Die SOS se

Kurrikulumaanbod
vir volhoubare,
waardegedrewe
onderwys
 Inhoudsopgawe
Die onderwyslandskap 3
Die rasionaal 4
Die opvoedingsideaal 5
Die visie 5
Die missie 5
Begronding 5
Die SOS se Kurrikulumaanbod 6
Die SOS se Onderrig- en Leermodel bou voort
op die bestaande skoolstelsel 7
Toekomsvaardighede deur middel van Leerervarings™ 8
Leerervarings™ 8
Die Leerervaring™ bestaan uit dié fases 9

Kernkonsepte van die SOS se model 10

Die fasegerigte skool 10
Die Meesteronderwyser 10
Meesterkringe 11
Leerderondersteuning 11
Leerbenaderings 11
Leer onder die vergrootglas 12
Dinamiese leerruimtes 13

Onderrigmetodes 14
Kringonderrig en Meesterkringe 14
Sewe modelle vir Kringonderrig 15
Verpersoonlike leer 15
Omgekeerde klaskamer 15

Vakaanbod en toekomstige aanlyn kursusse 16

Die Wolkskool 17
Die Wolkskool en die opvoeder 17
Die Wolkskool en die leerder 17
Die Wolkskool as leerbestuurstelsel 17
Die Wolkskool as ekostelsel 17
Wêreldklasplatform 18
Vakaanbod 18
Kerneienskappe 18

Ten slotte 20
skole.co.za | 2 | Die SOS se Kurrikulumaanbod
 Die onderwyslandskap

Vir die Afrikaanse taal- en kultuurgemeenskap om te

floreer, is dit nodig dat Afrikaanse skole uitnemende
instellings moet wees. Afrikaans as taal van onderrig en
leer is onder geweldige druk in die openbare sektor. Taal
is sentraal in die oordrag van kultuur, waardes en etos,
wat tot dusver bygedra het tot die sukses van bestaande
Afrikaanse skole. Die uitwerking van moedertaalonderrig
op akademiese prestasie blyk ook duidelik uit die slaag-
syfer van Afrikaanse enkelmediumskole.

Die impak wat ’n skool en haar onderwysers

op die hart van ’n kind het, is van onskatbare
waarde. Die SOS beklemtoon die noodsaaklik-
heid van ’n gesonde balans tussen opleiding en
opvoeding in ’n skool om leerders te ontwikkel
met die nodige karakter en waardes om ’n
positiewe verskil in hul gemeenskap en die
wêreld te kan maak.

Uitnemende, selfstandige onderwysinstellings

is die antwoord op die huidige krisis
vir Afrikaanse onderwys. Die SOS se
Kurrikulumaanbod vir uitnemende onderwys
is in Christelike en kulturele waardes geanker
en sal Afrikaanssprekendes op nasionale vlak
inspireer om selfstandige, uitnemende skole in
hul gemeenskappe te vestig. Hierdie skole sal
deel wees van ’n hoogs ondersteunende netwerk
wat gehalte-onderrig in Afrikaans volhoubaar
sal verseker.

LEON FOURIE
Uitvoerende Hoof:
Solidariteit Skoleondersteuningsentrum

skole.co.za | 3 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die rasionaal

Met die ontwikkeling van die SOS se Onderrig- en Leermodel is daar wêreldwyd gekyk
na beste onderrigpraktyke. Internasionaal en plaaslik is onderwys by ’n keerpunt. Met
die verstommende pas waarteen tegnologie voortsnel, betree leerders en studente ’n
werkomgewing wat unieke vaardighede vereis om in die 21ste eeu voorspoedig te wees.
Ons moet dus tradisionele onderwys dringend onder die vergrootglas plaas en krities-lojaal
bepaal waar ons moet verander, verbeter of vernuwe. Dit is teen hierdie agtergrond wat die
rasionaal vir ’n volhoubare en waardegedrewe Onderrig- en Leermodel duidelik word.

