gra fabularna w świecie

władcy pierścieni™
N A P O D S T A W I E P O W I E Ś C I J . R . R . T O L K I E N A

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 Mapa Eriadoru

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 EDYCJA ANGIEL SKA

G ŁÓW N Y AU TO R T E K S TÓW P RO J E KT GR A F I C Z N Y
Francesco Nepitello Christian Granath, Dan Algstrand, Niklas Brandt

P RO J E KTA NC I GRY M A PY
Francesco Nepitello i Marco Maggi Francesco Mattioli, Niklas Brandt

D O DAT KOW E Z A S A DY GRY R E DA KC J A

Michele Garbuggio John Marron, Jacob Rodgers

KO O R DY N AC J A P RO J E KT U
P OZ O S TA L I AU TO R Z Y
James Michael Spahn, Jason Durall Martin Takaichi, Tomas Härenstam

K I E ROW N I K M A R K I
I LU S T R AC J E KO NC E P C Y J N E
Robert Hyde / Sophisticated Games
Alvaro Tapia
K I E ROW N I C Z K A D S . W Y DA R Z E Ń
I LU S T R AC J A O K Ł A D KOWA
Anna Westerling
Martin Grip
K I E ROW N I K D S . P R
I LU S T R AC J E Boel Bermann
Alvaro Tapia, Martin Grip, Jan Pospíšil,
Niklas Brandt, Henrik Rosenborg, Antonio De Luca, S T R E A M I NG
Federica Costantini, Luca Sotgiu, Daniele Sorrentino, Doug Shute, Matthew Jowett
Melissa Spandri, Giuditta Betti

EDYCJA POL SKA

W Y DAWC Y T ŁU M AC Z E N I E
Hexy Studio / Tomasz Bar i Black Monk Games Tomasz Z. Majkowski

KO O R DY N ATO R Z Y P RO J E KT U KO R E KTA
Patrycja Olchowy i Adam Wieczorek Małgorzata Góraj-Ptak

R E DA KTO R K A N AC Z E L N A S K Ł A D I P R Z YG OTOWA N I E D O D RU KU
Marzena Żyła-Hoppe Marcin Bieliński

R E DA KTO R K A P O M O C N I C Z A D O DAT KOW E I LU S T R AC J E

Monika Rajkowska-Fuczkiewicz Martyna Starczewska

TESTERZY
Adam Rawson, Agnes Rudbo, Amanda Stenback, Andreas Lundström, Anna Ave, Charlie Conley, Chiara Ave, Dan Price,
Daniel Raab, Dennis Detwiller, Francisca Hoogenboom, Giuliano Nepitello, Kathleen Kiker, Kyle Wood, Lorenzo Perassi,
Luca Donati, Maja Emilie Sřgaard Widerberg, Maner Samuel, Marco Beltramino, Michael Kiker, Michela Baů, Peter Bergman,
Peter Link, Ric Wagner, Stephen Buck, Steven Nguyen Dinh, Umberto Pignatelli, Vanessa Ratschinske

S P E C J A L N E P O D Z I Ę KOWA N I A OT R Z Y M U J Ą
Claudio Muraro
oraz osoby, które szczególnie pomogły w odnajdowaniu błędów opierających się procesowi redakcyjnemu:
Maciej Głuszek, Gabriel Kublik, Marta Muszyńska i Tomasz Wiklandt

W Y DAWC A DYS T RY BU C J A
Hexy Studio Black Monk Michał Lisowski WYDANIE PIERWSZE: KWIECIEŃ 2022
Al. Niepodległości 18 ul. Rolna 3, ISBN 978-83-64198-77-9 (JP001)
02-653 Warszawa 62-080 Sady
D RU K I O P R AWA
studio@hexy.studio kontakt@blackmonk.pl
Białostockie Zakłady Graficzne S.A.
www.hexy.studio blackmonk.pl

The One Ring, Middle-earth, The Lord of the Rings oraz zawarte w nich postacie, przedmioty, wydarzenia i miejsca są znakami towarowymi
lub zarejestrowanymi znakami towarowymi Saul Zaentz Company d/b/a Middle-earth Enterprises (SZC) i są używane na licencji
przez Sophisticated Games Ltd i ich poszczególnych licencjobiorców. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Jedyny Pierścień - Edycja polska © 2022 Hexy Studio na licencji od Sophisticated Games Ltd. Polskie tłumacznie © 2022 Black Monk, z oryginalnej edycji angielskiej
© 2021 Fria Ligan, Szwecja. Hexy Studio oraz logo Hexy Studio są zarejestrowanymi znakami towarowymi Zymzym Sp. z o.o., Black Monk, Black Monk Games
oraz logo Black Monk są zarejestrowanymi znakami towarowymi Black Monk Michał Lisowski.

Fragmenty książek Hobbit, czyli tam i z powrotem oraz Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena
w przekładzie Marii Skibniewskiej, Włodzimierza Lewika i Pauliny Braiter-Ziemkiewicz.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 SPIS TREŚCI
1 2
prolog5
U schyłku Trzeciej Ery�������������� 7
PRZYGODY W TRZECIEJ ERZE��8
Mieszkańcy Eriadoru���������������� 8
ROZGRYWKA�������������������������������� 8
Cień przeszłości������������������������ 9
Bohaterki i Bohaterowie��������� 11
Mistrzyni Wiedzy��������������������� 11
STRUKTURA GRY���������������������� 12
Faza Przygody��������������������������12
Faza Drużyny���������������������������13
Łączenie Faz����������������������������13
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
wykonywanie
akcji15
Kości do gry ����������������������������16
Kiedy sięgnąć po kości������������16
Scena w skrócie�����������������������16
WYKONYWANIE TESTÓW������� 17
Kto rzuca?�������������������������������� 17
Która zdolność?����������������������� 17
Rzut kośćmi����������������������������� 17
Powtarzanie testu�������������������� 17
Wyniki na kości Działania������� 17
Wyniki na kości Sukcesu���������18
Poziomy trudności�������������������18
Miara sukcesu��������������������������18
Modyfikatory testów�������������� 20
OGRANICZENIA������������������������� 22
Przygnębienie������������������������� 22
Wyczerpanie��������������������������� 22
Rana���������������������������������������� 22
KARTA POSTACI������������������������ 22
Procedura testu���������������������� 23
Leksykon terminologii gry����� 24
3 4 5
poszukiwacze mądrość
przygód27 współczynniki59 i męstwo 77
Tworzenie postaci������������������ 28 UMIEJĘTNOŚCI�������������������������� 60 Mądrość���������������������������������� 78
RODZIME KULTURY������������������ 29 Kategorie Umiejętności��������� 60 Męstwo������������������������������������ 78
Charakterystyka��������������������� 29 Lista Umiejętności�������������������61 NAGRODY������������������������������������ 78
Cechy�������������������������������������� 29 BIEGŁOŚCI BOJOWE����������������� 65 Lista Nagród��������������������������� 79
Współczynniki Dodatkowe����� 29 Lista Biegłości Bojowych�������� 65 PRZYMIOTY�������������������������������� 80
Umiejętności WYRÓŻNIKI�������������������������������� 67 Lista Przymiotów�������������������� 80
i Biegłości Bojowe���������������� 30 Lista Wyróżników������������������� 67 RODZIME PRZYMIOTY������������� 81
Wyróżniki������������������������������� 30
WYTRZYMAŁOŚĆ Przymioty Bardingów��������������81
Języki i typowe imiona����������� 30
I NADZIEJA������������������������������� 69 Przymioty elfów���������������������� 82
BARDINGOWIE�������������������������� 32 Wytrzymałość������������������������� 69 Przymioty hobbitów��������������� 84
ELFOWIE Z LINDONU��������������� 34 Nadzieja�����������������������������������71 Przymioty krasnoludów��������� 85
Przymioty ludzi z Bree����������� 86
HOBBICI Z SHIRE���������������������� 36 POZIOM ŻYCIA��������������������������� 72
Przymioty
KRASNOLUDOWIE Opis Poziomów Życia������������� 72
Strażników Północy������������� 88
Z PLEMIENIA DURINA����������� 38 Gromadzenie bogactw����������� 73
LUDZIE Z BREE��������������������������� 40 RYNSZTUNEK����������������������������� 73
STRAŻNICY PÓŁNOCY������������� 42 Broń���������������������������������������� 73
Zbroje i tarcze������������������������� 75
POWOŁANIA������������������������������� 44
Obrońca���������������������������������� 44
Pogromca������������������������������� 44
Posłaniec��������������������������������� 45
Przywódca������������������������������ 45
Poszukiwacz Skarbów������������� 45
Uczony������������������������������������ 46
DOTYCHCZASOWE
DOŚWIADCZENIE������������������� 46
POCZĄTKOWE
WYPOSAŻENIE������������������������ 47
Rynsztunek����������������������������� 47
Ekwipunek podróżny�������������� 49
Pożyteczne Przedmioty���������� 49
Hobbickie kuce i duże konie�� 50
POCZĄTKOWA NAGRODA
I PRZYMIOT����������������������������� 51
DRUŻYNA������������������������������������ 51
Patron������������������������������������� 52
Schronienie���������������������������� 53
Zażyłość���������������������������������� 54
Szczególna Sympatia�������������� 55
DOŚWIADCZENIE���������������������� 55
Punkty Umiejętności�������������� 56
Punkty Przygody��������������������� 56
NASTĘPNE POKOLENIA����������� 56
Zmierzch kariery�������������������� 56
 SPIS TREŚCI

6 7 8 9 D

faza faza mistrzyni

przygody91 drużyny117 wiedzy125 świat175 Dodatek211

JAK ROZGRYWAĆ
FAZĘ PRZYGODY�������������������� 92
Sesja Fazy Przygody���������������� 92
POTYCZKA���������������������������������� 93
Przygotowanie Potyczki��������� 93
Sekwencja Potyczki���������������� 94
Sekwencja wymiany ciosów���� 95
Wykonywanie ataku��������������� 98
Rany��������������������������������������� 101
Utrudnienia i przewagi��������� 101
Zadania Bojowe���������������������102
POSŁUCHANIE������������������������ 104
Ważne spotkania�������������������104
Zakończenie Posłuchania������108
PODRӯ������������������������������������ 108
Mapa��������������������������������������108
Drużyna w Podróży���������������109
Sekwencja Podróży����������������109
Rozgrywanie zdarze���������� 112
Opisywanie zdarzeń
w Podróży���������������������������� 114
JAK ROZGRYWAĆ
FAZĘ DRUŻYNY�������������������� 118
Struktura Fazy Drużyny�������� 118
Zimowa Faza Drużyny
i Gody���������������������������������120
Przedsięwzięcia
Fazy Drużyny����������������������� 121
PROWADZENIE GRY��������������� 126 ERIADOR���������������������������������� 176 PATRONI������������������������������������� 212
Rozgrywanie sceny����������������126 Shire��������������������������������������176 Balin, syn Fundina�����������������212
MISTRZYNI WIEDZY
Jezioro Evendim�������������������� 177 Bilbo Baggins������������������������213
A ŚRÓDZIEMIE������������������������ 128 Kraj Bree�������������������������������180 Círdan
Trzy wcielenia Wielki Gościniec Wschodni��189 Budowniczy Okrętów���������215
Mistrzyni Wiedzy����������������128 Zielona Ścieżka����������������������190 Gandalf Szary������������������������ 217
Mistrzyni Wiedzy a kanon�����129 Kraina Kurhanów������������������194 Gilraena Piękna���������������������218
Północne Wzgórza�����������������195 Tom Bombadil
NARZĘDZIA
MISTRZYNI WIEDZY������������� 130 Południowe Wzgórza�������������198 i Złota Jagoda����������������������219
Konsekwencje porażki����������130 Wichrowe Wzgórza����������������199 TAJEMNICZE MIEJSCA������������� 221
Zadania Złożone�������������������� 131 Angmar��������������������������������� 200 Tam i z powrotem������������������221
Zagrożenia dla życia��������������133 Wrzosowiska Etten��������������� 200 Opis tajemniczego miejsca���221
Góra Gram����������������������������201
POSTACI GWIAZDA WE MGLE�����������������223
Siedziby Trollów������������������� 202
MISTRZYNI WIEDZY����������� 135 Omówienie��������������������������� 223
Tharbad�������������������������������� 203
Wyróżniki������������������������������ 135 Układ������������������������������������ 224
Lindon���������������������������������� 203
Postaci Mistrzyni Wiedzy Intrygi i kłopoty������������������� 229
Góry Błękitne����������������������� 204
a rzuty kośćmi��������������������� 135 BEZIMIENNE BESTIE���������������� 231
PRZYGODY
CIE������������������������������������������� 136 Bezimienne Bestie
W ŚRÓDZIEMIU���������������������207
Punkty Cienia������������������������136 w Jedynym Pierścieniu������� 232
Kiedy?����������������������������������� 207
Źródła Cienia������������������������� 137 INDEKS����������������������������������������238
Gdzie?����������������������������������� 207
Szaleństwo�����������������������������139
Co?���������������������������������������� 207 KARTA POSTACI�����������������������239
Używanie Przywar����������������� 141
Dlaczego?������������������������������ 209 KARTA PODRӯY���������������������240
PRZECIWNICY������������������������� 142 Kto?��������������������������������������� 209
Schemat opisu�����������������������143
ORKOWIE��������������������������������� 146
Orkowie z Północy�����������������146
TROLLE������������������������������������� 149
Trolle jaskiniowe�������������������149
Trolle kamienne��������������������150
UPIORY������������������������������������� 152
Ożywieńcy����������������������������� 152
Potępieńcy�����������������������������153
WILKI Z PUSTKOWI��������������� 154
Wargowie�������������������������������154
Wilkołaki��������������������������������155
ŹLI LUDZIE������������������������������� 156
Bandyci����������������������������������156
SKARBY������������������������������������� 158
Skarbce����������������������������������158
Tworzenie
Cennych Klejnotów�������������159
Katalog Skarbów�������������������160
Niezwykłe
i Cudowne Przedmioty������� 161
Sławny oręż i zbroje��������������162
Przedmioty przeklęte������������ 167
OKO MORDORU��������������������� 169
Uwaga Oka����������������������������169
Poszukiwanie�������������������������172

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 1

PROLOG
– Nieprzyjacielowi brak wciąż jeszcze jednej rzeczy, która by mu dała siłę
i władzę, by zmiażdżyć wszelki opór, złamać ostatnie linie obrony, po raz wtóry
pogrążyć wszystkie kraje w ciemnościach. Brak mu tego Jedynego Pierścienia.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 1

Drogi przyjacielu!
Piszę te słowa Pod Rozbrykanym Kucykiem, popalając fajkę
przy stole, gdzie zwykliśmy siadywać. Wedle ostatnich wieści,
które do mnie dotarły, przebywasz właśnie o wiele mil na
południe, pośród Władców Koni. Obyś miał przy sobie zapas
Starego Toby’ego! Gdy ci go zabraknie, zatęsknisz jeszcze
goręcej do Samotnych Krain północy. Wiem coś o tym!
Sięgając po pióro miałem zamiar objaśnić szeroko, dlaczego
radzę ci nie przekraczać jeszcze granic Gondoru. Wiesz zresztą
dobrze, co mnie dręczy… Tamtejszemu Namiestnikowi nie brak
mądrości i na pewno bez zwłoki znalazłby sposób, by użyć twoich
talentów. Ma jednak następcę, mniej więcej w twoim wieku.
Denethor jest mężny, lecz dumny. Dlatego nie tylko zamknąłby
uszy na twoje rady, a wręcz mógłby poczuć do nich niechęć.
Potem raz jeszcze przywołałem myśl, o której nie wolno mi
nigdy zapomnieć… Moją rolą jest dodawać ducha wrogom
Saurona i popychać ich do działania. Ale nie odbierać im
prawa wyboru. Mówi się, że nawet Mędrcy nie wiedzą
wszystkiego! Więc jakże ja, który do najmędrszych z pewnością
nie należę, śmiałbym pouczać cię, co robić? Sam musisz
zdecydować, jak wykorzystasz czas, który został ci dany.
Przyjmij jednak skromną radę, którą opieram o własne
doświadczenie, wyniesione z niejednej przygody. Nie stawaj
wobec przeciwności sam, lecz zawsze w rozważnie dobranej
kompanii. Pośród zamieszkujących ten świat Wolnych
Ludów, elfów, krasnoludów i ludzi, znajdziesz niejedną
mężną duszę, gotową cię wesprzeć. Przydać się mogą nawet
małoludkowie z Shire – mnie z pewnością pomogli! Pewien mój
dobry przyjaciel zbyt późno odkrył, że są daleko dzielniejsi, niż
można by sądzić. Mam nadzieję, że nie popełnisz jego błędu.

Kreślę się z przyjaźnią

Gandalf

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


– To jest właśnie Pierścień-władca, ten Jedyny, który rządzi wszystkimi.
roku 2965 Trzeciej Ery Śródziemia
Cień ponownie zaległ nad światem.
Przed dwudziestu czterema laty sojusz
elfów, ludzi i krasnoludów zwyciężył
straszliwą hordę orków i dzikich wilków pod niebem
pociemniałym od wielkich nietoperzy. Dla Wolnych
Ludów rozpoczęła się wówczas epoka dostatku – ale
od tamtej pory minęły już dwie długie dekady pokoju.
Dziś ciemność znów gęstnieje w wielu mrocznych
zakątkach świata.
Coraz częściej i regularniej słyszy się o dziwacz-
nych zdarzeniach, mających miejsce z dala od zamiesz-
kanych krain. Zwykli zjadacze chleba puszczają takie
historie mimo uszu, uznając je za bajki dla dzieci albo
niestworzone historie do opowiadania przy ognisku.
Niektórzy jednak potrafią dostrzec budzącą grozę
prawdę, która się w nich kryje.
Są wśród nich niespokojni wojownicy, głodni wie-
dzy uczeni oraz wędrowcy, zawsze gotowi ruszyć na
niebezpieczne poszukiwanie i na nowo odkryć to, co
zapomniane. Pospolici ludzie mówią na nich „awan-
turnicy”, przynajmniej póki nie powrócą zwycięzcy,
okrywając się bohaterską sławą. Ale kiedy przepadną
gdzieś na szlaku, nikt nawet nie wspomni ich imion…
Trzymasz w rękach Jedyny Pierścień, grę fabularną
na podstawie Hobbita i Władcy Pierścieni, dwóch nie-
zwykłych powieści autorstwa popularnego pisarza
i szanowanego uczonego, Johna Ronalda Reuela Tol-
kiena. Przedstawił na ich kartach swoje największe
osiągnięcie – Śródziemie, legendarną krainę rodem
z dawno zapomnianej przeszłości. Jedyny Pierścień
zabierze cię do tego niezwykłego świata: podczas
gry będziesz wędrować przez pustkowia, wypatrując
znaków powrotu Cienia i dołączysz do desperackich
zmagań z potęgą Nieprzyjaciela.
W tym woluminie znajdziesz kompletne zasady gry
oraz liczne informacje o osobach, miejscach i przeciw-
nikach, których można napotkać na szlaku przygody.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P RO L O G
u schyłku trzeciej ery
Akcja Jedynego Pierścienia rozgrywa się w czasie, który
upłynął między wydarzeniami opisanymi w Hobbicie
a akcją Władcy Pierścieni. To trwający osiemdziesiąt lat
okres, który zaczyna się z chwilą odnalezienia Pier-
ścienia Władzy przez Bilba i kończy wraz z wojną mię-
dzy Wolnymi Ludami a Sauronem, Władcą Ciemności,
oraz ze zniszczeniem Pierścienia.
Grający tworzą Drużynę bohaterek i bohaterów –
hobbitów, krasnoludów, elfów i ludzi – przemierza-
jącą Samotne Krainy Eriadoru. Na tym ogromnym,
wyludnionym obecnie obszarze istniało ongi potężne
Północne Królestwo Dúnedainów, Ludzi z Zachodu.
Stoczono tu niejedną wojnę, a krajobraz znaczą nie-
zliczone ruiny. Opuszczonymi ścieżkami przemykają
tajemnicze cienie, nie zawsze żyjących.
To właśnie w Eriadorze czeka w uśpieniu Jedyny
Pierścień – zrodzony w odległej przeszłości zalążek
końca tej epoki świata.
DRUGA EDYCJA JEDYNEGO PIERŚCIENIA
W roku 2011 ukazała się gra The One Ring Role-
playing Game — Adventures over the Edge of the
Wild. Ta wielokrotnie nagradzana pozycja zyskała
sławę najbardziej jak dotąd udanej gry osadzo-
nej w Śródziemiu – wszystko dzięki zgodnym
z duchem powieści zasadom oraz wielkiemu przy-
wiązaniu do szczegółów. W ciągu kolejnej dekady
gracze z całego świata przemierzali dzięki niej
Śródziemie wzdłuż i wszerz.
Niniejsza, nowa edycja Jedynego Pierścienia
przesuwa akcję wydarzeń w stronę schyłku Trzeciej
Ery, prezentuje ulepszoną, elegantszą wersję zasad
powstałą w oparciu o dekadę doświadczeń auto-
rów oraz setki spostrzeżeń graczy, a także nową
szatę graficzną.
 RO Z D Z I A Ł 1
przygody
w trzeciej erze
Wszędzie bowiem, dokądkolwiek się udał,
towarzyszyły mu przygody i najosobliwsze historie.
Na szlak przygody trafiają często najzwyklejsi ludzie,
którzy po prostu urodzili się w niezwykłych czasach.
Zapewne żyli sobie spokojnie aż do chwili, gdy jakieś
niecodzienne zdarzenie zmieniło ich stosunek do świata
oraz jego mieszkańców. I oto miejsce, w którym dora-
stali, stało się nieciekawe, zgoła za ciasne. Albo dotarło
do nich, że nie uchronią swoich bliskich siedząc bez-
czynnie na zapiecku i udając, że cienie nie podpełzają
każdego dnia coraz bliżej.
Takim poszukiwaczom przygód daleko do groźnych
najemników, żołnierzy na usługach możnego władcy.
Żadni z nich Czarodzieje, przebiegle tkający kobierzec
przeznaczenia. Mają jednak dość odwagi, by z własnej
woli narazić się na niebezpieczeństwo – niekiedy z miło-
ści do ryzyka!
mieszkańcy eriadoru
Eriador ciągnie się na zachód od Dzikich Krajów, pomię-
dzy Górami Mglistymi i morzem. Pośrodku tej ogromnej
krainy znajduje się Shire, dobrze strzeżona ojczyzna hob-
bitów, której ludek żyje sobie spokojnie z dala od spraw
tego świata. Na drugim brzegu Brandywiny, na wschód
od Shire, leży kraj Bree, niewielka enklawa ludzi pośród
bezbrzeżnego pustkowia Samotnych Krain.
rozgrywka
– Szachownica jest zastawiona, figury już poszły w ruch.
Jedyny Pierścień to narracyjna gra fabularna. Jest trochę
podobna do znanej milionom ludzi wersji komputero-
wej – zwłaszcza do gier sieciowych, w których gracze
tworzą postacie, zawiązują drużynę i wspólnie przemie-
rzają fikcyjny świat, walcząc z kontrolowanymi przez
komputer przeciwnikami.
Różnica między sieciową grą komputerową a Jedynym
Pierścieniem polega na tym, że tu gracze spotykają się twa-
rzą w twarz, przy jednym stole albo za pomocą komuni-
katora internetowego. Jedna osoba w grupie zastępuje
algorytmy gry, przyjmując rolę Mistrzyni – reżyserki,
narratorki i sędzi. Do gry wystarczy dwoje uczestników
(gracz i Mistrzyni Wiedzy), ale można bawić się nawet
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Kraj Bree przecina gościniec łączący Wschód z Zacho-
dem, a położona w sercu miasteczka Bree gospoda Pod
Rozbrykanym Kucykiem przyjmuje pod swój dach wielu
zdrożonych wędrowców. Większość to krasnoludowie z ple-
mienia Durina, wędrujący na wschód do leżącego hen,
w Dzikich Krajach, Królestwa Pod Górą albo na zachód,
ku zboczom Gór Błękitnych. Czasem towarzyszą im Nor-
towie z odległego Dale, poddani króla Barda Smokobójcy.
Wedle dawnych podań, w Eriadorze istniało ongi pań-
stwo zwane Arnorem, wielkie Królestwo Północy. Upadło
jednak przed nieprzeliczonymi wiekami, rozdarte przez
bratobójcze waśnie, podsycane intrygami Nieprzyjaciela.
Jego chwała popadła w zapomnienie, pamięć śmiertelników
jest bowiem krótka. Imiona dawnych królów wspomina się
dziś tylko w starych pieśniach i porzekadłach, które dawno
utraciły pierwotne znaczenie.
Ale nie wszyscy zapomnieli. Dziedzictwo Arnoru pie-
lęgnują tajemniczy Strażnicy Północy, samotni łowcy sług
Nieprzyjaciela, strzegący granic świata ludzi od upiorów
i trollów. Pamiętają także długowieczni elfowie z Lindonu,
którzy opuszczają czasem swoje domy na wybrzeżu i prze-
mierzają Eriador, by na własne nieśmiertelne oczy zobaczyć,
jak przemija chwała tego świata.
Ziemie Utraconego Królestwa Arnoru opisano szczegó-
łowo w Rozdziale 9: Świat, który zaczyna się na stronie 175.
w sześć i więcej osób. Wszystkim potrzebne będą kostki,
papier, ołówek, wyobraźnia i miłość do świata stworzo-
nego przez Tolkiena.
Niniejsza książka posługuje się rodzajem
męskim i słowem „Bohater” odnosząc się do
postaci graczy: honoruje w ten sposób Dru-
żynę Pierścienia. Używa też rodzaju żeńskiego
i nazwy „Mistrzyni Wiedzy” w odniesieniu do
osoby prowadzącej, przez wzgląd na mądrość
Galadrieli, Arweny czy Ioreth. W waszej grze
postacie, gracze i MW mogą być dowolnej płci
lub nie mieć jej wcale.
 P RO L O G

cień przeszłości
Ostatnie dwudziestolecie przyniosło Wolnym Ludom Śródziemia nadzieję na lepszą
przyszłość. Z wolna zaczyna się ona jednak rozwiewać, a świat na powrót pogrąża się
w mroku.

ROK 2941: Czarodziej Gandalf, Thorin Dębowa Tarcza i dwunastu krasnoludów odwie-
dzają w Shire dom Bilba Bagginsa. Stamtąd ruszają na wspólną wyprawę, by uwolnić
Północ od grozy smoka z Ereboru i odbić zagrabione przezeń skarby plemienia Durina.
Wskutek serii niewiarygodnych przypadków, Smaug ponosi śmierć, niszcząc przy
tym Miasto na Jeziorze. Dáin z Żelaznych Wzgórz wkłada koronę Króla Ereboru, a kra-
snoludowie, elfowie i ludzie wspólnymi siłami podnoszą z ruin miasto Dale oraz osie-
dle na Długim Jeziorze.

ROK 2942: Bilbo wraca w domowe pielesze, w kieszeni kryjąc Jedyny Pierścień – nie
ma przy tym pojęcia, jaki skarb wpadł mu w ręce. Wraz z hobbitem wędruje wieść
o wielkich wydarzeniach, w których brał udział.

ROK 2949: Pewnego jesiennego wieczoru w drzwiach Bag End, domu Bilba, stają
Gandalf i Balin. Trójka przyjaciół spędza razem nieco czasu, wspominając przygody
i dyskutując o tym, jak zmieniły się Dzikie Kraje. Balin nie kryje przed dawnymi towa-
rzyszami, że męczy go bezczynność, i snuje plany nowej przygody. Bilbo, który nie
tęskni wcale za życiem awanturnika, grzecznie wymawia się od udziału.

ROK 2951: Sauron, Władca Ciemności, ujawnia swoją obecność w krainie Mordor
i rozpoczyna odbudowę Czarnej Wieży. Jego wpływ sięga szeroko, a nieugięta wola
przyzywa do czarnego kraju najrozmaitsze złe istoty, które zaczynają formować wielką
armię. Pośród wezwanych jest Gollum, z wolna zbliżający się do granic Mordoru.
Sauron posyła jednego z Nazgûlów, by zajął starą fortecę w Mrocznej Puszczy – wraz
z przybyciem upiora las znów pogrąża się w ciemności. Pośród mieszkańców Północy
szerzą się plotki o Cieniu na Południu, a tarcze orków i goblinów zdobić zaczyna sym-
bol pozbawionego powieki Oka.

ROK 2953: Zbiera się Biała Rada, zgromadzenie Mędrców. Głównym tematem spotka-
nia jest los Pierścienia Władzy. Saruman Biały, przywódca rady, twierdzi kategorycznie,
że klejnot wykonany własną ręką Saurona przepadł na zawsze, gdy nurt wielkiej rzeki
Anduiny poniósł go do morza.
Po zakończeniu obrad Saruman zajmuje niezdobytą twierdzę Isengard i zaczyna
odbudowywać jej umocnienia.

ROK 2955: Poszukiwacze przygód z Rivendell donoszą, że w Eriadorze pojawił się

nowy rodzaj trollów zwany Olog-hai. Wszystko wskazuje na to, że przybywają z Mor-
doru i służą wprost Czarnemu Władcy.

ROK 2956: Aragorn, syn Arathorna, dowódca Strażników Północy i dziedzic Isildura,
spotyka Gandalfa Szarego. Zawiązuje się ich przyjaźń.

LATA 2957–65: Coraz częściej słyszy się o kłopotach i niepokojach w Dzikich Kra-
jach. Wysoką Przełęcz przekracza rosnąca liczba podróżnych – kolejni przybysze ze
Wschodu docierają na Zachód niosąc wieści o rozmaitych wyzwaniach dla kruchego
sojuszu ludzi, elfów i krasnoludów.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 1

10

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P RO L O G

bohaterki i bohaterowie
Każdy gracz i każda graczka, z wyłączeniem Mistrzyni Wie-
dzy, tworzy jednego Bohatera bądź Bohaterkę – fikcyjną
postać o cechach podobnych do protagonistów książek
J.R.R. Tolkiena.
Zasady opisane w tym tomie pozwalają stworzyć
postaci wywodzące się z Samotnych Krain Eriadoru, ziemi
starożytnych sekretów, gdzie aż roi się od zagadek. Gracze
mogą zatem odgrywać dzielnych hobbitów z Shire, goto-
wych sprawdzić, co też czai się w ruinach Szańca Umarłych;
wędrownych krasnoludów, podróżujących do pradawnych
siedzib plemienia Durina w Ered Luin; Bardingów z Dzi-
kich Krain, których zew przygody zagnał aż na odległy
Zachód; elfów z Lindonu, stojących na straży wciąż wno-
szącej się ku niebu wieży Elostirionu; ludzi z Bree po raz
pierwszy opuszczających swoje senne miasteczko; a nawet
Strażników Północy, zaprzysiężonych by chronić zamie-
szane krainy przed złem.
Kogokolwiek gracze wybiorą, ich zadaniem będzie
wcielenie się w taką postać – powinni myśleć i postępo-
wać tak jak ona. To gra w udawanie, w czasie której gracze
i Mistrzyni Wiedzy wspólnie tworzą porywającą historię.
Wszystkie informacje niezbędne do stworzenia Dru-
żyny Bohaterów znajdują się w Rozdziale 3: Poszukiwacze
przygód. Dzięki opisanym tam regułom przygotujecie
postaci o różnorodnych umiejętnościach i wyposażeniu.
Pamiętajcie jednak – zasady są dla was tym, czym dla mala-
rza farby. To wyobraźnia nadaje postaci głębi, sprawia, że
liczby zyskują znaczenie, a Bohater nabiera życia.
WKRACZAJĄC DO ŚRÓDZIEMIA
Grając w Jedyny Pierścień możecie poczuć na wła-
snej skórze, jak to jest wyruszyć na poszukiwanie
przygód w dzikich i niebezpiecznych krajach z na
wpół zapomnianej przeszłości. Niebezpieczny
świat Śródziemia ma o wiele więcej wspólnego
z rzeczywistością epickich sag europejskich wie-
ków ciemnych niż z naszą współczesnością.
Zapomnijcie zatem o epoce powszechnego
dostępu do informacji i szybkich podróży. Spójrz-
cie na świat oczyma osoby, która nigdy nie odda-
liła się na więcej niż kilka staj od miejsca narodzin.
Na każdego Mędrca i herosa przypada przecież
niezliczony tłum Samów Gamgee: prostych ludzi,
którzy całe życie spędzili w rodzinnej wsi albo
miasteczku. Trudniej napotkać tu Czarodzieja niż
kogoś w stylu Gimlego, syna Glóina, który uparcie
ignorował istnienie Rohanu, póki sam do niego nie
zawędrował. Potężnych władców elfów jest znacz-
nie mniej, niż kobiet takich jak szlachetna Éowina,
które nie spotkały elfa ani hobbita aż do wybuchu
Wojny o Pierścień.
Mieszkaniec takiego świata żyje w kraju o nie-
określonych granicach, mając bardzo oględne
pojęcie o odległych ziemiach i ich mieszkańcach.
A więc, z tego właśnie powodu, ma wiele spo-
sobności, by doświadczyć przygody i nauczyć się

mistrzyni wiedzy
czegoś nowego.

Mistrzyni Wiedzy nie wciela się w pojedynczą postać – zaj-

muje się opisywaniem świata i przedstawianiem wypadków
będących udziałem Bohaterów, którzy ten świat przemie-
rzają. Zarządza sesją gry, opisując sytuacje i otoczenie,
odgrywając osoby oraz istoty, które Drużyna napotkała
i określając konsekwencje jej działania.
Mistrzyni Wiedzy służy zatem za oczy i uszy Bohate-
rów: opisuje miejsca, w których rozgrywają się wydarzenia,
wciela się w osoby, które los postawił na drodze Drużyny
i używa zasad, by sprawiedliwie ocenić, czy Bohaterowie
odnieśli sukces, czy przegrali. W gruncie rzeczy zatem
interpretuje, a czasem wręcz wymyśla od nowa Śródzie-
mie w miarę, jak gracze je poznają. Ostatecznym celem
Mistrzyni Wiedzy jest bowiem położyć podwaliny pod iście
epicką historię czynów i dokonań Bohaterów graczy.
Mistrzyni Wiedzy powinna znać całość niniejszej
książki, ale najpilniejszą uwagę musi zwrócić na zawar-
tość Rozdziału 8: Mistrzyni Wiedzy. Znajdzie tam zasady
i porady, których celem jest wesprzeć ją w roli arbiterki
dobrej zabawy, oraz sugestie dotyczące wspólnego tworze-
nia historii utrzymanej w duchu Śródziemia oraz powieści,
z których ten świat się wywodzi.

11

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 1
struktura gry
– Ale mimo wszystko ciekaw jestem, czy będą kiedyś o nas opowiadali legendy
albo śpiewali pieśni. Oczywiście, uczestniczymy w niezwykłej historii, ale nie
wiadomo, czy z tego powstanie opowieść powtarzana przy kominku albo zapisana
czarnymi literami w grubej księdze i odczytywana po wielu, wielu latach.
Najważniejszą częścią Jedynego Pierścienia jest tworzenie
historii – nie wysłuchiwanie gotowego opowiadania, ale
jego wspólne kreowanie podczas rozgrywki, w wyniku
rozmowy między graczami i Mistrzynią Wiedzy.
Aby ułatwić konstruowanie opowieści, rozgrywka
w Jedyny Pierścień dzieli się na dwie bardzo różne fazy:
Fazę Przygody, zazwyczaj lwią część sesji – albo
i wielu spotkań – oraz Fazę Drużyny, stanowiącą
podsumowanie i obejmującą wydarzenia, które
w wielu grach dzieją się „pomiędzy przygodami”.
Taka struktura gry pomaga poczuć, że Bohaterowie biorą
udział w długim łańcuchu zdarzeń, które prowadzą do
ostatecznego rozstrzygnięcia.
Fazę Przygody i Fazę Drużyny omawiamy szczegółowo
później, odpowiednio w Rozdziale 6 i Rozdziale 7. Poniżej
krótko tłumaczymy, czym się różnią.
faza przygody
Faza Przygody składa się z szeregu następujących po
sobie scen, stanowiących treść powstającego opowiadania.
Scena natomiast to epizod z udziałem całej Drużyny albo
jej części, podczas którego Bohaterowie stawiają czoła
wyzwaniu, szykują się na nie albo odzyskują nadwątlone
przez przeciwności siły.
Scenę wprowadza Mistrzyni Wiedzy, zwłasz-
cza jeżeli Drużyna ma stanąć oko w oko
z niebezpieczeństwem.
By wprowadzić scenę, Mistrzyni Wiedzy musi w pierwszym
rzędzie opisać, gdzie rzecz się dzieje i którzy z Bohaterów
oraz potencjalnych sojuszników czy wrogów są tam obecni.
Następnie wskazuje wyzwanie, przed którym stanęła Dru-
żyna, mając na względzie perspektywę każdego Bohatera.
Kiedy Mistrzyni Wiedzy wprowadzi już scenę,
gracze mogą swobodnie decydować, co też
w tych okolicznościach uczynią ich Bohaterowie.
12
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Przede wszystkim, gracze muszą postanowić, jak odgry-
wane przez nich postacie zabiorą się do przezwycięża-
nia trudności. Mogą dowolnie decydować, co Bohatero-
wie robią i w jaki sposób zabierają się do rzeczy, ale to
Mistrzyni Wiedzy określa, jak te działania wpływają na
resztę świata: kontrolowane przez nią postaci oraz nie-
ożywione otoczenie.
Wystarczy więc, że rozgrywający scenę gracze
i Mistrzyni Wiedzy kierują się zdrowym rozsąd-
kiem, w razie potrzeby sięgając po reguły opi-
sane w Rozdziale 2: Wykonywanie akcji.
Swoboda ta zmniejsza się w scenach, w których trzeba
użyć zasad Potyczki, Posłuchania albo Podróży – ich opis
rozpoczyna się na stronie 93.
UPŁYW CZASU
W Jedynym Pierścieniu czas nie biegnie jednorod-
nie: wieczór rozgrywki może przedstawiać szcze-
góły jednego dnia z życia poszukiwaczy przygód
albo opisywać cały miesiąc, a nawet więcej.
Większość scen Fazy Przygody to krótkie,
zamknięte epizody, w czasie których gracze z deta-
lami opisują działania Bohaterów. Czas płynie dość
wolno, a Drużyna śledzi, co wydarzyło się każdego
kolejnego dnia, chyba że dzieje się coś naprawdę
długotrwałego, na przykład wielodniowa podróż
albo oblężenie.
W Fazie Drużyny czas mknie znacznie szybciej,
a Mistrzyni Gry i gracze opisują wydarzenia tylko
z grubsza. Wtedy najlepiej wprowadzać działania,
które dzieją się „w międzyczasie”. Przed rozpoczę-
ciem kolejnej Fazy Przygody może upłynąć kilka
tygodni, czy wręcz miesięcy. Istnieje specjalny
wariant Fazy Drużyny (zobacz Zimowa Faza Dru-
żyny i Gody na stronie 120), w czasie której zmienia
się rok, a wydarzenia zapisują się w Kronice Lat.

faza drużyny
Po zakończeniu Fazy Przygody rozpoczyna się Faza Dru-
żyny: gracze opisują, czym zajmują się Bohaterowie po
powrocie z tułaczki do ciepłego domu. Tym razem to
Mistrzyni Wiedzy reaguje na inicjatywę grających – słu-
cha ich propozycji oraz planów, a potem odpowiednio
wciela je w życie.
W czasie Fazy Drużyny gracze przedstawiają Mistrzyni
Wiedzy swoje pomysły i zamiary, na przykład określają,
gdzie będą nabierać sił i co będą robić w czasie wolnym
od wędrówki.
W Fazie Drużyny każdy gracz wybiera jedno lub
kilka przedsięwzięć, czyli rozmaitych działalno-
ści wymagających dłuższego czasu. Wybór ten
wpływa następnie na grę.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P RO L O G
łączenie faz
Faza Przygody trwa zwykle dwie lub trzy sesje, a następu-
jąca po niej Faza Drużyny pozwala zgrabnie podsumować
wszystko, co się do tej pory stało. W miarę grania wyda-
rzenia z obydwu Faz będą się coraz ściślej łączyć:
♦ Wypadki, do których doszło podczas Fazy Przygód,
wpłyną na wybór przedsięwzięć w Fazie Drużyny.
♦ W rezultacie Mistrzyni Wiedzy łatwiej będzie powią-
zać zdarzenia podczas następnej Fazy Przygody
z działaniami, które Bohaterowie podjęli w ostat-
niej Fazie Drużyny.
Tak właśnie powstaje epicka historia o życiu i dokonaniach
nieustraszonych Bohaterów graczy.
13
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 2

WYKONYWANIE
AKCJI
Spośród rozmaitych złodziejskich sztuk, o jakich w życiu słyszał,
najłatwiejsza wydawała mu się kradzież kieszonkowa…

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 2
ak już wiecie z Prologu, sesja gry w Jedyny Pierścień
ma postać swobodnej rozmowy pomiędzy uczest-
nikami. Nie dzieli się na tury, a gracze wspólnie
z Mistrzynią Wiedzy tworzą w zgodzie kolejne
sceny opowieści o dokonaniach ich Bohaterów.
Podstawowa metoda działania w czasie takiej
sceny jest bardzo prosta: należy powiedzieć
Mistrzyni Wiedzy, co dany Bohater zamierza
uczynić i w jaki sposób się do tego zabiera. Ta
prezentacja zamiaru nazywa się w terminologii
gry „deklarowaniem akcji”.
Kiedy grający zadeklarują już akcje swoich postaci,
Mistrzyni Wiedzy musi zdecydować, czy śmiało powzięte
zamierzenia tak po prostu się powiodły, czy też sytuacja
wymaga wykonania rzutu kośćmi.
kości do gry
W Jedynym Pierścieniu używa się specjalnego zestawu
kostek, złożonego z sześciu kości o 6 ściankach (które
nazywają się kostkami Sukcesu) i dwóch kostek 12-ścien-
nych ze specjalnymi oznaczeniami (czyli kości Działania).
Każdy zestaw, sprzedawany oddzielnie, zawiera tyle kostek,
ile jest potrzebne do zabawy. Ale też najwygodniej gra
się, kiedy każda osoba przy stole posiada własny komplet
w zasięgu ręki.
UŻYWANIE ZWYKŁYCH KOSTEK
Pozbawione specjalnych oznaczeń kostki, które już
macie i używacie w innych grach, też sprawdzą się
podczas rozgrywki w Jedyny Pierścień. Wystarczy
pamiętać, że na kości dwunastościennej ścianka 11
oznacza Oko Saurona , a 12 to runa Gandalfa .
Na kostkach sześciennych obok cyfry 6 znajduje
się niewielka litera z alfabetu elfów , oznaczająca
dodatkowy poziom sukcesu.
16
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
kiedy sięgnąć po kości
Zasada jest prosta: Mistrzyni Wiedzy powinna zarządzić
test wyłącznie, gdy akcja Bohatera może zakończyć się
porażką. Jeżeli działanie, które opisał gracz, nie pozosta-
wia żadnych wątpliwości odnośnie do rezultatu, nie trzeba
rzucać kośćmi – dana rzecz się po prostu udaje.
Ale to jeszcze nie wszystko! Testy wykonuje się tylko
wtedy, kiedy zadeklarowana przez gracza akcja wiąże się
z jedną z poniższych kwestii:
1. ZAGROŻENIE
Wykonajcie test, jeżeli akcja jest niebezpieczna.
Jeśli Bohater niczego nie ryzykuje w razie porażki,
nie trzeba rzucać.
2. W IEDZ A
Wykonajcie test, jeżeli celem akcji jest zdobycie inaczej
niedostępnej informacji.
Jeśli wiedza, którą usiłuje posiąść Bohater, nie jest
w jakiś sposób ukryta albo zatajona, nie trzeba rzucać.
3. WPŁYW
Wykonajcie test, jeżeli celem akcji jest skłonienie do czegoś
niechętnej postaci Mistrzyni Wiedzy.
Jeśli prośba Bohaterów jest zgodna z tym, co postać
Mistrzyni Wiedzy i tak chce osiągnąć (patrz Roz-
dział 9), nie trzeba rzucać.
scena w skrócie
A zatem każda scena gry w Jedyny Pierścień przebiega
następująco:
1. Mistrzyni Wiedzy prezentuje sytuację, która wymaga
od grających podjęcia jakiejś decyzji.
2. Gracze analizują tę sytuację i rozważają rozmaite
możliwe działania. W efekcie każdy wybiera jakąś
akcję i przedstawia ją Mistrzyni Wiedzy.
3. Mistrzyni Wiedzy ocenia plan graczy i decyduje, czy
grupa po prostu dostanie, czego chce, czy też należy
wykonać testy.
Sceny gry opisujemy znacznie dokładniej w Rozdziale 6:
Faza Przygody rozpoczynającym się na stronie 91 oraz Roz-
dziale 8: Mistrzyni Wiedzy, który zaczyna się na stronie 125.

wykonywanie testów
W końcu Bilbo zwyciężył, co zresztą zawdzięczał
bardziej szczęściu (jak się zdawało) niż rozumowi…
Jeżeli Mistrzyni Wiedzy uzna, że w danej sytuacji nie-
zbędny jest test, należy określić kto powinien rzucić kost-
kami i jakich zdolności w tym celu użyje.
kto rzuca?
Jeżeli akcję zadeklarowali gracze, zwykle łatwo określić,
który z nich powinien sięgnąć po kostki. Sprawa kompli-
kuje się nieco, jeżeli test jest reakcją na coś, co opisała
Mistrzyni Wiedzy. W obu jednak wypadkach rzucić powi-
nien tylko jeden gracz, chyba że sytuacja angażuje całą
drużynę w takim samym stopniu.
By przeprowadzić test, gracze wybierają Boha-
tera, który najlepiej się do danej rzeczy nadaje.
Pozostali mogą co najwyżej udzielić mu wsparcia
(patrz Wsparcie, strona 20).
która zdol ność?
Używana zdolność zależy przede wszystkim od rodzaju testu:
♦ Test Umiejętności. To bez dwóch zdań najpopular-
niejszy rodzaj rzutu, który przeprowadza się z uży-
ciem jednej z osiemnastu Umiejętności wypisanych
na karcie postaci.
♦ Test Bojowy. Kiedy dochodzi do walki, Bohaterowie
polegać muszą na swoich Biegłościach Bojowych,
gdy atakują, oraz PANCERZU , kiedy próbują unik-
nąć Rany zadanej przez celny cios wroga.
♦ Próba Cienia. Gdy moc Cienia próbuje zdeprawować
Bohatera za pomocą Grozy, Chciwości czy Czarno-
księstwa, ten może szukać oparcia w swoim MĘSTWIE
oraz MĄDROŚCI .
rzut kośćmi
Kiedy zdecydujecie się już na zdolność, którą w danym
wypadku należy przetestować, wybrany gracz wykonuje rzut
pulą kości zależną od jej poziomu (każda zdolność, z pomocą
której przeprowadza się testy, ma wartość od 0 do 6).
1. Gracz rzuca jedną kością Działania i tyloma kośćmi
Sukcesu, ile wynosi poziom testowanej zdolności
(albo tylko kością Działania, jeżeli poziom równa
się zero).
2. Następnie dodaje liczby wyrzucone na wszystkich
kostkach i porównuje sumę z Poziomem Trudności
(PT) właściwym dla tej zdolności.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
W Y KO N Y WA N I E A KC J I
Jeżeli wyrzucony wynik jest równy lub wyższy od PT, test
powiódł się. Rezultat niższy oznacza porażkę. Sukces spra-
wia, że Bohater osiąga co zamierzył; w wypadku niepo-
wodzenia coś idzie nie tak i celu nie udaje się zrealizować.
Szczegółowe zasady rozgrywania niektórych sytuacji
precyzują konsekwencje sukcesu i porażki – tak dzieje
się na przykład podczas Potyczki albo Podróży. W innych
wypadkach ostateczny skutek testu zależy od pomysłowo-
ści graczy i Mistrzyni Wiedzy.
Niezależnie jednak, czy test zakończył się pomyślnie,
działanie Bohatera zawsze powoduje jakąś istotną zmianę
sytuacji. Sposób oceniania sukcesu opisaliśmy dokładniej
w sekcji Miara sukcesu na stronie 18, a dodatkowe zasady
wprowadzania konsekwencji porażki prezentujemy w Roz-
dziale 8: Mistrzyni Wiedzy.
powtarzanie testu
W zasadzie każdy Bohater może mierzyć się z działaniem
wymagającym testu tylko raz – przecież nawet w wypadku
porażki dał z siebie wszystko.
W przypadku testów Umiejętności Mistrzyni
Wiedzy może jednak zgodzić się, by ten sam
Bohater spróbował ponownie pod warunkiem,
że przetestuje inną Umiejętność. Znaczy to, że
zabiera się do rzeczy w zupełnie nowy sposób.
Ale nawet wówczas, nim postać ponowi próbę wykonania
akcji, musi uporać się z konsekwencjami swojej pierwszej
porażki (patrz Konsekwencje porażki na stronie 130).
wyniki na kości działania
Na każdej kości Działania znajdują się liczby od 1 do 10
i dwa specjalne oznaczenia: runa Gandalfa ( ) oraz Oko
Saurona ( ). Należy je rozumieć następująco:
♦ Runa to najlepszy wynik, jaki można uzyskać na
kości Działania. Jeżeli w czasie testu wypadnie ,
akcja kończy się powodzeniem niezależnie od tego,
czy wyniki na pozostałych kostkach pozwalają osią-
gnąć PT.
♦ Znak to najgorszy możliwy rezultat. Jeżeli w cza-
sie testu na kości Działania wypadnie , liczy się
go jak zero.
17
 RO Z D Z I A Ł 2
wyniki na kości sukcesu
Kości Sukcesu to specjalne kostki sześcienne, na któ-
rych liczby 1, 2 i 3 są puste w środku, a 4, 5 i 6 – wypeł-
nione (patrz Ograniczenia, str. 22). Ponadto na ściance
z liczbą 6 znajduje się symbol sukcesu, litera alfabetu
elfów ( ). Kośćmi Sukcesu zawsze rzuca się w dodatku
do kostki Działania.
Liczby wyrzucone na kościach Sukcesu po prostu
dodaje się do rezultatu z kości Działania. Nato-
miast znaki określają, jak bardzo działanie się
powiodło (patrz Miara sukcesu, obok).
poziomy trudności
Z każdą zdolnością w grze wiąże się Poziom Trudności:
liczba określająca, ile należy wyrzucić, by działanie wyko-
rzystujące daną zdolność się powiodło.
Większość testów wykonywanych przez graczy
wykorzystuje jeden z trzech Poziomów Trudności
Cech (w skrócie PT Cech). Wynikają one wprost
z wysokości SIŁY , SERCA i ROZUMU Bohatera.
Tworząc postać gracz wylicza trzy Poziomy Trudności, po
jednym dla każdej Cechy, i zapisuje je na karcie postaci.
Dzięki temu gracz ma zawsze pod ręką podstawową miarę
możliwości Bohatera.
Każdy PT Cechy równa się 20 minus wartość tej
właśnie Cechy.
PRZYKŁAD:
Krasnolud Hanar rusza na zwiad! Wspaniale – dzięki
temu ma szansę odkryć, że na Drużynę zasadziła się
banda goblinów. Jego CZUJNOŚĆ wynosi (2), rzuca
zatem jedną kością Działania i dwiema kostkami Suk-
cesu, sumując wyrzucone rezultaty. Jako że CZUJNOŚĆ
to umiejętność SIŁY , porównuje rezultat z PT SIŁY ,
który wynosi 13. Ponieważ na kostkach Sukcesu wypa-
dło 4 i 5, a na kości Działania 8, grający Hanarem
nie musi nawet wszystkiego dodawać, by wiedzieć, że
krasnolud zdołał wykryć niebezpieczeństwo.
18
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
NIŻSZY POZIOM TRUDNOŚCI
Obliczanie Poziomów Trudności przez odjęcie wysoko-
ści Cech od 20 gwarantuje właściwą trudność rozgrywki
podczas dłuższych (i naprawdę długich!) kampanii. Testy
będą wówczas stanowić poważne wyzwanie dla nieopierzo-
nych żółtodziobów i nie staną się śmiesznie łatwe, kiedy
Bohaterowie okrzepną i nabiorą doświadczenia. Ale jeżeli
planujecie krótką kampanię albo jednostrzał, Mistrzyni
Wiedzy może zaproponować niższy PT, obliczany przez
odjęcie wartości Cech od 18.
miara sukcesu
Jeżeli wynik testu jest równy lub wyższy od Poziomu Trud-
ności (lub wypadła runa ), a do tego pojawił się jeden
lub więcej znaków , rezultat ma wyższą jakość – muzyk
gra wyjątkowo pięknie, strażniczka dostrzega nieprzy-
jaciół z większej odległości, a słowa mówczyni poruszają
serca większej liczby słuchaczy. Im więcej znaków sukcesu
wypadło, tym lepiej:
♦ (—) Jeżeli na kostkach nie pojawia się ani jeden znak
, test się udał, lecz Bohater osiągnął ledwie to, co
zamierzył (sukces).
♦ Jeżeli wypadł jeden , Bohater triumfuje, uzyskując
spektakularny rezultat (wielki sukces).
♦ + Jeśli wypadły dwa lub więcej znaki , skutek
działania Bohatera jest zupełnie wyjątkowy i godny
pieśni (nadzwyczajny sukces).
SUKCESY SPECJALNE
Jeśli trzeba precyzyjnie ustalić skutek testu Umiejętności,
gracz może zdecydować, co dokładnie znaczy jego spek-
takularny rezultat, „wydając” wyrzucone znaki na kon-
kretne efekty specjalne.
Za każdy wyrzucony , Bohater może wybrać
jedną pozycję z tabeli sukcesów specjalnych,
umieszczonej na sąsiedniej stronie.
W wypadku uzyskania wielu znaków sukcesu podczas jed-
nego rzutu, gracz może rozdzielić je pomiędzy rozmaite
efekty, na przykład pomagając innemu Bohaterowi ORAZ
działając potajemnie.
Pamiętajcie: „wydanie” znaku nie zmniejsza
nijak wyrzuconej w teście wartości ani nie redu-
kuje ogólnej miary sukcesu. To znaczy, że wielki
sukces pozostaje wielkim nawet jeżeli znak suk-
cesu zostanie wykorzystany, by uzyskać jeden
z sukcesów specjalnych.
 W Y KO N Y WA N I E A KC J I

TABELA SUKCESÓW SPECJALNYCH W TESTACH UMIEJĘTNOŚCI

WYDAJ 1 ZNAK
SUKCESU BY… OPIS
Uniknąć porażki Jeżeli w teście Umiejętności uczestniczy wielu graczy, możesz pomóc innemu Bohate-
rowi: jego nieudany rzut liczy się wówczas jak sukces.
Uzyskać dodatkowy sukces Jeśli akcja wymaga uzyskania wielu sukcesów, dodajesz 1 dodatkowy sukces do puli.
Zdobyć wiedzę Uzyskujesz dodatkową informację, niekoniecznie związaną z wykonywanym dzia-
łaniem. Na przykład: kiedy pomagasz choremu testując U Z D R AW I A N I E odkrywasz,
że go podtruwano. Albo przekradając się przez ruiny z pomocą S K R A DA N I A dostrze-
gasz wartownika.
Działać potajemnie Osiągasz cel bezgłośnie albo nie zwracając niczyjej uwagi.
Działać pospiesznie Osiągasz cel w krótszym czasie (dwa razy szybciej niż zazwyczaj).
Zwiększyć wpływ Twoje słowa wpływają na większą liczbę postaci, niż zakładała akcja, zazwyczaj jedną
dodatkową osobę lub grupę osób. A więc po teście PRZENIKLIWOŚCI dostrzegasz
w gospodzie drugie podejrzane indywiduum, a rzut na INSPIRACJĘ , który miał dodać
ducha sześciu osobom, wlewa odwagę w serce całego tuzina.

19

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 2
modyfikatory testów
Przedstawione wcześniej zasady podstawowe ulegają cza-
sem różnym modyfikacjom. Dzięki temu można oddać
sytuacje, gdy heroizm naszych Bohaterów działa wyraźnie
na ich korzyść (albo niekorzyść).
WZMOCNIENIE TESTU
Test zostaje Wzmocniony, kiedy Bohater w sposób szcze-
gólny nadaje się do wykonania danego zadania.
Wykonując test Wzmocniony, gracz rzuca nie
jedną, ale dwiema kostkami Działania i wybiera
lepszy z wyrzuconych wyników.
Zazwyczaj taki test wykonuje się, gdy Bohater używa
Wzmocnionej Umiejętności (patrz Umiejętności, strona 60)
albo korzysta z Rodzimego Przymiotu swojej Kultury,
specjalnego talentu znacznie zwiększającego możliwości
postaci (patrz Przymioty, strona 80).
OSŁABIENIE TESTU
Przeciwieństwem testu Wzmocnionego jest test Osła-
biony, wykonywany, gdy Bohater podlega szczególnym
ograniczeniom.
Wykonując test Osłabiony, gracz rzuca nie jedną,
ale dwiema kostkami Działania i wybiera gorszy
z wyrzuconych wyników.
OSŁABIENIE WZMOCNIONEGO: Może się zda-
rzyć, że ten sam test powinien być jednocze-
śnie Wzmocniony i Osłabiony z dwóch różnych,
sprzecznych powodów. W takim wypadku zawsze
staje się zwyczajny (to znaczy: rzuca się jedną
kością Działania), nawet jeżeli za Wzmocnieniem
przemawia kilka powodów, a za Osłabieniem
tylko jeden (albo odwrotnie).
OSŁABIENI BOHATEROWIE: Niektóre zdolności
przeciwników albo inne zasady specjalne mówią,
że Osłabieniu ulega Bohater, a nie pojedynczy test.
W takim wypadku wszystkie rzuty, które wykonać
musi ów nieszczęśnik, zostają Osłabione. Tak dzieje
się na przykład, jeżeli Cień postaci stanie się równy
jej maksymalnej Nadziei.
20
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Osłabienie jest najczęściej rezultatem działania mrocz-
nej mocy potężnego przeciwnika (patrz Przeciwnicy,
strona 142), skutkiem Szaleństwa (patrz Szaleństwo,
strona 139) albo Przywary, którą posiada Bohater (patrz
Używanie Przywar, strona 141).
DODATKOWE KOŚCI SUKCESU
Może się zdarzyć, że Bohaterowi sprzyjają okoliczności
albo używa szczególnie użytecznego w danej sytuacji
talentu. W takim przypadku może otrzymać premię do
testu w postaci dodatkowych kości Sukcesu.
Premia taka oznaczona jest w tekście zapisem
dodaj (1k) lub więcej. Znaczy on, że Bohater
dodaje wskazaną liczbę kości Sukcesu do puli
kostek, którymi będzie rzucał w tym teście.
Zazwyczaj dodatkowa kostka Sukcesu jest skutkiem wyda-
nia Nadziei albo działania jakiegoś Rodzimego Przymiotu.
NADZIEJA: Pula punktów Nadziei odpowiada za siłę
ducha postaci – Bohaterowie czerpią z niej, by prze-
zwyciężać szczególnie wielkie trudności albo kiedy bar-
dzo zależy im na powodzeniu jakiegoś przedsięwzięcia.
Bohater, który ma wykonać test, może wydać
1 punkt Nadziei, by dodać (1k).
Nadzieję wydawać można przed każdym testem, jaki Boha-
ter ma wykonać. Nie wolno jednak wydać wielu punktów
na raz, aby dodać do puli więcej niż jedną kostkę Sukcesu.
NATCHNIENIE: Szczególne okoliczności mogą sprawić,
że Bohater działa pod Natchnieniem. W takim wypadku
korzyść z wydania Nadziei zostaje podwojona.
Gdy Bohater pod Natchnieniem wydaje 1 punkt
Nadziei, by uzyskać premię do testu, dodaje (2k)
zamiast (1k).
Natchnienie wynika przede wszystkim z wykorzystania
Wyróżników postaci (patrz strona 67) oraz działania
Rodzimych Przymiotów.
Bohaterowie, którzy nazbyt chętnie wykorzystują
Nadzieję, muszą się strzec: gdy ich wewnętrzne siły się
wyczerpią, popadną w Przygnębienie (patrz strona 22;
Nadzieję opisujemy dokładniej na stronie 71).
WSPARCIE: Bohater może też udzielić pomocy innej postaci
w Drużynie, kiedy ta testuje Umiejętność.
W tym celu wspierający wydaje 1 punkt Nadziei,
a wspierany może dodać (1k).

Bohaterowie mogą udzielać sobie wsparcia tylko, gdy
pozwalają na to okoliczności oraz jeżeli posiadają przy-
najmniej jeden punkt odpowiedniej Umiejętności.
O tym, jaka Umiejętność jest w danej sytuacji wyma-
gana, decyduje Mistrzyni Wiedzy. Wykonująca test
postać może uzyskać wsparcie tylko od jednego wyda-
jącego Nadzieję kompana.
PRZYKŁAD
Hobbitka-włamywaczka próbuje otworzyć drzwi kra-
snoludzkiej roboty, testując RZEMIOSŁO (2). Jej
towarzysz, który jest Bardingiem, chce wydać 1 punkt
Nadziei, by użyć swojej WIEDZY do objaśnienia specy-
fiki krasnoludzkiego zamka. Mistrzyni Wiedzy się zga-
dza, więc hobbitka dodaje (1k) do testu.
K ARNE KOŚCI SUKCESU
Jakże przyjemnie żyłoby się poszukiwaczom przygód,
gdyby okoliczności zawsze im sprzyjały! Czasem jednak
los się od nich odwraca, a Bohaterowie własnowolnie
narażają się na niebezpieczeństwo, by coś uzyskać albo
padają ofiarą mrocznych mocy i złych czarów. W takich
okolicznościach otrzymują kary.
Karę do testu oznacza się w tekście zapisem
odejmij (1k) lub więcej. Znaczy to, że Bohater
zmniejsza pulę kostek, którą ma rzucić, o wska-
zaną wartość (aż do minimum równego zeru
kości Sukcesu).
Kara pojawia się zwykle w trudnej sytuacji, na przykład
kiedy postać nie chce walczyć z pełną zajadłością albo
wynikły jakieś komplikacje (patrz Rozdział 6).
MAGICZNY SUKCES
Są na świecie zaklęte przedmioty, na przykład magiczne
pierścienie i płaszcze, są pradawne zaklęcia i niepojęte
moce, które pozwalają Bohaterom dokonywać czynów
przekraczających możliwości zwykłych śmiertelników.
Bohater w posiadaniu magicznego talentu albo
przedmiotu może wydać 1 punkt Nadziei przed
wykonaniem testu Umiejętności, by osiągnąć
magiczny sukces. Działanie kończy się powodze-
niem niezależnie od Poziomu Trudności.
Z punktu widzenia mechaniki, gracz rzuca wówczas tylko
kostkami Sukcesu (by sprawdzić jego miarę), ale w ogóle
nie przejmuje się wyrzuconymi liczbami.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
W Y KO N Y WA N I E A KC J I
NAGRODY I KARY
nagrody i kary się kumulują: jeżeli Bohater dodaje
albo odejmuje kości ze względu na wiele czyn-
ników, zsumuj cały zysk i odejmij sumę strat. Na
przykład: jeżeli postać dodaje (1k) ponieważ uzy-
skała wsparcie innego Bohatera i dodaje (2k) za
wydanie Nadziei pod Natchnieniem, ale też odej-
muje (1k) z powodu złych okoliczności, w rezulta-
cie dodaje (2k) do testu.
W powstającej opowieści, rezultatów magicznego suk-
cesu nie sposób pomylić ze skutkiem normalnego, przy-
rodzonego działania. Innymi słowy, Bohater robi coś nie-
możliwego bez wsparcia nadnaturalnych mocy.
A więc postać, która zastrasza w ten sposób strażni-
ków przy użyciu RESPEKTU , wydaje się rosnąć i potęż-
nieć, światła wokół niej przygasają, a cień się wydłuża.
Albo Bohaterka testująca PIEŚNI sprawia, że jej słuchacze
doświadczają wizji krain i osób, o których śpiewa.
Magiczny sukces daje też możliwość wykonania dzia-
łania, które inaczej byłoby zupełnie niemożliwe. Bohater
może na przykład wspiąć się na gładką jak szkło ścianę
bez żadnych narzędzi, przesadzić jednym susem rozpa-
dlinę szeroką na trzy metry, i to z plecakiem, albo biegać
po puszystym śniegu jak po twardym gruncie.
ANI CHYBI, TO MAGIA!
Skutek magicznego sukcesu jest zwykle niesa-
mowity i widowiskowy, więc powoduje nie-
pokój prostych ludzi, nienawykłych do cza-
rów, i wzbudza podejrzliwość nielicznych osób
zdolnych zrozumieć, co zaszło. Magię, nawet
wykorzystaną w celach dobroczynnych, łatwo
pomylić z nikczemnym czarnoksięstwem, gdyż
większość zdarzeń nadprzyrodzonych dzieje się
za sprawą Nieprzyjaciela (patrz również Oko
Mordoru na stronie 169).
21
 RO Z D Z I A Ł 2

ograniczenia
– Balrog! – mruknął Gandalf. – Teraz wszystko rozumiem. – Zachwiał się i ciężko
oparł na różdżce. – Biada nam! A taki już jestem zmęczony!

Na rzut kośćmi wpływają też trzy specjalne ograniczenia,
którym czasem podlegają Bohaterowie. Wszystkie oznacza
się na karcie postaci, zaznaczając stosowne pole.
przygnębienie
Bohaterowie gromadzą punkty Cienia, mierzące jak bar-
dzo ciąży im brzemię smutków, których nie brak u schyłku
Trzeciej Ery. Otrzymać je można na wiele rozmaitych spo-
sobów – a kiedy zrównają się lub przewyższą liczbę punk-
tów Nadziei, którymi w danym momencie postać dyspo-
nuje, ta staje się Przygnębiona.
Gdy Przygnębiony Bohater wykonuje test, a na
kości Działania wypadnie symbol , akcja koń-
czy się niepowodzeniem niezależnie od wyrzu-
conej sumy.
Kiedy Wytrzymałość zrówna się albo spadnie poniżej
Obciążenia, postać staje się Wyczerpana.
Gdy Wyczerpany Bohater wykonuje test,
uznaje się, że kości Sukcesu, na których wypa-
dły liczby puste w środku (1, 2 i 3), wskazały
zamiast tego zero.
Dokładne opisy Obciążenia i Wytrzymałości znajdziecie
odpowiednio na stronach 49 oraz 69.
rana
Celny cios wroga może skończyć się Raną. O ile utrata
i odzyskiwanie Wytrzymałości to sprawa dość pospolita,
o tyle Ranny Bohater znajduje się w poważniejszych tara-
patach, a efekt utrzymuje się znacznie dłużej. Ranę można
otrzymać przede wszystkim w walce.

wyczerpanie Ranni Bohaterowie, ryzykują eliminację z walki

Bohaterowie posiadają Wytrzymałość – współczynnik, i znacznie wolniej odzyskują Wytrzymałość, o ile
który mierzy, ile sił mają do walki z przeciwnościami. Traci nie wracają do zdrowia leżąc w piernatach,
się ją na wiele różnych sposobów, na przykład otrzymując (patrz Odpoczynek na stronie 71).
obrażenia podczas walki albo nosząc ogromne ciężary.

karta postaci
…i opisano jego wygląd, a ten opis pasuje do pana jak ulał, z pańskim przeproszeniem.

Wszyscy Bohaterowie opisani są w zasadach gry za pomocą

współczynników i liczb. Mierzą one siłę fizyczną, duchową
i intelektualną, wiedzę oraz zdolności poszukiwacza
przygód, więc sięga się po nie zawsze, gdy sytuacja tego
wymaga. Stąd należy mieć je zawsze pod ręką i na bieżąco
wprowadzać zmiany.
Dlatego właśnie każdemu graczowi przyda się karta
postaci, na której można wygodnie zaznaczać współczyn-
niki Bohatera oraz śledzić ich przyrost. Kopię takiej karty
znajdziecie na stronie 239 tej książki, a także – w wersji
PDF – na witrynie internetowej wydawnictwa.

22

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


PROCEDURA TESTU
Gdy już zdecydujecie, że konieczne jest wykonanie
testu, rzucający kośćmi gracz postępuje wedle poniż-
szej procedury.
1. Opisz, co Bohater chce osiągnąć. Ważne jest usta-
lenie skutków zarówno powodzenia, jak i porażki.
2. Wybierz testowaną zdolność – jeżeli jesteś graczem,
możesz śmiało zasugerować ją Mistrzyni Wiedzy,
choć to ona podejmuje decyzję. Trudność testu
wynika ze związanego ze zdolnością PT Cechy.
3. Weź jedną kostkę Działania (lub dwie kości Działa-
nia, gdy test jest Wzmocniony albo Osłabiony) i tyle
kostek Sukcesu, ile wynosi poziom testowanej zdol-
ności. Możesz wydać 1 punkt Nadziei, by dodać (1k),
albo dodać (2k) jeżeli działasz pod Natchnieniem.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
W Y KO N Y WA N I E A KC J I
4. Rzuć kośćmi. Jeżeli test był Wzmocniony, wybierz
kość Działania z lepszym wynikiem; w wypadku testu
Osłabionego wybierz słabszą. Wynik oznacza auto-
matyczny sukces. Jeżeli Bohater jest Przygnębiony,
rezultat skutkuje automatyczną porażką.
5. W innych wypadkach dodaj wszystkie wyrzucone
liczby. Jeżeli Bohater jest Wyczerpany, zigno-
ruj puste w środku liczby na kościach Sukcesu
(1, 2 albo 3). Test udaje się, kiedy suma jest równa
odpowiedniemu Poziomowi Trudności lub go
przewyższa. Wynik niższy niż Poziom Trudności
oznacza porażkę.
6. Miarą sukcesu jest liczba wyrzuconych . Można
je wydawać, by osiągnąć sukcesy specjalne.
23
 RO Z D Z I A Ł 2

LEKSYKON M Ę S T WO : M Ę S T W O postaci mie- POZIOM ŻYCIA: Ta pozycja wska-

TERMINOLOGII GRY
Jak widać z przykładowej karty
postaci, gra używa wielu specjal-
nych terminów. Poniżej zamiesz-
czamy ich objaśnienie, by ułatwić
wam orientację. W kolejnych roz-
działach znajdziecie dokładniejsze
omówienie każdego terminu.
rzy jej reputację sprawcy wiel-
kich czynów oraz odwagę w obli-
czu niebezpieczeństw i prze-
ciwników. Za każdym razem,
kiedy Bohater zyskuje poziom
M Ę ST WA , otrzymuje też Nagrodę,
na pamiątkę swych godnych
podziwu dokonań.
zuje, jak dostanio żyją ziomko-
wie postaci. Poziom życia Kultury
Bohatera przesądza, z iloma spe-
cjalnymi przedmiotami zaczyna
on grę.
IM

B I E G Ł O Ś C I B O J O W E : Biegło- N A DZ I E JA: Nadzieja to rezerwa Rodzima Kultura Wiek Poziom Życia Skarb

Rodzima Korzyść Patron

ści Bojowe określają, jak dobrze sił duchowych, z której Bohatero- Powołanie Ścieżka Cienia

postać radzi sobie z różnymi rodza- wie czerpią w chwilach zwątpienia siła serce
jami oręża: mieczem, toporem, i zagrożenia. WARTOŚĆ WARTOŚĆ

włócznią czy łukiem.

NAGRODY: To wspaniale wyko-
PT PT
CECHY: SIŁA , SERCE i ROZUM mie- nane sztuki oręża, które Bohate- WYTRZYMAŁOŚĆ NADZIEJA

rzą fizyczny, duchowy i umysłowy rowie mogą otrzymać w dowód umiejętności

Czujność Przenikliwość
potencjał postaci. Mają wartość uznania za swe mężne czyny. Pieśni Uprzejmość
liczbową, która mierzy naturalne Postaci otrzymują Nagrodę, Polowanie Uzdrawianie

skłonności i talenty Bohatera. kiedy uda im się zdobyć nowy Respekt Inspiracja

Rzemiosło Wojaczka
poziom MĘSTWA . Zwinność Wędrówka

CIEŃ: Gromadzące się punkty Cie- biegłości bojowe nagrody MĘSTWO

nia osłabiają ducha Bohaterów. OBCIĄŻENIE: Waga i poręczność

Łuki
Jeżeli obecna Nadzieja postaci ekwipunku, który Bohater ma przy Miecze

jest równa lub niższa od poziomu sobie, bardzo wpływa na jego moż- Topory

Włócznie
Cienia, postać jest Przygnębiona. liwości. Postać staje się Wyczer-
rynsztunek
pana, jeśli jej Wytrzymałość jest Obrażenia Przebicie Obciążenie Uwagi

IMIĘ: Tutaj wpisuje się imię, które
postać nosi. Ponieważ różne ludy
Śródziemia używają rozmaitych
języków i sposobów nazywa-
nia, polecamy wybierać miano
z przedstawionej w podręczniku
listy imion danej Kultury.
KATEGORIE UMIEJĘTNOŚCI: Umie-
jętności grupują się w kolumny po
sześć – każda przynależy do szcze-
gólnie istotnej w jej wypadku
Cechy. A zatem postać posiada
sześć Umiejętności S I ŁY , sześć
Umiejętności SERCA i sześć Umie-
jętności ROZUMU .
MĄDROŚĆ: MĄDROŚĆ postaci okre-
śla jak dobrze rozumie samą sie-
bie i jak słusznie ocenia innych,
a także jej zdolność do opierania
się potędze Cienia. Za każdym
razem, kiedy M Ą D RO Ś Ć postaci
wzrasta, jej lepsze rozumienie
świata skutkuje otrzymaniem
nowego Przymiotu.
równa lub niższa niż Obciążenie.
OBRONA: Wartość Obrony mierzy
skuteczność, z jaką postać paruje
ciosy i unika ataków wroga.
PIĘTNA CIENIA: Bohaterowie mogą
wzmocnić swą wolę wymieniając
zgromadzone punkty Cienia na
jedno trwałe Piętno Cienia.
P O W O Ł A N I E : Powołanie to
podstawowa motywacja, która
pchnęła danego Bohatera na nie-
bezpieczny szlak przygód. Może-
cie wybierać pośród sześciu róż-
nych powołań: postać może być
Obrońcą, Pogromcą, Posłańcem,
Poszukiwaczem Skarbów, Przy-
wódcą lub Uczonym. Powołanie
pozwala lepiej opisać specyfikę
postaci, skuteczniej ją odgrywać
i nadać jej życiu cel.
PRZYGNĘBIENIE: To pole zaznacza
się, gdy Bohater popada w Przy-
gnębienie i znacznie trudniej mu
mierzyć się z przeciwnościami.
W zasadach gry znaczy to, że jeśli
na kości wypadnie , akcja koń-
czy się automatycznym niepowo-
dzeniem niezależnie od wyrzuco-
nej wartości.
P R Z Y M I OT Y: Przymioty to spe-
cjalne zdolności i talenty, czę-
sto wyróżniające różne Kultury.
Gracz wybiera nowy Przymiot
zawsze, gdy Bohater zyska poziom
MĄDROŚCI .

24

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 W Y KO N Y WA N I E A KC J I

PRZYWARY: Wpływ Cienia spra- R A N A I J E J S TO P I E Ń: Gdy cios W YC Z E R PA N I E : To pole zazna-

wia czasem, że u Bohaterów roz- wroga Przełamie Obronę postaci, cza się, gdy Bohatera ogar-
wijają się Przywary: oto szacunek ta może otrzymać Ranę, która nia Wyczerpanie. Wyczerpanej
dla innych zastępuje arogancja, w różnym stopniu zagraża jej życiu. postaci trudniej jest skutecznie
miłość obraca się w prostą chuć, wykonywać testy.
a w miejsce zaufania kiełkuje RODZIMA KORZYŚĆ: To specjalna
podejrzliwość. zdolność albo właściwość, która WYRÓŻNIKI: To cechy charaktery-
jest tak powszechna wśród okre- styczne, pozwalające łatwo rozróż-
MIĘ ślonej społeczności, że posiadają nić Bohaterów i uzyskać przewagę
ją wszystkie wywodzące się z niej w niektórych testach.
Wyróżniki
postaci.
Przywary
WYTRZYMAŁOŚĆ: Wytrzymałość

rozum
RODZIMA KULTURA: Społeczność, mierzy zarówno fizyczną wytrwa-
WARTOŚĆ
z której wywodzi się Bohater i być łość Bohatera, jak jego determina-
może najważniejszy wybór, któ- cję. Spada od ciosów wroga, nie-
punkty punkty poziom rego dokonuje się podczas two- pokoju i wyczerpania.
PT przygody umiejętności zażyłości
OBRONA rzenia postaci. W tym podręczniku
opisano sześć takich Kultur: Bar- ZAŻYŁOŚĆ: Ta wartość, równa licz-
Szukanie

Zagadki
obecna
wytrzymałość
obecna
nadzieja
dingów, elfów z Lindonu, hobbi- bie Bohaterów w Drużynie, repre-
Rekonesans
OBCIĄŻENIE CIEŃ
tów z Shire, krasnoludów z ple- zentuje przyjaźń i wzajemne zaufa-
Przekonywanie
mienia Durina, ludzi z Bree oraz nie, które ich łączą.
Wiedza

Skradanie
Strażników Północy.
ZNUŻENIE PIĘTNO CIENIA

przymioty MĄDROŚĆ ograniczenia

Z B R O J A : Bohaterowie noszą
Wyczerpanie
Stopien
RY N S Z T U N E K: Uzbrojenie Boha- zbroję, by uchronić się przed
Przygnębienie
Rana
tera posiadające własne współ- poważnymi Ranami. Ponieważ
ekwipunek czynniki, w tym Obciążenie. taka osłona składa się zazwyczaj
z wielu warstw, jest ciężka i nie-
ZBROJA Pancerz Obciążenie
S K A R B: Bohaterowie zdobywają poręczna. By zyskać pełniejszą
Hełm
skarby: przedmioty o niezwykłej ochronę, można w czasie walki
TARCZA Obrona Obciążenie wartości, srebro, złoto i drogie osłonić głowę hełmem.
kamienie. W tym polu zapisuje
się wyrażoną liczbowo wartość Z N U Ż E N I E : Podczas długich
bogactw, które zgromadziła postać. podróży Bohaterowie stają
się coraz to bardziej Znużeni.
P T C E C H : Podczas tworzenia ŚCIEŻKA CIENIA: Droga ku zgubie, W związku z tym czasowo wzrasta
postaci oblicza się trzy Poziomy którą podąży postać, jeżeli nie ich Obciążenie, a w konsekwen-
Trudności (PT), używając do tego zdoła oprzeć się wpływowi Cienia. cji – szybciej przychodzi moment
jej S I ŁY , S E RC A i ROZ U M U . Uzy- Wyczerpania.
skane wyniki zapisuje się w odpo- TARCZA: Bohater może używać tar-
wiednim miejscu karty postaci czy, by wzmocnić swoją Obronę.
i wykorzystuje podczas wszyst-
kich testów zdolności związanych UMIEJĘTNOŚCI: To miara wszyst-
z daną Cechą. kiego, co Bohater wie i potrafi.
Wartość Umiejętności oznacza
P U N K T Y P R Z YG O DY I U M I E J Ę T- się, wypełniając odpowiednią
NOŚCI: Gdy Bohaterowie graczy liczbę znaczników. Podczas two-
wyruszają na szlak przygód, zaczy- rzenia postaci gracze zaznaczają
nają rozwijać się i zmieniać. Gra- też pola na lewo od nazw niektó-
cze mierzą ten rozwój, gromadząc rych Umiejętności – zostają w ten
i wydając punkty Przygody oraz sposób Wzmocnione. Posiadanie
punkty Umiejętności, przyzna- Wzmocnionej Umiejętności ozna-
wane po każdej sesji. cza, że postać jest w tym wzglę-
dzie szczególnie utalentowana.

25

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 3

POSZUKIWACZE
PRZYGÓD
Patrząc, jak leniwy nurt z chlupotem przelewa się wzdłuż burty, Sam miał dziwne
wrażenie: życie zostawało za nim we mgle, a przed nim była ciemność i przygoda.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

kolejnych stron dowiecie się, jak stworzyć
Bohaterów wywodzących się z sześciu Rodzi-
mych Kultur. Używając opisanych tu zasad,
powołacie do życia pełnokrwiste postacie,
posiadające mocne i słabe strony, aspiracje oraz majątek.
Proces tworzenia Bohatera przebiega w kilku eta-
pach. W rezultacie powstaje postać jednocześnie bliska
wyobrażeniom gracza, jak i wierna wzorom powieścio-
wym. Mistrzyni Wiedzy powinna uczestniczyć w kreowa-
niu Bohaterów, kiedy trzeba, objaśniając zasady i poma-
gając graczom w dostosowaniu pomysłów do realiów oraz
nastroju Śródziemia.
tworzenie postaci
By stworzyć postać, każdy gracz musi najpierw wybrać
Rodzimą Kulturę, która najlepiej pasuje do planowa-
nego typu poszukiwacza przygód. Wszystkie opisane
w tym woluminie Rodzime Kultury wywodzą się z Wol-
nych Ludów: nieugiętych społeczności, które odrzucają
Ciemność i często toczą z nią otwartą wojnę. Pasują też
dobrze do kampanii, która rozgrywa się w położonej na
zachodzie Śródziemia krainie Eriadoru.
1. Bardingowie strona 32
2. Elfowie z Lindonu strona 34
3. Hobbici z Shire strona 36
4. Krasnoludowie z plemienia Durina strona 38
5. Ludzie z Bree strona 40
6. Strażnicy Północy strona 42
4. Oblicz współczynniki dodatkowe: Wytrzymałość,
Nadzieję i Obronę.
5. Zapisz początkowe wartości Umiejętności i Biegłości
Bojowych.
6. Wybierz Wyróżniki.
7. Wybierz imię i wiek.
USŁYSZCIE ZEW PRZYGODY
By nadać postaci ostateczny szlif, każdy gracz otwiera pod-
ręcznik na stronie 44 i wykonuje następujące czynności:
1. Wybierz Powołanie: postać może czuć się Obrońcą,
Pogromcą, Posłańcem, Poszukiwaczem Skarbów,
Przywódcą lub Uczonym.
2. Wydaj punkty Dotychczasowego Doświadczenia.
3. Wybierz początkowe Wyposażenie.
4. Wpisz „1” w wartościach MĘSTWA i MĄDROŚCI , po
czym wybierz początkową Nagrodę oraz Przymiot.
ZBIERZCIE DRUŻYNĘ
Na koniec wszyscy gracze wspólnie określają, jak ich
świeżo stworzone postacie się spotkały i zawiązały Dru-
żynę (patrz strona 51). Do takiej kompanii mogą należeć
poszukiwacze przygód wszelkiego autoramentu, ale jej
ostateczny kształt w dużej mierze zależy od Rodzimych
Kultur oraz Powołań Bohaterów.

Po dokonaniu wyboru gracz czyta opis Rodzimej Kultury,

na którą się zdecydował, i wykonuje następujące czynno-
ści, wpisując wyniki na kartę postaci (patrz strona 24):
1. Zapisz Rodzimą Korzyść.
2. Określ wysokość Cech, wybierając jeden zestaw albo
rzucając kostką Sukcesu.
3. Oblicz Poziomy Trudności SIŁY , SERCA i ROZUMU –
każdy z nich równa się 20 minus wartość odpowied-
niej Cechy.

28

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


rodzime kultury
Bilbo zaczął wierzyć, że mimo wszystko tkwi w nim żyłka zuchwałego poszukiwacza przygód;
W Śródziemiu kultura to nie tylko zbiór wierzeń i oby-
czajów – przynależność do danej społeczności kształtuje
charakter przyszłego poszukiwacza przygód. Dlatego naj-
ważniejszą decyzją podczas tworzenia postaci jest właśnie
wybór Kultury.
Każdą Rodzimą Kulturę - czy to opisaną w tym pod-
ręczniku, czy przedstawioną w dodatkach - prezentujemy
według tego samego schematu. Poniżej objaśniamy szcze-
gółowo jego elementy.
charakterystyka
Ta sekcja przedstawia wygląd przeciętego poszukiwacza
przygód wywodzącego się z danej Kultury, wiek w jakim
zaczyna i kończy karierę oraz tradycyjny dla tego ludu
sposób walki zbrojnej. Wiek zapisuje się na karcie postaci –
ogólnie rzecz biorąc, postacie bardzo rzadko opuszczają
dom zanim dożyją do chwili, która w ich kulturze uchodzi
za wejście w dorosłość. Z drugiej strony, jeżeli zbyt długo
ociągają się z ruszeniem na szlak, zapewne nigdy się na
to nie zdobędą.
W tej sekcji przedstawiamy też Rodzimą Korzyść: zdol-
ność specjalną, którą posiadają wszyscy wywodzący się
z danej Kultury Bohaterowie – na przykład Mężne serce
Bardingów albo Nieugiętą naturę krasnoludów (tu rów-
nież zamieszczono informacje o ewentualnych słabościach
i ograniczeniach związanych z tą Kulturą).
Charakterystykę zamyka ogólna ocena początkowej
zasobności sakiewki przeciętnego poszukiwacza przygód,
wyrażona za pomocą Poziomu Życia (patrz strona 72).
Gra wyróżnia sześć stopni statusu majątkowego: miesz-
kańcy Śródziemia mogą żyć Ubogo, Skromnie, Pospolicie,
Dostatnio, Zamożnie i Bogato.
cechy
W Jedynym Pierścieniu postać posiada trzy główne cechy:
SIŁ Ę , SERCE i ROZ U M . Ich wartości mierzą fizyczne,
emocjonalne i umysłowe możliwości postaci, a zesta-
wienie pozwala łatwo stwierdzić, czym dany poszuki-
wacz przygód wyróżnia się na pierwszy rzut oka. Jest
mocniejszy ciałem, czy duchem? A może odznacza się
nadprzeciętną pomysłowością?
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
♦ Bohater o wysokiej SILE może być twardy i silny albo
zwinny i czujny; może też odznaczać się szczególną
urodą lub zwalistą posturą. SIŁA odpowiada za każde
działanie postaci, które wymaga wigoru i krzepy.
♦ SERCE mierzy wrażliwość Bohatera, jego zdolność
współczucia innym oraz pogodę ducha. Posiadacz
wysokiej Cechy może być przeto zadzierzysty, pełen
nadziei albo nieustraszony. SERCE wpływa na wszel-
kie działania postaci, które wymagają silnego charak-
teru i szczególnej pasji.
♦ Bohater posiadający wysoki ROZUM może być prze-
biegły, ciekawy świata albo błyskotliwy. Ta Cecha
wpływa na każde działanie wymagające pomysłowo-
ści, zdrowego rozsądku albo zapobiegliwości.
POZIOMY TRUDNOŚCI
Za pomocą Cech wylicza się Poziomy Trudności działania
Bohatera: domyślną wartość, którą gracz musi wyrzucić
w teście angażującym określoną Cechę. Każdy PT Cechy
równa się 20 minus wartość tejże Cechy:
♦ PT SIŁY wykorzystuje się w testach Umiejętności SIŁY
oraz rzutach na atak.
♦ PT SERCA używa się w testach Umiejętności SERCA
oraz podczas testowania MĘSTWA , by przezwycię-
żyć Grozę.
♦ PT ROZUMU stosuje się w testach Umiejętności
ROZUMU oraz w czasie rzutów na MĄDROŚĆ , koniecz-
nych by zwalczyć Czarnoksięstwo czy Chciwość.
współczynniki
dodatkowe
Cechy Bohatera pozwalają też wyliczyć trzy współczyn-
niki dodatkowe: jego maksymalne wartości Wytrzymałości
i Nadziei oraz poziom Obrony.
Wytrzymałość i Nadzieja to dwa zasoby, z których
Bohaterowie czerpią energię do działania. Wytrzymałość
zmniejsza się podczas mozolnych czynności, a Nadzieję
wydaje się dobrowolnie, by Bohater przezwyciężył prze-
szkodę pozornie ponad jego siły. Obrona wyznacza nato-
miast Poziom Trudności, którego używają wrogowie usi-
łujący trafić postać w walce.
29
 RO Z D Z I A Ł 3

JĘZYKI ŚRÓDZIEMIA
umiejętności
i biegłości bojowe
Różnice językowe pozwalają pobawić się odgry-
waniem postaci, o ile tylko Mistrzyni Wiedzy i gra-
Umiejętności mierzą, co postać potrafi i często poddaje cze sobie tego życzą, nie powinny jednak psuć
próbie na szlaku przygód. Biegłości Bojowe określają nato- wam gry. Nawet Tolkien używał zróżnicowania
miast, jak dobrze radzi sobie w walce. W obu wypadkach językowego Śródziemia dla uzyskania efektów
daną kompetencję mierzy się od 0 (najmniej) do 6 (naj- estetycznych i nie tworzył barier komunikacyj-
więcej). Oznacza się ją na karcie postaci, zaczerniając nych między kulturami. Dlatego właśnie wyposa-
kolejne romby na prawo od nazwy zdolności. żył właściwie wszystkie postaci (nawet orków oraz
dziwaczne istoty w rodzaju entów) w chociaż pod-
stawową znajomość „lingua franca” swego świata,
POZIOM UMIEJĘTNOŚĆ BIEGŁOŚĆ BOJOWA tak zwanej Wspólnej Mowy, czyli języka westron.
— Amator Niewyszkolony Dzięki temu i wy możecie nie zagłębiać się w bar-
dzo złożone rozważania o wzajemnych zależno-
Początkujący Żółtodziób
ściach pomiędzy różnymi ludami i ich językami, nie
Wprawny Przeciętny
zmniejszając przy tym wiarygodności świata. Ale
Biegły Doświadczony jeżeli macie ochotę na zabawę w językoznawców,
Znakomity Weteran gra tylko na tym zyska!
Doskonały Mistrz
Niezrównany Heros

wyróżniki
Wprawdzie trzy Cechy – SIŁA , SERCE i ROZUM – dają
dość dobry obraz poszukiwacza przygód, ale nie wska-
zują, co właściwie odróżnia go od towarzyszy. Wyróżniki
to charakterystyczne właściwości typowe dla przedstawi-
ciela danej Kultury, za pomocą których dodaje się Boha-
terowi charakteru.

języki i typowe imiona

Każdy czytelnik Tolkiena wie doskonale, jak bardzo Profe-
sor kochał języki – ich struktury, pochodzenie oraz ewo-
lucję – i z jaką pieczołowitością albo sam wymyślał nazwy
dla fenomenów swego fikcyjnego świata, albo znajdował
adekwatne pojęcia z istniejących, archaicznych języków.
Poświęcił też dużo uwagi sposobom porozumiewania się
mieszkańców Śródziemia i stworzył wcale pokaźne słow-
nictwo oraz reguły gramatyczne dla najważniejszych
z nich, na przykład różnych odmian mowy elfów.
Każda nazwa i imię postaci we Władcy Pierścieni i Hobbi-
cie są doskonale przemyślane, nadane w oparciu o solidne
lingwistyczne przesłanki i mocno związane z określoną
kulturą. Dlatego opisujemy, jakim językiem posługują się
przedstawiciele danej społeczności i przedstawiamy listę
typowych dla nich imion.
Gracze dowiedzą się zatem, jaką mową posługuje się
ich Bohater i jak może się nazywać. Oczywiście wolno
wam nazwać każdą postać po swojemu, jeżeli tak wolicie,
sugerujemy jednak bardzo mocno, by zachować spójność
z tradycją językową Rodzimej Kultury.

30

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

31

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

bardingowie
Bard był dalekim potomkiem Giriona, władcy Dale, którego żona i dziecko dawno, dawno
temu, uciekli brzegiem rzeki Bystrej ze zburzonego przez smoka miasta.

Bardingowie to Nortowie najszlachetniejszego rodu, cechy

pochodzący z Dzikich Krajów daleko na wschodzie. Odkąd Wybierz jeden zestaw cech albo rzuć kością Sukcesu:
zginął smok Smaug, nie tylko podnieśli swą stolicę Dale
z gruzów, ale wielce się wzbogacili na handlu z elfami RZUT SIŁA SERCE ROZUM
i krasnoludami. 1 5 7 2
Każdego roku kupcy z ludu Bardingów docierają 2 4 7 3
w coraz odleglejsze strony, wytyczając szlaki handlowe
3 5 6 3
i zwiększając znaczenie swej ojczyzny w świecie. Czasem
4 4 6 4
ich śladem wędrują wojownicy, szukając okazji by okryć się
chwałą pogromcy straszliwej bestii – jak było to udziałem 5 5 5 4
ich króla, który pokonał smoka. 6 6 6 2

WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
charakterystyka Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
Pośród wszystkich ludzkich plemion Śródziemia Nor-
towie uchodzą za najbliższych Ludziom z Zachodu: ich Wytrzymałość SIŁA + 20
ciała są silne, a duch nieugięty. Odznaczają się krzepą Nadzieja SERCE + 8
i zwykle mają jasne włosy, choć zdarzają się wśród nich
Obrona ROZUM + 12
bruneci, a nawet czarnowłosi. Mężczyźni z ludu Bardin-
gów zazwyczaj zapuszczają brody i włosy aż do ramion.
Kobiety poszukujące przygód noszą długie, ciasno sple- UMIEJĘTNOŚCI
cione warkocze. Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
Bardingowie rzadko opuszczają dom przed osiemna- nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
stymi urodzinami i zwykle porzucają życie awanturnika i Wzmocnij ją.
około czterdziestki, kiedy to wracają do stęsknionych
rodzin. W odległych krajach wyróżniają się doskonale CZUJNOŚĆ 0 PRZENIKLIWOŚĆ 2 SZUKANIE 1
wykonanym rynsztunkiem. W przeciwieństwie do pozo- PIEŚNI 1 UPRZEJMOŚĆ 2 ZAGADKI 0
stałych mieszkańców Dzikich Krain, Bardingowie przed-
POLOWANIE 2 UZDRAWIANIE 0 REKONESANS 1
kładają miecz nad topór i chętnie szkolą się w sztuce łucz-
RESPEKT 1 INSPIRACJA 2 PRZEKONYWANIE 3
niczej, biorąc przykład ze swego króla.
RZEMIOSŁO 1 WOJACZKA 2 WIEDZA 1
RODZIMA KORZYŚĆ — MĘŻNE SERCE ZWINNOŚĆ 1 WĘDRÓWKA 1 SKRADANIE 0
Jak wiadomo, Bardingowie przez pokolenia żyli w krainie
opanowanej przez wielkiego smoka.

Twoje testy MĘSTWA są Wzmocnione.

Prócz dziedzictwa krwi ojcowskiej miał w żyłach mężną,

bojową krew Nortów…

POZIOM ŻYCIA — DOSTATNI

Miasto Dale prosperuje doskonale dzięki licznym szla-
kom handlowym. A choć za poszukiwanie przygód biorą
się zwykle potomkowie mniej znacznych rodzin Bardin-
gów, i tak sakiewki mają tłustsze, niż większość miesz-
kańców Eriadoru.

32

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
IMIONA MĘSKIE
Łuki LUB Miecze 2 Aegir, Arn, Brandulf, Domarr, Egil, Erland, Farald,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Finn, Gautarr, Hafgrim, Hjalmar, Ingolf, Jofur,
Kolbeinn, Leiknir, Lomund, Munan, Nari, Nefstan,
W YRÓŻNIKI Ottarr, Ragnarr, Reinald, Sigmarr, Steinarr, Thorald,
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Dumny, Ocho- Torwald, Ulfarr, Unnarr, Vandil, Varinn.
czy, Popędliwy, Rosły, Szczodry, Śmiały, Urodziwy, Uparty.
IMIONA KOBIECE
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA Aldis, Asfrida, Bera, Bergdis, Dagmara, Eilif, Erna,
Wszyscy Bardingowie mówią po dalijsku, językiem będą- Frida, Geira, Gudruna, Halla, Hilda, Ingiruna,
cym bardzo archaiczną odmianą Wspólnej Mowy. Ich Ingrida, Lif, Linhilda, Kelda, Runa, Saldis, Sigga,
imiona składają się zwykle z jednego lub dwóch słów Sigruna, Thora, Thordis, Thorhilda, Ulfhilda,
pospolitych (na przykład Dag – Dzień, albo Lif-stan – Ulfruna, Una, Valdis, Vigdis, Walda.
Kamień Życia). Jak wielu Nortów, nazywają swoje dzieci
na pamiątkę sławnych przodków albo krewniaków. Czę-
sto decydują się też na miano zaczynające się od tej samej
głoski albo zawierające ten sam element, co ojcowskie.
Imię ojca podaje się zresztą zawsze podczas oficjalnej pre-
zentacji, na przykład: Lifstan, syn Leiknira albo Ingrida,
córka Ingolfa.

33

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

elfowie z lindonu
– Tak, to elfowie – rzekł Frodo. – Spotyka się ich czasami w Leśnym Zakątku.

Piękny Lud zamieszkuje zachodnią część Eriadoru od czasu POZIOM ŻYCIA — OSZCZĘDNY
zatonięcia Beleriandu. Pierworodni daleko przewyższają Piękny Lud żyje w harmonii ze światem i za nic ma rze-
mądrością śmiertelnych ludzi, ale niestety rzadko opusz- czy, które innym wydają się ważne czy cenne. Niczego mu
czają swoje siedziby w Szarej Przystani. Nadszedł bowiem jednak nie brak i tworzy przepiękne przedmioty z najcen-
zmierzch świata elfów i coraz liczniej porzucają Śródzie- niejszych materiałów – po prostu nie korzysta ze swych
mie, by pożeglować na Zachód na pokładach szarych okrę- bogactw tak, jak inne kultury.
tów i już nigdy nie powrócić. Ci nieliczni, którzy zdecy-
dowali się pozostać, mieszkają na wybrzeżu, w krainie,
gdzie kiedyś kwitło wielkie królestwo ich ludu. Ale wio- cechy
sną i jesienią na gościńcach wiodących na wschód można Wybierz jeden zestaw Cech albo rzuć kością Sukcesu:
czasem napotkać wędrownych elfów, wtedy bowiem całe
ich kompanie opuszczają rodzinną krainę położoną za RZUT SIŁA SERCE ROZUM
Wieżowymi Wzgórzami. 1 5 2 7
2 4 3 7

charakterystyka 3 5 3 6
4 4 4 6
Wszyscy elfowie odznaczają się niesłychaną żywotnością
i doskonałym zdrowiem, nie imają się ich żadne choroby, 5 5 4 5
a starość nie ma do nich przystępu. Bytują zatem na tym 6 6 2 6
świecie, póki sami nie postanowią go opuścić albo nie
postradają życia w boju. WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
Elf może opuścić dom, gdy osiągnie dorosłość, czyli Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
w okolicach setki. Rzadko spotyka się jednak na gościń-
cach poszukiwaczy przygód starszych niż 300 lat, w tym Wytrzymałość SIŁA + 20
bowiem wieku większość elfów nie może już dłużej znieść Nadzieja SERCE + 8
drążącej ich serca tęsknoty za żeglugą za Zachód. W boju
Obrona ROZUM + 12
elfowie najczęściej posługują się łukiem i włócznią, nieje-
den walczy też mieczem albo, zgodnie z prastarym oby-
czajem, toporem. UMIEJĘTNOŚCI
Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
RODZIMA KORZYŚĆ — NA SPOSÓB ELFÓW nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
Elfowie z samej swojej natury potrafią osiągnąć w każdej i Wzmocnij ją.
rzeczy biegłość, która nie śniła się nawet śmiertelnikom.
CZUJNOŚĆ 2 PRZENIKLIWOŚĆ 0 SZUKANIE 0
Póki nie jesteś Przygnębiony, możesz wydać PIEŚNI 2 UPRZEJMOŚĆ 0 ZAGADKI 0
1 punkt Nadziei, by w teście Umiejętności uzy-
POLOWANIE 0 UZDRAWIANIE 1 REKONESANS 0
skać magiczny sukces.
RESPEKT 2 INSPIRACJA 1 PRZEKONYWANIE 0

– Bystre są oczy elfa – powiedział. – Niewielka sztuka – odparł RZEMIOSŁO 2 WOJACZKA 0 WIEDZA 3
Legolas. – Ci jeźdźcy są przecież nie dalej niż o pięć staj. ZWINNOŚĆ 2 WĘDRÓWKA 0 SKRADANIE 3

ROZLICZNE KLĘSKI
Elfowie nie potrafią zapomnieć piętna Cienia, gdy już raz
naznaczy ich dusze.

Gdy w czasie Fazy Drużyny pozbywasz się zgro-

madzonego Cienia, możesz usunąć najwyżej
1 punkt (patrz Odzyskanie wiary, strona 119).

34

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
IMIONA MĘSKIE
Łuki LUB Włócznie 2 Amras, Aredhel, Beleganor, Belegon, Calanhir,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Carmagor, Dagorhir, Durandir, Edrahil, Ellahir, Fin-
calan, Fuindor, Galdagor, Galdor, Hallas, Hirimlad,
W YRÓŻNIKI Ithildir, Lascalan, Linaith, Mablin, Malanor, Nauros,
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Bystrooki, Orgalad, Pelegorn, Sargon.
Chyży, Cierpliwy, Dostojny, Ostrożny, Przebiegły, Uro-
dziwy, Wesoły. IMIONA KOBIECE
Anórel, Aranel, Arbereth, Baraniela, Calanrila,
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA Celebrindal, Celenneth, Elanor, Elwinga, Eraniela,
Prócz Wspólnej Mowy wszyscy elfowie znają własny, szcze- Fimbrethil, Gloredhel, Idril, Irilde, Laurelina, Lôr-
gólnie piękny język – sindarin. Większość elfów z Lindonu wenda, Lothíriela, Meneloth, Moriela, Narieth,
używa wywodzących się z niego imion. Narniela, Nimloth, Nimrodel, Níniela, Tarandîs.

