You are on page 1of 2

"Sonety krymskie" są wyrazem zainteresowań romantycznych wschodem, które objęły także

Mickiewicza. Już podczas pobytu w Petersburgu w sposób amatorski zajmował się historią,
językiem i literaturą krajów arabskich.

Wielką rolę w cyklu sonetowym odgrywają opisy przyrody. Mickiewicz odkrywał po raz pierwszy
przed polskim czytelnikiem groźne piękno egzotycznych gór i morza. Istotnym elementem
przedstawionego w sonetach krajobrazu jest różnorodna w swoich przejawach, bujna, potężna i
tajemnicza natura. Zjawiska przyrody wprowadza tu autor na zasadzie równorzędnego lub
potężniejszego niż człowiek partnera ludzkiej osobowości. Takie ujęcie stosunków między przyrodą
a zafascynowanym nią człowiekiem miało charakter typowo romantyczny. Podmiotem lirycznym jest
tu nowy typ bohatera, uosobiony w postaci Pielgrzyma. Natura przytłacza Pielgrzyma swoim
ogromem, potęgą gór i morza, pięknem dolin i roślinności, nastrojem południowej nocy, blaskiem
słońca. Niekiedy obrazy natury krymskiej są u Mickiewicza wyolbrzymione czemu nie można się
dziwić. Wychowany wśród litewskich lasów po raz pierwszy w życiu ujrzał góry i dlatego zrobiły na
nim takie ogromne wrażenie.

Istotną cechą "Sonetów krymskich", a co za tym idzie i opisów przyrody w nich zawartych jest
orientalizm, przejawiający się poprzez istnienie wschodniego bohatera - Mirzy - mohametanina
(towarzysz pielgrzyma) oraz rozbudowaną metaforykę i niezwykle ozdobny styl:
"Tu z winnicy miłości niedojrzałe grona
Wzięto na stół Allacha; tu perełki Wschodu
Z morza uciech i szczęścia, porwała za młodu
Truna, koncha wieczności, do mrocznego łona"
("Mogiły haremu")
Mickiewicz nie używa w sonetach właściwych nazw kolorów, ale zastępuje je przenośniami z
dziedziny klejnotów i drogocennych metali. Jednocześnie stawia on zdecydowanie wyżej
zachowane w pamięci obrazy litewskiej przyrody.

"Litwo piały mi wdzięczniej twe szumiące lasy


Niż słowiki Bajdaru, Salhiry dziewice
I weselszy deptałem twoje trzęsawice
Niż rubinowe morwy, złote ananasy"
("Pielgrzym")
Przykładem rozbudowanej metafory jest przedstawienie wrażeń z podróży przez step w sonecie
"Stepy akermańskie". W pierwszej zwrotce step porównany jest do oceanu, wóz którym jedzie
bohater do łodzi, łąki i kwiaty do fal morskich, krzewy rosnące na stepie, a dokładniej ostry do rafy
koralowej.

"Wpłynąłem na suchego [przestwór oceanu


Wóz nurza się w zieloność i jak łódką brodzi
Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi
Omijam koralowe ostrowy burzanu"
W "Panu Tadeuszu" opisy przyrody są dowodem miłości i tęsknoty Mickiewicza do nadniemeńskiej
ziemi. Poeta wysławia typowy obraz ojczystego pejzażu - łany zbóż mieniących się różnymi
barwami, zielone łąki, stogi na polu, miedze z rosnącymi na nich samotnymi gruszami. Przyroda nie
jest tu żadnym dodatkiem ale integralną częścią utworu. Ludzie żyją w dobroczynnym cieniu jej ,

You might also like