Professional Documents
Culture Documents
XLFGKE\N\K
XLFGKE\N\KF
F
Jlrkckf Xrk`uck kgknke slauke jlrkckf plfgdgdckf nukr slcmnke ykfj `lrupkckf wkgke
plfgdgdckf gkf ckglrdsksd pkrk tufks akfjsk ykfj `l`dndcd sl`kfjkt clakfjskkf gkf
clsktukf, sledfjjk gkpkt gdekrkpckf Jlrkckf Xrk`uck gkpkt `lfufbucckf lcsdstlfsdfyk
gksk
gkskrr plfg
plfgdg
dgdc
dckf
kf clpr
clprk`
k`uc
uckk
kkf
f ykfj
kfj sl
slfk
fkft
ftdk
dksk
sk `lnk
`lnktd
tde
e `lft
`lftkn
kn,, `mrk
`mrkn,
n, odsd
odsdc,
c,
plfjltkeukf, cltlrk`pdnkf, gkf plfjknk`kf `lnknud alrakjkd cljdktkf gkf `l`adfk
kfjjmtk
kfjjmtk kjkr `l`dndcd cltlrk`pdnkf gkf cl`k`pukf
cl`k`pukf slrtk `k`pu alrcm`pltlfsd
alrcm`pltlfsd ykfj
slbknkf
slbknkf gkf slsukd
slsukd glfjkf
glfjkf tuftut
tuftutkf
kf plrcl`
plrcl`akf
akfjkf
jkf dn`u plfjlt
plfjltkeu
keukf
kf gkf tlcfmn
tlcfmnmj
mjdd
slrtk clautuekf `ksykrkckt skkt dfd.
Xkgkk Wkeuf
Xkg Wkeuf dfd Kcsd
Kcsd Crlksd
Crlksd Jknkfj
Jknkfj Wlrk`pdn
Wlrk`pdn (KCKJK
(KCKJKWQK
WQK 18
1818)
18) sl’ @knkfj
@knkfj Qkyk
sugk
sugke
e `lf
lfik
ikpk
pkdd tke
tkeuf cl DD
DD.. Ekrk
Ekrkpk
pkf
f ck`d
ck`d pk
pkgk
gk Kcsd
Kcsd Crlk
Crlksd
sd Jknk
Jknkfj
fj Wlrk
Wlrk`p
`pdn
dn
(KCKJK
(KCKJKWQK
WQK 1818)
1818) sl’ @knkfj
@knkfj Qkyk df
dfdd sl`mjk
sl`mjk kikrk dfd al
alrbkn
rbknkf
kf sucsls,
sucsls, slrtk pkrk
pkrk
plslrtk gkpkt `lfk`pdnckf prlstksd gkf crlksd tlrakdcfyk gkf sl`mjk glfjkf
gdkgkckffy
gdkgkckf fykk cljdktkf
cljdktkf dfd
dfd `k`pu `lfgmr
`lfgmrmfj
mfj `kbufyk
kbufyk cljdktkf
cljdktkf prk`uck
prk`uck ceusu
ceususfy
sfykk
tdfjckt Xlfjjknkfj gd @knkfj Qkyk.
DD. GKYKQ
GKYKQ CLJDKWKF
CLJDKWKF
;. \fgkfj-ufgkfj fm`mr
fm`mr 18 tkeuf 1889
1889 tlftkfj Ydstl` Xlfgdgdckf Fksdmfkn.
1. \fgkfj-ufgkfj fm`mr
fm`mr ;1 tkeuf 18;8
18;8 tlftkfj Jlrkckf Xrk`uck.
9. Kfjjkrkf Gkskr gkf Kfjjkrkf
Kfjjkrkf Qu`ke Wkfjjk
Wkfjjk Jlrkckf Xrk`uck.
7. Xrmjrk` clrbk K`aknkf Ydndwkfjd Yrdckfgd Jujus Glpkf 1?;:: ’ 1?;:5 Y@CF 1
Ydfjmskrd.
DDD. W\B\KF
;. @l`plrlrkt gkf `lfbkjk tknd sdnkturke`d
sdnktur ke`d kftkr prk`uck plfjjknkfj ssl’@knkfj
l’@knkfj Qkyk.
Qkyk.
1. @l`alftuc prk`uck plfjjknkfj
plfjjknkfj ykfj crlktdo, alrkfd,gkf
alrkfd,gkf alrckrkctlr.
9. @lfdfj
@lfdfjcktc
cktckf
kf rksk
rksk plrsku
plrskugkrk
gkrkkf,
kf, `lfk`a
`lfk`ake
ke plfjknk`
plfjknk`kf
kf gkf plfjl
plfjltke
tkeukf
ukf slrtk
slrtk
`lf
lfddfjck
fjcktc
tckf
kf rk
rksk
sk pktrd
pktrdmtd
mtds`
s`ll pr
prk`
k`uc
uckk pl
plf
fjj
jjknk
knkfj
fj gkn
gknk`
k` sl
sljk
jknk
nk cl
cljd
jdktk
ktkf
f
Xrk`uck.
