Jeziora w Polsce

Jeziora w Polsce zajmują tylko 1% powierzchni kraju. W sumie istnieje niewiele ponad 9000 jezior o powierzchni
powyżej 1 hektara.

Zdecydowanie największą jeziornością charakteryzują się obszary młodoglacjalne - Pojezierza Pomorskie, Mazurskie i
Wielkopolskie.

Największe jeziora w Polsce

Jezioro Województwo Powierzchnia w km2

Śniardwy warmińsko-mazurskie 113,8

Mamry warmińsko-mazurskie 104,4

Łebsko pomorskie 71,4

Dąbie zachodniopomorskie 56,0

Miedwie zachodniopomorskie 35,3

Jeziorak warmińsko-mazurskie 34,6

Niegocin warmińsko-mazurskie 26,0

Gardno pomorskie 24,7

Jamno zachodniopomorskie 22,4

Wigry podlaskie 21,9

Najgłębsze jeziora w Polsce

Głębokość maksymalna w
Jezioro Województwo
metrach

Hańcza podlaskie 108,5

Drawsko zachodniopomorskie 79,7

Wielki Staw (Tatry) małopolskie 79,3

Czarny Staw małopolskie 76,4

Wigry podlaskie 73,0

Wdzydze pomorskie 68,7

Wuksniki warmińsko-mazurskie 68,0

Babięty Wielkie warmińsko-mazurskie 65,0

Morzycko zachodniopomorskie 60,0

Trześniowskie lubuskie 58,8

Zdecydowana większość jezior w Polsce to jeziora polodowcowe. Różnią się one genezą i w związku z tym wyróżnia
się następujące typy jezior polodowcowych:
- morenowe - utworzone w zagłębieniach moreny dennej lub w wyniku zatamowania odpływu przez morenę
czołową lub boczną (Śniardwy, Mamry, Niegocin, Morskie Oko w Tatrach);

- rynnowe - występujące w miejscu, gdzie wody roztopowe płynące pod lądolodem wyżłobiły rynny (Hańcza,
Drawsko, Wigry, Gopło, Jeziorak);

- wytopiskowe - tzw. oczka polodowcowe utworzone w zagłębieniach po wytopieniu brył lodu przysypanych skałami
morenowymi (Głęboczek koło Tucholi);

- cyrkowe - w miejscu dawnych pół firnowych lodowców górskich (stawy tatrzańskie i karkonoskie).

Inne typy jezior występujące w Polsce to:

- przybrzeżne lub nadbrzeżne - powstałe na skutek oddzielenia dawnej zatoki morskiej przez mierzeję (Łebsko,
Gardno, Jamno, Wicko);

Niektórzy geografowie uważają, że jeziora Łebsko i Gardno są jeziorami o złożonej genezie polodowcowo-
przybrzeżnej.

- deltowe - znajdujące się w zagłębieniach delt rzecznych (Dąbie, Drużno);

- krasowe - wypełniające zapadliska lub leje krasowe (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie);

- rzeczne lub starorzecza - będące śladem dawnego zakola rzeki.

W Polsce istnieją również jeziora (zbiorniki) sztuczne pełniące funkcje retencyjne, przeciwpowodziowe, energetyczne
i rekreacyjne.

Największe sztuczne zbiorniki w Polsce

Zbiorniki i Rzeka, jezioro Rok Maksymalna Maksymalna Maksymalna wysokość

stopnie wodne lub kanał uruchomienia pojemność w hm3 powierzchnia w km2 piętrzenia lub spadu

Solina San 1968 472,0 21,1 60,0

Włocławek Wisła 1970 370,0 75,0 13,9

Czorsztyn
Dunajec 1997 231,9 12,3 54,5
Niedzica

Jeziorsko Warta 1986 202,8 42,3 11,5

Goczałkowce Wisła 1956 165,5 32,0 13,0

Rożnów Dunajec 1941 166,6 16,0 31,5

Dobczyce Raba 1986 141,7 10,7 26,9

Otmuchów Nysa Kłodzka 1933 130,5 20,6 18,4

Nysa Nysa Kłodzka 1971 123,4 20,7 13,3

Turawa Mała Panew 1948 106,2 20,8 13,6

Jeziora zanikając przemieniają się w mokradła (bagna lub torfowiska). W Polsce mokradła stanowią 8% powierzchni
kraju. Największe obszary zajmują na Pojezierzach oraz na Polesiu Lubelskim. Wiele terenów bagiennych jest pod
ochroną. Najważniejsze z nich to Biebrzański i Narwiański Park Narodowy.