Mở đầu: Tại sao cá heo, cá voi sống trong nước nhưng phải thường xuyên nhô lên mặt nước để thở? TL: Cá heo, cá voi thường xuyên phải ngoi lên mặt nước vì chúng tuy sống dưới nước, nhưng lại hô hấp bằng phổi, vì thế chúng phải thường xuyên nhô lên lấy oxy trong không khí thì mới có thể hô hấp bình thường.Tuy nhiên, thời gian lặn cũng không quá lâu, chỉ sau mười mấy phút là cá heo, cá voi phải ngoi lên để thay đổi không khí. Câu hỏi 3: Vận dụng những hiểu biết về hô hấp, hãy đề xuất một số biện pháp giúp hệ hô hấp khoẻ mạnh, hoạt động hiệu quả. TL: Một số biện pháp giúp hệ hô hấp khoẻ mạnh, hoạt động hiệu quả: - Làm sạch đường thở bằng cách xông khí dung bằng nước muối sinh lý; - Tập thể dục là biện pháp bảo vệ hệ hô hấp; - Uống nhiều nước; - Tránh tiếp xúc với các tác nhân ô nhiễm trong không khí; - Phòng ngừa nhiễm trùng đường hô hấp; - Chú ý đến chế độ dinh dưỡng ----------------------------------------------------------------------------------------------------- BÀI 10: TUẦN HOÀN Ở ĐỘNG VẬT Mở đầu: Mạch máu bị hẹp hoặc tắc do xơ vữa có thể gây hậu quả gì đối với cơ thể? TL: Mạch máu bị hẹp hoặc tắc do xơ vữa có thể gây ra những cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim dẫn tới suy tim nếu không được điều trị. Các triệu chứng của cơn thiếu máu cục bộ có thể tiến triển thành đột quỵ nếu không được điều trị - đột ngột yếu hoặc tê bì chân tay, nói lắp hoặc khó nói, ... Xơ vữa động mạch cũng có thể gây ra chứng phình động mạch ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể. Trong khi hầu hết những người bị chứng phình động mạch không có triệu chứng, một số trường hợp khác có thể có cảm giác đau và nhói ở khu vực túi phình. Nếu túi phình vỡ, tỷ lệ vẫn có xảy ra xuất huyết nội và đe dọa đến tính mạng. Điều này thường xảy ra đột ngột song vẫn có lúc xảy ra rò rỉ chậm. Câu hỏi 3: Người luyện tập thể dục, thể thao đều đặn vài tháng có nhịp tim lúc nghỉ ngơi giảm đi so với trước đây, điều này được giải thích như thế nào? Câu hỏi 5: Phân tích ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở? TL: Ưu điểm của hệ tuần hoàn kín so với hệ tuần hoàn hở: máu chảy trong ĐM dưới áp lực cao hoặc trung bình, tốc độ máu chảy nhanh, máu đi được xa đến các cơ quan nhanh đáp ứng tốt hơn nhu cầu trao đổi khí và trao đổi chất của cơ thể Câu 6: Phân tích ưu điểm của hệ tuần hoàn kép với hệ tuần hoàn đơn? TL:Máu giàu oxy được tim bơm đi với áp lực đẩy máu lưu thông trong hệ mạch rất lớn, chảy nhanh, đi được xa, tăng hiệu quả cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho tế bào đồng thời thải nhanh các chất thải ra ngoài . ----------------------------------------------------------------------------------------------------- BÀI 12: MIỄN DỊCH Ở NGƯỜI VÀ ĐỘNG VẬT Câu hỏi 2: Tại sao sốt vừa có ích lại vừa có hại đối với cơ thể? TL: Sốt là tình trạng thân nhiệt cơ thể tăng lên và duy trì ở mức cao hơn thân nhiệt bình thường. Khi vùng tổn thương nhiễm khuẩn, đại thực bào vi khuẩn, virus và tiết ra chất gây sốt kích thích trung khu điều hòa thân nhiệt ở vùng dưới đồi, làm cơ thể tăng sinh nhiệt và sốt. Sốt có tác dụng bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, sốt cao trên C có thể gây nguy hiểm cho cơ thể như co giật, hôn mô, thâm chí tử vọng vì sốt cao làm tăng phản ứng quá mẫn gây sốc, tăng quá trình tiêu hủy, giảm kẽm và sắt trong máu. Ngoài ra, sốt làm cơ thể bị mất nước, rối loạn điện giải, có thể gây co giật. Người sốt cao cũng có thể bị các tổn thương thần kinh khác như mê sảng, lú lẫn, chán ăn, suy kiệt, suy tim, suy hô hấp... Câu hỏi 1: Phân biệt miễn dịch không đặc hiệu và miễn dịch đặc hiệu về tính đặc hiệu, thành phần, khả năng ghi nhớ, thời gian đáp ứng, tính hiệu quả? TL: Phân biệt Miễn dịch đặc hiệu Miễn dịch không đặc hiệu Tính đặc hiệu Phản ứng đặc hiệu chống lại các Không đặc hiệu với tác nhân gây mầm bệnh riêng biệt bệnh Thành phần Các tb lympho B và tb lympho T Dưỡng bào, các loại bạch cầu, đại thực bào, tb giết tự nhiên Khả năng ghi Nhờ tb T độc nhớ và tb B nhớ. Không nhớ Thời gian đáp Phản ứng miễn dịch đặc hiệu xảy Phản ứng miễn dịch không đặc ứng ra đáp ứng gần như tức thì hiệu cần thời gian để xảy ra đáp ứng Tính hiệu quả Đáp ứng miễn dịch đặc hiệu có Thấp hiệu quả hơn ( Cao ) Câu hỏi 3: Tại sao hiệu quả bảo vệ cơ thể của đáp ứng miễn dịch thứ phát cao hơn nhiều so với đáp ứng miễn dịch nguyên phát? TL: Hiệu quả bảo vệ cơ thể của đáp ứng miễn dịch thứ phát cao hơn nhiều so với đáp ứng miễn dịch nguyên phát vì: Nhờ tế bào nhớ tạo ra ở đáp ứng miễn dịch nguyên phát, miễn dịch thứ phát diễn ra nhanh hơn (2 - 3 ngày), số lượng tế bào miễn dịch (tế bào T, tế bào B) và kháng thể nhiều hơn, đồng thời duy trì ở mức cao lâu hơn, dẫn đến khả năng chống lại mầm bệnh hiệu quả, giúp người và vật nuôi không bị bệnh hoặc có mắc bệnh thì cũng rất nhẹ.