T.s.s.a.

arqiteqturis fakulteti
bakalavriatis IV kursi.
studenti: mariam cankaSvili
sagani:uaxlesi Tanamedrove arqiteqtura
pirveli Sualeduri weris Tema:

masimiliano fuksasi

masimiliano fuksaსი, Seqmnis procesi - foto: © designboo

 მასიმილიანო ფუქსასი არის ცნობილი თანამედროვე
იტალიელი არქიტექტორი, რომლის ინოვაციურმა და
გამორჩეულმა დიზაინებმა მნიშვნელოვანი კვალი დატოვა
გლობალურ არქიტექტურულ ლანდშაფტზე. ფუქსასი
მეუღლესთან და ასოცირებულ დორიანა მანდრელისთან
ერთად ხელმძღვანელობს მათ არქიტექტორულ ფირმას
რომში, პარიზში და შენჟენში.ლიტველი მამისა და
იტალიელი დედის ვაჟი, ფუქსასი დაიბადა რომში. 1944
წლის 9 იანვარს დაამთავრა რომის La Sa-pienza-ს
უნივერსიტეტის არქიტექტურის ფაკულტეტი.1967 წელს მან
გახსნა თავისი პირველი ოფისი (როდესაც ჯერ კიდევ
სწავლობდა უნივერსიტეტში სწავლის ბოლო წლებში) და 1985 წელს შექმნა ამჟამინდელი ფირმა
დორიანა მანდრელისთან ერთად, რომელმაც ასევე დაამთავრა La Sa-pienza. 1998 წლიდან 2000
წლამდე ის იყო ვენეციის ბიენალეს VII საერთაშორისო არქიტექტურული გამოფენის
დირექტორი: ნაკლები ესთეტიკა და მეტი ეთიკა.გარდა თავისი ნაყოფიერი არქიტექტურული
კარიერისა, მასიმილიანო ფუქსასმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა არქიტექტურულ
განათლებასა და დისკურსში. ლექციების, პუბლიკაციების და საერთაშორისო ფორუმებში
მონაწილეობის საშუალებით, შთააგონა არქიტექტორების შემდეგი თაობა და ხელი შეუწყო
გლობალურ დიალოგს აშენებული გარემოს მომავალზე.ის იყო მიწვეული მასწავლებელი
რამდენიმე უნივერსიტეტში, როგორიცაა Ecole Spéciale d'Architecture პარიზის, კოლუმბიის
სახვითი ხელოვნების აკადემია. კარიერის განმავლობაში მან მოიპოვა რამდენიმე აღიარება,
როგორიცაა მინისტრთა საბჭოს პრეზიდენტობის მედალი, Vitruvio Internacional a la Trayec-toria
ჯილდო ბუენოს აირესში, ევროპის ბრწყინვალების ჯილდოები და ამერიკის არქიტექტორთა
ინსტიტუტის საპატიო სტიპენდია ვაშინგტონში.

რამდენიმე ესკიზი დახატული ფუქსასის სტილში

ფოტო: © gianni basso

 სტუდია fuksas რომში, იტალია

ფოტო: © designboom

მისი ზოგიერთი ყველაზე

აქტუალური პროექტია: ბაოანის
საერთაშორისო აეროპორტის
ტერმინალი სამი, შენჟენში, ჩინეთი
;თბილისის იუსტიციის სახლი
ტიფლისში, საქართველო; მილანის ახალი გამოფენა სავაჭრო ბაზრობა; ფრანკფურტი; პერესის
მშვიდობის სახლი თელ-ავივში; ნარდინის კვლევითი ცენტრი და აუდიტორია ვიჩენცაში,
იტალია; ზენიტის დარბაზი სტრასბურგში, საფრანგეთი და ლა ნუვოლა, რომის ახალი
კონგრესის ცენტრი. როგორც თვითონ არქიტექტორი აღნიშნავს ერთ-ერთ ჟურნალთან
ინტერვიუში მისი თავდაპირველი ინტერესები არ უკავშირდებოდა არქიტექტურას მას ჯერ
მხატვრობა იტაცებდა შემდეგ პოეზია საბოლოოდ კი მივიდა დასკვნამდე, რომ „არქიტექტურა
შეიძლება იყოს გამოხატვის საუკეთესო ფორმებს შორის: მისი გამოყენება შესაძლებელია
რაღაცის ასახსნელად, გადმოსაცემად.“თუმცა მისი პროექტზე მუშაობა იწყება ფერწერული
ნამუშევრების შექმნით, როგორც თვითონ აღნიშნავს ეს ეხმარება სტრესისგან
გათავისუფლებაში.

