BÁO CÁO CUỐI KỲ

MÔN HỌC: TÌM HIỂU CỘNG ĐỒNG CHÂU Á

ẢNH HƯỞNG MẶT TRÁI CỦA CA SĨ THỦY TIÊN ĐẾN VĂN HÓA TỪ THIỆN
KHI CỨU HỘ THIÊN TAI MIỀN TRUNG, VIỆT NAM

Trịnh Phương Mai – Mã số SV: 21040908

Điện thoại: 0856950451
Email: trinhphuongmai2302@gmail.com
Khoa Sư phạm Tiếng Anh, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN,
Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam

Tóm tắt: Bài nghiên cứu này đề cập đến một vấn đề đã gây ra sự nhức nhối một thời gian
dài trong dư luận Việt Nam vào khoảng thời gian cuối năm 2020, đó là việc ca sĩ Thủy Tiên
kêu gọi được hơn 100 tỷ đồng ủng hộ đồng bào miền Trung bao gồm các tỉnh Hà Tĩnh,
Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Ðà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Ðịnh,
Phú Yên,... thuộc các khu vực liên tục phải hứng chịu các đợt mưa bão kéo dài, lũ chồng lũ,
bão chồng bão, nhấn chìm nhiều cơ sở hạ tầng, nhà cửa; phá hủy hoa màu, mùa màng của
người nông dân và cướp đi tính mạng của nhiều người dân vô tội nơi đây. Tuy nhiên bên
cạnh sự động viên, khích lệ và ủng hộ việc làm thiện nguyện ý nghĩa của ca sĩ Thủy Tiên,
một bộ phận khán giả đưa ra một luồng các ý kiến trái chiều yêu cầu sao kê minh bạch số
tiền khổng lồ thu được trong một khoảng thời gian rất ngắn. Từ đấy, bài nghiên cứu này sẽ
đề cập đến các vấn đề còn hạn chế trong cách làm từ thiện tự phát ở Việt Nam, đặc biệt là
trong tình trường hợp còn gây tranh cãi của ca sĩ Thủy Tiên; các tình huống pháp lý và
hướng giải quyết.

Từ khóa: Từ thiện, sao kê, pháp luật, nhận thức, thiên tai

1. Đặt vấn đề:

Nhiều năm trở lại đây, các hoạt động thiện nguyện xã hội ở nước ta ngày càng trở nên phổ
biến và phát triển rộng rãi, đóng góp một vai trò nhất định trong việc giải quyết các khó
khăn cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn và đặc biệt khó khăn tại các địa
1
phương vùng sâu, vùng xa còn nhiều thiếu thốn, đặc biệt là trong trường hợp thiên tai, dịch
bệnh.

Tuy nhiên, gần đây, vấn đề minh bạch trong các hoạt động từ thiện đang nhận được quan
tâm rất lớn của xã hội, họ có quyền được biết số tiền mình bỏ ra quyên góp đã thực sự đến
tay người cần hay chưa, bởi ngày càng có nhiều chương trình, nhiều cá nhân đứng lên kêu
gọi từ thiện và tiếp nhận quyên góp từ cộng đồng với số tiền từ nhỏ đến rất lớn, nhưng lại
không minh bạch, rõ ràng trong khâu vận hành và tổ chức.

Việc đòi hỏi sự minh bạch trong hoạt động thiện nguyện của các mạnh thường quân là hoàn
toàn chính đáng và cần thiết, nhằm bảo đảm sự uy tín và mục đích vốn có, đồng thời cũng là
điều kiện tiên quyết để các hoạt động tương thân tương ái thật sự phát huy hiệu quả trên
thực tế.
2. Một số khái niệm:

Từ thiện1 là hành động giúp đỡ những người yếu kém, thiếu may mắn, gặp khó khăn trong
cuộc sống mà họ không thể tự có thể thay đổi được, nhưng không phải tất cả hành động giúp
đỡ người khác đều được gọi là từ thiện. Hoạt động từ thiện có thể thông qua nhiều hình
thức, điển hình là quyên góp, ủng hộ bằng tiền hoặc các vật phẩm thiết yếu,...

