თორნიკე ქარჩავა

ანალიტიკური რეფერატი

განათლების სფეროში საკითხი, უნდა მოთავსდნენ თუ არა ნიჭიერი ბავშვები სპეციალურ

კლასებში, ან ინტეგრირდნენ ჩვეულებრივ თანატოლებთან, აქტიური დებატების საგანი
არის. კენეტ მოტი, ცნობილი მასწავლებელი, ამტკიცებს, რომ სპეციალიზებული
დაჯგუფება ნიჭისა და ინტერესებზე დაყრდნობით სასარგებლოა სარგებლის მომტანია ,
იგი ხაზს უსვამს ინდივიდუალური უნარების ჩამოყალიბებისა და განვითარების
აუცილებლობას. მეორეს მხრივ, გამორჩეული ბავშვთა ფსიქოლოგი ბრუნო ბეტელჰაიმი
ეჭვქვეშ აყენებს ზემოთქმულ იდეას და ამტკიცებს, რომ ნიჭიერი ბავშვების განცალკევებამ
შეიძლება შეაფერხოს მათი საერთო ზრდა და შექმნას სოციალური პრობლემები .

აღსანიშნავია აზრთა სხვადასხვაობა იმაზე, თუ რა ზოგადი შედეგები შეიძლება

გამოიწვიოს ნიჭიერი ბავშვების განცალკევებას ჩვეულებრივი სტუდენტებისგან . მოტი
მტკიცედ ემხრობა ნიჭიერი ბავშვების დაჯგუფებას მათი სპეციფიკური ინტერესებისა და
უნარების მიხედვით. ის ამტკიცებს, რომ ასეთი დაჯგუფება იძლევა მორგებულ
პროგრამებს, რომლებიც ითვალისწინებენ ინდივიდუალურ საჭიროებებს და ხელს უწყობს
ნიჭის განსავითარებლად ხელსაყრელი გარემოს შექმნას. ეს მიდგომა, მოტის აზრით , არა
მხოლოდ თავიდან აიცილებს იმედგაცრუებას და მოწყენილობას ნიჭიერ ბავშვებს შორის ,
არამედ ხელს უწყობს ჰარმონიული სასწავლო ატმოსფეროს შექმნას. ამის
საპირისპიროდ, ბეტელჰაიმი ხაზს უსვამს ინტელექტზე დაფუძნებული კასტის სისტემის
შექმნის პოტენციურ საფრთხეებს. ის ამტკიცებს, რომ ამან შეიძლება გამოიწვიოს
ინტელექტუალური სნობების ჩამოყალიბება და გაუმართლებელი თვითშეფასების
შემცირება საშუალო და სუსტ სტუდენტებში. მისი თქმით, ასეთმა სეგრეგაციამ შესაძლოა
გააძლიეროს გამყოფი აზროვნება, იმის მაგივრად, რომ წაახალისოს თანამშრომლობითი
და ინკლუზიური საგანმანათლებლო გარემო.

მათი აზრი განსხვავდება იმაზეც, თუ რას შვრება მოტივაციაზე და მონდომებულობაზე

ნიჭიერი ბავშვების ცალკე ჯგუფებში გადაყვანა. მოტი ამტკიცებს, რომ ერთ-ერთი კვლევა
მხარს უჭერს ნიჭიერი ბავშვების დაჯგუფებას და ამტკიცებს, რომ ეს აძლიერებს
მოტივაციას და შთაგონებას. ის უარყოფს შეშფოთებას ელიტარული კლასის პოტენციური
შექმნის შესახებ და ამტკიცებს, რომ მასწავლებლებმა ყურადღება უნდა გაამახვილონ
ინდივიდუალური განვითარების ხელშეწყობაზე, რაც საუკეთესოდ მიიღწევა შესაბამისი
დაჯგუფების გზით. ამის საპირისპიროდ, ბეტელჰაიმი ეჭვქვეშ აყენებს დაჯგუფების
ფუნდამენტურ გავლენას აკადემიურ შედეგებზე. ის ამტკიცებს, რომ პილოტაჟის კვლევა
არ აჩვენებს არსებით ცვლილებებს, როდესაც ბავშვები იყოფიან „ნელ“ და „სწრაფ “
ჯგუფებად. მისი თქმით, კრეატიულობის, ლატენტური ინტერესისა და შინაგანი
შესაძლებლობების გასაზომად სანდო ინსტრუმენტების ნაკლებობა რთულს ხდის ამგვარი
დაჯგუფების რეალური გავლენის შეფასებას. ერთ-ერთი სტატიის მიხედვით მსუბუქი. და
არამკაცრი დაჯგუფება დადებითად მოქმედებს აკადემიურიად ნიჭიერი ბავშვების
ინტლექტზე (Shields, C. M. 1996). ჩემი პირადი გამოცდილებით ნიჭიერი ბავშვების სხვა
ჯგუფებში ყოფნა მათ ხელს უწყობს უფრო სიღრმისეული განათლება შეიძინონ, თუმცა
კონკურენციისგან და გაძლიერებული კურიკულუმისგან გამოწვეულმა სტრესმა შეიძლება
გაართულოს განათლების შეძენა.

