริ ญเติบโตทางด้านเศรษฐกิจและสังคมของทวีปอเมริ กาใต้ทาํ ให้เกิดการทําลายพื้นที่ป่าฝนเขต
ร้อนอย่างรุ นแรง และเป็ นจุดเริ่ มต้นของปั ญหาสิ่ งแวดล้อมอื่น ๆ
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
สํารวจ อภิปรายประเด็นปัญหาเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
(ส 5.2 ม. 3/3)
3. จุดประสงค์ การเรียนรู้
1. อธิ บายปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์สาเหตุที่ทาํ ให้เกิดปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (K, P)
3. รับรู้และตระหนักถึงปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นและมีความพร้อมที่จะแก้ไขปัญหา (A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบก่อนเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามเรื่ อง ปัญหา ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
สิ่ งแวดล้อม ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
เป็ นรายบุคคลและเป็ นกลุ่ม
5. สาระการเรียนรู้
ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
1. ปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 93
1.1 ปั ญหาการใช้ที่ดินและทรัพยากรธรรมชาติที่เกินขอบเขต
1.2 ปั ญหามลพิษทางอากาศ
1.3 ปั ญหามลพิษทางนํ้า
1.4 ปั ญหาจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลก
1.5 ปั ญหาคราบนํ้ามันในอ่าวเม็กซิโก
2. ปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาใต้
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีป
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลที่เกี่ยวกับปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้จากแหล่งการเรี ยนรู ้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
ภาษาต่างประเทศ อ่านและศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้จากสื่ อภาษาอังกฤษ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 22
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบก่อนเรี ยน
3. ครู เปิ ดโอกาสให้นกั เรี ยนซักถามข้อสงสัยต่าง ๆ เกี่ยวกับปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้ไปศึกษามา โดยครู ตอบข้อสงสัยและอธิบายเพิ่มเติม
4. ครู สนทนาซักถามนักเรี ยนเกี่ยวกับข่าวสิ่ งแวดล้อมจากสื่ อต่าง ๆ ว่านักเรี ยนได้รับรู ้อะไรบ้าง
และมีข่าวอะไรที่เกี่ยวข้องกับทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้บา้ ง แล้วเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
5. ครู แบ่งนักเรี ยนออกเป็ น 2 กลุ่ม ดังนี้
กลุ่มที่ 1 ศึกษาเรื่ อง ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
กลุ่มที่ 2 ศึกษาเรื่ อง ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาใต้
6. ครู ให้นกั เรี ยนแต่ละกลุ่มช่วยกันสื บค้นข้อมูลจากแหล่งการเรี ยนรู้ต่าง ๆ นํามาวิเคราะห์และสรุ ป
เขียนลงบนกระดาษโปสเตอร์ 1 แผ่น แล้วให้ตวั แทนกลุ่ม 1–2 คนออกมาอภิปรายหน้าชั้นเรี ยน
7. ครู สรุ ปและอธิบายเพิม่ เติม นักเรี ยนสรุ ปด้วยตนเองและจดบันทึกความรู้ที่ได้ลงในแบบบันทึก
ความรู ้ที่ได้จากการอภิปราย เรื่ อง ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 94
8. กิจกรรมเสนอแนะ
1. ครู ให้นกั เรี ยนศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับปั ญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
เฉพาะเรื่ องที่นกั เรี ยนสนใจจากข้อมูลภาษาอังกฤษ สรุ ปและจัดทําเป็ นรายงานส่งครู
2. ครู ให้นกั เรี ยนปฏิบตั ิกิจกรรมการเรี ยนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา (STEM Education) จาก
สถานการณ์เรื่ อง เรี ยนรู้ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนืออย่างง่าย จากคู่มือการสอน ภูมิศาสตร์ ม. 3
ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 11
สิ่ งแวดล้ อมใหม่ ทางสั งคมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ เวลา 1 ชั่วโมง
สิ่ งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
1. สาระสํ าคัญ
การเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ทาํ ให้เกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทาง
สังคมขึ้น เพื่อปรับสภาพสังคมเมืองให้เข้ากับธรรมชาติและรับมือกับปั ญหาทรัพยากรธรรมชาติที่เสื่ อม
โทรม เช่น การสร้างอาคารเขียว แต่กม็ ีการเปลี่ยนแปลงที่เป็ นผลเสี ยเพิม่ ขึ้น เช่น การเกิดชุมชนแออัด
นอกจากนี้ การเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมของทวีปทั้งสองก็ยงั ส่งผลต่อประเทศไทยอีกด้วย
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
1. วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและ
สังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
2. วิเคราะห์เหตุและผลกระทบต่อเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้ที่ส่งผลต่อประเทศไทย (ส 5.2 ม. 3/4)
3. จุดประสงค์ การเรียนรู้
1. อธิ บายสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์ถึงสาเหตุที่ทาํ ให้เกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมขึ้นได้ (K, P)
3. วิเคราะห์ผลกระทบต่อประเทศไทยที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้ได้ (K, P)
4. สนใจในการเรี ยนรู ้รูปแบบของสิ่ งแวดล้อมทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ และ
ตระหนักถึงผลกระทบที่มีต่อประเทศไทย (A)
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ซักถามเรื่ อง ผลจากการ ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
เปลี่ยนแปลงสิ่ งแวดล้อม ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
2. ตรวจผลงาน/กิจกรรม ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
เป็ นรายบุคคลและเป็ นกลุ่ม ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 97
5. สาระการเรียนรู้
1. สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
1.1 สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือ
1.2 สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาใต้
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับผลจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ ง-
แวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ภาษาต่างประเทศ อ่านและศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีป
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้จากสื่ อภาษาอังกฤษ
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้จากแหล่งการเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
และจัดป้ ายนิเทศ
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 23
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู ซกั ถามนักเรี ยนว่า สิ่ งแวดล้อมทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ในปัจจุบนั มี
อะไรบ้าง และนักเรี ยนคิดว่าอะไรเป็ นสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมของทั้งสองทวีป ให้นกั เรี ยนร่ วมกันแสดง
ความคิดเห็น โดยใช้ความรู้ที่ได้จากการค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้ไปค้นคว้ามา ครู บนั ทึกความคิดเห็นทั้งหมดลงบนกระดานดํา
จากนั้นสรุ ปเพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู ให้นกั เรี ยนทั้งชั้นเรี ยนช่วยกันจัดป้ ายนิเทศเรื่ อง สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้ โดยใช้ความรู้ที่ได้จากการค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีป
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้มาใช้ในการจัดป้ ายนิเทศ
4. ครู คอยสังเกตพฤติกรรมนักเรี ยนในระหว่างการทํางานและควบคุมการทํางานให้อยูใ่ นระเบียบ
5. ครู สรุ ปและอธิบายเพิ่มเติม นักเรี ยนสรุ ปการทํางานของตนเองลงในแบบบันทึกการปฏิบตั ิงาน
ส่งครู และทําใบงานที่ 1 เรื่ อง สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
6. ครูให้ นักเรียนศึกษาการเปลีย่ นแปลงของสิ่ งแวดล้อมทางสั งคมของประเทศสมาชิกอาเซียนจาก
แหล่งข้ อมูลต่ าง ๆ นํามาวิเคราะห์ ว่ามีความเหมือนหรือแตกต่ างจากการเปลีย่ นแปลงของสิ่ งแวดล้ อมทาง
สั งคมที่เกิดขึน้ ในทวีปอเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้อย่างไร นักเรียนช่ วยกันสรุปเป็ นแผนผังหรือ
ตารางลงในกระดาษ ครูช่วยสรุปเพิม่ เติมให้ ครบถ้ วน จากนั้นให้ นักเรียนบันทึกลงสมุด
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 98