7. @lnktde gkf `lfjkske cl`k`pukf
cl`k`pukf gkyk skdfj akdc odsdc `kupuf `lftkn bukrk
D_. XLGM@K
XLGM@KF
F \@\@
\@\@ CLJDKWKF
CLJDKWKF
K. Fk`k
Fk`k Cljdkt
Cljdktkf
kf
Kcsd gkf Crlksd Jknkfj Wlrk`pdn 1818 (KCKJKWQK 1818)
A. Wl`k
Wl`k Cljdk
Cljdktkf
tkf
Amys / Jdrn Yimut Judgl df Kitdmf @dnnlfdkns Lvlft
I. Wliefdikn @lltdfj
Wl`p
l`pkt 2 Y@CF 1 Ydfjmsk
skrrd
L. Alftuc
Alftuc gkf Blfds
Blfds Cljdkt
Cljdktkf
kf
;. Cljdkt
Cljdktkf
kf \`u`
\`u`
k. \pkikr
\pkikrkk pl`auc
pl`auckkf
kkf
a. \pkikrk plfutupkf
1. Cljdkt
Cljdktkf
kf Nm`ak
Nm`ak
Irlktdvl Xdmflrrdfj
Xmstlr 1G
Nmjm Glskdf
Ytmry Wlnndfj
Quardi Im`pltdtdmf
Burfkndstdi _dglm
KCOAT
KCOAT ( Kcsd Crlksd Omr`ksd
Omr`ksd Akrds
Akrds gkf Tln )
YKL ( Yemw
Yemw Krt Lvlft
Lvlft )
Akttnl Ytlp
O. Kg`dfdstr
Kg`dfdstrksd
ksd
;. Xlsl
Xlslrt
rtk
k
k. Kfjjmtk
Kfjjmtk Juglp Xrk`uck
Xrk`uck Xlfjjknkfj
Xlfjjknkfj usdk ;; ’ ;< tkeuf Yl ’ @knkfj Qkyk.
a. Yltdkp aksds `lfjdrd`ckf `kcsd`kn 1 rlju, sltdkp rlju alrdsd 5 kfjjmtk gkf
; plfgk`pdfj
1. Cltlftuk
Cltlftukf
f plfgkotkr
plfgkotkrkf
kf
k. @lfjdsd
@lfjdsd omr`undr
omr`undr plfgkotkrkf
plfgkotkrkf
a. @lfjdrd`ckf omr`undr plfgkotkrkf ykfj tlnke
t lnke gddsd
g ddsd alslrtk pks omtm9 x 7
tlrakru Xrk`uck nlfjckp glfjkf nktkr wkrfk `lrke slakfykc 9 nl`akr
<. Wd
Wdsc
sckk
?. Ytdcl
Ytdclrr
:. _kfgln
_kfgln ( plrpkfjckn
plrpkfjcknkf)
kf)
E. Clbukrkf
Clbukrkf
Xdknk Wltkp
Bukrk Wlrjdkt ; Xutrk + Xutrd
Bukrk DDD2Xdknk
DDD2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd Bukrk DDD2Xdknk
DDD2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd
Bukrk DD 2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd Bukrk DD 2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd
Bukrk DDD2Xdknk
DDD2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd Bukrk DDD2Xdknk
DDD2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd
Bukrk DDD2Xdknk
DDD2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd Bukrk DDD2Xdknk Wltkp Xkfjcknkf
Nm`ak Burfkndstdi _dglm Nm`ak ruadc Im`pltdmf
BukrkD 2Xdknk Wltkp Xkfjcknkf
Xkfjcknkf Bukrk D 2Xdknk
2Xdknk Wltkp Xutrk
Xutrk Xutrd
Bukrk DD 2Xdknk Wltkp Xkfjcknkf Bukrk DD 2Xdknk Wltkp Xutrk Xutrd
i. Bukrk;,
Bukrk;, 1 gkf 9 @ktk Nm`ak
Nm`ak ( rlju
rlju ) Xlfjjknk
Xlfjjknkfj
fj Xk Xd (Xdkjk`
(Xdkjk`
+ Wrmpd)
Crdtlrdk2 akfykcfyk
akfykcfyk fdnkd ykfj gdplr mnle plslrtk gkrd
gkrd `ktk nm`ak
nm`ak..
;. KCOAT
KCOAT ( Kcsd Crlks
Crlksdd Omr`ksd
Omr`ksd Akrds gkf
gkf Tln-Tln
Tln-Tln )
Xlslrtk ;? mrkfj
Zkctu 5 `lfdt
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp (gdplramnleckf `l`kckd kcslsmrds)
Wl`pkt Nkpkfjkf
Nkpkfjkf aksclt ( 4` x ;<` )
Cltlftukf gkf tlcfds cljdktkf
;. Bu`nke plslrtk
plslrtk tlrgdrd
tlrgdrd gkrd ; mrkfj
mrkfj pl`d`pdf
pl`d`pdf (gkftmf)
(gkftmf) gkf ;< kfjjm
kfjjmtk
tk
1. Zkctu gd`unkd
gd`unkd skkt
skkt pkfdtdk `l`alrd
`l`alrd tkfgk
tkfgk gkf gdkcedrd
gdkcedrd skkt wkctu
wkctu ekads ktku
skkt plslrtk tlrkcedr clnukr jkrds nkpkfjkf
nkpkfjkf
9. Kgk 1 burd utk`k,
utk`k, ; burd jkrds
jkrds gkf ; td`l cllplr
cllplr
7. XAA gkskr
gkskr wkbda
wkbda 2
1 cknd alnmc
alnmc ckfkf
ckfkf
Xlfjemr`ktkf
Xlrdcsk clrkpdkf
Ekgkp ckfkf
Ekgkp cdrd
Nkfjcke adksk
Nlfikfj ckfkf
Yltlfjke nlfikfj ckfkf
Bknkf gdtl`pkt
Nkfjcke tljkp
<. Omr`ks
Omr`ksdd wkbda
wkbda 2
Ndfjckrkf alskr
Kfjckrl
@l`kfke
4 x;<
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818. Nm`ak dfd alrupk akttnl ktku alrkgu
stlp gkrd sltdkp pkfjcknkf.
