‫په مختلفو فوټوولټیک ټیکنالوجیانو کښي دسولر سیستم تخنیکي ارزونه‬

‫نوماند پوهنیار احمد شاه (ارشاد)‬

‫پوهنیار ویس‬

‫لنډيز‬
‫کندهار دافغانستان یو له لويو او مهمو والیتونو څخه دئ چې دبریښنا له زیات کمښت رسه مخ دئ خو په زیاته اندازه باندې‬
‫دبریښنا دتولید طبیعي رسچېنې لري چې یو له هغو څخه ملر دئ دغه والیت دملريزي انرژي دتولید لپاره یو بهرتینه سيمه ده‬
‫چې دبرښننا کمښت ته يې ځواب وييل يس او کندهاروالیت په کال کې ‪ 300‬ملرینی ورځې لري‪ .‬په همدئ خاطر دغه څيړنه‬
‫په مختلفو فوټوولټیک ټیکنالوژیانو کي دسولر سیستم تخنیکي ارزونې ترعنوان الندي تررسه شوي ترڅو دکندهار والیت‬
‫دبرېښنا ستونزه یوڅه اندازه راکمه کړي‪ .‬په دغه څيړنه کې یو سولر پاور پالنټ دکندهار والیت په شاويل کوټ ولسوايل‬
‫کې په څلورو مختلفو ټکنالوژيانو کې ډیزاین شوي ترڅو په دې باندې وپوهیږو چې کوم ډول تکنالوژۍ به په دغه سيمه‬
‫کې ترټولو موثره وي‪ .‬ډیزاینونه مو په څلورو ټکنالوژيانو کې دوه دکرستالني له کورنۍ څخه او دوه هم دتین فلم له کورنۍ‬
‫څخه چې مونو کرستالني‪،‬پويل کرستالني ‪ CdTe ،‬او همدارنګه ‪ CIS‬کې کړي دي سېستم مو په ‪ 28577‬هندارو کې‬
‫ډیزاین کړي چې تولیدي ظرفیت يې ‪ 320‬واټه دئ‪ .‬په پويل کريسټالین کې دا ډیزاین تر رسه سوي چي د سیستم کلنی‬
‫دانرژي تولید ‪ 17289‬میګاوټه ساعته په کال کې چې له ‪ 28577‬هندارو څخه جوړ دئ چې توليدي پاور یی ‪320‬واټه‬
‫دئ ډیزاین شوي دئ په‪ CdTe‬کې زمو دډیزاین شوي سیستم کلنی دانرژي تولید ‪ 17173‬میګاوټه ساعته په کال کې چې‬
‫له ‪ 28577‬هندارو څخه چې توليدي پاور یی ‪ 320‬واټه دئ ډیزاین شوي دئ په ‪ CIS‬کې زمو دډیزاین شوي سیستم کلنی‬
‫دانرژي تولید ‪ 17758‬میګاوټه ساعته په کال کې چې له ‪ 28577‬هندارو څخه چې توليديږي پاور یی ‪ 320‬واټه دئ ډیزاین‬
‫شوې دئ‪.‬‬

‫کلیدي کلیمې‪ :‬ملریزی هنداري‪ ،‬سولرانرژي‪ ،‬فوټوولټیک ټکنالوجي‪ ،‬تخنیکي ارزونه‬

‫سريزه‬

‫برقي انرژي دټولو هیوادونو لپاره ډېره رضوري او مهمه ده‪ ،‬هغه هیوادونه چې په کايف اندازه برېښنا توليدوي او خپل‬
‫رضورت ورڅخه پوره کوي ښه اقتصادي وضعیت لري نسبت هغو هیوادونو ته چې په کايف اندازه باندې برېښنا نه يس‬
‫توليدوالي‪ .‬د يوه هیواد ټويل صنعتي فابریکې‪ ،‬ادارې او نور مهم سکتورونه برېښنا ته اړتیا لري او پرته له برېښنا څخه‬
‫نه يس کوالي چې خپل کارونه په سمه توګه پرمخ بوځي‪ .‬انرژي داقتصادي پرمختګ‪ ،‬روغتيايي چارو‪ ،‬پوهني‪ ،‬صنعت‪،‬‬
‫زراعت او د ژوندانه د نورو برخو لپاره یو له اسايس عواملو څخه شمیرل کېږي او همدارنګه انرژي ديوه هیواد او یا ديوې‬
‫ټولني دټولنیز ژوند او پرمختګ لپاره اسايس او اړین څیز دئ‪ .‬ديوه هیواد دوګړو د ژوند سطحه دانرژي د مرصف رسه‬
‫مستقیمه اړیکه لري‪.‬‬

‫موږ کوالی شو برقي انرژي د دو رسچېنو څخه ترالسه کړو چې عبارت دي له نوې کېدونکې انرژي ( ‪(Renewable‬‬
‫‪ Energy‬په ‪ 1‬شکل کي ښودل سویدي او نه نوې کېدونکې انرژي (‪ .(Nonrenewable Energy‬په نړۍ کې د نه نوې‬

‫‪1‬‬
‫کېدونکې انرژي رسچېنې لکه طبعي ګاز‪ ،‬پطرول‪ ،‬کوال‪ ،‬تیل‪ ،‬او هستوي انرژي د ډیر استعامل په وجه اوس نړۍ د يادو‬
‫رسچېنو له کمښت رسه مخ ده‪.‬‬