ფუქსასის დიზაინის ფილოსოფიის ბირთვი არის, ინოვაციებისადმი ერთგულება და

არქიტექტურაში ახალი შესაძლებლობების შესწავლა. მისი ნამუშევრები ხშირად აერთიანებს
უახლესი ტექნოლოგიებს და მდგრად პრაქტიკას, რომელიც ასახავს წინდახედულ მიდგომას
აშენებული გარემოს მიმართ. ფუქსასის დიზაინს ახასიათებს თხევადი ფორმები, რთული
გეომეტრია და დეტალებისადმი ზედმიწევნითი ყურადღება, სივრცისა და სტრუქტურის
ჩვეულებრივი ცნებების გამოწვევა.

ფუქსასის არქიტექტურული რეპერტუარი მოიცავს პროექტების მრავალფეროვან სპექტრს, მათ

შორის კომერციულ, კულტურულ და ინსტიტუციონალურ შენობებს, ასევე ურბანული
დაგეგმარების ინიციატივებს. მინდა განვიხილო ჩემთვის უფრო მეტად საინტერესო
მაგალითები ეს პროექტები აჩვენებენ Fuksas-ის უნარს, შეუფერხებლად შეუთავსოს ფორმა და
ფუნქცია, შექმნას სივრცეები, რომლებიც არა მხოლოდ ესთეტიურად გასაოცარია, არამედ
პასუხობს მათი მომხმარებლების საჭიროებებს.

მასიმილიანო ფუკსასის არქიტექტურა საფუძვლიანად რომაულია, როგორც თავად მიუთითებს,

მისი ყოველი პროექტი ცის ნაჭერად გადაქცევას ცდილობს და რომი არის ქალაქი, რომელიც
ამაღლებულად კვეთს ცას. მისი ნამუშევრები არ განვითარებულა დროთა განმავლობაში,
უბრალოდ იყენებს სხვადასხვა ენას თითოეულ პროექტზე, თუმცა კონცეფცია ყოველთვის ერთი
და იგივეა, მის ყველა ნამუშევარში ყოველთვის არის კონტრასტი დაპირისპირებებს შორის,
რაციონალურსა და ირაციონალურს შორის, ორგანულსა და არაორგანულს შორის,
ექსპრესიონიზმი ან უბრალოდ გეომეტრია. ხაზს უსვამს იმას, რომ არქიტექტურისთვის ყველაზე
მნიშვნელოვანი რამ არის კონცეფციის შექმნა საიდანაც შეიძლება დაიწყოს დიზაინი. თუ არ
არსებობს წინა იდეა, ის ვერასოდეს შეძლებს რაიმეს კომუნიკაციას, შენობა შეიძლება იყოს
სასიამოვნო ან სტრუქტურულად სრულყოფილი, მაგრამ მას არ ექნება ემოცია. მინდა
წარმოგიდგინოთ ჩემთვის მიმზიდველი მისი ნამუშევრები:

ყოფილი კომისარიატის რეკონსტრუქცია (რომი იტალია) 2008-13 წწ.