Xlslrtk ;? mrkfj
Zkctu ;,< `lfdt (1x alrjdndr)
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt nkpkfjkf
nkpkfjkf aksclt
aksclt (7` x :`)
Cltlftukf gkf tlcfds cljdktkf
;. @lrupkckf
@lrupkckf `ktk jdkt plrpkfjcknk
plrpkfjcknkf f
1. Xlslrtk `lrupkckf
`lrupkckf kfjjmtk
kfjjmtk rlju tlrakdc
tlrakdc gkrd pkfjcknk
pkfjcknkf,
f, tlrgdrd gkrd
gkrd Xk gkf Xd
(`df.;8 mrkfj gkf `kx. ;? mrkfj)
9. Zkctu akttnl
akttnl ;,< `lfdt gkf
gkf gdnkcuckf
gdnkcuckf 1x jdndrkf.
jdndrkf.
7. Wdgkc gdplram
gdplramnleckf
nleckf `lfjkf
`lfjkfgufj
gufj ufsur
ufsur YKQK.
YKQK.
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk gdpkfjj
gdpkfjjdn dn slsukd fm`mr
fm`mr urut ykfj sugke
sugke tlrgkotkr
tlrgkotkr gd tl`pkt plnkcskfkkf
plnkcskfkkf
nm`ak
1. Wl`pkt
Wl`pkt plrnm`akkf
plrnm`akkf alrkgk
alrkgk gd nkpkfjkf
nkpkfjkf aksclt
aksclt Y@CF 1 Ydfjmskrd
Ydfjmskrd
9. Yltlnke 9 cknd td`
td` ykfj gdpkfjj
gdpkfjjdn
dn slsukd glfjkf
glfjkf fm`mr
fm`mr urut ufgdkf
ufgdkf tdgkc ekgdr
ekgdr
ktku tdgkc nlfjckp gd tl`pkt nm`ak, gdfyktkckf gdscukndodcksd.
7. Zkctu gd`unkd
gd`unkd skkt
skkt pkfdtdk `l`alrd
`l`alrd tkfgk
tkfgk glfjkf
glfjkf aufyd
aufyd plnudt
<. Ylnurue
Ylnurue plslrtk `lnkcuckf
`lnkcuckf jlrkckf
jlrkckf yln-yln
yln-yln alaks slsukd
slsukd crlktdodtks
crlktdodtks pkfjcknkf.
pkfjcknkf.
?. Gurksd plfk`p
plfk`pdnkf
dnkf sltdkp pkfjcknkf
pkfjcknkf kgknke
kgknke ;,<
;,< `lfdt (1x
(1x alrjdndr).
:. Zkctu gdkcedr
gdkcedrdd skkt pkfdtdk
pkfdtdk `l`alrd
`l`alrd tkfgk
tkfgk aufyd
aufyd plnudt.
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818. @lfjkske crlktdodtks tlcfdc gknk`
plfjjufkkf plrknktkf tmfjckt gkf tknd ykfj gdrkfjckd `lfbkgd slauke
s lauke `mgln suktu
mablc.
;. Wdgkc gdplra
gdplramnlec
mnleckf
kf kgkfyk
kgkfyk cljdktkf `l`mtmf
`l`mtmfj j tknd skkt nm`ak
nm`ak
alrnkfjsufj
1. Bu`nke tknd `lfylsukdc
`lfylsukdckfkf
9. Wl`k
Wl`k ykfj
ykfj gdjufk
gdjufkckf
ckf
Nkcd-nkcd2 Wrkfspmrtksd
Xlrl`pukf2 Qu`ke Kgkt (slnkdf ru`ke jkgkfj)
Fa. Amnle `lfikftu`ckf glscrdpsd akfjufkf alslrtk jk`akr ksnd
akfjufkf(auckf
akfjufkf( auckf jk`akr pdmflrdfj) alrupk akfflr,nk`dfktdfj,`kupuf
tundskf+fm`mr rlju
7. Amnle `l`akwk
`l`akwk knkt
knkt akftu pdbkckf
pdbkckf (adsk
(adsk gdslgdkckf
gdslgdkckf pkfdtdk)
pkfdtdk)
<. Wdgkc gdplramnle
gdplramnleckf
ckf `l`kckd
`l`kckd kcslsmrds
kcslsmrds
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrt
Xlslrtkk ekrus sugke ekgdr ;< `lfdt slalnu` plrnm`akkf
plrnm`akkf uftuc `lfydkp
`lfydkpckf
ckf
plrknktkf ykfj kckf gdjufkckf gdnltkcckf gdgknk` ckvndfj.
1. Gdplr
Gdplramnle
amnleckf
ckf `l`akwk
`l`akwk `dfu`kf
9. Xlfjlrbkkf pdmflrdfj clslnuruekf
clslnuruekf gdnkcskfkckf gd tl`pkt p
plrnm`akkf
lrnm`akkf
7. Zkctu gd`
gd`unkd
unkd cltdck
cltdck pkfdtdk sugke `l`alrd
`l`alrd kak ’ kak plnudt
; cknd tdupkf pkfbkfj plnudt 2 Alrbknkffyk cljdktkf.
1 cknd tdupkf
tdupkf pkfbkfj
pkfbkfj plnudt
plnudt 2 wkctu tdfjjkn
tdfjjkn < `lfdt.
9 cknd tdupkf
tdupkf pkfbkfj
pkfbkfj plnudt
plnudt 2 wkctu alrkcedr.
alrkcedr.
<. Zkctu pl
plfjlrbk
fjlrbkkf
kf ;18 `lfdt
?. Xlslrtk tdgkc gdplrclfkfckf `l`mtmfj tmfjckt gkf tknd skkt plfjlrbkkf
alrnkfjsufj
:. Xlslrtk tdgkc gdplrclfkfckf `l`akwk imftme jk`akr pdmflrdfj ykfj
kckf gdaukt
5. Xlslrt
Xlslrtkk tdgkc gdplrclfkf
gdplrclfkfckf
ckf `l`alrd kcslsmrds
kcslsmrds pkgk pdmflrdfj
pdmflrdfj (ekfyk tknd
gkf tmfjckt).
