Toán bồi dưỡng lớp 6 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

DẤU HIỆU CHIA HẾT VÀ TÍNH CHẤT CHIA HẾT

II. BÀI TẬP VỀ NHÀ

Bài 1. Chứng minh rằng mọi số tự nhiên có 3 chữ số giống nhau đều chia hết cho 37.
Hướng dẫn
Gọi số tự nhiên có 4 chữ số giống nhau là aaa ¿ . Ta có:
aaa=a .111=a.3 .37 ⋮ 37 (đpcm)
Bài 2. Chứng tỏ rằng:
a) 8 8+2 20 chia hết cho 17.
b) 1+4 +4 2 +4 3 +...+4 2012 chia hết cho 21.
c) 1+7+7 2+ 73 +...+7101 chia hết cho 8.
d) 2+22 +23 +...+2100 chia hết cho 15.
Hướng dẫn
a) 8 8+2 20=(2¿¿ 3)8 +220=224 +220=220 . ( 24 +1 ) =220 .17 ⋮ 17 ¿ (đpcm)
b) 1+4 +4 2 +4 3 +...+4 2012.
¿ ( 1+ 4+ 42 ) +(4 ¿ ¿ 3+4 4 + 45 )+…+ ( 4 2010 +4 2011+ 4 2012 ) ¿

¿ ( 1+ 4+ 42 ) + 43 . ( 1+ 4+ 4 2 ) +…+ 42010 . ( 1+ 4+ 42 )
3 2010 3 6 2010
¿ 21+4 .21+ …+4 .21=21.(1+ 4 + 4 + …+4 ) ⋮ 21 (đpcm)
c) 1+7+7 2+ 73 +...+7101
2 100
¿ ( 1+7 ) +7 . ( 1+7 ) +…+ 7 . ( 1+7 )
2 100 2 4 100
¿ 8+7 .8+ …+7 .8=8.(1+7 +7 +…+7 ) ⋮ 8 (đpcm)
d) 2+22 +23 +...+2100
¿ ( 2+22 +23 +24 )+ ( 25 +26 +27 +28 ) +…+(297 +298 +299 +2100 )
¿ ( 2+22 +23 +24 )+ 24 . ( 2+22+ 23+ 24 ) +…+ 296 . ( 2+22 +23 +24 )
4 96 4 96
¿ 30+2 .30+ …+2 .30=30.(1+2 + …+2 ) ⋮ 15 (đpcm)
Bài 3. Chứng tỏ rằng:
a) Nếu ( abc−¿ ) ⋮ 13 thì abcdef ⋮ 13.
b) Nếu abc ⋮ 7 thì ( 2 a+3 b+ c ) ⋮ 7.
Hướng dẫn
Ta có: abcdef =abc .1000+¿
¿ 1001. abc +¿−abc ¿ 13.77 . abc−(abc−¿)
Vì 13.77 . abc ⋮ 13và (abc −¿) ⋮ 13 nên abcdef ⋮ 13 (đpcm)
Bài 4. Tìm số tự nhiên n sao cho:

Giáo viên: Thầy Thế – SĐT: 0936536216 Page 1

Toán bồi dưỡng lớp 6 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

a) 3 n+7 chia hết cho n . b) n+13 chia hết cho n−5.

c) 15 – 2 n chia hết cho n+1. d) 6 n+ 9 chia hết cho 4 n−1.
Hướng dẫn
a) Vì 3 n ⋮ n nên để (3 n+7) ⋮ n thì 7 ⋮ n ⇒ n ∈Ư ( 7 )={1 ; 7 }
Vậy n ∈{1; 7 }
b) Ta có: n+13=n−5+18
Vì n−5 ⋮ n−5 nên để (n−5+18) ⋮ n−5 thì 18 ⋮ n−5 ⇒ n−5 ∈Ư ( 18 ) ={1 ; 2; 3 ; 6 ; 9 ; 18 }
Vậy n ∈{6 ; 7 ; 8 ; 11; 14 ; 23 }
c) Ta có: 15−2n=17−2. ( n+1 )
Vì 2. ( n+1 ) ⋮ n+ 1 nên để [ 17−2. ( n+1 ) ] ⋮ n+1thì 17 ⋮ n+1 ⇒ n+1 ∈Ư ( 17 )={1 ; 17 }
Vậy n ∈{0 ; 16 }
d) Giả sử: ( 6 n+ 9 ) ⋮ ( 4 n−1 ) thì 2. ( 6 n+9 )=12 n+18=3. ( 4 n−1 )+21 ⋮ 4 n−1
Vì 3. ( 4 n−1 ) ⋮ (4 n−1) nên để 3. ( 4 n−1 ) +21 ⋮ 4 n−1
thì 21 ⋮ 4 n−1⇒ 4 n−1∈ Ư ( 21 )={1; 3 ; 7 ; 21 }
4 n−1 1 3 7 21
n loại 1 2 loại
Vậy n ∈{1; 2 }
Bài 5. Tìm các chữ số a và b biết:
a) 10 ab 5 chia hết cho 45. b) 76 a 23 chia hết cho 11.
c) 26 a 3 b chia hết cho 5 và 18. d) 2 a 3 b chia hết cho 2 ; 5 và chia 9 dư 1.
Hướng dẫn
a) Vì 10 ab 5 chia hết cho 45 nên 10 ab 5 chia hết cho 5 và 9
Vì 10 ab 5 ⋮ 9 ⇒ 1+0+ a+b+ 5=6+ a+b ⋮ 9
Th1: a+ b=3 ⇒ ( a ; b ) ∈{ ( 0 ; 3 ) ; (3 ; 0 ) ; ( 1 ; 2 ) ;(2 ; 1)}
Th2: a+ b=12 ⇒ ( a; b ) ∈{( 6 ; 6 ) ; (3 ; 9 ) ; ( 9; 3 ) ; ( 4 ; 8 ) ; ( 8 ; 4 ) ; (5 ; 7 ) ; ( 7 ; 5 ) }
Vậy ( a ; b ) ∈ {( 0 ; 3 ) ; ( 3 ; 0 ) ; ( 1; 2 ) ; ( 2 ; 1 ) ; ( 6 ; 6 ) ; (3 ; 9 ) ; ( 9 ; 3 ) ; ( 4 ; 8 ) ; ( 8 ; 4 ) ; ( 5 ; 7 ) ; ( 7 ; 5 ) }
Vì a , b là các chữ số nên có các cặp (a ; b ) thỏa mãn là: (
1 ; 2¿ , ( 2 ; 1 ) , ( 6 ; 6 ) , ( 3 ; 9 ) , ( 9 ; 3 ) , ( 4 ; 8 ) , ( 8 ; 4 ) , ( 5; 7 ) ,(7 ; 5)
b) Vì 76 a 23 ⋮ 11 nên ( 7+ a+3 )− ( 6+2 )=a+2 ⋮ 11
Vì a là chữ số nên a=9 thỏa mãn
Vậy a=9
c) 26 a 3 b chia hết cho 5 và 18 nên 26 a 3 b chia hết cho 5 ; 2và 9
Vì 26 a 3 b chia hết cho 2 và 5 nên b=0
Vì 26 a 30 ⋮ 9 nên 2+6+ a+3=( 11+a ) ⋮ 9, do a là chữ số ⇒ a=7