ფოტო © Alessandra Chemollo

რომის ისტორიულ ცენტრში, Via del Corso -სა და Via Tomacelli -ს შორის, მდებარე ყოფილი
კომისარიატის შენობა ფოლადისა და შუის „ფანრით“, რომელიც კვეთს შენობის ოთხ სართულს
პირველი სართულიდან პანორამულ ტერასამდე, წმინდა ამბროსისა და კარლო ალ კორსოს
ბაზილის, გუმბათის ხედით.
 მეცხრამეტე საუკუნის ბოლოს აშენებული
შენობისა და მიმდებარე ტერიტორიის ძლიერი
ისტორიული აქტუალობის გამო, გარე
სამუშაოები ეხებოდა მხოლოდ ფასადების
აღდგენას და არსებული პერიმეტრის კედლის
საძირკვლის კონსოლიდაციას. შიდა ნაწილი
საფუძვლიანად შეიცვალა, ყოველი სართულის
სრული დანგრევით და რეკონსტრუქციით,
საყრდენ კონსტრუქციებთან ერთად,
სართულების რაოდენობის უცვლელად
შენარჩუნებით. შენობის ბირთვი არის „ფანარი“
,რომელიც დამზადებულია ფოლადისა და გამჭვირვალე, უფერული, ძალიან მსუბუქი
შთამნთქმელი მინისგან, რათა შეამციროს ზემოქმედება ქალაქის ცენტრის ჰორიზონტზე.
სტრუქტურა, რომელიც ჩანს შენობის მთელ სიმაღლეზე, მოიცავს ნებისმიერ ვერტიკალურ
კავშირს, სისტემას და სერვის სივრცეს, რომელიც გადის ყველა სართულზე. "ფანარი"
კულმინაციას აღწევს სახურავის ტერასაზე „ღრუბლის“ ფორმის კონსტრუქციით, რომელიც ასევე
შესრულებულია მინისა და ფოლადისგან, მომხიბვლელი ადგილი ექსკლუზიური
ღონისძიებებისთვის, პირდაპირი ხედით ქალაქზე.

ჩემთვის, ეს შენობა ქმნის ასოციაციას, თითქოს წარსულის მკვიდრი შობს მომავალს,მისი

სხეულიდან ჩნდება ახალი საწყისი. შენობაში შესასვლელი კარი კი არის დროის კარიბჭე, XIX
საუკუნიდან XI მდე ერთი ნაბიჯი.

ფოტო © Alessandra Chemollo

მასიმილიანო ფუქსასისთვის არქიტექტურა არის ის რამაც უნდა გადაჭრას ხალხის
პრობლემები, განსაკუთრებით დიდ ქალაქებში, შენობებით სავსე და სადაც დიდი მანძილი
უნდა გაიაროს სახლიდან სამსახურამდე. ის განმარტავს, რომ უნდა აშენდეს ქალაქის ახალი
იდეა, ფეხით მოსიარულეთა ქალაქი, მეტი ხეებით, უფრო მდგრადი, მაგრამ ინტელექტუალური
გზით, რომელიც საშუალებას აძლევს ადამიანებს შორის ურთიერთქმედებას, სთავაზობს
ადგილებს, სადაც ადამიანები შეიკრიბებიან და სოციალური ურთიერთობები უკეთესი იქნება.
მისი აზრით, პატარა ქალაქები უკეთ მუშაობენ, ამიტომ დიდი ქალაქები უნდა მივიჩნიოთ
როგორც პატარა ქალაქების გაერთიანება, თითოეულს აქვს საკუთარი ცენტრი და ორგანიზაცია
და აქვს კარგი სატრანსპორტო სისტემა, რომელიც უერთდება თითოეულ ამ ცენტრს.

საკონფერენციო დარბაზი და სასტუმრო ე.წ. „ღრუბელი“ (რომი იტალია) 2016 წ

კომპლექსი, რომელიც მდებარეობს ქალაქის ბირთვის სამხრეთით, ევროს ბიზნეს უბანში,

მიჰყვება 1930-იანი წლების რაციონალისტური არქიტექტურის მარტივ ორთოგონალურ ხაზებს.

ცენტრის მიმდებარე სივრცეები ორ საჯარო მოედანს ემსახურება. ახალი კომპლექსისა და

სამეზობლოს განუყოფელი ნაწილი, ეს ახალი სივრცეები მოქალაქეებს აძლევს ადგილებს
სხვადასხვა დასასვენებლად და გარე აქტივობებისთვის, სთავაზობს ახალ შეხვედრებს რომის ამ
დატვირთულ ნაწილში.ახალი რომი/EUR საკონვენციო ცენტრი და სასტუმრო "ღრუბელი"
მოიცავს სამ განსხვავებულ არქიტექტურულ კონცეფციას: "Theca" , "Cloud" და "Blade".
გრძივად ორიენტირებული "Theca" არის
კონტეინერი, ფოლადის კონსტრუქციით და
ორმაგი მინის ფასადით, რომელიც აკრავს
ღრუბელს.