‫شکل )‪ :(1‬د نوي کېدونکې انرژي رسچينې‬

‫رسچينه‪(ZUCKOFF, 2019) :‬‬

‫ملریزه انرژي دنوي کيدونکي انرژي له رسچينو څخه شمیرل کيږي چي دملریزو هندارو په واسطه باندي د ملر وړانګي په‬
‫مستقیم ډول رسه په برقي انرژی باندی بدلیږي په نړۍ کي د دې کار د تررسه کولو لپاره مختلفي کمپنیاين مختلفي‬
‫ټیکنالوجیاين تولیدوي چي هره ټیکنالوجي ځانګړي خواص لري ‪.‬د ملريزي هنداري اصطالح په ‪ PV‬سیسټمونو کي‬
‫استمعالیږي په ملریزوهندارو کي ملريزي حجرې استمعال سوي دي چې دغه ملريزي حجرې مستقیام د ملر وړانګي یا ملریزه‬
‫انرژي په برقي جریان تبدیلوي‪ .‬د ملريزي هنداري میخانیکي جوړښت په دې ډول دی چې د هنداري په داخل کي ملريزي‬
‫حجرې په موازي او مسلسل ډول رسه وصل سوي دي‪.‬‬

‫په ‪ 1839‬میالدي کال کي )‪ (alexander dmond beeyeral‬په بعيض موادو کښي دايس ظرفیت پیدا کي چې له‬
‫وړانګو څخه برقي چارجونو جوړوالي يس )‪. (Chodos, 1954‬چې وروسته په ‪ 1881‬میالدي کال کښي د لومړي ځل د‬
‫پاره تجاريت سولر پنل رامنځته سو‪ .‬او دغه سولر پنل یي د ‪ cola‬د پاورپالنټ رسه مقاسیه کړ ()‪ .Meyers, 2014‬بل آخره‬
‫‪ 1939‬میالدي کال کي د)‪ (Russell OHL‬لخواد ملړي ځل لپاره ملریزه هنداره جوړه سوه‪ .‬او په ‪ 1941‬میالدي کال کي‬
‫)‪ labs‬لخوا د لومړي‬ ‫د ده دغه اخرتاع حق وساتل سو )‪ . (R.S.OHL, 1946‬په ‪ 1954‬میالدي کال کي د ‪(Bell‬‬
‫ځل لپاره د سلیکان ملریزه هنداره جوړه سوه )‪. (Chodos, 1954‬‬

‫د همدې ملريزي هینداري موثریت د هغه څخه د وتونکي ‪ dc‬پاور په )‪ (STC‬رشایطو کي محاسبه شو چې د ‪ 230‬واټه‬
‫هیندارې موثریت ‪ %80‬وټاکل سو‪ .‬د ‪ 1990‬او ‪ 2013‬میالدي کلونو تر منځ په نړیوال بازار کښي سولر هینداري په دغه‬
‫ټکنالوجيانو کښي پیدا کيدې‪ . (Thin-film, Ribbon silicon, Multi silicon, & mono silicon) :‬په دغه وخت‬

‫‪2‬‬
‫کي تر ټولو زیاته چې استعاملیده هغه مونوکرستالین سلیکان ټکنالوجي وه‪ .‬چې وروسته بیا د وخت په تیریدو رسه یو بل‬
‫ډول ملريزي هنداري )‪ (Smart Solar Model‬په نامه منځ ته راغيل چې ددغه سولرهندارو په جوړښت کښي )‪(MPPT‬‬
‫هم په ځان کي لرل‪ .‬او دغه ټکنالوجي په ځان کښي )‪ (DC to DC Converter‬هم درلودي )‪. (Sprinjer, 2007‬‬

‫)‪ (IEA‬د راپور له مخي په ‪ 2019‬میالدي کال کي په ټوله نړۍ کښي ‪ 114.9‬ګیګاه واټه سولر سیسټم د نصبولو چاري‬
‫بشپړي شوې چې وروسته له دې څخه په ‪ 100‬کي ‪ 100‬فیصده هر کال د ‪ PV‬سیسټم په نصبولو کښي وده رامنځته‬
‫کيږي‪ .‬چې دغه کړنې به تر ‪ 2019‬میالدي کال پوري د سولر سیسټم د خرڅالو اندازه ډيره ژر لوړه کړي‪(Solar,2020( .‬‬

‫شکل )‪ :(2‬ملریزی هنداری‬

‫رسچينه )‪(MIT News, October,19,2016‬‬

‫دا چي افغانستان یوه له هغه هیوادونه څخه دی چي په پراخه کچه باندی د ملریزي انرژي منابع لري چي کوالي يس زموږ‬
‫دهیواد دبرښنا کمښت ته تر زیاته حده پوري جواب ووایي په همدی موخه باندی زموږ په هیواد کښي مختلفي ملریزي‬
‫هنداری موجودي دي چي دښې او موثره ټیکنالوجي پیژندل یو څه ستونزمن دي عموما په افغانستان کښي تر ډیري کچي‬
‫پوري له مونو کریستالین او پويل کریستالین څخه استفاده کيږي او یو څه اندازه له ‪ CIS‬او همدارنګه ‪ CdTe‬څخه هم‬
‫استفاده کيږي‪.‬‬

