Volume 14, Issue 40
Our Words
Weekly Issue
“ N E W
LIGJI GREK 2636/1940 NUK KA LIDHJE ME ARVANITËT VENDAS
SPECIAL
POINTS OF LIGJI GREK 2636/1940 NUK KA
INTEREST: LIDHJE ME ARVANITËT VENDAS
MUSLIMANË
 New LAw Saimir Lolja
Pjesa jugore e Shqipërisë së Poshtme thër-
 No Sided articles ritet nga shqiptarët me emrin Çamëri. Për të
and no restriction ndeshet edhe emërtesa perandorake romake
Epir-us e shekujve I – IV e.s. e marrun prej
for our members, shprehjes gjeografike në Shqip “Tokat E
our guest and our Pirit” duke i ngjitur prapashtesën perando-
rake romake perëndimore -us. Rrënojat E
friends. Pirit, qytetit arban shumë të lashtë, ndodhen
afër fshatit Zhulat të Gjinokastrës. Tokat E
 Latest needs for our Pirit u përvijuan për herë të parë si një rajon
shtetëror i Greqisë së Madhe në vitin 1913
community and the duke përdorur për të emërtimin romak
latest resolutions Epirus. Përdorimi prej Greqisë së Madhe i
emërtimit “Epirus” dhe mëtimi se “Epiri
 Our Free Voice është grek” nuk do të thotë se “Greqia” e
krijuar për herë të parë në histori në vitin
through our words. 1830 bëhet “Greqi e lashtë”. Pjesa jugore e
Shqipërisë së Poshtme thërritet nga shqip-
tarët me emrin Çamëri. Për të ndeshet edhe
emërtesa perandorake romake Epir-us e
shekujve I – IV e.s. e marrun prej shprehjes
gjeografike në Shqip “Tokat E Pirit” duke i
I N S I D E T H I S ngjitur prapashtesën perandorake romake
I S S U E : perëndimore -us. Rrënojat E Pirit, qytetit
arban shumë të lashtë, ndodhen afër fshatit
Faqe
MIHO GJINI "MJESHTER I MADH" 37 “TROKITJE” E PËRCJELLJE PËR
Lihji 1
MIHO GJINI "MJESHTER I MADH"
37 “TROKITJE” E PËRCJELLJE PËR
Faqe NJË LIBËR!
Miho 1 paguar nga kursimet e pensionit të pleqërisë
Vëzhgim
Asnjëherë nuk kam dashur që të bëjë publike
përpjekjet e mia të mjeruara ndaj Ministrisë
Faqe së Kulturës, ku dikur kam punuar 12 vite e
Andi 5-7 kam patur fatin e hidhur të ndëshkohesha për
9, 12 organizimin e Festiivalit (të parë) Kombëtar
të Teatrove, kur Diktatorit nëk i pëlqeu
shfaqja “Njollat e Murme” e u burgosëm
Faqe vetë i tretë, akuzuar si “revizionistë”, që të
lutem 37 herë për botimin e një libri për
6-7
Raimonda moisiu 7,-9,
“Brezin e Artë” të aktorëve të rinjë të
Shqipërisë!
10-14 Ndofta, nga që atje ndërrohen
drejtuesit e zyrtarët, sa herë që ndërrohet
kabineti qeveritar e mase nuk e dinë se
Declasified, Agim ç’kemi” hequr e pësuar”, para se të vinin
Hamiti, Janulla këto ditë!
Sidoqë, pas 10 vitesh internime e
rrapi burgje, 10 vitesh pune të detyruar nga “lufta
klasore” ( që na quanin “Armiqë”, pa qënë të
tillë!) dhe i detyruar të marrë udhët e
Adresa Faqe mërgimit në dhe të huaj, edhe pse i rehabili-
tuar e i dekoruar nga Presidenti i Republikës
Anetaresimi 36 me Urdhërin “Mjeshtër i Madh”!
Pra, duke u kthyer kështu “në të panjo-
hur”, për zyrtarët e rinjë që edhe ata ndërro-
hen vazhdimisht. Mase , edhe nga që nuk
lexojnë e as që, sipas partive politike, nuk e
L I F E ” J E T
Zhulat të Gjinokastrës. Tokat E Pirit u
përvijuan për herë të parë si një rajon
shtetëror i Greqisë së Madhe në vitin 1913
duke përdorur për të emërtimin romak
Epirus. Përdorimi prej Greqisë së Madhe i
emërtimit “Epirus” dhe mëtimi se “Epiri
është grek” nuk do të thotë se “Greqia” e
krijuar për herë të parë në histori në vitin
1830 bëhet “Greqi e lashtë”.
Në Shqip, Ar bana (e folur veriore) = Ar
bëra (e folur jugore). Këto fjali rrënjë
përshkruajnë
Ethnic Albania
veprimin themelor të bujqëve të paktën që krishterë ortodoks, që përdor edhe gjuhën
12’000 vjet më parë. Prej tyre lindin emrat kishtare bizantine Katharevousa të përshtatur
November 27 , 2023
A E R E
cilësor të njëjtë në thelb dhe pak të ndryshëm
në thurje: Arban = Arbër = Arbëresh = Ar-
bëror = Arbanas = Arbanit = Arvanit = Ar-
naut (osmanisht) = Arnavut (turqisht, sot) =
Alban = Albanian (prej të huajve) = Shqiptar
= I-lir. Meqenëse germa B në gjuhën kishtare
bizantine Katharevousa lexohet V, atëherë
emri cilësor Arbanit u shndërrua në Arvanit.
Sipas rrobes fetare të besimit, Arvanitët
vendas dallohen në të krishterë ortodoksë dhe
muslimanë. Gabimisht, dhe mbjellur qël-
limisht nga propaganda kundrashqiptare,
vetëm arvanitët vendas muslimanë të
veriperëndimit të Greqisë së Madhe nënk-
uptohen nga shqiptarët si çamë.
Pas kryengritjes së arvanitëve të
krishterë në vitin 1821, Lidhja e pa çertifikuar
Entente e perandorive Britani-Rusi-Francë
krijoi më 3 Shkurt 1830, për herë të parë në
histori, një principatë fetare jo perëndimore të
quajtur “Greqi” dhe me sipërfaqe sa 1/6 e
Greqisë së Madhe të sotme. Për tradhti ndaj
Europës e Perëndimit, “Greqia” u përvijua si
një shtet që do ringjallte perandorinë lindore
të krishterë ortodokse të fikur në vitin 1453.
Prandaj edhe sot, shtetas “grek” do me thënë
jo një njeri më kombësi por një besimtar i
dinë se ky “person i ç’farë “ngjyre” është, që
ka 37 herë që po “troket” e po na bezdis
paksa si tepër, edhe pse të 36 librat e tij i ka
së tij, midis të cilave ka edhe 6 monografi për
Artistët e Mëdhenjë të Shqipërisë që
themeluan Teatrin Kombëtar!
Më kotë kam “trokitur” në ketë Dikaster si në
“Derë të Shurdhit!”, edhe duke plotësuar
formulare, bile me oponenca
“mbështetjesh” , nga Personalitete,
Dr.Profesorë e Artistë të Popullit. Pa kërkuar
“favore” të pamerituara. Sa “plasa fare”!
Po, ndofta, jemi bërë si shumë, nga
ata që “shkruajnë libra”, po edhe nga “të
njohurit rrotull”, duke na përcjellur tani me
formulën e hatashme:”Drejtohuni në sportelet
e Bashkisë së Tiranës!”.
Pale të jesh edhe me karrocë dore e në moshë
të thyer, si puna ime!?
Ja që, nuk doja ta bëja publike “këtë vëzh-
gim”, edhe për një arësye tjetër: për të mos
thënë njerëzia: “ I gjori M.-as kërkesën “ e
fundme”, nuk ta përfilli Dikasteri yt , si i
“Lavosur” që ishje Zotrote!?!
Piqeras, Himarë, më 12nëntor 2023
 P a g e 2 O u r W o r d s

Fran Buzhala Stuttgart, Baden-Württemberg ·

Fran Buzhala
Stuttgart, Baden-Württemberg ·
Plumbat e dores mizore te Baltjon Stam-
bolles shtrine perdhe ate qe Fan Noli e
perjetesoi ne elegjine e tij "Syrgjyn
vdekur".
Pushoi se rrahuri perjete zemra e "Viganit
liberator", qe shkriu gjithe jeten per
Atdheun e popullin e vet, e atij qe nuk
heshti kurre, me fjale, me vepra, me
pende, shkrime e fjalime te zjarrta ne
parlamentin e pare shqiptar gjate viteve
1921-1924, per te kundershtuar me guxim
te pashoq vendosjen e nje regjimi te eger,
qe pas vrasjes se tij u lidh aq ngushte me
rregjimin fashist te Musolinit.
"Larot ta permbysne dalin" vajtonte per te
Fan Noli, ai qe kur e akuzuan se ishte
vegel e Gurakuqit shkruante: Zoti Faik
Konica esht i mendjes qe kam qene vegla
e Gurakuqit. Nuk e besonj. Po edhe sikur
te jet' e vertete e kam e do t'a kem per
nder. Ishte mjaft i math sa te kishte vegla
si mua. (Leter e Fan Nolit derguar nga
Vjena me 26 gusht 1925, drejtorit te
gazetes "Dielli" ne Boston, me shen- Shqiperise, paturpesine me te madhe ne nje gazete te perditshme te diteve tona (me
imin:"Me lutje qe te botohet". Kurse por vdiq, kur 30 prill 2000)? E kush ishte Baltjon Stambolla, perpara figures
Hasan Prishtina mbi varrin e Luigj Gura- ai ndodhej madheshtore te Luigj Gurakuqit? NJe liliput, nje vagabond, nje njeri i
kuqit thonte: "Eh! Lamtumire, o mik i larg, duke u hurit dhe i litarit, qe iu shit kundershtareve politike te ketij martiri, duke u
madh, o ndera e kombit tonë! Te jesh i perpjekur per bere vegel e tyre nepermjet konsullit shqiptar te asaj kohe ne Bari (Viti
qetë se shpagën tate do ta marrim dhe te ardhmen e 1925), Qatim Saraci, pjestar i familjeve te parise antidemokratike te
lulëzimin e përparimin e Shqipërisë do ta vendit te tij Shkodres, duke zbatuar porosine e nje mbledhje te kesaj parije ne
realizojmë!" dhe ne shtepine e Rrok Geres (Referuar librit "Luigj Gurakuqi"-Vepra te
Ky ishte Luigj Gurakuqi, atdhetari, poli- shtratin e zgjedhura-pergatitur nga Mark Gurakuqi, botim i vitit 1961). Dhe, ky
tikani demokrat, intelektuali me kulture te vdekjes i Rrok Gera, pas vrasjes se Gurakuqit merr shperblimin nga padroni i tij,
gjere, reformatori, poeti, gjuhetari, peda- kishin vene duke u emeruar Minister i Financave. (Perseri reference ne kete liber).
gogu dhe ekonomisti i shkelqyer, qe kur e prane foto- Cili ishte ky padron? Dihet boterisht: ai qe nga minister i brendshem u be
pyesnin se nuk martohej, pergjigjej prere: grafine e te kryeminister, president e me vone, me asamblera te sajuara, sovran
"Jam martuar me Shqiperine". Perse e birit. august e "Mbret i Shqiptareve".
thonte kete? Sepse e dinte qe nje dite do te Por mos valle Kthimin e tij ne dhjetor 1924 me ndihmen e ushtrise jugosllave te Krajl
binte i vdekur nga plumbat e krereve Baltjon Stam- Pjetrit te Beogradit dhe mercenareve te gjeneralit rus Vrangel e quajten
feudale, kundershtareve mizore te rendit bolla, djali i me mburrje "Triumfi i Legalitetit"! Cili Legalitet? Per cilen monarki
demokratik, te cilet donin ta shtypnin me tezes se flitet? Per ate qe u krijua duke vrare e zhdukur kundershtaret politike,
dhunen e terrorin e tyre, popullin e Luigjit, e vrau duke filluar me Avni Rustemin, per te mbaruar me Hasan Prishtinen, pasi
shumevuajtur, qe kerkonte nje rreze drite e ate per kon- kishin lare me gjak Luigj Gurakuqin e Bajrram Currin? Ate monarki qe
Luigj Gurakuqi nuk donte qe ta linte pas flikte pa u ngritur mire ne kembe ia shiti Shqiperine, Italise fashiste? (Lexoni
tij nje grua te ve e femije jetime. familjare per kete monarki librin e Bernd J. Fischer-it "Mbreti Zog dhe Perpjekja
Nena Laze, e ema , u dogj gjithe jeten per financiare, sic per Stabilitet ne Shqiperi botuar nga Cabej); me parathenie te autorit per
ta pasur prane saj djalin e dyte, kanakrin e e kemi pare te botimin shqip nga Santa Barbara, Kaliforni, mars 1996. Ky eshte nje liber
familjes, krenarine e Shkodres e te shkruhet me autentik dhe i mbeshtetur ne dokumenta autentike dhe jo sipas

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...
Time to train educate in camps and Festim Lato martyr for Cha-
send them back to take over their meria...what have you done
lately?
lands and stand up for their homes
with an actual military scale filled Happy Thanksgiving to the world
by the immigrants...plenty of island Showed the world not be
where they can be set and trained ... scared to speak about Cha-
With the right support everything is
possible in America….True common meria genocide through
American fighters... many generations out loud

How can the Balkan be

linked with Southern
Leaders bowing to the common sol- Italy for good to start a
diers...time to value their new era for abandoned
Shembull per rinine te trokasin daullet
lives...Service to the country 2023- lands in Italy and Alba-
se historia e 1912 po troket ne trevat 2024 nia...unlocking many
shqiptare si kurr me... opportunities for every-
one managed not by the
governments...

Fran Buzhala Stuttgart, Baden-Württemberg ·

hamendjeve, fantazirave te
semura e perralave arabe
te "Njemije e nje neteve".
I shkrova keto rradhe,
sepse pas disa diteve, me
2 mars eshte pervjetori i
79-te i vrasjes se Luigj
Gurakuqit, duke dale nga
restoranti "Cavour" ne
qytetin e Barit.I gjeten ne
xhep 360 lireta dhe kishte
veshur nje kemishe te
grisur e mbathur corape te
arrnuara. Rrobat e tij i
terhoqen nga spitali bash-
keluftetari e bashkeqyteta-
ri i tij, Gjon Kamsi, qe i
ruajti rrobat e te vrarit deri
nje nate para se te hapej
shtepia muze e Luigj
Gurakuqit, ne rrugen qe
mban emrin e tij (ish per te ngrere darken me buke e çaj
"Rruga e Gurakuqeve"). ate nate qe u vra dhe per te blere nje
Kjo shtepi per turp te kemishe te grisur dhe corape te
hisorise se vendit tone po arrnuara.
shndrrohet ne nje germa- Nga Luigj Gurakuqi
dhe... Regjisor i T.O.B. ne pension
Dhe u gjend dikush, qe Korrieri, 28/02/2004
te kete paturpsine qe te
shkruaj (i frymezuar nga
forca me qellime te
erreta) duke hedhur balte
mbi kete figure te paster
qelibar, se Luigj Gura-
kuqi, kur u largua per ne
Bari, pas renies se
qeverise se Nolit, duke
qene Minister i Finan-
cave, grabiti thesarin e
shtetit prej 300 milion
frangash ar!!! Si duket
keto para i nevojiteshin
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

While Albanians and the rest of the US gets to organize to give back to the world in their way in hard working in
many fields not just restaurants but many fields...While trying to push Rama and his gangs out...2023-2024