35

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

hobbici z shire
…zapragnął ruszyć w świat, zobaczyć wysokie góry, usłyszeć szum sosen
i potoków, zbadać głębie jaskiń, miecz nosić u boku zamiast laski.

Hobbici to wesoły ludek niewielkiego wzrostu, wielce przy- NIZIOŁEK

wiązany do dawnych obyczajów i dobrych manier, a także
nader podejrzliwy wobec wszystkiego, co niezwyczajne.
Gdyby urządzić świat po hobbicku, jeden dzień nie róż-
niłby się od drugiego i byłoby tak od zarania czasu. Tak
się właśnie rzeczy mają w ich krainie, Shire.
Ale odkąd pan Bilbo Baggins powrócił z awanturni-
czej wyprawy, na którą ruszył z gromadą krasnoludów
i wędrownym czarodziejem, coś się zmieniło. Pośród co
bardziej krewkich hobbitów krążą historie o odległych
krainach, mrocznych puszczach, olbrzymach, elfach
i zapomnianych pałacach w głębi ziemi. Każdego roku
jedno czy dwoje mieszkańców Shire dyskretnie znika
z domu i wyrusza w szeroki świat.
Niski wzrost powoduje, że hobbici nie mogą skutecznie
walczyć dużym orężem. Z tego powodu mogą używać
wyłącznie następującej broni:
Krótki miecz, lekka włócznia, łuk, maczuga,
pałka, sztylet, topór, włócznia. Ponadto nie mogą
posługiwać się wielką tarczą.
POZIOM ŻYCIA — POSPOLIT Y
Hobbici żyją w pokoju, ich ziemia rodzi obficie, a granice
są pilnie strzeżone. Ale też stanowią samotną wyspę pośród
bezkresnego pustkowia, więc handel właściwie nie istnieje.

cechy
charakterystyka Wybierz jeden zestaw Cech albo rzuć kością Sukcesu:
Hobbici są znacznie mniejsi od ludzi, niżsi nawet niż kra-
snoludowie – jeżeli ktoś nie wie o ich istnieniu, z łatwo- RZUT SIŁA SERCE ROZUM
ścią może pomylić ich z dziećmi. Choć nigdy nie gusto- 1 3 6 5
wali w rzemiośle wojennym, ich jowialność skrywa naturę 2 3 7 4
twardą oraz niezłomną – trudno ich przestraszyć i jeszcze
3 2 7 5
trudniej zabić. Odznaczają się wesołością, pogodą ducha
4 4 6 4
i przyjaznym usposobieniem, które czynią z nich świet-
nych towarzyszy podróży. 5 4 5 5
Hobbita niełatwo wyrwać z domowych pieleszy, ale 6 2 6 6
jeżeli ma ruszyć na szlak przygód, to pewnie nie przed
ukończeniem 33 lat, choć czasem trafiają się też żądni wra- WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
żeń smarkacze (jak mówi się tu na nieodpowiedzialnych Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
dwudziestolatków). Gdy już muszą się uzbroić, hobbici
najchętniej używają krótkich mieczy i łuków myśliwskich, Wytrzymałość SIŁA + 18
z których szyją z niezrównaną precyzją. Nadzieja SERCE + 10
Obrona ROZUM + 12
RODZIMA KORZYŚĆ — HOBBICKI ROZSĄDEK
Hobbici już przed wiekami poznali swoje miejsce w świe-
cie i dlatego odznaczają się dalekowzrocznością, którą UMIEJĘTNOŚCI
postronni uznają czasem za tchórzostwo. Nie sposób sku- Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
sić ich wizją władzy albo bogactwa, bo nie pragną wcale nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
nad nikim panować. i Wzmocnij ją.

Twoje testy MĄDROŚCI są Wzmocnione i dodajesz CZUJNOŚĆ 2 PRZENIKLIWOŚĆ 2 SZUKANIE 0

(1k) do rzutów w czasie Prób Cienia, kiedy opie- PIEŚNI 2 UPRZEJMOŚĆ 2 ZAGADKI 3
rasz się Chciwości.
POLOWANIE 0 UZDRAWIANIE 1 REKONESANS 0
RESPEKT 0 INSPIRACJA 0 PRZEKONYWANIE 2
…posiadają w dodatku ogromny zasób wiedzy i mądrych przy-
słów, o których większość ludzi nigdy nie słyszała albo od RZEMIOSŁO 1 WOJACZKA 0 WIEDZA 0
dawna zapomniała. ZWINNOŚĆ 0 WĘDRÓWKA 0 SKRADANIE 3

36

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
Łuki LUB Miecze 2 Andwise, Berilak, Bungo, Cottar, Doderik, Dudo,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Erling, Fastred, Ferumbras, Folko, Gorhendad,
W YRÓŻNIKI
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Bystrooki,
Dociekliwy, Honorowy, Ochoczy, Przaśny, Wesoły, Wierny,
Złotousty.
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA
Hobbici posługują się wyłącznie Wspólną Mową, w której
zachowało się kilka słów z ich dawnego, zapomnianego
języka. Każdy mieszkaniec Shire posiada miano złożone
z imienia i nazwiska. Imiona męskie są zwykle krótkie
i proste, kobiety nazywa się natomiast od kwiatów lub klej-
notów. Tylko w najstarszych rodach zachowało się kilka
imion o brzmieniu dostojnym i bohaterskim, wywodzą-
cych się z czasów przed osiedleniem się w Shire.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
IMIONA MĘSKIE
Griffo, Halfred, Hamson, Ilberik, Isembold, Isen-
gar, Longo, Marmadas, Marrok, Mungo, Odo,
Orgulas, Otho, Posko, Reginard, Robin, Rudigar,
Sadok, Saradas, Tobold, Tolman.
IMIONA KOBIECE
Adaldrida, Aksamitka, Amaranta, Barwinka, Belba,
Bella, Berylla, Eglantyna, Estella, Hanna, Kamelia,
Lewkonia, Lilia, Lukrecja, Maja, Malwa, Menegilda,
Mirabella, Mirta, Naradka, Pachnotka, Peonia,
Perła, Priska, Prymula, Rosamunda, Rubia, Sto-
krotka, Szałwia, Śnieżynka, Złotogłówka.
NAZWISKA
Baggins, Boffin, Bolger, Bracegirdle, Brandy-
buck, Brown, Brownlock, Bunce, Burrows, Cot-
ton, Gamgee, Gardner, Goldworthy, Goodbody,
Goodchild, Grubb, Headstrong, Hornblower,
Maggot, Noakes, North-tuk, Proudfoot, Puddi-
foot, Roper, Rumble, Sackville, Smallburrow, Tuk,
Twofoot, Whitfoot.
37
 RO Z D Z I A Ł 3

krasnoludowie
z plemienia durina
Tylko Gościńcem ktoś czasem wędrował, najczęściej krasnoludowie, którzy mieli
własne sprawy, a dla obcych skąpi byli w słowa i nieskorzy do pomocy.

Krasnoludowie to lud wielce starożytny i dumny, który
pilnie strzeże przed obcymi swych tradycji i obyczajów.
Chociaż coraz mniej jest ich na świecie, w ostatnich latach
udało im się przezwyciężyć dawne klęski, a w dalekich Dzi-
kich Krajach, gdzie wznosi się w niebo szczyt Samotnej
Góry, znów panuje krasnoludzki król.
Wielu członków plemienia Durina wędruje przez Eria-
dor na zachód, w stronę kopalni w Górach Błękitnych.
Nikogo nie dziwi zatem widok krasnoludzkiej kompanii
maszerującej dziarsko Gościńcem Wschodnim, który prze-
cina Shire i kończy się w Szarej Przystani.
Krasnoludzcy Bohaterowie nie mogą używać
następującego rynsztunku: ciężka włócznia,
długi łuk, wielka tarcza.
POZIOM ŻYCIA — DOSTATNI
Odzyskawszy sławne skarby zagrabione przez smoka z Ere-
boru, krasnoludowie są dziś znacznie bogatsi niż przed laty.
cechy
Wybierz jeden zestaw Cech albo rzuć kością Sukcesu:

charakterystyka
RZUT SIŁA SERCE ROZUM

1 7 2 5
Jak na swój wzrost, krasnoludowie są niespodziewanie 2 7 3 4
silni, trudno ich złamać czy przekupić. Ale często są też
3 6 3 5
poróżnieni z całym światem przez wzgląd na dawne i nowe
4 6 4 4
urazy. Niscy i krępi, mają silne ramiona, długie włosy
i jeszcze dłuższe brody, co nadaje im często wygląd star- 5 5 4 5
ców. Ruszając w bój często plotą brodę w dwa warkocze 6 6 2 6
albo zatykają jej koniec za pas.
Krasnoludowie ruszają na szlak przygody po pięć- WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
dziesiątce i zwykle nie wracają w pielesze przed dzie- Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
więćdziesiątką. Potem wielu postanawia w całości poświę-
cić się rzemiosłu, w którym jest szczególnie uzdolniony. Wytrzymałość SIŁA + 22
W walce krasnoludowie najchętniej sięgają po topór lub Nadzieja SERCE + 8
miecz, choć mieszkańcy kolonii wysuniętych najbardziej
Obrona ROZUM + 10
na wschód chętnie walczą dwuręcznym oskardem, pier-
wotnie narzędziem górniczym.
UMIEJĘTNOŚCI
RODZIMA KORZYŚĆ — NIEUGIĘT Y Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
Krasnoludowie za nic mają wszelkie ciężary, zwłaszcza nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
wagę zbroi na grzbiecie. i Wzmocnij ją.

Zmniejsz Obciążenie noszonej zbroi i hełmu – CZUJNOŚĆ 0 PRZENIKLIWOŚĆ 0 SZUKANIE 3

ale nie tarczy – o połowę (zaokrąglając w górę). PIEŚNI 1 UPRZEJMOŚĆ 1 ZAGADKI 2
POLOWANIE 0 UZDRAWIANIE 0 REKONESANS 2
Tylko krasnolud Gimli jawnie obnosił krótką stalową kolczugę,
RESPEKT 2 INSPIRACJA 0 PRZEKONYWANIE 0
bo jego plemię lekce sobie waży wszelkie pozory.
RZEMIOSŁO 2 WOJACZKA 1 WIEDZA 1
NAUGRIM ZWINNOŚĆ 1 WĘDRÓWKA 3 SKRADANIE 0
Krasnoludowie odznaczają się wprawdzie ogromną
krzepą, wykształconą przez lata pracy w kopalniach
i kuźniach, ale są wyraźnie niżsi od ludzi. Dlatego też
preferują krótszą broń.

38

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
IMIONA MĘSKIE
Łuki LUB Miecze 2 Ai, Anar, Beli, Bláin, Borin, Burin, Bruni, Farin, Flói,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Frár, Frerin, Frór, Ginar, Gróin, Grór, Hanar, Hepti,
Iari, Lófar, Lóni, Náli, Nár, Niping, Nói, Núr, Nýrád,
W YRÓŻNIKI Ónar, Póri, Regin, Svior, Veig, Vidar.
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Dostojny,
Dumny, Ostrożny, Popędliwy, Przemyślny, Skryty, Srogi, IMIONA KOBIECE
Uparty. Adís, Afrida, Agda, Bersa, Birna, Dagrúna, Dís,
Drífa, Edda, Elina, Fenja, Frida, Geira, Gísla, Hadda,
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA Hóna, Ida, Ilmra, Jóra, Kára, Kóna, Líf, Línhilda,
Wszyscy krasnoludowie władają biegle Wspólną Mową, ale Mára, Mista, Nála, Oda, Óska, Rána, Rinda, Sefa,
pielęgnują też znajomość tajemnego języka swego ludu. Syna, Tóra, Trana, Úlfrúna, Vírúna, Yrra.
Przy urodzeniu otrzymują prawdziwe imiona, ale że nie
wolno wyjawiać ich obcym, na co dzień używają innego
miana, często z języka sąsiadów. Zwyczaj ten trwa od nie-
pamiętnych czasów, tak że wiele imion na dobre zrosło
się z dziećmi Durina i używane jest wyłącznie przez kra-
snoludów. Sławni krasnoludowie otrzymują też przydo-
mki, które upamiętniają ich wielkie czyny albo charakte-
rystyczne cechy (na przykład Thorin Dębowa Tarcza albo
Dáin Żelazna Stopa).

39

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

ludzie z bree
– …o cztery mile stąd zobaczycie przy drodze miasteczko Bree pod wzgórzem
Bree, gdzie drzwi domów otwierają się na zachód.

Mieszkańcy krainy Bree, to jest czterech wiosek położo- POZIOM ŻYCIA — POSPOLIT Y
nych wokół Wzgórza Bree, wywodzą się od pierwszych Kraina Bree jest uboższa niż onegdaj, ale współczesnym
mieszkańców obszaru, który dziś nazywa się Eriadorem mieszkańcom czterech wiosek nie powodzi się ani lepiej,
(czyli Samotnymi Krainami). I choć ledwie garstka prze- ani gorzej niż ich sąsiadom z Shire.
trwała liczne klęski, które spustoszyły krainę, żyją na zie-
miach swych przodków do dziś.
Współcześni ludzie z Bree mieszkają na skrzyżowaniu cechy
pradawnych szlaków. Chociaż przemierza je ledwie uła- Wybierz jeden zestaw Cech albo rzuć kością Sukcesu:
mek liczby niegdysiejszych podróżnych, to i tak nie brak
tu przybyszów z dalekich stron. Wystarczy więc zasiąść RZUT SIŁA SERCE ROZUM
w głównej izbie Gospody, by posłyszeć niezwykłe historie 1 2 5 7
z odległych krain – i może dać się im porwać. 2 3 4 7
3 3 5 6

charakterystyka 4 4 4 6

Większość mieszkańców Bree to szatyni, raczej niewysocy 5 4 5 5

i przysadziści. Mają też pogodne usposobienie – dlatego 6 2 6 6
właśnie w opinii najbliższych sąsiadów, hobbitów z Shire,
uchodzą za daleko mniej dziwacznych niż reszta Dużych WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
Ludzi. Z hobbitami łączy ich jeszcze jedno – również w ich Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
wypadku pozory mogą mylić. Ludzie z Bree wydają się na
pierwszy rzut oka przyjaźni, lecz prości – są jednak bardzo Wytrzymałość SIŁA + 20
niezależni i mądrzy na swój własny sposób. Nadzieja SERCE + 10
Z Bree wywodzi się niewielu poszukiwaczy przy-
Obrona ROZUM + 10
gód. Jeżeli tutejsi w ogóle porzucają dom, robią to, gdy
są pełni młodzieńczego wigoru, wracając pod rodzinny
dach w okolicy czterdziestki. Nie są szczególnie wojow- UMIEJĘTNOŚCI
niczy, a zmuszeni do walki sięgają po prosty oręż, który Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
może się przydać również w gospodarstwie. nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
i Wzmocnij ją.
RODZIMA KORZYŚĆ — RODEM Z BREE
Ponieważ ludzie z Bree żyją na skrzyżowaniu gościńców, CZUJNOŚĆ 1 PRZENIKLIWOŚĆ 2 SZUKANIE 1
mają lepsze relacje z hobbitami, krasnoludami, elfami PIEŚNI 1 UPRZEJMOŚĆ 3 ZAGADKI 2
i innymi mieszkańcami tego świata, niż to na ogół przyjęte.
POLOWANIE 1 UZDRAWIANIE 0 REKONESANS 1
RESPEKT 0 INSPIRACJA 2 PRZEKONYWANIE 2
Każdy człowiek z Bree w Drużynie zwiększa jej
Zażyłość o 1 punkt. RZEMIOSŁO 2 WOJACZKA 0 WIEDZA 0
ZWINNOŚĆ 1 WĘDRÓWKA 1 SKRADANIE 1
Ludzie tutejsi, ciemnowłosi, tędzy, trochę krępej budowy, uspo-
sobienia mieli pogodne i niezależne; nikomu nie podlegali…

40

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
Łuki LUB Włócznie 2 Alfred, Artie, Bill, Bob, Carl, Ed, Fred, Giles, Harry,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Herb, Larry, Nob, Oswald, Percy, Perry, Sid, Tom.
W YRÓŻNIKI
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Cierpliwy,
Dociekliwy, Przaśny, Przemyślny, Szczodry, Uczciwy,
Wierny, Złotousty.
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA
Ludzie z Bree dawno zapomnieli swej dawnej, ojczystej
mowy i na co dzień posługują się Wspólną, z lekkimi lokal-
nymi naleciałościami. Używają imion, które przybyszom
z daleka wydają się bardzo podobne do hobbickich (oczy-
wiście hobbici nie widzą żadnego podobieństwa).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
IMIONA MĘSKIE
IMIONA KOBIECE
Daisy, Emma, Etta, Fay, Ferna, Flora, Gerta, Holly,
Lily, Myrtle, Poppy, Rose, Sage, Tilly, Violet.
NAZWISKA
Appledore, Asterfire, Bellsap, Briarcleave, But-
terbur, Cherryborn, Chesterstout, Droverwind,
Ferny, Foxglow, Goatleaf, Hardybough, Heather-
toes, Hedgedon, Kettlegrass, Lilyhawk, Moss-
burn, Mugworts, Oakstout, Pickthorn, Pollen-
road, Rushlight, Shrubrose, Sweetroot, Thistle-
wool, Wayward.
41
 RO Z D Z I A Ł 3

strażnicy północy
…na dzikich obszarach poza Bree spotykało się tajemniczych wędrowców. Mieszkańcy
Bree nazywali ich Strażnikami i nic nie wiedzieli o ich pochodzeniu.

Strażnicy Północy to dobrze strzegące swych tajemnic ple-
mię dawnych władców, które w ciągu tysiąca lat znacz-
nie straciło na liczebności. Jego członkowie przemierzają
w przebraniu ruiny swego niegdysiejszego królestwa, zwa-
nego Arnorem, potajemnie strzegąc jego dróg i ścieżek.
Mijały kolejne lata, a zadanie Strażników nie zmie-
niło się ani na jotę: dbają ze wszystkich sił, by mieszkańcy
Eriadoru żyli wolni od trosk i strachu. Działają w ukryciu,
trzymają się razem, a ludzie, którym nie raz ocalili życie
i majątek, odpierając złowrogie siły zagrażające spokoj-
nym gospodarstwom – nawet nie znają ich imion.
Podczas Fazy Drużyny (zwyczajnej, nie Zimowej)
odzyskujesz maksymalnie tyle punktów Nadziei,
ile wynosi połowa twojego SERCA (zaokrąglając
w górę).
POZIOM ŻYCIA — OSZCZĘDNY
Strażnicy posiadają wyłącznie rzeczy, które mogą przydać
się na szlaku. Od blasku złota i drogich kamieni wyżej
cenią prostą solidność, która pozwala wyposażeniu bez
szwanku znieść długie podróże i zażarte potyczki.

cechy
charakterystyka Wybierz jeden zestaw Cech albo rzuć kością Sukcesu:
Strażnicy to ostatni pozostający na Północy potomkowie
Dúnedainów, królów między ludźmi, którzy niegdyś przy- RZUT SIŁA SERCE ROZUM
byli do Śródziemia z zamorskiej krainy Westernesse. Gdy 1 7 5 2
nie kryją swych rysów, są rośli i dumni, górując nad więk- 2 7 4 3
szością ludzi. Bywają przy tym często ponurzy i milkliwi,
3 6 5 3
a na ich twarzach gości powaga oraz mądrość właściwa
4 6 4 4
zwykle starcom.
Strażnicy zazwyczaj ruszają na bezdroża w okolicach 5 5 5 4
dwudziestki, ale niejeden zaczął żywot awanturnika nawet 6 6 6 2
wcześniej. Ponieważ są silniejsi i bardziej długowieczni niż
większość ludzi, często przemierzają Eriador aż do pięć- WSPÓŁCZYNNIKI DODATKOWE
dziesiątki. W dzikich ostępach ubierają się w wygodne, Oblicz następujące wartości, wykorzystując Cechy postaci:
choć znoszone stroje – lubią solidne skórzane buty i cięż-
kie płaszcze w barwach zieleni i ciemnej szarości, z głębo- Wytrzymałość SIŁA + 20
kimi kapturami, pod którymi można ukryć hełm. Nadzieja SERCE + 6
Obrona ROZUM + 14
RODZIMA KORZYŚĆ —
KRÓLOWIE WŚRÓD LUDZI
Powiadają, że chwała władców Arnoru dawno zaginęła UMIEJĘTNOŚCI
w pomroce dziejów. A jednak w Strażnikach Północy jest Przepisz poziomy Umiejętności na kartę postaci. Następ-
coś z ludu, który wyrwał Jedyny Pierścień z płonącej dłoni nie wybierz jedną z dwóch podkreślonych Umiejętności
Saurona. i Wzmocnij ją.

Dodaj 1 punkt do wybranej Cechy. CZUJNOŚĆ 2 PRZENIKLIWOŚĆ 0 SZUKANIE 1

PIEŚNI 0 UPRZEJMOŚĆ 0 ZAGADKI 0
Ludzie ci byli piękni z oblicza i postawy, a żyli trzykroć dłużej
POLOWANIE 2 UZDRAWIANIE 2 REKONESANS 2
niż mieszkańcy Śródziemia.
RESPEKT 1 INSPIRACJA 0 PRZEKONYWANIE 0
BRZEMIĘ DÚNEDAINÓW RZEMIOSŁO 0 WOJACZKA 2 WIEDZA 2
Dolą i pradawną tradycją Strażników jest walczyć oręż- ZWINNOŚĆ 2 WĘDRÓWKA 2 SKRADANIE 2
nie z Sauronem i jego sługami. Obowiązek ten sprawia,
że trudniej im zaznać spokoju ducha, kiedy odpoczywają
we własnym domu.

42

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przepisz poniższe Biegłości Bojowe na kartę postaci, doko-
nując wyboru, kiedy trzeba.
IMIONA MĘSKIE
Łuki LUB Miecze 2 Adrahil, Amlaith, Arvegil, Baranor, Belecthor,
Wybrana Biegłość Bojowa 1 Bergil, Celepharn, Cirion, Damrod, Dírhael, Duin-
hir, Egalmoth, Eradan, Findemir, Forlong, Golas-
W YRÓŻNIKI dan, Hallas, Hirluin, Ingold, Iorlas, Malvegil, Ohtar,
Wybierz dwa Wyróżniki z następującej listy: Chyży, Hono- Orodreth, Tarannon, Targon.
rowy, Przebiegły, Rosły, Skryty, Srogi, Śmiały, Uczciwy.
IMIONA KOBIECE
JĘZYKI I T YPOWE IMIONA Anwena, Arbereth, Berúthiel, Baraniela, Calan-
Ojczystym językiem Dúnedainów jest westron, czyli rila, Celenneth, Elnîth, Eraniela, Finduilas, Gilra-
Wspólna Mowa. Niektórzy władają również elfim językiem ena, Gilraeth, Gloredhel, Idril, Ioreth, Ivorwena,
sindarin, którego znajomość przekazywana jest z pokole- Lôrwenda, Lothíriela, Luindîs, Meneloth, Moriela,
nia na pokolenie. Trwa poza tym tradycja nadawania dzie- Morwena, Narieth, Narniela, Orothel, Tarandîs.
ciom imion pochodzących z tej pięknej mowy.

43

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3
powołania
Przyłapywał się niekiedy – zwłaszcza jesienią – na marzeniach o dzikich krajach, a w snach
zwidywały mu się dziwne góry, których nigdy w rzeczywistości nie widział.
To akt wielkiej odwagi: opuścić dom i ruszyć na szlak, czę-
sto wbrew rodzinie i bliskim, zmartwionym taką lekko-
myślnością. Poszukiwacze przygód porzucają wszystko, co
znali i kochali, bo coś popycha ich ku niebezpieczeństwom
szerokiego świata.
Bohaterowie miewają różne motywacje, zawsze jednak
chodzi im o coś ważnego, za co warto krzyżować miecz
z zakrzywionym ostrzem w łapach orka. W Jedynym Pier-
ścieniu powodem, dla którego postać własnowolnie naraża
się na niebezpieczeństwo, jest jej Powołanie.
Wybierając Powołanie decydujesz, jakaż to
potrzeba wypchnęła postać za próg i co spra-
wia, że trwa na szlaku przygody. To nie profesja
ani fach, lecz zbiór ambicji i aspiracji, do których
Bohater próbuje dążyć podczas swoich niebez-
piecznych eskapad.
Bohater może usłyszeć głos jednego z sześciu Powołań:
1. Obrońca strona 44
2. Pogromca strona 44
3. Posłaniec strona 45
4. Poszukiwacz Skarbów strona 45
5. Przywódca strona 45
6. Uczony strona 46
Każdy gracz powinien wybrać Powołanie, które najlepiej
pasuje do koncepcji jego postaci. Pamiętajcie, że istnieje
36 możliwych połączeń Powołania z Rodzimą Kulturą –
a hobbit będący Poszukiwaczem Skarbów wyrusza w drogę
z zupełnie innych pobudek niż niziołek-Uczony. Przy czym
różnica jest jeszcze większa, gdy Poszukiwacz Skarbów jest
krasnoludem albo elfem.
Wszystkie Powołania opisano wedle tego samego
schematu:
♦ WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI . Każde Powołanie
posiada trzy Umiejętności. Podjąwszy decyzję odno-
śnie do Powołania, wybierz i Wzmocnij dwie z nich.
♦ DODATKOW Y W Y RÓŻNIK . Osoby dzielące Powoła-
nie posiadają tę samą niezwykłą właściwość, która
w zasadach gry jest dodatkowym Wyróżnikiem.
♦ ŚCI E Ż K A CI E N I A . Ścieżka Cienia wskazuje los
posiadacza określonego Powołania, gdy ten nie
zdoła oprzeć się wpływowi Cienia.
44
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
obrońca
– Podróżni patrzą na nas wilkiem, chłopi nadają nam szyder-
cze przezwiska.
Nadeszła oto epoka świata, gdy cień każdego roku gęst-
nieje. Poprzysiągłeś, że w ten mroczny czas będziesz bro-
nić bezbronnych. Dlatego często trzymasz się z dala od
zamieszkanych obszarów, by tym lepiej strzec spokoju
prostych ludzi, nieświadomych zagrożeń czyhających za
ich własną miedzą. Niestety, krajanie mają cię za niebez-
piecznego włóczęgę, niewiele lepszego od istot, przed któ-
rymi ich bronisz.
WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: CZUJNOŚĆ ,
PRZENIKLIWOŚĆ , UZDRAWIANIE i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
ŚWIADOMOŚĆ CIENIA
Rozumiesz, że istnieje potajemny związek pomiędzy
wszystkim, co w Śródziemiu niegodziwe, mroczne i strasz-
liwe, i że staje się on z roku na rok mocniejszy. Podobnie
jak wielu Mędrców, wyraźnie dostrzegasz, jak straszne
zagrożenie zawisło nad światem.
ŚCIEŻK A CIENIA: OTCHŁAŃ ROZPACZY
Gdy Cień pragnie zmiękczyć serca swych najzacieklejszych
wrogów, zaraża je zwątpieniem. Walczący z Nieprzyjacie-
lem wiedzą, że jego siły są straszne i niezmierzone, a bez-
bronni ludkowie zbyt naiwni i słabi, by się z nimi mierzyć.
Każdego dnia dręczy cię zatem pytanie: czy walka z Cie-
niem jest skazana na klęskę, a nieustępliwy opór sprowa-
dzi tym straszliwszą zemstę na nieszczęśników, których
usiłujsz ochraniać?
pogromca
– Wojna jest nieuchronna, skoro trzeba bronić życia przed nisz-
czycielem, który wszystkich nas by pożarł;
Uważasz, że skoro Cień powrócił, można uczynić tylko
jedno – stanąć przeciwko jego siłom z bronią w ręku. Pośród
swego ludu słyniesz jako tęgi wojownik, nieustraszony
rębacz, któremu niestraszna bitewna wrzawa. Szlak przy-
gody wiedzie cię tam, gdzie kryją się i czają nieprzyjaciele.

WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: POLOWANIE ,
RESPEKT , ZWINNOŚĆ i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
ZNAJOMOŚĆ WROGA
Znajomość wroga nie jest jednym Wyróżnikiem: musisz
wybrać typ nieprzyjaciela, wobec którego zdolność się sto-
suje, spośród orków, pająków, trollów, wargów, upiorów
lub złych ludzi. Uzyskujesz wiedzę na temat cech szcze-
gólnych, zwyczajów oraz silnych i słabych stron wrogów
rekrutujących się spośród tego rodzaju.
ŚCIEŻK A CIENIA: PRZEKLEŃST WO ZEMST Y
Kto wiedzie żywot wojownika, ten zawsze ma pokusę doby-
cia broni – dosłownie i w przenośni – gdy coś idzie nie
po jego myśli albo kiedy uzna, że jakaś zniewaga splamiła
jego honor. Gdy dusza kogoś takiego stopniowo ulega
wpływom Cienia, staje się coraz gwałtowniejszy i skory
do przemocy.
posłaniec
– Elrond wysyła elfów, którzy nawiążą łączność ze Strażnikami,
a może też z plemieniem Thranduila w Mrocznej Puszczy.
Zdaniem Mędrców zbliża się mroczny czas i jedyna
nadzieja w tym, że wszyscy walczący z Nieprzyjacielem
zdołają się zjednoczyć. Ale Wolne Ludy żyją w rozpro-
szeniu, rozdzielone przez bezkresne pustkowia, nie kon-
taktując się od stuleci. Izolacja rodzi wrogość – dlatego
uważasz, że musisz podróżować do odległych krain, przy-
nosząc wieści i przestrzegając ich mieszkańców przed nad-
ciągającym zagrożeniem.
WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: PIEŚNI ,
UPRZEJMOŚĆ , WĘDRÓWKA i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
ZNAJOMOŚĆ OBYCZAJÓW
Wiesz to i owo o rozmaitych obyczajach, wierzeniach
i przeszłości najróżniejszych wspólnot należących do Wol-
nych Ludów, zapewne wskutek dotychczasowej tułaczki.
Pomaga ci to niezmiernie w kontaktach z nieznajomymi:
zwykle udaje ci się przypomnieć jakąś użyteczną cieka-
wostkę o ich rodzimej kulturze albo wtrącić parę słów
w ojczystym języku.
ŚCIEŻK A CIENIA: ZEW WĘDRÓWKI
Obowiązkiem posłańca jest podróżować daleko – lecz
kto wiecznie pozostaje w drodze, może nigdy nie znaleźć
miejsca, o które zacznie się troszczyć. To prawda, że droga
wiedzie wprzód i wprzód, ale czy dokądś prowadzi?
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
poszukiwacz skarbów
Ponad gór omglony szczyt/Lećmy, zanim wstanie świt,/
By jaskiniom, lochom, grotom/Czarodziejskie wydrzeć złoto!
Dawno przeminęła wielka chwała wielkich królów kra-
snoludów i nieśmiertelnych władców elfów, a ich nie-
gdysiejsze dziedzictwo spoczywa dziś na dnie orkowych
kazamatów. Stosy skradzionego złota i drogich kamieni
przyzywają śmiałków gotowych zmierzyć się ze strzegą-
cymi kosztowności potworami. Pragniesz odzyskać utra-
cone skarby, nawet jeśli trzeba narazić się przy tym na
niewiarygodne niebezpieczeństwo.
WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: REKONESANS ,
SKR ADANIE , SZUK ANIE i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
SZTUKI ZŁODZIEJSKIE
Ten wielce użyteczny talent pozwala opróżniać cudze kie-
szenie, otwierać zamki bez właściwego klucza i ogólnie –
niepostrzeżenie wchodzić w posiadanie czyjejś własności
czy zakradać się cichcem na strzeżone obszary.
ŚCIEŻK A CIENIA: SMOCZA CHOROBA
Śmiałkowie, przemierzający świat w poszukiwaniu zagi-
nionych bogactw, narażają się na odwieczną przypadłość,
która potrafi obrócić stos zaklętego złota w gorzki popiół.
Gdy Cień coraz bardziej wypełnia ich serce, świat zdaje
się kurczyć do rozmiaru ich samych oraz pieczołowicie
strzeżonej własności.
przywódca
Wstał i nagle jakby urósł: w oczach zapalił mu się błysk prze-
nikliwy i władczy.
Gdy świat staje na krawędzi zagłady, ktokolwiek posiada
charyzmę i silną wolę ma obowiązek stanąć na czele
swych ziomków, by nie rozpierzchli się wobec nara-
stającego zagrożenia. Postanowiłeś oddać swój rozum
oraz talenty na użytek społeczności i poprowadzić ją
w godzinie próby. Ale nie chcesz wymuszać posłuchu
strachem ani siłą – pragniesz raczej zasłużyć na zaufa-
nie podwładnych.
WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: INSPIR ACJA ,
PRZEKONYWANIE , WOJACZK A i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
ZDOLNOŚCI PRZY WÓDCZE
Potrafisz kierować działaniami innych, a krajanie natu-
ralnie garną się pod twoją komendę w chwili zagrożenia.
45
 RO Z D Z I A Ł 3

ŚCIEŻK A CIENIA: POKUSA WŁADZY WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI

Postawieni u steru – przez wzgląd na rangę, rodowód lub
bohaterską postawę – mogą niekiedy pomylić dbałość
o własną pozycję z troską o dobro ludu, który winni ochra-
niać. Władza to najstraszliwsza z pokus, która otwiera
serce każdego spragnionego potęgi na złowrogie pod-
szepty Cienia.
uczony
– Nie mówcie przy nim sekretów! Oto hobbit uczony w Staro-
dawnej Mowie!
Twoim zdaniem tylko wiedza zapewnić może poczucie
bezpieczeństwa. Wystarczy spojrzeć na pożółkłą mapę
w dawno zapomnianej księdze, by strach przed nieznanym
przeobraził się w zachwyt i ciekawość świata. Skompono-
wane przed wiekami pieśni po dziś dzień wlewają otuchę
w najbardziej nawet wylęknione serca. Umiłowanie nauki
kieruje każdym twoim krokiem, a wiedza oświetla drogę
przed tobą i wszystkimi, którzy zechcą słuchać twych rad.
Wybierz dwie spośród trzech Umiejętności: RZEMIOSŁO ,
WIEDZA , ZAGADKI i je Wzmocnij.
DODATKOW Y W YRÓŻNIK:
STROFY MĄDROŚCI
Wiele kultur zna rymowane porzekadła, w których prze-
chowała się dawna historia i ocalona od zapomnienia wie-
dza. Uczeni Śródziemia zawdzięczają wiele swojej mądrości
takiej właśnie ludowej poezji.
ŚCIEŻK A CIENIA: POKUSA TAJEMNIC
Dociekliwość i ciekawość świata to cechy godne podziwu,
ale każdą wiedzę można wykorzystać w nikczemny sposób.
Osoby uczone z czasem zaczynają gardzić ignorantami
i głupcami, wśród których się obracają. Tajemnice bywają
niebezpieczne, a żądza ich odkrywania może wypaczyć
nazbyt ciekawskie serce.

dotychczasowe
doświadczenie
– …musieliśmy zarabiać na życie, jak się dało i gdzie się dało, w różnych krajach; często
wiodło nam się tak źle, że pracowaliśmy jako prości kowale albo w kopalniach węgla.

Pora zwiększyć zdolności świeżo stworzonych Bohaterów,

by wskazać czego się nauczyli, nim zajęli się poszukiwa- PRZYKŁAD:
niem przygód! Gracz chce zwiększyć WIEDZĘ z do . Musi
wydać na ten cel wszystkie 10 punktów: 2 by podnieść
Gracz otrzymuje 10 punktów Dotychczasowego Umiejętność z na , 3 na zwiększenie z do
Doświadczenia, za które może podnieść Umie- i kolejne pięć, by zmienić w .
jętności i Biegłości Bojowe swojej postaci. Koszt
zwiększania wypisano w tabelach po prawej –
pierwsza z nich wskazuje, ile należy wydać na
nowy poziom Umiejętności, druga precyzuje ZWIĘKSZANIE UMIEJĘTNOŚCI
koszt doskonalenia Biegłości Bojowej. ZWIĘKSZENIE KOSZT

Z — na 1 punkt
Gracze mogą zwiększać zdolności całkowicie dowolnie,
Z na 2 punkty
póki wystarcza im punktów na wykupienie pożądanego
poziomu. Oczywiście mogą w związku z tym zdobywać Z na 3 punkty
Umiejętności i Biegłości Bojowe, których na razie w ogóle Z na 5 punktów
nie posiadają, albo podnosić tę samą zdolność wielokrot-
nie, płacąc za każdy nowy poziom oddzielnie. Należy ZWIĘKSZANIE BIEGŁOŚCI BOJOWYCH
przy tym pamiętać, że nie można podnieść Umiejętno- ZWIĘKSZENIE KOSZT
ści powyżej czwartego poziomu, a Biegłości Bojowych Z — na 2 punkt
powyżej trzeciego.
Z na 4 punkty
Z na 6 punktów

46

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

początkowe wyposażenie
Biła jedenasta, gdy zasapany dopadł gospody nad Wodą
i stwierdził, że zapomniał chustki do nosa.

Bohaterowie rozpoczynają karierę poszukiwaczy przygód

posiadając wszelkie rzeczy osobiste i elementy rynsztunku,
które uważają za przydatne na szlaku. W zasadach gry Sztylet
całość wyposażenia dzieli się na trzy kategorie: rynsztunek
bojowy, ekwipunek podróżny i pożyteczne przedmioty.

rynsztunek bojowy
Miecz

Poszukiwanie przygód to ciężki kawałek chleba: trzeba

godzinami maszerować wąskimi górskimi szlakami i prze-
prawiać się przez rwące rzeki. Więc kto ma łeb na karku,
oprze się pokusie ruszenia w drogę w najcięższej zbroi Długi miecz
i z największym orężem przy boku. Takie nieporęczne cię-
żary przez większość czasu tylko zawadzają.
Przed rozpoczęciem rozgrywki gracze wybierają broń
i zbroję, której używać będą ich postaci, korzystając z listy Lekka włócznia
rynsztunku na sąsiedniej stronie (dokładniejsze opisy kon-
kretnego oręża znajdziecie w sekcji Rynsztunek, która
zaczyna się na stronie 73).
Ciężka włócznia
Początkujący Bohaterowie mogą wybrać jedną
broń za każdą Biegłość Bojową, którą posia-
dają oraz dowolnie skomponować zbroje, hełmy
i tarcze. Topór

Następnie wybrany oręż, zbroje i tarcze trzeba wpisać na

kartę postaci, pamiętając o następujących kwestiach:

PANCERZ , który zapewnia zbroja notuje się Topór na długim stylisku

oddzielnie od gwarantowanego przez hełm
(ponieważ w wirze walki postać może zrzucić
szyszak, by zmniejszyć Obciążenie i uniknąć
Wyczerpania).
Topór dwuręczny
Tarcze nie oferują dodatkowej ochrony, ale pomagają
Bohaterom uniknąć celnych razów wroga, dlatego pod-
noszą Obronę.

Premię, którą zapewnia tarcza, notuje się

osobno od głównego współczynnika Obrony Oskard
postaci, ponieważ straszliwe ciosy przeciwnika
mogą strzaskać pawęż.

47

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 3

ORĘŻ
BROŃ OBRAŻENIA PRZEBICIE OBCIĄŻENIE BIEGŁOŚĆ BOJOWA UWAGI

Gołe ręce 1 — 0 Bijatyka* W tym rzucanie kamieniami.

Nie można Przełamać Obrony
Sztylet 2 14 0 Bijatyka* —
Pałka 3 12 0 Bijatyka* —
Maczuga 4 14 1 Bijatyka* —
Krótki miecz 3 16 1 Miecze —
Miecz 4 16 2 Miecze —
Długi miecz 5 16 (1r)/18 (2r) 3 Miecze Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach
Lekka włócznia 3 14 2 Włócznie Można rzucać
Włócznia 4 14 (1r)/16 (2r) 3 Włócznie Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach.
Można rzucać
Ciężka włócznia 5 16 4 Włócznie 2-ręczna
Topór 5 18 2 Topory —
Topór na długim 6 18 (1r)/20 (2r) 3 Topory Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach
stylisku
Topór dwuręczny 7 20 4 Topory 2-ręczny
Oskard 7 18 3 Topory 2-ręczny
Łuk 3 14 2 Łuki Broń dystansowa
Długi łuk 4 16 4 Łuki Broń dystansowa
* Broń używająca zasady Bijatyka (patrz strona 67).

Łuk Długi Łuk

ZBROJA
Hełm ZBROJA PANCERZ OBCIĄŻENIE RODZAJ
Skórzana kurta 1k 3 Skórzana
Skórzany kubrak 2k 6 Skórzana
Koszulka kolcza** 3k 9 Kolcza
Pełna kolczuga** 4k 12 Kolcza
Hełm* +1k 4 Osłona głowy

Koszulka kolcza * Można odrzucić w czasie walki, by zmniejszyć Obciążenie.

** Patrz Wymagany Poziom Życia na stronie 100.

TARCZE
TARCZA MODYFIKATOR OBRONY OBCIĄŻENIE

Puklerz +1 2
Tarcza** +2 4
Wielka tarcza** +3 6

** Patrz Wymagany Poziom Życia na stronie 100.

Pełna kolczuga

48

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


Puklerz
Tarcza
ekwipunek podróżny
Na podróżny ekwipunek postaci składa się wszystko, co
potrzebne w czasie wędrówki i co Bohater dźwiga na
grzbiecie w dodatku do broni i zbroi. Zimą to przede
wszystkim ciepłe ubranie: kurtka, obszywana futrem
peleryna, wełniane portki oraz koce. Gdy robi się cieplej,
można zrezygnować z najcięższych elementów wyposaże-
nia na rzecz lżejszego ubrania i płaszcza.
Ekwipunek nie zwiększa Obciążenia i w związku
z tym nie trzeba go szczegółowo opisywać na kar-
cie postaci – chyba że gracz sobie tego życzy.
pożyteczne przedmioty
Pożytecznym przedmiotem jest narzędzie, urządzenie
albo instrument, który pozwala wykonywać lepiej jakieś
konkretne działanie. Może to być zatem młotek, nóż
myśliwski, zwój solidnej liny, latarnia, hubka i krzesiwo
potrzebne do rozpalenia ogniska i tak dalej.
Każdy taki obiekt zapewnia postaci premię w zasadach
gry i czasem umożliwia zrobienie czegoś, co byłoby ina-
czej nieosiągalne: na przykład nie sposób wykopać dołu
w zamarzniętej ziemi, jeżeli nie ma się pod ręką kilofa.
OBCIĄŻENIE
Wybór przedmiotów, które zabiera się na poniewierkę,
to pierwsza próba, przed którą staje przyszły Bohater,
a lekki plecak jest pewną oznaką podróżniczego doświad-
czenia. W języku zasad trudności związane z noszeniem
dobytku – zarówno ciężar, jak niewygodę – mierzy się
z pomocą Obciążenia.
Obciążenie liczy się wyłącznie dla rynsztunku
i Skarbu. Zakładamy, że każdy poszukiwacz przy-
gód może bez słowa skargi nieść rozsądną liczbę
rzeczy osobistych i wyposażenia niezbędnego
w podróży (czyli swego ekwipunku, który skądi-
nąd można też załadować na grzbiet zwierzęcia –
patrz Hobbickie kuce i duże konie, na stronie 50).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
Gracze mogą dowolnie wymyślać pożyteczne przed-
mioty, opisując przy tym powód, dla którego dany obiekt
tak bardzo się przydaje – może wykonano go szczególnie
biegle albo posiada jakieś egzotyczne właściwości. Nie
obawiajcie się przedmiotów, które się zużywają, w rodzaju
flaszki napoju albo słoika maści. W ich wypadku zakłada
się zawsze, że Bohater ma zapas wystarczający na całą Fazę
Przygody.
Pożyteczne przedmioty należy wypisać na karcie
postaci. Aby mogły zapewniać Bohaterowi premię, wiąże
się je z konkretną Umiejętnością, wskazując przy tym
pokrótce główny sposób użycia.
Gdy postać wykonuje test poza Potyczką i używa
Umiejętności, z którą pożyteczny przedmiot
jest związany, a Mistrzyni Wiedzy zgodzi się, że
w danej sytuacji obiekt jest faktycznie pomocny,
Bohater dodaje (1k) do rzutu. Podczas danego
testu można użyć tylko jednego przedmiotu.
Liczba pożytecznych przedmiotów, z którymi Bohater roz-
poczyna grę zależy od jego Poziomu Życia, jak wskazano
w poniższej tabeli.
POŻYTECZNE PRZEDMIOTY
LICZBA
POŻYTECZNYCH
POZIOM ŻYCIA KULTURA PRZEDMIOTÓW
Ubogi — Brak
Oszczędny Elfowie, Strażnicy 1 przedmiot
Pospolity Hobbici, ludzie 2 przedmioty
z Bree
Dostatni Bardingowie, 3 przedmioty
krasnoludowie
Zamożny — 4 przedmioty
i Bogaty
Postać może nieść najwyżej tyle punktów Obciążenia, ile
wynosi jej maksymalna Wytrzymałość. A że obecna war-
tość Wytrzymałości określa, jak bardzo postać jest zmę-
czona, nie należy obładowywać się aż po dopuszczalną
granicę (patrz Wytrzymałość, strona 69).
Obciążenie zapisuje się na karcie postaci i gra-
cze muszą na bieżąco wprowadzać wszelkie
zachodzące w nim zmiany: dodawać albo odej-
mować elementy rynsztunku lub Skarby, jeżeli
tylko postać zacznie nieść więcej albo mniej niż
zazwyczaj, od razu reagując na zmniejszenie lub
zwiększenie brzemienia, które Bohater dźwiga.
49
 RO Z D Z I A Ł 3

PRZYKŁADY POŻYTECZNYCH Podczas Podróży wszyscy Bohaterowie otrzymują

PRZEDMIOTÓW
♦ Nóż do oprawiania królików, szkatułka soli do
gotowania (POLOWANIE )
♦ Zwój liny oraz hak do wspinaczki (ZWINNOŚĆ )
♦ Latarnia z osłoną od wiatru (SZUKANIE )
♦ Cudzoziemski instrument muzyczny (PIEŚNI )
♦ Maść łagodząca ból (UZDRAWIANIE )
♦ Kosztowny strój, kolczyki lub naszyjnik z pereł
(RESPEKT lub UPRZEJMOŚĆ )
♦ Trunek na pokrzepienie (INSPIRACJA )
♦ Kamień słoneczny, by nie zgubić się w drodze
(WĘDRÓWKA )
♦ Dobra fajka, nad którą można porozmyślać
(PRZENIKLIWOŚĆ )
♦ Zestaw szczegółowych map (REKONESANS )
♦ Dłuto do rzeźbienia w kamieniu (RZEMIOSŁO )
pewną liczbę punktów Znużenia – to rezultat
rozmaitych wydarzeń. Na koniec drogi postaci
posiadające wierzchowce zmniejszają sumę zgro-
madzonego Znużenia o wartość Wigoru zwierzę-
cia (patrz zasady Podróży na stronie 108)
Ponadto na grzbiet wiernego kucyka albo konia można
załadować bogactwa, które Bohaterowie zgromadzili pod-
czas danej przygody (patrz Skarby, na stronie 158).
Każde zwierzę juczne może unieść Skarb wart
do 10 punktów Obciążenia.
W końcu zgodził się przyjąć tylko dwie małe skrzynki,
jedną ze złotem, drugą ze srebrem, ważące tak niewiele,
że silny kucyk mógł je udźwignąć.

hobbickie kuce
i duże konie
Drużyna, która chce podróżować komfortowo i bezpiecznie,
może wystarać się o jakąś liczbę kuców albo koni, by na nich
jechać albo transportować bagaże. Liczba i jakość zwierząt,
na które może pozwolić sobie konkretny Bohater, zależy
od jego Poziomu Życia (jak wskazuje poniższa tabela) – na
szczęście kompania może się nimi dzielić.
Kuce są niewielkie, ale mocne: wprawdzie nie masze-
rują szybciej niż piechur, zwłaszcza kiedy dźwigają na
grzbiecie rozmaite ciężary, ale i tak bardzo zmniejszają
Znużenie długą, znojną drogą. Konie są znacznie szyb-
sze (patrz sekcja poświęcona Podróży, od strony 108), ale
na Północy prawie się ich nie spotyka – a nawet jeśli, to
raczej jako zwierzęta juczne i pociągowe niż wierzchowce.
Użyteczność kuców i koni podczas podróżowania zależy
od ich Wigoru.

KUCE I KONIE
POZIOM ŻYCIA RODZAJ I JAKOŚĆ ZWIERZĘCIA WIGOR

Ubogi i Oszczędny Postaci nie stać na zwierzę —

Pospolity Postać ma starego konia albo słabo odżywionego kuca 1
Dostatni Postać ma porządnego wierzchowca 2
Zamożny i Bogaty Postać ma wspaniałego wierzchowca 3

50

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


początkowa nagroda
i przymiot
I wyjął ze skrzynki mieczyk w starej, wytartej skórzanej pochwie.
Poszukiwacza przygód można zwykle rozpoznać z daleka:
niektórzy mają ogorzałe od wiatru oblicza i złachmanione
płaszcze, na twarzach innych pojawia się wyraz ponurej
determinacji, gdy zabierają się za coś trudnego. W zasa-
dach gry nic nie mierzy bohaterstwa lepiej niż dostęp do
specjalnych zdolności i wyjątkowego wyposażenia.
W Jedynym Pierścieniu używa się dwóch współczynni-
ków, które odpowiadają za przyrost potęgi i bohaterskiej
chwały postaci: to MĄDROŚĆ i MĘSTWO . Posiadają warto-
ści od 1 do 6, mierząc stopniowe przeobrażanie początku-
jącego awanturnika w doświadczonego Bohatera.
Początkujące postacie nie dowiodły jeszcze swo-
jej wartości, więc zaczynają posiadając obydwa
współczynniki na 1.
Pośród rozlicznych zastosowań, MĄDROŚĆ i MĘSTWO
zapewniają specjalne zdolności. Moce, które postać otrzy-
muje, zyskując poziomy MĄDROŚCI , to Przymioty, nato-
miast te gwarantowane przez poziomy MĘSTWA nazywają
się Nagrodami.
♦ Przymioty pozwalają Bohaterom używać specjalnych
zdolności ich ludu.
♦ Nagrody pozwalają zwiększyć jakość rynsztunku bojo-
wego postaci.
Na początku gry każdy gracz wybiera 1 Przymiot i 1 Nagrodę
z listy, która znajduje się w Rozdziale 5.
drużyna
– Szukam kogoś, kto by zechciał wziąć udział w przygodzie, to znaczy w wyprawie,
którą właśnie przygotowuję; bardzo trudno kogoś takiego znaleźć.
Każdy poszukiwacz przygód wie, że ciężary najlepiej nie-
sie się w dobrej kompanii. Dlatego między innymi zawią-
zują się Drużyny, grupy Bohaterów, których łączy wspólny
cel – może być nim walka z Nieprzyjacielem, polowanie
na cenną zwierzynę albo przeczesywanie krainy w poszu-
kiwaniu skradzionych bogactw.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
POCZĄTKOWE NAGRODY (STRONA 78)
1. Dopasowana (zbroja, hełm lub tarcza) —
Zmniejsz Obciążenie o 2.
2. Niechybna (broń) — Atak Przełamuje Obronę
przy wyniku 9+.
3. Potężna (broń) — Zwiększ Obrażenia tej broni
o 1.
4. Utwardzona (zbroja lub hełm) — Dodaj +2 do
wyniku rzutu na PANCERZ .
5. Wzmocniona (tarcza) — Zwiększ premię do
Obrony o +1.
6. Zabójcza (broń) — Zwiększ Przebicie tej broni
o 2.
POCZĄTKOWE PRZYMIOTY (STRONA 80)
1. Gibkość — Zwiększ Obronę o 1.
2. Krzepka ręka — Dodaj +1 do obrażeń zada-
wanych Potężnym Ciosem albo +1 do kości
Działania podczas Celnego Ataku.
3. Mistrzostwo — Wybierz dwie Umiejętności
i je Wzmocnij.
4. Odporność — Zwiększ Wytrzymałość o 2.
5. Spokój ducha — Zwiększ Nadzieję o 2.
6. Zaradność — Zmniejsz PT jednej Cechy o 1.
Stworzenie Drużyny może albo zamknąć i podsumo-
wać proces tworzenia postaci, albo nastąpić tuż przed
pierwszą Fazą Przygody. Gracze przedstawiają swoje posta-
cie i omawiają okoliczności, które je połączyły – zwykle
mądrze jest założyć, że grupa trzyma się razem już od jakie-
goś czasu nim doszło do pierwszej sesji. Mistrzyni Wiedzy
pomaga przy tym grającym, podsuwając rady i sugestie.
51
 RO Z D Z I A Ł 3

By stworzyć Drużynę, gracze i Mistrzyni Wiedzy muszą
wykonać następujące czynności:
1. Wybrać Patrona.
2. Wybrać Schronienie.
3. Obliczyć poziom Zażyłości Drużyny.
4. Obdarzyć jednego towarzysza Szczególną Sympatią.
patron
Niektóre Drużyny łączy przypadek – inne zbierają się
celowo. W tym drugim wypadku za spotkanie Bohaterów
może odpowiadać bezpośrednio ktoś spośród Mądrych
i Potężnych mieszkańców Śródziemia – ich Patron.
Patron to osoba o wielkich wpływach, która zaintere-
sowała się tą akurat grupą poszukiwaczy przygód i w toku
gry będzie zapewniać Drużynie dodatkowe powody do
wędrówki, a także wsparcie i mądrą radę. Patroni działają
ramię w ramię z Bohaterami, gdy im to odpowiada, ale
ich ostatecznym celem jest kształtować losy Śródziemia
w nadchodzących latach.
Drużyna zaczyna grę wybierając jednego z wypi-
sanych poniżej Patronów (w toku gry może zdo-
bywać kolejnych).
Przed wyborem Patrona, grupa powinna zapoznać się
z listą i wybrać osobę, której zamierzenia najlepiej pasują
do własnych celów Drużyny. Na przykład: lista Powołań,
które Patron preferuje, to dobra miara tego, czego dana
osoba może oczekiwać od Bohaterów i o jakie usługi
zapewne poprosi w czasie rozgrywki. Po dokonaniu
wyboru należy zapisać imię Patrona na kartach postaci.
Jak widać w tabeli poniżej, każdy Patron zapewnia
premię do Zażyłości, to znaczy zwiększa liczbę punktów
Zażyłości, z których mogą korzystać członkowie Drużyny.
Gwarantuje też jakąś zdolność, często wymagającą wyda-
wania Zażyłości właśnie (patrz Zażyłość, strona 54).
Bohaterowie mogą pomówić ze swoim Patronem
zawsze, kiedy spędzają Fazę Drużyny w miejscu, w któ-
rym on przebywa, i wybiorą przedsięwzięcie Rozmowa
z Patronem (patrz strona 121).

POCZĄTKOWI PATRONI
PREFEROWANE PUNKTY
PATRON POWOŁANIA ZAŻYŁOŚCI DODATKOWA KORZYŚĆ ZAMIARY

Balin, syn Fundina Przywódca, Pogromca +1 Wydaj punkt Zażyłości, by Wzmoc- Odbijać utracone
nić test podczas Potyczki. twierdze, zwalczać
wrogich wodzów itd.
Bilbo Baggins Poszukiwacz Skarbów, +2 Zwiększ Zażyłość o +1, kiedy Odkrywać utraconą
Uczony w Fazie Drużyny odwiedzasz Bilba wiedzę i zaginione
z pomocą przedsięwzięcia Roz- skarby.
mowa z Patronem.
Círdan Budowniczy Posłaniec, Uczony +1 Wydaj punkt Zażyłości, by ponow- Budzić nadzieję,
Okrętów nie rzucić kośćmi w teście. Gdy ocalić pradawną
wybierasz przedsięwzięcie Roz- mądrość.
mowa z Patronem, poznajesz
pogłoskę.
Gandalf Szary Posłaniec, Przywódca +2 Wydaj punkt Zażyłości, by Wzmoc- Ostrzegać Wolne
nić rzut w czasie Próby Cienia. Ludy, popychać je do
działania.
Gilraena, córka Pogromca, Obrońca 0 Zdarzenia w Podróży przez dawne Zwalczać Nieprzyja-
Dírhaela królestwo Arnoru rozgrywa się, jak- ciela, bronić słabych.
byście byli w Spokojnej Krainie.
Gdy wybierasz przedsięwzięcie
Rozmowa z Patronem, poznajesz
pogłoskę.
Tom Bombadil Obrońca, Poszukiwacz +2 Wydaj całą Zażyłość, by wezwać Chronić krainę,
i Złota Jagoda Skarbów Toma lub Złotą Jagodę na pomoc odkrywać i chronić to,
w dowolnym miejscu ich dziedziny. co pogrzebano.

52

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


schronienie
Schronienie Drużyny to miejsce, w którym Bohaterowie
spokojnie planują swoje eskapady i do którego mogą się
bezpiecznie wycofać, by uzupełnić nadwątlone siły w cza-
sie Fazy Drużyny. Zapewne to tam grupa spotkała się po
raz pierwszy.
W Eriadorze w roli początkowego schronienia
idealnie sprawdzi się miasteczko Bree, położone
w miejscu, gdzie Gościniec Wschodni przecina
się z Północnym. Każdy, kto wędruje przez tę
okolicę, zatrzymuje się Pod Rozbrykanym Kucy-
kiem, by w spokoju i wygodzie wypalić fajkę
(więcej informacji o Bree i tamtejszej gospodzie
znajdziecie w Rozdziale 9).
W miarę, jak Drużyna będzie poznawać Eriador, zawę-
druje w miejsca, które również nadają się na schronienia.
W ten sposób zwiększy liczbę bezpiecznych przystani – na
przykład, kolejnym schronieniem Drużyny może stać się
miasto Tharbad albo nawet Rivendell.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
Gospoda jednak stała tu nadal, a jej właściciel był ważną
osobistością. W jego domu spotykali się wszyscy próżniacy,
gaduły, wścibscy spośród małych i dużych mieszkańców
czterech osiedli; tutaj też zatrzymywali się Strażnicy oraz
inni wędrowcy czy podróżni (przeważnie krasnoludowie),
którzy się jeszcze kręcili po Wschodnim Gościńcu, idąc
w stronę gór lub stamtąd powracając.
DŁUGO TEŻ BŁĄDZIŁEM PO
ZAPOMNIANYCH ŚCIEŻKACH
Dobrym sposobem na wprowadzenie nowego
Bohatera jest przedstawienie historii jego podróży
do miejsca, w którym zawiązała się Drużyna. Taka
opowieść może dać pozostałym graczom pojęcie
skąd postać pochodzi, dlaczego opuściła dom oraz
jakie ma zdolności i aspiracje.
53
 RO Z D Z I A Ł 3
zażyłość
Grupa prawdziwych Bohaterów to nie kompania najem-
ników, których połączyła konieczność albo perspektywa
zarobku. U postaw Drużyny leży wspólnota wartości oraz
wzajemny szacunek. W zasadach gry miarą zaufania i sym-
patii jest Zażyłość.
54
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Zażyłość wyrażona jest liczbą – to wielkość puli punk-
tów Zażyłości, z których Bohaterowie korzystają wspólnie,
by odzyskiwać nadwątloną wiarę w powodzenie:
Gdy Bohaterowie odpoczywają podczas Fazy
Przygody, mogą wydawać punkty Zażyłości, by
odzyskiwać Nadzieję (patrz strona 71).
Ponadto Zażyłości można używać do wywoływania spe-
cjalnych efektów, które zapewnia opieka Patrona Drużyny
(patrz Początkowi Patroni, strona 52).

Początkowa wartość Zażyłości równa jest liczbie
Bohaterów formujących Drużynę. Zwiększyć ją
mogą niektóre Przymioty i Rodzime Korzyści
oraz premia zapewniana przez Patrona.
Po obliczeniu Zażyłości każdy gracz notuje jej wartość na
swojej karcie postaci. Kiedy grupa wyda punkt Zażyłości,
wszyscy muszą odnotować ten fakt na swoich kartach, sto-
sownie zmniejszając obecny jej poziom.
Po wydaniu ostatniego punktu Drużyna nie
może dalej korzystać z Zażyłości. Na szczęście
pula odnawia się całkowicie po zakończeniu każ-
dej sesji gry.
Ponieważ pula Zażyłości należy do całej Drużyny, nie
można jej wydawać bez jednomyślnej zgody wszystkich
Bohaterów.
szczegól na sympatia
Poziom Zażyłości Drużyny mierzy lojalność, którą darzą
się wszyscy jej członkowie. Ale niektórzy Bohaterowie
czują szczególną więź z konkretnym towarzyszem lub
towarzyszką. Taki związek może wynikać z szacunku
i podziwu dla osoby szlachetniejszej i mędrszej, starej
przyjaźni sięgającej czasów dzieciństwa, poczucia wspól-
noty z krajanem, miłości wobec członka rodziny, a nawet
litości dla osoby słabszej, która z trudem znosi niewygody
życia na szlaku.
doświadczenie
Ale świadomość, że zabił olbrzymiego pająka i że zrobił to zupełnie sam, w ciemnościach, bez pomocy
czarodzieja, krasnoludów czy kogokolwiek w świecie — jakoś dodała panu Bagginsowi otuchy.
W toku gry w Jedyny Pierścień postacie ulegają przeobraże-
niu. W miarę przezwyciężania przeszkód, jakie los posta-
wił na ich drodze, i realizacji celów, które poprzysięgli
wykonać, Bohaterowie dojrzewają i zmieniają się, zupełnie
jak ludzie w prawdziwym życiu.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D
Każdy Bohater może wskazać innego członka
Drużyny, do którego czuje Szczególną Sympatię
(zarówno podczas tworzenia postaci, jak później,
w dowolnym momencie rozgrywki).
Wybrać można dowolnego innego Bohatera, nawet osobę,
która pała Szczególną Sympatią do kogoś innego. Więź nie
musi być obustronna: osoba wybrana przez towarzysza
może czuć silny związek z dowolnym innym członkiem
Drużyny (poza sobą, rzecz jasna). W zasadach gry, Bohate-
rowie są szczególnie skuteczni, gdy pomagają kompanom
z którymi łączy ich taka więź:
Bohater wspierający postać, do której odczuwa
Szczególną Sympatię, powoduje, że ta dodaje (2k),
a nie (1k) do testu.
Ale tak wielka troska o przyjaciela ma swoją cenę:
Bohater otrzymuje 1 punkt Cienia zawsze, kiedy
postać, którą darzy Szczególną Sympatią otrzy-
muje Ranę, doznaje ataku szaleństwa albo
w inny sposób odnosi poważną szkodę (przy-
rostowi nie można zapobiec z pomocą Próby
Cienia – patrz strona 137).
PRZYKŁAD:
Z przykładu wsparcia na stronie 21 wiemy, że oto hob-
bitka-włamywaczka otrzymuje wsparcie od swego towa-
rzysza Bardinga, mierząc się z zamkiem w krasnoludz-
kich drzwiach. Dzięki wsparciu Bohaterka otrzymała
dodatkową kość do testu. Gdyby Barding czuł do hob-
bitki Szczególną Sympatię, ta mogłaby dodać (2k) a nie
(1k) do puli.
Dlatego właśnie postaci otrzymują na koniec
każdej sesji oraz na końcu Fazy Przygody spe-
cjalne punkty. Mogą je wydawać w czasie Fazy
Drużyny, by zwiększyć swoje zdolności albo pozy-
skać nowe.
55
 RO Z D Z I A Ł 3
Doświadczenie dzieli się na dwa rodzaje: punkty Umie-
jętności, za które kupować można nowe poziomy Umie-
jętności, oraz punkty Przygody, służące do zwiększania
Biegłości Bojowych oraz MĄDROŚCI i MĘSTWA .
punkty umiejętności
Zarabianie i wydawanie punktów Umiejętności reprezen-
tuje zdolność poszukiwaczy przygód do wyciągania wnio-
sków z trudnych doświadczeń oraz do ciągłego doskonale-
nia. Gracze otrzymują je wedle następującej reguły:
Wszyscy gracze otrzymują po 3 punkty Umiejęt-
ności na koniec każdej sesji, w której wzięli udział.
Ponadto podczas Zimowej Fazy Drużyny każdy gracz
dostaje tyle dodatkowych punktów Umiejętności, ile
wynosi ROZUM jego postaci (patrz strona 120).
następne pokolenia
Nie nawiązał jednak z nikim serdeczniejszej przyjaźni, póki nie zaczęli dorastać
młodsi krewniacy. Najstarszy spośród nich, młody Frodo Baggins, był ulubieńcem Bilba.
Kariera poszukiwacza przygód może zakończyć się na
wiele sposobów. Bohaterowie giną w walce ze sługami
Władcy Ciemności albo ostatecznie uginają się pod
brzemieniem Cienia. Czasem, jeżeli dopisze im szczęście,
dobrowolnie rezygnują z niebezpieczeństw życia na szlaku,
wracają do domów i resztę życia przepędzają w otoczeniu
kochającej rodziny.
Ale walka przeciw potędze Cienia nie kończy się nigdy,
więc nim Bohaterowie zdecydują się zawiesić miecz na
kołku powinni zadbać, by ktoś zajął ich miejsce – inaczej
ich dziedzictwo przepadnie.
zmierzch kariery
Poszukiwanie przygód to ciężki kawałek chleba dla
członka każdej kultury. Chociaż krasnoludowie i elfowie
żyją znacznie dłużej niż hobbici (nie wspominając nawet
o ludziach), wcale nie radzą sobie lepiej w walce z potęgą
Cienia. Dlatego tak rzadko spotkać można awanturnika,
który spędził na szlaku więcej niż dwie dekady.
Bohaterowie zapewne osiągną doskonałość
w mniej więcej 10 lat czasu gry – to znaczy, uzy-
skają poziom 5+ MĄDROŚCI i MĘSTWA oraz
porównywalnie wysokie Biegłości Bojowe.
56
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
PRZYKŁAD:
Ostatnia Faza Przygód, w której brał udział hobbit
Folko, zajęła 3 sesje gry, a więc Bohater zdobył 9 punk-
tów Umiejętności. Gdy następnie przychodzą Gody,
niziołek otrzymuje jeszcze 6 punktów, bo tyle wynosi
jego ROZUM .
punkty przygody
Nagroda w punktach Przygody mierzy natomiast poczu-
cie satysfakcji z dobrze wykonanej pracy, wiarę we własne
siły i zdolności bojowe oraz rosnący szacunek, na który
Bohaterowie w pocie czoła zapracowali. Otrzymuje się je
wedle następującej zasady:
Wszyscy gracze otrzymują po 3 punkty Przygody
na koniec każdej sesji, w której wzięli udział.
Ale trzeba nie lada szczęściarza, by wędrować po pustko-
wiach tak długo i nie postradać życia albo zdrowych zmy-
słów. Bohater, któremu się to udało, powinien poważnie
pomyśleć o odejściu. Nim to zrobi, może wskazać następcę
i przekazać mu, czego sam się nauczył. W ten sposób dzie-
dzictwo postaci nie przepadnie, gdy dobrze wymierzony
cios wroga zakończy na dobre jej karierę, albo dusza ugnie
się ostatecznie pod ciężarem smutku i żalu.
KSZTAŁCENIE DZIEDZICA
Wskazanie i wychowanie dziedzica to jedyny sposób, by
kontynuować grę osobą związaną ze swoim obecnym
Bohaterem, kiedy ten zginie lub powróci do domu. Gracz,
który tego zaniedba, będzie musiał stworzyć całkowicie
nową, niepowiązaną z poprzednią postać, kiedy przestanie
grać dotychczasową (przy użyciu zwykłych zasad).
Następcą Bohatera może być ktokolwiek: siostra lub
brat, syn albo córka, bliski czy daleki kuzyn gotów pójść
w ślady żądnego przygód krewniaka. Nie musi nawet być
z nim spokrewniony – postaci nieposiadające rodziny
mogą wybrać swego dziedzica spośród przyjaciół lub
podopiecznych.
 P O S Z U K I WAC Z E P R Z YG Ó D

By wskazać następcę, gracz musi wybrać przed-
sięwzięcie Kształcenie Dziedzica podczas Zimo-
wej Fazy Drużyny (patrz strona 120). Następnie
wydaje do 5 punktów Skarbu i analogiczną liczbę
punktów Przygody, tworząc rezerwę Dotychcza-
sowego Doświadczenia nowej postaci: za każdy
wydany punkt Przygody, wzrasta ona o 1.
Gdy następca przejmuje Sławny Oręż lub Zbroję, ich
pierwsza właściwość jest aktywna. Kolejne można „prze-
budzić” w sposób opisany na stronie 78, kiedy tylko nowy
Bohater zwiększy MĘSTWO . Moce Niezwykłego i Cudow-
nego Przedmiotu ujawniają się w momencie przekazania
go dziedzicowi.

Gdy postać wybiera przedsięwzięcie Kształcenie Dziedzica

po raz pierwszy, wskazuje swojego następcę i zapisuje jego
imię na karcie postaci. Kiedy już go posiada, gracz może DŁUGOŚĆ SESJI A TEMPO ROZWOJU
ponownie wybrać to przedsięwzięcie, po raz kolejny wyda- Zakładamy, że przeciętna sesja gry trwa mniej wię-
jąc do 5 punktów Skarbu oraz Przygody i zwiększyć w ten cej trzy godziny czasu rzeczywistego.
sposób rezerwę.
Nowy Bohater jest gotów, by przejąć obowiązki Jeżeli potrzebujecie dokładniejszej
starego, kiedy uzbiera 10 punktów Dotychczasowego metody nagradzania doświadczeniem,
Doświadczenia. Oczywiście stara postać nie musi jeszcze załóżcie zatem, że Bohaterowie uzyskują
wycofywać się z aktywnego życia (ani ginąć!) – może 1 punkt Umiejętności i 1 punkt Przygody
wciąż poszukiwać przygód i dalej Kształcić Dziedzica, za każdą godzinę rozgrywki.
aż przekaże mu maksymalnie 20 punktów Dotychcza-
sowego Doświadczenia. Oczywiście takie tempo rozwoju jest dość zgrub-
nym przybliżeniem i możecie je modyfikować,
PRZEK AZANIE DZIEDZICT WA by lepiej pasowało do waszego stylu gry. Jeżeli
Kiedy nadejdzie wreszcie czas, by stary Bohater zaznał zwykliście mieścić w godzinie gry więcej akcji niż
odpoczynku, gracz może wprowadzić do gry jego następcę inni – na przykład rozgrywacie w jeden wieczór
za pomocą zwykłych reguł tworzenia postaci, z następu- przygodę, która zaplanowana jest na dwie lub trzy
jącymi zmianami: sesje – możecie przyspieszyć tempo zdobywania
♦ Gracz wybiera jedną Wzmocnioną Umiejętność doświadczenia i przyznawać za każdą godzinę 1,5
swojej starej postaci jako rodzinne dziedzictwo. punktu, albo i więcej.
Następca Wzmacnia tę Umiejętność za darmo,
w dodatku do pozostałych.
♦ Początkowy Poziom Życia dziedzica jest równy Pozio-
mowi Życia poprzednika (a nie Rodzimej Kultury).
♦ Zamiast zwykłych 10 punktów Dotychczasowego
Doświadczenia, z pomocą którego powstająca postać
zwiększa Umiejętności i Biegłości Bojowe, następca
dostaje ich tyle, ile jego poprzednik zgromadził
w rezerwie. Punkty wydaje zgodnie z cennikiem ze
strony 46. Wciąż nie może podnieść Umiejętności
powyżej czwartego poziomu, a Biegłości Bojowych
powyżej trzeciego.

I wreszcie, jeżeli rezerwa Dotychczasowego Doświadcze-

nia przeznaczonego dla powstającego następcy wynosi 15
i więcej, ten otrzymuje Dziedzictwo: jeden z przedmio-
tów, stanowiących własność poprzednika. Dotychczasowe
Doświadczenie równe 20 pozwala przekazać dwa Dzie-
dziczne przedmioty.

Dziedzictwem musi być obiekt wzmocniony

za pomocą Nagród, Niezwykły albo Cudowny
Przedmiot, czy też Sławny Oręż lub Zbroja.

57

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 4

WSPÓłCZYNNIKI
– Skoro jednak zostałeś wybrany, musisz dać z siebie
tyle siły, serca i rozumu, na ile cię stać.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 4
ohaterstwo objawia się w działaniu, gdy
przewagi i słabości postaci wystawione
zostają na próbę. A że poszukiwacze przygód
to nader różnorodna gromada, o bardzo
rozmaitych zdolnościach i wiedzy – różnią
umiejętności
– Na pustkowiu można znaleźć pożywienie – odparł Obieżyświat. – Jagody,
korzenie, zioła. W razie potrzeby umiem też coś upolować.
W Jedynym Pierścieniu prawie każdą akcję rozstrzyga
się z pomocą Umiejętności. Używa się ich, gdy Boha-
ter błąka się na pustkowiach szukając drogi do domu
(WĘDRÓWKA ), umyka co sił przed niebezpieczeństwem
(ZWINNOŚĆ ) albo uważnie wsłuchuje się w słowa mówcy
i waży je w sercu (PRZENIKLIWOŚĆ ). Wysokość Umiejęt-
ności mierzy, na co Bohaterowie mogą się poważyć i jak
biegli są w rozmaitych przedsięwzięciach.
Podczas testu Umiejętności gracz rzuca jedną
kością Działania i tyloma kostkami Sukcesu, ile
poziomów w tej Umiejętności posiada jego Boha-
ter – lub tylko kością Działania, jeżeli postać
jest zupełnym amatorem (poziom 0). By akcja
się udała, musi wyrzucić w sumie tyle samo
lub więcej, niż wynosi PT Cechy, z którą dana
Umiejętność jest związana.
WZMOCNIONE UMIEJĘTNOŚCI
Część Umiejętności postaci ulega Wzmocnieniu – fakt ten
oznacza się na karcie postaci, zakreślając pole na lewo od
nazwy. Używanie takich Umiejętności przychodzi Boha-
terowi ze szczególną łatwością.
Wszystkie testy wykonywane przy użyciu Wzmoc-
nionej Umiejętności są Wzmocnione. To jest, gracz
rzuca dwiema kostkami Działania i wybiera lep-
szy rezultat.
60
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
się też sposobem przezwyciężania napotkanych trud-
ności. Jedni liczą na siłę swych mięśni, inni odznaczają
się odpornością oraz siłą woli niezbędną, by wytrwać
w zamiarze, trzeci wreszcie używają przenikliwego
rozumu, by znaleźć wyjście z każdej sytuacji.
kategorie umiejętności
Każda Umiejętność należy do jednej z trzech kategorii,
z której wynika PT Cechy stosowany w czasie jej testów.
By łatwiej było rzecz spamiętać, na karcie postaci Umie-
jętności podzielone są na trzy kolumny – każda znajduje
się pod odpowiednią Cechą.
UMIEJĘTNOŚCI SIŁY
Umiejętności tej kategorii wiążą się wprost ze sprawno-
ścią fizyczną Bohaterów. Poszukiwacz przygód o wysokiej
SILE odznacza się zapewne budzącą poważanie posturą
(RESPEKT ), ma czysty i mocny głos (PIEŚNI ), jest gibki
i wysportowany (ZWINNOŚĆ ), nie zawodzą go oczy ni uszy
(CZUJNOŚĆ , POLOWANIE ), a jego pewne i zwinne dłonie
rwą się do precyzyjnej pracy (RZEMIOSŁO ).
Testy Umiejętności SIŁY wykonuje się przy uży-
ciu PT SIŁY Bohatera.
UMIEJĘTNOŚCI SERCA
Umiejętności należące do tej kategorii wykorzystują
przede wszystkim siłę ducha Bohatera. Osoba, która
odznacza się wysokim SERCEM , nadaje się na uwielbia-
nego przywódcę (INSPIR ACJA , WOJACZK A ) albo peł-
nego energii przewodnika (WĘDRÓWKA ), potrafi okazać
doskonałe maniery (UPRZEJMOŚĆ ), zrozumieć, co czai
się na dnie czyjegoś serca (PRZENIKLIWOŚĆ ) oraz pojąć
cudzy ból, co pomaga ulżyć w cierpieniu (UZDRAWIANIE ).
Testy Umiejętności SERCA wykonuje się przy uży-
ciu PT SERCA Bohatera.
 WSPÓŁCZYNNIKI

UMIEJĘTNOŚCI ROZUMU lista umiejętności

Ostatnia kategoria Umiejętności wiąże się z błyskotliwo- 18 dostępnych w grze Umiejętności odpowiada wspólnie
ścią i roztropnością Bohatera. Posiadacz niebagatelnego za bardzo szeroki wachlarz czynności oraz wiedzy. Stąd
ROZUMU szybko nauczy się, jak sprytnie i skutecznie Gracze i Mistrzyni Wiedzy powinni z łatwością określić,
przedstawiać swoje racje (PRZEKONYWANIE ), zrozumie która Umiejętność przyda się w określonej sytuacji.
sztuki złodziejskie (SKRADANIE ) i wyczyta wiele z otocze- Poniżej opisujemy wszystkie Umiejętności w porządku
nia (SZUKANIE , REKONESANS ) – a to wszystko nie zanie- alfabetycznym. Krótkie objaśnienia pomogą wam zrozu-
dbując pilnych studiów (ZAGADKI , WIEDZA ). mieć, jakiego rodzaju działania wykonać można z użyciem
każdej z nich.
Testy Umiejętności ROZUMU wykonuje się przy
użyciu PT ROZUMU Bohatera. CZUJNOŚĆ
Ta Umiejętność mierzy, jak szybko Bohater potrafi reago-
LISTA UMIEJĘTNOŚCI wać i czy dostrzega, że w okolicy dzieje się coś niespodzie-
KATEGORIA GRUPA wanego, niezwykłego albo potajemnego. Wysoki poziom
Siła Serce Rozum
oznacza, że postać ma czułe zmysły i potrafi właściwie
zrozumieć rzeczy, które widzi i słyszy – nic dziwnego,
CZUJNOŚĆ PRZENIKLIWOŚĆ SZUKANIE Obserwacja
że Bohater wyszkolony w tej Umiejętności świetnie nadaje
PIEŚNI UPRZEJMOŚĆ ZAGADKI Obyczaje się na wartownika.
POLOWANIE UZDRAWIANIE REKONESANS Przetrwanie
RESPEKT INSPIRACJA PRZEKONYWANIE Osobowość Frodo dostrzegł ciemną sylwetkę, która przemknęła na tle
jaśniejszej plamy między dwoma drzewami i zatrzymała
RZEMIOSŁO WOJACZKA WIEDZA Profesja
się nagle.
ZWINNOŚĆ WĘDRÓWKA SKRADANIE Ruchliwość

GRUPY UMIEJĘTNOŚCI
18 Umiejętności daje się również pogrupować w 6 grup,
z których każda liczy 3 Umiejętności związane z określo-
nym rodzajem aktywności. Używajcie ich jako pomocy,
gdy musicie zdecydować jaka konkretnie Umiejętność
może przysłużyć się w danej sytuacji.
♦ Obserwacja (CZUJNOŚĆ , PRZENIKLIWOŚĆ , SZUKA-
NIE ). Trudno przecenić zdolność dostrzegania waż-
nych szczegółów – Obserwacja pozwala usłyszeć trzask
gałązki pod butem czającego się w zasadzce wroga,
zauważyć błysk w oku kłamcy i szczelinę w murze, kry-
jącą tajemne wejście.
♦ Obyczaje ( P I E Ś N I , U P R Z E J M O Ś Ć , Z AGA D K I ).
Choć prości ludzie uważają niekiedy poszukiwaczy
przygód za nieokrzesanych brutali, życie Bohatera
może czasem zależeć od odpowiednio dobranych
słów, tekstu prastarej pieśni albo właściwej odpowie-
dzi. To zacna rzecz, doskonalić się w tej mierze!
♦ Przetrwanie (POLOWANIE , UZDRAWIANIE , REKONE-
SANS ). Posiadacz tych trzech wielce przydatnych Umie-
jętności jest nieocenionym członkiem każdej drużyny
poszukiwaczy przygód.
♦ Osobowość (RESPEKT , INSPIRACJA , PRZEKONYWA-
NIE ). Osobowość postaci objawia się we wrażeniu, jakie
wywiera na innych, zdolności porywania ich za sobą
i wpływania na cudzy osąd. Wysoki poziom tych Umie-
jętności to pewny znak dobrego przywódcy.
♦ Profesja ( RZEMIOSŁO , WOJACZKA , WIEDZA ).
Niejeden przyszły poszukiwacz przygód żył sobie
przez lata spokojnie i zwyczajnie: uczył się fachu,
bronił swoich bliskich i powoli poznawał mądrość
swego ludu.
♦ Ruchliwość (ZWINNOŚĆ , WĘDRÓWKA , SKRADANIE ).
Prawdziwy poszukiwacz przygód potrafi pokonywać
wielkie odległości, nawet gdy na drodze piętrzą się
przeszkody albo trzeba poruszać się bezszelestnie.

61

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 4
INSPIR ACJA
Bohaterowie używają INSPIRACJI , by wzbudzić emocje
słuchaczy i w rezultacie skłonić ich do jakiegoś działania.
Rzecz osiąga się świecąc przykładem, charyzmą i osobi-
stym zaangażowaniem, a nie za pomocą chytrze dobra-
nych słów (za to odpowiada PRZEKONYWANIE ). Wpraw-
dzie INSPIRACJA sprawdza się wobec pojedynczych osób,
ale szczególnie dobrze działa na grupy – posiadacze wyso-
kiego poziomu tej Umiejętności to skuteczni, pełni pasji
mówcy oraz ukochani przez podwładnych przywódcy.
Udany test INSPIRACJI wywołuje u innych określone
uczucia, o ile nie są sprzeczne z ich obecnym nastawie-
niem. Wyższe stopnie sukcesu pozwalają porwać za sobą
początkowo zupełnie obojętny tłum albo zmienić rywala
w sojusznika.
…wrócił na mury, obszedł je w krąg, dodając ducha wojowni-
kom i wspierając obrońców…
PIEŚNI
Każda istota zamieszkująca Śródziemie ceni muzykę –
śpiewają hobbici i ludzie, elfowie i krasnoludowie, nawet
gobliny, a może i – któż to wie – orkowie. Podniosłe bal-
lady przechowują pamięć wielkich czynów i straszliwych
nieszczęść, a wesołe śpiewki budzą śmiech i przynoszą
ukojenie skołatanym sercom.
Tej Umiejętności używa się, by recytować poezję,
śpiewać i grać na instrumentach powszechnych w kultu-
rze postaci. Może też posłużyć do nauki nowych pieśni,
a nawet układania własnych.
Gdy tak śpiewali, Bilbo poczuł, że budzi się w nim miłość do
pięknych rzeczy, które powstają dzięki pracy rąk, zręczności
i czarom, namiętna i zazdrosna miłość, najgorętsza pożądli-
wość serc krasnoludzkich.
POLOWANIE
Ta fundamentalna Umiejętność rozpowszechniona jest
szeroko wśród wszystkich ludów Śródziemia: jej posiada-
cze potrafią odnaleźć zwierzynę idąc jej śladem i rozpo-
znać zwierzę po kształcie tropów. POLOWANIE pozwala
też zastawiać pułapki oraz szkolić psy i ptaki używane
w czasie łowów.
W niebezpiecznych regionach Śródziemia dobry
myśliwy wie, jak zapolować na bardziej niebezpieczną
zwierzynę – orków, pająki czy wargów – i samemu nie
paść jej łupem.
Najbardziej lubią skraj puszczy, stąd bowiem mogą niekiedy
wymykać się na łowy lub robić wycieczki na otwarte tereny
przy świetle księżyca i gwiazd…
62
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
PRZEKONY WANIE
Dzięki tej Umiejętności Bohater potrafi przekonująco
przedstawić swoje rozumowanie i skłonić innych, by dzia-
łali wedle jego planu. Z jej pomocą można wpływać na
decyzje niewielkich grup, ale tylko w odpowiedniej sytu-
acji, na przykład w czasie oficjalnej narady. Sam akt PRZE-
KONYWANIA jest wprawdzie dłuższy niż użycie innych
Umiejętności Osobowości, ale ma najtrwalsze efekty.
Wysokie PRZEKONYWANIE oznacza niecodzienną
elokwencję, talent oratorski i umiejętność jego wyko-
rzystywania tak, by trafić do słuchaczy. To Umiejętność
wspólna dla mędrców, królewskich doradców oraz emisa-
riuszy. Udany test PRZEKONYWANIA pozwala udowodnić
rozmówcom, że ich dotychczasowe stanowisko jest błędne.
Wyższe rodzaje sukcesu przedstawiają pomysł Bohatera
jako iście opatrznościowy i mogą nawet zmienić słuchaczy
w jego żarliwych zwolenników.
Aragorn zaśmiał się. – Każdy ma jakiś skarb, który zanadto
miłuje, by go powierzyć w cudze ręce. Czy każecie starcowi
wyzbyć się jedynej podpory? Pozwólcie nam wreszcie wejść.
PRZENIKLIWOŚĆ
PRZENIKLIWOŚĆ to zdolność rozumienia, co czai się za
fasadą ludzkich zachowań, przenikania ukrytych myśli
i przekonań. Nie pozwala wprawdzie bezbłędnie rozpozna-
wać wprawnego kłamstwa, odsłania jednak dość, by Boha-
ter spróbował odgadnąć prawdziwe intencje rozmówcy.
Postaci o wysokiej PRZENIKLIWOŚCI uchodzą często za
rozsądne i wnikliwe, a ich rady ceni się wysoko.
Udany test PRZENIKLIWOŚCI zapewnia Bohaterowi
trafne, ale częściowe wnioski o obserwowanej osobie. Wyż-
sze poziomy sukcesu ujawniają kolejne szczegóły na temat
jej stanu ducha. Tę Umiejętność testuje się również, kiedy
rozmówca próbuje postać do czegoś skłonić.
– Są w twoim umyśle zatrzaśnięte drzwi i zamknięte okna, a za
nimi ciemne komory – rzekł Faramir. – Powiedziałeś jednak,
jak sądzę, prawdę.
REKONESANS
Ta umiejętność jest nieoceniona, gdy Drużyna wędruje
przez nieznane i dzikie regiony Śródziemia. Jej test
pozwala określić, dokąd kompania zmierza, zawrócić na
właściwą ścieżkę, gdy zboczyło się z drogi, radzić sobie
wobec niepogody albo innych kaprysów natury, wyty-
czyć w dzikich ostępach szlak, którym podążać mogą
inni, czy wybrać miejsce na obozowisko. Wysoki REKO -
NESANS przyda się Bohaterowi, który pełni w Drużynie
rolę zwiadowcy.
– Znaleźliśmy suchą jaskinię – oznajmili – tuż za najbliższym
załomem skał; zmieszczą się w niej również kuce.

RESPEKT
To miara szacunku, jaki Bohater potrafi wzbudzić u innych,
Umiejętność odpowiedzialna za wrażenie, które postać
wywiera przy pierwszym spotkaniu. Zależnie od okolicz-
ności oraz zamiarów gracza, może posłużyć do wywoła-
nia zdziwienia, zachwytu, a nawet przestrachu u innych.
Rzecz polega nie tylko na naturalnej charyzmie postaci,
ale i wyczuciu dramatyzmu lub upodobaniu do imponu-
jących strojów.
Pomyślne użycie R ESPEKTU wywołuje zamierzony
efekt, porażka może natomiast prowadzić do zgoła
przeciwnych rezultatów. Sukces wyższej jakości ozna-
cza, że Bohater podbił serca widzów albo zmusił ich
do posłuchu.
Przez okamgnienie Legolasowi zdawało się, że biały płomyk
otoczył skronie Aragorna świetlistą koroną.
RZEMIOSŁO
Ta Umiejętność nie tyle odpowiada za tajniki fachu kowala,
szkutnika czy innego wytwórcy, co mierzy, jak skutecz-
nie postać reperuje uszkodzone przedmioty i radzi sobie
z narzędziami. Przydaje się więc, kiedy trzeba naprawić
koło u wozu, skonstruować naprędce tratwę z drewna
wyrzuconego na brzeg rzeki albo rozpalić ogień na szczy-
cie wietrznego wzgórza.
Wysokie RZEMIOSŁO może znaczyć, że Bohater prak-
tykował jakiś fach, nim zaczął poszukiwać przygód. Wiele
kultur, przede wszystkim krasnoludowie i elfowie ze
szczepu Noldorów, cenią rzemieślników wyżej niż jakich-
kolwiek artystów.
…jedynym rzemiosłem niepraktykowanym wśród hobbitów było
szewstwo; u rąk natomiast mieli długie, zręczne palce i umieli
wytwarzać mnóstwo pożytecznych i ładnych przedmiotów.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
SKR ADANIE
Z tej Umiejętności Bohaterowie korzystają zawsze, gdy
trzeba działać potajemnie albo niezauważenie. Pozwala
kryć się, przemieszczać ukradkiem, czy kogoś śledzić.
Wszystkie te czynności wymagają szybkości i dokładno-
ści – biegły w sztuce SKRADANIA Bohater łączy ostroż-
ność z umiejętnością precyzyjnego działania oraz wyko-
rzystania nadarzającej się sposobności. Dlatego ta Umie-
jętność na równi przydaje się myśliwym, włamywaczom
oraz samotnym wojownikom.
Udany test SKRADANIA oznacza, że postać uniknęła
wykrycia, porażka natomiast prawie zawsze zwraca nie-
pożądaną uwagę. Sukces wyższego poziomu może wywo-
łać działanie tak bezbłędne, że jego skutki trudno wykryć
nawet po fakcie.
Szedł tak cicho, że nie więcej robił hałasu niż dym niesiony
łagodnym powiewem powietrza i trochę nawet chełpił się tym
w duchu, podchodząc do dolnego wylotu korytarza.
SZUK ANIE
Bohaterowie używają SZUKANIA , kiedy przyglądają się
czemuś pilnie i z wielką uwagą. Ta Umiejętność pozwala
odnaleźć właściwy passus w opasłym tomie, znaleźć ukryte
wejście albo tajemną inskrypcję, dostrzec znajomą twarz
w tłumie, czy wykryć odciśnięte w ziemi ślady. Jeden test
pozwala przeszukać dokładnie niewielki obszar, na przy-
kład pokój – a wykonuje się go zwykle z inicjatywy graczy,
a nie Mistrzyni Wiedzy. Jeżeli bowiem Bohaterowie mogą
dostrzec coś przypadkiem, należy skorzystać z CZUJNOŚCI .
63
 RO Z D Z I A Ł 4
Udany test SZUK ANIA pozwala odnaleźć, czego
poszukiwano – oczywiście, o ile rzecz znajduje się w tym
miejscu. Miara sukcesu określa zwykle jak długo trwało
poszukiwanie.
– Lecz mnie Denethor przyjął mniej życzliwie niż dawniej i nie-
chętnie zezwolił na zbadanie przechowywanych tam starych
pergaminów i ksiąg.
UPRZEJMOŚĆ
Wolne Ludy mają wspólne pojęcie o tym, co komu przy-
stoi oraz liczne a pradawne reguły właściwego zachowa-
nia. Kto ich przestrzega, ten okazuje szacunek rozmówcy
i niechybnie zdobędzie sympatię innych, choćby i spotkał
ich pierwszy raz w życiu.
Udany test UPRZEJMOŚCI oznacza, że Bohater powie-
dział, co należy we właściwej chwili, więc wywarł dobre
wrażenie na gospodarzu – albo że sam z uwagą prze-
strzega odwiecznych zasad gościnności.
– Jak na złodzieja i łgarza jesteś bardzo dobrze wychowany –
powiedział smok.
UZDR AWIANIE
Pradawna wiedza o tym, jak ulżyć w bólu i w jaki sposób
sporządzać leki pomocne na rozmaite przypadłości, różni
się bardzo w zależności od kultury. Wszyscy jednak twier-
dzą zgodnie, że poważne rany trzeba natychmiast opatrzeć,
inaczej stan pacjenta szybko się pogorszy.
64
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
UZDR AWIANIE pozwala nastawiać kości, sporządzać
ziołowe napary i kataplazmy – a przede wszystkim zro-
zumieć, co dolega choremu i w jaki sposób można mu
dopomóc.
Rzeczywiście Gandalf, często włócząc się po górach, oddał
kiedyś przysługę orłom i wyleczył ich władcę z rany zadanej
strzałą z łuku.
WĘDRÓWK A
W Trzeciej Erze miasta, wsie i osady Śródziemia rozdzielają
ciągnące się na wiele mil dzikie pustkowia. Drogi, którymi
kiedyś można było bezpiecznie podróżować do odległych
krajów, urywają niespodziewanie, a dokądkolwiek Dru-
żyna postanowi się udać, czeka ją długa i znojna podróż.
Udany test WĘDRÓWKI pozwala postaci określić dłu-
gość podróży, zrozumieć mapę, a nawet ocenić, czy napo-
tkaną na szlaku grupę nieznajomych można zagadnąć, czy
lepiej obejść szerokim łukiem. Wysoka WĘDRÓWKA to
najważniejsza zdolność przewodnika, wiodącego Drużynę
w Podróży (patrz strona 108).
Teren był tu bardziej wyboisty i jałowy niż w zielonej dolinie
Wielkiej Rzeki, płynącej za ścianą górską przez Dzikie Kraje,
toteż marsz tędy musiał być powolny…
WIEDZA
WIEDZA to miara miłości do nauki, która niekiedy przy-
biera postać fascynacji odległymi krajami albo zaintereso-
waniem historią rodziny. Testuje się ją zawsze, gdy sytuacja
wymaga szczególnej znajomości rzeczy.

Wszyscy Bohaterowie znają tradycje własnego ludu,
więc Mistrzyni Wiedzy powinna z rzadka zarządzać testy,
kiedy w grę wchodzi lud, przeszłość albo obszar, z którego
ktoś się wywodzi.
Znał wiele starych opowieści i legend o elfach i o ludziach,
o szlachetnych i nikczemnych czynach z Dawnych Dni.
WOJACZK A
Poziomy tej Umiejętności mierzą, jak dobrze Bohater
rozumie pole walki i radzi sobie w sytuacji, gdy miecze
opuszczają pochwy. WOJACZKI można użyć, by zyskać
przewagę nad nieprzyjaciółmi, poprowadzić wojsko do
bitwy w otwartym polu albo zaprowadzić porządek, gdy
w trakcie walki wybucha zamieszanie (nie służy jednak do
wymiany ciosów – za to odpowiadają Biegłości Bojowe,
opisane poniej).
– Głupcy! – zaśmiał się Bard. – Jakże nieopatrznie zbliżają
się do ściany Góry! Nie znają się na wojnie w otwartym polu,
chociaż umieją może bić się w podziemiach.
ZAGADKI
Chociaż ta Umiejętność zawdzięcza nazwę starodawnej grze,
odpowiada w istocie za wyciąganie wniosków na podstawie
strzępów informacji – dzięki żelaznej logice, zdrowemu
rozsądkowi albo nieomylnej intuicji. Poszukiwacze przygód
mogą też użyć jej, kiedy prowadzą rozmowę, w której nie
biegłości bojowe
Legolas z łuku przestrzelił niejedną gardziel. Gimli toporem odrąbał nogi
orkowi, który skoczył na grób Balina. Boromir i Aragorn położyli wielu.
Bohaterowie rozpoczynają grę posiadając Biegłości
Bojowe zależne od tradycji wojennych Kultury, z której
się wywodzą. To cztery zdolności, które mierzą, jak dobrze
postać radzi sobie podczas walki orężnej.
Testy Biegłości Bojowych przeprowadza się
tak samo, jak rzuty na Umiejętności: rzuca się
kością Działania i tyloma kostkami Sukcesu, ile
wynosi testowana Biegłość. Jeżeli walczysz bro-
nią, w której nigdy się nie szkoliłeś (poziom 0),
używasz wyłącznie kości Działania.
Biegłości Bojowe nie dzielą się na kategorie: zawsze,
kiedy Bohater próbuje trafić wroga, używa PT SIŁY
(patrz Potyczka, strona 93 i kolejne). Dla ułatwienia, na
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
chcą zdradzić się ze swoją wiedzą – na przykład opowie-
dzieć coś o sobie, ale nie ujawnić swej tożsamości.
Jest bowiem przyjętym powszechnie zwyczajem,
że pośród nieznajomych, których spotyka się po raz pierw-
szy, należy zachować ostrożność i wyrażać się oględnie.
Oczywiście Umiejętność służy też do rozwiązywania praw-
dziwych zagadek i rebusów!
– Hobbit zbiegł tędy do wody i wrócił na łąkę; nie wiem jednak,
jak dawno to mogło być. – Cóż zatem myślisz o tej zagadce? –
spytał Gimli.
ZWINNOŚĆ
To Umiejętność o szerokim zastosowaniu: odpowiada
za wszelkie popisy sprawności fizycznej na szlaku przy-
gody, w tym bieganie, skakanie, wspinanie się czy pływa-
nie. Bohaterowie o wysokiej ZWINNOŚCI odznaczają się
krzepą, gracją i precyzją ruchów, zdobytym dzięki częstym
ćwiczeniom oraz codziennym trudom.
Udany test ZWINNOŚCI zapewnia satysfakcjonujący
rezultat aktywności fizycznej, porażka może natomiast
w pewnych okolicznościach skutkować urazem. Wyższe
poziomy sukcesu gwarantują spektakularne osiągnięcia.
Biedny pan Baggins nie miał wszakże wprawy w łażeniu po
drzewach; towarzysze podsadzili go na najniższy konar olbrzy-
miego dębu, który rósł tuż przy ścieżce, a dalej hobbit musiał
sobie radzić, jak umiał.
karcie postaci umieszczono je pod kolumną Umiejętno-
ści zależnych od wysokości SIŁY . W przeciwieństwie do
Umiejętności, nigdy nie można ich Wzmocnić, a rozwija
się je z pomocą punktów Przygody (a nie Umiejętności).
lista biegłości bojowych
W Jedynym Pierścieniu walczyć można z użyciem czte-
rech Biegłości Bojowych: ŁUKÓW , MIECZY , TOPORÓW
i WŁÓCZNI . Każda odpowiada za znajomość określonego
rodzaju oręża, pozwalając Bohaterom skutecznie posługi-
wać się każdą bronią, która wymaga tej Biegłości.
Opisy i współczynniki rozmaitych broni znajdują się
w części poświęconej Rynsztunkowi, na stronie 73.
65
 RO Z D Z I A Ł 4
ŁUKI
Łuk to przede wszystkim broń myśliwych, ale sprawdza
się również w czasie wojny. Czasem łuczysko wykonuje
się z jednego kawałka drewna, innym razem skleja z licz-
nych jego warstw – czy wręcz kuje z metalu. Łuk to bardzo
wszechstronny oręż, podstawowe narzędzie oblężonych
oraz jeźdźców, równie skuteczny w leśnej gęstwinie, jak na
otwartym polu. Łucznicy zwykle noszą też broń do walki
wręcz, gdyby wróg podszedł zbyt blisko, ale rezygnują
z tarczy, której niepodobna używać napinając cięciwę.
Biegłość w ŁUKACH pozwala strzelać z łuku zwyczaj-
nego i długiego.
– Chwała łukowi Galadrieli, chwała ręce i oku elfa!
MIECZE
Miecz o prostej głowni to ukochana broń wolnych ludzi
oraz elfów, symbol statusu i szlachectwa. Najwspanialsze
miecze przekazuje się z pokolenia na pokolenie w rodach
wojowników – niejeden pradawny brzeszczot, wzmoc-
niony siłą czarów i klątw, po dziś dzień wzbudza prze-
strach sług Cienia. Miecze różnią się rozmiarem, kształtem
i jakością równie mocno, jak wykuwający je kowale. Wiele
złych istot stworzyło własne wersje tej broni – zazwyczaj
prymitywne parodie prawdziwych mieczy ludzi i elfów.
Biegłość w MIECZACH pozwala Bohaterom dobyć mie-
cza zwyczajnego, krótkiego i długiego.
– Twój miecz nie będzie próżnował.
66
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
TOPORY
Wojownicy, którzy nade wszystko cenią
sobie siłę ciosu, przedkładają topór
i inną broń obuchową nad miecz. Ten
oręż od wieków służy wiernie krasno-
ludom, które uważają topory za naj-
szlachetniejszą spośród broni i naj-
bardziej je szanują. Ich kowale
potrafią z wielką zręcznością wyko-
nywać topory rozmaitych kształ-
tów i rodzajów, łącząc przy tym
metale najróżniejszych kolorów.
Biegłość w TO P O R AC H
pozwala postaci walczyć nie
tylko toporem, toporem dwuręcz-
nym i toporem na długim stylisku,
ale i oskardem.
Ubrany był w wełnianą bluzę sięgającą do kolan
i wspierał się na ogromnym toporze.
WŁÓCZNIE
Włócznia to z pewnością najpopularniejsza broń Śród-
ziemia – dzierżą ją królowie i żołnierze, jeźdźcy i pie-
chota. Często jest po prostu długim drągiem, na którym
osadzono metalowy grot o kształcie liścia – ale bywają
włócznie, które wyszły spod palców wielkich artystów,
a szlachetne rody przekazują je z pokolenia na pokole-
nie. Włócznię dzierżyć można w jednej lub dwóch rękach,
gdy pcha się nią i uderza, można też nią rzucać, by razić
wroga na odległość oraz użyć w czasie szarży kawalerii.
Wojownicy zbrojni we włócznie zazwyczaj posiadają też
tarczę oraz inny oręż: miecz albo topór.
Biegłość we WŁÓCZNIACH umożliwia walkę wręcz i na
dystans z pomocą lekkiej i zwyczajnej włóczni, albo walkę
bezpośrednią i konną przy użyciu włóczni ciężkiej.
Zbliżył się tak, że ledwie parę cali dzieliło ostrze jego włóczni
od piersi Aragorna.
BIEGŁOŚĆ BOJOWA BROŃ
ŁUKI Łuk, długi łuk
MIECZE Miecz, krótki miecz, długi
miecz
TOPORY Topór, topór dwuręczny,
topór na długim stylisku,
oskard
WŁÓCZNIE Lekka włócznia, włócznia,
ciężka włócznia

BIJATYKA
Czasem poszukiwacze przygód muszą rozstać się z wier-
nym orężem i walczyć pięściami, prostym sztyletem albo
ciskać kamienie. Ale i wówczas skórę ocalić im może Bie-
głość w posługiwaniu się bronią.
wyróżniki
Hobbici odznaczają się doskonałym słuchem i bystrym wzrokiem, a chociaż są skłonni
do tycia i nie lubią się spieszyć bez potrzeby, ruchy mają zwinne i zgrabne.
Wyróżniki opisują sylwetkę i usposobienie postaci – jej
cechy indywidualne, charakter i postawę. Podkreślając,
co wyróżnia Bohatera spośród innych, pomagają go sobie
wyobrazić i odgrywać.
Zachęcamy graczy, by mieli na uwadze Wyróżniki swo-
ich Bohaterów i kierowali się nimi decydując, jak postać
w danej chwili się zachowa.
Ale to nie wszystko! Wyróżnikiem można się
posłużyć, by zwiększyć szansę powodzenia
w teście Umiejętności. W takiej sytuacji Boha-
ter wykonuje akcję pod Natchnieniem.
Wyróżnik można wykorzystać, jeżeli okoliczności albo
sposób działania sugerują, że jego posiadacz ma większą
szansę powodzenia niż inni.
ZMIANA WYRÓŻNIKA
Grający tą samą postacią od dłuższego czasu
mogą znudzić się w końcu jej Wyróżnikami
i zapragnąć zmiany.
Wyróżnik można zastąpić nowym pod-
czas Zimowej Fazy Drużyny, wybierając
przedsięwzięcie Zdanie sprawy.
Wybierając nowy Wyróżnik (i usuwając stary),
należy zawsze zachować zdrowy rozsądek, by
całkowicie nie zmienić charakteru Bohatera.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
Bohaterowie, którzy walczą bez broni albo
z pomocą sztyletu, pałki czy pierwszej rzeczy,
która weszła im w rękę, używają swojej najwyższej
Biegłości Bojowej, ale z karą: odejmują (1k).
PRZYKŁAD:
Pewnego wieczora podchmielony już hobbit Folco zapra-
sza kompanów, by zatańczyli z nim hopkę-galopkę,
taniec bez wątpienia skoczny. Śpiewa w tym celu w głos
piosenki z Zachodniej Ćwiartki. Folco to Wesoły jego-
mość, więc testuje PIEŚNI pod Natchnieniem – jeżeli
wyda Nadzieję, doda (2k) zamiast (1k).
Poniżej znajduje się opis wszystkich szczególnych właści-
wości, jakie może posiadać postać.
lista wyróżników
W Jedynym Pierścieniu pojawiają się 24 Wyróżniki oraz sześć
dalszych, związanych z konkretnymi Powołaniami i opi-
sanych w odpowiednim miejscu zasad tworzenia postaci
(ściśle, na stronie 44).
BYSTROOKI
Widzisz dalej i wyraźniej niż większość twego ludu.
CHYŻY
Poruszasz się i reagujesz bardzo szybko.
CIERPLIW Y
Niełatwo wyprowadzić cię z równowagi. Bez słowa skargi
znosisz towarzystwo głupców, opóźnienia i trudy podróży.
DOCIEKLIW Y
Niewiele trzeba, by wzbudzić twoją ciekawość i często wty-
kasz nos w nie swoje sprawy. Ale z drugiej strony trudno
wyprowadzić cię w pole.
67
 RO Z D Z I A Ł 4

DOSTOJNY PRZEMYŚLNY
Twoje pełne godności zachowanie wzbudza szacunek Masz łeb na karku i potrafisz zrobić użytek z rozumu.
i podziw postronnych.
PRZEZORNY
DUMNY Zawsze pilnie lustrujesz otoczenie i szukasz drugiego dna
Wysoko sobie cenisz dokonania własne lub wielkie czyny w słowach czy zachowaniu nieznajomych.
twojego ludu.
ROSŁY
HONOROW Y Górujesz nad swoimi krajanami.
Postępujesz w życiu słusznie i sprawiedliwie.
SKRY T Y
OCHOCZY Niechętnie zdradzasz swoje myśli i wolisz kryć zamiary
Gdy coś cię zainteresuje, zajmujesz się tym z wielką ochotą oraz działania przed oczyma postronnych, zwłaszcza jeżeli
i ekscytacją. nie wywodzą się spośród twych ziomków.