‫مونو کریستالین ملریزی هنداری د جامد کرستالیک موادو څخه جوړي دي چي څنډي یي په اساين رسه نه ماتیږي او د دغه‬
‫سولر هندارو سیستم په جوړښت کي )‪ (boron‬او فاسفورس استعامل شوي دي تر څو )‪ (p type‬او )‪ (n type‬جنکشن‬
‫جوړ کړي چي دا مواد په خپل ځان کي ‪ semiconductor‬مواد لري او ددغه هندارو ملړين تولید په ‪ 1990‬میالدي کال‬
‫کي وشو‪ .‬په ‪ 2013‬میالدي کال کي مونوکرستالین ټکنالوجي ‪ 36‬فيصده په نړیوال بازار کي خرڅالو درلود‪ .‬او ‪12.6‬‬
‫فيصده ګیګاه واټه فوټووالټیک ظرفیت يي درلود‪ .‬او په ‪ 2016‬میالدي کال کي دغه خرڅالو ‪ 25‬فیصده ته راښکته شو ‪.‬‬
‫)‪(The economic times, 2019‬‬

‫‪3‬‬
‫پويل کرستالین ‪ ،‬مولټي کرستالین او پويل سلیکان دغه ټولو ته پويل کرستالین ویل کيږي پويل کرستالین سلیکان د‬
‫سولر فوټوولټیک او الکرتونیک سیسټمونو په صنعت کي د لومړنیو موادو په ټوګه استمعالیږي په ‪ 2013‬میالدي کال‬
‫کي په نړۍ کي د پويل کرستالینو تولید ‪ 230000‬ټنه و‪ .‬او په ‪ 2006‬میالدي کال کي د لومړي ځل لپاره د پويل کرستالینو‬
‫څخه د سولر فوټووالټیک سیسټم په صنعت کي استفاده وشوه‪ .‬او پويل کرستالین د مونوکرستالینو په پرتله کم موثریت‬
‫لري‪ .‬او پويل کرستالین سیلیکان د )‪ (sinens‬پرويس په واسطه السته راځي‪ .‬کوم کرستالین سیلیکان چي ددغه پرويس‬
‫په واسطه السته راځي هغه ‪ %99‬خالص دي)‪.(Bernstein, 2006‬‬

‫‪ CIS‬هنداري هم د ملروړانګي په برق بدلوي چي د ‪ CIS‬اویا ‪ CIGS‬په جوړښت کي )‪(selmunim/goluim/copper‬‬

‫مواد استمعال شوي دي‪ .‬د دغه ټکنالوجي د ملر د وړانګو د جذبولو ظرفیت زیات دی‪ .‬د دغه ټکنالوجي موثریت په ‪2014‬‬
‫میالدی کال کي په البراتوار کي ‪ %21.7‬وه‪ .‬چي په اوسط ډول یي وروسته موثریت ‪ 19.9‬فیصده و‪ .‬په ‪ 2015‬میالدي‬
‫کال کي د ‪ ctde‬او امروفوس په پرتله د دغه ټکنالوجي ظرفیت ‪ %15‬او‪ %9‬وه‪. (Archive, 2014‬‬

‫‪ CdTe‬ټکنالوجي په نړي کي د لومړي ځل لپاره په یوه غټ پاور پالنټ کي چي د توپاس سولر فارم په نامه یاد یده استفاده‬
‫وشوه‪ .‬په نړي کي ټول ‪ PV‬سولر سیسټم ‪ %5.1‬د ‪ CdTe‬ټکنالوجي په واسطه کار کوي‪ .‬د ‪ cdte‬په جوړښت کي یوه‬
‫نازکه طبقه د ‪ cadmium telluride‬څخه جوړه ده‪ .‬چي ملریزي وړانګي په برق اړوي په ‪1950‬میالدي کال کي د ‪CdTe‬‬
‫په اړه ملړين څیړنه تررسه شوه )‪. (IEEE‬‬

‫لکه څرنګه چي پورته یادونه وشوه دغه څلور ډوله ټیکنالوجیاين په افغانستان کي ډیري استعاملیږي په همدي موخه موږ‬
‫ته دا یوه مهمه خربه ده ترڅو په دي باندي وپوهیږو چي دافغانستان په اقلیمي رشایطو کي خصوصا په کندهار والیت کي‬
‫چي په پراخه اندازه باندي ملریزي وړانګي لري کوم ډول ملریزي هنداري به ښه کارکردګي ولري او تر نورو به غوره وی‪.‬‬

‫موندني او مناقشه‬

‫لکه څنګه چې موږ پوهیږو دانجنريي هره پروژه دعميل کېدلو لپاره ځانته میکانیزم او نورمونه لري نو سولر پاور پالنټ‬
‫ډیزاین او عميل کول هم ځانته خصوصیات‪ ،‬سافټويرونه او سټنډرډونه لري چې په دې مرحله به ترې په ترتیب رسه کار‬
‫واخلو خو په خلص ډول رسه به زموږ ډیره تکېه په ‪ PVSYST‬او همدارنګه ‪ RETSCREEN‬سافټويرونو رسه وي چې‬
‫دنوې کېدونکې انرژي خصوصا ملریزې انرژي دپروژو دډیزاین لپاره ترټولو معتربسافټورونه بلل کېږي‪.‬‬

