You are on page 1of 29

UP Department of Linguistics

Sentence List

Language Iranun Sentence List No. 1


Area Audio File/s
Date gathered

1. Existential, Possessive, and Locative Sentences

Filipino Iranun
1 May tao sa bahay.
2 Walang tao sa bahay.
3 May Diyos.
4 Walang Diyos.
5 Nasa bahay ang dalaga.
6 Wala sa bahay ang dalaga.
7 Nasa bahay ang mga dalaga.
8 Wala sa bahay ang mga dalaga.
9 May bulaklak ang dalaga.
10 Walang bulaklak ang dalaga.
11 May bulaklak ang mga dalaga.
12 Walang bulaklak ang mga dalaga.
13 Ang dalaga ang may bulaklak.
14 Ang dalaga ang walang bulaklak.
15 Nasa bahay ang dalaga.
16 Sa amin ang lupang ito.
17 Sa iyo ang basong iyan.
18 Sa kanya ang bahay na iyon.
19 Narito sa tabi ko ang anak mo.
20 Nandiyan ang itak.

1
UP Department of Linguistics
21 Nandun sila sa tabing ilog.
22 Narito na sila.
23 Nandiyan na ba kayo?
24 Nandun na kaya sila?

2. Other Non-Verbal Sentences and “Subject-less” Sentences

Filipino Iranun
25 Umuulan ngayon.
26 Umuulan tuwing gabi.
27 Umulan kanina.
28 Uulan bukas.
29 Sana umulan bukas.
30 Inulan ang bayan.
31 Bumabagyo.
32 Binagyo ang bayan.
33 Lumilindol.
34 Madilim na.
35 Dumidilim na.
36 Gabi na.
37 Gumagabi na.
38 Tag-ulan na.
39 Taniman na.
40 Napakadilim sa bahay.
41 Napakaliwanag dito.
42 Napakasipag ng dalaga.
43 Ang dalaga ang napakasipag.
44 Napakatamad mo.
45 Ikaw ang napakatamad.
46 Aray!
47 Bastos!

2
UP Department of Linguistics
48 Tayo na!
49 Halika dito.
50 Tayo nang kumain.
51 Sige.
52 Salamat.
53 Walang anuman.
54 Paalam.
55 Nagugutom ka na ba?
56 Oo.
57 Kahit na.
58 Natatae ka ba, Rene?
59 Hindi.
60 Natutulog ba ang tatay mo?
61 Ewan. Hindi ko alam.
62 Gusto mo na bang mag-asawa?
63 Ayoko ko pa.
64 Napakatanda mo na!
65 Walang hiya ka.
66 Saan ka pupunta?
67 Diyan lang.
68 Saan ka (nang)galing?
69 Sa palengke.
70 Aalis na ako, ha?
71 Huwag muna.
72 Maaga pa.
73 Tanghali na nga e.
74 Sige na nga.
75 Sulong na.
76 Abugado ang kapatid niya.
77 Masipag ang dalaga.
78 Mahirap ang pumunta sa Maynila.
79 Ang pumunta sa Cebu ang mahirap, hindi ang

3
UP Department of Linguistics
pumunta sa Maynila.
80 Madalas ang (pag)punta ng dalaga sa Maynila.
81 Bukas na ang kasal ni Selya.
82 Sa Sabado ang kaarawan ko.
83 Para sa dalaga ang bulaklak.
84 Para sa kanya ang regalong ito.
85 Mabilis ang takbo ng bata.
86 Maganda ang dalaga.
87 Mas maganda ang bata kaysa sa dalaga.
88 Pinakamaganda ang bata sa lahat.
89 Napakaganda ng bata.
90 Ang ganda-ganda ng bata.
91 Walang kasing ganda ang bata.
92 Magandang-maganda ang bata.
93 Maasim ang mangga.
94 Mas maasim ang calamansi kaysa sa mangga.
95 Pinakamaasim ang calamansi sa lahat.
96 Napakaasim ng calamansi.
97 Ang asim-asim ng calamansi.
98 Walang kasing asim ang calamansi.
99 Maasim na maasim ang calamansi.
100 Maasim-asim ang calamansi.
101 Matigas ang kahoy na ito.
102 Ang panget mo!
103 Gising naman iyan eh.
104 Buhay pa ang lolo ko.
105 Mabaho ang inamoy ko.
106 Mabango ang sampaguita.
107 Si Maria ang maganda.
108 Malakas si Juan.
109 Magaganda ang mga anak ni Celia.
110 Mabibilis ang mga kamay ng mga bata.

4
UP Department of Linguistics
111 Si Tomas ang kanyang lolo.
112 Mahal kita.
113 Sobrang mahal kita.
114 Hindi na kita mahal.
115 Kaibigan ko sina Juan at Tomas.
116 Hindi ko kaibigan sina Maria at Celia.

3. Forms and Usage of Pronouns

Filipino
117 Aalis si Maria bukas.
118 Aalis ang bata bukas.
119 Aalis ako bukas.
120 Aalis kata/kita (ikaw at ako) bukas.
121 Aalis ka bukas.
122 Aalis siya bukas.
123 Aalis kami bukas.
124 Aalis tayo bukas.
125 Aalis kayo bukas.
126 Aalis sila bukas.
127 Ako ang aalis bukas.
128 Kata/kita (ikaw at ako) ang aalis bukas.
129 Ikaw ang aalis bukas.
130 Siya ang aalis bukas.
131 Kami ang aalis bukas.
132 Tayo ang aalis bukas.
133 Kayo ang aalis bukas.
134 Sila ang aalis bukas.
135 Kakainin ni Maria ang mangga ni Juan.
136 Kakainin ng bata ang mangga ng dalaga.
137 Kakainin ko ang mangga nila.
138 Kakainin nating dalawa ang mangga niya.

5
UP Department of Linguistics
139 Kakainin mo ang mangga namin.
140 Kakainin niya ang mangga natin.
141 Kakainin namin ang mangga ninyo.
142 Kakainin ninyo ang mangga ko.
143 Kakainin nila ang mangga nating dalawa.
144 Ang mangga niya ang aking kakainin.
145 Kay Maria ito, kay Juan iyan, kay Pedro iyon.
146 Sa bata ito, sa binata iyan, sa dalaga iyon.
147 Akin ito, iyo iyan, kaniya iyon.
148 Ito ang akin, iyan ang iyo, iyon ang kaniya.
149 Iyon ang inyo, hindi ito.
150 Si Maria ang lumapit kay Juan.
151 Ang bata ang lumapit sa dalaga
152 Siya ang lumapit sa akin.
153 Siya ang lumapit sa ating dalawa.
154 Siya ang lumapit sa iyo.
155 Siya ang lumapit sa kaniya.
156 Siya ang lumapit sa amin.
157 Siya ang lumapit sa atin.
158 Siya ang lumapit sa inyo.
159 Siya ang lumapit sa kanila.
160 Siya ang nakakita sa iyo.
161 Narinig kita.
162 Narinig ka niya.
163 Narinig mo sila.
164 Nariniga ka ba nila?
165 Nakikinig ka ba sa akin?
166 Nakikinig ako kay nanay.
167 Nakinig ba siya sa payo mo?
168 Nakipag-usap ako sa kanya.
169 Nakikipag-usap ka ba sa kanila?
170 Kinakausap niya ako.