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู ให้นกั เรี ยนเลือกศึกษาเรื่ องใดเรื่ องหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้ สรุ ปและวิเคราะห์ดว้ ยตนเอง แล้วนําเสนอหน้าชั้นเรี ยน
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ ที่ 12
ผลจากการเปลีย่ นแปลงของสิ่ งแวดล้อมและ
แนวทางการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากรธรรมชาติ เวลา 1 ชั่วโมง
สิ่ งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
1. สาระสํ าคัญ
ในทวีปอเมริ กาเหนือมีการร่ วมมือกันของรัฐบาลประเทศต่าง ๆ เพื่อแก้ไขปัญหามลพิษทางนํ้าและ
อากาศ มีการใช้พลังงานลมในการผลิตกระแสไฟฟ้ าแทนนํ้ามัน เช่นเดียวกับในประเทศบราซิลของทวีป
อเมริ กาใต้ที่มีการผลิตเอทานอลเพื่อใช้แทนนํ้ามันในรถยนต์ นอกจากนี้ ประเทศสหรัฐอเมริ กายังมีการ
ออกร่ างกฎหมายเพื่อลดภาวะโลกร้อนซึ่งส่งผลกระทบต่อประเทศไทยเป็ นอย่างมาก
2. ตัวชี้วดั ชั้นปี
1. ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กา
ใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
2. วิเคราะห์เหตุและผลกระทบต่อเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้ที่ส่งผลต่อประเทศไทย (ส 5.2 ม. 3/4)
3. จุดประสงค์ การเรียนรู้
1. อธิ บายแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ได้ (K)
2. วิเคราะห์หาแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่ถูกต้องและเหมาะสมได้ (P)
3. มีความสนใจในการนําแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้มาใช้
ในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่อยูใ่ กล้ตวั ได้ (A)
4. วิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กา
ใต้ที่มีต่อประเทศไทยได้ (K, P)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 101
4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
ด้ านคุณธรรม จริยธรรม
ด้ านความรู้ (K) ด้ านทักษะ/กระบวนการ (P)
และค่ านิยม (A)
1. ทดสอบหลังเรี ยน ประเมินพฤติกรรมในการ ประเมินพฤติกรรมในการ
2. ซักถามเรื่ อง แนวทางการ ทํางานเป็ นรายบุคคลในด้าน ทํางานเป็ นรายบุคคลหรื อ
อนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและ ความมีวินยั ความใฝ่ เรี ยนรู ้ เป็ นกลุ่มในด้านการสื่ อสาร
ผลกระทบที่เกิดจากการ ฯลฯ การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ
เปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อม
3. ตรวจผลงาน/กิจกรรม
เป็ นรายบุคคลและเป็ นกลุ่ม
5. สาระการเรียนรู้
1. แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
1.1 การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
1.2 การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาใต้
2. ผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้
6. แนวทางบูรณาการ
ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน และเขียนข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้และผลกระทบที่ประเทศไทย
ได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้
การงานอาชีพฯ ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กา
เหนือและอเมริ กาใต้และผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการ
เปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้จาก
แหล่งการเรี ยนรู้ต่าง ๆ เช่น อินเทอร์เน็ต
วิทยาศาสตร์ สื บค้นความรู้เกี่ยวกับพลังงานทดแทน
ภาษาต่างประเทศ อ่านข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีป
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ และบทบาทของทั้งสองทวีปในการลด
ภาวะโลกร้อนบนเวทีโลกจากสื่ อภาษาอังกฤษ
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 102
7. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 นําเข้ าสู่ บทเรียน
ชั่วโมงที่ 24
1. ครู แจ้งตัวชี้วดั ชั้นปี และจุดประสงค์การเรี ยนรู้ให้นกั เรี ยนทราบ
2. ครู สุ่มเลือกนักเรี ยน 2–3 คน ให้แต่ละคนนําข่าวเกี่ยวกับวิธีการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของประเทศ
ต่าง ๆ ที่อยูใ่ นทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้ไปค้นหามาคนละ 1 ข่าว ออกมาเล่า
หน้าชั้นเรี ยน แล้วครู เชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรี ยน
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้
3. ครู ให้นกั เรี ยนนําข่าวที่ได้นาํ มาเล่าให้เพื่อนฟังแล้วมาติดไว้บนกระดานดํา นักเรี ยนทุกคนช่วยกัน
สรุ ปและออกมาเขียนเป็ นแผนที่ความคิดบนกระดานดํา โดยครู ช่วยแนะนําและเพิม่ เติมความรู ้ให้ถูกต้อง
แล้วให้นกั เรี ยนเขียนแผนที่ความคิดที่ได้ลงในใบงานที่ 2 เรื่ อง แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีป
อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
4. ครู สรุ ปความรู้เกี่ยวกับแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ โดย
ใช้เนื้อหาจากหนังสื อเรี ยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด
จากนั้นครู สนทนาซักถามความรู ้ของนักเรี ยนเกี่ยวกับปัญหาสิ่ งแวดล้อมและสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม
ของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ที่ได้รับมอบหมายให้ไปทบทวนความรู ้มาในประเด็นต่าง ๆ เช่น
– ปัญหาสิ่ งแวดล้อมที่สาํ คัญที่สุดของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้คืออะไร เพราะอะไร
– สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมที่สาํ คัญของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ได้แก่อะไรบ้าง
5. ครู ต้ งั ประเด็นคําถามว่า จากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมและแนวทางการอนุรักษ์
สิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ นักเรี ยนคิดว่า ส่งผลกระทบต่อประเทศไทย
หรื อไม่ อย่างไร แล้วให้นกั เรี ยนนัง่ เป็ นวงกลม ช่วยกันแสดงความคิดเห็นและเขียนแผนที่ความคิดเรื่ อง
ผลกระทบต่อประเทศไทยที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
6. ครู ช่วยเพิม่ เติมและแก้ไขให้ถกู ต้อง แล้วให้นกั เรี ยนนําแผนที่ความคิดที่ได้ไปติดไว้บนป้ ายนิเทศ
ภายในชั้นเรี ยน และบันทึกแผนที่ความคิดที่ได้ลงในสมุดส่งครู
7. ครูให้ นักเรียนวิเคราะห์ ว่า แนวทางการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาเหนือและทวีป
อเมริกาใต้ แนวทางใดที่มคี วามคล้ ายคลึงกับแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง อย่างไร หรือเป็ นแนวทางที่
สามารถนําหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงเข้ ามาประยุกต์ ใช้ ได้ และใช้ ได้ อย่ างไร เขียนสรุปเป็ นความเรียง
ส่ งครู ครูสุ่ มเลือกนักเรียน 3–5 คนให้ ออกมานําเสนอผลงานของตนเองหน้ าชั้นเรียน
8. ครูให้ นักเรียนแบ่ งกลุ่มนําข้ อมูลปัญหาสิ่ งแวดล้อมและการเปลีย่ นแปลงของสิ่ งแวดล้อมทาง
สั งคมของประเทศสมาชิกอาเซียนมาช่ วยกันวิเคราะห์ หาหลักการและแนวทางการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อม
ให้ แก่ ภูมภิ าคอาเซียน แล้วส่ งตัวแทนออกมานําเสนอหน้ าชั้นเรียน จากนั้นครู มอบหมายให้ นักเรียนทุกกลุ่ม
สื บค้ นข้ อมูลเกีย่ วกับการนุรักษ์ สิ่งแวดล้ อมของประเทศสมาชิกอาเซียนจากแหล่งข้ อมูลต่าง ๆ สรุปร่ วมกับ
แนวทางที่กลุ่มของตนเองได้ คดิ เอาไว้และจัดทําเป็ นรายงานส่ งครู
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 103
ขั้นที่ 3 ฝึ กฝนผู้เรียน
9. ครู ซกั ถามนักเรี ยนในประเด็นต่อไปนี้ ให้นกั เรี ยนช่วยกันตอบคําถาม จากนั้นครู สรุ ปคําตอบของ
นักเรี ยน
1) การแก้ไขปัญหาภาวะโลกร้อนของทวีปอมริ กาใต้แตกต่างจากทวีปอเมริ กาเหนือหรื อไม่
อย่างไร
2) แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 8–10 มีลกั ษณะเป็ นอย่างไร ที่ทาํ ให้สิ่งแวดล้อมของประเทศไทยได้รับ
การฟื้ นฟูและดูแลรักษามากขึ้น
10. ครู ให้นกั เรี ยนทํากิจกรรมที่เกี่ยวกับแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ ในแบบฝึ กทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด
แล้วช่วยกันเฉลยคําตอบที่ถูกต้อง
ขั้นที่ 4 นําไปใช้
11. ครู ให้นกั เรี ยนนําแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ที่สามารถ
ทําได้ไปใช้ในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่อยูร่ อบตัวนักเรี ยน
ขั้นที่ 5 สรุ ป
12. ครู และนักเรี ยนร่ วมกันสรุ ปความรู้เรื่ อง แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือ
และอเมริ กาใต้ แล้วบันทึกความรู้ที่ได้ลงสมุด
13. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบหลังเรี ยนและช่วยกันเฉลยคําตอบที่ถูกต้อง
14. ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบการวัดและประเมินผลการเรี ยนรู ้ ประจําหน่วยการเรี ยนรู ้ที่ 4 ใน
แบบฝึ กทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม. 3 ของบริ ษทั สํานักพิมพ์วฒั นาพานิช จํากัด เพื่อประเมินผล
การเรี ยนรู้ดา้ นความรู้ ด้านคุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม และด้านทักษะ/กระบวนการของนักเรี ยน
15. ครู ให้นกั เรี ยนอ่านเนื้อหาหน่วยการเรี ยนรู ้ที่ 3 ทวีปอเมริ กาใต้ และหน่วยการเรี ยนรู้ที่ 4
สถานการณ์ดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ เป็ นการบ้านเพื่อ
เตรี ยมทดสอบปลายภาคในครั้งต่อไป
8. กิจกรรมเสนอแนะ
ครู พานักเรี ยนไปศึกษาหาความรู ้เพิม่ เติมเรื่ องพลังงานทดแทนจากแหล่งความรู ้ต่าง ๆ แล้วนํา
ความรู ้ที่ได้มานําเสนอหรื อจัดเป็ นนิทรรศการให้แก่เพื่อนนักเรี ยนชั้นอื่น ๆ
10. บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้
การทดสอบปลายภาค
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 3
การทดสอบปลายภาค เวลา 1 ชั่วโมง
ชั่วโมงที่ 25
• ครู ให้นกั เรี ยนทําแบบทดสอบปลายภาค
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 105
ตอนที่ 3
เอกสาร/ความรู้ เสริมสํ าหรับครู
สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร์
กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 106
ตอนที่ 3.1
มาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วดั ชั้นปี และสาระการเรียนรู้
สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่ งซึ่งมีผลต่อกันและ
กันในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนที่และเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการค้นหา วิเคราะห์
สรุ ป และใช้ขอ้ มูลภูมิสารสนเทศอย่างมีประสิ ทธิภาพ
ตัวชี้วดั ชั้นปี สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1. ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทาง
วิเคราะห์ และนําเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะ กายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
ทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือ อเมริ กาใต้
และอเมริ กาใต้
2. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทาง ลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีป
กายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
อเมริ กาใต้
มาตรฐาน ส 5.2 เข้าใจปฏิสมั พันธ์ระหว่างมนุษย์กบั สภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิดการสร้าง
สรรค์วฒั นธรรม มีจิตสํานึกและมีส่วนร่ วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่ งแวดล้อมเพื่อ
การพัฒนาที่ยงั่ ยืน
ตัวชี้วดั ชั้นปี สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1. วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทาง การเปลี่ยนแปลงประชากร เศรษฐกิจ สังคม
สังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทาง และวัฒนธรรมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
ธรรมชาติ และทางสังคมของทวีปอเมริ กา อเมริ กาใต้
เหนือและอเมริ กาใต้
ตอนที่ 3.2
โครงงานและแฟ้ มสะสมผลงาน
1. โครงงาน (Project Work)
โครงงานเป็ นการจัดการเรี ยนรู้ที่ส่งเสริ มให้นกั เรี ยนได้ลงมือปฏิบตั ิและศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง
ตามแผนการดําเนินงานที่นกั เรี ยนได้จดั ขึ้น โดยครู ช่วยให้คาํ แนะนําปรึ กษา กระตุน้ ให้คิด และติดตามการ
ปฏิบตั ิงานจนบรรลุเป้ าหมาย โครงงานแบ่งออกเป็ น 4 ประเภท คือ
1. โครงงานประเภทสํารวจ รวบรวมข้อมูล
2. โครงงานประเภททดลอง ค้นคว้า
3. โครงงานที่เป็ นการศึกษาความรู ้ ทฤษฎี หลักการ หรื อแนวคิดใหม่
4. โครงงานประเภทสิ่ งประดิษฐ์
การเรี ยนรู้ดว้ ยโครงงานมีข้ นั ตอนดังนี้
1. กําหนดหัวข้ อที่จะศึกษา นักเรี ยนคิดหัวข้อโครงงาน ซึ่งอาจได้มาจากความอยากรู ้อยากเห็นของ
นักเรี ยนเองหรื อได้จากการอ่านหนังสื อ บทความ การไปทัศนศึกษาดูงาน เป็ นต้น โดยนักเรี ยนต้องตั้ง
คําถามว่า “จะศึกษาอะไร” “ทําไมต้องศึกษาเรื่ องดังกล่าว”
2. ศึกษาเอกสารที่เกีย่ วข้ อง นักเรี ยนศึกษาทบทวนเอกสารที่เกี่ยวข้อง และปรึ กษาครู หรื อผูท้ ี่มี
ความรู ้ความเชี่ยวชาญในสาขานั้น ๆ
3. เขียนเค้ าโครงของโครงงานหรือสร้ างแผนผังความคิด โดยทัว่ ไปเค้าโครงของโครงงานจะ
ประกอบด้วยหัวข้อต่าง ๆ ดังนี้
1) ชื่อโครงงาน
2) ชื่อผูท้ าํ โครงงาน
3) ชื่อที่ปรึ กษาโครงงาน
4) ระยะเวลาดําเนินการ
5) หลักการและเหตุผล
6) วัตถุประสงค์
7) สมมุติฐานของการศึกษา (ในกรณี ที่เป็ นโครงงานทดลอง)
8) ขั้นตอนการดําเนินงาน
9) ปฏิบตั ิโครงงาน
10) ผลที่คาดว่าจะได้รับ
11) เอกสารอ้างอิง/บรรณานุกรม
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 109
1) ท่านคิดอย่างไรกับผลงานชิ้นนี้
2) ท่านคิดว่าควรปรับปรุ งแก้ไขส่วนใดอีกบ้าง
3) ผลงานชิ้นใดที่ท่านชอบมากที่สุด เพราะอะไร
9. การปรับเปลีย่ นผลงาน หลังจากที่นกั เรี ยนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และได้รับคําแนะนําจากผู ้
ที่มีส่วนเกี่ยวข้องแล้ว จะนํามาปรับปรุ งผลงานให้ดีข้ ึน นักเรี ยนสามารนําผลงานที่ดีกว่าเก็บเข้าแฟ้ มสะสม
ผลงานแทนผลงานเดิม ทําให้แฟ้ มสะสมผลงานมีผลงานที่ดี ทันสมัย และตรงตามจุดประสงค์ในการ
ประเมิน
10. การประชาสั มพันธ์ ผลงานของนักเรียน เป็ นการแสดงนิทรรศการผลงานของนักเรี ยน โดยนํา
แฟ้ มสะสมผลงานของนักเรี ยนทุกคนมาจัดแสดงร่ วมกัน และเปิ ดโอกาสให้ผปู้ กครอง ครู และนักเรี ยน
ทัว่ ไปได้เข้าชมผลงาน ทําให้นกั เรี ยนเกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตนเอง ผูท้ ี่เริ่ มต้นทําแฟ้ มสะสม
ผลงานอาจไม่ตอ้ งดําเนินการทั้ง 10 ขั้นตอนนี้ อาจใช้ข้ นั ตอนหลัก ๆ คือ การรวบรวมผลงานและการ
จัดระบบแฟ้ ม การคัดเลือกผลงาน และการแสดงความคิดเห็นหรื อความรู ้สึกต่อผลงาน
องค์ ประกอบสํ าคัญของแฟ้มสะสมผลงาน มีดงั นี้
1. ส่ วนนํา ประกอบด้วย
– ปก
– คํานํา
– สารบัญ
– ประวัติส่วนตัว
– จุดมุ่งหมายของการทํา
แฟ้ มสะสมผลงาน
2. ส่ วนเนือ้ หาแฟ้ม ประกอบด้วย
– ผลงาน
– ความคิดเห็นที่มีต่อผลงาน
– Rubrics ประเมินผลงาน
3. ส่ วนข้ อมูลเพิม่ เติม ประกอบด้วย
– ผลการประเมินการเรี ยนรู ้
– การรายงานความก้าวหน้าโดยครู
– ความคิดเห็นของผูท้ ี่มีส่วน
เกี่ยวข้อง เช่น เพื่อน ผูป้ กครอง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 113
ตอนที่ 3.3
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
และรู ปแบบแผนการจัดการเรียนรู้ รายชั่วโมง
1. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ Backward Design
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้
หน่ วยการเรียนรู้ที่ ________________________
3. สิ่ งที่มุ่งประเมิน
3.1 _____________________________________________________________________________
3.2 _____________________________________________________________________________
3.3 _____________________________________________________________________________
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
2. รู ปแบบแผนการจัดการเรียนรู้ รายชั่วโมง
เมื่อครู ออกแบบการจัดการเรี ยนรู ้ตามแนวคิด Backward Design แล้ว ครู สามารถเขียนแผนการ
จัดการเรี ยนรู ้รายชัว่ โมงโดยใช้รูปแบบของแผนการจัดการเรี ยนรู ้แบบเรี ยงหัวข้อ ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
ชื่อแผน... (ระบุชื่อและลําดับที่ของแผนการจัดการเรี ยนรู ้)
ชื่อเรื่อง... (ระบุชื่อเรื่ องที่จะทําการจัดการเรี ยนรู ้)
สาระที่... (ระบุสาระที่ใช้จดั การเรี ยนรู้)
ชั้น... (ระบุช้ นั ที่จดั การเรี ยนรู ้)
หน่ วยการเรียนรู้ที่... (ระบุลาํ ดับที่และชื่อของหน่วยการเรี ยนรู ้)
เวลา... (ระบุระยะเวลาที่ใช้ในการจัดการเรี ยนรู ้ต่อ 1 แผน)
สาระสํ าคัญ... (เขียนความคิดรวบยอดหรื อมโนทัศน์ของหัวเรื่ องที่จะจัดการเรี ยนรู้)
ตัวชี้วดั ชั้นปี ... (ระบุตวั ชี้วดั ชั้นปี ที่ใช้เป็ นเป้ าหมายของแผนการจัดการเรี ยนรู้)
จุดประสงค์ การเรียนรู้... (กําหนดให้สอดคล้องกับสมรรถนะสําคัญและคุณลักษณะอันพึงประสงค์
ของนักเรี ยนหลังจากสําเร็ จการศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่ง
ประกอบด้วยด้านความรู้ (Knowledge–K) ด้านคุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยม (Affective–A) และด้าน
ทักษะ/กระบวนการ (Performance–P))
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้... (ระบุวิธีการและเครื่ องวัดและประเมินผลที่สอดคล้องกับ