POPĘDLIW Y SROGI
Gdy coś cię sprowokuje albo sytuacja tego wymaga, reagu- Masz nieprzystępne usposobienie, przydające surowości
jesz z nieokiełznaną gwałtownością. twoim ruchom, gestom i mowie.

PRZAŚNY
Masz prosty, niektórzy powiedzą nawet – prostacki spo-
sób bycia, ale wiesz też doskonale, że nie wszystko złoto,
co się świeci.
PRZEBIEGŁY
Nie jesteś może Czarodziejem, ale i tak potrafisz osiągnąć
cel sprytem i przebiegłością, by nie rzec – podstępem.
SZCZODRY
Masz zawsze na względzie cudze potrzeby i chętnie dzielisz
się wszystkim, co posiadasz.
ŚMIAŁY
Wierzysz w swoje siły, niełatwo cię przestraszyć i śmiało
ruszasz na spotkanie niebezpieczeństwa.

68

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


UCZCIW Y
Wyróżniasz się szczerością, a twoje słowa i czyny są zawsze
krystalicznie uczciwe.
UPART Y
Odznaczasz się stałością uczuć i przekonań, a w działaniu
kierujesz wyłącznie własnym osądem.
URODZIW Y
Twoja powierzchowność zachwyca nawet przedstawicieli
innych ludów.
wytrzymałość i nadzieja
Pokrzepili się na zdrowiu i nabrali otuchy, cieszyli się każdym dniem,
rozkoszowali dobrym jadłem, miłymi pogawędkami, pięknymi pieśniami.
Wytrzymałość i Nadzieja dają Bohaterom siłę, by wytrwali
na szlaku przygód. To im zawdzięczają energię do dzia-
łania oraz zdolność do heroicznych zrywów, często nie-
zbędnych by odnieść zwycięstwo.
Obydwie wartości wylicza się podczas tworzenia
postaci, w oparciu o Kulturę Bohatera oraz jego SIŁĘ
i SERCE .
Uzyskane w ten sposób wyniki to wartości mak-
symalne: podczas rozgrywki Bohaterowie tracić
będą Wytrzymałość wskutek wysiłku i obrażeń
oraz dobrowolnie wydawać Nadzieję, by zwięk-
szyć szanse realizacji trudnego zadania.
Gracze zapisują maksymalną Wytrzymałość i Nadzieję
na karcie postaci, obok związanych z nimi Cech. Kiedy
obecna wartość któregoś współczynnika ulega zmianie,
zaznacza się to w polu Obecnej Wytrzymałości i Obec-
nej Nadziei. Możecie też używać żetonów albo szklanych
paciorków o różnych kolorach.
wytrzymałość
Wytrzymałość reprezentuje odporność fizyczną Bohatera,
więc zmniejsza się ją zawsze, kiedy zostaje narażony na
szwank. Najczęściej dzieje się to w czasie Potyczki, kiedy
postać otrzymuje jakiekolwiek obrażenia oraz na skutek
mozolnej pracy wymagającej wielkiego wysiłku.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
WESOŁY
Niełatwo podupadasz na duchu i łatwo ci znaleźć promyk
światła nawet w najgłębszej ciemności.
WIERNY
Niezłomnie trwasz przy ideach i ludziach, w których
pokładasz wiarę, a w działaniu kierujesz się niewzruszoną
lojalnością.
ZŁOTOUST Y
Potrafisz wysłowić się tyleż rezolutnie, co grzecznie,
a twoje słowa rzadko budzą oburzenie słuchaczy.
Jeżeli Wytrzymałość Bohatera spadnie do zera,
traci przytomność. Odzyska ją po godzinie,
posiadając 1 punkt Wytrzymałości (chyba że jest
też Ranny, patrz Rany na stronie 101).
W YCZERPANIE
Wytrzymałość oraz suma Obciążenia Bohatera (patrz
Początkowe wyposażenie, strona 47) pospołu określają,
kiedy waga i nieporęczność ekwipunku postaci stanie się
nieznośnie uciążliwa.
ZNUŻENIE
W czasie tułaczki po bezdrożach Bohaterowie
gromadzą punkty Znużenia, które reprezentują
rosnące wyczerpanie spowodowane brakiem snu
oraz niedogodnościami życia pod gołym niebem.
Zdobywa się je wyłącznie podczas wykorzystywa-
nia reguł Podróży (patrz strona 108).
Zgromadzone Znużenie czasowo zwiększa
Obciążenie postaci, sprawiając, że szybciej
może stać się Wyczerpana.
69
 RO Z D Z I A Ł 4

70

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


Bohater staje się Wyczerpany, kiedy jego Obecna
Wytrzymałość zrówna się z sumą Obciążenia lub
spadnie poniżej tej wartości. Zaznacza się wów-
czas pole „Wyczerpanie” na karcie postaci.
Postać pozostaje Wyczerpana, dopóki jej Wytrzymałość
nie przewyższy Obciążenia (patrz niżej).
ODPOCZYNEK
Aby odzyskać Wytrzymałość, postać musi złapać oddech.
Od długości odpoczynku zależy liczba zregenerowanych
punktów.
KRÓTKI ODPOCZYNEK: Poszukiwacze przygód mogą zwy-
kle pozwolić sobie na krótki popas w każdym momencie
wędrówki, najczęściej koło południa. Jeżeli potrzebujecie
dokładnie mierzyć czas, załóżcie, że krótki odpoczynek to
mniej więcej godzina bezczynności.
Po krótkim odpoczynku postaci odzyskują tyle
utraconej Wytrzymałości, ile wynosi ich SIŁA
(Ranni natomiast nie odzyskują nic).
DŁUŻSZY ODPOCZYNEK: W zwykłych okolicznościach
Drużyna odpoczywa przez dłuższy czas raz na dzień (czy
ściślej – raz na noc, śpiąc). Mistrzyni Wiedzy może pozwo-
lić na więcej dłuższych odpoczynków, jeżeli grupa akurat
wałkoni się w bezpiecznym i wygodnym miejscu.
Podczas dłuższego odpoczynku każdy Bohater
odzyskuje całą Wytrzymałość – albo tyle, ile
wynosi jego SIŁA , jeżeli odniósł Ranę.
nadzieja
Nadzieja to miara odporności psychicznej i optymizmu
postaci – Bohater, który ma jej pod dostatkiem, nie podda
się, gdy jego silniejsi kompani ulegną czarnej rozpaczy.
Podczas sesji gracze mogą wydawać Nadzieję, by uzyskać
premię do testu albo wykorzystać niektóre Rodzime
Przymioty.
Bohater, którego Nadzieja spadła do zera, pod-
upada na duchu tak bardzo, że nie jest w stanie
zmobilizować się do działania wymagającego
dodatkowych nakładów siły.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
PRZYGNĘBIENIE
Na szlaku przygody Bohaterowie mierzyć się będą z prze-
ciwnościami, które nadszarpną ich determinację i wolę
walki. W rezultacie gromadzić będą punkty Cienia.
Postać popada w Przygnębienie, gdy poziom
ich Cienia zrówna się z obecną Nadzieją albo
ją przekroczy.
Gdy to nastąpi, należy zaznaczyć pole „Przygnębienie” na
karcie postaci. Bohater pozostaje w tym stanie ducha do
chwili, gdy jego Nadzieja ponownie przewyższy Cień, czy
to na skutek odzyskania jej punktów, czy usunięcia punk-
tów Cienia (patrz Cień, strona 136).
ODZYSKIWANIE NADZIEI
Nadzieję odzyskuje się, gdy Bohaterowie umacniają swoją
nadwątloną wiarę we własne siły – zazwyczaj na jeden
z trzech sposobów.
WYDAWANIE ZAŻYŁOŚCI: Podczas Fazy Przygody, gdy
Drużyna odpoczywa, Bohaterowie mogą wydać dowolną
liczbę punktów Zażyłości, by rozdzielić między siebie taką
właśnie liczbę punktów Nadziei (przy czym wszyscy gracze
muszą zgodzić się na dany podział).
PRZERWA W POSZUKIWANIU PRZYGÓD: Podczas Fazy
Drużyny każdy Bohater odzyskuje tyle punktów Nadziei,
ile wynosi jego SERCE (patrz Odzyskanie wiary, strona 119).
ODPOCZYNEK: I wreszcie, postać, która nie posiada
w ogóle punktów Nadziei, odzyskuje jeden po dłuższym
odpoczynku.
PRAWDZIWE RANY
Nie należy mylić utraty Wytrzymałości i prawdzi-
wej Rany. W walce traci się wprawdzie Wytrzyma-
łość, ale poszukiwacze przygód mogą otrzeć się
o śmierć tylko, gdy wróg Przełamie ich Obronę,
to jest wyprowadzi celny atak, który ma szansę
trafić w szczelinę zbroi i naprawdę wgryźć się
w ciało (efekty Ran opisano w zasadach Potyczki
na stronie 93 i kolejnych).
71
 RO Z D Z I A Ł 4
poziom życia
Bilbo był wielkim bogaczem i wielkim dziwakiem, stanowił w Shire
przedmiot powszechnego zainteresowania od sześćdziesięciu lat, to jest od
czasu swego zagadkowego zniknięcia i niespodziewanego powrotu.
W Jedyny Pierścień gra się poszukiwaczami przygód, którzy
potrafią przetrwać w dzikich ostępach dzięki swej prze-
myślności i talentom, a nie tłustym sakiewkom. Aby nie
kłopotać się nadmiernie kwestią finansów, każda postać
posiada po prostu pewien Poziom Życia.
Oprócz tego, że wpływa na początkowe wypo-
sażenie postaci (patrz strona 47), Poziom Życia
przydaje się, gdy trzeba określić czy może sobie
pozwolić na jakiś wydatek – na przykład zapła-
cić za posiłek w oberży albo wynająć łódkę od
przedsiębiorczego rybaka.
Mistrzyni Wiedzy bez kłopotu określi, czy postać na coś
stać, kierując się poniższymi regułami.
opis poziomów życia
Istnieje sześć Poziomów Życia: postać może żyć Ubogo,
Skromnie, Pospolicie, Dostatnio, Zamożnie albo Bogato.
Na początku gry dostatek Bohatera zależy od jego Rodzi-
mej Kultury – należy zanotować startowy Poziom Życia na
karcie postaci oraz zapisać tam tyle Skarbu, ile ten stopień
bogactwa zapewnia.
UBOGI
Osoby Ubogie zapewne mają za sobą wyjątkowo nieuro-
dzajny rok, szczególnie srogą zimę albo borykają się skut-
kami zarazy lub wojny. Każdego dnia w pocie czoła zdo-
bywają rzeczy niezbędne, by przeżyć, i ani mają czas, ani
ochotę, zajmować się czymkolwiek zbytecznym – na przy-
kład wyekwipowaniem poszukiwacza przygód.
SKROMNY
Lud żyjący Skromnie korzysta z tego, co rodzą pola
i pastwiska. Ubiera się zazwyczaj prosto, choć pewnie
niektórzy kryją w kufrach elegantsze szaty, wdziewane
na specjalne okazje w rodzaju dorocznych świąt, ślubów
i pogrzebów. Klejnoty i piękne ozdoby uznaje się tu zwy-
kle za wspólną własność społeczności, a rodziny stojące
na straży takich precjozów, przekazują je z pokolenia
na pokolenie.
Postaci wywodzące się z Kultury żyjącej Skromnie nie
mają niczego szczególnie cennego (prócz rynsztunku),
wyjąwszy jedną albo dwie sztuki lepszego przyodziewku lub
niezbyt wyrafinowanej biżuterii. Mogą mieć na przykład
72
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
haftowany płaszcz albo złoty naszyjnik czy bransoletę, zwy-
kle na znak statusu wśród ziomków. Każdy wydatek jest dla
Skromnego Bohatera poważny, więc najchętniej korzysta
z rzeczy, które sam znalazł albo wykonał.
♦ POCZĄTKOWY SKARB: 0
POSPOLIT Y
Na społeczność, która żyje Pospolicie, nie spadło zapewne
w ostatnich latach żadne nieszczęście. W rezultacie jest
zamożniejsza niż lud Skromny, ale majątek dzieli mniej
sprawiedliwie. Prawdziwa bieda jest tu jednak rzadkością,
podobnie jak szczególne bogactwo.
Żyjący Pospolicie Bohaterowie mają dość pieniędzy, by
zaspokajać potrzeby – stać ich na niewyszukany posiłek
i skromny nocleg. Muszą jednak liczyć się z wydatkami
i niejednokrotnie zacisnąć pasa albo do upadłego targo-
wać ze sprzedawcą, by obniżyć cenę towaru, na którym
szczególnie im zależy.
♦ POCZĄTKOWY SKARB: 30
DOSTATNI
Prawie wszystkie rodziny żyjące Dostatnio mieszkają we
własnych domach. Ważni członkowie społeczności noszą
bogate stroje i często zatrudniają służącego czy dwóch –
mają na przykład ogrodnika i lokaja.
Jeżeli Bohater ma się Dostatnio, na pewno stać go
na pokrycie wszystkich pospolitych wydatków podczas
podróży – ba, często może uregulować rachunek gorzej
sytuowanego towarzysza. Do pospolitych wydatków
zalicza rzecz jasna wygodny pokój w gospodzie, kufelek
zacnego trunku w towarzystwie przyjaciół, czy wynajęcie
zwierzęcia jucznego.
♦ POCZĄTKOWY SKARB: 90
ZAMOŻNY
Niewiele ludów żyje na takiej stopie bardzo długo, gdyż
bogactwa nieodmiennie ściągają głodnych łupów nie-
przyjaciół. Póki jednak czas dostatku trwa, członkowie
Zamożnej Kultury niczego sobie nie odmawiają, pasąc się
do woli na kwitnącym handlu albo zdobytych skarbach.
Wprawdzie biedacy lubią twierdzić, że nadmierne bogac-
two prowadzi do duchowego, a czasem i fizycznego skar-
lenia, wielki majątek zapewnia jednak swobodę. Gdy snu
z powiek nie spędza troska o przetrwanie, można trudnić
się czymś wzniosłym, na przykład uprawiać sztukę.
 WSPÓŁCZYNNIKI

Zamożni poszukiwacze przygód mają się lepiej niż
żyjący Dostatnio, ale nie bardzo – w drodze nie mają jak
korzystać ze swych zasobów, a znakomita część bogactwa
ulokowana jest w ziemi albo kosztownościach, z którymi
nie błąka się przecież po bezdrożach.
♦ POCZĄTKOWY SKARB: 180
bogactw, które postaci mogą zdobyć w czasie gry, przeli-
cza się na punkty Skarbu.
Każdy gracz zapisuje na karcie postaci poziom
Skarbu jego Bohatera. W miarę jak się powięk-
sza, rośnie również jego Poziom Życia.

BOGAT Y Postaci zaczynają grę posiadając Skarb zgodny z Pozio-

Nie ma w Śródziemiu Kultur, które aż tak opływają mem Życia swojej Rodzimej Kultury i zaczynają żyć
w dostatki – ale nie wykluczone, że Bohaterowie zyskają dostatniej, kiedy ich zgromadzone bogactwa osiągną
wielki majątek. Oczywiście po wielu latach poszukiwania poziom właściwy dla następnego Poziomu Życia, zgod-
przygód i gromadzenia stosów skarbów, zwykle zazdrośnie nie z poniższą tabelą.
strzeżonych przez groźne potwory. Jeżeli więc nie oddadzą
wcześniej ducha, mogą spędzić jesień życia nie troszcząc ZWIĘKSZANIE POZIOMU ŻYCIA
się zupełnie o nic i bez trudu spełniając każdą zachciankę. POCZĄTKOWY POZIOM ŻYCIA POZIOM SKARBU

Skromny 0

gromadzenie bogactw Pospolity 30

Bohater, który ma pod łóżkiem kilka kuferków napełnio- Dostatni 90

nych złotem, z lżejszym sercem będzie nosił przy sobie Zamożny 180
wypchaną brzęczącymi monetami sakiewkę. Wartość Bogaty 300+

rynsztunek
Drużyna nie wzięła z sobą wiele oręża, bo nadzieję pokładano w tajności wyprawy, nie
w czynach bojowych. Aragorn przypasał Andúrila, lecz poza nim nie brał żadnej innej
broni; włożył na drogę rdzawozielone i brunatne ubranie Strażników pustkowi.

Wszyscy Bohaterowie rozpoczynają grę posiadając taki
rynsztunek bojowy, jaki zdaniem graczy najlepiej przy-
służy się na szlaku przygód. W zasadach gry elementy
rynsztunku dzielą się na dwie kategorie: broń i zbroje.
broń
Poniżej znajdziesz opis każdego rodzaju broni, którego
używają przedstawiciele Wolnych Ludów Śródziemia.
CIĘŻK A WŁÓCZNIA
Taka włócznia jest za długa i za ciężka, żeby nią rzucać
i trzeba ją dzierżyć w obu rękach.
DŁUGI ŁUK
Ten łuk jest wysoki jak dorosły człowiek i razi z ogromną
mocą – a więc by go używać, trzeba słusznej postury i sil-
nego ramienia. Wypuszczona zeń strzała potrafi przebić
najtęższą zbroję.
DŁUGI MIECZ
By wykuć tak długie ostrze, potrzeba nie lada kowala. Nic
dziwnego, że najwspanialsza broń elfów i krasnoludów
oraz ostre jak brzytwa brzeszczoty, wykonane z dziwnych
metali przez dawnych Ludzi z Zachodu, to w większości
właśnie długie miecze. Taką broń można dzierżyć w jednej
dłoni albo ciąć i rąbać oburącz.
KRÓTKI MIECZ
Do tej kategorii zalicza się zarówno długie sztylety i noże,
jak krótkie miecze, stworzone do walki w tłumie.
LEKK A WŁÓCZNIA
Taką mierzącą niecałe dwa metry włócznią łatwo jest rzu-
cić albo zadawać pchnięcia, trzymając broń w jednej ręce.
ŁUK
Prosty łuk bojowy niewiele różni się od myśliwskiego.
Łuczysko mierzy najwyżej półtora metra, więc można
dość szybko nałożyć cięciwę.
MACZUGA
To prawdopodobnie najprostszy rodzaj broni – choć do tej
kategorii należą zarówno ledwie ociosane, ciężkie drew-
niane pały nabijane żelazem, jak i pieczołowicie zdobione
buzdygany, używane przez możnych.

73

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 4
MIECZ
Jednoręczna broń o prostym, obusiecznym ostrzu, którą
zadaje się pchnięcia i cięcia. Zdecydowanie najpowszech-
niejszy pośród mieczy.
OSK ARD
To właściwie narzędzie górnicze o zakrzywionej głowni,
która z jednej strony jest szpiczasta, a z drugiej spłaszczona
jak łopata. Ale krasnoludowie, którzy walczyli pod Dáinem
Żelazną Stopą w Bitwie Pięciu Armii, udowodnili, ile wart
jest oskard na placu boju.
PAŁK A
Pałka to każdy tępy obiekt, którym
można komuś przywalić, trzymając
go w jednej ręce – na przykład mała
maczuga albo krótka laska.
74
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
SZT YLET
Takie niewielkie ostrze bardzo się przydaje, gdy trzeba
oskórować upolowane zwierzę albo rozstrzygnąć kłótnię
wśród pospolitych drabów. W dzikszych rejonach Śród-
ziemia nikt nie wychodzi z domu bez sztyletu albo noża
za pasem.
TOPÓR
Topór, bojowy wariant pospolitej siekiery, zwisa u pasa
większości awanturników wychowanych pod lasem.
TOPÓR DWURĘCZNY
Aby skutecznie władać tą imponującą bronią, należy ją
chwycić oburącz. Ciężka głownia zgniata zbroję niczym
maczuga, tnąc ją przy tym jak ostry miecz.
TOPÓR NA DŁUGIM ST YLISKU
Topór na długim stylisku to broń, którą trzymać można
w jednej albo obu dłoniach. Choć trudno się nim posłu-
giwać, we wprawnych rękach budzi uzasadnioną grozę, bo
bez trudu przebija zbroję. Wojownik musi jednak zapano-
wać zarówno nad długim drzewcem, jak ciężką głownią.
WŁÓCZNIA
To chyba najbardziej wszechstronny pośród wszystkich
rodzajów broni – włócznią można rzucić albo walczyć,
trzymając ją w jednej lub dwóch rękach.

zbroje i tarcze
Wszyscy wojownicy potrzebują dobrej ochrony. Jej sku-
teczność, waga wyposażenia oraz piękno wykonania zależą
zarówno od materiału, jak zdolności twórcy.
Początkujące postacie posiadają jedną zbroję dowol-
nego typu i mogą, jeżeli chcą, wyposażyć się w hełm
oraz tarczę.
HEŁM
Hełmy nosi się w bitwie i podczas uroczystości. Większość
wyrabia się z żelaza lub skóry, często zdobiąc cenniejszym
metalem, i niejednokrotnie nadaje charakterystyczną,
jedyną w swoim rodzaju postać, by łatwo było rozpoznać
właściciela w zgiełku bitwy. To ważne, bo większość heł-
mów posiada osłonę na nos i policzki, a więc nie spo-
sób rozeznać skrytej pod nimi twarzy.
TARCZA
Zbroja nie na wiele się przydaje, gdy wróg
posiada ciężką broń, na przykład młot albo
ogromną maczugę. Dlatego wielu wojowni-
ków osłania się od ciosów tarczą. Większość
wykonuje się z drewna obciągniętego skórą
i okutego metalem – różnią się natomiast
wielkością, a więc i przeznaczeniem.
PUKLERZ: Puklerz to mała i lekka, okrągła tarcza
z drewna, wzmocniona żelaznym umbo pośrodku.
TARCZA: Pospolita tarcza jest okrągła albo owalna,
zazwyczaj wykonana z kilku warstw drewna i wzmoc-
niona żelaznym umbo. Często maluje się ją albo
rzeźbi. W walce zapewnia osłonę zarówno
przed strzałami, jak ciosami nieprzyjaciół.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WSPÓŁCZYNNIKI
WIELKA TARCZA: Wielka tarcza o kształcie migdała,
okręgu lub owalu to osłona najtęższych wojowników –
i pierwsze mary dla poległych w boju. Wielu poszukiwa-
czy przygód uważa, że tak wielka osłona jest za ciężka
i nieporęczna.
ZBROJA SKÓRZANA
Najprostszy rodzaj zbroi wykonuje się zszywając wiele
warstw porządnie wygarbowanej, twardej skóry zwie-
rzęcej. Taki pancerz jest lekki i stosunkowo wygodny –
zwłaszcza w porównaniu z kolczugą – więc świetnie spraw-
dza się w podróży albo podczas
polowania. Zbroja skórzana
może być prostą kurtą albo
ściśle dopasowanym kafta-
nem o długich rękawach,
osłaniającym też uda.
ZBROJA KOLCZA
Najlepsze zbroje wyrabia się
pod koniec Trzeciej Ery Śród-
ziemia ze splecionych metalo-
wych kółek, które chronią świetnie
od pchnięć i cięć. Kolczugi różnią się między sobą tak
bardzo, jak lśniąca zbroja władcy elfów od poczernia-
łego pancerza herszta orków. Nikt jednak nie wątpi,
że najmocniejsze i najwspanialsze wyszły spod ręki
krasnoludów przed niezliczonymi wie-
kami – niestety, bardzo trudno dziś
na nie natrafić.
Koszulka kolcza chroni plecy, tors
i brzuch posiadacza, natomiast pełna
kolczuga osłania również ręce i uda.
75
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 5

MĄDROŚĆ
I MĘSTWO
– Kryje się w tobie więcej dobra, niż sądzisz, o dziecię Zachodu.
Masz w sobie odwagę i mądrość we właściwych proporcjach.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 5
ohaterstwo poszukiwacza przygód można mie-
rzyć na rozmaite sposoby. W Jedynym Pierście-
niu używa się dwóch specjalnych współczyn-
ników, stanowiących miarę rosnącego hero-
izmu postaci: MĄDROŚCI i MĘSTWA . Różnią
się one znacznie od pozostałych charakterystyk Bohate-
rów – oznaczają coś innego i inaczej wpływają na grę.
MĄDROŚĆ i MĘSTWO modyfikują rozgrywkę na kilka
sposobów: zmieniają przebieg interakcji z innymi, gwa-
rantują zdolności specjalne i doskonalszy ekwipunek oraz
pozwalają oprzeć się złowrogiej mocy Cienia (patrz Cień,
strona 1316).
♦ Testy wykonywane z pomocą MĄDROŚCI oraz
MĘSTWA przebiegają normalnie: rzuca się jedną
kością Działania i tyloma kośćmi Sukcesu, ile wynosi
testowany współczynnik.
♦ Trudność testu MĄDROŚCI zależy od PT ROZUMU ,
a testu MĘSTWA od PT SERCA . Ewentualne mody-
fikatory zależą od okoliczności, które rzut wywołały.
mądrość
MĄDROŚĆ to przede wszystkim wiara postaci w siebie,
jej umiejętność oceny własnych możliwości oraz prze-
nikliwość sądów. To współczynnik o dużym znaczeniu
nagrody
Háma ukląkł i podał Théodenowi długi miecz w pochwie ze złotymi okuciami i wysadzanej
drogocennymi zielonymi kamieniami. – Oto, królu, Herugrim, twój starożytny oręż…
W miarę jak świat ogarniają ciemności, zamiera han-
del: towary wymienia się na coraz mniejszych obszarach
i tylko pośród zaufanych kupców. Dlatego nie sposób ot
tak kupić mistrzowsko wykonaną zbroję czy broń. Taki
rynsztunek można – niekiedy – otrzymać w nagrodę za
wielkie dokonanie. Nagrody to zbiór znakomitego oręża,
bezcenne narzędzia walki, które powierza Bohaterom
78
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
osobistym – prawdziwą mądrość zdobywa się bowiem
zmagając z przeciwnościami oraz cierpiąc przykrości. Ale
mierzy też wartość Bohatera w oczach osób, które cenią
u innych rozwagę i doceniają poświęcenie.
Jeżeli Bohater używa doświadczenia, by rozwi-
jać MĄDROŚĆ , a nie MĘSTWO , daje w ten sposób znać,
że dotychczasowe przygody zmieniły go subtelnie, choć głę-
boko. Zaczynał jako narwany, naiwny dzieciak, a na szlaku
przygód zyskał dojrzałość i dalekowzroczność Mędrca.
męstwo
MĘSTWO jest nie tylko miarą odwagi, ale i sposobu, w jaki
postać z niej korzysta – prawdziwie mężny Bohater bez
wahania naraża się na niebezpieczeństwo, lecz dla dobra
innych. A że w obecnych czasach nie brak zagrożeń, to
i odwaga jest w cenie, a dzielni poszukiwacze przygód cie-
szą się wielką estymą. Dlatego MĘSTWO mierzy również,
jak wielką chwałą okrył się Bohater, dokonując swoich
wspaniałych czynów.
Gracz, który rozwija MĘSTWO zamiast MĄDROŚCI ,
daje tym samym do zrozumienia, że jego Bohater coraz bar-
dziej słynie ze swych dokonań. Chociaż ruszał na szlak jako
zwykły powsinoga i awanturnik, z czasem zdobył sławę oraz
pozycję, którą cieszą się wielcy herosi czy monarchowie.
albo ich własny ród czy społeczność, albo szczodrobliwy
władca, otwierający przed zasłużonymi wrota swej wła-
snej zbrojowni.
W zasadach gry Nagrody to usprawnienia podnoszące
skuteczność rynsztunku. Każda z nich wpływa na jeden
współczynnik przedmiotu, na przykład zmniejsza powodo-
wane przezeń Obciążenie, zwiększa Obrażenia i tak dalej.

Bohaterowie ze wszystkich Kultur wybie-
rają pierwszą Nagrodę już podczas tworzenia
postaci. Kolejne otrzymują zawsze, gdy zwięk-
szają poziom MĘSTWA .
Nowa Nagroda oznaczać może, że Bohater odkrył nie-
znaną właściwość swojego dotychczasowego ekwipunku
albo że otrzymał nową broń czy zbroję – zależnie od decy-
zji gracza. Wybór ten radzimy oczywiście wpleść w tok
narracji i przedstawić okoliczności, w których rynsztunek
postaci stał się doskonalszy.
lista nagród
Istnieje sześć rodzajów Nagród. W nawiasie wypisano,
jaki rodzaj przedmiotu można z ich pomocą ulepszyć.
Jeden przedmiot może otrzymać dane ulepszenie
tylko raz.
DOPASOWANA ( ZBROJA,
HEŁM LUB TARCZA )
Wprawny rzemieślnik potrafi stworzyć
element rynsztunku, który jest lżejszy niż
inne albo przynajmniej mniej zawadza.
♦ Zmniejsz Obciążenie wybranego
przedmiotu o 2 (do minimum 0).
NIECHYBNA ( BROŃ )
Ten oręż jest doskonale wyważony lub
ostry jak brzytwa – w każdym razie,
łatwiej z jego pomocą Przełamać
Obronę przeciwnika.
PRZEDMIOTY O WIELKIM ZNACZENIU
Jeżeli w czasie gry element rynsztunku Bohatera prze-
padnie albo ulegnie zniszczeniu, można go zastąpić
bądź naprawić za darmo w najbliższej osadzie lub w
innym stosownym miejscu i czasie. Niekiedy w zamian
wykonać trzeba drobną usługę: coś zrobić, opowie-
dzieć czy zaśpiewać pieśń – zwłaszcza, gdy osiedle
należy do innej Kultury niż Bohater.
Tymczasem przedmioty, które ulepszono z pomocą
Nagród, powinny posiadać swoisty „immunitet
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO
♦ Gdy atakujesz z pomocą Niechybnej broni, Przeła-
mujesz Obronę również po wyrzuceniu 9 na kości
Działania.
POTĘŻNA ( BROŃ )
Ta ciężka, mocarna broń bezwzględnie miażdży
nieprzyjaciół.
♦ Zwiększ Obrażenia wybranej broni o 1.
UT WARDZONA ( ZBROJA LUB HEŁM )
Kunszt kowala sprawił, że tę sztukę pancerza niełatwo
przebić nawet celnym i potężnym ciosem.
♦ Gdy wykonujesz test PANCERZA , nosząc tę zbroję
albo hełm, dodajesz +2 do rezultatu.
WZMOCNIONA ( TARCZA )
Tarczę wzmocniono, zapewne przy pomocy meta-
lowej obręczy albo większego żelaznego umbo.
Niezależnie od przyczyny, pozwala skutecz-
niej blokować ciosy.
♦ Zwiększ o 1 premię do Obrony, którą
zapewnia tarcza.
ZABÓJCZA ( BROŃ )
Twardego i zabójczego ostrza tej broni
nie zatrzyma nawet najtęższa zbroja.
♦ Zwiększ Przebicie wybranej broni
o 2.
♦ Jeżeli można ją dzierżyć w jednej
lub dwóch rękach, podnieś oby-
dwie wartości Przebicia.
narracyjny”: nie gubią się, nie niszczą i nikt ich Boha-
terom nie odbiera (na przykład tarczy ulepszonej za
pomocą Nagrody nie sposób strzaskać).
Z tego samego powodu takiego obiektu nie można
powierzyć innej postaci, nawet gdy pierwotny wła-
ściciel ponosi śmierć (cenne przedmioty chowa się
wszakże wraz z nim). Nagroda jest przecież świadec-
twem sławy i pozycji herosa, jakże więc można by ją
utracić albo komuś przekazać?
79
 RO Z D Z I A Ł 5
IMIONA BRONI
Wojownicy i poszukiwacze przygód nadają czasem
imiona sprawdzonym w boju elementom rynsztunku.
Najczęściej nazywa się miecze i włócznie, rzadziej
hełmy i tarcze – natomiast zbroi posiadających wła-
sne imiona właściwie się nie spotyka.
Elfowie i ludzie przestrzegają podobnych zasad,
gdy chcą nazwać swój oręż: wybierają imiona sła-
wiące jego bojowe przewagi, na przykład „Pogromca
Orków”, „Młot na Wroga” albo „Towarzysz Boju”. Zda-
rza się też broń o wznioślejszych i bardziej poetyc-
kich nazwach, na przykład „Śnieżny Cierń” albo
„Zimna Gwiazda”, ale prawie zawsze ma szczególnie
szlachetne pochodzenie albo długą historię, więc nie
wręcza się jej w Nagrodę.
przymioty
Byli (…) podobno obdarzeni niezwykłą siłą wzroku i słuchu i znający mowę zwierząt i ptaków.
Przymioty to zdolności specjalne, niezależne od Umiejęt-
ności i Biegłości Bojowych postaci. Oznaczają, że jakieś
działanie przychodzi danemu poszukiwaczowi przygód
całkowicie naturalnie albo że się w nim mozolnie dosko-
nalił. To jednak nie tylko wrodzone talenty – ale miara
heroicznego statusu Bohatera.
Bohaterowie ze wszystkich Kultur wybierają
pierwszy Przymiot podczas tworzenia postaci.
Kolejne otrzymują zawsze, gdy zdobywają
poziom MĄDROŚCI .
lista przymiotów
Gracze mogą wybierać spośród sześciu Przymiotów –
każdy można wykupić wielokrotnie, jeżeli grający ma
taką ochotę.
GIBKOŚĆ
Odkąd nabrałeś mądrości, potrafisz lepiej zadbać o siebie
na polu walki (a może masz więcej szczęścia?).
♦ Zwiększ Obronę o 1 punkt.
KRZEPK A RĘK A
Twoje ciosy są celniejsze i potężniejsze, więc razisz wro-
gów z większą mocą.
80
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Bardingowie tak bardzo cenią sobie doskonałą
broń, że nazywają swoich synów i córki na pamiątkę
szczególnego oręża – imię „Bard” można przełożyć
jako „Topór Bojowy”. Dúnedainowie dbają bardzo
o swe pradawne miecze, przekazane im przez niezli-
czone pokolenia wojowników.
Hobbici i mieszkańcy Bree bardzo rzadko nazywają
broń – jeżeli już, to kiedy ocali im życie. Nawet w takim
wypadku stosują imiona proste i bezpretensjonalne,
zaczerpnięte wprost z codziennego doświadczenia.
Krasnoludowie nie nazywają broni nigdy, nawet
gdy okryje się wielką sławą – w takim wypadku prze-
chodzi do historii jako własność legendarnego boha-
tera (jak na przykład Topór Durina). Oczywiście niewy-
kluczone, że nadają broni imiona w swym tajemnym
języku i nigdy ich nie wyjawiają.
♦ Gdy zadajesz w czasie walki Obrażenia Specjalne
dodaj +1 do SIŁY , gdy wymierzasz Potężny Cios, albo
+1 do kości Działania podczas Celnego Ataku.
MISTRZOST WO
Tak długo ćwiczyłeś się w pewnych czynnościach, że teraz
przychodzą ci łatwo jak oddychanie.
♦ Wybierz dwie Umiejętności i Wzmocnij je.
ODPORNOŚĆ
Trudy i niewygody życia na szlaku zahartowały twoje ciało
i umocniły wolę.
♦ Zwiększ maksymalną Wytrzymałość o 2 punkty.
SPOKÓJ DUCHA
Przezwyciężanie trudności wzmocniło twego ducha
i odnowiło wiarę w lepszą przyszłość.
♦ Zwiększ maksymalną Nadzieję o 2 punkty.
ZAR ADNOŚĆ
Poszukiwanie przygód wydobywa z ciebie naturalne
talenty.
♦ Zmniejsz PT jednej Cechy o 1.

rodzime przymioty
– Jam jest Bard z rodu Giriona. Jam jest zabójca smoka!
Na kolejnych stronach znajdziecie opis Rodzimych Przy-
miotów, specjalnych zdolności, które mogą przydać
postaci indywidualnego charakteru. Reprezentują ukryte
talenty mieszkańców Śródziemia i pozwalają poszukiwa-
czom przygód dokonywać czynów iście spektakularnych,
które zwykli ludzie gotowi pomylić z czarami.
Rodzimych Przymiotów można używać w określonych
okolicznościach, płacąc koszt i czasem wykonując test –
grający powinni zatem dokładnie zapoznać się z opisem
wybranych przez siebie mocy.
Każda Rodzima Kultura zapewnia sześć Rodzi-
mych Przymiotów – mogą je wybierać wyłącz-
nie przedstawiciele tejże Kultury, kiedy osiągną
nowy poziom MĄDROŚCI (zamiast Przymiotu
podstawowego), poczynając od MĄDROŚCI 2.
przymioty bardingów
W żyłach Bardingów płynie najszlachetniejsza krew – to
mężny lud, który wydał wielu potężnych królów. Choć ich
pradawne dziedzictwo przepadło na długie wielki, odro-
dziło się w smoczym ogniu i dziś znów spoczywa w god-
nych rękach swego ludu.
MOWA PTAKÓW
Na Północy mawia się czasem, że wielka mądrość pozwala
Dalijczykom rozumieć mowę ptaków. Ich śpiew prze-
strzega potomków Giriona przed niebezpieczeństwem
albo wskazuje słaby punkt w obronie wroga.
♦ Możesz porozumiewać się z ptakami przy użyciu sto-
sownej Umiejętności (zwykle UPRZEJMOŚCI , PRZE-
KONYWANIA albo PIEŚNI ) – zyskujesz w ten sposób
wieści, przekazujesz wiadomości i tak dalej.
♦ Nadto, gdy jesteś pod gołym niebem, możesz w cza-
sie każdej Potyczki, Posłuchania i Podróży Wzmocnić
jeden test.
…ale był to po prostu stary drozd. Bez lęku ptak nachylił się
nad uchem człowieka, by szepnąć mu ważne wieści. Bard sam
się zdziwił, że zrozumiał ptasią mowę…
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO
POWOŁANY DO WIELKICH PRZEZNACZEŃ
Legendy mówią, że potomkowie ludu z Dale przezna-
czeni są do wielkich czynów, czego dowodzi historia ich
obecnego króla. Czy i ciebie czeka los na miarę dzie-
dziców Giriona?
♦ Gdy po raz pierwszy otrzymujesz Ranę, która powinna
pozbawić cię życia, ratuje cię jakiś cudowny zbieg oko-
liczności. Choć Ranny, wciąż żyjesz, a ponadto twoja
maksymalna Nadzieja wzrasta o 2. Następnie twoje
przeznaczenie się wypełnia (z tego Przymiotu można
skorzystać raz).
– Bard nie zginął! – zawołał. – Skoczył do wody, opuszczając
miasto dopiero wtedy, gdy zabił napastnika. Jam jest Bard
z rodu Giriona.
PRZYJACIEL KR ASNOLUDÓW
Dni smoczej grozy wzmocniły sojusz między Bardingami
a krasnoludami z Ereboru.
♦ Jeżeli darzysz Szczególną Sympatią krasnoluda i oby-
dwaj walczycie w postawie Ostrożnej, możecie Chro-
nić towarzysza w ramach akcji dodatkowej, o ile pró-
bujecie strzec siebie nawzajem.
♦ Nadto, w fazie Rokowań Posłuchania krasnoludowie
zawsze traktują cię Przyjaźnie.
– Nigdzie tak serdecznych przyjaciół nie mamy w ludziach jak
w Dale.
ROZPĘDZONA STRZAŁA
Może i Czarnej Strzale przeznaczone było powalić smoka
Smauga, ale przecież nie uczyniłaby tego bez silnych rąk,
które napięły łuk. Ilekroć ciskasz włócznię albo naciągasz
cięciwę, twoje dłonie są pewne, a oko – celne.
♦ Kiedy Przełamiesz Obronę przeciwnika atakiem na
dystans, jego test pancerza zostaje Osłabiony.
Wielki łuk zadźwięczał (…) strzała (…) cała zagłębiła się
w ciało – grot, drzewce i lotki.
81
 RO Z D Z I A Ł 5
W YPIEK ANIE KR AMÓW
Wyniosłeś z domu tajemnicę wypiekania kramów, podróż-
nych sucharów Bardingów, które nigdy się nie psują. Choć
nie należą do najsmaczniejszych (po prawdzie są strasz-
nie twarde), sycą i pozwalają uzupełnić nadwątlone siły.
♦ Kiedy na skutek zdarzenia w Podróży masz otrzymać
Znużenie, dostajesz o 1 punkt mniej.
♦ Nadto w czasie krótkiego odpoczynku ty i pozostali
członkowie Drużyny odzyskujecie dodatkowo tyle
utraconej Wytrzymałości, ile wynosi twoja MĄDROŚĆ .
…odpoczęli tu trochę i zjedli jakie takie śniadanie, złożone prze-
ważnie z kramów i wody.
ZABÓJCA SMOK A
Chwała Barda Łucznika natchnęła niejednego chłopaka
i dziewczynę z Dale, by szukać sławy zabójcy straszliwego
potwora. Jak wielu twoich rówieśników, od dawna rozwa-
żasz, jak można walczyć z przeciwnikami o ogromnych roz-
miarach, w nadziei, że kiedyś zasłyniesz jako ich pogromca.
♦ Gdy walczysz z potworem o Potędze 2 i większej,
Wzmacniasz swoje testy ataku.
– Jestem Bard, z mojej to ręki zginął smok i dzięki mnie wasz
skarb został odzyskany.
82
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
przymioty elfów
Elfowie są w oczach większości mieszkańców Śródziemia
nieomal tożsami z magią. Samo zresztą słowo „magia”
z równym powodzeniem opisuje grację elfów, wytwory
ich rąk oraz piękno nie z tego świata.
ELBERETH GILTHONIEL!
Wszyscy elfowie, którzy wciąż pozostają w Śródziemiu, sza-
nują imię Elbereth, Królowej Gwiazd. Wzywasz je tylko
w chwilach największej potrzeby, błagając Wzniecicielkę,
by udzieliła ci swej łaski.
♦ Zwiększ maksymalną Nadzieję o 1 punkt.
♦ Podczas Fazy Przygód możesz wykonać tyle testów
pod Natchnieniem, ile wynosi twój ROZUM .
– Elbereth Gilthoniel! – westchnął Legolas, spojrzawszy w górę.
ELFIE SNY
Duch elfów jest tak silny, że i ciało w mgnieniu oka prze-
zwycięża choroby czy urazy. W miarę jak rośnie twa
MĄDROŚĆ , coraz rzadziej czujesz potrzebę, by się położyć
i odpocząć. Wytchnienie zyskujesz na jawie, korzystając
z tajemnych praktyk swego ludu.
♦ Nie musisz spać, póki wykonujesz proste i powta-
rzalne czynności.
♦ Wystarczy ci krótki odpoczynek, by uzyskać efekty
dłuższego odpoczynku.
…spać umiał z otwartymi oczyma, w marszu, w pełnym świetle
dnia; umysł elfa odpoczywa, błądząc po dziwnych ścieżkach
marzeń, chociaż ludzie nie nazwaliby tego spaniem.

PAMIĘĆ DAWNYCH DNI
Długie wieki i niezliczone pokolenia ludzi to dla nieśmier-
telnego plemienia elfów ledwie mgnienie. Sam pamiętasz
Eriador z czasów, nim się wyludnił: wspomnienia stają się
szczególnie żywe, kiedy wędrujesz poza granicami króle-
stwa elfów.
♦ Kiedy bierzesz udział w zdarzeniu podczas Podróży,
rzut w tabeli wykonuje się zawsze, jakbyście przeby-
wali w Spokojnej Krainie (Mistrzyni Wiedzy rzuca
dwiema kośćmi Działania i wybiera lepszy rezultat).
– Ten kraj nie jest twój własny – rzekł Gildor. – Inne plemię
mieszkało tu, nim się zjawili hobbici, inne też będzie tutaj żyło,
gdy hobbitów zabraknie.
PRZECIWKO NIEWIDZIALNYM
Pierworodni widzą istoty bytujące w świecie upiorów –
duchy i widma – nawet gdy są niedostrzegalne dla oczu
śmiertelników, słyszących zaledwie ich mrożące krew
w żyłach szepty. Stąd nie dopuszczasz grozy umarłych do
swego serca.
♦ Próby Cienia, które wykonujesz z powodu Grozy, są
Wzmocnione.
♦ Ponadto dodajesz (1k), jeżeli do rzutu zmusza cię zły
duch albo widmo (lub istota przez nie opętana).
– Ja także pójdę z tobą – powiedział Legolas – elf bowiem nie
lęka się Umarłych.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO
ROZBŁYSK GNIEWU
Twój lud nie raz zaznał goryczy klęski, odniósł też wiele
bezowocnych zwycięstw w odwiecznej wojnie z Nieprzy-
jacielem. Straszliwa nienawiść, jaką czujesz do sił Cienia,
potrafi rozpalić twoją broń zimnym płomieniem.
♦ Gdy wykonasz udany atak, twój przeciwnik twój prze-
ciwnik oprócz Wytrzymałości traci 1 punkt Nienawi-
ści lub Determinacji, +1 za każdy znak sukcesu ( ).
Pierwsze ruszyły do ataku elfy. Żywią one do goblinów zimną,
zaciętą nienawiść.
ŚMIERCIONOŚNA CELNOŚĆ
Elfowie odznaczają się wrodzonym talentem łuczniczym.
Osiągnąłeś doskonałość w sztuce posługiwania się łukiem
i razisz wrogów z niespotykaną precyzją.
♦ Gdy używasz łuku (ale nie długiego łuku), walcząc
w postawie Bezpiecznej, możesz Dobrze przymierzyć
w ramach akcji dodatkowej.
…nie mogłyby się bronić mając za cały oręż małe noże przeciw
strzałom elfów, które trafiały ptaka w locie nawet po ciemku.
83
 RO Z D Z I A Ł 5
przymioty hobbitów
Hobbici nie przejawiają cech, które w oczach innych Kul-
tur uchodzą za bohaterskie – co poniekąd tłumaczy ich
nieobecność w kronikach pisanych przez elfów i ludzi. Ale
gdy się dobrze przypatrzyć, wesoły ów narodek okazuje
się celować w przedsięwzięciach nieosiągalnych dla potęż-
niejszych ludów, dzięki licznym i niezwykłym przymiotom.
DAR ZNIK ANIA
Powiada się, że hobbici nie mają w sobie ani krzty magii –
ale jest coś nadprzyrodzonego w ich niesamowitym talen-
cie do znikania szybko i bezgłośnie. Potrafisz dokładnie
wybrać moment, w którym należy zejść innym z oczu,
nierzadko nieświadomie przewidując z góry, iż trzeba
będzie się skryć.
♦ Jeżeli tylko w danym miejscu jest jakakolwiek szansa,
by się ukryć albo przekraść, możesz wykonać test
SK R A DANI A . Jeśli wypadnie co najmniej jeden znak
sukcesu ( ), możesz użyć go, by po prostu zniknąć
wszystkim z oczu – zupełnie jakbyś rozpłynął się
w powietrzu. W każdej chwili możesz się też ujawnić,
po prostu wychodząc z kryjówki.
Nie mają w sobie magii, poza powszechnym talentem, pozwa-
lającym im zniknąć szybko i dyskretnie, kiedy w pobliżu poja-
wiają się wielcy, gapiowaci ludzie…
84
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MAŁOLUDKOWIE
Hobbici są niewielcy wzrostem, ale radzą sobie wcale nie
gorzej niż niejeden duży człowiek. Ty akurat potrafisz
wykorzystać swą drobną posturę w walce.
♦ Gdy walczysz wręcz z istotą, która jest od ciebie więk-
sza (czyli nader często!), twoja Obrona wzrasta o 2.
♦ Ponadto możesz przyjąć postawę Bezpieczną, nawet
gdy tylko jeden z twoich towarzyszy walczy wręcz.
Hobbici są – czy może byli – małymi ludźmi, mniejszymi od
krasnoludów…
PEWNOŚĆ RĘKI
Ręka hobbita jest zwinna, a oczy bystre – to cechy bar-
dzo pożądane u łucznika. Doprowadziłeś te właściwości
do takiej perfekcji, że wystarczy ci schylić się po kamień,
by mieć w ręku śmiercionośną broń.
♦ Twoje ataki na dystans są Wzmocnione.
♦ Jeżeli rzucasz kamieniem, możesz z jego pomocą
Przełamać Obronę przeciwnika – Przebicie ataku
wynosi 12.
…przyparci do muru stawali mężnie, słynąc z bystrego oka
i pewności ręki. Nie tylko wtedy, gdy mieli łuk i strzały.

SZCZYPTA ODWAGI
Jeden z Mędrców zauważył kiedyś, że póki nie narazisz
hobbita na niebezpieczeństwo, nie dowiesz się z jakiej
gliny jest ulepiony. Oczywiście sam wolisz trzymać się
z dala od zagrożeń, ale gdyby przyszło co do czego, pew-
nie byś sobie poradził.
♦ Gdy odczuwasz Przygnębienie, Wyczerpanie albo
odniesiesz Ranę, wszystkie twoje testy ulegają
Wzmocnieniu.
– …to zuch nad zuchy, w razie czego będzie się bił jak smok.
TRZECH TO JUŻ KOMPANIA
Mędrcy uczą, że czasem lepiej zaufać szczerej przyjaźni
niż wielkiej mądrości. Ta prawda sprawdza się szczególnie
w wypadku hobbitów, których siłą nie oderwiesz od ser-
decznych towarzyszy. Ty również pokładasz wiarę w swoich
kompanów z Drużyny, gdyż połączyła was więź najgoręt-
szej przyjaźni.
♦ Zwiększ wartość Zażyłości Drużyny o 1 punkt.
♦ Ponadto możesz wybrać drugą osobę, do której czu-
jesz Szczególną Sympatię.
– My, hobbici, powinniśmy i będziemy trzymać się razem! Pójdę
z tobą, chyba że mnie na łańcuch wezmą.
T WARDZI JAK KORZENIE
STAREGO DRZEWA
Mówi się, że hobbitów nie tak łatwo sponiewierać albo
zabić, a gdy dać im odpocząć w spokoju – odzyskują siły
z budzącą zawiść szybkością. Niedawno odkryłeś, jak
szybko goją się na tobie zadrapania i siniaki (co nie ozna-
cza, że nie bolą!).
♦ Gdy otrzymasz Ranę i musisz sprawdzić jej stopień,
rzucasz dwiema kośćmi Działania i wybierasz lepszy
rezultat.
♦ Ponadto, gdy obliczasz liczbę punktów Wytrzymało-
ści, które odzyskujesz podczas odpoczynku, mnożysz
swą SIŁĘ razy dwa.
– Bardzo dziwne plemię – stwierdził Opiekun, kręcąc głową. –
Kijem ich nie dobijesz!
przymioty krasnoludów
Przyrodzoną krasnoludom rezerwę i burkliwość łatwo
pomylić z wrogością czy złymi zamiarami. A że są przy
tym skłonni trzymać wszystko, co ich dotyczy, w ścisłej
tajemnicy, wśród innych ludów krążą najrozmaitsze histo-
rie o rzekomo niezwykłych i nadprzyrodzonych mocach
dzieci Durina.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO
BARUK KHAZÂD!
Krasnoludowie strzegą swego tajemnego języka pilnie, jak
najcenniejszych skarbów z dawnych dni. Ale ten okrzyk
bojowy znają wszyscy wrogowie durinowego plemienia –
i śmiertelnie się go lękają.
♦ Raz na Potyczkę, gdy walczysz w postawie Zapalczywej,
możesz Wzmocnić test ataku i spróbować Przerazić
wroga w ramach akcji dodatkowej.
– Baruk Khâzâd! Khâzâd ai-mênu! – Śmignął w powietrzu
toporek. Potoczyły się dwie orkowe głowy. Reszta napastni-
ków pierzchła.
CIEMNE SPR AW Y – PO CIEMKU
Ciemność nie wadzi twemu ludowi ani nie niepokoi tak,
jak członków innych kultur. Przeciwnie: lubisz ją bardziej
niż światło i chętnie zapadasz się w jej zimne objęcia.
♦ Gdy otacza cię ciemność (nocą czy pod ziemią),
wszystkie twoje testy zostają Wzmocnione.
– Lubimy ciemności – oznajmiły chórem krasnoludy. – Ciemne
sprawy najlepiej załatwiać po ciemku. Jeszcze mamy kilka
godzin do świtu.
FR AGMENT Y ZAKLĘĆ
W dawnych wiekach krasnoludowie stworzyli wiele potęż-
nych zaklęć. Choć poznałeś ledwie ich urywki, i tak roz-
porządzasz niebagatelną mocą.
♦ Wybierz jedną Umiejętność każdej kategorii (SIŁY,
SERCA i ROZUMU) i oznacz je kropką (lub runą!) na
karcie postaci. Kiedy używasz którejś z nich, możesz
wydać 1 punkt Nadziei, by uzyskać magiczny sukces.
…wymawiali fragmenty starych zaklęć…
NA SPOSÓB DURINA
Krasnoludowie stoczyli niejedną wojnę w ciasnych, pod-
ziemnych korytarzach. Nauczono cię zatem jak bronić
się pod ziemią – potrafisz wykorzystać na swoją korzyść
załomy ścian, mrok oraz rozmaite naturalne przeszkody.
♦ Gdy walczysz w podziemiach albo innym ciasnym
miejscu – na przykład wewnątrz budynku – doda-
jesz +2 do Obrony.
Tak się zaczęła wojna krasnoludów z orkami, długa i krwawa,
toczona przeważnie głęboko pod ziemią.
85
 RO Z D Z I A Ł 5
POTĘŻNA WOLA
Krasnoludów uczyniono w taki sposób, by nie znieśli nad
sobą żadnego pana. Masz przeto niezłomną wolę, którą
nagiąć zdoła tylko najpodstępniejsze spośród narzędzi
Nieprzyjaciela.
♦ Zwiększ maksymalną Nadzieję o 1 punkt.
♦ Dodajesz (1k) do wszystkich Prób Cienia, gdy opierasz
się efektom Czarnoksięstwa.
Można było krasnoludów zabijać i rujnować, nigdy wszakże
nie dali się zamienić w cienie i nie ulegli cudzej woli.
ŻELAZNA W Y TRWAŁOŚĆ
Gdy krasnoludowie pojawili się na tym świecie, Śródzie-
miem władało wielkie zło. Dlatego właśnie dano im wielką
siłę i wytrwałość. Póki nie zabraknie ci ducha, twoje krzep-
kie ciało znakomicie przezwycięża ból i rany.
♦ O ile nie jesteś Przygnębiony, twoje testy pancerza
są Wzmocnione.
Krasnoludowie są na ogół hartowni, zawzięci, skryci, praco-
wici, nie zapominają krzywd (ani dobrodziejstw);
86
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
przymioty ludzi z bree
Prawda, mieszkańcy Bree żyją sobie nader bezpiecznie.
Ale to przecież nic złego, cieszyć się ciepłem kominka
i towarzystwem przyjaciół – co więcej, dopiero wtedy
wiadomo, że jest o co walczyć.
DESPER ACK A ODWAGA
Choć spędziłeś całe życie w miasteczku otoczonym przez
dzikie pustkowia, najgorsza rzecz jaką pamiętasz to napaść
rozbójników albo watahy wygłodniałych wilków. Tak
naprawdę nie masz zatem pojęcia, jak to jest mierzyć się
z Cieniem na Wschodzie. Ale jesteś pewien, że choćby nie
wiem co – odwagi ci wystarczy.
♦ Gdy wydajesz Nadzieję podczas testu, możesz dobro-
wolnie otrzymać 1 punkt Cienia, by działać pod
Natchnieniem.
– Czy wobec tego nadal chcesz mi pomagać? – Chcę! – rzekł
pan Butterbur. – Tym bardziej!

DZIWNE JAK NOWINY Z BREE
Choć mieszkańców Bree zajmują w pierwszym rzędzie
sprawy ich czterech wiosek, zdarzają się wśród nich osoby
wielce ciekawe wieści z szerokiego świata. Pilnie przysłu-
chujesz się dziwnym opowieściom wędrowców i dobrze
wiesz, ile mądrości kryje się w ich rewelacjach.
♦ W Fazie Drużyny możesz przetestować PRZENIKLI-
WOŚĆ lub ZAGADKI . Jeżeli ci się uda, Mistrzyni Wie-
dzy przekazuje ci pogłoskę.
We Wschodniej Ćwiartce zachowało się porzekadło: „Dziwne
jak nowiny z Bree”, pochodzące z owych czasów, kiedy w gospo-
dzie można było posłyszeć wieści z północy, południa i wschodu…
KUCYK Z BREE
Pochodzące z Bree kucyki nie różnią się wiele od swych
właścicieli – również nie wydają się w żaden sposób
szczególne, gdy porównać je z innymi końmi Śródziemia,
ale kiedy trzeba, okazują niesłychaną odwagę oraz wspa-
niałą pamięć. Towarzyszy ci właśnie takie nad podziw
lojalne i inteligentne zwierzę.
♦ Zwiększ maksymalną Nadzieję o 1 punkt.
♦ Ponadto Wigor kuca wynosi 4 (niezależnie od two-
jego Poziomu Życia).
♦ Zwierzę nigdy cię nie opuści, a jeżeli rozłąka będzie
nieunikniona – bo, dajmy na to, wchodzicie do pod-
ziemi – możesz wybrać, czy kucyk oczekuje was cier-
pliwie w miejscu rozstania, czy też wraca samodziel-
nie do Bree.
Kucyka Billa wzięli z sobą, a chociaż musiał znów dźwigać
spore juki, biegł raźno obok wierzchowca Sama i zdawał się
bardzo zadowolony.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO
NIEUSTĘPLIWOŚĆ
Odkąd przeminęły Dawne Dni, niejedno królestwo
powstało i upadło w Samotnych Krainach Eriadoru i dziś
tylko wiatr hula w ruinach dawnych stolic. Ale Bree prze-
trwało, objawiając w obliczu nieszczęść niesłychaną siłę
oraz żywotność.
♦ O ile nie jesteś Ranny ani Przygnębiony, odzysku-
jesz na koniec każdej potyczki tyle Wytrzymałości,
ile wynosi twoje SERCE lub MĘSTWO , zależnie co
jest wyższe.
Niewielu z nich przetrwało burze Dawnych Dni, lecz kiedy
królowie powrócili zza Wielkich Mórz, zastali ludzi w Bree…
PRZYJAZNY I ZNANY
Odkąd ruszyłeś na szlak przygody, nie raz przydało ci się
powszechne wśród twoich ziomków doświadczenie handlu
z cudzoziemcami. Potrafisz zachować się grzecznie i przy-
jaźnie, łatwo też zyskujesz sympatię ledwie napotkanych
osób. Umiesz wypytać o ich sprawy, nie dając się ponieść
ciekawości, ale wiele się przy tym dowiadując.
♦ Zwiększasz o 1 maksymalną liczbę rzutów, które
możesz wykonać podczas Posłuchania.
♦ Mało tego – świeżo napotkane osoby są wobec ciebie
nieodmiennie Przyjazne.
…przyjaźnili się i znali z hobbitami, krasnoludami i elfami
oraz innymi mieszkańcami okolicy bliżej, niż to na ogół było
(i jest) w ludzkim zwyczaju.
87
 RO Z D Z I A Ł 5

SZTUK A PALENIA
Jesteś mistrzem sztuki palenia ziela fajkowego. Nigdy nie
rozstajesz się z fajką oraz suszem, które przydają ci cier-
pliwości i zapewniają jasność umysłu.
♦ Zawsze kiedy odzyskujesz przynajmniej 1 punkt
Nadziei, dostajesz o 1 punkt Nadziei więcej (nieza-
leżnie, czy dzieje się to w Fazie Przygody, czy Drużyny).

Niewątpliwie nie skądinąd, lecz z Bree sztuka palenia prawdzi-

wego fajkowego ziela rozpowszechniła się w ostatnim stuleciu…

przymioty strażników
północy
Niewielka grupka Dúnedainów to wszystko, co pozostało
na Północy z Númenorejczyków, potężnego ludu przyby-
łego ongi do Śródziemia z krainy Westernesse. Ludzie tej
krwi posiadają rozliczne talenty, które objawiają i dziś,
gdy ich szeregi się przerzedziły, a niedobitki zmuszone
są żyć w ukryciu.
DZIEDZIC ARNORU
Dla twego ludu nastały mroczne dni i niewielu jest was
już na świecie – ale wciąż przechowujecie pamięć o daw-
nych królach. W twoim rodzie przekazuje się z pokolenia
na pokolenie artefakt pochodzący sprzed upadku Utraco-
nego Arnoru. Właśnie dowiodłeś, że godny jesteś podjąć
dziedzictwo.
♦ Z pomocą Mistrzyni Wiedzy i zasad ze strony 161
stwórz albo Niezwykły Przedmiot, albo Słynny Oręż,
posiadający jedną Zaklętą Nagrodę. Przedmiot jest
zwykle númenorejski, ale może równie dobrze pocho-
dzić z warsztatów elfów albo krasnoludów. Gdy wyco-
fasz się z poszukiwania przygód, artefakt trafi w ręce
twego dziedzica.
– Oto pierścień Barahira – rzekł – znak naszego dalekiego
pokrewieństwa; weź też szczątki Narsila.
NIEZŁOMNY DUCH
Wychowałeś się w krainie opuszczonych ruin i dawno zapo-
mnianych mogił. Słyszałeś zimne szepty umarłych, niosące
się nad samotnymi kurhanami i widziałeś upiorne światła
tańczące na szczytach wzgórz. Kiedy twa wola umacnia
serce, nic na tym świecie nie zdoła zawrócić cię z drogi.
♦ Dodaj (1k) do wszystkich Prób Cienia, gdy opierasz
się Grozie.
czy wręcz strachu, gdy Strażnikowi zagrozić ma
wkrótce jakieś niebezpieczeństwo.
♦ W czasie Fazy Przygód możesz posłużyć się jasno-
widzeniem tyle razy, ile wynosi twoja MĄDROŚĆ ,
wykorzystując go samemu albo udzielając innemu
członkowi Drużyny. Daru tego można użyć w każ-
dym momencie, by przerzucić wszystkie kości jed-
nego testu, czy to wykonanego przez Bohatera, czy
też przez gnębiącego go wroga.
– I powiadam ci: nie przestępuj progu Morii, strzeż się!
ŚCIEŻKI NA PUSTKOWIU
Strażnicy Północy bez końca przemierzają pustkowia, ści-
gając nikczemne potwory i strzegąc granic zamieszanych
krain. Stąd czujesz się na bezdrożach równie pewnie jak
hobbit na ścieżce prowadzącej przez jego ogródek, a sama
ziemia zdaje ci się dopomagać.
♦ Kiedy wykonujesz test REKONESANSU , POLOWANIA
albo WĘDRÓWKI , możesz wydać 1 punkt Nadziei, by
uzyskać magiczny sukces.
♦ Ponadto w każdej Podróży możesz pełnić więcej niż
jedną rolę.
– Kiedy oczy zawodzą, ziemia może coś powie uszom – rzekł
Aragorn – bo z pewnością jęczy pod ich nienawistnymi stopami.
UJAWNIENIE MAJESTATU
Wywodzicie się z krwi królów, ale twój lud nauczył się
kryć szlachetne pochodzenie jeszcze w czasach, gdy Pół-
nocne Królestwo upadało pod nawałą wrogów. Wciąż jed-
nak, gdy zdecydujesz się wyjawić swój rodowód, wrogowie

– Że też on się nie boi – mruknął krasnolud.

PRZEBŁYSKI JASNOWIDZENIA
Strażnicy Północy posiadają w pewnej mierze dar widzenia
przyszłości, który był udziałem ich przodków. U schyłku
Trzeciej Ery rzecz manifestuje się w postaci zaniepokojenia,

88

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 M Ą D RO Ś Ć I M Ę S T WO

pierzchają wobec jego szlachetności. Aby

się ujawnić, musisz wykrzyknąć pradawne
zawołanie bojowe rodu, dobyć broni o chwaleb-
nej historii albo zaprezentować swe barwy i godło.
♦ Raz na potyczkę, gdy walczysz w postawie
Wyważonej, możesz Zagrzewać do boju w ramach
akcji dodatkowej.
♦ Ponadto cała Drużyna (w tym i ty) wykonuje w następ- często i w wielkim pośpiechu, niosąc pilne wieści w odle-
nej turze wszystkie testy pod Natchnieniem. głe strony lub ścigając sługi Nieprzyjaciela.
♦ Jeżeli nosisz zbroję skórzaną (lub zgoła żadną) i nie
Odrzucił płaszcz z ramion. Wykuta przez elfy pochwa zalśniła niesiesz tarczy, podczas Podróży nie gromadzisz
jasno, a kiedy Aragorn dobył z niej miecz, klinga Andúrila Znużenia.
rozbłysła nagle jak biały płomień. – Elendil! – zawołał.
– Dzielny jest ród Elendila!
W Y TRZYMAŁOŚĆ STR AŻNIK A
Powiada się, że Strażnik, który pochwycił trop, nie
odczuwa zmęczenia. Masz nadzieję, że w tym porzekadle
kryje się ziarno prawdy, zwłaszcza że będziesz podróżować

89

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 6

FAZA
PRZYGODY
Nawet najlepsze plany mądrych czarodziejów, jak Gandalf,
i życzliwych przyjaciół, jak Elrond, zawodzą niekiedy, gdy
odważysz się na niebezpieczną przygodę na rubieżach Pustkowia.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 6
soby rozsądne i stateczne wiedzą doskonale,
że poszukiwanie przygód nie jest ani przy-
jemne, ani wygodne. Nie tylko można spóź-
nić się przez nie na obiad – ale cała awantura
może okazać się groźna dla zdrowia i życia. Oczywiście
śmiałkowie zapuszczający się na pustkowia Eriadoru skro-
jeni są na zupełnie inną miarę. Niektórzy z pasją poszukują
ostatnich pozostałości na pół zapomnianej epoki. Inni
jak rozgrywać
fazę przygody
– Teraz opowiedzcie wszystko! Domyślam się, że mieliście przygody, a to nieładnie,
skoro mnie z wami nie było. Żądam szczegółowego sprawozdania…
Najznaczniejsza część rozgrywki w Jedyny Pierścień odbę-
dzie się podczas kolejnych Faz Przygody. Jak sama nazwa
wskazuje, to wtedy właśnie dzieją się ekscytujące zdarze-
nia – w przeciwieństwie do Fazy Drużyny, kiedy ma miej-
sce wszystko to, co wydarza się pomiędzy Przygodami.
W czasie Fazy Przygody Mistrzyni Wiedzy rzuca Boha-
terom kłody pod nogi, piętrzy przeszkody, zadaje piekiel-
nie trudne zagadki i stawia na ich drodze strasznych wro-
gów. Narracja jest szybka i zróżnicowania, gracze rwą się
do działania albo dokładnie badają okoliczności, w jakich
się znaleźli. W odpowiedzi Mistrzyni Wiedzy przedstawia
rezultaty tych działań, gracze reagują na zmieniającą się
sytuację i tak dalej.
Mistrzyni Wiedzy dba, by historia toczyła się naprzód,
łącząc elementy przygotowane zawczasu i naprędce impro-
wizowane (w Rozdziale 8: Mistrzyni Wiedzy znajdziecie dal-
sze uwagi o prowadzeniu Fazy Przygody).
sesja fazy przygody
Przeciętna Faza Przygody zajmuje zwykle dwie lub trzy
sesje gry, z których każda trwa mniej więcej 3 godziny.
92
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
własną piersią bronią ziomków i nie dopuszczają, by siły
ciemności zalały całą ziemię.
Ale nikt z nich nie dorównuje dzielnością osobom całko-
wicie zwyczajnym, które niechętnie, ale ofiarnie, porzucają
bezpieczny dom, by zrobić coś niebezpiecznego dla wspól-
nego dobra. To oni prawdziwie poznają nieznane, mierzą się
z zagrożeniem pozornie ponad siły i walczą z wrogami ucho-
dzącymi za niepokonanych. Oto życie poszukiwacza przygód.
Ogólnie rzecz biorąc, wszystkie mają podobną strukturę:
1. Wprowadzenie
2. Szereg scen
3. Zakończenie
WPROWADZENIE
1 Na początku każdej sesji Mistrzyni Wiedzy
przedstawia graczom aktualną sytuację. Zwy-
kle określa przy tym datę albo wskazuje porę roku (kiedy),
precyzuje miejsce (gdzie), opisuje, co się właśnie wyda-
rzyło (co) i czemu Drużyna powinna się w rzecz zaanga-
żować (dlaczego).
Jeżeli to pierwsza sesja danej Fazy Przygody,
Mistrzyni Wiedzy powinna przedstawić wszyst-
kie powyższe elementy w trakcie sceny otwierają-
cej. Podczas kolejnych sesji tej samej Fazy, pierw-
sza scena zaczyna się tam, gdzie przerwaliście
na koniec poprzedniego spotkania, co znaczy,
że czas jest już często ustalony, miejsce wybrane,
a obecna sytuacja – dobrze znana.

SZEREG SCEN
2 Kiedy już zaczniecie grać, sesja toczyć się
będzie od jednej sceny do drugiej – każda
z nich przedstawia jakąś sytuację, w której gracze muszą
podjąć ważną decyzję. Mistrzyni Wiedzy dba o spójność
historii: wprowadzane sceny powinny wynikać ze zdarzeń,
które miały miejsce w scenach poprzednich i przedstawiać
konsekwencje wyborów, których dokonała Drużyna (patrz
Mistrzyni Wiedzy, strona 128).
Sceny mogą mieć bardzo różną długość –
niektóre zajmą mniej niż godzinę (gdy dojdzie
do krótkiego, lecz ważnego spotkania), inne
pochłoną całą sesję (na przykład podczas wie-
logodzinnego Posłuchania przed obliczem
władcy). Porządna sesja, złożona z ważnych oraz
drugorzędnych scen, powinna zająć jakieś trzy
albo cztery godziny.
ZAKOŃCZENIE
3 Kiedy skończy się czas, który przeznaczyliście
na grę, może dojść do jednej z dwóch sytuacji.
Zależą one od tego, czy Drużyna dotarła do końca rozgry-
wanego właśnie wątku przygód Bohaterów, czy też ukoń-
czenie historii wymaga dalszych działań.
Jeżeli sesja zakończyła się, nim dotarliście
do satysfakcjonującej wszystkich konkluzji,
potyczka
Szczęknęły i zadzwoniły miecze, gdy je osaczeni dobyli z pochew.
Każda epoka tego świata mijała wśród walk i niepokojów.
Dziś potęga Cienia znów zaczyna rozciągać się nad Śród-
ziemiem, a szansa pokonania Nieprzyjaciela bez wielkiego
rozlewu krwi maleje z każdym mijającym dniem.
Dlatego właśnie poszukiwacze przygód nie raz i nie
dwa potykać się będą z wrogami. Choć walka zdarza się
często, nie ujmuje jej to dramatyzmu: na szali jest zawsze
życie członków Drużyny. I nawet gdy starcie skończy się
triumfem, Bohaterowie mogą mówić o szczęściu, jeśli
ciosy wroga poważnie nie nadwątliły ich sił.
Zazwyczaj Drużyna staje do walki raz na jedną albo
dwie sesje gry. Za każdym razem, gdy miecze opusz-
czą pochwy, normalny tok gry zostaje przerwany i gra-
cze wspólnie z Mistrzynią Wiedzy rozgrywają szczegóły
Potyczki, w czasie której Bohaterowie stają oko w oko
z bezlitosnym wrogiem.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
BOHATERSKIE PRZEDSIĘWZIĘCIA
Doświadczony poszukiwacz przygód jest za pan
brat z wyzwaniami tego niebezpiecznego spo-
sobu życia: wędrowaniem w odległe lub nieznane
obszary, walką z groźnymi nieprzyjaciółmi oraz
spotkaniami z nowymi a znaczącymi osobistościami.
W tym rozdziale znajdziecie dokładnie zasady
rozgrywania tych trzech sytuacji, jako że Bohatero-
wie angażują się w nie najczęściej i stanowią one
podstawowy budulec historii rozgrywających się
w Śródziemiu.
następnym razem zaczniecie grę od kolejnej Fazy
Przygody. Kiedy wasza grupa znów się zbierze,
Mistrzyni Wiedzy rozpocznie od przypomnienia
zdarzeń, które miały miejsce podczas poprzed-
niego spotkania.
Jeśli natomiast rozgrywany obecnie wątek się zakończył,
Mistrzyni Gry zamyka Fazę Przygody i rozpoczyna się Faza
Drużyny. Można ją rozegrać podczas tego samego spotka-
nia albo zacząć od niej kolejną sesję, zależnie od tego, ile
jeszcze macie czasu (patrz Rozdział 7: Faza Drużyny).
przygotowanie potyczki
Walka orężna to wydarzenie dramatyczne i doniosłe, któ-
rego wagi w życiu Drużyny nie powinna zmniejszać rutyna
powtarzanych w kółko, identycznych sekwencji. W powie-
ściach każde starcie i bitwa bardzo różnią się od pozosta-
łych, przebiegając w sobie tylko właściwym miejscu z bar-
dzo rozmaitych powodów fabularnych.
Nim w ogóle rozpoczniecie Potyczkę, niech
Mistrzyni Wiedzy zadba, by nie była ona łudząco
podobna do poprzednich. Powinna w tym celu
wykorzystać aktualną sytuację narracyjną, pilnie
słuchając przy tym planów i przygotowań graczy,
rozważających dostępne strategie.
93
 RO Z D Z I A Ł 6
Czy Drużyna ucieka właśnie przed gorszym niebezpieczeń-
stwem i musi przedrzeć się przez szeregi wroga? A może
walczy w obronie jakiegoś miejsca lub osoby? Czy wspina
się zdradziecką górską ścieżką, czy też obozuje w gęstym
zagajniku? A może pada deszcz albo pole bitwy okrywa
warstwa świeżego śniegu?
Takie detale opisywane przez Mistrzynię Wiedzy mogą
i powinny wpływać na przebieg samej potyczki, na przy-
kład decydując, ile salw z łuków można wystrzelić (o ile to
w ogóle możliwe), albo których przeciwników nie zdołają
sięgnąć ostrza drużyny (patrz strona 96).
sekwencja potyczki
Po rozpoczęciu potyczki należy przeprowadzić następu-
jącą sekwencję czynności, by akcja toczyła się właściwie:
1. Ostrzał
2. Wymiana ciosów
OSTRZAŁ
Na początku potyczki wrogowie są zwykle na tyle daleko,
że można wystrzelić ku nim z łuków, nim przyjdzie zewrzeć
się pierś w pierś. O tym, ile razy jękną cięciwy (i czy to
w ogóle możliwe), decyduje Mistrzyni Wiedzy, w oparciu
o warunki określone w czasie przygotowania Potyczki.
♦ Zazwyczaj wszyscy walczący mogą oddać przynajmniej
jedną salwę z łuków lub obrzucić wrogów włóczniami
(lekkimi i zwykłymi).
94
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
♦ Jeżeli uczestników potyczki rozdziela znaczny dystans,
Mistrzyni Wiedzy może pozwolić łucznikom strzelić
dwa albo więcej razy.
Każdą salwę wykonuje się przy pomocy normalnych zasad
ataku na dystans (patrz strona 98). Bohaterowie świadomi
zagrożenia (co raczej pewne, skoro gotują się do starcia)
i posiadający tarcze podwajają wynikającą z nich premię
do Obrony.
Zwykle jako pierwsza ostrzał wykonuje Drużyna, chyba
że zdaniem Mistrzyni Wiedzy okoliczności stawiają prze-
ciwników w szczególnie uprzywilejowanej sytuacji.
Po zakończeniu ostrzału walczący są już na tyle blisko
siebie, że zaczyna się wymiana ciosów.
W YMIANA CIOSÓW
Gdy dojdzie do walki wręcz, gra zaczyna się toczyć w sze-
regu rund, które rozgrywa się kolejno aż do zakończe-
nia Potyczki.
Sekwencję rozgrywania takiej rundy opisano szczegó-
łowo na następnej stronie.
ATAK Z ZASKOCZENIA
Atak z zaskoczenia ma miejsce, gdy nieświadoma Drużyna
wpada w zasadzkę albo kiedy jej samej uda się zastawić
pułapkę na niespodziewającego się niczego nieprzyja-
ciela (jeżeli obie strony są świadomie obecności wrogów,
pomińcie tę część).

W każdym przypadku Mistrzyni Wiedzy musi ocenić
okoliczności i zdecydować, czy do zaskoczenia przeciwnika
potrzebne będzie wykonanie testu. Na przykład, dobrze
zaplanowana zasadzka na wrogów, którzy nie mają zwia-
dowców ani wartowników, powinna automatycznie zapew-
niać atakującym przewagę całkowitego zaskoczenia. Jeżeli
jednak atakowani mogą coś zwąchać, należy przeprowa-
dzić test według poniższych reguł.
DRUŻYNA WPADA W ZASADZKĘ: Kiedy nieprzyjaciele pró-
bują zaatakować Bohaterów znienacka, ci mogą przete-
stować CZUJNOŚĆ .
Bohaterowie, którym test się nie udał, są cał-
kowicie zaskoczeni – nie mogą ani wykonać
początkowego ostrzału, ani zrobić czegokolwiek
w pierwszej rundzie wymiany ciosów.
DRUŻYNA ATAKUJE Z ZASKOCZENIA: Jeżeli to Drużyna
zaczaiła się na nieprzyjaciół, testuje ona SKRADANIE . Aby
zasadzka się udała, wszyscy biorący w niej udział Bohate-
rowie muszą ten test zdać.
Jeżeli udało się zaatakować wroga z zasko-
czenia, ten nie może ani prowadzić ostrzału,
ani zrobić czegokolwiek w pierwszej rundzie
wymiany ciosów.
ZASADZKI INACZEJ
Inne Umiejętności, które mogą pomóc w unik-
nięciu zasadzki, to WOJACZKA , odpowiadająca
za wyszkolenie wojskowe, lub POLOWANIE , przy-
datne zwłaszcza w dzikich ostępach albo kiedy
z zaskoczenia atakuje dzikie zwierzę.
Gdy idzie o zasadzanie się, WOJACZKA przy-
daje się oczywiście w potyczce większych grup,
ale tylko jeżeli manewr dało się wcześniej zapla-
nować. POLOWANIE natomiast może się przysłu-
żyć, jeżeli w okolicy nie brakuje kryjówek albo
kiedy spotkanie z wrogiem jest niespodziewane
i nie dało się do niego przygotować. Ale kiedy
trzeba zbliżyć się do przeciwnika i najważniejsza
jest dyskrecja – na przykład, kiedy rzecz dzieje się
wewnątrz budowli – nic nie zastąpi SKRADANIA .
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
sekwencja wymiany
ciosów
Wymiana ciosów dzieli się na rundy, z których każda prze-
biega wedle poniższej sekwencji:
1. PRZYJĘCIE POSTAWY: Bohaterowie wybierają
postawy.
2. WIĄZANIE WALKĄ: Wszyscy uczestnicy walki wręcz
ścierają się z jednym lub kilkoma przeciwnikami.
3. DZIAŁANIE: Rozstrzyga się akcje wszystkich uczestni-
ków potyczki, w kolejności postaw – od postaci wal-
czących Zapalczywie do Bezpiecznych.
PRZYJĘCIE POSTAW Y
1 Na początku rundy każdy gracz wybiera, jaką
postawę bojową przyjmie jego Bohater. Do
wyboru ma cztery możliwości (przeciwnicy nie wybierają
postaw – wszystkie poniższe zasady zaprezentowane są
z perspektywy postaci graczy).
Postawa określa, jak Bohater zachowuje się w danej
rundzie potyczki, licząc od najśmielszej do związanej
z najmniejszym ryzykiem.
Istnieją trzy postawy walki wręcz (Zapalczywa,
Wyważona i Ostrożna) oraz jedna postawa walki
na dystans (Bezpieczna).
Pierwsze trzy postawy (Zapalczywa, Wyważona i Ostrożna)
umożliwiają walkę pierś w pierś przy użyciu broni białej.
By postać mogła użyć broni do walki na dystans po zakoń-
czeniu ostrzału, musi się znaleźć w postawie Bezpiecznej.
Każdy Bohater może na początku rundy wybrać
dowolną postawę do walki wręcz. Wybór walki
na dystans jest możliwy dopiero po spełnieniu
określonych warunków (patrz opis postaw).
Istnieją rzecz jasna okoliczności, w których Mistrzyni Wie-
dzy może pozwolić wybrać postawę Bezpieczną większej
liczbie Bohaterów, niż normalnie dopuszczają zasady. Na
przykład, jeżeli Drużyna walczy na półce skalnej, wąskiej
górskiej ścieżce albo w podobnym miejscu, łatwiej jest
ulokować się za plecami towarzyszy i szyć z łuku. Rzeczy
mają się podobnie, gdy Drużyna ma przewagę liczebną
nad wrogiem – kiedy trzech awanturników przypada na
jednego przeciwnika wielkości człowieka (lub pięciu na
jednego wyraźnie większego wroga).
95
 RO Z D Z I A Ł 6
POSTAWA ZAPALCZYWA (WALKA WRĘCZ)
Wykorzystujesz każdą sposobność do zadania ciosu, nie
bacząc na ataki wroga.
♦ Dodajesz (1k) do testów ataku. Wszystkie wymierzone
w ciebie ataki wręcz dodają (1k).
♦ Zadanie Bojowe: Przeraź wroga.
POSTAWA WYWAŻONA (WALKA WRĘCZ)
Nie szczędzisz w walce sił, ale również zważasz na dzia-
łania przeciwnika.
♦ Brak kar i premii.
♦ Zadanie Bojowe: Zagrzewaj do boju.
POSTAWA OSTROŻNA (WALKA WRĘCZ)
Walczysz ostrożnie, przede wszystkim chroniąc innych
albo własną skórę i utrzymując pozycję.
WIĄZANIE WALK Ą
2 Kiedy gracze wybiorą postawy, wszyscy wal-
czący wręcz muszą związać się walką z jednym
lub kilkoma nieprzyjaciółmi (Bohaterowie w postawie
Bezpiecznej nie ścierają się z nikim). Możecie bardzo
przyspieszyć ten etap używając figurek z plastiku, metalu
czy kartonu lub znaczników reprezentujących Bohaterów
i ich wrogów.
96
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
♦ Wszystkie wymierzone w ciebie ataki wręcz odejmują
(1k). Odejmujesz (1k) od własnych ataków wręcz za każ-
dego przeciwnika, z którym się ścierasz.
♦ Zadanie Bojowe: Chroń towarzysza.
POSTAWA BEZPIECZNA
(WALKA NA DYSTANS)
Trzymasz się z dala od walczących, by zasypywać wroga
gradem pocisków.
♦ Możesz atakować wyłącznie bronią dystansową,
ale i ciebie można zaatakować jedynie z pomocą
takiej broni.
♦ Zadanie Bojowe: Dobrze przymierz.
Bohaterowie mogą przyjąć postawę Bezpieczną, tylko
jeżeli wrogowie nie mają dwukrotnej przewagi liczebnej.
Ponadto na każdą postać w postawie Bezpiecznej musi
wypadać dwóch Bohaterów walczących wręcz.
Jak opisano niżej, cała procedura zależy od liczby nie-
przyjaciół w stosunku do liczebności Bohaterów formu-
jących Drużynę – a że postaci walczące po obu stronach
mogą ponieść śmierć, stracić przytomność czy umknąć
z pola walki, układ sił (a wraz z nim reguły wiązania walką)
mogą się zmieniać z rundy na rundę.
Związani walką przeciwnicy ścierają się, póki
któryś nie zostanie pokonany albo w jakiś spo-
sób opuści plac boju.

WIĘCEJ WROGÓW NIŻ BOHATERÓW: Jeżeli w danej run-
dzie przeciwników jest więcej niż postaci graczy, zwią-
zaniem walką zarządza Mistrzyni Wiedzy wedle poniż-
szych reguł:
1. Mistrzyni Wiedzy przydziela jednego przeciwnika
do każdego niezwiązanego walką Bohatera walczą-
cego wręcz.
2. Następnie Mistrzyni Wiedzy podejmuje decyzję dla
każdego wciąż niezwiązanego walką przeciwnika: albo
przydziela go do Bohatera walczącego wręcz, albo
pozostawia na tyłach, skąd może atakować bronią
dystansową. Wrogowie walczący na dystans mogą razić
dowolnego Bohatera biorącego udział w potyczce.
WIĘCEJ BOHATERÓW NIŻ WROGÓW ALBO RÓWNE SIŁY:
Jeżeli w tej rundzie Drużyna góruje liczebnością nad nie-
przyjaciółmi lub siły są wyrównane, to gracze wiążą walką
przeciwników, korzystając z następujących zasad:
1. Każdy Bohater w postawie do walki wręcz wybiera
cel spośród przeciwników znajdujących się w zasięgu
ostrza i wiąże go walką. Kiedy zabraknie wolnych
nieprzyjaciół, walczący wręcz Bohaterowie pozba-
wieni oponenta muszą związać walką adwersarza
ścierającego się już z inną postacią.
2. Jeżeli jacyś Bohaterowie przyjęli postawę Bezpieczną,
mogą ostać się niezwiązani walką wrogowie. W takim
wypadku Mistrzyni Wiedzy decyduje, czy tacy wolni
nieprzyjaciele wiążą walką Bohaterów walczących
wręcz, czy trzymają się z tyłu i szyją z broni dystanso-
wej (mogą wówczas wziąć na cel dowolnego Bohatera).
DZIAŁANIE
3 Teraz wszyscy walczący wykonują akcje – jako
pierwsi działają członkowie Drużyny. Kiedy już
wszyscy zrobią, co zamierzyli, Mistrzyni Wiedzy przepro-
wadza działania wszystkich nieprzyjaciół biorących udział
w potyczce.
LIMITY STARCIA
Zazwyczaj jeden Bohater może ścierać się wręcz z nie
więcej niż trzema przeciwnikami rozmiaru człowieka
albo dwoma większymi w rodzaju trolla. Postaci zwią-
zane walką z więcej niż jednym przeciwnikiem decydują,
którego będą atakować.
I odwrotnie: przeciwnika wielkości człowieka może
związać walką wręcz najwyżej trzech Bohaterów jedno-
cześnie. Przeciwników rozmiaru trolla opaść może aż
sześć postaci na raz. Jeżeli przeciwnik ściera się z kil-
koma Bohaterami, Mistrzyni Wiedzy decyduje, którego
spróbuje trafić.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
DZIAŁANIA BOHATERÓW: Kiedy przychodzi kolej
Drużyny, działania wykonuje się w kolejności postaw.
Jako pierwsi akcje przedsiębiorą walczący Zapalczy-
wie, potem postaci w postawie Wyważonej, następnie
w Ostrożnej. Jako ostatni działają Bohaterowie w posta-
wie Bezpiecznej (jeżeli dwóch lub więcej poszukiwaczy
przygód walczy w ten samej postawie, gracze ustalają
kolejność między sobą).
Kiedy przychodzi jego kolej, Bohater musi
wybrać jedną akcję główną. Może też wskazać
jedną akcję dodatkową, którą spróbuje wykonać
przed albo po działaniu głównym.
Akcja główna to działanie angażujące w pełni uwagę Boha-
tera – zwykle używa się jej, by wykonać atak albo jedno
z Zadań Bojowych opisanych na stronie 102. Akcje dodat-
kowe są prostsze, szybsze albo możliwe do wykonania,
kiedy postać koncentruje się na swym głównym działaniu.
Oprócz ataku albo Zadania Bojowego, Bohater może
przeznaczyć akcję główną by na przykład:
♦ Odzyskać pozycję po ustąpieniu pola.
♦ Podnieść upuszczoną broń, hełm lub tarczę.
♦ Zanieść powalonego towarzysza w bezpieczne miejsce.
♦ Przebiec przez pole walki.
Przykładowe akcje dodatkowe to:
♦ Przejście kilku kroków wprzód lub w tył, nie zaprze-
stając walki.
♦ Próba wypatrzenia kogoś w ciżbie walczących.
♦ Dobycie broni.
♦ Zdjęcie hełmu lub upuszczenie broni czy tarczy, by
zmniejszyć Obciążenie.
BOHATEROWIE NIEZWIĄZANI WALKĄ
Czasem może się okazać, że Bohater, który na początku
rundy ścierał się wręcz z przeciwnikiem, nie jest zwią-
zany walką, gdy przychodzi jego kolej działania. Tak
bywa, gdy wróg padnie od ciosu innej postaci albo
zbiegnie z pola walki. W takim wypadku awanturnik
może zaatakować wręcz dowolnego innego dostęp-
nego adwersarza (ścierającego się już z kimś innym albo
niezwiązanego walką), pamiętając jednak o opisanych
wyżej ograniczeniach.
97
 RO Z D Z I A Ł 6
INNE DZIAŁANIA
Zadania Bojowe to domyślny zestaw działań innych
niż zadawanie ciosów. Ale gracze zwykli zaskaki-
wać Mistrzynię Wiedzy niecodziennymi i oryginal-
nymi pomysłami (co jest zwykle oznaką, że dobrze
się bawią i prowadząca powinna zachęcać do kre-
atywności, zezwalając na wykonywanie akcji spoza
katalogu Zadań Bojowych!).
Gdy chcecie rozegrać w czasie potyczki jakąś
akcję, która nie została opisana w tym rozdziale,
musicie wziąć pod uwagę trzy kwestie: czas, trud-
ność i konsekwencje.
♦ Czy działanie da się wykonać w jedną rundę, czy
potrwa dłużej? Decyduje oczywiście Mistrzyni
Wiedzy, mając na względzie fakt, że runda trwa
najwyżej 30 sekund.
♦ Czy działanie wymaga testu? W takim wypadku
trzeba określić konsekwencje sukcesu i porażki.
Ogólnie rzecz biorąc, powodzenie powinno
jakoś pomagać Drużynie, a porażka skutkować
utrudnieniem o podobnej skali.
DZIAŁANIA MISTRZYNI WIEDZY
Kiedy przychodzi kolej przeciwników, ich akcje wybiera
Mistrzyni Wiedzy, rozgrywając je ponownie w kolejności
postaw (wybranych przez Bohaterów, których atakują).
Działania nieprzyjaciół, którzy trzymają się z tyłu i szyją
z broni dystansowej, rozstrzyga się na końcu.
W zasadzie nieprzyjaciele mają prawo wykonać
akcję główną i dodatkową tak samo jak Boha-
terowie, ale dla przyspieszenia gry Mistrzyni
Wiedzy może używać wyłącznie akcji głównych.
Mistrzyni Wiedzy powinna wybierać taktykę przeciwni-
ków mając na uwadze ich możliwości, zwłaszcza zdolności
specjalne (patrz Cień, strona 136) – ale wiele zależy od
kontekstu samej przygody.
Czego właściwie chcą wrogowie (oprócz krzywdy
Drużyny)? Czy chronią jakiejś miejsce, a może kogoś lub
czegoś szukają? Mając w głowie ogólny plan nieprzyja-
ciół łatwiej jest wprowadzać zwroty akcji uatrakcyjnia-
jące walkę. Weźmy jeden tylko przykład z powieści: kiedy
Uruk Hai zaatakowali Drużynę Pierścienia na Parth Galen,
nie mieli wcale zamiaru walczyć do ostatniego – ich celem
było uprowadzenie hobbitów.
98
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
wykonywanie ataku
Bohaterowie mogą wykonać akcję główną, by zaatakować
nieprzyjaciela – wręcz, jeżeli walczą w postawie Zapalczy-
wej, Wyważonej lub Ostrożnej, albo na dystans, z pomocą
odpowiedniej broni i w postawie Bezpiecznej.
Atakować wręcz można wyłącznie wrogów, z którymi
związało się walką. Walcząca na dystans postać musi nato-
miast pozostawać niezwiązana i z dala od wiru potyczki.
TEST ATAKU
Rzut na atak wykonuje się przy użyciu Biegłości Bojowej
zależnej od używanej właśnie broni.
♦ Jak opisano na stronie 65, trudność trafienia to PT
SIŁY Bohatera, zmodyfikowany przez wartość Obrony
nieprzyjaciela, w którego atak mierzy.
♦ Trudność testów ataku przeprowadzanych przez wro-
gów wynosi natomiast tyle, ile OBRONA Bohatera
stanowiącego cel.
Sukces w teście ataku powoduje, że cel otrzymuje Obra-
żenia – to znaczy traci liczbę punktów Wytrzymałości
zależną od używanej broni. Wyższe poziomy sukcesu skut-
kują Obrażeniami specjalnymi. Ponadto szczególnie celny
atak może Przełamać Obronę adwersarza i spowodować
daleko większe spustoszenie.
UTR ATA W Y TRZYMAŁOŚCI
Dobrze wymierzony cios nigdy nie bywa przyjemny, nawet
jeżeli nie powoduje poważnej szkody. Trafionego prze-
szywa nagły ból, traci siły i może ugiąć się pod potężnymi
uderzeniami przeciwnika.
Jeżeli test ataku wręcz albo na dystans zakoń-
czył się powodzeniem, cel traci natychmiast tyle
punktów Wytrzymałości, ile wynoszą Obrażenia
użytej broni.
Jak już wspominaliśmy, Bohater, którego Wytrzymałość
zrównuje się albo spada poniżej sumy Obciążenia, staje
się Wyczerpany – a kiedy jego Wytrzymałość spadnie do
zera, pada bez zmysłów.
Przeciwnikom nie grozi Wyczerpanie wskutek utraty
Wytrzymałości, ale kiedy ich Wytrzymałość spadnie do
zera, zazwyczaj zostają wyeliminowani z walki (więcej
o Przeciwnikach dowiesz się ze strony 142).
USTĄPIENIE POLA: Niektóre ciosy są tak potężne,
że wojownik musi cofnąć się pod ich naporem, zmniej-
szając w ten sposób siłę uderzeń.

Raz na rundę Bohater może dobrowolnie ustąpić
pola i zmniejszyć w ten sposób utratę Wytrzyma-
łości na skutek celnego ataku o połowę (zaokrą-
glając w górę). W następnej turze musi wówczas
poświęcić główną akcję na odzyskanie pozycji.
Przeciwnicy nie mogą ustąpić pola.
OBR AŻENIA SPECJALNE
Powiada się, że kto zada pierwszy cios i uderzy wystarczająco
mocno, nie będzie musiał wymierzać kolejnych.
Jeżeli w udanym teście ataku wypadnie jeden lub
więcej znaków sukcesu ( ), można z ich pomocą
wywołać poniższe efekty dodatkowe, zależne od
używanego oręża.
Liczne znaki sukcesu można z równym powodzeniem
przeznaczyć na wywołanie różnych efektów, jak i wielo-
krotnie użyć tego samego.
CELNY ATAK — ŁUKI, WŁÓCZNIE I MIECZE: Trafiasz
w słabo opancerzone miejsce na ciele przeciwnika. Wydaj
1 znak sukcesu, by zwiększyć wartość wyrzuconą na kości
Działania o +1, jeżeli używasz mieczy, +2 w wypadku łuków
albo +3, gdy walczysz włóczniami, być może Przełamując
dzięki temu Obronę (nie wpływa na i ).
ODPARCIE WROGA — KAŻDA BROŃ DO WALKI WRĘCZ:
Wykorzystujesz udany atak, by korzystniej się ustawić.
Wydaj 1 znak sukcesu, aby na jedną rundę zwiększyć swoją
Obronę o +1, jeżeli walczysz toporami albo bez broni, +2
w walce mieczami albo +3 jeżeli używasz włóczni.
POTĘŻNY CIOS — KAŻDA BROŃ: Uderzasz z wielką siłą
i precyzją. Wydaj 1 znak sukcesu, by trafiony wróg stra-
cił dodatkowo tyle Wytrzymałości, ile wynosi twoja SIŁA .
Zwiększ tę wartość o +1, jeżeli używasz broni dwuręcznej.
ROZMOWA Z WROGIEM
Drużyna często zmierzy się z istotami, które potrafią
mówić. Orkowie i najinteligentniejsze trolle posługują
się wykoślawioną odmianą Wspólnej Mowy, a smok
potrafi przegadać nawet najsprytniejszego poszuki-
wacza przygód. To znaczy, że potencjalną potyczkę nie
zawsze rozstrzygnąć musi naga siła…
Sprytne pomysły i ciekawe odgrywanie postaci
pomagają wykaraskać się z rozmaitych tarapatów:
Bohaterowie mogą na przykład przekonać potężnego
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
UDERZENIE TARCZĄ — TARCZA: Uderzasz przeciwnika
tarczą, by wytrącić go z równowagi. Jeżeli twoja SIŁA jest
wyższa od Zajadłości celu, wydaj 1 znak sukcesu, żeby go
odepchnąć. W rezultacie ten wróg odejmuje (1k) przez całą
rundę (jeżeli wywołujesz ten efekt kilka razy, każdy musi
mierzyć w innego przeciwnika).
PRZEŁAMANIE OBRONY
Wojownik może równie dobrze ponieść klęskę stopniowo,
tracąc siły pod naporem ciosów nieprzyjaciela, jak prze-
szyty jednym celnym sztychem, który – przełamawszy
obronę – zagłębił się w szczelinę zbroi, sięgając ciała.
Prócz zmniejszenia Wytrzymałości, udany test ataku
może Przełamać Obronę przeciwnika.
Do Przełamania Obrony dochodzi, gdy na kości
Działania wypadnie 10 lub .
Postać, której Obronę Przełamano, musi natychmiast rzu-
cić kostką Działania i tyloma kośćmi Sukcesu, ile wynosi
PANCERZ zbroi, którą nosi (jeżeli skutkiem tego ataku
jest prócz tego Wyczerpanie, test PANCERZA wykonuje
się, nim rozpocznie się działanie Wyczerpania).
Poziom Trudności tego testu równy jest
współczynnikowi Przebicia broni, która
Przełamała Obronę.
Jeżeli test skończy się porażką, atak ma dramatyczny finał –
trafiony otrzymuje Ranę (patrz strona 101).
przeciwnika, że są znacznie silniejsi niż w rzeczywistości,
albo zupełnie zamydlić mu oczy. Przypomnijcie sobie
Gandalfa podjudzającego trolle albo Bilba stającego
z Gollumem do turnieju zagadek, a potem zabawiają-
cego konwersacją przebudzonego Smauga. Szczwana
Mistrzyni Wiedzy musi mieć na względzie, że rzecz
działa w dwie strony – podstępny wróg może oszukać
Drużynę i wciągnąć w pułapkę albo z pomocą chytrze
dobranych słów znacznie osłabić jej pozycję.
99
 RO Z D Z I A Ł 6

ORĘŻ
BIEGŁOŚĆ
BROŃ OBRAŻENIA PRZEBICIE OBCIĄŻENIE BOJOWA UWAGI
Gołe ręce 1 — 0 Bijatyka* W tym rzucanie kamieniami. Nie może
Przełamać Obrony.
Sztylet 2 14 0 Bijatyka* —
Pałka 3 12 0 Bijatyka* —
Maczuga 4 14 1 Bijatyka* —
Krótki miecz 3 16 1 Miecze —
Miecz 4 16 2 Miecze —
Długi miecz 5 16 (1r)/18 (2r) 3 Miecze Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach.
Lekka włócznia 3 14 2 Włócznie Można rzucać.
Włócznia 4 14 (1r)/16 (2r) 3 Włócznie Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach. Można
rzucać.
Ciężka włócznia 5 16 4 Włócznie 2-ręczna
Topór 5 18 2 Topory —
Topór na długim stylisku 6 18 (1r)/20 (2r) 3 Topory Można dzierżyć w 1 i w 2 rękach.
Topór dwuręczny 7 20 4 Topory 2-ręczny
Oskard 7 18 3 Topory 2-ręczny
Łuk 3 14 2 Łuki Broń dystansowa
Długi łuk 4 16 4 Łuki Broń dystansowa
* Broń używająca zasady Bijatyka (patrz strona 67).