6
UP Department of Linguistics
171 Kakausapin ko siya bukas.
172 Kakausapin ka namin mamayang gabi.
173 Makikipag-usap tayo sa kanila.
174 Makikipag-usap sila sa pinuno.
175 Bumili si Pedro ng kendi para sa bata.
176 Bumili ang dalaga ng kendi para kay Maria.
177 Bumili si Pedro ng kendi para sa akin.
178 Bahay nila ito, hindi amin.
179 Ito ang aming bahay, iyon ang kanila.
180 Siya ang bumili nito.
181 Siya ang bumili niyan.
182 Siya ang bumili niyon.
183 Siya ang bumili nitong bahay.
184 Siya ang natulog dito.
185 Siya ang natulog diyan.
186 Siya ang natulog doon.
187 Natulog ako sa bahay nila.
188 Nangisda sila diyan.
189 Nagtrabaho kami doon.
190 Bumisita sila dito kahapon.
191 Bumibisita sila dito tuwing Pasko.
192 Binibisita ka ba ng mga apo mo?
193 Binibisita nila kami tuwing linggo.
194 Pinuntahan nila ako kagabi.
195 Pinuntahan mo ba ang bukid nila?
196 Pinuntahan ko siya sa bahay nila.
197 Pupuntahan mo ang kapatid niya bukas, di ba?
198 Pumunta ako sa inyo kahapon, pero wala ka.
199 Pumunta siya sa amin kahapon, pero kakaalis
ko lang noon.
200 Pumupunta ka ba sa bahay niya?
201 Pumapasok siya sa eskwela.

7
UP Department of Linguistics
202 Hinawakan niya ang kamay ko.
203 Hinahawakan niya ang buhok mo.
204 Hawakan mo ang kamay ko.
205 Humawak ka sa akin.
206 Ganito ang ginawa niya, hindi ganiyan.
207 Ganiyan ang ginawa niya, hindi ganito.
208 Ganoon ang ginawa niya, hindi ganiyan.
209 Ganito kami magluto ng adobo.
210 Nagkuwan kami ng kuwan ni kuwan noong
kuwan.

4. Sequence of Pronouns

Filipino Iranun
211 Iniibig kita.
212 Makikita kita bukas.
213 Makikita ko siya bukas.
214 Makikita ko kayo bukas.
215 Makikita ko sila.
216 Makikita nating dalawa siya.
217 Makikita nating dalawa sila.
218 Makikita natin siya.
219 Makikita natin sila.
220 Makikita mo ako.
221 Makikita mo siya.
222 Makikita mo kami.
223 Makikita mo sila.
224 Makikita niya ako.
225 Makikita ka niya.
226 Makikita ka nila.
227 Makikita niya siya.
228 Makikita niya kami.

8
UP Department of Linguistics
229 Makikita niya tayo.
230 Makikita niya kayo.
231 Makikita niya sila.
232 Makikita ka namin.
233 Makikita namin siya.
234 Makikita namin kayo.
235 Makikita namin sila.
236 Makikita natin siya, hindi si Pedro.
237 Makikita natin sila, hindi lang siya.
238 Makikita ninyo ako.
239 Makikita ninyo siya.
240 Makikita ninyo kami.
241 Makikita ninyo sila.
242 Makikita nila ako.
243 Makikita nila kata.
244 Makikita ka nila.
245 Makikita nila siya.
246 Makikita nila kami.
247 Makikita nila tayo.
248 Makikita nila kayo.
249 Makikita nila sila.
250 Nakita mo ba ako?
251 Nakita ka ba niya?
252 Nakita ko na sila.
253 Nakita na nila kayo.
254 Nakita siya ni Pedro.
255 Siya ang nakita ni Pedro.
256 Nakita sila ni Pedro.
257 Nakita ako ni Pedro.
258 Ako ang nakita ni Pedro.
259 Nakita ako ni Pedro at ni Juan.
260 Nakita sila ni Pedro at ni Juan.

9
UP Department of Linguistics
256 Heto na siya!
257 Heto na ang presidente.
258 Akin na ang libro ko.
259 Iyo na ang puso ko.
260 Gusto ko siya.
261 Gusto ka niya.
262 Ayaw ko niyan.
263 Ayaw niya ng ganiyan.
264 Ayaw mo nito?
265 Tinawag nila ako.
266 Tinatawag ko siya, pero hindi niya ako
pinapansin.
267 Tinatawag mo ba ako?
268 Tawagin niyo sila.

5. Mga Porma ng mga Pandiwa

Filipino Iranun
269 Gustong tumayo ng bata.
270 Gusto ng bata tumayo.
271 Gusto kong tumayo.
272 Tatayo ang bata.
273 Tumatayo ang bata.
274 Tumayo ang bata.
275 Tumayo ka!
276 Ang bata ay tumayo.
277 Ang bata, tumayo.
278 Ang bata ang siyang tumayo.
279 Ang bata ang tumayo, hindi ang binata.
280 Bata raw ang tumayo, hindi binata.
281 Ang tumayo ay ang bata, hindi ang binata.
282 Tumayo iyong bata.

10
UP Department of Linguistics
283 Magsisitayo ang mga bata.
284 Nagsitayo ang mga bata.
285 Nagsisitayo ang mga bata.
286 Gustong magsitayo ng mga bata.
287 Kakatayo lang ng bata.
288 Patayo na ang bata.
289 Patayo-tayo ang mga bata.
290 Nagsipagtayo ang mga bata.
291 Nagsisipagtayuan ang mga bata.
292 Nagsitayuan ang mga bata.
293 Nakatayo ang bata.
294 Gustong kumain ng bata ng mangga.
295 Gusto ng batang kumain ng mangga.
296 Kumain ang bata ng mangga.
297 Kumakain ang bata ng mangga.
298 Kakain ang bata ng mangga.
299 Kakakain pa lang ng bata ng mangga.
300 Kakakain mo pa lang!
301 Pakain na ang bata ng mangga.
302 Araw-araw siyang kumakain ng mangga.
303 Kumakain siya ng mangga nang dumating ako.
304 Kinain ng bata ang mangga.
305 Kakainin ng bata ang mangga.
306 Kinakain ng bata ang mangga.
307 Parating mangga ang kinakain ng bata.
308 Kainin mo ito!
309 Kumain ng marami ang bata.
310 Kumain tayo.
311 Marami ang kinain ng bata. Madak’l I kiyan u wata.
312 Gusto ng batang bumili ng mangga. Kyug u wata mamasa sa mangga.
313 Gustong bumili ng bata ng mangga. Kyug mamasa u wata sa mangga.
314 Nagtanim ang magsasaka ng kamote. Myamula su Farmer sa ubi.