จุดประสงค์การเรี ยนรู ้ท้ งั 3 ด้าน)
สาระการเรียนรู้... (ระบุสาระและเนื้อหาที่ใช้จดั การเรี ยนรู ้ อาจเขียนเฉพาะหัวเรื่ องก็ได้)
แนวทางบูรณาการ... (เสนอแนะและระบุกิจกรรมของกลุ่มสาระการเรี ยนรู้อื่นที่บูรณาการร่ วมกัน)
กระบวนการจัดการเรียนรู้... (กําหนดให้สอดคล้องกับธรรมชาติของกลุ่มสาระการเรี ยนรู ้และ
การบูรณาการข้ามกลุ่มสาระการเรี ยนรู ้)
กิจกรรมเสนอแนะ... (ระบุรายละเอียดของกิจกรรมที่นกั เรี ยนควรปฏิบตั ิเพิ่มเติม)
สื่ อ/แหล่งการเรียนรู้... (ระบุสื่อ อุปกรณ์ และแหล่งการเรี ยนรู้ที่ใช้ในการจัดการเรี ยนรู้)
บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้... (ระบุรายละเอียดของผลการจัดการเรี ยนรู้ตามแผนที่กาํ หนดไว้ อาจ
นําเสนอข้อเด่นและข้อด้อยให้เป็ นข้อมูลที่สามารถใช้เป็ นส่วนหนึ่งของการทําวิจยั ในชั้นเรี ยนได้)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 115
ตอนที่ 3.4
แบบทดสอบก่ อนเรียนและหลังเรียน ประจําหน่ วยการเรียนรู้
แบบทดสอบก่ อนเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์
คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
1. แผนที่ประเภทใดที่สามารถนํามาใช้ ศึกษาลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาเหนือได้
ก แผนที่รัฐกิจ
ข แผนที่ท่องเที่ยว
ค แผนที่แสดงปริ มาณฝน
ง แผนที่แสดงเส้นทางคมนาคม
2. ข้ อใดไม่ ใช่ ผลิตภัณฑ์ สารสนเทศที่ได้ จากการรับรู้จากระยะไกล
ก ดาวเทียม
ข ภาพจากดาวเทียม
ค รู ปถ่ายทางอากาศ
ง ไม่มีขอ้ ถูก
3. รูปถ่ ายทางอากาศแบบเฉียงสู งมีลกั ษณะอย่ างไร
ก ครอบคลุมพื้นที่แคบ
ข มองไม่เห็นแนวขอบฟ้ า
ค นํามาใช้ทาํ แผนที่การบินได้
ง มีแกนของกล้องทํามุมเอียง 30 องศา
4. ภาพจากดาวเทียมอาศัยคุณสมบัตใิ นการสะท้ อนคลืน่ ชนิดใดของวัตถุ
ก คลื่นวิทยุ
ข คลื่นความร้อน
ค คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ า
ง ข้อ ก และ ข ถูก
5. ดาวเทียมสํ ารวจทรัพยากรดวงแรกของโลกมีชื่อว่ าอะไร
ก โนอา
ข ควิกเบิร์ด
ค ไอโคนอส
ง แลนด์แซต
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 116
แบบทดสอบหลังเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์
คําชี้แจง เลือกคําตอบที่ถูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
ก เส้นทางคมนาคมในทวีปอเมริ กาเหนือ
ข มลพิษสิ่ งแวดล้อมในประเทศสหรัฐอเมริ กา
ค การขยายตัวของเขตเมืองในประเทศเม็กซิโก
ง การประกอบอาชีพของประชากรในทวีปอเมริ กาใต้
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 118
แบบทดสอบก่ อนเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
แบบทดสอบหลังเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 2 ทวีปอเมริกาเหนือ
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
1. ทิศตะวันตกของทวีปอเมริกาเหนือจดมหาสมุทรอะไร
ก อินเดีย
ข แปซิฟิก
ค อาร์กติก
ง แอตแลนติก
2. ดินแดนใดอยู่ทางตอนเหนือสุ ดของทวีปอเมริกาเหนือ
ก เกาะแบฟฟิ น
ข แหลมมอร์ริสเจซัป
ค เกาะนิวฟันด์แลนด์
ง แหลมพริ นซ์ออฟเวลส์
3. ลักษณะภูมิประเทศในเขตใดของทวีปอเมริกาเหนือที่เป็ นเขตหินเก่าเช่ นเดียวกับบอลติกชีลด์ ในทวีป
ยุโรป
ก เขตหิ นเก่าแคนาดา
ข เขตที่ราบภาคกลาง
ค เขตภูเขาภาคตะวันออก
ง เขตเทือกเขาสูงภาคตะวันตก
4. ยอดเขาเมานต์ แมกคินลีย์อยู่ในแนวทิวเขาหรือเทือกเขาอะไร
ก ร็ อกกี
ข แคสเคด
ค อะแลสกา
ง เซียร์ราเนวาดา
5. ตามแนวชายฝั่งตะวันตกของภูมภิ าคอเมริกากลางและทางตอนใต้ ของคาบสมุทรฟลอริดามี
ภูมอิ ากาศแบบใด
ก อบอุ่นชื้น
ข ป่ าฝนเขตร้อน
ค เมดิเตอร์เรเนียน
ง ร้อนชื้นแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 122
แบบทดสอบก่ อนเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
แบบทดสอบหลังเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 3 ทวีปอเมริกาใต้
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
แบบทดสอบก่ อนเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่ งแวดล้ อม
ในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
6. ฟาเบลาคือชื่อเรียกของอะไรในทวีปอเมริกาใต้
ก อาคารเขียว
ข ชุมชนแออัด
ค พื้นที่เพาะปลูก
ง พืชดัดแปลงพันธุกรรม
7. โครงการเส้ นทางเสื อดําเป็ นโครงการที่เชื่อมอะไรเข้ าด้ วยกัน
ก พื้นที่ป่าไม้ด้ งั เดิม
ข เขตห้ามล่าสัตว์ป่า
ค เขตอุทยานแห่งชาติ
ง พื้นที่ล่าสัตว์ถูกกฎหมาย
8. สหรัฐอเมริกาผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนชนิดใดมากที่สุด
ก นํ้า
ข ลม
ค เอทานอล
ง แสงอาทิตย์
9. รัฐบาลเอกวาดอร์ แก้ไขปัญหาการบุกรุกพืน้ ทีป่ ่ าของชนพืน้ เมืองด้ วยวิธีการใด
ก การจัดตั้งอุทยานนิเวศวิทยา
ข การสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
ค การกําหนดเขตอุทยานแห่งชาติเพิ่มขึ้น
ง การบังคับใช้กฎหมายต่อชนพื้นเมืองขั้นรุ นแรง
10. ภัยแล้งที่เกิดขึน้ ในประเทศไทยเมือ่ พ.ศ. 2553 มีสาเหตุมาจากปรากฏการณ์ ใดที่เกิดขึน้ ในทวีป
อเมริกาใต้
ก สึ นามิ
ข ลานีญา
ค เอลนีโญ
ง พายุเฮอร์ริเคน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 129
แบบทดสอบหลังเรียน
หน่ วยการเรียนรู้ ที่ 4 สถานการณ์ ด้านทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่ งแวดล้ อม
ในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
คําชี้แจง เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
1. ฝนกรดในทวีปอเมริกาเหนือเกิดจากสาเหตุใดมากที่สุด
ก รถยนต์
ข เขตเมืองขยายตัว
ค โรงงานอุตสาหกรรม
ง เทคโนโลยีทางการเกษตร
2. ข้ อใดเป็ นภัยทางธรรมชาติในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ ที่ไม่ ได้ มีสาเหตุมาจากภาวะโลกร้ อน
ก พายุเฮอร์ริเคนแคทรี นา
ข แม่น้ าํ แอมะซอนเหื อดแห้ง
ค แผ่นดินไหวในประเทศชิลี
ง คลื่นความร้อนในเมืองลอสแอนเจลิส
3. ข้ อใดเป็ นสาเหตุสําคัญที่ทําให้ ดินในทวีปอเมริกาใต้ เสื่ อมโทรมจนไม่ สามารถนํามาใช้ ในการเพาะปลูก
ได้
ก การขยายตัวของเขตเมือง
ข การขยายพื้นที่ไร่ ถวั่ เหลือง
ค การทําการเกษตรแบบชีวภาพ
ง การสร้างเส้นทางคมนาคมทางบก
4. กลุ่มกรีนพีซมีบทบาทอย่างไรในการแก้ ไขปัญหาสิ่ งแวดล้อม
ก ผูส้ ร้างเขตไชน่าทาวน์
ข รณรงค์ให้รักษาสิ่ งแวดล้อม
ค กลุ่มผูน้ าํ ในการผลิตเอทานอล
ง ต้นกําเนิดแนวคิดเรื่ องอาคารเขียว
5. ข้ อใดเป็ นสาเหตุสําคัญที่ทําให้ เกิดฟาเบลาในทวีปอเมริกาใต้
ก การลดลงของพื้นที่ป่าแอมะซอน
ข การขยายเส้นทางคมนาคมทางบก
ค การเพิ่มขึ้นของโรงงานอุตสาหกรรม
ง การอพยพเข้าเมืองของประชากรจากเขตชนบท
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 130
ตอนที่ 3.5
แบบทดสอบกลางภาค
ด้ านความรู้
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องที่สุดเพียงคําตอบเดียว
1. ข้ อใดคือสื่ อที่ถ่ายทอดข้ อมูลของโลกในรูปของกราฟิ ก โดยย่ อส่ วนให้ เล็กลงด้ วยมาตราส่ วนต่ าง ๆ
และใช้ สัญลักษณ์ ในการแสดงข้ อมูลเหล่ านั้น
ก แผนที่
ข ภาพจากดาวเทียม
ค การรับรู ้จากระยะไกล
ง ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
2. “ระบบการสํ ารวจข้ อมูลด้ วยเครื่องรับรู้” หมายถึงระบบใด
ก การรับรู ้ระยะไกล
ข การสํารวจและรังวัด
ค ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
ง ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก
3. ข้ อใดไม่ ใช่ ผลิตภัณฑ์ สารสนเทศที่ได้ จากการวิเคราะห์ ข้อมูลของการรับรู้จากระยะไกล
ก แผนที่
ข เครื่ องจีพีเอส
ค ภาพจากดาวเทียม
ง รู ปถ่ายทางอากาศ
4. แนวแกนของกล้องของรูปถ่ ายทางอากาศแบบเฉียงสู งมีแกนของกล้องเอียงทํามุมเท่ าไรจาก
แนวตั้งฉาก
ก 15 องศา
ข 30 องศา
ค 45 องศา
ง 60 องศา
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 132
5. รูปถ่ ายทางอากาศในแนวตั้งมีข้อดีอย่างไร
ก สามารถใช้แทนแผนที่ได้
ข นํามาใช้ทาํ แผนที่การบินได้
ค มองเห็นแนวขอบฟ้ าได้ชดั เจน
ง มองเห็นความต่างระดับของพื้นที่ได้
6. รูปถ่ ายทางอากาศแบบเฉียงตํา่ มีลกั ษณะเป็ นอย่ างไร
ก มองไม่เห็นแนวขอบฟ้ า
ข มองเห็นความต่างระดับได้ชดั เจน
ค แกนของกล้องเอียงทํามุม 45 องศา
ง มีทิศทางและมาตราส่วนของภาพที่แน่นอน
7. ข้ อมูลใดของรูปถ่ ายทางอากาศเป็ นข้ อมูลที่ไม่ แน่ นอนเหมือนกับในแผนที่
ก มาตราส่วน
ข ตําแหน่งที่ต้ งั
ค ความละเอียด
ง ข้อ ก และ ข ถูก
8. ข้ อใดไม่ ใช่ ข้ อดีของภาพจากดาวเทียมที่ดีกว่ารูปถ่ ายทางอากาศ
ก มีราคาถูก
ข เป็ นข้อมูลเชิงเลข
ค มีขอ้ มูลที่เป็ นปัจจุบนั
ง เป็ นข้อมูลที่เป็ นจุดภาพ
9. ภาพจากดาวเทียมอาศัยคุณสมบัตใิ ดในการถ่ ายภาพ
ก การเคลื่อนที่ของวัตถุ
ข การแปรสภาพของวัตถุ
ค การสะท้อนพลังงานของวัตถุ
ง การแผ่รังสี ความร้อนของวัตถุ
