Αλκάλια ονομάζονται τα χημικά στοιχεία της 1 ης ομάδας του περιοδικού πίνακα,
εκτός από το υδρογόνου. Είναι πολύ δραστικά στοιχεία, για αυτό δεν συναντώνται ελεύθερα στη φύση, αλλά βρίσκονται μόνο σε χημικές ενώσεις. Η δραστικότητα των αλκαλίων αυξάνεται με την αύξηση του ατομικού αριθμού. Φυσικές ιδιότητες των αλκαλίων o Έχουν αργυρόλευκο χρώμα και μεταλλική λάμψη o Είναι μαλακά και κόβονται εύκολα με μαχαίρι o Έχουν σχετικά μικρή πυκνότητα o Έχουν χαμηλά σημεία τήξης (εύτηκτα μέταλλα). Χημικές ιδιότητες των αλκαλίων o Οξειδώνονται εύκολα από το οξυγόνο του αέρα για αυτό και φυλάσσονται σε δοχείο με πετρέλαιο ή υγρή παραφίνη. αλκάλιο + οξυγόνο οξείδιο αλκαλίου o Αντιδρούν με το νερό. Κατά την αντίδραση ελευθερώνεται αέριο υδρογόνο και προκύπτουν βασικά διαλύματα εξαιτίας της παραγωγής ανιόντων υδροξυλίου (ΟΗ-). αλκάλιο + νερό βάση + υδρογόνο H ανίχνευση των κατιόντων αλκαλίων στις χημικές τους ενώσεις γίνεται με την πυροχημική μέθοδο. o Τα Li+ χρωματίζουν τη φλόγα του λύχνου κόκκινη, τα Νa+ κίτρινη και τα Κ+ ιώδες. Ο βιολογικός ρόλος του νατρίου και του καλίου είναι πολύ σημαντικός, είναι στοιχεία απαραίτητα για τη ζωή.