"VAJZA SHQIPTARE "E HOLLANDEZIT JAN FREDERIK PIETER PORTIELJE EMBLEMA E HIRIT QE
Pesha meditative e gjithçka që tipizon shenjtëron piktura, e përjetëson arti.
"VAJZA SHQIPTARE "E HOLLANDEZIT JAN përgjojë zërat që i gofojnë nga modeles deshifrohet qartë, kuadrin. Tiparet e Albert Vataj
FREDERIK PIETER PORTIELJE EMBLEMA E brenda shpirtit. Por ajo qëndron në në prarimin e tendosur të portretit dhe ato
HIRIT QE E SHENJTERON PIKTURA, prehjen e një urtësie që e shen- gjendjes që shkreh në një fizike, bash-
jtëron, përkundet në prehrin e një ansambël komponentësh këshoqërojnë këtë
ALBERT VATAJ andjeje që e ledhaton me adhurim. kumtues artistik. Një droje harmoni të përsosur
Nuk mund të idealizohej bukuria e që nuk e lejon atë të shoh me veshjen, krejt atë
"Vajza shqiptare" e holandezit, Jan Frederik Pieter femrës shqiptare më përsosmërisht piktorin, ndërsa ai rreket sublime që shpreh në
Portielje, emblema e hirit që e shenjtëron piktura, se kaq. Asnjë adhurim hijeshije dhe ta nxjerrë nga imagjinata, vetvete tabloja. E
përkorja që përjetësohet në arti blatim artistik, nuk mund ta tejka- e bën më mikluese femrën vendosur në një sfond
Ju e keni parë edhe tjetërherë. Keni dëgjuar të flitet për lonte këtë dlirësi hyji të sharmit dhe tek ajo, dhe më të përkorë të errët, çdo element i
të. E keni përjetuar në ndijim atë çfarë kjo delikatesë e finesës femërore. Çdo ëndje rrëmbi- fisniken që mëton kjo ngjyrave të ndezura
kristaltë dhe ky hir i stolisur me ngjyra prej zjarri, mi dalldisës e këtij çasti, do të ishte shprehshmëri e kulluar dhe dritës, plazmon
mëton. E risjell për të sëmbuar zëshmërinë tuaj të e denjë për këtë kumt shprehës, siç estetike. Impresionuese duke mos lënë asgjë
zjarrit dhe blatimit, për të rrëmuar thellë brenda jush do të ishte e përligjur çdo poetikë mbeten gjithashtu ngjyrat të hirit të kësaj buku-
forcën që zgjon shpirti për të lexuar një vepër arti, që këndimi e kësaj përkorjeje. e ndezura, karakteristike rie të dlirë të shterro-
duke ardhur nga thellësia e kohës, i jep tashmërisë një Tabloja e titulluar, "Vajza shqip- për punët e piktorit, në të jë.
shkundullimë të rrëmetshme, e trand nga themelet tare” (77.5 x 63.5 cm) e piktorit të njëjtën kohë evidentim i "Vajza shqiptare" e
apatinë tuaj që rutinorja e falsitetit dhe shtirjes, manip- shquar holandez, Jan Frederik Pieter elementeve të veshjes së holandezit, Jan Fred-
ulimit dhe spektaklit të trillit e kungon në një qasje për Portielje, realizuar në vitin 1870, gruas shqiptare, gruas së erik Pieter Portielje,
ta kthyer shijen tuaj kah balta. ndoshta është nga më interesantet stolisur, gruas që dëshmon është dhe do të
Ajo është e dlirë dhe e ndrojtur. Qëndron e rrethuar nga dhe më përfaqësueset e galerisë së saora pragun e një solem- mbetet një emblemë e
një ngulm që e bën të drithërojë, ndërsa rreket të punëve të mjeshtrit të penelit. niteti, sepse e tillë është asaj bukurie që e
 P a g e 4 O u r
LIGJI GREK 2636/1940 NUK KA LIDHJE ME ARVANITËT VENDAS MUSLIMANË
për popullin (Dhimotiki), që emrin e ka
me prapashtesat fetare bizantine -os e -is, Madhe, Mali i Zi e Bullgaria ndezën
dhe urren muslimanët e çfardolloji.
Lidhja Entente u çertifikua me
firmat e vitit 1907 dhe në shekullin XX, osmane. Në kushtet kur trojet shqiptare
për tradhti ndaj Europës e Perëndimit,
edhe do zmadhonte akoma “Greqinë”
edhe do krijonte tre herë Jugosllavi
(Serbi më të Madhe). Me ndihmën e
perandorisë Austro-Hungareze, shkol-
larët e spikatur shqiptarë mbajtën një
Kuvend në datat 14-22 Nëntor 1908 në
Manastir ku caktuan Abecenë e njësuar
shqiptare me germa perëndimore.
(Pjesëmarrës në Kuvend qe edhe çifti
fisnik amerikan Phineas dhe Violet
Kennedy.) Në Tetor 1912, me shtysën e banimet, tretja dhe ndryshimi i besimit
Deputetja britanike godet Perëndimin në 'Financial Times': Mjaft mbështetët Vuçiçin
Deputetja britanike godet Perëndi-
min në 'Financial Times': Mjaft
mbështetët Vuçiçin
Perëndimi duhet të heqë sanksionet
ndaj Kosovës, por duhet të heqë dorë
edhe nga diçka tjetër: “Qasja e
qendërzuar ndaj Beogradit”. Kështu i
tha deputetja britanike Alicia Kearns,
një nga mbështetëset më të zëshme të
Kosovës, gazetës prestigjioze
“Financial Times” përmes një in-
terviste telefonike.
Kearns përdor tone tejet të ashpra ndaj
shteteve të QUINT-it, për të cilët thotë
se “po dështojnë të tregojnë se kanë
shtyllë kurrizore” në gadishullin ball-
kanik, “por edhe po dështojnë të marrin
mësimet se si ndalohet Rusia”. Ajo
thotë se “siç nuk acaroheshin me
Rusinë (para shkurtit 2022) në kurriz të
vendeve përreth” tani është një gjendje
e ngjashme edhe me Serbinë në Ball-
kan.
“Financial Times” rikujton para-
lajmërimet e Kearns se po kontra-
bandoheshin armë përmes autoambu-
lancave në veri të Kosovës dhe po
vendoseshin nëpër manastire; para-
lajmërime këto që rezultuan të jenë të
vërteta.
“Kutjojeni atë çfarë kam thënë në
qershor”, – i thotë tash Kearns FT-së.
“Armë që po vinin përmes autoambu-
lancave nga Serbia në Kosovë, dhe po
vendosin nëpër kisha. Dhe, çfarë kemi
parë? Armë që qartësisht kanë ardhur
nga Serbia…dy nga terroristët që
vdiqën atë ditë ishin shoferë ambu-
lance. Dhe, ku u fshehën? Në ambulan-
ca”.
Kearns ka folur edhe për kritikat dhe
linçimin e ashpër që i është bërë nga
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq,
Lidhjes Entente, Serbia e Madhe, Greqia e
Luftën I Ballkanike për t’u sulur me oreks
të shtuar që të kapnin sa më shumë troje
shqiptare që kishin mbetur si vilajete
ishin ose nën ushtrinë turke ose nën ato
serbe, greke, malazeze e bullgare, me
këshillën e Austro-Hungarisë përfa-
qësuesit shqiptarë arritën të shpallnin
mëvetësinë shqiptare në Vlonë më 28
Nëntor 1912. Tre muaj më pas, ushtria
greke pushtoi për herë të parë Janinën më
6 Mars 1913, e ashtu Çamërinë të cilën
vazhdon ta mbajë të pushtuar.
Dhuna, zhvendosja nga vend-
Biggest Heist on private land continues to
happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??
më pas nga qeveria serbe dhe mediat e
afërta me ta. Ajo thotë se e ka të qartë që
“një president të kërcënojë një deputete,
është thjesht pasqyrim i pasigurive të
Aleksandar Vuçiq pasi komentet e mia
qëlluan tamam”.
“Kur synon që të mashtrosh, kujdes se çfarë
rrjete do të thurësh”, – thotë Kearns
referuar Vuçiqit. Veç kësaj, ajo shprehet
edhe më e vendosur se “nuk ka shenja që
grupet e krimit të organizuar që operojnë
brenda Kosovës të jenë ndalur”. “Nuk ka
shenja as nga pala serbe…që i ka zvogëluar
dëshirat e saj në Kosovë” – shton deputetja
britanike.
Kearns deklaron se perëndimi duhet të
përdorë më shumë nga provat që ka dhe të
godasë rrjetet e kontrabandës së armëve.
“Komuniteti ndërkombëtar i ka pasur këto
prova dhe ka një zgjedhje për të bërë të
ditura disa prej tyre. Problemi është qetësi-
mi (marrja me të mirë) i Beogradit” – thotë
ajo duke kërkuar më shumë presion për
Beogradin.
“Ne nuk mund ta pranojmë premisën se
Serbia nuk do ta njohë kurrë Kosovën.
Kosova nuk mund të braktisë aspiratat për
integrim të plotë [perëndimor]”, – përfun-
don Kearns. Edhe ministri i Brendshëm i
Kosovës, Xhelal Sveçla, në një intervistës
për CNN, 18 këtë ditë pas sulmit terrorist të
Banjskës, pati thënë se “(Alicia Kearns)
pati të drejtë” dhe se ato informacione
“kanë qenë të sakta”./ lapsi/
ENRIETA SINA
AJO ËSHTË NDRYSHE
-Fjala e ngrohtë-
E lehtë..e lehtë si rrezja që puth tokën
agimit
Frymore, si ajri që fllahdit bregut të detit në
verë
E bukur, si diamanti në unazën flori të
dashurisë
E duhur për shumë njerëz që e dëgjojnë
përherë
fetar me detyrim, grabitja e pasurive dhe
pronave, masakrat dhe dëbimet jashtë
vendit binin mbi muslimanët, edhe ata
Arbanitë, sa herë që rajoni i tyre i dhuro-
hej Greqisë. Si në Serbinë e Madhe
(Jugosllavi), tërë arvanitasve vendas në
Greqinë e Madhe iu ndalua edhe shkolla
Shqipe. Një gjenocid i ngjashëm Lindor
kundër banorëve të besimit të krishter
ortodoks mori shtrirje të madhe në peran-
dorinë e rrëgjuar osmane me fillimin e
Luftës I Botërore në vitin 1914. Si pasojë,
shumica e banorëve osmanë të besimit të
krishter ortodoks deri në fund të vitit 1922
qenë ose vrarë ose dëbuar në Greqi.
Konferenca e Paqes në Paris u
mbajt në 18 Janar 1919 – 21 Janar 1920.
Ajo është ndryshe..kaq njerëzore, e thjeshtë
Si një fije ylberi ku kërkon ta prekësh me
mall
Si një petale lule që ditën e parë aromë të
sjell
Është ëndrra që e dëshiron ta shohësh çdo
natë
E tillë është ajo e kam njohur një ditë në
rrugë
Në atë rrugë ku ajri të mbyt , të lë pa jetë
Ajo erdhi me një buzëqeshje të lehtë në
buzë
Nuk e di se si..aq thjesht Zoti pranë ma
kish sjell
Ajo është ndryshe, e tillë është për jetën
time
Si një ujvarë që nuk të lë në zhuritje
asnjëherë
Zgjaz dorën, prek gishtrinjtë e saj në ve-
gime
Është ajo që dimrin e jetës ta kthen në
pranverë
MË MORI MALLI…
Sapo u ndamë më mori malli
Ato që s’ti thash, po t’i them tani
Mallin mos e lerë të bëhet mal
Sepse ndjej shumë vetmi
Nuk di ç’do isha unë pa ty
Derisa s’të kisha njohur , s’e di
Di që për mua tani je gjithçka
Je ai që më fal dashuri
Thonë se dashuria të verbon
Kjo nuk është e vërtet
Ajo hyn butë në zemër dhe sjell
Në tjetër kohë, një tjetër jetë
Sapo u ndamë më mori malli
Ato që s’ti thash, po t’i them tani
Mallin mos e lerë të bëhet mal
Sepse ndjej shumë vetmi
Në sytë e yllit ty të shikoj
Ai bën qarkoren e tij
Bie nga qielli dhe tokën puth
Siç di të puthësh veç ti…
Sapo u ndamë më mori malli
Ato që s’ti thash, po t’i them tani
Mallin mos e lerë të bëhet mal
Sepse ndjej shumë vetmi…
MOS RRIT URREJTJE!
Ne ecëm me rritjen ndër stinë
W o r d s
Me shtytjen e kryeministrit britanik David
Lloyd George që premtonte se Greqisë së
Madhe do i njihej zmadhimi akoma nëse push-
tonte territore osmane, ushtria greke zbarkoi në
Smirna (Izmir, sot) më 15 Maj 1919 dhe sul-
moi në thellësi. Për shkak se perandoria os-
mane ishte në çastet e fundit të agonisë, përfa-
qësuesit e saj nënshkruan më 10 Gusht 1920
Traktatin e Sèvres, afër Parisit, kundrejt Britan-
isë, Francës, Italisë e Japonisë. Traktati i
Sèvres që fikte përfundimisht perandorinë
osmane i dhuronte Francës, Britanisë, Greqisë
së Madhe e Italisë edhe në Anadoll territore të
mëdha. Kur komandën e ushtrisë turke e mori
Mustafa Qemali dhe pasi mbrritën furnizimet
ushtarake nga Rusia bolshevike e Vladimir Iliç
Leninit (një urith gjerman), ushtria turke
kundërsulmoi në Gusht të vitit 1922. Lufta
Në stinët e shpirtit patëm dhe lot
U drodhëm kur s’duhej dhe dimë
Ligësisë nuk i ndaheshim dot
Me forcën e shpirtit largoje atë
Ligësia e zezë do tretet ngadalë
Mes diellit që puth agimet tona
Do ecësh e qetë si më parë
S’është pasuria që të jep paqe
As vila që ke ëndërruar
Vetvetja mbetet e pastër në shpirt
Në qiellin tënd e bekuar
Jep dashuri dhe kur nuk ta japin
Si ajri që qiellit e ndjenë përditë
Largoje cmirën bashkë me urrejtjen
Në shpirt do të kesh mirësitë
Mos u hakmerr, lakuriqi i mjerë
Siç erdhi do iki përsëri
Nëse tek ty nuk gjen fole
Largohet nga ty krejt i zi
Sa bukur të mbrij dallandyshja
Të ngrejë fole diku në ballkon
Ajo nga larg bashkë me cicërrimat
Përcjell dashuri përgjithmonë….
U SHKËPUT NJË EMËR…
E ndjeu veten mes reve gri të vogël
Nga truri, zemra apo syri ishte larguar një emër
I kish prishur ekulibrin intelektual dhe ndjesor
Harmoninë e mendimeve
Një ankth i fuqishme si rrufe qiellit
E trishtoi , e turbulloi atë vajzë
Diku, një nerv i pamenduar
Kish zënë vend
Në atë boshësi
Pa kuptuar
Pati forcë të largohej nga pavetëdija
E të qëndroi atje ku dielli ngroh
E mëshiroi emrin e tij të shkëputur
Nga zemra apo syri i saj
U ul në harmoninë e ekulibrit
Nga ku nuk do të dal.
S’TË THEM DOT LAMTUMIRË!
Marr frymë me emrin tënd
Edhe pse larguar jemi sot
Zëri yt i ëmbël po më çmend
Dashuria ikur s’qëndron dot
U njohëm brenda një misteri
Që në jetë ish kyçur për çudi
Ku ta dija se një ditë do mbrinte
Dhe në zemër do ta çelje ti
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 5

LIGJI GREK 2636/1940 NUK KA LIDHJE ME ARVANITËT VENDAS MUSLIMANË

gjermane e italiane që në Prill 1940. Komanda britanike formoi në Shtator 1941 “ushtrinë” Korfuz. Të joshur, në Janar 1945, arvanitët
Greko-Turke mori fund më 11 Tetor
britanike njihte pa ndërprerje imtësisht gjendjen dhe me dy regjimente të emërtuar Lidhja Komb- muslimanë nga Filati u kthyen në shtëpitë e
1922 me dëbimin e ushtrisë greke
planet e ushtrisë italiane. Si rrjedhim ushtria greke e tare Demokratike Helene (?!) e të drejtuar tyre. Në Korfuz, më 15 Shkurt 1945, komanda
nga Anadolli. Bisedimet e paqes
përballoi shpejt ushtrinë italiane, kundërsulmoi dhe nga Napolon Zerva. Drejtoria Britanike e britanike e shkriu LKDH dhe mercenarët e saj i
filluan në Lozanë të Zvicrës më 20
nuk ndaloi në kufirin shqiptaro-grek por vazhdoi Operacioneve të Veçanta (Special Opera- rreshtoi në njësitet e Rojes Kombtare që kishte
Nëntor 1922. Traktati i Lozanës u
dhe pushtoi gjysmën e territorit të Shqipërisë ju- tions Executive – SOE, ang.) e paguante 16 formuar për qeverinë greke. Më 15 Mars 1945,
nënshkrua nga Britania, Franca,
gore. Edhe ushtria gjermane nga Greqia do ta push- stërlina ari/muaj Napolon Zervën kurse njësitet e Rojes Kombtare me ish-banditë të
Italia, Greqia e Madhe, Japonia e
tonte Shqipërinë në Shtator 1943. rreth 2000 mercenarëve të tij u jepte dy LKDH u sulën dhe masakruan këdo që gjetën
Rumania më 24 Korrik 1923. Ai
stërlina ari/muaj. Bandat e Lidhjes Komb- në Filat. Të paktë qenë ata që duke vrapuar
njihte formimin e Republikës së
Me këshillën britanike, qeverie greke përga- tare Demokratike Helene (LKDH – EDES, arritën gjallë në Shqipëri.
Turqisë në kufijtë që janë sot.
titi dhe mbreti George II firmosi Ligjin e Miratuar dhim.) vepruan vetëm në Çamëri, jo kundër
Nr. 2636 më 10 Nëntor 1940 (Figura 1). Ai përcak- ushtrive të pushtimit, vetëm kundër Mijëra arvanitë vendas muslimanë u vranë, po
Një marrëveshje Lindore e
tonte Italinë dhe Shqipërinë si shtete armike dhe njësiteve ushtarake sllavo-komuniste dhe aq humbën jetën rrugëve të përzënies, dhe me
nënshkruar që më 30 Janar 1923 si
shtetasit e tyre, përveç atyre me origjinë greke, si nga fundi i luftës kundër arvanitëve vendas dhjetra mijëra u dëbuan. Pronat e shtëpitë u
pjesë e Traktatit të ardhshëm të
armiq. (Meqenëse Greqia u krijua në vitin 1830, muslimanë të mbetur në Çamëri. dogjën ose u shkatërruan dhe çdo gjë me vlerë
Lozanës qe shkëmbimi i 1.2 milion
atëherë, bie fjala, nëse disa himariotë janë grekë kur u grabit. Veç dëshmive të gjalla, p.sh. nga Sali
banorëve të besimit të krishterë
e pse kanë ardhur ata në Himarë pas vitit 1830?) Flota perandorake britanike bllokoi brigjet Bollati, mjafton të lexohen librat ditarë Molla e
ortodoks të mbetur në Republikën e
Ligjit të Miratuar i njihej zbatimi që më 28 Tetor greke menjëherë pas pushtimit dhe si pasojë Sherrit (Apple of Discord, 1948) dhe Diçka e
Turqisë me 400’000 banorë të
1940. Ndonëse dihej se Shqipëria nuk mund të ishte edhe një kokërr gruni nuk futej për Sprovuar (Something Ventured, 1982) e
besimit islam në Greqinë e Madhe.
sulmuese, ai qe një mjet i artë për të vazhduar popullatën e Greqisë së Madhe. Si rrjedhim, drejtuesit të Dërgatës britanike SOE në Çamëri,
Shkëmbimi qe i detyrueshëm, i
dëbimet dhe përvetsimet e pasurive shumë të mëdha Holodomori në dimrin e fundvitit 1941 – kolonelit Christopher Montague Woodhouse,
dhunshëm, i rrëmujshëm, me hum-
të tundshme e të patundshme të shqiptarëve që fillimvitit 1942 u mori jetën 300’000 sht- për të prekur të vërtetën. Për shembull, në një
bje të panumërta jetësh njerëzish
kishin ndodhur që me shpalljen e pavarësisë shqip- etasve grekë për shkak të urisë në të ftohtë. dëftim të tij në 16 Tetor 1945, me citimin
dhe me këputje të shtetësisë nga
tare. Ai përkufizonte se si do veprohej ekonomikisht Një pjesë tjetër e ushtarëve të dorëzuar dhe arshivor FO 371/48094/18138, shkruhej: “…
vinin. Në atë shkëmbim popullatash
ndaj shteteve dhe shtetasve armiq. Marrëdhëniet rezervistëve i siguroi burimet njerëzore Zerva, i nxitur nga Misioni Aleat nën drejtimin
e pësuan shumë arvanitasit vendas
ekonomike dhe financiare ndërpriteshin kurse Partisë Komuniste Greke të hidhte në tim, i përzuri çamët nga shtëpitë e tyre në vitin
muslimanë e veçanërisht ata në
pasuritë e tundshme dhe të patundshme veprim Ushtrinë Liridhënse të Popullit Grek 1944….”.
veriperëndim të Greqisë së Madhe,
shkëputeshin përkohësisht nga pronarët (ULPG – ELAS, dhim.) në Qershor 1942.
Çamërisë. Qeveria shqiptare u
(sequestration, ang.). Dhe caktohej qeveria greke që Meqenëse fuqia e saj rritej, qeveria e Forcat komuniste jugosllave, ato sllavo-
përpoq nëpërmjet organizatës së t’i shfrytëzonte ato pasuri të tundshme e të Athinës dhe komanda gjermane formuan në komuniste në Shqipëri dhe ato të LKDH në
Lidhjeve të Kombeve që në atë
patundshme pa iu humbur emrat e pronarëve dhe Prill 1943 me 22’000 ish-ushtarë e komisarë Çamëri u krijuan, u furnizuan, u armatosën dhe
shkëmbim popullatash të veçoheshin
qëllimet e pronësive (conservative confiscation, prifta të dorëzuar Batalionet e Sigurimit qenë imtësisht të drejtuara nga komanda britan-
arvanitët vendas muslimanë nga
ang.). Të ardhurat monetare prej atyre pasurive (Evzonoi, dhim., sot përbëjnë Rojet Presi- ike në Kajro të Egjyptit deri në Shtator 1943 e
besimtarët islamikë të kombeve të
derdheshin në një llogari të posaçme në Bankën e denciale). Ata luftuan kundër ULPG dhe më pas në Bari të Italisë. (Është do-
tjera.
Greqisë. kryen tërë llojet e krimeve. mosdoshmëri të shfletohet libri “Receta pa
komb”.) Sipas porosisë nga Lidhja Entente,
Me ndihmën britanike, një
Ligji i Miratuar 2636/1940 nuk kishte të bënte me Pas dorëzimit të ushtrisë italiane në 8 Shta- urithi britanik Enver Hoxha nuk urdhëroi
grusht ushtarak në Greqinë e Madhe
shtetasit e Greqisë, përfshirë edhe arvanitët vendas tor 1943 rajonet e zotëruara prej saj u ndonjë njësit partizan sllavo-komunist që të
rivuri në fuqi më 25 Nëntor 1935
muslimanë. Ai, pasi përcaktonte Italinë dhe mbuluan nga ushtria gjermane. Ajo e bëri pengonte gjenocidin kundër arvanitëve vendas
mbretin George II. Ay caktoi më 13
Shqipërinë e tretur si shtete armike, kishte forcën e me dije popullatën se për një ushtar gjerman muslimanë në Çamëri. As forca sllavo-
Prill 1936 ushtarakun nazist Ioannis
ligjit ekonomik për raste të tilla dhe nuk i shpallte të vrarë do të pushkatoheshin rreth dhjetë komuniste ULPG, edhe pse kishte shtatë
Metaxas si kryeministër
luftë Italisë dhe Shqipërisë. Ndërkohë, qëllimisht, banorë. Më 24 Shtator 1943, partizanë të Brigada në Çamëri, nuk i pengoi masakrat e
(www.metaxas-project.com). Ky,
tradhtisht, pa aftësisht, gabimisht, Ligji i Miratuar UPLG vrasin gjashtë ushtarë gjermanë që dëbimet që kryen bandat e LKDH.
nga ana e tij dhe me firmën e mbre- 2636/1940 dhe arvanitët vendas muslimanë janë së ishin duke bërë banja dielli në Shkallë të
tit, vendosi më 4 Gusht 1936 sundi-
bashku shartuar shterpë në dijeninë shqiptare si Paramithisë. Në mbajtje të fjalës së dhënë, Më 13 Tetor 1944, tre Brigada britanike
min e tij nazist duke shpërndarë
“Ligji grek i Luftës kundër edhe çamëve”. Çamëria ushtria gjermane pushkaton mbas pesë hynë në Athinë ndërkohë që shumica e Greqisë
Kuvendin, ndaluar partitë politike
nuk u bë pjesë e Shqipërisë edhe me ndryshimet e ditësh 49 banorë të Paramithisë. së Madhe ishte në duart e forcave sllavo-
dhe përjashtuar Kushtetutën. Dhuna kufijve gjatë Luftës II Botërore. Arvanitët vendas komuniste. Më 3 Dhjetor 1944 në Athinë,
mbi arbanitët vendas muslimanë u
muslimanë, të cilët qëllimisht e gabimisht quhen Në Maj 1944, ULPG formoi në Çamëri me ushtarët britanikë dhe ish ushtarët e Batalion-
shtua dhe menjëherë u urdhërua
çamë e jo grekë në marrëdhëniet shtetnore, qenë pa arvanitë vendas muslimanë Batalionin IV eve të Sigurimit tashmë policë qeveritarë
ndalimi i plotë i përdorimit të gjuhës
ndërprerje shtetas të Greqisë së Madhe dhe ndaj tyre “Ali Demi” si pjesë e Regjimentit XV të saj. qëlluan mbi një turmë shumë të madhe
Shqipe. Më 25 Mars, 2 e 6 Prill
u krye gjenocid edhe në Qershor 1944 e muajt në Më 27 Qershor 1944, me udhëzim nga përkrahësish të forcave sllavo-komuniste duke
1939 mbreti Zog I nuk pranoi
vazhdim. Dërgata ushtarake britanike SOE e fshehur, vrarë të paktën 28 vetë. Në vazhdim, një luftë
kërkesën e prerë italianë që të pra-
duke e bërë me dije ushtrinë gjermane të me përdorim artilerie, tankesh e avionësh do të
nonte shkrirjen e Shqipërisë me
Ushtria greke kishte ngecur 14 Divizione pranishme dhe duke mos u penguar prej saj, përflaktë Athinën. Si përforcim komanda
Italinë. Atëherë, Lufta II Botërore
përballë ushtrisë italiane në jugun e Shqipërisë i quajturi Regjimenti XVI i LKDH filloi britanike zbarkoi e futi në luftime Divizionin
në Europë filloi më 7 Prill 1939 kur
ndërkohë që i kishin mbetur dy Divizione në kufirin masakrën gjenocidale kundër arvanitëve IV Indian të Këmbësorisë. Mbas 37 ditëve
ushtria italiane sulmoi Shqipërinë
greko-jugosllav dhe katër Divizione përgjatë kufirit vendas muslimanë në qytetin e Paramithisë. forcat sllavo-komuniste u larguan nga Athina.
dhe përfundoi pushtimin më 11
greko-bullgar. Më 2 Mars 1941 komanda perando- Ajo u pasua nga masakrat, dëbimet, Një luftë civile ndërkombtare do përcëllonte
Prill. Mbas dy ditëve, Britania e
rake britanike zbarkoi në Greqi Brigadën I të shkatërrimet e djegiet në Parga në 28 Korrik tërë Greqinë e Madhe e popullatën e saj deri në
Franca u shpallën mbrojtëse të
Korracuar britanike, Divizionin II nga Zelanda e Re 1944, në Filat, Spatar dhe vende të tjera më 16 Tetor 1949 kur do përfundonte me humbjen
pavarësisë së Greqisë së Madhe. Më
dhe Divizionin VI nga Australia, gjithsejt 62’000 23 Shtator 1944. Të zhgënjyer se xhamitë dhe dëbimin e forcave sllavo-komuniste të
16 Prill Shqipëria u tret si shtet
ushtarë të cilët u rreshtuan si skalion i dytë. Më 6 nuk i shpëtuan, ata që mundën morën rrugët quajtura Ushtria Demokratike e Greqisë (?!).
politik duke u bërë pjesë e
Prill 1941 Armata XII gjermane sulmoi nga ana e të llahtarisur në këmbë drejt Shqipërisë. Të Mbretëria vazhdoi dhe vetëm në 8 Dhjetor
mbretërisë italiane. Më 3 Qershor
Bullgarisë dhe Jugosllavisë, dhe në 10 Prill hyri në mbeturit, kryesisht fëmijë, gra e pleq e 1974 Greqia do të shpallej Republikë, për herë
1939, Italia e avulloi Ministrinë e
Selanik. Po në 10 Prill forca perandorake britanike plaka u mbyllën në burgun e Paramithisë të të tretë.
Jashtme shqiptare dhe diplomatët e
filloi tërheqjen duke luftuar. Brenda 20 Prillit 1941 ruajtur nga bandat e LKDH. Burgu ishte
huaj u larguan nga Tirana. Britania e
Divizionet greke qenë dorëzuar dhe komanda shfarosës sepse me kushtet çnjerëzore të tij Në vitin 1947, Italia e Greqia nënshkru-
pranoi zyrtarisht tretjen e Shqipërisë
gjermane i lejoi ushtarët e oficerët të ktheheshin në vdisnin 7 ose 8 vetë në ditë. an traktatin e miqësisë në të cilin Greqia e
me Italinë më 31 Tetor 1939.
shtëpi bashkë me armët e tyre të lehta; një gabim që Madhe nuk e njihte më Italinë si vend armik.
do ta vuante më vonë. Pushtimi i Greqisë kontinen- E urdhëruar që në 26 Gusht 1944 të për- Marrëdhëniet e tyre ekonomike nisën në 4 Maj
Natën e 28 Tetorit 1940
tale përfundoi në 30 Prill 1941 dhe i kushtoi ushtrisë gatitej për tërheqje, Grup-Armata E e ush- 1955. Projekti i Lidhjes Entente për të krijuar
kryeministri Ioannis Metaxas e
perandorake britanike 11’840 ushtarë kurse asaj trisë gjermane filloi sipas urdhërit tërheqjen Federatën Komuniste Ballkanike duke tretur
ktheu mbrapsht kërkesën e prerë
gjermane 5000 ushtarë. Në Greqinë e Madhe të nga Greqia në 3 Tetor 1944. Prapavija e saj Shqipërinë në Jugosllavi u prish në vitin 1948.
italiane që të pranonte hyrjen e
pushtuar, ushtria gjermane mbulonte rajonin e perëndimore pasi hyri në Shqipëri e la Dhe meqenëse përfundimi i Luftës civile
ushtrisë italiane. Mbas disa orësh,
Maqedonisë jugore me portin e Selanikut, Athinën Sarandën më 10 Tetor 1944 ndërsa praparo- ndërkombtare në Greqi dukej qartë, në 13 Maj
ushtria italiane filloi mësymjen në
me portin e Pireut dhe disa ishuj. Pjesën në lindje e ja e fundit kaloi kufirin greko-maqedonas 1949 botohet në gazetën qeveritare greke Ligji
Greqi përgjatë 145 km të kufirit
mbulonte ushtria bullgare dhe të tërë pjesën tjetër e natën e 1/2 Nëntorit 1944. Ushtria britanike i Miratuar 1138/1949. Ai kushtëzonte që nëse
shqiptaro-grek. (Dita e 28 Tetorit, në
mbuloi ushtria italiane deri në Shtator 1943, më pas mbrriti në Çamëri në Nëntor 1944 dhe i një vend do quhej jo armik duhej të miratohej
përkujtim të fjalës së një kryeminis- ushtria gjermane. Holokausti, me ngazëllimin e mori me makina arvanitët vendas muslima- një ligj i ri i nga qeveria dhe mbreti, dhe të
tri nazist që kishte katër vjet që
shtuar të qeveritarëve grekë, filloi të zbatohet men- në që kishin mbetur gjallë në burgun e botohej në gazetën qeveritare.
sundonte si i atillë, www.metaxas-
jëherë pas pushtimit. Paramithisë dhe i dërgoi në Igumenicë. Nga
project.com, vazhdon të jetë festë
aty, i ngarkuan ata në anije të vogla dhe i Shqipëria nën regjimin sllavo-komunist
zyrtare në Greqinë e Madhe.) Ush-
Një pjesë e ushtarakëve dhe komisarëve prifta të zbritën në Sarandë. ishte vend i mbyllur dhe me Greqinë e Madhe
tria greke furnizohej ushtarakisht me
dorëzuar u rreshtuan menjëherë në formacione të nuk do kishte deri në 7 Maj 1971 as
çdo gjë nga Britania dhe si fuqi
ndryshme në shërbim të forcave të pushtimit. Në Dhjetor 1944, brigadat e ULPG marrëdhënie diplomatike. Domethënë, qël-
ajrore e saj ishin avionët britanikë.
Ndërkohë, me arvanitas të krishterë nga malësia e shpartalluan bandat e LKDH dhe mbeturinat limisht, arbanitët muslimanë të dëbuar ishin të
Ndërkohë, zbulimi ushtarak britanik
Sulit në Çamëri dhe komisarë prifta, komanda e tyre u mbartën me anijet britanike në penguar të ktheheshin në shtëpitë e tyre dhe
pat zbërthyer kodin e ndërlidhjeve
 P a g e 6 O u r
KROATET NE DHE
SERBET
KSENOFON KRISAFI
përvijuar prej kohësh
aleanca polivalente me
ndikime në të ardhmen e
rajonit si dhe të paqes e
sigurisë në kontinent.
Prandaj studimi i kësaj
çështjeje vjen në kohën e
duhur.
Është i pari botim,
ndoshta edhe i vetmi nga
një autor nga Shqipëria
për marrëdhëniet aktuale
të Kroacisë me Shqipërinë
dhe për politikën e
jashtme të Kroacisë në
Ballkan, nga pavarësia e
saj deri më sot.
Libri është përmbledhje
analizash profesionale
fokusuar kryesisht te
strategjitë diplomatike të
politikës ballkanike të
Kroacisë dhe ndikimet e
saj në marrëdhëniet me
shtetet e tjera. Pjesë e tyre
është edhe analiza e
marrëdhënieve të
Shqipërisë me Kroacinë,
të cilat autori i ka parë në
një spektër të gjithanshëm
historik, gjeopolitik,
W o r d s
KROATET NE DHE SERBET KSENOFON KRISAFI
ndërkombëtare, Shqipëri – mirënjohur e cila në zhvilli- in dhe rajonet përreth tij,
Shaban Murati është që më shumë se Kohët e fundit Kroaci”, pub- Çamëria “Hasan met veçanërisht tingëllon me vlerë dhe aktuali-
personifikimi i një me bujë e zhurmë, doli nga shtypi likuar nga shtëpia Tahsini”. Ai i turbulente që tet.
studiuesi shembullor flet me punë, me libri i tij më i ri, botuese “Albas” kushtohet një përshkojnë kohë
të marrëdhënieve vepra konkrete. “Aleanca e duhur me sponsorizimin ideje interesante, pas kohe Ballkan- Në gadishullin tonë janë
e Fondacionit të
KROATET NE DHE SERBET KSENOFON KRISAFI
diplomatik dhe kanë vendosur me me vlera të pa- shumëvjeçare. Të atë që bazohet direkt ose tërtho- europiane ndaj Serbisë, që
strategjik. të, mund të men- kontestueshme, çliruar nga mbi parimin e razi në interesat e është identifikuar si autorja
dohet se një ndër duhet patur “vargonjtë” ndarjes së Shqipërisë, të autentike e gjenocidit, spastri-
Përmes tyre ka dalë arsyet ka qenë parasysh se nuk institucionalë, ata pushteteve. Ai Kosovës dhe të mit etnik, krimeve të luftës
në konkluzionin se Kosova, ndoshta përjashtohet që kanë kurajon që garanton zgjidhje kombit shqiptar dhe krimeve kundër njerëzimit
ato duhet të fitojnë si mundësi të midis tyre të ketë të flasin siç të drejta dhe të në tërësi, të ndarë në Ballkan.
një rol dhe peshë drejtëpërdrejta për edhe nga ata që e mendojnë. suksesshme. në gjashtë shtete
specifike për zhvilli- ndikime në Beo- dinë se ç’mendim Shabani, i cili nuk nga politikat Njohës kompetent i rajonit
met në rajon e më grad në dobi të duan shefat e bën kompromise Besnik i bindjeve ekspansioniste të dhe më gjerë, ai është marrë
tej. Autori i ka saj. tyre, dhe shpe- me të vërtetat, dhe formimit të tij fqinjëve të vet, të gjatë me zbërthimin e ngjar-
konsideruar të jtojnë t’ua është një ndër ta. profesional, mbështetur edhe jeve, fakteve, që lidhen me të,
gabuara orientimin Por, këtu, shtrohet përcjellin të njëkohësisht i nga ana e disa me diagnostikimin dhe
dhe aleancat e një çështje që spërkatur me disa Edhe pse diplo- pajisur me prej Fuqive të prognozat e të ardhmes së tij.
ngushta të qeverive është shfaqur “argumente”, në mat, madje nga përvojë të gjatë Mëdha të kohës.
të Shqipërisë, me rëndom si element thonjëza. më të mirët, për në fushën diplo- Autori ndjehet keq kur vëren
Serbinë. Shprehet problematik në çështjet e poli- matike dhe atë Ai mendon se se Serbia, e stigmatizuar
për nevojën e një politikën shqip- Për marrjen e tikës së jashtme të kërkimore e kriza jugosllave botërisht si autore e një prej
kthese të madhe në tare, do- vendimeve për vendit, ai flet si shkencore, am- nuk është gjenocideve më të fundit në
orientimin ballkanik mosdoshmëria e çështje me një shqiptar bassador Murati, zgjidhur ende, kontinentin e vjetër, si regjimi
të diplomacisë së tërheqjes reale, të rëndësi primor- erudit. Mban flet me kompe- sepse nuk janë që përgjaku qindra mijëra
Shqipërisë dhe vërtetë, jo sa për diale në politikën parasysh se bota e tencë për trajtuar jo pak njerëz të shtetit të vet të për-
përpiqet të argu- të fasadë, të e brendshme dhe qytetëruar prej probleme, për- çështje të lindura bashkët, trajtohet butë nga një
mentojë se përse mendimit të atë të jashtme, kohës i trajton plasje dhe ngjarje, ose të trashëguara segment i caktuar politik i
Shqipëria duhet të kualifikuar të merr peshë edhe dhe i zgjidh ato të cilat kanë një prej politikës Perëndimit, madje, si shteti
ndërtojë specialistëve të fjala e special- ndryshe nga rëndësi për zhvil- shoviniste të kyç i paqes dhe stabilitetit
marrëdhënie strate- fushës. Pa e istëve të Luigji i XIV, që limet në rajon në Serbisë ndaj ballkanik. Në të njëjtën kohë
gjike me Kroacinë shpërfillur mendi- mirëfilltë, e atyre vepronte me tërësi. popujve dhe Shqipërisë dhe disa shteteve të
dhe jo me Serbinë. min e nëpunësve që njohin në sloganin “L’Etat shteteve të Ball- tjerë, me fraza inerte,
ose funksionarëve themel aspektet c’est moi”. Bota e Por në këtë libër kanit, ose të deklamative, iu kërkohen
Për lidhjet preferen- në institucione, teorike dhe që sotme ka një është ndalur, ka inkurajuara nga pambarimisht plotësim
ciale, që disa nga midis të cilëve ka janë bartës të një qasje tjetër në veçuar sidomos llastimi i tepruar i standartesh. Edhe pse kërkesa
qeveritë shqiptare padyshim jo pak përvoje të vyer drejtimin e shtetit, ato që ndikojnë diplomacisë për standarte është e drejtë, e
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 7

