‫درس ﭘﻨﺠﻢ ‪ -‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ و اﯾﻤﻨﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬

‫دو ﺷﺮط ﺑﺮﺧﻮرداري از ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از ‪:‬‬

‫‪ – 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻻزم و ﮐﺎﻓﯽ از ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ــــ< ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪن ﮐﺎراﯾﯽ ﻻزم ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺪن‬
‫‪ – 2‬رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ــــ< ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر در اﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪن از از اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖﻫﺎ و ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي اﻧﮕﻠﯽ‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل و ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ) اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﺳﺮي اﻋﻤﺎل ( در ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ،‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاري ‪ ،‬ﻓﺮوش و ﻣﺼﺮف‬
‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ) از ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺎ ﺳﻔﺮه ( ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ‪ ،‬ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﺎ ﺣﺪ‪‬ي‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن زﯾﺎن ﺑﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ ‪ ،‬را ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ 40‬ﮐﺘﺎب درﺳﯽ را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ‪ ،‬در ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻤﺎ رخ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻋﺎﻣﻞ آن ؛ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻪاي و ﻋﺪم رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ در‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ‪ ،‬ﻓﺮاوري ‪ ،‬ﻧﮕﻬﺪاري ‪ ،‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻮادﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫***********‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬اﻃﻼع داﺷﺘﻦ از اﯾﻦ ﮐﻪ ؛ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ از رﺳﯿﺪن ﯾﮏ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازهاي رﻋﺎﯾﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ و از ﭼﻪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي ‪ ،‬ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ اي ‪ ... ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ‪ :‬آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﺻﻮل ﻧﮕﻬﺪاري ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ و اﺻﻮل اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت و‬
‫ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪاﻧﯿﻢ – ﻓﺮاوري‬
‫ﻓﺮاوري ﮐﺎر ﮐﺮدن روي ﯾﮏ ﻣﺎده ﺧﺎم اﺳﺖ ﺗﺎ آن را ﺑﻪ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﺮآورده دﻟﺨﻮاه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮي از ﺷﮑﻞ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﻮد‬
‫ﺧﺎرج ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﻏﺬاي ﻓﺮاوري ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ‪ .‬ﻏﺬاﻫﺎي ﻓﺮاوري ﺷﺪه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺎوي ﻧﻤﮏ ‪ ،‬ﻗﻨﺪ و ﭼﺮﺑﯽ اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از روشﻫﺎي ﻓﺮاوري ﮐﺮدن ﻏﺬاﻫﺎ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از ‪ :‬ﭘﺨﺘﻦ ‪ ،‬ﻓﺮﯾﺰ ﮐﺮدن ‪ ،‬ﮐﻨﺴﺮو ﮐﺮدن ‪ ،‬ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن و ﭘﺎﺳﺘﻮرﯾﺰه ﮐﺮدن ‪... ،‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫اﺻﻮل و ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ در ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮدﮔﯽ و ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﻣﮑﺎن ﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ و ﻓﺮوش ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫‪ – 1‬رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي اﻓﺮاد ﻣﺆﺛﺮ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻏﺬا‬
‫‪ – 2‬رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ از ﺗﻬﯿﻪ ﺗﺎ ﻣﺼﺮف‬
‫‪ – 3‬رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫***************************************************‬

‫رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي اﻓﺮاد ﻣﺆﺛﺮ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻏﺬا‬

