-: महाराष्ट्र शासन :-

गृह विभाग
न्यायसहायक िैज्ञावनक प्रयोगशाळा संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य, मंबइ
विद्यानगरी, कालीना, हं सभग्रा मागग, सांताक्रज (पूि)ग , मंबइ - 400 098.
---------------------------------------------------------------------------------------
जावहरात क्र 1, सन-2024
गट-क या संिगातील पदांची सरळसेिा भरतीसाठी जावहरात.

शासन वनणगय, गृह विभाग क्र.एफएसएल-0419/प्र.क्र.500/पोल-४, वद.28.9.2021 अवण

सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्र.प्रावनमं-१२१२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ, वद.०४.०५.२०२२ तसेच गृह

विभाग, शासन वनणगय क्र.एफएसएल-०४22/प्र.क्र.202/पोल-४, वद.12.09.२०२2 ि

- ३१ १ सामान्य प्रशासन विभाग, शासन

वनणगय क्र.प्रावनमं-१२१२/प्र.क्र.136/का.१३-ऄ, वद.21.11.२०२२ रोजीच्या शासन वनणगयान्िये मधील वदलेल्या

वनदे शानसार न्यायसहायक िैज्ञावनक प्रयोगशाळा संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य यांच्या

ऄवधपत्याखालील मंबइ, नागपूर, पणे, छत्रपती संभाजीनगर, नावशक, ऄमरािती, नांदेड, कोल्हापूर,

चंद्रपूर, रत्नावगरी, धळे , ठाणे ि सोलापूर प्रयोगशाळे तील गट क संिगातील खालील

ऑनलाइन पध्दतीने ऄजग मागविण्यात येत अहेत.

एस-१३ (३५४००-११२४००) ऄवधक महागाइ

१ िैज्ञावनक सहायक (गट क)
Scientific Assistant भत्ता ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते. 54

िैज्ञावनक सहायक (संगणक गन्हे, ध्िनी ि

ध्िनीफीत विश्लेषण), (गट क) एस-१३ (३५४००-११२४००) ऄवधक महागाइ
Scientific Assistant (Cyber Crime, Tape 15
भत्ता ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते.
Authentication & Speaker Identification)

1
 एस-१३ (३५४००-११२४००) ऄवधक महागाइ
३ िैज्ञावनक सहायक (मानसशास्त्र) (गट क) 2
Scientific Assistant (Psychology) भत्ता ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते.

िवरष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक (गट क) एस-8 (25500-81100) ऄवधक महागाइ भत्ता

४
Senior Laboratory Assistant ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते. 30

िवरष्ट्ठ वलवपक (भांडार) (गट क) एस-8 (25500-81100) ऄवधक महागाइ भत्ता

५
Senior Clerk (Stores) ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते. 5

कवनष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक, (गट क) एस-7 (21700-69100) ऄवधक महागाइ भत्ता

६ 18
Junior Laboratory Assistant ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते.

व्यिस्थापक (गट क) एस-10 (29200-92300) ऄवधक महागाइ भत्ता

७ 1
Manager (Canteen) ि शासन वनयमानसार दे य आतर भत्ते.

ऑनलाइन (Online) पध्दतीने ऄजग सादर करण्याबाबत सविस्तर सूचना

https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर ईपलब्ध अहेत. ऄजग

भरण्यापूिी ईमेदिाराने संपूणग जावहरात काळजीपूिक

ग िाचािी. या पदांसाठी खालील ऄटी ि ऄहग तेची

पूतगता करणारे ईमेदिार ऄजग करू शकतात.

िर नमूद केलेल्या पदांचा ऄनशेष, सामावजक ि समांतर अरक्षण तसेच वरक्त पदांची संख्या

विचारात घेउन भराियाच्या पदांचा तपशील, त्यांची िेतनश्रेणी, शैक्षवणक ऄहगता तसेच ऄनभि याचा

तपशील खालीलप्रमाणे अहे.

2
 2. ईपलब्ध पदसंख्या:-
एकूण अरक्षणानसार
ऄ.
पदनाम, गट ि िेतनसंरचना पद प्रिगगवनहाय अिश्यक शैक्षवणक ऄहग ता अिश्यक ऄनभि
क्र.
संख्या पदे
1 िैज्ञावनक सहायक (गट क) 54 54 विज्ञान शाखेतील रसायनशास्त्र ---
Scientific Assistant विषयासह मान्यता प्राप्त
विद्यापीठाची कमीत कमी दस-या
एस-१३ (३५४००-११२४००)
िगात पदिी ईत्तीणग.
ऄवधक महागाइ भत्ता ि शासन
ककिा
वनयमानसार दे य आतर भत्ते.
न्यायसहायक विज्ञान विषयासह
विज्ञान शाखेतील मान्यताप्राप्त
विद्यापीठाची कमीत कमी दस-या
िगात पदिी ईत्तीणग.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक 6 2 2 2 2 2 2 11 5 20 54
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण 2 1 1 1 1 1 1 3 1 7 19

मवहला अरक्षण 30% 2 1 1 1 1 1 1 3 2 6 19

माजी सैवनक 15% 1 - - - - - - 2 1 3 7

पदिीधर/ पदविकाधारक
1 - - - - - - 1 1 2 5
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - 1 - 1 2

खेळाडू 5% - - - - - - - 1 - 1 2

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण 6 2 2 2 2 2 2 11 5 20 54

1
-a 1 - (Deaf/Hearing Impaired/HH)
b १ - SLD, MI.