‫دساحې انتخاب‬

‫ملریزه انرژي لکه څنګه چې له نامه څخه معلومیږي له ملر څخه ترالسه کېږي نو هغه سيمې چې په کايف اندازه ملریزې‬
‫وړانګې لري ديادي انرژي لپاره ډيرې غوره بلل کېږي خوشبختانه افغانستان خصوصا کندهار والیت د يادي انرژي د درلودو‬
‫له کبله ډیر غني والیت شمیرل کېږي چې په ‪ 3‬شکل کې هغه سيمې چې په کايف اندازه دملر وړانګې لري او سولر پاور‬
‫پالنټ دجوړېدو لپاره مناسبې بلل کېږي ښودل شوي‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫دغه سيمه دطول البلد په ‪ 31.84499‬درجو کې او دعرض البلد په ‪ 65.88745‬درجو کې موقعیت لري چې دسمندر له‬
‫سطحې څخه ‪ 1070‬مرته ارتفاع کې ددهلې دبند جنوب طرف ته موقعیت لري‪.‬‬

‫شکل )‪ :(3‬دساحې انځور‬

‫رسچينه‪ :‬کوګل ایرت‬

‫په سولرپاورپالنټ کې د دوه ملریزو هندارو دقطارونوترمنځ دسيوري فاصله پیداکول‬

‫په شاميل نیمه کره کې دسيوري (سايې) فاصله ) ‪ (Shadow distance‬دپیداکولولپاره د ډیسمرب يوېشتمه نیټه په نظر‬
‫کې نیول کېږي‪ .‬ځکه چې په دغه میاشت کې تر ټولولنډه ورځ ده اود کال په جریان کې په دغه ورځ کې ترټولو ورځو دملر‬
‫سایه زیاته وي نوپه دې اساس مونږ هم د ډیسمرب يوېشتمه نیټی په نظرکې نیولو رسه دملریزو هندارو ترمنځ دسايې فاصله‬
‫پیدا کړې ده‪ .‬ددې لپاره چې ځمکه مو ذخیره)‪ (Save‬کړي وي ‪.‬او ملریزې هندارې موزياتې په ساحه کې ځای په ځای کړي‬
‫وي او سافټوير ته مو دډیزاین لپاره زیاته ساحه ورمعريف کړي وي‪ .‬نو دسهار ‪ AM 9:00‬بجې مو په نظر کې نيولې دي‪.‬‬
‫چې پرنهه بجو په هر سولر پاورپالنټ کې پرملریزو هندارو باندې پوره ملر لګيږي‪ .‬اوپه کال کې دژمي په موسم کې د ډیسمرب‬
‫مياشتې د ‪ 21‬نیټی لپاره دمیالن زاويه ‪ 17‬درجې ده‪ .‬چې په محاسبه کې په نظر کې نیول شوي ده‪ .‬مخکې له دې چې موږ‬
‫دسايې پیدا کولو لپاره د فورمول څخه استفاده وکړو باید دفورمول لپاره ) ‪ (Altitude Angle‬پیدا کړو ‪ .‬چې ددې زاويې‬
‫پیدا کولو لپاره موږ دوي طريقې لرو‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫)‪: 1 (Sun path diagram‬دڅېړنې دساحې دملر دحرکت له ډیاګرام څخه دملر دارتفاع زاويه )‪ (Altitude Angle‬مستقیام‬
‫په مشخص ساعت ‪،‬ورځ کې پیدا کوالي شو)‪ .2 (Formula‬دفورمول په واسطه دملر دارتفاع زاويه )‪(Altitude Angle‬‬
‫راپیدا کوالي شو‪.‬‬

‫ددوه ملریزو هندارو ترمنځ دسيوري فاصله پیدا کول‬

‫دملر دارتفاع زاويه )‪ (α‬د فارمول څخه پیدا کوو‪.‬‬

‫)‪Sinα = sin (l) ×sin (δ) +cos (l) ×cos (h) ×cos (δ‬‬ ‫)‪ (1‬معادله‬

‫په فارمول کې معلوم پارامرتونه عبارت دي له‬

‫‪Latitude of shah wali kote=> 31.845,‬‬ ‫‪δ= -23.45,‬‬ ‫‪h=30,‬‬ ‫?=‪α‬‬

‫‪Sinα= Sin (31.845) ×Sin (-23.45) + Cos (31.845) ×Cos (30) ×Cos (-23.45) = 0.476‬‬

‫‪α=sin-1 (0.476) =28.42‬‬

‫)‪b/a = Sin (β)/tan (α) +cos (β‬‬ ‫)‪ (2‬معادله‬

‫‪b/4 = Sin (32)/tan (28.42) +cos (32) => 7.308m‬‬

‫‪32o‬‬ ‫‪32 o‬‬

‫‪b=7.23 m‬‬

‫شکل )‪ : (4‬دملریزو هندارودقطارونو ترمنځ عمومي فاصله‬

‫لومړی‪ :‬په ‪ Mono Crystalline‬ټکنالوجي کې سولر پاورپالنټ ډيزاين‬

‫دډیزاین په دې برخه کي موږ خپله دوهمه ټیکنالوژي پويل کرستآلني په پی وي سیسټ پروګرام کي ډیزاینو چي لومړی‬
‫ورته دډيزاین سیمه انتخابوو دډيزان سیمه دکندهار والیت دشاويل کوټ ولسوآلۍ کي موقعیت لري چي په ‪ 31.84‬طول‬
‫البلد او په ‪ 65.89‬عرض البلد کي موقعیت لري چي دبحر له سطحي څخه ‪ 1070‬مرته لوړوايل لري‪ .‬چي دسیستم ډډیزاین‬