4. Xlslrt
Xlslrtkk ykfj tlnke slnlskd ekrkp `lnkpmr
`lnkpmr cl pkfdtdk
;8. Xlslrtk gdnkrkfj
gdnkrkfj `lfjk`adn
`lfjk`adn plrnlfjckpkf
plrnlfjckpkf ykfj tlrtdfjjkn
tlrtdfjjkn skkt nm`ak
gd`unkd.
;;. Yktu kfjjmtk
kfjjmtk `lfbkjk ckvndfj
ckvndfj skkt plfburdkf gkf `lfglcrdpsdc
`lfglcrdpsdckf kf
pdmflrdfjfyk
;1. gdnkrkfj `lfjk`adnckf akrkfj ykfj ykfj tlrtdfjjkn gkf tdgkc gdplramnleckf
`l`ksucd ckvndfj ktkupuf krlk nm`ak pdmflrdfj
Ydstl` Clrkpdekf 2 ;<
Xlfdnkdkf Clcuktkf 2 18
Nm`ak Cltlpk
Cltlpktkf
tkf sd`pun
sd`pun 2 98
ClClim
imim
imck
ckf
f tl`k
tl`k 2 ;<
Crlktdodtks 2 18
Xl`lfkfj Xlslrtk glfjkf fdnkd tlrtdfjjd ;,1,9 XK/XD
nm`ak
Xlfjurkfjkf ;. plslrtk
plslrtk ykfj
ykfj `ksde
`ksde `lfjlr
`lfjlrbkckf
bkckf sltlnke wkctu ekads `dfus
fdnkd gkf pmdf </`ft
gdscukndodcksd 1. tmfjckt
tmfjckt ykfj
ykfj tdgkc
tdgkc gdjuf
gdjufkckf
kckf sltlnke
sltlnke pdmflr
pdmflrdfj
dfj bkgd
bkgd kckf
kckf
alrnkcu plfjurkfjkf fdnkd (< pmdf/ 1tmfjckt)
9. plslrtk
plslrtk ykfj `lfjjkfjj
`lfjjkfjju u plslrtk
plslrtk nkdf kckf gdgdscukndodc
gdgdscukndodcksd
ksd
7. tmfjckt
tmfjckt ykfj
ykfj clnukr
clnukr ckvndfj
ckvndfj alrnkcu
alrnkcu plfjurkfjkf
plfjurkfjkf fdnkd (-</
(-</ 1
tmfjckt)
7. Y@KQW
Y@KQW YIM\W
YIM\W DFWLNN
DFWLNNLJLF
LJLFW
W (YYD)
(YYD)
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818.
Xlslrtk 1 mrkfj/rlju
Zkctu ?8 `lfdt
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt Qukfjkf
Cltlftukf gkf Wlcfds cljdktkf
CLWLFW\KF XLNKCYKFKKF NM@AK
Burd kckf `lfjkfjckt alfglrk cufdfj tkfgk plslrtk `unkd
`lfjlrbkckf
Alfglrk adru tkfgk curkfj
curkfj 1 `lfdt
Alfglrk `lrke alrkrtd wkctu
wkctu ekads
Qmfgl
Qmfgl 9 plslrtk kckf gdalrd
gdalrd alfglrk putde
putde uftuc `lfbkwka
`lfbkwka smkn
smkn
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
Nm`ak simut dftlnljlft gdakjd
gdakjd `lfbkgd 9 akakc
akakc
Akakc plrtk`k alrdsdckf smkn urkdkf slakfykc 18 autdr
@ktlrd gd akakc
akakc plrtk`k dfd ykdtu `ktlrd u`u`
u`u` (slbkrke, a.dfgmfl
a.dfgmflsdk,
sdk,
`ktl`ktdck)
Gd akakc plrtk`k
plrtk`k dfd plslrtk kckf kckf gdlnd`dfksd
gdlnd`dfksd edfjjk
edfjjk slbu`nke
;8 td`
@lfjlrbkckf 18 smkn gknk` wkctu 18 `lfdt
Akakc clguk
clguk alrdsdckf smkn urkdkf slakfykc
slakfykc ;8 autdr
@ktlrd gd akakc clguk dfd ykdtu
ykdtu slbkrke prk`uck
Gd akakc clguk dfd plslrtk
plslrtk kckf kckf
kckf gdlnd`
gdlnd`dfk
dfksd
sd edfjj
edfjjkk slbu`nke
slbu`nke
< td`
@lfjlrbkckf ;8 smkn gknk` wkctu ;8 `lfdt
Gd akakc cltdjk
cltdjk clnd`k plslrtk kckf gdalrdckf smkn slakfykc
slakfykc < autdr
Xlfjlrbkkf < smkn gdnkcuckf sdstl` tlrtlpkt
Xlfjlrbkkf < `lfdt
`lfdt
1 td` ykfj kckf
kckf `lnkbu akakc
akakc „sdkpk ilpkt gdk gkpkt‐
gkpkt‐
Gd akakc „sdkpk ilpkt
ilpkt gdk gkpkt‐
gkpkt‐ akjd
akjd plslrt
plslrtkk ykfj
ykfj gkpkt
gkpkt `lfbkw
`lfbkwkaka smkn
smkn
tlrnlade gkeunu glfjkf alfkr `kck kckf `lfbkgd bukrk
Adnk clguk
clguk td` tdgkc gkpkt `lfbkwka
`lfbkwka smkn glfjkf alfkr
alfkr `kck kckf gd
nkfbutckf cl smkn slnkfbutfyk
Ydstl` Cltlpktkf
Cltlpktkf bkwkakf
bkwkakf gkrd `ksdfj
`ksdfj `ksdfj
`ksdfj akakc
akakc ; gkf 1 0 <8
Xlfdnkdkf pmdf
Nm`ak Akakc ; 0 ;8 smkn (*<)
Akakc 1 0 ;8 smkn (*<)
Fdnkd plfbkwkakf
Wdgkc `lfbkwka 2 -1 pmdf
Bkwka
Bkwkakf
kf sk
sknke
nke 2 -; pm
pmdf
df
Bkwka
Bkwkakf
kf al
alfk
fkrr 2 < pm
pmdf
df
Xls
Xlslr
lrtk
tk ykfj `lfj
`lfju`
u`pu
punc
nckf
kf ek
eksdn
sdn pl
plfj
fjlrb
lrbkk
kkf