Onlangse navorsing het nie net deurbrake gemaak
oor hoe leer optimaal plaasvind nie, maar ook oor
die vaardighede waaroor leerders moet beskik
om ’n toekoms van voortdurende verandering
suksesvol aan te durf. Hierdie nuwe kennis syfer
selde deur tot in die tradisionele klaskamer. ’n Oorvol
kurrikulum, ’n burokratiese onderwysstelsel en
oorwerkte onderwysers is van die redes hiervoor.
Gesentraliseerde onderwysstelsels maak dit moeilik
vir onderwysleiers en opvoeders om innoverend op
te tree.
In Suid-Afrika is Afrikaanse openbare skole nog
eilande van uitnemendheid. Druk om te verengels,
toenemende voorskriftelikheid van die staat
en finansiële uitdagings, plaas die langtermyn-
volhoubaarheid van Afrikaanse openbare skole op
risiko. Dit is dus noodsaaklik dat die privaat sektor met
ouergemeenskappe saamwerk om Afrikaanse gehalte-
onderwys vir die volgende geslag te verseker. Die
vestiging van selfstandige skole skep die vryheid om
’n toekomsgerigte onderrigleermodel te implementeer
wat tegnologie optimaal aanwend om wêreldgehalte
onderrig in Afrikaans volhoubaar te verseker.
Tegnologie maak vandag oplossings moontlik wat
’n dekade terug ondenkbaar was. So byvoorbeeld
word die opvoedkundige beginsel van verpersoonlike
leer deesdae met die hulp van tegnologie wyd
geïmplementeer. Tyd en geografiese beperkings
word deur tegnologie afgebreek: die wêreld is nou die
klaskamer. Vir onderwysers skep tegnologie meer
kapasiteit deur hul administratiewe las te verminder.
Bekwame onderwysers kan dus daarop fokus om aan
hul leerders ongelooflike leerervarings te bied.
Die sleutel waarmee die volle potensiaal van ’n kind
ontsluit kan word, is ’n bekwame onderwyser wat
dit as ’n roeping vanuit ’n Christelike lewens- en
wêreldbeskouing doen. Dit is hierdie opvoedkundige
grondslag waaruit kennis, vaardighede en waardes
ontwikkel, en ons kinders plaaslik stewig anker en as
geroepe volwassenes op nasionale en globale vlak
laat uitstyg.
Die SOS se Onderrig- en Leermodel, kurrikulum-
inhoud en ondersteunende stelsels is op
internasionale en plaaslike navorsing gebaseer
en in samewerking met Akademia ontwikkel.

skole.co.za | 4 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die opvoedingsideaal
Die SOS se opvoedingsideaal is om leerders in verwondering te laat oor
die ware, die goeie en die skone. Dit is die verwoording van ons lewens- en
wêreldbeskouing; ’n breë raamwerk wat elke aspek van ons onderrig en leer rig,
en dit met ons volle menswees in balans bring. Dit is die ideale einddoel wat die
rigting en doel van onderrig en leer bepaal.

“Die belewenis van opvoeding.”

~ In gesprek met prof. Gawie du Toit.

Die visie
Die skep van ontsagwekkende Leerervarings™ waardeur elke Afrikaanse leerder en opvoeder hul
volle potensiaal ontsluit om ’n betekenisvolle verskil in hul gemeenskap en in die wêreld te maak.

Die missie
Die SOS se missie met die Onderrig- en Leermodel is om die SOS te ondersteun
in die daarstel van ’n gemeenskapsnetwerk van uitnemende Christelike
Afrikaanse onderwys, vanuit en vir die Afrikaanse taal- en kultuurgemeenskap.

Begronding
Die begronding bepaal die grense waarbinne opvoeders funksioneer.

Christelike lewens- en wêreldbeskouing

Moedertaal-
Oopheid Kultuurgebonde Natuurgebonde Opvoedergesag
onderrig

skole.co.za | 5 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die SOS se
Kurrikulumaanbod
Ons beskou die sillabus as die volledige ervaring
van ’n kind binne die leerreis, wat gefasiliteer
word deur meesteronderwysers en ondersteun
word deur die ouers. Dit strek verder as die
inhoud wat deur die nasionale Kurrikulum- en
Assesseringsbeleidsverklaring (KABV) voorgeskryf
word. Die SOS se kurrikulumaanbod fokus op die
holistiese ontwikkeling van die kind, insluitend sy
denke, hart en liggaam, asook die ontwikkeling van
kernvaardighede, houdings en kennis, met ’n spesifieke
fokus op gesyferdheid en geletterdheid as die
hoofvoertuie vir alle ander vakke.
Die integrasie van tegnologie is noodsaaklik in ons
sillabus, en dit versterk die hande van opvoeders en
verryk en verpersoonlik die ervaring van die kinders.
Ons bied ’n volledige pakkie onderrig- en leermateriaal,
onderrigstrategieë en assesserings as deel van ons
kurrikulum. Terwyl ons die KABV as ’n minimum
vertrekpunt gebruik, verryk ons dit met Christelike
beginsels, die integrasie van nuwe nywerheidsera-
tegnologie soos robotika en hommeltuie, kulturele
erfenisleer, en verrykende aanlyn kursusse.
Die SOS se benadering tot die kurrikulum stel ons in
staat om ’n omvattende en uitgebreide Leerervaring™
te bied wat op die holistiese ontwikkeling van die kind
fokus, terwyl dit op die behoeftes en belangstellings van
leerders inspeel. Dit verseker dat leerders goed toegerus
is vir en voorbereid is op die uitdagings van die toekoms.