3
2 िैज्ञावनक सहायक (संगणक गन्हे , 15 15 विज्ञान शाखेतील भौवतकशास्त्र ककिा ---
ध्िनी ि ध्िनीफीत विश्लेषण), संगणक शास्त्र ककिा आलेक्रॉवनक्स ककिा
(गट क) मावहती अवण तंत्रज्ञान या विषयासह
Scientific Assistant (Cyber वकमान व्व्दतीय श्रेणीतील पदिी
Crime, Tape Authentication &
Speaker Identification) ककिा आलेक्रॉवनक्स ककिा मावहती अवण
तंत्रज्ञान ककिा न्यायसहायक विज्ञान या
एस-१३ (३५४००-११२४००) ऄवधक विषयातील वकमान व्व्दतीय श्रेणीतील
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार पदिी ईत्तीणग.
दे य आतर भत्ते. ककिा
Post Graduate Diploma in Digital and
Cyber Forensic and Related Law

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक 2 2 - - - - 1 2 2 6 15
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण 1 1 - - - - 1 1 1 2 7

मवहला अरक्षण 30% 1 1 - - - - - 1 1 2 6

माजी सैवनक 15% - - - - - - - - - 1 1

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - - - 1 1
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - - -

खेळाडू 5% - - - - - - - - - - -

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण 2 2 - - - - 1 2 2 6 15
1 :- (Deaf/Hearing Impaired/HH)

4
३ िैज्ञावनक सहायक (मानसशास्त्र), (गट क) 2 2 विषयातील वकमान ---
Scientific Assistant (Psychology) व्व्दतीय श्रेणीतील पदिी ककिा
शासनाने त्यास समकक्ष म्हणून
एस-१३ (३५४००-११२४००) ऄवधक घोवषत केलेली ऄन्य ऄहग ता.
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार दे य
आतर भत्ते.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक 1 - - - - - - - - 1 2
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण 1 - - - - - - - - 1 2

मवहला अरक्षण 30% - - - - - - - - - - -

माजी सैवनक 15% - - - - - - - - - - -

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - - - - -
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - - -

खेळाडू 5% - - - - - - - - - - -

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण 1 - - - - - - - - 1 2

* ज्यांनी एक िषग मानसशास्त्रीय ऄभ्यासातील प्रवशक्षण अवण ककिा संशोधन ि विकासाचा ऄनभि धारण केला
अहे , ऄशा ईमेदिारांना प्राधान्य दे ण्यात येइल.

5
४ िवरष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक (गट क) 30 30 विज्ञान शाखेत ईच्च माध्यवमक ---
Senior Laboratory Assistant शालांत प्रमाणपत्र (HSC
Science) पवरक्षा ईत्तीणग.
एस-8 (25500-81100) ऄवधक
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार
दे य आतर भत्ते.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक ४ - १ १ १ ५ ३ ११ ३
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण 2 1 - 1 1 1 1 1 2 3 13

मवहला अरक्षण 30% 1 1 - - 1 - - 2 1 3 9

माजी सैवनक 15% 1 - - - - - - 1 - 2 4

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - 1 - 1 2
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - 1 1

खेळाडू 5% - - - - - - - - - 1 1

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण 4 2 - 1 2 1 1 5 3 11 30
1 :- (Deaf/Hearing Impaired/HH)

6
५ िवरष्ट्ठ वलवपक (भांडार) (गट क) 5 5 विज्ञान शाखेत ईच्च माध्यवमक ---
Senior Clerk (Stores) शालांत प्रमाणपत्र (HSC
Science) परीक्षा ईत्तीणग.
एस-8 (25500-81100) ऄवधक
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार
दे य आतर भत्ते.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक - 1 - - - - - १ १ 5
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण - 1 - - - - - 1 1 1 4

मवहला अरक्षण 30% - - - - - - - - - 1 1

माजी सैवनक 15% - - - - - - - - - - -

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - - - - -
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - - -

खेळाडू 5% - - - - - - - - - - -

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण - 1 - - - - - 1 1 2 5

7
६ कवनष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक, (गट क) 18 18 विज्ञान विषयासह माध्यवमक ---
Junior Laboratory Assistant शालांत परीक्षा प्रमाणपत्र
(SSC with Science) ईत्तीणग.
एस-7 (21700-69100) ऄवधक
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार दे य
आतर भत्ते.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक - १ १ - - ३ ७ १८
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण १ १ - १ १ - - १ ३ 10

मवहला अरक्षण 30% १ १ - - - - - १ १ 6

माजी सैवनक 15% - - - - - - - - - 1 1

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - - - 1 1
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - - -

खेळाडू 5% - - - - - - - - - - -

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण 2 2 - 1 1 - - 3 2 7 18
1 :- (Deaf/Hearing Impaired/HH)

8
७ व्यिस्थापक (गट क) 1 1 माध्यवमक शालांत परीक्षा प्रमाणपत्र ---
Manager (Canteen) (SSC Pass) ईत्तीणग
Catering
एस-10 (29200-92300) ऄवधक ३
महागाइ भत्ता ि शासन वनयमानसार मान्यताप्राप्त
दे य आतर भत्ते. कोणत्याही कॅटकरग टे क्नॉलॉजी
संस्थेतून वडप्लोमा घेतलेल्या
ईमेदिाराला प्राधान्य वदले
अवण त्याच्या बाबतीत ऄनभिाची
ऄटही वशवथल करता येइल.

एकूण वरक्त विजा भज भज भज

ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
पदसंख्या (ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
विवहत
सामावजक - - - - - - - - - 1 1
अरक्षण

विजा भज भज भज
समांतर अरक्षण ऄजा ऄज विमाप्र आमाि ऄराखीि एकूण
(ऄ) (ब) (क) (ड)
घट
सिगसाधारण - - - - - - - - - 1 1

मवहला अरक्षण 30% - - - - - - - - - - -

माजी सैवनक 15% - - - - - - - - - - -

पदिीधर/ पदविकाधारक
- - - - - - - - - - -
ऄंशकालीन 10%
प्रकल्पग्रस्त 5% - - - - - - - - - - -

खेळाडू 5% - - - - - - - - - - -

भूकंपग्रस्त 2% - - - - - - - - - - -

एकूण - - - - - - - - - 1 1

वटप :- i. िर नमूद केलेल्या पदसंख्येत ि अरक्षणामध्ये शासनाच्या संबवं धत विभागाच्या सूचनेनसार बदल
होण्याची शक्यता अहे .
ii.