Ku shtrihet Çamëria dhe historia e saj Nga Bilal Xhaferi

Ku shtrihet Çamëria dhe historia
e saj
Nga Bilal Xhaferi
KU SHTRIHET EPIRI?
Meqë në afishimin e mësipërm u
përmend Epiri, ne vijim po ju sjell
nje historik te shkurter lidhur me
kete fis ilir. Epiri eshte krahinë dhe
një nga shtetet e Ilirisë së Jugut, që
shtrihej nga malet e Vetëtimës
(Akrokeraunet antike) dhe rrjedhja
e mesme e Vjosës në Veri, deri në
gjirin e Ambrakisë në Jug, dhe nga
malet e Pindit në Lindje, deri në
brigjet e detit Jon në Perëndim.
Emërimi Epir për këtë
krahinë (në greqishte do të
thotë stere, tokë), ka qenë
përdorur në fillim nga
autorët grekësi një emër i
përgjithshëm që përcak-
tonte pozitën kontinentale
të saj përballë Greqisë
ishullore. vetëm nga fundi
i shek. VI p.e. r. ai mori
edhe kuptimin të përcak-
tuar politik.
Epiri banohej nga shumë
fise, ndër të cilët më
kryesorët ishin tesprotët,
kaonët dhe molosët. Me
gjithë disa veçori të jetës
kulturore e politike, këto
fise ishin etnikisht të një
trungu me ilirët, me të
cilët i lidhte gjatë gjithë
periudhave të historisë
së tyre, një fond i gjerë i
përbashkët traditash, që
ndryshonin nga ato të
Greqisë antike. Në të
tretën e fundit të shek. V
p.e.r.fiset epirote kishin
arritur të organizoheshin
në bashkime federative
të njohura me emrin
koine (bashkësi) të cilat
kishin sisteme të ndryshme
politike. Koinoni i molosëve
sundohej nga mbretër të dinas-
tisë së Aikidëve, ndërsa kaonët
dhe tesprotët qeveriseshin nga
dy magistart të lartë (prostatë), të
cilët zgjidheshin çdo vit nga
rrethe aristokratike. Këto bash-
kësi dolën në skenën e historisë
si forma politike më vete në
kohën e luftës së Peloponezit
(432-404 p.e.r.),kur ushtritë e
kaonëve, të tesprotëve dhe
molosëve, me sundimtarët e tyre
në krye, morën pjesë më 429
p.e.r.në ekspeditën kundër
qytetit Strato të Akranonisë,
në anën e Spartës.
Që nga ajo kohë molosët të
sunduar nga Tarypa e
pasardhësit e tij filluan të
fitojnë epërsi mbi fiset e
tjera dhe e vunë Epirin në
rrugën e bashkimit të tij
ushtarak e politik. U krijua
një organizim shtetërorë më
i gjerë, i njohur me emrin
Lidhja e Molosëve, që
përfshinte popullsi tjera
epirote, nën hegjemoninë e
fisit që i jepte emrin bash-
kësisë. Kjo përbënë etapën
e parë në procesin e krijimit
të shtetit federativ të Epirit.
Pas mesit të shek. IV. p.e.r.
Lidhja e Molosëve hyri në
sferën e ndikimit maqedon,
megjithatë sundimatarët e saj
e vazhduan politikën e bash-
kimit të vendit. Zgjerimi i
mëtejshëm i lidhjes,sidomos
pas përfshirjes në gjirin e saj
të koinonit të rëndësishëm të
tesprotëve, që u krye në
kohën e sundimit Aleksandrit
Molos (342-331 p. e. r. ), çoi
në krijimin e një forme të re
shtetërore me karakter gjith-

Dead in kavaja Albania

Erion Veliaj responsible for the death of Ar-

dit gjoklajt

What has been done in 2022 for them?

KROATET NE DHE SERBET KSENOFON KRISAFI

përligjur, shndërrohet gjithësesi në pa- që iu ka shkaktuar atyre. në mozaikun e brishtë dhe kaotik ballkan- Durrësi, Vlora e Berati të kanë zili
drejtësi, kur favorizohet pa të drejtë shteti ik. Dhe Kavaja me Peqinin fort të çmojnë
simbol i mohimit global të standarteve, Ambasador Murati edhe në këtë libër Manastiri, Ohri, Dibra
Serbia. shfaqet sërish si vëzhgues kurioz dhe i Gëzuar Festën ELBASAN! Pa ty s'rrojnë.
thellë, si analist i kujdesshëm dhe i matur Sot bëhen 111 vjet nga Shpallja e Pavar- Janë 35 firmëtarë të aktit të Pavarësisë. Është meritë e
Pavarësisht motiveve, që avancohen për në konkluzione. Kjo duket edhe kur në sisë së qytetit tonë. elbasanasit, Lef Nosi ish firmëtar i shpalljes së
përligjien e këtij qëndrimi, ai ka retiçensat e zhvillimet ballkanike dallon dorën e Nuk ishte rastësi shpallja e pavarësisë në Pavarësisë së Shqipërisë dhe Ministër në qeverinë e
veta se përse në mëndjet e disa zgjatur të Rusisë dhe politikës së saj Elbasan, si qyteti i parë që ngriti flamurin parë shqiptare, që shumë telegrame e letra të asaj
funksionarëve në Bruksel, vazhdon të endet pansllaviste, e cila, sipas tij, ka marrë shqiptar më 25 Nëntor 1912. Kështu kohe i mblodhi dhe i botoi në “Dokumenta Historike”
fantazma jugosllave, përse jugosllavizimi i trajta ekstreme të një protektorati të hapur Elbasani do të jetë qyteti që vendos gurin në vitin 1924.
rajonit rekomandohet si zgjidhje racionale. politik e ekonomik ndaj Serbisë, duke u e parë në themelet e Pavarësisë Në 2009 u gjend në Beograd, origjinali i shpalljes së
Me këtë rast përcjell te lexuesit shqetësimin shfaqur jo rrallë jo vetëm në deklarime të Kombëtare. Ishin shumë arsye historike, Pavarësisë së Elbasanit, si duket i marrë nga ushtria
se disa segmente parciale të Europës poli- egra e kërcënuese, por edhe në ndërhyrje gjeografike, shoqërore etj, pse u ngriti serbe që po hynte në Elbasan.
tike duan t’i japin Beogradit rolin e pameri- të hapura, brutale, veçanërisht ndaj Flamuri në qytetin tonë. Kjo ditë do të Për këtë ditë mund të shkruash pafundsisht, por ky
tuar të liderit rajonal. pavarësisë së Kosovës. mbetet një moment krenarie historike për shkrim i shkurtër është edhe nji kujtesë për brezat e
Elbasanin. sotëm dhe ato që do të vijnë, duke u ndjerë krenarë
Ata duket sikur harrojnë se ky i ash- Çështjet e përshkruara në librin e Ja ç’shkruan Qamil Çelirama për ato ditë: për historinë e qytetit të tyre.
tuquajtur “lider” i ka ende gjymtyrët të mësipërm, i cili i shtohet një kolane të tërë “Të gjithë patriotët e Elbasanit, sidomos 1- Aqif Pashë Biçakçiu(Elbasani)
përgjakur, iu ka shkaktuar fqinjëve shumë botimesh me karakter diplomatik, përfa- neve rinia patriotike, u aktivizuam për me 2- Flamuri, që ngriti Aqif Pasha në Elbasan, më 25
dhimbje, vuajtje, dëme. Përpara se të shfaqë qësojnë modele të spikatura studimesh, që pregatitë flamurë e shqiponja, për me e nëntor 1912
pretendime për të luajtur ndonjë rol, duhet sjellin një tematikë intersante diplomatike festue sa më mirë atë ditë”. Nderim për dhe në festimin e pervjetorit të parë të pavarësisë më
të heqë dorë nga politikat agresive dhe dhe gjeopolitike. Aqif Pashë Biçakçiun, si kryetari i parë i 28 nëntor 1913, qendisur nga Marie Buda.
ekspansioniste ndaj shteteve përreth, t’i Qeverisë së përkohëshme në Elbasan e 3- Dokumenti i shpalljes së pavarësisë së Elbasanit.
shohë dhe t’i trajtojë ata si fqinjë, duke u Autori prezantohet si mjeshtër i analizave shumë patriotëve të tjerë trima, që bënë të
përpjekur të bashkëjetojë me ta. të thelluara politike, të mbështetura në pamundërën atë ditë. Është historike ajo
vëzhgimin e zhvillimeve aktuale, në çka është shprehur Ismail Qemali në nji
Kjo arrihet vetëm pasi në Beograd të jetë përvojat historike si dhe në forcën e letër dërguar Aqif Pashë Elbasanit:
kryer një catharsis i plotë dhe i gjithanshëm logjikës konkluduese. "ç'vend do të kem unë në histori nuk e di.
i historisë ekspansioniste, të kaluar dhe Sa për ju, Aqif Pashë Elbasani, emri juaj
aktuale dhe pasi të jetë shprehur një pendim Me librin “Aleanca e duhur Shqipëri- do të jetë i shquar nëpër faqet e ndritura të
i thellë dhe i sinqertë për fatkeqësitë që iu Kroaci”, kolegu dhe miku im, riafirmohet historisë". Kurse Filip Papajani për këtë
ka shkaktuar popujve ballkanikë, pasi të jetë sërish si një diplomat me përvojë dhe ditë do të shkruajë:
kërkuar ndjesë publike dhe të jenë paguar studiues i shquar i marrëdhënieve ndërk- Ty Tirana t'ka për shembull
dëmet e pallogaritshme, morale e materiale, ombëtare, posaçërisht i atyre që zhvillohen Shkodra mëni
 P a g e 8 O u r W o r d s