‫‪6‬‬
‫لپاره مو ‪ 28577‬ملریزي هنداري چي هره هنداره ‪ 320‬واټه ظرفیت لري انتخاب کړي دی په ټول سیستم کي ‪ 1681‬دملریزو‬
‫هندارو قطارونه ( ‪ )strings‬موجود دي‪.‬‬

‫چي یاد قطارونه مو په ‪ 17‬دانو ‪ Array‬ګانو باندي ویشيل دهري ارې لپاره مو یو دانه انورتر چي ‪ 500‬کيلو واټه ظرفیت‬
‫لري انتخاب کړي دی په هره ارې کۍ ‪ 99‬دانې دملریزو هندارو قطارونه موجود دي‪ .‬همدارنګه دهري ارې لپاره مو درې‬
‫دانې ‪ combiner box‬انتخاب کړي دي چي په هر کمبایرن باکس کي ‪ 33‬دملریزو هندارو قطارونه وصل کيږي همدارنګه‬
‫دملریزو هندارو قطارونه مو په بالکونو باندي ویشيل دي‪ .‬چي په هر بالک کي دوه دملریزو هندارو قطارونه شامل دي چي‬
‫په مجموع کي په ټول سیستم کي ‪ 841‬بالکونه شامل دي چي په هره ارې کي ‪ 50‬دانې بالکونه شامل دي‪ .‬په الندي ‪5‬‬
‫شکل کي د ملر افقي وړانګي په هره میاشت کي ښودل شوي او لیدل کيږي چي ترټولو زیايت وړانګي په ‪ June‬میاشت‬
‫کي دي چي ‪ 218.7 kwh/m2‬دي‪.‬‬

‫‪Horizantal irridiation‬‬
‫‪250‬‬ ‫‪214.5 218.7 212.4 200.5‬‬
‫‪200‬‬ ‫‪186.3‬‬
‫‪164.3‬‬ ‫‪170.1‬‬
‫‪153.5‬‬
‫‪150‬‬ ‫‪123.8‬‬ ‫‪111.3 98.3‬‬
‫‪108.5‬‬
‫‪Kwh/m^2‬‬

‫‪100‬‬
‫‪50‬‬
‫‪0‬‬

‫‪Months‬‬

‫شکل )‪: )5‬افقی شعاعوی اندازه‬

‫په الندي ‪ 6‬شکل کي هغه اندازه انرژي ښودل شوې ده چي د ملریزو هندارو په واسطه باندي شبکې ته ورکول شوې ده چي‬
‫ترټولو زیاته انرژي په مارچ میاشت کي شبکې ته ورکول شوې ده‪ .‬چي ‪ 1569‬کيلو واټ په ساعت کي ده او ترټولو کمه‬
‫انرژي چي شبکې ته ورکول شوې ده هغه په نومرب میاشت کي ده چي ‪ 1354‬میګاواټه په ساعت کي ده‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪Energy injected to the grid‬‬
‫‪1600‬‬ ‫‪1569‬‬ ‫‪1562‬‬
‫‪1550‬‬
‫‪1491 1485‬‬
‫‪1500‬‬ ‫‪1460‬‬
‫‪1450‬‬ ‫‪1425 1413‬‬ ‫‪1412 1403‬‬ ‫‪1420‬‬
‫‪1400‬‬
‫‪MWH‬‬

‫‪1354 1357‬‬
‫‪1350‬‬
‫‪1300‬‬
‫‪1250‬‬
‫‪1200‬‬

‫‪Months‬‬

‫شکل )‪ :(6‬شبکي ته ورکړل شوی انرژی‬

‫په الندي ‪ 7‬شکل کي دکارکردګي نسبت ښودل شوی ده د کال په ټولو میاشتو کي چي ترټولو ښه کارکردګي په جنوري‬
‫میاشت کي ده‪ .‬چي تقریبا ‪ 0.912%‬ده او ترټولو کمه کارکردګي په جون‪ ،‬جوالي او اګسټ میاشتو کي ده‪ .‬چي‬
‫‪0.79%‬ده په دې میاشتو کي ملریزه هنداره په دې خاطر ښه کړنه نه لري ځکه چي په دې میاشتو کي دحرارت درجه لوړه‬
‫وي‪.‬‬

‫‪Performance Ratio‬‬
‫‪0.94‬‬
‫‪0.92 0.912‬‬ ‫‪0.91‬‬
‫‪0.894‬‬
‫‪0.9‬‬
‫‪0.872‬‬ ‫‪0.874‬‬
‫‪0.88‬‬
‫‪0.86‬‬ ‫‪0.84‬‬
‫‪PR%‬‬

‫‪0.836‬‬
‫‪0.84‬‬
‫‪0.814‬‬ ‫‪0.81‬‬
‫‪0.82‬‬ ‫‪0.799 0.799 0.799‬‬
‫‪0.8‬‬
‫‪0.78‬‬
‫‪0.76‬‬
‫‪0.74‬‬

‫‪Months‬‬

‫شکل )‪ :(7‬د سیستم د کارکردگي گراف‬

‫‪8‬‬
 ‫دوهم‪ :‬پولی کرستالین ‪ Poly Crystalline‬ټکنالوجي کې سولر پاورپالنټ ډيزاين‬