३. परीक्षा वदनांक : याबाबतची सविस्तर मावहती https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर ईपलब्ध करुन दे ण्यात
येइल. तसेच ईमेदिारांच्या प्रिेशपत्राद्वारे कळविण्यात येइल.

9
 ३.१ प्रस्तत जावहरातीमध्ये विवहत केलेल्या ऄटी ि शतीची पतगता करणाऱ्या ईमेदिारांकडू न शासनाच्या ऑनलाइन
प्रणालीद्वारे ऄजग मागविण्यात येत अहे त.

३.२ जावहरातीची मावहती https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर ईपलब्ध अहे .

४. पदसंख्या ि अरक्षणासंदभात सिगसाधारण तरतदी :-

४.१ पदसंख्या ि अरक्षणामध्ये शासनाच्या संबंवधत विभागांच्या सचनेनसार बदल (कमी/िाढ) होण्याची शक्यता अहे .

४.२ पदसंख्या ि अरक्षणामध्ये बदल झाल्यास याबाबतची घोषणा/सूचना िेळोिेळी

https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात येइल. संकेतस्थळािर
प्रवसध्द करण्यात अलेल्या घोषणा/सूचनांच्या अधारे प्रस्तृत परीक्षेमधून भराियाच्या पदाकरीता भरती प्रवक्रया
राबविण्यात येइल.

४३

ट घ

४.४ मवहलांसाठी अरवक्षत पदांकरीता दािा करणाऱ्या ईमेदिारांनी मवहला अरक्षणाचा लाभ घ्याियाचा ऄसल्यास त्यांनी
ऄजामध्ये न चकता महाराष्ट्राचे ऄवधिासी (Domicile) ऄसल्याबाबत प्रमाणपत्र सादर करािे. तसेच मवहला ि
बालविकास विभाग, शासन वनणगय क्र.मवहअ-२०२३/प्र.क्र.१२३/काया-२, वदनांक ४ मे २०२३ ऄन्िये खल्या
गटातील मवहलांकवरता अरवक्षत ऄसलेल्या पदािरील वनिडीकरीता नॉन वक्रवमलेऄर प्रमाणपत्राची ऄट रद्द
करण्यात अलेली अहे . तसेच, ऄनसूवचत जाती ि ऄनसूवचत जमाती िगळता ऄन्य मागास प्रिगातील
मवहलांकवरता अरवक्षत ऄसलेल्या पदािरील वनिडीसाठी दािा करु आव्च्छणाऱ्या मवहलांना त्या-त्या मागास
प्रिगासाठी आतर मागासिगग ि बहजन कल्याण विभाग तसेच सामान्य प्रशासन विभागाकडू न िेळोिेळी विवहत
करण्यात अल्याप्रमाणे नॉन वक्रवमलेऄर प्रमाणपत्र सादर करणे अिश्यक अहे .

४.५ विमक्त जाती (ऄ), भटक्या जमाती (ब), भटक्या जमाती (क) ि भटक्या जमाती (ड) प्रिगासाठी अरवक्षत ऄसलेली
पदे अंतरपवरितग नीय ऄसून अरवक्षत पदासाठी संबंवधत प्रिगातील योग्य ि पात्र ईमेदिार ईपलब्ध न झाल्यास
ऄद्ययाित शासन धोरणाप्रमाणे ईपलब्ध प्रिगातील ईमेदिाराचा विचार गणित्तेच्या अधारािर करण्यात येइल.

४.६ एखादी जात/जमात राज्य शासनाकडू न अरक्षणासाठी पात्र ऄसल्याचे घोवषत केली ऄसल्यास तसेच सक्षम
प्रावधका-याने प्रदान केलेले जात प्रमाणपत्र (Caste Certificate) ईमेदिाराकडे ऄजग करतानाच ईपलब्ध ऄसले तर
संबंवधत जात/जमातीचे ईमेदिार अरक्षणाच्या दाव्यासाठी पात्र ऄसतील.

४.७ समांतर अरक्षणाबाबत सामान्य प्रशासन विभाग, शासन पवरपत्रक क्रमांक एसअरव्ही-१०१२/प्र.क्र.१६/१२/१६-ऄ
वदनांक १३ ऑगस्ट २०१४ तसेच सामान्य प्रशासन विभाग, शासन शध्दीपत्रक क्रमांक संकीणग -१११८/प्र.क्र.३९/३६-

10
 ऄ, वदनांक १९ वडसेंबर २०१८ अवण तद्नंतर शासनाने यासंदभात िेळोिेळी वनगगवमत केलेल्या अदे शानसार
कायगिाही करण्यात येइल.

४.८ अर्थथकदृष्ट्या दबगल घटकांतील (इडब्लूएस) ईमेदिारांकरीता सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक
राअधो-४०१९/प्र.क्र.३१/१६-ऄ वदनांक १२ फेब्रिारी २०१९ ि समक्रमांकाचे शासन वनणगय वदनांक ३१ मे २०२१
ऄन्िये विवहत करण्यात अलेले प्रमाणपत्र पडताळणीच्या िेळी सादर करणे अिश्यक राहील.

