Thực trạng văn hóa ở các doanh nghiệp Việt Nam

Việt Nam là quốc gia có hàng nghìn năm văn hiến. Qua các thời kỳ lịch sử khác nhau, dân tộc Việt
Nam đã xây dựng nên hệ quan điểm giá trị, nguyên tắc hành vi và tinh thần cộng đồng mang bản
sắc Việt Nam đậm nét. Sự ảnh hưởng văn hóa Trung Hoa, văn hóa Ấn Độ và văn hóa phương Tây
đã khiến cho văn hóa Việt Nam đa dạng, nhiều màu sắc. Hơn nữa, 54 dân tộc trên đất nước ta là 54
nền văn hóa khác nhau, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Việt Nam. Trong thời kỳ
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay, một mặt, chúng ta phải tích cực tiếp thu kinh
nghiệm quản lý DN của các nước phát triển.
Mặt khác, cần nỗ lực xây dựng văn hóa DN tiên tiến, hài hòa với bản sắc văn hóa dân tộc, với văn
hóa từng vùng, miền khác nhau thúc đẩy sự sáng tạo của tất cả các thành viên trong các DN khác
nhau.
Đặc điểm nổi bật của văn hóa dân tộc là coi trọng tư tưởng nhân bản, chuộng sự hài hoà, tinh thần
cầu thực, ý chí phấn đấu tự lực, tự cường… đây là những ưu thế để xây dựng văn hóa DN mang
bản sắc Việt Nam trong thời hiện đại. Tuy nhiên, văn hóa Việt Nam cũng có những điểm hạn chế:
người Việt Nam phấn đấu cốt để “vinh thân phì gia”, yêu thích trung dung, yên vui với cảnh nghèo,
dễ dàng thoả mãn với những lợi ích trước mắt, ngại cạnh tranh; tư tưởng
“trọng nông khinh thương” ăn sâu vào tâm lý người Việt đã cản trở không nhỏ đến việc mở rộng
kinh tế thị trường, làm ăn; tập quán sinh hoạt tản mạn của nền kinh tế tiểu nông không ăn nhập với
lối sống hiện đại; thói quen thủ cựu và tôn sùng kinh nghiệm, không dám đổi mới, đột phá gây trở
ngại cho sự phát triển của các DN hiện đại…
Tuy nhiên, trong xã hội tri thức ngày nay, những mặt hạn chế dần được khắc phục bởi trình độ giáo
dục của mọi người ngày càng được nâng cao, quan điểm về giá trị cũng có những chuyển biến
quan trọng. Cùng với sự thay đổi nhanh chóng của kinh tế thế giới, nhất là khi Việt Nam đã chính
thức trở thànhthành viên của WTO, quản lý kinh doanh DN cần phải được tổ chức lại trên các
phương diện và giải quyết hài hòa các mối quan hệ: quan hệ thiên nhiên với con người, quan hệ
giữa con người với con người, giữa cá nhân với cộng đồng, giữa dân tộc và nhân loại…
Ngày nay, DN Việt Nam đang đứng trước những cơ hội mới. Toàn cầu hóa kinh tế đòi hỏi việc xây
dựng văn hóa DN phải có những bước tính khôn ngoan, lựa chọn sáng suốt. Không thể để xảy ra
tình trạng quốc tế hóa văn hóa DN, mà phải trên cơ sở văn hóa Việt Nam để thu hút lấy tinh hoa của
nhân loại, sáng tạo ra văn hóaDN tiên tiến nhưng phù hợp với tình hình và bản sắc văn hóa Việt
Nam.
Từ cái nhìn vĩ mô, có thể thấy quá trình xác lập và xây dựng văn hóa DN không ngừng thay đổi theo
sự phát triển của thời đại và của dân tộc. Từ những năm 90 của thế kỷ XX đến nay có 4 xu hướng
chủ yếu phát triển của văn hóa DN: 1- Tôn trọng con người với tư cách là chủ thể hành vi, coi trọng
tính tích cực và tính năng động của con người trong kinh doanh, coi việc nâng cao tố chất của con
người là điều kiện quan trọng đầu tiên của phát triểnDN; 2- Coi trọng chiến lược phát triển và mục
tiêu cơ bản củaDN để bồi dưỡng ý thức văn hóa DN cho toàn thể công người lao độngchức; 3- Coi
trọng việc quản lý môi trường vật chất và tinh thần củaDN, tạo ra một không gian văn hóa tốt đẹp,
bồi dưỡng ý thức tập thể và tinh thần đoàn kết nhằm cống hiến sức lực và trí tuệ choDN; 4- Coi
trọng vai trò tham gia quản lý của công người lao động chức, khích lệ tinh thần trách nhiệm của tất
cả các thành viên trong doanh ngiệp.
thành viên của WTO, quản lý kinh doanh DN cần phải được tổ chức lại trên các phương diện và giải
quyết hài hòa các mối quan hệ: quan hệ thiên nhiên với con người, quan hệ giữa con người với con
người, giữa cá nhân với cộng đồng, giữa dân tộc và nhân loại…
Ngày nay, DN Việt Nam đang đứng trước những cơ hội mới. Toàn cầu hóa kinh tế đòi hỏi việc xây
dựng văn hóa DN phải có những bước tính khôn ngoan, lựa chọn sáng suốt. Không thể để xảy ra
tình trạng quốc tế hóa văn hóa DN, mà phải trên cơ sở văn hóa Việt Nam để thu hút lấy tinh hoa của
nhân loại, sáng tạo ra văn hóaDN tiên tiến nhưng phù hợp với tình hình và bản sắc văn hóa Việt
Nam.
Từ cái nhìn vĩ mô, có thể thấy quá trình xác lập và xây dựng văn hóa DN không ngừng thay đổi theo
sự phát triển của thời đại và của dân tộc. Từ những năm 90 của thế kỷ XX đến nay có 4 xu hướng
chủ yếu phát triển của văn hóa DN: 1- Tôn trọng con người với tư cách là chủ thể hành vi, coi trọng
tính tích cực và tính năng động của con người trong kinh doanh, coi việc nâng cao tố chất của con
người là điều kiện quan trọng đầu tiên của phát triểnDN; 2- Coi trọng chiến lược phát triển và mục
tiêu cơ bản củaDN để bồi dưỡng ý thức văn hóa DN cho toàn thể công người lao độngchức; 3- Coi
trọng việc quản lý môi trường vật chất và tinh thần củaDN, tạo ra một không gian văn hóa tốt đẹp,
bồi dưỡng ý thức tập thể và tinh thần đoàn kết nhằm cống hiến sức lực và trí tuệ choDN; 4- Coi
trọng vai trò tham gia quản lý của công người lao động chức, khích lệ tinh thần trách nhiệm của tất
cả các thành viên trong doanh ngiệp.