Vakaanbod Kurrikulumuitkomste Kruiskurrikulêre doelwitte

• Kernvakke: Afrikaans, Engels en
Wiskunde
• Geesteswetenskappe: Geskiedenis,
Derde taal en Kuns
• Besigheidswetenskap: Rekeningkunde,
Besigheidstudies, Ekonomie en
Entrepreneurskap
• Natuurwetenskappe: Fisiese
Wetenskappe, Lewenswetenskappe
en Geografie
• Tegnologie: Robotika en kodering,
programmering, en digitale en
datavaardighede
• Sosiale welstand: Lewensoriëntering
en Bybelonderrig
• Verbind met God die Skepper as • Plaaslik geanker,
rentmeester van Sy Skepping kultureel verbonde
• Probleemoplossing deur kritiese en • Globaal bemagtig,
kreatiewe denke internasionaal mededingend
• Werk doeltreffend saam met ander • Toekomsvaardig
• Organiseer en bestuur jouself • Christelik begrond
• Versamel, ontleed, organiseer en
evalueer inligting krities
• Kommunikeer doeltreffend deur
verskeie mediums
• Gebruik Wetenskap en Tegnologie
doeltreffend
• Verstaan die wêreld as ’n stel
verwante stelsels
• Leef met kulturele selfvertroue en
wedersydse erkenning en respek
• Werk met digitale en datavaardighede

skole.co.za | 6 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die SOS se Onderrig- en
Leermodel bou voort
op die bestaande
skoolstelsel
“Die volgende 200 jaar”
~ In gesprek met prof. Irma Eloff.

Wat ken ons? Hoe verbeter ons dit?

Opvoeders Meesteronderwysers™.

Ouers, leerfasiliteerders en die (professionele) gemeenskap word

Onderwyser as enigste opvoeder
deur Meesteronderwysers™ betrek.

Kringonderrig en Meesterkringe: groepe opvoeders met verspreide

Een opvoeder, een klaskamer
kundigheid voor groepe leerders in een dinamiese leerruimte.

Geïsoleerde/gesegmenteerde
Geïntegreerde vakonderrig.
vakonderrig

Boksie-klaskamers met rye

Dinamiese, modulêre lokale; natuurlike beweging.
tafels en stoele

Lesings vir oordrag van vakkennis Omgekeerde klaskamer.

Huiswerk Geen huiswerk vir graad R tot 6 en voorbereiding vir graad 7 tot 12.

Statiese roosters, periodes

Dinamiese roosters; beplande vryheid binne grense.
en ’n klok

KABV en jaarlikse onderrigplan Verrykte KABV deur middel van beplande Leerervarings™.

Groot klem op toetse, eksamens Klem skuif na geïntegreerde en deurlopende assessering; fokus op
en punte (summatief) die ontwikkeling van insig en vaardighede (formatief).

Fokus op vakkennis Vakkennis slegs die basis van leer- en denkvaardighede.

Indeling volgens hoër- en laerskole Skoolfases as modulêre entiteite.

Groot uitgawes aan

Gedeelde (tegnologiese) dienste.
menslike hulpbronne

Verpersoonlike leer word moontlik gemaak deur Kringonderrig

Individu verdwyn
en tegnologie.

Kort skooldag met baie aktiwiteite

Verlengde skooldag waarbinne alle skoolaktiwiteite plaasvind.
wat ná skool plaasvind

skole.co.za | 7 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Toekomsvaardighede deur
middel van Leerervarings™
Die term toekomsvaardighede word gedefinieer as die vermoë om ingewikkelde probleme binne
’n toekomstige en onbekende konteks doeltreffend te kan hanteer. Dit verwys ook na ’n individu se
ingesteldheid om op ’n selforganiserende wyse op te tree.

Dit gaan dus nie meer oor kennis as sodanig nie, maar oor die vaardighede wat deur ’n toenemend
veranderende en komplekser wordende wêreld vereis word. Toekomsvaardighede, ook bekend as die
6 K’s, som breedweg die vaardighede op wat deur die wêreld vereis word en in die SOS-klaskamer
ontwikkel word:

Koöperatiewe
Kommunikasie Kritiese denke
leer

Kulturele
Kreatiwiteit Karakter
burgerskap

Leerervarings™ KENNIS
Die ontwerp en uitvoer van doelgerigte Leerervarings™ is ’n
sleutelkenmerk van die SOS se Onderrig- en Leermodel.

Leersiklusse kan oor jare, maande, weke, dae of oomblikke

strek. ’n Jaarplan in ’n leerder se skoolloopbaan is byvoorbeeld
een só ’n leersiklus wat uit ’n reeks Leerervarings™ bestaan. ’n
Leerervaring™ kan weer oor ’n blok van dae of weke strek en
word vooraf meesterlik deur ’n multidissiplinêre Meesterkring
beplan.