Ku shtrihet Çamëria dhe historia e saj Nga Bilal Xhaferi

një federativ,por me përmbajtje
të re kushtetuese, e quajtur
Aleanca e Epirotëve, në të
cilën gjithë pjesmarrësit kishin
të drejta të barabarta. Ajo
përbënte etapën e dytë në
procesin e bashkimit politik të
Epirit. Etapa e tretë u realizua
në kohën e sundimit të mbretit
të dëgjuar epirot, Pirros (307-
272 p.e.r.). Pirroja arriti të
sundonte për një kohë jo vetëm
mbi Epirin, por edhe mbi një
pjesë të madhe të Maqedonisë
dhe të T në Lindje, si dhe mbi
krahinat greke të Am-
bakrisë, Amfilokisë dhe
Akarna-nisë në Jug etj. Gjat
sundimit të Pirros, shteti i
Epirit u bë një nga fuqitë e
rëndësishme ushtarako-
politike të kohës , që luajti
rol të shënuar në zhvillimin
e ngjarjeve në Maqedoni,
Greqi e Itali.
Pas Pirros shteti monarkik
epirot filloi të humbasë
fuqinë e mëparshme derisa
në kohën e përfaqsueses së
fundit të dinastisë së Ai-
kidëve, Deidamesë, në vitet
30 të shek. III p.e.r. U kthye
në një bashkim shtetërorë
republikan me emrin Lidhja
Epirote. Gjat kësaj kohe
(232-168 p.e.r.) Epiri kaloi
sistuata të vështira, të
shkaktuara nga pleksja e
interesave të mëdha të
kohës: shtetit ilir, atij maqe-
don dhe Romës. E gjetur në
vorbullin e kontradiktave
dhe lufërave midis këtyre
fuqive Lidhja Epirote nuk
qe në gjendje të luaj një rol
të dukshëm. Në vitin 167
p. e. r. ajo ra nën sundimin
romak dhe pas vitit 148
p.e.r. Epiri u bë pjesë e
provincës maqedone,
kurse kurse në fund të
shek. II p.e.r. formonte një
provincë më vete. Me
reformën administrative të
Dioklecianit në fund të
shek. III emërtimi Epir
ushtri edhe në trevat në
Veri të Vjosës, të cilat
formuan provincën Epirit i
ri; për t’u u dalluar nga
kjo, trevat tradicionale të
Epirit u quajtën provinca e
Epirit të vjetër.
Këto emërtime vazhduan të
përdoren gjat mesjetës nga
autorët eurodit, sipas traditës
klasike, ndërsa administrata
shtetërore bizantine njihte
vetëm themat e Nikopojës
dhe të Durrësit. Në trevën e
Epirit të Vjetër u shtri nga
fillimi i shek. XIII një for-
macion i ri shtetërorë feudal,
i cili për këtë shkak u quajt
nga shkenca Despotat i Epirit.
Nën ndikimin e autorëve
të vjetër dhe të paqartësisë
së caqeve teritoriale
gjeografike, sidomos
autorët humanist të shek.
XV-XVI, midis të cilëve
edheMarin Barleti, e
përdorën termin Epir, pa e
dalluar në të Vjetër e në të
Ri, për mbarë trevat
shqiptare, që në të vertetë
përputheshin vetëm
pjesërisht me shtrirjen e
Epirit. Që nga shekulli
XI,lidhur me afirmimin e

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Ku shtrihet Çamëria dhe historia e saj Nga Bilal Xhaferi

e para antike (dhe jo epigrafet,
shqiptarëve si faktor politik,u afirmua dhe u përtgjithësua ideogramet etj.) janë poemat epike
emri etnik i vjetër Albanon e Arbanon, i trashëguar nga të Homerit (Iliada dhe Odisea) të
antikiteti ilir. Ishte ky emër që pasqyronte relitetin etnik, i botuara nga Pisistrati në mesin e
cili u përgjithësua duke përfshirë në shek. XIV një pjesë shekullit të 6-të para ezrës sonë.
të trevave të banuara nga një popullsi homogjene etnike, Këto janë poema të "traditës
arbëreshët. gojore pellazge" të transpozuara
nga pellazgjishtja në greqishtën
nga logografë helen dhe pellazg të
MATHIEU AREF helenizuar dhe dygjuhësh. Ele-
mente të tjerë të rëndësishëm
Studim historik apo Histori e studiuar ? hedhin pak dritë mbi atë që mund
Historia është një fushë serioze dhe nuk mund të futesh në të ketë ndodhur në këto kohë të
të verbërisht pa pasur armët e nevojshme për të përballuar largëta. Këtu janë fushat shken-
vështirësitë dhe për t'iu qasur ngjarjeve që nuk i njohim core që na ofrojnë një ndihmë :
dhe të cilat nuk duhet t'i ngatërrojmë kurrë me çfarë Paleontologjia
mund të ngjajnë 2700 vjet më vonë, por duhet të mishëro- Arkeologjia
jmë sikur të ishëm aty personalisht. Ne duhet të kemi një Antropologjia
mendje të hapur, duke ditur se si të zbulojmë detajet më të Gjuhësia
vogla dhe të dhëna që mund të na udhëheqin për të shkuar Afati kohor
më tej në kërkimin tonë. Gjithashtu duhet të jemi Shkrime të lashta, duke përf-
vëzhgues të informuar dhe mendjemprehtë për të kuptuar shirë shkrime sumeriane, egjipti-
se çfarë donte të thoshte një historian ose një dëshmitar i ane, ugaritike, asiriane dhe madje
Antikitetit në mënyrën e tij të të shprehurit, të shikimit të edhe biblike (që në realitet janë
gjërave në kohën e tij sipas traditave të kohës dhe për këtë histori fetare të zbukuruara dhe
arsye … mos përfundojmë sipas pikëpamjet, ngjarjet, rajonale nga një periudhë të cak-
traditat, modat, ideologjia, kultura, zakonet e kohës sonë. tuar të Antikitetit).
Nëse nuk veproni në këtë mënyrë, rrezikoni të bëni një Nga sh. 6 p.e.s. kemi, për fat,
gabim të madh. Prandaj edhe ne duhet të mësojmë të shkrime në greqishten e vjetër (me
përshtatemi me çdo epokë të Historisë dhe t'i themi vetes origjinë pellazgo-joniane) dhe
se jemi Pellazg më shumë se 3000 vjet më parë dhe që ky latinishtën. Prandaj, me gjithë këto
nuk mendonte domosdoshmërisht si një shqiptar i sotëm. materiale, kjo punë multidisipli-
Këta Pellazgë prandaj nuk kishin të njëjtën kulturë, as të nare dhe këtë metodologji, unë
njëjtën fe, as të njëjtat kushte jetese, as të njëjtat ambiente munda të kryej një punë serioze
të sotme dhe që nuk ishin poliglotë, nuk kishin një sistem ku mund të shohim qartë se çfarë
arkivimi si i yni sot, etj. Për pak humor do të thosha se mund të kishte ndodhur me Pel-
duhet të kalojmë mijëvjeçarët për t'u bërë si një Pellazg i lazgët para pushtimit të
vërtetë në të paktën 2700 viteve më parë (fillimi i asi- "Pellazgjisë" nga pushtuesit
milimit) ! helenë në fund të shekulli i 8-të
Për më tepër, për të transkriptuar Historinë e një vendi ose para erës sonë.
të një populli kur nuk mund të konsultojmë arkivat pel- E keni kuptuar drejt se nuk po
lazgjike nga antikiteti parahelen : nuk kemi asnjë doku- citoj Historianet moderne ! Në të
ment të prekshëm (të shkruar dhe jo një epigrafi, pik- vërtetë, përgjithësisht, puna e tyre
togram apo ideogram, etj.) me origjinë pellazgjike që konsistonte në konsultimin apo në
mund të na informojnë sepse pushtuesit helenë bënë frymëzimin nga shkrimet e auto-
gjithçka për të zhdukur më të voglin dokument apo desh- rëve të tjerë modernë, të cilët i
mi tregues të qytetërimit që Helenët uzurpuan dhe monop- paraprinë duke përsëritur të
olizuan (këtu nuk do të përsëris studimet e mia për këtë njëjtën histori të lashtë, ndërkohë
periudhë të Historisë). që bënin citate në lidhje me disa
Prandaj, për shkak të mungesës së arkivave dhe dokumen- shkrime të lashta ... duke na bërë
teve të prekshme, një Historian/Studiues nuk mund të jetë të besojmë se ata i kishin studiuar
i kënaqur me këtë zbrazëti, ai duhet të kërkojë dhe të gjejë ato. Me pak fjalë, ata përsëritën,
një mënyrë për t'iu kundërvënë kësaj vështirësie. Shkrimet pa e ditur, të njëjtat gabime të
autorëve (paraardhësve të
tyre) që kanë konsultuar.
Pra, ata kryen punë që gjoja
është personale, por që
pasqyron atë të të tjerëve.
Për fat të mirë, ka historianë
të vërtetë që kanë kryer
punë personale të shquar që
kanë studiuar dhe konsul-
tuar autorët antikë. Këta të
fundit (autorët modernë
serioz) nuk janë të shumtë,
por, për fat të keq, shumica
u zhdukën rreth viteve
60/70 të sh. 20. Të vetmet
citate nga autorë modernë
që citoj në tezën dhe librat e
mi vijnë nga këta autorë,
disa prej të cilëve ishin
historianë të shkëlqyer dhe
ndonjëherë edhe vizionarë.
Sot është e lehtë të gjesh
informacionin që dëshiro-
jmë në internet...në një
fraksion sekonde...por duhet
më qënë i aftë për të ndarë
bykun nga grurin !
Fatkeqësisht në internet
mund të gjesh gjithçka dhe
të kundërtën e saj dhe duhet
të jesh në gjendje të ndash
të vërtetën nga e rreme. Ka
raportime për thashetheme
apo dëshmitarë që shkojnë
në një vend të caktuar, në
këtë rast në Shqipëri për të
zbuluar sedikush ishte me
origjinë pellazge pa dhënë
as më të voglin provë të
prekshme apo shkencore.
Disa madje shkojnë aq larg
sa të krijojnë harta artifi-
ciale (ka specialistë të
talentuar!) të manipuluara
për të justifikuar atë që ata
besojnë se është e vërtetë
ose për të kënaqur veten ose
për të rënë në sy. Duhet të
dini se hartat e para shken-
core gjeografike reale u
krijuan në sh. II pas erës
sonë nga Klaudi Ptolemeu
(100-168 pas erës sonë).
Prandaj nuk ka asnjë hartë
shkencore përpara Ptole-
meut. Pra, të gjitha hartat
e vizatuara përpara kësaj
date janë skica të përafër-
ta. Ishin Romakët ata që,
pas pushtimit të Ilirisë në -
168 p.e.s., krijuan një
hartë të krijimit të
krahinës së tyre të quajtur
« Illyria proprie dicti » :
një hartë e cunguar që
përfaqëson vetëm një
pjesë të vogël të trojeve
pellazge...dhe kjo hartë
(fatkeqësisht) përdorët
ende sot (nga historianët
dhe arkeologët shqiptarë)
për të cakuar hapësirën
ilire e cila hapësirë më
parë ishte në realitet më
tepër se gjashtë herë më e
gjërë ! Nuk kemi asnjë
hartë serioze të lashtë në
lidhje me vendet Pellazge
të lashtë, luftën e Trojës…
dhe nëse ka të tilla sot ato
janë të manipuluara, etj.
Prandaj jam i kujdesshëm
ndaj hartave të bëra para
Ptolemeut, nganjëherë
edhe pas tij sikur bënë
Romakët. Nëse sot ka
harta që kanë të bëjnë me
Pellazgët, « harta parahe-
lenike », kjo ndodh sepse
ato janë të ngatërruara dhe
të manipuluara ose të
shpikura tërësisht nga një
iluminist i vonshëm që
dëshironte të argëtohet ose
të mbrojë ndonjë kauzë të
caktuar. Pra, kini kujdes
dhe mos bini në grackën e
disa dokrave dhe manipu-
limeve.
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 9

LIGJI GREK 2636/1940 NUK KA LIDHJE ME ARVANITËT VENDAS MUSLIMANË

të vitit 1940.
kërcitjet e pasurive të tundshme e të shtyheshin derisa u vendosën në Luftrave Ballkanike, Luftës I Asllan Krasniqi i thërret Metush
patundshme të thyera në Greqi të Madhe nuk 7 Maj 1971. Shkesët u kujdesën (4) Toka të përvetsuara Botërore, në Nëntor 1940 – Prill Krasniqit
kishte vesh politik që ta dëgjonte. Në fund të që të mos përmendej çfuqizimi i me Ligjin grek 2636/1940 1941 e Gusht 1949. (Gjygji në të lidhemi të gjithë për tokën
vitit 1952, kishin mbetur 18’622 arvanitas Ligjit të Miratuar 2636/1940 në janë 260’000 hektarë. Shqipëri për ngjarjet e vitit 1997 tonë
muslimanë të dëbuar nga Çamëria në Shqipëri Greqi të Madhe dhe të mos bëhej Tatimet nga përdorimi i nuk është bërë akoma që të dalin mësimi në shkolla është pushka
që akoma kishin statusin e refugjatit me zë për arvanitët muslimanë të kësaj sipërfaqe toke për hollësitë edhe për këtë.) e kohës
nënshtetësi greke. Ligji Nr. 1654 i datës 19 dëbuar në Shqipëri. Në 28 gusht vitet 1941-2021 të pa pa arsim kombëtar nuk do të
Prill 1953 i shtetit shqiptar nën regjimin sllavo- 1987, qeveria greke njeh zyrtar- derdhura në shtetin shqip- Dhe këto janë veçan nga vlera e ecim para
komunist u dha atyre shtetësinë shqiptare me isht Shqipërinë si një vend jo tar dalin (2021-1941) pasurisë së grabitur plus vlerën e
detyrim, pa përjashtim, dhe me dijeni se Greqia armik. Shqipëria dhe Greqia *456 milion * shtuar të tyre (compound interest, Ashtu qoftë o babë Asllan
nuk ua kishte hequr nënshtetësinë. Domethënë nënshkruan më 26 Mars 1996 (260’000 /350’000) /(1940 ang.) që iu përket arvanitëve Krasniqi
atyre u mbulohej me detyrim në mënyrë të Traktatin e Miqësisë, Bash- -1913) = 1003 milion vendas muslimanë të dëbuar në i thotë Metush Krasniqi prindit
njëanshme shtetësia greke dhe njëkohësisht ata këpunimit, Fqinjësisë së Mirë franga ari me vlerë të vitit Shqipëri më 1944-1945. të tij,
bëheshin “qytetarë armiq” sipas Ligjit grek dhe Sigurisë. Ay Traktat pasi 1940. do hapim shumë shkolla, do
2636/1940. Po sipas porosisë për t’i tretur e kaloi hapat e Kuvendeve dhe E thënë në mënyrë të përm- bëjmë libra
shkëputur nga origjina, qeveria sllavo- Presidentëve të dy vendeve hyri Një frangë ari = 0.29025 bledhur, e gjithë Greqia përbën se Kosova ndryshe nuk bëhet
komuniste në Shqipëri ndërmori në vitet 1946- në fuqi më 4 Shkurt 1998. Edhe gram ar i pastër. Në datën borxhin (liability, ang.) tek Shqipëri
1973 një fushatë propagande, burgosjesh, pse ay Traktat mirënjeh të dy 11 Janar 2021 çmimi i arit Shqipëria.
pushkatimesh e degdisjesh familjare kundër shtetet, edhe pse marrëdhëniet është 59.56 US$/gram dhe Në ditar tek shkruante orën e
arvanitëve muslimanë të dëbuar. shtetërore Greqi-Shqipëri janë të 1 Euro = 1.22 US$. ATDHE GECI mësimit
plota, edhe pse Neni 15 i atij Atëherë, vlerat e ILIRIA, BASHKIMI YNË Metush Krasniqin hafijet e
Ditarët e Luftës të Komandës së Epërme të Traktati kërkonte heqjen e mësipërme së bashku janë Të gjithë po pyesin kur do të jetë përgjonin
Forcave të Armatosura Gjermane pengesave ligjore që shtetasit e (456+1331+1003 = 2810 ajo ditë Metush Krasniqi mësuesi ynë i
(Kriegstagebuch des Oberkommandos der njërës palë të gëzojnë pasuritë në milion franga ari) ai çast i ëndërruar i rilindësve të lirisë
Wehrmacht, 1940-1945) u renditën në tetë territorin e palës tjetër, akoma *0.29025 *59.56 /1.22 = kombit i shkruan flamurit kuq e zi të
vëllime nga një ekip historianësh të kryesuar çfuqizimi i Ligjit të Miratuar 39’817 milion Euro sot = cili do të jetë i ardhshmi ynë në atdheut:
nga Percy Ernst Schramm në vitet 1961-1965. 2636/1940 nuk është bërë Ligj i 39.817 miliard Euro sot. kthimin
Në ta nuk përmenden çamë apo arvanitas Miratuar i botuar në gazetën e emrit Iliri, cili i nderuar do jetë Nëse shqiponja e flamurit më
vendas muslimanë që bashkëpunonin me qeveritare greke. Duke cituar librin “Lufta e prijësi !... pyet
ushtritë e pushtimit në Greqinë Fundit” e autorit Mentor Koha e tashme dhe e shkuar po tek flamuri kombëtar unë shoh
veriperëndimore. Ndërkohë që aty përmenden, Arsyeja është se vlera e Nazarko, çmimi i atyre pyesin dritë
bie fjala, marrëveshjet për mos luftim me pasurive shqiptare të grabitura në 350’000 + 260’000 = kur do ia kthejmë emrin Atdheut Kosovë, sa të ketë jetë guri dhe
Napolon Zervën. Banditët e këtij kryen, me Greqi të Madhe para dhe në 610’000 ha tokë ishte 203 në Iliri bari
porosi, në Qershor-Shtator 1944 e Mars 1945 Nëndor 1940 bashkë me vlerën milion franga ari në vitin të gjithë po pyesin kur do të jetë zot i kësaj toke do të jetë
masakra dhe dëbime mbi arvanitët vendas që ato kanë prodhuar nga 1941. Duke marrë një ajo ditë shqiptari
muslimanë sepse këta të fundit edhe ishin ndër shfrytëzimi (compound interest, çmim mesatar toke sot kthimi në emrin Iliri na i bashkon
muslimanët e fundit të mbetur në Greqinë e ang.), dhe që duhet të kthehen, prej 22 Euro/m2 dhe 1 ha trojet Rend o rend o mësues Me-
Madhe bizantine edhe mbështetnin ULPG të është shumë e madhe. Pasuritë = 10’000 m2, atëherë Kjo nismë e rëndësishme e tush Krasniqi
drejtuar nga Partia Komuniste Greke. Edhe shqiptare që u grabitën në Nën- vlera e 610’000 ha është shqiptarëve rend o rend o kryengritës i
nëse ka patur prej arvanitëve vendas muslima- dor 1940 ishin hotele, shtëpi, 610’000 *10’000 *20 = i gëzon katër Mollat e gjakut të bashkimit
në bashkëpunëtorë me forcat e pushtimit, restorante, ndërmarrje të ndrysh- 134.2 miliard Euro sot. Atdheut në varrim të nënës së vrarë ti një
numri apo vlera e tyre kanë qenë të papërfill- me, sipërmarrje financiare, troje, Gjithsejt, vlerë toke e Atdheu ynë nuk mburret aq nga fjalë e the,
shme. Ata gjithmonë kanë qenë ose nën urdhrat toka bujqësore, pyje, kullota, tatime janë 174 miliard fuqia tij një nënë ma vratë, po Shqipërinë
e qeverisë qendrore në Athinë ose janë livadhe, pensione, para të ruajtu- Euro sot. por nga vendimi i fortë për kam nënë.
përdorur në Shqipëri. Për më tepër, veprimet e ra në banka, etj. Disa shembuj pa çështjen Iliri!...
tyre as nuk mund të krahasohen me numrin dhe llogaritur vlerën e prodhuar nga (5) Pasuritë e luajtshme Të gjithë po pyesin kur do të jetë Kosovë, janë shumë nxënësa
krimet e Batalioneve të Sigurimit apo forcave përdorimi, riqarkullimi e koha dhe të paluajtshme të ajo ditë nëpër shkolla
të tjera qeveritare greke ose me 300’000 të jepen më poshtë: Vangjel Zhapës në she- ai çast i ëndërruar i rilindësve të janë shumë mësues atdhetar që i
vdekurit prej Holodomorit të shkaktuar nga kullin XIX në Rumani e kombit dijësojnë
flota britanike në dimrin 1941/1942. Nëse (1) Vila e Hasan Prishtinës në Greqi ishin të jashtëza- kthimi i emrit të Atdheut në Kosova Shqipëri çdo ditë po
meshkujt dhe tërë popullata do kishin qenë adresën Vasilisis Olgas 32, konshme. Në 30 Nëntor emrin Iliri bëhet,
bashkëpunëtorë të pushtuesve, atëherë koman- Selanik, kushton sot të paktën 1860, ai la me testament do të jetë Himni i flamurit, Himn Lëvizja Ilire është e ardhmja
da e ushtrisë gjermane do i kishte penguar katër milion Euro. Ndërkohë, që një pasuri e madhe në Iliri!... e Atdheut!
bandat e LKDH të kryenin masakrat, dëbimet e shteti shqiptar paguan që nga viti monetare të shkonte tek Kjo nismë për kthim të emrit në
burgimet në Qershor-Tetor 1944. 1999 qera për Konsullatën e tij njerëzit e tij në Labovë të Iliri, e
të Përgjithshme në Selanik. Madhe të Gjinokastrës. Ai nderon Naimin, Gjergj Fishtën,
Vetë Ligji grek i Miratuar 2636/1940, vendimi i kërkoi komisionit të Asdrenin
i Ministrisë së Ekonomisë 14882/1947 dhe asaj (2) Shteti shqiptar harxhoi 2.5 trashëgimisë të Athinës Pirron, Gjergj Kastriotin, Adem
të Financave greke 3574/1947, si dhe Ligji milion Euro në vitin 2002 për që, pas vdekjes së Jasharin
grek i Miratuar 4506/1966 përjashtojnë shteta- ndërtesë Ambasade Shqiptare në kushëririt të tij Konstadi- dhe katër Mollat e kuqe të
sit shqiptarë me origjinë greke nga ndikimi i Athinë ndërkohë që 6.3 km më nit (i cili vdiq me 1892), të Atdheut tonë!...
Ligjit grek 2636/1940. Si rrjedhim, arvanitasit larg në rrugën Vasilisis Sofias kryente dhurimet sipas E tërë kjo tokë ku unë jam
muslimanë që janë vendas në Greqi, me është godina e ish-Legatës testamentit. Ligji grek lindur
origjinë greke, kur u bënë nënshtetas shqiptarë Shqiptare e grabitur me Ligjin 2636/1940 e pengoi
me Ligjin shqiptar 1654/1953 përjashtohen nga grek 2636/1940 dhe të cilën përsëri zbatimin e testa- prej mija vjetësh quhet Shqipëri
ndikimi i Ligjit grek 2636/1940. Domethënë, qeveria greke vazhdon ta mentit dhe trashëgimive
pasuritë e tundshme dhe të patundshme të tyre shfrytëzojë. ligjore për njerëzit e fisit gjysh e stërgjysh me pushkë janë
janë atje në vend. Duke kujtuar se regjistrat të tij. Në vitin 1955, rritur
janë të arshivuar dhe shtetësia greke për arban- (3) Duke cituar librin “Lufta e qeveria e Tiranës bëri një
itët muslimanë nuk është hequr (Figura 2), dhe Fundit” e autorit Mentor përpjekje të ngathët të pushkën e nderit kurrë se kanë
ngase kur ata u dëbuan arritën në Shqipëri Nazarko, toka shqiptare të pafrytshme për të tërhequr dhënë
vetëm me rrobat e trupit, është përgjegjësi e shpronësuara me dhunë me në Shqipëri 800 milion
qeverisë shqiptare që bashkë me qeverinë greke “reforma agrare” që nga firmosja US$ (6.36 miliard Euro
të hapi udhën që ata të shkojnë në vend e të e Shqipërisë së pavarur në Kor- sot) të cilët Vangjel Zhapa LËVIZJA ILIRE E METUSH
marrin dokumentet e tyre, përfshirë edhe rik 1913 e deri në Nëntor 1940 ia kishte lënë në ruajtje
pasaportën greke. Që të bjerë rrjeta penguese të janë 350’000 hektarë. Duke u Patriarkanës së Krishterë KRASNIQIT – Hero i Kombit-
paktën në një anë e të hapet udha,mjafton që nisur nga një llogaritje e bërë në Ortodokse në Stamboll
shteti shqiptar të nxjerrë një ligj i cili Kuvendin e Shqipërisë në 25 dhe qeveria turke ia kishte Nga
zhvleftëson Ligjin e tij 1654/1953. Sepse kjo Qershor 1925, tatimet nga përdo- ngrirë përkohësisht derisa ATDHE GECI
gjë që u rikthen vetëm emrave të arvanitëve rimi i atyre 350’00 ha për vitet t’i dilnin trashëgimtarët.
muslimanë të listës përkatëse statusin e refugja- 1913-1940 të pa derdhura në LËVIZJA ILIRE E METUSH
tit me nënshtetësi greke. Kjo çkyçje nuk u shtetin shqiptar dalin 456 milion Këto janë veçan nga vlera KRASNIQIT – Hero i Kombit-
cënon nënshtetësitë (pasaportat) e tanishme franga ari vlerë e vitit 1940. Dhe si dëmshpërblim që Nga ATDHE GECI
trashëgimtarëve dhe familjarëve të tyre. tatimet e pa derdhura për vitet Greqia e Madhe duhet t’i E tërë kjo tokë ku unë jam
1941-2021 janë (2021-1941) paguajë Shqipërisë për lindur prej mija vjetësh quhet
Me Britaninë e Francën si shkesë, *456 milion /(1940-1913) = dëmet dhe masakrat e Shqipëri
marrëdhëniet diplomatike Greqi-Shqipëri do të 1351 milion franga ari me vlerë ushtrisë së saj gjatë
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

