OPLOSSINGS

OPLOSSINGS VIR I3.

1. Verbind O met L en O met P
H Verbind O met C en O met R.
Li = 90° (rad/ raaklyn)

Jy moet al die
Pi 90° (rad/ raaklyn) konstruksies
C In ACLO en ARPO
neerskryf.
Li = P1 ( 90°)
R OC = OR (radius)
OL = PO (radius)
ACLO= ARPO (90°HS)
CL =RP (=As)
maar CL = LH (midpt 1 koord)
Ae OLH en OPD kan
ook gebruik word. en RP = PD
CH =RD

2.1. Mi=M (teenoorst. 2e)

A Mi =A (teenoorst 2 parm)
. Ms = A

Maar A+ X = 180° teenoorst 2e krdvrhk)

23
. Ms+X=180
NMDX is 'n koordevierhoek
N (teenoorst Ze supp)

2.2. Ni =90° (gegee)

N = D: (buite 2krdvrhk)
. Da = 90
. PDLRX
en RPX
Mis die ortosnypunt
3.
3.1. HI =90° (AH swaartelyn)
Ti =90° (BT swaartelyn)

HLTD is'n koordevierhoek

buite 2=teenoorst binne 2)
A

3.2. Ta+Ta = 90°

(swaartelyn)
D A
DL is'nmiddellyn (onderspan L=90°)
maar DM = ML
Dit is belangrik om (gegee)
elke stap neer te .. Mis die middelpunt van die sirkel.
skryf.
3.3. M=2 L2 (midpt 2)

167
 4.1. In ACLT en AlLOT
Li = 0 (raaklyn: koord)

T: =C (raaklyn; koord

.. Ti = L: (Le van A)
ACLT en ALOT is gelykhoekig_
4.2 L =
Ti (reeds bewys)
LO/CT (verwissel 2e =)

5.1. In ARMT en ARMO

5.
R Mi = M2 = 90° (gegee)
RM = RM (gemeenskaplik)
MT MO (midpt; L)
ARMT = AMRO (SAS)

(= Ae)

= 0 (raaklyn; koord)

P 5.2. T=R (raaklyn; koord))

R =R (As)
N
R2 =T (onderspan OP)
T =T
en Ti= Ta (reeds bewys)
maar T2+Ts =90° (L in halwe 0)

T+T =90°
6. 6.1.Ti = N2 (verwissel eTP|I MN)

N =A (raaklyn; koord))
M
:. NMDX is 'n koordevierhoek
teenoorst 2e supp)
6.2 P = N2+ Ns (0oreenst 2 TP/ MN)

P Ps = At A: (buite 2 krdvrhk)

AI+ Ar = Ni+ N2 (TA = TN)

.Ps = Ni+N
Ni+N = Pa (onderspan TA)

Ps=Pa
168
 P: M (verwissel LeTP/ MN)
P =M

6.3. Ni+N =N2+N (beide = P)

Dit was nou
baie werk!
In AlLAN en APTN

A: =Ti (reeds bewys)

(reeds bewys)
. M: = Ph + P: (Le in A)
ALAN en APTN is gelykhoekig
.
O1 = 90° (2 in halwe 0)
R is die middelpunt van die groter
sirkel
Mi
PO =OT (midpt; 1)
R

8. 2.1. Ai+41 =90° (2 in halwe 0)

L = 90° (L in halwe 0)

A+Ar =Lz
HAI LT (verwissel. Ze=) |
As =W (onderspan ST)
A Es (onderspan LT
WI =E
WS I HP (ooreenst. 2e)
maar WS I AT (gegee)
HPIIWSS
.. HATL 1is'n parm(2 pr teenoorst.sye //)
8.2. Netso:
AEPT is a parm (2 pr teenoorst.sye //)
AT= EP(teenoorst sye parm 4TPE)
AT =HL (teenoorst sye parm 4TLH)
EP= HL
8.3. S IW =
(ondrspan 4T)
W2 =
T? (verwissel. Le; WAI/LT)
S =T:
T is 'nraaklyn aan QLTS
169
. B-B: =90 (gegee)