‫دډیزاین په دې برخه کي موږ خپله دوهمه ټیکنالوژی پويل کرستآلني په پی وي سیسټ پروګرام کي ډیزاینو چي لومړی‬
‫ورته دډيزاین سیمه انتخابوو د ډيزان سیمه دکندهار والیت دشاويل کوټ ولسوآلې کي موقعیت لري چي په ‪ 31.84‬طول‬
‫البلد او په ‪ 65.89‬عرض البلد کي موقعیت لري چي دبحر له سطحي څخه ‪ 1070‬مرته لوړوايل لري‪ .‬چي دسیستم ډډیزاین‬
‫لپاره مو ‪ 28577‬ملریزی هنداري چي هره هنداره ‪ 320‬واټه ظرفیت لري انتخاب کړي دي په ټول سیستم کي ‪ 1681‬دملریزو‬
‫هندارو قطارونه ( ‪ )strings‬موجود دي‪ .‬چي یاد قطارونه مو په ‪ 17‬دانو ‪ Array‬ګانو باندی ویشيل دهري ارې لپاره مو‬
‫یو دانه انورتر چي ‪ 500‬کيلو واټه ظرفیت لري انتخاب کړي دي په هره ارې کي ‪ 99‬دانی دملریزو هندارو قطارونه موجود‬
‫دي‪.‬همدارنګه دهري ارې لپاره مو درې دانې ‪ combiner box‬انتخاب کړي چي په هر کمبایرن باکس کي ‪ 33‬دملریزو‬
‫هندارو قطارونه وصل کيږي همدارنګه دملریزو هندارو قطارونه مو په بالکونو باندی ویشلی دي‪ .‬چي په هر بالک کي دوه‬
‫دملریزو هندارو قطارونه شامل دي چي په مجموع کي په ټول سیستم کي ‪ 841‬بالکونه شامل دي چي په هره ارې کي ‪50‬‬
‫دانی بالکونه شامل دي‪.‬‬

‫دريم‪ :‬په )‪ Cadmium telluride (CdTe‬ټکنالوجي کې دسولر سېستم ډيزاين‬

‫دډیزاین په دې برخه کي موږ خپله دریمه ټیکنالوژي پويل کرستآلني په پی وي سیسټ پروګرام کي ډیزاینو چي لومړی‬
‫ورته دډيزاین سیمه انتخابوو دډيزان سیمه دکندهار والیت دشاويل کوټ ولسوآلې کي موقعیت لري چي په ‪ 31.84‬طول‬
‫البلد او په ‪ 65.89‬عرض البلد کي موقعیت لري چي دبحر له سطحی څخه ‪ 1070‬مرته لوړوايل لري‪.‬چي دسیستم ډډیزاین‬
‫لپاره مو ‪ 28577‬ملریزي هنداري چي هره هنداره ‪ 320‬واټه ظرفیت لري انتخاب کړي دي په ټول سیستم کي ‪ 1681‬دملریزو‬
‫هندارو قطارونه ( ‪ )strings‬موجود دي‪ .‬چي یاد قطارونه مو په ‪ 17‬دانو ‪ Array‬ګانو باندی ویشيل دهري ارې لپاره مو‬
‫یو دانه انورتر چي ‪ 500‬کيلو واټه ظرفیت لري انتخاب کړی دی په هره ارې کي ‪ 99‬دانې دملریزو هندارو قطارونه موجود‬
‫دي‪.‬‬

‫همدارنګه دهري ارې لپاره مو درې دانې ‪ combiner box‬انتخاب کړي چي په هر کمبایرن باکس کي ‪ 33‬دملریزو هندارو‬
‫قطارونه وصل کيږي همدارنګه دملریزو هندارو قطارونه مو په بالکونو باندي ویشيل دي‪ .‬چي په هر بالک کي دوه دملریزو‬
‫هندارو قطارونه شامل دي چي په مجموع کي په ټول سیستم کي ‪ 841‬بالکونه شامل دي چي په هره ارې کي ‪ 50‬دانی‬
‫بالکونه شامل دي‪.‬‬

‫څلورم‪ :‬په ‪ CIS‬ټکنالوجي کې دسولر سېستم ډيزاين‬

‫دډیزاین په دې برخه کي موږ خپله څلورمه ټیکنالوژی پويل کرستآلني په پی وي سیسټ پروګرام کي ډیزاینو چي لومړی‬
‫ورته دډيزاین سیمه انتخابوو دډيزان سیمه دکندهار والیت دشاويل کوټ ولسوآلې کي موقعیت لري چي په ‪ 31.84‬طول‬

‫‪9‬‬
‫البلد او په ‪ 65.89‬عرض البلد کي موقعیت لري چي دبحر له سطحي څخه ‪ 1070‬مرته لوړوايل لري‪.‬چي دسیستم ډډیزاین‬
‫لپاره مو ‪ 28577‬ملریزي هنداري چي هره هنداره ‪ 320‬واټه ظرفیت لري انتخاب کړي دي په ټول سیستم کي ‪ 1681‬دملریزو‬
‫هندارو قطارونه ( ‪ )strings‬موجود دي‪.‬چي یاد قطارونه مو په ‪ 17‬دانو ‪ Array‬ګانو باندی ویشيل دهري ارې لپاره مو‬
‫یو دانه انورتر چي ‪ 500‬کيلو واټه ظرفیت لري انتخاب کړی دی په هره ارې کي ‪ 99‬دانی دملریزو هندارو قطارونه موجود‬
‫دي‪.‬‬