MIHO GJINI"MJESHTER I MADH" Kujtime: NEÇO MUKO H (MARIOTI)

MIHO GJINI"MJESHTER I MADH" Pano Kokveshit e të Në vështrim të gjithë shokët e tija / Mori maleve,/ mbani vesh bie
Dhimitër Varfit (që e patëm përgjithshëm krijimtaria e flamurin në dorë/ shpallet me këmbora majave…” Dhe
Kujtime: gjallë, me po atë zë, gjer në Neço Mukos si poet një zë liria!/…….Evropa le ta natyra përreth bëhet e
NEÇO MUKO H (MARIOTI) vitin e fundit!). Mjeshtër i popullor ka në thellësi të dëgjojë/ që ka djemë gjallë, e prekshme, e shtren-
harmonisë, po edhe si saj pesë motive, të cilat Shqipëria.” E cilin nga shqip- jtë për jetën njerëzore…
Tani zbulojmë një tufë intermexosh, siç i quante ai të Maestro i dirigjimit, pa e spikatin e që është vendi tarët nuk e kanë ngazëllyer Në motivin e mërgimit,
botuara te revista teatrore “Ortza-Fortza”, të cilat u ngjajnë kursyer vokalin e tij , gjersa këtu për t’i rilevuar:Në këto vargje, ndonëse pa e jo vetëm që tregohen plagët
më shumë vodevileve të tipit “revju”, që aq shumë luheshin do të ngjirej në vitet e fundit motivin patriotik renditen ditur se ato janë të Neço e pasosura të shqiptarëve,
në ato vite gjatë luginës së lumit Vir, në Francën e Molierit. të jetës. sidomos dy këngë: njëra Mukos? por trazohen shpirtrat deri
Por Neço Muko risolli prej këndej edhe një tufë farsash që Një artist të tillë po- për Shqipërinë dhe tjetra Në motivin popullor në tragjizëm. Në një këngë
përdoreshin atje në shfaqjet gazmore të karagjozëve e të liedrik s’kishte si të mos e për Ismail Qemalin. Në shihet një gurrë e tërë të rrallë si “Pabesia” poeti
bufonatës, të cilat u pëlqyen shumë sidomos në Sarandë, admironte e famshmja Tefta këngën “Shqipëria” ai e rrjedhëse e gurgulluese që thotë se “ikij me merak në
Delvinë, Himarë, Shkodër, Tiranë e Korçë, ku ai inter- Tashko Koço. Kjo soprano cilëson Atdheun e vet “si tejshkon thuajse të gjitha zemër”, ndërsa merr me
pretonte aq bukur. Kështu, ky vjershëtor do të habiste virtuoze diti të vlerësojë tek Parisi”, jo për ndërtesat, krijimet e Neço Mukos e që vete brengën e ndarjes me
publikun e gjerë edhe si aktor komik. Rolet e tij të ky Neço Muko i Himarës zhvillimin dhe ekonominë, zënë fill me këngën vashëzën e shtrenjtë, si edhe
përshtatura, si ai i Mitrushit të zgjuar që vë në lojë dynja- vlerat e një njeriu me botë por për prehjen e shpirtit, “Varfëria”. Vargu i saj i parë, më pas dramën e braktisjes,
në, apo Barba Kolën, qejfliun e madh të grave,- mekte të madhe, e një artisti të sepse “…në folenë tënde “ Ah, moj varfëri e mjerë!” kur…harron të kthehet! Por,
publikun. Por ai kishte një repertor të gjerë dhe me këngë gjithanshëm, e një bohemi, të artë” njeriu mund të është një pasthirrmë po në këto vargje të mre-
komike e hajdutçe, të cilat ndërpriteshin diku nga ca di- aq sa interpretoi me pathos gjejë të gjitha kënaqësitë rrënqethëse. Ndërsa figura- kullueshme, do të gjejmë
alogje po aq humoristike. Ky njeri i çuditshëm njihej nga tetë nga krijimet e tij. Ishte e botës. Ndërsa në këngën cioni poetik do të përfshijë edhe virtytin e vashës së
publiku i viteve 1920-30 si N.H. ( Marioti). Si tip i i edhe ndihmesa e saj që të për Ismail Qemalin, një këndvështrim të brishtë e shndërruar tanimë në
veçantë, ishte aq human, sa mblidhte këngëtarë popullorë 53 krijimet e tij më të mira heroin e historisë më të re të paanë, ku natyra e njeriu shtatore buzë detit, duke
dhe i shpinte deri në Paris me shpenzimet e veta për të u regjistruan në pllakat e shqiptare, Neço Muko do bashkëjetojnë… “Vajza e mejtuar e qarë me “lot të
regjistruar atje në pllaka ebaniti gramafoni zërat e tyre. Me gramafonit të firmës të nënvizonte: “ Më njëzet malit” do të ketë vargje të zi”(vjersha“ E dësh-
zërat brilante të Tefta Tashko Koços, Tulla Paleologut e të “Pathe”,-emër që të kujton e tetë nëntor,/ më këmbë u tilla që mbeten si margaritarë përuara”) dhe ca me tej
Kleo Jorgos. Në një harmoni të përsosur me zërat e Llambi vendin e triumfit të Zhan ngreh Shqipëria!/ Smail në gushën e shtojzovalleve: “ akoma portretin e paharruar
Turtullit, Koço Çakallit, Mitro Rumbos, Andrea Balës, Darkës së famshme. Qemali në Vlorë,/ me Ç’erdhi prilli, ç’u shkri bora të vashës që pret mikun e

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

MATHIEU AREF
MATHIEU AREF (anatomike, biologjike, që shkon nga vendi bask "racë" por një grup etnik i studiues/historian) për të
fiziologjike) apo morfolo- (Franca vetëm sepse në një populli të vendosur.Të identifikuar lëvizjet e popujve
SQARIM në lidhje me An- gjike, evolucionare, etj. Ajo Spanjë ata priren të jenë jesh "brakicefalik" nuk parahistorikë nëpër Evropë
tropologjinë që nuk kuptohet që është kurioze që sot dolikocefalik) në Auvergne është e rezervuar për ose rajone të tjera. Kjo është
gjithmonë nga lexuesit apo përdoret antropologjia në (Francë), rajoni që shkon Pellazgët. Për shembull, e gjitha, unë do të ndalem
edhe disa historianë dhe çdo mënyrë ! Në çdo rast, nga veriu i liqenit Annecy ky fenomen gjendet në këtu sepse tema merr shumë
gjuhëtarë që nuk kanë bërë në studimet e mia në këtë (Francë) në Zvicër, Austria, Azi dhe veçanërisht në kohë për t'u zhvilluar dhe për
studimet e përshtashme. Ky nivel, është njeriu dhe Italia veriore, Istria, Kroa- Kinë. Së fundi, nuk ka të dhënë referencat e duhura.
është një nga elementet që grupet njerëzore që cia, Mali i Zi, Shqipëria dhe nevojë të jesh shkencëtar, Gjithë kjo s’ka të bëje me
përbëjnë studimet e mia për shfrytëzoj për të pasuruar Epiri : një lloj banane që por thjesht një vëzhgues hulumtimet anti-raciale të
pellazgët : parahistoria, histo- provat e mia të pakontestu- shkon nga vendi bask në analfabet për të vërejtur se Nazistëve.
ria, qytetërimi, kultura, gjuha, eshme të origjinës së Pel- Epir (ky rrip bananeje duhet ekzistojnë dy lloje kokash
antropologjia dhe mitologjia lazgëve. Prandaj flas për të zgjerohet. Ne mund të njerëzore : një formë pak a
midis të gjithë elementëve këtë subjekt veçanërisht për shohim qartë rrugën e shumë e rrumbullakët e
multidisiplinorë që pikësojnë Pellazgët “parahistorikë”. ndjekur shpesh nga bredhjet kafkës dhe një fytyrë në
tezën time. Ky studim më lejoi të e Pellazgëve ("Homo Pelas- formë V dhe se ka një
Antropologjia Shkencore zbuloja shtangimet e gus", emri personal). Pra, formë të zgjatur të kafkës
ndahet në dy pjesë ndryshme të popullit pel- falë indeksit cefalik mund ta dhe një fytyrë pak a
1. Studimi i njeriut dhe lazg nëpër epoka dhe ra- dallojmë këtë popull shumë shumë të zgjatur. Është
grupeve njerëzore. joneve ku ata u ndalën dhe të vjetër : Brakicefalia...më një dallim që nuk ka të
2. Teoria filozofike e cila e më pas u larguan diku tjetër vonë për shkak të përzier- bëjë me racën, por një
vendos njeriun në qendër të si popull nomad gjatë jeve të ndryshme etnike variacion i formës së
shqetësimeve të saj. Paleolitit. Gjatë "neolitit" ai indeksi është më pak kokës pavarësisht nga
Kjo, në tezën time dhe në librat u ngul. Në fakt, ne e identif- brakicefali.Aq sa për raca. Ky dallim i formës
e mi, është pjesa e parë e këtij ikojmë këtë popull bazuar shpjegimet paraprake. së kokës përdoret nga të
elementi që unë shfrytëzoj : në kafkat e fosilizuara Duhet theksuar se të qenit gjitha Policitë në botë
studimi i qenies njerëzore dhe i ndonjëherë dhe kafkat që "brakicefalik" nuk do të (Antropometria) dhe për
grupeve njerëzore në të gjitha zbulojmë në një trajektore thotë domosdoshmërisht sa më përket mua (si
aspektet e tyre, fizike
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 1 1

MATHIEU AREF ROBERTO VECCHIONI E TE TJERE KANE NEGLIZHUAR PREJARDHJENE GJUHES

MATHIEU AREF
ROBERTO VECCHIONI E
TE TJERE KANE
NEGLIZHUAR
PREJARDHJENE GJUHES
SHQIPE
E shpërndava këtë artikull të
italianit Roberto Vecchioni sepse
personifikon të gjithë ata që kanë
lënë pas dore, braktisur ose
keqzotëruar njohuritë e gjuhës
shqipe dhe të popullit të saj :
origjinën e historisë së saj,
lashtësinë e saj etnolinguistike
(substrati pellazgjik), rregullat e
saj gjuhësore (gramatika,
njërrokshësia e saj, leksiku i saj i
pasur) origjinaliteti dhe partiku-
larizmi i saj midis gjuhëve bazë
evropiane (përjashtuar gjuhët që
mbërritën vonë në Evropë :
finlandishte, estoneze, hunga-
reze, sllavo-bullgare, etj.).
Përfundim : konfuzion,
paqartësi, pasaktësi, mungesë
kërkimi specifik, objektivitet dhe
largpamësi. Rrjedhimisht,
gjithçka nisi nga qytetërimi grek
dhe qytetërimi romak : ata
ndoqën vetëm një rrugë pa
u menduar apo përpjekur
të zbulonin nëse nuk
kishte rrugë të tjera për të
eksploruar. Kjo është
arsyeja pse Historia dhe
Gjuhësia Evropiane janë
errësuar nga kjo gjurmë e
rreme, e cila na ka çuar
drejt një qorre sokak : në
mungesë të gjetjes së një
gjuhe amtare, ata kanë
krijuar "indo-
evropianishtën" dhe
origjinën e tyre (greke dhe
romake) të Historisë së
Evropës që është anash-
kaluar apo edhe përbuzur
për mospasjen e
mungesave dhe kërkimeve
të mëtejshme.
Nga njëra anë janë shumi-
ca e gjuhëtarëve që nga
shekulli i 19-të duke
përfshirë Saussure si edhe
Johann Herder, Wilhelm
Humboldt ose vëllezërit
Schlegel pastaj Franz Bopp
(krijuesi i gramatikës kra-
hasuese), Ramus, Xylander…
të cilët kishin dekretuar se
“gjuha shqipe është gjuhë më
vete” në “sistemin e tyre in-
doevropian”. Nga ana tjetër,
edhe shumë historianë dhe
gjuhëtarë modernë kanë
dekretuar se "Pellazgët janë një
popull parahelen i zhdukur pa
lënë gjurmë" !... Këto dy
pohime të gabuara dhe të
papajtueshme fillimisht për
gjuhën shqipe dhe më pas për
Pellazgët (paraardhësit të
Shqiptarëve) janë në origjinën
e rafteve të njerëzve më të
lashtë dhe të gjuhës më të
vjetër të Evropës. Që atëherë,
studimet dhe kërkimet serioze
u zbehën apo edhe u ndalën. Le
të shtojmë pasojat e këtyre dy
gabimeve, të cilat e privuan
historinë dhe gjuhësinë nga dy
elementët më të rëndësishëm të
"qytetërimit evropian" dhe na
penguan të zbulojmë
marrëdhëniet e brendshme
midis këtyre dy elemente-
ve : Pellazgëve "populli më
i vjetër evropian" i njohur
nga autorët e lashtë. dhe
shqipja gjuha më e lashtë
dhe “gjuha mëmë e Eu-
ropës”.
Ja çfarë iu përgjigja
shkrimit të Roberto Vec-
chioni :
“Kam më shumë se
pesëdhjetë vjet që them se
gjuha pellazgo-shqipe është
gjuha amtare e Evropës (një
fosil i gjallë). Bopp kishte të
drejtë por nuk bëri studime
të thelluara për gjuhën
shqipe. Dëshmova gjithash-
tu se etruskishtja, trakishtja,
ilirishtja, dako-getishtja,
mesapishtja, iapigjia,
dauniane, pikeniane, peuce-
tiane... vijnë nga i njëjti
trung gjuhësor i pel-
lazgjishtes së lashtë që është
në origjinën e jonishtjesh,
eolishtjes, arkado-qipriote,
greqishtes dhe latinishtjes vjetër evropian që unë e quajta
dhe etruskishtja nuk është "Homo Pelasgus". Ky do të
gjë tjetër veçse pellazgjisht- jetë shpërblimi im i fundit para
ja. Për më tepër, autorët e se të vdes.
lashtë grekë i quanin
Etruskët “Pellazgë/
tirhenë” (latinisht : Etrusci –
Tusci). Unë kam krijuar një
leksikon pellazgo-shqip ku
deshifroj dhe shpjegoj
antroponime, toponime,
oronime, eponime dhe fjalë
të ndryshme nga gjuhët e
lashtësisë (etruskisht, baske,
keltisht - anglo-saksone,
bretonisht, rumanisht, etj.)
falë Shqipës veçanërisht
Gegët e veriut dhe të lindjes
së Shqipërisë...shihni librin
tim të parë : Shqipëria
(Historia dhe Gjuha) ose
Odisea e pabesueshme e një
populli parahelen, Paris
2003/…2007 përkthyer në
shqip). Bota gjuhësore ka
filluar të zgjohet duke pritur
që të zgjohet edhe për
Pellazgët, populli më i

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

Akademik Flori Bruqi:

Akademik Flori Bruqi: dëbimi masiv i shqiptarëve në synonte shtrirjen në tokat shqiptare. Pra cilët serbët nuk kanë ditur kurrë, t’i marrin me vete. Që faktikisht kur
Dëbimi i shqiptarëve nga Sanxhakun e Nishit… Shqipëria gjendej në një mostre të frik- kurse tani në këto fshatra nuk ka bëhet kjo rikujtuese është një rikujtuese
Sanxhaku i Nishit, ai i shme që do të ndihej shumë shpejt mbetur asnjë shqiptar. Prandaj askush shumë e dhembshme për egzodin e
Novi Pazarit si dhe numri Është periudha kur dhuna ma- pikërisht gjatë krizës së lindjes. Më nga serbët nuk dinë si quhen ato shqiptarëve nga trolli i tyre etnik. Edhe
i shqiptarëve në botë sive e ushtrisë serbe ranë si 1877, Rusia Cariste i shpall luftë Peran- fshatra. U dogjën e u poqën me zjarr e studiuesi zoti Adem Ajvazi, ka thënë se
Zërat, lotët, klithmat e gjeraqina mbi popullsinë e dorisë Osmane, ndërkohë që paralelisht hekur më shumë se 700 vendbanime në mënyrën më brutale brenda një kohë
dhimbjeve të mijëra pafajshme shqiptare. Zona të duke kuptuar dobësimin e tyre u hodhën shqiptarë si në Toplicë, Nish Vranjë e shumë të shkurtër ushtria serbe i detyroi
njerëzve u fshehën e u shkatërruara dhe të masakruara, edhe Serbët e Malazeztë, që u nisën për Leskoc , kurse bota përparimtare e dhunshëm gra, fëmijë e pleq e banorë në
mbuluan kujdesshëm nga duke lënë pas veç gjurmët e shpërbërjen e Sanxhakut të Nishit me Evropës plakë nuk reagoi fare kundër tërësi të dalin vetëm me rroba të trupit. –
dëbora e acari i hidhur i shqiptarëve të dëbuar me dhunë dhunë. Janë rreth 740 fshatra shqiptare, atij kursi kriminal serbo-rus. Shefki Organizoi gjoja se në emër të ikjes së
mesditave të vitit 1877- nga trojet e tyre etnike. Pikërisht që u boshatisën plotësisht. Banorët e tyre Ukaj shkruan: “ Muhaxhirëve” në atyre ku zhvillohen luftimet organizoi
1878. … këtë gjurmë e ndoqa për ta u dëbuan me dhunë, kurse një pjesë Kosovë duke folur për këtë rast ka ikjen në mënyra të ndryshme me karroca
risjellë historinë dhe atë që nuk mundi të vendoset në zonat e tjera. Por thënë se nga të parët kishte dëgjuar, kuajsh e çerre të ndryshme mirëpo qëlli-
Asnjë mundësi tjetër nuk është e shuar ende në këto terri- pati edhe shumë të dëbuar, të cilët vdiqën se atë kohë kishte ndodhur që nënës i mi ishte që sa më shpejt të zbrazej ajo
iu dha karvanit të shqip- tore. Në vitin 1875 shpërtheu nga uria dhe të ftohtit në atë rrugëtim të kishte rrëshqitur fëmija prej dorës dhe tokë që sa më shpejt të kryhet puna sipas
tarëve për dëbimin e tyre Kriza e Lindjes, me kryengritje kobshëm. Dëshmitë janë jo thjesht nga acari dhe bora e madhe fëmija ka tyre, me qëllim që mos të ketë më im-
me dhunë mga trojet e të mëdha anti -osmane në Bosnjë rrëqethëse por thuajse të pabesueshme mbet në borë dhe nëna nuk ka mundur plikime ndërkombëtare. Jo vetëm që
veta stërgjyshore, veç dhe Hercegovinë. Ato u pasuan për shkak të nivelit të dhunës, që vështirë të kthehet dhe ta marrë fëmijën e vet. asgjë nuk u ndal, por Traktati i Shën
largimit të tyre të pa kthim nga revolta e shumë popujve të të besohet se njerëzit, mund t’jua bëjnë Thonë edhe sigurisht kjo është ekzak- Stefanit në mars të vitit 1878, si dhe pas
nga tokat në Sanxhakun e tjerë, siç ishin Bullgarët, e një vit njerëzve të tjerë një gjë të tillë… te: Pasi kur turqit kanë bërë regjistri- Kongresit të Berlinit zyrtarizuan projek-
Nishit… më pas (1876) edhe serbët e Shqiptarët e zhveshur e të zbathur, nëpër min e popullsisë kanë shtu në evi- tin serb duke iu dhënë këtyre të fundit të
malazezët. Të tilla pati edhe në të ftohtit e acartë të dhjetorit i braktisën dencë se atje iu ka mbetur edhe maca gjitha këto territore me popullsi shqip-
Pas atyre ju mbeti Shqipëri edhe pse ndrojtja ishte nga dhuna shtëpitë e tyre. Atë natë e qeni dhe të gjitha bagëtitë. tare: Nishi, Toplica, Jablanica Masurica e
gjithçka: Shtëpitë, shumë e madhe për një arsye të vdiqën shumë gra e pleq, e shumë fëmijë, me radhë. Tashmë duheshin t’i përshtate-
kullat ,oborret, fushat dhe thjeshtë. Grekët në vitin 1844 të hedhur e të ngrirë grykës së Gërdelicës “ Popullata e pafajshme atëkohë janë shin realitetit të ri të imponuar. Ushtritë
varret e të parëve të tyre… patën shpallur atë që njihej si deri në Vranjë e Kumanovë. Shumë nisur me çerre ashtu siç kanë mundur serbe nuk kishin më pse të fshiheshin dhe
“Projekti i Megalidesë”- pra fëmijë që ishin në shpinë të nënave u me shpëtu fëmijët dhe është për t’u mund të vijonin qetë spastrimin etnik të
Akademik Flori Bruqi Pushtimin e Jugut të Shqipërisë. ngrinë dhe vdiqën. Kishte raste të shumta çuditur si kanë arritur të shpëtojnë plotë nga popullsia autoktone. Dhe
Në të njëjtën ditë edhe serbët u kur edhe pleqtë vdisnin nga të ftohtit. fëmijët edhe pse një pjesë e fëmijëve askush nuk mund të thotë një shifër të
Kanë kaluar 140 vjet nga trumbetuan në atë Certanjën, që Këto janë fshatrat e shqiptarëve, për të kanë mbetur, sepse nuk kanë arritur saktë të të dëbuarve me dhunë. Autor të
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