მოტი ამტკიცებს, რომ ნიჭისა და ინტერესების მიხედვით დაჯგუფება იწვევს უფრო

წარმატებულ სასწავლო პროცესებს. ის ამტკიცებს, რომ ჰეტეროგენული საკლასო
ოთახები ხშირად იწვევს იმედგაცრუებას ნიჭიერ ბავშვებს შორის, რომლებიც
ჩამორჩებიან, ხოლო ჰომოგენური დაჯგუფება საშუალებას იძლევა უფრო დამხმარე და
მასტიმულირებელი საგანმანათლებლო გამოცდილების მიღებაში თუმცა, ბეტელჰაიმი
მაგალითად მოჰყავს კვლევა, სადაც ნიჭიერი ბავშვები, რომლებიც სკოლაში გადავიდნენ
სადაც სწავლის ნელი ტემპი და ნაკლები კონკურენცია იყო, უფრო გამდიდრებულ
გამოცდილებას იძენდენ. ის ვარაუდობს, რომ სწრაფი ტემპის კურიკულუმის ზეწოლამ
შეიძლება ხელი შეუშალოს ნიჭიერი ბავშვების ფსიქოლოგიურ და სოციალურ
განვითარებას. ექსპერტის აზრით ნიჭიერი სტუდენტები აუცილებლად უნდა იყვნენ
გაცალკევებული ჩვეულებრივი სტუდდენტებისგან, რათა მიაღწიონ პოტენციალს (Burton-
Szabo, S. 1996).

მოტი ამბობს, რომ ნიჭიერი ბავშვების დაჯგუფებამ მათი ინტერესებისა და უნარების

მიხედვით შეიძლება შეამსუბუქოს კლასში მოწყენილობა. ის ამტკიცებს, რომ მორგებულ
სასწავლო გეგმამ შეიძლრბა შრინარჩუნოს სტუდენტური ჩართულობა, რაც თავიდან
აიცილებს ინტერესის დაკარგვას, რაც შეიძლება მოხდეს ჰეტეროგენულ გარემოში . მოტის
თქმით, კარგად სტრუქტურირებულ პროგრამას შეუძლია გამოიყენოს ნიჭიერი ბავშვების
ნევროზული დამცავი მექანიზმები, რაც უზრუნველყოფს, რომ მათი მღელვარება
დადებითად იყოს მიმართული აკადემიური მიზნებისკენ. თუმცა, ბეტელჰაიმი ეჭვქვეშ
აყენებს აზრს, რომ მოწყენილობა მხოლოდ სასკოლო დავალების სიმარტივის შედეგია.
მას შემოაქვს ფსიქოანალიტიკური პერსპექტივი და ვარაუდობს, რომ მოწყენილობა
შეიძლება იყოს დამცავი მექანიზმი აბსოლუტური აღგზნებისგან. ის ამტკიცებს , რომ
მოწყენილობის აღმოფხვრა უნდა მოიცავდეს სტუდენტების დახმარებას გაუმკლავდეს
მათ მღელვარებას და მათ ჩართვას სწავლასა და ინტელექტუალურ კონკურენციაში ,
ვიდრე სპეციალიზებულ კლასებად დაყოფა. ერთ ერთი კვლევისა და სხვადასხვა
კვლევების შეჯამების მიხედვით ნიჭიერი სტუდენტთა აკომოდიტაცია უნდა მოხდეს
ჩვეულებრივ კლასში და არ არის საჭიროება ცალკე კლასის გამოყოფის ნიჭიერი
ბავშვებისთვის (Moltzen, R. 2006).

დებატები იმის შესახებ, ნიჭიერი ბავშვები უნდა მოთავსდნენ სპეციალურ კლასებში თუ

ინტეგრირდნენ ჩვეულებრივ თანატოლებთან, საორჭოფო რჩება. მიუხედავად იმისა, რომ
მოტი ხაზს უსვამს მორგებული პროგრამებისა და ინდივიდუალური განვითარების
მნიშვნელობას, ბეტელჰაიმი გამოთქვამს შეშფოთებას ამგვარი დაჯგუფების პოტენციური
ნაკლოვანებებისა და სოციალური შედეგების შესახებ. მე ორივე არგუმენტში
დამსახურებას ვპოულობ. დაბალანსებული მიდგომა, რომელიც ითვალისწინებს
თითოეული ბავშვის უნიკალურ საჭიროებებს, ხელს უწყობს ინდივიდუალურ ზრდას
ელიტიზმის ხელშეწყობის გარეშე, გადამწყვეტია. აუცილებელია ბალანსის დამყარება
ნიჭის განვითარების სპეციალიზებულ ყურადღებასა და თანამშრომლობითი და
ინკლუზიური საგანმანათლებლო გარემოს შენარჩუნებას შორის. საბოლოო მიზანი უნდა
იყოს ისეთი პლატფორმის უზრუნველყოფა, რომელიც ყველა სტუდენტის
მრავალფეროვან ნიჭს გაითვალისწინებს და ხელს შეუწყობს ერთიანობისა და
კოლექტიური პროგრესს.
 ბიბლიოგრაფია
Shields, C. M. (1996). To group or not to group academically talented or gifted students?.
Educational Administration Quarterly, 32(2), 295-323.

Burton-Szabo, S. (1996). Special classes for gifted students? Absolutely! Students benefit
from an environment which recognizes their own particular needs. Gifted Child Today,
19(1), 12-50.

Moltzen, R. (2006). Can ‘inclusion’work for the gifted and talented?. In Including the
gifted and talented (pp. 54-68). Routledge.