11
UP Department of Linguistics
315 Nagtatanim ang magsasaka ng kamote. Bamumula su Farmer sa ubi.
316 Magtatanim ang magsasaka ng kamote. Bamula su Farmer sa ubi.
317 Tinanim ng magsasaka ang kamote. Inipamula u Farmer su ubi.
318 Tinatanim ng magsasaka ang kamote doon. Ibamula u Farmer su ubi ruba.
319 Itatanim ng magsasaka ang kamote dito. Ibamula u Farmer su ubi sii.
320 Tataniman ito ng magsasaka ng kamote. Bamumula aya u Farmer sa ubi.
321 Tinataniman nila ng mais ang bukid nila. Banumulan iran sa kamais su bukid iran.
322 Tinaniman nila ng mais ang bukid nila. Pyamumulan iran sa kamais su bukid iran.
323 Bilhin mo ito! Pamasangka aya!
324 Gusto ng batang ibili ang dalaga ng kendi. Kyug u wata pamasan su raga sa dursi.
325 Gustong ibili ng bata ang dalaga ng kendi. Kyug pamasan u wata su raga sa dursi.
326 Gustong ipagluto ng nanay ang kanyang anak Kyug pagilutuwan u ina su wata ‘yan sa tinola.
ng tinola.
327 Gusto ng nanay na ipagluto ang kanyang anak Kyug u ina ilutuwan su wata ‘yan sa tinola.
ng tinola.
328 Ibibili ng bata ang dalaga ng kendi. Bamasan u wata su raga sa dursi.
329 Ibinibili ng bata ang dalaga ng kendi.
330 Ibinili ng bata ang dalaga ng kendi. Pyamasan u wata su raga sa dursi.
331 Ibili mo siya ng kendi! Pamasayngka skaniyan sa drusi!
332 Ipinagluto siya ng nanay niya ng tinola. Pyagilutuwan skaniyan u ina ‘yan sa tinola.
333 Ipinapagluto siya ng nanay niya ng tinola Pagilutuwan skaniyan u ina ‘yan sa tinola uman skaniyan maling ku walay ‘ran
tuwing umuuwi siya sa kanilang bahay.
334 Ipapagluto ka ni nanay ng tinola pag uwi mo Ilutuwan ka‘y omi sa tinola kabalingka saya amag.
dito bukas.
335 Ipinanluto ni nanay ng tinola ang bagong kalan. Pyagilutuwan ni omi sa tinola su bago a dapuran.
336 Ipagluto mo si tatay ng tinola. Pagilutuyngka si abe sa tinola.
337 Nakapagluto ka na ba ng tinola? Myakaluto ka d’n sa tinola?
338 Nakakapagluto lang kami ng karne tuwing Pakailuto kami bo sa karne uman pasko.
Pasko.
339 Makakapagluto tayo ng adobo bukas. Makailutu tano sa adobo amag.
340 Pahiramin mo naman ako ng kumot.
341 Bumili ng kendi ang binata sa bata para sa Myamasa sa dursi su kanakan ru ku wata para ku raga.

12
UP Department of Linguistics
dalaga.
342 Ang binata ang bumili ng kendi sa bata para sa Su kanakan i myamasa sa dursi ku wata para ku raga.
dalaga.
343 Binili ng binata ang kendi sa bata para sa Pyamasa u kanakan su dursi ku wata para ku raga.
dalaga.
344 Ang kendi ang binili ng binata sa bata para sa Su dursi I pyamasa u kanakan para ku raga
dalaga.
345 Pumutol ng kahoy ang tao sa pamamagitan ng Myan’bp’d sa kayu su mga taw gamit i bolo.
itak.
346 Ang tao ang pumutol sa kahoy sa pamamagitan Su taw na myan’bp’d sa kayo gamit I bolo.
ng itak.
347 Pinutol ng tao ang kahoy sa pamamagitan ng Tiyebp’d u taw su kayo gamit i bolo.
itak.
348 Ang kahoy ang pinutol ng tao sa pamamagitan Su kayu i tiyebp’d u taw gamit I bolo.
ng itak.
349 Gustong ipansulat ng bata ang lapis ko. Kyug ipanurat u wata su pinsir ak’n.
350 Gusto ng batang ipansulat ang lapis ko. Kyug u wata ipanurat su pinsir ak’n.
351 Ipinansulat ng bata ang lapis ko. Inipanurat u wata su pinsir ak’n.
352 Ipinapansulat ng bata ang lapis ko. Ibanunurat u wata su pinsir ak’n.
353 Ipapansulat ng bata ang lapis ko. Ib’dsurat u wata su pinsir ak’n.
354 Isinulat ng binata ang pangalan ng dalaga. Inisurat u kanakan su ngaran nu raga.
355 Ang lapis ko ang ipinansulat niya sa pangalan Su pinsir ko i inipanurat ‘yan sa ngaran nu raga.
ng dalaga.
356 Ipinambalot niya ang dyaryo sa tinapa. Iniputus ‘yan su dyaryo ku tinapa.
357 Ipinapambalot ng mga manininda sa tinapa ang Ibamutus u mga padadagang sa tinapa su mga dyaryo.
mga dyaryo
358 Binalutan nila ng dahon ng saging ang suman. Pyamutusan iran sa raon na saging su barub’d.
359 Binabalutan nila ng dahon ng saging ang mga Bamutusan iran sa raon na saging su mga barub’d.
suman.
360 Babalutan nila ng dahon ng saging ang mga Bputus’n iran sa raon na saging su mga barub’s bago iran pagilutun.
suman bago ito lulutuin.
361 Binigyan niya ako ng bigas. In’nggiyan ako niyan sa b’gas.