Văn hóa từ thiện có nghĩa là làm công việc từ thiện một cách có văn hóa.

3. Thực trạng từ thiện của giới nghệ sĩ tại VN

3.1. Thực tế xã hội

Lũ lụt miền Trung năm 20202 (hay còn được gọi là Lũ chồng lũ, Lũ lịch sử) là một đợt bão
lũ diễn ra trên diện rộng khắp miền Trung Việt Nam, bắt đầu từ đêm ngày 6 tháng 10, rạng
sáng ngày 7 tháng 10 năm 2020 kéo dài đến ngày 1 tháng 12 năm 2020, tập trung chủ yếu ở
các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế của Bắc
Trung Bộ, một phần Nam Trung Bộ gồm Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định,
Phú Yên và Bắc Tây Nguyên.
1
Từ thiện. Truy cập lúc 11:15 ngày 9/11/2022 tại https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%AB_thi%E1%BB
%87n#:~:text=T%E1%BB%AB%20thi%E1%BB%87n%20l%C3%A0%20m%E1%BB%99t%20h%C3%A0nh,s
%C3%B3c%20s%E1%BB%A9c%20kh%E1%BB%8Fe%2C…

2
Lũ lụt miền Trung Việt Nam năm 2020. Truy cập lúc 15:12 ngày 10/11/2022 tại
https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/vi/L%C5%A9_l%E1%BB%A5t_mi%E1%BB%81n_Trung_Vi%E1%BB
%87t_Nam_n%C4%83m_2020#cite_note-:0-2
2
Trong đợt lũ thứ nhất từ 06 đến 13 tháng 10, các tỉnh miền Trung chịu ảnh hưởng nghiêm
trọng từ hư hỏng hạ tầng cơ sở vật chất cho đến thiệt hại nhiều về người và của, để lại tác
động xấu tới đời sống của người dân. Đợt lũ thứ hai từ ngày 16 tháng 10, miền Trung tiếp
tục chịu tác động của cơn áp thấp nhiệt đới mới trong quá trình biến chuyển thành bão cùng
không khí lạnh, không ngừng tiếp nhận các đợt mưa lớn, đợt lũ lụt kéo dài. Một số vùng
miền Trung có mực nước vượt qua lịch sử năm 1979, 1999, xác lập kỷ lục mới về thiên tai
bão lụt. Đợt lũ thứ ba từ ngày 25 tháng 10, với hai cơn bão đổ bộ, đặc biệt cuồng phong
nghiêm trọng của bão Molave ngày 28, 29 gây tổn thất vô cùng lớn. Tiếp nối là đợt lũ thứ tư
từ ngày 6 tháng 11, gây biến động toàn miền Trung, đặc biệt chuyển vị trí về phía Nam
Trung Bộ.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương3 về phòng chống thiên tai, các trận mưa lũ lịch
sử, lũ quét, sạt lở đất trên diện rộng xảy ra tại khu vực miền Trung, gây thiệt hại nặng về
người và tài sản, làm 249 người chết và mất tích, làm sập 1.531 nhà; làm hư hại, tốc mái
239.341 ngôi nhà; 473.449 lượt nhà bị ngập; nhiều công trình phòng, chống thiên tai, cơ sở
hạ tầng, dân sinh bị hư hỏng, sạt lở. Ước tính thiệt hại về kinh tế trên 36.000 tỷ đồng.