.. B: = 90°-B
in ACLM

L+C+ M 180 =
(e van A)
B
C+M =90 (L = 90°)
/ M=
90°-C
L maar Bi =C (CL = LB)

B =M
.BL is'n raaklynlyn onderspan 2)|
=

10. 10.1. 1 =R: (onderspan DE)

Ri =Vita (buite 2 krdvrhk

EIN is n koordevierhoek
(buite 2=teenoorst. binne 2) |

10.2. Ei = Ri (onderspan D)

D
RI R (teenoorst Ze)
R A Ri E (onderspan 4)
N E =E»
11.1. Verbind Men.Jmet A en E
11. In AAMJ en AMEJ
R
MA =ME radius)
AJ J E radius)
MJ =MJ (gemeenskaplik)
AAMJ =AEMJ (SSS)
2 =J (As)
In AAJH en AEJH
AJ JE radius)
D HJ = HJ (gemeenskaplik)

J J: (reeds bewys)
AAHJ = AEHJ (SZS)
H A = HE (=Ae)
11.2.Trek JXLAR en JYLED
.. HY = HY (=As)
In AHJX en AHJY
HJ = HJ (gemeenskaplik)
maar HA= HE reeds bewys)
AY = EY
X =Y(=90° konstruksie) maar
A = XR (midpt L)
en EY = YD (midpt L)
HI = H2 (A4HJ =AEHJ) A R = ED
. AHJN = AHJY (90° HS)
 12.1. Pi+ P2 = Si+S2 (PA = AS)
12.
Pp =S (onderspan R)
P =S
PE=SE (=2e)
12.2. In APRS en APIS
P
Pi+ Pr =Si+S2 (PA AS) =

A
RI = I1 (onderspan, P$)
PS = PS (gemeenskaplik)
. APRS = APIS (4LS)
PA AS (gegee)
PR = SI (=Ae)
PA-PR= AS - SI
AR = A
Verbind OP
13.
In ACOL

0-90 (gegee)
.C+Li = 90 (Le van A)

.Li =90°-C
maar P1+ P2 = 90° (raaklyn/ radius)

Pi90°-Pa
Pa =C ( radius)
P =90°-c
.Li = Pi
maar Li =L3 (teenoorst. 2)

14. In APLN
PL = PN = LN
(gegee)
N =L = P = 60° (gelyk a)
L =P+N (buite 2 van A)
L =120°
(LA = LN )

N =30° (2e van A)

Ni+N2 = 90°

AN is 'n raaklyn
(Z tssn raaklyn en radius = 90°)

171
 15. 15.1.K+Ks =90° (raaklyn / radius)
2
K3+Ks = Li ooreenst. 2e; CL I/ IK)

L I = 90°

15.2. In AKLC en AKRC

I
Li =90 (reeds bewys)
K2+K3 =90° ( in halwe O)
L =K2+K:
R
KI = R (raaklyn/ koord)
Daar is ander metodes wat ook Ci=C2 (3Le A)
gebruik kan word. As al die

V redes reg is, is jou antwourd heei

moontlik reg
maar K =C (raaklyn koord) *

Ci=K
OF
Ka+Ks =90° (raaklyn/ radius)

K2+Ks =90° (2 in halwe 0)

K2 =Ki
maar K2 =C1 (verwissel 2e)
C=K
16. 16.1. N+ Ni 90° in halwe
A M F
=
( 0)
AN is die middellyn
2
NF is 'n raaklyn
(2 tssn lyn/ rad =90°)
16.2. Mi = 90° ( in halwe O)
A

Di = 90°
(inhalwe O)
M1+D =180°
MADG is 'n koordevierhoek
teenoorst 2esupp)
16.3. Ni = A (raaklyn / koord)
Ar = D2
(onderspan NF)
A

.. Ni = Da

FN is'n raaklyn(lyn ondersp = 2)

 (onderspan M4)
17.1. I=D
(.M4 = MD
17 D =4

(midpt2)
2.4 O
:02 O)
90 (2 inhalwe
17.3. 4-4
=

=90 (Ze van A)