‫همدارنګه دهري ارې لپاره مو درې دانې ‪ combiner box‬انتخاب کړي چي په هر کمبایرن باکس کي ‪ 33‬دملریزو هندارو‬
‫قطارونه وصل کيږي همدارنګه دملریزو هندارو قطارونه مو په بالکونو باندی ویشيل دي‪ .‬چي په هر بالک کي دوه دملریزو‬
‫هندارو قطارونه شامل دي چي په مجموع کي په ټول سیستم کي ‪ 841‬بالکونه شامل دي چي په هره ارې کي ‪ 50‬دانې‬
‫بالکونه شامل دي‪.‬‬

‫‪ 1‬جدول‪ :‬د څلورو ټکنالوجيانو مختلف پارامرتونه‬

‫‪Array yield Final‬‬ ‫‪yield Reference yield‬‬

‫‪No‬‬ ‫‪Technology‬‬ ‫‪PR‬‬
‫)‪(h/d‬‬ ‫)‪(h/d‬‬ ‫)‪(h/d‬‬

‫‪Mono‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1920‬‬ ‫‪1897‬‬ ‫‪2247.5‬‬ ‫‪84.40%‬‬
‫‪crystalline‬‬

‫‪Poly‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1913‬‬ ‫‪1890‬‬ ‫‪2247.5‬‬ ‫‪84.09%‬‬
‫‪crystalline‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪CdTe‬‬ ‫‪1900‬‬ ‫‪1878‬‬ ‫‪2247.5‬‬ ‫‪83.56%‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪CIS‬‬ ‫‪1965‬‬ ‫‪1942‬‬ ‫‪2247.5‬‬ ‫‪86.40%‬‬

‫دانرژي تولید یو له مهمو قابلیتونو څخه دی چې دهغه په اساس باندې باید ملريزي هندارې انتخاب يس په ‪ 8‬شکل کې موږ‬
‫څلور واړه انتخاب شويو هندارو دانرژي کلنی تولید کتيل شو‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫‪Energy production comparison‬‬
‫‪17758‬‬
‫‪17800‬‬
‫‪17700‬‬
‫‪17600‬‬
‫‪17500‬‬ ‫‪17352‬‬
‫‪17400‬‬ ‫‪17289‬‬
‫‪KWh‬‬

‫‪17300‬‬ ‫‪17173‬‬
‫‪17200‬‬
‫‪17100‬‬
‫‪17000‬‬
‫‪16900‬‬
‫‪16800‬‬
‫‪mono‬‬ ‫‪poly‬‬ ‫‪ctd‬‬ ‫‪cis‬‬
‫‪crystaline‬‬ ‫‪cristaline‬‬
‫‪Photovoltaic Technologies‬‬

‫شکل )‪ :(8‬د انرژی د تولید مقایسه‬

‫په الندی ‪ 9‬شکل کي دڅلورو ټیکنالوجیانو دکارکردګۍ موثریت (‪ )performance ratio‬ښودل شوې ده چي ترټولو ښه‬
‫کارکردګي د ‪ CIS‬ټیکنالوژی لري چي په دوهم قدم کي بیا مونو کریستالین په ترتیب رسه بیا پولی کریستالین او‬
‫‪ CdTe‬ده‪.‬‬

‫‪performance Ratio‬‬
‫‪0.87‬‬ ‫‪86.40%‬‬
‫‪0.86‬‬
‫‪H/year‬‬

‫‪0.85‬‬ ‫‪84.13%‬‬ ‫‪84.12%‬‬

‫‪0.84‬‬ ‫‪83.56%‬‬
‫‪0.83‬‬
‫‪0.82‬‬
‫‪Mono crystalline‬‬ ‫‪poly crystalline‬‬ ‫‪CdTe‬‬ ‫‪CIS‬‬
‫‪Technology‬‬

‫شکل )‪ :(9‬د څلورو فوټوولټيک ټکنالوجيانو د کارګردګۍ مقایسه‬

‫په ‪ 10‬شکل کي دڅلورو ټیکنالوجیانو ‪ Final Yield Comparison‬شوي چي هره ټیکنالوجیي مختلف قیمتونه لري‪.‬‬
‫چي ترټولو زیات قیمت د ‪ CIS‬ټیکنالوژي لري چي ‪ 1942‬ساعته په کال کي دی او ترټولو کم قیمت د ‪ CdTe‬دی چي‬
‫عبارت دی له ‪ 1878‬ساعته په کال کي‪.‬‬

‫‪11‬‬
 ‫‪Final Yeild comparison‬‬
‫‪1960‬‬
‫‪1942‬‬
‫‪1940‬‬

‫‪1920‬‬
‫‪H/year‬‬

‫‪1898‬‬
‫‪1900‬‬ ‫‪1890‬‬
‫‪1878‬‬
‫‪1880‬‬

‫‪1860‬‬

‫‪1840‬‬
‫‪Mono crystalline‬‬ ‫‪poly crystalline‬‬ ‫‪CdTe‬‬ ‫‪CIS‬‬
‫‪Technology‬‬