13
UP Department of Linguistics
362 Bibigyan niya ako ng bigas. Bag’nggyan ako niyan sa b’gas.
363 Binibigyan niya ako ng bigas.
364 Bigyan mo siya ng bigas! Ingging ka skaniyan sa b’gas.
365 Magbibigay kami ng bigas sa aming kapitbahay Pamam’nggay kami sa b’gas ku pagubay ami.
366 Nagbigay kami ng bigas sa kapitbahay. Minggi kami sa b’gas ku pagubay ami.
367 Nagbibigay kami ng bigas sa aming kapitbahay Phamam’nggay kami sa b’gas ku pagubay ami amayka mapya su kapagagani
kapag masagana ang ani namin. ami.
368 Ipinamigay namin ang mga lumang damit sa Pyam’nggay ami su mga ditar’n ami ku mga miskinan.
mga mahihirap.
369 Ipinapamigay namin ang mga lumang damit sa Ibam’nggi ami su mga ditar’n ami ku mga miskinan.
mga mahihirap.
370 Ipapamigay namin ang mga lumang damit sa Phamam’ngay ami su mga ditar’n ku mga miskinan.
mga mahihirap.
371 Gustong makipag-usap ng bata sa dalaga. Kyug imbityara u wata su raga.
372 Gusto ng batang makipag-usap sa dalaga. Kyug u wata imbityara su raga.
373 Makikipag-usap ang bata sa dalaga. Makimbityara su wata ku raga.
374 Nakikipag-usap ang bata sa dalaga. Pakimbityara u wata su raga.
375 Nakipag-usap ang bata sa dalaga. Inimbityara u wata su raga.
376 Kinausap ng bata ang dalaga.
377 Kinakausap ng bata ang dalaga. Imbityara u wata su raga.
378 Kakausapin ng bata ang dalaga.
379 Lumakad ng isang kilometro ang bata. Lyumakaw sa isa ka metro su wata.
380 Isang kilometro ang nilakad ng bata. Isa ka metro i lyakaw u wata.
381 Lumakad ng malayo ang bata. Lyumakaw sa matangka su wata.
382 Malayo ang nilakad ng bata. Matangka i lyakaw u wata.
383 Lumapit sa dalaga ang bata. Myubay su raga ku wata.
384 Nilapitan ng bata ang dalaga. Inubay u wata su raga.
385 Umakyat ng bundok ang binata. Myamanik sa palaw su kanakan.
386 Umaakyat ng bundok ang binata. Bamanik sa pamaw su kanakan.
387 Aakyat ng bundok ang binate.
388 Mahilig umakyat ng bundok ang kaibigan ko. Malilini mamanik sa palaw su pakat ak’n.
389 Inaakyat ng mga bata ang puno ng acacia. Bamusug’n u mga wata su kayu a acacia.

14
UP Department of Linguistics
390 Inakyat ng binata ang Bundok Makiling. Pyamanik u kanakan su palaw a makiling.
391 Aakyatin rin niya ang Bundok Apo. Bamanik’n niyan bon su palaw a apo.
392 Tumakbo sa malayo ang dalaga. Myalalaguy sa matangka su raga.
393 Tatakbo sa malayo ang dalaga. Balalaguy sa matangka su raga.
394 Malayo ang pinuntahan ng dalaga. Matangka i syungan u raga.
395 Ako ang nakipag-usap sa dalaga. Sak’n i mikimbityara u raga.
396 Si Juan ang kinausap ng dalaga. Si Juan i myakambityara u raga.
397 Siya ang namatay sa tibi. Skaniyan i myatay sa tibi.
398 Tibi ang ikinamatay niya. Tibi i nipatay ‘yan
399 Nag-away ang aso’t pusa. Myagukag su aso ago b’dung.
400 Mag-aaway ang dalawang bata. Bamangukag su dwakataw a wata.
401 Nag-aaway ang dalawang bata.
402 Nag-aaway sina Juan at Tomas. Myagukag si Juan ago Tomas.
403 Pinag-awayan nila ang lupa. Pyamagukagan iran su lupa.
404 Pinag-aawayan nila ang lupa. Phamagukagan iran su lupa.
405 Pag-aawayan nila ang lupa. Phagukagan iran su lupa.
406 Nakipag-away siya kay Tomas. Minikipagukag skaniyan ki Tomas.
407 Nakikipag-away siya sa kanila. Pikipagupag skaniyan sa r’kiran.
408 Makikipag-away siya sa kanila. Pakipagupag skaniyan sa r’kiran.
410 Nadapa ang dalaga. Minig’bpa su raga.
411 Madadapa ang bata. Gkig’bpa su wata.
412 Nadadapa ang bata araw-araw. Pakag’bpa su wata uman-uman gay.
413 Naulanan ang binata’t dalaga. Kyawranan su kanakan ago raga.
414 Naging bato ang matapang na prinsipe. Miyawmbal a watu su mawaraw a datu.
415 Magiging doktor ang anak ko.
416 Gusto ng batang maging isang mandirigma. Kyug u wata mabaluy skaniyan a maninind’g
417 Nabulok ang saging. Myar’dak su saging.
418 Mabubulok ang saging kung iiwan mo sa mainit Mar’dak su saging u itagak ngka ku maliwanag.
na lugar.
419 Nasusunog ang bahay. Gkatutung su walay.
420 Gumanda ang bahay ng pulis. Migkapya su walay u pulis.
421 Gumaganda nang gumaganda ang dalaga.

15
UP Department of Linguistics
422 Ang bata ang magpapakain sa aso ko. Su wata i mapakakan ku aso ak’n.
423 Ang bata ang nagpapakain sa aso ko.
424 Siya ang nagpakain sa aso ni Maria. Skaniyan i myapakan ku aso‘y Maria.
425 Pakakainin ng bata ang aso ko. Pap’gkan nu wata su aso ak’n.
426 Pinakakain ng bata ang aso ko.
427 Pinakain ng bata ang aso ko. Pyakakan nu wata su aso ak’n.
428 Pakainin mo ang aso ko! Pakakanangka su aso ak’n.
429 Nakakain sila ng mangga sa Cebu. Myakakan siran sa mangga sa Cebu.
430 Makakain sila ng mangga sa Cebu. Pakakan siran sa mangga sa Cebu.
431 Nakakakain sila ng mangga sa Cebu.
432 Nabili nila ang mangga ng diyes. Myapamasa ‘iran su mangga sa sapulu.
433 Mabibili nila ang mangga ng diyes. Khapamasa ‘iran su mangga sa sapulu.
434 Nabibili nila ang mangga ng diyes.
435 Gustong magpaulan ng mga bata. Kyug tingguran su mga wata.
436 Gusto ng mga batang magpaulan. Kyug u mga wata tingguran.
437 Nagpaulan ang mga bata. Midtungguran su mga wata.
438 Nagpapaulan ang mga bata. B’dtingguran su mga wata.
439 Magpapaulan ang mga bata.
440 Nagpaulan ng kendi ang bata. Nyapadtingguran sa dursi su wata.
441 Gustong pasayahin ng binata ang dalaga. Kyugan
442 Gusto ng binatang pasayahin ang dalaga.
443 Pinaiyak ng binata ang dalaga. Pyakagurok u kanakan su raga.
444 Pinapaiyak ng binata ang dalaga.
445 Papaiyakin ng binata ang dalaga.
446 Nagpakain ang dalaga ng buto sa aso. Myapakan su raga sa swag ku aso.
447 Pinakain ng dalaga ang buto sa aso. Pyakikan u raga su suwag ku aso.
448 Ang dalaga ang nagpakain sa aso ng buto. Su raga i myapakakan ku aso sa swag.
449 Ang aso ang pinakain ng dalaga ng buto. Su aso i pyakakan u raga sa swag.
450 Nagpaganda ang dalaga.
451 Pinaganda ng dalaga ang kanyang sarili. Pyakagkanisan u raga su ginawa ‘yan.
452 Ang dalaga ang nagpaganda sa kaniyang sarili. Su raga i myapagkanisan ku ginawa ‘yan.

