Professional Documents
Culture Documents
Ca
Mg
Cl Cl
Na Na
inne
inne inne
Ca Ca
Mg Mg
K K
Inne aniony: białczany, HCO3-, SO42-, PO43-
Produkty przemiany materii
Węglowodany CO2+H2O
Tłuszcze CO2+H2O
CH4ON2
Białka NH3 (mocznik)
C5H4O3N4
Kwasy nukleinowe
(kwas moczowy)
Amoniak (zwierzęta
bezkręgowe żyjące w wodzie
tj. pierwotniaki, jamochłony,
skorupiaki i szkarłupnie;
zwierzęta amonioteliczne)
W cyklu biorą udział aminokwasy: ornityna, cytrulina i arginina. Jon NH4+ włączany jest do cyklu po
jego związaniu z CO2 i H2O jako tzw. karbamylofosforan.
Najpierw karbamylofosforan reaguje z ornityną, w wyniku czego powstaje cytrulina, która z kolei
reaguje z asparaginianem. Dalsze przemiany prowadzą do wytworzenia argininy oraz związku o
nazwie fumaran, który zostaje włączony w cykl Krebsa. Natomiast z argininy, po jej hydrolizie
tworzy się mocznik oraz ornityna. Mocznik zostaje usunięty z organizmu, a ornityna włącza się w
kolejny cykl.
Budowa nerki
30%
Khan Academy
Kłębuszek naczyniowy ciałka nerkowego - filtracja krwi, powstaje przesącz kłębuszkowy
Kanalik proksymalny - wchłanianie zwrotne większości wody, elektrolitów i składników
odżywczych
(np. Glukozy),przesączonych do moczu pierwotnego, wydzielanie jonów organicznych, zakwaszanie
moczu
Pętla nefronu (Pętla Henlego) - zagęszczanie i zakwaszanie moczu
Kanalik dystalny - wchłanianie zwrotne niektórych elektrolitów np. jonów Ca
Kanalik zbiorczy - tworzenie moczu o różnym stopniu zagęszczenia, regulacja jonów K
Ciałko nerkowe - część nefronu zbudowana z kłębuszka nerkowego oraz otaczającej go torebki
(Bowmana). Mezangium- rodzaj tkanki łącznej występującej pomiędzy naczyniami kłębuszka.
1. FILTRACJA (bierne sączenie, zachodzi w kłębkach, tu
powstaje mocz pierwotny)
2. RESORPCJA (bierne i czynne wchłanianie w kanalikach)
3. SEKRECJA (bierne i czynne wydzielanie)
1. Filtracja
Ciśnienie
hydrostatyczne Krwinki + białka
Krew
Mocz pierwotny:
woda + substancje
drobnocząsteczkowe
Tetniczka
Tętniczka
odprowadzajaca
doprowadzająca
Torebka kłębuszek
Bowmana
Kanalik
proksymalny
Przesącz kłębuszkowy
Światło torebki
Bowmana
Współczynnik przesączania kłębuszkowego, wskaźnik
filtracji
Kłębuszkowej i czynności wydalniczej nerki
GFR - glomerular filtration rate
to ilość osocza
przefiltrowana w jednostce czasu przez kłębuszki
nerkowe do tak zwanego moczu pierwotnego.
Zwykle podawany jest w ml/min.
a) niedrożność moczowodów
b) obrzęk nerki wewnątrz ciasnej torebki nerkowej
a) odwodnienie, hipoproteinemia
4. Zmiany wielkości współczynnika filtracji
1. Zmiana objętości
Cewki nerkowe
- sód (65%) – transport aktywny, woda (65%), wodoroweglany (90%), chlor (50%)
- glukoza, aminokwasy ( ≈100%) – transport aktywny wtórny
- Swobodnie filtrowany
- Reabsorbowany w kanaliku
proksymalnym
- Sekrecja w petli Henlego
- Ponowna reabsorpcja w kanaliku
zbiorczym
Maxymalne wchłanianie
ograniczone:
-stężeniem substancji
-stężeniem i czasem wchłaniania
Akwaporyny – to
kanały wodne
umożliwiające transport
wody
Na-K-2Cl
kotransporter –
w części grubej ramienia
wstępującego pętli
Henlego oddziela sól od
wody – aktywność
hamowana przez
diuretyki petlowe
(furosemid)
The countercurrent
multiplier system
Przepuszczalność wody w nefronie
ADH
H2O
Wzmacniacz przeciwprądowy związany jest
z budową pętli Henlego
3. Sekrecja
Proces odwrotny do resorpcji.
Polega na wydzielaniu przez komórki nabłonka
do światła kanalików (do tworzącego się
moczu) zbędnych substancji .
Wydzielanie to może mieć charakter bierny
(np. sole amonowe) lub
czynny. Aktywnie (czynnie) wydzielane są
związki egzogenne, spoza organizmu np.
penicylina, sulfonamidy oraz endogenne,
wytwarzane w organizmie np. kreatynina,
hormony steroidowe.
Kwas paraaminohipurowy (PAH)
wykorzystuje się, do oznaczania
nerkowego przepływu osocza (RPF)
Ulega on stuprocentowej sekrecji w
kanaliku nerkowym.
Skład moczu ostatecznego [%]:
Woda 95
Mocznik 2
Cl- 0,6
K+ 0,6
SO42- 0,18
PO43- 0,12
Na+ 0,1
Kreatynina 0,1
NH3 0,05
Kwas moczowy 0,03
Ca2+ 0,015
Mg2+ 0,01
Czynniki wpływające na ilość wydalanego
moczu -wazopresyna
Rola ADH
Układ renina-angiotensyna- aldosteron (RAA)
Aldosteron
Zwiększa wchłanianie zwrotne sodu w kanalikach dystalnych oraz jego wymianę na jon potasu i jon
wodorowy. Skutkiem tego rośnie ilość sodu we krwi i w tkankach, spada zaś jego wydalanie w moczu. Wzrost
stężenia sodu w organizmie wywołuje wzrost ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych, zwiększa się więc
wydzielanie wazopresyny, która hamuje diurezę i wydalanie wody
Czynniki wpływające na skład
wydalanego moczu
Hormony:
- Mineralokortykoidy (aldosteron, wydzielany przez
korę nadnerczy), zwiększa wchłanianie jonów sodowych i
wydzielanie jonów potasowych
- Hormon gruczołów przytarczycznych, zwiększa wydalanie
fosforanów z moczem dzięki obniżeniu ich wchłaniania w kanalikach
- Peptyd natriuretyczny, obniża ciśnienie krwi, zwiększa
wydalanie przez nerki jonów sodowych
wydzielanie reniny
https://www.youtube.com/watch?v=H2VkW9L5QSU
https://www.youtube.com/watch?v=6HJfr00CIqM
https://www.youtube.com/watch?v=cc8sUv2SuaY
https://www.youtube.com/watch?v=6HJfr00CIqM&t=184s
https://www.youtube.com/watch?v=srrEfoXwscc&t=1000s
Piśmiennictwo