Leer in die Leerervaring™ vind progressief en geïntegreerd ERVARING

plaas op kognitiewe, affektiewe en psigomotoriese vlak.
Ondersteuning van leer vind plaas deur middel van intervensie,
remediëring, steierbou en terugvoer op individuele of kollektiewe
vlak. Die Leerervaring™ kan selfgerig, gedifferensieerd,
verrykend, prakties, summatief of formatief wees en moet
deurlopend aan die doel van die oefening beantwoord en die
interdissiplinêre samehang met die geheel uitwys.

Figuur 1: Verskil tussen kennis en ervaring.

skole.co.za | 8 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die Leerervaring™ bestaan uit dié fases
»» Doelwitte: Met die aanvang van elke
Leerervaring™ bepaal ’n leerder met behulp van
’n Meesteronderwyser die uitkomste wat aan
die einde van die Leerervaring™ bereik moet
word. Doelwitte word gestel aan die hand van
»» Toepassing: Hierdie fase behels die
vorige evaluerings, wat moontlike leemtes
verryking en verdieping van die konsepte
en verbetering van gevestigde vaardighede
wat in die vorige fase verwerf is. Deur
uitgelig het. Dit het ten doel om konsepte en
middel van ’n geïntegreerde Leerervaring™
vaardighede te bevorder en ’n geheelinsig by
word teorie en praktyk bymekaar gebring.
die leerder te kweek. Deur te vra: “Waar was
Die Toepassingsfase is noodsaaklik vir die
ek?”, “Waar staan ek nou?” en “Waarheen
ontwikkeling van toekomsvaardighede.
volgende?” word selfgerigte leer bevorder.
»» Evaluering: Summatiewe assessering het
»» Kennisverwerwing: In hierdie leerfase maak
sy plek in die Evalueringsfase, om te bepaal
leerders kennis met konsepte uit verskillende
of die doelwitte en uitkomstes bereik is.
vakgebiede aan die hand van die breë raam-
Assessering moet konstruktief belyn wees
werk wat deur die Meesterkring bepaal word:
met die doelstellings en inhoud van die
~ Die tydsduur van die leerfase
Leerervaring™. Evaluering moet betroubaar
~ Die inhoud wat gedek moet word
wees om so ver moontlik die volle omvang van
~ Die minimum vereistes van konseptuele
die Leerervaring te toets: konsepte, maar ook
vorming waaraan leerders moet voldoen
die moeilikheidsgraad en kognitiewe vlakke.
~ Die minimum bronne wat geraadpleeg
moet word »» Refleksie: Terugvoer aan die leerder vorm
• Kennisverwerwing gaan gewoonlik ’n integrale deel van die Leerervaring.
die Toepassingsfase vooraf, bv. by Tydens refleksie kyk die leerder (met die
navorsingsgedrewe of ondersoekende leer. hulp van die Meesteronderwyser) terug oor
• Die Wolkskool dien as die leerbestuurstelsel die Leerervaring™, in daardie stadium van
vir die kennis- of inhoudoordrag van elke voltooiing, bespreek die uitkomste wat bereik is
onderwerp in die blok. en stel moontlike verdere doelwitte wat nodig
• Assessering vind deurlopend plaas. is om die Leerervaring suksesvol te voltooi.
S TOE
PA
Figuur 2: Die Leerervaring.
LIG TIN G
N in g
r wer w
isve kool/les)
SOEK I

nn Eva
Ke Wolks lu erin
e g
(Di
Formatiewe Geïntegreerde
assessering Summatiewe
assessering
(bemeestering) assessering
(bemeestering)
Konsepte
Taak
K1 Projek
K2 Opdrag Vakkennis RE
INTEGRALE LEER
Vak

L K3 Ondersoek
Skryfstuk
L DOE

Leeronder-
FL

K4
steuning Voordrag
E K TEE

Konsepte Uitstappie
K1
Kognitief
TE

Vak

S K2 Vakkennis R
K3 Affektief
Konsepte
Psigomotories
Prestasie K1 Leeronder-
Uitkoms K2 steuning Leerjoernaal
Doelwitte bereik?
Vak

Konsepte K3 Vakkennis
Vaardighede K4
K5

MEGAKOGNITIEF

skole.co.za | 9 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Kernkonsepte van
die SOS-model
Die fasegerigte skool
Fasegerigte skoolontwerp maak voorsiening vir onbeperkte
uitbreidingsmoontlikhede. ’n Modulêre benadering word
gevolg waar elke skoolfase as ’n “entiteit op sy eie” beskou
word, wat kan aansluit by ’n geïntegreerde entiteit
(oftewel skool) wat een of meer skoolfases kan insluit.
BEMEESTERFASE ABSTRAK
Graad 10-12

BELEEFFASE Bemeester
Graad 7-9 projekte, kursusse, gevorderde programme

ONDERSOEKFASE Beleef
Graad 4-6 gemeenskapsprojekte, toepassing, beroepsvoorligting

ONTDEKFASE Ondersoek
Graad 1-3 geleide ondersoeke, geïntegreerde assesserings, navorsing

ONTWIKKELFASE Ontdek
Graad RRR-R praat, luister, skryf, lees, tel, kyk, voel, bou, speel, uitstappies

Ontwikkel
praat, luister, kyk, voel, bou, speel, uitstappies

TOENEMEND SELFGERIG KONKREET

Figuur 3: F
 asegerigte benadering tot skool.