f tl
tlrnl
rnlad
ade
e
gkeunu kckf `lfgkpktckf pmdf tk`akekf
\rutkf
\ru tkf ; 0 ;8 pmdf
pmdf
\rutkf
\ru tkf 1 0 < pmdf
pmdf
\rut
\rutkf
kf 9 0 9 pm
pmdf
df
\rutkf 7 gkf sltlrusfyk tdgkc `lfgkpktckf pmdf tk`akekf
Xl`lfkfj Xlslrtk glfjkf bu`nke fdnkd tlrakfykc
plrnm`akkf
Gdscukndodcksd Xlslrtk
Xlslrtk ykfj tlrnk`akt
tlrnk`akt nlade gkrd < `lfdt cl tl`pkt
tl`pkt
plrnm`akkf
Xlslrtk ykfj cltkeukf
cltkeukf `lflrd`k bkwkakf ktkupuf
`l`alrdckf bkwkakf
Xlslrtk ykfj cltkeukf `lndekf iktktkf
Xlslrtk ykfj cltkeukf
cltkeukf `lfjjufkckf knkt lnlctrmfdc
Cltkeukf `l`akwk knkt akftu edtufj
edtufj
<. XMYW
XMYWLQ
LQ 1G
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818
Xlslrtk ; mrkfj/rlju
Zkctu ?8 `lfdt
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt Qukfjkf
Cltlftukf gkf Wlcfds cljdktkf
;. Xlslrtk ekrus ; mrkfj
mrkfj plrwkcdn
plrwkcdnkf
kf rlju
rlju
1. Wl`k
Wl`k pm
pmstl
stlrr 2
Ckrdcktur pkenkwkf
9. Ckrdcktur
Ckrdcktur ekrus
ekrus `l`dndcd
`l`dndcd odnmsmod
odnmsmod tlrslfgdrd
tlrslfgdrd
7. Xlslrtk ekrus
ekrus ekgdr
ekgdr < `lfdt
`lfdt slalnu`
slalnu` nm`ak gd`unk
gd`unkdd
<. Clrtks gdslgdkc
gdslgdkckf kf mnle
mnle pkfdtdk
pkfdtdk (alrstl`pl
(alrstl`pln)n)
?. Ckryk
Ckryk `lrupkckf eksdn eksdn slfgdrd gkf
gkf alnu` plrfke
plrfke gd puandse slalnu`f
slalnu`fyk.
yk.
:. Jk`akr
Jk`akr ekrus gdwkrfk,
gdwkrfk, amnle
amnle `lfjjufkc
`lfjjufkckf kf ikt kpkpuf
kpkpuf
5. Wdgkc `lfjkfguf
`lfjkfgufj
j ufsur
ufsur YKQK.
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk ekrus
ekrus ekgdr
ekgdr gd rukfjkf
rukfjkf < `lfdt slalnu`
slalnu` wkctu
wkctu plfjlrbkkf
plfjlrbkkf
gd`unkd
1. Zkctu gd`unkd
gd`unkd skkt
skkt pkfdtdk sugke
sugke `l`alrdck
`l`alrdckf f dfstrucsd
dfstrucsd plfjlrbkkf
plfjlrbkkf
9. Xlfjlrbkkf
Xlfjlrbkkf gd`unkd
gd`unkd gkrd 8%
7. Xlslrtk ekfyk
ekfyk gdplramn
gdplramnleckf
leckf `l`akwk
`l`akwk knkt
knkt tunds gkf bujk
bujk knkt wkrfk
ykfj gdautueckf (clrtks
(clrtks gdslgdkckf pkfdtdk).
pkfdtdk).
<. Xlslrtk tdgkc
tdgkc gdplrclfkf
gdplrclfkfckf
ckf `l`dfbk`
`l`dfbk` gkf alclrbksk`k
alclrbksk`k glfjkf
glfjkf td` nkdf
?. Kpkakadnk
Kpkakadnk plfjlrbkkf
plfjlrbkkf tlnke
tlnke slnlskd
slnlskd ekrkp nkpmr
nkpmr clpkgk pkfdtdk
pkfdtdk
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818. Jdkt nmjm glskdf `lrupkckf jdkt uftuc
`lfjl`akfjckf crlktdodtks plslrtk gknk` `lfglskdf jk`akr.
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk ekrus
ekrus ekgdr
ekgdr < `lfdt slalnu`
slalnu` wkctu plfjlr
plfjlrbkkf
bkkf gd `unkd
1. Xlfjlrbkkf
Xlfjlrbkkf gd`unkd
gd`unkd gkrd 8%
9. Zkctu gd`unkd
gd`unkd skkt
skkt pkfdtdk `l`alrdc
`l`alrdckfkf dfstrucsd
dfstrucsd plfjlrbkkf
plfjlrbkkf
7. Xlslrtk tdgkc
tdgkc gdplrclfkfck
gdplrclfkfckf f `lfjjkfjju
`lfjjkfjju ktku alclrbk
alclrbk sk`k glfjkf
glfjkf td` nkdf
<. Zkctu plfjlrbkk
plfjlrbkkff 7< `lfdt gd`unkd
gd`unkd skkt pkfdtdk `l`alrdc
`l`alrdckfkf dfstrucsd
dfstrucsd
plfjlrbkkf
?. Kpkadnk
Kpkadnk plfjlrbkkf
plfjlrbkkf tlnke
tlnke slnlskd
slnlskd ekrkp nkpmr
nkpmr clpkgk
clpkgk pkfdtdk
pkfdtdk
Ydstl` Clsl
slssukdk
kdkf tl`k 2 98
Xlfdnkdkf Crlktdodtks 2 1<
Nm`ak Clrkpdkf 2 1<
Cm`pmsdsd 2 18
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818. Jdkt dfd `lrupkckf jdkt uftuc
`lfjkske crltdodtks plslrtk gknk` `lfjkakgdckf suktu cljdktkf ekrdkf plslrtk. Kjkr
plslrtk `k`pu `l`aukt burfkn cljdktkf slekrd-ekrd.