ZBROJA
ZBROJA PANCERZ OBCIĄŻENIE RODZAJ MINIMALNY POZIOM ŻYCIA

Skórzana kurta 1k 3 Skórzana —

Skórzany kubrak 2k 6 Skórzana —
Koszulka kolcza 3k 9 Kolcza Pospolity
Pełna kolczuga 4k 12 Kolcza Dostatni
Hełm* +1k 4 Osłona głowy —
* Można odrzucić w czasie walki, by zmniejszyć Obciążenie.

TARCZE
TARCZA MODYFIKATOR OBRONY OBCIĄŻENIE MINIMALNY POZIOM ŻYCIA

Puklerz +1 2 —
Tarcza +2 4 Pospolity
Wielka tarcza +3 6 Dostatni

100

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 FA Z A P R Z YG O DY

rany
Większość przeciwników po otrzymaniu Rany ginie na
miejscu (patrz Przeciwnicy na stronie 142). Bohaterowie są
ulepieni z innej gliny i mogą odnieść Ranę bez poważnego
uszczerbku – ryzykują jednak życiem, gdyby Raniono ich
po raz wtóry.
Gdy postać gracza odnosi pierwszą Ranę,
należy natychmiast zaznaczyć odpowiednie
pole na karcie postaci, a potem rzucić kością
Działania i porównać wynik z tabelą stopnia
Rany, sprawdzając w ten sposób jak bardzo
Bohater ucierpiał.
Jak pisaliśmy przy okazji Odpoczynku na stronie 71, Boha-
terowie, na kartach których zakreślono pole Rany, wolniej
odzyskują Wytrzymałość.
Bohater, którego Raniono po raz drugi (to zna-
czy: odniósł Ranę, a pole Rany na jego karcie jest
już zakreślone), natychmiast traci całą Wytrzy-
małość, pada nieprzytomny i zaczyna Konać.
Drugiej Rany nie oznacza się na karcie postaci i nie spraw-
dza się jej stopnia.
OPATRY WANIE R AN
Bohaterowie mogą zmniejszyć powagę obrażeń testując
UZDR AWIANIE . Opatrzyć może się nawet sam raniony,
o ile nie postradał przytomności.
Udany test UZDRAWIANIA zmniejsza czas gojenia
Rany o 1 dzień, plus 1 dzień za każdy wyrzucony
znak (do minimum 1 dnia).
Ranę każdej postaci można skutecznie opatrzyć tylko raz.
Nieudanego testu UZDRAWIANIA nie można powtórzyć
przed upływem jednego dnia, ponieważ fiasko kuracji
ujawnia się dopiero po czasie.
KONANIE
Bohaterowie zaczynają Konać, gdy Raniono ich po raz
drugi albo jeżeli uzyskali , korzystając z tabeli stopnia
Rany (lub na skutek niektórych innych zagrożeń – patrz
strona 133).
Jeżeli w ciągu mniej więcej godziny nikt nie
udzieli im pomocy, wykonując udany test
UZDRAWIANIA – umierają.
Sukces w teście sprawia, że życiu Konającego nic już nie
zagraża, a on sam odzyskuje przytomność po około godzi-
nie, posiadając 1 punkt Wytrzymałości. Jeśli na progu
śmierci znalazł się skutkiem Rany, dodaje 10 dni do czasu
wymaganej rekonwalescencji (minus dni zredukowane
z pomocą testu UZDRAWIANIA ).
Do tego wszystkiego na zawsze pozostanie mu
pamiątka (szczegóły zależą od gracza: Bohater może
zyskać bliznę, zacząć utykać, stracić palec i tak dalej).
utrudnienia i przewagi
Istnieje szereg okoliczności, które znacznie utrudniają
trafienie przeciwnika – na przykład, gdy strzela się z łuku
i miota włócznią na wielką odległość albo w ciemności,
walczy wręcz podczas burzy, po kolana w lodowatej wodzie,
w błocku, czy też na innym niewygodnym podłożu.
Z drugiej strony sprytny wojownik wie, jak wykorzy-
stać pole walki na swoją korzyść, na przykład znajdując
dogodną osłonę, wspinając się na wzniesienie, by zasypać
wroga strzałami, albo w odpowiedniej chwili kopiąc watrę
i posyłając w twarz przeciwnika snop iskier.
Przykłady w tabelach na kolejnej stronie pomogą
Mistrzyni Wiedzy ustalić ewentualne utrudnienia i prze-
wagi, a co za tym idzie – stosownie zmodyfikować testy
ataku Bohaterów.

STOPIEŃ RANY
WYNIK NA KOŚCI
DZIAŁANIA OPIS EFEKT
Lekka Rana Cios był na tyle mocny, że kolejnego możesz już nie przetrwać, ale poza
tym nie spowodował żadnej trwałej szkody. Po zakończeniu potyczki doj-
dziesz do siebie w kilka godzin (usuń wtedy oznaczenie Rany).
1–10 Ciężka Rana Wyrzucona wartość to liczba dni, przez które Rana będzie się goić (zapisz ją
w pozycji „Stopień” na karcie postaci).
Śmiertelna Rana Tracisz przytomność oraz całą Wytrzymałość i zaczynasz Konać (jakby
Raniono cię dwukrotnie).

101

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 6

Bohater może usunąć utrudnienie albo zyskać
przewagę, jeżeli wykorzysta na to swoją główną
akcję i wykona udany test WOJACZKI .
Jeżeli celem rzutu było usunięcie utrudnienia, sukces
niweluje je na czas kolejnego testu ataku – chyba że
wypadł przynajmniej jeden znak . W takim wypadku
utrudnienie znika do końca potyczki.
Analogicznie: sukces w teście uzyskiwania przewagi
gwarantuje ją podczas kolejnego rzutu na atak, trwa jed-
nak do końca potyczki, jeżeli wypadł jeden albo kilka
znaków .
zadania bojowe
Poniżej znajduje się opis kilku działań specjalnych, czę-
sto podejmowanych podczas Potyczki. Każde wymaga, by
Bohater przyjął odpowiednią postawę i wykonał udany
test Umiejętności.
Oczywiście gracz powinien też opisać, w jaki sposób
Bohater zamierza uzyskać efekt wykonywanego Zadania
Bojowego.
PRZER AŹ WROGA —
POSTAWA ZAPALCZY WA
Nieustraszeni, walczący z całą zaciekłością wojownicy
mogą próbować przestraszyć wroga – by chociaż się zawa-
hał, a może nawet poddał lub pierzchnął.
W tym celu gracz wykorzystuje swoją główną
akcję na test RESPEKTU .
Sukces oznacza, że zapał bojowy Bohatera napełnił serca
nieprzyjaciół grozą i wszyscy przeciwnicy o Potędze 1 są
podczas następnego ataku Wyczerpani. Jeden znak suk-
cesu sprawia, że efekt obejmuje wrogów o Potędze 2.
Dwa i więcej znaków sukcesu rozlewa przerażenie na
wszystkich nieprzyjaciół w potyczce.
ZAGRZEWAJ DO BOJU —
POSTAWA W Y WAŻONA
Walczący w postawie Wyważonej zwracają baczną uwagę
na koleje potyczki i mogą spróbować podnieść na duchu
zmęczonych starciem towarzyszy. W danej rundzie tylko
jeden Bohater może Zagrzewać innych do Boju.
W tym celu gracz wykorzystuje swoją główną
akcję na test INSPIRACJI .
Sukces sprawia, że wszyscy towarzysze walczący w postawie
Zapalczywej dodają (1k) do testów ataku w kolejnej run-
dzie. Jeżeli wypadł jeden znak sukcesu , efekt obejmuje
również postaci w postawie Wyważonej. Dwa lub więcej
znaków sukcesu gwarantują premię wszystkim Bohate-
rom walczącym wręcz.

UTRUDNIENIE
UTRUDNIENIE JEST… MODYFIKATOR W WALCE WRĘCZ W WALCE NA DYSTANS

Niewielkie Odejmij (1k) Niepewne podłoże, niesprzyjająca Cel średnio odległy albo częściowo
pogoda, ciasnota. przesłonięty (na przykład przez drzewa
w rzadkim zagajniku).
Duże Odejmij (2k) Oślepiająca śnieżyca, sięgające kolan Cel bardzo odległy, mały (ptak),
błoto albo rwący strumień, ciemność. w ciemności albo ledwie widoczny
zza osłony (na przykład drzew
w gęstym borze).

PRZEWAGA
PRZEWAGA JEST… MODYFIKATOR W WALCE WRĘCZ W WALCE NA DYSTANS

Niewielka Dodaj (1k) Przewaga wysokości, wykorzystanie
korzystnych właściwości terenu.
Duża Dodaj (2k) Atakowany ma poważne utrudnienia:
oślepia go śnieżyca, brodzi po kolana
w błocie albo rwącym strumieniu itd.
Cel porusza się wolno, jest duży albo
ma niewielką osłonę.
Cel się nie rusza, jest ogromny (jak
smok) albo nie ma żadnej osłony.

102

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 FA Z A P R Z YG O DY

CHROŃ TOWARZYSZA — DOBRZE PRZYMIERZ —

POSTAWA OSTROŻNA
Bohater, który przyjął postawę Ostrożną, może spróbować
otoczyć opieką inną postać walczącą wręcz.
W tym celu gracz wykorzystuje swoją główną
akcję na test WOJACZKI .
Udany test powoduje, że od następnego ataku mierzą-
cego w chronionego Bohatera odejmuje się (1k), plus (1k)
za każdy wyrzucony znak sukcesu .
POSTAWA BEZPIECZNA
Bohater, który kryje się bezpiecznie za plecami towarzy-
szy, może spokojnie znaleźć cel dla swego łuku i dokład-
nie wymierzyć.
W tym celu gracz wykorzystuje swoją główną
akcję na test SZUKANIA .
Udany test powoduje, że atakujący dodaje (1k) do następ-
nego rzutu na atak, plus (1k) za każdy wyrzucony znak
sukcesu .

103

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 6
PRZYKŁAD:
Trwa bitwa w dolinie Azanulbizar (czy też Nanduhi-
rion, w mowie elfów). Náin, syn Gróra, mierzy się oto
z samym Azogiem, wielkim orkiem z Morii. Jako że Náin
walczy już od wielu godzin, jest Wyczerpany. Tymcza-
sem Azog właśnie rzucił się w wir potyczki. Nienawiść
gorejąca w piersi Náina sprawia, że skacze naprzód
w postawie Zapalczywej, by zrównoważyć efekt Wyczer-
pania, i bierze zamach oskardem. Ale potwór jest na to
zbyt sprytny: używa atrybutu Wężowa Szybkość i spra-
wia, że test ataku zostaje Osłabiony!
Ogromny ork odskakuje z zaskakującą zwinnością,
a oskard kruszy kamień w miejscu, gdzie stał jeszcze
przed chwilą. Krasnolud traci równowagę, a Azog –
który tylko na to czekał – uderza mieczem ze Strasz-
liwą Siłą, mierząc w szyję przeciwnika. Trafia Náina
Potężnym Ciosem, zadając 12 punktów Obrażeń i Prze-
łamując Obronę!
posłuchanie
– Wkrótce dowiesz się wszystkiego, co cię interesuje – odparł Gandalf. – Czekamy
tylko na twoje wyzdrowienie, żeby natychmiast zwołać naradę.
Poszukiwacze przygód spotkają na swej drodze wielu
wędrowców i podróżników. Wobec takich nieznajomych
należy zawsze zachować ostrożność – są wszak powody,
dla których włóczędzy uchodzą szeroko za osoby dzi-
waczne i niebezpieczne. Ale nawet gdy Bohaterowie mają
pewność, że rozmawiają z wrogami tego samego Nie-
przyjaciela, wciąż powinni powściągać język, zachowując
grzeczność. Czasy nastały niepewne i nawet przyjaciół
łatwo dziś rozgniewać.
Jeżeli Drużyna staje przed jedną lub kilkoma posta-
ciami Mistrzyni Wiedzy w sytuacji ściśle oficjalnej, docho-
dzi do Posłuchania. Choć jego przebieg zależy w dużej
mierze od dialogów, odgrywanych przez graczy i prowa-
dzącą, poniżej znajdują się zasady pozwalające łatwo okre-
ślić, jak poszła audiencja i czym się skończyła.
ważne spotkania
Posłuchanie to wydarzenie doniosłe i znaczące, kiedy Dru-
żyna może wpłynąć na postępowanie oraz decyzje moż-
nych tego świata. Poniższych zasad nie należy stosować
zawsze, kiedy Bohaterowie spotykają się z postaciami kon-
trolowanymi przez Mistrzynię Wiedzy – do codziennych,
pospolitych rozmów wystarczą zwykłe testy Umiejętności.
104
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
UCIEKAJCIE, SZALEŃCY!
Bohater, który stanął wobec niepokonanych
szeregów wroga, może wycofać się z walki na
dwa sposoby.
1. Jeżeli przyjął postawę Bezpieczną, może po
prostu zadeklarować, że bierze nogi za pas,
kiedy przychodzi jego kolej. Nie musi za nic
rzucać. Ta sama reguła dotyczy przeciwni-
ków, którzy pozostali na tyłach i nie związali
się walką z żadnym Bohaterem.
2. Może też przyjąć postawę Ostrożną i rzucić na
atak. Jeżeli trafi, wolno mu nie zadawać Obra-
żeń i zamiast tego pierzchnąć z pola walki.
Jeśli jednak chybi, pozostaje związany walką!
Zasad Posłuchania używa się w czasie oficjalnych spo-
tkań i ceremonii, gdy gra toczy się o wysoką stawkę, a Dru-
żyna może uzyskać albo stracić coś znaczącego.
♦ By uzyskać, czego chce, Drużyna musi podczas Posłu-
chania wykonać tyle udanych testów, ile wynosi Opór
rozmówców.
♦ Co więcej, rzecz należy osiągnąć w ramach ograni-
czonej liczby prób (zależnej od długości Posłuchania).
SEKWENCJA POSŁUCHANIA
Posłuchanie przygotowuje się i rozstrzyga w trzech
etapach:
1. Ustalenie Oporu
2. Prezentacja
3. Rokowania
Po zakończeniu Posłuchania przeprowadza się jeszcze
jedną czynność, która pozwala określić jego rezultaty
(patrz Zakończenie Posłuchania, strona 108).

USTALENIE OPORU
1 Gdy Drużyna wędruje do Rivendell, by stanąć
przed Mistrzem Elrondem, albo prosi o spo-
tkanie burmistrza Shire w Michel Delving, nie czyni tego
dla czczej igraszki.
Nim Posłuchanie się rozpocznie ważne jest, aby okre-
ślić, co Bohaterowie zamierzają uzyskać oraz jak się do
rzeczy zabiorą.
O co proszą? Na jakie wsparcie liczą? Jak przed-
stawią swoją sprawę? Czy gotowi są uczynić coś
w zamian – albo nawet coś poświęcić?
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
Wartość Oporu mierzy, jak trudno Drużynie uzyskać
zamierzony rezultat. Ustala ją Mistrzyni Wiedzy – począt-
kowo może wynosić 3 (jeżeli prośba jest rozsądna), 6 (dla
śmiałej prośby) albo 9 (gdy prośba jest oburzająca).
By rzecz wyważyć, Mistrzyni Wiedzy ocenia znaczenie
wybranego przez Drużynę celu dla osób, przed oblicze
których prośba zostaje zaniesiona.
♦ Prośba jest rozsądna (Opór 3), jeżeli udzielający
Posłuchania niczego nie tracą na jej realizacji albo
gdy Drużyna zaoferuje w zamian rzecz o podobnej
wadze i znaczeniu.
♦ Na śmiałej prośbie (Opór 6) Drużyna korzysta bar-
dziej niż udzielający Posłuchania.
♦ Oburzająca prośba (Opór 9) naraża przekonywanych
na niebezpieczeństwo albo jej realizacja nie przynosi
im żadnych zgoła korzyści.
105
 RO Z D Z I A Ł 6
STRUKTURA POSŁUCHANIA
Na początku posłuchania Drużyna ustala cel, a następnie stara się go osiągnąć.
ETAP OPIS
Prezentacja Rzecznik przedstawia Drużynę i jej sprawę.
Test określa długość Posłuchania.
Rokowania Główna część Posłuchania. Bohaterowie kumulują
udane rzuty, by przełamać Opór słuchaczy.
PREZENTACJA
2 Na początku Posłuchania Drużyna musi się
przedstawić. W tym celu wybiera swojego
rzecznika, najlepiej osobę o największych talentach
oratorskich.
Prezentując Drużynę, rzecznik testuje wybraną przez
siebie Umiejętność – rezultat określa długość Posłuchania,
czyli maksymalną liczbę prób Rokowania, którą Bohate-
rowie mogą wspólnie podjąć, nim zostaną odprawieni.
♦ Jeżeli test się udał, długość Posłuchania jest równa
wyznaczonemu przez Mistrzynię Wiedzy Oporowi
słuchaczy, plus 1 za każdy wyrzucony znak .
♦ Jeśli test zakończył się porażką, długość Posłucha-
nia równa jest Oporowi słuchaczy. Ponadto, jeżeli
Posłuchanie się nie uda, dochodzi do Klęski (patrz
Zakończenie Posłuchania).
Poniżej przedstawiono Umiejętności szczególnie przy-
datne podczas Prezentacji, wraz z ich zastosowaniem
i ewentualnymi konsekwencjami.
♦ RESPEKT — Test RESPEKTU pozwala wzbudzić uzna-
nie rozmówców bez marnowania słów. Bohatero-
wie mogą użyć go, by komuś zaimponować, zatrzeć
pierwsze, nienajlepsze wrażenie albo szybko ustalić
warunki zbliżających się Rokowań. Wykorzystanie
RESPEKTU wymaga jednak, by rzecznik własnowolnie
zdradził swój rodowód oraz dokonania i przedstawił
szczegółowo towarzyszy – co może być niebezpieczne.
♦ UPRZEJMOŚĆ — Grzeczne i układne słowa pozwalają
ułagodzić osoby, które usłyszą zaraz prośbę o pomoc
i wsparcie. Ta metoda sprawdza się najlepiej, gdy Dru-
żyna (a przynajmniej jej rzecznik) jest już na dobrej
stopie z udzielającymi Posłuchania – w uszach nie-
znajomych gładka mowa może bowiem zabrzmieć
nieszczerze. Umiejętność pozwala też taktownie
odmówić wyjawiania zbyt wielu szczegółów tożsa-
mości Bohaterów.
106
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
PRZYDATNE UMIEJĘTNOŚCI (PRZYKŁADY)
RESPEKT , by szybko zrobić wrażenie, ujawniając
wiele na swój temat; UPRZEJMOŚĆ , by grzecznie
poprosić o pomoc, najlepiej przyjaciół; ZAGADKI ,
by wydobyć informacje nie zdradzając zbyt wiele.
INSPIRACJA , by zwrócić się do tłumu lub dodać
słuchaczom ducha; PRZENIKLIWOŚĆ , by obser-
wować i wyciągać wnioski; PRZEKONYWANIE , by
argumentować; ZAGADKI , by zbierać informacje;
PIEŚNI , by zyskać przychylność.
♦ ZAGADKI — Jeżeli Drużyna ma wątpliwości wobec
intencji udzielających Posłuchania, rzecznik powi-
nien spróbować tak poprowadzić Prezentację, by
samemu dowiedzieć się jak najwięcej, wyjawiając
przy tym możliwie mało. Ale jeżeli sztuka ta się nie
uda, zaufanie między Drużyną i słuchaczami zostanie
poważnie nadszarpnięte.
ROKOWANIA
3 To główna i najtrudniejsza część każdego
Posłuchania – od schlebiania gospodarzowi
w czasie przyjęcia urodzinowego po audiencję przed obli-
czem potężnego władcy lub władczyni.
W czasie Rokowań gracze i Mistrzyni Wiedzy odgry-
wają scenę i wykonują testy Umiejętności, próbując zgro-
madzić w sumie tyle sukcesów, ile wynosi Opór przekony-
wanych – albo więcej.
Bohaterowie dowolnie decydują, co powiedzą i zrobią,
ale wybór Umiejętności może wpływać na usposobienie
rozmówców. Dlatego Mistrzyni Wiedzy musi teraz zde-
cydować, czy udzielający Posłuchania są wobec Drużyny
Niechętni, Otwarci czy Przyjaźni.
♦ Niechętni — odejmij (1k). Udzielający Posłuchania
z jakichś powodów nie chcą wcale pomóc Druży-
nie – czy to skutkiem uprzedzeń, czy też zupełnie
rozsądnych obaw.
♦ Otwarci — (brak modyfikatorów). To domyślne nasta-
wienie rozmówców, gotowych wysłuchać, co też Dru-
żyna ma do powiedzenia.
♦ Przyjaźni — dodaj (1k). Udzielający Posłuchania są
wielce zainteresowani słowami Bohaterów i gotowi
przychylić do ich prośby. Być może Drużynę zapowie-
działa jakaś znaczna osobistość albo rzecznik wywodzi
się z tej samej Kultury, co słuchacze.
Przez cały etap Mistrzyni Wiedzy notuje, ile sukcesów
w testach Umiejętności uzyskała w sumie Drużyna (jak
wspomniano na stronie 18, każdy wyrzucony znak liczy
się za dodatkowy sukces).
 FA Z A P R Z YG O DY

UŻYTECZNE UMIEJĘTNOŚCI: W czasie Rokowań można NAGRADZANIE

z dużym powodzeniem użyć poniższych Umiejętności. ODGRYWANIA POSTACI
♦ INSPIR ACJA — Ta Umiejętność wymaga albo całej Gracze i Mistrzyni Wiedzy pewnie się zastanawiają
grupy słuchaczy, albo całkowitej uwagi jednego. jak duży wpływ na rezultat Posłuchania powinna
Bohater może jej użyć, by tchnąć odwagę w członków mieć odgrywana przez nich rozmowa. Czy dobry
społeczności albo jej podupadłego na duchu przy- rzut jest ważniejszy niż sprytny pomysł i przekonu-
wódcę. Cel INSPIRACJI musi zostać jasno określony, jąca argumentacja? Naszym zdaniem należy wywa-
a słowa zabrzmieć dobitnie – inaczej nawet w razie żyć obie te rzeczy.
powodzenia efekt będzie dość nikły. Jak zawsze, kiedy akcja może się nie udać, gra-
♦ PRZENIKLIWOŚĆ — Umiejętność pozwala ocenić cze biorący udział w posłuchaniu opisują działa-
emocje, które skrywa osoba udzielająca Drużynie nia swych Bohaterów, a potem ustalają ich rezultat
Posłuchania i być może zrozumieć jej niewyrażone z pomocą testów Umiejętności.
wprost zamiary.
♦ PRZEKONYWANIE — Wykładając rzeczowo argu- Jeżeli przedstawiona przez gracza mowa
menty, Bohater może przekonać do nich słucha- dobrze ujmuje rzecz, o którą stara się Dru-
czy albo wzmocnić determinację już przekonanych. żyna, albo podnosi kwestie ważne dla słu-
W przeciwieństwie do INSPIRACJI , PRZEKONYWA- chaczy, Mistrzyni Wiedzy może dodać (1k)
NIA można użyć dyskretnie i nie wprost. albo nawet (2k) do rzutu.
♦ ZAGADKI — Tej Umiejętności można użyć w czasie
każdej rozmowy, by rozpocząć pradawną grę
w zagadki – to obyczaj, który uszanować potra-
fią nawet najnikczemniejsze stwory – albo w celu
zebrania informacji. W tym drugim przypadku udany
test ZAGADEK pozwala Bohaterowi wyłuskać wiedzę,
którą nierozważny rozmówca przypadkowo zdradza
w rozmowie, albo wydobyć zeń kluczowy fakt, przez
cały czas udając brak zainteresowania.
♦ PIEŚNI — W czasie nieformalnych zgromadzeń
zawsze znajdzie się czas, by zaśpiewać albo zagrać na
instrumencie. Ale pieśń to również potężne narzędzie
dyplomacji, o ile śpiewak zaintonuje właściwe
słowa w odpowiednim momencie.

107

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 6
zakończenie posłuchania
Posłuchanie może zakończyć się na jeden z trzech
sposobów:
♦ SUKCES: Drużyna zdołała zgromadzić tyle sukcesów,
ile wynosił Opór słuchaczy. Tym samym uzyskuje to,
o co starała się od początku Posłuchania.
♦ PORAŻKA LUB SUKCES Z KOMPLIKACJĄ: Drużyna
uzyskała pewną liczbę sukcesów, ale nie zdołała Prze-
łamać Oporu w wyznaczonym czasie. Bohaterowie
muszą teraz wybrać: albo po prostu im się nie udaje
i zostają odprawieni z kwitkiem, ALBO za zgodą
Mistrzyni Wiedzy uzyskują, po co przyszli, ale nie tak
podróż
I opowiedział dokładnie o podróży, zaczynając od opuszczenia Hobbitonu.
Drużyna przemierzać będzie często wielkie odległości,
wędrując przez nieprzyjazne i nieznane regiony w misjach
ogromnej wagi. Taka Podróż nie jest jednak stratą czasu
w drodze na miejsce przeznaczenia: wędrując, Bohatero-
wie oglądają świat, który ciągnie się poza granicami ich
rodzinnej krainy, natrafiają na rozliczne cuda i mierzą
się z przeciwnościami nieomal ponad siły. Innymi słowy:
Podróż oznacza przygodę.
Podczas Podróży rozgrywka mniej skupia się na
szczegółach – warto przy tym unikać przywoływania
zasad wprost i starać się wpleść je w strukturę powsta-
jącej opowieści.
By użyć reguł Podróżowania, niezbędna jest
mapa przemierzanego regionu oraz ścisła
współpraca graczy i Mistrzyni Wiedzy. Wspól-
nie bowiem ustalicie, co się wydarzyło, gdy Dru-
żyna była w drodze.
Opisane w tym rozdziale zasady działają najlepiej, jeżeli
używacie dziennika Podróży (znajdziecie go na stronie 240
tej książki oraz naszej witrynie internetowej). Pozwala
on łatwo śledzić i opisywać przebieg wędrówki. Doświad-
czeni gracze mogą w pewnym momencie z niego zrezy-
gnować – ale nawet wówczas zachęcamy byście z niego
korzystali. Wypełniony dziennik Podróży służy też bowiem
za pamiątkę oraz zwięzłe podsumowanie dokonań Dru-
żyny poszukiwaczy przygód.
108
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
łatwo. Mogą na przykład dostać znacznie mniej, niż
prosili, albo narobić sobie wrogów pośród świadków
Rokowań. Komplikacja nie musi ujawnić się od razu
i może stanowić wyzwanie, z którym Drużyna zmie-
rzy się w przyszłości.
♦ KLĘSKA: Jeśli Bohaterowie jakimś sposobem pokpili
wszystkie testy albo uzyskali liczbę sukcesów mniejszą
niż Opór w czasie Posłuchania, w którym nie udała
się też Prezentacja, słuchacze uznają ich za zagroże-
nie. Nie tylko niczego dla Drużyny nie zrobią – mogą
nawet ją uwięzić albo zaatakować.
mapa
Zasady Podróżowania w Jedynym Pierścieniu zakładają,
że Drużyna próbuje dotrzeć w konkretne miejsce. Jeśli
musi odwiedzić wiele różnych punktów, wędrówka do każ-
dego z nich stanowić będzie oddzielną Podróż.
Jak łatwo się domyślić, członkowie wędrującej grupy
poszukiwaczy przygód muszą mieć chociaż oględne poję-
cie o tym, gdzie znajduje się cel ich Podróży – inaczej doń
nie trafią. Pod koniec Trzeciej Ery Śródziemie jest bardzo
niebezpieczne, a jego mieszkańców od dawna rozdzielają
bezmierne przestrzenie. W rezultacie większość z nich
zna wyłącznie miejsca odległe o raptem kilka dni – o ile
w ogóle wie o ich istnieniu.
Znajdująca się z przodu podręcznika Mapa Gra-
czy przedstawia wiedzę geograficzną doświad-
czonego poszukiwacza przygód – znacznie więk-
szą niż przeciętnego mieszkańca Eriadoru.
Drużyna może bez przeszkód powędrować w każde miej-
sce oznaczone jako wioska lub miasteczko. Oczywiście
nie każde istniejące w Trzeciej Erze osiedle znajduje się
na mapie. Nawet w regionie tak słabo zaludnionym, jak
Eriador, istnieją dziesiątki pomniejszych wiosek i poło-
żonych na odludziu gospodarstw – ostatnie pozostałości
ogromnego przed wiekami królestwa ludzi.
Gracze mogą wykonać kopię mapy, by oznaczać na niej
miejsca, które Bohaterowie odwiedzili podczas gry i w ten
sposób dokumentować coraz lepszą znajomość krainy.

TAM I Z POWROTEM
Zasady Podróży mają czynić wędrowanie przez
Śródziemie kluczowym elementem rozgrywki,
ale nie trzeba ich używać za każdym razem, gdy
Drużyna wyrusza w drogę. Przede wszystkim nie
powinny iść w ruch, kiedy Bohaterowie wracają do
domu. Podstawowe konsekwencje wędrówki nie
mają przecież znaczenia, jeżeli poszukiwacze przy-
gód kończą ją w bezpiecznym schronieniu, albo
mogą uzupełniać nadwątlone siły nie przejmując
się presją czasu. W związku z tym Podróż powrotną
należy rozgrywać ze wszelkimi szczegółami tylko,
jeżeli Faza Przygody zakłada jakiś „ostatni rozdział”
albo droga jest częścią misji postaci – na przykład
kiedy kogoś eskortują.
drużyna w podróży
Członkowie Drużyny sprawują w czasie Podróży różne
funkcje. Przyjęta rola wskazuje, czym dany poszukiwacz
przygód trudni się podczas wędrówki i w jakich specjal-
nych zdarzeniach bierze udział (patrz Sekwencja Podróży).
Przed Podróżą należy obsadzić cztery role: Prze-
wodnika, Myśliwego, Wartownika i Zwiadowcy.
ROLE W PODRÓŻY
ROLA FUNKCJA
Przewodnik Decyduje o trasie, popasach i zapasach.
Myśliwy Zapewnia żywność w dzikich ostępach.
Wartownik Strzeże obozowiska.
Zwiadowca Rozbija obozy i przeciera szlak.
W YBÓR RÓL W PODRÓŻY
Każda wędrująca Drużyna musi obsadzić wszystkie
cztery role. Jeżeli poszukiwaczy przygód jest więcej niż
czworo, tej samej roli podjąć się może więcej niż jedna
osoba – jedynym wyjątkiem jest tu Przewodnik (to
znaczy: Przewodnik musi być jeden, ale Wartowników,
Myśliwych i Zwiadowców może być po kilku). Z drugiej
strony, jeśli grupa liczy mniej niż cztery osoby, jeden
Bohater może pełnić ich kilka (wciąż jednak – Przewod-
nik musi być jeden).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
sekwencja podróży
Gdy Drużyna wyrusza w daleką drogę (dłuższą niż 20 hek-
sów), Mistrzyni Wiedzy powinna podzielić ją na etapy,
z których każdy stanowi osobną Podróż. Rozegranie
Podróży wymaga przeprowadzenia następującej sekwencji:
1. Ustalenie trasy Podróży
2. Wykonywanie testów Marszruty
3. Zakończenie Podróży
USTALENIE TR ASY PODRÓŻY
1 Drużyna wskazuje na mapie, którędy zamierza
powędrować. Wyznaczona trasa musi łączyć
miejsce, w którym Drużyna rozpoczyna wędrówkę, z jej
założonym celem.
Planując trasę Podróży należy wziąć pod uwagę,
że poszukiwacze przygód rzadko mogą wędro-
wać „lotem ptaka”, to jest wprost do miejsca
przeznaczenia. Zwykle uniemożliwia to ukształ-
towanie terenu.
Na przykład wysokie pasma górskie albo porywiste
rzeki da się przekroczyć wyłącznie przełęczą, brodem
czy mostem.
Następnie Mistrzyni Wiedzy spogląda na
swoją mapę, umieszczoną na końcu podręcz-
nika, i rysuje trasę zaplanowaną przez graczy
na siatce heksów w dzienniku Podróży. Droga
musi przecinać tyle pól, ile dzieli Drużynę celu
(nie licząc startowego).
Trasa narysowana w dzienniku nie musi mieć tego samego
kształtu, co na mapie – jedyne wymaganie dotyczy liczby
heksów. To rzekłszy, zachęcamy graczy do zaznaczania
na ilustracji ważnych miejsc, które mijają – na przykład
ruin albo brodów i mostów. Możecie też oznaczać rodzaj
terenu, który w danym momencie przemierzacie, zgod-
nie z mapą regionu – w ten sposób pomożecie Mistrzyni
Wiedzy w ustaleniu długości Podróży.
109
 RO Z D Z I A Ł 6

dziennik podróży drużyna kuce i konie zapiski z podróży

Rok Imię Rola Znużenie Imię Wigor

Opuściliśmy Wichrowy Czub o pierwszym brzasku,
2965 Ha l d a m i r Przewodnik ×× Jo k i 2 kierując się ku północy. Prowadzi nas Strażnik Haldamir.
Pora roku
B u ri n Wartownik ×× Willy 1 Wędrujemy, mając Wichrowe Wzgórza po prawej ręce.
Lato Po trzech dniach nasza Zwiadowczyni Holly skierowała
Początek Podróży Pr y m u l a Wartowniczka ×× Stary Tom 1 nas na inną, lepszą ścieżkę. Droga skręciła na zachód, przez
Wichrowy Czub Folco Myśliwy ××× G us 1 Samotne Krainy, w kierunku Północnych Wzgórz i naszego
celu – Fornostu.
Cel Podróży Holly Zwiadowczyni ×× Po dalszych trzech dniach skończyły się nam zapasy,
Fornost
Dni Podróży
a nasz Myśliwy, Folko, zmarnotrawił cały dzień tropiąc
7 (skrótem) dzika, który rzekomo był w pobliżu! Na szczęście na
horyzoncie majaczą już ruiny Fornostu.

zdarzenie 1
trasa podróży
PÓŁNOCNE Osoba Zwiadowca
WZG
ÓRZ Zdarzenie Skrót
A Wynik Sukces!
zdarzenie 2
Osoba Myśliwy
Zdarzenie Przeszkoda
Fornost Wynik Porażka!
zdarzenie 3
Przeszkoda!
W
IC
Osoba

HR
Zdarzenie

OW
Ziel

Wynik

EW zdarzenie 4
on

ZG
Skr
a Ścieżka

Osoba
ÓRZ
ót!

A Zdarzenie

Wynik

zdarzenie 5
i
dn
Osoba
Wichrowy c ho
Ws
Zdarzenie
Czub
i ec
ci n
Wynik

Goś zdarzenie 6
Osoba

Zdarzenie

Wynik

W YKONY WANIE TESTÓW
2 MARSZRUT Y
Podróż zwykle jest niebezpieczna (i jednocze-
śnie ekscytująca!), a wędrująca Drużyna bierze udział
w rozmaitych zdarzeniach, z których część jest groźna –
a część nieoczekiwana.
Każde zdarzenie ma miejsce w jakimś punkcie
trasy, którą przemierza Drużyna. By określić,
gdzie do niego doszło, Przewodnik wykonuje
test Marszruty, rzucając na WĘDRÓWKĘ .
Pierwszy taki test przeprowadza się, gdy tylko Drużyna
znajdzie się na szlaku. Następnie oblicza się liczbę heksów
wzdłuż trasy, zależnie od wyniku rzutu:
♦ Jeżeli test WĘDRÓWKI się nie udał, zdarzenie przy-
trafia się o 2 heksy wzdłuż trasy latem i wiosną, albo
o 1 heks jesienią i zimą.
♦ Jeśli natomiast test WĘDRÓWKI się udał, zdarzenie
ma miejsce w odległości 3 heksów, plus 1 za każdy
wyrzucony znak .
Mistrzyni Wiedzy określa, gdzie dojdzie do zdarzenia, odli-
czając odpowiednią liczbę heksów – począwszy od obecnej
pozycji Drużyny i licząc w stronę celu. Ostatnie wskazane
pole to właśnie miejsce, w którym rzecz się wydarzy. Jeżeli
grupa używa dziennika Podróży, można zaznaczyć w nim
stosowny heks.
Aby ustalić, co też się wydarzyło, należy zasto-
sować procedurę opisaną w sekcji Rozgrywanie
zdarzeń (patrz strona 112).
Po rozegraniu zdarzenia Przewodnik wykonuje kolejny
test Marszruty, by sprawdzić, w którym miejscu trasy coś
się znowu Drużynie przytrafi.

110

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


ZAKOŃCZENIE PODRÓŻY
3 Podróż trwa, póki Mistrzyni Wiedzy nie osią-
gnie (lub przekroczy) punktu docelowego,
odliczając heksy wzdłuż trasy po wykonaniu przez Prze-
wodnika testu Marszruty. Drużyna dociera wówczas na
miejsce przeznaczenia i wędrówka się kończy.
A ściśle: Podróż kończy się albo kiedy Drużyna
dociera do celu i bierze udział w stosownej sce-
nie, albo gdy nieoczekiwane zdarzenie na dłuż-
szy czas kieruje uwagę i wysiłki poszukiwaczy
przygód na inne tory. W tym drugim wypadku
to Mistrzyni Wiedzy ocenia, czy to już koniec
Podróży, czy nie.
ZNUŻENIE PODRÓŻĄ: Znużenie to sięgające kości zmę-
czenie drogą, które odkłada się w ciałach Bohaterów już
w czasie wędrówki, ale objawia w pełni dopiero po jej
zakończeniu. W zasadach gry oznacza to, że poszukiwacze
przygód zapewne ukończą Podróż z pewną liczbą punk-
tów Znużenia, które zmniejszą ich zdolność skutecznego
działania oraz noszenia ciężarów. Znużenie zapisuje się
w dzienniku Podróży i nie można go zmniejszyć, póki
droga wiedzie wprzód i wprzód.
♦ Na koniec Podróży Bohaterowie posiadający wierz-
chowce zmniejszają swoje Znużenie o wartość Wigoru
zwierzęcia (patrz strona 50).
♦ Następnie wszyscy rzucają na WĘDRÓWKĘ , by unik-
nąć zmęczenia. Sukces zmniejsza Znużenie Bohatera
o 1, plus 1 za każdy wyrzucony znak .
NIEBEZPIECZNE MIEJSCA
Niektóre obszary Mapy Podróży są okolone dodatkową
obwódką – to tereny, przez które szczególnie trudno
albo niebezpiecznie jest podróżować. Są wśród nich nie-
przebyte puszcze, zdradzieckie przełęcze, groźne bagna
i inne miejsca, do których wkracza się na własne ryzyko.
W zasadach gry każde Niebezpieczne Miejsce
posiada wartość liczbową: poziom Niebezpieczeństwa.
Gdy test Marszruty skieruje Drużynę na taki teren, postę-
pujcie wedle poniższego przepisu:
1. Wędrująca Drużyna zatrzymuje się natychmiast po
wkroczeniu do Niebezpiecznego Miejsca.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A P R Z YG O DY
Pozostałe po tych operacjach Znużenie gracze zapisują na
kartach postaci. Będzie się ono sukcesywnie zmniejszać,
w tempie 1 punktu za każdy dłuższy odpoczynek w bez-
piecznym i wygodnym miejscu (to znaczy: nie na szlaku).
DŁUGOŚĆ PODRÓŻY: Jeżeli po zakończeniu Podróży
Mistrzyni Wiedzy i gracze chcą wiedzieć, ile dokładnie
czasu upłynęło w drodze, muszą zsumować przebyte heksy
i dodać 1 za każde pole, które na mapie wydaje się terenem
trudnym do przebycia (wzgórza, lasy, mokradła i tak dalej).
Suma to liczba dni, którą zajęła wędrówka.
Jeśli cała kompania jedzie konno, wynik dzieli się na
pół (zaokrąglając w górę) – to liczba dni jazdy. Mistrzyni
Wiedzy musi mieć jednak na względzie, że wierzchem
podróżować można wygodnie tylko po drogach i wyty-
czonych ścieżkach – a niektóre obszary, na przykład gęste
lasy, całkowicie uniemożliwiają wędrowanie konno.
FORSOWNY MARSZ: Drużyna może na szlaku dać z sie-
bie wszystko, maszerując każdego dnia dłużej, niż w isto-
cie powinna.
Kiedy Drużyna przemieszcza się forsownym
marszem, każde przebyte dwa heksy trasy liczą
się za jeden dzień Podróży. Ale na koniec Boha-
terowie otrzymują po 1 dodatkowym punkcie
Znużenia za każdy dzień tak zabójczego tempa.
2. Nim Bohaterowie będą je mogli opuścić, muszą
zmierzyć się z tyloma zdarzeniami, ile wynosi Nie-
bezpieczeństwo (przy użyciu zwykłych zasad).
3. Po zakończeniu wszystkich zdarzeń, poszukiwacze
przygód mogą podjąć Podróż, rozpoczynając test
Marszruty od pierwszego heksa ich trasy znajdu-
jącego się na zewnątrz Niebezpiecznego Miejsca.
Dodatki do gry mogą zawierać specjalne tabele zdarzeń
w Podróży, rozgrywających się w określonych Niebez-
piecznych Miejscach.
111
 RO Z D Z I A Ł 6

rozgrywanie zdarzeń
Podróże bywają długie, lecz monotonne – albo ekscytu-
jące i pełne niespodziewanych wypadków. Zgodnie z zasa-
dami Sekwencji Podróży opisanymi na poprzednich stro-
nach, w czasie każdej wędrówki Drużyny może zdarzyć
się coś niezwykłego – a liczba zdarzeń zależy od czasu
spędzonego w drodze.
Gdy Mistrzyni Wiedzy określi już miejsce, w którym
dochodzi do zdarzenia, powinna postąpić następująco:
1. Wybrać osoby
2. Określić zdarzenie
3. Rozegrać zdarzenie

W YBÓR OSOBY
1 Mistrzyni Wiedzy określa, kto musi zmierzyć
się ze zdarzeniem, rzucając kością Sukcesu
i sprawdzając wynik w poniższej tabeli.

Wskazuje ona, którzy pośród członków drużyny

biorą udział w zajściu (rzecz jasna – pełniący
rolę Zwiadowcy, Wartownika lub Myśliwego)
oraz jaka Umiejętność będzie potrzebna do
wywikłania się z trudnej sytuacji.

OSOBA W ZDARZENIU
RZUT KOŚCIĄ OSOBA UMIEJĘTNOŚĆ
SUKCESU
1–2 Zwiadowca REKONESANS
3–4 Wartownik CZUJNOŚĆ
5–6 Myśliwy POLOWANIE

ZDARZENIA W PODRÓŻY
KOŚĆ
DZIAŁANIA ZDARZENIE KONSEKWENCJE TESTU ZNUŻENIE
Nieszczęście W razie porażki testujący odnosi Ranę. 3
1 Zgroza W razie porażki każdy członek Drużyny otrzymuje 1 punkt Cienia 2
(Groza).
2–3 Błędny wybór W razie porażki testujący otrzymuje 1 punkt Cienia (Groza). 2
4–7 Przeszkoda W razie porażki długość Podróży wzrasta o 1 dzień, a testujący otrzy- 2
muje 1 dodatkowy punkt Znużenia.
8–9 Skrót Sukces pozwala skrócić Podróż o 1 dzień. 1
10 Zbieg okoliczności Sukces sprawia, że Znużenie nie wzrasta, a Mistrzyni Wiedzy roz- 1
grywa krótki, korzystny dla Drużyny epizod.
Wspaniały widok Sukces powoduje, że każdy członek Drużyny odzyskuje 1 punkt —
Nadziei.

112

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 FA Z A P R Z YG O DY

OKREŚLENIE ZDARZENIA
2 By ustalić, co się dokładnie zdarzyło, Mistrzyni
Wiedzy musi spojrzeć na swoją mapę i spraw-
dzić, w jakim Regionie doszło do zdarzenia. Następnie
rzuca kością Działania:
♦ Jeżeli ma miejsce w Spokojnej Krainie, rzut kością
Działania jest Wzmocniony.
♦ Jeżeli ma miejsce w Dzikiej Krainie, Mistrzyni Wiedzy
rzuca jedną kością.
♦ Jeżeli ma miejsce w Mrocznej Krainie, rzut kością
Działania jest Osłabiony.

Następnie wynik sprawdza się w tabeli zdarzeń w Podróży

ze strony 124. Każda pozycja określa rodzaj zajścia, na
podstawie którego Mistrzyni Wiedzy opisuje graczom, co
dokładne się wydarzyło, zarówno w opowieści, jak i na
poziomie zasad gry. A ściśle:
♦ Każde zdarzenie w Podróży określa skutki testu Umie-
jętności, który wykonać musi członek Drużyny we
wskazanej przez zdarzenie roli.
♦ Ponadto każde wydarzenie sprawia, że Drużyna otrzy-
muje pewną liczbę punków Znużenia.

ROZEGR ANIE ZDARZENIA

3 By rozegrać zdarzenie, Bohater wybrany spo-
śród postaci pełniących wylosowaną rolę musi
przetestować Umiejętność wskazaną w punkcie 1. Może
go przy tym wesprzeć jeden towarzysz, który sprawuje
w Podróży tę samą funkcję (patrz Wsparcie, strona 20).

GOŚCINIEC I TRUDNY TEREN: Jeżeli do zdarzenia doszło

na heksie, który wygląda na trudny teren, Bohater odej-
muje (1k) od testu. Jeśli natomiast rzecz dzieje się na
gościńcu, poszukiwacz przygód dodaje (1k).

KONSEKWENCJE: Każdy wpis w tabeli zdarzeń precy-

zuje konsekwencje porażki w teście Umiejętności. Jeżeli
mowa jest o „testującym”, rzecz dotyczy wyłącznie Boha-
tera, który rzucał kośćmi (i ewentualnie postaci, która
mu pomagała).

ZNUŻENIE: Ostatnia kolumna tabeli wskazuje, ile dodat-

kowego Znużenia otrzymuje każdy poszukiwacz przygód.

113

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 6
opisywanie zdarzeń
w podróży
Podczas rozgrywania zdarzenia Mistrzyni Wiedzy powinna
zaimprowizować krótką scenę w oparciu zarówno o mecha-
niczne aspekty wylosowanego wyniku (to jest, mając na
względzie kto w Drużynie mierzy się z wyzwaniem, jaką
Umiejętność testuje i tak dalej), jak i sytuację w opowieści.
Celem jest nie tylko obudować narracyjnie reguły
podróżowania, ale przede wszystkim włączyć niespodzie-
waną przygodę Drużyny w szerszą opowieść o jej dokona-
niach oraz ogólny charakter kampanii.
RODZAJE ZDARZEŃ
Poniżej znajdziecie rady, jak improwizować sceny wynika-
jące z kolejnych pozycji tabeli.
NIESZCZĘŚCIE: Wydarzyło się coś tak złego, że Drużyna
znosi to z najwyższym trudem, a osoba wybrana do prze-
prowadzenia testu może doznać poważnego uszczerbku.
Myśliwego może ranić niebezpieczne zwierzę, Zwiadowca
ucierpieć od strasznego mrozu, Wartownik spaść z drzewa,
na gałęzi którego trzymał straż, i tak dalej.
Posuwali się wolno, a wkrótce musieli ciężko się mozolić. Tu
i ówdzie zapadali w śnieg po pierś, Boromir nie szedł, lecz
jakby płynął czy rył wykop, pracując krzepkimi ramionami.
ZGROZA: Drużyna miała pecha natrafić na straszne zja-
wisko, prawdopodobnie związane ze wzrastającą potęgą
Cienia. Za przykład może posłużyć splugawiony przez zło
obszar, zwłoki wędrowca zamordowanego brutalnie przez
orków, mrożąca krew obecność złego ducha, przemarsz
potężnych sług Nieprzyjaciela i tak dalej.
Słońce, blade, żółtawe, lśniło zza mgieł tuż nad zachodnią
krawędzią zagłębienia, w którym leżeli. Od północy, południa
i wschodu zza skraju miski podnosiła się gęsta, zimna biała
mgła. Powietrze było nieruchome, ciężkie i lodowate.
BŁĘDNY WYBÓR: Nieudany rzut wywołuje u testującego
żal i złość. Może Zwiadowca spędził bezsenną noc na poszu-
kiwaniu właściwej drogi, Myśliwego dręczyła myśl o kur-
czących się zapasach albo Wartownik nie potrafił uporać
się z lękiem, że narazi Drużynę na niebezpieczeństwo.
– Szukacie rady u złego doradcy – rzekł Aragorn. – Od chwili,
gdy przepłynęliśmy przez Wrota Argonath, każdy wybór, któ-
rego dokonałem, okazał się błędny.
114
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
PRZESZKODA: Jakaś niedogodność sprawiła, że Dru-
żyna porusza się wolniej albo całkowicie się zatrzymała,
a testujący dodatkowo się zmęczył. Do tej sytuacji pasuje
wszystko – od braku niezbędnego w danej chwili przed-
miotu, przez konieczność upolowania kolacji po przypad-
kowy wybór dłuższej i bardziej znojnej drogi.
– Lina! – mruknął. – Nie wziąłem liny. A jeszcze wczoraj
wieczorem mówiłem sobie: „Samie, czy nie uważasz, że przy-
dałby się kawałek liny? Jeżeli jej nie weźmiesz, ani chybi okaże
się potrzebna”. No, będzie potrzebna na pewno. Teraz już po
nią nie wrócę.
SKRÓT: Udany test pozwala Drużynie podróżować szyb-
ciej. Na przykład: Wartownik wypatrzył krótszą ścieżkę,
Zwiadowca prędko przedarł się przez zarośla albo wyjąt-
kowo udane łowy pozwalają grupie wędrować dłużej bez
konieczności polowania.
– Moglibyśmy oszczędzić jedną czwartą drogi, idąc wprost z tego
miejsca, na którym stoimy, do promu.
ZBIEG OKOLICZNOŚCI: Poszukiwacze przygód napotykają
kogoś przydatnego w obecnej sytuacji. Może być zupełnie
zwyczajnym, lecz pomocnym podróżnikiem, albo przyja-
znym mieszkańcem okolicy, który Drużynę nakarmi, napoi
i dokładnie opisze szlak. Ale Mistrzyni Wiedzy może też
pokusić się o rozegranie ważniejszego epizodu z udziałem
istotnej postaci, na przykład Patrona.
Tego wszystkiego uniknęliśmy, ponieważ w pewien przedwio-
senny wieczór przed laty spotkałem w Bree Thorina Dębową
Tarczę. Zbieg okoliczności – jak mówią w Śródziemiu!
WSPANIAŁY WIDOK: Mistrzyni Wiedzy musi opisać coś
niezwykłego i w jakiś sposób związanego z subtelną magią
Śródziemia – widok, który podnosi patrzącego na duchu.
Do przykładów należy przejazd orszaku wędrownych
elfów, stado Wielkich Orłów wysoko na niebie, obecność
dobroczynnego ducha polany albo wodospadu, przypad-
kowe spotkanie z kimś Mądrym i Potężnym i tak dalej.
– Chodź ze mną, Frodo! – zawołał krasnolud, zeskakując w bok
od drogi. – Nie pozwolę ci minąć Kheled-zâram bez jednego
bodaj spojrzenia w jego zwierciadło.
 FA Z A P R Z YG O DY

115

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 7

FAZA
DRUŻYNY
Gdy w zimie nocą szczypie mróz,
Gdy kamień pęka, skrzypi wóz,
Gdy drzew bezlistnych trzask wśród mgły,
To znak, że w puszczy hula Zły

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 7
ohaterowie nie spędzają całego życia na pene-
trowaniu głębokich pieczar, walce ze sługami
Ciemności albo ucieczce przez niebezpieczeń-
stwem, któremu niepodobna sprostać. Nawet
najgorliwsi poszukiwacze przygód muszą czasem zażyć
jak rozgrywać
fazę drużyny
Nasi wędrowcy spędzili w owym dobrym domu dwa tygodnie z górą i ciężko im było go opuścić.
Faza Drużyny to czas rozgrywki, gdy pierwszoplanowe
są zamiary Bohaterów. W Fazie Przygody gracze reagują
na wątki wprowadzane przez Mistrzynię Wiedzy, nato-
miast podczas Fazy Drużyny sami prezentują plany swo-
ich postaci, rozbudowują ich historie oraz dbają o rozwój.
Tymczasem Mistrzyni Wiedzy uważnie słucha, co też gra-
jący mają do powiedzenia na temat Bohaterów.
Gracze powinni ze swadą przedstawić, co poszuki-
wacze przygód porabiają w Fazie Drużyny, nie ograni-
czając się zgoła do działań, które mają odzwierciedle-
nie w mechanice gry. Na przykład: Bohaterowie mogą
spędzić wspólnie czas w schronieniu, rozpytując o tropy,
problemy albo sposobności, które pojawiły się podczas
ostatniej Fazy Przygody.
Należy przy tym mieć na względzie długość Fazy Dru-
żyny oraz miejsce, w którym postać się znalazła. Ponadto
gracze nie powinni uzupełniać fabuły o żadne nowe ele-
menty – na przykład twierdzić, że Bohaterowie powędro-
wali gdzieś, gdzie nigdy nie byli, opisywać jak to spotkali
jakąś ważną i nieznaną im wcześniej osobistość i tak dalej
(czyli, mówiąc wprost, postaci nie mogą robić rzeczy, które
powinny mieć miejsce w Fazie Przygody).
Ponieważ Faza Drużyny następuje tuż po zakoń-
czeniu Fazy Przygody, najlepiej jest albo roze-
grać ją na koniec sesji gry, albo zacząć od niej
nową sesję i przeprowadzić przed podjęciem
kolejnej Fazy Przygody.
118
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
odpoczynku, zebrać myśli i pozwolić, by czas zasklepił
ich rany. Czas między przygodami, gdy Bohaterowie
zajmują się sprawami osobistymi albo po prostu siedzą
przy kominku i gromadzą siły przed powrotem na szlak,
nazywa się Fazą Drużyny.
struktura fazy drużyny
Każda Faza Drużyny przebiega wedle następującego
schematu:
1. Ustalenie długości
2. Określenie miejsca
3. Wprowadzenie ulepszeń
4. Wybór przedsięwzięć
USTALENIE DŁUGOŚCI
1 Faza Drużyny trwa zwykle dłużej niż prze-
ciętna Faza Przygody, lecz wydarzenia opisuje
się mniej dokładnie – ot, mijają dni i tygodnie, a Boha-
terowie odzyskują siły albo trudnią się swoimi sprawami
czy nauką.
By pozwolić Drużynie naprawdę zaznać
wytchnienia, Faza Drużyny powinna trwać mini-
mum tydzień i nie dłużej niż jedną porę roku.
Zwykle najdłuższa Faza Drużyny ma miejsce w czasie
Godów, święta końca roku (patrz Zimowa Faza Drużyny
i Gody, na stronie 120).
OKREŚLENIE MIEJSCA
2 Gdy już wiecie jak długo potrwa Faza Drużyny,
pora ustalić, gdzie poszukiwacze przygód ją
spędzają. Przyjętym jest, że cała grupa wycofuje się do
tego samego schronienia, chyba że nadchodzi właśnie czas
wesołych obchodów końca roku.

By nie naruszać wiarygodności kampanii, Drużyna
powinna wybrać miejsce w rozsądnej odległości od
obszaru, na którym rozegrała się ostatnia przygoda, zwra-
cając przy tym uwagę, jak dużo czasu może tam roztrwonić.
W istocie jednak Drużyna może wskazać dowolne
miejsce, które już odwiedziła. Podróż niezbędna
by tam dotrzeć, odbywa się niejako automatycz-
nie, w obrębie kilku zdań – chyba że grupa życzy
sobie odegrać jakieś detale wędrówki.
Najlepsze schronienie na czas Fazy Drużyny oferuje mia-
steczko Bree oraz ukryta dolina Rivendell. Tamtejsi miesz-
kańcy są życzliwi wędrowcom, więc w spokoju można ule-
czyć wśród nich rany ciała i duszy.
WPROWADZENIE ULEPSZEŃ
3 Pora by gracze wydali zgromadzone punkty
Doświadczenia, aby zwiększyć Umiejętno-
ści i Biegłości Bojowe postaci albo zyskać nowy poziom
MĄDROŚCI lub MĘSTWA . Ponadto czas spędzony w domo-
wym zaciszu, wśród codziennych spraw, przypomina Boha-
terom, że ich wysiłki nie były daremne i przywraca wiarę
w lepszą przyszłość.
KOSZT ULEPSZANIA POSTACI
NOWY POZIOM NOWY POZIOM KOSZT
UMIEJĘTNOŚCI MĘSTWA LUB W PUNKTACH
LUB BIEGŁOŚCI MĄDROŚCI UMIEJĘTNOŚCI
BOJOWEJ LUB PRZYGODY
— 4
2 8
3 12
4 20
5 26
6 30
ĆWICZENIE: Gracze zwiększają Umiejętności swoich Boha-
terów, wydając zgromadzone przez nich punkty Umie-
jętności w liczbie wskazanej w tabeli powyżej. Nie muszą
oczywiście wykorzystywać wszystkich punktów od razu –
wolno im je gromadzić, by w czasie którejś z kolejnych Faz
Drużyny wykupić droższe ulepszenie. Zachowane punkty
zapisuje się w odpowiednim miejscu karty postaci.
Podczas danej Fazy Drużyny można podnieść
każdą Umiejętność o najwyżej jeden poziom.
ROZWÓJ: Zgromadzone punkty Przygody służą natomiast
do zwiększania MĄDROŚCI lub MĘSTWA oraz do podno-
szenia Biegłości Bojowych poszukiwacza przygód. Tych
punktów również nie trzeba wydawać od razu i można je
gromadzić, by później wykupić droższe ulepszenia.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A D RU Ż Y N Y
Nowy poziom Biegłości Bojowej, MĄDROŚCI oraz
MĘSTWA wykupić można opłacając jego koszt w punk-
tach Przygody – jak podano w tabeli Kosztu Ulepszania
Postaci. Kiedy Bohater uzyskuje nowy poziom MĄDROŚCI
albo MĘSTWA , otrzymujesz też nową Nagrodę albo Przy-
miot (patrz strona 78).
Podczas danej Fazy Drużyny można pod-
nieść każdą Biegłość Bojową o najwyżej jeden
poziom. Wolno też zwiększyć albo MĄDROŚĆ ,
albo MĘST WO , ale nie obydwa. Gdy któryś
z tych współczynników wzrasta, należy natych-
miast przeliczyć ponownie wszystkie wynikające
z niego zdolności i właściwości postaci.
ODZYSKANIE WIARY: Podczas każdej Fazy Drużyny wszy-
scy Bohaterowie odzyskują automatycznie tyle punktów
Nadziei, ile wynosi ich SERCE . W czasie Godów regene-
rują je wszystkie.
Ponadto, jeżeli w Fazie Przygody Drużyna zadała zna-
czący cios wzbierającym wszędy siłom Ciemności, każdy
jej członek może usunąć pewną liczbę punktów Cienia.
W takiej sytuacji Mistrzyni Wiedzy musi rozważyć dzia-
łania Drużyny w szerszym kontekście schyłku Trzeciej Ery.
Następnie może pozwolić Bohaterom pozbyć się od 1 do
3 punktów Cienia, zależnie od tego, jak znacznego czynu
udało im się dokonać.
♦ Jeżeli działania Drużyny nieznacznie utrudniły plany
powrotu Cienia ze Wschodu, każdy Bohater może
pozbyć się 1 punktu Cienia.
♦ Jeśli dokonania grupy osłabiły lub zabolały Nieprzy-
jaciela, każdy Bohater może pozbyć się do 2 punk-
tów Cienia.
♦ Jeżeli Bohaterowie uczynili coś, co zwróciło uwagę
samego Władcy Ciemności lub jego znaczniejszego
sługi, wolno im pozbyć się do 3 punktów Cienia.
W YBÓR PRZEDSIĘWZIĘĆ
4 Przedsięwzięcia to czasochłonne czynności,
które można wykonać wyłącznie w czasie dłuż-
szej przerwy w poszukiwaniu przygód.
Gracze wybierają pewną liczbę przedsięwzięć,
zależnie od tego czy Faza Drużyny jest zwyczajna
czy też Zimowa, to jest wypada w czasie Godów,
święta końca roku (patrz Przedsięwzięcia Fazy
Drużyny na stronie 121).
119
 RO Z D Z I A Ł 7
zimowa faza drużyny i gody
Mniej więcej raz na trzy Fazy Drużyny przychodzi zima,
a wraz z nią – zakończenie obecnego roku. Zazwyczaj Dru-
żyna przepędza mroźną porę przy kominku, podczas jed-
nej, długiej Zimowej Fazy Drużyny. Życie na pustkowiach
jest trudne, więc gdy wyje wicher, a świat kryje się pod
pokrywą śniegu – lepiej mieć dach nad głową.
Często grupa rozstaje się chwilowo na czas Godów
i każdy poszukiwacz przygód wraca do domu, by spędzić
trochę czasu w towarzystwie krewnych i przyjaciół. Trzy
miesiące wystarczą przecież, by dotrzeć w rodzinne strony
z choćby nie wiem jak odległego zakątka Eriadoru.
UPŁY W LAT
Nadchodzą Gody, a to oznacza, że Bohaterowie posta-
rzeli się o rok. Na szczęście czas nie tylko obala kró-
lów i ściera na proch dumne mocarstwa – przynosi też
mądrość. Poszukiwacze przygód mają szansę wykorzystać
chwile spędzane w domowym zaciszu, by rozważyć swoje
doświadczenia i być może nauczyć się czegoś na błędach
popełnionych w tym roku.
120
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
W czasie Zimowej Fazy Drużyny wszyscy Boha-
terowie otrzymują tyle dodatkowych punktów
Umiejętności, ile wynosi ich ROZUM , dodając
je do puli zgromadzonej podczas ostatniej Fazy
Przygody.
Następnie Mistrzyni Wiedzy powinna wykorzystać szansę,
którą dają Gody i koniec roku, by opowiedzieć grupie cóż
też wydarzyło się w szerokim świecie, kiedy Bohaterowie
tułali się po bezdrożach. W tym celu powinna przejrzeć
informacje zawarte w Rozdziale 9: Świat (str. 175) i prze-
myśleć, jakie rewelacje mogą dotrzeć do uszu poszuki-
waczy przygód, zależnie od ich miejsca pobytu oraz ogól-
nych okoliczności.
Pośród bieżących wieści, które posłyszeć może Dru-
żyna, można przemycić też informacje przydatne podczas
następnej Fazy Przygody.

WYMIANA POŻYTECZNYCH
PRZEDMIOTÓW
W Fazie Drużyny Bohaterowie nie tylko realizują
rozmaite przedsięwzięcia. Mogą też dowolnie
wymieniać i modyfikować Pożyteczne Przed-
mioty, które zabierają w drogę (nie przekraczając
przy tym maksimum, wyznaczonego przez obecny
Poziom Życia).
przedsięwzięcia
fazy drużyny
W tej sekcji znajdziecie listę rozmaitych aktywności, któ-
rymi poszukiwacze przygód mogą trudnić się podczas Fazy
Drużyny. Liczba przedsięwzięć, które mogą wybrać i zre-
alizować, zależy od tego, czy rzecz dzieje się w czasie Fazy
zwykłej czy Zimowej, kiedy przychodzą Gody i koniec roku.
♦ Podczas zwyczajnej Fazy Drużyny cała grupa wybiera
jedno wspólne przedsięwzięcie.
♦ W czasie Zimowej Fazy Drużyny każdy gracz wybiera
zamiast tego jedno przedsięwzięcie samodzielnie.
♦ Wreszcie, w czasie każdej Fazy Drużyny (Zimowej
i zwykłej), Drużyna może wybrać jedno dodatkowe
przedsięwzięcie spośród oznaczonych jako „pomoc-
nicze”, pod warunkiem, że któryś z członków grupy
posiada wskazane Powołanie.
Podsumowując: podczas zwyczajnej Fazy Drużyny grupa
przeprowadza maksymalnie dwa przedsięwzięcia, w cza-
sie Godów natomiast tyle, ilu członków liczy plus jedno.
Gracze muszą zawsze wybierać różne przedsięwzięcia –
z wyjątkiem oznaczonych jako „Zimowe” – te przepro-
wadzić może równocześnie dowolna liczba Bohaterów.
BADANIE MAGICZNYCH PRZEDMIOTÓW
– Róg ten był z dawna w naszym rodzie – powiedziała Éowina. –
Wyrzeźbiły go krasnoludy, pochodzi ze skarbca smoka Skata.
Jeżeli Bohaterom wpadnie w ręce tajemniczy pierścień,
pradawny klejnot albo pokryty runami kostur, warto jak
najszybciej poznać jego właściwości – szczególnie gdy nie
są jasne na pierwszy rzut oka.
Wybierzcie to przedsięwzięcie, by gruntow-
nie poznać właściwości wszystkich Niezwy-
kłych i Cudownych Przedmiotów w posiada-
niu Drużyny.
To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli wśród członków
Drużyny jest Poszukiwacz Skarbów.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
FA Z A D RU Ż Y N Y
GROMADZENIE POGŁOSEK
Jeżeli się zjawiali, przynosili wieści z daleka i opowiadali
dziwne, zapomniane historie, których słuchano chciwie;
Każdego roku mnożą się wieści o dziwacznych zdarzeniach
w szerokim świecie. Słyszy się to o gęstniejącej ciemności,
to o wojnach w dalekich krajach, to o wędrujących elfach –
zupełnie jakby na pół zapomniane legendy, pieśni i bajki
dla dzieci stawały się prawdą. Bohaterowie mogą nasta-
wić ucha na takie pogłoski i spróbować oddzielić fakty
od zmyślenia, by zyskać użyteczne w czasie poszukiwania
przygód wiadomości.
Wybierzcie to przedsięwzięcie, by Mistrzyni Wie-
dzy przekazała wam pogłoskę.
Pogłoska może równie dobrze dotyczyć miejsca, jak osoby
albo nadchodzącego zdarzenia. Czasami podsuwa całkiem
nowy wątek: zagadkę, którą Drużyna może zbadać w Fazie
Przygody, niebezpieczeństwo, któremu spróbuje zapobiec,
albo cel, jaki może osiągnąć. Innym razem stanowi odpo-
wiedź na dociekania postaci albo w jakiś sposób wiąże się
z obecną sytuacją kompanii.
To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli wśród człon-
ków Drużyny jest Obrońca.
KSZTAŁCENIE DZIEDZICA ( ZIMOWE )
Ukończywszy dziewięćdziesiąt dziewięć lat, Bilbo usynowił
Froda, mianował go swoim spadkobiercą i sprowadził na
stałe do Bag End;
Roztropny poszukiwacz przygód prędzej czy później zdaje
sobie sprawę, że wszelkie jego życiowe dokonania mogą
pójść na marne, gdy wyzionie ducha. Aby nie zaprzepaścić
dziedzictwa, powinien zatem przeznaczyć siły i środki na
wychowanie następcy.
Wybierz to przedsięwzięcie, by wydać do 5 punk-
tów Skarbu i tyleż punków Przygody, aby zwięk-
szyć rezerwę Dotychczasowego Doświadczenia
dziedzica – o 1 za każdy wydany punkt Przygody.
Wybierając to przedsięwzięcie po raz pierwszy, gracz musi
też wskazać swojego następcę i zapisać jego imię na karcie
postaci (cały proces wychowywania dziedzica opisany jest
szczegółowo na stronie 56).
121
 RO Z D Z I A Ł 7
PISANIE PIEŚNI
I często ktoś wśród zmroku zaczynał
nucić strofki o Nimrodel albo inne pie-
śni z zamierzchłej przeszłości Doliny
Wielkiej Rzeki.
Wszystkie kultury Śródziemia grają
muzykę i śpiewają pieśni, celebrując
w ten sposób piękno oraz radość życia.
Wybierzcie to przedsięwzięcie,
by napisać pieśń, która może
być balladą, pieśnią bojową
albo piosenką marszową.
Nowy utwór dodaje się do śpiewnika Dru-
żyny – znajdują się na nim wszystkie śpiewki,
które towarzysze mogą zanucić w czasie Fazy
Drużyny (patrz Śpiewanie Pieśni, strona 123).
Zachęcamy graczy, by nadawali swoim pie-
śniom przynajmniej tytuły – albo wręcz pisali cały
tekst, inspirowany ostatnimi dokonaniami Dru-
żyny lub jej pojedynczych członków.
To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli
wśród członków Drużyny jest Pogromca.
122
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
BALLADA (POSŁUCHANIE): Bohater tworzy
krótki poemat fabularny, prezentujący przy-
stępnie wielkie dokonania kompanii. Ballady
śpiewa się i recytuje przede wszystkim w czasie publicz-
nych zgromadzeń.
PIEŚŃ BOJOWA (POTYCZKA): Idąc w bój wojownicy śpie-
wają często pełne emocji pieśni, by dodać sobie ducha
i umocnić wolę walki.
PIOSENKA MARSZOWA (PODRÓŻ): Podróżnicy wędrujący
po bezdrożach zwykli dodawać sobie sił wesołą marszową
śpiewką, szczególnie pożądaną, gdy słońce wisi nisko nad
horyzontem, a cel jest już niedaleko.
ROZMOWA Z PATRONEM
Elrond, swoim zwyczajem, siedział we wspaniałym fotelu
u szczytu długiego stołu na podwyższeniu;
Po kilku latach na szlaku przygody Drużyna zadzierzgnie
zapewne więź z niejednym mędrcem i władcą. Część z nich
nadawać się będzie na Patrona (strona 52).
Wybierzcie to przedsięwzięcie, by pomówić
z którymś pośród stronników i przyjaciół, o ile
spędzacie tę Fazę Drużyny w miejscu, gdzie prze-
bywa i nic nie stoi na przeszkodzie spotkaniu.
Jeżeli do spotkania może dojść, Mistrzyni Wiedzy i gracze
ustalają jego szczegóły. Patrona odwiedzić można z rozma-
itych powodów, zwykle zależnych od przebiegu kampa-
nii – najczęściej Drużyna prosić będzie opiekuna o pomoc
w jakiejś kwestii, być może oferując w zamian swoje usługi.
Na stronie 212 znajdziecie informacje o temperamencie
różnych Patronów. Pomogą wam one wprowadzić takie
postaci do gry.
To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli wśród członków
Drużyny jest Posłaniec.
STUDIOWANIE MAP I ZWOJÓW
– W domu Elronda było mnóstwo map, ale pewnie nigdy nie
przyszło ci do głowy, żeby im się przyjrzeć.
Śródziemie bardzo zmieniło się od czasu, gdy dawni
mistrzowie wiedzy w trudzie i znoju kreślili dokładne
atlasy wszystkich jego zakątków. Na współczesnej mapie
nie brak białych plam – któż wie co dziś czai się na opu-
stoszałych przestworach, rozdzielających krainy ludzi,
elfów i krasnoludów? Ale czas poświęcony na studiowa-
nie ich nie jest zgoła stracony.
Bohater, który wybrał to przedsięwzięcie, pilnie bada
każdą mapę i zwój, jakie wpadną mu w ręce, by przygo-
tować się na niebezpieczeństwa, z którymi Drużyna
zmierzy się po wyruszeniu w drogę.
 FA Z A D RU Ż Y N Y

Podczas najbliższej Fazy Przygody dodawajcie ŚPIEWANIE PIEŚNI

+1 do wyników na kości Działania, gdy losujecie
zdarzenie podczas Podróży.
To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli wśród członków
Drużyny jest Uczony.
USUWANIE PIĘTNA ( ZIMOWE )
– Dziwne zrządzenie losu, że tak wielka trwoga i tyle wątpli-
wości dręczy nas z powodu tak drobnego przedmiotu!
Brzemię Cienia ciąży Bohaterom nieznośnie na długo po
zakończeniu przygody. W ich głowach kłębią się czarne
myśli, a koszmary zaczynają nawiedzać nie tylko ich sny,
ale i prześladować na jawie. Tak głębokie rany duszy ule-
czyć może tylko upływ czasu.
Wybierz to przedsięwzięcie, by poświęcić czas
na uleczenie zranionego ducha – to jest wydać
5 punktów Przygody, by pozbyć się 1 Piętna Cie-
nia (patrz Umocnienie woli, strona 137).
Gdy Drużyna bierze udział w Posłuchaniu, Potyczce
albo Podróży, poszukiwacze przygód mogą zainto-
nować pieśń, by dodać sobie animuszu i odnowić
wiarę w powodzenie.
W tym celu należy wybrać ze śpiewnika
Drużyny tytuł adekwatny do danej sytu-
acji (to jest, Posłuchania, Potyczki albo
Podróży) i przetestować PIEŚNI . Bohate-
rowie, którym się udało, mogą ignorować
efekty Wyczerpania aż do końca tejże sytu-
acji. W czasie Potyczki śpiewanie pieśni
jest akcją dodatkową.
Drużyna może skorzystać z danej pieśni raz na
Fazę Przygody. Odznaczajcie wykorzystane tytuły
w śpiewniku – niezależnie od tego, czy zostały
zaśpiewane skutecznie, czy nie.

Bohaterowie wywodzący się z różnych Kultur rozmaicie

radzą sobie z brzemieniem Ciemności. Wielu krasno-
ludów wypala gniew przy kowadle, uderzając młotem
w rozgrzane żelazo. Hobbici zajmują się swoją pasją, na
przykład pracą w ogrodzie albo malarstwem, a elfowie
i ludzie szukają ukojenia w poezji i pieśniach, tworząc je,
wykonując lub tylko słuchając.
WZMOCNIENIE WIĘZI
– W tej sprawie lepiej zawierzyć szczerej przyjaźni niż wiel-
kiej mądrości.
Gdy Drużyna zmaga się na szlaku z rozmaitymi przeciwno-
ściami, przyjaźń łącząca jej członków zostaje wystawiona
na próbę. Na szczęście nietrudno jest odnowić więź, spę-
dzając wesoło czas przy kominku.
w miejscu publicznym, podczas jakiejś uroczystości, albo
spisując wspomnienia w księdze. Zachęcamy graczy do
zaimprowizowania krótkiej historyjki.
Wybierz to przedsięwzięcie, by zastąpić jeden ze
swych Wyróżników inną cechą, lepiej pasującą
do zachowania Bohatera w czasie prezentowa-
nego epizodu.
Gracze mogą dowolnie wybierać z listy Wyróżników na
stronie 67, a nawet proponować własne określenia.

Wybierzcie to przedsięwzięcie, by do następnej

Fazy Drużyny zwiększyć Zażyłość kompanii o +1.

To przedsięwzięcie pomocnicze, jeżeli wśród członków

Drużyny jest Dowódca.

ZDANIE SPR AW Y ( ZIMOWE )

Dla części słuchaczy historia Bilba była całkowitą nowością,
toteż zdumieli się, kiedy stary hobbit, nie bez satysfakcji zresztą,
opowiadał swoją przygodę z Gollumem, nic nie przemilczając.

Przygody mają oczywiście wielkie znaczenie dla osób,

które ich doświadczyły – mogą jednak posłużyć i innym,
choćby jako przestroga. Bohaterowie zdają sprawę
z wydarzeń, w których brali udział, opowiadając o nich

123

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 8

MISTRZYNI
WIEDZY
Okazało się, że uczestniczył w wielkiej naradzie dobrych
czarodziejów, mędrców i mistrzów białej magii…

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8
świecie gry „mistrzami wiedzy” nazywa
się uczonych i uczone, którzy zgłębili pra-
dawną mądrość rozmaitych kultur Śród-
ziemia. W Jedynym Pierścieniu to również
określenie osoby biorącej na barki trud zarządzania
elementami gry, którymi nie zajmują się odtwarzający
­Bohaterów gracze.
prowadzenie gry
– A ja nie będę ci mógł teraz w niczym pomóc. Szachownica jest zastawiona, figury już poszły w ruch;
Przyjemność, którą sprawia gra w gry fabularne, bie-
rze się z twórczej współpracy między Mistrzynią Wiedzy
i graczami. Każdy z grających odpowiada za postępowanie
swojego Bohatera – natomiast Mistrzyni Wiedzy opisuje
miejsca, w których dzieje się akcja, określa zachowanie
napotkanych osób i stworów oraz decyduje o skutkach
działań wszystkich zaangażowanych w daną sytuację istot.
Mówiąc językiem zasad: Mistrzyni Wiedzy
nadaje rozgrywce strukturę, wprowadzając
kolejne sceny Fazy Przygód.
rozgrywanie sceny
Jak pisaliśmy w Rozdziale 6, gra w Jedyny Pierścień toczy
się od sceny do sceny.
Każda scena jest ważnym epizodem z życia Boha-
terów, których decyzje oraz działania znajdują
się zawsze na pierwszym planie.
Wszystkie wydarzenia, do których doszło tymczasem
w innych miejscach Śródziemia, a Bohaterowie nie brali
w nich udziału, dzieją się „za kulisami”. To znaczy – nie
stanowią treści rozgrywanych scen.
126
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Z tego rozdziału dowiesz się dokładnie, jak pełnić rolę
Mistrzyni Wiedzy. Znajdziesz tu nie tylko porady, jak spra-
wować tę kluczową dla gry funkcję, ale także rozmaite
zasady niezbędne, by właściwie poprowadzić rozgrywkę.
Jeżeli nie zamieszasz podjąć się roli Mistrzyni
Wiedzy, nie musisz czytać tego rozdziału
podręcznika.
Oczywiście nie wszystkie sceny są sobie równe. Nie-
które zajmują większość sesji, a Bohaterowie na rozmaite
sposoby próbują zrealizować w nich swoje zamierzenia.
Inne, mniej ważne, trwają krócej i dzieją się pomiędzy
istotnymi wydarzeniami, na przykład gdy Drużyna cie-
szy się chwilą wytchnienia i planuje następne posunięcia.
Mistrzyni Wiedzy odpowiada za prezentację
każdej ważnej i przełomowej sceny – ale o tym,
gdzie i jak przebiegają epizody poboczne, decy-
dować mogą również gracze.
Z punktu widzenia prowadzącej, typowa sesja Fazy Dru-
żyny przebiega więc następująco:
1. Mistrzyni Wiedzy wprowadza ważną scenę, przed-
stawiając graczom sytuację z punktu widzenia Boha-
terów. Grający reagują: rozważają swoje możliwości,
podejmują decyzje i deklarują akcje postaci.
2. Mistrzyni Wiedzy opisuje konsekwencje działań
Bohaterów.
3. Na koniec Mistrzyni Wiedzy posuwa fabułę do przodu
albo rozwijając rozgrywaną właśnie scenę, albo zamy-
kając ją i przechodząc do kolejnej.
 MISTRZYNI WIEDZY

WPROWADZENIE SCENY SCENY MONTAŻOWE

1 Aby wprowadzić scenę, Mistrzyni Wiedzy
przedstawia miejsce akcji oraz porę dnia i okre-
śla, kto bierze udział w mających zajść wypadkach. W ten
sposób realizuje zadanie Reżyserki (patrz strona 128).
Kiedy wszystko zostanie już powiedziane, gracze
reagują na opis zależnie od zamierzeń ich Bohaterów –
to znaczy, zastanawiają się, jak najlepiej zrealizować cel.
Choć to Mistrzyni Wiedzy wprowadza każdą
scenę, zachowanie Bohaterów w obliczu nowej
sytuacji zależy wyłącznie od graczy.
Sceny nie zawsze następują bezpośrednio po
sobie. Kolejny epizod może dziać się po jakimś
czasie albo w nieco odleglejszym miejscu.
Jeżeli pomiędzy rozgrywanymi scenami mija
dłuższy okres, Mistrzyni Wiedzy może wypełnić
przerwę opisem w stylu filmowej sceny montażo-
wej. Ale gdy akcja przenosi się naprawdę daleko,
należy rozważyć rozegranie wędrówki z pomocą
reguł podróżowania.

Na przykład: grający mogą równie dobrze podjąć ryzy-

kowne działanie w nadziei na większe korzyści, jak
i postawić na pierwszym miejscu bezpieczeństwo i zacho-
wać ostrożność.

OKREŚLENIE KONSEKWENCJI
2 Kiedy już gracze postanowią co zrobić i opi-
szą akcje swoich Bohaterów, Mistrzyni Wie-
dzy decyduje, jakich zasad należy teraz użyć: czy wystar-
czy jeden rzut kośćmi, czy też trzeba przeprowadzić całe
bohaterskie przedsięwzięcie. To czas, gdy prowadząca jest
Sędzią rozgrywki (patrz strona 129).
Mistrzyni Wiedzy pomaga graczom wykonującym
akcje podpowiadając, jakie testy powinni wykonać, i opi-
sując ich rezultaty.

Ponieważ fabuła sesji powinna zależeć w pierw-

szej mierze od decyzji grających, Mistrzyni
Wiedzy musi nadać stosowną rangę skutkom
każdego ich działania – nawet jeżeli akcja się
nie udała.

Na stronie 130 znajdują się dodatkowe wskazówki i rady,

dotyczące ustalania rezultatów działań Bohaterów.

ROZWÓJ OPOWIEŚCI
3 Mistrzyni Wiedzy uzupełnia teraz opowieść
o nowe elementy, przede wszystkim skutki
postępowania Bohaterów. W ten sposób realizuje funk-
cję Narratorki (patrz strona 129).

Prowadząca powinna zawsze mieć w zanadrzu

kilka możliwych kierunków rozwoju historii,
zależnych od decyzji i akcji Drużyny. Dzięki
temu kolejne sceny naturalnie wynikać będą
z poprzednich.

127

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8
Trzeba tu pamiętać, że Mistrzyni Wiedzy nie wybiera
dowolnie spośród przygotowanych zawczasu możliwości.
Różne rozwiązania muszą być równie prawdopodobne
i zależeć od działań Bohaterów – tylko wtedy gracze mają
prawdziwy wpływ na fabułę. Należy unikać sytuacji, w któ-
rej Bohaterowie po prostu uczestniczą w liniowej opo-
wieści, napisanej przez prowadzącą i złożonej z szeregu
gotowych scen.
mistrzyni wiedzy
a śródziemie
– Teraz dopiero zrozumiałem, że Mithrandir był nie tylko mistrzem tajemnej wiedzy,
lecz również przywódcą, który kierował wielkimi dziełami naszych czasów.
Najważniejszym spośród wszystkich zadań Mistrzyni Wie-
dzy jest pośredniczyć między graczami i Śródziemiem.
Dbając o odpowiedni nastrój pozwoli grającym poczuć,
że faktycznie biorą udział w wydarzeniach rozgrywających
się u schyłku Trzeciej Ery.
W pierwszej chwili to zadanie może zdawać się ponad
siły – ale prowadzenie gry zapewni mnóstwo satysfak-
cji każdej entuzjastce Tolkiena. Zyska bowiem niepowta-
rzalną możliwość wejścia do Śródziemia na takich samych
prawach jak jego twórca: będzie wykorzystywać rozmaite
elementy świata, by tworzyć heroiczne opowieści.
trzy wcielenia
mistrzyni wiedzy
W czasie gry Mistrzyni Wiedzy wciela się w aż trzy role:
Reżyserki, Sędzi i Narratorki.
MISTRZYNI WIEDZY JAKO REŻYSERK A
Gdy przychodzi do zaplanowania i wprowadzenia sceny
Fazy Przygód, dobrze jest myśleć o stojącym przed Mistrzy-
nią Wiedzy zadaniu jak o obowiązkach reżyserki teatralnej
lub filmowej. Ma wybrać i umieścić na scenie dekoracje
oraz rekwizyty, które Bohaterowie wykorzystają podczas
nadchodzącej sesji.
Nie należy przy tym przesadnie rzeczy kompli-
kować: wystarczy, że Mistrzyni Wiedzy wybierze
miejsce akcji, określi porę dnia i zdecyduje, kto
jest w rzecz zaangażowany, włączając w tok opo-
wieści Bohaterów oraz ważne i mniej istotne
Postaci Mistrzyni Wiedzy (patrz strona 135).
Szczegóły są oczywiście istotne: warto na
przykład pomyśleć zawczasu o pogodzie.
128
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Czasem Mistrzyni Wiedzy może oczywiście
wprowadzać do gry sceny, które nie są wyni-
kiem decyzji Drużyny. W ten sposób urozmaica
grę z pomocą przygotowanych z góry „przeryw-
ników” albo przedstawia skutki działań postaci
pod swoją kontrolą.
Ale scenę można rozbudowywać później,
w miarę jak Drużyna będzie badać okolicę
i zadawać rozmaite pytania.
Należy przy tym pamiętać, że Mistrzyni Wiedzy nie tyle
opowiada historię, co przedstawia grającym jej podsta-
wowe elementy. To gracze podejmą wybrane motywy
i poprzez działania Bohaterów przeobrażą je w pełno-
prawne, skomplikowane wątki.
By rzecz ułatwić, najlepiej już podczas wprowadzania
sceny zapewnić graczom powody do natychmiastowego
działania. Zwykle mają postać dostrzeżonych zawczasu,
oczywistych przeszkód na drodze Drużyny: bezpośrednich
przeciwników (niebezpiecznych potworów albo nieżycz-
liwych Postaci Mistrzyni Wiedzy), groźnych właściwości
otoczenia, czy skutków działania natury – na przykład
fatalnej pogody.
SPÓJNOŚĆ: Kluczem do udanej „reżyserii” Jedynego Pier-
ścienia jest umiejętność improwizowania opisów łączących
informacje znane z powieści Tolkiena i motywy, które
pojawiły się podczas sesji – cele i ambicje członków Dru-
żyny, miejsca, które odwiedzili, i poznane tam osoby. Tu
bez dwóch zdań przyda się orientacja w materiale źródło-
wym oraz zawartość Rozdziału 9, prezentującego szczegó-
łowo zdarzenia, miejsca i postaci, które składają się na
domyślą wersję świata Jedynego Pierścienia.

MISTRZYNI WIEDZY JAKO SĘDZIA
Zasady gier fabularnych łączą twardą mechanikę roz-
grywki z umownymi praktykami opowiadania i konwen-
cjami zachowania przy stole. Odróżnia je to od gier plan-
szowych i karcianych, wymagających tylko przestrzegania
reguł. Aby w pełni wykorzystać mechanikę gry fabularnej,
potrzebny jest zatem kluczowy czynnik w postaci bezstron-
nej moderatorki zabawy – Mistrzyni Wiedzy.
Zadaniem prowadzącej jest decydować o sposo-
bach stosowania reguł. To ważne zarówno gdy
rzuca kłody pod nogi Bohaterów w Fazie Przy-
gód, jak i kiedy pomaga im wybrać przedsięwzię-
cia podczas Fazy Drużyny.
BEZSTRONNOŚĆ: Występując w roli Sędzi, Mistrzyni
Wiedzy musi zawsze interpretować zasady w sposób bez-
stronny i sprawiedliwy. Mechanika gry ma decydować, czy
Bohaterowie podołali stojącemu przed nimi wyzwaniu,
czy nie. Sukces należy zawsze nagrodzić – porażka nato-
miast powinna sprawić, że życie Drużyny gwałtownie się
komplikuje (ale staje się ciekawsze!).
Stronnicza Mistrzyni Wiedzy może łatwo popsuć
wszystkim zabawę. Niesprawiedliwa decyzja powoduje, że
gracze zaczynają spierać się o mechanikę i tracą poczucie
zanurzenia w Śródziemiu.
MISTRZYNI WIEDZY JAKO NARR ATORK A
Jak już wiemy, podczas gry fabularnej powstaje historia –
ta natomiast wyłania się z opisów prezentowanych przez
Mistrzynię Wiedzy oraz decyzji, które podejmują gracze.
W związku z tym, prowadząca nie powinna przystępować
do zabawy, mając w zanadrzu gotową opowieść, do ode-
grania której zamiaruje zmusić Drużynę.
Łatwiej, a też i mądrzej, jest przygotowywać
każdą sesję jako niezależny epizod dłuższej, na
pół improwizowanej historii, której kolejne czę-
ści wynikają z decyzji podjętych ostatnim razem.
To nie znaczy oczywiście, że Mistrzyni Wiedzy musi zawsze
improwizować. Ba, dobra Faza Przygody posiada przy-
najmniej jedną ogólną „intrygę” – podstawowy element
fabuły, który można na bieżąco modyfikować i uzupełniać
o pomysły, pojawiające się w czasie gry.
Można rzec, że intrygi to zamiary adwersarzy Drużyny.
Mistrzyni Wiedzy wciela je w życie, tworząc w ten sposób
przeszkody na drodze Bohaterów (oficjalne materiały do
Jedynego Pierścienia zawsze zawierają gotowe do wykorzy-
stania intrygi).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
ELASTYCZNOŚĆ: Żywa i bogata, ale też i giętka wyobraź-
nia jest u Mistrzyni Wiedzy nie do przecenienia – bardzo
ułatwia włączanie dokonań Drużyny w powstającą opowieść.
Prowadząca nie może zapominać, że powstająca histo-
ria dotyczy Bohaterów, a ich wybory muszą wyraźnie rezo-
nować w świecie gry.
mistrzyni wiedzy
a kanon
Miłośnicy prozy J.R.R. Tolkiena od dawna dyskutują nad
istnieniem i zawartością kanonu (zaczerpniętego z Hob-
bita, Władcy Pierścieni oraz książek wydanych pośmiertnie),
który stanowiłby ostateczną wykładnię historii Śródzie-
mia. Uważa się go często za główną przeszkodę dla grania
w tym świecie: Bohaterowie rzekomo muszą w sposób nie-
uchronny „zakłócić” działania postaci znanych z powieści
i „zniszczyć” spójność.
Na takie wątpliwości można odpowiedzieć krótko
i zwięźle: „nie istnieje żaden dany raz na zawsze tol-
kienowski kanon”. Warto jednak przyjrzeć się sprawie
nieco bliżej, ponieważ Mistrzyni Wiedzy może się nie-
jednego nauczyć, stając oko w oko z tą ponoć nieprze-
zwyciężalną przeszkodą.
„NIEWIARYGODNY NARR ATOR”
Czasem Mistrzyni Wiedzy musi przekształcić jakiś fakt,
uznawany za „część tolkienowskiego kanonu”. Warto
wtedy pamiętać, że powieściowej historii nie przedstawia
wszechwiedzący narrator, ale naoczni świadkowie wyda-
rzeń, którzy, rzecz jasna, mogą się mylić albo ulegać uprze-
dzeniom. Na przykład: Hobbit to adaptacja pamiętników
Bilba Bagginsa.
Ten literacki zabieg pozwolił Tolkienowi stworzyć
„historię z dawnych dni”, tchnącą bezsprzecznym auten-
tyzmem: to znaczy, opartą o niepełne i czasem sprzeczne
informacje, spisane przez rozmaitych kronikarzy w róż-
nych czasach. Mistrzyni Wiedzy może z powodzeniem
użyć tej sztuczki, zwłaszcza gdy trzeba zmienić „ustaloną”
datę albo jakieś informacje dotyczące znanych „faktów”
i „postaci historycznych”.
Aby zrozumieć do jakiego stopnia osobista perspek-
tywa niewiarygodnego narratora może zniekształcać
postrzeganie świata – w tym rzekomo bezsprzeczne fakty –
wystarczy zajrzeć do książek. Czytelnikom Władcy Pier-
ścieni niełatwo jest pogodzić wizerunek Gimlego, niezwy-
ciężonego topornika z Ereboru, z obrazem krasnoludzkich
kompanów Bilba, którzy co i rusz wpadają w łapy trollów,
goblinów, pająków i leśnych elfów, a skórę ratuje im bez
przerwy hobbicki włamywacz.
129
 RO Z D Z I A Ł 8
W YPEŁNIANIE BIAŁYCH PLAM
Narracja Tolkiena jest niezmiernie bogata i nie brak w niej
wiarygodnych postaci, plastycznie opisanych miejsc oraz
wątków i motywów zaczerpniętych z autentycznych trady-
cji i mitologii. Ale nawet tak złożona i obszerna opowieść
nie zagląda w każdy kącik i nie przemierza każdej ścieżki,
istniejącej w opisywanej epoce zmyślonego świata – co to,
to nie! Narracja wiedzie wprawdzie przez rozmaite krainy,
ale większość tamtejszych zdarzeń i miejsc zostaje ledwie
wspomniana, czasem tylko z nazwy.
Technika „wypełniania białych plam”, oparta o zało-
żenie, że powieści prezentowane są z perspektywy uczest-
ników zdarzeń, którzy nie znają przecież każdego zakątka
Śródziemia, daje Mistrzyni Wiedzy znakomite narzędzie
do tworzenia własnych historii.
Posługiwaliśmy się tą metodą, przygotowując opis
świata zawarty w niniejszym podręczniku oraz rozmaitych
dodatkach. Nasza gra osadzona jest w czasie pomiędzy
znalezieniem a zniszczeniem Pierścienia Władzy – miało
wówczas miejsce wiele wypadków, o których Tolkien
zaledwie napomknął. Można je śmiało interpretować
i rozbudowywać.
LICZĄ SIĘ BOHATEROWIE
Równie interesujące podejście do instytucji kanonu pro-
ponował sam autor. Choć J.R.R. Tolkien był bez wątpienia
bardzo przywiązany do szczegółów swojego świata, wielo-
krotnie podkreślał, że bardziej niż kształt fabuły i rozmaite
narzędzia
mistrzyni wiedzy
– Ale to zbyt proste dla uczonego mędrca w naszej nieufnej epoce.
W tej sekcji znajdziecie szereg zasad, które mogą pomóc
Mistrzyni Wiedzy w prowadzeniu rozgrywki. Nadają one
większe znaczenie rzutom kośćmi oraz ich konsekwencjom.
♦ Sekcja „Konsekwencje porażki” pomoże Mistrzyni
Wiedzy różnicować skutki nieudanych testów.
♦ Część „Zadania Złożone” pozwala wprowadzić do
gry skomplikowane czynności, których ukończenie
wymaga wielu rzutów.
♦ Ostatnia sekcja, „Zagrożenia dla życia”, zawiera
reguły sytuacji, w których nieudany test może skut-
kować otrzymaniem obrażeń.
130
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
detale Śródziemia liczy się dla niego spójność bohaterów
oraz ich motywacji.
Uwagę tę można łatwo przełożyć na rozgrywkę
w Jedyny Pierścień. Oznacza, że chcąc dochować wierności
literackim pierwowzorom Mistrzyni Wiedzy musi przede
wszystkim właściwie prezentować kanoniczne postaci.
Gracze natomiast powinni stworzyć i odgrywać przeko-
nujących Bohaterów.
NO I WRESZCIE…
Z dzisiejszej perspektywy, korpus osadzonych w Śródzie-
miu tekstów Tolkiena wydaje się niezmienny i spójny. Ale
póki autor żył, bez ustanku zmieniał i poprawiał swoje tek-
sty – zdarzało mu się nawet wprowadzać zmiany w nowych
wydaniach opublikowanych już książek. Niekiedy korygo-
wał w ten sposób drobne pomyłki, ale znacznie częściej
szło o uzgodnienie starszej treści z późniejszym rozwojem
świata i fabuły.
Można zatem dość rozsądnie założyć, że Tolkien uwa-
żał swój świat za nieukończony i otwarty na zmiany. Nawet
chronologie, które z taką pieczołowitością układał, mają
charakter w najlepszym wypadku prowizoryczny. Ani nie
wyznaczają granic, ani nie wiążą się trwale z ustalonym
raz na zawsze kanonem.
Właśnie dlatego Mistrzyni Wiedzy nie musi czuć pre-
sji materiału źródłowego. Ma pełne prawo zabrać się do
rzeczy po swojemu i wpleść własne historie w wątki wspa-
niałej, epickiej materii narracyjnej profesora Tolkiena.
konsekwencje porażki
Zasady rozgrywania akcji opisane na stronie 17 pozwalają
określić, czy dane działanie skończyło się powodzeniem –
porażka oznacza zwykle, że coś poszło nie tak i Bohater
nie zdołał zrealizować zamiaru.
Ale sytuacja może być bardziej złożona. Niekiedy
rzut wykonuje się w okolicznościach tak korzystnych, że
nawet niepowodzenie nie oznacza całkowitej klęski, innym
razem przeciw Bohaterom sprzysięga się tyle przeciwności,
że nieudany rzut może się bardzo źle skończyć.
By zróżnicować testy Umiejętności, Mistrzyni
Wiedzy może dzielić je podle Ryzyka, z którym
się wiążą.