16
UP Department of Linguistics
453 Ang kanyang nanay ang nagpaganda sa Su ina ‘yan i myapagkanisan ku wata ‘yan a raga.
kanyang anak na dalaga.
454 Pinatawa ng binata ang dalaga.
455 Nagpakulo ng tubig ang dalaga.
456 Nagpapakulo ng tubig ang dalaga. Myl
457 Magpapakulo ako ng tubig. Mapakadidi ako sa ig.
458 Pinakulo ng dalaga ang tubig. Pyaka didi ko su ig.
459 Pinakukuluan ko ang tubig. Pyaka didian ko su ig.
460 Ang binata ang pumitas ng bulaklak. Su https://vt.tiktok.com/ZSNWt4QFS/ j myamisang ku pamulan.
461 Pumipitas ng mga bulaklak ang binata para sa Phamisang sa pamumulan su kanakan para ku raga.
dalaga.
462 Pipitas siya ng mga bulaklak para sa dalaga. Phamisang s’kaniyan ku pamumulan para ku raga.
463 Ang dalaga ang nagpapitas ng bulaklak sa Su raga i minikipitas ku pamulan ku kanakan.
binata.
464 Ang binata ang pinapitas ng dalaga ng bulaklak. Su kanakan i piyapamitas u raga ku mga bulaklak.
465 Ang lapis ang ipinakuha ng dalaga sa binata. Su pinsir i ipinakwa u raga ku kanakan.
466 Ang binata ang nagpaluto ng kanin sa bata para Su manguda na aya iyan piyakatinda sa b’gas su wata para ku raga
sa dalaga.
467 Ang bata ang pinagluto ng binata ng kanin para Su wata na aya piyakatinda u manguda sa b’gas para ku raga
sa dalaga.
468 Ang dalaga ang ipinagluto ng binata ng kanin sa Su raga na aya piyakatinda sa b’gas u manguda para ku wata
bata.
469 Nagpagabi ng dating ang dalaga. Minggagawiina su raga sa kiyapakawma iyan.
470 Nagpakamatay ang dalaga. Myag’gt su raga.
471 Napa-upo ang dalaga. Myakauntod su raga.
472 Umupo siya. Myuntod skiyan.
473 Uupo ako doon. Paguntod ako roo.
474 Nakaupo si Tomas sa isang malaking bato. Makauuntod si Tomas ku mala a ator.
475 Inupuan niya ang unan. Inuntudan iyan su uluna.
476 Nahihilo ka ba? P’gkhab’rg ka?
477 Siya ay nahilo pagkatapos siya ay umupo. Skaniyan na P’gkhab’rg uriyanu kiyauntod iyan.
478 Kung nahihilo ka, umupo ka muna dito. U p’gkhab’rg ka na untod ka muna saya.

17
UP Department of Linguistics
479 Ipinakikibigay niya ito sa iyo. Phakib’gay niyan aya rka.
480 Pinakiusapan nila akong huwag munang mag- Piyamityaraan ako iran a diya ko pasin phangaruma
aasawa.
481 Pinakiusapan nila akong mag-asawa na sana Piyamityaraan ako iran sa mangaruma dn
482 Naglalakad ang bata. Ph’lalakaw su wata.
483 Siya ay tumingin sa akin. Skaniyan na inilay ako niyan.
484 Tiningnan niya ako. Inilay ako niyan.
485 Tinitingnan niya ang mukha mo. Phagilayn iyan su paras ka.
486 Titingnan naming ang itinahing damit ni Maria. Pagilayn ami su piyakipamanai a bangkala i Maria.
487 Maaring tingnan ang mga larawan. Khapakay a ilayn su mga tuladan.
488 Hindi maaring tumingin dito. Di khapakay a phagilay saya
489 Tumitingin siya sa iyo. Phagilay’n ka niyan
490 Tumingin siya sa sarili niya. Inilay iyan a ginawa niyan.
491 Tingnan mo ang sarili mo. Ilay’n ka a ginawang ka
492 Tinitingnan niya ang sarili niya. Phagilay’n iyan i ginawa iyan.
493 Tumitingin ako sa sarili ko. Phagilay’n ku a ginawa ko.
494 Titingin si nanay ng mga gulay. Minno ho ino ta be nata.
495 Ang taong iyon ay aking tiningnan. Gyuto a taw na inilay akn
496 Bakit ka nakatingin sa kanya? Inungka skaniyan phagilayn?
497 Nakatingin ang bata sa taas ng puno. Phagilay’n u wata su puro a kayu.
498 Binuksan niya ang pinto iyon. Likaan niyan su paytaw uto.
499 Bumukas ang pinto. Kyal’kaan su paytaw.
500 Bubukas ang pinto. M’lka su paytaw.
501 Kakabukas ko pa lang ng pinto nang bigla Gup’n kop’n likaan su paytaw na t’kaw dn skaniyan sumyol’d.
siyang pumasok.
502 Ang kanyang binti ang nabali. Su li’sn iyan i myal’pu
503 Naputol ang kanyang daliri. Myat’bp’d su k’mr iyan.
504 Inamoy ko ang bulaklak. Inim’baw ko su ubarubar.
505 Inaamoy ng dalaga ang mga bulaklak. Phag’bawn u raga su mga ubarubar.
506 Siya ay pinatay ng isang tao. Skaniyan na biyuno a isa a taw.
507 Pinatay niya ang kanyang kalaban. Biyuno iyan su riduay niyan.
508 Papatayin niya ang nagpaiyak sa anak niya. Buno’n niyan su myakaguraok ku wata iyan.