४.९ सामावजक न्याय ि विशेष सहाय्य विभाग, शासन पवरपत्रक क्रमांक सीबीसी-२०१२/प्र.क्र.१८२/विजाभज-१ वदनांक
२५ माचग २०२३ ऄन्िये विवहत कायगपध्दतीनसार तसेच शासन शध्दीपत्रक संबंवधत जावहरातीमध्ये नमूद ऄजग
व्स्िकारण्याचा ऄंवतम वदनांक संबंवधत ईमेदिार ईन्नत अवण प्रगत व्यक्ती/गटामध्ये (वक्रमीलेऄर) मोडत
नसल्याबाबतची पडताळणी करण्यासाठी गृवहत धरण्यात येइल.

४.१० सामावजक न्याय ि विशेष सहाय्य विभाग, शासन पवरपत्रक क्रमां क सीबीसी-२०१३/प्र.क्र.१८२/विजाभज १, वदनांक
१७ ऑगस्ट २०१३ ऄन्िये जारी करण्यात अलेल्या अदे शानसार ईन्नत अवण प्रगत व्यक्ती/गटामध्ये मोडत
नसल्याचे नॉन - वक्रमीलेऄर प्रमाणपत्राच्या िैधतेचा कालािधी विचारात घेण्यात येइल.

४.११ सेिा प्रिेशाच्या प्रयोजनासाठी शासनाने मागास म्हणून मान्यता वदलेल्या समाजाच्या ियोमयादे मध्ये सिलत
घेतलेल्या ईमेदिारांचा ऄराखीि (खला) पदािरील वनिडीकरीता विचार करणेबाबत शासनाच्या धोरणानसार
कायगिाही करण्यात येइल.

४.१२ ऄराखीि (खला) ईमेदिारांकरीता विवहत केलेल्या ियोमयादा तसेच आतर पात्रता विषयक वनकषासंदभातील
ऄटींची पूतगता करणाऱ्या सिग ईमेदिारांचा (मागासिगीय ईमेदिारांसह) ऄराखीि (खला) सिगसाधारण पदािरील
वशफारशीकरीता विचार होत ऄसल्याने , सिग अरवक्षत प्रिगातील ईमेदिारांनी त्यांच्या प्रिगासाठी पद अरवक्षत/
ईपलब्ध नसले तरी, ऄजामध्ये त्यांच्या मळ प्रिगासंदभातील मावहती ऄचूकपणे नमूद करणे बंधनकारक अहे .

४.१३ कोणत्याही प्रकारच्या अरक्षणाचा लाभ हा केिळ महाराष्ट्राचे सिगसाधारण रवहिासी ऄसणा-या ईमेदिारांना ऄनज्ञेय
अहे . सिगसाधारण रवहिासी या संज्ञेला भारतीय लोकप्रवतवनवधत्ि कायदा १९५० च्या कलम २० ऄनसार जो ऄथग
अहे तोच ऄथग ऄसेल.

४.१४ कोणत्याही प्रकारच्या अरक्षणाचा सामावजक ऄथिा समांतर) ऄथिा सोयी सिलतीचा दािा करणा- ईमेदिारांकडे
संबंवधत कायदा/वनयम/अदे शानसार विवहत नमन्यातील प्रस्तत जावहरातीस ऄनसरुन ऄजग व्स्िकारण्यासाठी
विवहत केलेल्या वदनांकापूिीचे प्रमाणपत्र ईपलब्ध ऄसणे ऄवनिायग अहे .

४.१५ सामावजक ि समांतर अरक्षणासंदभात विविध न्यायालयामध्ये दाखल न्यायप्रविष्ट्ट प्रकरणी ऄवतम वनणगयाच्या ऄधीन
राहू न पदभरतीची कायगिाही करण्यात येइल.

४.१६ खेळाडू अरक्षण :-

4.1६.1. शासन शालेय वशक्षण ि क्रीडा विभाग वनणगय क्रमांक राक्रीची-२००२/प्र.क्र.६८/क्रीयसे-२ वदनांक १ जलै २०१६
तसेच शासन शालेय वशक्षण ि क्रीडा विभाग शध्दीपत्रक क्रमांक राक्रोधो-२००२/प्र.क्र.६८/क्रीपसे-२ वदनांक १८
ऑगस्ट २०१६, शासन शध्दीपत्रक वद.१० ऑक्टोंबर २०१७, शासन शालेय वशक्षण ि क्रीडा विभाग वनणगय क्रमांक
राक्क्रोधो-७१६/प्र.क्र.१८/क्रीयसे-२ वदनांक ३० जन २०२२ अवण तदनंतर शासनाने यासंदभात िेळोिेळी वनगगवमत

11
 केलेल्या अदे शानसार प्राविण्य प्राप्त खेळाडू अरक्षणासंदभात तसेच ियोमयादे तील सिलतीसंदभात कायगिाही
करण्यात येइल.

4.१६.2. शालेय वशक्षण ि क्रीडा विभा ३ ६ प्राविण्य प्राप्त खेळाडू व्यक्तीसाठी

ऄसलेल्या अरक्षणाचा दािा करणाऱ्या ईमेदिारांच्या बाबतीत क्रीडा विषयक विवहत ऄहग ता धारण करीत
ऄसल्याबाबत सक्षम प्रावधकान्याने प्रमावणत केलेले पात्र खे ळाचे प्राविण्य प्रमाणपत्र परीक्षेस ऄजग सादर करण्याच्या
ऄंवतम वदनांकाचे ककिा तत्पूिींचे ऄसणे बंधनकारक अहे . खेळाचे प्राविण्य प्रमाणपत्र योग्य दजाचे ऄसल्याचाबत
तसेच तो खेळाडू ईमेदिार खेळाडू साठी अरवक्षत पदािरील वनिडीकरीता पात्र ठरतो. या विषयाच्या
पडताळणीकरीता त्यांचे प्राविण्य प्रमाणपत्र संबंवधत विभागीय ईपसंचालक कायालयाकडे परीक्षेस ऄजग सादर
करण्याच्या वदनांकापूिीच सादर केलेले ऄसणे बंधनकारक अहे . ऄन्यथा प्राविण्य प्राप्त खेळाडू साठी
अरक्षणाकरीता पात्र समजण्यात येणार नाही.