‫اﻓﺮاد ﺷﺎﻏﻞ در ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﺬا ‪ ،‬ﻣﻠﺰم ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ داﺷﺘﻦ ﮐﺎرت ﺑﻬﺪاﺷﺖ و رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي از ﺟﻤﻠﻪ ‪:‬‬
‫‪ – 2‬ﻧﺪاﺷﺘﻦ زﯾﻮرآﻻت‬ ‫‪ – 1‬ﭘﻮﺷﯿﺪن ﻟﺒﺎس ﺗﻤﯿﺰ و ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﻣﻮي ﺳﺮ‬
‫‪ – 3‬ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن دﻫﺎن و ﺑﯿﻨﯽ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻄﺴﻪ و ﺳﺮﻓﻪ ‪ – 4‬ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺑﺮ روي ﺧﺮاشﻫﺎ و زﺧﻢﻫﺎي دﺳﺖ و اﻧﮕﺸﺘﺎن‬
‫‪ – 6‬ﮐﻮﺗﺎه ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﻧﺎﺧﻦﻫﺎ و در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮑﺶ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ‬ ‫‪ – 5‬ﺷﺴﺖ وﺷﻮي ﺻﺤﯿﺢ دﺳﺖﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﮐﺎر‬
 ‫رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ از ﺗﻬﯿﻪ ﺗﺎ ﻣﺼﺮف‬
‫در ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﺬا ؛ ﭘﺎﯾﺶ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻬﯿﻪ ‪ ،‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ‪ ،‬وﺳﺎﯾﻞ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ‪،‬‬
‫ﻧﮕﻪداري ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺳﺮﻣﺎزا ‪ ،‬ﻇﺮوف ﻃﺒﺦ و ﻧﮕﻬﺪاري ‪ ،‬ﻋﺮﺿﻪ و ﻓﺮوش ‪ ،‬آﻣﺎده ﮐﺮدن ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف و ﺣﺘﯽ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺼﺮف ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬ﺑﺮاي ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮدن ﻏﺬا در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﺒﺦ و ﻧﮕﻬﺪاري ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺎت زﯾﺮ ﻻزم اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﭘﺨﺘﻦ ﮐﺎﻣﻞ ﻏﺬا ‪ -‬ﭘﺨﺖ ﻏﺬا زﻣﺎﻧﯽ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي آن ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 70‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺣﺮارت دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻏﺬا ﺑﻪ ﺻﻮرت داغ ﯾﺎ ﺳﺮد ‪ -‬ﻏﺬا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻼً داغ )‪ 70‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ( و ﯾﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﺳﺮد ) زﯾﺮ ‪ 10‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد (‬
‫ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪.‬‬
‫***************************************************‬

‫رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺤﯿﻂ‬

‫در ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻏﺬا ؛ رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺤﯿﻂ ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ در ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻼﻣﺖ و اﯾﻤﻨﯽ ﻏﺬا اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از اﺻﻮل و ﻣﻮازﯾﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﯿﻂﻫﺎ ‪:‬‬
‫‪ – 2‬دﻓﻊ ﺻﺤﯿﺢ زﺑﺎﻟﻪ و ﻣﻮاد دﻓﻌﯽ‬ ‫‪ – 1‬ﺗﻬﯿﻪ آب ﺳﺎﻟﻢ و ﮐﺎﻓﯽ‬
‫‪ – 4‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ورود ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر و ﻣﻮاد ﺧﺎرﺟﯽ در ﻏﺬا‬ ‫‪ – 3‬ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺸﺮات و ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن ﻧﺎﻗﻞ ﺑﯿﻤﺎري‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪاﻧﯿﻢ – ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﻏﺬاﻫﺎ‬
‫ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﻏﺬاﻫﺎ ﻓﺮاﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮاوري ﻏﺬاﻫﺎ ﺑﺎ اﻣﻮاج ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ اﻧﺮژي ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ ) ﻣﯿﮑﺮوبﻫﺎ ( ﻣﯽﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﺮ ﻏﺬاﻫﺎ و ﻣﺎﻧﻊ از ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻏﺬاﻫﺎي ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻي ﻓﺴﺎد ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻃﺮﻓﺪاران ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﻧﮕﺮاﻧﯽﻫﺎﯾﯽ را ﻣﻄﺮح ﮐﺮدهاﻧﺪ ‪ ،‬وﻟﯽ ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﻏﺬا در ﺣﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ در ﺑﯿﺶ از ‪ 40‬ﮐﺸﻮر راﯾﺞ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ر‪‬دورا ) ‪ ( Radura‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻏﺬاﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﭼﺴﺐ‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﯾﺎ رﺷﺪ ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎ ‪ ،‬ﻗﺎرچﻫﺎ و ﮐﭙﮏﻫﺎ ﯾﺎ واﮐﻨﺶ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪه ﻏﺬا ‪،‬‬
‫از ﻧﻈﺮ رﻧﮓ ‪ ،‬ﺑﻮ ‪ ،‬ﻃﻌﻢ و ﻣﺰه دﭼﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ ﺷﻮد و ارزش ﻏﺬاﯾﯽ آن از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ ‪،‬‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ دﭼﺎر ﻓﺴﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫ﭼﻬﺎر دﺳﺘﻪ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎد ﻓﺴﺎد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪:‬‬
‫‪ – 1‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ – 2‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ‪ – 3‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ‪ – 4‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‬
 ‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ؛ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ داﺧﻞ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ‪ -‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻓﺰودﻧﯽ ﺑﻪ ﻏﺬا ‪ -‬ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﯿﻂ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻏﺬا را آﻟﻮده ﮐﻨﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز از ﺳﻤﻮم دﻓﻊ آﻓﺎت ﻧﺒﺎﺗﯽ ﯾﺎ ﺣﺸﺮهﮐﺶ ﻫﺎ در ﻫﻨﮕﺎم ﮐﺎﺷﺖ ‪ ،‬داﺷﺖ ﯾﺎ ﺑﺮداﺷﺖ ﯾﮏ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﮐﺸﺎورزي ﻣﺜﻞ ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨﯽ ﯾﺎ ‪...‬‬
‫***************************************************‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ) ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ( ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬

‫ﻣﯿﮑﺮوبﻫﺎ ‪ ،‬اﻧﮕﻞﻫﺎ ‪ ،‬ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن ) ﻣﻮش و ‪ ( ...‬و ﺣﺸﺮات ) ﻣﮕﺲ ‪ ،‬ﺳﻮﺳﮏ و ‪ ( ...‬از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ آﻟﻮدهﮐﻨﻨﺪه ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺳﻮﺳﮏﻫﺎي ﺧﺎﻧﮕﯽ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﮐُﺮك ‪ ،‬ﺗﺮﺷﺤﺎت دﻫﺎن و ﻣﺪﻓﻮع ‪ ،‬ﻣﯿﮑﺮوبﻫﺎ را از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻟﻮده ﺑﻪ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن و ﺣﺸﺮات ﻣﻮذي ؛ ﻧﻈﺎﻓﺖ ﻣﺪاوم ﻣﺤﯿﻂ ‪ ،‬ﻧﺼﺐ در و ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎي ﺗﻮري ‪ ،‬ﺳﺮﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ‬
‫ﻣﺠﺎري ﻓﺎﺿﻼب و دﻓﻊ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ زﺑﺎﻟﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬
‫***************************************************‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬

‫ﻧﻮر ‪ ،‬ﺣﺮارت ‪ ،‬رﻃﻮﺑﺖ ‪ ،‬زﻣﺎن و ‪ ...‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎد ﻓﺴﺎد در ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﮔﺮ درﺟﻪ‬
‫ﺣﺮارت ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺮاي ﺑﺎﻓﺖ و ﻧﻮع ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ آن ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺷﺪه ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب در ﻣﺎده ﻏﺬاﯾﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻓﺎﺳﺪﺷﺪﻧﯽ در ﯾﺨﭽﺎل ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫***************************************************‬

‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻓﺴﺎد ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ) ﺿﺮﺑﻪ (‬

‫ﺿﺮﺑﻪ دﯾﺪن ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزي و ﺑﺎﻏﯽ در ﺣﯿﻦ ﺑﺮداﺷﺖ ‪ ،‬اﻧﺘﻘﺎل و ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در ﻣﯿﻮهﻫﺎي ﺿﺮﺑﻪ دﯾﺪه ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‬
‫‪ ،‬از ﻣﺤﻞ ﻧﻘﺎط آﺳﯿﺐدﯾﺪه ‪ ،‬ﮐﭙﮏﻫﺎ و ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎ ﺑﻪ درون ﻣﯿﻮه ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده و ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺴﺎد آﻧﻬﺎ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬در ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺮﯾﺪ ﻣﯿﻮهﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ‪ ،‬ﺷﺎداﺑﯽ ‪ ،‬ﻋﻄﺮ و ﺑﻮ و ﭘﻮﺳﺖ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻟﻬﯿﺪه ‪ ،‬ﻟﮑﻪدار و ﺻﺪﻣﻪ ﺧﻮرده ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬
‫آﻧﻬﺎ را در ﻣﺤﻞ ﺧﻨﮏ و ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺗﺎرﯾﮏ ﻧﮕﻬﺪاري ﮐﺮد ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪاﻧﯿﻢ‬