3.2. Xu thế xã hội

Tại Việt Nam, xu hướng làm công tác nhân đạo xã hội ngày càng phát triển, theo tinh thần
người người làm từ thiện, nhà nhà làm từ thiện. Tinh thần tương thân, tương ái của đồng bào
chúng ta là không có giới hạn. Nhưng khi mở rộng thành phần tham gia các hoạt động từ
thiện thì đã bộc lộ khá nhiều bất cập. Trong hoàn cảnh đó, các cá nhân người nổi tiếng đứng
ra làm từ thiện “tự phát” bằng uy tín cá nhân của mình là hiện tượng tất yếu của xã hội. Bài
viết này sẽ đề cập nhiều đến vấn đề làm thế nào để có thêm nhiều ngày càng nhiều cá nhân
tham gia làm công tác từ thiện.

4. Ca sĩ Thủy Tiên và mặt trái của văn hóa từ thiện khi cứu hộ thiên tai miền Trung

4.1. Bối cảnh từ thiện

Ngày 13/10/2020, sau khi chứng kiến việc người dân miền Trung đã khó khăn lại càng khó
khăn hơn vì trận mưa lũ lịch sử, ca sĩ Thuỷ Tiên quyết định mở tài khoản kêu gọi các mạnh
3
Thanh Chung (2021). Bão, lũ năm 2020 khiến miền Trung thiệt hại hơn 36.000 tỉ đồng. Truy cập lúc 14:15, 4/10/2022,
tại https://laodong.vn/xa-hoi/bao-lu-nam-2020-khien-mien-trung-thiet-hai-hon-36000-ti-dong-978153.ldo

3
thường quân quyên góp hỗ trợ cho đồng bào. Ngay sau khi thông báo nhận ủng hộ, tài
khoản của ca sĩ Thuỷ Tiên liên tục "nhảy số" vì sự hưởng ứng và ủng hộ nhiệt tình của các
mạnh thường quân ở trong và ngoài nước. Ca sĩ Thuỷ Tiên lập tức có quyết định sẽ trực tiếp
ra các tỉnh miền Trung cứu trợ song song với việc nhận quyên góp.

4.2. Các hoạt động từ thiện

Chiều tối ngày 13/10/2020, ca sĩ Thuỷ Tiên đáp chuyến bay từ Thành phố Hồ Chí Minh ra
Huế, bắt đầu chuỗi ngày cứu trợ mưa lũ miền Trung.

Sáng ngày 14/10, trạm cứu trợ đầu tiên tại Huế được thành lập. Trong quá trình trao lương
thực, thực phẩm thiết yếu như mì tôm, sữa, nước, các loại thuốc và nhu yếu phẩm cho người
dân, ca sĩ Thuỷ Tiên đã phát trực tiếp trên trang cá nhân của mình để cộng đồng mạng chia
sẻ,nhằm cập nhật vị trí của đoàn thiện nguyện.

Tài khoản của ca sĩ Thủy Tiên vẫn tăng với tốc độ chóng mặt, ngay cả khi cô đang trực tiếp
ở trong vùng bão lũ cứu trợ người dân miền Trung, đạt con số 10 tỷ đồng chỉ sau 1 ngày kêu
gọi trên trang facebook cá nhân. Có thể thấy, ca sĩ Thủy Tiên nhận được sự tin tưởng từ
không chỉ người dân, các tổ chức, hội nhóm, mà còn có rất nhiều người nổi tiếng cũng đã
gửi tiền về tài khoản của ca sĩ Thuỷ Tiên để nhờ cô trao tận tay người dân miền Trung.

Từ ngày 14/10 - 20/10, ca sĩ Thuỷ Tiên tiếp tục hỗ trợ nhu yếu phẩm, tiền mặt, hứa hẹn sửa
sang nhà cửa, tài trợ học phí cho con em các hộ gia đình khó khăn ở các địa phương thuộc
các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Quảng Bình, Quảng Trị… .

Tối ngày 14/10, số tiền gửi vào tài khoản của ca sĩ Thuỷ Tiên đã chạm mốc 100 tỷ đồng.

Chiều ngày 20/10, ca sĩ Thuỷ Tiên tạm dừng chuyến cứu trợ đợt 1

Ngày 24/10, số tiền đổ về tài khoản của ca sĩ Thuỷ Tiên vẫn tăng chóng mặt và lên đến 150
tỷ đồng.