4.1६.३. एकापेक्षा जास्त खेळांची प्राविण्य प्रमाणपत्रे ऄसणा-या खेळाडू ईमेदिाराने एकाच िेळेस सिग खेळांचे प्राविण्य
प्रमाणपत्रे प्रमावणत करण्याकरीता संबंवधत ईपसंचालक कायालयाकडे सादर करणे बंधनकारक अहे .

4.1६.४. परीक्षेकरीता ऄजग सादर करतांना खेळाडू ईमेदिारांनी विवहत ऄहग ता धारण करीत ऄसल्याबाबत सक्षम प्रावधका-यांने
प्रमावणत केलेले प्राविण्य प्रमाणपत्र तसेच त्यांचे प्राविण्य प्रमाणपत्र योग्य ऄसल्याबाबत तसेच खेळाडू कोणत्या
संिगातील खेळाडू साठी अरवक्षत पदािरील वनिडीकरीता पात्र ठरतो, याविषयीचा सक्षम प्रावधका-याने प्रदान
केलेले प्राविण्य प्रमाणपत्र पडताळणीबाबतचा ऄहिाल सादर केला तरच ईमेदिारांचा संबंवधत संिगातील
खेळाडू साठी अरवक्षत पदािर वशफारस वनयक्तीकरीता विचार करण्यात येइल.

४.१७ वदव्यांग अरक्षण:-

४.१७.१ वदव्यांग व्यक्ती हक्क ऄवधवनयम २०१६ च्या अधारे शासन सामान्य प्रशासन विभाग वनणगय क्रमांक वदव्यांग
२०१८/प्र.क्र.११४/१६-ऄ वदनांक २९ मे २०१९ तसेच यासंदभात शासनाकडू न िेळोिेळी जारी करण्यात अलेल्या
अदे शानसार वदव्यांग व्यक्तीच्या अरक्षणासंदभात कायगिाही करण्यात येइल.

४.१७.२ गृह विभाग, शासन वनणगय क्र.एफएसएल 0421/प्र.क्र.41/पोल-4, वद.09.06.2021 गृह विभाग शासन वनणगय
क्र.एफएसएल 0421/प्र.क्र.41(1)/पोल-4, वद.24.09.2021 रोजीच्या शासन वनणगयान्िये न्यायसहायक िैज्ञावनक
प्रयोगशाळा संचालनालयाच्या अस्थापनेिरील गट-ऄ, ब, क अवण ड मधील पदे वदव्यांगासाठी सवनवरृत करण्यात
अलेली अहे त.

अ. .
a) D, HH
b) OA, OAL, CP, LC, Dw, AAV
1 c) SLD, MI
d) MD involving (a) to (c) above
e) OL
a) D, HH
b) OA, OAL, CP, LC, Dw, AAV
2 c) SLD, MI
d) MD involving (a) to (c) above
e) OL

12
 a) D, HH
b) OA, OAL, CP, LC, Dw, AAV
3 c) SLD, MI
d) MD involving (a) to (c) above
e) OL
a) D, HH
b) OA, OAL, CP, LC, Dw, AAV
4 c) SLD, MI
d) MD involving (a) to (c) above
e) OL
a) D, HH
b) OA, OAL, CP, LC, Dw, AAV
5 c) SLD, MI
d) MD involving (a) to (c) above
e) OL
a) LV
b) D, HH
6 c) OA, OL, BA, CP,
LC, Dw, AAV
d) SLD, MI
e) MD involving (a) to (d) above
a) B, LV
b) D, HH
7 c) OA, BA, OL, OAL, CP,
LC, Dw, AAV
d) ASD (M), SLD, MI
e) MD involving (a) to (d) above

ABBREVIATIONS
Sr.No. Abbreviation Long Form Sr.No. Abbreviation Long Form
1 B Blind 12 Dw Dwarfism
2 LV Low Vision 13 AAV Acid Attack Victim
3 D Deaf 14 ASD Autism Spectrum Disorder
(M= Mind, Mod= Moderate)
4 HH Hearing 15 ID Intellectual Disability
Handicapped
5 OL One Leg 16 SLD Special Learning Disability
6 OAL One Arm and One 17 MI Mental illness
Leg
7 CP Cerebral Palsy 18 MD Multiple Disability
8 LC Leprosy Cured 19 MDy Muscular Dystrophy
9 OA One Arm 20 BLOA Both Legs One Arm
10 BL Both Legs 21 BLA Both Legs Arms
11 BA Both Arms

ABBREVIATIONS
Sr.No. Abbreviation Long Form Sr.No. Abbreviation Long Form
1 S Sitting 7 PP Pulling & Pushing
2 ST Standing 8 MF Manipulating by Fingers
3 W Walking 9 SE Seeing
4 BN Bending 10 H Hearing
5 L Lifting 11 C Communication
6 KC Kneeling & 12 RW Reading and Writing
Crouching
13
४.१७.३ वदव्यांग व्यक्तीसाठी ऄसलेली पदे भराियाच्या एकूण पदसंख्येपैकी ऄसतील.

४.१७.४ वदव्यांग व्यक्तीची संबंवधत संिगग पदाकरीता पात्रता शासनाकडू न िेळोिेळी वनगगवमत केलेल्या अदे शानसार राहील.

४.१७.५ वदव्यांग व्यक्तीसाठी अरवक्षत पदािर वशफारस करताना ईमेदिार कोणत्या सामावजक प्रिगातील अहे , याचा
विचार न करता वदव्यांग गणित्ता क्रमांकानसार त्यांची वशफारस करण्यात येइल.