‫دﻣﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﯾﺨﭽﺎل‬

‫ﮔﻮﺷﺖ ﺗﮑﻪاي‬
‫ﺷﯿﺮ ﭘﺎﺳﺘﻮرﯾﺰه‬ ‫ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﻣﺮغ ﺗﺎزه‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﭼﺮخ ﮐﺮده‬ ‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه‬
‫‪ 0‬ﺗﺎ ‪4‬‬ ‫‪ 0‬ﺗﺎ ‪6‬‬ ‫‪ 0‬ﺗﺎ ‪2‬‬ ‫‪ 0‬ﺗﺎ ‪2‬‬ ‫‪ 0‬ﺗﺎ ‪4‬‬ ‫دﻣﺎ )ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد(‬
‫‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 3‬روز‬ ‫‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 6‬روز‬ ‫‪ 6‬ﺗﺎ ‪ 8‬روز‬ ‫‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 3‬روز‬ ‫‪ 12‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﺪت زﻣﺎن‬

‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ در ﻓﺮﯾﺰر ﺑﺎ دﻣﺎي ‪ 18-‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد‬
‫ﻣﺎﻫﯽ‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﮔﺎو‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﭘﺮﻧﺪه‬ ‫ﮔﻮﺷﺖ ﭼﺮخﮐﺮده‬ ‫ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫‪ 3‬ﺗﺎ ‪ 5‬ﻣﺎه‬ ‫‪ 9‬ﺗﺎ ‪ 18‬ﻣﺎه‬ ‫‪ 7‬ﺗﺎ ‪ 12‬ﻣﺎه‬ ‫‪ 3‬ﻣﺎه‬ ‫ﻣﺪت زﻣﺎن‬
 ‫ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد ) ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﻏﺬا (‬
‫ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﻏﺬا ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻣﺼﺮف ﻏﺬاي آﻟﻮده در ﺑﺪن اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫***********‬

‫اﻧﻮاع ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد و ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد آﻧﻬﺎ‬

‫ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﻏﺬا ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪:‬‬
‫‪ – 1‬ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫ﻧﺎﺷﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎ ‪ ،‬وﯾﺮوسﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎريزا‬
‫‪ – 2‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎي ﻏﺬاﯾﯽ‬
‫ﻧﺎﺷﯽ از آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ‪ ،‬ﺳﻤﻮم ﻗﺎرﭼﯽ ‪ ،‬آﻓﺖﮐﺶ ﻫﺎ ‪ ،‬ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ و ﺣﺸﺮهﮐﺶﻫﺎ‬
‫‪ – 3‬ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي اﻧﮕﻠﯽ‬
‫ﻧﺎﺷﯽ از اﻧﮕﻞﻫﺎي ﮔﻮﺷﺖ ﺣﯿﻮاﻧﺎت آﻟﻮده و ﺑﯿﻤﺎر ) ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺮم ﮐﺪو در ﮔﻮﺷﺖ ﮔﺎو (‬
‫***********‬

‫ﻋﻠﻞ آﻟﻮده ﺷﺪن ﻏﺬاﻫﺎي ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد‬

‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻠﻞ آﻟﻮده ﺷﺪن ﻏﺬاﻫﺎي ﻧﺎﻗﻞ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از ‪:‬‬
‫‪ – 1‬ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن ﺳﻄﺢ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي ﯾﺎ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫‪ – 2‬ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ آب ﺳﺎﻟﻢ‬
‫‪ - 3‬ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺘﻔﺎده از ﻏﺬاﻫﺎي ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ و ﻧﺒﻮد ﻧﻈﺎرت‬
‫‪... – 4‬‬
‫***********‬