Die Meesteronderwyser
Toekomsgerigte onderwys vereis ’n beduidende verskuiwing
in die rol van die opvoeder, maar nie in sy of haar
belangrikheid in die klas nie. In hierdie Onderrig- en
Leermodel word na ’n opvoeder verwys as ’n
Tegnologiese
Meesteronderwyser. ’n Meesteronderwyser is kennis (T)
in die eerste plek ’n pedagoog en nie slegs
’n vakkundige nie. Die opvoeder is nie slegs
die bron van inhoud en kennis in die klas
nie, maar speel ’n kernrol in die skep van
leerervarings wat streef na insig, eerder as
die inoefening van kennis. Vakkennis bly
belangrik, maar is slegs ’n middel tot die PIT-kennis
ontwikkeling van leer- en denkvaardighede. Pedagogiese Inhouds-
kennis (P) kennis (I)
Die meegaande figuur toon die kern-
vaardighede van ’n Meesteronderwyser
en benadruk die sentrale rol wat
Meesteronderwysers in waardeoordrag en
versekering van gehalteonderrig en -leer speel. Kul p
Ch tu u r e n g e me e n s k a
rist
ou ing
e l i ke
Figuur 4: Kernvaardighede van ’n Meesteronderwyser. lewen sbesk

skole.co.za | 10 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

Meesterkringe
Navorsing bewys dat die gesamentlike doeltreffendheid van opvoeders ’n groot impak op leer het.
Meesteronderwysers werk dus saam in Meesterkringe wat sáám doelwitte stel, leerervarings beplan,
navorsing doen, soms saam onderrig en saam oor ’n leerervaring besin.

Leerderondersteuning
Die term leerderondersteuning beteken ondersteuning deur opvoeders aan leerders, selfs buite die
domein van formele leer- en vaardigheidsontwikkeling.

Leerderondersteuning
Die beginsel van differensiasie is ingesluit by die ontwerp van ’n doeltreffende leerervaring.
Elke leerder se behoeftes en reaksie op die leerproses en die leeromgewing word deurlopend
in ag geneem. So word verpersoonlike leer moontlik gemaak.

Leerondersteuning
Sosiale en emosionele ondersteuning
Remediëring & Verryking

Leerbenaderings
Die SOS se Onderrig- en Leermodel sluit die volgende benaderings tot onderrig en leer in om te verseker
dat leerders se volle potensiaal ontsluit word:

Probleemgebaseerde Projekgebaseerde Ondersoekgebaseerde

Bemeesteringsleer
leer leer leer

Konkrete en abstrakte
Geïntegreerde leer Selfgerigte leer Koöperatiewe leer
leer

Omgekeerde leer Spelgebaseerde leer

skole.co.za | 11 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

Leer onder die vergrootglas
Die grondbetekenis van die woord “leer” is die “volg van ’n spoor” of “ervaring deur nasporing”.
In die mees basiese vorm beteken leer “kennis- of kundigheidsverwerwing”.

Leer is ’n proses waardeur bestaande kennis, begrippe, gedrag, vaardighede, waardes, houdings of
voorkeure aangevul of vervang word.

Die doel van leer is om leerders se volle potensiaal te ontsluit om ’n betekenisvolle verskil in hul
lewenswêreld te maak.

Leer is nie bloot die memorisering van inligting en ontwikkeling van vaardighede nie, maar is ’n sikliese
proses. Die leerproses is natuurlik en aanvanklik onbewustelik. Wanneer die wêreld meer kompleks
en kennis en vaardighede abstrak raak, word die leersiklus baie meer doelgerig en bewustelik. ’n
Gefragmenteerde skoolstelsel, wat kennis in silo’s aan die kind voorsien sonder om dit met die
werklikheid te integreer, verbreek hierdie siklus. Daarom beklemtoon die SOS se model deurlopend ook
die toepassing van kennis en die interdissiplinêre samehang van die geheel.

Figuur 5: Leer as sikliese proses.