SHQIPONJA DYKRENORE ILIRE ME LASHTESI ,6 SHEKUJ PARA EPOKES SE RE

SHQIPONJA DYKRENORE tubime shkencore kombëtare e shekuj, do parë dhe do Nëse mund të konstatojmë se shumë pak të dhëna të shkruara historike, dhe
ILIRE ME LASHTESI ,6 ndërkombëtare, është autor i mbështetur në shtyllat krye- këto rezultate janë të pamo- pohon, se është mbështetur sidomos në traditën
SHEKUJ PARA EPOKES SE RE pesë veprave monografike. Ai sore mbi të cilat mund të hueshme, megjithatë nuk bën gojore, etnologjinë, ornamentikën dhe
JAHO BRAHAJ është i njohur edhe për përkush- shtrohet çështja, ku pa u përmendur edhe një e arkeologjinë. Për lexuesit tanë janë tërheqëse
timin e tij të madh për mbizotërojnë kulti i së kalu- dhënë me interes për këtë dhe interesante të dhënat për shqiponjën dykre-
Shqiponja, e njohur si simbol i lirisë trashëgiminë e mbetur do- arës dhe kulti i trashëgimisë. monografi: çka ndodhi me nare nga shek. XII para epokës së re, e
dhe i trimërisë, e vështruar në rëshkrim të Shtjefën Gjeçovit. Autori Jaho Brahaj e ka shqiponjën nëpër shekuj, dëshmuar në periudhën e Perandorisë Hitite,
etnokulturën shqiptare ndër shekuj, Ka botuar katër vëllime të parasysh se këto dy kulte janë sidomos në periudhën nga (në territorin e Turqisë së sotme), po
do parë dhe do mbështetur në Kollosit të traditës. Për përkush- të pranishme gjatë gjithë viti 1444 e deri më sot, si njëkohësisht ose pak më vonë edhe në Meso-
shtyllat kryesore mbi të cilat mund timin e tij në fushën e dijes dhe shekujve në traditën tonë mbijetoi dhe pse nuk u potaminë e lashtë, në territorin e Iranit të
të shtrohet çështja, ku mbizotërojnë për rezultatet e mbërritura është etnokulturore, kurse shqipon- harrua? Kjo ishte edhe pikë sotëm. Shqiponja dykrenare, gjashtë shekuj më
kulti i së kaluarës dhe kulti i fitues i çmimit të dhënë nga ja aty zë një vend të nismëtare e hulumtimit të vonë, e dëshmuar edhe në Iliri, paraqet një fakt
trashëgimisë. Akademia e Shkencave dhe rëndësishëm. Edhe në para- autorit. të rëndësishëm historik. Shqiponja me dy
-Shqiponja dykrenore në strukturat Ministria e Kulturës (1997). thënie e studimit, Bardhosh krerë, nga shek. VI para epokës së re, në Iliri,
e trashëguara shpirtërore e materiale Gaçe, vlerëson se kjo mono- Studiuesi Jaho Brahaj, autori ka vazhdimësi të pandërprerë te shqiptarët e
të popullit tonë -Shqiponja dykrenore ilire me grafi është e para e këtij lloji, i monografisë Flamuri i sotëm. «Shqiponja dykrenore nuk u ruajt dhe
lashtësi, që nga 6 shekuj para e mbështetur kryesisht në kombit shqiptar. Origjina, nuk u trashëgua nga hititët në vazhdimësi, as te
Autori Jaho Brahaj, i pranishëm që epokës së re e deri më sot strukturat shpirtërore e mate- lashtësia, me guxim ka iranianët. Ajo u ruajt që nga shekujt e
disa dekada në studimet shqiptare riale, të trashëguara, dhe se punuar në kronologjinë e mijëvjeçarit të parë para e. së re vetëm në
në fushën e gjurmimeve të Shqiponja, e njohur si simbol i për herë të parë tregohet jetës së shqiponjës, si kult truallin ballkanik nga Arbërit dhe nga Bizanti.
heraldikës shqiptare dhe të etnokul- lirisë dhe i trimërisë, e vështruar zanafilla e traditës dhe hyjni te parailirët dhe Ajo, si simbol, u përhap me shpejtësi në mbarë
turës, në gazeta, në revista dhe në në etnokulturën shqiptare ndër mijëravjeçare e shqiponjës. ilirët, për të cilët thotë, se ka Europën» (f. 10), shpjegon autori i kësaj

Akademik Flori Bruqi:

ndryshëm japin të dhëna të ndryshme,
sepse asnjëherë nuk është lejuar, apo
ndërmarrë një studim i organizuar nga
Institucionet Shkencorë jugosllave apo
Krahinore të Kosovës. Mendohet se janë
rreth 300 mijë shqiptarë, që lanë trojet e
tyre, nga të cilët mëse 70 mijë janë vrarë,
masakruar apo kanë vdekur edhe rrugës.
Ka mjaft studiues të tjerë që këto shifra i
quajnë të minimizuara apo të deformuara,
duke pretenduar se numri është edhe
shumë më i madh”, -shkruan studiuesi
Adem Ajvazi. Publicisti Shefki Ukaj
sërish ka treguar se të gjitha informatat,
1% deritashme që janë të verifikuara dhe
që i posedojnë Arkivi i Kosovës, flasin
për 700 vendbanime, ku ka ndodhur
spastrimi etnik në një territor prej 11 mijë
kilometrash katrore d.m.th edhe ma i
madh se territori i sotëm i Republikës së
Kosovës. Ky territor me histori të thellë,
kryeqendrën e kishte Nishin, i cili
ndodhej rreth 200 kilometra nga Beogradi
e ku do të niseshin edhe hulumtimet në
teren. Po ashtu edhe gazetari shqiptar zoti
Marin Mema, i cili edhe ka realizuar këtë
histori të dhimbshme, ka treguar se Nishi po pronarët e rinj. Konsulli i keq, kjo pjesë ose mbulohet, Thuhet se Kalaja është
ashtu kishte gjurmët e veta historike… Turqisë në Nish shkruan ose manipulohet, ose nuk ndërtuar e rindërtuar disa
për lagje të veçanta ku tregohet kurrë e plotë. A thua herë nga Romakët, Bizantët,
Gjurmë shqiptare- nga “Nishi tek Molla e ndodheshin deri në 300 e sikur nuk ka ekzistuar kurrë. Sllavët Bullgarë, Serbët e
kuqe “ më shumë shtëpi shqip- Nishi apo Najsusi, siç njihet Osmanët, por askund nuk
tarësh. Ato ishin prona të në antikitet, është vendlindja përmendet, që themeluesit e
Zoti Mema në emisionin e tij Televiziv ka pasurish, të cilët u detyru- e Konstandinit të Madh, kësaj kalaje ishin Ilirët.
thënë:”se shumëçka është shkatërruar, si p.sh an më pas të linin apo Perandorit Ilir, që e themeloi Fundja logjika është e
Varrezat e vjetra të shqiptarëve, por jo shisnin gjithçka, dhe të Konstandinopojën thjeshtë. Kur Romakët
gjithçka është zhdukur, duke filluar nga kalaja iknin në Turqi, apo të (Stambollin e sotëm). Në erdhën në këtë vend çka
tek figurat historike, apo tek investimet e merrnin rrugën në këmbë periudhën e tij, persekutimi i tregohet edhe nga këto
kryera nga shqiptarët para largimit të tyre. drejt trojeve të tjera me ashpër ndaj të krishterëve, stelat mortore, atëherë lind
Këto janë vetëm disa elemente që lidhin shqiptarë. Të tilla lagje morri fund. Perandoria pyetja, se cilët ishin banoret
qytetin e Nishit me banorët e dikurshëm me kishte kudo në Nish nga të Romake u riorganizua, në vendas”?- ka thënë gazetari
shqiptarët. Të mos harrojmë që në këtë qytet cilat siç theksohet nga planin Ushtarak dhe shqiptar Marin Mema.
deri më 1878 jetonin mëse 2.000 mijë familje burimet e kohës, mbetën ekonomik. Ndaj ai edhe sot Arkeologu shqiptar akade-
shqiptare. Ndryshe nga sot ku është edhe pa u shembur jo më shumë konsiderohet si njëri prej më mik prof.dr. Neritan Ceka
vështirë të ndjekësh pas këtë gjurmë. Foto- se 20 shtëpi. Megjithatë të mëdhenjve të historisë. ka thënë se në të gjitha
grafitë e vjetra të qytetarit tregojnë një tjetër historia e qytetit shkon Drejtimi i Konstadinit të burimet antike del se ishin
fytyrë të tij, që sot është vështirë e identif- shumë më thellë, që në madh në mbi 30 vite të she- Dardanët ata që jetonin aty.
ikueshme monumentet: objekte të ndryshme e kohët më të lashta. Është kullit të IV lidhet me një “ Nuk ka popullsi tjetër, që
deri varret e shqiptarëve janë shkatërruar. fakt se Kalaja e Nishit ka periudhë kur dyndjet skllave në ngjarjet e shekullit të III.
Vetëm xhamia e ndërtuar nga Islam Aga i themele, që i përkasin donin ende qindra vite që të Bile mund të themi se është
Gjakovës qëndron ende në këmbë. Duket e periudhës së Dardanëve, nisnin. Edhe vet Nishi ka një zona më e hershme, që
pabesueshme të mendosh se deri në vitet 1877 çka konfirmohet edhe nga histori të tillë, por reklamimi përmendet si Ilire që në
-1878, jetonin një numër i madh shqiptarësh. zbulimet e shumta bëhet vetëm në atë pjesë, që u shek e V, Erodoti i vendos
Lagjet e tëra u shuan, ndërsa shtëpitë bujtën arkeologjike. Por për fat të inversion autoriteteve serbe. Ilirët në lumin ‘Angrus’, që
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 1 3

SHQIPONJA DYKRENORE ILIRE ME LASHTESI ,6 SHEKUJ PARA EPOKES SE RE

monografie. jallet në valle, e luhej kur
hapeshin varre simbolike
Veçohet edhe mendimi për shqiponjën, që shkon drejt qiellit, (kushtimore), sipas studi-
për ta drejtuar diellin, por edhe për të ndriçuar botën e uesit Ramadan Sokoli,
përtejme, e cila në objekte kulti e në artin popullor, te shqip- është pjesë e vazhdimësisë
tarët, është e pranishme para se të përdorej në flamurin e së jetës së këtij shpendi
tyre, sipas agumenteve të autorit (f. 9). Shqiponja si kult ilir- simbol ndër shqiptarë, si
shqiptar me koka të kundërta është simbolizim i diellit në dy dhe riti i bukës së re,
lëvizjet e tij. zbukurimi i saj, në shenjë
të gjallërimit të natyrës, që
J. Brahaj ka shfrytëzuar mirë edhe përrallën shqiptare Tri i këndohet edhe në Ciklin
jetët, ku vihet në spikamë edhe roli i shqiponjës si hyjni dhe e Kreshnikëve.
si kult. Edhe Vallja e shqiponjës në Pukë, që vdes dhe ring-
Në këtë monografi autori jep të
dhëna për simbolin e shqiponjës
me dy krerë në Bizant, te rusët, te
austriakët, te serbët etj., kurse tek
shqiptarët është më i vjetri flamur
në Evropë me shqipe dykrenore,
në vijimësi të pandërprerë për pesë
shekuj. «Shqiponja dykrenare në
stema dhe në flamuj mesjetarë tek
shqiptarët është bashkëkohëse me
Paleologët bizantinë, por është e
sigurt se tek arbrit është shumë më
përpara serbëve, rusëve, Habs-
burgëve të Austrisë, Perandorisë
së Shejtë Romake etj.» (f. 10). shqiponjës me dy
krerë; shqiponja në
Ky studiues ka paraqitur të monedha ilire;
dhëna edhe për fisin ilir të mozaiku i shek. IV
Japodët, që e kishin shqiponjën në Besianë
dykrenore në urna (varre guri ku (Podujevë); skenë me
depozitohej hiri i të vdekurit) shqiponja; unazën me
nga shek. VI para e. re; hajmalia shqipen me dy koka,
të fiseve ilire të fillimit të shek. IX,
mijëvjeçarit I para e. s., me Kaninë,Vlorë (f. 25-
kryeshpendin me dy koka; 36) etj.
tokëza ilire me motive të

SHQIPONJA DYKRENORE ILIRE ME LASHTESI ,6 SHEKUJ PARA EPOKES SE RE

Në monografinë Flamuri
i kombit shqiptar.
Origjina, lashtësia, autori
jep të dhëna të rëndësish-
me dhe praninë e
shqiponjës në xhubletë,
me një kokë e me dy
koka; në djep, sepse ajo
ruan derën, shtëpinë,
djepin; në brez, në six-
hade, xhupetë, xhybe,
xhoke, pështjellak etj. (f.
35-57).
Kjo vepër ka të dhëna me
interes edhe për
shqiponjën dykrenare në
emblema: emblema e
Derës shqiptare Gropa e
Ohrit shek. XIII, emble-
ma e L. Dukagjinit;
emblema e Gj. Arianitit,
sh. XIV; emblema e
Buzezezëve, shek. XIV;
shqiponja te Principata e
Arbërit, te Dera e Kastri-
otëve etj.
Shqiponja në objektet e
kultit kristian: Sarandë,
me një kokë, shek. XIII;
kryqi i zbuluar në
Butrint, fillimi mesjetës;
shqiponjë me dy krerë në
Kishës së Kalkondit,
Myzeqe, drugdhendje;
shqiponjë me dy krerë në
Kishën e Shën Kollit,
Ohër etj.; shqiponja me
dy krerë në Manastirin e
Mbigurit, Dibër;
shqiponjë me dy krerë në
Kishën e Jashanicës së
Epërme, Kosovë (f. 40-
49).
-Flamuri ynë kombëtar
nga viti 1444 e deri në
ditët e sotme
Nëse sipas Mark Titrës,
përveç karakterit etnik,
funksioni etnoveçues,
etnondërgjegjesues dhe
etnointegrues, shqiponja
është me peshë të
veçantë në studimet
etnokulturore shqiptare,
këtë funksion do hetuar
edhe te flamuri ynë,
simbol i kombit, e këtë
detyrë ka bërë përpjekje
që ta realizojë edhe
studiuesi Jaho Brahaj në
monografinë e tij
Flamuri i kombit shqip-
tar.
famuri-jaho3_FB
Origjina, lashtësia. I mbështetur
në rezultatet e derisotme, e duke
i pasur parasysh sidomos autorët
tanë, që nga Marin Barleti e deri
te brezi i studiuesve të sotëm, ai
përsëri e vërteton tezën e tij për
vazhdimësinë e këtij simboli
kombëtar të shqiptarëve.
Në vijim janë me interes të
dhënat dhe publikimi i flamurit
të Lidhjes së Lezhës, të vizatuar
në një hartë të vitit 1459, kohë
kur jetonte Skenderbeu;
shqiponjën heraldike të Kastri-
otëve të shek XIV-XV në
afreskun e Kishës së Rodonit;
një vepër përkujtimore e vitit
1500 me shqiponjën e Kastri-
otëve, në Napoli, për peshkopin
Konstandin Kastrioti (f. 82);
shqiponja dykrenore e veprës së
Barletit 1508; shqiponja
dykrenore në vulën e Pleqësisë
së Arbrit, më 1593; kapedanët
arbër me flamur në Evropë, ku
do ta veçoja rastin e përdorimit
të flamurit në shek. XVI nga Pal
Gjini, kapedan në shërbim të
Venedikut; dëshmi për përdo-
rimin e flamurit në shek. XIX;
flamuri në vitet e Lidhjes Shqip-
tare të Prizrenit; flamuri i vitit
1899, i qëndisur nga Seid Naj-
deni (Hoxhë Voka); flamuri më
1900-1908; skicë e flamurit të
arbëreshëve të Sicilisë, më 1910;
flamuri më 28.11.1912; sopatat e
Liktorit dhe ylli mbi flamur në
vitet ‘40 etj.
Në këtë vepër ka peshë edhe
paraqitja kronologjike për përdo-
rimin e flamurit në viset shqip-
tare të mbetura dhunshëm jashtë
kufijve: ndalimi sekret i flamurit
në janar 1945 nga KQ i PKJ dhe
i Shtabit Suprem (f. 166); përdo-
rimi i tij më 28 nëntor ‘44 dhe
kremtimi i lirë në tërë Kosovën;
përdorimi i flamurit të ndaluar
më 11 mars 1945 në demon-
stratën e Gjakovës, organizuar
nga organizata NDSH-ja.
Autori pohon, se kjo demon-
stratë shënon edhe manifestimin
e parë publik kundërpushtues të
Jugosllavisë me simbol
kombëtar (f. 167); Kosova 1947
-1967, pas prishjes së
marrëdhënieve politike me
Tiranën; ndalimi me ligj i
flamurit shqiptar në Jugosllavi
dhe dënimi me burg për vepër
penale, si dhe përdorimi i tij i
fshehtë; demonstrimi me flamur
kombëtar më 6 tetori 1968 në
Prizren për të drejta kombëtare
etj. janë një pasqyrë
kronologjike e jetës së lirë
dhe të ndaluar të flamurit
tonë ndër shekuj, për të
cilën mund të shkruhet një
monografi e veçantë.
Libri, përveç fotografive
të shumta, që këtë vepër e
bëjnë të afërt për të gjitha
shtresat e lexuesve, ka një
përfundim dhe një biblio-
grafi për literaturën e
përdorur, ku, natyrisht, e
ka vendin edhe një rezyme
në një gjuhë botërore dhe
regjistri i emrave, që kësaj
vepre do t’ia shtonin
vlerën.
Rezultatet e deritashme të
studiuesit Jaho Brahaj dhe
monografia e tij e fundit,
për flamurin tonë
kombëtar, na bindin se
nuk mund të shkruhet për
përpjekjet dhe sukseset e
mbërritura ndër ne në
fushën e haraldikës, të
etnokulturës, të studimeve
historike mesjetare, po as
për dorëshkrimet e
Shtjefën Gjeçovit, pa e
përmendur edhe punën e
përkushtimin e Jaho
Brahajt, studiues që ka
punuar dhe punon me
shumë zell e vullnet në
biblioteka, në arkiva e në
terren dhe prej tij, nat-
yrisht, presim edhe re-
zultate të reja, që i çojnë
përpara studimet al-
banologjike.
Prof. Dr. Zymer Neziri
Instituti Albanologjik i
Prishtinës
MIHO GJINI
"MJESHTER I MADH"
Homazh për
“Vullnetarin e Enverit”
Mbrëm na iku edhe kom-
shiu im i mirë Janaq
Qirici, një mjeshtër rob-
aqepës e merakli, me
brengën se mbeti këtu
gjithë jeten, si e “dërguan”
vullnetar, ata të Vlorës e
nuk u kujtuan më që ta
kthenin! E mua më
thoshte së kisha shkruar tri
libra për Piqerasin e
asnjëherë nuk isha kujtuar
të shkruaja edhe dy rradhë
për të. Se qe një robaqepës
“duar art”, midis të
rrallëve këtu dhe nuk e
shtynte dot jetën me “mballoma”.
Nga që i dukej se edhe vetë jeta qe
e “arnuar” vetëm me
“mballoma!”. Kështu që asqë i
venin për të qepur diçka edhe ata
“vullnetarët e tjere qe vinin nga 15
ditë për të “hapur taraca në mal”
si kinezët e pastaj, dekada më
vonë, ai do të shihte që “Mali polli
një mi” I miri Janaq që e mori dhe
makinën qepëse “SINGER” më
vete dhe ju ndryshk në Piqeras,
teksa askush nga ata të Vlores qe e
derguan “vullnetear , kot së koti,
as qe e kujtuan më! “Ti bëre burg
nga Diktatori,-me thoshte ai,- dhe
e pate nje datë këthimi, po une
nuk e pata atë!. E,-" po i thoshnja
une dy muaj me parë, tek e gjeta
ne shtratin e lëngimit, edhe vdekja
e ëmbël është, me ç'kemi hequr,
nga që na rrethojnë të dashurit
tanë, kjo çikë grua, me fëmijë,
nipër e mbesa…Se, edhe unë hoqa
jo pakë e i kam thënë sime shoqeje
Arëzës, me shaka, që te më verë
persiper një LIBËR, si të ikij prej
këndej"!”...E shoqia e tj, Luiza,
qeshi hidhur e tha:”Po ketij “të
ngjyerit”, që mbeti kërrusur tërë
jetën me gjërpërë e pë ndër duar,
për të kënaqur të tjerët, ç'farë ti
vëmë persiper, makinënen
qepëse?! Ej, jetë,o JETË! Gjithsesi
JANAQ QIRICI la pas një dashuri
të madhe, nga i madh e i vogël që
iu ndodhë pranë e u qepi diçka, që
i sido që ishte koha, prej këtij
njeriu të heshtur e zëmër bardhë!
U PREHSH NË PAQE O NJER! I
MIRË!
Piqeras, Himarë, më 17 nëntor
2023
Shënime etnogjuhësore
MATHIEU AREF
Gjatë mijëvjeçarëve ose shekujve
të kaluar, një gjuhë mund të
transformohet pak, mesatarisht ose
plotësisht në varësi të kushteve
mjedisore dhe kulturore dhe sot
sipas kufizimeve të tjera
(gjeopolitike, pushtime të ndrysh-
me, etj.) në varësi të karakteristi-
kave të veçanta (relieve të
pjerrëta, etj.). ) të çdo populli dhe
mjedisit të tij.
PRA asnjë gjuhë në botë nuk është
e përjashtuar nga ndërhyrjet e
huaja gjuhësore (përveç zonave të
largëta të botës të erës primare që
kanë ruajtur zakonet dhe traditat
stërgjyshore dhe fisnore) :
shqipëria falë infrastrukturës dhe
relievit të saj të thepisur ka ruajtur
një fond shumë të vjetër të kohëve
të lashta pellazgjike. Ne kemi
shembuj të tjerë të të njëjtit rend
në shumë vende të planetit tonë.
Unë do të përmend vetëm një
shembull në lidhje me gjuhën
dhe përkatësinë tonë etnike : një
grup etnik i quajtur "Hunza" në
një rajon që ndodhet në veri të
Pakistanit në kufi me Afgani-
stanin. Për më shumë se 2300
vjet krerët (mbretërit ose prin-
cat) e këtij populli quheshin
“MIR” (me shumë mundësi ky
emër vjen nga fjala pellazgo-
shqiptare “I MIRË”). Banorët
quhen “Hunzakut” dhe “pamja
fizike” e tyre është e ngjashme
me atë të europianëve (lëkurë e
çelur, flokë bionde, sy blu apo
jeshilë dhe shtat të gjatë…që të
kujton malësorët e Shqipërisë së
Veriut). “Burrushaski” është
gjuha e tyre, rrënja “burr” e së
cilës është e ngjashme me fjalën
“BURRA” pra “burra” që mund
të interpretohet nga shqipja
“gjuha e burrave” ! 2300 vjet
pas Aleksandrit të Madh ky
popull ka ruajtur bazën e gjuhës
stërgjyshore, me kalimin e
kohës ka pësuar ndikime dhe
ndërhyrje të ndryshme nga
popujt përreth dhe pushtime të
ndryshme të huaja.
Në fakt këta janë pasardhës të
ushtarëve dhe oficerëve të
Aleksandrit, të cilit, pas vdekjes
së tij, u tërhoqën dhe u ven-
dosën në këtë rajon në shekullin
e IV para Krishtit dhe ndoshta
në rajone të tjera, sepse ushtria e
Aleksandrit kishte arritur në
lumin "Indus". Sipas Arrianit
(Anabasis II, 1/7), biografi i
Aleksandrit të Madh, tre të
katërtat e ushtrisë së Aleksandrit
përbëheshin nga maqedonas,
trakë, ilirë, dardanë, paionë dhe
agrianë, popujt më të fortë dhe
më luftëtarë të Evropës, tha ai.
Kemi mbivendosje të tjera duke
përfshirë atë të Klaud Ptolemeut
i cili i citon me emrin Dardae
ose Darde (kjo i sjell ndërmend
dardanët). Fatkeqësisht, nëse do
të isha më i ri, do të kisha
shkuar në këtë vend për të
studiuar, në terren, këtë grup
etnik, gjuhën dhe traditat e tij.
Së fundi, shqiptarët dhe baskët
janë, në Evropë, të vetmit që
kanë ruajtur një pjesë të madhe
të trashëgimisë së tyre kulturore
dhe etnolinguistike : të dy
popujt përbëjnë izolime
gjuhësore dhe banojnë në rajone
malore (Shqipëria me Alpet
Shqiptare dhe vendi Bask me
zinxhirin e Pirenejve. Kjo nuk
eshte per tu habitur sepse keta
dy popuj vijne nga i njejti trung
etnolinguistik pellazgo-iberik.
Keto dy popuj megjithe 2000
km qe i ndajne kane
lidhje kulturore dhe
gjuhesore. Pse ? Te
dy vijne nga pellaz-
get e famshem pre-
historik (cituar nga të
gjithë autorët e lashtë
si i vetmi popull i
njohur parahelenik)
që u përhap nga
Atlantiku në Detin e
Zi : populli nomad i
shpellave (Sh…pell-
azg) dhe guvave që
përfunduan udhëti-
min e tyre nomad në
Neolitik për t'u
vendosur në pellgun
e Danubit dhe ga-
dishullin i Evropës
Juglindore ku ai
themeloi qytetërimin
e tij (rreth 6000 pes).
Por gjatë rrugës
(gjatë bredhjeve të tij
midis Atlantikut dhe
Detit të Zi) disa nga
fiset e këtij populli
pellazg ishin ndarë
nga trungu etnik
stërgjyshor duke u
vendosur në rajone
që ai kishte shkelur
gjatë bredhjeve të tij :
Iberët në
veriperëndim të
Spanjës dhe Franca
jugperëndimore,
Ligurianët në
Francën juglindore
deri në Genova në
Itali dhe keltët në
Evropën qendrore
dhe
veriperëndimore…
Përveç kësaj, për këtë
temë, unë deshifrova
dhe interpretova rreth
90 fjalë baske duke
përdorur shqipen.
Përveç kësaj, në
juglindje të Francës,
disa rajone kanë
toponime dhe
oronime që mund të
shpjegohen me
shqipën, duke përf-
shirë emrin e qytetit
të Marsejës
(Marr...sjell - ia dhe
një degë të lumit
Rhône që quhet
"FIER" si lumi i
Shqipërisë nga jugu
"Fieri". Është shumë
e gjatë për të cituar
detajet e shumta që
përcaktojnë tezën dhe
librat e mi. Kjo
ndarje në një
 P a g e 1 4 O u r W o r d s