‫ﻋﻮارض ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد و ﻣﺪت زﻣﺎن آن‬

‫ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮارض ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﻬﻮع ‪ ،‬اﺳﻬﺎل و اﺳﺘﻔﺮاغ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﻏﺬا ‪ ،‬اﯾﻦ ﻋﻼﯾﻢ ﯾﺎ‬
‫ﻋﻮارض از ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎ ﮔﺎﻫﯽ ﭼﻨﺪ روز اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ‪.‬‬
‫***********‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ‪ :‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﮔﺰارشﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ‪ ،‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﻏﺬازاد ‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺟﻮاﻣﻊ‬
‫ﺑﺸﺮي ﺑﻪ وﯾﮋه در ﮐﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﺤﺮوم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﻬﺮهوري اﻓﺮاد در اﯾﻦ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪﻫﺎي ﺧﻮدﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺳﺎﻟﻢ ‪ ،‬اﯾﻤﻦ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ‪:‬‬
‫‪ – 1‬در اﻧﺘﺨﺎب و ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﻪ اﺻﻞ _ ﺗﻨﻮع ‪ ،‬ﺗﻌﺎدل و ﺗﻨﺎﺳﺐ _ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 2‬وزن ﺧﻮد را در ﺣﺪ ﻣﺘﻌﺎدل ﺣﻔﻆ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 3‬درﯾﺎﻓﺖ ﻓﯿﺒﺮ ﻏﺬاﯾﯽ روزاﻧﻪ را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ – 4‬ﻣﺼﺮف ﺷﯿﺮ ‪ ،‬ﻣﺎﺳﺖ و ﭘﻨﯿﺮ ﮐﻢ ﭼﺮب ) ‪ 1/5‬درﺻﺪ و ﮐﻤﺘﺮ ( را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻏﺬاﯾﯽ روزاﻧﻪ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 5‬ﻣﺼﺮف ﭼﺮﺑﯽ و روﻏﻦ ﺧﻮد را ﮐﻢ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 6‬در ﻣﺼﺮف ﮔﻮﺷﺖ و ﻓﺮاوردهﻫﺎي آن دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
 ‫‪ – 7‬ﻣﺼﺮف ﻗﻨﺪ ‪ ،‬ﺷﮑﺮ ‪ ،‬ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ و ﺷﮑﻼت را ﻣﺤﺪود ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 8‬ﻧﻤﮏ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﯿﺪ و از ﻧﻤﮏ ﯾﺪ دار اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 9‬در ﻃﻮل روز ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻓﯽ آب ﺳﺎﻟﻢ و ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺑﻨﻮﺷﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 10‬ﻫﻨﮕﺎم ﻃﺒﺦ و ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ‪ ،‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي را رﻋﺎﯾﺖ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ - 11‬ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻬﯿﻪ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺳﻼﻣﺖ آن ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﻘﻀﺎي ﻣﺼﺮف ‪ ،‬ﻧﺸﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ‪...‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 12‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات روي ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻏﺬاﯾﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 13‬ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪه در ﯾﺨﭽﺎل از ﻇﺮوف در ﺑﺴﺘﻪ ﯾﺎ روﮐﺶدار اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 14‬ﻏﺬاﻫﺎي آﻣﺎده را از ﻣﺤﻞﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺻﻮل ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ را رﻋﺎﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪ – 15‬ﻣﺼﺮف ﻏﺬاﻫﺎي آﻣﺎده ) ﻓﺴﺖ ﻓﻮد ( را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﺮﺳﺎﻧﯿﺪ ‪.‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪاﻧﯿﻢ – ﻓﯿﺒﺮ ﭼﯿﺴﺖ و در ﭼﻪ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ وﺟﻮد دارد ؟‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ‪ 5‬درﺻﺪ از ﺟﻤﻌﯿﺖ روي ﮐﺮه زﻣﯿﻦ ﻓﯿﺒﺮ ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺑﺪن ﺧﻮد را از ﻏﺬاي روزاﻧﻪ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ‪ 95‬درﺻﺪ ﺑﻘﯿﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ ﻓﯿﺒﺮ‬
‫درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﻓﯿﺒﺮ ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاد ﻣﻐﺬي اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﮔﯿﺎﻫﯽ داﺷﺘﻪ و در دﺳﺘﻪ ﺧﻮراﮐﯽﻫﺎي ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪرات دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮد ‪ .‬ﻣﺼﺮف ﻏﺬاﻫﺎي داراي ﻓﯿﺒﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺪن ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪ ،‬زﯾﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده در ﺑﺮاﺑﺮ آﻧﺰﯾﻢﻫﺎي روده ﻣﻘﺎوم ﺑﻮده و ﻫﻀﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد و در روده آب زﯾﺎدي را ﺟﺬب ﻣﯽﮐﻨﺪ در‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ در ﻫﻀﻢ ﻏﺬاﻫﺎ و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﯿﺒﺮ داراي دو ﻧﻮع ﻣﺤﻠﻮل و ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل اﺳﺖ ‪ ،‬ﻧﻮع ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎﻟﺖ ژل داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻗﻮام دﻫﻨﺪه ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﻮع ﻧﺎﻣﺤﻠﻮل‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ‪ 20‬ﺑﺮاﺑﺮ وزن ﺧﻮد آب ﺟﺬب ﻧﻤﺎﯾﺪ ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﻓﯿﺒﺮ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﺮدان در ﺣﺪود ‪ 38‬ﮔﺮم در روز و ﺑﺮاي زﻧﺎن ‪ 25‬ﮔﺮم در روز‬
‫اﺳﺖ ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﻮاص ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ داراي ﻓﯿﺒﺮ ‪ :‬ﺑﻬﺒﻮد دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش – ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﻗﻠﺐ – ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن ‪ -‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺳﺮﻃﺎن – اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ – ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖﻫﺎي ﺧﻮراﮐﯽ و آﺳﻢ – ﺳﻼﻣﺖ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎ – ﺳﻢزداﯾﯽ ﺑﺪن – درﻣﺎن ﯾﺒﻮﺳﺖ ‪ -‬ﮐﺎﻫﺶ وزن‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻏﺬاﻫﺎ ﺣﺎوي ﻓﯿﺒﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻏﻨﯽ از ﻓﯿﺒﺮ ‪ :‬ﻋﺪس ‪ ،‬ﻧﺨﻮد ‪ ،‬ﻟﭙﻪ ‪ ،‬ﻟﻮﺑﯿﺎ ﻗﺮﻣﺰ ‪ ،‬ﻟﻮﺑﯿﺎ ﺳﯿﺎه ‪ ،‬ﻟﻮﺑﯿﺎ ﭼﯿﺘﯽ ‪ ،‬ﻟﻮﺑﯿﺎ ﻟﯿﻤﺎ ‪،‬‬
‫‪ ،‬ﺟﻮ ﭘﻮﺳﺖ ﮐﻨﺪه ‪ ،‬آرد ﭼﺎودار ‪ ،‬ﺳﺒﻮس ﮔﻨﺪم ‪ ،‬ارزن ‪ ،‬ذرت ﺑﻮداده ‪ ،‬ﮔﺮدو ‪ ،‬ﺑﺎدام ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻪ ‪ ،‬آﺟﯿﻞ ‪ ،‬ﺗﺨﻢ ﮐﺘﺎن ‪ ،‬داﻧﻪ ﭼﯿﺎ ‪ ،‬اﻧﺠﯿﺮ ‪ ،‬ﺗﻮت ﻓﺮﻧﮕﯽ ‪،‬‬
‫ﺗﻤﺸﮏ ‪ ،‬ﺷﺎه ﺗﻮت ‪ ،‬ﺑﻠﻮﺑﺮي ‪ ،‬ﻧﺨﻮد ﻓﺮﻧﮕﯽ ‪ ،‬ﺧﺮﻣﺎ ‪ ،‬ﮔﻼﺑﯽ ‪ ،‬آووﮐﺎدو ‪ ،‬ﻣﻮز ‪ ،‬ﮐﺪو ﻓﻠﻔﻠﯽ ‪ ،‬ﮐﻨﮕﺮ ﻓﺮﻧﮕﯽ ‪ ،‬ﺑﺎﻣﯿﻪ ‪ ،‬ﺷﻠﻐﻢ ‪ ،‬ﻫﻮﯾﺞ ‪ ،‬ﻓﻠﻔﻞ ﻗﺮﻣﺰ ‪،‬‬
‫ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه در آﻓﺘﺎب ‪ ،‬ﮐﻠﻢ ﺑﺮوﮐﺴﻞ ‪ ،‬ﻧﺎرﮔﯿﻞ ‪ ،‬اداﻣﺎﻣﻪ ) ﺳﻮﯾﺎي ﻧﺮﺳﯿﺪه ( و ‪...‬‬
‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