L DOE
TE
S

E R SO
TE E
K
FLEK

IN LIGT
RE

IN
G
S TOE
PA

skole.co.za | 12 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

Dinamiese leerruimtes
Die beginsels van hierdie model laat toe dat die Meesterkring volgens behoefte kleiner of groter
leerruimtes binne die bestaande onderriglokaal skep. Verskuifbare afskortingsmure maak dit moontlik
om ’n klaskamer vinnig te omskep in ’n stiller, meer gekonsentreerde omgewing vir kleiner groepe of om
die ruimte uit te brei om samewerkende leer in groter groepe aan te moedig. Alle leerders in ’n graad kan
soms saam in een leerruimte onderrig word.

Leerruimtes is buigsaam en dinamies. Meubelrangskikking maak individuele, paar- en

groepwerkmetodes moontlik. Fisieke leeromgewings het modulêre werkstasies en areas met gemaklike
sitplekke, wat bydra tot leer.

Figuur 6: Dinamiese leerruimtes.

Meesteronderwyser

Meerdoelige
meubels

Leerfasiliteerder

Modulêre
werkstasies

Meester-
onderwyser

Meesteronderwyser
Dinamiese
afskortings

Wegbreeklokaal
vir leeronder- Personeel
steuning Ablusie: Ablusie:
Meisies Seuns

skole.co.za | 13 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Onderrigmetodes
Kringonderrig en Meesterkringe
Figuur 7: Die Meesterkring.
Die kollektiewe effektiwiteit van opvoeders
het ’n reuse-impak op leer. Die Meesterkring
is dus ’n belangrike komponent in die SOS
se Onderrig- en Leermodel. Die sleutelwoord
is “saam”. Meesteronderwysers moet sáám
doelwitte stel, sáám beplan, sáám navorsing
doen, sáám onderrig gee en sáám reflekteer.
Kringonderrig (“co-teaching”) is die praktyk om
’n groep Meesteronderwysers (Meesterkring)
saam te voeg om die verantwoordelikhede vir die
beplanning, onderrig, assessering en opvoeding
van ’n klas of groep leerders te deel.
Die gebruik van Kringonderrig is veral nodig
vir die integrasie van inhoud en vaardighede
tydens die Toepassingsfase. Leerfases kry
nuwe betekenis deur die beplanning, navorsing,
skole.co.za
uitvoering en refleksie op Leerervarings™ deur ’n
interdissiplinêre span van Meesteronderwysers.
In Kringonderrig val die klem op die groei
en ontwikkeling van leerders en opvoeders;
balansering van leerinhoud en gedeelde
verantwoordelikheid; spesialisasie en
verbreding van horisonne; die duidelike en
interessante aanbieding van inhoud; deelname;
verwagtinge; asook kognitiewe, affektiewe en
gedragsuitkomste.
Die potensiaal wat Kringonderrig vir die
deurlopende professionele ontwikkeling
van onderwysers en die akkommodering
van beginneronderwysers inhou, is groot en
opwindend!
| 14 | Die SOS se Kurrikulumaanbod
Sewe modelle vir Kringonderrig
Kringonderrig kan op verskeie maniere benader word:

Figuur 8: Sewe modelle vir kringonderrig.

MINSTE
Stasierotasie
KOÖPERATIEWE LEER Alternatiewe onderrig
Een onderrig, Spanonderrig
een observeer

Een onderrig, Parallelle onderrig Stasie-onderrig

een ondersteun
MEESTE
KOÖPERATIEWE
LEER

Verpersoonlike leer
Verpersoonlike leer word onder meer deur differensiasie moontlik gemaak. Verpersoonliking behels
die voorsiening van verskillende leerroetes op grond van die individuele leerbehoeftes van leerders.
Differensiasie vorm reeds deel van die beplanning en voorbereiding van die Leerervaring™, met leerders
se vordering as die konteks.

Omgekeerde klaskamer
Met die omgekeerde klaskamer vind kennisoordrag – wat tradisioneel in die klas gedoen word – deur
middel van videolesse, werkopdragte en assesserings by die huis plaas, terwyl die toepassing van kennis,
wat tradisioneel as huiswerk gegee is, in die klaskamer plaasvind. Dít bied aan die opvoeder heelwat
beweegruimte om te differensieer en, waar nodig, remediërend of verrykend te werk te gaan.

Figuur 9: Die omgekeerde klaskamer.