४.१७.६ संबंवधत वदव्यांगत्िाच्या प्रकारचे वकमान ४०% वदव्यांगत्िाचे प्रमाणपत्र ईमेदिार/व्यक्ती अरक्षण तसेच
वनयमानसार ऄनज्ञेय /सिलतीसाठी पात्र ऄसतील.

४.१७.७ वदव्यांग व्यक्तीसाठी ऄसलेल्या ियोमयादे चा ऄथिा आतर कोणत्याही प्रकारचा फायदा घेउ आव्च्छणा-या
ईमेदिारांनी शासन सािगजवनक अरोग्य विभाग वनणगय क्रमांक ऄप्रवक-२०१८/प्र.क्र.४६/अरोग्य-६ वदनांक १४
सप्टें बर २०१८ मधील अदे शानसार केंद्र शासनाच्या www.swavlambancard.gov.in ऄथिा SADM संगणकीय
प्रणालीद्वारे वितवरत करण्यात अलेले निीन नमन्यातील वदव्यांगत्िाचे प्रमाणपत्र सादर करणे ऄवनिायग अहे .

4.17.8 वदव्यांग ईमेदिार लेखवनक ि ऄनग्रह कालािधी :-

 लक्षणीय वदव्यांगत्ि ऄसलेल्या ईमेदिारांना परीक्षेच्यािेळी लेखवनक ि आतर सोयी सिलती ईपलब्ध करुन
दे ण्यासंदभात सामावजक न्याय ि विशेष सहाय्य विभाग, शासन पवरपत्रक क्रमांक वदव्यांग -२०१९/प्र.क्र.२००/
वद.क.२, वदनांक ५ ऑक्टोंबर २०२१ ऄन्िये जारी करण्यात अलेल्या लक्षणीय (Benchmark) वदव्यांग
व्यक्तीबाबतच्या लेखी परीक्षा घे ण्याबाबतची मागगदर्थशका-२०२१ तसेच तद्नंतर शासनाचे िेळोिेळी वनगगवमत
केलेल्या अदे शानसार कायगिाही करण्यात येइल.

 प्रत्यक्ष परीक्षेच्यािेळी ईत्तरे वलवहण्यासाठी सक्षम नसलेल्या, पात्र वदव्यांग ईमेदिारांना, लेखवनकाची मदत अवण /
ऄथिा ऄनग्रह कालािधीची अिश्यकता ऄसल्यास संबंवधत ईमेदिाराने ऑनलाइन पध्दतीने ऄजग सादर केल्याच्या
वदनांकापासून सात (०७) वदिसाच्या अत अिश्यक प्रमाणपत्र/कागदपत्रांसह विवहत नमन्यामध्ये या कायालयाकडे
(email-dir.fsl@maharashtra.gov.in) या इमेलिर लेखी विनंती करुन पूिग परिानगी घेणे अिश्यक अहे .

 लेखवनकाची व्यिस्था ईमेदिारांकडू न कराियाची अहे याची नोंद घ्यािी.

 ऄजामध्ये मागणी केली नसल्यास तसेच विवहत पध्दतीने पूिग परिानगी घेतली नसल्यास ऐनिेळी
लेखवनकाची मदत घेता येणार नाही ऄथिा ऄनग्रह कालािधी ऄनज्ञेय ऄसणार नाही.

 परीक्षेकरीता लेखवनकाची मदत अवण / ऄथिा ऄनग्रह कालािधीची परिानगी वदलेल्या पात्र ईमेदिारांची यादी
संकेतस्थळािर ईपलब्ध करुन दे ण्यात येइल, तसेच
लेखवनकाची मदत अवण / ऄथिा ऄनग्रह कालािधीच्या परिानगीबाबत संबंवधत ईमेदिाराला नोंदणीकृत इ-
मेलिर कळविण्यात येइल.

 प्रत्यक्ष परीक्षेच्यािेळी लेखवनक ि ऄनग्रह कालािधीचा लाभ घेण्यास आच्छक ऄसलेल्या वदव्यांग ईमेदिारांनी प्रवसध्द
करण्यात अलेल्या जावहरातीस ऄनसरुन ऄजग सादर करण्यापूिी
संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात अलेल्या वदव्यांग ईमेदिारांकरीता मागगदशगक सूचनाचे
ऄिलोकन करणे ईमेदिारांचे वहताचे राहील.

14
  लेखवनकाचा लाभ घेण्यास आच्छक ऄसलेल्या वदव्यांग ईमेदिारांनी लेखवनकाची व्यिस्था स्ित: कराियाची ऄसून
हा लेखवनक, ईमेदिार दे त ऄसलेल्या परीक्षेसाठी लागणा-या शैक्षवणक ऄहग तेच्या एक ऄहग ता कमी ऄसणे अिश्यक
अहे .

४.१८ ऄनाथ अरक्षण:-

४.१८.१ ऄना व्यक्तीचे अरक्षण शासन मवहला ि बालविकास विभाग वनणगय क्रमांक ऄनाथ- २०२२/प्र.क्र/१२२/का-०३
वदनांक ६ एवप्रल २०२३ ि समक्रमांकाचे शासन परक पत्र वदनांक १० मे २०१३ तसेच संदभात शासनाकडू न
िेळोिेळी करण्यात येणा-या अदे शानसार राहील.

४.१८.२ महाराष्ट्र शासन मवहला ि लविकास विभाग वनणगय क्रमांक ऄनाथ-२०१८/प्र.क्र.१८२/का-०३ वदनांक ६ सप्टें बर
२०२२ तसेच वद ६ एवप्रल २०२३ ऄन्िये ऄना प्रिगासाठी दािा दाखल करणा ईमेदिाराने ऄ सादर करते िळ
े ी
मवहला ि बाल विकास विभागाकडील सक्षम प्रावधकारी यांचे प्रमाणपत्र सादर करणे अिश्यक राहील. ऄन्य
यंत्रणेकडू न वितरीत करण्यात अलेले प्रमाणपत्र धरण्यात येणार नाही.