POZIOM RYZYKA
RYZYKO SKUTKIEM PORAŻKI JEST…
Zwyczajne Zwykła porażka LUB sukces
z komplikacją
Poważne Porażka z komplikacją
Karkołomne Klęska!
Trzy poziomy Ryzyka pozwalają określić, czy stojące
przez Bohaterem zadanie jest Zwyczajne, Poważne czy
Karkołomne. Decydując o podwyższeniu poziomu Ryzyka
Mistrzyni Wiedzy ma obowiązek powiedzieć graczom, że
akcja jest szczególnie niebezpieczna i wskazać ku temu
powody. Dzięki temu Drużyna może przygotować się na
konsekwencje ewentualnego niepowodzenia.
♦ ZWYCZAJNE RYZYKO — Wykonujący test Bohater
działa pod niewielką presją w spokojnych okoliczno-
ściach, więc panuje nad sytuacją.
♦ POWAŻNE RYZYKO — Bohater przystępujący do
takiego testu zamierza uczynić coś bardzo śmiałego
i gotów jest na groźne konsekwencje porażki.
♦ KARKOŁOMNE RYZYKO — Nieudana próba wyko-
nania Karkołomnego zadania na pewno skończy się
dramatycznie.
Konsekwencje porażki oraz przykładowe akcje o różnym
poziomie Ryzyka zestawione są w umieszczonej wyżej tabeli.
ZW YKŁA POR AŻK A LUB
SUKCES Z KOMPLIK ACJĄ
Jeżeli test akcji o Zwyczajnym Ryzyku się nie uda, Mistrzyni
Wiedzy może albo zdecydować, że działanie po prostu spa-
liło na panewce, albo pozwolić graczowi odnieść sukces,
o ile zgodzi się na jakieś negatywne konsekwencje.
Sukces z komplikacją oznacza, że Bohater osią-
gnął zamierzony rezultat, ale zaszły niespodzie-
wane okoliczności, skutkiem których postaci
poszło gorzej niż zwykle. Stąd albo osiągnęła
mniej niż chciała, albo wywołała przy okazji
jakieś negatywne efekty.
PRZYKŁAD:
Przeskakujący przez rozpadlinę Bohater ląduje
wprawdzie na drugim brzegu, ale upuszcza w przepaść
broń lub tarczę; smok nie zwęszył wprawdzie skrada-
jącego się hobbita, ale poruszył się we śnie i teraz jego
ciało zagradza wyjście; skomplikowany krasnoludzki
zamek dał się otworzyć, ale magiczny klucz na dobre
w nim utknął.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
PRZYKŁADY
Przemknięcie mimo Pogranicznika z Shire, zabawianie podchmie-
lonych bywalców gospody, wspinaczka na wysokie drzewo.
Kradzież pieczarek z gospodarstwa strzeżonego przez groźne psy,
wspinaczka po kruszącej się ścianie zrujnowanej wieży, pływanie
w porywistym potoku.
Okradanie kieszeni głodnego trolla, gra w zagadki ze smokiem,
pyskówka z rozgniewanym czarodziejem.
POR AŻK A Z KOMPLIK ACJĄ
Akcja Bohatera nie tylko się nie udaje, ale może mieć
dodatkowe negatywne skutki, o ile postać się z nimi
nie upora.
PRZYKŁAD:
Umykające przed myśliwym zwierzę głośno wyje,
ściągając uwagę daleko groźniejszych istot; stojący na
warcie ork nie tylko dostrzega kryjącą się postać, ale
rusza uderzyć na alarm; grupa rozrabiaków, których
Bohater próbował uspokoić, sięga po noże.
KLĘSK A!
Działanie kończy się prawdziwą katastrofą – Bohater nie
tylko nie osiąga celu, ale ściąga na siebie jakieś nieszczę-
ście. Klęska! tym różni się od Porażki z komplikacją, że
jej skutków nie sposób uniknąć.
PRZYKŁAD:
Bohater, który wspinał się na drzewo, by podejrzeć co
się dzieje w obozie orków, spada z gałęzi i ląduje pośród
zgromadzonych wrogów; sakiewka, którą postać usi-
łowała zwędzić z kieszeni trolla, wydaje ostrzegawczy
dźwięk i na karku pechowego kieszonkowca zaciska się
łapa potwora.
zadania złożone
Czasem jeden rzut kośćmi nie jest w stanie oddać złożono-
ści skomplikowanego zadania, a niektóre przedsięwzięcia
lepiej przedstawić jako serię drobniejszych działań, z któ-
rych każde przybliża Drużynę o krok do realizacji celu.
Zadaniem Złożonym może być na przykład poszukiwa-
nie śladów i wskazówek na dużym obszarze, umacnianie
obrony domostwa przed nastaniem nocy, ściganie pusto-
szącej okolicę bandy orków nim zdoła wrócić do kryjówki,
rozważanie skomplikowanej zagadki i tak dalej.
131
 RO Z D Z I A Ł 8
AKCJE PRZECIWSTAWNE
Może się czasem zdarzyć, że Bohater będzie pró-
bował dokonać czegoś wbrew działaniom dru-
giego Bohatera. W takim wypadku wykonuje się
test przeciwstawny. Wszyscy zaangażowani rzucają
jednocześnie, wykorzystując albo te same, albo
różne zdolności – zależnie od sytuacji. Poziomy
Trudności zależą rzecz jasna od Cech wykonują-
cych testy Bohaterów.
Test przeciwstawny wykonać można na przykład,
gdy próbujesz uczenie przemawiać do zgroma-
dzonych, a towarzysz z Drużyny zakłóca mowę
ciętymi uwagami ( WIEDZA kontra ZAGADKI ) albo
kiedy dwóch Bohaterów siłuje się na rękę ( ZWIN-
NOŚĆ kontra ZWINNOŚĆ ).
Jeżeli więcej niż jeden Bohater uzyska w teście
sukces, zwycięstwo nad rywalami przypada oso-
bie, która wyrzuciła więcej znaków . Jeśli wszy-
scy poniosą porażkę, rzecz skończy się remisem.
Możecie wówczas albo rzucić jeszcze raz, albo –
gdy jest to bardziej zasadne – zakończyć starcie
bez rozstrzygnięcia.
By doprowadzić do końca Zadanie Złożone,
Bohaterowie muszą przeprowadzić określoną
liczbę udanych testów – równą Oporowi zadania.
SEKWENCJA ZADANIA ZŁOŻONEGO
Zadania Złożone przeprowadza się wedle poniższego
schematu:
1. Określenie Oporu
2. Określenie limitu czasowego
3. Działanie
Po zakończeniu Zadania Mistrzyni Wiedzy ocenia skutki
wysiłków Drużyny (patrz Rezultaty Zadań Złożonych).
1. OKREŚLENIE OPORU: Tak jak w wypadku Posłuchania,
gracze określają co ma być rezultatem przedsięwzięcia,
a Mistrzyni Wiedzy bierze pod uwagę wszystkie zaist-
niałe w grze okoliczności i decyduje, czy to Zadanie Pro-
ste (Opór 3), Mozolne (Opór 6) czy Ponad Siły (Opór 9).
♦ Ogólnie rzecz biorąc, Zadanie Proste jest wprawdzie
długotrwałe, ale nienazbyt trudne – to na przykład
wniesienie łodzi na szczyt stromego zbocza albo uga-
szenie ognia trawiącego budynek.
132
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
♦ Zadania Mozolne są jednocześnie czasochłonne
i trudne, jak poszukiwanie jednego drobiazgu na
dużym obszarze albo wykopanie szańca w twardej,
kamienistej ziemi.
♦ W wypadku Zadania Ponad Siły cel jest trudny do
osiągnięcia, a wymagane czynności – skomplikowane.
To na przykład naprawa mostu linowego nad bez-
denną przepaścią albo poszukiwanie zapomnianej
informacji w ogromnej bibliotece.
2. OKREŚLENIE LIMITU CZASOWEGO: Niekiedy Drużyna
musi osiągnąć cel w wyznaczonym czasie. Jeżeli okolicz-
ności tego wymagają, Mistrzyni Wiedzy może ustalić limit
czasowy Zadania Złożonego – czyli maksymalną liczbę
rzutów, którą wykonać może cała zmagająca się z czyn-
nością kompania.
♦ Jeżeli grupa musi działać w pośpiechu, limit równy
jest Oporowi zadania.
♦ Kiedy Drużyna ma dość czasu, limit czynności równa
się wartości Oporu +1.
♦ Jeśli czasu jest w bród, limit czynności równa się war-
tości Oporu +2.
To, czy dane Zadanie wymaga szczególnego pośpiechu,
zależy nie tylko od dostępnego czasu, ale i od okoliczności.
Na przykład: jeżeli Bohaterowie mają godzinę, by przeszu-
kać pomieszczenie przed powrotem jego rezydenta, mogą
działać spokojnie i metodycznie. Ale ta sama godzina to
bardzo niewiele, gdy trzeba przetrząsnąć cały zamek!
Jeżeli czas wykonywania czynności nie jest nijak ogra-
niczony, Mistrzyni Wiedzy musi po prostu określić, jak
długo Drużyna zmagała się z zadaniem – ponownie, bio-
rąc pod uwagę zarówno charakter przedsięwzięcia, jak
okoliczności jego realizacji.
W tym celu należy ustalić, jak często Bohatero-
wie wykonują kolejne rzuty. Na przykład test
poszukiwania śladów na dużym obszarze wyko-
nać można dwa razy dziennie. Natomiast pod-
czas mozolnej wspinaczki na stromą ścianę nie-
zdobytej góry Drużyna rzucać będzie mniej wię-
cej raz na godzinę.
3. DZIAŁANIE: Pora by Bohaterowie sięgnęli po kości!
Zadania Złożone pozwalają zazwyczaj korzystać z rozma-
itych Umiejętności pomocnych w osiągnięciu celu – cza-
sem jednak Bohaterowie wykonają po prostu serię testów
tej samej Umiejętności (na przykład tylko ZWINNOŚĆ
pomoże wykopać dół).
Zadanie Złożone dobiega końca, gdy Bohatero-
wie uzyskają wymaganą liczbę udanych testów
albo skończy im się czas.

REZULTAT Y ZADANIA ZŁOŻONEGO
Zadanie Złożone kończy się powodzeniem, kiedy Boha-
terowie uzyskają co najmniej tyle sukcesów, ile wynosi
Opór. Porażka następuje, gdy Drużyna odstąpi od czynno-
ści albo kiedy upłynie czas – wówczas wysiłki Bohaterów
przerywa okoliczność, która przesądzała o limicie czaso-
wym. W wypadku sukcesu, rzecz kończy się realizacją zało-
żonego celu. Rezultaty niepowodzenia określa Mistrzyni
Wiedzy w oparciu o naturę danego Zadania Złożonego.
zagrożenia dl a życia
Podczas Fazy Przygód awanturnicy mogą ucierpieć na roz-
liczne sposoby i nie każde zagrożenie przyjmuje postać
nieprzyjaciela gotowego na śmiertelny bój. Bohater może
równie dobrze rozstać się z życiem tonąc w lodowatych
wodach jeziora, dusząc się oparem buchającym z pradaw-
nego grobowca, upadając z wielkiej wysokości lub w sza-
lejące płomienie.
Czasem Bohaterowie będą odnosić obrażenia na sku-
tek nieudanych rzutów: na przykład, ponosząc porażkę
w teście ZWINNOŚCI , gdy się wspinają albo próbują
przepłynąć bystrą rzekę. Kiedy indziej zagrożenie wyni-
kać będzie wprost z sytuacji – kiedy, powiedzmy, postać
zmaga się z lodowatym wichrem w samej koszuli.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
PORAŻKA W TEŚCIE
ZADANIA ZŁOŻONEGO
Podczas realizacji Zadania Złożonego nieudany test
może oznaczać bardzo różne rzeczy, zależnie od
sytuacji. Mistrzyni Wiedzy może skorzystać z tabeli
ze strony 131, by określić Ryzyko każdego poje-
dynczego testu, a potem ustalić konsekwencje nie-
powodzenia, wybierając spośród zwykłej porażki,
porażki z komplikacją oraz klęski!
♦ ZWYKŁA PORAŻKA. Nieudany rzut w cza-
sie Zadania Złożonego, którego realizacja
nie przebiega pod presją, powoduje tylko
opóźnienie. Przedsięwzięcie zajmie nieco
więcej czasu, ale można je z powodzeniem
kontynuować.
♦ PORAŻKA Z KOMPLIKACJĄ. Niepowodze-
nie ma negatywne konsekwencje, na przy-
kład upadek z niewielkiej wysokości w czasie
wspinaczki albo zachłyśnięcie dymem pod-
czas gaszenia pożaru.
♦ KLĘSKA! Całe Zadanie Złożone idzie na marne
i nie można go kontynuować.
133
 RO Z D Z I A Ł 8

UTR ATA W Y TRZYMAŁOŚCI ZADANIA ZŁOŻONE,

W mechanice gry każde zagrożenia dla życia Bohatera
przekłada się na utratę Wytrzymałości. Poza potyczką
niebezpieczeństwo takie posiada jeden z trzech pozio-
mów: może być lekkie, poważne albo śmiertelne. Poziom
zagrożenia wpływa na kość Działania, którą Mistrzyni
Wiedzy rzuca, porównując wynik z tabelą Utraty Wytrzy-
małości poniżej:
♦ Jeżeli zagrożenie jest lekkie, Mistrzyni Wiedzy wyko-
nuje rzut Wzmocniony.
♦ Zagrożenie poważne oznacza rzut jedną kością
Działania.
♦ Jeżeli zagrożenie jest śmiertelne, Mistrzyni Wiedzy
wykonuje Osłabiony rzut kością Działania.
UTRATA WYTRZYMAŁOŚCI
WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA BOHATER… EFEKT
RYZYKO I OBRAŻENIA
Opisane tutaj zagrożenia mogą stanowić nie-
bezpieczną konsekwencję działania Bohaterów.
Wówczas obrażenia powinny zależeć od wyni-
ków testów.
By pozostać w zgodzie z zasadami Ryzyka testów
Umiejętności oraz Zadań Złożonych, Mistrzyni Wie-
dzy może zastosować poniższą regułę:
♦ Zwykła porażka i sukces z komplikacją mogą
wywołać lekkie zagrożenie.
♦ Porażka z komplikacją może skutkować poważ-
nym zagrożeniem.
♦ Klęska! może narazić Bohatera na śmiertelne
zagrożenie.

Traci świadomość Wytrzymałość Bohatera

spada do zera.
ŚMIERĆ OD ZAGROŻENIA: Czasem niefortunna przygoda
1–10 Doznaje szkody Bohater traci tyle Bohatera okazuje się groźna dla życia. W takim wypadku
Wytrzymałości, ile postać umiera, gdy tylko odniesie Ranę albo zacznie
wypadło na kości Konać. Tak drastyczny finał mają tylko najgroźniejsze
Działania. sytuacje, jak upadek z ogromnej wysokości na twarde
Wychodzi bez Bohaterowi nic się nie kamienie, pogrzebanie pod gruzami walącej się budowli
szwanku dzieje. albo utonięcie w lodowatej wodzie.

Sposób oceny stopnia zagrożenia zależy od jego rodzaju,
jak opisano w poniższej tabeli. Na przykład: niebezpie-
czeństwo związane z upadkiem zależy przede wszystkim
od wysokości, a ogień zadaje obrażenia zależne od tem-
peratury żaru i tego, jak bardzo postać wystawiona jest
na pastwę płomieni.
TRUCIZNA: Zatruty Bohater nie może odpoczywać
i rzuca na utratę Wytrzymałości na koniec każdego dnia.
Wynik oznacza, że postać nie tylko nie otrzymuje obra-
żeń, ale zwalczyła truciznę i jej życiu nic już nie zagraża.
Jad i truciznę usunąć może również udany, wykonany
o poranku test UZDR AWIANIA – od rzutu należy odjąć
(1k) jeżeli zagrożenie jest poważne albo odjąć (2k), gdy
jest śmiertelne.

RODZAJE ZAGROŻENIA
ZAGROŻENIE LEKKIE POWAŻNE ŚMIERTELNE UWAGI

Zimno Mroźny wiatr Głębokie śniegi Lodowata woda Rzucaj co godzinę. Boha-
ter, którego Wytrzymałość
spadła do zera, Kona.
Upadek Niewielka wysokość (naj- Duża wysokość (naj- Ogromna wysokość Bohater, którego Wytrzy-
wyżej 3 metry albo mięk- wyżej 10 metrów albo (naprawdę duża małość spadła do zera,
kie podłoże) twarde podłoże) wysokość albo nie- otrzymuje Ranę.
bezpieczne podłoże)
Ogień Pochodnia, ognisko Kocioł rozżarzonych Stos pogrzebowy, Rzucaj co rundę. Boha-
węgli, płonący dom smoczy ogień ter, którego Wytrzymałość
spadła do zera, otrzymuje
Ranę.
Brak tchu Gęsty dym Tonięcie Duszenie Rzucaj co rundę. Boha-
ter, którego Wytrzymałość
spadła do zera, Kona.
Trucizna Zepsute jedzenie Jad węża, trucizna Jad pająka Rzucaj co dnia. Bohater,
orków którego Wytrzymałość
spadła do zera, Kona.

134

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


postaci mistrzyni wiedzy
– Tak jest! Na imię mi Barliman. Barliman Butterbur do usług.
Postaci Mistrzyni Wiedzy to najlepsze narzędzie tworzenia
wiarygodnego tła rozgrywki. Podczas każdej sceny Bohate-
rowie mogą wejść w rozmaite relacje z mnóstwem takich
postaci: Postaciami Mistrzyni Wiedzy są bowiem wszy-
scy mieszkańcy każdej odwiedzanej wioski, tłum na uli-
cach miast i stali bywalcy gospody, w której Drużyna zwy-
kła zażywać odpoczynku, jak również osoby o większym
znaczeniu, których zadanie nie sprowadza się do zapeł-
niania świata i które pojawiają się w grze wielokrotnie. No
i wreszcie, są wśród Postaci Mistrzyni Wiedzy i prawdziwe
sławy, osobistości znane z powieści osadzonych w Śródzie-
miu. Ich również Bohaterowie mogą napotkać w czasie
swych przygód!
wyróżniki
Zwykle wystarczy, gdy Mistrzyni Wiedzy nada imię danej
postaci i wymyśli jej krótki opis oraz rolę, którą ma ode-
grać w obecnej scenie.
Ale to czasem za mało i potrzebne są dodatkowe infor-
macje – na przykład kiedy przypadkowe spotkanie roz-
wija się (lub degeneruje!) na skutek zachowania Drużyny
albo jeśli Mistrzyni Wiedzy od początku miała wobec tej
postaci większe plany.
By dodać Postaci Mistrzyni Wiedzy głębi, wystarczy
wyposażyć ją w jeden lub więcej precyzyjnie dobranych
Wyróżników.
NAZYWANIE POSTACI
MISTRZYNI WIEDZY
By szybko przydać postaci znaczenia, Mistrzyni
Wiedzy może nadać jej imię. Ale ponieważ gra
dzieje się w Śródziemiu, łatwiej to powiedzieć niż
zrobić – przecież każda Kultura ma własne spo-
soby nazywania. By uniknąć wertowania podręcz-
nika za każdym razem, gdy gracze zapytają o imię
przypadkowo spotkaną osobę, sprytna Mistrzyni
Wiedzy może przygotować zawczasu listę imion,
opartą o wskazówki zawarte w rozdziale poświę-
conym tworzeniu postaci (patrz Rodzime Kultury,
strony 32–43).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
Najlepiej, kiedy Mistrzyni Wiedzy wybierze zawód
albo obszar szczególnych kompetencji postaci,
a następnie doda jej jeden albo dwa Wyróżniki
(wybierając z listy dostępnej dla Bohaterów albo
wymyślając lub szybko improwizując własne).
Dzięki temu pozbawiona wyraźnych rysów postać tła staje
się oto „starym, zaufanym służącym”, „posępnym, bystro-
okim strażnikiem”, czy „mądrą kobietą o wielkiej znajomo-
ści ziół”. Takie krótkie opisy pozwalają graczom i Mistrzyni
Wiedzy lepiej wyobrazić sobie wprowadzoną właśnie postać.
postaci mistrzyni
wiedzy a rzuty kośćmi
Spotkania Bohaterów z Postaciami Mistrzyni Wiedzy oby-
wają się zazwyczaj bez żadnych testów – wystarcza znajo-
mość świata i naturalna rozmowa.
Jeśli to za mało, Mistrzyni Wiedzy i gracze mogą
posłużyć się podczas spotkania zwykłymi zasadami
wykonywania akcji, modyfikując je zależnie od
tego, czy dana postać stanowi przeszkodę czy
pomoc w osiągnięciu celu (patrz strona 136).
Jeżeli natomiast po ostrych słowach w ruch pójdzie broń,
Postać Mistrzyni Wiedzy zmienia się w Przeciwnika i musi
szybko uzyskać współczynniki niezbędne do rozegrania
potyczki (patrz strona 142).
POSTACI MISTRZYNI WIEDZY
JAKO PRZESZKODY
Jeżeli postać Mistrzyni Wiedzy utrudnia działania Drużyny,
należy rzecz rozstrzygnąć rzutem kośćmi.
Zwykłe zasady wykonywania akcji pozwalają
szybko i skutecznie ustalić, czy poszukiwacz
przygód przekradł się niezauważenie za czyimiś
plecami, zdołał przekonać albo zastraszyć roz-
mówcę, a nawet czy uszedł pogoni.
Zazwyczaj wystarczy po prostu wykonać test Umiejętno-
ści, ale jeżeli postać Mistrzyni Wiedzy posiada Wyróżnik,
który dodatkowo utrudnia podjęte działanie, prowadząca
może zarządzić karę:
Jeżeli Wyróżnik Postaci Mistrzyni Wiedzy
szczególnie utrudnia akcję, działający Boha-
ter odejmuje (1k).
135
 RO Z D Z I A Ł 8
PRZYKŁAD:
Drużyna próbuje ustalić, gdzie też ukrył się niezmier-
nie Skryty dziki goblin, grasujący po gospodarstwach
otaczających Archet. Bohaterowie testują w tym celu
POLOWANIE , odejmując (1k).
Jeśli natomiast postać Mistrzyni wiedzy posiada Wyróżnik,
który w tej sytuacji działa na jej niekorzyść, gracze mogą
rzecz wykorzystać.
Jeżeli Wyróżnik Postaci Mistrzyni Wiedzy uła-
twia akcję, działający Bohater dodaje (1k).
PRZYKŁAD:
Grupa niegodziwych rybaków uwięziła hobbita, który
przybył do wioski, by prosić o prawo przejścia przez
tutejsze włości. Więźnia pilnuje Śmiały wojownik, który
za nic ma byle niziołka. Więc kiedy Bohater spróbuje
uciec, testując SKRADANIE , doda (1k).
cień
– Oto jeden więcej powód, dla którego trzeba Pierścień zniszczyć, póki bowiem istnieje na świecie,
póty groźba wisi nawet nad Mędrcami. Nic nie jest złe na początku.
Od samego swego zarania Śródziemie narażone było
na ataki sił zła. W każdej erze światu zagrażały spiski
Władcy Ciemności, wszechpotężnego i nade wszystko
głodnego władzy Nieprzyjaciela. Sauron Wielki, zły
duch o ogromnej mocy, może być dziś bliższy zwycię-
stwa, niż się to komukolwiek śniło. Obecność Nieprzy-
jaciela ciąży na sercu większości mieszkańców Śródzie-
mia, wyjąwszy może garstkę szczęśliwców żyjących na
wciąż bezpiecznym północnym zachodzie. Na dalekim
wschodzie i południu oddaje się Sauronowi otwartą
cześć – to jedyne bóstwo, o którym tamtejsi ludzie kie-
dykolwiek słyszeli.
Wolne Ludy trzymają się wciąż wątłej nadziei: choć
Sauron wydaje się wszechmocny, można go nie tylko
powstrzymać, ale i całkowicie pokonać, o ile opór będzie
niezłomny. Związane sojuszem narody Śródziemia wal-
czyły z Nieprzyjacielem w niezliczonej liczbie bitew.
I choć Cień powracał zawsze w nowej postaci, odradza-
jąc się po największych nawet klęskach, nadzieja nigdy
nie opuściła serc jego niezłomnych przeciwników.
136
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
POSTACI MISTRZYNI
WIEDZY JAKO POMOC
Jeżeli obecność Postaci Mistrzyni Wiedzy sprzyja zamie-
rzeniom i działaniom Bohaterów, mogą otrzymać premię
do stosownego rzutu.
Takiego wsparcia udzielić może wyłącznie Postać
Mistrzyni Wiedzy posiadająca odpowiedni w danej sytu-
acji Wyróżnik:
Działający Bohater dodaje (1k), jeżeli Wyróż-
nik postaci Mistrzyni Wiedzy jest w danych
okolicznościach przydatny, albo dodaje (2k),
gdy Wyróżnik zapewnia wyjątkowo potężną
przewagę.
PRZYKŁAD:
Tom Bombadil radzi Drużynie, jak odnaleźć drogę
w głębi Starego Lasu. Stary dobry Tom ma oczywiście
rację, ale nie wyraża się szczególnie jasno – dlatego
Drużyna dodaje (1k) do testów WĘDRÓWKI , wyko-
nywanych w tej pradawnej kniei.
Niestety, Władca Ciemności ma na swe usługi nie
tylko straszliwą machinę wojenną oraz zastępy budzą-
cych grozę sług, siejących w Śródziemiu strach i zwątpie-
nie. Potrafi też wykorzystać mroczne rządze, które czają
się na dnie najmężniejszych nawet serc. Czasem wystar-
czy ledwie podszept, by sprowadzić niezwyciężonych
wojowników, poszukiwaczy przygód i królów na ścieżkę
nieprawości. Mimo szlachetnych pobudek i wzniosłych
celów, prędzej czy później ulegną słabościom i zaczną
nadużywać potęgi dla osobistej korzyści lub zyskania
władzy nad ziomkami.
punkty cienia
Walka z niemal wszechpotężnym Nieprzyjacielem i cią-
głe zmagania z jego straszliwymi sługami prędzej czy
później zaciążą strasznym brzemieniem na sercach
i myślach Bohaterów.
W zasadach gry rzecz reprezentują punkty Cienia,
które postać może otrzymać w rozmaitych sytuacjach.

Poziom Cienia każdego Bohatera będzie w czasie
gry to rósł, to się obniżał. Zwiększy się zawsze,
gdy awanturnik otrzyma w czasie Fazy Przygód
punkty Cienia, spadnie natomiast, gdy przejdzie
pomyślnie Próbę Cienia, wzrośnie jego determi-
nacja (patrz Umocnienie woli) albo gdy zyska
okazję, by uleczyć duszę w Fazie Drużyny (patrz
Odzyskanie wiary, strona 119).
Aktualną liczbę punktów Cienia zapisuje się na karcie
postaci, zaraz obok wartości Nadziei. Postać nie może zgro-
madzić więcej Cienia, niż wynosi jej maksymalna Nadzieja –
gdyby dostała kolejne punkty, po prostu je ignoruje.
PRÓBA CIENIA
W niektórych wypadkach można wykonać specjalny test,
który pozwala uniknąć albo przynajmniej zmniejszyć przy-
rost punktów Cienia. To właśnie Próba Cienia. Przepro-
wadza się ją z pomocą MĄDROŚCI lub MĘSTWA , zależnie
od powodów otrzymywania Cienia. Działa jak każdy inny
test: gracz rzuca kością Działania i tyloma kośćmi Sukcesu,
ile wynosi testowany współczynnik.
Jeżeli Bohater wyjdzie z Próby Cienia zwycięsko,
zmniejsza liczbę otrzymanych punktów Cienia
o 1, plus 1 za każdy wyrzucony znak sukcesu ( ).
Źródła Cienia, którym można się w ten sposób opierać
(Groza, Chciwość i Czarnoksięstwo), opisano w dalszej
części rozdziału.
KONSEKWENCJE CIENIA
Cień to podstępne zagrożenie. Staje się naprawdę niebez-
pieczny, gdy liczba punktów Cienia, którą posiada poszu-
kiwacz przygód, dorówna lub przewyższy jego obecną
Nadzieję:
Gdy to nastąpi, postać popada w Przygnębienie.
Wszystkie testy, które w tym stanie przeprowa-
dza, mają ten feler, że gdy na kości Działania
wypadnie , rzecz kończy się porażką – nie-
zależnie od PT oraz sumy uzyskanej na kościach
Sukcesu.
Jeżeli Cień nadal będzie przyrastał, Bohaterowi grożą sroż-
sze konsekwencje:
Kiedy tylko suma punktów Cienia dorówna
maksymalnej Nadziei postaci, dławiący lęk staje
się nieznośny – od tej pory wszystkie jej testy
są Osłabione.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
Istnieje tylko jeden sposób, by podźwignąć się z otchłani
rozpaczy – Bohater musi przejść przez atak szaleństwa.
To niebezpieczny moment, gdy poszukiwacz przygód staje
się brutalny i okrutny. Wprawdzie uwalnia postać od brze-
mienia Cienia, ale ma też poważne i długotrwałe skutki
(patrz Szaleństwo, na stronie 139).
UMOCNIENIE WOLI
Poszukiwacze przygód, którzy uginają się pod brzemie-
niem Cienia, mogą sięgnąć do najgłębszych pokładów
wewnętrznej siły i umocnić swą wolę, nim będzie za późno.
Niektórzy okazują wtedy iście straceńczą odwagę, inni
dostrzegają światełko wśród spowijającego ich myśli
mroku – jeszcze przed chwilą wszystko zdawało się stra-
cone, gdy nagle odzyskują wiarę w powodzenie.
Mówiąc językiem zasad: Bohater, który posiada
mniej punktów Cienia, niż wynosi jego maksy-
malna Nadzieja, może usunąć cały zgromadzony
Cień, zastępując go jednym Piętnem Cienia.
Piętno Cienia to „trwały” punkt Cienia, którego można się
pozbyć wyłącznie w czasie Zimowej Fazy Drużyny, wybie-
rając przedsięwzięcie Usuwanie Piętna (patrz strona 123).
Poza tym działa i zachowuje się jak normalne punkty Cie-
nia na potrzeby wszystkich reguł.
Pospolita twarz Sama przybrała wyraz surowy, niemal posępny.
Obudziła się w hobbicie zawziętość, dreszcz przebiegł jego ciało,
jak gdyby zmieniał się w istotę z kamienia i stali, tak twardą,
że ani rozpacz, ani zmęczenie, ani ciągnąca się bez końca
wędrówka przez pustkowia nie może jej pokonać.
źródła cienia
Poszukiwacze przygód mogą dostać się pod wpływ Cienia
na rozmaite sposoby. W obecności cennych i potężnych
przedmiotów opanować ich może Chciwość. Gdy padną
ofiarą złych mocy, oprzeć się muszą potędze Czarno-
księstwa. Czasem ich wola słabnie wskutek straszliwych
przeżyć albo starcia z przerażającym wrogiem – wów-
czas źródłem Cienia jest Groza. Wreszcie, zdarza im się
samemu dokonać godnych potępienia czynów, plamiąc
sumienie Nieprawością.
CHCIWOŚĆ
W ciemności podziemnych jaskiń trwają w zapomnieniu
stosy kosztowności oraz zaklętego oręża. Ale Bohaterowie
sięgający po skarby, które zbyt długo czekały w mroku,
ryzykują, że pragnienie bogactw przeobrazi się w niepo-
hamowaną rządzę.
137
 RO Z D Z I A Ł 8
ŹRÓDŁA GROZY
ŹRÓDŁO
Tragiczny i niespodziewany, ale naturalny obrót spraw
albo niezmiernie smutna okoliczność
Brutalne zabójstwo, straszne doświadczenie, działal-
ność orków
Mrożące krew w żyłach doświadczenie, cierpienie
fizyczne lub duchowe
Bezpośredni kontakt z potęgą Nieprzyjaciela
Jeżeli Drużyna znajduje skażony przez Nieprzyjaciela
skarb, może otrzymać pewną liczbę punktów Cienia (patrz
Skarby, strona 158).
Bohaterowie mogą zmniejszyć przyrost Cienia
(albo całkiem go uniknąć) wykonując Próbę
­Cienia (MĄDROŚĆ ).
– Pierścień jest mój, powiadam. Mój własny. To mój skarb.
Tak, mój skarb.
CZARNOKSIĘST WO
Powiada się, że Władca Ciemności często nagradza swe
ulubione sługi dostępem do mrocznych tajemnic. Niektó-
rzy niegodziwcy potrafią zrobić straszliwy użytek z zakaza-
nej wiedzy, praktykując czarną magię. Jeżeli Drużyna pad-
nie ofiarą złych czarów Nieprzyjaciela i jego sług, otrzy-
muje punkty Cienia.
Przyrost Cienia zależy w tym wypadku od potęgi
mrocznego zaklęcia – a wiele złowrogich mocy ma prócz
tego rozmaite, straszliwe efekty.
Bohaterowie mogą zmniejszyć przyrost Cienia
(albo całkiem go uniknąć) wykonując Próbę
­Cienia (MĄDROŚĆ ).
Wtedy czarny przywódca, który był już w połowie brodu,
wyprostował się groźnie w strzemionach i podniósł rękę.
Frodo oniemiał.
GROZA
Strach to włócznia w dłoniach Nieprzyjaciela. Poszu-
kiwacze przygód otrzymują punkty Cienia zawsze, gdy
wydarzenia napełniają ich zgrozą i sprawiają, że w ser-
cach kiełkuje wątpliwość, kiedy stają oko w oko z potwo-
rem zrodzonym w najczarniejszych czeluściach Mordoru,
zapuszczają się w miejsce spowite mgłą pradawnych
i zapomnianych klątw albo wprost doświadczają strasz-
liwej mocy Władcy Ciemności.
138
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
PUNKTY
PRZYKŁADY CIENIA
Poważny lub śmiertelny wypadek, śmierć członka 1
rodziny, katastrofa naturalna
Odkrycie zmasakrowanych ciał mieszkańców wsi, 2
doświadczenie niewolnictwa
Doświadczenie tortur, nawiedzenie przez Upiora 3
Przemarsz armii Cienia, kontakt z Okiem przez palantír 4
Liczba otrzymywanych punktów Cienia zależy od źródeł
Grozy – powyższa tabela zawiera kilka przykładów, które
pomogą Mistrzyni Wiedzy dobrać przyrost stosowny do
okoliczności (część źródeł Cienia, przede wszystkim strach,
który wzbudzają potwory i złe czary, omówiono dokładnie
w sekcji poświęconej Przeciwnikom, na stronie 142).
Bohaterowie mogą zmniejszyć przyrost Cienia
(albo całkiem go uniknąć) wykonując Próbę
­Cienia (MĘSTWO ).
Król jednak siedział na swym wierzchowcu nieporuszony
i patrzył na agonię Minas Tirith, jakby nagle poraził go zły
urok zgrozy czy może lęku. Zdawało się, że zmalał, przytło-
czony wiekiem. Merry też poddał się grozie i zwątpieniu.
NIEPR AWOŚĆ
Poszukiwacze przygód co i rusz mierzą się z wyzwaniem
tak trudnym, że jego przezwyciężenie wydaje się wyma-
gać drastycznych środków. To szczególnie kuszące, jeśli
cel Drużyny jest wzniosły. Ale zawsze, kiedy Bohaterowie
NIEŚWIADOMOŚĆ
Należy zawsze pamiętać, że każde godne potę-
pienia działanie jest Nieprawością – nawet jeżeli
się nie powiedzie. Ba, Nieprawości dopuścić się
można nieświadomie, na przykład atakując kogoś
podejrzanego o straszliwą zbrodnię, kto okaże się
potem niewinny. Ale w takiej sytuacji postaci otrzy-
mują punkty Cienia tylko, jeśli nie podejmą żadnej
próby zadośćuczynienia przypadkowej niegodzi-
wości zrozumiawszy swoją omyłkę. Gdy okażą skru-
chę i uczciwie spróbują naprawić błąd, mogą prze-
prowadzić Próbę Cienia (MĄDROŚĆ ), by zmniejszyć
albo zniwelować przyrost punktów Cienia.

NIEPRAWOŚĆ
ZACHOWANIE
Brutalne pogróżki i niegodne kłamstwa; przypadkowe okrucieństwo
Intrygi i manipulacje; nadużywanie władzy; celowe okrucieństwo
Kradzież i rabunek; tchórzostwo i łamanie przysiąg; zdrada
Tortury; dręczenie i mordowanie pokonanych wrogów lub osób bezbronnych
Morderstwo; własnowolne działanie na rzecz Nieprzyjaciela
decydują się na niepiękny postępek, Mistrzyni Wiedzy
musi ocenić, czy nie zboczyli na drogę Nieprawości.
Poszukiwacze przygód otrzymują punkty Cienia,
gdy dopuszczą się czynów niegodnych, czy wręcz pod-
łych, niezależnie co chcą w ten sposób osiągnąć. Przy-
rost określa Mistrzyni Wiedzy, kierując się przykładami
z powyższej tabeli.
Nieprawość tym różni się od innych sytuacji
otrzymywania Cienia, że przyrostu nie można
zmniejszyć wykonując Próbę Cienia.
Nim Drużyna dopuści się Nieprawości, Mistrzyni Wiedzy
powinna udzielić jej ostrzeżenia.
– Powiesz, że byłem od ciebie silniejszy i wziąłem go przemocą.
Bo jestem od ciebie silniejszy, niziołku! – krzyknął i znienacka
przeskoczywszy głaz, natarł na Froda.
szaleństwo
Jak opisano na stronie 137, wszystkie testy Bohatera,
który zgromadził tyle punktów Cienia, że zrównały się
z jego maksymalną Nadzieją, zostają Osłabione. Od tej
chwili może pozbyć się Cienia w tylko jeden sposób:
poprzez atak szaleństwa. To niespodziewany wybuch
gwałtowności, znaczący krok na drodze postaci do osta-
tecznego upadku.
By odegrać atak szaleństwa, gracz musi opisać,
jak jego Bohater na chwilę traci nad sobą pano-
wanie i robi coś, czego później gorzko pożałuje.
Opisując szaleństwo, gracz powinien pamiętać o przyczy-
nie ostatniego przyrostu punktów Cienia – to jest sytu-
acji, która postawiła postać na krawędzi – oraz wziąć pod
uwagę Ścieżkę Cienia Bohatera albo jedną z już posiada-
nych Przywar (patrz opis Ścieżek Cienia). Dalej przedsta-
wiamy kilka przykładowych ataków szaleństwa:
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
PUNKTY
CIENIA
1
2
3
4
4 plus 1 Piętno Cienia
♦ POŻĄDANIE: Postać ogarnia nieprzezwyciężone pożą-
danie czegoś, co do niej nie należy – spróbuje więc
zdobyć to siłą lub podstępem.
♦ STRACH: Poszukiwacza przygód zdejmuje strach tak
wielki, że ucieka przed niebezpieczeństwem, dbając
wyłącznie o ocalenie skóry.
♦ WŚCIEKŁOŚĆ: Bohatera trawić zaczyna gniew na
prawdziwe lub urojone krzywdy, aż wreszcie reaguje
nieposkromioną gwałtownością wobec pozornego
zagrożenia albo rzekomego sprzeciwu.
♦ ZDRADA: Bohater łamie dane słowo lub opuszcza
posterunek, ściągając na Drużynę konsekwencje
swego wiarołomstwa. Na przykład: postać przestaje
strzec więźnia, więc ten ucieka.
Jeżeli żadne z powyższych zachowań nie pasuje do sytuacji,
możecie odegrać inne. Pamiętajcie tylko, że atak szaleń-
stwa prawie zawsze wiąże się z fizyczną albo słowną agre-
sją wobec najmniej spodziewanej osoby, która akurat była
pod ręką (dobrą ofiarą jest towarzysz, którego ogarnięty
szaleństwem darzy Szczególną Sympatią).
Atak szaleństwa jest krótki i Bohater szybko odzyskuje
panowanie nad sobą. Jego umysł się rozjaśnia, a przytła-
czające wątpliwości i lęki rozwiewają się niczym sen.
Testy postaci przestają być Osłabione i usuwa
wszystkie posiadane punkty Cienia – ale
posuwa się o jeden krok na swej Ścieżce Cienia
(strona 140).
Atak szaleństwa musi mieć miejsce podczas trwającej Fazy
Przygód. Bohaterowie, którzy ją zakończą posiadając tyle
punktów Cienia, ile wynosi ich maksymalna Nadzieja,
opuszczają Drużynę na zawsze i zostają usunięci z gry.
– Co ja zrobiłem! Frodo! Frodo! – zawołał. – Wróć! Szał mnie
ogarnął, ale to już minęło. Wracaj!
139
 RO Z D Z I A Ł 8

ŚCIEŻKI CIENIA
ATAK OTCHŁAŃ POKUSA POKUSA PRZEKLEŃSTWO SMOCZA ZEW
SZALEŃSTWA ROZPACZY TAJEMNIC WŁADZY ZEMSTY CHOROBA WĘDRÓWKI
#1 Zgnębiony Zarozumiały Rozgoryczony Nieprzyjemny Zachłanny Gnuśny
#2 Chwiejny Pogardliwy Arogancki Gwałtowny Nieufny Roztargniony
#3 Zatroskany Podstępny Zuchwały Okrutny Dwulicowy Obojętny
#4 Przelękniony Zdradziecki Despotyczny Bezwzględny Nienasycony Tchórzliwy

ŚCIEŻKI CIENIA
Prócz usunięcia wszystkich posiadanych punktów Cienia,
Bohater, który doznał ataku szaleństwa, posuwa się nieco
dalej na Ścieżce Cienia swojego Powołania. Każda z nich
posiada kilka etapów, poprzedzających ostateczny upa-
dek – wszystkie wiążą się z uzyskaniem innej Przywary,
czyli Wyróżnika o negatywnych konsekwencjach.
O tym, jaką Przywarę otrzyma Bohater, decyduje jego
Ścieżka Cienia (patrz tabela powyżej).
WE WŁADZY CIENIA
Bohater, który uzyska wszystkie cztery Przywary może na
zawsze dostać się pod władzę Cienia:
Zniknięcie owładniętego przez Cień Bohatera następuje
szybko i zwykle za skutek jednej z poniższych okoliczności:
♦ ZUPEŁNE SZALEŃSTWO: Gdy człowiek, hobbit albo
krasnolud dostaje się we władzę Cienia, ogarnia
go zupełne szaleństwo. Często skutkuje ono rychłą
śmiercią: taki ktoś jest na tyle groźny dla otoczenia,
że zostaje zabity albo kona z głodu w jakiejś kryjówce,
odrzucony przez ludzi i zwierzęta.
♦ POWRÓT DO VALINORU: Elf, który nie potrafi dłużej
dźwigać brzemienia Cienia, przy pierwszej sposobno-
ści opuszcza Śródziemie i odpływa ku Najdalszemu
Zachodowi, gdzie nareszcie zazna ukojenia.

Gdy taka postać ponownie otrzyma liczbę
punktów Cienia równą jej maksymalnej
Nadziei, nie zostaje Osłabiona – zamiast tego
usuwa się ją z gry.
Ostateczny los postaci, która przeszła całą Ścieżkę Cie-
nia, zależy jednak od Mistrzyni Wiedzy oraz gracza, do
którego Bohater należał. Wspólnie powinni dostosować
nieszczęsny koniec poszukiwacza przygód do rozgrywanej
właśnie kampanii.

140

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


BOHATEROWIE ZE SKAZĄ
Bohaterowie posiadający Przywary nie tracą wcale
heroiczności. Wiele powieściowych postaci do
pewnego stopnia ulegało Cieniowi – to oczywi-
ście przypadek Boromira i Froda, ale również Ara-
gorna, a nawet Gandalfa. Przez większość czasu
panowali jednak nad skazami charakteru, unika-
jąc najbardziej drastycznych konsekwencji swo-
ich słabości.
używanie przywar
Za każdym razem, gdy Bohater otrzymuje Przywarę,
odrzuca część wzniosłych ideałów i ulega prostszym, bar-
dziej pierwotnym rządzom. Zamienia szacunek na arogan-
cję, miłość na żądzę, a zaufanie na podejrzliwość.
Mistrzyni Wiedzy powinna pamiętać o Przywarach
postaci zawsze, kiedy mogą utrudnić jej jakieś działanie.
Jeżeli Bohater używa Umiejętności, której dzia-
łanie może utrudnić Przywara, test zostaje
Osłabiony.
PRZYKŁAD:
Arogancka postać testuje U PR ZEJMOŚĆ . Mistrzyni
Wiedzy decyduje, że pompatyczne zachowanie Boha-
tera zmniejsza szanse powodzenia rzutu, który zostaje
Osłabiony.
Poniżej znajdziecie opis rozmaitych Przywar, które wywo-
łać może postępujący upadek Bohaterów – zostały pogru-
powane wedle Ścieżki Cienia. Przedstawione informacje
pomogą Mistrzyni Wiedzy określić rezultaty ataku szaleń-
stwa, gracze natomiast powinni pamiętać o Przywarach
odgrywając swoich Bohaterów.
OTCHŁAŃ ROZPACZY
– Nasza drużyna rozbita. To ja przegrałem. Zawiodłem ufność,
którą we mnie pokładał Gandalf. Cóż pocznę teraz?
ZGNĘBIONY: Odczuwasz ciągły niepokój, który utrudnia
ci właściwą ocenę sytuacji i sprawia, że z trudem udzie-
lasz innym rad.
CHWIEJNY: Ostrożność prowadzi często do bezczyn-
ności, a ty nie umiesz szybko i skutecznie podejmować
decyzji. Bez końca rozważasz rozmaite dostępne w danej
sytuacji możliwości.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
ZATROSKANY: Prawdziwym przekleństwem walczących
w obronie innych jest gryzące poczucie winy za wszelkie
porażki i wynikająca zeń niemożność podjęcia śmiel-
szych działań.
PRZELĘKNIONY: Tak bardzo ciążą ci troski i niepokoje, że
nie umiesz zmusić się do działania, jeżeli mogłoby narazić
na szwank ciebie albo jakąkolwiek drogą ci osobę.
POKUSA TAJEMNIC
– Korzenie gór to najwspanialsze z korzeni. Z pewnością kryją
się pod nimi zagrzebane tajemnice, których nikt jeszcze nie
odkrył od początku świata.
ZAROZUMIAŁY: Niełatwo ci przyznać, że słowa i działania
innych również odznaczać się mogą mądrością. Zazwyczaj
puszczasz mimo uszu rady oraz oferty pomocy.
POGARDLIWY: Cudze sugestie traktujesz z najwyższą
pogardą, szydząc przy byle okazji z rzekomej głupoty
innych.
PODSTĘPNY: Nie zdradzasz nikomu swych myśli ani
zamierzeń, nie udzielasz rad i kierujesz się wyłącznie
własnym osądem. Czasem zgadzasz się na cudze propo-
zycje, ale tylko po to, by w stosownym momencie podą-
żyć własną ścieżką.
ZDRADZIECKI: Nikt nie powinien ufać twemu słowu.
Jesteś gotów w mgnieniu oka zdradzić przyjaciół i sojusz-
ników, jeśli tylko możesz na tym skorzystać.
POKUSA WŁADZY
– Własnemu szaleństwu będziesz zawdzięczać swoją klęskę! –
wrzasnął Boromir. – Krew się we mnie burzy na tę myśl. To
obłęd! Uparty obłęd! Z własnej woli chcesz iść na śmierć
i zaprzepaścić naszą sprawę!
ROZGORYCZONY: Zdarza ci się odczuwać żal i złość wobec
swoich podwładnych. Często czujesz, że narażasz życie dla
osób, które nie umieją należycie cię docenić.
AROGANCKI: Nigdy nie tracisz okazji, by podkreślić własne
znaczenie i umniejszyć zasługi towarzyszy.
ZUCHWAŁY: Duma, która cię rozpiera, sprawia, że tracisz
z oczu własne ograniczenia i słabości. Żadne przedsięwzię-
cie nie wydaje ci się zbyt trudne czy niebezpieczne, i ani
pomyślisz, kto może ucierpieć wskutek twojego działania.
DESPOTYCZNY: Nie odróżniasz walki o słuszną sprawę
od realizacji własnych pragnień. Gardzisz przy tym głę-
boko cudzym życiem i nie cofniesz się przed niczym, byle
zrealizować zamiar. Każdy głos sprzeciwu uznajesz za akt
najwyższej zdrady.
141
 RO Z D Z I A Ł 8
PRZEKLEŃST WO ZEMST Y
– Szkoda, że nie ma tu Gandalfa. Powinszowałbym mu
wyboru czternastego uczestnika wyprawy. (…) A ciebie,
łotrze, roztrzaskam o skały! – I z tym okrzykiem podniósł
Bilba do góry.
NIEPRZYJEMNY: Odpłacasz zjadliwością za prawdziwe
i urojone zniewagi. Sprowokowany, zachowujesz się bar-
dzo nieuprzejmie, a czasem wprost obraźliwie.
GWAŁTOWNY: Na zaczepki odpowiadasz pięścią i często
nie potrafisz nad sobą zapanować.
OKRUTNY: Nie dbasz wcale, czy twoje zachowanie zada
komuś cierpienie, a nieprzyjaciołom okazujesz niepo-
trzebną zgoła brutalność.
BEZWZGLĘDNY: Uznajesz odbieranie życia za zwyczajny
sposób osiągania zamierzonego celu albo zabezpieczenia
swoich interesów.
SMOCZA CHOROBA
…ludzie tego pokroju szczególnie łatwo zarażają się smoczą
chorobą, toteż władca zagarnął lwią część złota, uciekł z nim
i zginął śmiercią głodową na Pustkowiu, opuszczony przez
swych zauszników.
ZACHŁANNY: Ponad wszystko pożądasz złota i kosztowno-
ści, dla samej przyjemności ich posiadania.
NIEUFNY: Z czasem twoje bogactwo staje się skarbem,
którego trzeba za wszelką cenę strzec – z tą chwilą nawet
najszczersi przyjaciele zmieniają się w twoich oczach
w naciągaczy.
przeciwnicy
Albowiem ród Arnoru zmarniał, szarpany przez wrogów…
Nieprzyjacielowi służą nie tylko orkowie, trolle i upiory.
Czasami nader trudno odróżnić sojusznika wrogów Władcy
Ciemności od potajemnego stronnika Saurona, działają-
cego na szkodę Wolnych Ludów. W tych niepewnych cza-
sach cios spaść może nawet ze strony wiernych ongi przy-
jaciół, którzy skutkiem nieporozumienia lub – co gorsza! –
zdrady obrócili się w nieprzejednanych wrogów.
142
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
DWULICOWY: Bez wyrzutów sumienia kłamiesz i zwo-
dzisz, jeżeli tylko oszustwo pozwoli ci osiągnąć cel
i zaspokoić rządze.
NIENASYCONY: Odkryłeś, że możesz zdobyć każdą
rzecz, której pożądasz – wystarczy odebrać ją właści-
cielowi. Ale za prawo swobodnego sięgania po cudzą
własność zapłaciłeś sympatią ziomków i szacunkiem
do samego siebie.
ZEW WĘDRÓWKI
– Czuję potrzebę wakacji, i to bardzo długich wakacji, zresztą
już ci o tym mówiłem. Może będą to wakacje bezterminowe:
nie myślę, żebym tu kiedykolwiek miał wrócić.
GNUŚNY: Niełatwo jest skłonić cię do działania. Ławo się
rozpraszasz i unikasz zaangażowania bez usilnych namów.
ROZTARGNIONY: Twoje myśli łatwo ulatują z głowy, czę-
sto oddajesz się marzeniom i trudno ci pamiętać nawet
o bardzo ważnych kwestiach.
OBOJĘTNY: Nie czujesz, by cokolwiek łączyło cię z resztą
świata. Nie potrafisz zdobyć się na współczucie i szybko
tracisz zainteresowanie wszystkim, co nie dotyczy cię
bezpośrednio.
TCHÓRZLIWY: W każdej sytuacji troskasz się wyłącz-
nie o własną skórę i nie cofniesz się przed niczym, byle
ujść cało.
W tej części przedstawiamy rozmaitych przeciwników
Drużyny – zarówno podstępne i nikczemne potwory nęka-
jące Śródziemie, jak zwiedzonych przez Cień nieszczęśni-
ków, gotowych stanąć przeciwko Bohaterom.

schemat opisu
By ułatwić Mistrzyni Wiedzy życie, wszyscy przeciwnicy
opisani są wedle tego samego schematu. Możliwości wro-
gów mierzy się przy pomocy współczynników, podobnie
jak u Bohaterów – dla przyspieszenia rozgrywki zostały
one jednak znacznie uproszczone.
ZAJADŁOŚĆ
Tam, gdzie Bohaterowie mają trzy Cechy i szereg Umie-
jętności, przeciwnikom wystarcza jeden współczynnik.
Pozwala on określić, jak poważne zagrożenie dla Drużyny
stanowi dany rodzaj nieprzyjaciela.
Zajadłość wpływa na wiele zasad w czasie
potyczki – na przykład określa Obrażenia spe-
cjalne albo działanie niektórych Mrocznych
Atrybutów.
POTĘGA I W Y TRZYMAŁOŚĆ
Wszyscy przeciwnicy posiadają pewną liczbę punktów
Wytrzymałości oraz poziom Potęgi. Ta pierwsza mierzy,
jak bardzo wróg odporny jest na obrażenia i wyczerpanie
walką. Potęga natomiast określa liczbę Ran konieczną, by
pozbawić go życia oraz liczbę ataków, które potrafi wyko-
nać podczas jednej rundy walki.
♦ Jeżeli Wytrzymałość przeciwnika spadnie do zera,
zostaje wyeliminowany z potyczki.
♦ Każdy przeciwnik może w danej rundzie zaatakować
tyle razy, ile wynosi jego Potęga, mierząc w różnych
Bohaterów lub wielokrotnie w tego samego.
Przeciwnicy nie mogą ustępować pola, by zmniejszyć w ten
sposób utratę Wytrzymałości.
DETERMINACJA LUB NIENAWIŚĆ
Każdy przeciwnik posiada również współczynnik mie-
rzący jego wolę walki oraz zdolność używania specjalnych
talentów. Determinacja i Nienawiść pełnią w zasadach gry
podobną rolę, co u Bohaterów Nadzieja – a ściśle:
♦ Mistrzyni Wiedzy może wydać punkt Determinacji
lub Nienawiści przeciwnika, by dodać (1k) do jego
testu w czasie potyczki (zwykle rzutu na atak albo
Pancerz).
♦ Użycie niektórych Mrocznych Atrybutów (patrz
następna strona) również wymaga wydania Deter-
minacji lub Nienawiści.
♦ Wreszcie, jeżeli jakaś istota zaczyna rundę bez punk-
tów Determinacji albo Nienawiści, ulega Wyczerpaniu.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
NA POBOJOWISKU
Gdy opadnie bitewny kurz, Bohaterowie zostają
wśród martwych i konających. Jeżeli to ważne,
Mistrzyni Wiedzy może zawsze uznać, że przeciw-
nicy, których wyeliminowano poprzez zredukowa-
nie Wytrzymałości do zera, wciąż trzymają się życia
i – otrzymawszy pomoc – mogą ocaleć.
DETERMINACJA: Przeciwnik, który zamiast Nienawiści
posiada Determinację, nie jest zaprzysięgłym wrogiem
Wolnych Ludów. Na drodze Drużyny staje wskutek nie-
szczęśliwych okoliczności albo niewczesnego sojuszu. Brak
mu również niezłomnej woli walki, którą posiadają sługi
Władcy Ciemności, więc w obliczu klęski lub przewagi
Drużyny może się poddać.
Determinacją odznaczają się źli ludzie oraz wielu
przeciwników niebędących potworami.
NIENAWIŚĆ: Przeciwnicy posiadający Nienawiść to słu-
dzy i marionetki Nieprzyjaciela. Trudno przypisać im
niewłaściwe intencje, bo zawsze usiłują wyrządzić jakąś
krzywdę Bohaterom, by w ten sposób przypodobać się
swemu Władcy. Utraciwszy przewagę mogą uciec z pola
walki, ale nigdy się nie poddają i – o ile nie zmuszą ich
okoliczności lub bezpośredni rozkaz – nie oszczędzają
życia pokonanych wrogów.
Wszystkie sługi Saurona oraz potwory posiadają
Nienawiść.
DETERMINACJA A NIENAWIŚĆ: Rozróżnienie między Nie-
nawiścią a Determinacją ma jeszcze jedną ważną funkcję.
Gdy Drużyna zmaga się z podstępnymi sługami Nieprzy-
jaciela, zawsze postępuje właściwie. Tymczasem atako-
wanie i pozbawianie życia przeciwników posiadających
Determinację może okazać się aktem Nieprawości (patrz
strona 138) – o czym decyduje Mistrzyni Wiedzy.
By właściwie rzecz ocenić, prowadząca musi
zadać sobie następujące pytania: czy potyczkę
wywołali Bohaterowie, czy też to ich zaatako-
wano? Czy można jej było uniknąć? Czy trzeba
było pozbawić wrogów życia, czy wystarczyło
zmusić ich do kapitulacji?
143
 RO Z D Z I A Ł 8
KOŚĆ DZIAŁANIA PRZECIWNIKÓW
Gdy przeciwnik wykonuje jakąś akcję, o jej powo-
dzeniu przesądza rzut kośćmi wykonany przez
Mistrzynię Wiedzy. Możecie podkreślić tematykę
gry, zamieniając na potrzeby testów przeciwni-
ków znaczenie dwóch znaków specjalnych na
kości Działania: staje się najwyższym możli-
wym rezultatem i oznacza automatyczny sukces,
a runa to wynik najniższy, równy 0.
Na przykład: większość przeciwników
Przełamuje Obronę poszukiwaczy przy-
gód, jeżeli wyrzuci na kości Działania 10
albo .
OBRONA
Wartość Obrony przeciwnika dodaje się do PT SIŁY Boha-
tera, który próbuje sięgnąć tego wroga podczas potyczki.
PANCERZ
Zbroja na grzbiecie przeciwnika działa identycznie jak
u poszukiwaczy przygód: Mistrzyni Wiedzy używa jej do
wykonywania testów PANCERZA , ilekroć cios członka Dru-
żyny Przełamie Obronę danego wroga.
BIEGŁOŚCI BOJOWE
Przeciwnik posiada główną i dodatkową Biegłość
Bojową – odpowiadają one za sposób, w jaki niegodzi-
wiec atakuje. W każdym wypadku wskazano najpierw
poziom samej Biegłości, następnie Obrażenia i Przebicie
danego ataku i wreszcie ewentualne Obrażenia specjalne,
które dany rodzaj przeciwnika może wybrać (ich listę
przedstawiamy poniżej).
RODZAJE OBR AŻEŃ SPECJALNYCH
Tak jak w przypadku Bohaterów, jeżeli przeciwnik wykona
skuteczny atak i wyrzuci w teście jeden lub więcej znaków
sukcesu ( ), Mistrzyni Wiedzy może wykorzystać je, by
trafienie wywołało dodatkowe efekty.
♦ Każdy wyszczególniony niżej efekt wymaga wyda-
nia 1 znaku sukcesu ( ). Jeżeli przeciwnik uzyskał
ich w teście więcej, może wykorzystać je na różne
Obrażenia specjalne lub użyć tego samego efektu
wielokrotnie.
♦ Przeciwnik może zawsze wybrać Potężny Cios.
Wszystkie pozostałe możliwości wyszczególniono w staty-
stykach przeciwnika. Mogą albo zależeć od rodzaju wyko-
nywanego ataku, albo być dostępne zawsze – wówczas
pojawiają się wielokrotnie, we wszystkich Biegłościach
Bojowych istoty.
144
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
A oto rodzaje Obrażeń specjalnych dostępnych dla
przeciwników:
CELNY ATAK: Cios jest tak dobrze wymierzony, że wynik
na kości Działania w teście ataku zwiększa się o +2.
POCHWYCENIE: Przeciwnik unieruchamia cel – od
tej pory ofiara musi walczyć w postawie Zapalczywej
z pomocą Bijatyki. Pochwycony Bohater może się wyswo-
bodzić, wydając znak ze skutecznego testu ataku.
POTĘŻNY CIOS: Atak powoduje dodatkowo utratę tylu
punktów Wytrzymałości, ile wnosi Zajadłość atakującego.
STRZASKANIE TARCZY: Atak uderza wielokrotnie w tarczę
Bohatera, aż ta rozpadnie się w drzazgi. Cel traci zapew-
nianą przez tarczę premię do Obrony (tarczy wzmocnio-
nej Nagrodą albo magicznej nie da się strzaskać, jest więc
odporna na ten efekt).
MROCZNE ATRYBUT Y
Większość przeciwników posiada rozmaite specjalne moż-
liwości, będące rezultatem wrodzonych talentów albo
szczególnego sposobu walki.
Działanie każdego Mrocznego Atrybutu przeciw-
nika opisane zostało z jego perspektywy w statystykach.
Mistrzyni Wiedzy może posłużyć się taką mocą zawsze,
nawet jeżeli wyda przy tym ostatni punkt Determinacji
albo Nienawiści – musi tylko opłacić koszt. O ile nie napi-
sano inaczej, Mrocznego Atrybutu używa się w dodatku
do wykonywanego ataku.
WYRÓŻNIKI
Mistrzyni Wiedzy może dodać przeciwnikom cha-
rakteru, wyposażając każdego w jeden albo dwa
Wyróżniki i używając ich tak samo, jak w wypadku
Postaci Mistrzyni Wiedzy służących za przeszkody
(patrz strona 135). W statystykach każdego nieprzy-
jaciela zamieszczamy kilka sugestii.
 MISTRZYNI WIEDZY

145

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

orkowie
Orkowie są wytworem pierwszego Władcy Ciemności:
powstali przed wieloma wiekami, by służyć mu na roz- Goblin – łucznik
maite sposoby, a dziś znów się mnożą. To silne i zręczne Ten goblin ma szczególnie bystry wzrok i doskonale
istoty, nadzwyczaj szybkie i żywotne, zawsze gotowe by widzi w ciemności, a pewna ręka pozwala mu szyć z łuku
poznawać i wynajdywać nowe metody zadawania cierpie- z równą celnością za dnia, jak i nocą.
nia. Powierzchowność oraz rozmiary orków zależą od ple-
mienia – wszyscy są jednak krótkonodzy, barczyści i koso- GOBLIN – ŁUCZNIK ZAJADŁOŚĆ
ocy, a z ich szerokich gąb sterczą długie zębiska. Chytry, Bystrooki
Orkowie odznaczają się wielką niegodziwością i niena- 2
wiścią do wszelkich żywych istot, w tym własnych pobra-
tymców – pozostawieni sami sobie natychmiast wszczy- WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

nają wściekłe spory o zupełne drobiazgi. W obliczu wroga

potrafią jednak okazać zaskakującą jedność.
8 1 2 – 1
Niektórzy orkowie darzą szczególną niechęcią okre-
ślony lud. By oddać rzecz w zasadach, Mistrzyni Wiedzy BIEGŁOŚCI BOJOWE: Rogowy łuk 3 (3/14, Celny Atak),
może wyposażyć orkowego przeciwnika w Mroczny Atry- Wyszczerbiony nóż 2 (2/14)
but Nienawiść.
♦ NIENAWIŚĆ (LUD). Gdy walczysz ze znienawidzoną MROCZNE ATRYBUTY: Bojaźliwość. Gdy znajdziesz się pod
istotą, twoje ataki zostają Wzmocnione. wpływem zadania bojowego Przeraź Wroga, tracisz
1 punkt Nienawiści.
Na przykład: orkowie i gobliny z Miasta Goblinów zieją Orkowa Trucizna. Jeżeli twój atak zada Ranę, cel
nienawiścią do krasnoludów i ze ślepą furią zaatakują zostaje zatruty (efekty działania trucizny opisano na
każdą Drużynę, w której jest przedstawiciel tego ludu. stronie 134).
Z kolei mieszkańcy Góry Gram zapiekle nienawidzą hob-
bitów i będą niestrudzenie nękać każdego niziołka i jego
kompanów.
Ponadto, orkowie cierpią katusze, gdy pada na nich
światło słońca. Dlatego też wszyscy posiadają Mroczny
Atrybut Wstręt do Słońca.
♦ WSTRĘT DO SŁOŃCA. Tracisz 1 punkt Nienawiści
w każdej turze, w której oświetlają cię bezpośrednio
promienie słońca.

orkowie z północy
Pośród najrozmaitszych nikczemnych istot w służbie Cie-
nia to górscy orkowie najlepiej nadają się do życia i walki
w głębinach ziemi – widzą w ciemności znacznie lepiej niż
ich pobratymcy. Napotkani w głębinach swych kopalń, biją
się wściekle i z wielką zajadłością – ale opuszczają pod-
ziemne korytarze wyłącznie ruszając na wojnę albo szuka-
jąc zemsty za zabitych kamratów. Światło słońca sprawia
im bowiem nieznośny ból.
Orkowie z Północy są dzicy i bardzo niezależni. Kiedy
wpływ Cienia słabnie, zaraz zajmują się własnymi nikczem-
nymi sprawami – ale posmakowawszy ponownie woli
Władcy Ciemności, uginają się i bez szemrania wypełniają
rozkazy. Najmniejsi pośród nich noszą nazwę goblinów.

– Idziemy szmat drogi od kopalni po to, żeby zabić, pomścić

swoich.

146

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

Ork – herszt Ork – wartownik

Tylko najbardziej niegodziwi i okrutni orkowie żyją na Najsilniejszych i najodważniejszych orków zakuwa się
tyle długo, by dochrapać się pozycji herszta i dowodzić w najtwardszy pancerz, jaki tylko uda się wyklepać, i sta-
swoim plemieniem albo bandą w bitwach. Hersztów wia na warcie, by strzegli jakiegoś miejsca z pomocą
łatwo rozpoznać: są zwykle najwięksi, mają najstraszliw- krzywego miecza i ciężkiej tarczy.
szy oręż i najokazalszą zbroję. Często noszą też pamiątki
długiej służby u Władcy Ciemności – blizny i okaleczenia.
ORK – WARTOWNIK ZAJADŁOŚĆ
Silny, Czujny
ORK – HERSZT ZAJADŁOŚĆ 4
Okrutny, Zahartowany
5 WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

16 1 4 +2 3

20 1 5 +3 3 BIEGŁOŚCI BOJOWE: Szabla 3 (3/16), Włócznia 3 (3/14,

Celny Atak)
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Szabla 3 (3/16), Włócznia 3 (3/14,
Celny Atak) MROCZNE ATRYBUTY: —

MROCZNE ATRYBUTY: Daleki Skok. Wydaj 1 punkt Nienawi-

ści, by zaatakować dowolnego Bohatera w jakiejkolwiek Ork – żołdak
postawie, nawet Bezpiecznej. Orkowi żołnierze, zwykle zbrojni w niemożliwe do
Wężowa Szybkość. Gdy jesteś atakowany, wydaj pomylenia krzywe szable, są wrzaskliwi i nieposłuszni.
1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia. By utrzymać wśród nich dyscyplinę, niezbędny jest silny
Triumfalny Wrzask. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by herszt, okrutny bat i ostry nóż.
przywrócić po 1 punkcie Nienawiści pozostałym orkom
w potyczce.
ORK – ŻOŁDAK ZAJADŁOŚĆ
Nieposłuszny, Mściwy
3
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

12 1 3 +1 2

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Szabla 3 (3/16), Włócznia 2 (3/14,

Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Bojaźliwość. Gdy znajdziesz się pod

wpływem zadania bojowego Przeraź Wroga, tracisz
1 punkt Nienawiści.

147

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

wielcy orkowie
Wielcy orkowie to szczep o szczególnej potędze, ponoć Wielki ork – obrońca
wywodzący się od służących Czarnemu Panu duchów, Potwory o rozumie słabszym niż sprytni wodzowie, za
które na jego rozkaz przyjęły postać orków. Z tego wła- cenę życia bronią swoich przywódców.
śnie plemienia pochodzili król Golfimbul, Wielki Goblin
oraz Azog i jego syn Bolg.
WIELKI ORK – OBROŃCA ZAJADŁOŚĆ
Olbrzymi ork, z ciężkim żelaznym hełmem na głowie, był mimo Popędliwy, Przezorny
to zwinny i niezwykle silny. 6
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

24 2 6 +2 3
Wielki ork – wódz
Wielcy orkowie często władają swoimi pobratymcami BIEGŁOŚCI BOJOWE: Orkowy topór 3 (5/18, Strzaskanie Tar-
o słabszej krwi. czy), Włócznia o szerokim grocie 3 (5/16, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Ohydna Żywotność. Atak, który zadał

WIELKI ORK – WÓDŹ ZAJADŁOŚĆ ci dość obrażeń, by zmniejszyć twoją Wytrzymałość do
Śmiały, Chytry zera, zamiast tego powoduje Przełamanie Obrony. Jeśli
7 go przeżyjesz, odzyskujesz całą Wytrzymałość.

WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

48 2 7 +3 4

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Ciężka szabla 3 (5/18, Strzaskanie Tar-

czy), Włócznia o szerokim grocie 3 (5/16, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Straszliwa Siła. Jeżeli Przełamałeś

Obronę wroga atakiem wręcz, wydaj 1 punkt Nienawiści,
by Osłabić test PANCERZA trafionego nieprzyjaciela.
Wężowa Szybkość. Gdy jesteś atakowany, wydaj
1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia.
Triumfalny Wrzask. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by
przywrócić po 1 punkcie Nienawiści pozostałym orkom
w potyczce.

148

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

trolle
Trolle pojawiły się na świecie podczas Dawnych Dni, stwo-
rzone mocą Wielkiego Nieprzyjaciela na żołnierzy jego
ogromnych armii. Są wielkie i mocarne, ale ohydnie
wykoślawione, jakby okrutny twórca nigdy ich nie ukoń-
czył. Trudno orzec, czy trolle od początku miewały różną
postać, czy też uległy powolnym zmianom od czasu swego
powstania – dość powiedzieć, że pod koniec Trzeciej Ery
spotyka się rozmaite ich odmiany.
Posiadają jednak ważną cechę wspólną: wszystkie
odznaczają się wielką odpornością na zranienie – to zna-
czy posiadają Mroczny Atrybut Ohydna Żywotność.
♦ OHYDNA ŻYWOTNOŚĆ. Atak, który zadał ci dość
obrażeń, by zmniejszyć twoją Wytrzymałość do zera,
zamiast tego powoduje Przełamanie Obrony. Jeśli go
przeżyjesz, odzyskujesz całą Wytrzymałość.
trolle jaskiniowe
Trolle jaskiniowe stworzono, by walczyły i polowały w trze-
wiach ziemi. Mają ciemną, cokolwiek zielonkawą skórę
okrytą drobną, lecz mocną łuską, i wydają się niższe niż
inne trolle – ale to tylko dlatego, że mocno się garbią
i często zdarza im się wspierać na knykciach, czy wręcz
chodzić na czterech łapach. Nie wiadomo, czy potrafią
znieść blask słońca, nigdy bowiem nie opuszczają swoich
terytoriów głęboko pod górami i wzgórzami.
Przez szparę, z każdą sekundą szerszą, wsunęła się olbrzymia
ręka, potem ramię okryte ciemną skórą i zielonkawą łuską.

Ponadto – powiedzieć, że brak im rozumu, to nic nie

powiedzieć. Stąd też każdy troll posiada Mroczny Atry-
but Tępota.
♦ TĘPOTA. Bohater walczący w postawie Zapalczy-
wej może wykonać przeciw tobie specjalne Zadanie
Bojowe. Wykorzystuje wówczas swoją akcję główną
na test ZAGADEK. Sukces sprawia, że tracisz 1 punkt
Nadziei, plus 1 za każdy znak sukcesu ( ).

149

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

trolle kamienne
Wielki troll jaskiniowy Trolle kamienne to groźni drapieżcy, często łączący się
Ta ogromna bestia, której lękają się nawet poganiacze, w niewielkie grupy, zamieszkujące wspólnie jaskinie,
służy orkom do rozbijania obrony oraz miażdzenia ducha usłane szczątkami nieostrożnych wędrowców. Wydają się
najgroźniejszych nawet wrogów. nieco inteligentniejsze od swych pobratymców, być może
dlatego, że często osiedlają się na obrzeżach obszarów
WIELKI TROLL JASKINIOWY ZAJADŁOŚĆ zamieszkanych.
Brutalny, Nikczemny Ta niezmiernie starożytna odmiana trollów zawdzię-
10 cza nazwę temu, że pod wpływem promieni słońca obraca
się w kamień.
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
…przy ogniu siedzi trzech trollów dużego kalibru, w złym humo-
80 2 10 -1 3 rze, którzy na pewno chętnie przekąsiliby dla odmiany pieczo-
nego krasnoluda czy bodaj kucyka;
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Miażdżenie 3 (6/12, Pochwycenie),
Ugryzienie 2 (6/14, Celny Atak)
Troll kamienny – łupieżca
MROCZNE ATRYBUTY: Wzbudzenie Strachu. Wydaj 1 punkt Choć taki troll wygląda równie straszliwie, jak inni przed-
Nienawiści, by wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku stawiciele tego rodzaju, wydaje się mniej potworny –
otrzymali 2 punkty Cienia (Groza). Postaci, którym nie uda a to dla tej przyczyny, że ma w zwyczaju nosić zgrzebne
się Próba Cienia, są przerażone i przez resztę potyczki ubrania, gotować posiłki i używać prostych narzędzi, na
nie mogą wydawać Nadziei. przykład kubków i beczek.
Gruba Skóra. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by dodać
(2k) do testu PANCERZA . TROLL KAMIENNY – ŁUPIEŻCA ZAJADŁOŚĆ
Głodny, Drażliwy
8
Troll jaskiniowy – niuchacz
Ta odmiana trolla jaskiniowego jest nieco mniejsza WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
od innych, choć wciąż przewyższa rozmiarami orków.
Niuchacze doskonale radzą sobie głęboko pod ziemią, 60 2 8 – 3
polując samotnie i w zupełnej ciemności – jak nikt potra-
fią bowiem zwęszyć ofiarę. BIEGŁOŚCI BOJOWE: Maczuga 3 (6/16, Strzaskanie Tarczy),
Miażdżenie 2 (6/12, Pochwycenie)
TROLL JASKINIOWY – ZAJADŁOŚĆ
NIUCHACZ MROCZNE ATRYBUTY: Nienawiść (Krasnoludy). Gdy walczysz
Nieuchwytny, Przezorny 6 z krasnoludami, twoje testy ataku zostają Wzmocnione.
Straszliwa Siła. Jeżeli Przełamałeś Obronę atakiem
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ wręcz, wydaj 1 punkt Nienawiści, by Osłabić test PAN-
CERZA trafionego nieprzyjaciela.
50 2 6 -1 3

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Maczuga 3 (6/16, Strzaskanie Tarczy),

Ugryzienie 2 (6/14, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Upodobanie Do Ciemności. W ciem-

nościach wszystkie twoje rzuty za atak są Wzmocnione.
Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt Nienawiści na
początku każdej rundy, gdy jesteś związany walką wręcz
z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo inny płonący
przedmiot.
Gruba Skóra. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by dodać
(2k) do testu PANCERZA .

150

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

Troll kamienny – wódz

Zdarza się, że na czele grupy kamiennych trollów staje
najsilniejszy jej członek. Pod jego wodzą banda napada
na kupców i samotne domostwa.

TROLL KAMIENNY – WÓDZ ZAJADŁOŚĆ

Okrutny, Podejrzliwy
9
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

70 2 9 – 3

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Maczuga 3 (6/16, Strzaskanie Tarczy),

Miażdżenie 2 (6/12, Pochwycenie)

MROCZNE ATRYBUTY: Nienawiść (Krasnoludy). Gdy walczysz

z krasnoludami, twoje testy ataku zostają Wzmocnione.
Straszliwa Siła. Jeżeli Przełamałeś Obronę atakiem
wręcz, wydaj 1 punkt Nienawiści, by Osłabić test PAN-
CERZA trafionego nieprzyjaciela.
Triumfalny Wrzask. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by
przywrócić po 1 punkcie Nienawiści pozostałym trol-
lom w potyczce.

151

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

upiory
W mroku puszcz i stęchłej wodzie cuchnących mokradeł, UPIÓR KURHANU ZAJADŁOŚĆ
jakich nie brak na samotnych ziemiach dawnego Arnoru, Chytry, Mściwy
czają się istoty, które wymknęły się śmierci. Niektórzy 6
mówią, że to ponura pamiątka dawnych niegodziwości
ludzi i pychy elfów, inni twierdzą, że duchy przysłano WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
z Angmaru, by nawiedzały jałowe wzgórza i posępne
kurhany. Są wreszcie i tacy, którzy obwiniają mroczną 24 1 6 — 3
magię i nikczemne klątwy.
Skąd by się nie brały, upiory nieodmienne zdejmują BIEGŁOŚCI BOJOWE: Pradawny miecz 3 (5/16, Celny atak),
żywych grozą i nader trudno z nimi walczyć. Dlatego Lodowaty dotyk 2 (6/12, Pochwycenie)
wszystkie posiadają następujące Mroczne Atrybuty:
♦ NIEŚMIERTELNOŚĆ. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by MROCZNE ATRYBUTY: Upodobanie Do Ciemności. W ciem-
uniknąć Rany. Jeżeli atak miałby zredukować twoją nościach wszystkie twoje rzuty na atak są Wzmocnione.
Wytrzymałość do zera, wydaj 1 punkt Nienawiści, by Złowrogie Czary. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by
odzyskać całą Wytrzymałość. Tej zdolności nie można jeden z Bohaterów otrzymał 3 punkty Cienia (Czarno-
używać, jeżeli Bohater walczy magiczną bronią nio- księstwo). Jeżeli celowi nie uda się Próba Cienia albo
sącą Zgubę upiorom. popadnie w Przygnębienie, traci przytomność i można
♦ KAMIENNE SERCE. Nie działa na ciebie Zadanie go ocucić wyłącznie testując PIEŚNI . Sam ocknie się
Bojowe Przeraź Wroga, o ile Bohater nie uzyskał po godzinie.
w nim magicznego sukcesu. Wstręt Do Słońca. Tracisz 1 punkt Nienawiści
♦ WCIELONA GROZA. Na początku pierwszej rundy w każdej turze, w której oświetlają cię bezpośrednio
potyczki wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku jed- promienie słońca.
nej lub kilku istot posiadających ten Atrybut otrzy-
mują 3 punkty Cienia (Groza). Postaci, którym nie
uda się Próba Cienia, są tak przerażone, że nie mogą
wydawać Nadziei do końca potyczki.

ożywieńcy
Ożywieńcy to niegodziwe duchy, które zasiedlają zimne
ciała umarłych. Dręczy ich głód życia i ciepła, wabiąc do
każdego nieszczęśnika, któremu zdarzyło się zabłądzić
w nawiedzane przez nich miejsce. Przybywają okryci tuma-
nem mgły lub pod osłoną nocy i próbują omotać ofiarę
złowrogą magią. Bardzo trudno ich pokonać: po znisz-
czeniu ciała ożywiający je duch ulatuje nietknięty, gotów
znaleźć kolejne odludne miejsce do nawiedzania.

Po rozpadlinach zaczęły się zjawiać upiory Kurhanów, na ich

zimnych palcach dzwoniły pierścienie, złote łańcuchy pobrzę-
kiwały w podmuchach wiatru.

Upiór kurhanu
Upiory kurhanów przybyły na wzgórza Tyrn Gorthad
z rozkazu Czarnoksiężnika z Angmaru, by wesprzeć go
w wojnach przeciw królestwu Arnoru. Objawiają się jako
wysokie i mroczne postaci o zimnych oczach pałających
bladym światłem. Na kościanych palcach noszą pier-
ścienie, a wokół zwiędłych szyj owijają złote łańcuchy.
W dłoniach dzierżą pradawne, wyszczerbione miecze.

152

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

potępieńcy ZŁOWROGA ZJAWA ZAJADŁOŚĆ

Mówią, że wielu walczących w wojnach z Angmarem
wojowników padło ofiarą choroby zwanej Czarnym Cie-
niem, rozsiewanej przez Nazgûle. Chorzy na nią nie umie-
rali – ale powoli pochłaniał ich mrok.
Potępieniec to żywa niegdyś osoba, którą zawładnęły
złe czary albo inna mroczna moc. Za ich sprawą wymknął
się śmierci, ale postradał też życie i dziś bytuje na gra-
nicy świata żyjących i królestwa upiorów. Posiada fizyczną
postać, ale jego ciało jest tylko częściowo materialne –
stąd tak trudno go zranić.
– Idź precz, chyba żeś pewny swej nieśmiertelności. Czymkol-
wiek bowiem jesteś, żywą istotą czy też chodzącym trupem, mój
miecz spadnie na ciebie, jeżeli dotkniesz króla.
Złowroga zjawa
Złowroga zjawa przyjmuje postać wędrowca, przemierza-
jącego dawne ruiny, zgarbionego i okutanego w płaszcz
z kapturem, pod którym kryje oblicze upiora. Ciało ma
niemal przezroczyste, a jej oczy lśnią jak rozżarzone węgle.
Napotkana o zmroku może ujść za człowieka, potrafi
bowiem mówić, choć głos ma syczący, a wymowę – dzi-
waczną. Złowrogie zjawy nie rozstają się ze starożytną
bronią i potrzaskanymi tarczami, pamiątkami dawnych
wojen. Władają nimi z przerażającą wprawą.
Chyża, Przezorna
4
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
16 1 4 +1 2
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Wyszczerbiony miecz 3 (4/16), Okrutna
włócznia 2 (4/14, Celny Atak)
MROCZNE ATRYBUTY: Upodobanie Do Ciemności. W ciem-
nościach wszystkie twoje rzuty na atak są Wzmocnione.
Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt Nienawiści
na początku każdej rundy, gdy jesteś związany walką
wręcz z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo inny
płonący przedmiot.
Istota z bagien
Istoty z bagien to niezborne, człekopodobne stwory
o chorobliwej, bladej skórze – jak u zwłok, które zbyt
długo leżały w wodzie. Ale paskudny blask ich malutkich
oczek zdradza ogromną witalność i głęboką niegodziwość.
Żyją pośród ruin, w dawnych siedzibach ludzi, najczęściej
w pobliżu rozlewisk ciemnej, zatęchłej wody. Kryją się pod
ziemią w niewielkich grupach, zawsze gotowe porwać
nieświadomych wędrowców i zaciągnąć do głębokich
piwnic, gdzie z upodobaniem gromadzą złoto.

ISTOTA Z BAGIEN ZAJADŁOŚĆ

Popędliwa, Nieuchwytna
3
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

12 1 3 – 1

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Kły 3 (3/14, Celny Atak), Pazury 2 (3/14,

Pochwycenie)

MROCZNE ATRYBUTY: Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt

Nienawiści na początku każdej rundy, gdy jesteś zwią-
zany walką wręcz z przeciwnikiem niosącym pochodnię
albo inny płonący przedmiot.
Wstręt Do Słońca. Tracisz 1 punkt Nienawiści w każ-
dej turze, w której oświetlają cię bezpośrednio promie-
nie słońca.

153

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

wilki z pustkowi
W czasach wyprawy Bilba, wargów i wilkołaki spotkać
można było wyłącznie nocą, gdy polowały w głębokich
dolinach na wschodnim pogórzu Gór Mglistych. W ostat-
nich jednak latach przekroczyły masyw Hithaeglir i dziś
nękają również Eriador.
Wszystkie wilki odznaczają się niesamowitą zwinnością
i w walce nader trudno utrzymać je na dystans. Dlatego
każdy posiada Mroczny Atrybut Daleki Skok.
♦ DALEKI SKOK. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by zaata-
kować dowolnego Bohatera w jakiejkolwiek postawie,
nawet Bezpiecznej.
wargowie
Dziki wilk
To przeciętnych rozmiarów warg, tylko nieco większy
od zwyczajnego wilka – ale po stokroć bardziej zajadły.
Zwykle trzyma się watahy, ale czasem napotkać można
samotnego myśliwego albo zwiadowcę, gotowego
ostrzec innych wargów i różne złe istoty przenikliwym
wyciem, które niesie się na wiele mil. Orkowie dosiadają
czasem dzikich wilków tak, jak ludzie koni.
ZAJADŁOŚĆ
DZIKI WILK
3
Bystrooki, Ponury

Wargowie to szczególna, zła odmiana wilków, nader prze-

WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
biegła i nieodmiennie szkodliwa. Potrafią porozumiewać
się paskudną mową, której dźwięki kaleczą uszy każdego 12 1 3 — 1
słuchacza niepodzielającego wilczej miłości do czynów
okrutnych i nienawistnych. Ogólnie rzecz biorąc, wyglą-
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Kły 3 (3/14, Celny Atak)
dają jak smukłe, potężnie zbudowane szare wilki o lśnią-
cych w mroku ślepiach – choć postać i rozmiary poszcze-
MROCZNE ATRYBUTY: Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt
gólnych sztuk różnią się zależnie od wieku i doświadczenia.
Nienawiści na początku każdej rundy, gdy jesteś związany
walką wręcz z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo
– Jakże ten wiatr wyje! – zawołał. – To przecież głos wilków!
inny płonący przedmiot.
Wargowie nadciągnęli z zachodnich gór!
Wężowa Szybkość. Gdy jesteś atakowany, wydaj
1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia.

154

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

Przewodnik watahy
Przewodnik watahy góruje nad pozostałymi wargami
rozmiarem, okrucieństwem i sprytem – dlatego stado
gromadzi się przy nim w chwilach zagrożenia, na przy-
kład, kiedy jego terytorium naruszy banda wędrownych
poszukiwaczy przygód. Przewodnik nigdy nie wędruje
sam i spotkać go można tylko w otoczeniu zgrai dzi-
kich wilków.
wil kołaki
Wielce uczeni Mędrcy uważają, że na czele najokrutniej-
szych watah wargów stać mogą szczególnie straszliwe
istoty: zaufane sługi Władcy Ciemności rodem z Przed-
wiecznego Świata, które powróciły, by znów służyć swemu
panu. Te nienasycone duchy uwięzione w wilczej postaci
nienawidzą nawet ziemi, po której stąpają. Ich jedynym
pragnieniem jest szczerzyć śmierć i zniszczenie, próbując
zaspokoić nieopisany głód dręczący ich śmiertelne ciała.

– Słuchajcie, psy Saurona! – krzyknął. – Gandalf jest tutaj! Jeśli

PRZEWODNIK WATAHY ZAJADŁOŚĆ wam własna parszywa skóra miła, umykajcie. Który się ośmieli
Chyży, Zaciekły przekroczyć ten krąg, temu sierść spalę od pyska do ogona.
4
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ Pies Saurona
Pies Saurona to zaufany sługa Władcy Ciemności,
16 1 4 — 1 wybrany przez wzgląd na brutalność i szczególnie
pokrętny umysł. Zawsze realizuje konkretne zadanie:
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Kły 3 (3/14, Celny Atak) gromadzi siły na zbliżającą się wojnę, poluje na okre-
śloną osobę albo bada jakiś teren. Choć wygląda jak zwy-
MROCZNE ATRYBUTY: Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt czajny warg, w jego ciele drzemie daleko straszliwsza siła.
Nienawiści na początku każdej rundy, gdy jesteś związany
walką wręcz z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo
inny płonący przedmiot. PIES SAURONA ZAJADŁOŚĆ
Wężowa Szybkość. Gdy jesteś atakowany, wydaj Chytry, Popędliwy
1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia. 5
Triumfalne Wycie. Wydaj 1 punkt Nienawiści,
by przywrócić po 1 punkcie Nienawiści pozostałym WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
wargom w potyczce.
20 2 5 +1 2

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Kły 3 (5/14, Celny Atak), Pazury 3 (5/14,

Pochwycenie)

MROCZNE ATRYBUTY: Śmiercionośne Uderzenie. Ranione

przez ciebie cele wykonują Osłabiony rzut kością Działa-
nia, sprawdzając stopień Rany.
Ohydna Żywotność. Atak, który zadał ci dość obra-
żeń, by zmniejszyć twoją Wytrzymałość do zera, zamiast
tego powoduje Przełamanie Obrony. Jeśli go przeżyjesz,
odzyskujesz całą Wytrzymałość.
Wzbudzenie Strachu. Wydaj 1 punkt Nienawiści,
by wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku otrzymali
2 punkty Cienia (Groza). Postaci, którym nie uda się Próba
Cienia są przerażone i przez resztę potyczki nie mogą
wydawać Nadziei.

155

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8

źli ludzie
W Samotnych Krainach Eriadoru nie brak rozmaitych
niegodziwców: zbójców, rabusiów, a nawet łowców nie- Herszt bandytów
wolników. Wszyscy należą do tej kategorii przeciwników. Naczelny bandyta jest silniejszy i bardziej zaciekły niż
Chociaż złym ludziom nie brak nikczemności, nie służą kamraci. Na swoją pozycję zapracował albo bystrością,
wprost Sauronowi, a jeżeli dobywają broni przeciwko Dru- albo pięścią.
żynie to z powodów innych, niż wola Władcy Ciemności.

bandyci
HERSZT BANDYTÓW ZAJADŁOŚĆ
Bezwzględny, Skryty
Do tej kategorii potencjalnych przeciwników zaliczają 3
się rozmaici złodzieje, rabusie, zbiry i wszelkie typy spod
ciemnej gwiazdy. Można ich z równym powodzeniem WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA DETERMINACJA OBRONA PANCERZ

napotkać na samotnym gościńcu gdzieś pośród pustkowi

Eriadoru, jak w ciemnej uliczce Bree.
12 1 3 +1 2

– Dokąd to? – spytał jeden z nich, największy i najszpetniejszy BIEGŁOŚCI BOJOWE: Krótki miecz 3 (3/16), Łuk 2 (3/14,
ze wszystkich. Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Triumfalny Wrzask. Wydaj 1 punkt

Zbir Determinacji, by przywrócić po 1 punkcie Determinacji
Tchórzliwy bandyta, który bez wahania obrabuje bez- pozostałym bandytom w potyczce.
bronną ofiarę, ale na samotnego poszukiwacza przygód
zasadzi się wyłącznie z kamratami.

ZBIR ZAJADŁOŚĆ
Zwinny, Przezorny
2
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA DETERMINACJA OBRONA PANCERZ

8 1 2 – 1

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Pałka 2 (3/12), Łuk 2 (3/14, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Bojaźliwość. Gdy znajdziesz się pod

wpływem Zadania Bojowego Przeraź Wroga, tracisz
1 punkt Determinacji.

156

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 MISTRZYNI WIEDZY

Rozbójnik
Rozbójnik jest daleko groźniejszy niż zwykły bandyta:
nawykł do życia w dzikich ostępach i wie, jak radzić
sobie z uzbrojonymi ofiarami.
groźni południowcy
Mieszkańcy Bree nazywają „Południowcem” każdego
cudzoziemca, który przybywa Zieloną Ścieżką. Znakomita
większość po prostu ucieka przed jakimś nieszczęściem,
szukając miejsca, w którym może się w spokoju osiedlić.
Ale nie wszyscy mają godziwe zamiary…

ROZBÓJNIK ZAJADŁOŚĆ – Jeżeli im nie udzielicie miejsca, znajdą je sobie sami. Mają
Chyży, Mściwy takie samo prawo do życia jak inni…
4
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA DETERMINACJA OBRONA PANCERZ Najeźdźca z Południa
Gdy mija szczególnie ciężka zima, ludziom z Południa
16 1 4 – 2 zdarza się zbierać w zbrojne bandy, które z zaskoczenia
napadają na samotne domostwa, grabią je i co rychlej
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Włócznia 3 (4/14, Celny Atak), Łuk 2 rozpływają się we mgle, z której się wyłoniły.
(3/14, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Wężowa Szybkość. Gdy jesteś ata- NAJEŹDŹCA Z POŁUDNIA ZAJADŁOŚĆ
kowany, wydaj 1 punkt Determinacji, by Osłabić test Sprytny, Zahartowany
trafienia. 4
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA DETERMINACJA OBRONA PANCERZ

16 1 4 +1 2

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Topór 3 (5/18), Krótka włócznia 2

(3/14, Celny Atak)

MROCZNE ATRYBUTY: Wojowniczość. Wydaj 1 punkt Deter-

minacji, by dodać (1k) i Wzmocnić rzut na atak.

Mocarz z Południa
Mocarzem z Południa może być z równym powodze-
niem wódz plemienia z Dunlandu, przywódca bandytów,
który połączył powaśnione bandy rabusiów w niewielką
armię, albo po prostu szczególnie tęgi zbir.

MOCARZ Z POŁUDNIA ZAJADŁOŚĆ

Okrutny, Mocarny
5
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA DETERMINACJA OBRONA PANCERZ

20 1 5 +2 3

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Włócznia 3 (4/14, Celny Atak), Topór

na długim stylisku 3 (6/18, Strzaskanie Tarczy)

MROCZNE ATRYBUTY: Wojowniczość. Wydaj 1 punkt Deter-

minacji, by dodać (1k) i Wzmocnić rzut na atak.

157

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8
skarby
…wszędzie dokoła rozsypane po ziemi i ginące w ciemnościach, piętrzą się niezliczone drogocenne
przedmioty, złoto surowe i kute, rzadkie kamienie i klejnoty, srebro czerwieniejące w rdzawym świetle.
Poszukiwacze przygód przemierzają świat, który oglądał
świt i zmierzch trzech epok. Nic dziwnego, że prędzej
czy później natrafią na jakieś zapomniane kosztowności
i uczynią je swoją własnością. Skarb znaleziony w zapo-
mnianym legowisku od dawna martwego smoka, sterty
złota zalegające dno jaskini trolla albo łupy zgromadzone
przez całe pokolenia goblinich łupieżców zapewniają przy-
godom Drużyny cel, pozwalają podnieść status materialny
Bohaterów i odkryć zapomniane historie z poprzednich
er Śródziemia.
Ale w opuszczonych jaskiniach i mrocznych podziem-
nych korytarzach znaleźć można nie tylko złoto i drogie
kamienie. Ludzie, elfowie i krasnoludowie trudzili się
w dawnych wiekach nad kowadłem, wysilając cały swój
kunszt, wiedzę i potęgę, by tworzyć cudowne przedmioty
z metalu oraz kamieni. Powstałe w ten sposób wspaniałe
klejnoty, sławne sztuki oręża i budzące zazdrość zbroje
przekazywano w darze synom i córkom, zamykano
w skarbcach chciwych królów, patrzono na nie pożądli-
wie, a nawet potajemnie wykradano. A potem przepadały
w pomroce dziejów i znikały z pamięci żyjących.
Cudowne dzieła dawnego rzemiosła nie giną jednak
na zawsze. Choć długie wieki zatarły pamięć o ich pier-
wotnym przeznaczeniu oraz imiona twórców, w mroku
kurhanów czekają wśród pośledniejszych ostrzy godne
Bohaterów miecze, gotowe posłużyć nowym panom. Ale
jeśli zbyt długo otulał je cień, mogą sprowadzić na śmiał-
ków straszne klątwy i zgotować im żałosny koniec!
TABELA SKARBÓW
RODZAJ
SKARBCA PRZYKŁADY
Skromny Trofea samotnego trolla, zdobycze gobli-
nów, łupy rozbójników
Bogaty Niegdysiejszy skarbiec, skarb
krasnoludów
Wspaniały Skarbiec z Dawnych Dni, majątek krasno-
ludzkiego miasta, łup smoka
158
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
skarbce
Każde miejsce, w którym penetrująca jaskinie, kryjówki
potworów i dawne ruiny Drużyna znajduje złoto i kosz-
towności, uznaje się za Skarbiec. Oczywiście nie wszystkie
są sobie równe – jak wskazano w tabeli poniżej, Skarbce
dzielą się na trzy poziomy o wzrastającej rzadkości wystę-
powania: skromne, bogate i wspaniałe, zależnie od obfi-
tości, wieku i użyteczności ich zawartości.
Podczas przeciętnej Fazy Przygód Drużyna
powinna natrafiać na nie więcej niż dwa
Skarbce – jeden skromny i jeden bogaty – albo
pojedynczy Skarbiec wspaniały.
Kiedy Bohaterowie dostają się do Skarbca, Mistrzyni Wie-
dzy musi przede wszystkim ustalić, ile punktów Skarbu
się w nim kryje.
Jak wskazano w tabeli poniżej, zasobność
Skarbca określa się losowo, rzucając od 1 do 3
kośćmi Sukcesu (zależnie od rodzaju) i mnożąc
wynik przez liczbę członków Drużyny.
Podział kosztowności zależy oczywiście od Bohaterów –
mogą rozdzielać znalezione punkty Skarbu jak tylko sobie
życzą, zapisując swoją część na kartach postaci. W zasa-
dzie liczba punktów Skarbu przekłada się na nieokreśloną
ilość złota, srebra i drogich kamieni – ale jeżeli Mistrzyni
Wiedzy sobie tego życzy, może użyć opisanych niżej zasad
Cennych Klejnotów, by umieścić w Skarbcu jedno lub wię-
cej niezwykłych znalezisk.
WARTOŚĆ SKARBU RZUT NA MAGICZNE SKARBY
NA GRACZA
Rzuć 1 kością Sukcesu Rzuć kością Działania dwa razy
Rzuć 2 kośćmi Sukcesu Rzuć kością Działania cztery razy
Rzuć 3 kośćmi Sukcesu Rzuć kością Działania sześć razy

TABELA MAGICZNYCH SKARBÓW
WYNIK NA KOŚCI
SUKCESU NATURA ZNALEZISKA OPIS
1–3 Niezwykły Przedmiot Zaklęty przedmiot zapewniający
Dobrodziejstwo
4–5 Cudowny Przedmiot Zaklęty przedmiot zapewniający dwa
Dobrodziejstwa
6 Sławny Oręż lub Zbroja Broń albo pancerz o niezwykłej jakości
RZUT NA MAGICZNE SK ARBY
Kiedy już członkowie Drużyny podzielą między siebie
pospolite kosztowności, należy ustalić, czy pod stosem
złota i srebra nie kryły się aby przedmioty o szczególnych
właściwościach.
W tym celu Mistrzyni Wiedzy rzuca kilkakrotnie kością
Działania (albo raz kilkoma kośćmi, jeżeli ma ich wystar-
czająco dużo), zależnie od rodzaju odkrytego Skarbca:
Każdy wynik i oznacza, że wśród kosztow-
ności krył się magiczny przedmiot. Aby ustalić
jego rodzaj, należy rzucić w tabeli powyżej.
Kiedy już określicie ile i jakie magiczne skarby znale-
ziono, Bohaterowie muszą zdecydować, kto zatrzyma
każdy zaklęty obiekt.
tworzenie cennych
klejnotów
WSPANIAŁE I CENNE
KLEJNOTY Z POWIEŚCI
Wartość poniższych Cennych Klejnotów daleko
przekracza liczbę punktów Skarbu, który każdy
z nich zapewniał:
♦ Pierścień Barahira — Ten wykonany przed wie-
kami przez Noldorów pierścień stanowi dzie-
dzictwo rodu wodzów Strażników Północy.
♦ Naszyjnik Giriona – Naszyjnik władcy Dale, „zło-
żony z pięciuset szmaragdów zielonych jak ruń
wiosenna”.
♦ Arcyklejnot — Cudowny, wielki i jasny klejnot
o tysiącu ścianek, zwany też Sercem Góry, dzie-
dzictwo królów z Rodu Durina.
– To rzecz więcej warta, niż możesz sobie wyobra-
zić. Choćby tylko dla swej starożytności! Nie tkwi
w nim żaden czar, prócz tego, że budzi szacunek
każdego, kto kocha mój ród.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
JEŻELI ZNALEZIONO
PO WYRZUCENIU
Otrzymujesz 1 punkt Cienia
(Chciwość)
Otrzymujesz 2 punkty Cienia
(Chciwość)
Otrzymujesz 3 punkty Cienia
(Chciwość)
PRZENOSZENIE SK ARBÓW
Bohaterowie mogą napchać kieszenie monetami i cen-
nymi kamieniami – albo, jeżeli mają głowę na karku, zała-
dować jucznego kuca kuferkami, pełnymi znalezionych
kosztowności.
Gdy idzie o ciężar, każdy punkt Skarbu oraz Nie-
zwykły i Cudowny Przedmiot przekłada się na
jeden punkt Obciążenia (sławna broń i zbroje
mają własne Obciążenie, zgodne z ogólnymi
zasadami rynsztunku).
Jeżeli Bohaterowie nie mają zamiaru tułać się po pust-
kowiach uginając pod ciężarem zdobytego dotychczas
złota, srebra i drogich kamieni, mogą zawsze ukryć Skarby
w pobliżu miejsca znalezienia i przenieść je później.
Cenne Klejnoty to drogie kamienie, biżuteria i inne
kosztowne ozdoby, o których wielkiej wartości przesą-
dza wyjątkowe znaczenie dla jakiegoś rodu, ogromna sta-
rożytność albo niezwykłe i zaczarowane piękno: rezultat
biegłości rzemieślnika lub naturalnej urody materiału.
Każdy Cenny Klejnot ma wartość w punktach
Skarbu, ustaloną przez Mistrzynię Wiedzy, którą
następnie odlicza się od sumy odkrytej przed
Drużynę w Skarbcu. Ale jego pojawienie się
w grze może też służyć innym celom.
Na przykład: złota korona, odnaleziona pośród ruin daw-
nej twierdzy na wzgórzach Rhudauru ma nie tylko war-
tość pieniężną – ktoś może rozpoznać w niej zaginiony
relikt świetnej przeszłości. Jeżeli Bohaterowie podarują
albo chociaż zaoferują klejnot potomkom jego pradaw-
nych właścicieli, ożywią bezcenne wspomnienie przodków
i w efekcie uzyskają znacznie więcej, niż gdyby po prostu
koronę sprzedali.
159
 RO Z D Z I A Ł 8
Poniższe tabele pozwalają szybko stworzyć Cenny
Klejnot – można z nich skorzystać zarówno w chwili
otwarcia Skarbca, jak i wcześniej, podczas przygoto-
wań do gry. Zachęcamy Mistrzynię Wiedzy do poświę-
cenia czasu na stworzenie szczegółowego opisu Cen-
nych Klejnotów i obmyślenie ich przeszłości. Oczywi-
ście nie trzeba pisać pełnej historii każdego kryształu
osadzonego w mithrilowej opasce – wystarczy kilka
informacji o tragicznych albo bohaterskich dziejach
całego przedmiotu.
Takie szczegóły mogą się też przydać, gdy w czasie
Fazy Drużyny gracze wybiorą przedsięwzięcie Rozmowa
z Patronem, by wypytać uczonego mędrca o historię
klejnotu (patrz strona 122).
TABELE CENNYCH KLEJNOTÓW
Rzuć raz kością Sukcesu korzystając z każdej tabeli i zestaw
wyniki.
1: POSTAĆ
1 Oprawiony kamień (pojedynczy)
2 Brosza
3 Naszyjnik
4 Diadem lub korona
5 Pas, łańcuch albo bransoleta
6 Pierścień
DROGIE KAMIENIE I KRYSZTAŁY
Niejeden kamień wielkiej urody trwał u korzeni
góry, nim wydobyto go, oszlifowano i osadzono
w naszyjniku, koronie, diademie albo bransole-
cie z cennego metalu. W czasach przed zniszcze-
niem Beleriandu celowali w tym sławni kowale
krasnoludów z miast Nogrod i Belegost. Ale też
i wiele kryształów oraz cennych klejnotów nie
zrodziła zgoła ziemia – a wyszły spod rąk elfich
artystów, którzy kunsztownie napełnili je bla-
skiem światła.
160
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
2: DROGI KAMIEŃ
1 Perła
2 Szafir
3 Rubin
4 Ametyst (różowy lub fioletowy)
5 Rzuć ponownie: 1–2: Diament; 3–4: „biały
kamień”; 5–6: przejrzysty kryształ
6 Rzuć ponownie: 1–2: Szmaragd; 3–4: „zielony
kamień”; 5–6: zielony kryształ
3: TWÓRCY
1 Ludzie z Westernesse
2 Elfowie z Eregionu
3 Krasnoludowie z Khazad-dûm
4 Krasnoludowie z Ereboru
5 Krasnoludowie z Beleriandu (Nogrodu lub
Belegostu)
6 Elfowie z Beleriandu
katalog skarbów
Znalezienie magicznego pierścienia albo sławnego mie-
cza nie powinno być w Jedynym Pierścieniu wyłącznie kwe-
stią szczęśliwego trafu. W Śródziemiu działają potężne
siły i więcej rzeczy dzieje się celowo, niż przez przypadek.
Mistrzyni Wiedzy, która chce uzupełnić rozgrywkę
o zaklęte kryształy i kute przez dawnych elfów miecze,
powinna zacząć od przygotowania Katalogu Skarbów.
Katalog taki zestawia wszystkie magiczne przed-
mioty, które mogą pojawić się w kampanii. Kiedy
więc rzut przy użyciu tabeli Magicznych Skarbów
wskazuje, że Drużyna natrafiła na zaklęty obiekt,
prowadząca sprawdza w Katalogu, co też ujrzało
właśnie światło dzienne.
Dzięki temu Mistrzyni Wiedzy zachowa ścisłą kontrolę and
poziomem nasycenia gry magią i uniknie sytuacji, w któ-
rej po Śródziemiu włóczy się grupa awanturników zbrojna
w oręż kuty w Beleriandzie i okryta zbrojami z mithrilu.
Ponadto Katalog pomaga wprowadzić dany przedmiot
we właściwym po temu czasie – a co za tym idzie, zapla-
nować cały wątek związany z jego odkryciem. Szczęśliwe
odnalezienie zaginionego artefaktu może rozpocząć całą
serię wydarzeń albo sprawić, że Drużyna zyska sposób zwy-
ciężenia dotychczas niepokonanego wroga, „natrafiwszy
przypadkiem” na właściwą broń.