Ngày 27/10, ca sĩ Thuỷ Tiên và ông xã của cô là Công Vinh cùng trở lại miền Trung. Trong
đợt cứu trợ thứ 2, thay vì mua các nhu yếu phẩm như đợt 1, ca sĩ Thuỷ Tiên trực tiếp tiến
hành hỗ trợ tiền mặt. Mỗi hộ dân nhận 10 triệu đồng.

4
Sau Hà Tĩnh, vợ chồng Thuỷ Tiên - Công Vinh đến các huyện Bố Trạch, Quảng Trạch, Lệ
Thuỷ... thuộc tỉnh Quảng Bình và các tỉnh miền Trung khác như: Thừa Thiên - Huế, Quảng
Nam, Quảng Trị, Nghệ An,...

4.3 Thành công và hạn chế xét theo góc độ pháp lý

4.3.1. Thành công theo góc độ pháp lý:

Đến giờ câu chuyện Thủy Tiên kêu gọi quyên góp, ủng hộ và lập đoàn trực tiếp đi cứu trợ
tại 7 tỉnh miền Trung trong hơn 40 ngày rất đáng để chúng ta nhìn nhận, phân tích một cách
nghiêm túc cả mặt được và chưa được khi sửa đổi Nghị định 64/2008. Con số tiền được
quyên góp 178.541.500.000 và tổng số 61.532 hộ dân được giúp cùng 3 cầu dân sinh được
xây dựng, 175 căn nhà xây mới, 10 nhà cộng đồng tránh bão lũ, 10 xuồng máy cứu hộ đều
rất lớn vượt qua suy nghĩ của rất nhiều người.

4.3.2. Hạn chế xét theo mặt pháp lý:

Tuy nhiên, bên cạnh sự đánh giá cao của cộng đồng, Thủy Tiên liên tục bị đặt nghi vấn về
ba vấn đề: Sự minh bạch, về nguyên tắc trong giải ngân, và về cách hành xử, thái độ trong
phân phát quà từ thiện.

Theo luật sư, số liệu các tỉnh cung cấp có thể giúp củng cố chứng cứ, làm rõ hành vi ăn chặn tiền
nhưng chưa phải yếu tố duy nhất để xác định có vi phạm hay không. Có 3 trường hợp có thể xảy ra,
gồm: Con số trong sao kê trùng khớp, chênh lệch thấp hơn hoặc cao hơn so với con số được các địa
phương cung cấp.

Thứ nhất, nếu số liệu trùng khớp thì đó là căn cứ để chứng minh ca sĩ Thủy Tiên trong sạch.
Cùng với việc Thủy Tiên được chứng minh không ăn chặn tiền từ thiện, cơ quan chức năng sẽ
có căn cứ để xem xét xử lý người tố cáo về các hành vi vu khống hoặc lợi dụng các quyền tự do
dân chủ, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Trường hợp thứ 2, tổng số tiền sao kê cao hơn con số các địa phương cung cấp. Khi đó, cơ quan
chức năng cần giải đáp hàng loạt nghi vấn như có hay không hành vi cắt xén, ăn chặn tiền từ
thiện? Sai lệch con số do lỗi chủ quan, cố tình hay do khách quan? Có sự móc nối, câu kết,

5
 thông đồng để cùng nhau ăn chặn tiền hay không? Quá trình thu thập bằng chứng bắt đầu từ
đâu, thu thập như thế nào...?

