ДВИЖЕЊЕТО НА

СДИ ВО
МАКЕДОНИЈА И
СОСЕДНИТЕ
ЗЕМЈИ НИЗ
ГОДИНИТЕ

Марија Арсиќ
ID: 127871
А 1. Нето - приливи на СДИ по периоди според
податоците на The World Bank | Data

Г
2. Нето - одливи на СДИ како % од БДП по периоди
според податоците на The World Bank | Data

Е
3. Странските директни инвестиции во Македонија
низ годините

Н
Д
А 2
89,526,124
СТРАНСКИ ДИРЕКТНИ ИНВЕСТИЦИИ (СДИ) СЕ
НАЈДИНАМИЧНАТА ФОРМА НА ДВИЖЕЊЕ НА
КАПИТАЛОТ ОД ЕДНА ВО ДРУГА ЗЕМЈА.
ИЗВОЗНИКОТ НА КАПИТАЛОТ СЕ СТЕКНУВА СО УЧЕСТВО ОД
НАД 10% ВО СОПСТВЕНОСТА НА СТРАНСКОТО ПРЕТПРИЈАТИЕ.

Најголеми носители на СДИ се мултинационалните

компании кои инвестираат во странство така
што отвораат свои производни испостави,
воспоставуваат свои претпријатија или пак го
откупуваат контролниот пакет акции во
постојните претпријатија во странство.

3
НЕТО ПРИЛИВИ НА СДИ
 Нето приливи на СДИ од 1990 до 2004 година во Македонија и
соседните земји

 Нето приливи на СДИ од 2005 до 2019 година во Македонија и

соседните земји
Што претставуваат нето -
приливите на СДИ?

Нето-приливите на СДИ се вредност на

директните инвестиции што ги прават
нерезиденти инвеститори во економијата за
известување, вклучително и реинвестирана
заработка и заеми во рамките на компанијата,
без поврат на капиталот и отплата на заемите.

5
 Нето приливи на СДИ од 1990 до 2004 година во Македонија

469,570,706.398

309,137,638.54

151,156,392

Извор: The World Bank | Data 6

година во Македонија и соседните земји
Нето приливи на СДИ од 1990 до 2004
3,073 билиони

1,144 билиони

469,570,706.398

24,000,000 -8,195,469.288

Извор: The World Bank | Data 7

Извор: The World Bank | Data

8
 Нето приливи на СДИ од 2005 до 2019 година во Македонија

733,466,879
648,732,424.985

549,371,101.551
507,920,732.789

402,458,309.806

60,879,915.451

Извор: The World Bank | Data 9

 Нето приливи на СДИ од 2005 до 2019
година во Македонија и соседните земји

Извор: The World Bank | Data

733,466,879
13.875 билиони

5,733 билиони

10
Извор: The World Bank | Data

11
НЕТО ОДЛИВИ НА СДИ
КАКО % ОД БДП
 Нето одливи на СДИ како % од БДП од 1990 до 2004 година во
Македонија и соседните земји

 Нето одливи на СДИ како % од БДП од 2005 до 2019 година во

Македонија и соседните земји
Што претставуваат нето -
одливите на СДИ како % од БДП?

Нето одливите на СДИ се вредност на

директните надворешни инвестиции направени
од жителите на економијата што известуваат
кон надворешни економии, вклучувајќи
реинвестирана заработка и заеми во рамките
на компанијата, нето приходи од поврат на
капиталот и отплата на заемите. Овие серии се
изразени како акции (%, делови) на БДП.

