SALAMAT NANG WALANG HANGGA (by Fernando Bagong Banta)

- Ito ay isang Tulang Ladino – isang tulang gumagamit ng DALAWANG wika (Tagalog at Kastila)
- Pagsasalin ba ito? Yes, from Kastila to Tagalog dahil mas mahusay ang awtor sa wikang Kastila
- Nalilimbag ang tulang ito sa librong “Memorial de la vida Cristiana en Lengua Tagala” (editor:
Francisco Blanca de San Jose – isang prayleng Kastila, makatang Ladino na bihasa sa wikang
kastila at tagalog)

 Porma (Form)
 Nilalaman (Substance)

PARAAN PAGPAPAKILALA AT PAGPASOK

- Paggamit ng tula ng mga pamilyar na bahagi sa buhay ng katutubo: saknong #1 tala

- Pagpapalit ng kahulugan sa pagpasok ng naratibong Katoliko: saknong #1 “isinilang na tala”
- Pagbuo ng imaheng maka-Kristiyano:
- Halimbawa: Saknong #3 – kaban, taloke
kaban ng tipan sa Exodo at pagbabalik sa kuwanto ng arko ni Noah; pagpapahayag ng
integridad ng simbahang Katoliko
Taloke – panumbas sa seda, kuwento ng damit – panlibing na ibinalot kay Kristo
(nagpapabuti ng kaluluwa)
Halimbawa: Saknong #4 – Gamay; tanikalang ginto
Gamay – alahas/perlas na hindi patungkol sa material na yaman (kaligayahan) kundi
perlas ng pananampalataya
Tanikalang ginto – pagkabihag bilang boluntaryong kilos na itinuturing na biyaya

Halimbawa: Saknong #5 – Digma

Digmaan sa lokasyon ng pananampalataya (panangga ang relihiyon sa diablo/tukso)

Halimbawa: Saknong #6 – Tungkod

Tungkod sa pakikidigma (tungkod ni Moses kontra sa paghina ng katawan, sa paghati ng

dagat noong hinabol sila ng mga Egyptians)

Halimbawa: Saknong #8 – Padre

Padre = “bait na walang kapara” – kabanalang walang katulad

“nang may katha rito” – ang may likha ng salita
“sa paghanap ng palimbagan” – tagapamagitan sa pananampalataya ng katutubo

 Ano ang ginawa ng Padre/Prayle sa tula?

Pagigiit sa halaga ng “sulat” bilang “utmost expression of power” – pagwasak sa
tradisyong pasalita, imortalisasyon ng salita, imortalisasyon ng pinaksa ng salita
 - Pagtatawaran sa Larangan ng Kapangyarihan
Halimbawa: Saknong #9

Ano ang Tagalog sa tula? May katamaran, kailangan ng edukasyon, hindi banal, walang karunungan

INTERPRETASYON

Saknong 1

- Birth of Jesus (God sent his only Begotten Son as the “light” to “drive out”/save us from sin
- “tala” – Liwanag (Jesus is our light, the star that appeared in Bethlehem when he was born)
- “dilim” – kasalanan

Porma:

- May tugma
- Sukat = 8 pantig
- Talinghaga: tala, makapagpanaw ng dilim

Nilalaman

- “Tala” – sinilang, ipananganak ang tala, naratibo/kwentong-buhay sa natibidad ni Hesus

- “Tala” – kwento ni Hesus na nagpapaalis ng “dilim”, o kasalanan ng mundo
- “Dilim” – kasalanang-bayan bago dumating si Hesus (paniniwala ng maraming Diyos; polytheistic
belief noong dating panahon)

Saknong 2

- “sulat ng lubhang mahal” – Salita ng Diyos/Bibliya (the beautiful lessons and values from the
Holy Bible will help us grow into more righteous and spiritual people)

Porma:

- May tugma
- Sukat = Inconsistent (8-9 pantig)
- Talinghaga: sulat ng lubhang mahal, nakatataos sa loob

Nilalaman

- “sulat ng lubhang mahal” – (kayang pumasok sa loob – kung dati tayong nasa madilim,
bumibigay ito ng kaliwanagan; kung dati tayo’y masama, nagpapabuti ito sa ating KALOOBAN)
- “nakatataos sa loob” – nagpapabuti sa “kalooban” (kalooban = who we are as individual persons)

Saknong 3

- Covenant/Promise of Salvation (is fulfilled through the Passion and Resurrection of Jesus Christ
and the sending of the Holy Spirit)
- “taloke” – tela (the clothes left behind by Jesus in the tomb when he rose from the dead)
 - “kaban” – covenant (promise of salvation)

Porma:

- Walang tugma
- Sukat = Inconsistent (8-9 pantig)
- Talinghaga: kaban, talokeng mahal

Nilalaman:

- “Kaban” (maaaring maging depinisyon nito ay sack, treasure chest, o COVENANT; the covenant
God made with his people to save them from sin)
- “Talokeng Mahal” (does not mean it is expensive, but rather taloke is loved/valued; kayamanan
ang talokeng mahal pero ito rin ay isang “kaban” dahil ang talokeng mahal ang simbolo na
tinupad ng Diyos ang kanyang pangako sa salbasyon)

Saknong 4

- Pananampalataya (we are bounded to God by our faith which is more valuable than ginto/gold
and is “taglay sa Kristiyanismo”)
- “gamay” – kayamanan
- “sampung tanikalang ginto” – “ten golden chains” but it doesn’t necessarily mean exactly 10.
These are chains that “bind” us to our faith/pananampalataya which we cannot disobey.

Nilalaman

- “gamay” – significant/mahalagang alahas, perlas ng ating pananampalataya (ito ay isang

banyagang talinghaga, hindi katutubong pagtula); makabuti sa Kristiyano
- “sampung tanikalang ginto” – “ten golden chains” na hindi kong kakalasin; BOLUNTARYO ang
ating pagsasang-ayon na mahuli tayo sa sampung tanikalang “ginto”, dahil ginto ito, huwag itong
kakalagin (pananampalatayang Kristiyanismo)
- boluntaryo ang pagtatanggap ng “gintong” pananampalataya. Faith is a golden chain that we
accept voluntarily, we are caught by our faith and bound to it but we do not resist our faith

Saknong 5

- “sandatang matibay” – pagdadasal, prayerful disposition, morality, moral na pamumuhay ni

Kristo
- “diablo” – dilim/Satanas/tukso
- “ipagbabaka” – makikidigma kasama ng pananampalataya

Nilalaman

- “diablo” – tukso/satanas
- “sandatang matibay” – pagdadasal, moral na pamumuhay na lumalaban sa pagtutukso/satanas
- tayo ay tumatanggap ng bukas-loob
- may mga diablo na kailangang lalabanan, kailangan natin ng resistansiya sa pamamagitan ng
sandatang matibay (mga aplikasyon ng pananampalataya natin sa totoong buhay)

Saknong 6
 - “matigas na tungkod” – “staff” ni Moises; nagbibigay ito ng suporta/paglakad sa direksyon/gabay
- “hanggang di makita ang Diyos” – mala premyo ang Diyos/langit; hindi titigil hanggang mahanap
ang Diyos

Saknong 7

- “bagyo” – kahirapan/pagsubok
- “sa aking paglalagayan” – heaven/langit

Saknong 8

- “ng Padreng may katha nito” – ang padre ay masipag; kung wala si padre, walang masulat;
tagapamagitan sa relihiyon/ebangheliyo; nasa imprenta ang kapangyarihan