18
UP Department of Linguistics
509 Baka mahulog ang bata. Uba bad’n maulog su wata.
510 Baka bukas pa siya darating. Bandaa skaniyan mapita pn phakauma.
511 Bukas yata sila darating. Mapita N’daa siran phakauma,
512 Natapos na nila ang trabaho kahapon. Myapasad iran dn su gal’bk kagai.
513 Tapos na yata silang kumain. Baanda siran dn miyapasad kuman.
514 Sinigawan niya ako. Piyamasong ako niyan.
515 Sinigawan siya ng guro. Pyamasong skiyan u guro.
516 Pinagalitan yata siya ng guro. Bandaa skaniyan pirangitan u guro.
517 Pinagalitan daw siya ng guro. Pirangitan kun skaniyan u guro.
518 Nabubuhay pa siya. Mauuyag pn skaniyan.
519 Nabuhay siya. Myauyag skaniyan.
520 Buhayin mo siya. Uyagang ka skaniyan.
521 Nag-away sila dahil hindi sila nagkasundo. Mimbuno skiran kagya di siran phagayon.
522 Nag-away silang dalawa dahil sa isang babae. Mimbuno siran duwa sabap sa sakataw a babay.
523 Nagpatayan sila. Mimbuno siran.
524 Nagpatayan silang dalawa. Mimbuno siran a duwa.
525 Naginuman sila. Myaginuman siran.
523 Magpapatayo kami ng bagong bahay sa kanya. Makip’mbalay kami sa rkaniyan sab ago a walay.
525 Nagpatayo kami ng bagong bahay kay Mang Myakipakatind’g kami sab ago a walay ki Mang Larry.
Larry.
526 Nagpapatayo rin sila ng bagong bahay kay P’phakatind’g mambo siran sa bago a walay ki Mang Larry.
Mang Larry.
527 Kakainin ko pa. Kh’n akn pn.
528 Kinalmot siya ng pusa. Kiyak’t skaniyan a b’dung.
529 Ako ay kinalmot ng pusa. Saki na kiyak’t u b’dung.
530 Pusa ang kumalmot sa akin Su b’dung I kumiyak’t raki.
531 Nakalmot ang bata ng pusa. Myakak’t a b’dung su wata.
532 Baka makalmot ka ng pusa. Baasi makak’t ka a b’dung.
533 Aso nga ang kumagat sa kanya. Bnar dn a aso i kumigk’b rkaniyan.
534 Ito nga ang hinahanap ko. Usto dn a giyayai su phamangilayn ko.
535 Nakatulog na siya dahil sa sobrang pagod. Tiyurog skaniyan sabap sa tidto a kyalugat.

19
UP Department of Linguistics
6. Mga Sintaktik na Fangsyon at Porma ng Ilang mga Kataga

Filipino Iranun
536 Tumayo si Pedro. Tuminind’g si Pedro.
537 Tumayo sina Pedro. Tuminind’g siki Pedro.
538 Si Pedro ang tumayo. Si Pedro su tuminind’g.
539 Sina Pedro ang tumayo. Siki si Pedro su timinind’g.
540 Binili ng anak ko ang bahay nila. Pyamasa u wata akn su walay iran.
541 Binili ng mga anak ko ang bahay nila. Pyamasa u mga wata akn su walay iran.
542 Binili ni Pedro ang bahay ko. Pyamasa i Pedro su walay akn.
543 Binili nina Pedro ang bahay ko. Pyamasa siki Pedro su walay ko.
544 Ito ang bahay ng anak ko. Giyaya su walay u wata ko.
545 Ito ang bahay ng mga anak ko. Giyaya su walay u mga wata ko.
546 Ito ang bahay ni Pedro. Giyaya su walay i Pedro.
547 Ito ang bahay nina Pedro. Giyaya su wala siki Pedro.
548 Pumunta ang babae sa simbahan. Sumiyong su babay sa simbahan.
549 Pumunta ang babae sa Baguio. Sumiyong su babay sa Baguio.
550 Nakipag-usap ang bata sa babae. Myakimbityarae su wata ko babay.
551 Nakipag-usap ang bata sa mga babae. Myakimbityarae su wata ko mga babay.
552 Nakipag-usap ang bata kay Pedro. Myakimbityarae su wata ki Pedro.
553 Nakipag-usap ang bata kina Pedro. Myakimbityarae su wata sa kisi Pedro.
554 Bumili ako ng kendi sa dalaga. Myamasa ako sa kendi ko raga.
555 Bumili ako ng kendi sa mga dalaga. Myamasa ako sa kendi ko mga raga.
556 Bumili ako ng kendi kay Pedro. Myamasa ako sa kendi ki Pedro.
557 Bumili ako ng kendi kina Pedro. Myamasa ako sa kendi sa kisi Pedro.
558 Bumili ako ng kendi para sa dalaga. Myamasa ako sa kendi para ku raga.
559 Bumili ako ng kendi para sa mga dalaga. Myamasa ako sa kendi para ku mga raga.
560 Bumili ako ng kendi para kay Pedro. Myamasa ako sa kendi para ki Pedro.
561 Bumili ako ng kendi para kina Pedro. Myamasa ako sa kendi para sa kisi Pedro.
562 Magaling sumayaw ang dalaga. Mapasang e kadsayaw so raga.
563 Mabagal na lumakad ang binata. Malumbat e kalalakaw somanguda.
564 Dahan-dahang lumapit ang aso sa kanyang amo Ph’nanay mubay so aso ko amo iyan.

20
UP Department of Linguistics
565 Patay na dumating ang sundalo. Bangkay a miyakauma so sundaro.
566 Pagod na dumating ang tatay ko. Malulugat a miyakawma so ama akn.
567 Mabilis na natapos ni Juan ang kanyang Magaan a kiyapasada e Juan ko sangan niyan.
tungkulin.
568 Nakita ng dalagang dumating ang binata. Miya ilay o raga a miyaka uma so manguda.
569 Pinilit ng binatang makita ang dalaga. Tig’l o manguda a mailay niyan so raga.
570 Hindi mapilit na lumalabas ang dalaga. Di khatg’l a makaliyo so raga.
571 Sinamahan ng binata ang dalagang mamitas ng Inunutan o manguda so raga a mangowa sa mangga.
mangga.
572 Tumakbo nang mabilis si Pedro. Miyalalagoy sa magaan si Pedro.
573 Mabilis na tumakbo si Pedro. Magaan a miyalalagoy si Pedro.
574 Mabilis ang takbo niya. Magaan a palalagoy niyan.
575 Malakas ang tawa niya. Matanog a kala iyan.
576 Nakita ko ang batang masipag. Miya ilay ko so wata a matgl e kanggal’b,k.
577 Nakita ko ang masipag na bata. Miya ilay ko so mat’g’l e kanggal’b’k a wata.
578 Bumili ako ng isang salop na bigas. Miyamasa ako sa isa ka supa a bgas.
579 Matibay ang bahay na bato. Mabagr so walay a wato.
580 Nahuli nila ang lalaking nagnakaw ng pera. Myadak’p iran su mama a myan’gkaw sa pirak.
581 Nawala ang baso na inilagay ko sa itaas ng Myalaga su baso a tiyago akn ku puro a lamisaan.
lamesa.
582 Kilala ko ang babaeng nakasuot ng pulang Kilala akn su babay a babal’gkas sa mariga a bangkala.
damit.
583 Kausapin mo ang lalaking may hawak ng papel Imbityarae nga su mama a kakap’t sa karatas.
584 Pamangkin ni Mang Larry iyong bata na may Pakiwataan ni Mang Larry su wata a maporo i buk.
mahabang buhok.
585 Mahirap ang buhay sa Maynila. Mar’gn su kapaguyaguyag sa Maynila.
586 Masisipag ang mga tao sa bukid. Mgat’tgl i kanggal’bk su mga taw sa palaw.
587 Ako ang pinaliguan ni Pedro ng suka. Sak’n i piyayguan i Pedro sa binigar.
588 Ito ang binili ni Pedro at ni Juan ng piso. Giyaya i pyamasa i Juan ago Pedro sa Salad a pirak.
589 Aalis si Pedro nitong linggong ito. M’lalakaw si Pedro sa gyai a padian.
590 Aalis ang dalaga sa Sabado. M’lalakaw su raga sa Sapto.
591 Sa Sabado ang alis ng dalaga. Sa Sapto i kap’lalakaw u raga.