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

VASIL TABAKU guar shumë... mund të konceptoj jetën, udhëtar i mbuluar nga pahu përfundonte.Telefonata e Helenës së Prishtinës
BALETI I DRERIT TE -Thua është një marrëzi? Foli në vetveten,gëzimin, dritën dhe vjetërues i pluhurit të rru- më ftonte për një kafe, duke më prurë kështu
PLAGOSUR mëdyshje Amundsen duke lumturinë.Ai njeri ndjehet i gës....Diku duhej të ishte një në realitetin e përditshëm.
qeshur i pasigurt. privuar nga gjithçka… harpë, pasi lahutën sipas tërë -Alo!
vet sa ju shqiptarët? -… -Po më godet gati ideja se rregullave dhe ligjësive Përtej receptorit, ndihej dihatja femërore e një
-Kjo eshtë relative, varet nga cili -O Zot, ju e dashuroni lirinë shqiptarët janë vet liria e mitike duhej ta mbaja unë, zëri, të cilin nuk di pse e quaja tepër të afërt
kënd e shikon, e shikon si nacional- gjer në çmenduri, thua se kështu pamundur,unë…jo, jeni me flokët të mbledhura në dhe intim.
izëm apo si megallomani, gjithësesi, dashuroni dhe në jetë, sa do të vërtetë një popull i marrosur rrube, posht qeleshes së -Më në fund, u bërë e gjallë, iu përgjigja unë jo
ne jemi një popull,i cili ende po doja të kisha një imazh më të pas lirisë. bardhë.Tej në horizont jehona pa humor.
paguajm haraç ndaj historisë dhe të qartë për këtë ndjenjë madhore, -Varet si ta kuptosh, i rraha e zërave tanë, apo më sakt një -Vdekja ime do të jet tepër e largët miku im,
drejtës…Jemi populli më humbës e cila bënë për vete një popull supet gazetarit nordik. copëz këngë epike e shkëpu- kukurisi vajza.
në botë, kjo është më se e vër- të tërë… -Sa shumë që ju ka munguar, tur nga universi i Eposit të -Nuk e kisha fjalën tamam për ate lloj vdekjeje
tetë.Kemi humbur jetë njerzore, -Kjo është dhe arsyeja që ende psherëtiti ai. Madh… që mendon ti Helenë…
pasuri përrallore, kemi hmbur rreth nuk ka përfunduar ngjizja Pas ca, ne të dy vërtisnim -Nuk besoj se më merrë dhe ti vërtetë për kaq
shtatëdhjetë përqint të tokës sonë EPIKE.Një popull i cili ende ndër duar gotat me martini PJESET E DEMTUARA TE naive…
amtare, kemi himbur shumë nga nuk e ka të plotë lirinë, të cilën dhe heshtënim si dy demiurg EPOSIT -Varet.
vlerat e rralla entografike,folklorike sikundër e that ju e dashuron të lashtë.Në përfytyrimin tim, -Padyshim.
dhe kultutore, jemi grabitur barba- gjer në kufijtë e çmendurisë, sa gazetari i “EËRO NEËS” më Në Tiranë binte një shi i -Megjithatë ku po e lëmë për kafenë?
risht bga të gjithë pushtuesit që ty të duket e pabesueshme, s’ka shfaqej përballë tavolinës rimtë dhe i pandërprerë.Nuk -Besoj se gjithçka është gati aty rreth orës
kanë kaluar mbi ne...Por gjithësesi si të mos sakrifikoj.Njeriu me herë si një aed i lashtë me di pse më dukej se ky shi, njëzet e tridhjetë. Si të duket?-Pyeti vajza.
për ne gjëja më e cmuar gjithmonë liri të munguar, apo edhe më flokë të gjatë dhe mjekërr kishte shekuj që kish filluar -Në rregull.
ka mbetur Liria, e cila na ka mun- keq, me liri të përgjakur, nuk deri në brez, dhe herë si një dhe nuk dihej kur do të Atëherë?

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

-Në njëzet e tridhjetë diku në një cep të
globit, do të gjendet një vend të takohemi
-Ha, ha, ke të drejt harrova vendin, si të
duket Hotel “Dipllomat”?
-Kam qënë disaherë megjithatë…
Megjithatë atje na presin dhe dy miqtë
tanë, dakort?
-Patjetër
Ula receptorin e telefonit dhe u ndjeva
disi më i lehtësuar.Parandieja një
mbrëmje të këndëshme me mjaftë sur-
priza, pse jo dhe me situata plotë humor
Jetojmë në një realitet tejet të neveri-
tshëm, ku jeta është bërë e zbrazët si një
enë e boshatisur, ku rënia e një pike uji, e
bënë të tingëlloj si një gong.O Zot!
Forca e fjalës
Rrjedhë nëpër rrëketë e rrugës
Nëpër copëra gazetash të grisura
Dhe shiu
I lexon potershëm.
Pastaj,
gjithçka ja fal harrimit…
Për çudi
Gazetarët nuk fyhen…
Këto ishin vargjet e fundit, që hodha
ashtu shpejt e shpejt në bllokun tim të shëni- krahë dhe më pëshpëriti dëgjuar këngën epike për poshtëruese për trimat duke
meve, para se të nisesha për takimin në hotel në vesh fjalë, të cilat nuk masakrën e Reçakut, një nga i vrarë pabesishtë të lidhur
Dipllomat”,një hotel ky i çuditshëm.Aspak i arrita ti deshifroja.Buroni masakrat më të medha të bëra këmbë e duar…Skena
besueshëm si komod për diplomatë, por në rrinte i heshtur tek poltro- ndonjëherë në historinë e rrënqethëse, ku betejat e
Tiranë ndodhin çudi nga më të ni, ndërsa Helena e Prisht- shqiptarëve.Natyrshëm që një përshkruara nga Homeri i
mëdhatë.Inekzistenca e shtetit ka bërë, që të inës, duke të mbajtur të dhimbje e tillë gjigante do të Lasht, dukeshiun gati si
mbijnë hibride të habitëshme, shoqata dhe fshehur diçka pas shpinës hynte brenda përmasave fëminore përpara kësaj
gjithfarë sajesash të njerëzve mediokërr dhe më tha nëse isha në kozmike të Eposit tonë: gjakderdhjeje tragjike dger
matrapazë.Hotele të rëndomta, gati gjendje ta gjeja se çfarë U nxi qiell e shkrepëton në kufijtë e llahtarit tron-
fshatareske, kanë në krye, tre,katër, apo dhe kishte. Tan Kosova asht mulu ditës.Trupin tim po e
pesë yje, pa ja akorduar kush,në këtë rast, Ngrita supet i pafuqishëm Lshon kushtrim e shtrenjta përshkonin morrnica ngjeth-
ndonjë instancë superiore.Këto monstra për të gjetur enigmën që tokë ëse.Balli m’u bukëzua nga
hotelerie dhe lokalesh, pa pikën e fshihej prapa shpinës së Vendin tuj mos me lshu… djersa dhe sytë m’u rrëm-
përgjegjësisë të rjepin në çmimë tejet të bukur të shtojzavalles nga Heu, heuuuuu.... bushën me lotë...Pasi e
larta.Kamerieret apo recepsionistët, janë Kosova. Serbt e zi po bajnë kiamet mblodha disi veten,
njerëz që të vështrojnë si kavje me ca sy të -Të kam sjellë njërën prej Tanë burrat kanë prangu vështrova ngultas vajzën.
habitur dhe të zbrazët, sic mund të jenë në këngëve të fundit të N’flak kallet Rreçaku krejt -Kjo kasetë është inçizimi
përgjithësi sytë e njerëzve naivë dhe të pa EPOSIT, dhe pikërisht Mbi Kreshnikët tuj qëllu… orgjinal?-Pyeta unë
përpunuar... kënga e njëmijë e tetëqintë Heu, heuuuuu.... -Nuk besoj, tha vajza, është
Kuptohet, hotel “Diplomat”,përveç emrit e pesëdhjetë e gjashtë, e N’lum gjaku kali nget padyshim njëra nga kopjot,
pompoz, nuk ka asgjë diplomatike, aq më cila i kushtohet Masakrës Thua jeta ka sos krejt… të cilën Saranda nuk di se si
tepër moderne, apo së paku ti afrohej këtij së Reçakut… Heu, heuuuuu.... mund ta ket siguruar, por
pretendimi.Por megjithatë, ç’rëndësi ka. Mua Kuptohet, pata padurim Kënga vazhdonte në tërë shiten edhe nën dorë, tepër
në hollin e hotelit, po më prisnin tre nga miqtë dhe emocione.Prita sa shtrirjen e saj, jepej tabloja e shtrenjtë, ka gjithfarë
e mi.Amundsen, si përherë me aparatin foto- erdhi maxhordromi për të gjallë e masakrës më të abuzimesh, duke e
grafik varur në qafë, sapo më pikasi, ngriti marrë porosinë dhe vura madhe, vrasjet masive në shëndrruar në një biznes.
dorën dhe u sul drejt meje.Më rrëmbeu në kufjet e diktofonit për të mënyrën më fyese dhe -Pa dyshim që nuk është
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 1 5

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

kështu, tha piktori, për mua Eposi ka pësuar dëmtime, të cilat sofistikuar.Ju pa dyshim e lapsus të tillë. gjithë shpërthyem në të qeshura,
do ti quaja serioze. dini se gjithfarë sajues Vajza kishte ulur kokën sikur të aq sa tërhoqëm vëmendjen e ka dhënë përparësi
-Pse? ikonash të lashta po bëjnë ishte fajtore. njerëzve në lokal. më tepër njerëzve të
-Bajlozi i Zi apo serbi,ndërhyra unë, personifikohen në këtë kërdinë, duke gdhendur -Kujtova se po bëja një surprizë? -Janë gazetarë, tha dikush. Dhe hurit e të litarit,
këngë si një e vetme.Komunizmi sllav i sebreve dhe i Mi- ikona druri, i futin në dhe … pas këjas “janë gazetarë”, kup- hajdutëve ordiner,
losheviçit është thjeshtë një ide, po kështu edhe brenda të lagësht e pastaj i -Nuk është faji yt tohet, nuk na kushtuan më as kriminelëve, ban-
Shqipërisë.Kosova u ndesh pikërisht me komunizmin, kështu nxjerrin për tu dukur si tëe Helenë.Mashtrimi mes ne shqip- vëmëndjen më të vogël.Në ditëve me maska dhe
që nuk besoj se ky lapsuss nuk është bërë nga Bardi i Verbër, vjetra nga koha dhe po i tarëve, tashmë është bërë një Shqipëri, gazetari është i dis- gjithfarë lloji njerzish
i cili kuptohet nuk mund të gaboj kurrësesi.Bardi e ka shesin për ikona të lashta formë moderne e të mbijetua- kriminuar aq sa dhe një njëri i me vese .Shpesh,
studiuar fenomenin e Luftës së Kosovës, për vite e vite të tek antikuarët naivë, të rit.Gënjejnë politikanët, gënjejnë rëndomtë, po ashtu artisti, ndjej ndohtë kur një
tëra. Kështu për mua nuk ka pikë dyshimi se deformimi apo huaji apo vendas.Por në të qeveritarët, gënjen Kryeministri shkrimtari, intelektuali, shkelen pjesë e opinionit bie
lapsusi, është bërë nga amatorë abuzues, të cilët dihet vërtetë, nuk besoj se Bardi dhge ministrat, gënjen Presidenti, gjithë të drejtat dhe askush nuk preh e këtij skenari të
nxjerrin përfitime, nga kjo lojë biznesi e një forme tejet e i Verbër të ket bërë një një mega mashtrim total…Ne të jep llogari.Qeverisja socialiste i ndyrë dhe diskri-