‫شکل )‪ :(10‬د څلورو ټکنالوجیانو د ‪ Final Yield‬مقایسه‬

‫پايلي‪:‬‬
‫په دغه څيړنه کي په عمومي ډول رسه د سولر سېستم تخنيکي ډیزاین په مختلفو ټکنالوجيانو کې تررسه سوي دی ترڅو په‬

‫دې باندې وپوهیږو چې کوم سېستم او کومه تکنالوژي به دکندهار والیت لپاره موثره وي‪.‬‬

‫چې په تخنيکي تحلیل کې مو لومړی ساحه انتخاب کړه ساحه مو دکندهار والیت شاويل کوټ ولشوالۍ ددهلې سيمه‬

‫انتخاب کړله په دي خاطر چې هلته یو هایدرو پاورپالنټ د ‪ 24‬میګاواټه بریښنا دتولید له ظرفیت رسه په نظر کې نیول‬

‫شوي دی ددې تړاو له سولر پاور پالنټ رسه په دئ خاطر باندې اړین دی چې سولر پاور پالنټونو اسايس ستونزه‬

‫ساینکرونایزیشن دی نو که دغه پاور پالنټ په داسې سيمه کې چې هلته برېښنا موجوده وي ډیزاین يس دا به یوه غټه‬

‫السته راوړنه وي ځکه یاد مشکل به په ډيرې اسانی رسه حل يس‪ .‬وروسته مو د ‪ pvsyst‬پروګرام په واسطه باندې سولر‬

‫سېستمونه ډیزاین کړل چې ډول ډول خصوصیات لري‪ .‬چې په مونو کریستالین کې زموږ دډیزاین شوي سیستم کلنۍ‬

‫دانرژي تولید ‪ 17352‬میګاوټه ساعته په کال کې چې له ‪ 28577‬هندارو څخه چې توليدي پاور یي ‪ 320W‬دی ډیزاین‬

‫سوي دی‪.‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ میګاوټه ساعته په کال کې چې له‬17289 ‫په پولی کرسټالین کې زموږ دډیزاین شوي سیستم کلنی دانرژي تولید‬

‫ کې زموږ دډیزاین شوي سیستم‬CdTe ‫ په‬.‫ واټه دئ ډیزاین شوي دی‬320 ‫ هندارو څخه چې توليدي پاور یی‬28577

‫ واټه‬320 ‫ هندارو څخه چې توليدي پاور یي‬28577 ‫ میګاوټه ساعته په کال کې چې له‬17173 ‫کلنی دانرژي تولید‬

‫ میګاوټه ساعته په کال کې‬17758 ‫ کې زموږ د ډیزاین شوي سیستم کلنۍ دانرژي تولید‬CIS ‫ په‬.‫دی ډیزاین شوي دی‬

.‫ واټه دی ډیزاین شوي دی‬320 ‫ هندارو څخه چې توليدي پاور یی‬28577 ‫چې له‬

:‫مأخذونه‬

References
1. Bernstein, R. (2006, April 29). WSJ. Retrieved from http;//www.wsj.com
2. Chodos, A. (1954, April 25). APS NEWS. Retrieved from Http://www.aps.org.com
3. IEEE. (n.d.). IEEE xplore. Retrieved from http;//www.ieeexplore.ieee.oreg.com
4. Meyers, G. (2014, december 31). Clean Technca. Retrieved from
Http://www.cleantechnca.com
5. MIT News. (October,19,2016).
6. R.S.OHL. (1946, June 25). patents. Retrieved from http://www.patent.google.com
7. solar, p. (2020, jun 18). plussolar . Retrieved from http;//www.plussolar.com.au
8. Sprinjer. (2007). archive.org. Retrieved from http;//www.archive.org.com
9. The economic times. (2019, May 7). Retrieved from http;//www.economictimes.com
10. ZUCKOFF, E. (2019, Sep 6). WCAI. Retrieved from
https://www.capeandislands.org/post/carbon-dioxide-released-amazon-fires-could-
hasten-climate-change#stream/0
11. Zweibel.k. (1995, april 1). OSTI.GOV. Retrieved from Http;//www.osti.gov.com

TECHNICAL ASSESSMENT OF SOLAR POWER PLANT IN

DIFFERENT PHOTOVOLTAIC TECNHNOLOGIES

13
 Candidate Teaching Assistant Ahmad Shah Irshad
Teaching Assistant Wais
Abstract
Kandahar is one of the largest cities of Afghanistan, which faces the lake of electricity, but
has lots of energy resources from which can be produced electricity and one of them is sun.
Kandahar province is very efficient in generating electricity from solar and can be sufficient
for the electricity need by this only source. Kandahar has 300 solar days from which
electricity can be generated efficiently. Therefore, this research is conducted in technical
assessment of solar power plant in different photovoltaic technologies, in order to decrease
the lake and shortage of electricity in Kandahar city. In this research a solar power plant is
designed in Shah Wali Kot district of Kandahar Province in order to find out which
technologies in this region is efficient. This design is conducted in four technologies, two of
crystalline and two of the Ten Film series in which monocrystalyn, polycrystalline, CdTe
and CIS have been used. This system design is done in 28577 solar panels, each having 320
watts of power. The energy generation in polycrystalline design is 17289 MWh annually,
which is made of 28577 solar panels; each panel has 320-watt power. In CdTe, our solar
design generates 17173 MWh annually from 28577 solar panels each 320 watts power. In
CIS, our designed system generates 17758 MWh annually from 28577 solar panels; each
panel has 320-watt power.

14