४.१८.३ ऄनाथ अरक्षणाचा लाभ घेउन शासन सेित

े रुजू होणा-या ईमेदिाराला ऄनाथ प्रमाणपत्र पडताळणीच्या ऄधीन
राहू न तात्परत्या स्िरुपात वनयक्ती दे ण्यात येइल. वनयक्ती परृात ०६ मवहन्यांच्या कालािधीत अयक्त, मवहला ि
बालविकास, यांचक
े डू न ऄनाथ प्रमाणपत्राची पडताळणी करुन घेण्याची जबाबदारी संबंवधत वनयक्ती
प्रावधकारी/विभाग प्रमख यांची राहील.

४.१८.४ ऄना अरवक्षत पदािर गणित्तेनसार वनिड झालेल्या ईमेदिारांचा समािेश ईमेदिार ज्या सामावजक
प्रिगाचा अहे , त्या प्रिगातून करण्यात येइल.

४.१९ माजी सैवनक अरक्षण:-

४.१९.१ गणित्ता यादीमध्ये येणा-या माजी सैवनक ईमेदिारांनी वजल्हा सैवनक बोडात नािनोंदणी केली ऄसल्यास मूळ
प्रमाणपत्र ि आतर अिश्यक कागदपत्रे तपासणीच्या िेळी सादर करणे अिश्यक अहे . वनिड झालेल्या माजी सैवनक
ईमेदिारांच्या कागदपत्रांची सक्षम ऄवधका कडू न पडताळणी झाल्यावशिाय त्यांना वनयक्ती अदे श दे ण्यात येणार
नाहीत, सामान्य प्रशासन विभाग वनणगय क्रमांक अरटीए-१०८२/३५०२/सीअर-१००/१६-ऄ वदनांक २
सप्टें बर १९८३ नसार

ऄ) माजी सैवनकांसाठी अरवक्षत ऄसलेल्या पदांिर भरती करताना यद्ध काळात यद्ध नसताना सैन्यातील
सेिम
े ळे वदव्यांगत्ि अले ऄसल्यास ऄसा माजी सैवनक १५% राखीि पदां ईपलब्ध पदांिर प्राधान्य
क्रमाने वनयक्ती दे ण्यास पात्र राहील.

ब) यध्द काळात ककिा यध्द नसताना सैवनकी सेित

े मृत झालेल्या ककिा ऄपंगत्ि येउन त्यामळे नोकरीसाठी
ऄयोग्य झालेल्या माजी सैवनकांच्या कटं िातील फक्त एका व्यक्तीला त्या नंतरच्या पसंती क्रमाने १५%
अरवक्षत पदांपैकी ईपलब्ध पदािर वनयक्तीस पात्र राहील, तथावप, सदर ईमेदिाराने संबंवधत पदाची
अिश्यक शैक्षवणक ऄहग ता धारण केलेली ऄसणे अिश्यक अहे .

४.१९.२ ईमेदिार स्ित: माजी सैवनक ऄसल्यास त्याने त्याबाबत स्पष्ट्टपणे दािा करणे अिश्यक अहे , ऄन्यथा त्यास माजी
सैवनकांना ऄनज्ञेय ऄसलेले लाभ वमळणार नाहीत.

15
 ४.१९.३ माजी सैवनकांकरीता अरक्षणासंदभातील तरतदी शासनाकडू न िेळोिेळी जारी करणात येणा अदे शानसार
ऄसतील.

४.१९.४
घ ट
ऄनहग ठरविण्यात येइल.

४.२० प्रकल्पग्रस्तांसाठी अरक्षण :-

4.20.1 सामान्य प्रशासन विभाग वनणगय क्रमांक ए म-१०८०/३५/१६-ऄ वदनांक २१ जानेिारी १९८० तसेच
यासंदभात शासनाकडू न िेळोिेळी नमूद करण्यात येणा अदे शानसार प्रकल्पग्रस्तांसाठीचे अरक्षण राहील.
गणित्ता यादीमध्ये येणा प्रकल्पग्रस्त ईमेदिारांनी सक्षम ऄवधकारी यांचक
े डील ऄसलेबाबतचे
शासकीय नोकरी वमळणेसाठी विवहत केलेले मूळ प्रमाणपत्र कागदपत्रे तपासणीच्या िेळी सादर करणे बंधनकारक
राहील. लेखी परीक्षेत वनिड झालेल्या प्रकल्पग्रस्त ईमेदिाराचे मूळ प्रमाणपत्र संबंवधत प्रमाणपत्र वनगगवमत
करणा ऄवधकारी यांचे कायालयाकडू न पडताळणी करुन घेतले जाइल. सदर पडताळणी ऄंती प्राप्त होणा
ऄहिालाच्या अधारे सदर प्रिगातील ईमेदिारांना वनयक्ती अदे श दे णेबाितची कायगिाही करण्यात येइल.

4.20.2
घ ट
ऄनहग ठरविण्यात येइल.

