MODYUL 13: MGA PUNDASYON NG WASTO, ANGKOP, AT MABISANG

PAGGAMIT NG WIKA.

SA HULING DEKADA 1950, NAGSIMULANG MAMAYANI ANG “ KAKAYAHANG

LINGGUISTIKO” BILANG PALIWANAG SA KAKAYAHAN NG TAO NA MABISANG
MAGAMIT ANG WIKA.

NOAM CHOMSKY - (ISINILANG NOONG 1925)- ISANG LINGGISTA NA NANINIWALA NA

ANG TAO AY ISINILANG NA MAY LANGUAGE ACQUISITION DEVICE O (LAD).

LAD - NATURAL NA PAGKATUTO AT PAGGAMIT NG WIKA, DAHIL DITO NAGAWA NG

TAO NA MASAGAP ANG WIKA, MAINTINDIHAN O MAGAMIT ITO.

ANG KAKAYANANG LINGGUISTIKO - NATURAL NA KAALAMAN NG TAO SA SISTEMA

NG KANYANG WIKA DAHIL NAGAGAMIT ITO NG TAMA AT MABISA.

ITO RIN ANG PUNDASYON NG “ GENERATIVE GRAMMAR”

“GENERATE” NANGAHUHULUGAN “LUMIKHA”, “BUMUO”, O “MAGBIGAY” AT
GRAMMAR O ANG “SISTEMA NG ISANG WIKA”.

KAKAMBAL NG KAKAYAHANG LINGGUISTIKO (LINGUISTIC COMPETENCE) ANG

PAGMAMALAS LINGUISTIKO (LINGUISTIC PERFORMANA)
- UNA AY ANG KAALAMAN ANG IKALAWA AY ANG ACTUAL NA PAGGAMIT.

MAARI DING MAKAAPEKTO SA “TUGMAAN” SA KAKAYANANG LINGUISTIKO.

FREUDIAN SLIP - ISANG IDEA UKOL SA UGNAYAN NG WIKA AT ISIP NA BAHAGI NG

MAS MALAWAK NA TEORYANG “PSYCHOANALYSIS” NI SIGMEUND FREUD NA
TINALAKAY NIYA NANG MAS MASURI SA LIBRONG “THE PYSCHOPATHOLOGY OF
EVERYDAY LIFE(1901)”.

ANG FREUDIAN SLIP - AY PAGKAMALI ANG SINASABI O ISINISULAT DAHIL SA

PAMAMAYANI NG ISANG KAISIPAN NA SINUBOK ITAGO SA BAHAGING
SUBCONSCIOUS O UNCONSIOUS NG ISIP.

AYON KAY DELL HYMES - ISANG LINGGUISTA AT ANTROPOLOGS HINDI LAMANG

DAPAT SINASAKLAW ANG KASANAYAN NG PAGIGING TAMA NG PAGKABUO NG
PANGUNGUSAP. KUNDI ANG PAGIGING ANGKOP NITO NG MGA ITO DEPENDE SA
SITWASYON.

SINUSUPORTAHAN NINA MICHAEL CANALE AT MERRILL SWAIN, MGA DALUBHASA SA

PAGKATUTO NG IKALAWANG WIKA ANG PAGSULONG NG KOMUNIKATIBO.

MODELO NG KAKAYANANG KOMUNIKATIBO NA BINUO NILA.

1. ANG KAKAYAHANG PANGGRAMATIKA
2. KAKAYAHANG SOSYOLINGGUISTIKA
3. KAKAYAHANG ESTRATINEKO
4. KAKAYAHANG PANGDISKURSO

KAKAYAHANG PANGGRAMATIKA - AY KAALAMAN SA KAYARIN NG MGA TUNOG,

SALITA, PANGUNGUSAP, AT PAGKAPAGPAPAHULUGAN NG ISANG WIKA.

ANG KAKAYAHANG SOSYOLINGGUISTIKO - AY KAKAYAHANG GAMITIN NANG

ANGKOP ANG WIKA DEPENDE SA SITWASYON.