I3
(reeds bewT'S)

17.2.In AL
O)
Md:
90° ( in halwe (onderspan DI)
A+A =

maar M: =4:
van A)
Mi+I=90 (Ze
(onderspan MA) M =M
maar I= D:
M halveer AMD
M1+D: = 90°
=N (raaklyn/ koord)
18. 18.1. 0
V=F: (NO= OF)

0:= F:
.. OSII NU (verwissel2)
N
18.3. N=F1 (ON =OF)
Fi =C (buite 2krdvrhk FOSU)
N=C
. NU=UC
maar NU=UC (teenoorst sye //m)
18.2. O =
F: (raaklyn /koord IC =S
F =S huite krdvrhk FOSU) OF

0 =S S=C (onderspan OU)

. NO/US (0oreenst Ze =)
maar OS //NU (reeds bewys) C=U: (verwissel 4; NC/US$)

NOSU is 'n parallelogram U: =0; (onderspan CS)

:0,=C
.OE =CE (gelykbenig A)
U =S
EU ES (gelykbenig A)
.. OE + ES =CE + EU
OS = UC

173
 =O. (buite 2 krdvthk)
C
19. 2 )
O. =Ts-R
(buite

C2+Ci =Ts +Ri

(onderspan RI)
R T =C
(onderspan TR)
en C =K

Ki =R
onderspan =Ls)
.. TR =TK(=koorde

Ni =
90° .
(4QIY)
20.1.
20. (CZLAY )
P =90°
N i =P1
CAPN is 'n koordevierhoek =

Le)}
(lynonderspan subt
(onderspan NP)
20.2. C Askoorde 2e) van=

ZY =YO
20.3. Ni =90° (AOLCY)

P2 90° (CZLAY)

PSNY is 'n koordevierhoek

(buite 2=teenoorst. binne 2)

halwe O)
20.4. RAY =90° (Lin
P =90° (CZLAY)
(ooreenst Le=)
.RAI/ CP
halwe 0)
RCY=90 ( i n
N2 = 90° (ANLCY)
. RC/ AN (teenoorst 2=)
. RCSA is 'n parallelogram
(2 pr teenoorst sye )
 EKSAMENVRAE
AAN.
OPLOSSINGS VIR
I4. PUNTETOEKENNINGS

MOONTLIKE
DIE MERKE DUI
Sirkel middelpunt
O
1.1 Gegee:
AM = MB

Te Bewys: OMLMB

90°
d.w.s Mi=M: =

B
REDES
FEITE
Verbind O met A en B
AOBM
In 40AM en gemeenskaplik
OM = OM
gegee
AM = MB radius

OA = OB
SSS
.AQAM =A0BM
= Aev
. Mi =M Le op 'n reguit lyn
180°
Mi+ M2
=
maar

90°
.Mi =M2 =

. OMLMB (8)

Verbind O met D; E
en I
1.2. 1.2.1. DT = DS (gegee)
.. DE = ET (midpt gegee)v
ADIO
In ADOE en

DO = DO gemeenskaplik)v

DE = DI (reeds bewys)

M E OED OID =90° (halveer / midpt) Maak

seker
ADOE =ADIO (90°H S)
dat dié
rede
O1 = O1 (=As)
korrek
In AOJE en AOJI
is.

O1 = 0 (reeds bewys)

1.2.2. MJ = JP (midpt/loodreg
OE = Ol (koord =afstand midpt)
OJ = OJ (gemeenskaplik)
maar EJ=JI (reeds bewys)
ME = IP (aftrek) (2). AOJE =AOJI (SAS)
EJ = JI (=Ae)
. ODLMP (halveer/ midpt)v (10)

175
 Het jy die laaste
een onthou?
verwisselende hoeke gelyk.v
2.1. a) Bewys een paar
ooreenstemmende hoeke gelyk
b) Bewys een paar
c)Bewys dat binne hoeke supplementër
is( 180°)
van twee sye van 'n driehoek verbind. (4)
d) Bewys dat dié lyn die middelpunte
2.2.
2.2.1Y 90 (gegee L)V
H
Xi =90 (gegee 1)

AXYR is 'n koordevierhoek

(onderspan = L e ) (3)

2.2.2. Ai =Y1 (onderspan RX)

Ai = H (onderspan RX)
RX
C H=Y
XY I HM (ooreenst 2e=) (3)

3.1.