21
UP Department of Linguistics
592 Umalis ang dalaga at si Pedro noong lunes. Lumyalakaw su raga ako si Pedro saku isnin.
593 Magaling manghuli ng isda ang matandang Mat’gl I kapanguwa sa s’da a luk’s uto.
iyon.
593 Magaling lumangoy ang matandang iyon. Mat’gl I kalangoy a luk’s uto.
594 Ang bulaklak na ito ay para sa aking nanay. Gyaya a ubarubar aya na para ku ina akn.
595 Binalik niya ulit kaagad. Inikasoy niyan pharuman kumabalaga.
596 Agad siyang umuwi sa bahay. Kumyabalaga skaniyan maling sa walay.

7. Mga Pananong na Pangungusap

Filipino Iranun
597 Bakit tumawa ang binata? Inu p’gkala su manguda?
598 Ano ba’t naririto ka na naman? Inu a katii ka p’man?
599 Ano sa iyo kung tumanda akong dalaga? Antuna i labot ka u myaluk’s ako a raga?
600 Ika-anong presidente ng Pilipinas si Roxas? Ika-pira a presedente sa Pilipinas si Roxas?
601 Pang-ilang president ng Pilipinas si Roxas? Ika-pira a presedente sa Pilipinas si Roxas?
602 Kaanu-ano mo ang presidente ng Pilipinas? Antuna I katutunganaengka ku presedente a Pilipinas?
603 Pinalo mo ba ang kalabaw ko? Bitay ka su karabaw akn?
604 Pinalo mo ang kalabaw ko, hindi ba? Bitay ka su karabaw ku, inu knaba?
605 Ang galing ko, ‘di ba? Kat’gl akn, kna?
606 Nakapunta na kayo sa bahay niya, ‘di ba? Myakasung kano sa walay iran, bnar?
607 Umalis ka na, ha? Awa ka dn, ha?
608 Kinain mo yata ang saging ko? Kiyan ka’ndaa su saging akn?
609 Matutuloy kaya ang kasal ni Selya? Khitarus mangaday su kawing i Selya?
610 Umaraw sana sa linggo. Pangninta a sum’nang sa akad.
611 Sino ang kumain sa mangga mo? Anta i kumiyan ku mangga ka?
612 Sinu-sino ang nakakita sa akin? Anta i myamakailay sa rkita?
613 Ano ang nakita mo? Antuna i miyailay ka?
614 Anu-ano ang nakita mo? Antuna i myangailay ka?
615 Ilan ang gustong uminom? Pira i khabaya minum?
616 Tig-iilan kayo ng saging? Gagapira timan rkano a saging?
617 Kailan ka nagpagamot sa ospital? Kanu i kyapakipamulong ka sa ospital?

22
UP Department of Linguistics
618 Tuwing kalian ka umuuwi sa probinsya Antuna a gawii i kaph’mbaling ka sa ing’d iyo?
ninyo?
619 Anong oras ka bumangon? Antuna a oras i kyapag’naw ka?
620 Makailan kang nagbalik dito? Myakapira ka makambalingan saya?
621 Kanino ang saging na ito?
622 Kaninong manok ito?
623 Sa kanino mo ibinigay ang sulat ko?
624 Isda nino ito?
625 Saan dumapo ang ibon?
626 Saan-saan kayo nagpunta?
627 Nasaan ang mga anak ko?
628 Nakanino ang libro ni Juan?
629 Tagasaan ang binata?
630 Alin dito ang gusto mo?
631 Magkano ito?
632 Gaano kataas ang sampalok?
633 Gaano katagal ka nang nakatira sa Maynila?
634 Gaano kabigat ang iyang dala mo?
635 Gaano karami ang kinain mong mangga?
636 Paano lumangoy ang dalaga?
637 Naano ang mukha mo?
638 Inano mo ang ilong niya?

639 Bakit mo pinaulan ang mga bata? Mamaya


magkakasakit na iyan.
640 Bakit ninyo ako iniwan?
650 Bakit mo pinapaiyak ang kapatid mo?
651 Sino ang magpapakain sa iyong aso kung
umalis ka na?
652 Bakit ka nagpapaulan diyan?
653 Ano kaya ang mangyayari bukas?
654 Ano ang nangyari kahapon?

23
UP Department of Linguistics
655 Dumating na ba?
656 Alin sa mga dalaga doon ang nagustuhan mo?
657 Paano maglala ng banig?
658 Napano ang binti mo?
659 Hindi na raw ba siya sasama sa atin?
660 Hindi ba ikaw ang hinahanap ni Tomas?
661 Hindi ka ba marunong lumangoy?
662 Mayroon ka bang kapatid?
663 Wala ka na bang gagawin?
664 Mayroon ka pa bang mga katanungan?
665 Hinahanap mo raw ako?
666 Sinabi mo ba na maganda ako?
667 Siya ba ang nagsabi na pangit ako?

8. Mga Negatibong Pangungusap at Pautos na Pangungusap

Filipino Iranun
668 Hindi tumawa ang binata.
669 Hindi ang binata ang tumawa.
670 Ang binata ang hindi tumawa.
671 Hindi ang binata ang hindi tumawa.
672 Hindi tumatawa ang binata.
673 Hindi tatawa ang binata.
674 Huwag kang tumawa.
675 Ikaw ang huwag tumawa.
676 Hindi masipag ang dalaga.
677 Hindi abugado ang kapatid mo.
678 Gustong tumakbo ng binata.
679 Ayaw tumakbo ng mga dalaga.
680 Gusto ko pa ng kanin.
681 Ayaw ko na ng kanin.
682 Bawal ang umihi dito.