I wreszcie: Katalog sprawia, że magiczne przedmioty
pozostają niezwykłe i jedyne w swoim rodzaju. Odnale-
zienie takiego Skarbu stanowi ważny moment w kampa-
nii i ma wielki wpływ na przyszłość Bohatera. Magiczny
przedmiot to nie tylko dodatkowa zdolność, ale nowy,
istotny element świata gry.
ZESTAWIANIE K ATALOGU SK ARBÓW
W Jedynym Pierścieniu magiczne skarby dzielą się na Nie-
zwykle Przedmioty, Cudowne Przedmioty oraz Sławny
Oręż i Zbroje. Z naszej strony internetowej możecie
pobrać Katalog Skarbów – jego pierwsza strona służy
do zestawiania Niezwykłych i Cudownych Przedmiotów,
druga przeznaczona jest dla Sławnego Oręża i Zbroi.
Mistrzyni Wiedzy może umieścić w Katalogu
dowolnie dużo Niezwykłych Przedmiotów.
W wypadku Cudownych Przedmiotów oraz
Sławnego Oręża i Zbroi musi natomiast dokład-
nie określić liczbę i naturę obiektów, które Boha-
terowie mają szansę znaleźć (najlepiej włączyć
do Katalogu od 1 do 3 Cudownych Przedmiotów
i od 1 do 3 elementów rynsztunku na każdego
członka Drużyny).
PRZYKŁADOWE KATALOGI: Z naszej strony inter-
netowej pobrać można przykładowe katalogi stworzone
w rozmaitych celach – tytuł i opis każdego z nich wska-
zuje dokładnie, jaki wpływ ma na grę. Zachęcamy jed-
nak Mistrzynie Wiedzy do tworzenia własnych zesta-
wień, dostosowanych do składu rozgrywającej kampa-
nię Drużyny.
LOS I PRZEZNACZENIE
Odnajdowanie pośród stert skarbów przedmio-
tów powstałych jakby z myślą o konkretnej postaci
obrazuje wyroki przeznaczenia oraz podkreśla,
że Bohater może stać się narzędziem sił wyższych
i odegrać znaczącą rolę w dziejach świata. Dlatego
właśnie Magiczne Skarby powinny trafiać w bar-
dzo konkretne ręce, a Bohaterowie nie mogą daro-
wywać ich towarzyszom z Drużyny – reguła ta
dotyczy przede wszystkim Sławnego Oręża i Zbroi.
Koniec końców, Pierścień miał trafić w ręce Bilba,
a nie Balina, Gandalfa albo Thorina.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
ODKRYCIE BRZEMIENNE W SKUTKI
Niezwykłe i Cudowne Przedmioty stają się waż-
nym elementem kampanii, gdy ich odkryciu
towarzyszy znaczące wydarzenie albo pojawiają
się w określonym celu. Po zestawieniu Katalogu
Skarbów Mistrzyni Wiedzy powinna zastanowić
się, jaką rolę każdy obiekt może odegrać w toczą-
cej się opowieści. Jeżeli nic nie przychodzi jej do
głowy, może zdać się na graczy – wykorzystując
przedmiot po swojemu na pewno podsuną pro-
wadzącej pomysły.
niezwykłe i cudowne
przedmioty
Do tych kategorii zaliczają się wszystkie przedmioty
posiadające właściwości, które śmiertelnikom jawią się
jako magiczne. Są wśród nich płaszcze chroniące posia-
dacza przed natrętnym wzrokiem, rogi, których dźwięk
napełnia serca wrogów lękiem, wywołując jednocześnie
radość sojuszników, czy kostury pomagające odnaleźć
drogę do domu.
Każdy taki obiekt posiada potężne i zaklęte właściwo-
ści, zwane Dobrodziejstwami. Jeżeli przedmiot zapewnia
jedno Dobrodziejstwo jest Niezwykły – Cudowną nazywa
się rzecz o dwóch Dobrodziejstwach.
Pojedyncze Dobrodziejstwo zapewnia posiadaczowi
przedmiotu premię do wszystkich testów określonej
Umiejętności. Jeżeli obiekt posiada dwa Dobrodziejstwa,
modyfikuje w ten sposób dwie różne Umiejętności.
Właściciel Niezwykłego albo Cudownego Przed-
miotu dodaje (2k) do testów wykonywanych z uży-
ciem Umiejętności związanej z Dobrodziejstwem
i może uzyskać w nich magiczny sukces (patrz
strona 21).
Kiedy taka rzecz zostaje znaleziona, Mistrzyni Wiedzy albo
wybiera obiekt z Katalogu Skarbów, albo używa tabeli
Dobrodziejstw z następnych stron, by szybko go stworzyć.
Niezwykłe i Cudowne Przedmioty powinny pojawiać się
rzadko i mieć niepowtarzalny charakter – inaczej stracą war-
tość w oczach graczy. Dobrze, jeżeli Mistrzyni Wiedzy sko-
rzysta z porad zawartych w tym rozdziale oraz własnej zna-
jomości świata gry, by zawczasu przygotować pewną liczbę
zaklętych obiektów – co najwyżej dwa albo trzy na Gracza –
161
 RO Z D Z I A Ł 8
i umieścić je w Katalogu Skarbów. Jeżeli lista się wyczerpie,
można zawsze dodać do niej nowe pozycje albo precyzyjnie
je projektując, albo losując w miarę potrzeby.
Właściwości przedmiotu nie zawsze są widoczne na
pierwszy rzut oka. Oczywiście możliwe, że poszukiwacz
przygód pozna je już na szlaku – ale jeżeli chce dokładnie
je zgłębić, musi wybrać w Fazie Drużyny przedsięwzięcie
Badanie Magicznych Przedmiotów (patrz strona 121).
TABELE DOBRODZIEJST W
By określić, która Umiejętność wzmacniana jest Dobro-
dziejstwem, Mistrzyni Wiedzy rzuca dwa razy kością Suk-
cesu: pierwszy rzut określa grupę, a drugi konkretną
Umiejętność. Podczas tworzenia Cudownego Przedmiotu
posiadającego dwa Dobrodziejstwa rzecz przeprowadza
się dwukrotnie.
W nawiasach podajemy przykłady zaklętych przed-
miotów, Mistrzyni Wiedzy musi bowiem określić, jaki
dokładnie obiekt odkryto – czy to pierścień, czy płaszcz,
pas albo coś jeszcze innego. W wypadku dwóch Dobro-
dziejstw należy wybrać kształt, który wydaje się najbardziej
odpowiedni. By określić, kto wykonał zaklęty przedmiot
można użyć tabel ze strony 160.
1: OSOBOWOŚĆ
1–2 RESPEKT (pierścień, płaszcz, diadem, naszyjnik,
pas, pochwa, kostur, róg bitewny)
3–4 INSPIRACJA (pierścień, płaszcz, pochwa, kostur,
róg bitewny)
5–6 PRZEKONYWANIE (pierścień, płaszcz, diadem,
naszyjnik)
2: RUCHLIWOŚĆ
1–2 ZWINNOŚĆ (lina, buty, trzewiki)
3–4 WĘDRÓWKA (kostur, pas, buty)
5–6 SKRADANIE (pierścień, płaszcz, trzewiki)
3: OBSERWACJA
1–2 CZUJNOŚĆ (pierścień, diadem, naszyjnik)
3–4 PRZENIKLIWOŚĆ (pierścień, diadem, naszyjnik)
5–6 SZUKANIE (pierścień, diadem, kostur)
4: PRZETRWANIE
1–2 POLOWANIE (pas, róg myśliwski, kostur)
3–4 UZDRAWIANIE (coś niezwykłego, gdyż toniki
i eliksiry szybko się zużywają)
5–6 REKONESANS (buty, kostur, zwój liny)
162
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
5: OBYCZAJE
1–2 UPRZEJMOŚĆ (pierścień, diadem, para spinek)
3–4 PIEŚNI (pierścień, instrument muzyczny)
5–6 ZAGADKI (pierścień)
6: PROFESJA
1–2 RZEMIOSŁO (pierścień, narzędzia)
3–4 WOJACZKA (korona, pierścień, kostur, róg
bitewny – nieczęste, bo na wojnę najczęściej szy-
kuje się magiczny oręż)
5–6 WIEDZA (lustro, księga, widzący kamień)
sławny oręż i zbroje
Jeżeli jakaś broń jest po prostu znakomicie wykonana,
wystarczy wyposażyć ją w zwyczajne Nagrody. I nawet,
jeżeli przy dobrej woli można by uznać taki oręż za zacza-
rowany, jego potęga blednie wobec miecza wykutego
w Gondolinie na wojnę z goblinami.
Kiedy w ręce Bohatera wpada sławny i wspaniały
rynsztunek, Mistrzyni Wiedzy powinna sięgnąć po Kata-
log Skarbów i wybrać z niego obiekt stworzony z myślą
o tej właśnie postaci – o ile takie znalezisko ma sens
w danej sytuacji.
T WORZENIE SŁAWNEGO ORĘŻA I ZBROI
By stworzyć magiczny miecz albo zaklętą kolczugę i umie-
ścić ją w Katalogu Skarbów, Mistrzyni Wiedzy musi prze-
prowadzić procedurę liczącą pięć etapów i podjąć sze-
reg decyzji, zależnych od charakteru kampanii i składu
danej Drużyny.
1. Wybór rodzaju
2. Ustalenie pochodzenia
3. Określenie Zguby (w wypadku broni elfiej
i númenorejskiej)
4. Przypisanie właściwości
5. Nazwanie przedmiotu
1. WYBÓR RODZAJU: Najpierw należy ustalić rzecz najważ-
niejszą: z jakim elementem rynsztunku w ogóle mamy do
czynienia? Czy to broń, czy obiekt służący ochronie, czyli
kolczuga, tarcza albo hełm?
W Katalogu Skarbów umieszcza się wyłącznie przed-
mioty stworzone z myślą o konkretnych członkach Dru-
żyny – nie ma w nim miejsca na zaklętą tarczę, której nie
zechce używać żaden gracz.
Dajmy na to, Mistrzyni Wiedzy tworzy sławny oręż
przeznaczony dla Bohatera będącego obrońcą i Bardin-
giem. Jego główną bronią jest miecz, więc prowadząca
wybiera taki właśnie rodzaj broni.

2. USTALENIE POCHODZENIA: Oręż i zbroja mogą pocho-
dzić z warsztatów elfów, krasnoludów lub Númenorejczy-
ków. Poniżej wskazujemy, jaki rodzaj rynsztunku najlepiej
pasuje do każdego z tych ludów. Prócz określenia ogólnej
historii przedmiotu, ustalenie pochodzenia jest konieczne
by stwierdzić, czy dana broń niesie komuś Zgubę i wpływa
na wybór właściwości (patrz etap 3 i 4).
Wyrób elfów: Najdoskonalsze spośród wszystkich zaklę-
tych broni, które można znaleźć w zapomnianym Skarbcu,
wyszły spod ręki elfich kowali z Beleriandu za Dawnych
Dni albo z Eregionu w czasach wojen z Sauronem.
Takim orężem jest na przykład Glamdring i Orkrist,
nie wspominając nawet o Żądle, mieczu Bilba (a potem
Froda).
Elfowie wykuli wiele słynnych długich mieczy,
sztyletów i zaklętych włóczni. Tworzyli też inny
oręż oraz tarcze, hełmy i pancerze, ale bardzo
niewiele przetrwało do obecnych czasów.
Wyrób krasnoludów: Niejeden nadzwyczajny miecz,
hełm i zbroja powstały w krasnoludzkich kuźniach miast
Nogrod i Belegost, już to na użytek najpotężniejszych
wodzów i bohaterów krasnoludów, już to jako dary dla
wielkich królów elfów oraz ludzi.
Pośród krasnoludzkich mistrzów najszerzej słynął Tel-
char z Nogrodu: to on wykuł miecz Narsil i Hełm Hadora.
Kowale z Nogrodu i Belegostu tworzyli najczę-
ściej miecze, topory, tarcze, hełmy i zbroje.
Wyrób Númenorejczyków: Płatnerze z Westernesse
doskonalili się pod okiem Noldorów w sztuce wykuwa-
nia mieczy, toporów bojowych, grotów włóczni oraz noży.
Posiedli wielką biegłość i zrobili z niej dobry użytek, two-
rząc ogromną mnogość broni z najrzadszych metali.
Takim orężem są ostrza z kurhanów, które Tom Bom-
badil przekazał hobbitom. To miecze wykute przez potom-
ków Númenoru na krwawy bój z władcą Carn Dûm w kró-
lestwie Angmaru.
Ludzie z Westernesse byli mistrzami wytwa-
rzania oręża o wielkiej rozmaitości, ale rzadko
zatrudniali się kuciem zbroi, uznając w tym
względzie niewątpliwą wyższość krasnoludów.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
3. OKREŚLENIE ZGUBY: Niektóre narzędzia wojenne stwo-
rzono, by gromiły określonych nieprzyjaciół. Jeżeli zaklęta
broń wyszła spod ręki elfów albo Númenorejczyków, może
nieść Zgubę jednemu lub większej liczbie rodzajów istot,
a wiele jej magicznych mocy jest skuteczna tylko wobec
wrogów danego typu (patrz Zaklęte Nagrody na stro-
nie 165). Broń niosąca Zgubę zapewnia dodatkowe pre-
mie w walce z konkretnymi przeciwnikami.
Miecze, włócznie i groty strzał wykute w kuźniach
Númenoru mogły zostać zaklęte, by nieść Zgubę dwóm
rodzajom istot.
Wybierz je spośród: orków, trollów, wilków,
złych ludzi i upiorów.
Oręż tworzony przez elfich kowali z Beleriandu i Eregionu
miał zwykle gromić jeden rodzaj wrogów.
Wybierz ich spośród orków, wilków lub pająków.
Istnieją też szczególnie starożytne i niezmiernie wyjąt-
kowe ostrza, które zaklęto przeciw samemu Nieprzyja-
cielowi – są zatem śmiertelnie groźne dla wszystkich jego
sług i żołnierzy.
4. PRZYPISANIE WŁAŚCIWOŚCI: Bohaterowie mogą
wzmacniać swój oręż przy użyciu Nagród. Podobna zasada
dotyczy Sławnego Oręża i Zbroi, które zawdzięczają swoją
potęgę Nagrodom zwykłym i Zaklętym.
Podczas tworzenia przedmiotu należy przypisać mu
szereg właściwości, wybierając spośród Nagród wypisa-
nych na stronie 79 oraz Zaklętych Nagród, których lista
zaczyna się na kolejnej stronicy. Ich liczba i kombinacja
określa, jak potężny jest element rynsztunku.
♦ Ogólnie rzecz biorąc, sławny oręż albo rynsztunek
ochronny powinien posiadać maksymalnie 3 właści-
wości, w tym co najmniej jedną Zaklętą.
♦ Wszystkie właściwości przedmiotu zapisuje się
w Katalogu Skarbów, w dowolnej kolejności – należy
jednak pamiętać, że nowy właściciel oręża odkryje
najwcześniej moce wypisane jako pierwsze (patrz
następna strona).
5. NAZWANIE PRZEDMIOTU: Cenne Klejnoty czy Cudowne
Przedmioty rzadko posiadają imiona – zwykle nazywa
się je od twórcy albo najsłynniejszego posiadacza (jak
Naszyjnik Giriona, Arcyklejnot Thraina czy Światełko
­Galadrieli). Natomiast Sławny Oręż i Zbroje często mie-
wają własne imiona – niekiedy więcej niż jedno, jeżeli
przedmiot zasłynął wśród różnych ludów.
163
 RO Z D Z I A Ł 8
BROŃ NIOSĄCA ZGUBĘ
Prócz tego, że broń niosąca Zgubę jest zwykle sku-
teczniejsza w walce z określonym rodzajem istot,
zaklęte w niej moce niszczą wszystko, co z nimi
związane, a stwory, przeciw którym oręż stwo-
rzono, natychmiast ją rozpoznają.
Na przykład: żaden ork nie ośmieli się dotknąć
miecza wykutego, by nieść Zgubę jego pobratym-
com, a broń zaklęta przeciwko ogromnym pają-
kom bez trudu przecina ich najgrubsze nawet sieci.
Każdy element rynsztunku znajdujący się w Katalogu
Skarbów powinien otrzymać odpowiednie imię oraz sto-
sowną historię. By poznać tę nazwę posiadacz przedmiotu
musi albo samodzielnie go przebadać, albo zasięgnąć
opinii mistrza wiedzy (patrz przedsięwzięcie Rozmowa
z Patronem na stronie 122).
Oczywiście gracz może też sam nadać broni miano, tak
jak Bilbo nazwał Żądło – czy to dlatego, że oręż nigdy wcze-
śniej nie został nazwany, czy też ponieważ postać nie ma
zamiaru dociekać, jak się przed wiekami nazywał. Suge-
stie dotyczące nazywania broni znajdują się na stronie 80.
JAK UŻY WAĆ SŁAWNEGO ORĘŻA I ZBROI
Gdy Bohater po raz pierwszy używa Sławnego Oręża albo
Zbroi, okazują one wyłącznie pierwszą właściwość wyszcze-
gólnioną w Katalogu Skarbów Mistrzyni Wiedzy.
Pozostałe moce pozostają „uśpione” i na razie stanowią
tajemnicę. By je budzić – kolejno, w porządku wyszczegól-
nionym w Katalogu Skarbów – gracz musi albo uzyskiwać
poziomy MĘSTWA , albo w Fazie Drużyny udać się do zbro-
jowni swego ludu, wybierając stosowne przedsięwzięcie.
ZWIĘKSZENIE POZIOMU MĘSTWA: Powiadają,
że męstwo wymaga siły, ale i zacnego oręża: im bardziej
poszukiwacz przygód wzrasta w bohaterstwo, tym większą
potęgę zyskuje jego broń.
Za każdym razem, gdy Bohater uzyskuje
poziom MĘST WA i w związku z tym ma otrzy-
mać Nagrodę, może zamiast tego przebudzić
jedną właściwość Sławnego Oręża albo Zbroi,
które posiada.
PRZYKŁAD:
Elfia poszukiwaczka przygód odkryła niedawno na
Wrzosowiskach Etten skarbiec trolla, a w nim – Kru-
czy Topór z Arnoru. Broń od razu okazała pierwszą
właściwość – jest Niosącą śmierć. Podczas najbliższej
Fazy Drużyny Bohaterka zwiększyła MĘSTWO i zrezy-
gnowała z wyboru Nagrody, by przebudzić drugą wła-
ściwość Kruczego Topora – okazuje się Zabójczy.
164
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WIZYTA W ZBROJOWNI: Wiele ludów posiada zbrojow-
nie, w których przechowuje się zdobycze z licznych wojen
oraz znaleziska pokoleń poszukiwaczy przygód.
Gdy Bohater zyskuje Sławną Broń lub Zbroję,
może w Fazie Drużyny wrócić do domu i wyko-
nać tam specjalne przedsięwzięcie (patrz
strona 121), oddając w ręce swych ziomków
pospolity przedmiot wzmocniony z pomocą jed-
nej lub kilku Nagród.
Taki dar zmienia status Bohatera w oczach jego krajan:
zaczyna słynąć jako posiadacz niedawno odkrytego zaklę-
tego przedmiotu, a pozostawiony w zbrojowni obiekt staje
się cenną pamiątką i „skarbem kultury”.
W mechanice gry, odwiedzający zbrojownię
swego ludu Bohater wymienia pewną liczbę
Nagród, którą posiadał jakiś element jego
dotychczasowego rynsztunku, na możliwość
przebudzenia takiej właśnie liczby właściwości
Sławnej Broni albo Zbroi.
PRZYKŁAD:
Podczas oczyszczania opuszczonej krasnoludzkiej twier-
dzy z goblinów, Bohater-Barding znajduje Pokrytą
runami tarczę z Ossiriandu i natychmiast poznaje jej
pierwszą właściwość: jest Dopasowana przed wiekami.
Ale postać ma już Wzmocnioną tarczę, którą powierzyli
mu ojcowie jego miasta! W czasie najbliższej Fazy Dru-
żyny nasz Barding udaje się zatem do ojczystego Dale
i odwiedza tamtejszą zbrojownię, gdzie zwraca starą tar-
czę, by posłużyła komuś innemu. Wymienia tym samym
jedną uzyskaną wcześniej Nagrodę na możliwość prze-
budzenia drugiej właściwości tarczy Pokrytej runami.
OPINIA UCZONEGO MĘDRCA
Postać, która chce poznać historię znalezionego
Sławnego Oręża lub Zbroi, może udać się w miej-
sce odpowiednie, by wybrać przedsięwzięcie Roz-
mowa z Patronem w czasie Zimowej Fazy Drużyny
(patrz strona 122).

ZAKLĘTE NAGRODY
Wszystkie opisane niżej właściwości przedmiotu mogą
przyjmować rozmaitą postać, zależną od sposobu jego
wykonania. Niezwykłe moce oręża mogą z równym
powodzeniem brać się z wyrytych na ostrzu run, pra-
dawnych zaklęć, zastosowanego materiału – albo dowol-
nej ich kombinacji.
Magiczne moce sprawiają czasem, że przedmiot lśni
niezwykłym blaskiem albo wydaje się płonąć zaklętym
ogniem – ale zwykle magia jest znacznie dyskretniejsza
albo zgoła niezauważalna. Mistrzyni Wiedzy powinna opi-
sać przedmiot w odpowiednio wzniosłych słowach (albo
pozostawić określenie jego wyglądu nowemu posiadaczowi).
W opisie Zaklętej Nagrody mogą pojawić się wyma-
gania, które dany obiekt musi spełniać, by ją posiadać.
Takim wymogiem jest na przykład specyficzne pochodze-
nie (elfie, krasnoludzkie albo númenorejskie) – niektóre
właściwości przynależą się wyłącznie broni, która wyszła
z warsztatów należących do konkretnej Kultury.
Mistrzyni Wiedzy musi też pamiętać, że Słynny
Oręż lub Zbroja może posiadać co najwyżej
3 Nagrody (Zaklęte albo zwyczajne), z czego
przynamniej 1 musi być Zaklęta. Każda Zaklęta
Nagroda jest jedyna w swoim rodzaju – to zna-
czy, można przypisać ją danemu przedmiotowi
tylko raz.
Należy też zwrócić uwagę, że sześć pośród Zaklętych
Nagród to mocniejsze wersje Nagród pospolitych, opi-
sanych na stronie 79. Właściwości o tej samej nazwie nie
można łączyć – na przykład, Potężny miecz nie może
posiadać też Zaklętej Właściwości Nader potężny. I wresz-
cie, jeżeli broń wykonana została przez elfów albo Núme-
norejczyków, Mistrzyni Wiedzy musi nadać jej przynaj-
mniej jedną właściwość, której wymogiem jest Zguba.
DOPASOWANA PRZED WIEK AMI
♦ POCHODZENIE: Elfie, krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Zbroja, hełm lub tarcza
Ta właściwość zmniejsza Obciążenie przedmiotu o 3 lub
wartość twojego MĘSTWA , zależnie co jest wyższe (Obcią-
żenie nie może spaść poniżej 0).
GRYZĄCA GŁĘBOKO
♦ POCHODZENIE: Elfie
♦ PRZEDMIOT: Broń dystansowa
♦ SPECJALNE: Zguba
Gdy trafisz cel bronią posiadającą tę właściwość, prócz
obrażeń powodujesz utratę 1 punktu Nienawiści lub
Determinacji albo 3 punktów, jeśli oręż niesie takiej isto-
cie Zgubę.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
LŚNIĄCA BLASKIEM
♦ POCHODZENIE: Elfie
♦ PRZEDMIOT: Broń do walki wręcz
♦ SPECJALNE: Zguba
Ostrze tej broni lśni bladym, zimnym światłem, gdy
w pobliżu znajdzie się istota, której oręż niesie Zgubę. I ty,
i cała reszta Drużyny automatycznie zdajecie testy wyma-
gane, by uniknąć zaskoczenia przez ten rodzaj przeciwnika.
NADER NIECHYBNA
♦ POCHODZENIE: Elfie, krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Każda broń
♦ SPECJALNE: Zguba (pochodzenie elfie)
Jeśli broń jest krasnoludzka, Przełamuje Obronę wroga,
jeżeli na kości Działania wypadnie 8+. W wypadku broni
elfiej, do Przełamania Obrony dochodzi przy wyniku 9+
lub 10 minus MĘSTWO posiadacza w walce z wrogiem,
któremu oręż niesie Zgubę.
NADER POTĘŻNA
♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie, númenorejskie
♦ PRZEDMIOT: Każda broń
♦ UWAGI: Zguba (pochodzenie númenorejskie)
Jeśli broń jest krasnoludzka, zwiększ jej Obrażenia o 2.
Jeżeli pochodzi z Númenoru, zwiększ Obrażenia o 1 lub
o wartość MĘSTWA , gdy walczysz z przeciwnikiem, któ-
remu oręż niesie Zgubę.
NADER WZMOCNIONA
♦ POCHODZENIE: Każde
♦ PRZEDMIOT: Tarcza
♦ SPECJALNE: Zguba (pochodzenie elfie lub
númenorejskie)
Ta właściwość zwiększa premię do Obrony, którą zapewnia
tarcza, o 2. W wypadku pochodzenia elfiego lub númeno-
rejskiego premia zwiększa się o 1 lub o wartość MĘSTWA
posiadacza w walce z istotą, której niesie Zgubę.
NADER ZABÓJCZA
♦ POCHODZENIE: Elfie, númenorejskie
♦ PRZEDMIOT: Każda broń
♦ UWAGI: Zguba (pochodzenie númenorejskie)
Jeśli broń wykonali elfowie, zwiększ jej Przebicie o 4. Jeżeli
wyszła spod ręki Númenorejczyka, zwiększ Przebicie o 2
lub o wartość MĘSTWA (jeżeli jest wyższe), gdy walczysz
z przeciwnikiem, któremu oręż niesie Zgubę.
165
 RO Z D Z I A Ł 8

NIOSĄCA ŚMIERĆ SIEJĄCA GROZĘ

♦ POCHODZENIE: Elfie, númenorejskie
♦ PRZEDMIOT: Każda broń
♦ SPECJALNE: Zguba
Kiedy Przełamiesz Obronę istoty, której oręż niesie Zgubę,
jej test PANCERZA zostaje Osłabiony. Jeśli ten rzut był już
z jakiegoś powodu Osłabiony, Przełamanie powoduje auto-
matyczną Ranę.
PODOBNA MŁOTOM
♦ POCHODZENIE: Każde
♦ PRZEDMIOT: Broń do walki wręcz
Istota, której cios tej broni zadał obrażenia równe lub
większe niż dwukrotność jej Zajadłości, zostaje prócz
tego powalona i musi poświęcić następną akcję główną,
by się podźwignąć.
POKRY TA RUNAMI ( BROŃ )
♦ POCHODZENIE: Elfie, krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Każda broń
Kiedy atakujesz bronią Pokrytą runami, ignorujesz Przy-
gnębienie i Wyczerpanie.
♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Broń do walki wręcz
Trafiwszy wroga z pomocą broni posiadającej tę wła-
ściwość, prócz zadania obrażeń powodujesz też utratę
2 punktów Nienawiści albo Determinacji.
SPRY TNIE W YDR ĄŻONY
♦ POCHODZENIE: Númenorejskie
♦ PRZEDMIOT: Łuki
♦ SPECJALNE: Zguba nie jest wymagana
W czasie potyczki możesz zawsze wykonać dodatkową
salwę ostrzału, nawet gdy regularny ostrzał nie jest moż-
liwy (rzecz nie działa, gdy jesteś zaskoczony).
ŚMIERTELNIE PRECYZYJNA
♦ POCHODZENIE: Każde
♦ PRZEDMIOT: Broń dystansowa
Strzały wypuszczone z tej broni mkną wprost do celu,
nawet gdy ten kryje się w ciemności, dmie silny wicher lub
zachodzi inna okoliczność utrudniająca test ataku. Igno-
rujesz utrudnienia wywołane przez rozmaite komplikacje.

POKRY T Y RUNAMI ( HEŁM ) TNĄCA NA DWOJE

♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie ♦ POCHODZENIE: Każde
♦ PRZEDMIOT: Hełm ♦ PRZEDMIOT: Broń do walki wręcz

Kiedy testujesz Umiejętność wykonując Zadanie Bojowe Kiedy zabijesz wroga bronią posiadającą tę właściwość,
i osłaniasz głowę hełmem Pokrytym runami, ignorujesz możesz natychmiast zaatakować drugiego przeciwnika,
Przygnębienie i Wyczerpanie. z którym jesteś związany walką.

POKRY TA RUNAMI ( TARCZA ) UT WARDZONA PRZED WIEK AMI

♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie ♦ POCHODZENIE: Elfie, krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Tarcza ♦ PRZEDMIOT: Zbroja, hełm

Gdy w walce osłaniasz się Pokrytą runami tarczą, ataku-
jący cię przeciwnicy wykonują testy, jakby byli Wyczerpani.
POKRY TA RUNAMI ( ZBROJA )
♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Zbroja
Kiedy wykonujesz test PANCERZA odziany w zbroję
Pokrytą runami, ignorujesz Przygnębienie i Wyczerpanie.
Gdy wykonujesz test PANCERZA odziany w zbroję lub
hełm posiadające tę właściwość, dodajesz do wyniku 3
lub swoje MĘSTWO , zależnie co jest wyższe.
WYKONANA Z MITHRILU
♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Kolczuga
Koszulka i zbroja kolcza wykonane z mithrilu mają Obcią-
żenie równe, odpowiednio, 3 i 6.

166

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


WZNIECAJĄCA PŁOMIEŃ NADZIEI
♦ POCHODZENIE: Krasnoludzkie
♦ PRZEDMIOT: Broń do walki wręcz
Gdy trafisz wroga orężem posiadającym tę właściwość,
wszyscy członkowie Drużyny (w tym i ty) odzyskują 1 punkt
Wytrzymałości, plus 1 za każdy wyrzucony .
przedmioty przeklęte
Skarby, które na długie wieki pogrzebano w ciemnościach,
mogą stanowić zagrożenie dla pożądających ich potęgi
poszukiwaczy przygód. Jeśli magiczny przedmiot gnił
w mroku zbyt długo, Cień mógł omotać go siecią mrocz-
nych przeznaczeń.
Gdy Bohater odnajduje Magiczny Skarb – czy to
Niezwykły lub Cudowny Przedmiot, czy Sławny
Oręż i Zbroję – Mistrzyni Wiedzy może uznać,
że ciąży na nim złowroga klątwa.
Przedmiot przeklęty niewiele różni się od nietkniętego
mocą Cienia i zapewnia wszystkie korzyści. Ale ciąży na
nim klątwa, której szczegóły Mistrzyni Wiedzy może opra-
cować zawczasu, projektując kampanię, albo naprędce
skorzystać z opisanych poniżej propozycji.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
JAK ST WORZYĆ KLĄT WĘ
Klątwa jest dodatkową właściwością przedmiotu, podobną
do Dobrodziejstwa czy Nagrody – z tym, że ma nega-
tywne, a nie dobroczynne działanie. Dalej znajduje się
lista przykładowych klątw. Mistrzyni Wiedzy może po
prostu wybrać z niej propozycję, która pasuje do danego
obiektu, albo użyć ich jako inspiracji dla tworzenia wła-
snych przekleństw.
Klątwa nie musi objawiać się od razu – zwykle zaczyna
działać w określonych okolicznościach. Przykładowe sytu-
acje wyzwalające przekleństwo to: wyniesienie przedmiotu
poza obszar, w którym się znajdował; wystawienie go na
blask księżyca; przelanie z jego pomocą krwi; obecność
istot określonego typu; wkroczenie do Mrocznej Krainy.
PRZEKLĘTE, CHOĆ CENNE KLEJNOTY
Zazwyczaj klątwą obciąża się tylko magiczne
przedmioty. Jeżeli Mistrzyni Wiedzy sobie życzy,
może oczywiście przekląć stertę złota albo skrzynię
drogich kamieni – ale takie skarby mają po prostu
niepokojącą aurę i Bohaterowie mogą co najwyżej
mieć trudność ze znalezieniem na nie kupca. Nieco
mroczniejsze klątwy ciążyć mogą na Cennych Klej-
notach, na przykład pozbawiając je jakiejkolwiek
wartości sentymentalnej (patrz strona 159).
167
 RO Z D Z I A Ł 8
Tworząc klątwę Mistrzyni Wiedzy musi też w tajem-
nicy określić, jak można ją zdjąć. To zwykle niebagatelne
wyzwanie, godne rozegrania własnej Fazy Przygody. Prze-
kleństwo usunąć można na przykład w miejscu powstania
przedmiotu albo w świetle księżyca, który świecił w chwili
jego ukończenia. Być może rzecz wymaga rzucenia zagi-
nionego w pomroce dziejów zaklęcia albo zabicia szcze-
gólnie groźnego potwora.
Należy przy tym pamiętać, że przeklęty przedmiot nie
jest złym artefaktem stworzonym przez Nieprzyjaciela, by
zmienić życie Bohatera w pasmo cierpień. To wciąż wspa-
niała nagroda, na którą padła smuga ciemności. Chociaż
przez jakiś czas będzie postaci zagrażać, głównym zada-
niem takiego obiektu jest uatrakcyjnić grę!
Po zdjęciu przekleństwa przedmiot staje się zwyczaj-
nym Magicznym Skarbem. Oto kilka przykładowych klątw.
ODEBRANIE SIŁ: Ciążące na przedmiocie przekleństwo
wysysa z posiadacza siły i sprowadza nań straszną sła-
bość. Mistrzyni Wiedzy musi wskazać jedną z Cech: SIŁĘ ,
SERCE albo ROZUM . PT tej Cechy nieszczęsnego właści-
ciela obiektu zwiększa się o 2.
ODEBRANIE SZCZĘŚCIA: Posiadacza przedmiotu prześla-
duje pech, a jego triumfy zmieniają się w klęski z powodu
drobnych, choć uporczywych, nieszczęść. Jeżeli Bohater
wyrzuci na kości Działania , test kończy się automa-
tyczną porażką (jakby był Przygnębiony).
POSZUKIWANY: Odnalezienie przedmiotu nie uszło uwagi
i jakiś rodzaj przeciwników (orkowie, źli ludzie, Nieprzy-
jaciel) wyczuwają jego bliskość. Od tej pory zdarzenia
w podróży, których doświadcza Drużyna, mogą wiązać
się z polowaniem na przeklęty obiekt.
SKAZA CIENIA: Obiekt został skażony przez Cień znacznie
bardziej niż większość przeklętych przedmiotów. Póki
postać ma go przy sobie, jej poziom Cienia się zwiększa –
o 1 punkt, jeżeli rzecz posiada jedno Dobrodziejstwo,
i 2 punkty w wypadku dwóch Dobrodziejstw. Sławny
Oręż lub Zbroja zwiększa poziom Cienia posiadacza
o dwukrotność liczby Zaklętych Nagród. Dodatkowych
punktów Cienia nie da się zniwelować ani uleczyć i dręczą
Bohatera, póki klątwa nie zostanie zdjęta.
SŁUGA SWEGO PANA: Przedmiot był własnością jakieś
istoty albo został przez nią wykonany – i wciąż do niej
należy, jak Pierścień do Saurona. Wprawdzie obecnie
znajduje się w rękach poszukiwacza przygód, ale pragnie
powrócić do swego pana. Mistrzyni Wiedzy musi wybrać
prawdziwego właściciela obiektu, najlepiej łotra, który
wielokrotnie pojawia się w kampanii. W jego obecności
magia przedmiotu przestaje działać – nie zapewnia posia-
daczowi żadnych specjalnych korzyści.
168
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
ZNALEZIENIE JEDYNEGO PIERŚCIENIA
Znalezienie Jedynego Pierścienia w jaskini Gol-
luma to wspaniały przykład działania przeznaczenia,
o którym pisaliśmy na stronie 161. Bilbowi pisane
było zarówno zdobycie przedmiotu, jak przekaza-
nie go Frodowi. Być może prowadząca tę kampanię
Mistrzyni Wiedzy planowała na wiele sesji naprzód.
Albo nie miała początkowo wielkich planów wobec
tego Niezwykłego Przedmiotu i chciała po prostu
wzmocnić SKRADANIE Włamywacza Dobrodziej-
stwem – a całą resztę wymyśliła później.
Ale jak stworzyć Pierścień Władzy Saurona za
pomocą naszych zasad Magicznych Skarbów? To
oczywiście niemożliwe – Pierścień to najpotężniej-
szy magiczny artefakt w całej historii Śródziemia.
Oddajmy się jednak spekulacjom… Pierścień prawie
na pewno posiada Dobrodziejstwo wzmacniające
SKRADANIE , bo umie uczynić swego właściciela
niewidzialnym. Z czasem ujawnia drugie Dobro-
dziejstwo, które wspomaga Umiejętność zgodną
z ambicjami i pragnieniami posiadacza: RESPEKT
u potężnego wojownika, WOJACZKĘ w wypadku
wodza, RZEMIOSŁO u sprawnego artysty, PRZENI-
KLIWOŚĆ , gdy posiadacz pragnie przeniknąć myśli
innych ludzi… A co z klątwą? Tu dopiero zaczyna
się zabawa…
WYWOŁANIE SŁABOŚCI: Przeklęty Bohater objawiać
zaczyna najgorszą Przywarę swojej Ścieżki Cienia.
♦ Bezwzględny (Przekleństwo zemsty). Przedmiot
łaknie krwi oraz cierpienia, sprowadzając na
posiadacza mroczną żądzę mordu.
♦ Despotyczny (Pokusa władzy). Przedmiot wypełnia
posiadacza arogancką pewnością siebie, od czego
zaczyna lżyć i umniejszać swoich kompanów.
♦ Nienasycony (Smocza choroba). Obiekt lśni
chorobliwym blaskiem, nakazując posiadaczowi
gromadzić coraz to więcej i więcej.
♦ Przelękniony (Otchłań rozpaczy). Klątwa osła-
bia ducha posiadacza przedmiotu, nakazując mu
lękać się każdego działania i wątpić w sens wszel-
kich decyzji.
♦ Tchórzliwy (Zew wędrówki). Postać pod działaniem
tej klątwy myśli wyłącznie o tym, że pora wziąć nogi
za pas i zniknąć w mroku nocy.
♦ Zdradziecki (Pokusa tajemnic). W umyśle posiadacza
przedmiotu kiełkuje chorobliwa podejrzliwość, przez
którą nie odróżnia przyjaciół od wrogów.

Pamiętaj: ta Przywara jest tymczasowa i nie liczy się, gdy
trzeba sprawdzić, czy postaci nie pochłonął Cień.
WZMOCNIENIE MROKU: Gdy przeklęty przedmiot zosta-
nie ujawniony (Bohater dobędzie miecza, zdejmie ręka-
wicę okazując pierścień i tak dalej), wszystkie okoliczne
cienie wydają się pogłębiać, a źródła światła – słabną. Zja-
wisko to najpoważniej dokucza właścicielowi przedmiotu,
ledwo widzącego w nagle zapadłym półmroku, którego
nie jest w stanie rozproszyć żadne światło. Świadkowie
zdarzenia są tylko zdumieni i przestraszeni – natomiast
posiadacz przeklętej rzeczy odejmuje (1k) od testów, na
które zjawisko może wpłynąć.
oko mordoru
– Drużyna powinna być nieliczna, bo cała nadzieja w pośpiechu i tajemnicy.
Gdybym nawet rozporządzał zbrojnym zastępem elfów, jak za Dawnych Dni,
nie przydałoby się to na wiele, przeciwnie, zbudziłoby tylko czujność potęgi Mordoru.
U schyłku Trzeciej Ery ciemność gęstnieje, Wojna o Pier-
ścień jest coraz bliżej, a wola Władcy Ciemności pcha
wszystkie złe istoty do niegodziwych postępków. Od
chwili ujawnienia swej obecności w roku 2951 Sauron
pozostaje czujny i śle sługi oraz szpiegów daleko poza
granice Mordoru.
Coraz śmielej poczynają sobie nieprzyjazne istoty,
które niewiele mają miłości dla elfów, krasnoludów i ludzi.
Śmiałków opuszczających progi ojczystego domu prze-
śladują rozmaite nieszczęścia. Rozdzieleni przez wielkie
odległości mieszkańcy Śródziemia stają się coraz bardziej
nieufni i nieprzyjaźni wobec obcych. Ręce Nieprzyjaciela
każdego dnia sięgają dalej.
Szansę, że Władca Ciemności dostrzeże akurat Dru-
żynę, mierzy w zasadach gry współczynnik zwany Uwagą
Oka. Jej przyciągnięcie może mieć poważne, straszliwe
wręcz konsekwencje w postaci Poszukiwania.
♦ Uwaga Oka wskazuje, jak wiele zainteresowania
Nieprzyjaciel poświęca Drużynie Bohaterów. Jej
wartość to zwiększa się, to maleje, zależnie od dzia-
łań i wędrówek kompanii, należy więc wprowadzać
zmiany na bieżąco.
♦ Gdy Uwaga Oka osiągnie określony poziom, roz-
poczyna się Poszukiwanie: oto Cień na Wschodzie
stara się wykryć miejsce pobytu Drużyny, by kiero-
wać na nią rozmaite niebezpieczeństwa, czające się
na tym świecie.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
ZŁA WOLA: Przedmiot nie żywi do swego posiadacza miło-
ści i próbuje go skrzywdzić albo sprowadzić nań nieszczę-
ście. Wykonując test przy użyciu przeklętego obiektu (to
znaczy: rzut na Umiejętność wzmocnioną przez Dobro-
dziejstwo, test ataku w wypadku broni albo PANCERZA
dla zbroi) postać nie może wydawać Nadziei, by zwięk-
szyć pulę kości.
ZŁOWRÓŻBNE ZNAKI: Przybycie posiadacza poprzedzają
mroczne przestrogi i złe omeny, które napełniają serca
niedawnych sojuszników ostrożnością i strachem. Dla-
tego Bohater odejmuje (1k) od wszystkich rzutów pod-
czas Posłuchania.
uwaga oka
Wartość Uwagi Oka zależy od składu Drużyny oraz ich
dokonań na szlaku przygody. Większe i bardziej aktywne
grupy, zwłaszcza złożone z członków Kultur uchodzących
za wrogów Saurona – jak elfowie czy Strażnicy – mają
większą szansę na wzbudzenie zainteresowania Cie-
nia i jego stronników, niż kompanie złożone wyłącznie
z hobbitów.
Do mierzenia Uwagi Oka przydadzą się jakieś
znaczniki – na przykład szklane paciorki
(wystarczy 20 sztuk). Połóżcie je na stole,
w zasięgu wszystkich graczy.
ZASADA OPCJONALNA?
Zasady Oka Mordoru sprawdzą się najlepiej, gdy
wprowadzić je do gry później, po kilku latach dzia-
łalności Drużyny. Po pierwsze, komplikują grę, co
nie wszystkim grupom musi się podobać. Po dru-
gie, skoro odpowiadają za reakcję Nieprzyjaciela
na poczynania Bohaterów, ci muszą już coś znaczyć.
169
 RO Z D Z I A Ł 8
POCZĄTKOWA WARTOŚĆ UWAGI OK A
Na początku każdej Fazy Drużyny należy wyliczyć star-
tową Uwagę Oka, skierowaną na Bohaterów. Zależy ona
od składu kompanii, ponieważ Nieprzyjaciel koncentruje
się na istotach, których nienawidzi i których się lęka. Wyj-
ściowy poziom Uwagi Oka, zależny od pochodzenia Boha-
terów, znajdziecie w tabeli poniżej. Pamiętajcie, że Postaci
Mistrzyni Wiedzy, tymczasowo podróżujące z Drużyną, nie
liczą się na potrzeby Uwagi Oka!
♦ Odczytując początkową Uwagę Oka z tabeli poniżej
stosujcie tylko jeden wiersz, o najwyższej wartości.
Dodajcie do niej 1 za każdego Bohatera o MĘSTWIE
4 i więcej.
♦ Uwagę szpiegów Cienia przyciągają ponadto szczegól-
nie dobrze uzbrojeni poszukiwacze przygód: dodajcie
1 za każdy Sławny Oręż i Zbroję w posiadaniu człon-
ków Drużyny.
SKŁAD DRUŻYNY
UWAGA
BOHATEROWIE OKA
Tylko hobbici i ludzie 0 cie zamkniętych drzwi, sztuczki z wykorzystaniem
Co najmniej jeden krasnolud 1 dźwięku i głosu.
Co najmniej jeden Dúnedain albo elf 2
Co najmniej jeden Elf Wysokiego Rodu 3
WZROST UWAGI OK A
Uwaga Oka wzrasta w toku Fazy Przygód wskutek roz-
maitych wydarzeń i okoliczności, opisanych w kolejnych
akapitach.
Mistrzyni Wiedzy musi czuwać nad zmianami
wartości Uwagi Oka i modyfikować ją na bieżąco.
Zwróćcie uwagę, że opisane poniżej sytuacje zwiększenia
Uwagi Oka dzieją się poza Potyczką.
OTRZYMYWANIE CIENIA: Bohater, na barkach którego
ciąży żal, a dusza pogrąża się w rozpaczy, naznaczony jest
Piętnem Cienia, które Nieprzyjaciel z łatwością umie
dostrzec i wykorzystać.
Gdy Bohater otrzymuje 1 lub więcej punktów
Cienia poza Potyczką, Uwaga Oka zwiększa się
o analogiczną wartość.
170
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
UŻYWANIE MAGII: Śmiałe posługiwanie się mocą
magiczną ściąga natychmiast Uwagę Oka, w stopniu pro-
porcjonalnym do siły użytych zaklęć.
Zaklęcie rzucone przez czarodzieja albo inną
Postać Mistrzyni Wiedzy, która potrafi posługi-
wać się magią, zwiększa Uwagę Oka o 1, jeżeli
efekt jest drobny, o 2 gdy zaklęcie ma poważne
skutki albo o 3, kiedy jest szczególnie potężne.
Należy pamiętać, że ta zasada nie stosuje się do codzien-
nych, nieznaczących zastosowań magii, takich jak rycie
znaków widocznych wyłącznie dla przyjaciół albo
zmiana koloru i kształtu kółka z fajkowego dymu czy
sztucznych ogni. Takie drobne popisy nie zmieniają
Uwagi Oka, chyba że dokonają się w złym miejscu
i o niewłaściwym czasie!
Budzące zainteresowane Nieprzyjaciela zastosowania
mocy magicznych to na przykład:
♦ DROBNY EFEKT (+1 PUNKT): Rozświetlenie mrocz-
nego korytarza flarą magicznego blasku, otwar-
♦ POWAŻNY EFEKT (+2 PUNKTY): Rozpalenie ognia
w czasie burzy, zagrodzenie przejścia potężnemu
przeciwnikowi, podpalenie całego drzewa żywym
płomieniem.
♦ POTĘŻNY EFEKT (+3 PUNKTY): Rażenie przeciwnika
piorunem z nieba, przyspieszenie podróży kompanii,
przebudzenie straszliwego gniewu rzeki.
♦ WYRZUCANIE OCZU: Gdy na świecie zalega Cień,
nawet największe triumfy skazić może strach
i zwątpienie.
 MISTRZYNI WIEDZY

Podnieście Uwagę Oka o 1 zawsze, gdy gracz

wyrzuci znak w teście poza Potyczką – nie-
zależnie, czy działanie skończyło się powodze-
niem czy porażką.

W szczególnie dramatycznych okolicznościach Mistrzyni

Wiedzy może zdecydować, że wyrzucenie skutkuje
zwiększeniem Uwagi Oka o 2, a nie o 1. Analogicznie,
jeżeli Drużyna znajduje się w bezpiecznym miejscu taki
wynik może w ogóle nie spowodować przyrostu.

171

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 8
REDUKCJA UWAGI OK A
Kiedy Faza Przygody dobiegnie końca, koncentracja Nie-
przyjaciela słabnie na czas Fazy Drużyny. Na początku
kolejnej Fazy Przygody na nowo ustala się początkową
Uwagę Oka.
poszukiwanie
Powyższe zasady sprawiają, że poświęcana Drużynie Uwaga
Oka rośnie z sesji na sesję Fazy Drużyny. Mistrzyni Wiedzy
musi zatem sprawdzać na bieżąco, czy zainteresowanie
Cienia sprowadzi na poszukiwaczy przygód jakieś nie-
szczęście. W tym celu porównuje bieżącą wartość Uwagi
Oka z liczbą nazywaną Progiem Poszukiwania.
PRÓG POSZUKIWANIA
W każdym momencie Fazy Drużyny wysokość Progu
Poszukiwania zależy od tego, gdzie postaci się znajdują,
zgodnie z poniższą tabelą regionów. Kiedy Bohaterowie
powędrują z jednego regionu do innego, Próg Poszuki-
wania ulega stosownej zmianie.
Podstawową wartość Progu, określoną przez charakter
regionu, modyfikuje szereg czynników: na przykład, Dru-
żyna może zachować szczególną ostrożność albo podró-
żować pod opieką kogoś potężnego (patrz tabela Mody-
fikatorów Poszukiwania, niżej).
REGION POSZUKIWANIA
DRUŻYNA WĘDRUJE PRZEZ… PRÓG POSZUKIWANIA
Spokojną Krainę 18
Dziką Krainę 16
Mroczną Krainę 14
MODYFIKATORY POSZUKIWANIA
MODYFIKATOR
POSZUKIWANIA SYTUACJA
+4 Drużynę chroni moc czarodzieja
albo innej potężnej Postaci Mistrzyni
Wiedzy.
+2 Drużyna używa fałszywych imion,
trzyma się rzadko uczęszczanych
ścieżek albo w inny sposób unika
rzucania się w oczy.
−2 Bohaterowie cieszą się w tym regio-
nie ogromną sławną ze względu na
jakieś wielkie dokonanie.
−4 Nieprzyjaciel aktywnie ściga Bohate-
rów albo zna dobrze cele ich misji.
172
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Gdy idzie o zainteresowanie Nieprzyjaciela losami Dru-
żyny, to zawsze określa się je porównując Próg Poszuki-
wania do Uwagi Oka:
Póki skupiona na Bohaterach Uwaga Oka jest
niższa niż Próg Poszukiwania, Drużyna pozo-
staje ukryta przed mocami Cienia.
Taka kompania jest w oczach Władcy Ciemności zaledwie
grupką włóczęgów, których działania nie mają szczegól-
nego znaczenia.
Gdy Uwaga Oka zrówna się albo przewyższy Próg
Poszukiwania, spojrzenie Nieprzyjaciela skupia
się na Drużynie i dzieje się coś bardzo złego.
W YKRYCIE DRUŻYNY
Gdy poświęcana poszukiwaczom przygód Uwaga Oka
wyniesie tyle samo albo więcej, niż obecny Próg Poszuki-
wania, Drużyna zostaje wykryta. Mistrzyni Wiedzy wpro-
wadza wówczas scenę Wykrycia – niebezpieczne zdarzenie
odzwierciedlające nagłą wrogość, którą cały świat zdaje
się okazywać Bohaterom.
Źródło tej wrogości może być bardzo rozmaite, zależ-
nie od warunków Wykrycia. Bohaterów mogą zaatakować
słudzy Nieprzyjaciela, usiłujący pokrzyżować im szyki –
ale równie dobrze przydarzyć się im może groźny wypadek
wywołany działaniem jakiejś nieprzyjaznej potęgi albo
nagłą utratą szczęścia. W Śródziemiu działają bowiem
liczne i mroczne siły, które niekoniecznie współpracują
wprost z Władcą Ciemności…
Po rozegraniu epizodu Wykrycia Drużyna znów
zostaje ukryta, a Uwaga Oka spada do początko-
wego poziomu.
Następnie zaczyna się ją zwiększać normalnie, co może
doprowadzić do kolejnego Wykrycia, gdy Uwaga Oka
ponownie osiągnie Próg Poszukiwania – i tak dalej, aż
do końca Fazy Przygód.
SCENA W YKRYCIA
By określić charakter i skutki sceny Wykrycia, Mistrzyni
Wiedzy musi przemyśleć obecną sytuację Drużyny
i wybrać zdarzenie, które ją pogorszy. Jeżeli Bohatero-
wie już byli w kłopotach, czeka ich szczególnie ciężka
i niebezpieczna przeprawa.

W każdym wypadku nieszczęśliwe wydarzenie, będące
udziałem Drużyny, musi naturalnie wynikać z dotychcza-
sowego przebiegu sesji: orkowie nie pojawią się przecież
znikąd, by zaatakować poszukiwaczy przygód śpiących
spokojnie w Bag End!
Ponadto scena Wykrycia powinna zawsze sugerować,
że przeciw grupie sprzysięgły się dziwaczne moce. Towa-
rzyszyć jej może niepokojąca aura, paskudna i niepoko-
jąca woń, szczególnie dokuczliwy pech, niecodzienne
zachowanie ludzi oraz zwierząt albo delikatny posmak
czarnoksięstwa.
PRZYKŁADOWE SCENY WYKRYCIA
– Czy to może wola Czarnej Wieży kieruje tak naszymi
krokami? Wszystkie moje dotychczasowe decyzje oka-
zały się błędne.
Oto kilka sposobów, na które Mistrzyni Wiedzy może
uprzykrzyć życie wykrytej przez Oko Drużyny. Oczywi-
ście trzeba je dostosować do okoliczności, które właśnie
zachodzą w grze.
1. Z patelni w ogień… Wszelkie działania, które mają
rozwiązać obecną sytuację stają się nagle trudniej-
sze – od testów Umiejętności odejmuje się (1k).
Dotyczyć to może na przykład testów Marszruty
podczas tego etapu Podróży albo wszystkich rzu-
tów w czasie najbliższego spotkania.
2. Láthspell. Drużyna nie jest wcale mile widziana
w miejscu, do którego przybyła – Bohaterów spo-
tyka zaskakująco nieprzyjazne powitanie. W efekcie
cel Posłuchania okazuje się trudniejszy do osiągnię-
cia: rozsądna prośba staje się śmiała, a śmiała uznana
zostaje przez podejrzliwych i pełnych starych uprze-
dzeń gospodarzy za oburzającą.
3. Nie kuś mnie! Bohater otrzymuje 3 punkty Cienia
(Chciwość) z powodów już to oczywistych, już to
bardzo dyskretnych, zależnie od swojej Ścieżki
Cienia.
4. Kłamstwa i groźby. Sojusznik staje się wrogiem na
skutek namowy, zdrady czy wręcz czarnoksięstwa.
Od tej pory stara się działać na szkodę Drużyny albo
wprost, albo poprzez potajemne spiski.
5. Upadek na duchu. Drużynę ogarnia nienaturalne
poczucie znużenia. Trudno powiedzieć, czy to rezul-
tat działania ukrytych złych mocy – w każdym razie
wszyscy Bohaterowie popadają w Przygnębienie
i pozostają w tym stanie tak długo, jak Mistrzyni Wie-
dzy uważa za właściwe.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
MISTRZYNI WIEDZY
Zazwyczaj sytuacja w grze zapewni Mistrzyni Wiedzy
dość informacji, by skutecznie taki epizod zaimprowizo-
wać. Czasem najlepiej jest wstrzymać rozegranie sceny
Wykrycia w oczekiwaniu na bardziej dogodne okoliczności
(można nawet odłożyć ją do następnej sesji).
W czasie typowej sceny Wykrycia uciekający Bohater
może odłączyć się od podróżującej kompanii i zabłądzić,
całe zapasy – ulec nagłemu i niewytłumaczalnemu zepsu-
ciu, podjęta decyzja przynosi najgorsze możliwe skutki,
a sojusznik, na którego Drużyna desperacko czeka – nie
pojawia się wcale.
6. Wola dodająca sił. Wróg, którego Drużyna ści-
gała, albo który wziął jeńców, na dobre ucieka,
jakby ukryła go jakaś niewidoczna ręka. Jeżeli to
Bohaterowie byli tropieni, wrogowie nagle ich
dopadają.
7. Prowadzeni ku złowrogim celom. Zagrożenie, któ-
rego do tej pory Drużyna mogła uniknąć, teraz
na nią czeka. Patrol orków, który poszukiwa-
cze przygód chcieli zaskoczyć automatycznie ich
dostrzega, wymijany cichcem troll łapie ich zapach
w najgorszym możliwym momencie, starożytna
istota drzemiąca w głębinach świata budzi się,
świadoma obecności kompanii.
8. Zuchwała nienawiść. Jeden rodzaj przeciwni-
ków, z którymi Drużyna zmierzy się w następnej
potyczce, zyskuje Mroczny Atrybut Nienawiść,
wymierzony przeciw Rodzimej Kulturze, której
przedstawiciele są w drużynie.
9. Śmiertelna walka. Wrogowie, z którymi Dru-
żyna zmierzy się w najbliższej potyczce posia-
dają dodatkową pulę punktów Nienawiści albo
Determinacji równą wynikowi na kości Sukcesu.
Mistrzyni Wiedzy używa ich, gdy któryś z wal-
czących miałby stracić albo wydać Nienawiść lub
Determinację.
10. Przyszliśmy zabijać. Na najbliższej potyczce jeden
rodzaj przeciwników zyskuje następujący Mroczny
Atrybut:
M RO C Z N Y AT RY B U T: Śmiercionośne Uderzenie.
Ranione przez ciebie cele wykonują Osłabiony rzut
kością Działania, sprawdzając stopień Rany.
173
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 ROZDZIAŁ 9

ŚWIAT
Przechował jednak w jednej z szaf w Bag End stary płaszcz
i kaptur, które nosił podczas wyprawy. A pierścień, bezpiecznie
umocowany na pięknym łańcuszku, miał stale w kieszeni.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
tym rozdziale prezentujemy liczne infor-
macje na temat domyślnego miejsca
akcji Jedynego Pierścienia – regionu zwa-
nego Eriadorem pod koniec Trzeciej Ery
Śródziemia. Znajdziecie tu opis najważniejszych miejsc,
osób i zdarzeń, które pomogą Mistrzyni Wiedzy opra-
cować mnóstwo sesji, a całej grupie dobrze się bawić,
zachowując wierność literackim źródłom.
By w pełni wykorzystać zawartość tego rozdziału,
najlepiej ustalić, gdzie dokładnie rozpoczną się przy-
gody waszych Bohaterów (na przykład w miasteczku
Bree albo Shire) i poznawać odleglejsze części Eriadoru
w miarę wędrówek kompanii.
Jak pisaliśmy w Prologu, gra „oficjalnie” rozpo-
czyna się w roku 2965 Trzeciej Ery. Od czasu wielkiej
przygody Bilba Bagginsa upłynęło niecałe ćwierćwie-
cze, a na horyzoncie coraz wyraźniej majaczy wojna.
eriador
W zachodniej części Eriadoru (…) hobbici zastali ludzi i elfów. Były tu jeszcze
niedobitki Dúnedainów, królów wśród ludzi, pochodzących zza Morza, z Westernesse…
Mówi się czasem, że „Eriador” znaczy „samotna kraina”
w języku Szarych Elfów – i trudno o trafniejszą nazwę.
Onegdaj istniała tu potężna dziedzina dawnych królów,
ale wraz z upływem wieków świat pogrążał się w mroku,
a królestwo karlało, aż całkiem przepadło. Zostały po nim
tylko zapomniane ruiny z białego kamienia, dające obec-
nie schronienie straszliwym sługom mrocznych panów.
Nieliczni, rozproszeni mieszkańcy współczesnego Eria-
doru zasiedlają niewielkie osady, ostatnie enklawy cywi-
lizacji pośród pustkowia, i więcej troszczą o sprawy dnia
codziennego niż o niegdysiejszą chwałę. Nie zważają przy
tym na żadne sprawy, które miały miejsce o więcej niż
kilka mil od ich progu. Dlatego właśnie wśród zapomnia-
nych ruin, którymi nikt się dziś nie interesuje, swobodnie
pleni się zło. Gdyby tutejsi ludzie wiedzieli, co też czyha tuż
za miedzą ich samotnego osiedla, nocą zamykaliby drzwi
na trzy spusty i nigdy nie zapuszczali się w dzikie ostępy!
176
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
W Mordorze na powrót rozparł się Władca Ciemno-
ści, a jego najważniejsi dowódcy, Upiory Pierścienia,
objęli we władanie dawną fortecę Cienia na wschodzie,
w głębi Mrocznej Puszczy.
Niewiele jednak o tym słychać na spokojnym
zachodzie w Eriadorze. Krasnoludowie, których wielu
wędruje ostatnio Gościńcem Wschodnim, zmierzając
w stronę Góry albo z niej powracając, przywożą z odbu-
dowanego Dale niezwykłe i cenne towary, a nie zło-
wróżbne wieści i ponure przestrogi. Wiosną i jesienią
napotkać można też elfów, którzy przekroczyli granice
swej tajemniczej krainy na zachód od Białych Wież
i beztrosko wędrują po lasach.
Ale pokój, którym od wieków cieszy się wesoła kra-
ina hobbitów, jest zwodniczy – w szerokim świecie
znów działają złe moce, którymi powoduje mroczna
wola Nieprzyjaciela.
Ale choć Eriador jest bardzo niebezpieczny, nawet naj-
bardziej niegościnne jego rejony noszą rys melancholij-
nego piękna. Wciąż śpiewa się tu stare pieśni, choć nikt
już nie pamięta, skąd się wzięły, ani o czym traktują. Być
może przemierzający Eriador wędrowcy dożyją czasów,
gdy do Samotnych Krain powróci nadzieja i dobrobyt?
shire
Shire, kraina hobbitów, leży w samym sercu Eriadoru,
pomiędzy rzeką Brandywiną i Starym Lasem na wscho-
dzie a pasmem Odległych Wzgórz na zachodzie. Miesz-
kańcy tego dziwacznego kraju, lud niespotykany w żad-
nej innej części Śródziemia, żyją sobie spokojnie i wesoło
pod dyskretną opieką czujnych strażników, niedopusz-
czających do Shire żadnego zagrożenia. Bardzo nie-
liczni hobbici decydują się ruszyć w podróż – znakomita

PÓŁNOCNO-ZACHODNIE ŚRÓDZIEMIE
Obszar, na którym u schyłku Trzeciej Ery żyją
Wolne Ludy i ich wrogowie, leży w cieniu Gór
Mglistych. Po zachodniej stronie okrytych wiecz-
nym śniegiem szczytów leży współczesny Eriador,
niegdyś Północne Królestwo ludzi z Zachodu. Na
wschód ciągnie się dziki Rhovanion, w znacznej
części pokryty złowrogą Mroczną Puszczą. Dalej
znajduje się Długie Jezioro i Samotna Góra, pod
którą niedawno jeszcze gnieździł się smok. Daleko
na południu zielenią się równiny Rohanu, sięga-
jące podnóża Gór Białych. Te z kolei wyznaczają
granicę Południowego Królestwa Gondoru, Kraju
Kamienia. Tamtejsza Wieża Czat wiecznie wygląda
zagrożenia z krainy Mordor, gdzie zaległy cienie.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
większość woli mieszkać wśród swoich, przestrzegać
lokalnych zwyczajów i cieszyć się zielenią żyznej ojczy-
zny. Granice Shire przekraczają wprawdzie co i rusz
krasnoludzcy kupcy, ale zwykle przecinają krainę i jak
najrychlej ją opuszczają.
Poza Eriadorem prawie nikt nie wie o istnieniu hobbi-
tów, zwłaszcza że jak dotąd nie mieli znaczącego udziału
w wielkich wydarzeniach epoki. Przyjdzie im jednak ode-
grać rolę, której nie przewidział ani Nieprzyjaciel, ani
uczeni Mędrcy.
Krainę Shire opisano dokładnie w zestawie startowym
Jedynego Pierścienia.
jezioro evendim
U podnóża Wzgórz Evendim leży wielkie jezioro, któ-
remu cała okolica zawdzięcza nazwę. Na jego pokrytych
białym piaskiem brzegach żyło w dostatku wiele pokoleń
ludzi i Dúnedainów, którzy ongi spławiali towary w dół
Brandywiny i dalej, aż do odległego morza. Ale ich czas
przeminął, a tutejsze osiedla opuszczono tak dawno temu,
że nie zachowały się nawet w ludzkiej pamięci. Niezli-
czone ułomki dawnych murów dają dziś schronienie dzi-
kim zwierzętom. Czasem gnieżdżą się tu i straszniejsze
stworzenia, przybywające do Samotnych Krain z północy
w nadziei na łatwą zdobycz.
177
 RO Z D Z I A Ł 9
Latem wody jeziora są niezwykle ciche, pomimo wia-
tru dmącego ze wzgórz – zupełnie jakby podmuchy nie
chciały burzyć tutejszego spokoju. W zimie tafla zama-
rza na długie miesiące, okrywając jezioro białą pokrywą.
Przez cały rok nad powierzchnią wód płynie mgła ze
wschodu, otulając szczelnie brzegi i pochłaniając wszelki
dźwięk. Rozpływa się wprawdzie w promieniach letniego
słońca, ale znów bierze okolicę w niepodzielne posiadanie,
gdy tylko nadejdą zimniejsze i krótsze dnie.
Powiada się, że na Jeziorze Evendim nie brak niewiel-
kich wysepek, których od wieków nie tknęła ludzka stopa.
Mają ponoć kryć wielkie bogactwa, dziedzictwo wydane na
pastwę losu przed dwoma tysiącami lat, gdy opuszczono
wielkie miasto Annúminas. Legendy mówią też, że wieczna
mgła na jeziorze to skutek pradawnej magii, z pomocą
której ostatni ludzie z Zachodu ukryli swoje skarby przed
zakusami Nieprzyjaciela.
ANNÚMINAS
Wielkie miasto Annúminas leży w gruzach od ponad
dwóch tysiącleci. Znajdowała się tu ongi stolica Pół-
nocnego Królestwa ludzi z Zachodu – porzucono ją,
gdy Dúnedainowie przenieśli siedzibę na wschód, do
Fornost Erain. Zębate resztki murów miasta od stuleci
rzucają długie cienie na brzeg Jeziora Evendim, niczym
178
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
BRANDYWINA
Brandywina wypływa z południowego krańca
Jeziora Evendim, przecina Północne Wyżyny
i przekracza granicę Shire, oddzielając Wschod-
nią Ćwiartkę od Bucklandu i Starego Lasu. Dalej
wije się na południowy zachód, wyznaczając pół-
nocną rubież leżącego na południe od krainy
hobbitów kraju Minhiriath. Wreszcie uchodzi do
morza w pobliżu zalesionego przylądka Eryn Vorn.
Rzekę można bezpiecznie przekroczyć w dwóch
miejscach: przez Most na Brandywinie, którym
Zachodni Gościniec opuszcza Shire, i nieczęsto
używanym Brodem Sarn na południu.
kości martwego zwierzęcia o niezwykłych roz-
miarach. Przed mniej więcej pięćdziesięciu laty,
po odejściu Srogiej Zimy, doszło do ogromnej powo-
dzi – wody Jeziora Evendim wystąpiły z brzegów i objęły
w posiadanie większą część niegdyś dumnego miasta.
Od tamtej pory w Annúminas nie bywają nawet rozbój-
nicy i rabusie grobów, a dawna świetność stolicy osta-
tecznie poszła w zapomnienie.
Czasem ruiny odwiedzają Strażnicy Północy, którzy
zawsze mówią o Annúminas głosem ciężkim od smutku,
ale niepozbawionym nadziei. Przechowują w pamięci
pieśni oraz wiersze, opiewające nieliczne a niesamowite
dzieła sztuki i skarby, które zwieziono do dawnej stolicy
zza Morza. Choć większość przepadła w pomroce dziejów
albo w sekrecie trafiła do skarbców władców Wolnych
Ludów, niektórzy Strażnicy wierzą, że w ruinach kryje się
jeszcze niejedna tajemnica. Ale czy znajdzie się śmiałek
gotowy rzucić wyzwanie niebezpiecznym wodom?
ZACHODNIA WIEŻA: Gdy wody Jeziora Evendim się pod-
niosły, większość pozostałości Annúminas znikło w głę-
binach – tylko raz do roku, gdy jezioro opada na zimę,
najwyższe dachy miasta wyłaniają się na powierzchnię.
Ale jedna wieżyca jest tak wyniosła, że wznosi się nad
wodami przez cały rok. Strażnicy Północy nazywają ją
Wieżą Zachodnią – stoi na końcu dawnej przystani, spo-
glądając na zachód. Port dawno pochłonęła woda i do
budowli można dostać się wyłącznie łodzią albo krocząc
po lodzie, który ścina taflę mroźną zimą.
 Ś W I AT

Mówi się, że kto wespnie się na szczyt wieży

i spojrzy na brzegi Jeziora Evendim w gwiaź-
dzistą, lecz bezksiężycową noc, posłyszy
płynącą nad zwierciadlaną taflą pieśń, bez-
brzeżnie smutną, ale i zachwycająco piękną.
Następnie kątem oka dostrzeże widmowe
okręty o wysokich masztach, które zmierzają
do dawnej przystani, ale nigdy jej nie sięgają,
rozwiewając się i znikając we mgle otulającej
Jezioro Evendim.

WZGÓRZA EVENDIM
Nazwa Jeziora Evendim w języku sindarin
brzmi Nenuial (co znaczy „Jezioro Zmierz-
chu”) właśnie ze względu na okalające
je wzgórza, których cienie kładą się na
wodach, odbierając im blask. Tylko w bez-
chmurne noce nieporuszona tafla odbija
cudownie rozgwieżdżone niebo. Pośród
wzgórz żyli kiedyś ludzie, a najstarsze
osady wzniesiono na okolicznych zboczach
nim jeszcze z Zachodu przybyli Dúneda-
inowie. Choć niejeden tutejszy kamień
wciąż nosi ślady obróbki, obecnie kraina
jest dzika i niebezpieczna. Łatwo się w niej
natknąć na wędrownego trolla albo innego
potwora, który porzucił kryjówkę na północ
od Samotnych Krain i błąka się przy brze-
gach Jeziora Evendim, polując na zbłąka-
nych wędrowców i pechowych poszukiwaczy
skarbów. Bestie ścigają każdego, kogo tylko
dostrzegą, i ponoć czasem zapędzą się aż na
Północną Wyżynę i do granic Shire.

ZAPOMNIANA WIOSKA
Eskerdale to samotna ludzka wioska, która kryje się
w głębokiej dolinie na północy Wzgórz Evendim. Jej
mieszkańcy niewiele mają wspólnego z resztą ludności
Eriadoru albo położonego na południu Shire. Mieszkają
w małych, kamiennych domach wzdłuż rwącego potoku,
żyjąc z tego, co upolują na wzgórzach i wyłowią z wód
jeziora. Choć nie liczą się w szeregi Strażników Północy,
niegdyś miewali z nimi do czynienia. Ale przed z górą
dwudziestu laty władzę objął tu wódz imieniem Oswin –
podówczas człowiek młody i energiczny, a przy tym nie-
chętny Strażnikom, wtrącającym się w sprawy jego ziom-
ków. Odkąd się od nich odciął, wioska popadła w cał-
kowitą izolację, a jej i tak niewielka populacja zaczęła
jeszcze bardziej maleć.
Nieliczni Strażnicy, którym wciąż zdarza się zawitać
do Eskerdale, zauważyli niedawno, że tutejsze twarze
stały się jeszcze bardziej chmurne. Obawiają się, że na
mieszkańców spadła klątwa albo lata samotności wresz-
cie złamały ich ducha.
Do Eskerdale niełatwo trafić, choćby się wiedziało
o jego istnieniu i odnalazło prowadzącą tam drożynę.
Odszukanie osady to Zadanie Złożone o Oporze 6, w któ-
rym używać można POLOWANIA , REKONESANSU , SZU-
KANIA i ZAGADEK . Gdy już ktoś trafi do ukrytej wioski,
musi dowieść, że nie stanowi zagrożenia, na przykład
testując UPRZEJMOŚĆ – odejmuje (1k), jeżeli jest Straż-
nikiem. Przełamawszy lody, można się od mieszkańców
Eskerdale wiele nauczyć. Postać dodaje (1k) wówczas
do następnego testu POLOWANIA , REKONESANSU lub
WIEDZY , związanego z okolicami Evendim.

179

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
OKRĘTY ZMIERZCHU
Bohaterowie, którzy doświadczą wizji widmo-
wych okrętów, płynących taflą Jeziora Evendim,
mogą zareagować rozmaicie. Jeżeli są Przygnę-
bieni, muszą natychmiast wymienić punkt Cienia
na Piętno Cienia. Jeżeli nie ciąży im Przygnębienie,
odzyskują zamiast tego 1 punkt Nadziei.
Beinion i Arin znad Evendim
Arin i Beinion tym różnią się od reszty Strażników Pół-
nocy, że nie przemierzają Eriadoru wzdłuż i wszerz.
Zamiast tego pełnią straż nad Jeziorem Evendim i jego
najbliższą okolicą. Zadanie, które małżonkowie sami na
siebie nałożyli, polega przede wszystkim na zwalcza-
niu złych istot próbujących bezcześcić ruiny Annúmi-
nas i odsyłaniu zabłąkanych wędrowców w bezpieczne
miejsce. Beinion to ponury milczek – Arin dorównuje
mu małomównością, potrafi za to śpiewać tak cudownie,
że można ją wziąć za elfią pannę. Oboje uważają się za
opiekunów tej ziemi i traktują to zadanie z ogromnym
honorem i powagą.
Arin i Beinion mieszkają razem w niewielkim domu
z kamienia, który przed wiekami był zwykłą szopą na
obrzeżach Annúminas. Choć okolica jest bezludna i spu-
stoszona, zdołali stworzyć przytulne i ciepłe domostwo.
Ostatnio jednak Beinion martwi się o żonę. Arin jest przy
nadziei i coraz trudniej jej pełnić obowiązki Strażnika.
Mężczyzna marzy więc w sekrecie, że oboje porzucą straż
nad Jeziorem Evendim i osiedlą się na stałe w bezpiecz-
nym Bree. Na razie Arin nie chce o tym słyszeć – choć
mogłaby rozważyć opuszczenie posterunku, gdyby ktoś
zajął jej miejsce.
IMIONA: Beinion i Arin znad Evendim
ZAJĘCIE: Strażnicy
WYRÓŻNIKI: Śmiali, Wierni; Złotousta (Arin), Uczciwy
(Beinion)
kraj bree
Jeśliby dawać wiarę historiom, które opowiada się w Bree,
miasteczko stało przy Gościńcu u stóp Wzgórza Bree od
zawsze, a przynajmniej od Dawnych Dni. Jego mieszkańcy,
kolorowa mieszanina ludzi i hobbitów, zdołali przetrwać
upadki królestw, srogie zimy oraz najazdy orków i złych
ludzi z północy.
Kiedy współczesny mieszkaniec Bree, Duży albo Mały,
wyjrzy za okalający miasto żywopłot, przed jego oczami
180
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
zjawi się bezmierny przestwór falujących pól i kamieni-
stych wzgórz, pełen śladów niegdysiejszej chwały. Wtedy
zwykle odwraca się na pięcie – odkrywanie prastarych
tajemnic najlepiej zostawić innym, samemu skupiając się
na sprawach dnia dzisiejszego.
BREE
Bree, główna wioska kraju o tej samej nazwie, uchodzi
czasem za miasteczko – zwłaszcza w porównaniu z pozo-
stałymi osiedlami, to jest przysiółkami Archet, Staddle
i Combe. Podróżni, zmierzający tu Gościńcem Wschod-
nim, zobaczą najpierw dym z kominów, a potem gęsty zie-
lony żywopłot, u stóp którego biegnie głęboki rów. Droga
od zachodu wiedzie po grobli ku prześwitowi w spląta-
nych, kolczastych gałęziach – tu przegradza ją solidna,
drewniana brama okuta żelazem. Podobne wejście znaj-
duje się po południowej stronie żywopłotu, gdzie zaczyna
się szlak na wschód.
Niejeden podróżny z radością wita bramy Bree,
otwarte od świtu do zmierzchu niezależnie od pogody
i pory roku. Każdej strzeże odźwierny, którego zadaniem
jest nie tyle zatrzymywać, co obserwować przybywają-
cych i opuszczających miasteczko przybyszów. Dopiero
gdy zapadnie wieczór, odźwierni przepytują każdego, kto
pragnie przekroczyć zamkniętą teraz bramę.
U północnego skraju żywopłotu, gdzie ten zakręca ku
wschodowi i zboczu Wzgórza Bree, znajduje się niewielka
furtka. Niewielu z niej korzysta, tu bowiem zaczyna się
dróżka wiodąca do Zielonej Ścieżki, czyli dawnego Pół-
nocnego Gościńca – a tym wędrują wyłącznie Strażnicy
i inne przybłędy o wątpliwych zamiarach.
Większość Dużych i Małych mieszkańców Bree
trudni się rzemiosłem. Proste domy budują z drewna
pochodzącego z Chetwood oraz wydobywanego na miej-
scu kamienia. Zdarza im się również pozyskiwać suro-
wiec z prastarych ruin, choćby po to, by nadążyć z bie-
żącymi naprawami.
Gros Dużych zamieszkuje kamienne domy w dolnej
części Wzgórza, powyżej gościńca – ich okna zwrócone są
zachód. Mali osiedlają się wyżej na zboczu, w części nazy-
wanej przez Dużych „nowy miastem”, choć liczy przynaj-
mniej tysiąc lat. Pomijając tę różnicę, wszyscy mieszkańcy
Bree żyją w niezwykłej wręcz zgodzie. Są też zaskakująco
gościnni wobec przybyszów oraz głodni wieści z szero-
kiego świata.
Społeczność Bree ma w zasadzie przywódcę, piastu-
jącego godność Włodarza – zwykle jednak nie ma wiele
do roboty, zwłaszcza że spory sąsiedzkie załatwia się tu
po cichu i między sobą. Równie mało użyteczni są stróże
Bree – mężczyźni i kobiety, których oficjalnym zadaniem
jest strzec prawa i porządku. W praktyce zabijają nudę,
spacerując bez celu ulicami, wymieniając uprzejmości
i plotki oraz, raz na jakiś czas, pilnując zbiegowiska na
Błoniu w dzień targowy.
 Ś W I AT

POD ROZBRYKANYM KUCYKIEM:

W samym sercu Bree wznosi się
gospoda Pod Rozbrykanym
Kucykiem, zwana przez miej-
scowych po prostu Kucy-
kiem. Jej gmach wyrasta
nad biegnącym przez mia-
steczko Wielkim Gościńcem
Wschodnim, odkąd sięgają
pamięcią najstarsi miesz-
kańcy – i nieodmiennie
wita zarówno tutejszych, jak
zdrożonych wędrowców. Choć
większość bywalców gospody to
miejscowi, zawsze trafią się tu
krasnoludowie, wędrujący mię-
dzy Dale, Samotną Górą i Żelaznymi
Wzgórzami na wschodzie i Górami Błę-
kitnymi na zachodzie, a czasem samotni hob-
bici z Shire. Gospodarz twierdzi nawet, że jego pra-
dziad gościł pod swoim dachem elfa, podróżującego
na zachód, ku morzu.
Główną salę Rozbrykanego Kucyka każdego wie-
czora wypełnia ochrypły śmiech oraz woń dobrego
jadła i świeżego piwa – wszystko spowite aroma- DUZI I MALI
tem fajkowego ziela. Nawet za dnia można tu spo- W wioskach kraju Bree, zwłaszcza w Staddle,
tkać piwoszy, wymieniających plotki w czasie krót- żyje wiele rodzin hobbitów. To rzecz jasna bli-
kiej przerwy od codziennego znoju. We dnie i nocą, scy krewni sąsiadów z Shire – ba, większość
o każdej porze roku, w kominku pali się jasny ogień, Dużych nie jest w stanie między nimi rozróżnić.
złocący blaskiem oszronione zimą okna. Wedle roz- Chyba że na swoje nieszczęście zapytają hobbita.
porządzenia karczmarza, który nazywa się Barna- Wtedy najlepiej rozsiąść się wygodnie, przyj-
bas Butterbur, ktokolwiek przejdzie pod latarnią dzie bowiem wysłuchać długiego wykładu
i szyldem przedstawiającym krępego, białego kuca o rodowych koligacjach, powikłanych sprawach
stojącego dęba, jest mile widzianym gościem. Jadło spadkowych oraz prawie niedostrzegalnych róż-
i napitek czeka tu nawet na podejrzanych Strażników, nicach w obyczajach.
gdy tylko zechcą zajść w progi Kucyka – choć zwy- Jeżeli chcesz zagrać hobbitem z Bree, zrób
kle sadza się ich z tyłu, daleko od stałych bywalców. postać według reguł tworzenia Ludzi z Bree,
Podróżni szukający noclegu mogą zatrzymać przedstawionych na stronie 40, z następują-
się w prostych, lecz wygodnych pokojach, i przespać cymi wyjątkami:
w ciepłej pierzynie. Barnabas trzyma nawet kilka ♦ Hobbici z Bree obliczają Wytrzymałość,
mniejszych pomieszczeń na parterze, by zapewnić Nadzieję i Obronę jak mieszkańcy Shire
wygodne lokum hobbitom. Choć gospodzie daleko (według tabeli na stronie 36).
do wspaniałości elfiego pałacu i wygód hobbickich ♦ Obowiązują ich takie same jak resztę hob-
smajalów, trudno znaleźć lepszą gościnę na zachód od bitów ograniczenia dotyczące broni (patrz
Ostatniego Mostu. Za kilka pensów można tu nawet Niziołek, strona 36).
wziąć gorącą kąpiel i spłukać z siebie kurz gościńca ♦ Rodzime Przymioty wybierają z następującej
albo zapewnić wiernym wierzchowcom wygodny kąt listy: Kucyk z Bree, Desperacka odwaga, Mało-
w położonych na dziedzińcu gospody stajniach. Brzu- ludkowie, Dziwne jak nowiny z Bree, Sztuka
chy gości rozgrzewa proste, lecz smaczne jadło, a gar- palenia, Twardzi jak korzenie starego drzewa.
dła wilży warzone na miejscu piwo, zwane powszech- ♦ Niektórzy hobbici z Bree noszą takie same
nie Skarbem Barnabasa. nazwiska jak lokalni Duzi (na przykład Mugwort),
większość nazywa się jednak jak mieszkańcy
Shire, na przykład Banks, Brockhouse, Longhole,
Sandheaver, Tunnelly czy Underhill.

181

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9

WIECZÓR POD ROZBRYKANYM KUCYKIEM

Pod Kucykiem każdego wieczora panuje gwar. Kiedy Bohaterowie tam zajrzą, Mistrzyni Wiedzy może rzucić kością, korzysta-
jąc z poniższej tabeli, by stwierdzić kogo poszukiwacze spotkają lub co zobaczą między jednym łykiem piwa a drugim, zaży-
wając odpoczynku po trudach wędrówki.

WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT OPIS

Szpieg z Południa Południowiec o ziemistej twarzy rozparł się w zacienionym rogu wspólnej
Sali i zadaje obcesowe pytania, żądając od miejscowych najnowszych wieści
z kraju Bree.

1 Chełpliwi poszukiwa- Grupka mających się za nie wiedzieć kogo rabusiów szasta pieniędzmi, które
cze skarbów rzekomo znaleźli w grobowcu pośród kurhanów. Owszem, monety są stare
i pokryte dziwacznym pismem.

2 Kucyki pod Kucykiem! Stajenny wpada do wspólnej sali, wołając, że konie w stajni się znarowiły
i wyrwały na wolność! Czy to wypadek, czy próba kradzieży?

3 Blask złota Bogaty kupiec, który akurat przejeżdża przez Bree, stawia kolejkę piwa
wszystkim siedzącym akurat w gospodzie. Niestety, kilku niezbyt szacownych
piwoszy łypie pożądliwie na jego sakiewkę.

4 Gromki śpiew Cała wspólna sala zgodnie i głośno śpiewa wesołe ballady o lokalnych boha-
terach! Postaci, które się dołączą i wykonają udany test PI E Ś N I , odzyskują
1 punkt Nadziei.

5 Nieuchronna bójka John Ferny wychylił kilka kufelków i wdał się w pyskówkę z grupą, której
już dawno zalazł za skórę. Na razie trwa głośna awantura, ale w każdej chwili
w ruch pójść mogą pięści.

6 Fitch Talltree Tego wieczora pod Kucyka zawitał Gajowy Archet, szukając tęgich łowców
gotowych zapolować z nim na stwora, który nęka ostatnio Chetwood. Na razie
nikt się do tego nie kwapi.

7 Uchodźcy z Zielonej Pod Kucyka przybyła w poszukiwaniu schronienia rodzina, która jeszcze nie-
Ścieżki dawno mieszkała w domostwie przy Zielonej Ścieżce. Są bardzo ostrożni,
ale zapytani uprzejmie opowiedzą, że ostatniej nocy ktoś napadł i spalił ich
gospodarstwo.

8 Wędrowni Grupa krasnoludów, wędrujących Wielkim Gościńcem Wschodnim do ziem

krasnoludowie swych krewniaków, najpierw umoczyła wąsiska w Skarbie Barnabasa, a teraz
intonuje ochrypłą pieśń.

9 Goście z Bucklandu W gospodzie weseli się grupka hobbitów z Bucklandu, w odwiedzinach u odle-
głego kuzynostwa. Mają też nadzieję kupić trochę tutejszego fajkowego ziela.

10 Podejrzany Strażnik W rogu głównej sali gospody siedzi sobie cichutko jeden ze Strażników
Północy, pilnując własnego nosa. Ale to nie powstrzymuje miejscowych od
łypania w jego stronę i rzucania kąśliwych uwag – choć nie mają pojęcia, co
Strażnika sprowadza.

Szary Pielgrzym Pod Rozbrykanym Kucykiem panuje wielkie ożywienie: dziś zawitał tu nie kto
inny jak sam Gandalf! Być może wykonuje jakieś sekretnie zadanie, ale może
też szukać Bohaterów, gotowych zmierzyć się z ukrytym zagrożeniem.

182

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 Ś W I AT

oraz niezwykły dar oceny ludzkich charakterów. Stali

Barnabas Butterbur bywalcy Kucyka znają go jako uprzejmego gospodarza
Prowadzenie czystej i przyjaznej gospody to dla właści- i znakomitego piwowara.
ciela Rozbrykanego Kucyka kwestia rodowej dumy. Bar-
nabas ze wszystkich sił dba o swój przybytek, z rzadka IMIĘ: Barnabas Butterbur
tylko szukając odpoczynku w pokoju na ostatnim pię-
trze. W Bree mówi się czasem, że Barnabas jest roz- ZAJĘCIE: Karczmarz
targniony, a wręcz gapowaty – ale to w istocie czło-
wiek bystry i spostrzegawczy. Posiada jednak nieczę- WYRÓŻNIKI: Cierpliwy, Przaśny
stą umiejętność siedzenia cicho, gdy go nie pytają,

183

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
WSCHODNI ZAUŁEK: Ostatnia przecznica głównego
gościńca od strony południowej bramy nosi nazwę
Wschodniego Zaułka. Choć wydaje się wielce starożytny,
w istocie stoją przy nim najmłodsze domy w Bree. Jeszcze
kilkadziesiąt lat temu ta okolica była pastwiskiem dla
koni – ale potem nadciągnęła fala uchodźców z Thar-
badu, którzy za pozwoleniem Włodarza Bree osiedlili
się na niedawnej łące. Przybyszy wyróżniała ponura
determinacja właściwa ludziom, którzy żyli w najodle-
glejszym zakątku Eriadoru. Przekazali ją swoim dzieciom,
ucząc, że w życiu trzeba dbać o siebie i nie oglądać się na
innych. W rezultacie mieszkańcy Wschodniego Zaułka
są mniej przyjaźni i otwarci niż ich sąsiedzi z innych czę-
ści Bree, zamieszkujący w tym miejscu od setek lat. By
zachować pamięć o dawnej ojczyźnie i nie odcinać się
od korzeni, ludzie ze Wschodniego Zaułka pobudowali
domy z przywiezionych z Tharbadu materiałów. Dlatego
obok typowych dla Bree domostw stoją tu nadkruszone
zębem czasu posągi dawnych królów, a lokalne ozdoby
mieszają się z symboliką ludu żyjącego z morza.
John Ferny
Chyba najmniej przyjazny dom we Wschodnim Zaułku
należy do niejakiego Johna Ferny’ego, hodowcy i han-
dlarza końmi, o niezdrowej cerze i wybuchowym cha-
rakterze. Przez wiele pokoleń nazwisko Ferny kojarzono
z najlepszymi końmi w Eriadorze – dziś łączy się głów-
nie z oszustwem. Świetne wierzchowce i konie robocze,
którymi handlował jego dziad i ojciec, ustąpiły w staj-
niach Johna miejsca źle utrzymanym, złośliwym chabe-
tom, które sprzedaje po zawyżonych cenach. Gdy repu-
tacja rodziny na dobre przepadła, a wraz z nią zmalały
zyski, John Ferny posunął się do konszachtów cudzo-
ziemcami. Nie raz widziano, jak przyjmuje srebro od
przybyszów z Południa – zbywa jednak wszelkie pyta-
nia pogardliwym warknięciem. Jedyna kwestia, w któ-
rej nikczemny koniuszy i reszta mieszkańców Bree się
zgadzają, to uparta podejrzliwość wobec zaglądających
czasem do miasta Strażników Północy.
IMIĘ: John Ferny
ZAJĘCIE: Hodowca i handlarz końmi
WYRÓŻNIKI: Sprytny, Skryty
184
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
BŁONIE: W samym środku Bree leży Błonie: porośnięty
trawą obszar po zachodniej stronie Gościńca Wschod-
niego, naprzeciwko Rozbrykanego Kucyka. Wzdłuż jego
zielonej krawędzi stoją najznaczniejsze budowle Bree:
Dom Rachuby, Zbrojownia i Dwór Włodarza. Zazwyczaj
Błonie to tylko łąka, na której dzieci bawią się w ciuciu-
babkę, siłują albo udają dawnych królów.
Lecz gdy przychodzi święto albo dzień targowy, Błonie
zapełniają się namiotami, straganami i wózkami – towary
wystawiają tu ludzie z całej okolicy, a czasem i przybysze
z maleńkich wspólnot na południu Eriadoru czy krasnolu-
dowie z Gór Błękitnych. Taki jarmark to nie tylko okazja
do handlu, ale i święto całej społeczności. Wzdłuż zasta-
wionych jadłem długich stołów czekają całe antałki Skarbu
Barnabasa, gotowe wilżyć gardła spragnionych. Podczas
zgromadzeń porządku pilnują stróże Bree. Na szczęście
ich praca ogranicza się zwykle do godzenia powaśnionych
klientów, czy studzenia gorących głów, rwących się do
bitki po kilku kufelkach.
Na co dzień miasteczkiem zarządza się z Dworu Wło-
darza, w którym mieszka i sprawuje sądy najważniejszy
urzędnik. Obecnie godność tę piastuje Cole Pickthorn,
który – nim go wybrano – przez niemal dekadę służył
swemu poprzednikowi, dlatego zachowuje w mocy więk-
szość dawniejszych rozporządzeń i zasad. Zbrojownia
Straży, zwana najczęściej po prostu Zbrojownią, to przy-
sadzisty, kamienny budynek oficjalnie służący za kwaterę
stróżów. W rzeczywistości trzyma się tu stertę nieużywa-
nych włóczni, tarcz i hełmów, na wypadek, gdyby Bree
kiedykolwiek zagroził najazd z okolicznych pustkowi.
Największy budynek nosi nazwę Domu Rachuby. Przed
wiekami zarządzał nim królewski urzędnik, który zbie-
rał podatki i wydzielał fundusze. Budowlę wzniesiono na
kamiennych kolumnach i sięga równie wysoko, jak dach
Rozbrykanego Kucyka, stanowiąc dumną pamiątkę chwa-
lebnej przeszłości. Dziś to tylko pełne przeciągów miejsce
krótkich spotkań rady Bree – jej członkowie zbierają się
od czasu do czasu, by rozważyć sprawy miasteczka i zagwa-
rantować sobie ponowny wybór na stanowisko.
DOLNE ZBOCZE: Dolną część zbocza Wzgórza Bree pokry-
wają kamienne domy, w których żyje znakomita więk-
szość tutejszych rzemieślników. Liczni kowale, krawcy,
kaletnicy czy inni wytwórcy prowadzą warsztat na par-
terze i mieszkają z rodziną na piętrze. Zgodnie z tutejszą
tradycją, wielu Dużych gospodarzy dzieli dom i zajęcie
z rodziną hobbitów, żyjących i pracujących w piwnicy. Na
przykład: niejaki John Andrews, z zawodu rolnik, upra-
wia na żyznych zboczach Wzgórza Bree Gwiazdę Połu-
dnia. Ale to niewielka rodzina hobbitów, która podnaj-
muje jego piwnicę, suszy liście i przygotowuje je na sprze-
daż. Małych, którzy żyją w ten sposób, nazywa się czasem
„piwnicznymi hobbitami”.

Rzemieślnicy z dolnego zbocza są tyleż biegli, co pełni
dumy. Pochodzą bowiem z prastarych rodów, które miesz-
kały w Bree jeszcze za czasów panowania królów. Dlatego
często uznają przybyszów, a nawet innych mieszkańców
miasteczka, za mniej obytych i czasem wręcz niewartych
uwagi. Zamieszkują też najstarsze budynki, jakie wznie-
siono w Bree. Z tego właśnie powodu, a także przez wzgląd
na szlachetny rodowód mieszkańców, tę dzielnicę nazywa
się „starym miastem”, dla odróżnienia od części położonej
wyżej, przezwanej z pewną wyższością „nowym miastem”.
Na południowym skraju „starego miasta” znajduje się
prastary kamieniołom, wycięty głęboko w zboczu Wzgórza
przez pokolenia kamieniarzy. Ale najważniejszym miej-
scem dolnego zbocza jest Stara Studnia. Wszyscy obywa-
tele Bree są z niej bezmiernie dumni i twierdzą, że jeden
łyk przed wyruszeniem na Gościniec Wschodni przynie-
sie podróżnemu szczęście. Ponieważ stąd właśnie czerpie
się wodę na Skarb Barnabasa, wypicie kufelka właściwie
też się liczy, a w dodatku dobrze smakuje i utrwala wspo-
mnienia o przytulnym domu. W dzień targowy wokół Sta-
rej Studni gromadzą się młodzi narwańcy, którym marzą
się przygody. Mają nadzieję dołączyć do grupy krasno-
ludzkich kupców, wędrujących w stronę Gór Błękitnych
albo – znacznie rzadziej – daleko na wschód, aż do Dale
i pałaców pod Samotną Górą.
Kupców z plemienia Durina darzy się zresztą w Bree
takim szacunkiem, że w dolnym zboczu znajduje się też
przedziwny przybytek: Dom Krasnoludów. Ten położony
tuż przy Starej Studni budynek kupił ongi krasnolud z Gór
Błękitnych. Dziś oferuje się tu schronienie każdemu człon-
kowi ludu Durina, który odwiedzi Bree. Na stałe mieszka
w nim tylko Luki, siwobrody zarządca, którego tubalny
śpiew niesie się szeroko za każdym razem, gdy gości mło-
dych poszukiwaczy przygód i dalekich krewniaków.
GÓRNE ZBOCZE: Ta część Bree jest znacznie mniej
zamożna od dzielnicy położonej niżej, a domy są tu
skromniejsze. Mieszkają tu przede wszystkim lokalni
hobbici, którzy preferują niskie, parterowe domy z kolo-
rowymi ogródkami przed wejściem. Najbardziej rzuca się
więc w oczy duży, drewniany budynek Szkoły. Otwarty
niedawno dla wszystkich mieszkańców Bree – Dużych
i Małych – niezależnie od zamożności, ten przybytek
wiedzy utrzymuje się z niewielkich podatków, nałożo-
nych na mieszkańców, i drobnego cła, opłacanego przez
przyjezdnych handlarzy. Dzięki działalności Szkoły
właściwie każdy obywatel Bree potrafi rachować i zna
litery. Poza tym nie uczy się tu wiele i nie zachęca zgoła
do dalszego poszukiwania wiedzy – wręcz przeciwnie.
Ale nawet tak skromna oferta edukacyjna sprawia, że
rodziny z Combe, Staddle, a nawet Archet płacą miesz-
kańcom górnego zbocza za pokój dla ich pociech, gdy
te odbierają „porządne wykształcenie”.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
WRZUĆ PIENIĄŻEK DO STUDNI
Stara Studnia faktycznie zapewnia szczęście, czy
to z powodu tradycji, przesądu, czy pradawnego
zaklęcia. Jeżeli Bohaterowie wrzucą do niej monetę
i tego samego dnia opuszczą Bree, dodają (1k),
rozgrywając pierwsze zdarzenie w tej podróży.
Na górnym zboczu znajduje się też największa w mia-
steczku kuźnia, działająca w dużej kamiennej budowli
wysoko na Wzgórzu. Nie kuje się tu jednak broni – kowal
wytwarza podkowy, gwoździe, narzędzia i przedmioty
codziennego użytku.
COMBE
Wciśnięta między dolinę u stóp Wzgórza Bree od połu-
dnia i ścianę lasu Chetwood od północy, wioska Combe
wydaje się ginąć w cieniu – zarówno dosłownie, jak prze-
nośnie, przyćmiona przez większego, żywszego i sławniej-
szego sąsiada. Combe to druga największa osada w oko-
licy, zaludniona przede wszystkim przez ludzi – hobbi-
tów jest tu ledwie garstka. Tutejsi rolnicy, plemię ponure
i zawzięte, niechętnie traktują rzadkich przybyszów. Gdy
ktoś zabłądzi do Combe, powita go beczenie owiec, szcze-
kanie psów oraz podejrzliwe spojrzenia i burkliwe pozdro-
wienia miejscowych.
Mieszkańcy Combe chodzą nachmurzeni nie bez
powodu. Żyjąc między Wzgórzem Bree i Chetwood każdej
wiosny narażeni są na nagłą powódź, wywołaną wiosennym
deszczem oraz topniejącym śniegiem. W ciągu ostatniej
dekady woda nie raz niszczyła tutejsze domy i zasiewy –
największe spustoszenie poczyniła jednak wielka powódź,
do której doszło wiosną po Srogiej Zimie. A jakby tego
było mało, w przeciwieństwie do czujnych i dobrze uzbro-
jonych mieszkańców Archet, rolnicy z Combe nie umie-
liby przepędzić trolla, gdyby zszedł z Wichrowych Wzgórz,
przekroczył przez Chetwood i zaczął przerabiać tutej-
sze owce na pieczyste. Zdarzyło się tak za czasów ojców
i współcześni mieszkańcy wsi wciąż się tym martwią.
185
 RO Z D Z I A Ł 9
Oswald Breeker
Najznaczniejszy obywatel Combe nazywa się Oswald
Breeker. Jest zasuszonym starcem, który mieszka samot-
nie w rodzinnej posiadłości na skraju wsi. Jako właści-
ciel znakomitej części okolicznych pól i pastwisk, zdziera
srogie czynsze z użytkujących je rolników. Breeker jest
wdowcem, który stracił jedyne dziecko ponad dwadzie-
ścia lat temu – od tamtej pory mieszkańcy Combe słyszą
z jego ust wyłącznie przygany i wezwania do zapłaty
zaległości. Plotka głosi, że żona bogacza nie mogła
znieść bezwzględności małżonka i uciekła do ruin pra-
dawnego domostwa na końcu doliny Combe. Tam prze-
padła na zawsze. Nikt z tutejszych nie odwiedza daw-
nych gruzów, choć niejeden zarzeka się, że na własne
oczy widział zjawę, nawiedzającą ponoć ruiny, gdy księ-
życ jest w nowiu i niebo zionie czernią.
Tak naprawdę Oswald Breeker jest wprawdzie sta-
rym zrzędą, ale żaden z niego łotr. To prawda, nie brak
mu surowości i wymaga od innych, by pracowali równie
ciężko jak on sam. Ale wszystko po to, by chronić ziom-
ków przed zagrożeniem, czającym się zaraz za granicą
Combe. Jest też wielce uczony w dawnej wiedzy – zgro-
madził w swej posiadłości potężną kolekcję starych ksiąg
i zwojów. Potajemnie spotyka się ze Strażnikami Północy,
patrolującymi okolice Wysokiego Dworu z Combe –
dostarcza im wieści i udziela wsparcia.
Gdy Bohaterowie udowodnią, że stoją po stronie
Wolnych Ludów i potrafią dochować sekretu, Oswald
może bardzo im się przysłużyć, pozwalając regularnie
korzystać z imponującego księgozbioru.
Każdy Strażnik Północy i każda postać, która zjed-
nała sobie sympatię Oswalda, mogą skorzystać z jego
biblioteki, by dodać (1k) do testów Wiedzy, związanych
z historią Kraju Bree i Arnoru.
IMIĘ: Oswald Breeker
ZAJĘCIE: Bogaty posiadacz ziemski
WYRÓŻNIKI: Ponury, Dociekliwy, Skryty
186
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
STADDLE
Wioska Staddle leży ledwie o rzut kamieniem od samego
Bree, po drugiej stronie Wzgórza. Niejeden mieszkaniec
miasteczka uważa ją po prostu za przedmieście, ku wiel-
kiej konsternacji licznych członków hobbickiej rodziny
Tunnelly, najważniejszych obywateli Staddle. Ale w osa-
dzie mieszka równie dużo ludzi jak hobbitów: stoją w niej
przynajmniej dwa tuziny domów Dużych.
Znakomita większość hobbitów ze Staddle jest jakoś
skoligacona z rodem Tunnelly i zamieszkuje w smajalach
wykopanych na wschodnim zboczu Wzgórza Bree. Domy
łączy plątanina podziemnych korytarzy, więc krewniacy
i kuzyni mogą składać sobie wizyty, nie stawiając nawet
stopy na powierzchni. Największy kompleks tego rodzaju
nazywa się tu po prostu „Smajalami”.
Większość obywateli Staddle, Dużych i Małych, chęt-
nie ogląda gości z Bree oraz wędrowców, którzy zboczyli
z Gościńca Wschodniego na kwaterkę piwa pod Latar-
nikiem. To miła i przytulna gospoda, zbudowana raczej
z myślą o lokalnych hobbitach niż ludziach, czy przyby-
szach z daleka. Podaje najlepsze jadło, jakie można zjeść
poza Rozbrykanym Kucykiem – posiłki przygotowuje
sama właścicielka, Karla Tunnelly. Goście, którzy potrze-
bują pokoju, mogą przespać się smacznie w ciepłym, acz
przykrótkim łóżku, a rano pokrzepić obfitym śniadaniem
ze świeżych jaj od tutejszych kur z dodatkiem plastrów
chrupiącego bekonu.
NAPAŚCI GOBLINÓW
Po latach spokoju w Combe znów krążą pogło-
ski o trollu pożerającym inwentarz. Ale tym razem
sprawa jest poważniejsza i nie chodzi już o znik-
nięcie zabłąkanej owcy albo świni. Zwierzęta nie
przepadają bez śladu – są bestialsko ćwiartowane,
a napastnik porzuca mniej atrakcyjne części na
całym Wzgórzu. Wprawdzie mieszkańcy Combe
nie prosili nikogo o pomoc, ale wieści o brutalnych
atakach dotarły nawet do Bree.
Lecz sugestia interwencji stróżów Bree została
szybko odrzucona – pomimo ewidentnego zagro-
żenia, ludzie z Combe nie mają zamiaru współdzia-
łać z obcymi. Może Bohaterowie będą mieli więcej
szczęścia, proponując zajęcie się sprawą?
Wystarczy pierwsza nocna wizyta na zielo-
nych pastwiskach, by odkryć niespodziewanych
sprawców masakr – bandę goblinów! Drużyna
może tropić stwory do ich kryjówki w porzuco-
nej jamie trolla na zboczu jednego z północnych
wzgórz. Bandę trzeba powstrzymać, nim na wieść
o sukcesach dołączą do niej kolejni łupieżcy. Jeżeli
urośnie zbyt duża, napadnie na samą wioskę.