Xlslrtk 1 mrkfj/pkfjcknkf
Zkctu k. Gurksd vdglm 2 < `lfdt
a. Xrlslftk
Xrlslftksd
sd 2 1 `lfdt
`lfdt
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt Qukfjkf
Cltlftukf gkf Wlcfds Cljdktkf
;. Xlslrtk kgknke
kgknke 1 plrwkcdnkf
plrwkcdnkf kfjjmtk
kfjjmtk gkrd `ksdfj-`ksdfj
`ksdfj-`ksdfj pkfjck
pkfjcknkf
nkf
1. Xlslrtk `l`aukt
`l`aukt vdglm burfkndstd
burfkndstdc
c slputkr
slputkr plrsdkpkf nm`ak
nm`ak KCKJKWQK
KCKJKWQK
slekrd ekrd (aledfg tel silfl plrsdkpkf nm`ak)
9. Yltdkp pkfjcknkf
pkfjcknkf `lfju`
`lfju`punck
punckff ; vdglm
vdglm
7. _dglm ykfj
ykfj gdcu`punckf
gdcu`punckf `lrupkc
`lrupkckf kf ckryk akru mrdsdfdn
mrdsdfdn gkf tdgkc
tdgkc
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. _dglm `urfd
`urfd plfjlrbkkf
plfjlrbkkf plslrtk
1. _dglm gdaukt
gdaukt alralftuc
alralftuc smot impy alrgurksd `kcsd`kn < `lfdt glfjkf
Omr`kt `p7 gkf Qlsmnusd `dfd`kn:18p
9. Xkgk kcedr vdglm, `lfikftu`ckf fk`k
fk`k pkfjcknkf gkf bujk tkjkr
#KCKJKWQK1818
7. _dglm gdcu`pun
gdcu`punckf
ckf pkndfj nk`akt 9 ekrd slalnu` ekrd E nm`ak
<. Omr`kt plfju`pun
plfju`punkf kf gd alrd fk`k, fm`mr urut gkf pkfjcknkf
pkfjcknkf
?. Kckf gdpdnde < pkfjcknkf tlrakdc ykfj
ykfj kckf `l`prlslftksdckf vdglm pkgk
ekrd E nm`ak
:. < pkfjcknkf
pkfjcknkf tlrakdc kckf gdu`u`ck
gdu`u`ckf f pkgk skkt ekrd E nm`ak
5. 1 plrwkcdnkf
plrwkcdnkf plslrtk gdalrd
gdalrd wkctu : `lfdt (< `lfdt plfkykfjkf
plfkykfjkf vdglm & 1
`lfdt prlslftksd)
4. Zkctu prlslftksd
prlslftksd gd `unkd skkt pkfdtdk
pkfdtdk `l`alrd dftrucsd
Clksndkf 2 1<
Ydstl`
Crlktdvdtks 2 18
Xlfdnkdkf
Wlcfdc lgdtdfj 2 18
Nm`ak Clslsukdkf tl`k 2 18
Clnkf
Clnkfikr
ikrkf
kf pr
prls
lslf
lftks
tksdd 2 ;<
Xl`lfkfj Xlslrtk glfjkf bu`nke fdnkd tlrakfykc
Nm`ak
Gdscukndodcksd ;. Xlslrtk ykfj `lnladed
`lnladed wkctu kckf alrnkcu
alrnkcu plfjurkfj
plfjurkfjkf
kf
fdnkd (-</`lfdt)
1. @lfydfjju
@lfydfjjufj fj ufsur
ufsur YKQK,gk
YKQK,gkf f clclrkskf
clclrkskf
9. Ckryk
Ckryk `lrupkckf
`lrupkckf ckryk
ckryk mrkfj
mrkfj nkdf
nkdf
5. YWMQT WLNNDFJ
WLNNDFJ KCKJKWQK
KCKJKWQK
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818.