"Cloud" წარმოადგენს პროექტის გულს. მისი

კონსტრუქცია „Theka“-ს „ყუთში“ ხაზს უსვამს
თავისუფალ სივრცულ არტიკულაციას, წესების
გარეშე და გეომეტრიულად განსაზღვრულ ფორმას შორის. ღრუბლის შიგნით არის: აუდიტორია
1800 ადამიანზე, რამდენიმე საჭმლის პუნქტი და აუდიტორიის დამხმარე სერვისები.

“Cloud” არის პროექტის გამორჩეული არქიტექტურული ელემენტი: ფოლადის ნეკნების

სტრუქტურა, უზრუნველყოფს არაჩვეულებრივ ვიზუალურ ეფექტს და დაფარულია 15000
კვადრატული მეტრის გამჭვირვალე “ფარდით”. 439 ნომრიანი სასტუმრო, "Blade" განიხილება,
როგორც დამოუკიდებელი და ავტონომიური სტრუქტურა. კომპლექსის მიწისქვეშა დონეზე 600
ადგილიანი პარკინგია დაგეგმილი.

ახალი კონგრესის ცენტრი არის არაჩვეულებრივი მხატვრული ღირებულების ნამუშევარი,

რომელიც ხასიათდება ინოვაციური ლოგისტიკური გადაწყვეტილებებითა და ტექნოლოგიურად
მოწინავე მასალების არჩევანით.

კომპლექსი არის ძალიან მოქნილი, შეუძლია უმასპინძლოს კონგრესებს და საგამოფენო

ღონისძიებებს, საერთო ტევადობამ შეიძლება მიაღწიოს დაახლოებით 8000 ადგილს, ღრუბლის
შიგნით დაყოფილი სივრცეები, რომელიც იტევს 1800 ადამიანს და დიდ საკონფერენციო
დარბაზებს 6000 ადგილით.

ახალი კონგრესის ცენტრის დიზაინი გამოირჩევა ეკოლოგიურად სუფთა მიდგომით, რომელიც

შედგება მიზანმიმართული არჩევანისგან ენერგიის მოხმარების შესამცირებლად. არსებობს
კლიმატის კონტროლის სისტემა ცვლადი ნაკადის კონდიციონერით, რომელიც საშუალებას
მისცემს ენერგიის ოპტიმალურ გამოყენებას ოთახების ეფექტური ხალხმრავლობის
თვალსაზრისით. „Theka”-ს გარე საფარზე არის ფოტოელექტრული ელემენტები, რომლებიც
იძლევა ელექტროენერგიის ბუნებრივ წარმოებას და შენობის დაცვას გადახურებისგან მზის
გამოსხივების შერბილების გზით.
 ეს იწვევს ენერგიის მნიშვნელოვან
დანაზოგს, ვიდრე ტრადიციული
კონდიცირების სისტემების
მოთხოვნაა. როგოც ამ
ყოველივედან იგრძნობა შენობა
როგორი ჰაეროვანიც ჩანს
ვიზუალურად ასეთივე ჰაეროვანი
ატმოსფერო უნდა ტრიალებდეს
შიდა სივრცეებშიც.

მოდელი - ფოტო: © Francensco Colarossi

გელენძიკის აეროპორტი (რუსეთი) 2010 წ

ფოტო: ©Gelendzhik Airport Press

რუსეთში გელენძიკის ახალი აეროპორტი, რომელიც დააპროექტეს დორიანა და მასიმილიანო

ფუქსასებმა, დასრულდა სულ რაღაც წელიწადნახევარში და მალე სრულად
ამოქმედდება.პროექტი 2018 წელს კონკურსში გამარჯვების შედეგია.