10. ดาวเทียมใดเป็ นดาวเทียมที่ใช้ สํารวจทางด้ านสมุทรศาสตร์
ก โนอา
ข ควิกเบิร์ด
ค ไอโคนอส
ง แลนด์แซต
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 133
ตอนที่ 2 ตอบคําถาม
1. ระบบการรับรู ้ระยะไกล ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก และแผนที่มี
ความสัมพันธ์กนั อย่างไร
แนวคําตอบ
ระบบการรั บรู้ ระยะไกล ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ และระบบกําหนดตําแหน่ งบนพืน้ โลก จะ
สามารถนํามาใช้ ในการทําแผนที่ได้ อย่ างถูกต้ องและเป็ นปั จจุบันมากขึน้ กล่ าวคือ ผลิตภัณฑ์
สารสนเทศของการรั บรู้ ระยะไกล ทั้งภาพจากดาวเที ยมและรู ปถ่ ายทางอากาศเป็ นข้ อมูลที่ทันสมัย
และเป็ นข้ อมูลแรสเตอร์ ที่สามารถนําเข้ าสู่ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อจัดการข้ อมูลได้ ง่าย ภาพ
จากดาวเทียมยังเป็ นข้ อมูลเชิ งเลข ซึ่ งสามารถนํามาแปลงค่ าเป็ นข้ อมูลเวกเตอร์ ได้ ทันที ขณะที่ ระบบ
กําหนดตําแหน่ งบนพืน้ โลก ก็จะให้ ตาํ แหน่ งของสถานที่ต่าง ๆ หรื อข้ อมูลขอบเขตต่ าง ๆ ของพืน้ ที่
ได้ ถูกต้ องมากขึน้ ข้ อมูลที่ได้ มาจากทั้งสองระบบข้ างต้ นนี ้ เมื่อนําเข้ าสู่ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
ระบบก็จะมีการจัดเก็บ วิเคราะห์ และจัดทําออกมาเป็ นแผนที่
คะแนน
สรุปผลการประเมิน
เต็ม ได้
ตอนที่ 1
ตอนที่ 2
รวม
ลงชื่อ __________________ ผู้ประเมิน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 139
ด้ านทักษะ/กระบวนการ สํ าหรับครูประเมินนักเรียน
ตอนที่ 3.6
แบบทดสอบปลายภาค
ด้ านความรู้
ตอนที่ 1 เลือกคําตอบทีถ่ ูกต้ องทีส่ ุ ดเพียงคําตอบเดียว
12. เพราะเหตุใดดินในประเทศโคลอมเบียจึงเพาะปลูกกาแฟได้ ดี
ก เพราะเป็ นดินภูเขาไฟ
ข เพราะเป็ นดินตะกอนนํ้าพา
ค เพราะเป็ นดินที่มีน้ าํ ขังอยูต่ ลอดเวลา
ง เพราะเป็ นดินที่มีแร่ เหล็กผสมอยูม่ าก
13. ประเทศใดในทวีปอเมริกาใต้ ใช้ ภาษาอังกฤษเป็ นภาษาราชการ
ก บราซิล
ข ซูรินาเม
ค กายอานา
ง เฟรนช์เกียนา
14. ประชากรในทวีปอเมริกาใต้ ปัจจุบันส่ วนใหญ่ เป็ นพวกใด
ก ดยัก
ข นิโกร
ค เมสติโซ
ง มูแลตโต
15. เทศกาลการ์ นีวลั ในทวีปอเมริกาใต้ แสดงให้ เห็นถึงอะไร
ก ความยึดมัน่ ในศาสนา
ข ความเจริ ญทางด้านเทคโนโลยี
ค ความสุ ขของประชากรในทวีป
ง ความมัน่ คงทางสังคมและเศรษฐกิจ
16. แร่ ชนิดใดที่ทวีปอเมริกาใต้ ผลิตได้ เป็ นอันดับ 1 ของโลก
ก ทองคํา
ข สังกะสี
ค ทองแดง
ง บ็อกไซต์
17. ข้ อใดกล่าวถึงการเลีย้ งสั ตว์ ในทวีปอเมริกาใต้ ได้ ถูกต้ อง
ก สัตว์ที่เลี้ยงกันมากที่สุดคือโคนม
ข มีการเลี้ยงสุกรกันมากเฉพาะในประเทศบราซิล
ค แพะเป็ นสัตว์ที่เลี้ยงกันมากในเขตทุ่งหญ้ากัมโป
ง ประเทศอุรุกวัยเลี้ยงแกะมากเป็ นอันดับ 2 ของโลก
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 144
ตอนที่ 2 ตอบคําถาม
1. เพราะเหตุใดประเทศอาร์เจนตินาและบราซิลจึงมีความเจริ ญทางอุตสาหกรรมมากกว่าประเทศอื่น ๆ
ในทวีปเดียวกัน
แนวคําตอบ
ประเทศอาร์ เจนตินาและบราซิ ลมีความเจริ ญทางอุตสาหกรรม เพราะมีปัจจัยส่ งเสริ มหลาย
ประการดังนี ้
1) ทั้ง 2 ประเทศสามรถผลิตสิ นค้ าทางการเกษตรที่สาํ คัญของโลก เช่ น กาแฟ โกโก้ ป่ าไม้ ข้ าว
สาลี ข้ าวโพด โคเนือ้ เพียงพอสําหรั บบริ โภคภายในประเทศและแปรรู ปเป็ นอุตสาหกรรมการเกษตร
ได้ ดี
2) ประเทศบราซิ ลสามารถผลิตแร่ เหล็กได้ มากเป็ นอันดับ 2 ของโลก ดังนั้น การพัฒนา
อุตสาหกรรมจึงทําได้ ง่าย เพราะมีวัตถุดิบพร้ อมอยู่แล้ ว
3) ประชากรของทั้ง 2 ประเทศ ล้ วนเป็ นประชากรที่ มีคุณภาพ และส่ วนใหญ่ เป็ นพวกผิวขาวหรื อ
พวกเลือดผสมที่มีบรรพบุรุษอพยพมาจากทวีปยุโรป
คะแนน
สรุปผลการประเมิน
เต็ม ได้
ตอนที่ 1
ตอนที่ 2
รวม
ลงชื่อ __________________ ผู้ประเมิน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 149
ด้ านทักษะ/กระบวนการ สํ าหรับครูประเมินนักเรียน
ตอนที่ 3.7
ใบงาน แบบบันทึก และแบบประเมิน
แบบบันทึกความรู้
เรื่อง เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์
ตัวชี้วดั ชั้นปี ใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนําเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะ
ทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
คําชี้แจง บันทึกความรู ้ที่ได้ลงในช่องว่าง
คื อ สื่ อรู ปแบบหนึ่งที่ ถ่ายทอดข้ อมูลของโลกในรู ปของกราฟิ ก โดยย่ อส่ วนให้ เล็กลงด้ วยมาตรา
1. แผนที่ ...........................................................................................................................................
ส่ วนต่ าง ๆ และเส้ นโครงแผนที่ แบบต่ าง ๆ ให้ เข้ าใจตามวัตถุประสงค์ ด้วยการใช้ สัญลักษณ์
.....................................................................................................................................................
แผนที่เป็ นเครื่ องมือที่สาํ คัญในการศึกษาวิชาภูมิศาสตร์ เพราะช่ วยให้ ทราบสถิติ ข้ อมูล และ
.....................................................................................................................................................
ความสัมพันธ์ ของพืน้ ที่ ทั้งทางด้ านกายภาพและสังคม
.....................................................................................................................................................
คือ ระบบการสํารวจเก็บข้ อมูลเกี่ยวกับพืน้ ผิวโลกด้ วยเครื่ องรั บรู้ (sensor) ซึ่ ง
2. การรับรู้จากระยะไกล ....................................................................................................................
ติดไปกับดาวเทียมหรื อเครื่ องบิน เครื่ องรั บรู้ จะตรวจจับคลื่นแม่ เหล็กไฟฟ้ าที่ สะท้ อนจากวัตถุบน
.....................................................................................................................................................
พืน้ ผิวโลก จากนั้นจึ งแปลงเป็ นข้ อมูลเชิ งเลข ซึ่ งนําไปแสดงเป็ นภาพและทําแผนที่
.....................................................................................................................................................
ผลิตภัณฑ์ สารสนเทศที่ ได้ จากระบบการรั บรู้ จากระยะไกลที่สาํ คัญมี 2 ชนิด ได้ แก่ รู ปถ่ ายทาง
.....................................................................................................................................................
อากาศและภาพจากดาวเทียม
.....................................................................................................................................................
คื อ ระบบสารสนเทศที่ ออกแบบขึน้ เพื่อใช้ รวบรวม จัดเก็บ วิเคราะห์
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ...........................................................................................................
ปรั บปรุง และสื บค้ นข้ อมูลของพืน้ ผิวโลก รวมทั้งแสดงผลข้ อมูลทางภูมิศาสตร์ มีลกั ษณะคล้ ายกับการ
.....................................................................................................................................................
นําข้ อมูลที่เป็ นแผ่ นหลาย ๆ แผ่ นมาวางซ้ อนทับกัน วัตถุประสงค์ เพื่อใช้ เป็ นเครื่ องมือในการสนับสนุน
.....................................................................................................................................................
การตัดสิ นใจในด้ านต่ าง ๆ มีองค์ ประกอบ 5 องค์ ประกอบ ได้ แก่ ฮาร์ ดแวร์ ซอฟต์ แวร์ ข้ อมูล
.....................................................................................................................................................
กระบวนการวิเคราะห์ และบุคลากร
.....................................................................................................................................................
คือ เทคโนโลยีที่ใช้ ในการค้ นหาตําแหน่ งของสิ่ งต่ าง ๆ บน
4. ระบบกําหนดตําแหน่งบนพื้นโลก ..................................................................................................
พืน้ ผิวโลกด้ วยโครงข่ ายดาวเที ยมระบุตาํ แหน่ งจํานวนอย่ างน้ อย 24 ดวง ซึ่ งโคจรอยู่เหนือพืน้ โลก
.....................................................................................................................................................