Gegee: U+ D = 180°

Te Bewys: QUAD is 'n koordevierhoek

Bewys: Trek'n sirkel deur Q, U en D en veronderstel dat dit QD in Ssny.

FEITE REDES

D+U 180° Gegee

Si+U =180
Teenoorst 2e krdvrhk
S1=D
dit is onmoontlik
maar
aangesien Si = D+ A
tensy Ai =0°

.S en D moet saam val.

.' ABCD is 'n koordevierhoek.
(7)
 3.2.1. M1+M: = 90* (in halwe 0)
.2
Fi+F: =90° gegee)
M+M: = Fi+ F:
. MUFE is 'n koordevierhoek
2) (4)
(buite =teenoorst b1nne
Lat Ls ( in halwe O)
3.2.2 = 90°

Fi+F: =90 (gegee)

. Ly+Ls =Fi+ F:V
LAUF is 'n koordevierhoek
. (4)
(buite 2 =teenoorst binne 2)
3.2.3. Li =Ai (onderspan UF-LAUFF
UF- LAME)V
Ai =L: (onderspan

L =L:
Het hierdie jou
M: =A: (onderspan LE-LAME)
lank geneem?
A =U: (onderspan LF- LAUF)V

U2 =
M» (onderspan EF- FUME)

M: =M
ALMF
. E is die inmiddelpunt van
(halveerde Zesny in een punt) (6)

4.1. D

Gegee: Tangent 7N

Ti A
TeBewys:
=

REDES
FEITE
C
Trek middellyn DT. Verbind D
met

In ADCT of gebruik die

i n halwe Ov bewys watjy
Ci+C: =90 geleer het.
Le in A
. D+T: = 90°

maar Ti+T: = 90° raaklyn/radius

.D =T
onderspan TC
maar D =4 (7)
T=A
177
 4.
Trek die gemene
raaklyn
4.2.1. Ti 90° (L in halwve
=

O)
T2 =90° (teenoorst
SH is 'n middellyn
2)
(onderspan 90° )
(4)
4.2.3. In ACJH en ATSH
C H:
(reeds bewys)
4.2.2. C=Ts
(raaklyn/ koord) H =S (raaklyn/koord)
Ts
=T (vert opp) J =T (e
Ta H
van
A)
=

(raaklyn/koord maar T: =
90° (reeds bewye)
C-H
.CN I/ SH (verwissel 2e =) J =90°
(4) .CNLJH (6)
5.1.

Gegee: Sirkel middelpunt O

Te Bewys: BOC =2 BAC

FEITE
REDES
Trek 'n vanuit A deur O
In A4OB
OA = OB
radius
A =B
gelykbenige 4
maar O=A1+B buite2van Av

.0 =2A1
Netso: Oz =242
0,+0 =2A1+24 (8)
BOC =2BAC

178
5.2
5.2.1. E A
=

(SE= SA)
Si =
E+ A: (buite 2 A)
.. Si =2E
maar 2E
2(H1+ H:) (onderspan CA)
en 2(H1+ H:) Ti (midpt 2)
=

:. Ti =SiV
STCA is 'n koordevierhoek
lyn onderspan 2 = 2e) (6)

5.2.3. Verbind T met S

5.2.2.H1+ H =
E (onderspan CA)
Hi+Ha =C+C2 (reeds bewys)
E A (SE =SA)

A =Ci+C (onderspan HE)

H H (gegee)
maar C =H (CT = TH)
.H+H =C+C
.. HSC is gelykhoekig (basis =) :.Ci =C
(4)T is die inmiddelpunt van AHSC
TSH =TSC
(5)

179