პროექტი შთაგონებულია ფრინველების, ზღვითა და ქარის, მოძრაობით. მისი ორგანული

ფორმები ასახავს მომენტს, როდესაც ფრინველი მოულოდნელად იცვლის მიმართულებას მისი
ფრენის დროს: დინამიური და არაპროგნოზირებადი მოძრაობის აღბეჭდვა, რომელიც
ითარგმნება პოეტურ არქიტექტურაში. შენობა დგას მხოლოდ ცხრა შიდა სვეტზე და ოთხ გარე
რეტიკულარულ სვეტზე, რომლებიც, თავიანთი სტრუქტურული ფუნქციის მიღმა, სრულ
ჰაეროვან სკულპტურულ ელემენტებად იქცევა.

სახურავი დამზადებულია სამგანზომილებიანი სტრუქტურისგან 2500-ზე მეტი ფოლადის

სფეროსგან და დაახლოებით 12000 ელემენტისგან, რომელიც დაფარულია თეთრი სამკუთხა
კომპოზიტური პანელებით. სახურავის ფართობით 14500 კვადრატული მეტრი.

ფოტო: ©Gelendzhik Airport Press

აეროპორტის ყველა ფუნქცია

განლაგებულია შიდა პავილიონებში,
მოპირკეთებულია შამპანურის ფერის
ანოდირებული ალუმინით. შუშის
ფასადი შედგება უკიდურესად გამჭვირვალე და ენერგოეფექტური ორმაგი მინის პანელებისგან,
რომლებიც უზრუნველყოფენ შიდა თერმული კომფორტის მაღალ დონეს. შუშის გამჭვირვალობა
უზრუნველყოფს უწყვეტ ურთიერთობას შიგნიდან და გარედან, რაც მოგზაურს საშუალებას
აძლევს ლანდშაპტში ჩაძიროს.

გელენძიკის აეროპორტის ახალი ტერმინალი არის ერთ-ერთი უდიდესი სეისმურად

იზოლირებული ნაგებობა კრასნოდარის ტერიტორიაზე: გარე სვეტები აღჭურვილია 90
სხვადასხვა დამხმარე მოწყობილობით, რომელსაც შეუძლია გაუძლოს მიწისძვრას 8
გრადუსამდე.

აშკარაა ის ფაქტი, რომ მასიმილიანო ფუკსასი შეყვარებულია მის გარშემო არსებულ

სამყაროზე,მის თიოთოელ პროექტში საკმაო კავშირი იგრძნობა ბუნებასთან, იქნება ეს
უზარმაზარი შენობების ლანდშაპტში მოხდენილად ჩაწერა თუ კონკრეტულად ბუნების
ელემენტების გამოყენება თვითონ ნაგებობებში (ღრუბელი ან ჩიტის მოძრაობა). ნამდვილად
უსაზღვრო ნიჭი სჭირდება იმას, რომ მასიური სხეულები ჰაეროვნად წარმოაჩინო და ისეთი
შეგრძნება დაუტოვო მნახველს თითქოს მის თავზე თეთრი ფარდა ლივლივებს.
MyZeil Shopping Mall (ფრანკფურტი, გერმანია) 2002-09 წწ

ფოტო: © Jörg Dietrich

MyZeil Shopping Mall მოიცავს 77,000 კვადრატულ მეტრ ფართობს,შენობა გაშლილია

სართულზე, სავაჭრო ფართი -1 დონიდან მესამე სართულამდე, ხოლო მეოთხე სართულიდან,
რომელიც ემსახურება როგორც სკვერს და შეხვედრის ადგილს, არის ფიტნეს დარბაზი და
რესტორნები.

პროექტი გეოგრაფიიდან გამომდინარეობს. ის ჰგავს მდინარეს, რომელსაც სხვადასხვა სიღრმე

აქვს და აღწევს დედამიწის სიღრმეებში(ამ შემთხვევაში შენობის სიღრმეში).პროექტის
სტრუქტურა მომდინარეობს თხევადი ფორმისგან, რომელიც აკავშირებს „Zeil“-ს, მნიშვნელოვან
სავაჭრო ბულვარს ქალაქ ფრანკფურტის გულში, „Thurn und Taxis“-ის სასახლესთან (შენობა
რეკონსტრუქცია ისტორიულ სტილში).