ประมาณ 20,200 กิโลเมตร ประกอบด้ วยองค์ ประกอบหลัก 3 ส่ วน ได้ แก่ ส่ วนอวกาศ ส่ วยสถานี
.....................................................................................................................................................
ควบคุม และส่ วนผู้ใช้ โดยส่ วนผู้ใช้ จะเกี่ยวข้องกับเครื่ องรั บสั ญญาณ หรื อเครื่ องจี พีเอส ซึ่ งมีหลาย
.....................................................................................................................................................
ขนาด สามารถพกพาติดตัวไปได้ ในทุกพืน้ ที่
.....................................................................................................................................................
ชื่อ ________________ นามสกุล _______________________ เลขที่ __________ ชั้น ____________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 152
ใบงานที่ 1
เรื่อง แผนทีร่ ัฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนชื่อประเทศต่าง ๆ ในทวีปอเมริ กาเหนือ พร้อมทั้งระบายสี พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 2
เรื่อง แผนทีล่ กั ษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาเหนือ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนเขตภูมิประเทศและแนวเทือกเขาของทวีปอเมริ กาเหนือลงในแผนที่ โดยกําหนดสี เขตละ 1
สี และแนวเทือกเขา 1 สี แล้วเขียนคําอธิบายสัญลักษณ์ให้ตรงตามที่ได้กาํ หนดไว้
พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 3
เรื่อง แผนทีเ่ ขตภูมอิ ากาศของทวีปอเมริกาเหนือ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนเขตภูมิอากาศของทวีปอเมริ กาเหนือลงในแผนที่ กําหนดสี เขตละ 1 สี และเขียนคําอธิบาย
สัญลักษณ์ให้ตรงตามที่ได้กาํ หนดไว้ พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 4
เรื่อง แผนทีก่ ารคมนาคมขนส่ งของทวีปอเมริกาเหนือ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง จากแผนที่การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาเหนือ นักเรี ยนลองใส่เส้นทางการคมนาคมขนส่ง
ของทวีปอเมริ กาเหนือ ได้แก่ ทางรถไฟ ท่าเรื อ สนามบิน ลงในแผนที่ โดยออกแบบ
สัญลักษณ์ พร้อมเขียนคําอธิบายสัญลักษณ์และตกแต่งให้สวยงาม พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
แบบบันทึกผลการสืบค้ น
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกข้อมูลที่ได้จากการสื บค้นโดยสังเขป และบอกแหล่งที่มาของข้อมูลอย่างชัดเจน
กลุ่มที่ _________________
สมาชิก 1. __________________________________ 2. _________________________________
3. __________________________________ 4. _________________________________
5. __________________________________ 6. _________________________________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 157
แบบบันทึกผลการสืบค้ น
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกข้อมูลที่ได้จากการสื บค้นโดยสังเขป และบอกแหล่งที่มาของข้อมูลอย่างชัดเจน
กลุ่มที่ _________________
สมาชิก 1. __________________________________ 2. _________________________________
3. __________________________________ 4. _________________________________
5. __________________________________ 6. _________________________________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 158
แบบบันทึกผลการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกผลการเรี ยนรู้เรื่ องทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริ กาเหนืออย่างถูกต้องและชัดเจน
1. ทรัพยากรดิน
ดินในทวีปอเมริ กาเหนื อมีความอุดมสมบูรณ์ ในหลายพืน้ ที่ เช่ น ทางตอนกลางของประเทศ
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
สหรั ฐอเมริ กา เขตลุ่มนํา้ ในประเทศแคนาดา ขณะที่ในเขตทะเลทรายและทุ่งหญ้ ากึ่งทะเลทรายก็สามารถใช้
___________________________________________________________________________________
เพาะปลูกพืชได้ เนื่องจากมีระบบชลประทานที่ ดี
2. ทรัพยากรป่ าไม้
ป่ าไม้ ที่สาํ คัญของทวีปอเมริ กาเหนือ ได้ แก่ ป่ าสนในประเทศแคนาดาและสหรั ฐอเมริ กา และป่ าไม้
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
เมืองร้ อนในประเทศต่ าง ๆ ในเขตอเมริ กากลาง
___________________________________________________________________________________
3. ทรัพยากรสัตว์ในธรรมชาติ
___________________________________________________________________________________
สัตว์ ป่าในทวีปอเมริ กาเหนือมีจาํ นวนลดลงในปั จจุบัน เนื่ องจากการบุกรุกพืน้ ที่ ป่าที่มีมากขึน้ สัตว์ ป่า
___________________________________________________________________________________
ที่สาํ คัญ เช่ น หมี แกะเขาใหญ่ แพะภูเขาไบซัน กวางแคริ บู กวางมูส เสื ้อจากัวร์
___________________________________________________________________________________
4. ทรัพยากรทางพลังงาน
___________________________________________________________________________________
พลังงานที่ สาํ คัญของทวีปอเมริ กาเหนือ ได้ แก่ ถ่ านหิ น นํา้ มันและก๊ าซธรรมชาติ และนํา้ ส่ วนแร่ มีอยู่
___________________________________________________________________________________
หลายชนิด เช่ น เหล็ก โคบอลต์ โมลิบดีนัม นิกเกิล ทังสเตน วาเนเดียม ยูเรเนียม เพชร ทองแดง
___________________________________________________________________________________
สรุป
ทวีปอเมริ กาเหนือมีทรั พยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ มาก ทั้งดิน ป่ าไม้ พลังงาน และแร่ ชนิดต่ าง ๆ
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
แต่ กม็ ีจาํ นวนสัตว์ ป่าที่ลดลงมากในปั จจุบัน เนื่องจากการบุกรุ กพืน้ ที่ป่าของประชากรภายในทวีปที่ มีมากขึน้
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
แบบบันทึกผลการอภิปราย
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 ประชากรของทวีปอเมริ กาเหนือ
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกผลจากการสังเกตก่อนการอภิปรายและความรู ้ที่ได้หลังจากการอภิปราย พร้อมสรุ ปผล
ก่อนการอภิปราย หลังการอภิปราย
1. จํานวนประชากรและการกระจายประชากร 1. จํานวนประชากรและการกระจายประชากร
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
2. เชื้อชาติ 2. เชื้อชาติ
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
3. ภาษา 3. ภาษา
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
4. ศาสนา 4. ศาสนา
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
สรุปผลการอภิปราย
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
ใบงานที่ 1
เรื่อง แผนทีร่ ัฐกิจของทวีปอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนชื่อประเทศต่าง ๆ ในทวีปอเมริ กาใต้ พร้อมทั้งระบายสี พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 2
เรื่อง แผนทีล่ กั ษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนเขตภูมิประเทศและแนวเทือกเขาของทวีปอเมริ กาใต้ลงในแผนที่ โดยกําหนดสี เขตละ 1 สี
และแนวเทือกเขา 1 สี แล้วเขียนคําอธิบายสัญลักษณ์ให้ตรงตามที่ได้กาํ หนดไว้
พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 3
เรื่อง แผนทีเ่ ขตภูมอิ ากาศของทวีปอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนเขตภูมิอากาศของทวีปอเมริ กาใต้ลงในแผนที่ กําหนดสี เขตละ 1 สี และเขียนคําอธิ บาย
สัญลักษณ์ให้ตรงตามที่ได้กาํ หนดไว้ พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ใบงานที่ 4
เรื่อง แผนทีก่ ารคมนาคมขนส่ งของทวีปอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง จากแผนที่การคมนาคมขนส่งของทวีปอเมริ กาใต้ นักเรี ยนลองใส่เส้นทางการคมนาคมขนส่ง
ของทวีปอเมริ กาใต้ ได้แก่ ทางรถไฟ ท่าเรื อ สนามบิน ลงในแผนที่ โดยออกแบบ
สัญลักษณ์ พร้อมเขียนคําอธิบายสัญลักษณ์และตกแต่งให้สวยงาม พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
แบบบันทึกผลการสืบค้ น
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกข้อมูลที่ได้จากการสื บค้นโดยสังเขป และบอกแหล่งที่มาของข้อมูลอย่างชัดเจน
กลุ่มที่ _________________
สมาชิก 1. __________________________________ 2. _________________________________
3. __________________________________ 4. _________________________________
5. __________________________________ 6. _________________________________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 165
แบบบันทึกผลการสืบค้ น
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกข้อมูลที่ได้จากการสื บค้นโดยสังเขป และบอกแหล่งที่มาของข้อมูลอย่างชัดเจน
กลุ่มที่ _________________
สมาชิก 1. __________________________________ 2. _________________________________
3. __________________________________ 4. _________________________________
5. __________________________________ 6. _________________________________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 166