4.4. Đánh giá của người dân và cơ quan điều tra

4.4.1. Đánh giá của người dân: Dư luận đưa ra 2 chiều hướng ý kiến:

Một phía dư luận thể hiện sự thắc mắc, khó hiểu trong vấn đề trao tặng tiền cho đồng bào 7
tỉnh miền Trung chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của bão lũ và yêu cầu ca sĩ Thủy Tiên thực
hiện hành động sao kê. Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an cho biết có một số cá nhân
gửi đơn tố cáo, yêu cầu làm rõ sự minh bạch chuyện quyên góp tiền từ thiện của một số
nghệ sĩ. Theo đó, những người này đã chuyển tiền cho một số nghệ sĩ, cá nhân để ủng hộ
người dân miền Trung bị lũ lụt trước đó. Tuy nhiên, thời gian gần đây, do nhận được những
thông tin trái chiều về một số nghệ sĩ, cá nhân kêu gọi từ thiện nhưng làm từ thiện không
minh bạch nên những người này đã làm đơn đề nghị, mong được làm rõ. Bộ Công an cũng
thông tin mọi đơn thư tố giác, tố cáo đang được xác minh, làm rõ.

Một số khác lại cảm thấy thông cảm và rất ủng hộ hành động ra tận vùng lũ để trao tặng tiền
và vật phẩm cho người dân vùng lũ và họ hoàn toàn đồng ý với hành động này.

4.4.2. Cơ quan điều tra:

Cục Cảnh sát hình sự4 (C02) - Bộ Công an có văn bản yêu cầu Cơ quan Thanh tra, giám sát
ngân hàng rà soát tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tài khoản của
các cá nhân: điển hình là Trần Thị Thủy Tiên (tức ca sĩ Thủy Tiên). Theo đó, C02 đang xác
minh, điều tra vụ việc theo đơn tố cáo, dư luận, cũng như các phương tiện thông tin đại
chúng phản ánh về việc một số nghệ sĩ đã lợi dụng việc quyên góp từ thiện, cứu trợ người
dân miền Trung mùa lũ năm 2020, thiếu minh bạch trong quá trình giải ngân, có dấu hiệu
"Lạm dụng tín nhiệm tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Bộ Công an cũng yêu cầu Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng được cung cấp các tài liệu
như: bản sao hồ sơ mở tài khoản; toàn bộ thông tin cá nhân liên quan đến chủ tài khoản của

4
Ngọc Lê (2021). Bộ Công an yêu cầu sao kê tài khoản của Đàm Vĩnh Hưng, Thủy Tiên, Trấn Thành. Truy cập lúc
20:00 ngày 4/10/2022, tại https://thanhnien.vn/bo-cong-an-yeu-cau-sao-ke-tai-khoan-cua-dam-vinh-hung-thuy-tien-
tran-thanh-post1391104.html

6
các tài khoản đã rà soát, xác định (nếu có); thống kê tổng số tiền giao dịch, số dư hiện có
trong tài khoản; sao kê chi tiết tất cả giao dịch của tài khoản từ thời điểm mở tài khoản đến
nay; thông tin họ tên, địa chỉ số tài khoản đối ứng, người nộp tiền vào và người nhận tiền từ
các tài khoản nói trên. Qua xác minh làm rõ, Cục C02 có căn cứ xác định Thủy Tiên trên
không có hành vi gian dối, không chiếm đoạt tiền từ thiện do người dân đóng góp nên
không có dấu hiệu phạm tội.

4.5. Đánh giá chung

Việc quản lý, chi tiêu số tiền lớn là một công việc không hề đơn giản, thách thức càng lớn
khi số tiền ấy đến từ rất nhiều nguồn, và mục đích là đóng góp để giúp đỡ những người có
hoàn cảnh khó khăn. Nên công việc này đòi hỏi phải có quá trình khảo sát, đánh giá tình
hình thực tế, cần tính toán để cân đối và tìm ra hình thức, mức hỗ trợ phù hợp từng đối
tượng sao cho hợp lý, hợp tình. Do đó người tổ chức chương trình, dự án thiện nguyện cần
phải lường trước những yêu cầu đặt ra, tránh sự cẩu thả, tùy tiện, vì số tiền họ dùng để chi
tiêu là tình cảm, sự tâm huyết của rất nhiều cá nhân. Không ít người tham gia quyên góp
trong khi bản thân không hề dư dả, nhưng với tinh thần “lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm
lá rách nhiều”, họ vẫn sẵn sàng san sẻ phần của mình để giúp đỡ những người kém may mắn
hơn.
5. Đề xuất một số giải pháp

Tuân theo 3 nguyên tắc cơ bản5 mà những người tham gia cứu trợ và hoạt động từ thiện,
nhân đạo cần phải tuân thủ.