24
UP Department of Linguistics
683 Hindi maaaring dumaan dito.
684 Walang makakaraan dito.
685 Walang kwenta iyan.
686 Dapat kang kumain ng marami.
687 Hindi kailangang magdala ng pera.
686 Kumain ka ng kanin!
687 Kainin mo ito!
688 Ito ang kainin mo.
689 Kainin ninyo ito!
690 Huwag mong kulitin ang kapatid mo
691 Pakiabot ng asin.
692 Pakitawag ang nanay mo.
693 Hoy bata, bigyan mo nga ng pagkain ang
aking aso.
694 Hindi mailabas ang tae.
695 Huwag kang lalakad diyan.
696 Gisingin [mo] sila.
697 Sabihan mo ang iyong anak.
698 Awitan mo ang kapatid mo.
699 Tiisin mo ang sakit, mamaya mawawala iyan
700 Hindi pwedeng mabuhay ang halaman dito.
701 Huwag mo akong kurutin.
702 Hindi sa ayaw kitang makita, pero marami
kasi akong ginagawa.
703 Ayaw na ayaw niyang kumain ng ampalaya.
704 Hinding hindi na ako manghihiram sa kanya
ng kahit anong bagay.
705 Walang wala na talaga akong pera.
706 Hindi sa Sabado ang kasal ni Celia kundi sa
Linggo.
707 Maramot talaga si Juan, ni isang piso eh ayaw
niyang mamigay.

25
UP Department of Linguistics
708 Wala ni isang tao gustong sumama sa kanya.

9. Mga Tambalang Pangungusap

Filipino Iranun
709 Natulog ang dalaga at umuwi ang binata.
710 Uuwi sana ang binata pero umulan.
711 Umulan at bumagyo.
712 Umulan pagkatapos na humangin.
713 Umuwi ang binata nang lumubog ang araw.
714 Umuulan pa nang umuwi ang binata.
715 Bumaha nang umalan nang malakas. TYPO
716 Ang bata ang nagsabing umuwi ang binata.
717 Ang bata ang nagsabing umuulan pa nang
umuwi ang binata.
718 Ang sinabi ng bata’y umuwi ang binata.
719 Sinabi ng batang umuwi ang binata.
720 Totoong umuulan nang umuwi ang binata.
721 Siguradong nabasa ang binata, pati ang dala
niyang papeles.
722 Ang masama ay umulan ng malakas.
723 Ang mabuti ay dumating ang pari.
724 Masama at umulan nang malakas.
725 Masama ang nangyari.
726 Mabuti at dumating ang pari.
727 Ang dalaga ang nagtanong kung umalis na ang
binata.
728 Tinanong ng dalaga kung umalis na ang
binata.
729 Ang tinanong ng dalaga ay kung umalis na
ang binata.
730 Gusto ng binatang maglaro, pero ayaw ng

26
UP Department of Linguistics
dalaga.
731 Umalis ang binata, ngunit hindi natulog ang
dalaga, kundi naligo.
732 Umalis ang binata at naligo naman ang dalaga.
733 Naliligo pa ang dalaga kaninang dumating
ako.
734 Ang binata ay masipag, mayaman, at
marunong magluto.
735 Umalis ka na at gusto ko nang matulog.
736 Matulog ka at kakanta ako.
737 “Papatayin kita,” sigaw ni Pedro.
738 Ang isinigaw ni Pedro ay “Papatayin kita.”
739 “Anong gusto mo?,” tanong ng dalaga.
740 “Gusto ko ng kanin,” sagot ng binata.
741 Sabi ni Jesus, “Kailangan nating
magmahalan.”
742 Naiiyak ako tuwing naaalala kita.
743 Buhat nang umalis ka, uminam ang aking
buhay.
744 Maniniwala akong tunay niya akong iniibig
kung sasabihin niyang handa siyang
magpakamatay para sa akin.
745 Hindi ka niya maibibili ng singsing, pero
kailanman ay hindi ka niya lolokohin.
746 Nagutom siya dahil sa wala siyang pagkain.
747 Kung bibigyan niya ako ng kwintas na may
ginto ay pakakasalan ko siya.
748 Kapag nagawa mo ito, siguradong mabibilib
ang dalaga sa iyo.
749 Ikaw ay pagagandahin kung ikaw ay uupo.
750 Siya ay nagising dahil sa ingay ng mga tao.
751 Kakain sana ako pero walang pagkain.

27
UP Department of Linguistics
752 Nabasa ang papel dahil naulanan.
753 Namatay siya dahil sa matinding sakit.
754 Imbes na wala kang ginagawa diyan, tulungan
mo na lang akong maghugas ng pinggan.
755 Nakaalis na siya ng bahay saka niya naisip na
naiwan niya ang pitaka niya.
756 Hindi niya alam kung ano ang kanyang
gagawin.
757 Sino ba talaga ang iniibig mo? Si Maria o si
Celia?
758 Pwede tayong sumakay ng bus o kaya ng
bangka papunta doon.
759 May mga bisitang darating bukas kaya
kailangang maglinis ng bahay.
760 Bigyan mo kami ng sampung kalabaw kundi
hindi ko ipapakasal ang anak ko sa iyo.
761 Kahit na mahirap lang ang pamilya nila,
masaya pa rin sila dahil sila ay nagmamahalan
sa isa’t isa.

762 Kung kailan gabi na tsaka siya naglalangoy sa


ilog. Sira-ulo ba siya?
763 Kung kalian kinabukasan na ang kasal niya,
nakatagpo niya ang lalaking mas gusto niya.
764 Pumunta man ako sa Maynila, hindi pa rin ako
yayaman doon.
766 Nagalit si tatay kasi maiingay ang mga bata.
767 Umaawit ang dalaga habang naglalaba ng
damit.
768 Uminom ka muna ng tubig bago ka matulog.
769 Nagtrabaho siya sa bukid hanggang sa
paglubog ng araw.

28
UP Department of Linguistics
770 Bukod sa Tagalog, marunong rin siyang
magsalita ng Bisaya.
771 Nalulungkot si lolo dahil narinig niya ang
pagkamatay ng kanyang kaibigan.
772 Ayon sa batas, maaari kang makulong ng higit
sa sampung taon kung ikaw ay nahuling
nagnanakaw.
773 Ang tagal na nating hindi nagkita pero parang
hindi ka tumatanda!
774 Kamukha ba niya ang tatay o ang nanay?
775 Gusto ko pang magpatuloy pero wala na
akong oras at lakas.

29

You might also like