Xlslrtk ; mrkfj/rlju
Zkctu : `lfdt (`kx)
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt Qukfjkf
Cltlftukf gkf Wlcfds cljdktkf
;. @lfjjufkckf
@lfjjufkckf slrkjk` prk`uck
prk`uck nlfjckp
nlfjckp
1. Nm`ak
Nm`ak alrsdokt
alrsdokt dfgdvdgu
dfgdvdgu
9. Wl`k
Wl`k 2 Xrk`uck
Xrk`uck gd gd Lrk @dnlf
@dnlfdkn
dkn
7. Xlslrtk `l`aukt
`l`aukt tlcstlcs mrdsdfdn eksdn
eksdn ckryk
ckryk slfgdrd gkf tdgkc
tdgkc `lnkfjjkr
`lnkfjjkr ekc
idptk
<. Gdplramnle
Gdplramnleckf
ckf `l`kckd
`l`kckd prmplrtd
prmplrtd tlrckdt glfjkf
glfjkf nm`ak
nm`ak
?. Gdplramnle
Gdplramnleckf
ckf `l`akwk
`l`akwk knkt plrkjk
plrkjk ktku plrnlfjckp
plrnlfjckpkf
kf nkdf uftuc
uftuc
`lfgucufj plfk`pdnkf (tdgkc amnle gknk` alftuc tlcs)
:. Wmpdc ykfj gdkfjc
gdkfjcktkt ekrus slsukd
slsukd glfjkf
glfjkf tl`k
tl`k
5. Xlslrtk tdgkc
tdgkc gdplrclfkfc
gdplrclfkfckf kf `l`akwk
`l`akwk iktktkf gknk` alftuc
alftuc kpkpuf
kpkpuf skkt
cm`pltdsd gd`unkd
4. Zkctu ekads
ekads gdtlftuckf
gdtlftuckf cltdck
cltdck td`l cllplr
cllplr `lfdup
`lfdup plnudt
plnudt
;8. Yltdkp plslrtk ykfj kckf tk`pdn ekrus alrsdkp 9 `lfdt slalnu` plfk`pdnkf
gd`unkd
;;. Xkgk wkctu plrnm`akkf, tlcs stmrytlnndfj gdcu`punckf clpkgk pkfdtdk
nm`ak
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk `l`akwk
`l`akwk tlcstlcs ykfj fkftdfy
fkftdfykk kckf gdalrdckf
gdalrdckf clpkgk
clpkgk pkfdtdk
pkfdtdk
(`lfylrtkckf fk`k, fm`mr urut, fk`k rlju, gkf pkfjcknkf )
1. Fm`mr
Fm`mr urut plslrtk
plslrtk kckf gddfomr`ks
gddfomr`ksdckf
dckf skkt tliefdikn
tliefdikn `lltdfj
`lltdfj
9. Xlslrtk gdnkrkfj
gdnkrkfj `lfdfjjknckf
`lfdfjjknckf rukfjkf
rukfjkf slnk`k plrnm`akkf
plrnm`akkf alrnkfjsu
alrnkfjsufj
fj
7. Zkctu gd`unk
gd`unkdd skkt td`l cllplr
cllplr `lfdupc
`lfdupckf kf plnudt
plnudt plrtk`k
plrtk`k
<. Xlnudt clguk
clguk `lfkfg
`lfkfgkckf
kckf wkctu
wkctu curkfj
curkfj 1 `lfdt
`lfdt
?. Xlnudt cltdjk
cltdjk `lfkfgkckf
`lfkfgkckf wkctd alrkcedr
alrkcedr
Ydstl` Xlfdnkdkf Xrmfmufidktdmf (plfjuikpkf)
(plfjuikpkf) 2 1< pmdft
Nm`ak Onulfiy (clnkfikrkf) 2 1< pmdft
Jlsturl/amgy nkfjukjl/ lxprltdmf 2 18 pmdft
Clslsukdkf
Clslsukdkf tl`k 2 98 pmdft
pmdft
Xl`lfkfj Xlslrtk glfjkf fdnkd tlrakfykc
Nm`ak
Gdscukndodcksd ;. Xlslrtk ykfj `l`akwk
`l`akwk tlcs akftukf
akftukf
1. Xlslrtk ykfj `l`akik
`l`akik tlcs skkt plfk`pdn
plfk`pdnkfkf
9. Xlslrtk ykfj tdgkc ekgdr
ekgdr sltlnke
sltlnke 9x pl`kfjjdnkf
pl`kfjjdnkf
7. @lfjjkfjj
@lfjjkfjju u plfk`pdnkf
plfk`pdnkf plslrtk
plslrtk nkdffy
nkdffykk
4. Q\ADC
Q\ADC IM@XLWDWD
IM@XLWDWDMF
MF
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818.
Xlslrtk ; mrkfj/rlju
Zkctu Yk`pkd pl`lfkfj gdtl`uckf
Xkckdkf Ylrkjk` prk`uck nlfjckp
Wl`pkt Qukfjkf
Cltlftukf gkf Wlcfds cljdktkf
;. @lfjjufkc
@lfjjufkckf kf slrkjk`
slrkjk` prk`uc
prk`uckk nlfjckp
nlfjckp
1. Nm`ak
Nm`ak alrsdokt
alrsdokt dfgdvdgu
dfgdvdgu
9. ruadc gdslgdkckf
gdslgdkckf mnle pkfdtdk
pkfdtdk
7. Xlslrtk tdgkc
tdgkc gdplramnle
gdplramnleckf
ckf `l`akwk
`l`akwk ru`us gknk` alftuc
alftuc kpkpuf
kpkpuf
<. Alrnkcu
Alrnkcu sdstl` jujur
jujur
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk wkbda
wkbda ekgdr
ekgdr < `lfdt
`lfdt salnu` plrnm`a
plrnm`akkf
kkf gd`unkd
gd`unkd
1. Nm`ak
Nm`ak ruadc im`plt
im`pltdtdmf
dtdmf gdakjd
gdakjd `lfbkgd
`lfbkgd 9 akakc
akakc
9. Akakc
Akakc plrtk`
plrtk`kk
ruadc alrucurkf 9x9