Każdy, kto spróbuje sprawiać w Staddle kłopoty,
naraża się na straszny gniew przywódczyni społeczności,
Babci Tunnelly. Staruszka sobie tylko znanym sposobem
w lot poznaje każdą plotkę i pogłoskę, jaką powtórzono
w Staddle trwożnym szeptem. Lokalna legenda głosi, że
pewnej zimowej nocy wiele lat temu obsztorcowała jak
uczniaków i przepędziła precz bandę zbójców, za jedyny
oręż mając wierną parasolkę. Oficjalnie Babcia nie pełni
żadnego urzędu – jej jedynym obowiązkiem jest przewod-
niczyć obradom sędziów Letniego Festiwalu Puszczania
Kółek z Dymu. Ale cieszy się tak wielkim poważaniem
i groźną reputacją wśród hobbitów oraz ludzi, że trzyma
w ryzach całe Staddle.
Adelard Tuk
Adelard to młody i krewki hobbit, który nade wszystko
uwielbia puszczać kółka z fajkowego dymu. Nauczył się
tej sztuki od Balina, syna Fundina, którego spotkał kil-
kakrotnie w Bag End – stary krasnolud pokazał młodzi-
kowi niejedną fajczaną sztuczkę (chociaż krasnoludy nie
palą fajkowego ziela tak zapamiętale jak hobbici, odzna-
czają się za to ogromną pomysłowością, gdy przychodzi
do puszczania kółek). Tytuł mistrza zawdzięcza Adelard
umiejętności wydmuchnięcia chmury w kształcie grzyba,
którą nazywa „parasolką”.
IMIĘ: Adelard Tuk
ZAJĘCIE: Mistrz fajkowy
WYRÓŻNIKI: Śmiały, Honorowy
ARCHET
Położona u południowej krawędzi lasu Chetwood osada
Archet kryje się niemal całkowicie pod osłoną puszczy.
Składa się z niecałych dwudziestu chat, więc z trudem
zasługuje na miano wsi, a jej mieszkańcy witają obcych
niechętnym grymasem i ostrymi słowy. Część tutejszych
żyje w chatynkach budowanych w koronach drzew. Dzięki
temu mają stale oko na niebezpieczeństwa czające się
w lesie i mogą w razie czego podnieść alarm. Nawet
nieliczni mieszkający tu hobbici są za pan brat z knieją
i kopią dziwaczne nory w korzeniach szczególnie wielkich
i prastarych drzew.
Jeżeli ktoś już zabłąka się do Archet, może zatrzymać
się na krótko Pod Zielonym Łucznikiem, w przybytku
prostym, ale na swój sposób miłym, i słynnym z moc-
nego, ciemnego piwa. Obcy przybywają tu zresztą nie-
mal wyłącznie, by wymienić towary i usługi na sławny łuk
myśliwski z Archet. W Kraju Bree uważa się powszech-
nie, że talent tutejszych wytwórców dorównuje rzemiosłu
elfów – to oczywiście gruba przesada, ale tutejsza broń
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
LETNI FESTIWAL PUSZCZANIA
KÓŁEK Z DYMU
Każdego roku, w wigilię letniego przesilenia,
ludzie i hobbici z wiosek położonych wokół
Wzgórza Bree zbierają się na Letnim Festiwalu
Puszczania Kółek z Dymu. To wielka feta, poświę-
cona hobbickiej sztuce palenia fajkowego ziela
oraz turniej fajczarski. Rozmaici entuzjaści fajki
próbują zachwycić widownię, wydmuchując
z błękitnego dymu jak największe i najbardziej
regularne kółka albo kółka w kółkach, czy wręcz
kształty ptaków i zwierząt. Od kilku lat niepobi-
tym mistrzem jest niejaki Adelard Tuk, hobbit
którego niebagatelne umiejętności dorównują
rzekomo talentowi samego Gandalfa Szarego.
Bohaterowie mogą oczywiście stanąć do konkursu,
jeżeli tylko mają chęć. Zawody to Zadanie Złożone
o Oporze 3, realizowane z pomocą RZEMIOSŁA ,
UPRZEJMOŚCI albo ZAGADEK . Ponieważ każdy
zawodnik ma dość czasu, rzucać można 4 razy.
Pierwsza porażka w teście oznacza, że tym razem
poszukiwacz przygód nie popisał się ani fantazją,
ani techniką, ale może kontynuować pokaz.
Druga porażka powoduje atak kaszlu, który eli-
minuje pechowca z zawodów. Jeżeli Bohater zdoła
pomyślnie ukończyć Zadanie, Adelard przekaże
mu elegancką, zdobioną srebrem fajkę o cybuchu
z masy perłowej. Warta jest 1 punkt Skarbu.
jest faktycznie doskonała. Rzecz w tym, że mieszkańcy
Archet niechętnie pozbywają się swoich wyrobów i liczą
bardzo słono nawet innym mieszkańcom okolic Bree, nie
wspominając o obcych.
Archet nie ma sołtysa – zamiast niego władzę sprawuje
Gajowy, który jest nie tyle zarządcą, co wodzem i obrońcą
wioski. Obecnie funkcję tę piastuje Fitch Talltree. Zastą-
pił na stanowisku swego ojca, poległego z łap trolla, któ-
rego tropili we dwóch od lasu Chetwood do Wichrowych
Wzgórz. Tak jak i ojciec, Fitch jest dumny i surowy – rządzi
sprawiedliwie, ale twardą ręką.
Tylko mieszkańcy wsi wiedzą, że na niedalekim
wzgórzu, położonym między Gościńcem Wschodnim
i Chetwood, znajduje się mały kamienny fort. Obser-
wują z niego w sekrecie, co też dzieje się na drodze.
W oczach nieświadomych podróżnych forteca wygląda
na kolejną starożytną ruinę – nie mają pojęcia, że
Gajowy Archet ma tam zawsze strażnika, który może
pobiec do wioski ukrytą ścieżką i w mig ostrzec ziom-
ków, że oto nadciągają obcy.
187
 RO Z D Z I A Ł 9
Fitch Talltree, Gajowy Archet
Chociaż Fitch nie ma jeszcze trzydziestki, wygląda znacz-
nie starzej ze względu na skłębione brodziszcze i dzikie
wejrzenie. Podobnie jak ojciec, uważa ochronę Archet
i jego mieszkańców za swój święty obowiązek i chętnie
oddałby życie za każdego członka maleńkiej wspólnoty.
Obwinia się przy tym za przedwczesny zgon rodzica
przed niemal dziesięciu laty – szli we dwóch tropem
szczególnie brutalnego trolla z Wichrowych Wzgórz,
którego ojciec już raz niemal pokonał. Niestety, nie tylko
Fitch nijak nie pomógł w walce, ale też starszy Talltree
zginął, osłaniając syna przed straszliwym ciosem wiel-
kiej, kamiennej maczugi. Fitch ze wszystkich sił pragnie
pomścić jego śmierć, ale nie waży się ruszyć na trolla
samemu. Jest też rozdarty między zemstą a odpowie-
dzialnością za bezpieczeństwo mieszkańców Archet.
Bohaterowie, którzy sprawdzili się w czasie poprzed-
nich przygód albo przybyli, by obstalować tutejszy łuk,
mogą otrzymać propozycję zapolowania na trolla, który
pozbawił starego Talltree życia.
Jeżeli ją przyjmą, będą musieli pokonać naturalne
zagrożenia Chetwood i przedostać się na Wichrowe
Wzgórza. Tam narażają się na pułapki i sidła zasta-
wione przez trolla, który wie dobrze, że Fitch spróbuje
go dopaść. W końcu Drużyna może wytropić potwora
w mrocznej, niebezpiecznej ruinie wśród Wichrowych
Wzgórz, gdzie potwór kryje się przed światłem dnia.
Wtedy Fitch ulegnie rządzy zemsty i ślepo ruszy do boju.
Bohaterowie będą musieli nie tylko pokonać bestię, ale
i ocalić Gajowemu życie.
IMIĘ: Fitch Talltree
ZAJĘCIE: Gajowy
WYRÓŻNIKI: Bystrooki, Przaśny, Rosły
ŁUK MYŚLIWSKI Z ARCHET
By zdobyć sławny łuk myśliwski z Archet, nie wystarczy
wysypać monety na stół. Bohaterowie, którym się taka
broń zamarzy, muszą się wykazać, dokonując ważnego
czynu w służbie tutejszej społeczności. Mogą na przykład
zażegnać jakieś niebezpieczeństwo w Chetwood albo na
Wichrowych Wzgórzach, ochronić przed napaścią grupę
drwali pracujących przy wyrębie, czy sprawdzić się w inny,
pasujący do kampanii sposób.
Kiedy już Bohater udowodni, że można na nim pole-
gać, musi jeszcze popisać się kunsztem łuczniczym, polu-
jąc samotnie przez trzy doby w Chetwood i wracając
188
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
CHET WOOD
Mieszkańcy Bree i okolic chętnie podziwiają majestat lasu
Chetwood ze szczytu wzgórza i spacerują w jego cieniu
w pogodne, letnie dnie. Gęsta i dzika puszcza ciągnie się
jednak daleko na północ i jest zupełnie nieujarzmiona.
Na wschodzie sięga krawędzi Komarowych Bagnisk, a pół-
nocno-wschodnim krańcem dotyka Wichrowych Wzgórz.
W jej sercu czai się więcej cudów i tajemnic, niż się to śniło
tutejszej ludności – tylko społeczność Archet rozumie, jak
bardzo Chetwood potrafi być niebezpieczny.
Na szczęście większość ma dość rozumu, by nie zapusz-
czać się w głąb lasu, gdzie drzewa wydają się stare jak sam
czas: ogromne i powykręcane, mają grube korzenie i roso-
chate konary. W puszczy wystarczy chwila nieuwagi, by
przyjemny spacer zmienił się w niebezpieczną wyprawę,
zwłaszcza gdy zajdzie słońce. Ale nawet za dnia gruba, zie-
lona kopuła przesłania światło, a nieostrożny wędrowiec
musi szukać drogi wśród nielicznych, sięgających poszycia
promieni słońca i długich, gęstych cieni. W głębi lasu mile
widziane są tylko ptaki i zwierzęta.
W ostatnich latach tak często słyszy się o orkach, wil-
kach i gorszych jeszcze istotach, schodzących ze stoków
Wichrowych Wzgórz do lasu Chetwood, że nawet stróże
Bree nie mogą dłużej ignorować takich pogłosek. Fitch
Talltree zabronił swoim ziomkom zapuszczać się głęboko
w puszczę, a ludzie do tej pory żyjący samotnie w lesie
albo sami opuścili chaty, albo – co gorsza – dawno padli
ofiarą napaści.
ustrzeliwszy jelenia, co najmniej dziesiątaka (Zadanie Zło-
żone (POLOWANIE ) o Oporze 6; gracz wykonuje codzien-
nie dwa rzuty i musi rzecz ukończyć w trzy dni).
Dopiero wtedy Bohater może otrzymać łuk myśliw-
ski z Archet. W tym celu musi jeszcze spędzić w osadzie
Fazę Drużyny i podnieść MĘSTWO , rezygnując z Nagrody,
by zamiast niej przyjąć nową broń.
Posiadacz łuku myśliwskiego z Archet dodaje +3
lub swoje MĘSTWO (zależnie, co jest wyższe) do testów
POLOWANIA i rzutów na atak na dystans.
 Ś W I AT

WĘDRÓWKA PRZEZ CHETWOOD

Jeżeli Bohaterowie zapuszczą się do serca lasu Chetwood albo zabłądzą w jego najgroźniejszej części na skraju Komaro-
wych Bagnisk, czy pogórzu Wichrowych Wzgórz, Mistrzyni Wiedzy może uprzykrzyć im życie rzucając kością Działania
i odczytując wynik z poniższej tabeli.

WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT OPIS

Troll z Wichrowych Przez las przedziera się samotny troll, nie próbując nawet kryć swej obecno-
Wzgórz ści. Jeżeli dostrzeże Bohaterów, bez namysłu ich zaatakuje, śliniąc się na myśl
o świeżym mięsie.

1–2 Gobliny na zwiadach Z Wichrowych Wzgórz przybyła do Chetwood grupa prowadzących zwiad
goblinów. Zauważyli Drużynę i zastawili na nią zasadzkę.

3–4 Trzęsawisko Postacie zapadają się nagle w bagnistą jamę, ukrytą pod pierzyną z liści
i porostów. By wyswobodzić się z błocka, muszą wykonać udany test
Z WI N N O ŚC I – szarpanina powoduje też 3 punkty Znużenia i utratę całego
dnia podróży.

5–6 Tropieni przez watahę Drużyna orientuje się, że jej tropem podąża mała grupa wilków. Jeśli nie uda
im się test POLOWANIA , drapieżniki zaatakują w ciągu kilku godzin.

7–8 Opuszczone domostwo Bohaterowie natrafiają na opuszczone domostwo, najwyraźniej spustoszone

przez gobliny. Znajdują też ślady krwawej walki.

9–10 Wzięci za orków Ukryty w pewnej odległości myśliwy wypuszcza w stronę Bohaterów
strzałę – w mroku lasu wziął grupę zbrojnych za orków.

Fitch Talltree Bohaterowie spotykają samego Gajowego Archet, który może pomóc im
w realizacji misji, opowiedzieć co też słychać w Chetwood albo odprowadzić
do wsi.

KOMAROWE BAGNISK A Wzgórz, daleko na wschód od Mrocznej Puszczy, dalej

Na wschód od Chetwood grunt zaczyna opadać
i wkrótce zmienia się w błotniste moczary. Płaski jak
stół krajobraz znaczą rozlewiska okolone trzciną i sito-
wiem. Trudno odnaleźć tu drogę i nawet doświadczeni
podróżni mogą łatwo pobłądzić wśród grzęzawisk. Po
kilku milach zaczynają się właściwe Komarowe Bagni-
ska, zdradliwe mokradła zawdzięczające nazwę rojom
dokuczliwych insektów.
Na bagna nikt się nie zapuszcza, chyba że uchodząc
przed śmiertelnym zagrożeniem. Trudno tu obozować –
jest zimno i niewygodnie, a kąśliwe owady nie pozwalają
zmrużyć oka. Jakby tego było mało, wśród trzcin gnież-
dżą się wyjątkowo hałaśliwi krewniacy świerszczy, a nocne
powietrze nieustannie wypełnia ich jazgot.
wiel ki gościniec wschodni
Żaden człowiek, krasnolud ani hobbit w Eriadorze nie
pamięta czasów sprzed wytyczenia Gościńca Wschod-
niego – niewykluczone, że podróżowano nim już w okry-
tych mgłą niepamięci poprzednich epokach świata. Zda-
niem krasnoludów droga zaczyna się u podnóża Żelaznych
nawet niż Erebor, i biegnie aż do Szarej Przystani nad
Zatoką Księżycową.
Pierwotnym przeznaczeniem Gościńca było łączyć
liczne królestwa krasnoludów, istniejące za Dawnych Dni
i dawno unicestwione. Dziś służy wszystkim wędrowcom
przemierzającym Eriador, choć trudno nazwać go bez-
piecznym albo wygodnym – jeżeli nie liczyć części bie-
gnącej przez Shire. Dobroduszni mieszkańcy kraju hobbi-
tów wywiązują się z pradawnego obowiązku reperowania
drogi, mając przy tym nadzieję, że żaden obcy nigdy nią
nie przybędzie.
Stan Gościńca Wschodniego jest zatem bardzo różny.
Miejscami przez wiele mil ciągnie się brukowana albo
przynajmniej porządnie ubita droga – gdzie indziej zmie-
nia się w błotnistą szramę na obliczu pustkowia. Podró-
żujący nim kupcy i wędrowcy co rusz mijają ruiny opusz-
czonych od wieków strażnic oraz zamków, których mury
dawno skruszył ząb czasu.
Wschodni Gościniec to główna, życiodajna arteria
Kraju Bree. Ciągną nim kupcy z Gór Błękitnych – od
niedawna podróżują znacznie dalej na wschód, wioząc
towary dla odległych krewniaków żyjących po drugiej

189

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
stronie Gór Mglistych oraz mieszkańców Dale. Oczy-
wiście ruszają w tak daleką drogę dobrze wyposażeni
i uzbrojeni, licząc się z niebezpieczną i trudną przeprawą.
Pośród oceniających Gościniec drzew migają tu i ówdzie
odległe wzgórza, z których sterczą zęby ruin. Wielu
podróżnych uważa ich widok za złowróżbny, jakby pobu-
dowali je jacyś nikczemnicy – a w zimne, bezksiężycowe
noce pośród gruzów dostrzec można dziwaczne światła.
NA SKRAJU PUSTKOWIA
Ktokolwiek powędruje gościńcem na wschód,
pokonać będzie musiał wiele mil dzielących
Opuszczoną Gospodę od Ostatniego Mostu,
a stamtąd wspiąć się na Wysoką Przełęcz w Górach
Mglistych. Po drugiej stronie ciągnie się Rhova-
nion, czyli Dzikie Kraje. Ta niepokojąca nazwa nie
wzięła się znikąd. Znaczną część krainy pokrywa
Mroczna Puszcza, gdzie żyją wielkie pająki, orko-
wie i straszniejsze jeszcze istoty. Do tego jeszcze
niedawno gnieździł się tu straszny smok.
Ostatnio jednak Dzikie Kraje wydają się mniej
drapieżne. Smaug, smok, który czaił się pod
Samotną Górą, padł z ręki króla Barda, zaczym
odrodziły się królestwa Dale i Ereboru. Z twier-
dzy Dol Guldur na południu Mrocznej Puszczy
przepędzono złego Czarnoksiężnika. Mieszkańcy
Rhovanionu wierzą w pomyślną przyszłość, a nie-
jeden tamtejszy kupiec i wędrowiec ruszył w nie-
znane regiony Dzikich Krajów czy do Eriadoru.
Tylko najstarsi elfowie pamiętają tak wielki ruch
na Gościńcu Wschodnim.
190
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
OPUSZCZONA GOSPODA
Na wschodniej granicy Kraju Bree stoi zaniedbana drew-
niana chałupa, którą przypadkowy podróżny łatwo
mógłby wziąć za opuszczoną. Ale nieprzerwany strumień
rozmaitych opryszków, sączący się przez wypaczone drzwi,
pozwala rozpoznać ten przybytek jako gospodę – w bar-
dzo ogólnym tego słowa rozumieniu.
Miejsce zwane nader trafnie Opuszczoną Gospodą
przyciąga gości adekwatnych do swego wyglądu i miana.
Bywają tu rabusie, desperaci i osoby, których lepiej nie
spotkać w ciemnej uliczce. Raczą się najpodlejszym trun-
kiem i śpią pokotem na zapchlonych materacach pod
cieknącym dachem głównej sali. Jeżeli komuś przeszka-
dza przeciąg, za srebrnego pensa może dostać rojący się
od wszy koc.
Opuszczonej Gospody unikają nawet niesławni Straż-
nicy Północy. Na właściciela, który nie zdradza swego imie-
nia nawet stałym klientom, mówi się po prostu „Opusz-
czony Jack”. Karczmarz ma w nosie, kto nocuje pod jego
dachem, o ile zapłaci srebrem. Dlatego posiadacze wyp-
chanych sakiewek powinni tu siadać plecami do ściany,
by któryś z gości nie uwolnił ich od ciężaru pieniędzy
z pomocą sztyletu.
zielona ścieżka
Zielona Ścieżka przecina Gościniec Wschodni u staro-
żytnych rozstajów na zachód od Bree. Niegdyś zwano ją
Gościńcem Północnym, ale tak długo nikt o nią nie dbał,
że w pobliżu Bree stała się ledwie zarośniętym trawą szla-
kiem – stąd i nowe miano. Przed wiekami liczący tysiące
mil trakt łączył północ i południe, pozwalając podróżo-
wać z królestwa Arnoru do leżącego na dalekim południu
siostrzanego Gondoru. Przekraczał wówczas ogromny
most w Tharbadzie, mieście zniszczonym przez powódź
i porzuconym przez mieszkańców. Dziś przeprawa wiedzie
niebezpiecznym brodem.

SPOTKANIA NA GOŚCIŃCU WSCHODNIM
Gościniec Wschodni pełen jest niebezpiecznych osób i dziwacznych miejsc. Jeżeli Mistrzyni Wiedzy chce urozmaicić gra-
czom podróż tą drogą, może rzucić kością Działania korzystając z poniższej tabeli.
WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT
Jaskinia trollów
1 Pieśń królów
2 Zwiadowcy
goblinów
3 Dziwna gwiazda na
wieży
4 Zbójcy na drodze
5 Zagubiony kupiec
6 Słońce na kamieniu
7 Drapieżcy na skraju
obozu
8 Wzrok
ścierwojadów
9 Upadły król
10 Żałobne kamienie
Strażnicy
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
OPIS
Drużyna zabłądziła za blisko kryjówki trolla jaskiniowego! Stwór wyskakuje spod
ziemi, by rozerwać intruzów na sztuki i dobrze się nimi pożywić.
Nad brzegami Hoarwell lub inną wodą Bohaterowie spotykają piękną pannę,
śpiewającą smutną sindarińską pieśń z Dawnych Dni. Spogląda poszukiwaczom
przygód w oczy, uśmiecha się melancholijnie i rozpływa w powietrzu – ale jej
śpiew niesie się jeszcze przez kilka chwil.
Tropem Drużyny rusza grupa goblinów – łuczników. Jeśli żaden z poszukiwaczy
przygód ich nie zauważy, testując CZUJNOŚĆ albo POLOWANIE , tej nocy zaata-
kują z zasadzki.
Zmierzcha, gdy Bohaterowie dostrzegają zimne światło w oknie kruszejącej wie-
życy na horyzoncie. Blask nie gaśnie, mało tego – rusza za kompanią, towarzysząc
jej krok w krok nim rozpłynie się w mroku nocy.
Rzekomy niewinny wędrowiec, który odłączył się od towarzyszy i teraz ich szuka,
to w rzeczywistości przebrany rozbójnik. Próbuje zwabić Bohaterów w nieodle-
głą zasadzkę swoich kamratów.
Bohaterowie spotykają krasnoludzkiego kupca wracającego w Góry Błękitne. Jest
u kresu sił, a do tego ranny – prosi, by odprowadzić go do najbliższego gospo-
darstwa. Jeżeli Drużyna udzieli mu pomocy, nagrodzi ją sakiewką srebrnych
monet, wartą 1 punkt Skarbu.
Kompania mija właśnie na pół zawaloną wieżę, gdy słońce pada na nietkniętą
przez czas ścianę budowli, na moment dając pojęcie o jej dawnym splendorze.
Wokół obozowiska nocującej przy Gościńcu Drużyny krąży niewielka wataha dzi-
kich wilków. Jeżeli nikt ich nie przepędzi testując RESPEKT , zaatakują. Są groźne,
ale bojaźliwe, więc umkną zrozumiawszy, że łup nie jest wcale łatwy.
Bohaterów obserwuje stado złowróżbnych wron, przez jakąś milę przelatu-
jące z drzewa na drzewo i kamienia na kamień. Wtem ptaki zrywają się i odla-
tują w stronę gór na północy. Czy szpiegują dla goblinów z Góry Gram? Albo
gorzej – dla samego Angmaru?
Przedzierając się przez gęste zarośla, Bohaterowie natrafiają nagle na obalony
posąg jakiegoś starożytnego króla ludzi. Choć pokryty błotem i nadkruszony
zębem czasu, monarcha wciąż wygląda na groźnego wojownika. U jego stóp
rośnie kępa kwiatów, w których bystry obserwator, który wykona test POLOWA-
NIA , rozpozna roślinę zwaną królewskimi liśćmi. Jej gałązka dodaje (1k) postaci
wykonującej test UZDRAWIANIA , zużywając się przy tym.
Poszukiwacze przygód słyszą dziwaczne zawodzenie wiatru w kruszejących
murach pobliskich ruin. Nienaturalny chłód przenika postaci do szpiku kości,
a serca wypełnia im melancholia.
Ktoś idzie tropem Drużyny – na szczęście rychło okazuje się, że to Strażnicy
Północy, gotowi służyć grupie za przewodników. Podczas następnego testu
WĘDRÓWKI na Gościńcu kompania dodaje (1k).
191
 RO Z D Z I A Ł 9
Zieloną Ścieżką prawie nikt nie wędruje, a sam szlak
uchodzi za bardzo groźny, pełen bandytów i zbójców. Ale
wzdłuż dawnej drogi trwają wciąż niewielkie, liczące po
kilka gospodarstw, warowne osady ludzi zacnych, często
uchodźców z Tharbadu albo ich potomków. Dla bezpie-
czeństwa żyją w niewielkich grupach, odcięci od świata,
z rzadka opuszczając swoje mury, by handlować z sąsia-
dami. Zazwyczaj ponurzy i zacięci, troskają się wyłącznie
o przetrwanie na niegościnnej i dzikiej ziemi.
192
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ale mieszkańcy Zielonej Ścieżki nie są bez serca i zda-
rzało im się dawać schronienie zabłąkanym wędrowcom.
Część przestrzega bardzo starych obyczajów, uważając się
za spadkobierców pradawnego królestwa, które niegdyś
władało na tym obszarze. Czego, jak twierdzą, dowodzi
wielka mnogość ruin w pobliżu ich osady. Nawet tutej-
sze domy stoją na gruzach starożytnych budowli – by je
odsłonić, wystarczy wbić kilka łopat w ziemię.
 Ś W I AT

RUINY WZDŁUŻ ZIELONEJ ŚCIEŻKI

Zieloną Ścieżkę znaczą pradawne ruiny. Jeżeli Bohaterowie postanowią zbadać gruzy gdzieś między Fornost Erain a Thar-
badem, Mistrzyni Wiedzy może rzucić kością Działania korzystając z poniższej tabeli.

WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT OPIS

Przeklęty Przed laty na tym obszarze szalała wojna: królestwa ludzi odpierały najazd z Angmaru. W tym
grobowiec grobowcu pochowano jednego z ludzkich wodzów. Ale dziś nawiedza go złowroga zjawa,
gotowa nękać i opóźniać marsz kompanii.

1 Zabity Poszukiwacze przygód natrafiają na zwłoki człowieka, którego kilka dni temu pozbawiły życia
podróżnik orkowe miecze i strzały. Jego ubranie jest w strzępach, ale płaszcz wciąż spina niewielka bro-
sza w kształcie gwiazdy. Każdy, kto wykona test WIEDZY, rozpozna w zabitym Strażnika Pół-
nocy. Gdyby zwrócić zapinkę jego ziomkom, można uzyskać coś w zamian.

2 Zagubiony Tułacz z Południa, zdrożony i u kresu sił, błaga Bohaterów o kromkę chleba i miejsce przy
Południowiec ognisku. Jeżeli potraktują go uprzejmie, wywdzięczy się mnóstwem opowieści ze swej odle-
głej ojczyzny.

3 Spalone Jeszcze niedawno wznosiły się tutaj czyjś dom i obejście – teraz dymią zgliszcza. Test SZUKA-
gospodarstwo NIA ujawni, że mieszkańcy nie zdołali uciec z pożaru. Mało tego, część zginęła od strzał orków
jeszcze nim dom strawiły płomienie.

4 Otwarta Niedaleko szlaku wznosi się stos z kamieni – test SZUKANIA pozwoli dostrzec, że otwiera się
mogiła pod nim dawna mogiła. Niestety, grobowiec nawiedza upiór kurhanu gotowy zaatakować
każdego, kto zakłóca jego spokój.

5 Podjazd Wzdłuż Zielonej Ścieżki biegnie kamienny mur – przycupnęła za nim grupa orków, czekając
orków aż Drużyna ich minie. By ich zauważyć, należy przetestować CZUJNOŚĆ. Niedostrzeżeni, pozo-
staną w ukryciu, jeżeli Drużyna góruje nad nimi liczebnie. Ale jeśli jest bardzo mała, orkowie
mogą zaatakować z zaskoczenia…

6 Zasadzka Bohaterowie napotykają rannego rolnika, który prosi o pomoc w dotarciu do pobliskiego
Południowców gospodarstwa. W rzeczywistości jest przebranym najeźdźcą z Południa. Chce zaprowadzić
Drużynę w pobliże walącej się stodoły, gdzie w zasadzce czekają jego kamraci.

7 Elfia Pewnego popołudnia Drużyna napotyka elfią pannę, wędrującą w tę samą stronę. Pisze
pieśniarka właśnie pieśń na cześć Menelmacaru, który wkrótce zalśni na niebie. Jeżeli Bohaterowie
potraktują ją grzecznie, czeka ich noc wypełniona świętowaniem i śpiewem – każdy odzy-
ska 1 punkt Nadziei. Gdyby jednak byli opryskliwi, elfka opuści kompanię przed zmierzchem
i Drużyna nigdy nie usłyszy jej pieśni.

8 Krąg z kamieni Niedaleko szlaku znajduje się krąg z białych kamieni, porośnięty cudnymi kwiatami. Nie prze-
i kwiatów kroczy go nigdy żadne drapieżne zwierzę.

9 Zmiana warty W pewnej odległości od szlaku wznosi się kruszejąca wieża. Nad jej wejściem wyryto w kamie-
niu znak półksiężyca. Jeżeli Drużyna wespnie się na szczyt strażnicy w noc właściwej fazy
księżyca, napotka samotnego wartownika. Żołnierz zapyta uprzejmie, czy przyszli go zmienić –
a gdy potwierdzą, ruszy schodami w dół, znikając z oczu nawet postaciom idącym za nim.

10 Opuszczona Poszukiwacze przygód dostrzegają dzikiego konia, skubiącego trawę przy opuszczonej przy-
stajnia drożnej stajni. Wspaniałe zwierzę da się ujeździć po serii udanych testów POLOWANIA albo
INSPIRACJI. Każdy to jedna szansa ułożenia wierzchowca – jeżeli Bohater wykona w ciągu
tygodnia trzy pomyślne testy, każdy z przynajmniej jednym , przysposobi go pod siodło.

Starożytna Bohaterowie trafiają do niewielkiej, położonej w pewnej odległości od Zielonej Ścieżki twier-
gościnność dzy, gdzie podejmuje ich w gościnę dostojny starzec. Jeżeli zatrzymają się w jego progach
i zrobią dobre wrażenie udanym testem UPRZEJMOŚCI, tej nocy śnić będą o chwale wież
Annúminas nad lśniącym brzegiem Jeziora Evendim. O świcie zmniejszają Cień o 1 i odkry-
wają, że zacny starzec gdzieś przepadł, a twierdza wygląda na z dawna opuszczoną.

193

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
kraina kurhanów
Na wschód od Shire, za Starym Lasem, ciągną się zielono-
-szare wzgórza. Okolica, nosząca w hobbickich legendach
nazwę Krainy Kurhanów, to istny labirynt: pasma trawia-
stych wzniesień wyrastają tu jedno za drugim, rozdzielone
przez głębokie jary i parowy. Podróżni rzadko tędy prze-
chodzą, zwłaszcza, że niedaleko na północ biegnie Gości-
niec Wschodni. A jeżeli ktoś musi zapuścić się w tę ponurą
krainę, powinien wędrować szybko i wyłącznie za dnia.
Gdy na niebie lśni słońce, tutejsze trawy pachną słodko
i mocno, a powietrze trwa nieruchomo, jakby uwięzione
między zboczami wzgórz. Niezwykłą ciszę mąci wyłącznie
wysoki śpiew tajemniczych ptaków. Im dalej na wschód,
tym wyższe i bardziej strome stają się wzniesienia, a na ich
szczytach coraz więcej jest kopców i grobowych kamieni.
Gdy zapada zmrok, całą krainę skrywa opar, który powoli
gęstnieje w nieprzeniknione tumany zimnej mgły, okry-
wając ziemię jak całun.
Ktokolwiek zabłądzi w morzu bieli może paść ofiarą
strasznej magii upiorów kurhanów – duchów kryjących
się w komorach mogił, pobudowanych na zielonych wzgó-
rzach. Ongi, w czasach panowania królów, grzebano tu
władców Eriadoru. Ale nie dane im było zaznać spo-
czynku, gdyż mroczny Cień skaził ich doczesne szczątki.
Zagubieni w nocnej mgle wędrowcy niespodziewanie stają
w cieniu wielkich menhirów i słyszą zimne głosy, wołające
spod ziemi. Jeżeli ich posłuchają, na zawsze przepadną
w kurhanach.
194
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
WIELKI KURHAN
Najwyższe wzgórze Krainy Kurhanów zdobi kopiec, pod
którym ciągnie się wielki kompleks grobowy, wydrążony
głęboko w trzewiach ziemi. Mroczne i zimne tunele wiodą
przez szereg komór, gdzie pochowano dziesiątki wojowni-
ków z całym bogactwem i cennym rynsztunkiem. Zapach
rozkładu i zgnilizny zapiera dech w piersiach śmiałka,
który lekkomyślnie odsunie wielki, rzeźbiony kamień
przegradzający wejście do tego labiryntu śmierci.
ZIMNY KAMIEŃ
W centrum Krainy Kurhanów wyrasta szerokie
wzgórze, na szczycie którego znajduje się płaska
niecka. W samym jej środku wznosi się samotny,
wysoki obelisk, jak wzniesiony w geście napo-
mnienia palec. Jego kamienna powierzchnia
jest zawsze zimna, nawet gdy padają na nią sło-
neczne promienie.
Ktokolwiek wejdzie na to wzgórze, pada ofiarą
klątwy – gdy tylko zapadnie noc, napotka upiora
kurhanu. Ponadto, dotknięcie powierzchni obeli-
sku skutkuje 1 punktem Cienia.

Tu właśnie mieści się przeklęte leże Króla Kurhanów,
wodza wszystkich upiorów grasujących w Tyrn Gorthad.
Podobno był ostatnim władcą Cardolanu, pochowanym
tu jeszcze przed Wielkim Morem. Inni twierdzą, że to zły
duch poległego wodza armii Angmaru. Tak czy inaczej:
w ciągu długich wieków od usypania kurhanu, naczelny
upiór objął we władanie jego największą komorę, poło-
żoną głęboko w ciemności. Ukryty przed światłem słońca,
całe dnie spędza na tronie, przeżuwając wolno nienawiść
do całego świata. Pragnienie zemsty syci zwykle, gdy jakiś
bezrozumny intruz zapuści się do jego podziemnej dzie-
dziny. Ale raz na jakiś czas opuszcza grobowiec i prze-
mierza Krainę Kurhanów pod osłoną mgły i ciemności.
Legendy o pustych oczach, złamanym mieczu i straszli-
wej pieśni naczelnego upiora napawają lękiem nawet bez-
czelnych rabusiów grobów – a śmiałkowie, którzy szukali
szczęścia w jego mogile, przepadli na zawsze.
Król Kurhanów
Niewielu żyjących widziało na własne oczy Króla Kurha-
nów. Kilku oszalałych z przerażenia rabusiów, którzy zdo-
łali uciec z jego dziedziny, twierdzi, że jest bezcielesnym
wojownikiem odzianym w poczerniałe ze starości szaty
dawnego władyki. Pod wielkim, pękniętym hełmem
płoną czernią puste oczy, a w lewej dłoni ściska wyszczer-
biony miecz. Włada wszystkim, co umarło, ale sam wciąż
trzyma się życia, czy to na skutek czarnoksięstwa czy woli
nieprzyjaciela. Opuszcza Wielki Kurhan wyłącznie nocą,
by wędrować w ciemności i ciszy okrywającej Tyrn Gor-
thad, śpiewając przepełnione smutkiem żałobne pieśni
w języku Westron i Czarnej Mowie Mordoru.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
KRÓL KURHANÓW ZAJADŁOŚĆ
Chytry, Popędliwy, Mściwy
9
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
45 2 9 – 4
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Pradawny miecz 3 (5/18, Celny Atak),
Lodowaty dotyk 3 (6/12, Strzaskanie Tarczy)
MROCZNE ATRYBUTY: Najczarniejsza Ciemność. Wydaj
1 punkt Nadziei, by wywołać nadnaturalną ciemność.
Bohaterowie walczący wręcz odejmują (2k) od pierw-
szego mierzącego w ciebie ataku, a walczący na dystans
odejmują (2k) przez całą walkę.
Upodobanie Do Ciemności. W ciemnościach wszyst-
kie twoje rzuty na atak są Wzmocnione.
Wstręt Do Słońca. Tracisz 1 punkt Nienawiści w każ-
dej turze, w której oświetlają cię bezpośrednio promie-
nie słońca.
Złowrogie Czary. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by
jeden z Bohaterów otrzymał 3 punkty Cienia (Czarno-
księstwo). Jeżeli celowi nie uda się Próba Cienia albo
popadnie w Przygnębienie, traci przytomność i można
go ocucić wyłącznie testując PI E Ś N I . Sam ocknie się
po godzinie.
północne wzgórza
Północne Wzgórza to kraina wysokich wzniesień i głę-
bokich wąwozów, którą w równej mierze pokrywa trawa,
jak ruiny. Ciągnie się daleko na północny wschód, wiele
mil od końca Zielonej Ścieżki, by w końcu ustąpić miej-
sca pustkowiu na rubieżach dawnego Angmaru. Niegdyś
tu właśnie biło serce potężnego królestwa, z czasem jed-
nak kraina się wyludniła i o dawnych czasach przypomi-
nają tylko na pół zwalone wieże i kruszejące mury. Pół-
nocne Wzgórza nie są jednak całkiem pozbawione życia –
wręcz przeciwnie. Nie brak tu zajęcy ani owiec, skubiących
soczystą trawę, a po niebie krążą żerujące pustułki. Gdyby
ludzie nie lękali się ciążącej nad tą krainą klątwy, mogliby
polować tu do woli.
Ostatnimi czasy złą reputację Północnych Wzgórz
pogorszył jeszcze nowy rodzaj drapieżcy. W zwalonych
wieżach i kamiennych domostwach roi się od zbójców
i bandytów, za nic mających klątwy i dawne legendy.
Zasadzają się na podróżnych wędrujących Zieloną Ścieżką
i rabują kupców zmierzających do Bree albo wracających
z tamtejszego targu – a potem rozpływają się we mgle
Północnych Wzgórz.
195
 RO Z D Z I A Ł 9
Obecność rabusiów martwi zaprzysiężonych opieku-
nów dawnego Arnoru. Zwłaszcza, że grasujący na Północ-
nych Wzgórzach bandyci zmusili Strażników Północy do
porzucenia licznych kryjówek w ukrytych dolinach wokół
ruin dawnego miasta Fornost Erain. Oczywiście Strażnicy
nie zamierzają się poddawać, a Talandil, weteran pośród
Dúnedainów i samozwańczy opiekun ruin Fornostu, zaczął
zwoływać śmiałków, którzy pod jego wodzą uwolnią krainę
od niechcianych gości.
FORNOST ER AIN
U podnóża Północnych Wzgórz leżą pozostałości wiel-
kiego kamiennego miasta, dziś niemal całkowicie we
władaniu natury. Mieszkańcy Bree trwożnie nazywają
to miejsce Szańcem Umarłych, a wśród uczonych hobbi-
tów z Shire słynie pod nazwą Norbury. I tylko tajemniczy
wędrowcy, nazywani Strażnikami Północy, pamiętają, że
u szczytu chwały wzniesione w czasach królów zza Morza
miasto i forteca nosiły nazwę Fornost Erain.
Przed wieloma wiekami mury i wieże Fornostu po dłu-
gim oblężeniu uległy najeźdźcom z Angmaru. Choć Czar-
noksiężnik zasiadał na tutejszym tronie zaledwie przez
chwilę, splugawił miasto do tego stopnia, że nigdy nie
podniosło się z upadku. U schyłku Trzeciej Ery bruk daw-
nej stolicy dawno rozsadziły korzenie liczących całe stule-
cia drzew, a mech i bluszcz grubym kobiercem okrywają
białe mury. Mieszkańcy Bree uważają miasto za przeklęte
i nie ważą się tu zapuszczać. Nawet najbardziej zuchwali
rabusie grobów unikają ruin Fornostu wierząc, że strzegą
go duchy ludzi poległych w obronie murów – by odkupić
dawną klęskę, widma nie wpuszczają do miasta nikogo.
196
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Tylko Strażnicy Północy mają odwagę przekroczyć
mury zniszczonej stolicy. I właśnie dlatego mieszkańcy
Bree nie chcą mieć z nimi nic wspólnego. Wierzą bowiem
święcie, że ktokolwiek żyje w cieniu upadłego miasta
z pewnością jest przynajmniej tak samo przeklęty.
KOPUŁA WIDZENIA: Sala sklepiona ogromną kopułą,
która przed wiekami zawaliła się pod własnym cięża-
rem, była ongi miejscem przechowywania Kryształów
Jasnowidzenia – najpierwszego z nich, przywiezionego
tu z Amon Sûl, oraz Kryształu z Annúminas. Oba prze-
padły dawno temu. Choć komnata znajduje się częściowo
pod ziemią, wciąż można się do niej dostać z powierzchni.
Wewnątrz obejrzeć można zachowaną do dziś część
kopuły – jej wysokie sklepienie zdobi mozaika przesta-
wiająca rozgwieżdżone niebo. Niektórzy Strażnicy twier-
dzą, że ceramiczne płyty mozaiki wciąż odbijają obrazy
z dalekich stron.
SALA TRONOWA ARVEDUI: Najstarsi Strażnicy Północy
mówią, że głęboko pod gruzami budowli uważanej za Pałac
Eärendura, siedziby królów Fornostu, przetrwała nie-
tknięta sala tronowa króla Arvedui. Jest ponoć ogromna,
a jej wysoki sufit wspiera się na smukłych kolumnach, rzeź-
bionych z kunsztem, który dawno popadł w zapomnienie.
Pośród strzaskanych kamieni upadłych ze sklepienia stoi
wysoki tron o marmurowym oparciu, na którym wyrzeź-
biono pojedynczą, wieloramienną gwiazdę. Wydaje się, że
czas nie ma do niego przystępu.
 Ś W I AT

GRUZY I RUINY
Bohaterowie, przemierzający Północne Wzgórza, nie raz natkną się na ruiny i pamiątki pradawnej wojny, która zniszczyła tę
krainę. Mistrzyni Wiedzy może rzucić korzystając z poniższej tabeli, by określić charakter znaleziska.

WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT OPIS

Upiory z Angmaru Z ciemności zalegającej wypaloną skorupę budynku, która znaczy łąkę Północ-
nych Wzgórz niczym ropiejąca rana, wyłania się nagle tyle złowrogich zjaw, ilu
Bohaterów liczy Drużyna. Natychmiast atakują, gnane nienawiścią do każdej
żywej istoty, która śmie wtargnąć na pole dawnego triumfu Czarnoksiężnika.

1 Udręczona dusza Wszystkim Bohaterom śni się ten sam rycerz z Arthedainu, błagający o stosowny
pochówek. Gdy przeszukają okolice obozowiska z pomocą SZUKANIA , natrafią
na resztki zawalonej strażnicy i kości poległego wojownika.

2 Zniszczony Bohaterowie znajdują hełm, wprawdzie pogięty i odrapany, ale możliwy

rynsztunek do naprawienia. Nosi znaki królów Arnoru, osłaniał zatem kiedyś wielce
dostojną głowę.

3–5 Niepewne podłoże Ziemia pod stopami postaci pęka i cała Drużyna stacza się do komnaty dawno
zawalonej budowli.

6 Odgłosy Przemierzając Północne Wzgórza Bohaterowie słyszą nagle tętent koni w peł-
z przeszłości nym galopie, szczęk stali i okrzyki triumfu oraz bólu. Odgłosy pojawiają się
i znikają bez żadnego ostrzeżenia, nagle rozbrzmiewając wszędzie dookoła.

7 Rabusie grobów Bohaterowie natrafiają na grupę trzech Rozbójników, którzy właśnie plądrują
grób. To od zachowania Drużyny zależy, czy rabusie sięgną po broń. Mistrzyni
Wiedzy musi określić, czy mają przy sobie jakieś skarby, a jeżeli tak – to ile.
Zwykle zawartość grobowca warta jest najwyżej 1–2 punkty Skarbu.

8 Siedziba upadłego Poszukiwacze przygód natrafiają na dobrze zachowany kamienny dom. Napis
rodu nad drzwiami głosi, że przed wiekami żył tu szlachetny ród z Arthedain, ściany
pokrywają jednak bazgroły i ohydne symbole świadczące, że budynek wpadł
potem w ręce triumfujących żołnierzy Angmaru.

9 Niechciany Udany test CZUJNOŚCI pozwala Bohaterom odkryć, że ktoś ich śledzi. Tajemni-
towarzysz czy szpieg znika sam po kilku godzinach albo gdy go zawołać.

10 Zapomniana Drużyna znajduje inskrypcję w języku adûnaic (na ścianie, ułomku marmuru
wskazówka albo mozaikowej posadzce). By ją przetłumaczyć, trzeba przetestować wie-
dzę. Treść objaśnia, jak dotrzeć do Kopuły Widzenia (strona 196), sali tronowej
Arvedui (strona 196) albo archiwów ostatniego króla (poniżej).

Ukryty skarbiec Bohaterowie odkrywają na posadzce zrujnowanej budowli mozaikę o kształcie

spirali. Test SZUKANIA ujawnia, że jedna z marmurowych płyt daje się usunąć.
Ukryto pod nią niebagatelne dobra: złote talerze, kielichy wysadzane drogimi
kamieniami, emaliowane rogi na miód oraz niewielki wybór uzbrojenia. War-
tość znaleziska w punktach Skarbu zależy od Mistrzyni Wiedzy.

ARCHIWA OSTATNIEGO KRÓLA: Król Arvedui, ostatni
władca Fornostu, urodził się pod nieszczęśliwą gwiazdą
i zasłynął przez wzgląd na swój upadek. Któż pamięta,
że za życia uchodził za mędrca równego elfom i często
radził z członkami Pięknego Ludu? Posiadał też bibliotekę,
w której gromadził uczone księgi i przechowywał zapiski
ze spotkań z elfami. Sala archiwów pogrzebana została
pod ruinami pałacu – gdyby ją jednak odkryto, można by
poznać myśli i zamiary ostatniego króla oraz kwestie, które
zajmowały jego umysł niedługo przed upadkiem Fornostu.

197

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
południowe wzgórza
Południowe Wzgórza ciągną się przez około sto mil od
Zielonej Ścieżki na wschód, za północną granicę mając
Gościniec Wschodni. W tej ponurej, bezludnej i pozba-
wionej właściwości krainie niewiele rośnie i niewiele żyje.
Nie zapuszczają się tu ani ludzie z Bree, ani Strażnicy –
podróż przez Południowe Wzgórza jest bardzo nieprzy-
jemna, szczególnie że ich wschodnia krawędź tonie w bez-
kształtnej mgle znad Krainy Kurhanów.
CIEMNE JAMY
Wiele lat temu do zachodniego Eriadoru zapuściła się
gnana głodem wataha wilków z Gór Mglistych. Część
została tu na zawsze, znajdując świetne siedlisko na pust-
kowiach Wzgórz Południowych. Z czasem wilki wygrzebały
wśród pagórków całą sieć tuneli i jam, z których nocami
ruszają na łowy.
W ukrytych tunelach żyje na razie wataha tuzina
wilków – ale wieść o schronieniu niesie się wśród tych
sprytnych bestii szeroko i na Południowe Wzgórza ciągnąć
zaczyna więcej złowrogich bestii.
198
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Búrzgul
Wojowniczy Búrzgul jest nikczemnym orkiem, wodzem
obszarpanej bandy, która zeszła aż z Bramy Goblinów
w Górach Mglistych, by dołączyć do wilków z Ciem-
nych Jam. Usłyszał o tym miejscu od swego najbardziej
zaufanego kamrata, ogromnego warga imieniem Szlaka,
o futrze czarnym jak noc i płonących żółtych oczach. Jak
na razie nikt, nawet Strażnicy Północy, nie ma pojęcia, że
na Południowych Wzgórzach zalęgło się nowe zagroże-
nie. Orkowie i wilki czekają na jakąś większą sposobność,
póki co przeprowadziwszy tylko kilka świetnie obmy-
ślanych ataków, z których nikt nie uszedł z życiem. Naj-
gorsze jest jednak to, że Búrzgul regularnie śle posłań-
ców do większych skupisk orków w Angmarze i Górach
Mglistych, więc nowiny z Bree bardzo szybko docierają
do uszu agentów Cienia.
BÚRZGUL ZAJADŁOŚĆ
Okrutny, Bystrooki
5
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
22 1 5 +3 3
BIEGŁOŚCI BOJOWE: Ciężka szabla 3 (3/16, Strzaskanie Tar-
czy), Włócznia 2 (3/14, Celny Atak)
MROCZNE ATRYBUTY: Orkowa Trucizna. Jeżeli twój atak
zada Ranę, cel zostaje zatruty (efekty działania trucizny
opisano na stronie 134).
Triumfalny Wrzask. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by
przywrócić po 1 punkcie Nienawiści pozostałym orkom
w potyczce.
Wężowa Szybkość. Gdy jesteś atakowany, wydaj
1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia.
 Ś W I AT

SZLAKA ZAJADŁOŚĆ
Rozumny, Chyży
4
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ

20 1 4 +2 1

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Zębiska 3 (4/14, Celny Atak), Pazury 2

(5/14)

MROCZNE ATRYBUTY: Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt

Nienawiści na początku każdej rundy, gdy jesteś zwią-
zany walką wręcz z przeciwnikiem niosącym pochodnię
albo inny płonący przedmiot.
Wściekły Atak. Wydaj 1 punkt Nienawiści po
ataku Zębiskami, by natychmiast zaatakować ten sam
cel Pazurami.

wichrowe wzgórza
Wichrowe Wzgórza wznoszą się długim, falistym grzbie-
tem z południa na północ, od miejsca, gdzie Wichrowy
Czub rzuca cień na Gościniec Wschodni. Szczyty wysokich
wzniesień znaczą wyraźnie widoczne, zarośnięte zielskiem
pozostałości pradawnych kamiennych budynków – ludzie
z Zachodu nie tylko tu żyli, ale walczyli i ginęli w strasz-
nych wojnach z Angmarem. Nad Wichrowymi Wzgórzami
ciąży więc atmosfera żałoby, wiatr gra w ruinach daw-
nych fortów i wież strażniczych, niegdysiejsze drogi służą
teraz dzikim zwierzętom, na ponurych szczytach nie rosną
drzewa, a w głębokich parowach zaległy cienie.

WICHROW Y CZUB
Wichrowy Czub, czyli Amon Sûl, jak wciąż mówią na niego
Strażnicy, to wysunięty najbardziej na południe i najwyż-
szy szczyt Wichrowych Wzgórz. Ongi zdobiła go wysoka
i piękna strażnica, zbudowana za czasów Północnego Kró-
lestwa. Przechowywano tu Kamień Jasnowidzenia, zali-
czany do największych skarbów, które Elendil przywiózł
z Númenoru. Wieża upadła w czasie wojen z Angmarem
i dziś wzgórze zdobi tylko korona z potrzaskanych kamieni.
Na Wichrowym Czubie bywają czasem Strażnicy Pół-
nocy: lustrują stąd bacznie okolicę i oddają hołd ruinom,
które darzą wielkim szacunkiem. Ktokolwiek wespnie się
długą ścieżką na szczyt, zapewne znajdzie wśród gruzów
zakodowane wiadomości i zapasy, pozostawione przez
tajemniczych opiekunów Eriadoru.

199

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9
angmar
Na północnych rubieżach Eriadoru, za Wrzosowiskami
Etten i masywem Góry Gram, leży kraina, gdzie ongi
istniało czarnoksięskie królestwo Angmaru. W tutejszej
twierdzy Carn Dûm sprawował przed wiekami straszne
i mroczne rządy sam Wódz Upiorów Pierścienia. Jego
armie orków, goblinów i ludzi z gór raz za razem ude-
rzały w Północne Królestwo Arnoru i krainy powstałe
po jego upadku, aż nic z nich nie zostało. Ale i Angmar
nie przetrwał, starty z powierzchni ziemi przez przybyłe
z południa zastępy ludzi i elfów. Wódz Upiorów umknął
wtedy z pola bitwy, porzucając swe sługi na pastwę losu.
Dziś, gdy nad Górą Przeznaczenia znów unosi się dym,
a w Eriadorze gęstnieje ciemność, starożytne królestwo
Angmaru wydaje się powstawać z martwych. Mędrcy oba-
wiają się, że w dawnej fortecy znów zalągł się sługa Sau-
rona. Z północy wieje zimny wicher, wzywając wszelkie
nikczemne istoty do Carn Dûm. Z północy i południa cią-
gną tu zastępy orków, a trolle wyłażą z ukrytych jaskiń na
Wrzosowiskach Etten i ruszają przez szare pustkowia. Zew
słyszą nawet górskie plemiona ludzi z Rhudauru.
Choć granic Angmaru strzegą czujnie Elfowie Wyso-
kiego Rodu i Dúnedainowie, nawet oni boją się zapuszczać
na obszar tej niegościnnej krainy. Nieliczni śmiałkowie
twierdzą, że z tamtejszej szarej ziemi sterczą tylko kru-
szejące kamienie i powykręcane drzewa, a wicher z gór
kąsa wędrowca aż do kości. Zima nie ustępuje tu przez
okrągły rok, a sama twierdza Carn Dûm trwa cicha i mar-
twa pod lodem.
200
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Spod śniegu wyłaniają się czasem resztki niegdysiej-
szych dróg i pozostałości martwych od wieków wieżyc,
obozowisk i wiosek. Ale nocami na szczytach strażnic
igrają światła, a wiatr niesie dziwaczne odgłosy. Być może
Angmar budzi się do życia, by ponownie zmiażdżyć Pół-
noc i nie pozwolić tutejszym Mędrcom wesprzeć Południa
w walce z odradzającą się potęgą Mordoru.
CARN DÛM
Skuta lodem wieża, w której zasiadał niegdyś Czarno-
księżnik z Północy, kryje się w sercu ogromnego labiryntu
dróg i korytarzy, rytych pod Górami Angmaru. Chociaż
sam Wódz Upiorów nie powrócił wciąż do dawnej sie-
dziby, pogłoski o gorzejących kuźniach, gromadzących
się armiach i złowrogich zaklęciach, rozbrzmiewających
w podziemiach zrujnowanej cytadeli, dotarły już nawet do
Bree. Czas pokaże, czy kryje się w nich prawda – skoro
jednak sługi Nieprzyjaciela panoszą się coraz śmielej
w całym Eriadorze, również wieści o przebudzeniu Carn
Dûm brzmią wiarygodnie.
wrzosowiska etten
U podnóża Gór Mglistych ciągnie się ponura, podmokła
wyżyna, gdzie przetrwać mogą tylko najwytrwalsze istoty.
Zimnych i niegościnnych wrzosowisk unikają nawet Straż-
nicy Północy – zwłaszcza, że wiecznie okrywa je mgła ze
stoków pobliskiej Góry Gram oraz Gór Mglistych, a pro-
mienie słońca nigdy nie sięgają tu ziemi. W okolicy nie
brakuje też trollów, które czają się, by pożreć nieostroż-
nych wędrowców. Żyje tu szczególnie brutalne i budzące
grozę plemię tych wstrętnych istot. Wydają się na pół
szalone – zdarzało im się nawet atakować Górę Gram
i polować na gobliny, zamieszkujące ukryte przed bla-
skiem słońca tunele w jej skalistych zboczach.

góra gram
Z masywu Gór Mglistych wyrasta ku zachodowi samotne
pasmo, wyznaczając granicę między Wrzosowiskami Etten
i Angmarem. Jego najwyższy szczyt nosi nazwę Góry Gram,
uwiecznioną w licznych pieśniach z Shire. Stąd bowiem
przybył Golfimbul, którego Bandobras Tuk, o przydomku
Bullroarer, pokonał i zabił w Bitwie na Zielonych Polach,
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
przed wieloma set laty. Obecnie w tej przez wieki cichej
i okrytej cieniem krainie znów zaroiło się od orków i gobli-
nów – po prawdzie, jest ich niemal tak dużo, jak w czasach
wojen królestwa Angmaru. Póki co czekają w ukryciu, aż
ich mroczny pan powróci, by znów wydać rozkaz najecha-
nia Eriadoru i zaspokojenia tam rządzy krwi.
201
 RO Z D Z I A Ł 9

siedziby trollów
Tuż przed Ostatnim Mostem, między rzeką Hoar-
well na zachodzie i Grzmiącą Rzeką na wschodzie,
ciągnie się surowa, skalista wyżyna porośnięta tu
i ówdzie gęstym lasem. Jej nazwa, Siedziby Tro-
llów, pochodzi od paskudnych potworów, które
kryją się w niezliczonych jaskiniach i grotach.
Nieliczni odważni (albo lekkomyślni) podróż-
nicy, którzy zawędrowali tak daleko od cywiliza-
cji i blisko Gór Mglistych, powinni zawsze trzy-
mać się Gościńca.
Gdyby ktoś już zboczył z drogi, znajdzie
tu niejedną zwaloną wieżę i pradawną twier-
dzę, ukryte pośród głazów na szczytach wzgórz,
rzucających długi cień na Gościniec Wschodni.
W lesie pomiędzy z dawna opuszczonymi budow-
lami kryje się wielka mnogość dzikich zwierząt
i groźnych nieprzyjaciół – część z nich przywę-
drowała tu aż z Zimnego Pogórza i mrocznych
pieczar Gór Mglistych. Skąd by się jednak nie
brały, wszystkie potwory pałają niechęcią do
Wolnych Ludów i tylko czekają, by dobrze
sobie ich członkami podjeść.

JASKINIA TROLLÓW
Siedziby Trollów podziurawione są jak sito siecią jaskiń i grot, w których kryją się trolle. Mistrzyni Wiedzy może skorzystać
z poniższej tabeli, by szybko określić, czym wyróżnia się ta akurat siedziba potwora.

WYNIK
NA KOŚCI
DZIAŁANIA REZULTAT OPIS

Spotkanie Bohaterowie wchodzą do jaskini, która wydaje się tyleż płytka, co opuszczona. Ale to
z trollem tylko pozory – korytarz wije się coraz głębiej i głębiej, aż Drużyna stanie oko w oko
z trollem!

1–2 Pieczara Drużyna spotyka trolla, który wyrywa właśnie z ziemi drzewa i kamienie, by odsłonić
w budowie wejście do podziemnej pieczary.

3–4 Kryjówka za Siedziba tego trolla kryje się przed wzrokiem postronnych za kurtyną wody, spada-
wodospadem jącej z kamiennego zbocza do niewielkiego jeziorka. By dostać się do środka, trzeba
brodzić w wodzie i przejść pod wodospadem.

5–6 Płytka jama Ta sięgająca raptem parę metrów w głąb skalistego wzgórza jama jest wypisz-wyma-
luj typową siedzibą trolla. Dzięki temu łatwo ominąć ją z daleka – chyba że leży blisko
Gościńca Wschodniego.

7–8 Kruszejąca Troll zamieszkał w niegdyś wspaniałej, a dziś zawalonej wieży. Jej resztki stoją nader
wieża niepewnie i mogą w każdej chwili runąć.

9–10 Gniazdo U podstawy potężnego drzewa otwiera się przejście, prowadzące do błotnistej jamy
u korzeni trolla. W wilgotnym i śliskim wnętrzu bardzo trudno się poruszać.

Opuszczona Bohaterowie natrafiają na trolla, którego słoneczne promienie przemieniły w kamień

jaskinia ledwie kilka kroków od wylotu jaskini. Udany test SZUKANIA pozwoli w niej znaleźć
przedmioty warte 1–2 punktów Skarbu.

202

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


OSTATNI MOST
Jakieś sto mil nad wschód od Wichrowego Czuba znajduje
się ogromny, kamienny most nad rzeką Hoarwell. Wspięty
na trzech łukach nad głębokim wąwozem, wyznacza gra-
nicę Siedzib Trollów, krainy dzikiej i bardzo niebezpiecz-
nej. Stąd też i jego nazwa: to ostatnie miejsce, w którym
można jeszcze pójść po rozum do głowy i zawrócić do
krajów cywilizowanych.
Most jest bardzo stary, a jego kamienie widziały nie-
jedno. Stąd też są bardzo śliskie, zwłaszcza po deszczu –
a kamienna bariera, broniąca pechowego podróżnika
przed upadkiem w zimny, porywisty nurt Hoarwell, sięga
ledwie do kolan. To nie tylko oznaka wieku mostu – ale
i zapowiedź losu, który czeka nieostrożnego wędrowca
po drugiej stronie.
tharbad
Tam, gdzie Szara Woda przestaje być żeglowna, leżą ruiny
miasta. Przez wiele, wiele lat tu właśnie cumowały peł-
nomorskie statki, a handel kwitł jeszcze przed powsta-
waniem Tharbadu. Najpierw wzniesiono tutaj ogromny
most, potem twierdzę, by go strzegła – z czasem wokół
przeprawy wyrosło całe miasto. Tharbad trwał pomimo
wojen i zaraz, choć odkąd ruch na Północnym Gościńcu
nieomal zamarł, miasto zaczęło się powoli wyludniać.
Potem, przed półwieczem, wydarzyła się katastrofa.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
Gdy ustąpiła wreszcie Sroga Zima, doszło do strasznej
powodzi – i choć wezbrane wody rzeki nie pochłonęły
całego miasta, zdołały zerwać most. Wielu mieszkańców
Tharbadu poniosło wówczas śmierć w kipieli.
Tharbad nie opustoszał jednak całkowicie. Dziś,
u schyłku tej ery świata, rządzi nim żelazną ręką niegdysiej-
szy rozbójnik imieniem Gurnow. Wódz przy każdej oka-
zji powtarza, że zaprowadzi porządek na drogach, odbu-
duje most i zapewni mieszkańcom opiekę. Że w dalekich
krajach Tharbad ma wciąż wielu przyjaciół i że wkrótce
podźwignie się z upadku. Póki co na gadaniu się kończy,
a miasto ciągle czeka na poprawę losu.
Tharbad opisuje szczegółowo dodatek zatytułowany
W ruinach utraconego królestwa.
lindon
Na zachód od Gór Błękitnych otwiera się szeroko ku morzu
Lindon, dziedzina elfów – ostatnia pozostałość Beleriandu,
wielkiej krainy, która uległa zniszczeniu w czasie wojen tak
dawnych, że pamiętają je tylko najstarsi elfowie. Założony
przez uchodźców z zatopionych królestw, Lindon był przez
pewien czas najpotężniejszym państwem elfów w Śród-
ziemiu, ojczyzną Gil-galada, ostatniego króla Noldorów,
oraz Celeborna i Galadrieli, którzy potem przenieśli się
do Lórien. Stąd właśnie, na wieść o odkryciu w Morii złóż
mithrilu, wywędrował Celebrimbor i gromada Elfów Wyso-
kiego Rodu, którzy założyli Eregion daleko na wschodzie.
Lindon składa się z dwóch części, zwanych Forlin-
don i Harlindon – okalają one od północy i południa
Zatokę Lhûn, czyli Księżycową. Dawnej rozciągał się też
na wschód od Ered Luin, ale dziś jego granica sięga tylko
Wieżowych Wzgórz. Ludzie nie bywają tutaj nigdy, ale
w Górach Błękitnych, na północ i południe od Zatoki Księ-
życowej, wciąż istnieje kilka siedzib krasnoludów.
203
 RO Z D Z I A Ł 9
DALEKIE KRAJE
U południowego krańca Gór Mglistych otwiera się
Brama Rohanu, prowadząc z Eriadoru do Calenar-
dhonu, krainy zielonych łąk i pagórków na północ od
Ered Nimrais, Gór Białych. Dziś częściej używa się jed-
nak nazwy Riddermarchia, Marchia Jeźdźców.
Dalej na wschód toczy wody Wielka Rzeka. Jej sze-
rokie koryto biegnie wprost z północy i powoli prze-
chodzi w rozległe moczary. Nim Anduina dotrze do
morza, przecina Gondor, Południowe Królestwo ludzi
z Zachodu. Jeszcze dalej na południe leży Harad, a na
wschód – Mordor.
MORDOR: Krainę Mordor otaczają od północy,
zachodu i wschodu urwiste łańcuchy jałowych gór, za
którymi ciągnie się ogromna, spustoszona kraina ponu-
rych równin. Okrywa je warstwa popiołu i samotnych
204
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
głazów, które wyrzuca Ognista Góra Orodruina – jej
stożek dominuje nad północną częścią kraju.
To właśnie w położonych głęboko pod Górą Prze-
znaczenia Komorach Ognia Sauron wykuł Jedyny Pier-
ścień, by zapanować nad wszystkimi Pierścieniami Wła-
dzy. I to właśnie tutaj powrócił, gdy przegnano go
z twierdzy Dol Guldur.
Od tego czasu Nieprzyjaciel pracuje bez wytchnie-
nia, by odbudować Czarną Wieżę Barad-dûr. Przez
dwie ostatnie dekady jego nieprzeliczeni słudzy
przewiercili każde wzgórze i skałę w pobliżu Czar-
nej Bramy Mordoru, wypełniając liczne tunele bronią
dla powstającej armii. Dalej na południe, nad czar-
nymi wodami Jeziora Núrnen, rzesze niewolników
trudzą się, by zaopatrzyć niezliczone zastępy wojska
w pożywienie.
W głębi Zatoki Lhûn leży Mithlond, Szara
Przystań, skąd odpływają statki elfów opuszcza-
jących na zawsze Śródziemie. Włada nią Círdan
Budowniczy Okrętów, którego zwierzchność roz-
ciąga się na cały Lindon od czasów śmierci Gil-ga-
lada w wojnie Ostatniego Sojuszu Elfów i Ludzi.
Pan Szarej Przystani zalicza się w poczet Mędrców
i często śle poselstwa do Elronda, by zasięgnąć
jego rady lub samemu jej udzielić.
góry błękitne
Ered Luin to łańcuch górski, w którym stały ongi
dwa pradawne miasta krasnoludów – Nogrod
i Belegost. Obydwa zostały zniszczone u końca
Pierwszej Ery, gdy upadł Thangorodrim. Choć
większość krasnoludów wywędrowała potem do
Khazad-dûm, nigdy nie porzuciły zupełnie Gór
Błękitnych – w wielu osiedlach i kopalniach wciąż
wre praca, szczególnie odkąd Królestwo pod
Górą dźwignęło się z ruin, a między Ered Luin,
Ereborem i Żelaznymi Wzgórzami rozkwitł oży-
wiony handel. To właśnie wędrujący Gościńcem
Wschodnim krasnoludowie są źródłem nieświe-
żych wieści w takich miejscach jak Shire czy Bree.
Większość działających w Górach Błękitnych
kopalni leży w południowej części masywu, poni-
żej Zatoki Księżycowej. Wielu tutejszych krasno-
ludów nie należy wcale do plemienia Durina. Nie-
które wyrobiska drążą od tysięcy lat członkowie
tego samego rodu, pracując powoli i cierpliwie,
gdy na powierzchni mijają całe epoki.
 Ś W I AT

205

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 RO Z D Z I A Ł 9

206

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


przygody w śródziemiu
– Wspaniałe czyny, o których mówią legendy, przygody, jak je niegdyś nazywałem, tak właśnie wyglądały
naprawdę. Dawniej myślałem, że dzielni bohaterowie legend specjalnie owych przygód szukali, że ich
pragnęli, bo są ciekawe, a zwykłe życie bywa trochę nudne, że uprawiali je, że tak powiem, dla rozrywki.
W Rozdziale 6 zajmowaliśmy się już sposobem prowadze-
nia Fazy Przygody. W tej sekcji przedstawiamy natomiast
serię pytań, na które Mistrzyni Wiedzy powinna odpo-
wiedzieć, by uczynić świat Śródziemia ważnym elemen-
tem przygód Drużyny.
kiedy?
Kiedy rozgrywa się ta Faza Przygód? Upływ czasu jest
w Jedynym Pierścieniu kwestią pierwszorzędną, a obecna
wyprawa to epizod z życia Bohaterów. Nadto, ważne
wydarzenia z udziałem Drużyny powinny trafić do Kro-
niki Lat obok innych faktów historycznych, mających
miejsce u schyłku Trzeciej Ery.
POR A ROKU
Następstwo pór roku to ważne narzędzie opisu świata.
Wolne Ludy obchodzą rozmaite święta i uroczystości
w określonych dniach dwunastu miesięcy, a krajobraz
Śródziemia zmienia się nie do poznania, gdy po lecie przy-
chodzi jesień albo zima ustępuje miejsca wiośnie. Dzięki
temu tło działań Bohaterów jest zawsze inne.
Mistrzyni Wiedzy może bez trudu urozmaicić grę po
prostu prowadząc kalendarz i podkreślając zmiany pór
roku. Mają przecież ważny wpływ na grę: zdobycie szczytu
góry zimą jest znacznie trudniejsze niż wspinaczka wiosną –
szlaki giną pod śniegiem, a watahy wilków przeczesują oko-
licę w poszukiwaniu pożywienia. Same góry też wydają się
bardziej złowieszcze, gdy ich przełęcze toną w zaspach,
a wokół wierzchołków wyje mroźny wicher. Nie bez powodu
kompania chętniej niż na szlaku spędza zimowe miesiące
przy ciepłym kominku, rozgrywając długą Fazę Drużyny.
AKTUALNA DATA: Upływ czasu to wspaniałe narzędzie –
sprawia, że gracze czują się częścią żyjącego świata. Rok
za rokiem, czyny Drużyny coraz mocniej łączą się z wyda-
rzeniami przedstawionymi w powieści, a chronologia
nadaje kampanii głębię i charakter.
Wypadki z życia Bohaterów można połączyć z powie-
ściowymi na wiele sposobów. Drużyna może brać udział
w wielkim zgromadzeniu, napotkać na szlaku kogoś
zaangażowanego w wydarzenia z książek albo rozpra-
wiać o nich między sobą i z innymi. Każda Faza Przy-
gody zyska niezmiernie na połączeniu dokonań Drużyny
z ogólną chronologią Śródziemia – pod warunkiem, że
czyny Bohaterów pozostaną zawsze na pierwszym planie.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
gdzie?
Gdzie rozgrywa się akcja? Na to pytanie odpowiedzieć
można na dwa sposoby – albo wskazując dokładnie miej-
sce akcji, na przykład pośród rozmaitych punktów opi-
sanych w tym podręczniku (patrz również Tajemnicze
Miejsca, strona 221), albo decydując, że rzecz wymaga
po prostu pierwszych lepszych ruin, jakiejkolwiek polany
czy rzeki.
W obu jednak przypadkach Mistrzyni Wiedzy
powinna rozważyć, czy historia dzieje się w pobliżu
obecnego miejsca pobytu Drużyny, czy też grupa musi
tam powędrować (używając zasad Podróży). W tym dru-
gim przypadku sama wędrówka zapewni sporo okazji, by
postawić na drodze Bohaterów rozmaite przeciwności.
POZ NAWA N I E ŚRÓDZI E M I A
Co jakiś czas poszukiwacze przygód zawędrują w miej-
sce opisane w książkach Tolkiena. To dla wielu graczy
najważniejszy powód przemierzania szlaków Śródziemia.
Zwykła Faza Przygód może zmienić się w niezapomniane
przeżycie, gdy Drużyna po raz pierwszy przekroczy próg
Sali Kominkowej w Rivendell albo zobaczy nad horyzon-
tem blask Elostirionu, najwyższej z Białych Wież.
W takich chwilach Mistrzyni Wiedzy powinna pozwo-
lić Bohaterom dłużej cieszyć się danym miejscem. Niech
informacje, które zapamiętali z książek, staną się żywą
częścią opowieści o ich przygodach. Efekt ten można osią-
gnąć zarządzając proste testy Umiejętności. Powiedzmy –
poszukiwacze przygód wędrują przez Siedziby Trollów.
Gdy uda im się test SZU K A NI A , mogą wypatrzyć trzy
kamienne postaci – skamieniałych trollów, których
onegdaj wystrychnął na dudka sprytny czarodziej.
co?
Co się wydarzyło? Odpowiadając na to pytanie Mistrzyni
Wiedzy musi przemyśleć, co się będzie działo podczas
Fazy Przygód i jakie informacje musi przekazać Druży-
nie na początku sesji.
Czasami wystarczą pogłoski, które Bohaterowie posły-
szeli podczas Fazy Drużyny (patrz strona 121), częściej jed-
nak nowa wyprawa będzie skutkiem informacji zdobytych
podczas ostatniej Fazy Przygód. Oto napotkani po drodze
wędrowcy opowiadali o dziwnych światłach nad Północ-
nym Gościńcem; gospoda w Bree huczała od wieści o skra-
dzionym skarbie i wysokiej nagrodzie za jego odzyskanie;
207
 RO Z D Z I A Ł 9
TOLKIENOWSKA ATMOSFERA
Najprościej zacząć kampanię Jedynego Pierścienia odda-
jąc sprawiedliwość tekstom Tolkiena od samego początku.
Oto prosty poradnik, jak uzyskać pożądaną atmosferę
i pokazać graczom, że oto znaleźli się w Śródziemiu.
Mistrzyni Wiedzy może zacząć grę od pogłoski albo
wątku, które wprost nawiązują do powieści i gracze bez
trudu je rozpoznają. W tym celu można twórczo rozbu-
dować tytuł któregoś rozdziału Hobbita albo Władcy
Pierścieni, tworząc własną fabułę zawierającą wątki oso-
biste postaci graczy.
Oto kilka propozycji:
♦ Cień przeszłości. W pierwszym spotkaniu Drużyny
uczestniczy jej główny Patron, który całą rzecz zorga-
nizował. Albo na jaw wychodzi stary list od dawno zagi-
nionego krewniaka, a Drużyna pakuje się przez niego
w jakąś większą kabałę.
208
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
♦ Tam i z powrotem. Do uszu Drużyny dociera pogło-
ska, że znana z powieści postać usiłowała odnaleźć
dawno zaginione miejsce, przedmiot albo skarb –
ale zawiodła.
♦ Górą i dołem. Na początku sesji Drużyna już jest
w podróży, wędrując do miejsca powiązanego z któ-
rymś poszukiwaczem przygód.
♦ Ostrze w ciemnościach. Agenci Cienia próbują zamor-
dować Bohaterów w miejscu, które dotychczas było
bezpieczne – na przykład w ich ulubionej gospodzie.
♦ Zagadki w ciemnościach. Poszukiwacze przygód spo-
tykają pradawną i mroczną istotę, o której dotychczas
słyszeli tylko w baśniach.

ważna osoba, z którą kompania miała się spotkać, zaginęła
bez wieści albo straciła życie z rąk nieznanych sprawców.
Takie sytuacje wskazują graczom, dokąd mogą się udać
i jaką przeżyć przygodę.
Innym sposobem rozpoczęcia Fazy Przygód jest wpro-
wadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa, które zmusi
Drużynę do natychmiastowego działania. Nie trzeba oczy-
wiście planować z góry całej fabuły – Mistrzyni Wiedzy
może śmiało improwizować przebieg sesji w oparciu
o pomysły graczy, których przecież nie zabraknie.
PROSTOTA
Podczas Fazy Drużyny Bohaterowie nie zawsze muszą
realizować heroiczne misje i mierzyć się z zagrożeniem,
które zawisło nad całym światem. W Jedynym Pierścieniu
takie sytuacje powinny wyłaniać się stopniowo, w miarę jak
poszukiwacze przygód angażują się w drobniejsze sprawy
i odkrywają ich ukryte powiązania. Z czasem każda przy-
goda Bohaterów zyska doniosłe znaczenie, gdy połączy się
z centralnym tematem gry – zmaganiami z Cieniem.
Na przykład: wystarczy wybrać spośród przedstawio-
nych w Rozdziale 8 przeciwników godnego oponenta Dru-
żyny oraz ciekawe miejsce akcji – i można z powodzeniem
rozegrać kilka interesujących sesji!
ZWROTY AKCJI: Raz na jakiś czas Mistrzyni Wiedzy może
trochę skomplikować sprawy, dodając do pozornie prostej
fabuły Fazy Przygód niespodziewany zwrot akcji. Drużyna
musi wtedy wymyślić, jak rozwiązać jakiś problem, a nie
tylko przezwyciężyć serię przeciwności i ocalić skórę.
Niekiedy Faza Przygód może się nawet skończyć bez
jednoznacznej konkluzji. Drużyna zyskuje wówczas oka-
zję, by dokładniej rzecz zbadać podczas Fazy Drużyny,
a następnie ponownie się z nią zmierzyć, gdy zacznie się
kolejna Faza Przygody.
dl aczego?
Czemuż to Bohaterowie mają wpakować się w zaplano-
wane wydarzenia? Czy dotykają ich w jakiś sposób oso-
biście? To pytanie dotyczy powodów, dla którego człon-
kowie Drużyny narażają skórę na szlaku przygód zamiast
rozsądnie i odpowiedzialnie siedzieć w domu. Zapewne
gna ich żądza przygód – ale jeżeli Mistrzyni Wiedzy wyko-
rzysta historię i charakter postaci, może znacznie mocniej
zainteresować graczy.
Podczas pierwszych sesji można motywować Bohate-
rów, wykorzystując ich Powołania oraz Wyróżniki. Kiedy
w Kronice Lat każdego poszukiwacza przygód nagro-
madzą się już zapisy, znacznie łatwiej będzie o osobi-
ste powody, by znów ruszył na szlak. W miarę postępu
kampanii gracze sami zechcą realizować szczególne cele
postaci, a Mistrzyni Wiedzy zyska kolejne haczyki, na któ-
rych może zawiesić przygodę.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Ś W I AT
kto?
Tolkien zapełnił karty swych książek wielką liczbą zapa-
dających w pamięć postaci – dobra Mistrzyni Wiedzy
może postąpić tak samo. Czy Bohaterowie spotkają jakąś
znaną z powieści osobistość? A może powrócą starzy zna-
jomi? Postacie Mistrzyni Wiedzy to kluczowy element
każdej rozgrywki i niezmiernie ważny aspekt Śródziemia.
I DOL E POSZ U K I WACZ Y PR Z YG ÓD
Dokonania znanej z książek postaci mogą stanowić ważną
inspirację dla graczy, którzy zastanawiają się jak to jest
żyć w Śródziemiu. Spotkanie z ulubionym bohaterem
pomaga poczuć, że Drużyna jest częścią tej samej epickiej
historii, i przydaje znaczenia wydarzeniom, rozgrywają-
cym się podczas kampanii.
NA DRUGI M PL A N I E
Postaci Mistrzyni Wiedzy używać należy rozważnie
i z dużą ostrożnością. Żaden gracz nie lubi grać drugich
skrzypiec w przygodach kogoś potężniejszego. By unik-
nąć tego efektu, prowadząca może odwrócić sytuację –
niech sławne osobistości potrzebują pomocy Bohaterów
albo wręcz ratunku z ich rąk (to motyw, którym często
posługiwał się sam Tolkien).
PAT RON I
W miarę postępów kampanii Drużyna zyskać może waż-
nych i wpływowych Patronów. Ktoś taki nie tylko dostar-
cza pretekstu dla kolejnych przygód oraz konkretnego
wsparcia – stwarza też okazję, by postać znana z powie-
ści regularnie pojawiała się w grze. Mistrzyni Wiedzy
powinna zadbać przy tym, by nie sprowadzać Patrona
do roli kolejnego narzędzia w rękach graczy – niech bie-
rze autentyczny udział w zdarzeniach! Część poświęcona
Patronom, która zaczyna się od strony 212, zawiera cały
szereg pomysłów na wprowadzanie takich postaci do gry.
209
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
 DODATEK
– Jakkolwiek wiedza jego sięgała głęboko,
musiała przecież mieć jakieś źródło.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K
a część podręcznika zawiera dodatkowe
informacje na różne tematy. Znajdziecie
tu biogramy wielu mądrych, czy w jakichś
sposób zasłużonych osobistości, żyjących
pod koniec Trzeciej Ery i nadających się na Patronów
Drużyny, oraz zasady ich używania. Reguły Bezimien-
nych Bestii pozwolą wam włączyć do gry potwory stare
patroni
– A teraz – rzekł Czarodziej, zwracając się do Froda –
do ciebie należy decyzja. Ale zawsze będę ci gotów pomóc.
Jak opisano na stronie 52, w toku przygód Bohatero-
wie napotkają prędzej czy później rozmaite osoby, które
z determinacją zwalczają coraz potężniejsze siły Cienia.
Są pośród nich ludzie, elfowie, krasnoludowie – a nawet
hobbici! Wszyscy stanęli do nierównej walki z Nieprzyja-
cielem na długo przed Drużyną, a dziś szukają godnych
zaufania sojuszników.
Kiedy Drużyna spotyka kogoś takiego – zazwyczaj pod-
czas gry, w Fazie Przygody – może go przyjąć za Patrona.
Choć w toku kampanii Bohaterowie poznają licznych
stronników i przyjaciół, w danej chwili tylko jeden może
być ich Patronem. Opiekun taki zapewnia grupie premię
do Zażyłości oraz inne korzyści, zależne od swego cha-
rakteru i możliwości.
By wskazać potężnego sojusznika, który będzie
od teraz pełnił rolę Patrona, Bohaterowie muszą
spędzić Fazę Drużyny w miejscu, gdzie akurat
przebywa, i wybrać przedsięwzięcie Rozmowa
z Patronem (patrz strona 122).
W dalszej części rozdziału przedstawiamy najbardziej
wpływowe osobistości, żyjące w Eriadorze pod koniec
Trzeciej Ery i skłonne objąć Drużynę Bohaterów opieką
i patronatem.
212
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
jak sama ziemia, na widok których serca najśmielszych
Bohaterów wypełni przerażenie. Natomiast Tajemnicze
Miejsca to nowy sposób prezentacji materiału na przy-
godę: opis obszaru, w którym rozegrać można kilka sesji,
jego mieszkańców oraz ewentualnych wydarzeń. Ilustru-
jemy ten koncept z pomocą przykładowego Tajemniczego
Miejsca o nazwie Gwiazda We Mgle.
Balin, syn Fundina
…ukazał się w progu bardzo stary krasnolud z białą
brodą, w czerwonym kapturze; ten również skoczył
skwapliwie w uchylone drzwi, jakby został zaproszony.
Urodzony w roku 2763 Trzeciej Ery Balin jest najstarszym
synem Fundina ze szczepu Durina i starszym bratem
Dwalina. Wywodzi się ze szlachetnego rodu – w jego
żyłach płynie krew króla Náina II – i cieszy powszech-
nym szacunkiem. Balin niejedno przeżył i niejedno
widział – w tym śmierć zdecydowanie zbyt wielu
sojuszników oraz najdroższych przyjaciół. Walczył
u boku ojca, gdy ten poległ z rąk orków w obronie
Morii, towarzyszył Thráinowi przed jego zniknięciem
w Mrocznej Puszczy i wraz z Thorinem Dębową Tar-
czą ruszył na wyprawę, która zakończyła się zabiciem
smoka i oswobodzeniem Ereboru.
Balin przez wiele lat służył radą Thorinowi, a teraz
doradza Dáinowi Żelaznej Stopie. Choć należy do naj-
bliższych powierników nowego Króla pod Górą, w głębi
serca jest poszukiwaczem przygód i niewiele czasu
spędza na dworze. Mimo wysokiej pozycji, Balin jest
też zaskakująco skromny i uprzejmy. Wciąż dobrze się
trzyma, ale wiek powoli daje o sobie znać – czasem kra-
snolud mamrocze pod nosem albo drży na całym ciele,
jakby nagle na jego barkach spoczął ciężar wszystkich
przeżytych lat.

BALIN SYN FUNDINA: Poszukiwacz przygód, Ambasador
WYRÓŻNIKI: Ochoczy, Honorowy
SPOTK ANIE Z BALINEM
Jako zawołany podróżnik oraz poseł króla Dáina, Balin
jest często w drodze, przemierzając wzdłuż i wszerz Dzi-
kie Kraje oraz Eriador. Czasem wędruje razem z Gan-
dalfem, jeżeli droga wiedzie ich w tę samą stronę. Chęt-
nie bywa w Shire, gdzie odwiedza swego drogiego przy-
jaciela, Bilba Bagginsa – w ogóle lubi hobbitów i wielce
sobie ceni ich niezwykłą gościnność. Równie często
podróżuje do Gór Błękitnych, gdzie pracuje ramię
w ramię z tamtejszymi krasnoludami.
Jak na krasnoluda, Balin świetnie czuje się w lesie –
potrafi tropić zwierzynę, znaleźć drogę wśród głuszy,
czy rozpalić ognisko. Ponieważ szczyci się znakomitym
wzrokiem, często stoi na warcie. Jak nikt zna drogę
pomiędzy Ereborem a Górami Błękitnymi, którą prze-
mierzał wiele razy – po dziś dzień jednak stara się uni-
kać Mrocznej Puszczy.
Balina można napotkać w którejkolwiek karczmie
czy oberży pomiędzy Ereborem i Ered Luin, w przy-
drożnym obozowisku albo gdy pali fajkę ze starym
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
przyjacielem. Krasnolud jest niezwykle szczodrobliwy
i ogromnie życzliwy – to bez dwóch zdań najmędrszy
i najzacniejszy spośród towarzyszy, którzy odzyskali
Samotną Górę. Chętnie przyłączy się na jakiś czas do
grupy, która ma podobne cele i zamiary – albo po pro-
stu zmierza w tę samą stronę.
BALIN JAKO PATRON
W przeciwieństwie do wielu krasnoludów, Balin naprawdę
przejmuje się losem innych ludów, szczególnie hobbitów,
do których ma wielką słabość. Spośród całej kompanii Tho-
rina Dębowej Tarczy on jeden wciąż trzyma z Gandalfem,
choć od śmierci Smauga minęło wiele lat. Balin, podobnie
jak czarodziej, martwi się rosnącą potęgą Cienia.
Ponadto Balin próbuje odbudować potęgę i znacze-
nie krasnoludów w Eriadorze, zarówno działając wprost,
jak wprawiając w ruch wydarzenia mogące ten cel przy-
bliżyć. Jak wszyscy członkowie ludu Durina, nienawidzi
orków i goblinów, których zwalcza przy każdej okazji.
Mądrość, którą zdobył na szlaku przygód, skutkuje tu
jednak ostrożnością – często radzi, by zachować cierpli-
wość i spokojnie obserwować poczynania wroga, zamiast
od razu rzucać się nań z toporem w garści.
Balina interesuje też wszystko, co dotyczy dawnych
krasnoludzkich twierdz zdobytych przez Nieprzyjaciela.
Będzie wprost zachęcał sojuszników, by je penetrowali
i oczyszczali ze wszelkich nikczemnych istot. Najczęściej
wraca przy tym myślami do Morii, gdzie padł jego ojciec,
i czasem planuje wyprawę w głąb Khazad-dûm w towa-
rzystwie przyjaciół z kompanii Thorina: Oriego i Óina.
Król Dáin z Ereboru odradza Balinowi to ryzykowne
przedsięwzięcie, ale bez szczególnego powodzenia.
PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: +1
KORZYŚĆ: Nauki Balina
Wydaj punkt Zażyłości, by Wzmocnić test podczas Potyczki.
Bilbo Baggins
…chociaż wyglądał i zachowywał się dokładnie tak,
jakby był drugim wydaniem swojego solidnego i spo-
kojnego ojca, odziedziczył po kądzieli ziarenko dziwac-
twa i to ziarenko czekało tylko na okazję, by zakiełkować.
W roku 2965 Bilbo pozostaje w pełni sił – mając lat sie-
demdziesiąt i siedem nie różni się wcale od pięćdzie-
sięciolatka, który niewytłumaczalnie zniknął i równie
nagle się odnalazł. Wydawać by się mogło, że jedyny
syn Bunga Bagginsa i Belladonny Tuk to stateczny oby-
watel Shire: bardzo lubi fajkowe ziele, dobre jedzenie
i eleganckie kamizelki, a zamieszkuje najwygodniejszą
norę w całym kraju. Ale to tylko pozory.
213
 D O DAT E K
Bilbo zmienił się nie do poznania podczas wyprawy
z kompanią Thorina Dębowej Tarczy i teraz wielce różni
się od swych ziomków. Wygląda na to, że przygoda
przebudziła w nim żądną wrażeń krew Tuków, a z Ere-
boru wrócił znacznie bogatszy. W efekcie bardzo oddalił
się od (powiedzmy szczerze – dość nudnych) mieszkań-
ców Shire i żyje na własny, cudaczny sposób, dzieląc czas
między goszczenie nielicznych przyjaciół a niekończącą
się pracę nad pamiętnikiem.
Po dwudziestu latach od zakończenia wielkiej
przygody, Bilbo łaknie wieści z dalekiego świata
i chętnie gromadzi wszelkie pogłoski w prywatnym
archiwum. Planuje przecież zmienić osobiste zapiski
w prawdziwą książkę.
BILBO BAGGINS: Dawniej poszukiwacz przygód,
Włamywacz
WYRÓŻNIKI: Złotousty, Przemyślny
214
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
SPOTK ANIE Z BILBEM
Bagginsowie od niepamiętnych czasów żyją w okolicy
zwanej Pagórkiem, a Bilbo nie zamierza zrywać z tą
tradycją. Mieszka pod adresem Bag End, Pod Pagór-
kiem, Hobbiton i tam właśnie najłatwiej go zastać, zwy-
kle przy herbatce albo gdy stoi w drzwiach popalając
fajkę. A że wypadki z udziałem kompanii Thorina oraz
smoka obudziły w nim apetyt do przygód, co jakiś czas
znika z domu na dłużej, niż to przyjęte wśród hobbi-
tów. Wędruje wtedy daleko, nie tylko do Bucklandu
czy Michel Delving, często w towarzystwie krasnoludów.
Napotkany za granicą Shire, Bilbo może mieć przy
boku wykuty przez elfów sztylet, który nazwał Żądłem.
Ale od dawna nie napotkał zagrożenia, które wymaga-
łoby dobycia broni. Jest bowiem arcymistrzem sztuki
nagłego znikania z oczu – jego umiejętności daleko
przerastają zwykłą hobbicką zdolność unikania nie-
pożądanej uwagi. Nigdy nie zapomina zabrać z domu
chustki do nosa.
BILBO JAKO PATRON
Większość hobbitów uważa Bilba w najlepszym razie
za dziwaka – jeżeli nie wariata. To dlatego, że pan
Baggins dobrze zna świat za granicami Shire i wie, jak
bardzo jest niebezpieczny. Stąd stara się trzymać rękę
na pulsie, przepytując podróżnych i prowadząc obfitą
MAGICZNY PIERŚCIEŃ BILBA
Podczas swej wielkiej przygody Bilbo zgromadził
liczne i cenne przedmioty – w tym jeden, o któ-
rego istnieniu nikt nie ma pojęcia. To magiczny
pierścień, znaleziony w jaskini głęboko u korzeni
Gór Mglistych. Hobbit trzyma go w najściślej-
szej tajemnicy i uważa za wielki skarb, ponieważ
włożony na palec zapewnia niewidzialność. A to
zdolność, którą Bilbo wielce sobie ceni, zwłasz-
cza gdy trzeba uniknąć niepożądanego spotkania
z jakiś nudziarzem.
Pierścień, który Bilbo posiada od ponad dwu-
dziestu lat, nie jest zgoła zabawną ciekawostką, za
którą hobbit go początkowo uznał. Powoli zaczyna
panować nad myślami właściciela: Bilbo trzyma go
zawsze w kieszeni kamizelki, przypięty srebrnym
łańcuszkiem, i ostatnio nabrał zwyczaju, by co jakiś
czas gładzić chłodny metal palcem. Czerpie wów-
czas wielką pociechę z faktu, że pierścień jest na
swoim miejscu.
 D O DAT E K

korespondencję. Gdy tylko dowiaduje się o potencjal-

nym zagrożeniu dla Shire, natychmiast stara się zwer-
bować grupę śmiałków zdolnych je zażegnać.
Jako osoba dobrze sytuowana, Bilbo ma środki, by
godnie podjąć przybyszów, sfinansować niebezpieczną
wyprawę i zachęcić każdego wiercipiętę, by ruszył w świat
na poszukiwanie przygód. W zamian oczekuje tylko dobrej
historii i może jakiejś pamiątki. Szczególnie interesują go
mapy i detale topograficzne, pomocne przy nanoszeniu
poprawek na plany, które samodzielnie wykreślił.
Chociaż Bilbowi nie brakuje bardzo rozmaitych i cza-
sem niezwyczajnych gości z dalekich stron, z każdym
rokiem oddala się od innych hobbitów. Są jak na jego gust
zbyt stateczni i ograniczeni, a lokalne sensacje i intrygi
tylko grają mu na nerwach. W oczach współziomków
Bilbo zmienia się w zdziwaczałego odludka.

PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: +2

KORZYŚĆ: Gościnność Bilba

Gdy wybierasz przedsięwzięcie Rozmowa z Patronem, by złożyć

Bilbowi wizytę, zwiększasz Zażyłość o dodatkowe +1 do kolej-
nej Fazy Drużyny.

Círdan Budowniczy Okrętów

Budowniczy okrętów, Círdan, wyszedł na ich powita-
nie do bramy. Był wysokiego wzrostu, brodę miał po
pas, zdawał się bardzo stary, ale oczy mu błyszczały
jak gwiazdy.

Círdan jest zapewne najstarszym elfem wciąż żyjącym

w Śródziemiu. Oglądał na własne oczy trzy ery świata
i nosił niejeden tytuł. Dziś najczęściej nazywa się go
Budowniczym Okrętów i Władcą Szarej Przystani. Zali-
cza się w szeregi Mądrych i Potężnych, od wielu wieków
należąc do Białej Rady. Przez jakiś czas strzegł też jed-
nego z trzech elfich Pierścieni Władzy: nosił na palcu
Naryę, Pierścień Ognia, póki nie przekazał go Gandal-
fowi Szaremu.
Círdan jest przywódcą wszystkich elfów żyjących
w Lindonie, na zachód od Gór Błękitnych, odkąd król
Gil-galad poległ z ręki Saurona podczas Wojny Ostat-
niego Sojuszu. Posiada najpotężniejszy w Śródziemiu
dar jasnowidzenia, widzi więc więcej i dalej niż ktokol-
wiek inny. To zapewne dlatego właśnie powierzono mu
tak ważne zadanie: Círdan oporządza statki, na których
elfowie opuszczają brzegi Śródziemia i żeglują na drugą
stronę morza, do Valinoru.
CÍRDAN BUDOWNICZY OKRĘTÓW: Doradca, Mistrz wiedzy
WYRÓŻNIKI: Dworny, Dostojny, Mądry
SPOTKANIE Z CÍRDANEM
Círdan żyje pośród swego ludu w wielkim porcie Mithlond
na brzegach Zatoki Księżycowej. Sam nader rzadko opusz-
cza Szarą Przystań, chętnie wita jednak w swych progach
każdą istotę dobrej woli, przybywającą w pokoju. Za
herolda i posłańca służy mu Galdor z Przystani – elf, który
często przemierza Śródziemie z poruczenia Budowniczego
Okrętów i przemawia w jego imieniu.
Sam Círdan to niezwykle wysoki, nawet jak na elfa,
pełen wigoru starzec o długiej, srebrnej brodzie – co wśród
Pięknego Ludu nie zdarza się często. Jest bardzo szczodry
i gościnny, a przybyszów podejmuje serdecznie oraz uprzej-
mie. Spojrzenie ma głębokie i bystre – ktokolwiek spojrzy
w jego jasne oczy, dojrzy bezdenną otchłań pamięci oraz
doświadczenia i zadrży na samą myśl o tym, czego Círdan
dokonał w ciągu niezmiernie długiego żywota.

215

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

CÍRDAN JAKO PATRON KAMIEŃ ELENDILA

Círdan wie doskonale, że w wojnie z Cieniem Szara Przy-
stań odgrywa rolę zasadniczą. Tu właśnie wylądowało
Pięciu Czarodziejów, wysłanych do Śródziemia przed
dwoma tysiącami lat, i tu bezpiecznie gromadziły się wiel-
kie floty, by nieść Sauronowi zgubę. W schyłku Trzeciej
Ery Mithlond daje schronienie wszystkim elfom, którzy
chcą opuścić Śródziemie, a Círdan nie szczędzi wysiłków,
by bezpiecznie przeprawić ich na drugi brzeg.
W Szarej Przystani kryje się też ogromny zbiór wie-
dzy. Sam Círdan pamięta czasy, gdy na niebie nie było
jeszcze słońca ani księżyca, a mądrością równać się może
z Elrondem, największym mistrzem wiedzy. Władcy Sza-
rej Przystani i Imladris często szukają wzajem swojej
rady, a ich wysłanników można co jakiś czas napotkać
na Gościńcu Wschodnim.
Círdan i elfowie z Lindonu strzegą pilnie jednego
z „kamieni jasnowidzenia”, które Elendil przywiózł
z Númenoru. Zamknięty bezpiecznie w wieży Elo-
stirion na Wieżowych Wzgórzach klejnot, zwany
też palantírem, ma kształt idealnie gładkiej kuli
z czarnej, szklistej materii o średnicy mniej więcej
trzydziestu centymetrów. Wedle legendy, palan-
tíry pozwalały właścicielom widzieć rzeczy odległe
i porozumiewać się między sobą. Tylko nieliczni
Mędrcy wiedzą, czy Kamień Elendila wciąż potrafi
ukazywać wizje, skoro wszystkie pozostałe palan-
tíry zaginęły albo zostały zniszczone.

PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: +1

KORZYŚĆ: Przepowiednia Budowniczego Okrętów

Możesz wydać punkt Zażyłości, by powtórzyć dowolny test.

Kiedy wybierasz przedsięwzięcie Rozmowa z Patronem, by
odwiedzić Círdana, Mistrzyni Wiedzy przekazuje ci ponadto
pogłoskę.

216

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

na której czasem ciężko się wspiera. Gdy jednak zasiądzie

Gandalf Szary w radzie, siwe włosy i palące spojrzenie ciemnych oczu
Pod koniec drugiego tygodnia września, w biały nadają mu wygląd mądrego króla z dawnej legendy.
dzień, od strony mostu na Brandywinie wjechała Nad Gandalf bardzo niechętnie używa magii, by nie
Wodę bryka. Powoził nią samotny starzec. Ubrany był zdradzać miejsca swego pobytu przed Nieprzyjacielem.
w wysoki spiczasty niebieski kapelusz i w długi szary Gdy sięga po czary, rozporządza mistrzowsko ogniem
płaszcz przepasany srebrną szarfą. i dymem – co zresztą zgadza się z jego charakterem. Stary
Czarodziej wydaje się gniewliwy, ale równie szybko zda-
Zdaniem hobbitów z Shire, Gandalf Szary to włóczęga rza mu się wybuchnąć salwą ciepłego śmiechu. Potrafi
bez własnego domu. Twierdzi, że jest czarodziejem, zarówno delikatnie zbesztać przyjaciela i wesprzeć kogoś
ale potrafi co najwyżej puszczać cudnej urody sztuczne dobrym słowem, jak wściekle ofuknąć osobę, która nie
ognie albo wydmuchnąć niesamowite kółka z dymu. okazała mu właściwego szacunku.
Ale Gandalf podróżował daleko od swego ukochanego
Shire i w odległych stronach nosi inne zgoła imiona: GANDALF JAKO PATRON
elfowie mówią na niego Mithrandir, krasnoludowie znają Círdan z Szarej Przystani rzekł niegdyś, że zadaniem Gan-
jako Tharkûna, a ludzie z Południa nadali mu przydomek dalfa Wędrowca jest „rozpalać na nowo serca na tym zięb-
Gandalf Greyhame. W ich krajach Gandalf nie zawsze nącym świecie”. Wierny swej misji Szary Pielgrzym nie-
bywa mile widzianym gościem i często zwie się go zwia- strudzenie skłania innych do działania i prowokuje zdarze-
stunem nieszczęść – gdy się zjawia, prawie zawsze nad- nia, które ostatecznie przynoszą ważne skutki. Za przykład
ciągają kłopoty. intrygi Gandalfa niechaj posłuży wyprawa do Ereboru:
W istocie Gandalf jest największym w Trzeciej Erze pomagając Thorinowi w odzyskaniu utraconej korony,
wrogiem Saurona. Nawet nie wszyscy Mędrcy wiedzą,
że Czarodzieje przybyli do Śródziemia z Najdalszego
Zachodu przed prawie dwoma tysiącami lat, by niwe-
czyć plany Czarnego Władcy. Zadaniem Gandalfa jest
dodawać ducha wszystkim, którzy opierają się złu. Tym
właśnie trudni się od wieków, służąc za doradcę krasno-
ludom, elfom oraz ludziom i niosąc światło wszędzie tam,
gdzie zaległy cienie.
Gandalf jest tajemnym powiernikiem Naryi, Pier-
ścienia Ognia, jednego z trzech Pierścieni Elfów, stwo-
rzonych przez Celebrimbora z Eregionu. Powierzył mu
go na przechowanie i własny użytek Círdan Budowni-
czy Okrętów. Narya służy Gandalfowi wielką pomocą
w misji wspierania wrogów Cienia. Gdy sam musi sta-
nąć do boju, Szary Pielgrzym dobywa Glamdringa, pra-
dawnego miecza elfów wykutego w Gondolinie na
wojnę z goblinami.