პროექტის ორი პოლუსი, Zeil-ის მხარე და

Thurn und Taxis-ის მხარე, განსხვავებულად
არის შექმნილი. ფასადი, რომელიც გადის
Zeil-ის გასწვრივ არის გართობის, დასვენების
გამოხატულება. მეორე მხარე ინარჩუნებს
უფრო ოფიციალურ გარეგნობას. Zeil-ის
მხარეს ფასადი იწოვება დიდ სიცარიელეში,
რომელიც გვაიძულებს დავინახოთ ცა.
საყურადღებოა საფარი, შუშისა და ფოლადის
მონაცვლე პანელები, რომლებიც კანიონის ლანდშაფტს მოგვაგონებს.
Maison des Arts - მიშელ მონტენის უნივერსიტეტი (საფრანგეთი) 1994-99 წწ

Maison des Arts პროექტი აერთიანებს სხვადასხვა დისციპლინას: თეატრს, მუსიკას, ქანდაკებას,
რადიოსა და კინოს. ეს არის გრძელი, ვიწრო ნაგებობა, ძალიან მარტივი, სიგრძეზე ნახევრად
გაჭრილი ორი დიდი ვერტიკალური ვიტრაჟით. ეს ორი სივრცე, რომელიც პირდაპირ შენობის
გასწვრივ გადის, აკავშირებს სკოლაში მიმდინარე სხვადასხვა აქტივობებს. პროექტის
ამოსავალი წერტილი იყო სტრუქტურის მაქსიმალურად აღმოფხვრის მცდელობა, რათა
გამოეჩინა სივრცე, გაეკეთებინა მარტივი ობიექტი, კონტეინერი მგრძნობიარე კანით, რომელიც
რაღაც მომენტში გამჭვირვალე ხდება მისი ინტერიერის გამოსავლენად. ორი ვიტრაჟიდან ერთი
პირდაპირ იხსნება სკულპტურულ სტუდიაში პირველ სართულზე, მეორე კი მეტ-ნაკლებად
მაღაზიის ვიტრინაა საგამოფენო სივრცისთვის. მარტივი კორუგირებული ლითონის დიზაინი,
რომელიც უკვე დაჟანგულია დელიკატურ მწვანემდე და რომელიც დროთა განმავლობაში
შესანიშნავ ბალანს შეიძენს. მარტივი ხაზები, იდეებით სავსე ყუთი. ჩემი აზრით ფასადზე
გამოსახული ნამუშევრები ისე მოხდენილადაა შერწყმული თითქოს არქიტექტორმა
კონტრასტის ეს მხარეც გაითვალისწინა ნამუშევრის შექმნის დროს.

ფუქსასის ნამუშევრები კვლავაც შთაგონების წყაროდ რჩება როგორც

არქიტექტორებისთვის, ისე ენთუზიასტებისთვის, რაც საზღვრებს სცილდება, რაც
შესაძლებელია არქიტექტურის მუდმივად განვითარებად სფეროში.
გამოყენებული წყაროები:

• https://www.azuremagazine.com/article/venice-architecture-biennale-review-5-
takeaways/
• https://amuraworld.com/en/topics/lifestyle/articles/2478-massimiliano-
fuksas?fbclid=IwAR2YLkpZuJQkjmX6zb4cYOBNsIbPMiJ7OELTbVCUtCJC0TrdqemvCCytY
Eo
• https://fuksas.com/unione-militare/
• https://fuksas.com/the-cloud/
• https://fuksas.com/the-gelendzhik-airport/
• https://fuksas.com/myzeil-shopping-mall/
• https://fuksas.com/maison-des-arts-university-michel-montaigne-bordeaux-france/
• https://www.bestinteriordesigners.eu/top-architect-massimiliano-e-doriana-
fuksas/?fbclid=IwAR2qpcWRhgr_2pL3QQQ4bKnJSWCl6KQOhsbRZwMOxnodxyppe87S
TFrC7DM
• https://arquitecturaviva.com/articles/cloud-or-blade?fbclid=IwAR3AyR-
sfXClAgkd4H11EFZjn0crA1E4myHsyDY5HFWHG5XEprmS3uGjxyg