แบบบันทึกผลการเรียนรู้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกผลการเรี ยนรู้เรื่ องทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริ กาใต้อย่างถูกต้องและชัดเจน
1. ทรัพยากรดิน
___________________________________________________________________________________
ดินในทวีปอเมริ กาใต้ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ มากที่ สุดมีอยู่ 2 ชนิด ได้ แก่ ดินภูเขาไฟในประเทศ
___________________________________________________________________________________
โคลอมเบียและที่ ราบสูงบราซิ ล และดินในเขตทุ่งหญ้ าปั มปา ดินส่ วนใหญ่ ของทวีปนีจ้ ะมีความแตกต่ างกัน
___________________________________________________________________________________
ไปตามลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศ
2. ทรัพยากรป่ าไม้
ทวีปอเมริ กาใต้ มีพืน้ ที่ ป่าดิบชื ้นมากที่ สุดในโลก โดยเฉพาะป่ าดิบชื ้นในเขตลุ่มนํา้ แอมะซอน ที่ราบ
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
เชิ งเขาแอนดีส และบริ เวณชายฝั่ งของประเทศบราซิ ล ถือเป็ นแหล่ งไม้ เนือ้ แข็งที่ สาํ คัญแห่ งหนึ่งของโลก
___________________________________________________________________________________
3. ทรัพยากรสัตว์ในธรรมชาติ
ทวีปอเมริ กาใต้ มีสัตว์ ประจําถิ่นอยู่หลากหลายชนิ ด เช่ น ลิงหอน สโลท นกมาคอร์ งูอนาคอนดา
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
ปลาปิ รั นยา บางชนิดมีการนํามาเลีย้ งเป็ นสัตว์ เลีย้ งด้ วย เช่ น ยามา วิคูนา อัลปากา
___________________________________________________________________________________
4. ทรัพยากรทางพลังงาน
ทวีปอเมริ กาใต้ มีแหล่ งพลังงานที่ สาํ คัญ ได้ แก่ ปิ โตรเลียม ถ่ านหิ น และนํา้ และยังมีแร่ หลายชนิด ซึ่ ง
___________________________________________________________________________________
ส่ งผลดีต่อเศรษฐกิจของประเทศต่ าง ๆ ในทวีป เช่ น ทองคํา เงิน ทองแดง บ็อกไซต์ เหล็ก
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
สรุป
ทวีปอเมริ กาใต้ มีทรั พยากรป่ าไม้ ที่อุดมสมบูรณ์ มากที่ สุด โดยเฉพาะป่ าดิบชื ้นในเขตลุ่มนํา้ แอมะซอน
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
แต่ มีดินที่อุดมสมบูรณ์ ไม่ มากนัก มีสัตว์ ป่าหลากหลายชนิด ซึ่ งเป็ นสัตว์ ประจําถิ่นที่ มีเฉพาะในทวีปนีเ้ ท่ านั้น
___________________________________________________________________________________
และมีแหล่ งพลังงานและแร่ ที่สาํ คัญที่ส่งผลดีต่อเศรษฐกิจของประเทศต่ าง ๆ ภายในทวีป
___________________________________________________________________________________
แบบบันทึกผลการอภิปราย
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 ประชากรของทวีปอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.1 ม. 3/2)
คําชี้แจง บันทึกผลจากการสังเกตก่อนการอภิปรายและความรู ้ที่ได้หลังจากการอภิปราย พร้อมสรุ ปผล
ก่อนการอภิปราย หลังการอภิปราย
1. จํานวนประชากรและการกระจายประชากร 1. จํานวนประชากรและการกระจายประชากร
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
2. เชื้อชาติ 2. เชื้อชาติ
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
3. ภาษา 3. ภาษา
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
4. ศาสนา 4. ศาสนา
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
_________________________________________ _________________________________________
สรุปผลการอภิปราย
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
ใบงานที่ 1
เรื่อง สิ่ งแวดล้ อมใหม่ ทางสั งคมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทาง
ธรรมชาติและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
คําชี้แจง ตอบคําถามต่อไปนี้
ใบงานที่ 2
เรื่อง แนวทางการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 12 ผลจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมและแนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/2)
คําชี้แจง เขียนแผนที่ความคิดลงในกรอบที่กาํ หนดให้
พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
แบบบันทึกความรู้
เรื่อง ปัญหาสิ่ งแวดล้ อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ปัญหาสิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี สํารวจ อภิปรายประเด็นปั ญหาเกี่ยวกับสิ่ งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริ กาเหนือและ
อเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/3)
คําชี้แจง บันทึกความรู ้ท่ีได้หลังการอภิปรายลงในช่องว่าง พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
............................................................................ ............................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
แบบบันทึกการปฏิบัติงาน
เรื่อง สิ่ งแวดล้ อมใหม่ ทางสั งคมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 สิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้
ตัวชี้วดั ชั้นปี วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่ งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็ นผลจากการเปลี่ยนแปลงทาง
ธรรมชาติและสังคมของทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ (ส 5.2 ม. 3/1)
คําชี้แจง บันทึกการปฏิบตั ิงานการจัดป้ ายนิ เทศของตนเองลงในช่องว่าง พิจารณาจากผลงานของนักเรี ยน
ตัวอย่ างแบบประเมินทักษะการเขียนเรียงความ
เรื่อง _______________________________________________________________________________
แผนการจัดการเรียนรู้ _____________ หน่ วยการเรียนรู้ที่ _____________________________________
ชั้น ______________ วันที่ ________________ เดือน __________________________ พ.ศ. _________
รายการประเมิน สรุปผล
ลายมืออ่านง่าย (4 คะแนน)
(5 คะแนน)
(5 คะแนน)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
เกณฑ์ การประเมิน
ได้คะแนนร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่าน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 173
ตัวอย่ างแบบประเมินทักษะการพูด
เรื่อง _______________________________________________________________________________
แผนการจัดการเรียนรู้ _____________ หน่ วยการเรียนรู้ที่ _____________________________________
ชั้น ______________ วันที่ ________________ เดือน __________________________ พ.ศ. _________
รายการประเมิน สรุปผล
ความสนใจของผูฟ้ ัง (2 คะแนน)
ความเร้าใจ (2 คะแนน)
ผ่าน
ผ่าน
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
เกณฑ์ การประเมิน
ได้คะแนนร้อยละ 50 ขึ้นไปถือว่าผ่าน
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 174
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ
การนําไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน)
ความถูกต้องของผลงาน/กิจกรรม
จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม
รู ปแบบการนําเสนอผลงาน
(4 คะแนน)
(4 คะแนน)
(3 คะแนน)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
เกณฑ์ การประเมิน
การสรุ ปผลการประเมินให้เป็ นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 กําหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสมหรื อ
อาจใช้เกณฑ์ดงั นี้
18–20 คะแนน = 4 (ดีมาก)
14–17 คะแนน = 3 (ดี)
10–13 คะแนน = 2 (พอใช้)
0–9 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุ ง)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 175
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ
การนําไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน)
ความถูกต้องของผลงาน/กิจกรรม
จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม
รู ปแบบการนําเสนอผลงาน
(4 คะแนน)
(4 คะแนน)
(3 คะแนน)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
เกณฑ์ การประเมิน
การสรุ ปผลการประเมินให้เป็ นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 กําหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสมหรื อ
อาจใช้เกณฑ์ดงั นี้
18–20 คะแนน = 4 (ดีมาก)
14–17 คะแนน = 3 (ดี)
10–13 คะแนน = 2 (พอใช้)
0–9 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุ ง)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 176
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ
ประเมินและปรับปรุ งด้วยความเต็มใจ
ไม่เอาเปรี ยบเพื่อนในการทํางาน
ทําตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย
พอใจกับความสําเร็จของงาน
รับฟังความคิดเห็นของผูอ้ ื่น
เลขที่ ชื่อ–สกุล
เคารพข้อตกลงของกลุ่ม
ให้ความช่วยเหลือผูอ้ ื่น
มุ่งมัน่ ทํางานให้สาํ เร็จ
4 3 2 1
สนใจในการทํางาน
เสนอความคิดเห็น
รวมคะแนน
1
2
3
4
5
6
7
8
เกณฑ์ การประเมิน
1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน
2. การสรุ ปผลการประเมินให้เป็ นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 กําหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสมหรื ออาจ
ใช้เกณฑ์ดงั นี้