Nguyên tắc thứ nhất, không phân biệt đối xử giữa những người ở những vùng xảy ra
thảm họa. Nghĩa là trong một phạm vi nhất định không thể nhất bên khinh, nhất bên
trọng tạo nên sự bất bình đẳng tại địa phương. Giá trị của số tiền hay hiện vật cứu trợ,
từ thiện phụ thuộc vào khả năng của các cá nhân, tổ chức tham gia. Tùy theo cách
tính toán và thông tin có được, các cá nhân, tập thể tham gia làm công tác từ thiện sẽ
lên kế hoạch phân phối cụ thể cho từng đối tượng, từng địa bàn dân cư. Nhưng kinh
nghiệm cho thấy, trong cùng một địa phương, cùng đối tượng, cùng thời điểm làm

5
Nguyễn An Thanh (2020). Đi vào thực chất, bớt hình thức. Truy cập lúc 15:30 ngày 7/11/2022 tại
https://kinhtedothi.vn/van-hoa-tu-thien-cung-ban-va-lam-bai-2-di-vao-thuc-chat-bot-hinh-thuc.html

7
 công tác phân phối phải tạo ra một sự công bằng tương đối mới tạo ra sự đồng thuận
cao trong nhân dân. Có những đoàn từ thiện đi qua, người dân địa phương chua chát:
“Thu đi để lại lá vàng/Đoàn đi để lại xóm làng đánh nhau”.

Thứ hai, không tạo thêm áp lực cho những người tại đó, kể cả nạn nhân, kể cả chính
quyền và các lực lượng khác. Một tâm lý chung là các cá nhân, tổ chức làm công tác
từ thiện đều muốn đến tận nơi thăm hỏi, chia sẻ, tặng quà đồng bào gặp thiên tai, hỏa
hoạn, sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo. Về lý thuyết, đó là
yêu cầu hoàn toàn chính đáng của những người làm thực hiện công tác nhân đạo từ
thiện. Nhưng nếu không có sự điều phối hợp lý sẽ vô hình trung làm tăng khối lượng
công việc của bộ máy chính quyền địa phương. Bản thân những người đi nhận quà
tặng cũng thấy mất hết ý nghĩa nếu bị lôi đi quay phim, chụp ảnh hết chỗ này sang
chỗ khác. Có khi bà con phải chờ, đợi hàng giờ đồng hồ để được nhận những quà
tặng có rất ít giá trị sử dụng. Ngay trong đợt mưa lụt vừa qua tại miền Trung, bản
thân gia đình các gia đình cán bộ địa phương cũng bị thiệt hại. Nhưng vì phải đưa các
đoàn cứu trợ đến tận hộ dân trong vùng ngập lụt, họ đành phải gác việc gia đình để
tham gia cùng các đoàn công tác. Không ít trường hợp bị lật xuồng, uy hiếp đến tính
mạng của chính những người đi tham gia cứu trợ. Không nên tạo áp lực quá sức đối
với cán bộ địa phương mà cần phải tính đến việc xây dựng “bản đồ vùng lũ” cập nhật
thiệt hại, tình hình cứu trợ, nhu cầu cần thiết hiện tại của người dân để đầu mối điều
phối giảm bớt sức người không cần thiết.