IN

SKEP
S

DI
UI

EK
EH

LA
DI

EVALUEER
SK
BY

AM

Tradisionele Omgekeerde
ER

klaskamer ANALISEER klaskamer

PAS TOE
BY
R
ME
AS DIE

DI

VERSTAAN
KA

EH
KL IN

UI
S

ONTHOU

skole.co.za | 15 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Vakaanbod per fase
Fase Vakaanbod

Ontwikkelfase • Welstand
• Identiteit en samehorigheid
Graad RRR-R
• Kommunikasie
• Verken Wiskunde
• Kreatiwiteit
• Kennis en begrip van die wêreld

Ontdekfase • Afrikaans Huistaal

• Wiskunde
Graad 1-3
• Engels Eerste Addisionele Taal
• Robotika en kodering
• isiZulu
• Musiek
• Lewensvaardighede

Ondersoekfase • Afrikaans Huistaal

• Wiskunde
Graad 4-6
• Engels Eerste Addisionele Taal
• Natuurwetenskappe
• Tegnologie
• Sosiale Wetenskappe – Geskiedenis
• Sosiale Wetenskappe – Geografie
• Lewensvaardighede

Beleeffase • Afrikaans Huistaal

• Wiskunde
Graad 7-9
• Engels Eerste Addisionele Taal
• Natuurwetenskappe (BNS)
• Tegnologie
• Sosiale Wetenskappe – Geskiedenis
• Sosiale Wetenskappe – Geografie
• Ekonomiese Bestuurswetenskappe
• Skeppende Kunste
• Lewensoriëntering

Bemeesterfase • Afrikaans Huistaal

• Engels Huistaal of
Graad 10-12
Engels Eerste Addisionele Taal
• Wiskunde
• Fisiese Wetenskappe
• Lewenswetenskappe
• Ingenieursgrafika en Ontwerp (IGO)
• Rekeningkunde
• Besigheidstudies
• Ekonomie
• Geskiedenis
• Visuele Kuns
• Geografie

skole.co.za | 16 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Die Wolkskool
Die Wolkskool maak ’n omgekeerde klaskamer moontlik. Dit bied ’n
leerbestuurstelsel wat die doelmatigheid, doeltreffendheid, volhoubaarheid
en toeganklikheid van gehalte Afrikaanse onderwys help verseker.
Die Wolkskool en die opvoeder
Die Wolkskool stel opvoeders in staat om die SOS
se Onderrig- en Leermodel te implementeer deur
aan hulle die volgende te bied:
»» Voorafvervaardigde kort video’s en werkkaarte
vir alle grade, in alle laerskool- en die meeste
hoërskoolvakke;
»» Formatiewe aanlyn assesserings wat
belangrike data oor leerders se kennis en
begrip van ’n bepaalde onderwerp voorsien;
»» ’n Stelsel wat die noodsaaklike ekstra
kapasiteit skep om verpersoonlike leer
moontlik te maak;
»» Verligting van onderwysers se
administratiewe las;
»» Die daarstel van ’n platform waar
Meesteronderwysers saam kan werk.
Die Wolkskool en die leerder
Die Wolkskool bied die volgende aan leerders:
»» Aanlyn toegang tot voorafvervaardigde kort
video’s en werkkaarte vir alle grade in die
meeste vakke om selfgerig te werk, konsepte
voor te berei en te hersien (aanlyn te kry via ’n
webblaaier én deur middel van ’n toep);
»» Formatiewe aanlyn assesserings wat leerders
’n vroeë aanduiding gee of hulle ’n onderwerp
bemeester het;
»» Verrykende inhoud deur middel van wêreldwys.
skole.co.za
Die Wolkskool as
leerbestuurstelsel
Die Wolkskool ondersteun leerders en maak
voorsiening dat ouers en gemeenskapslede kan
bydra tot sinvolle Leerervarings™ deur:
»» doeltreffende kommunikasie tussen
onderwysers, leerders en ouers te bevorder;
»» elemente van spel toe te pas om leer en die
verwesenliking van doelwitte aan te moedig;
»» data te versamel om persoonlike leerroetes
te ondersteun; en
»» jaarplanne maklik toeganklik te maak.
Die Wolkskool
as ekostelsel
Die Wolkskool is ontwikkel as ’n ekostelsel om
skole te ondersteun, deur:
»» onderwysers byeen te bring in ’n netwerk wat
saam werk en saam groei;
»» skole, onderwysers en klaskamers met mekaar
te verbind;
»» kommunikasie tussen alle onderwysrolspelers
te verbeter;
»» holistiese data te versamel om ingeligte
besluite oor optimale leer te neem; en
»» die SOS se Onderrig- en Leermodel op een
geïntegreerde platform te implementeer.
| 17 | Die SOS se Kurrikulumaanbod
Wêreldklasplatform
»» Die Wolkskool is ‘n produk van die
Skoleondersteuningsentrum (SOS). Dit is ’n
Laerskoolvakke
leerderbestuurstelsel (LMS) met inhoud wat
»» Afrikaans
oor al die fasette van vervlegte leer en die
»» Engels
omgekeerde klaskamermodel beskik. Die
»» Natuurwetenskappe
stelsel is aanpasbaar om skole se unieke
»» Sosiale Wetenskappe
karakter te behou en vervang geensins die
»» Wiskunde
onderwyser se rol in die onderrigproses nie.
»» Ekonomiese en Bestuurswetenskappe
»» Die Wolkskool is professioneel ontwikkel »» Tegnologie
en op ’n wêreldklasplatform gebou. Dié »» Digitale Tegnologie
unieke stelsel maak gebruik van dieselfde
programmeringstaal wat deur Facebook
gebruik word. Dit verseker dat die stelsel Kerneienskappe
bestendig is, ongeag die aantal gebruikers. Die »» ’n Wêreldklas-leerderbestuurstelsel (LMS) in
stelsel-sekuriteit voldoen aan die POPI-wet. Afrikaans wat onderwysers ondersteun en
»» Die Wolkskool se Vraagbank gee die werklas verminder.
onderwyser-gemeenskap toegang tot ‘n »» Skep en skeduleer assesserings met
immergroeiende databasis van vrae wat deur Vraagbank.
kundige onderwysers geskep is. Vraagbank stel »» Gestruktureerde kurrikulum dek die volledige
onderwysers in staat om assesserings in slegs KABV-sillabus en berei leerders voor op 4IR.
drie maklike stappe te skep en in Klasse op Die
»» Bruikbare verslae oor leerders se vordering
Wolkskool te skeduleer sodat dit deur leerders
aan ouers en onderwysers.
voltooi kan word. Die Wolkskool sal hierdie
assesserings outomaties merk en onmiddellike »» Videolesse, e-werkboeke, aanlyn
terugvoer aan die onderwyser verskaf. assesserings en memorandums van
kerninhoud wat aanvullend is tot
Vakaanbod kontakonderrig.
Hoërskoolvakke »» Skep van klasse met die moontlikheid van
»» Afrikaans Huistaal meer as een onderwyser per klas.
»» Engels Eerste Addisionele Taal »» Stuur van boodskappe, dokumente, opdragte
»» Ekonomiese Bestuurswetenskappe en skakels aan leerders.
»» Natuurwetenskappe
»» Skedulering van take waar leerders werk deur
»» Tegnologie
die platform kan inhandig.
»» Sosiale Wetenskappe
»» Besigheidstudies »» Kalender met belangrike inligting vir leerders.
»» Fisiese Wetenskappe »» 68 500+ aktiewe leerders en 9 800+ aktiewe
»» Ingenieursgrafika en Ontwerp onderwysers is reeds op die stelsel.
Inligtingstegnologie
»» Lewenswetenskappe »» Skep van Raadsale vir onderwysers.
»» Rekenaartoepassingstegnologie »» Stuur van boodskappe, dokumente en
»» Rekeningkunde skakels aan onderwysers in Raadsale.
»» Wiskunde
»» Kalender met belangrike inligting vir
»» Wiskundige Geletterdheid
onderwysers.
»» Digitale Tegnologie

