GIAN NÃO

ThS.BS Nguyễn Thái Nghĩa

 Đại não

Đồi thị
Gian não
Vùng hạ
đồi
Tiểu não
Trung não
Cầu não
Thân não

Hành não
Gian não gồm:
 2 đồi thị

 các vùng vây quanh đồi thị như: vùng trên đồi,
vùng sau đồi, vùng dưới đồi và vùng hạ đồi.
 Một buồng rỗng ở giữa gọi là não thất III.
 Đồi thị

Vùng hạ đồi Tuyến tùng

Tuyến yên Bao trong
Đồi thị

Vùng dưới đồi

Não thất III

 Đồi thi gồm hai khối chất xám hình bầu dục nằm
ở hai bên não thất ba, là trạm dừng chân của các
đường cảm giác từ dưới lên vỏ não.
THÙY TRÁN

ĐỒI THỊ

HẠNH NHÂN

VÙNG HẠ ĐỒI

HÀNH KHỨU
 CỰC TRƯỚC
LỖ GIAN NÃO THẤT
LỖ MONRO

MÉP DÍNH GIAN

ĐỒI THỊ (MÉP XÁM)

RÃNH HẠ ĐỒI

CỰC SAU
MÉP SAU

ĐỒI THỊ MẶT TRONG- MẶT DƯƠÍ

(THALAMUS)
 THỂ TRAI

ĐẦU NHÂN ĐUÔI

SÀN ĐỒI THI VÂN TẬN CÙNG

ĐỒI THI VÂN TỦY ĐỒI THỊ

MẶT TRÊN
 THÂN
THÂN

ĐẦU

BÈO SẪM
ĐUÔI
CẦU NHẠT

HẠNH NHÂN MẶT NGOÀI

VÙNG TRÊN ĐỒI

VÙNG SAU ĐỒI

VÙNG DƯỚI ĐỒI

 Vùng trên đồi có thể tùng (còn gọi là tuyến tùng)
nằm sau và trên đồi thị, tiết ra melatonin.

CUỐNG THỂ TÙNG

THỂ TÙNG
 Vùng sau đồi gồm 2 thể gối ngoài và 2 thể gối
trong, chuyển tiếp các xung động thị giác và thính
giác lên vỏ não. CÁNH TAY LỒI NÃO TRÊN

THỂ GỐI NGOÀI

THỂ GỐI TRONG

CÁNH TAY LỒI NÃO DƯỚI

 Vùng dưới đồi thị nằm ngay dưới đồi thị và chứa
các các nhân dưới đồi thị cũng như một phần của
chất đen và nhân đỏ của trung não, tham gia vào
việc kiểm soát vận động của cơ thể.
 Vùng hạ đồi nằm kề phía trước dưới đồi thị, ngay
trên tuyến yên. Là trung khu cao cấp của thần
kinh tự chủ, đóng vai trò quan trọng trong việc
điều hoà các tuyến nội tiết, điều hoà thân nhiệt,
nước và điện giải.
 THỂ VÚ
GIAO THOA THỊ GIÁC

CUỐNG TUYẾN YÊN

 Não thất III là một khoang đơn trông như một khe
hẹp, nằm đứng dọc chính giữa gian não. Dài từ
2,5 - 4 cm, rộng 0,5 - 1 cm, cao 2,5 - 3 cm.
 Não thất III có dạng hình tháp 4 cạnh, 5 thành,
mái ở trên và đỉnh ở dưới.
 NÃO THẤT III
CỐNG NÃO

NÃO THẤT BÊN

LỖ GIAN NÃO THẤT

TUÍ CÙNG

NGÁCH THỊ

NÃO THẤT IV
THÂN NÃO
1. Trung não
Gồm:
 Ở trước là hai cuống đại não ngăn cách nhau bời
hố gian cuống (là nơi thoát ra của đôi dây thần
kinh sọ não III)
 Ở sau là mái trung não (gồm 2 lồi não trên và 2
lồi não dưới còn gọi là củ não sinh tư), ở ngay
dưới 2 lồi não dưới có đôi dây thần kinh sọ não IV
thoát ra.
 Ở giữa là một ống hẹp gọi là cống não nối với
não thất III ở trên và não thất IV ở dưới.
Cấu tạo: chất xám và chất trắng
 Chất xám của trung não bao gồm chất đen, nhân
đỏ, nhân của các thần kinh sọ não III, IV và chất
xám ở các gò.
 Chất trắng là các bó sợi thần kinh từ tủy lên não
hoặc tận cùng ở trung não và từ não xuống tủy
hoặc tận cùng ở trung não.
 Củ não sinh tư:

__ Cuống đại não____

_______Chất xám quanh cống não

Nhân đỏ ______ Chất đen

(thoái hoá gây bệnh Parkinson)
2. Cầu não
Hình thể ngoài:
 Cầu não nằm trước tiểu não, dưới trung não và
trên hành não.
 Ngăn cách với hành não bởi rãnh hành cầu nơi
có các dây thần kinh VI, VII và VIII thoát ra.
 Ở giữa mặt trước cầu não có rãnh nền chứa
động mạch nền
 Hai bên cầu não thót lại nối với tiểu não thành
cuống tiểu não giữa.
 Giữa mặt trước và hai mặt bên là nơi thoát ra của
dây thần kinh V.
__ Cuống tiểu não giữa_

3 cuống tiểu não__

(mỗi cuống nối với một trong
ba phần của thân não

Nhìn từ phía sau

Cấu tạo: chất xám và chất trắng
 Chất xám của cầu não bao gồm các nhân cầu,
nhân của các dây thần kinh sọ não V, VI, VII, VIII.
 Chất trắng do các sợi chạy dọc và chạy ngang
tạo nên. Các sợi dọc bao gồm các sợi thần kinh
từ tủy lên não hoặc từ não xuống tủy. Các sợi
ngang chạy ngang ở mặt trước, rồi ra sau tạo
thành hai cuống tiểu não giữa.
3. Hành não
Hình thể ngoài: gần giống tủy sống
 Có khe giữa trước, rãnh giữa sau, rãnh bên trước
(là nơi thoát ra của đôi dây thần kinh sọ não XII)
và rãnh bên sau (là nơi thoát ra của các đôi dây
thần kinh sọ não IX, X, XI).
 Ở hai bên khe trước là tháp hành, ngoài tháp
hành là trám hành.
 Mặt sau hành não, phần dưới có bó thon và củ
thon, bó chêm và củ chêm, phần trên có cuống
tiểu não dưới.
Cấu tạo: chất xám và chất trắng
 Chất xám bao gồm: các nhân của các dây thần
kinh sọ não IX, X, XI, XII; nhân trám dưới, nhân
thon và nhân chêm.
 Chất trắng là các bó sợi thần kinh từ tủy lên não
hoặc từ não xuống tủy.
 Hành não còn có trung tâm tim mạch, trung tâm
hô hấp và các trung tâm khác kiểm soát các phản
xạ nôn, ho và hắt hơi.
TIỂU NÃO
 Tiểu não gồm có thùy nhộng ở giữa và 2 bán cầu
tiểu não ở 2 bên.
 Mỗi bán cầu tiểu não có một lớp chất xám bao
bọc bên ngoài gọi là vỏ tiểu não, bên trong là chất
trắng chứa một số nhân xám quan trọng như
nhân răng và nhân mái.
 Tiểu não nối với thân não qua 3 đôi cuống tiểu
não:
- cuống tiểu não trên nối với trung não.
- cuống tiểu não giữa nối với cầu não.
- cuống tiểu não dưới nối với hành não.
NÃO THẤT IV
Não thất IV là một khoang hình trám chứa nước não
tuỷ, nằm sau hành-cầu não và trước tiểu não; có 2
thành và 4 góc:
 Thành sau trên là mái não thất IV, có lỗ giữa ở
phía dưới để não thất IV thông với khoang dưới
nhện.
 Thành trước dưới là hố trám, do hành não và cầu
não tạo nên.
 Góc trên thông với cống não.
 Góc dưới thông với ống trung tâm của tuỷ gai.
 Hai góc bên là hai ngách bên của não thất có hai
lỗ bên để não thất IV thông với khoang dưới
nhện.