Thứ ba, giúp những gì họ cần, thay vì mình giúp những gì mình có. Hiện nay, việc
thông tin liên lạc giữa những địa phương bị thiên tại, địch họa, hỏa hoạn, sự cố
nghiêm trọng với cộng đồng đã được cải thiện rất nhiều. Nhưng tình trạng các đoàn
cứu trợ, nhân đạo từ thiện đưa rất nhiều hàng hóa hiện vật không phù hợp với tình
hình thực tế vẫn đang thường xuyên xảy ra. Nên mới xảy ra có vùng ở Quảng Trị,
mỗi gia đình được nhận 20 - 30 thùng mì tôm, nhiều bì tải váy áo cũ không phù hợp
với người dân vùng miền núi, nông thôn.

Đi vào thực chất, bớt hình thức: Bản chất của hoạt động từ thiện là hành vi nhân đạo vốn
được tôn vinh, khích lệ ở hầu hết các quốc gia, dân tộc trên thế giới. Với người Việt chúng
ta thì đó là biểu hiện văn hóa rất cao của con người, đã trở thành truyền thống, đi vào ca
8
dao, tục ngữ: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước phải thương nhau
cùng”; “Lá lành đùm lá rách”... nhưng khi thời đại thông tin bùng nổ, gần đây nó đã trở
thành một kênh đánh bóng tên tuổi, thương hiệu cá nhân. Vậy nên, nếu cộng đồng cùng có
tiếng nói chung sẽ hạn chế được rất nhiều các hoạt động từ thiện trá hình, góp phần cho
công tác thiện nguyện trở nên thiết thực, hiệu quả hơn, giúp cho cuộc sống của đồng bào bớt
khó khăn.
6. Kết luận:

Hiện nay, nhiều chương trình từ thiện do các cá nhân khởi xướng chủ yếu là dựa trên sự tin
cậy lẫn nhau. Tuy nhiên sự tin cậy chỉ có thể tồn tại lâu dài khi người nhận từ thiện thể hiện
trách nhiệm của mình với người tham gia đóng góp qua sự minh bạch thái độ làm việc công
khai và rõ ràng.

Để tránh những sự cố đáng tiếc liên quan hoạt động thiện nguyện, đã đến lúc các tổ chức, cá
nhân tham gia cần phải tổ chức, thực hiện một cách chuyên nghiệp trên cơ sở pháp luật như
phải có tài khoản riêng cho hoạt động từ thiện, công khai các khoản quyên góp, các địa chỉ
hỗ trợ từ thiện, giá trị các khoản hỗ trợ với hóa đơn, chứng từ hợp pháp và hợp lý... Những
hành vi lợi dụng, trục lợi từ thiện khi bị phát hiện cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp
luật. Trong khi chờ đợi những ràng buộc, quy định chặt chẽ hơn về mặt pháp lý, việc làm tốt
những vấn đề trên sẽ góp phần tạo cơ sở vững chắc để các hoạt động thiện nguyện tiếp tục
lan tỏa và không ngừng phát huy hiệu quả.

Tài liệu tham khảo

Tiếng Việt

1. Tiếng Việt Bảo Khánh (2021). Từ việc thiện nguyện của các nghệ sĩ đến chuyện
minh bạch trong “sao kê”. Truy cập lúc 18:00 ngày 5/10/2022, tại
https://tuyengiao.vn/van-hoa-xa-hoi/xa-hoi/tu-viec-thien-nguyen-cua-cac-nghe -si-
den-chuyen-minh-bach-trong-sao-ke-135665
2. Thanh Chung (2021). Bão, lũ năm 2020 khiến miền Trung thiệt hại hơn 36.000 tỉ
đồng. Truy cập lúc 14:15, 4/10/2022, tại https://laodong.vn/xa-hoi/bao-lu-nam-2020-
khien-mien-trung-thiet-hai-hon-36000-ti-dong-978153.ldo
9
3. Hoàng Lam và Hoàng Linh (2021). Ba tình huống pháp lý trong vụ sao kê tiền từ
thiện của Thủy Tiên. Truy cập lúc 17:10 ngày 5/10/2022, tại https://zingnews.vn/ba-
tinh-huong-phap-ly-trong-vu-sao-ke-tien-tu-thien-cua-t huy-tien-post1269781.html