VASIL TABAKU BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR

minues ndaj inteligjien-
cies së vërtetë.Kjo in-
teligjiencie, duke mos
gjetur vlerësimin e duhur
brenda vendit dhe nga
qeveria aktuale, ka
emigruar drejt
Perëndimit.Sa e
dhimbëshme!
Këmbëngulja ime për të
shtënë në dorë këngën
orgjinale të Eposit për
masakrën e Reçakut, bëri
që Saranda të linte
gjithçka dhe të nisej drejt
Tiranës. Kam ndërprerë
xhirimet e filmit doku-
mentar në mes, më tha
duke mu hedhur në
krahë. A e kupton se
çfarë dëmi i ke siellë
kinematografisë.Ne
ndënjëm gjatë vetëm,
biseduam për shumë
gjërë dhe mbi të gjitha
për mundësinë e takimit
me Bardin e Verbër.
Saranda kishte një
projekt për një film
pikërisht për këtë monu-
ment të Eposit, këtë
Homer të kohëve mo-
dërne
-Veçse të garantoj, tha
regjisorja kosovare se do
ta kemi tejet të
vështirë…
-Po me kamuflime dhe
kendid kamera, hodha
unë një version.
-Nuk e di, do ti provojmë
të gjitha.Sidoqoftë,
versioni i këngës që të
dërgova me Helenën
eshtë tepër i afërt, per të
mos thënë një kopjo e
orgjinalit.
Jasht kishte rënë
mbrëmja
dimërore.Tirana e ftohtë
dhe gjysmë në errësirë,
përjetonte ditët dhe netët
e saj më të varfëra.Ishte
ora e kufizimit të ener-
gjisë elektrike.Na aparta-
mentin tona ra errësira.
Ndezëm qirinjtë dhe nuk
di pse mbrëmja na u duk
më intime, më intëresan-
te dhe sikur ishim të
shkëputur nga bota.Kjo
gjysmë errësirë dhe
gjysmë dritë na kishte
çuar në kufijtë e irrea-
les.Unë preka duart e
Sarandës dhe nuk di pse
mu dukën të ftohta, i
mora ato duar dhe i
vendosa diku në brendësi
të kraharorit tim.Pastaj ne u
afruam shumë pranë njëritjetrit
dhe u ngrohëm me puthjet tona.
-Sepse më duket sikur jetojmë
brenda legjendës tha Saranda.
-Fjalët na bjenë në realitet , thash
unë, pse të mos rrijmë kështu
brenda magjise se Eposit, në një
dashuri të lashtëë pagane.Dhe në
këto fjalë e sipër, unë nisa ta
xhvesh vajzën e mrekullueshme.
-Ua, ç’farë po bënë, u skuq
vajza…
-Mos fol, i thash ngadalë, është
dashuri pagane pa rroba, pa gjëra
moderne…
Vajza qeshi dhe nisi të më
xhvishte edhe mua. Nën dritën e
qirinjëve trupi i saj dukej si një
ëndërr me dy gjinjtë e bukur si
dy pëllumba të bardhë . Unë nisa
kështu pak nga pak për herë të
parë të zbuloj gjeografinë e një
trupi të bukur dhe magjik, dehës
dhe mitik. Të dy pak nga pak,u
zhytëm në një ëndër e cila do ta
kishte zgjimin nesër në
mëngjes…
Ne ishim bërë të njëritjetrit, një
ofshamë, një dhimbje, një
shpresë, një dëshirë.Ca regëtima
që dilnin nga thellësitë e kra-
harorit të bukur të vajzës më
kujtonin ato ditët e fëmijërisë
kur kapja zogj nëpër leqe dhe i
mbaja ashtu të shtërnguar pranë
kraharorit gjithë dashuri. Nuk
kisha guxim ti vrisja, pasi
“ngopesha “ me regëtimat dhe
dridhjet e tyre i lëshoja të lirë në
ajër lart në qiell. I vështroja
gjatë.Ata bënin ca rreth
rrotullime duke prerë qiellin me
krahët e bukur dhe dukej sikur
aty donin të vizatonin një
ëndërr...
Endërr brenda ëndërrës
Erën, dikush e thirri
poshtë.Vajza zbriti ngadalë dhe
unë gjer një farë kohe dëgjohej
kumbimi i takave të këpucëve të
saj delikate...
Ishte një njeri i panjohur, me një
pamje disi të vrazhdët dhe i
rëndë.Ai foli pak, midis të tje-
rash, i tha se nëqoftëse e ashtuqi-
ajtura Helenë e Prishtinës, do të
martohej me serbin Millosh
Sushiçoviç, ajo dhe vëllai i saj
do ta kishin keq, shtëpia do tu
digjej në mënyrë protestative.
-Po më kërcënoni?- e kishte
pyetur vajza e trembur.
-Jo, është thjesht një para-
lajmërim, në rastë se nuk reagon
do të zhvillohet gjithçka sipas
kësaj që po të them unë.
-Kush jeni ju?
-Askushi, jam zëri i atyre
që rrënkuan nën
thundërën sërbe, jam zëri i
axhës sat, fjala e babës
tënd, rrënkimi yt dhe i
nënës tënde.Ndaj kujdes,
mos luaj me dhimbjen e
Kosovës, putanë, pasi do
ta paguash tepër shtrënjë
kurvërinë tënde…
Njeriu misterioz, ashtu
sikundër ishte shfaqur,
ashtu dhe ishte larguar, në
mister të plotë.Helena
kishte mbetur e shtangur
në mes të oborrit me sytë
e përlotur duke u dridhur.
Ky lloj kërcënimi mund të
quehj “normal” për një
kategori njerëzish, të cilët
duke mos njohur kufijtë e
dashurisë dhe të shpirtit,
kishin vendosur kufijtë
kanunor, ta lloj kufijësh
tepër të ashpër dhe që
përvëlonin. Po t’i kaloje
ata kufij padyshim që ishe
i dënuar me vdekje dhe
askush nuk të qante,
askush nuk të gjykonte ,
aq më tepar të të justi-
fikonte. Por, c’rendësi
kishte kjo, në fund të
fundit kërcënimi zakonor
ishte bërë tashmë.Pjesë e
verbër, aspak e fasjshme,
por gjithësesi e paditur
dhe e sipërfaqëshme e
kësaj shtrese njherëzish të
ndershëm dhe dinjitozë
kishin thënë më në fund
mendimin e tyre
nëpërmjet neneve të
Kanunit dhe nuk ishte
aspak e lehtë të kapërcehej
kjo diagram kufijësh të
padukshëm. Ndonjëherë
dukej si një trill inatcorësh
injorantë dhe të trash, por
jo, nuk ishte tamam kësh-
tu.Janë ca gjëra të cilat
natyrisht është tepër e
vështirë të spjegohen,
mbase dhe e pamundur.
Ato nuk kanë spjegim,
njohin vetëm veprimin
dhe veprimi në këto raste
është i pashmangëshëm...
… organizmave ndërkombëtare për
Ishte thuajse mezi i natës
kur ra telefoni.Helena, më
tregoi gjithçka me imtësi.
Në zërin e saj herëpas here
kishte të dridhura dhe
dënesa, të cilat vajza
mundohej ti fshihte.Për
disa çaste, nuk dija si të
reagoja.Kërcënimi ishte i
drejtpërdrejt,pa asnjë
ekuivok.Tepër i ashpër, bizantin,
me ngjyrat e nje nacionalizmi të
sëmurë.Gjëja e parë që duhet të
bësh i thash shoqes sime duhet të
njoftosh policinë e UMNIK-ut,
pastaj nisu fill dhe këtu tek unë në
Tiranë, do të bisedojmë më
shtruar, më qetë dhe gjithësesi do
të gjejmë zgjidhjen e duhur, nuk
është ndonjë hata, janë ca të
sëmurë fanatik, që nuyk mund të
ngrihen dot mbi vetveten dhe mbi
unin e tyre egocentrik. Mos u
mërzitë, gjithçka do të shkoj për
bukuri, ti je e rrethuar nga miqë
dhe shokë që të duan, nga njerëz
që të kuptojnë.
Në të vërtetë nisa ta shqetësohem
shumë.Problëmi i Helenës nuk
ishtë thjeshtë një problem individ-
ual, ai kishte të bente më tepër me
vet mentalitetin e gjatë shekullor i
cili rerinte i nderur midis sërbëve
dhe shqiptarëve.Midis ishin
humnera krimesh të përbindëshme
që na ndanin.Ishtë një armiqësi
qindra vjeçare, nje kundërvënie e
cila vinte mbase që nga thellësitë e
kohës, atëherë kur Epopsi Shqiptar
zuri fill dhe u krijuan vargjet e
parë nga bardi i parë.
”Fort po shëndrit ai diell
dhe pak po nxeh…”
Eshtë vargu klasik që hap koper-
tinën madhështore të Epos-
it.Gjithësesi, raportet e Helenës
me Milloshin kanë në mesë një
forcë po aq të fuqishme dhe
madhështore sa edhe vet forca e
mentalitetit, dashurinë.Nëqoftëse
kjo dashuri do të jetë vërtetë ashtu
sikundër shpresojmë ne miqtë e
Erës apo Helenës,gjithçka është e
motivuar dhe e justifikuar.
Për të qënë më i qetë me vetveten,
telefonova Buronin dhe Amund-
sen.Shqetësimi ishte i përbashkët
dhe nuk duhej lëlnë në
harresë.Elementët e verbër të
sedrës së sëmurë veprojnë
ndonjëherë më fuqishëm se vet
institucionet.
… gjithësesi nuk e di pse fjalët me
Nëpër hollet e Hotel Internacional,
kishte shumë lëvizje gazetarësh
dhe politikanë.Jepeshin
njërapastjetrës konferenca shtypi
të partive politike si dhe të mjaftë
kontestimin e zgjedhjeve ven-
dore.Nëpër Tiranë kishte mjaft
tension politik.-Kështu është edhe
në Prishtinë, tha Helena.Më mirë
ikim diku në një lokal tjetër .
-Problemi është se kam lënë takim
me Buronin dhe Amundsen,
pikërisht këtu, thash unë.
-Atëherë do ti presim, tha vajza
dhe më udhehoqi drejt një blloku
poltronash e tavolinash. Ne u
ulëm për të pritur.Unë ndërkohë
porosita marini me akull.
Buroni kishte punuar një version
të mundëshëm për një tablo
epike, ku trajtohej një element i
Eposit të Kreshnikëve.Për këtë
ne kishim ftuar dhe dy miqë të
tjera nga Prishtina, ku do të
ndaleshim në elementët baze ku
piktori duhej të mbështetej për
të realizuar një tablo të tillë me
peshë epokale…
Unë, duke qënë njëherësh
analistë dhe publicist, kisha një
ngarkesë të dyfishtë.Në të
vërtetë, nuk më mjaftonte koha
as për të bërë ndonjë punë
krijuese.Koha ishte tejet e
ngjeshur me axhenda publicis-
tike, me angazhime të shum-
fishta, sa shpesh e gjeja veten të
tejlodhur gjer në kufijtë e
stërmundimit.Megjithatë, me
Helenën e Prishtinës, së pari
fola vetëëm për vetëm.
Ajo ishte e tronditur, por jo e
trembur.
-Me keq se ç’me ka ndodhur,
nuk besoj se do të më ndodhë
më, tha me lotë në sy, unë dua
një njëeri, i cili jo vetëm më
kupton, por mbi të gjitha është
shumë afër meje, i ngrohtë, i
qetë, i sinqertë si drita dhe mbi
të gjitha, tolerues. Ai di gjithë
dramën time dhe mua më pra-
non kështu siç jam, pa as më të
voglin paragjykim.Unë mendoj
se veç shpirtmadhësisë është
dhe njeri që e njeh realitetin
nëpërmjet të cilit kaluam ndaj di
të ndaj fatkeqësinë nga vesi dhe
e liga…Unë seç kam diçka këtu
brenda që më thotë ti besoj atij
njìeriu dhe këtij urdhëri të
brendëshëm nuk kam se çfarë ti
bëjë.
Vajza po më vështronte drejt në
sy.Ajo dukeej sikur priste një
përgjigje nga e cila vareshin
mjaft gjëra të rendësishme.Unë
ngecnin.Më duhej kështu n jë
farë kohe të kaloja këtë lloj
“bllokimi” këtë ngërrc të pa
spjegueshëm.Rrallë ndodhesha
në situata të tilla ...
-Ti bindesh, i thash unë, të
gjithë duhet ti bindemi urdhërit
të zemrës, aq më tepër kur
mendojmë se ky zë delë nga
shpirti ynë…
-Mbase, psherëtiu vajza.
Unë po e vështroja Helenën
njësoj si vetveten.O Zot, po
vallë e dinte ajo se komandanti
i trupave që masakruan familjen
e saj dhe e përdhunuan ishte
pikërisht babai i Milloshit, të
cilin djaloshi e kishte
paditur vet i pari në
Gjyqin Ndërk-
ombëtar të Hagës?…
Por, ç’rendësi kishte,
edhe nëse nuk e dinte
do ta merrte vesh një
ditë dhe gjërat siç
thot Uilljam Bllejk:
”... asnjëherë nuk
duhen lënë
përgjysmë...”
Ndryshe ato nuk
shkojnë në vendin e
vet.Kërkoehj një mbi
vetangazthim, një
marrje vendimi
mbase tejet e
mundimshme dhe me
shumë pasoja,
ndoshta dhe me një
mori ngjarjesh nga
më të paparashi-
kueshmet...
Studioja e Buronit
shërbeu edhe si një
ambjent debatësh jo
vetëm për tablonë e
cila kishte nevoj për
ripunim dhe
rikompozim te disa
elementeve, por edhe
të bisedës rreth
problemit të
Helenës.Aty kishte
ardhur dhe një miku
im poet nga Prisht-
ina, librat e të cilit
ishin botuar në mjaft
vende të Europës,
veçanërisht në Gjer-
mani dhe Zvicër.
Miku im poet nga
Prishtina, kishte
sjellë me vete edhe
një version të
këngaës së Eposit, ku
përshkruhej masakra
e Reçakut.Pa dyshim
që ishte në veprim ai
mekanizmi i njohur
tashmë i grabitjes së
vargjeve dhe të
biznesit poetik
nëpërmjet ngjarjeve
të mëdha të kom-
bit.Dikush ja dinte
mjaft mirë vlerën
emrave të shquar dhe
datave e pasi i fuste
në laboratorin e vet të
fallsifikimit artisitk,
padashur bëntë dhe
fallsifikim histor-
ik.Mendoj se kjo
bëhej më tepër nga
injoranca se sa nga
dashakeqësia.Gjithës
esi, fallsifikime të
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 1 7

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 8 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 1 9

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 2 1

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 2 3

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 2 5

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

MIHAL DEDJA

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen
Berisha!!! e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne
kulm te larte te Europes...

Kryengritje
nga njerez Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne
me arme per Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1
parate e mij perqind lart
vjedhura ne kohen piramidale
& ate qe vijoi me pas me fatosin
 P a g e 2 6 O u r W o r d s

Media, korrupsioni ne Shqiperi nga Berisha tek basha tek rama nuk ndeshkojn asnje ne RAPISCAN Scandal
A do e ndoshkoj njeri Rapis-
can dhe njerezit e tyre ne
shqiperi ne burgjet Ameri-
kane? A jane institucionet
Amerikane ok me korrup-
Sold billions of shares of con- sionin? SEC?
tract of Rapiscan for 50 cents
USD.

Vrasesi ne 21 janar tani ne krah te Edi Rames, vrasesit bashk ne zgjedhje, ai qe I nxorri dhe ai qe I qelloi...
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 2 7

Te perziet mafia e naftes dhe tere diplomatet pjese e tyre...

Dritan prifti u Aktivizua per te prishur leket e naftes qe Meta do jepte me

urdher nga kompanite e naftes offshore qe moren urdher nga Berisha.

Urdheri jepet dhe prifti helmoet dhe vdes me pas….kush ka helmin dhe ku
po mbaet qe po vdesin shume me Lukemia...po perdoret stili Putin ne 20
vjetet e fundit ne Shqiperi per te helmuar njerezit…
Patozi pjese e droges me Edi Ramen...

Minatoret e shtypur dhe perse nuk investoet ne fabika ne shqiperi...

Minatoret ne MIHAL DEDJA

Shqiperi vdesin
se Saimir Mane
do te shkeli mbi
kafka njerezisht Droga qe filloi biznesin e pastrimit
per te pastruar te parave ne Shqiperi...perse nuk
parate e mafias... investoet ne fabrika por ne droge?

\
Lavatricja e parave te balkanit…
Escobar 2021
 P a g e 2 8 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 2 9

Kosovo Border giving land to Montenegro, why?

Ghost salaries with foreign corp. in Albania… How EDVIN Rama launders money for the world in 2022
P a g e 3 0 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 3 1

Declassified pg2
P a g e 3 2 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 3 3

Declassified 4
 P a g e 3 4 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?

Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 4 0 P a g e 3 5

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)

Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3 Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

Akademik Flori Bruqi:

është pikërisht zona e Moravës Jugore,
dhe pjesa më verilindore e trevës
Dardane. Dhe që nga kjo kohë nuk
përmendet asnjë popullsi tjetër atje. Për
të ndjekur një vijë logjike tjetër të
historisë nga Najsusi Dardan dhe
Konstandini i Madh duhet do-
mosdoshmërish vizituar edhe një sy
tjetër shumë i rëndësishëm. Në këtë
mënyrë historia nuk humbet asnjë
hallkë të sajin dhe vijon natyrshëm deri
në shpërnguljet e dhunshme të bano-
rëve.
Justiniani i Parë, është një ndër figurat
më të rëndësishme të lashtësisë.
Gjatë sundimit të tij nga viti 5027 në
atë 5065, Dardania u kthye në një
kryeqendër investimesh. Dhe mes
shumë të tjerave që ai i realizoi ishte
edhe ‘Justiniana Primo’, një qendër me
një histori të jashtëzakonshme e lidhur
natyrshëm me popullsinë autoktone
Ilire. Dhe sigurisht se për të kuptuar
ketë pjesë thelbësorë të historisë duhet
të vizitojmë edhe këtë vend të
rëndësishëm arkeologjik, i cili ngrihet
vetëm 70 kilometra nga qyteti i Nishit.
Mjaft investime të nisura nga Kon-
standini i madh i përfundoi apo i zgje-
roi dhe i përshtati Justiniani i Parë. Mes
shumë të tillave bien në sy dy qytete të
rëndësishme, njëri ndodhet në Kosovë
dhe tjetri në destinacionin tonë. Dhe
ajo që dallohet menjëherë është se
Justiniana Prima edhe pse përfaqëson
një vlerë të trashëgimisë Botërore,
është lënë krejtësisht mënjanë. Kjo pa
dyshim, se e ka një arsye dhe mjaft të
fortë. Historia e Justiniana Prima është
mëse e qartë, e kjo pranohet edhe nga
vetë autoritetet përkatëse të këtij siti
arkeologjik. Ky qytet është para sllav,
përkundrazi ai u braktis me dyndjet e
këtyre të fundit. Të paktën
në këtë rast edhe vetë
autoritetet pranojnë his-
torinë ashtu siç është. Ky
është një qytet i ngritur në
trojet Ilire, nga një Peran-
dor Ilir i Bizantit- Justiniani
i Parë. Tabelat thonë
pikërisht qyteti u ngrit nga
Perandori Justinian jo larg
vendlindjes së tij, me
synimin që të shndërrohet
në selinë e prefekturës së
Ilirisë. Më poshtë qartazi
është e shkruar se ai u
braktis në shek. e VII, si
pasojë e dyndjeve sllave.
Pra e thënë më thjesht, ky
vendbanim ashtu si Nishi i
lashtë, jetohej natyrshëm
nga vendasit – Dardanët.
Arkeologu akademik
prof.dr.Neritan Ceka po
ashtu ka theksuar se aty ka
një origjinë të pastër Ilire,
sepse vjen nga Justini i
qytetit Dardan – Ilir siç
thotë edhe biografi i tij
Prekopre Cezares, dhe
natyrisht se bën pjesë në
klasën sunduese, i cili u
kulturua dhe u edukua në
Bizant, u martua me bizan-
tinin Theodorën ishte pjesë
e klasës së lartë të Bizantit,
por megjithatë shumë
prezent në vendin tonë. Ka
një numër të pafund
ndërtimesh që lidhen me
Justinianin, sepse verifiko-
hej një pjesë e madhe e
qyteteve. Nuk ka qytet që
nuk u verifikua në kohën e
Justinianit, pra në Kohën e
Bizantine”,- ka thënë
akademiku dhe profesori i
ndritur Neritan Ceka. Por
nëse kjo pjesë e historisë
duket disi e ftohtë dhe e
largët, ka mjaft elemente të
tjerë, që frymojnë ende
qartazi të shkuarën e tyre.
Treguesit historik më të
drejtë e të qartë vijnë nga
Toponomia, që ende ruhen
në zona të tëra. Dhe askujt
nuk duhet t’i dukej absurde
kur fshatrat kanë emra
shqiptarë, por në to nuk ka
asnjë banor të tillë. Rajoni i
Toplicës ka qenë njëri ndër
rajonet më të prekura nga
dëbimi masiv dhe masakrat.
Mjafton të kujtosh se
shqiptarët në tërësi këndej
kanë qenë më 80 për qind.
Ushtria serbe e mbështetur
nga ajo e Carëve rusë i
dhanë jetë me çdo kusht
strategjisë së tokës së
djegur. Megjithatë,
çuditërisht jo gjithçka është
zhdukur. Mjafton të shi-
kosh emrin e fshatit
‘Arbnas’. Në zona të tilla
duhet pasur kujdes. Pyetjet
duhet të jenë në dukje naive
që askush të mos dyshojë
mbi përmbajtjen dhe qëlli-
min e tyre, aq më pak
banorëve të rinj duhet thënë
se jemi shqiptar. Ndaj
bashkëpunëtorët tanë nuk
paraqiten si të tillë po ashtu
as makina nuk ka targa
shqiptare, por ndërk-
ombëtare, përndryshe
gjithçka do të ishte e
pamundur. Si shpjegohet
fakti se fshati quhet
“Arbanas” banoret e sotëm
serb…. heshtin…
Historia e dhimbshme e
Prokuples ku jetonin mëse
24 mijë shqiptarë
Grupi i gazetarëve e kanë
ndaluar makinën, e cila nuk
kishte targa shqiptare dhe
kanë pyetur dy pleq të
shtyrë në moshë. “Si po
jetoni? Ata janë përgjigjur
se po jetojnë vështirë dhe
me mund. Ndërsa tjetri ka
shtuar se s’ke ç’të bësh
duhet të jetojmë”. Ata po
ashtu iu kanë treguar
gazetarëve pa e ditur që ata
ishin shqiptarë dhe misioni
i tyre ishte që të mësohej e
vërteta, se aty në atë fshat
me emrin “ Arbanas” dikur
ka pasur 180 shtëpi, e sot
sipas tyre duhet t’i ketë
diku 120 shtëpi. Po ashtu
ata kanë treguar se ky
vendbanim është i vjetër ku
ka disa që kanë ardhur.
Pyetja tjetër e radhës nga
gazetarët ishte se “ përse e
mban emrin ky fshat
“Arbanas”? Ndërsa serbët e
moshuar të ulur në tokë,
thonë se kanë dëgjuar se ky
fshat ka jetuar dikur me
shqiptar. “ Ku ta dish, ashtu
na kanë thënë të vjetrit, që
dikur kanë qenë vend i
banuar me shqiptar. Dhe a
është e saktë apo jo ku ta
dimë ne”, -janë përgjigjur
fshatarët serb, të cilët tani
jetojnë në atë vend. Por
sipas dokumenteve “ Ar-
bansi” është një fshat
mesjetar, që shfaqet në
shekullin XII. Në veprën e
tij të detajuar vendbanimet
dhe popullsia e Albanëve të
Kosovës profesor dr.Iljaz
Rexha e vendos theksin tek
ekzistenca e mjaft qendrave
të hershme, që mbajnë këtë
emër. Këto fshatra gjenden
si në dokumente sllave
ashtu më pas edhe në atë të
Portës së Lartë, duke tre-
guar një vazhdimësi të
qartë. Dhe pavarësisht
prapashtesave Bullgare
sllave ato nuk e humbën
kuptimin edhe pse në të
njëjtën mënyrë u regjistruan
nga Administrata Osmane.
Në Mesjetë shqiptarët e
verifikonin vetën si Arbnor,
ndaj edhe emrat e tillë ishin
kudo ku ata jetonin. Të
njëjtën gjë mund ta prekësh
jo larg nga “Arbanasi” ku
ndodhej një tjetër qendër
sot, dhe e quajtur
“Alabana”.Edhe kjo de-
formimin e emrit e ka
marrë nga Administrata
sllave. Gazetarët sërish
ndalojnë veturën në këtë
vend për të folur nga afër
me banorët tashmë të
banuar me serb, me qëllim
që të marrin informacione.
Gazetarët pyesin një fshatar
serb aty:
“Më falni ku ndodhemi? —
Në “Alabama”- ia kthen
fshatari gazetarëve.
Atëherë e paskemi humbur
rrugën i thonë gazetarët
banorit, sepse ne deshtëm të
shkonim në Bllacë.
“Jo jo ia kthen banori
serb nuk e keni
humbur rrugën, por
vetëm vazhdoni drejt
rrugën”. Por a ka
pasur ndonjë emër
tjetër më parë ky
fshat pyesin
gazetarët. “Nuk e di,
nuk e di” ia kthen
banori, kështu që
gazetarët vazhdojnë
rrugën, duke falën-
deruar atë për
ndihmën. Pra askush
nuk tregon më
shumë. Histografia ka
mbytur gjithçka,
ashtu si këto vende,
që duhet me çdo
kusht të heshtin.
Rajoni i Toplicës ka
pasur dikur një
popullsi mbi 80 për
qind shqiptar dhe
askush nuk donte ta
dinte këtë statistikë, e
cila është pranuar
edhe nga vetë autorët
serb. Edhe pse sot
këtu nuk gjejmë as
edhe një për qind
shqiptar. Kaq mjafton
për të treguar fatin
tragjik, që kanë pasur
banorët autoktonë të
këtyre zonave. Andaj
nuk mund të mos
impresionohesh nga
faktet që tregojnë
numrin e shqiptarëve
të dikurshëm në këto
anë. Kryeqendra e
Toplicës është Pro-
kople një qyte, që së