Giáo viên: Thầy Thế – SĐT: 0936536216 Page 2

Toán bồi dưỡng lớp 6 CLB Toán bồi dưỡng – MathExpress

Vậy a=7
d) Vì 2 a 3 b chia hết cho 2 và 5 nên b=0
Vì 2 a 30 chia 9 dư 1 nên 2+a+ 3=(5+a) chia 9 dư 1, do a là chữ số nên a=5
Vậy a=5
Bài 6. Tìm chữ số a để aaaaa 96 chia hết cho cả 3 và 8.
Hướng dẫn
aaaaa 96 ⋮ 3 ⇒ 5 a+15 ⋮ 3, do a là chữ số và nằm ở đầu nên a ∈ {3 ; 6 ; 9 } (1)
aaaaa 96 ⋮ 8 nên a 96 ⋮ 8 , do a là chữ số nên a ∈ {2 ; 4 ; 6 ; 8} (2)
Từ (1) và (2) ⇒ a=6
Vậy a=6
Bài 7. Biết rằng 5 a+3 b và 13 a+ 8 b cùng chia hết cho 2023. Chứng minh rằng cả a và b cũng chia hết
cho 2023.
Hướng dẫn
Ta có: 5 a+3 b ⋮ 2023 ⇒ 13. ( 5 a+3 b ) =(65 a+ 39 b) ⋮ 2023 (1)
13 a+ 8 b ⋮ 2023 ⇒ 5. ( 13 a+8 b )=( 65 a+40 b) ⋮ 2023 (2)
Từ (1) và (2) ⇒ (65 a+ 40 b)−( 65 a+39 b )=b ⋮ 2023
Lại có: 5 a+3 b ⋮ 2023 ⇒ 8. ( 5 a+3 b )=( 40 a +24 b ) ⋮ 2023 (3)
13 a+ 8 b ⋮ 2023 ⇒ 3. ( 13 a+8 b )=( 39 a+24 b) ⋮ 2023 (4)
Từ (3) và (4) ⇒ ( 40 a+24 b )−( 39 a+ 24 b ) =a ⋮ 2023
Vậy cả a và b đều chia hết cho 2023 (đpcm)
Bài 8. Tìm điều kiện của số tự nhiên n để số 1 0n−1 chia hết cho cả 9 và 11.
Hướng dẫn
Ta có: 1 0n – 1 chia hết cho cả 9 và 11 nên 1 0n−1 ⋮ 99
Nhận thấy: 100 chia 99 dư 1 nên 102 k ,(k ∈ N ) chia 99 dư 1 ⇒(10¿¿ 2 k−1) ⋮ 99 ¿
Với mọi số tự nhiên n chỉ có thể tồn tại ở 2 dạng: 2 k hoặc 2 k +1
Nếu: n=2 k ⇒ 1 0n−1=(10¿¿ 2 k −1) ⋮ 99 ¿ thỏa mãn bài toán
Nếu: n=2 k +1⇒ 10 n−1=(10¿¿ 2 k +1−1)=10. (10¿¿ 2 k−1)+9 ¿ ¿ không chia hết cho 99 nên không thỏa
mãn bài toán
Vậy với n=2 k , ( k ∈ N ) thì 1 0n−1 chia hết cho cả 9 và 11.

Giáo viên: Thầy Thế – SĐT: 0936536216 Page 3