4. Ngọc Lê (2021). Bộ Công an yêu cầu sao kê tài khoản của Đàm Vĩnh Hưng, Thủy
Tiên, Trấn Thành. Truy cập lúc 20:00 ngày 4/10/2022, tại https://thanhnien.vn/bo-
cong-an-yeu-cau-sao-ke-tai-khoan-cua-dam-vinh-hung-thuy-tien-tran-thanh-
post1391104.html

5. Thành Nam (2021). Minh bạch trong hoạt động từ thiện. Truy cập lúc 17:13 ngày
5/10/2022, tại https://nhandan.vn/minh-bach-trong-hoat-dong-tu-thien-
post664120.html
6. Vũ Hồng Phong và Viện Nghiên cứu xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE). (2015).
Nhận thức của người dân về hoạt động từ thiện và khả năng gây quỹ của các tổ chức
phi chính phủ Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Giao thông vận tải.
7. Nguyễn An Thanh (2020). Đi vào thực chất, bớt hình thức. Truy cập lúc 15:30 ngày
7/11/2022 tại https://kinhtedothi.vn/van-hoa-tu-thien-cung-ban-va-lam-bai-2-di-vao-
thuc-chat-bot-hinh-thuc.html
8. Mai Quốc Việt (2021). Pháp luật về từ thiện từ câu chuyện Thủy Tiên - Luật sư Đà
Nẵng. Truy cập lúc 17:02 ngày 5/10/2022, tại http://fdvn.vn/phap-luat-ve-tu-thien-tu-
cau-chuyen-thuy-tien/

Tiếng Anh

9. Anh, H. N. P (2020). Determinants of donation intention among young people.

International School - Vietnam National University, thesis.

10. Bruna, I. S. (2017). Caring in crisis?: humanitarianism, the public and NGOs. New
York: Palgrave Macmillan.

11. Hackett, Y. (2019). A good influence? Celebs' charity donations revealed. TFN.
Third Force News. Accessed at 15:00 on the 7th Oct 2022 at https://tfn.scot/lists/the-
biggest-charitable-donations-from-most-followed-influencers

12. Kerry, O. et al (2008). Charity Law & Social Policy. New York: Springer.
10
13. Marshall, V. N. (2009). Review: In Search of Moral Authority: The Discourse on
Poverty, Poor Relief, and Charity in French Colonial Vietnam. Journal of Vietnamese
Studies; Berkeley Vol.4(2), 196-200.

11
 FINAL REPORT
SUBJECT: UNDERSTANDING OF ASIAN COMMUNITY

THE NEGATIVE INFLUENCE OF SINGER THUY TIEN ON CHARITABLE

CULTURE WHEN RESCUE OF THE NATURAL DISASTER

Trinh Phuong Mai

Faculty of English Language Teacher Education, VNU University of Languages and
International Studies,
Pham Van Dong, Cau Giay, Hanoi, Vietnam

Abstract: The issue of this study piece, singer Thuy Tien's call for more than 100 billion
VND to assist the Vietnamese community, has caused a significant amount of grief in the
public opinion of Vietnam as of the end of 2020. The provinces of Ha Tinh, Quang Binh,
Quang Tri, Thua Thien-Hue, Da Nang, Quang Nam, Quang Ngai, Binh Dinh, Phu Yen, and
several others that are located in the Central region are those that are regularly affected by
waves. Long-lasting downpours, flooding, storms, storms, flooding many homes and
buildings; destroying crops and farmers' crops; and killing several innocent citizens here.
Nevertheless, a portion of the crowd had mixed feelings about the singer Thuy Tien's
significant charitable activity and demanded a full accounting of the enormous sum of
money she had managed to raise in such a short length of time. Following that, this research
will discuss the few problems with unplanned acts of generosity in Vietnam, particularly in
the contentious instance of the singer Thuy Tien; legal concerns; and potential answers.

Keywords: Charity, statement, law, awareness, disaster

12