Xlslrtk ekrus alrkgu clilpktkf `lfylnlskdckf ruadc
;8 Xlslrtk
Xlslrtk ykfj
ykfj `lfyln
`lfylnlskd
lskdckf
ckf ruadc
ruadc tlrnla
tlrnlade
de gkeunu
gkeunu kckf
kckf nmnms
nmnms
pkgk akakc slnkfbutfyk
7. Akakc
Akakc clguk
clguk
ruadc alrucurkf 7x7
Xlslrtk ekrus `lfylnlskdckf
`lfylnlskdckf ruadc slilpkt - ilpktfyk
1 Xl Xlsl
slrt
rtkk ykfj
kfj `lfl
`lflpkpktd
td wkct
wkctuu kt
ktku
ku `lfg
`lfglclckt
ktdd wkct
wkctu
u ykf
kfjj
gdtlftuckf kckf nmnms pkgk akakc slnkfbutfyk
<. Gd akakc
akakc cltdjk
cltdjk
Quadc `drmr
Xlslrtk ekrus `lfylnlskdckf
`lfylnlskdckf ruadc slilpkt - ilpktfyk
Xlslrtk `l`plrlautckf sktu bukrk
Ydstl` Ydstl` jujur gkf lnd`dfksd gdsltdkp akakcfyk
Xlfdnkdkf
Nm`ak
Xl`lfkfj Xlslrtk tlrilpkt gkf nmnms pkgk akakc tlrkcedr
Nm`ak
Gdscukndodcksd ;. @l`akwk
@l`akwk ru`us plr`kdfkf
plr`kdfkf
1. @lfjjkfjju
@lfjjkfjju clnkfikrkf
clnkfikrkf plrnm`akkf
plrnm`akkf
9. Xlslrtk ykfj
ykfj tlrnk`akt
tlrnk`akt skkt
skkt plr`kdfkf
plr`kdfkf gd`unkd
gd`unkd kckf
gdgdscukndodcksd
Jdkt dfd `lrupkckf sknke sktu `ktk jdkt KCKJKWQK 1818. Gddcutd mnle plslrtk ykfj
ske tlrgkotkr gknk` plslrtk KCKJKWQK 1818
Xlslrtk ;? mrkfj/pkfjcknkf
Zkctu : `lfdt
Xkckdkf Alaks smpkf rkpd
Wl`pkt Kunk (5x<)
Cltlftukf gkf Wlcfds cljdktkf
;. Xlslrtk gdplramn
gdplramnleckf
leckf `l`kckd
`l`kckd kcslsmrds
kcslsmrds gkf plrknktkf
plrknktkf ykfj gdautue
gdautueckf
ckf
1. Nm`ak
Nm`ak alrsdo
alrsdokt
kt td`
td`
9. Xlslrtk nm`ak
nm`ak YKL kgknke
kgknke plsrtk
plsrtk ykfj `lfgkotkr
`lfgkotkrckf
ckf gdrd gd „Kckjktrk
„Kckjktrk
mplf 1818‐
7. Xlslrtk nm`ak
nm`ak YKL kgknke
kgknke kfjjmtk
kfjjmtk nlfjckp gkrd
gkrd `ksdfj-`ksdfj
`ksdfj-`ksdfj pkfjcknk
pkfjcknkf
f
<. Zkctu slakfy
slakfykckc : `lfdt
`lfdt gdtkfgkd
gdtkfgkd glfjkf2
glfjkf2
k. wkctu `unkd glfjkf `lfjdakrckf alfglrk adru
a. wkctu curkfj 1 `lfdt glfjkfalfglrk cufdfj
i. wkcu ekads glfjkf alfglrk `lrke
?. @lfk`pdnckf
@lfk`pdnckf ufsur tkrdkf ktku `usdc
:. Xlslrtk `l`akwk
`l`akwk knktknkt `usdc
`usdc slfgdrd
slfgdrd
WLCFDY XLNKCYKFKKFNM@AK
XLNKCYKFKKFNM@AK
;. Xlslrtk gdpkfjjdn
gdpkfjjdn slsukd
slsukd glfjkf
glfjkf fm`mr
fm`mr ufgdkf
ufgdkf gd tl`pkt plnkcsk
plnkcskfkkf
fkkf
nm`ak
1. Wl`pkt
Wl`pkt plrnm`akkf
plrnm`akkf alrkgk
alrkgk gd kunk
kunk ckftdf
ckftdf Y@CF 1 Ydfjmsk
Ydfjmskrd
rd
9. Xlslrtk
Xlslrtk ekru
ekruss ekgdr
ekgdr ;8 `lfd
`lfdtt slalnu
slalnu`` tk`pdn
tk`pdn
7. Xlslrtk fkdc cl ktks
ktks pkfjju
pkfjjufj
fj glfjk
glfjkff alrakrds
alrakrds rkpd
<. wkctu
wkctu gd`u
gd`unkd
nkd skkt nk`p
nk`puu edbku
edbku `lfy
`lfyknk
knk
?. Kpkadnk
Kpkadnk Xkfjcknkf
Xkfjcknkf ykfj tk`pdn `lnladed
`lnladed wkctu
wkctu ykfj tlnke gdtlftuc
gdtlftuckf
kf
`kck kckf tlrgkpkt plfjurkfjkf fdnkd
:. Xkfjcknkf
Xkfjcknkf ykfj
ykfj tk`pdn
tk`pdn glfjkf
glfjkf gurksd
gurksd pks
pks : `lfdt
`lfdt ktku `lfglc
`lfglcktd
ktd : `lfdt
`lfdt
kckf `lfgkpktckf fdnkd nlade akdc
5. Yltlnke 9 `lfdt td` ykfj gdpkfjjdn
gdpkfjjdn slsukd
slsukd glfjkf
glfjkf fm`mr
fm`mr urut
urut ufgdkf
ufgdkf tdgkc
ekgdr ktku tdgkc nlfjckp gdtl`pkt nm`ak, gdfyktkckf gdscukndodcksd
4. Zkctu gdkcedrd
gdkcedrd skkt nk`pu
nk`pu `lrke
`lrke `lfyknk
`lfyknk ktku plslrtk
plslrtk tlrkcedr
tlrkcedr clnukr
clnukr
pkfjjufj
Ydstl` Xlfdnkdkf Clcm`pkckf (;-1<)
Nm`ak Crlktdvdtks(;-98)
clslsukdkf tl`k(;-1<)
Ktrdaut ykfj
ykfj gdjufkckf(;-18)
gdjufkckf(;-18)