9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก)
7–8 คะแนน = 3 (ดี)
5–6 คะแนน = 2 (พอใช้)
0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุ ง)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 177
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ
ร่ วมกันปรับปรุ งผลงานด้วยความเต็มใจ
รับฟังความคิดเห็นของสมาชิกกลุ่ม
นํามติ/ข้อตกลงของกลุ่มไปปฏิบตั ิ
มีกระบวนการทํางานเป็ นขั้นตอน
ทําตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย
พอใจกับความสําเร็จของงาน
ร่ วมกันแสดงความคิดเห็น
เลขที่ ชื่อ–สกุล
บรรยากาศในการทํางาน
4 3 2 1
แบ่งงานกันรับผิดชอบ
รวมคะแนน
1
2
3
4
5
เกณฑ์ การประเมิน
1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน
2. การสรุ ปผลการประเมินให้เป็ นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 กําหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสมหรื ออาจ
ใช้เกณฑ์ดงั นี้
9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก)
7–8 คะแนน = 3 (ดี)
5–6 คะแนน = 2 (พอใช้)
0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุ ง)
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 178
แบบประเมินรายงานการศึกษาค้ นคว้ า
เรื่อง ____________________________________________________________ กลุ่มที่ _____________
ภาคเรียนที่ ___________ ชั้น ____________________
รายการประเมิน สรุปผล
เนื้อหาสาระครบถ้วนตรงตามประเด็น
รู ปแบบการนําเสนอน่าสนใจ
ค้นคว้าจากแหล่งการเรี ยนรู ้
เลขที่ ชื่อ–สกุล
ภาษาถูกต้องเหมาะสม
ผ่าน ไม่ผ่าน
ร้สึกต่อชิ้นงาน
ที่หลากหลาย
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 179
มิติคุณภาพของการบันทึกผลงาน
กําหนดเกณฑ์การประเมินผลการบันทึกผลงานโดยใช้มาตราส่วนประเมินค่า 4 ระดับ ดังนี้
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ
– บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกได้ชดั เจน แนวคิดหลัก
ถูกต้อง มีประเด็นสําคัญครบถ้วน 4
– ใช้ภาษาได้อย่างเหมาะสม คําศัพท์ถูกต้อง
– บันทึกผลงานได้ตรงตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกบางส่วนยังไม่ชดั เจนแนวคิด
หลักถูกต้อง ส่วนที่เป็ นประเด็นสําคัญมีไม่ครบถ้วน 3
– ใช้ภาษา คําศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน
– บันทึกผลงานยึดตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชดั เจน แนวคิดหลักบางส่วน
ไม่ถูกต้อง 2
– ใช้ภาษา คําศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน
– บันทึกผลงานไม่สอดคล้องกับจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชดั เจน และแนวคิด
หลักส่วนใหญ่ไม่ถูกต้อง 1
– ใช้ภาษา คําศัพท์ไม่ถูกต้อง
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 181
แบบประเมินโครงงาน
ชื่อโครงงาน ____________________________________________________ กลุ่มที่ _______________
ภาคเรียนที่ ___________ ชั้น ____________________
รายการประเมิน สรุปผล
การนําเสนอโครงงาน
เนื้อหาของโครงงาน
1 กระบวนการทํางาน
2
3
4
5
6
7
8
9
10
รายการที่ 3 กระบวนการทํางาน
4 หมายถึง มีการวางแผนอย่างเป็ นระบบ มีการดําเนินงานตามแผน ลงมือปฏิบตั ิจนประสบความ
สําเร็ จ และมีการประเมินและปรับปรุ งการดําเนินงาน
3 หมายถึง มีการวางแผนอย่างเป็ นระบบ มีการดําเนินงานตามแผน ลงมือปฏิบตั ิจนประสบความ
สําเร็ จ แต่ขาดการประเมินและปรับปรุ งการดําเนินงาน
2 หมายถึง มีการวางแผนอย่างเป็ นระบบ แต่ไม่ได้ดาํ เนินงานตามแผน แม้จะปฏิบตั ิจนประสบ
ความสําเร็ จ และมีการประเมินและปรับปรุ งการดําเนินงานก็ตาม
1 หมายถึง มีการวางแผนไม่เป็ นระบบ การดําเนินงานไม่ประสบความสําเร็ จ
รายการที่ 4 การนําเสนอโครงงาน
4 หมายถึง สื่ อความหมายได้ชดั เจน ข้อมูลครบถ้วนสมบูรณ์ ใช้รูปแบบที่เหมาะสม และข้อสรุ ป
ของโครงงานบรรลุวตั ถุประสงค์ที่ต้ งั ไว้
3 หมายถึง สื่ อความหมายได้ชดั เจน ข้อมูลครบถ้วนสมบูรณ์ ใช้รูปแบบที่ไม่ค่อยเหมาะสม แต่
ข้อสรุ ปของโครงงานบรรลุวตั ถุประสงค์ที่ต้ งั ไว้
2 หมายถึง สื่ อความหมายไม่ค่อยชัดเจน ข้อมูลบางส่วนขาดความสมบูรณ์ ใช้รูปแบบที่ไม่เหมาะ
สม ข้อสรุ ปของโครงงานไม่บรรลุวตั ถุประสงค์ที่ต้ งั ไว้
1 หมายถึง สื่ อความหมายไม่ชดั เจน ข้อมูลส่วนใหญ่ไม่สมบูรณ์ ใช้รูปแบบที่ไม่เหมาะสม และ
ข้อสรุ ปของโครงงานไม่บรรลุวตั ถุประสงค์ที่ต้ งั ไว้ท้ งั หมด
รายการประเมิน สรุปผล
วางแผนกําหนดขั้นตอนการแก้ปัญหา
เขียนรายงานนําเสนอ
ลงมือปฏิบตั ิตามแผน
ได้เหมาะสม
ประจําวัน
1
2
3
4
5
รายการที่ 5 เขียนรายงานนําเสนอ
4 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาค้นคว้าและนําเสนอข้อมูลได้ถูกต้องชัดเจน แสดงให้เห็นถึงขั้น
ตอนการวางแผน การลงมือแก้ปัญหาและข้อค้นพบที่ได้ครบถ้วน
3 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาค้นคว้าและนําเสนอข้อมูลได้ถูกต้องชัดเจน แสดงให้เห็นถึงขั้น
ตอนการวางแผน การลงมือแก้ปัญหา และข้อค้นพบที่ได้ค่อนข้างครบถ้วน
2 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาค้นคว้าและนําเสนอข้อมูลได้บา้ ง แสดงให้เห็นถึงขั้นตอนการวาง
แผน การลงมือแก้ปัญหา และข้อค้นพบที่ได้เพียงบางส่วน
1 หมายถึง บันทึกผลการศึกษาค้นคว้าและนําเสนอข้อมูลได้นอ้ ยมาก เห็นขั้นตอนการวางแผน
การลงมือแก้ปัญหา และข้อค้นพบที่ได้ไม่ชดั เจน
แบบบันทึกความคิดเห็นเกีย่ วกับการประเมินชิ้นงานในแฟ้มสะสมผลงาน
รายการประเมิน บันทึกความคิดเห็นของนักเรียน
1. เหตุผลที่เลือกผลงานชิ้นนี้ไว้ในแฟ้ มสะสม ______________________________________
ผลงาน ______________________________________
2. จุดเด่นและจุดด้อยของผลงานชิ้นนี้มีอะไรบ้าง ______________________________________
______________________________________
ความเห็นของเพือ่ น ความเห็นของผู้ปกครอง
________________________ ________________________
________________________ ________________________
ผลการประเมินของครูหรือที่ปรึกษา
______________________________________
______________________________________
______________________________________
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 186
ตัวอย่ าง แบบประเมินแฟ้มสะสมผลงาน
เรื่อง ________________________________________________________ กลุ่มที่ _________________
ภาคเรียนที่ _______________________ ชั้น _______________________________________________
ระดับคุณภาพ
รายการประเมิน
1 2 3 4
1. โครงสร้างและองค์ประกอบ
2. แนวความคิดหลัก
3. การประเมินผล
4. การนําเสนอ
ระดับคุณภาพ รายการประเมิน
1. โครงสร้ างและองค์ ประกอบ
4 ผลงานมีองค์ประกอบที่สาํ คัญครบถ้วนและจัดเก็บได้อย่างเป็ นระบบ
3 ผลงานมีองค์ประกอบที่สาํ คัญเกือบครบถ้วนและส่วนใหญ่จดั เก็บอย่างเป็ นระบบ
2 ผลงานมีองค์ประกอบที่สาํ คัญเป็ นส่วนน้อย แต่บางชิ้นงานมีการจัดเก็บที่เป็ นระบบ
1 ผลงานขาดองค์ประกอบที่สาํ คัญและการจัดเก็บไม่เป็ นระบบ
2. แนวความคิดหลัก
4 ผลงานสะท้อนแนวความคิดหลักของนักเรี ยนที่ได้ความรู ้ทางภูมิศาสตร์ มีหลักฐาน
แสดงว่ามีการนําความรู ้ไปใช้ประโยชน์ได้มาก
3 ผลงานสะท้อนแนวความคิดหลักของนักเรี ยนที่ได้ความรู ้ทางภูมิศาสตร์ มีหลักฐาน
แสดงว่าสามารถนําความรู ้ไปใช้ในสถานการณ์ตวั อย่างได้
2 ผลงานสะท้อนแนวความคิดหลักของนักเรี ยนว่าได้ความรู้ทางภูมิศาสตร์บา้ ง มีหลัก
ฐานแสดงถึงความพยายามที่จะนําไปใช้ประโยชน์
1 ผลงานจัดไม่เป็ นระบบ มีหลักฐานแสดงว่ามีความรู้ทางภูมิศาสตร์นอ้ ยมาก
3. การประเมินผล
4 มีการประเมินความสามารถและประสิ ทธิภาพการปฏิบตั ิงานและผลงาน รวมทั้งมี
การเสนอแนะโครงการที่เป็ นไปได้ที่จะจัดทําต่อไปไว้อย่างชัดเจนหลายโครงการ
3 มีการประเมินความสามารถและประสิ ทธิภาพการปฏิบตั ิงานและผลงาน รวมทั้งการ
เสนอแนะโครงการที่ควรจัดทําต่อไป
คู่มือครู แผนการจัดการเรี ยนรู ้ ภูมิศาสตร์ ม. 3 187
ระดับคุณภาพ รายการประเมิน
2 มีการประเมินความสามารถและประสิ ทธิภาพการปฏิบตั ิงานและผลงานบ้าง รวมทั้ง
มีการเสนอแนะโครงการที่จะทําต่อไปแต่ไม่ชดั เจน
1 มีการประเมินประสิ ทธิ ภาพการปฏิบตั ิงานและผลงานน้อยมาก และไม่มีขอ้ เสนอ
แนะใด ๆ
4. การนําเสนอ
4 เขียนบทสรุ ปและรายงานที่มีระบบดี มีข้ นั ตอน มีขอ้ มูลครบถ้วน มีการประเมินผล
ครบถ้วน แสดงออกถึงความคิดริ เริ่ มสร้างสรรค์
3 เขียนบทสรุ ปและรายงานแสดงให้เห็นว่ามีข้ นั ตอนการจัดเก็บผลงาน มีการประเมิน
ผลเป็ นส่วนมาก
2 เขียนบทสรุ ปและรายงานแสดงให้เห็นว่ามีข้ นั ตอนการจัดเก็บผลงาน มีการประเมิน
ผลเป็ นบางส่วน
1 เขียนบทสรุ ปและรายงานแสดงให้เห็นว่ามีข้ นั ตอนการจัดเก็บผลงาน แต่ไม่มีการ
ประเมินผล
เกณฑ์ การประเมินโดยภาพรวม
ระดับคุณภาพ รายการประเมิน
ผลงานมีรายละเอียดมากเพียงพอ ไม่มีขอ้ ผิดพลาดหรื อแสดงถึงความไม่เข้าใจ
4 มีความเข้าใจในเรื่ องที่ศึกษาโดยมีการบูรณาการหรื อเชื่อมโยงแนวความคิดหลัก
ต่าง ๆ เข้าด้วยกัน
ผลงานมีรายละเอียดมากเพียงพอและไม่มีขอ้ ผิดพลาดหรื อแสดงถึงความไม่เข้าใจ
3 แต่ขอ้ มูลต่าง ๆ เป็ นลักษณะของการนําเสนอที่ไม่ได้บูรณาการระหว่างข้อมูลกับ
แนวความคิดหลักของเรื่ องที่ศึกษา
ผลงานมีรายละเอียดที่บนั ทึกไว้ แต่พบว่าบางส่วนมีความผิดพลาดหรื อไม่ชดั เจน
2
หรื อแสดงถึงความไม่เข้าใจเรื่ องที่ศึกษา
1 ผลงานมีขอ้ มูลน้อย ไม่มีรายละเอียดบันทึกไว้