skole.co.za | 18 | Die SOS se Kurrikulumaanbod

 Wêreldklas-
onderwysoplossings vir skole
Verhoog jou skool se waarde-aanbod aan ouers met Die Wolkskool! Met duisende kort
video’s, kerninhoud, assesserings en werkboeke in 28 vakke vir Graad 1 tot 12, kan ’n skool
Die Wolkskool aanwend vir vervlegte leer, verryking, remediëring of ekstra klasse –
teen ’n fraksie van die koste – en boonop in Afrikaans!

Tegnologie maak vandag oplossings moontlik wat ’n kort rukkie gelede nog ondenkbaar was.
Basiese konsepte kan tuis behandel word, terwyl moeilike begrippe in die klas hanteer word.
Só vind dieper leer plaas en verbeter leerders se akademiese prestasie. Vervlegte leer stel
onderwysers en skole in staat om hulle onderrig- en fasiliteitkapasiteit te optimaliseer.

Skandeer vir
meer inligting oor
Die Wolkskool se
skole-aanbod
 Ten slotte
Die SOS se Onderrig- en Leermodel is ontwikkel om uitnemende opvoeding vir
elke Afrikaanse gemeenskap volhoubaar moontlik te maak. Met hierdie model kan
leerders die intellektuele en persoonlike gewoontes, waardes, kennis en vaardighede
ontwikkel waarop verantwoordelike, selfstandige en produktiewe lewens gebou word.

Saamgestel deur Johan Koekemoer

Hoof: Onderrig en Leer
johan@skole.co.za

Moderator – André Badenhorst • andre@skole.co.za

Navorser – Marlien van der Westhuizen • marlien@skole.co.za
Kommunikasiespesialis – Sarina Prinsloo • sarina@skole.co.za
Grafiese ontwerp en uitleg – Aksent Media • dawid.brand@gmail.com

Vir meer inligting oor die SOS

se Kurrikulumaanbod besoek:

Solidariteit Skoleondersteuningsentrum t. 012 612 0234 e. admin@skole.co.za

Von Willichlaan 284, Die Hoewes, Centurion skole.co.za