13
 Нето одливи на СДИ како % од БДП од
1990 до 2004 година во Македонија и
соседните земји

Извор: The World Bank | Data

155,663,000

-257,600,000
1,008 билиони

-972,406,714.945

14
Извор: The World Bank | Data

15
Нето одливи на СДИ како % од БДП од
2005 до 2019 година во Македонија и
соседните земји
5,261 билиони

1,117 билиони
200,006,440

252,383,373.867

-1,763 билиони

Извор: The World Bank | Data 16

Извор: The World Bank | Data

17
СТРАНСКИТЕ ДИРЕКТНИ
ИНВЕСТИЦИИ ВО
МАКЕДОНИЈА
СДИ ВО МАКЕДОНИЈА ВО ПЕРИОДОТ 1998 – 2014 ГОДИНА

Во периодот 1998-2014 година, најголем износ на СДИ бил остварен

во 2007 година (700 милиони долари), а најнизок во 1999 година (88
милиони долари). Во овој период, во девет години, приливот на СДИ
бил помал од 200 милиони долари.

Набљудувано како процент од БДП, нето-приливот на СДИ бил

најголем во 2001 година, кога изнесувал 12%, а најмал прилив бил
забележан во 2005 година (1,5%). Притоа, во девет години од периодот
1998-2014, приливот на СДИ бил помал до 3% од БДП. Во поглед на
потеклото на капиталот, заклучно со 2014 година, најголем дел од
СДИ потекнувал од Холандија (21,4% од вкупните СДИ).

19
ТИРЗ (ТЕХНОЛОШКО – ИНДУСТРИСКИ РАЗВОЈНИ ЗОНИ) КАКО ДЕЛ ОД СДИ ВО МАКЕДОНИЈА

ТИРЗ ВО МАКЕДОНИЈА СЕ ПРОМОВИРААТ КАКО ЕДНА ОД ФОРМИТЕ ЗА ПРИВЛЕКУВАЊЕ

СТРАНСКИ ДИРЕКТНИ ИНВЕСТИЦИИ (СДИ), И СПОРЕД ЗАКОНОТ ИМААТ ЦЕЛ: „ЗАБРЗУВАЊЕ НА
ЕКОНОМСКИОТ РАЗВОЈ СО ПРИВЛЕКУВАЊЕ СТРАНСКИ И ДОМАШЕН КАПИТАЛ ЗА РАЗВОЈ НА
НОВИ ТЕХНОЛОГИИ И НИВНА ПРИМЕНА ВО НАЦИОНАЛНАТА ЕКОНОМИЈА, ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА
КОНКУРЕНТНОСТА И ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА ВРАБОТУВАЊЕТО.

Па оттука, компаниите кои се наоѓаат во ТИРЗ уживаат значајни бенефиции за остварување на

целта и тоа преку даночни и неданочни ослободувања, односно мерки за поттикнување за
инвеститорите.

20
РЕКОРДНОТО НИВО НА СДИ ВО 2018 ГОДИНА

624,5 милиони евра СДИ во 2018 година наспроти 181,7

милиони во 2017 година, претставува зголемување од
244% и е историски рекорд на СДИ во Македонија од
осамостојувањето на државата.. Само во четвртиот
квартал од 2018 тие изнесувале 311,3 милиони евра, во
споредба со 167,9 милиони евра во истиот квартал
претходната година.

21
СДИ ВО МАКЕДОНИЈА ЗА 2020 ГОДИНА

Во текот на четвртиот квартал од 2020 година, вкупните директни инвестиции во земјата

бележат нето-приливи од 95,3 милиони евра, како резултат на зголемените инвестиции во
меѓукомпанискиот долг и сопственичкиот капитал (за 145,7 и 19,5 милиони евра,
соодветно), при намалена реинвестирана добивка за 69,9 милиони евра.

Во 2020 година, вкупните директни инвестиции во земјата од 239,8 милиони евра се

резултат на нето-приливите врз основа на меѓукомпаниски долг (128,4 милиони евра),
вложувања во сопственички капитал (96,7 милиони евра) и реинвестирање на добивката
(14,8 милиони евра).

22
ВИ БЛАГОДАРАМ
НА ВНИМАНИЕТО!
Марија Арсиќ
ID: 127871