GANDALF SZARY: Poszukiwacz przygód, Czarodziej

WYRÓŻNIKI: Śmiały, Przemyślny, Mądry

SPOTK ANIE Z GANDALFEM

Gandalfa napotkać można dosłownie wszędzie – gdy
mknie konno przez bezdroża, maszeruje samotnie albo
w towarzystwie przyjaciół i stronników, czy też powozi
konną bryczką. Nie zawsze stawia się na wezwanie, ale
nieodmienne przybywa, gdy jest potrzebny. Gandalf żywi
szczególną słabość do hobbitów i Shire, a jeżeli ma z kimś
sprawy w Eriadorze, zawsze wybiera na miejsce spotkania
gospodę w Bree.
Napotkany przypadkiem na drodze Szary Czarodziej
wydaje się po prostu białobrodym starcem, idącym o lasce,

217

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

Czarodziej pozbył się za jednym zamachem smoka, wytrą-
cając z rąk Nieprzyjaciela potężny oręż.
W przeciwieństwie do głowy swego bractwa, Saru-
mana – który zamknięty w wysokiej wieży w Isengardzie
troska się wyłącznie o urządzenia i przedmioty – Gan-
dalf stale przebywa wśród wrogów Saurona, słuchając
ich próśb i, kiedy trzeba, oferując pomoc. Dlatego wła-
śnie zwykle może liczyć na miłe powitanie, pomimo
reputacji mąciwody.
Pośród członków Białej Rady i Mędrców, Gandalf
wyróżnia się zdecydowaniem. Gdy inni zachowują cier-
pliwość i ostrożność, Szary Pielgrzym działa pospiesznie
i często naraża życie, gdy trzeba przeniknąć do kryjówki
Nieprzyjaciela albo stanąć orężnie przeciwko strasznym
wrogom. W ten sposób daje przykład Wolnym Ludom
i przekonuje powaśnione plemiona do puszczenia w nie-
pamięć dawnych uraz, kiedy trzeba ramię w ramię bronić
wszystkiego, co dobre na tym świecie.
PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: +2
GILRAENA PIĘKNA: Doradczyni, Wieszczka
WYRÓŻNIKI: Ostrożna, Urodziwa, Niezłomna
SPOTK ANIE Z GILR AENĄ
Gilraena cieszy się wielkim poważaniem wśród zamiesz-
kujących Eriador Dúnedainów – jest wszak wdową po
Arathornie, poprzednim wodzu, i matką Dziedzica Isil-
dura. Uchodzi też za jasnowidzącą, który to dar odziedzi-
czyć miała po matce, Ivorwenie. Nic dziwnego, że niejeden
dowódca Strażników szuka u niej mądrej i przezornej rady.
Ktokolwiek spotka Gilraenę, zobaczy wysoką i smukłą
kobietę o twarzy naznaczonej wprawdzie smutkiem, ale
nieugiętą w obliczu licznych nieszczęść.
Spotkać ją można w towarzystwie niewielkiej grupy
Strażników na jednej z wielu ścieżek w pobliżu Rivendell
lub szlaku przez Wichrowe albo Północne Wzgórza. Nigdy
jednak nie wędruje długo – najdalej po kilku tygodniach
wraca w bezpieczne progi domostwa Elronda.

KORZYŚĆ: Mądrość Szarego Pielgrzyma

Wydaj punkt Zażyłości, by Wzmocnić rzut w czasie Próby

Cienia.

Gilraena Piękna
W kilka lat później Gilraena pożegnała Elronda i wró-
ciła do własnej rodziny w Eriadorze. Tam żyła samotnie…

Gilraena jest kobietą o najszlachetniejszym pochodzeniu,

matką Aragorna, obecnego wodza Strażników Północy
i Dziedzica Isildura. Wyszła za mąż dość młodo i owdo-
wiała wkrótce po wydaniu na świat syna. Wtedy przygar-
nął ją wraz z noworodkiem Elrond. Zamieszkali w Riven-
dell, którego władca wychował Aragorna jak własne
dziecko. W owym czasie Dziedzic Isildura znany był pod
imieniem „Estel” (co w sindarinie znaczy „Nadzieja”), by
ukryć jego prawdziwe miano i pochodzenie przed agen-
tami Nieprzyjaciela.
W roku 2965 Gilraena nie ma nawet sześćdziesię-
ciu lat. A że wywodzi się z długowiecznego plemie-
nia Dúnedainów, jest w pełni sił fizycznych i umysło-
wych. Posiada też w pewnej mierze odziedziczony po
przodkach dar jasnowidzenia. Choć przed kilku laty jej
syn opuścił Rivendell i ruszył na szlak przygód, Gilra-
ena wciąż mieszka w Imladris. Często opuszcza jednak
Ostatni Przyjazny Dom, by odwiedzać krajanów w całym
Eriadorze i doradzać Strażnikom Północy pod nieobec-
ność ich wodza.

218

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


GILR AENA JAKO PATRONK A
Utraciwszy męża Arathorna od orkowej strzały, a wcześniej
teścia, Aradora, od ciosów wściekłego trolla z Zimnego
Pogórza, Gilraena żywi zapiekłą nienawiść do Nieprzy-
jaciela. Doskonale wie, że ani Dúnedainowie, ani żaden
inny mieszkaniec Eriadoru nie zazna spokoju, póki na
Północy panoszą się potwory. Pod nieobecność syna pil-
nuje, by Strażnicy wywiązywali się z obowiązku strzeżenia
dawnego królestwa Arnoru i pilnowali granic Bree oraz
Shire. W zadaniu tym wielce wspiera ją czarodziej Gan-
dalf. Bawiąc w Rivendell, Gilraena przy każdej sposobno-
ści namawia synów Elronda do polowania na wszelkiego
rodzaju bestie.
Poszukiwacze przygód, którzy zaskarbią sobie zaufa-
nie Gilraeny, zyskają też szacunek wszystkich Strażników
Północy. Wyruszając w dzikie ostępy otrzymają pomoc
zwiadowców i wskazówki, jak znaleźć kryjówki Strażników
oraz skrytki z zaopatrzeniem.
PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: 0 ZŁOTA JAGODA:
KORZYŚĆ: Lud Gilraeny
Póki jesteś na terytorium dawnego królestwa Arnoru, rozgry-
wasz wszystkie zdarzenia w Podróży jakby miały miejsce w Spo-
kojnej Krainie. Jeżeli wybierasz przedsięwzięcie Rozmowa
z Patronem, by pomówić z Gilraeną, Mistrzyni Wiedzy przeka-
zuje ci ponadto pogłoskę.
Tom Bombadil i Złota Jagoda
– Tom Bombadil jest tutaj panem. Nikt jeszcze nie dości-
gnął starego Toma, czy chodzi on po lesie, czy brodzi po
wodzie, czy skacze po szczytach pagórków, za dnia ani
w nocy. Tom Bombadil nie zna strachu. Jest tu panem.
Przed nieprzeliczonymi laty, kiedy puszcza zwana obec-
nie Starym Lasem sięgała aż do Dunlandu na południu,
stary dobry Tom Bombadil przemierzał bez przeszkód
cały Eriador. W miarę jak las się kurczył, karlała też jego
dziedzina. Tom jest dziwaczną istotą o wielu imionach.
Elfowie zowią go Iarwain Ben-adar („najstarszy i niema-
jący ojca”), które to imię dobrze oddaje jego naturę:
nawet dla długowiecznych elfów Bombadil jest pra-
stary i nikt nie wie, skąd pochodzi. Żył na świecie przed
przybyciem Władcy Ciemności, to on powitał pierw-
sze drzewa i rzeki – a jego los jest na zawsze związany
z tutejszą ziemią.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
Tom wygląda jak człowiek o czerwonych policzkach
i brązowej, kędzierzawej czuprynie. Głębokie zmarszczki
wokół oczu świadczą o wesołym usposobieniu. Zwykle
nosi niebieski kubrak oraz żółte buty i chętnie oddaje
się błahym czynnościom w rodzaju zbierania lilii – jakby
nie troskał się wcale o los Śródziemia.
Jest jednak zupełnie inaczej: Tom dba o każdą żywą
istotę do tego stopnia, że wszystkim nadaje tę samą
wagę. Bombadil dzieli życie ze Złotą Jagodą, córką
Rzeki – kobietą o urodzie dorównującej elfom i rów-
nie jak Tom tajemniczą. Sama jej obecność napełnia
każdego, kto przekroczy próg domostwa Bombadila,
poczuciem cudownego zachwytu i radością sięgającą
dna serca.
TOM BOMBADIL: Pan
WYRÓŻNIKI: Roztargniony, Wesoły
Córka Rzeki
WYRÓŻNIKI: Urodziwa, Złotousta
SPOTK ANIE Z TOMEM I ZŁOTĄ JAGODĄ
Domostwo Toma Bombadila znajduje się na wschodnim
skraju Starego Lasu, niedaleko leżących w Krainie Kurha-
nów źródeł rzeki Wiji. Kto zawita pod dach Toma i siądzie
przy jego stole, zazna dobrej kompanii, wesołych pieśni,
spokojnego snu i wszelkich prostych radości, które napeł-
niają zadowoleniem pokorne serca.
Bombadil swobodnie wędruje przez Stary Las
i Kurhany, nie lękając się ani Starej Wierzby, ani upiorów
ze wzgórz. Wystarczy mu wybuch śmiechu i mrugnięcie
okiem, by wykaraskać się z każdych opałów – jego śpiew
i wesoły taniec usypia zapalczywych i napełnia radością
przelęknione serca.
Złotą Jagodę napotkać można gdziekolwiek nad Wiją,
jak plecie wianki ze stokrotek i lilii wodnych, śpiewając
szemrzącej toni. Zachowuje się, jakby żadna troska tego
świata nie miała do niej przystępu – wie, że w każdej
potrzebie Tom natychmiast do niej przybiegnie. Równie
przyjaźni dla nieznajomych, jak nieznajomi dla przyja-
ciół, Tom i Złota Jagoda otwierają drzwi przed każdym
zbłąkanym wędrowcem.
219
 D O DAT E K

220

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


TOM I ZŁOTA JAGODA JAKO PATRONI
Choć Tom włada wielką potęgą i jest stary jak góry i lasy,
wydaje się panować wyłącznie nad spłachciem ziemi,
którego granice sam wytyczył. Tam nie lęka się niczego
i nic mu nie zagraża – nigdy jednak go nie opuszcza.
Poszukiwacze przygód, którzy zaskarbią sobie przy-
jaźń Bombadila albo Złotej Jagody, rychło odkryją, że
w obrębie swej dziedziny Tom w mgnieniu oka zjawia się
na wezwanie i nawet pogoda zależy tu od jego kaprysów.
Tom wie absolutnie wszystko, co tylko można wie-
dzieć o Starym Lesie i potrafi godzinami o nim roz-
prawiać. Nie ma bowiem w jego królestwie niczego,
czego w pełni by nie przeniknął. Zna niejedną wspa-
niałą opowieść i wieczorami baja cichym głosem albo
nawet śpiewa – jego głos prowokuje dziwaczne fantazje
tajemnicze miejsca
Każda chwila zbliżała ich do złowrogich wzgórz, wyrastających coraz wyżej i wyżej,
pokrytych mrocznymi lasami. Na szczytach niektórych dostrzegali stare
warowne zamki, wyglądające jakby wznieśli je bardzo źli ludzie.
Gdy oceniać Eriador wyłącznie na podstawie mapy, łatwo
uznać północno-zachodnie Śródziemie za obszar wpraw-
dzie ogromny, ale niemal całkowicie pusty. Ale mapa nie
ukazuje długiej historii tego regionu ani licznych królestw,
które w ciągu wieków pojawiały się tu i upadały.
Kraina nosi ślady swej długiej historii. Krajobraz
znaczą ruiny: zniszczone wieże czy mury służą obec-
nym mieszkańcom za drogowskazy, wyznaczają gra-
nice pól oraz zapewniają budulec, z którego wznoszą
swe skromne domostwa.
Jeszcze więcej pamiątek przeszłości kryje się wśród
wysokich traw oraz pod ziemią, nagromadzoną przez
niezliczone lata. Miejscowi wiedzą o części ruin i niektó-
rych pilnie się wystrzegają. Inne już przed wiekami znikły
zupełnie z żywej pamięci.
tam i z powrotem
W toku gry Bohaterowie dowiedzą się o istnieniu niejed-
nego zapomnianego miejsca, zbierając pogłoski, frag-
menty legend czy lokalnych podań o straszliwych potwo-
rach i ukrytych skarbach (patrz Gromadzenie pogło-
sek, strona 121). Jeżeli w czasie Fazy Przygody postano-
wią sprawdzić ich prawdziwość, Mistrzyni Wiedzy używa
zasad Podróży, by doprowadzić Drużynę do Tajemniczego
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
i wizje nieznanej, zapomnianej przeszłości, tyleż wspa-
niałe, co ulotne.
Bombadil rzadko prosi o coś wprost, ale może skie-
rować Bohaterów ku kwestiom wymagającym rozwią-
zania – na przykład na spotkanie uciążliwego upiora
kurhanu albo cielęcia, które zabłąkało się w Starym
Lesie. Złota Jagoda nie potrzebuje niczego, ponad to
co już posiada, może jednak poprosić Drużynę zacnych
śmiałków, by pomogli komuś innemu.
PREMIA DO ZAŻYŁOŚCI: +2
KORZYŚĆ: Pan lasu, wody i wzgórz
Wydaj całą Zażyłość, by wezwać Toma lub Złotą Jagodę na
pomoc w dowolnym miejscu ich dziedziny.
Miejsca, a potem korzysta z jego opisu, w miarę jak poszu-
kiwacze przygód poznają tamtejsze sekrety.
A zatem: Tajemnicze Miejsca pozwalają grupie roze-
grać zamkniętą przygodę na własny sposób. W ich opi-
sie prezentujemy jakiś niezwykły rejon lub budowlę, ich
mieszkańców i wydarzenia, które mogą (ale nie muszą)
nastąpić. Tekst nie zawiera natomiast z góry założonej
fabuły złożonej z ciągu scen.
Mistrzyni Wiedzy może projektować własne miejsca
wykorzystując przedstawiony niżej schemat lub korzystać
z gotowych, opisanych w dodatkach do gry.
Przykładem w pełni opracowanego Tajemniczego
Miejsca jest Gwiazda We Mgle: zrujnowana forteca, któ-
rej opis zaczyna się na stronie 223.
opis tajemniczego miejsca
Każde Tajemnicze Miejsce w grze opisujemy wedle tej
samej struktury. Mistrzyni Wiedzy może z niej skorzystać,
tworząc własne niezwykłe obszary.
1. NAZWA
Zwykle miano, jakie Miejscu nadają okoliczne legendy
i przesądy („Szaniec Umarłych”, „Norbury, Gród Królów”,
„Moria” i tak dalej).
221
 D O DAT E K

2. POGŁOSK A
Pogłoska to informacja na temat Miejsca, którą Bohatero-
wie mogą zasłyszeć na szlaku przygody albo podczas Fazy
Drużyny. Prawda miesza się w niej zwykle ze zmyśleniem,
wynikłym z lokalnych przesądów, uprzedzeń i tak dalej.
DAWNA WIEDZA: Jeżeli Bohaterowie postanowią poszu-
kać informacji na temat Tajemniczego Miejsca, czy to
podczas wyprawy, czy w Fazie Drużyny, mogą natrafić na
fragment dawnej wiedzy. Jest zwykle bardziej precyzyjna
i wiarygodna.
3. OMÓWIENIE
Właściwy tekst rozpoczyna się od ogólnego opisu Miejsca,
przeznaczonego dla Mistrzyni Wiedzy. Przedstawia jego
charakter i wskazuje, czemu jest niebezpieczne lub ciekawe.
Tu również dostępne są się informacje, gdzie Miejsce
się znajduje i jak można tam dotrzeć, wyruszając z jakiegoś
dobrze znanego punktu („trzy dni drogi od Amon Sûl”).
Pomijamy przy tym elementy związane z zasadami gry
zakładając, że w czasie wędrówki Mistrzyni Wiedzy użyje
po prostu zasad Podróży.
5. UKŁAD
Szczegółowy opis kolejnych obszarów Miejsca, zawiera-
jący informacje o znajdujących się tam Skarbach, stwo-
rach, które można napotkać, oraz zamieszkujących okolicę
Postaciach Mistrzyni Wiedzy. Niektóre przedstawione tu
informacje łączą się z elementami kolejnej sekcji, zatytu-
łowanej Intrygi i kłopoty.
6. INTRYGI I KŁOPOT Y
Ostatnia sekcja przedstawia rozmaite zewnętrzne siły,
zdolne zakłócić poznawanie Tajemniczego Miejsca, oraz
wylicza ewentualne zdarzenia i nieszczęścia, które mogą
wydarzyć się w czasie Fazy Przygody. Czasem znajdą się
tu informacje, jak połączyć dane Miejsce z szerszym wąt-
kiem: na przykład elementy większej intrygi albo powra-
cający łotr.

ZDARZENIA W PODRÓŻY: W tej części znajdują się infor-

macje o potencjalnych zagrożeniach albo godnych uwagi
wypadkach, które mogą być udziałem wędrującej do
Tajemniczego Miejsca kompanii.

4. MAPA
Ilustracja przedstawiająca Tajemnicze Miejsce. Może mieć
postać planu albo przekroju – zawsze jednak wskazuje
umiejscowienie najważniejszych punktów, opisanych
w części Układ.

ZASADY GRY W OPISIE TAJEMNICZYCH MIEJSC

Tajemnicze Miejsca opisywane są tak prosto, jak to
tylko możliwe. Tekst zakłada zatem, że Mistrzyni Wie-
dzy potrafi rozegrać Fazę Przygody, opierając się
w równej mierze o elementy Miejsca jak działanie
Drużyny, i że używa zasad na sposób, którego akurat
wymaga sytuacja.
Dajmy na to, droga do tajemniczych ruin potrwa
wiele dni. Mistrzyni Wiedzy powinna zatem sięgnąć
po zasady Podróży, nawet jeśli w opisie Miejsca nie
ma takiego polecenia.
Albo: z układu Miejsca wynika, że Bohaterowie
zmierzą się z jakąś przeszkodą, na przykład muszą
wspiąć się na stromą wieżę. Mistrzyni Wiedzy sama
rozgrywa stosowną scenę, sięgając po najbardziej ade-
kwatne zasady. W tym akurat wypadku sprawdzą się
reguły Zadań Złożonych, poziomów Ryzyka i zagro-
żeń dla życia.
Miejsce opisane na kolejnych stronach stanowi
istotny wyjątek, zawiera bowiem dodatkowe suge-
stie, jak używać zasad. Ma w ten sposób ułatwić zrozu-
mienie tego sposobu prezentacji scenariusza. Wszyst-
kie rady i wskazówki dotyczące reguł gry znajdują się
w sekcjach zatytułowanych „Poradnik”.

222

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


gwiazda we mgle
…Czarnoksiężnik przed końcem zimy napadł na Arthedain.
POGŁOSK A
Na wschodnim pogórzu południowej części Ered Luin wznosi
się pradawna wieża, ostatnia pozostałość ogromnego zamku
z czasów Królów. Ludzie mówią, że lśni w niej dziwne, niebie-
skie światło, czasem widoczne aż od Brodu Sarn – wygląda jak
gwiazda nad morzem mgieł. Nikt tam nigdy nie bywa – ale
ostatnio w okolicy zaczęli ginąć ludzie.
DAWNA WIEDZA
Wieża jest pozostałością miasta wzniesionego za czasów Pół-
nocnego Królestwa Arnoru, na podziemnych ruinach
siedziby krasnoludów. W czasie wojny z Angmarem
twierdza broniła się długo, ale w końcu uległa
oblegającym. Ponoć skutkiem zdrady – kra-
snoludowie odwrócili się od Dúnedainów
i wskazali żołdakom Czarnoksiężnika
tajemną drogę do fortecy.
omówienie
Dawno, dawno temu było sobie
warowne miasto, położone na wzgó-
rzach u stóp południowego masywu
Ered Luin, w ówczesnym króle-
stwie Arthedainu. Zbudowano je
na opuszczonych pozostałościach
siedziby krasnoludów – sieci pod-
ziemnych korytarzy, ciągnących
się na wiele mil u korzeni góry.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
Na tutejszym zamku panował waleczny władca z plemie-
nia Dúnedainów, który stawiał zaciekły opór wojskom
Czarnoksiężnika podczas wojen z Angmarem.
W końcu wrogowie oblegli miasto i zdołali schwytać
jego pana, gdy ten uczynił zbrojną wycieczkę. Torturowano
go okrutnie u stóp murów, na oczach jego małżonki.
Ale i ona była wielką wojowniczką, wiodącą ród
od królów morza i mimo żałoby po zadręczo-
nym mężu, sama stanęła na czele obrońców.
W końcu twierdza upadła skutkiem
najczarniejszej zdrady. Zamek i oka-
lający go gród obrócono w perzynę,
a sam Władca Upiorów obłożył ruiny
klątwą. Szlachetną panią pochłonęła
całkowicie rozpacz i po latach obró-
ciła się w złowrogą zjawę – a jej pod-
dani zmienili się w straszne i nieomal
nieśmiertelne potwory.
Do dziś dnia zachowała się tylko
wieża pośród morza ruin. Dostać się do
niej można wyłącznie odnajdując wejście do
podziemnej wartowni i przekraczając most
nad wąską, lecz głęboką przepaścią.
Rzecz w tym, że u wejścia obozuje
obecnie banda zbójców – to oni, z pod-
szeptu złych ludzi z Południa, odpowia-
dają za niedawne zniknięcia
wielu podróżników.
223
 D O DAT E K
ZDARZENIA W PODRÓŻY
Odkąd Drużyna stanęła u Brodu Sarn, każdego zmierz-
chu dostrzega słaby poblask na zachodzie – wskazuje
jej drogę jak latarnia morska. Zmierzając w tamtą
stronę, Bohaterowie odkrywają ślady świadczące
o obecności dużej grupy bandytów. Znajdują pozo-
stałości obozowiska i słyszą ostrzeżenia z ust samot-
nych wędrowców.
układ
W miarę, jak Drużyna zbliża się do Ered Luin, rośnie przed
nią powoli łańcuch gór, niczym wysoka ściana przegradza-
jąca horyzont z północy na południe. Wyłania się z niej
bliższe, sięgające ku wschodowi pasmo – gdy tylko zapada
zmrok, u jego stóp zapala się światło, prowadzące kompa-
nię do tej pory. Droga wiedzie przez ponurą krainę, pełną
stromych pagórków i głębokich dolin, których dnem toczą
się niespokojne strumienie, śpiesząc ku rzece na południu.
Stanąwszy niemal u celu, Bohaterowie odkrywają, że
wieża, do której wędrują, leży po przeciwnej stronie głę-
bokiej przepaści. Na pierwszy rzut oka rozpadlina wydaje
się nie do przekroczenia – ale jeżeli Drużyna dokładniej ją
zlustruje, na przykład idąc wzdłuż krawędzi, wnet odkryje,
że nieco w dole znajduje się most. Wprawdzie przerwany –
ale jego dwie części łączy prowizoryczna drewniana kładka.
OBOZOWISKO ZBÓJCÓW
Szukając sposobu przekroczenia rozpadliny, Bohatero-
wie natrafią na obóz zbójców położony w niewielkiej gro-
cie u krawędzi przepaści. Można go dostrzec już z daleka,
unosi się bowiem nad nim smuga dymu.
W obozie przebywa niewielka grupa bandytów:
ledwie jeden zbir na każdego Bohatera (patrz
strona 156). Większość bandy czatuje gdzieś na
szlaku, by łupić nieostrożnych wędrowców.
Zbójcy to paskudna mieszanina południowców i ludzi
z Eriadoru, być może rodem z Tharbadu. Rej wśród nich
wiedzie niejaki Sabian, niski, żylasty jegomość o śniadym
obliczu, ubrany na czarno (patrz strona 230). Akurat kiedy
Bohaterowie zbliżają się do obozowiska, Sabian wyłania
się z jaskini nakazując reszcie bandy mieć się na baczności,
bo „ona znowu jest niespokojna”.
224
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Rozbójnicy mogą nie tylko zauważyć Bohaterów,
jeżeli ci nie zachowują szczególnej ostrożności, ale
i wysłać grupkę wojowników, by nocą napadła na obóz
kompanii (patrz Intrygi i kłopoty, strona 229). Jeśli jed-
nak Drużyna stara się o dyskrecję, idzie śladem łotrów
i próbuje przewidywać ich posunięcia, może dotrzeć do
kryjówki rabusiów, nie mierząc się z nimi ani razu (patrz
Obozowisko zbójców, poniżej).
PORADNIK — W KRYJÓWCE ZBÓJCÓW
Podczas sceny w obozowisku zbójców Drużyna najpewniej
spróbuje zaatakować bandę z zaskoczenia – ale dokładny
przebieg wypadków trudno przewidzieć, zależy bowiem
od tego, co się stało dotychczas. Jeżeli Bohaterowie już starli
się z bandą, jej członek mógł uciec z pola bitwy i przestrzec
kamratów przed nadciągającą Drużyną. Mistrzyni Wiedzy
musi wziąć pod uwagę przebieg Podróży i tak przeprowadzić
scenę, by stanowiła jej bezpośrednią kontynuację.
Jeżeli Bohaterowie rwą się do bitki (to bardzo możliwe),
Mistrzyni Wiedzy musi przypomnieć graczom, że mordo-
wanie przeciwników, którzy nie są potworami i nijak postaci
nie atakują, to akt Nieprawości, który skutkuje otrzymaniem
punktów Cienia. Następnie powinna dokładnie opisać obo-
zowisko, by gracze mogli je sobie wyobrazić – warto uzupeł-
nić przedstawione w tekście informacje o własne szczegóły.
Na przykład: Mistrzyni może uznać, że do wejścia pieczary
prowadzi wygodna, ale i znakomicie widoczna ścieżka. Ist-
nieje jednak drugi, ukryty szlak, który zaprowadzi grupę na
półkę skalną w głębi jaskini. Nie tylko uderzą stamtąd zupeł-
nie niespodziewanie, ale zasypią zbójców z wysoka strzałami,
wykonując dodatkową salwę w czasie ostrzału.
Mistrzyni Wiedzy musi po prostu „zobaczyć” opisy-
wane miejsce przed oczyma duszy i konsekwentnie przed-
stawiać je graczom.
GROTA: Gdy Bohaterowie rozprawią się z bandytami,
mogą wejść do pieczary. Wewnątrz odkryją pradawne
schody, kute głęboko w kamieniu – prowadzą w dół,
w stronę kamiennego mostu nad rozpadliną.
Sam most jest niestety zerwany, ale obie strony łączy
prowizoryczna drewniana kładka. Jeżeli Drużyna zaata-
kuje zbójców nie odcinając im drogi ucieczki w głąb
jaskini, Sabian umknie pod ziemię i przetnie liny pod-
trzymujące kładkę, która runie w głąb przepaści.

Zachowane fragmenty mostu dzieli wyrwa zbyt duża,
by ją po prostu przeskoczyć. W dodatku perspektywa
upadku przedstawia się nie najweselej – gdzieś daleko,
w dole, dudni rwąca rzeka, tocząc wody wśród ostrych
głazów. Drużyna musi zatem wymyślić, jak bezpiecznie
dostać się na drugą stronę.
PORADNIK — UŻYWANIE PRZESZKÓD
Konieczność przekroczenia zerwanego mostu to dobry przy-
kład przeszkody, którą Mistrzyni Wiedzy może postawić
przed graczami. Zadaniem grupy jest teraz omówić rozma-
ite sposoby rozwiązania problemu i ustalić, z którego Boha-
terowie skorzystają. Wtedy prowadząca przekłada zamysł
graczy na język zasad gry.
Poniżej przedstawiamy kilka możliwych rozwiązań, wska-
zując zasady, których można w danej sytuacji użyć. To tylko
przykładowe sposoby wykorzystania zasad do rozegrania
pomysłów graczy:
♦ Bohaterowie próbują odbudować kładkę: Zadanie Złożone,
z pewnością wymagające użycia RZEMIOSŁA (patrz Zadania
Złożone na stronie 131).
♦ Elf przeskakuje po prostu przez szczelinę, a potem wiąże
tam linę, po której przechodzą pozostali: elf wydaje punkt
Nadziei, by uzyskać magiczny sukces, a potem reszta kom-
panii testuje ZWINNOŚĆ , narażając się na Poważne Ryzyko
(patrz Konsekwencje porażki, strona 130).
♦ Drużyna zjeżdża na linach na samo dno rozpadliny, a potem
wspina się na jej przeciwległą ścianę: każdy wykonuje
jeden test ZWINNOŚCI , ponownie wystawiając się na
Poważne Ryzyko.
KR ASNOLUDZK A BR AMA
Pomieszczenie było pierwotnie bramą do podziemnego
miasta krasnoludów. Potem ludzie z Zachodu przerobili
je na wartownię – dziś jest prawie zupełnie pusta, jeżeli
nie liczyć sterty śmieci i odpadków, pozostawionej przez
sypiających tu zbójców (którzy nie ważą zapuścić się głę-
biej w ruiny).
Jeżeli Bohaterowie spędzą tu nieco czasu, posłyszą
dźwięk kapiącej wody i okazjonalny bulgot z pomiesz-
czenia obok. Tylko jedno wyjście prowadzi w jakkolwiek
interesujące miejsce – to sklepiona łukowato brama do
zatopionych krypt.
SPIŻARNIA: W zachodniej ścianie komory znajduje się nie-
wielka, lecz głęboka nisza, używana przez zbójców jako spi-
żarnia. Jeśli któryś z poszukiwaczy przygód ją przeszuka,
znajdzie niewielki stosik skradzionego złota, ukryty za zwa-
łem suchego drewna, czerstwego chleba i zeschłego mięsa.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
Złoto warte jest tyle punktów Skarbu, ile wypad-
nie na kości Sukcesu.
Prócz kosztowności jest tu też trochę rzeczy osobistych,
z pewnością własność ofiar rozbójników.
Każdy Bohater, który połasi się na złoto, otrzy-
muje 1 punkt Cienia (Chciwość).
ZATOPIONE KRYPT Y
Ledwie Bohaterowie przekroczą próg tego pomieszcze-
nia, opada ich niewytłumaczalne poczucie zagrożenia.
Ta wsparta na kamiennych kolumnach sala służyła ongi
krasnoludom za archiwum – panowie z Arnoru zało-
żyli tu natomiast katakumby. I to właśnie tutaj żywcem
pogrzebano wszystkich, którzy przetrwali oblężenie –
a następnie Czarnoksiężnik zatopił komnatę, obłożyw-
szy ją wprzódy klątwą.
Powietrze zdaje się nieczyste, jak gęsta zawie-
sina, której ciężar powoli osiadać zaczyna na
barkach Bohaterów. Postaci, które zostaną
w pomieszczeniu zbyt długo, otrzymują 2 punkty
Cienia (Groza).
RUINY NARAG-NÂLA
kompleks podziemnych krasnoludzkich koryta-
rzy to niewielka część dawnego miasta Narag-
-nâla (Bohaterowie, którzy zaczną studiować runy
wyryte na ścianach i odrzwiach, szybko poznają tę
nazwę). Dziś to tylko mroczna plątanina wąskich
przejść, wiodących do pustych pomieszczeń, na
pół zrujnowanych sal i zwałów kamienia, zagra-
dzających dalszą drogę.
Jeżeli Drużyna postanowi sprawdzić, co się
kryje za rozmaitymi zaznaczonymi na pla-
nie Gwiazdy We Mgle drzwiami, Mistrzyni
Wiedzy powinna zaimprowizować opis
niemającego końca labiryntu albo unie-
możliwić długą włóczęgę, stwierdzając, że
większość tuneli kończy się ślepo.
Ale ruiny nie są zgoła opuszczone. W Narag-nâla
ciągle dycha niejeden krasnolud (patrz Intrygi
i kłopoty, strona 229).
225
 D O DAT E K
ZATOPIONE KRYPT Y
Schody
do jaskini
Sala częściowo się zawaliła, a niemal całą ocalałą
powierzchnię pokrywa mętna, sięgająca pasa woda. Ściany
zdobią krasnoludzkie napisy i rzeźbienia (krasnoludowie
z plemienia Durina rozpoznają motywy charakterystyczne
dla szczepu, który niegdyś żył w tej okolicy, najpewniej
Ognistobrodych). Naprzeciw wejścia otwiera się klatka
schodowa, prawdopodobnie wiodąca na powierzchnię
(a ściśle, do przeklętego zamczyska, patrz powyżej).
Po kilku minutach w zatopionej komnacie Drużyna
dojrzy jak do bocznego pasażu umyka jakaś postać,
chyba krasnolud. Wkrótce daje się słyszeć głęboki dźwięk
dzwonu. Kilka chwil później z mętnej wody wyłania się
niespodziewanie grupa upiornych istot o ostrych zębach
i pazurach. Natychmiast atakują Drużynę!
♦ Istoty z bagien (patrz strona 153) są dwukrotnie licz-
niejsze niż Drużyna.
♦ Istoty w pierwszym rzędzie atakują Strażników Pół-
nocy. Sięgająca piersi hobbitów i krasnoludów woda
to niewielkie utrudnienie w walce – członkowie tych
ludów odejmują (1k) od wszystkich rzutów.
Któż zgadnie, czy wstrętne istoty to zdegenerowana postać
Dúnedainów, uwięzionych tu i przeklętych przez króla
Angmaru, czy też sługi zła, które przybyły tu z jego roz-
kazu i odtąd żyją w ruinach?
226
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Schody do przeklętego
zamczyska
Krasnoludzka
brama
SARKOFAGI: W centrum komnaty znajduje się rząd kamien-
nych sarkofagów. Część przetrwała nietknięta, inne wyglą-
dają na zniszczone przez gwałtowne wstrząsy ziemi. Wszyst-
kie ozdobiono z kunsztem niedostępnym współczesnym
kamieniarzom – znać w nich rękę Ludzi z Zachodu.
Dwa grobowce wyróżniają się wspaniałą rzeźbą: na
marmurowych wiekach wyobrażono śpiące postaci moż-
nego pana i dumnej pani, pogrążonych w pogodnym bez-
ruchu śmiertelnego snu. Obydwa są puste.
Inne sarkofagi zawierają doczesne szczątki rządców
i strażników przybocznych, służących władcom panu-
jącego tu niegdyś rodu. W jednym spoczywa Angnir,
zarządca dworu – a wraz z nim rodowa kronika, zawiera-
jąca historię upadku miasta. Czas odcisnął na niej swoje
piękno i niewiele da się odczytać (zestawienie istotnych
informacji znajduje się w ramce Kronika rodowa, obok).
SKROMNY SKARBIEC: Na północno-wschodnim krańcu
komnaty znajduje się sklepione łukowato przejście, w któ-
rym zmieści się tylko krasnolud albo hobbit. Prowadzi do
małego pomieszczenia, gdzie istoty z bagien zgromadziły
stos kosztowności.
Pomieszczenie zawiera skromny Skarbiec (patrz
zasady Skarbów na stronie 158).
PRZEKLĘTE ZAMCZYSKO
Wspiąwszy się po schodach, Bohaterowie wychodzą na
powierzchnię pośród ogromnej ruiny, tonącej w morzu
gęstej mgły. Niezależnie od pory dnia panuje tu mrok –
rankiem i po południu słońce jawi się jak blady dysk, któ-
rego promienie nie mogą przebić skłębionych oparów.

KRONIKA RODOWA
Tu rozpoczyna się historia upadku rodu Hadiriona
i jego małżonki Elweny. Słowa te piszę ja, Angnir,
zarządca dworu i kapitan straży, by zachować pamięć
klęski dla potomnych. Nadszedł oto czas, gdy…
Przygotowali drewniane krzesło, urągowisko dla
tronu, w miejscu dobrze widocznym z miejskich murów.
Przywiązali do niego naszego pana Hadiriona, by go
dręczyć i zeń szydzić. Sprawili mu wielogodzinną mękę…
Gdy orkowie ukoronowali Hadiriona koroną z żelaza,
przytwierdziwszy ją do głowy żelaznymi gwoźdźmi,
i oddali mu cześć jako władcy tej krainy, pani Elwena
przywołała mnie do siebie. Zapytała, czy wciąż cieszę
Przeklęte Zamczysko
Schody do zatopionych krypt
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
się sławą najlepszego łucznika w królestwie Artheda-
inu. Wybrałem tedy strzałę spośród tych, które daro-
wał mi ojciec, a przedtem należały do jego ojca. Miała
białe pióra i smukły grot.
Z całych sił naciągnąłem łuk, a strzała pomknęła
chyżo, przeszyła rękę wielkiego orka, oprawcy pana
mego Hadiriona i utkwiła głęboko w jego piersi.
Zaczem złamałem mój łuk na dwoje…
Dalsze zapiski są ledwie czytelne – urywki pozwa-
lają zrozumieć, że zdradzieccy krasnoludowie niepo-
strzeżenie wprowadzili wroga w obręb zamku. Wszy-
scy ocalali z rzezi skryli się w katakumbach, a pani
Elwena przepadła.
227
 D O DAT E K
Niełatwo się tu poruszać: z plątaniny gęstych krzewów
wyrastają resztki skruszałych ścian i kolumn, a korzenie
powykręcanych, nagich drzew wiją się wśród zmiażdżo-
nych płyt posadzki. Żadne dzieło ludzkich rąk nie wznosi
się wyżej niż na kilka metrów – miasto Hadiriona i Elweny
dosłownie zrównano z ziemią.
Jedyny wyjątek stanowi Wieża Gwiazdy (patrz następna
strona), wyrastająca pośród ruin niegdysiejszego pysznego
pałacu, niby kamienna wyspa na morzu mgły. Zachował
się też ogólny kształt wielkiej sali, do której wiodą szero-
kie, strzaskane stopnie. Ściany pokrywają tu paskudne
rysunki i napisy, wyraźne dzieło orków.
Można wśród nich znaleźć zdania zapisane na dawną
modłę, z pomocą alfabetu elfów. Słowa pochodzą jednak
z Czarnej Mowy i składają się na straszną klątwę, którą
obłożył to miejsce Czarnoksiężnik z Angmaru.
Każdy Bohater, którzy prześledzi litery, otrzy-
muje 2 punkty Cienia (Czarnoksięstwo), nawet
jeżeli nie zna pisma elfów, ani nie rozumie
języka Mordoru.
Poszukiwacze przygód, których Cień wzrośnie o przynaj-
mniej 1 punkt, pojmują nagle znaczenie klątwy i rozu-
mieją, że jest dziełem samego Czarnoksiężnika, rozsier-
dzonego zajadłym oporem Dúnedainów. Jej moc trzyma
ruiny w garści, póki nie skończy się cierpienie Hadiriona,
pokonanego władcy miasta (patrz Wieża Gwiazdy).
PORADNIK — ROZBUDOWA
PRZEKLĘTEGO ZAMCZYSKA
Przeklęte zamczysko to tylko niewielki skrawek ogromnych
ruin dawnego miasta Dúnedainów. Większość to tylko sta-
rożytne, dawno wystygłe kamienie, ale któż wie, jakie zło
czai się w pobliżu miejsc nawiedzanych przez udręczonego
ducha Elweny? Jeżeli gracze wyrażają chęć zbadania pozo-
stałości fortecy, Mistrzyni Wiedzy powinna rozbudowywać
je wedle uznania. Poniżej prezentujemy kilka przykładów,
które pomogą nadać miastu konkretną postać.
♦ Stara studnia nakryta zbutwiałymi deskami. Sięga bardzo
głęboko, a na dnie leży szkielet niezwykle okazałego orka,
za życia straszliwego potwora. Był dowódcą wojsk Czar-
noksiężnika i poległ w czasie ataku – z jego czerepu wciąż
sterczy númenorejska strzała.
♦ Zdziczała jabłonka, wyrosła wśród kamieni. Jeśli ktoś zje
kwaśny owoc i legnie w jej cieniu, doświadczy dziwacznej
wizji z przeszłości miasta.
♦ W ruinach spaceruje ogromny jeleń o skórze pokrytej wrzo-
dami. Ten dziwaczny widok z pewnością zwiastuje nieszczę-
ście – Bohaterowie otrzymują 1 punkt Cienia (Groza).
228
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
♦ Za kratami przerdzewiałej bramy leży spłacheć zieleni,
niegdyś ogród zielarza. Rośnie tu wciąż niemało użytecz-
nych i pradawnych ziół – gdy je pozbierać, pozwalają
dodać (1k) do testów UZDRAWIANIA tyle razy, ile wypa-
dło na kości Sukcesu.
♦ W ruinach pomieszkuje Jalin, szalony krasnolud z Narag-
-nâla, wyrzutek pośród własnego ludu, żywiący się szczu-
rami i innym obrzydlistwem. W snach nawiedza go duch
pani Elweny, do której czuje mieszaninę miłości i strachu.
Spróbuje zabić albo przynajmniej wciągnąć w pułapkę
każdego, kto narusza spokój „jego miasta”.
♦ Pośród ułomków strzaskanej bramy leżą resztki tarana,
wykutego w kuźniach Angmaru. Ogromną, metalową gło-
wicę ukształtowano na podobieństwo łba potwornego
orka o rozdziawionej paszczy. Wciąż przepełnia ją zły czar –
jeżeli Bohater dotknie głowicy, grunt pod jego nogami
runie, a on sam spadnie wiele metrów w dół, do pogrze-
banej pod gruzami komnaty (to upadek z dużej wysokości,
patrz strona 134).
NADEJŚCIE PANI ELWENY: Gdy Bohaterowie dotrą już do
przeklętego zamczyska, a chwila wyda się Mistrzyni Wie-
dzy odpowiednia, pojawi się pani Elwena. Ta niegdyś szla-
chetna i pełna odwagi dama z możnego rodu Dúnedainów
przetrwała wprawdzie upadek miasta, ale potem powoli
pochłonął ją żal oraz klątwa Wodza Upiorów Pierścienia.
Dziś jest tylko złowrogą zjawą, skazaną na wieczną tułaczkę
po ruinach swego niegdysiejszego domu.
Jako złowroga zjawa objawia się pod postacią przygię-
tej do ziemi staruchy, owiniętej w łachmany, pod którymi
skrywa widmowe, niemal całkowicie przezroczyste ciało –
tylko jej oczy płoną jak węgle. Spod kaptura wymyka się
kosmyk siwych włosów. Odzywa się do Drużyny syczącym
głosem o dziwacznym akcencie:
Po coście tu przyszli? Nic tu nie ma, jeno śmierć. Odejdźcie
precz, lub dzielcie moje zgryzoty!
Walczy długim, wyszczerbionym mieczem oraz włócznią,
którymi broniła niegdyś miasta i twierdzy.
Elwena
ZŁOWROGA ZJAWA ZAJADŁOŚĆ
Przerażająca, Udręczona
5
WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA NIENAWIŚĆ OBRONA PANCERZ
24 2 5 +2 2

BIEGŁOŚCI BOJOWE: Wyszczerbiony miecz 3 (4/16),
Okrutna włócznia 2 (4/14, Celny Atak)
MROCZNE ATRYBUTY: Kamienne Serce. Nie działa na cie-
bie Zadanie Bojowe Przeraź Wroga, o ile Bohater nie
uzyskał w nim magicznego sukcesu.
Nieśmiertelność. Wydaj 1 punkt Nienawiści, by unik-
nąć Rany. Jeżeli atak miałby zredukować twoją Wytrzy-
małość do zera, wydaj 1 punkt Nienawiści, by odzyskać
całą Wytrzymałość. Tej zdolności nie można używać,
jeżeli Bohater walczy magiczną bronią niosącą Zgubę
upiorom.
Strach Przed Ogniem. Tracisz 1 punkt Nienawiści na
początku każdej rundy, gdy jesteś związany walką wręcz
z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo inny płonący
przedmiot.
Upodobanie Do Ciemności. W ciemnościach wszyst-
kie twoje rzuty na atak są Wzmocnione.
Wcielona Groza. Na początku pierwszej rundy
potyczki wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku jed-
nej lub więcej istot, posiadających ten Atrybut, otrzy-
mują 3 punkty Cienia (Groza). Postaci, którym nie uda się
Próba Cienia, są tak przerażone, że nie mogą wydawać
Nadziei do końca potyczki.
PORADNIK — PRZYGOTOWANIE KULMINACJI
Konfrontację z Elweną można przeprowadzić na wiele róż-
nych sposób, zależnie od dotychczasowego działania graczy.
Mistrzyni Wiedzy może postanowić, że przeklęta władczyni
zjawia się pod postacią ducha w środku nocy, gdy Drużyna
zażywa snu (oby ktoś stał wtedy na warcie!). Bohaterowie
mogą też dostrzec ją z daleka, jak zstępuje po schodach
wieży, a potem powoli, lecz nieubłaganie odwraca się ku nim.
Gdyby poszukiwacze przygód postanowili uniknąć zjawy,
znajdą w ruinach miasta nieprzeliczone mnóstwo kryjówek –
nie zdołają jednak zbliżyć się do Wieży, nie stając do walki
z Elweną. Nadto, przeklęta władczyni wydaje się szóstym
zmysłem wyczuwać, gdzie też ukryli się żyjący.
KLĄTWA ELWENY: Jeżeli Bohaterowie zdołają pokonać
złowrogą zjawę (zmniejszając jej Wytrzymałość do zera
albo zadając dwie Rany), doświadczą na moment wizji
szlachetnej númenorejskiej damy w pełnej zbroi – jest nie-
zwykle piękna, ale i straszna. Spogląda wprost na poszu-
kiwaczy przygód i nagle wydaje straszny krzyk!
Gdy w kilka chwil później Drużyna dojdzie do siebie,
po Elwenie nie zostanie żaden ślad. Ale powróci później,
w pełni sił i gotowa do walki (dokładną chwilę wybiera
Mistrzyni Wiedzy, kierując się wyczuciem dramatyzmu).
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
W czasie, który minie do ponownego pojawienia się
Elweny, blask ze szczytu Wieży Gwiazdy znacznie się nasila.
To lśni kamień w koronie Hadiriona, naczynie klątwy.
Jedynym sposobem, by zapewnić pani Elwenie wieczny
spoczynek, jest zdjęcie korony przybitej do czaszki Hadi-
riona (patrz niżej). Gdy to nastąpi, władczyni na mgnienie
oka odzyska dawną urodę – a potem jej ciało rozsypie się
w proch. Klątwa straciła moc.
WIEŻA GWIAZDY
Nad przeklętym zamczyskiem wznosi się Wieża Gwiazdy,
zbudowana ze starszych i twardszych kamieni niż reszta
ruin – przetrwała uderzenie straszliwej mocy, które przed
wiekami obróciło całe miasto w perzynę, nie dał jej rów-
nież rady upływ czasu. Tylko najwyższe piętro ucierpiało
w czasie wojny – potrzaskane ściany nadają budowli
wygląd ręki o przyciętych palcach.
To tu, na szczycie wieży, spoczywają doczesne szczątki
Hadiriona, władcy miasta – jego zasuszone ciało wciąż tkwi
na drewnianym tronie, na głowie mając przytwierdzoną
gwoździami koronę z żelaza. Wprawiono w nią lśniący błę-
kitny kamień – to właśnie jego światło widać już z daleka.
Z chwilą zdjęcia korony ze skroni Hadiriona klątwa
pryska (patrz Klątwa Elweny), a zasuszone zwłoki wło-
darza Dúnedainów rozpadają się w proch. Póki to jednak
nie nastąpi, duch Elweny błąkać się będzie po ruinach
zamku i miasta, atakując każdą napotkaną istotę, by nikt
z żyjących nie przypominał jej, co utraciła.
BOGATY SKARBIEC: Gdy Bohaterowie zdejmą klątwę,
mogą spokojnie przeczesać ruiny. Na parterze wieży, pod
stertą gruzu, znajdą wtedy ukrytą klapę. Prowadzi do pod-
ziemnej komnaty, zapewne dawnego lochu.
Wewnątrz znajduje się odpowiednik bogatego Skarbca
(patrz zasady Skarbów na stronie 158).
intrygi i kłopoty
W tej części opisane są zdarzenia, do których może dojść
w czasie Fazy Przygody – lub nie, zależnie od postępowania
graczy. O tym, jak ich używać, decyduje Mistrzyni Wiedzy.
ZBÓJCY
Banda zbójców, grasująca na zachód od Brodu Sarn, składa
się z dużej liczby pozbawionych sumienia ludzi. Po trosze
z konieczności, po trosze z chciwości napadają spotkanych
na drodze wędrowców i plądrują ruiny, których wszak nie
brak w okolicy, poszukując kosztowności. Pieczołowicie
maskują przy tym swoją działalność, by nie ściągnąć gniewu
Strażników Północy – jak na razie strategia się sprawdza.
Jeżeli Drużyna nie zachowuje dyskrecji i Mistrzyni Wie-
dzy uzna, że zbójcy mogą ją zauważyć, na poszukiwaczy
przygód zasadzi się grupa rabusiów złożona z jednego roz-
bójnika na każdego Bohatera oraz dwóch lub trzech zbirów.
229
 D O DAT E K

SABIAN, SZPIEG Z UMBARU Może zastawiać na Drużynę pułapki i mieszać jej szyki –
Działaniem zbójców kieruje potajemnie grupa ludzi a pozostawiony samemu sobie w końcu opuści ruiny i dołą-
z Umbaru, szczególnie zaciekawionych, co też kryje się czy do zbójców na zewnątrz (patrz W potrzasku!, poniżej).
w ruinach wśród pustkowi Cardolanu i Eriadoru. Prze- Sabian jest najeźdźcą z Południa (patrz strona 157).
niknęli jakiś czas temu w szeregi bandy i powoli przej-
mują nad nią władzę. Jest pośród nich i Sabian, mary- ZDR ADZIECCY KR ASNOLUDOWIE
narz z Południa, który dziś dowodzi grupą grasującą za Głęboko pod ziemią, z dala od Zatopionych Krypt,
Brandywiną. To przede wszystkim szpieg, który wykorzy- żyje grupa krasnoludów z południowych stoków Ered
stuje zbójów, by odciągać uwagę od własnych poszukiwań Luin. To ich przodkowie zdradzili przed laty Hadiriona
w ruinach Eriadoru. i Elwenę, za co kolonia wciąż płaci straszną cenę: po wie-
Mistrzyni Wiedzy może użyć kach starań krasnoludowie wciąż nie odzyskali górnych
Sabiana jak tylko sobie życzy. Jest poziomów podziemnego królestwa, gdzie grasują swo-
sprytny i podstępny, potrafi bodnie istoty z bagien.
też łatwo zniknąć z oczu Krasnoludowie są bardzo podejrzliwi i początkowo
i ucieknie, jeżeli mają wobec Bohaterów złe zamiary – kompania wtar-
Bohaterowie nie gnęła wszak na ich ziemię. To właśnie jeden z nich ude-
postawią sobie rzył w dzwon, by przywabić istoty z bagien ledwie
wprost za cel poszukiwacze przygód postawili stopę w ruinach.
schwytania Jeśli Drużyna rozprawi się z napastnikami szybko
nikczemnika. i skutecznie, krasnoludowie dadzą jej spokój, uwie-
rzywszy, że awanturnicy potrafią wreszcie położyć
kres klątwie.
Co jakiś czas Mistrzyni Wiedzy może dać Bohate-
rom szansę dostrzeżenia, że ktoś obserwuje ich z oddali.
WIEŻA To zawsze samotna sylwetka, najpewniej krasnolud,
GWIAZDY który znika natychmiast, gdy się go zauważy.
Jeśli kompania naprawdę chce nawiązać kontakt
z krasnoludami, zyska taką szansę dopiero po przełama-
niu klątwy na Wieży Gwiazdy. Ba, wobec takiego obrotu
spraw przedstawiciele kolonii mogą sami skontaktować
się z Bohaterami.

W POTRZASKU!
Można bezpiecznie założyć, że Bohaterowie spę-
dzą większość przygody w zrujnowanym mie-
ście, po drugiej stronie rozpadliny. Kiedy jednak
Drużyna zmaga się z potworami w nawiedzonych
ruinach, zbójcy wracają do kryjówki i w mig
poznają los pozostawionych tam straży.
Bandyci prawie na pewno nie
przekroczą przepaści. Zaczekają
za to w zasadzce na powracających
z nawiedzonego miasta Bohaterów.
Banda jest naprawdę liczna:
Mistrzyni Wiedzy może bezpiecznie
założyć, że zbójców jest cztery razy
więcej niż członków Drużyny – w tej
liczbie są i rozbójnicy, i zbiry.

Schody do przeklętego zamczyska

230

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)


Najprostsza droga ucieczki prowadzi przez pod-
ziemne miasto krasnoludów. Trudno w nim jednak
odnaleźć drogę, a korytarze schodzą coraz to głębiej
i głębiej. Jeżeli Bohaterowie ruszą pod ziemię, Mistrzyni
Wiedzy może użyć opisanego poniżej wydarzenia Posłu-
chanie w głębinach.
POSŁUCHANIE W GŁĘBINACH
Gdy Drużyna na dobre zabrnie już w głębiny podziem-
nego miasta, w pewnej chwili drogę zastąpią jej wielce
srodzy krasnoludzcy wojownicy o rozwidlonych brodach.
– Nie wolno wam stąd odejść bez zgody naszej wład-
czyni – mówią, – ani też sami nie znajdziecie drogi na
powierzchnię. Czy chcecie stanąć przed jej obliczem?
Jeżeli Drużyna przytaknie, pod ziemią zabrzmi ude-
rzenie dzwonu i wkrótce pojawi się krasnoludzka kobieta.
– Prosicie o posłuchanie u Veiko, władczyni Narag-
-nâla (Czarnej Rzeki) – powiada.
Cała Drużyna musi zgodzić się zasłonić oczy. Dopiero
wówczas poprowadzona zostanie w głąb podziemi, do
mrocznej sali brzmiącej szmerem wartkiej rzeki.
Veiko, wiekowa krasnoludka, zasiada na prostym
kamiennym tronie. Jest ślepa i włada wyłącznie mową
swego ludu. Jej słowa tłumaczy córka, Ilmi, która
pochyla się ku władczyni i uważnie słucha ledwie sły-
szalnego szeptu. Wokół pręży się straż: siwobrodzi wete-
rani, zbrojni w topory. Porozumiewają się między sobą
z pomocą tajemnego krasnoludzkiego języka znaków.
Spotkanie z Veiko można przeprowadzić z pomocą
zasad Posłuchania. Jeżeli Bohaterowie chcą tylko wydo-
stać się z miasta na powierzchnię, ich prośba zostanie
uznana za rozsądną (Opór 3), jeżeli zdjęli klątwę, lub za
śmiałą (Opór 6), gdyby tego nie uczynili.
bezimienne bestie
– W głębinach świata istnieje wiele starszych i gorszych jeszcze niż orkowie stworzeń.
Krasnoludowie powtarzają szeptem mroczne legendy
o pradawnych istotach, które czają się w głębinach jezior
po odległych dolinach i w podziemnych tunelach wykopa-
nych, nim jeszcze w górach pojawili się orkowie. O takich
stworach niewiele wiadomo i nikt nie nadał im nazw.
Zapewne nie stworzył ich Wielki Nieprzyjaciel Morgoth,
a nawet jeśli, to starsze są od Saurona, najważniejszego
sługi dawnego Władcy Ciemności, i zupełnie mu nie-
znane. Ich przeklęty ród może przypominać potworną
Ungoliantę, matkę wszystkich pająków, albo całkowicie się
od niej różnić. Nie wiadomo skąd się wzięły – choć są do
szpiku kości złe, nie odpowiadają na zew Cienia.
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
D O DAT E K
OPOWIEŚCI VEIKO
Podczas Rokowań Mistrzyni Wiedzy może wyko-
rzystać poniższe informacje:
Veiko wywodzi się z ludu, który nie wywędro-
wał do Khazad-dûm po upadku Thangorodrimu
i pozostał w dawnych siedzibach pod Ered Luin.
Sama krasnoludka jest tak stara, że walczyła w doli-
nie Azanulbizar i widziała, jak wielu jej ziomków
ginie nadaremno. Zapytana wprost o zdradę Hadi-
riona, odpowie łamiącym się głosem, że przed wie-
loma wiekami grupa nikczemnych krasnoludów z jej
rodu faktycznie pomogła Czarnoksiężnikowi z Ang-
maru, ale i sama została zdradzona. Krasnoludowie
od wieków czekają na zdjęcie klątwy, by ponownie
objąć w posiadanie górne poziomy miasta.
Jeżeli Posłuchanie skończy się porażką, krasnoludowie
zabronią Bohaterom przejścia przez ich miasto i odsta-
wią pod strażą na górne poziomy. Sukces z komplikacją
pozwala kompanii przejść, ale pod warunkiem – muszą
oddać kamień, który tkwił w koronie Hadiriona (wyko-
nali go krasnoludowie). Sukces oznacza, że mieszkańcy
podziemi pozwolą Bohaterom przejść, domagając się
w zamian tylko obietnicy pozostawienia w spokoju. Pra-
gną też, by Drużyna zapomniała o ich istnieniu.
I tak Bohaterowie, wciąż w opaskach na oczach, wędrują
tajemnym przejściem, aż wychyną na powierzchnię, dość
daleko od mostu, przy którym czai się ciągle banda zbójców.
Tylko jedno można powiedzieć na pewno: starożytne
istoty są potworne z wyglądu i szalenie niebezpieczne.
Inteligencją górują nad zwierzętami, bo choć rządzi
nimi przede wszystkim wola przetrwania, posiadają
też inne, głębsze pragnienia i cele. Nienawidzą światła
i kryją się w najmroczniejszych głębinach ziemi albo na
dnie głębokich jezior i podziemnych rzek – stąd wła-
śnie mało kto mógłby opisać, jak właściwie wyglądają.
Jeżeli już wychodzą na powierzchnię, zostają tam na
krótko – w sam raz, by wywołać przerażenie i rozpacz.
Potem, syte żeru, wracają do podziemnych kryjówek,
by w spokoju zażyć odpoczynku.
231
 D O DAT E K

bezimienne bestie Tabele 6 do 8 pozwalają natomiast określić współczynniki

w jedynym pierścieniu
Mistrzyni Wiedzy może użyć Bezimiennych Bestii, jeżeli
Drużyna Bohaterów potrzebuje naprawdę strasznego
przeciwnika. W przeciwieństwie do większości wrogów
opisanych w tym tomie, Bestie nie należą do jednego
rodzaju – każdą należy stworzyć od podstaw, przy użyciu
poniższych reguł. W rezultacie powstanie jedyna w swoim
rodzaju istota, posiadająca własną historię – wszakże
gnębi ten nieszczęsny świat od długich wieków.
ZRODZONE Z CIEMNOŚCI
By stworzyć Bezimienną Bestię, Mistrzyni wiedzy musi
wykonać serię rzutów, korzystając z zestawionych poniżej
tabel – albo wybrać najlepsze w danej sytuacji rezultaty.
Tabele o numerach 1 do 5 pozwalają stworzyć tożsa-
mość i przeszłość powstającego potwora.
♦ Tabela 1 określa jak mówi się na Bestię.
♦ Tabela 2 pozwala wylosować jej ogólną postać.
♦ Tabela 3 decyduje, co Bohaterowie zauważą na chwilę
przed pojawieniem się Bestii oraz gdy zobaczą ją po
raz pierwszy.
♦ Tabela 4 zawiera pogłoski na temat Bestii.
♦ Tabela 5 wskazuje, gdzie przechowuje się pamięć
o potworze.
Bezimiennej Bestii w mechanice gry.
♦ Tabela 6 wyznacza wartości wszystkich współczynni-
ków wymaganych od przeciwnika oraz liczbę Mrocz-
nych Atrybutów.
♦ Tabela 7 odpowiada za rodzaj ataków, którymi Bestia
spróbuje pozbawić Bohaterów życia.
♦ Tabela 8 przedstawia Mroczne Atrybuty, które zapew-
nią istocie stosowną potęgę.
Ponadto wszystkie Bezimienne Bestie odznaczają się nie-
zwykłą odpornością na obrażenia, ale bardzo szkodzi im
światło słońca. Każda posiada zatem Mroczne Atrybuty
Ohydna Żywotność i Wstręt Do Słońca.
♦ OHYDNA ŻYWOTNOŚĆ: Atak, który zadał ci dość
obrażeń, by zmniejszyć twoją Wytrzymałość do zera,
zamiast tego powoduje Przełamanie Obrony. Jeśli je
przeżyjesz, odzyskujesz całą Wytrzymałość.
♦ WSTRĘT DO SŁOŃCA. Tracisz 1 punkt Nienawiści
w każdej turze, w której oświetlają cię bezpośrednio
promienie słońca.

TABELA 1. BESTIA ZWANA JEST…

RZUĆ KOŚCIĄ DZIAŁANIA RZUĆ KOŚCIĄ SUKCESU RAZ W KAŻDEJ KOLUMNIE

Zgubą 1 …w Ciemności …przez ludzi

1 Plagą

2 Zgrozą 2 …w Otchłani …przez elfów

3 Postrachem

4 Plugastwem 3 …w Głębinach …przez krasnoludów

5 Pożeraczem

6 Prześladowcą 4 …w Przepaści …przez orków

7 Łowcą

8 Przyczajonym 5 …z Udûnu …przez Mędrców

9 Pełzającym

10 Czyhającym 6 …w Odmętach …w starych księgach

Płomieniem

232

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

TABELA 2. BESTIA PRZYPOMINA…

RZUĆ KOŚCIĄ DZIAŁANIA RZUĆ KOŚCIĄ SUKCESU

Nietoperza 1 …o bezlitosnych ślepiach

1 Pająka

2 Rybę 2 …o wielkich rogach

3 Ślimaka

4 Czerwia 3 …o lśniącej skórze

5 Wija

6 Owada 4 …o wielkiej głowie

7 Skorupiaka

8 Ośmiornicę 5 …o wydętym ciele

9 Człowieka

10 Ropuchę 6 …, lecz jest daleko większa

Trolla

TABELA 3. BESTIA SIĘ ZBLIŻA…

NIM JĄ ZOBACZYCIE… (RZUĆ RAZ KOŚCIĄ DZIAŁANIA) I OTO WIDZICIE… (RZUĆ RAZ KOŚCIĄ DZIAŁANIA)

…zapada śmiertelna cisza …ogromny cień, spowijający mroczny kształt

1 …słychać złowrogie syczenie 1 …straszliwe pazury bestii

2 …słychać głęboki pomruk 2 …oczy potwora, lśniące w mroku

3 …dostrzegacie kości jej ofiar 3 …sflaczałe i przejrzyste ciało, niby upiorną galaretę

4 …skóra wam cierpnie 4 …rozdziawioną paszczę, która kłapie raz za razem łapiąc
powietrze

5 …słyszycie ogłuszający hałas lub wrzask 5 …wielką paszczękę, z której sterczą zęby niepokojąco
podobne ludzkim

6 …dostrzegacie ślady 6 …rój robactwa lub gryzoni, który pełznie przed potworem

7 …słyszycie straszny krzyk 7 …długą i giętką mackę, która wije się ku wam

8 …czujecie wstrętny odór 8 …straszliwe zębiska, tak wielkie, że bestia nie może
zamknąć paszczy

9 …uderza was gwałtowny powiew 9 …ogromne, lecz ślepe oczy

10 …słyszycie wizg 10 …wielką mnogość krętych rogów z plamistej kości

…czujecie przenikliwe zimno …widmo pięknej istoty, która zjawia się przed oczami
waszych dusz

233

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

TABELA 4. POGŁOSKA NA TEMAT BESTII

RZUĆ
KOŚCIĄ
DZIAŁANIA

Gdy Sauron powrócił do Dol Guldur, usiłował zawrzeć przymierze z niejedną mroczną istotą, żyjącą
w Mrocznej Puszczy. Część odmówiła i uwięziono je w ogromnych lochach pod fortecą. Kiedy Biała Rada
wkroczyła do twierdzy, znalazła w jej kazamatach skutego łańcuchem, umierającego potwora. Ale potem
ozdrowiał, wyrwał się na swobodę i znikł w mroku nocy, na zgubę wszystkiego co żyje.

1 Niedługo po założeniu Annúminas ludzie z Arnoru przebudzili straszną istotę, która od tysiącleci spała na
dnie Jeziora Evendim. Pewnej letniej nocy stwór wychynął na powierzchnię i z furią zaatakował stojące na
redzie portu statki. Wciągnął je pod wodę wraz z załogą, a potem zniknął w odmętach – na jakiś czas.

2 Ta istota, zmuszona przed wiekami do służby Sauronowi, walczyła w bitwie na Dagorlad, siejąc popłoch
w szeregach elfów. Nikt nie miał odwagi stawić jej czoła, aż uczynił to sam Gil-galad. Potwór tak przeraził
się odwagi króla i chwały jego wielkiej włóczni Aiglos, że czmychnął w popłochu. Po upadku swego pana
bestia odzyskała wolną wolę i od tej pory pustoszy Śródziemie.

3 Gdy przez Śródziemie przeszedł Wielki Mór, bogate dotychczas miasto Tharbad podupadło i zaczęło się
wyludniać. Pewnej nocy pozostający w nim ludzie zobaczyli wielki, czarny cień, który powoli spłynął na
sławny most i całkiem go otulił. W chwilę później dał się słyszeć straszny ryk i budowla rozpadła się na
tysiąc kawałków.

4 Ohtar, giermek Isildura, któremu udało się ujść cało z zasadzki orków, uciekł przed nimi na Pola Glad-
den, przy boku mając miecz Elendila. Niektórzy mówią, że przez wiele dni ścigała go tam potworna istota,
wychodząca z kryjówki tylko nocą. Ponoć potrafiła wywęszyć ruchy nieszczęśnika.

5 Murów Fornostu nie skruszyły zwykłe wojska. Czarnoksiężnik z Angmaru nasłał na miasto straszliwą istotę,
która z jakiś powodów musiała mu się wywdzięczyć. To właśnie ów wróg wszelkiego światła i życia pomor-
dował obrońców, otwierając gród przed mrowiem orków. Spłaciwszy dług, odszedł w ciemność, z której
go wywołano.

6 Krasnoludowie twierdzą, że w Górach Szarych nie brak potworów, które pojawiają się nie wiedzieć skąd
i nagle wpełzają do kopalni, by niszczyć i mordować. Wprawdzie większość udało się odeprzeć, ale jeden
zagnieździł się w krasnoludzkich tunelach na dobre. Powiadają, że w końcu przegnał go Thorin I, po dłu-
giej, wyczerpującej walce głęboko w trzewiach kopalni.

7 Ten stwór żył przez wieki w głębokiej pieczarze na północnym skraju Gór Mglistych. Ludzie z gór czcili go
jak boga, karmili go i zaspokajali wszelkie zachcianki. Potem przez tamten obszar przetoczyła się wojna,
a armie elfów i ludzi wypędziły okoliczną ludność. Pozbawiony nagle opiekunów, potwór znienawidził
najeźdźców z całego mrocznego serca.

8 Ta bestia żyła przed wiekami w mrocznej, ukrytej dolinie po wschodniej stronie Gór Mglistych. Pewnego
dnia zeszła jednak do wioski Leśnych Ludzi, akurat, kiedy łowcy byli na polowaniu. Powróciwszy, zastali
straszny widok: rozerwane na sztuki ciała i zniszczone domy. W powietrzu unosił się wstrętny swąd. Nikt nie
przeżył ataku.

9 Raz na kilka lat ta istota wraca w Góry Mrocznej Puszczy. Wtedy na wschodzie i południu roić się zaczyna od
dużych i małych pająków, które zdjęte szałem, atakują wszystko na swojej drodze.

10 Ta bestia słynie z chciwości – nie pragnie jednak skarbów, a kości. Zwierzęce zdobywa z łatwością, nie brak
jej też szczątków orków, ludzi i krasnoludów. Ale tak naprawdę pożąda kości elfów.

Niejedna istota uciekła ze zniszczonego Beleriandu. Był pośród nich ten szczególnie wielki i okrutny
potwór, który od tamtej pory powoli przemieszcza się wolno na wschód.

234

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

TABELA 5. GDZIE SIĘ O BESTII PAMIĘTA

RZUĆ
KOŚCIĄ
DZIAŁANIA

Orkowie nienawidzą stworów, które czają się w ciemnościach, bardziej nawet niż ludzi, elfów i krasnolu-
dów – to przecież ich rodzaj najczęściej kończy w paszczy potwora. Gdyby więc w pobliżu był jakiś ork
i dało się z nim porozmawiać, można by się wiele dowiedzieć.

1 Wielkie Orły widzą z wysoka niejedno – ale nie lubią strzępić dziobów po próżnicy. Na przykład: nie rozpo-
wiadały o potworze, który po zmroku polował na wędrowców u brzegów Wielkiej Rzeki, choć potajemnie
go obserwowały. Pewnego dnia znikł bez śladu, a Orły bezskutecznie szukały go w okolicy przez wiele dni.

2 Istnieje tylko jedna elfia pieśń, głosząca żałobę po ataku tego stwora. Jest bezbrzeżnie smutna, więc rzadko
można ją usłyszeć w Sali Kominkowej Rivendell. Niektórzy twierdzą, że jeżeli zapadła ciemność i lękasz się
bliskości stwora, odśpiewanie całej ballady nie pozwoli mu się zbliżyć.

3 Na ścianie mrocznej jaskini u północnego skraju Szarego Pustkowia wyryto napis, który głosi: „Tutaj Bele-
gorn, syn Bergila z Dol Amroth, wygnał bestię w Otchłań, ale zmarł od strasznych ran. Glorfindel z ludu
elfów zabrał jego zwłoki i przekazał rodzinie”.

4 Pośród pradawnych ksiąg i zwojów przechowywanych w Minas Tirith znajduje się krótka kronika z czasów
budowy miasta, w której brak wielu stronic. Mimo to można z łatwością zgadnąć, że autor troskał się obec-
nością okrutnego potwora pod górą Mindolluiną: był bardzo krwiożerczy i niezmiernie paskudny.

5 Niewiele pozostało po niezliczonych pokoleniach Nortów, którzy zamieszkiwali południowo-wschodni skraj

Mrocznej Puszczy. Wśród nielicznych po nich pamiątek jest kurhan, porośnięty miękką trawą. Inskrypcja nad
wejściem głosi, że Crinna, najpewniej przywódca osady, zginął z łap strasznego potwora, który przybywał
nocą z głębi lasu i dawał się odpędzić tylko jasnym ogniem.

6 Ponieważ wielu hobbitów lęka się wody, młodzi junacy ze Wschodniej Ćwiartki wystawiają swoją odwagę
na próbę siadając nocą na brzegu Brandywiny i recytując pewien wierszyk. Przekazywana z pokolenia na
pokolenie rymowanka opowiada o istocie zrodzonej z ciemności, która wychodzi z wody i pożera głupców,
oglądających własne odbicia przy świetle księżyca.

7 Strażnicy Północy znają niejedną historię o strasznych i tajemniczych stworach krążących po Eriadorze.
Większość to zmyślenia, jak twierdzą ze śmiechem elfowie – ale w jednej jest ziarnko prawdy. Mówi o stwo-
rze, który pojawia się jakby znikąd przy boku śpiącego. Elfowie również znają tę legendę, ale że nie zapa-
dają w sen, to i mniej się nią przejmują.

8 Saruman kocha się w tajemnicach. Nie zdradza się na przykład jako posiadacz wielkiego zbioru tekstów
o rozmaitych mrocznych stworach nawiedzających Śródziemie. Kiedyś próbował je klasyfikować, ale porzu-
cił ten zamiar: potwory są zbyt liczne i zanadto od siebie różne.

9 Kamień Jasnowidzenia na wieży Elostirion w Emyn Beraid zawsze ukazuje kraje na zachodzie, za
morzem. Tylko kilka razy zwrócił się w inną stronę, gdy do Szarej Przystani zbliżała się pradawna i nik-
czemna istota. Kamień pilnie śledził każdy jej ruch i dopiero gdy odeszła na powrót, zwrócił spojrzenie
ku nieśmiertelnym krainom.

10 W prywatnym księgozbiorze Elronda w Rivendell znajduje się zwój, który z detalami opisuje tę istotę, jej
zwyczaje oraz ulubione miejsca przebywania.

Ten stwór, stary jak sama ziemia, znany jest tylko największym Mędrcom Śródziemia. I budzi ich lęk. Ale gdy
zapytać o niego wprost, Mędrcy udzielić mogą licznych dobrych rad. O tym, jak go uniknąć albo przed nim
umknąć, rzecz jasna. Nie jak z nim walczyć. Nikt nie jest aż tak głupi, prawda?

235

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

TABELA 6. WSPÓŁCZYNNIKI
RZUĆ
KOŚCIĄ ZAJADŁOŚĆ BIEGŁOŚĆ # MROCZNYCH
DZIAŁANIA I NIENAWIŚĆ PANCERZ WYTRZYMAŁOŚĆ POTĘGA BOJOWA ATRYBUTÓW

12 5k 120 3 4 5

1–2 11 4k 110 3 3 4

3–4 10 4k 100 3 3 4

5–6 9 3k 90 2 3 3

7–8 8 3k 80 2 3 3

9–10 7 3k 70 2 3 2

6 2k 60 2 2 2

Jeżeli Bezimienna Bestia wygląda na istotę, która potrafi zręcznie unikać ataków przeciwnika, powinna dostać wartość
Obrony (od +1 do +3). Jeśli natomiast jest ociężała i powolna, nie posiada wartości Obrony (ba, można przyznać jej modyfi-
kator ujemny).

236

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 D O DAT E K

TABELA 7. METODA WALKI

RZUĆ KOŚCIĄ OBRAŻENIA
SUKCESU* ATAK OBRAŻENIA PRZEBICIE SPECJALNE

1–2 Miażdżenie (kopy- Zajadłość 12 Strzaskanie Tarczy

tami, łapami)

3–4 Ugryzienie (zębi- Zajadłość -2 14 Celny Atak

skami, dziobem)

5–6 Rozszarpanie (kłami, Zajadłość -2 16 Pochwycenie

pazurami)

*Rzuć dwukrotnie, by określić główną i dodatkową metodę walki Bezimiennej Bestii.

TABELA 8. MROCZNE ATRYBUTY

RZUĆ
KOŚCIĄ
DZIAŁANIA

Wcielona groza Na początku pierwszej rundy potyczki wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku jednej
lub kilku istot, posiadających ten Atrybut, otrzymują 3 punkty Cienia (Groza). Postaci,
którym nie uda się Próba Cienia, są tak przerażone, że nie mogą wydawać Nadziei do
końca potyczki.

1 Śmiercionośne Ranione przez ciebie cele wykonują Osłabiony rzut kością Działania, sprawdzając sto-
Uderzenie pień Rany.

2 Upodobanie W ciemnościach wszystkie twoje rzuty za atak są Wzmocnione.

Do Ciemności

3 Daleki Skok Wydaj 1 punkt Nienawiści, by zaatakować dowolnego Bohatera w jakiejkolwiek posta-
wie, nawet Bezpiecznej.

4 Straszliwa Siła Jeżeli Przełamałeś Obronę wroga atakiem wręcz, wydaj 1 punkt Nienawiści, by Osłabić
test PANCERZA trafionego nieprzyjaciela.

5 Trucizna Jeżeli twój atak zada Ranę, cel zostaje zatruty (patrz strona 134).

6 Kamienne Serce Nie działa na ciebie Zadanie Bojowe Przeraź Wroga, o ile Bohater nie uzyskał w nim
magicznego sukcesu.

7 Gruba Skóra Wydaj 1 punkt Nienawiści, by dodać (2k) do testu PANCERZA .

8 Wzbudzenie Wydaj 1 punkt Nienawiści, by wszyscy Bohaterowie w zasięgu wzroku otrzymali

Strachu 2 punkty Cienia (Groza). Postaci, którym nie uda się Próba Cienia, są przerażone i przez
resztę potyczki nie mogą wydawać Nadziei.

9 Wężowa Gdy jesteś atakowany, wydaj 1 punkt Nienawiści, by Osłabić test trafienia.
Szybkość

10 Paskudny Odór Wydaj 1 punkt Nienawiści, by związani z tobą walką przeciwnicy przez rundę odejmo-
wali (1k) od wszystkich testów.

Strach Przed Tracisz 1 punkt Nienawiści na początku każdej rundy, gdy jesteś związany walką wręcz
Ogniem z przeciwnikiem niosącym pochodnię albo inny płonący przedmiot.

237

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 indeks
A K
Adelard Tuk��������������������������������������������� 187 Karkołomne Ryzyko���������������������������������� 131
Akcje przeciwstawne�������������������������������� 132 Karne kości Sukcesu���������������������������������� 21
Aktualna data������������������������������������������ 207 Katalog Skarbów������������������������������������� 160
Atak szaleństwa��������������������������������������� 139 Kategorie Umiejętności�����������������������������60
Atak z zaskoczenia�������������������������������������94 Kiedy sięgnąć po kości������������������������������� 16
Klęska!������������������������������������������������������ 131
B Komplikacje���������������������������������������������� 131
Balin, syn Fundina������������������������������52, 212 Konanie����������������������������������������������������101
Bardingowie�����������������������������������������������32 Koszt ulepszania postaci (Faza Drużyny)���119
Barnabas Butterbur��������������������������������� 183 Kości Działania������������������������������������������ 17
Beinion i Arin znad Evendim������������������� 180 Kości Sukcesu�������������������������������������������� 18
Biegłości Bojowe (Przeciwnicy)��������������� 144 Krasnoludowie z plemienia Durina�����������38
Biegłości Bojowe����������������������������������������65 Król Kurhanów���������������������������������������� 195
Bijatyka������������������������������������������������������67 Krótki odpoczynek������������������������������������ 71
Bilbo Baggins�������������������������������������52, 213 Kształcenie dziedzica���������������������������������56
Bogaty (Poziom Życia)�������������������������������73
Bohaterowie niezwiązani walką�����������������97 L Poziomy utraty Wytrzymałości���������������� 134
Bohaterowie ze skazą��������������������������������141 Leksykon terminologiczny�������������������������24
Bohaterskie przedsięwzięcia����������������������93 Letni Festiwal Puszczania Kółek z Dymu���187
Brak tchu������������������������������������������������� 134 Limity starcia���������������������������������������������97
Broń�����������������������������������������������������������73 Lista Umiejętności������������������������������������� 61
Búrzgul���������������������������������������������������� 198 Ludzie z Bree���������������������������������������������40
Bystrooki (Wyróżnik)��������������������������������67
Ł Przaśny (Wyróżnik)�����������������������������������68
C Łuki (Biegłość Bojowa)������������������������������66
Cechy���������������������������������������������������������29
Celny Atak (Obrażenia specjalne)�������������99 M Przedmioty przeklęte������������������������������� 167
Celny Atak (Przeciwnicy)������������������������ 144 Magiczne Skarby�������������������������������������� 159
Cenne Klejnoty���������������������������������������� 159 Magiczny sukces����������������������������������������� 21
Charakterystyka����������������������������������������29 Mapa�������������������������������������������������������� 108
Chciwość (Cień)�������������������������������������� 137 Mądrość�����������������������������������������������������78
Chroń towarzysza (Zadanie Bojowe)������� 103 Męstwo������������������������������������������������������78
Chyży (Wyróżnik)��������������������������������������67 Miara sukcesu�������������������������������������������� 18
Cień przeszłości������������������������������������������ 9 Miecze (Biegłość Bojowa)��������������������������66
Cierpliwy (Wyróżnik)��������������������������������67 Mistrzyni Wiedzy a kanon����������������������� 129
Círdan Budowniczy Okrętów��������������52, 215 Mistrzyni Wiedzy jako Narratorka����������� 129
Czarnoksięstwo (Cień)���������������������������� 138 Mistrzyni Wiedzy jako Reżyserka������������� 128
Czujność (Umiejętność)����������������������������� 61 Mistrzyni Wiedzy jako Sędzia������������������ 129
Modyfikatory testów����������������������������������20
Ć Mroczna Kraina���������������������������������������� 113
Ćwiczenie (Faza Drużyny)������������������������119 Mroczne Atrybuty������������������������������������ 144
Myśliwy (Rola)����������������������������������������� 109
D Przymioty Bardingów�������������������������������� 81
Determinacja (Przeciwnicy)�������������������� 143 N Przymioty elfów�����������������������������������������82
Długość Podróży��������������������������������������� 111 Nadzieja����������������������������������������������� 20, 71
Długość sesji a tempo rozwoju������������������� 57 Nagrody�����������������������������������������������������78
Dłuższy odpoczynek����������������������������������� 71 Następne pokolenia�����������������������������������56
Dobrodziejstwa���������������������������������������� 162 Natchnienie�����������������������������������������������20
Dobrze przymierz (Zadanie Bojowe)������� 103 Niebezpieczne miejsca������������������������������ 111
Dociekliwy (Wyróżnik)������������������������������67 Nienawiść (Przeciwnicy)�������������������������� 143
Dodatkowe kości Sukcesu��������������������������20 Nieprawość (Cień)����������������������������������� 138
Dostatni (Poziom Życia)����������������������������72
Dostojny (Wyróżnik)���������������������������������68 O Punkty Umiejętności����������������������������������56
Doświadczenie�������������������������������������������55 Obciążenie�������������������������������������������������49
Dotychczasowe Doświadczenie������������������46 Obrażenia specjalne (Przeciwnicy)���������� 144
Drużyna����������������������������������������������������� 51 Obrażenia specjalne����������������������������������99
Dumny (Wyróżnik)������������������������������������68 Obrona (Przeciwnicy)������������������������������ 144
Działania Mistrzyni Wiedzy (Potyczka)�����98 Obrońca (Powołanie)��������������������������������44
Działanie (Potyczka)����������������������������������97 Ochoczy (Wyróżnik)����������������������������������68
Dziedzice���������������������������������������������������56 Odparcie Wroga (Obrażenia specjalne)����99
Dziennik Podróży������������������������������ 108, 110 Odpoczynek����������������������������������������������� 71
Dzika Kraina��������������������������������������������� 113 Odzyskanie wiary (Faza Drużyny)������������119
Odzyskiwanie Nadziei�������������������������������� 71
E Ogie����������������������������������������������������� 134
Ekwipunek podróżny���������������������������������49 Ograniczenia���������������������������������������������22
Elfowie z Lindonu��������������������������������������34 Oko Saurona���������������������������������������������� 17
Opatrywanie Ran�������������������������������������101
F Opór (Posłuchanie)��������������������������������� 105
Faza Drużyny��������������������������������������������� 13 Osłabienie testu����������������������������������������20
Faza Przygody�������������������������������������� 12, 92 Ostrzał�������������������������������������������������������94
Fitch Talltree, Gajowy Archet������������������ 188 Oswald Breeker��������������������������������������� 186
Forsowny marsz���������������������������������������� 111
P Zakończenie Posłuchania������������������������� 108
G Palantír���������������������������������������������������� 216
Gandalf Szary�������������������������������������52, 217 Pancerz (Przeciwnicy)����������������������������� 144
Gilraena, córka Dírhaela��������������������52, 218 Patroni������������������������������������������������52, 212
Gromadzenie bogactw�������������������������������73 Pieśni (Umiejętność)���������������������������������62
Groza (Cień)�������������������������������������������� 138 Pochodzenie (Skarby)����������������������� 162, 163
Grupy Umiejętności����������������������������������� 61 Pochwycenie (Przeciwnicy)���������������������� 144
Początkowa Nagroda i Przymiot���������������� 51
H Początkowe wyposażenie���������������������������47
Hobbici z Bree������������������������������������������181 Początkowi Patroni������������������������������������52
Hobbici z Shire������������������������������������������36 Początkowy Skarb��������������������������������������72
Hobbickie kuce i duże konie����������������������50 Pod Rozbrykanym Kucykiem��������������������181
Honorowy (Wyróżnik)�������������������������������68 Podróż����������������������������������������������������� 108
Pogromca (Powołanie)������������������������������44
I Polowanie (Umiejętność)���������������������������62
Imiona broni����������������������������������������������80 Popędliwy (Wyróżnik)�������������������������������68
Inspiracja (Umiejętność)���������������������������62 Posłaniec (Powołanie)�������������������������������45
Posłuchanie��������������������������������������������� 104
J Pospolity (Poziom Życia)���������������������������72
Języki i typowe imiona�������������������������������30 Postaci Mistrzyni Wiedzy������������������������� 135
John Ferny����������������������������������������������� 184 Postawa Bezpieczna�����������������������������������96
Paweł Płotkowiak (Order #34963055)
Postawa Ostrożna��������������������������������������96
Postawa Wyważona������������������������������������96
Postawa Zapalczywa�����������������������������������96
Postawy������������������������������������������������������95
Poszukiwacz Skarbów (Powołanie)������������45
Poszukiwanie������������������������������������������� 172
Potęga (Przeciwnicy)������������������������������� 143
Potężny Cios (Obrażenia specjalne)����������99
Potężny Cios (Przeciwnicy)���������������������� 144
Potyczka�����������������������������������������������������93
Poważne Ryzyko���������������������������������������� 131
Powołania��������������������������������������������������44
Powtarzanie testu�������������������������������������� 17
Poziom Ryzyka������������������������������������������ 131
Poziom Życia����������������������������������������������72
Poziomy Trudności������������������������������ 18, 29
Poznawanie Śródziemia��������������������������� 207
Pożyteczne Przedmioty������������������������������49
Prezentacja (Posłuchanie)����������������������� 106
Procedura testu�����������������������������������������23
Próba Cienia�������������������������������������������� 137
Próg Poszukiwania����������������������������������� 172
Przebiegły (Wyróżnik)�������������������������������68
Przedmioty o wielkim znaczeniu���������������79
Przedsięwzięcia Fazy Drużyny�������������������121
Przekazanie dziedzictwa���������������������������� 57
Przekonywanie (Umiejętność)�������������������62
Przełamanie Obrony����������������������������������99
Przemyślny (Wyróżnik)������������������������������68
Przenikliwość (Umiejętność)���������������������62
Przenoszenie Skarbów����������������������������� 159
Przeraź wroga (Zadanie Bojowe)������������� 102
Przewaga�������������������������������������������������� 102
Przewodnik (Rola)����������������������������������� 109
Przezorny (Wyróżnik)��������������������������������68
Przygnębienie������������������������������� 22, 71, 137
Przygody w Trzeciej Erze���������������������������� 8
Przygotowanie Potyczki�����������������������������93
Przymioty��������������������������������������������������80
Przymioty hobbitów����������������������������������84
Przymioty krasnoludów�����������������������������85
Przymioty ludzi z Bree�������������������������������86
Przymioty Strażników Północy������������������88
Przywary���������������������������������������������������141
Przywódca (Powołanie)�����������������������������45
Punkty Cienia������������������������������������������ 136
Punkty Przygody����������������������������������������56
R Wykonywanie testów��������������������������������� 17
Rany���������������������������������������������������� 22, 101
Rekonesans (Umiejętność)������������������������62
Respekt (Umiejętność)������������������������������63
Rodzaj Skarbca���������������������������������������� 158
Rodzaje zagrożenia���������������������������������� 134
Rodzime Przymioty������������������������������������ 81
Rokowania (Posłuchanie)������������������������ 106
Role w Podróży���������������������������������������� 109
Rosły (Wyróżnik)���������������������������������������68
Rozgrywanie sceny���������������������������������� 126
Rozgrywanie zdarzeń w Podróży��������������112
Rozgrywka�������������������������������������������������� 8
Rozmowa z wrogiem����������������������������������99
Rozwój (Faza Drużyny)�����������������������������119
Runa Gandalfa������������������������������������������� 17
Rynsztunek������������������������������������������������47
Rzemiosło (Umiejętność)��������������������������63
S Zamożny (Poziom Życia)����������������������������72
Schronienie�����������������������������������������������53
Sekwencja Podróży���������������������������������� 109
Sekwencja Posłuchania���������������������������� 104
Sekwencja wymiany ciosów������������������������95
Sekwencja Zadania Złożonego����������������� 132
Skarbce���������������������������������������������������� 158
Skradanie (Umiejętność)���������������������������63
Skromny (Poziom Życia)����������������������������72
Skryty (Wyróżnik)�������������������������������������68
Spokojna Kraina��������������������������������������� 113
Srogi (Wyróżnik)���������������������������������������68
Stopień Rany��������������������������������������������101
Strażnicy Północy��������������������������������������42
Struktura Fazy Drużyny����������������������������118
Struktura gry��������������������������������������������� 12
Struktura Posłuchania����������������������������� 106
Strzaskanie tarczy (Przeciwnicy)������������� 144
Sukcesy specjalne��������������������������������������� 18
Szaleństwo����������������������������������������������� 139
Szczególna Sympatia����������������������������������55
Szczodry (Wyróżnik)���������������������������������68
Szukanie (Umiejętność)�����������������������������63
Ś
Ścieżki Cienia������������������������������������������ 140
Śmiały (Wyróżnik)�������������������������������������68
Śmierć od zagrożenia������������������������������ 134
Śpiewanie pieśni�������������������������������������� 123
T
Tajemnicze miejsca���������������������������������� 221
Test ataku��������������������������������������������������98
Test Marszruty������������������������������������������110
Test Pancerza��������������������������������������������99
Tom Bombadil i Złota Jagoda�������������52, 219
Topory (Biegłość Bojowa)�������������������������66
Trasa Podróży������������������������������������������ 109
Trucizna��������������������������������������������������� 134
Tworzenie postaci��������������������������������������28
U
Ubogi (Poziom Życia)��������������������������������72
Ucieczka��������������������������������������������������� 104
Uczciwy (Wyróżnik)�����������������������������������69
Uczony (Powołanie)�����������������������������������46
Uderzenie tarczą (Obrażenia specjalne)���99
Umiejętności����������������������������������������������60
Umiejętności i Biegłości Bojowe����������������30
Umocnienie woli�������������������������������������� 137
Upadek���������������������������������������������������� 134
Uparty (Wyróżnik)������������������������������������69
Uprzejmość (Umiejętność)������������������������64
Urodziwy (Wyróżnik)��������������������������������69
Ustąpienie pola������������������������������������������98
Utrata Wytrzymałości������������������������ 98, 134
Utrudnienia i przewagi�����������������������������101
Utrudnienie��������������������������������������������� 102
Uwaga Oka����������������������������������������������� 169
Uzdrawianie (Umiejętność)�����������������������64
Użyteczne Umiejętności (Posłuchanie)���� 107
W
Wartownik (Rola)������������������������������������ 109
We władzy Cienia������������������������������������ 140
Wesoły (Wyróżnik)������������������������������������69
Wędrówka (Umiejętność)��������������������������64
Wiązanie walką������������������������������������������96
Wiedza (Umiejętność)�������������������������������64
Wierny (Wyróżnik)������������������������������������69
Więcej Bohaterów niż wrogów
albo równe siły�������������������������������������97
Więcej wrogów niż Bohaterów�������������������97
Włócznie (Biegłość Bojowa)����������������������66
Wojaczka (Umiejętność)����������������������������65
Wsparcie����������������������������������������������������20
Współczynniki dodatkowe�������������������������29
Wyczerpanie���������������������������������������� 22, 69
Wykonywanie ataku�����������������������������������98
Wykrycie Drużyny����������������������������������� 172
Wymiana pożytecznych przedmiotów
(Faza Drużyny)������������������������������������121
Wyróżniki (Przeciwnicy)�������������������������� 144
Wyróżniki�������������������������������������������� 30, 67
Wytrzymałość (Przeciwnicy)�������������������� 143
Wytrzymałość��������������������������������������������69
Wzmocnienie testu������������������������������������20
Wzmocnione Umiejętności������������������������60
Z
Zadania Bojowe��������������������������������������� 102
Zagadki (Umiejętność)������������������������������65
Zagrzewaj do boju (Zadanie Bojowe)������ 102
Zajadłość (Przeciwnicy)��������������������������� 143
Zaklęte Nagrody�������������������������������������� 165
Zakończenie Podróży�������������������������������� 111
Zasadzki�����������������������������������������������������95
Zażyłość�����������������������������������������������������54
Zbroje i tarcze��������������������������������������������75
Zbrojownia���������������������������������������������� 164
Zdarzenia w Podróży (tabela)�������������������112
Zdarzenia w Podróży���������������������������������114
Zguba (Skarby)��������������������������������� 162, 164
Zimno������������������������������������������������������ 134
Zimowa Faza Drużyny i Gody������������������ 120
Złotousty (Wyróżnik)��������������������������������69
Zmiana Wyróżnika�������������������������������������67
Zmierzch kariery���������������������������������������56
Znak sukcesu��������������������������������������������� 18
Znużenie��������������������������������������������� 69, 111
Znużenie Podróżą������������������������������������� 111
Zwiadowca (Rola)������������������������������������ 109
Zwiększanie Poziomu Życia������������������������73
Zwinność (Umiejętność)����������������������������65
Zwyczajne Ryzyko������������������������������������� 131
Ź
Źródła Cienia������������������������������������������� 137
 IMIĘ

Rodzima Kultura Wiek Poziom Życia Skarb Wyróżniki

Rodzima Korzyść Patron

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Powołanie Ścieżka Cienia Przywary

siła serce rozum

Karta Postaci

WARTOŚĆ WARTOŚĆ WARTOŚĆ

punkty punkty poziom

PT PT PT przygody umiejętności zażyłości
WYTRZYMAŁOŚĆ NADZIEJA OBRONA

umiejętności
Czujność Przenikliwość Szukanie
obecna obecna
Pieśni Uprzejmość Zagadki wytrzymałość nadzieja
OBCIĄŻENIE CIEŃ
Polowanie Uzdrawianie Rekonesans

Respekt Inspiracja Przekonywanie

Rzemiosło Wojaczka Wiedza

Zwinność Wędrówka Skradanie

ZNUŻENIE PIĘTNO CIENIA

biegłości bojowe nagrody MĘSTWO przymioty MĄDROŚĆ ograniczenia

Wyczerpanie
Łuki Stopien
Przygnębienie
Miecze Rana
Topory
ekwipunek
Włócznie

Obrażenia Przebicie Obciążenie Uwagi Pancerz Obciążenie

rynsztunek ZBROJA

Hełm

TARCZA Obrona Obciążenie

 dziennik podróży drużyna kuce i konie zapiski z podróży
Rok Imię Rola Znużenie Imię Wigor
Pora roku
Początek Podróży
Cel Podróży
Dni Podróży
zdarzenie 1
trasa podróży
Osoba
Zdarzenie
Wynik
zdarzenie 2
Osoba
Zdarzenie
Wynik
zdarzenie 3
Osoba
Zdarzenie
Wynik
zdarzenie 4
Osoba
Zdarzenie
Wynik
zdarzenie 5
Dziennik Podróży

Osoba
Zdarzenie

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

Wynik
zdarzenie 6
Osoba
Zdarzenie
Wynik
 Mapa Podróży

USTALENIE TRASY PODRÓŻY

Ustalcie trasę, łącząc punkt początkowy z miejscem
przeznaczenia i narysujcie ją w Dzienniku Podróży
(wliczając heks końcowy, ale nie początkowy).

WYKONYWANIE TESTÓW
MARSZRUTY
Przewodnik Drużyny wykonuje test Marszruty, rzu-
cając na WĘDRÓWKĘ. Określa w ten sposób, w któ-
rym punkcie podróży dojdzie do zdarzenia.
♦ Jeżeli test WĘDRÓWKI się uda, zdarzenie ma
miejsce 3 heksy dalej, plus 1 za każdy znak
Sukcesu .
♦ Jeżeli test WĘDRÓWKI się nie uda, zdarzenie
ma miejsce 2 heksy dalej latem i wiosną albo
1 heks dalej jesienią i zimą.
By ustalić, co dokładnie zaszło, zastosujcie zasady
rozgrywania zdarzeń (strona 112). Gdy skończy-
cie, Przewodnik wykonuje kolejny test Marszruty
i ustala miejsce kolejnego zdarzenia.
♦ Podróż się kończy, gdy rezultat testu Mar-
szruty jest większy lub równy liczbie heksów
dzielących obecne położenie Drużyny od OBLICZENIE ZNUŻENIA PODRÓŻĄ
celu. Bohaterowie przybywają na miejsce. Znużenie zapisuje się w Dzienniku Podróży. Nie
Spokojna Kraina
można go zmniejszyć, póki trwa wędrówka.
ZAKOŃCZENIE PODRÓŻY ♦ Na koniec podróży Bohaterowie posiadający
wierzchowce zmniejszają Znużenie o wartość Dzika Kraina
Podróż trwa tyle dni, ile heksów Drużyna musiała
przewędrować, plus 1 dzień za każdy heks trudnego Wigoru konia (patrz strona 50).
terenu (wzgórza, lasy, moczary itd.) Jeśli wszyscy Wszyscy Bohaterowie mogą ponadto zmniejszyć Mroczna Kraina
poszukiwacze przygód jadą konno, długość podróży Znużenie testując WĘDRÓWKĘ.
zmniejsza się o połowę (zaokrąglając w górę). ♦ Sukces pozwala zmniejszyć Znużenie o 1, plus Nieprzeby ty
Teren
♦ Drużyna może maszerować forsownie, poko- 1 za każdy znak Sukcesu . Pozostałe Znuże-
nując w ciągu 1 dnia 2 heksy zamiast 1, ale nie zmniejsza się w tempie 1 punktu za każdy Niebezpieczny
za każdy dzień takiej wędrówki Bohaterowie Dłuższy Odpoczynek w bezpiecznym i wygod- Obszar
otrzymują 1 dodatkowy punkt Znużenia. nym miejscu.

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)

 Trzy Pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem,
Siedem dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach,
Dziewięć dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych,
Jeden dla Władcy Ciemności na czarnym tronie
W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie,
Jeden, by wszystkimi rządzić, Jeden, by wszystkie odnaleźć,
Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemności związać
W Krainie Mordor, gdzie zaległy cienie.

Pierścień, oficjalna gra fabularna oparta o powieści J.R.R. Tolkiena, pozwala

edyny Pierścień,
grającym samemu wkroczyć do Śródziemia. Opracowana tak, by jak najlepiej oddać
atmosferę Hobbita i Władcy Pierścieni,
Pierścieni, zawiera zasady pozwalające stworzyć drużynę
bohaterów i posłać ją na szlak przygody w krainie, nad którą gęstnieje Cień.

Ten pięknie ilustrowany, barwny wolumin w twardej oprawie przedstawia Śródziemie

w dwadzieścia lat po tym, jak pan Bilbo Baggins tajemniczo znikł i niespodziewanie się pojawił.
Wielkie zdarzenia, stanowiące treść Władcy Pierścieni, są wciąż odległe o pięćdziesiąt lat: to
czas, który wypełnić mogą wasze godne pieśni przygody.
Druga edycja Jedynego Pierścienia proponuje przejrzane i zaktualizowane zasady oraz nowy styl
ilustracji. Koncentruje się na Eriadorze – Samotnych Krainach położonych na zachód od Gór
Mglistych. W tej książce znajdziecie:
♦ Zasady wędrowania przez świat (Podróże), walki z przerażającym wrogiem (Potyczki) oraz
oficjalnych spotkań z wielkimi osobistościami Śródziemia (Posłuchania).
♦ Wyczerpujące rady dla Mistrzyni Wiedzy, której zadaniem jest ożywić Śródziemie wyobraźni
graczy, a także zasady magicznych skarbów, Cienia i Oka Mordoru.
♦ Obszerny opis sześciorga Patronów, ważnych postaci, które czuwają nad Drużyną Bohaterów –
w tej liczbie Bilba Bagginsa oraz Gandalfa Szarego.
♦ Bestiariusz zawierający opisy licznych przeciwników, od pospolitych orkowych siepaczy i ludzkich
rozbójników po potworne trolle jaskiniowe i upiory kurhanów.
♦ Zasady tworzenia Bezimiennych Bestii – tajemniczych istot z najmroczniejszych zakamarków świata.
♦ Gotową do rozegrania przygodę osadzoną w Tajemniczym Miejscu o nazwie Gwiazda We Mgle –
oraz dodatkowe wskazówki i porady dla prowadzącej ją Mistrzyni Wiedzy.

isbn: 978-83-64198-77-9
JP001

The One Ring,

Ring, Middle-earth, The Lord of the Rings oraz zawarte w nich postacie, przedmioty,
wydarzenia i miejsca są znakami towarowymi lub zarejestrowanymi znakami towarowymi Saul
Zaentz Company d/b/a Middle-earth Enterprises (SZC) i są używane na licencji przez Sophisticated
Games Ltd i ich poszczególnych licencjobiorców. Wszystkie prawa zastrzeżone.
9 788364 198779

Paweł Płotkowiak (Order #34963055)