४.२१ भूकंपग्रस्तांसाठीचे अरक्षण:-

4.21.1 सामान्य प्रशासन विभाग वनणगय क्रमांक भूकंप-१००९/प्र.क्र.२०७/२००९/१६-ऄ वदनांक २७ ऑगस्ट २००९
तसेच यासंदभात शासनाकडू न िेळोिेळी जारी करण्यात येणा भूकंपग्रस्तांसाठीचे अरक्षण राहील,
गणित्ता यादीमध्ये येणा भूकंपग्रस्त ईमेदिारांनी सक्षम ऄवधकारी यांचक
े डील भूकंपग्रस्त ऄसल्याबाबतचे
शासकीय नोकरी वमळणेसाठी विवहत केलेले मळ प्रमाणपत्र कागदपत्रे तपासणीच्या िेळी सादर करणे बंधनकारक
राहील. लेखी परीक्षेत वनिड झालेल्या भूकंपग्रस्त ईमेदिाराचे प्रमाणपत्र हे प्रमाणपत्र वनगगवमत
करणा ऄवधकारी यांचे कायालयाकडू न पडताळणी करून घेतले जाइल. सदर पडताळणीऄंती होणा
ऄहिालाच्या अधारे सदर प्रिगातील ईमेदिारांना वनयक्ती अदे श दे णे ची कायगिाही करण्यात येइल.
4.21.2
घ ट
ऄनहग ठरविण्यात येइल.

४.२२ पदिीधर ऄंशकालीन कमगचारी यांच्याकरीता अरक्षण:-

4.22.1 सामान्य प्रशासन विभाग वनणगय क्रमांक पऄंक-१००९/प्र.क्र.२००/2009/१६- वद.२7 ऑक्टोबर २००९ ि
क्रमांक ऄशंका-१९१३/प्र.क्र.५७/२०१३/१६- वदनांक १९ सप्टें बर २०१३ नसार शासकीय कायालयामध्ये ०३
िषापयंत दरमहा मानधनािर काम केलेल्या ईमेदिाराने सदरच्या ऄनभिाची रोजगार मागगदशगन केंद्रामध्ये नोंद
केलेली ऄसणे अिश्यक राहील. वनिड झालेल्या ऄंशकालीन कमगचा त्यांच्या ऄनभिाचे सेिायोजन
कायालयाकडील मूळ प्रमाण तहवसलदार यांचेकडील प्रमाणपत्र कागदपत्रांच्या पडताळणीच्या िेळी सादर करणे
अिश्यक राहील.

16
 4.22.2
घ ट
ऄनहग ठरविण्यात येइल.

5. पदाच्या वनिडीसाठी कायगपध्दती, अिश्यक कागदपत्रे तसेच महत्िाच्या ऄटी ि शती (सिग ईमेदिारांसाठी):-

5.1 संिगग क्र.१ ते 7 या सिग पदांसाठी ऄजग केलेला ईमेदिार हा महाराष्ट्र राज्याचा रवहिासी ऄसािा ि त्यांचक
े डे
महाराष्ट्र राज्याचे ऄवधिास प्रमाणपत्र ऄसणे अिश्यक अहे .

५.२ संिगग क्र.१ ते ७ या सिग पदांसाठी ऄजग केलेल्या ईमेदिारांसाठी शासन महसूल ि िन विभाग वनणगय
वरपभ/प्र.क्र.६६/२०११/इ-१० वदनांक २७ जन २०११ नसार ज्या ईमेदिाराकडे ऄवधिास प्रमाणपत्र (Domicile
Certificate) ईपलब्ध नसल्यास त्यांनी त्यांचा जन्म महाराष्ट्र राज्यात झाला ऄसल्याचा जन्म दाखला (Birth
Certificate) सादर करणे अिश्यक अहे . ऄशा प्रकरणात ऄवधिास प्रमाणपत्राची ऄट लागू राहणार नाही. सदर
ईमेदिाराकडे ऄवधिास प्रमाणपत्र तसेच जन्मतारखेचा दाखला ईपलब्ध नसल्यास त्या ईमेदिाराने अपला शाळा
सोडल्याचा दाखला सादर करणे अिश्यक राहील. परं त सदर शाळा सोडल्याच्या दाखल्यामध्ये त्या ईमेदिाराचा
जन्म हा महाराष्ट्र राज्यात झाल्याची नोंद ऄसणे अिश्यक अहे . ऄशा प्रकरणात ऄवधिास प्रमाणपत्राची ऄट लागू
राहणार नाही. ज्या ईमेदिाराचा जन्म महाराष्ट्र राज्यात झाला नसेल परं तू महाराष्ट्र राज्यातील रवहिास सलग १५
िषग ि त्यापेक्षा ऄवधक कालािधीचा अहे ऄशा ईमेदिारांसाठी ऄवधिास प्रमाणपत्र (Domicile Certificate) अिश्यक
राहील.

५.३ ईमेदिाराने ऄजग केला ऄथिा विवहत ऄहग ता धारण केली म्हणजे परीक्षेला बोलविण्याचा ऄथिा वनयक्तीचा हक्क
प्राप्त झाला ऄसे नाही.

५.४ अरवक्षत मागास प्रिगाचा दािा करणाऱ्या ईमेदिारांना ज्या संदभातील सक्षम ऄवधका-याने वदलेले जात प्रमाणपत्र
Cast Certificate) ि ईपलब्ध ऄसल्यास जात िैधता प्रमाणपत्र (Validity Certificate) वनिडीऄंती सादर करणे
अिश्यक अहे .

5.5 जात िैधता प्रमाणपत्र ईपलब्ध नसल्यास, सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक बोसीसी- २०१1/
प्र.क्र.१०६४/२०११/१६-ब वदनांक १२ वडसेंबर २०११ मधील तरतूदीनसार, यावचका क्र.२१३६/२०११ ि ऄन्य
यावचकांिर मा.मंबइ ईच्च न्यायालयाच्या औरं गाबाद खंडपीठाने वद.२५.८.२०११ रोजी वदलेल्या अदे शाच्या
विरोधात मा.सिोच्च न्यायालय, निी वदल्ली येथे दाखल केलेल्या एसएलपी मधील अदे शाच्या ऄधीन राहू न तात्परते
वनयक्ती अदे श वनगगवमत केल्याच्या वदनांकापासून ०६ मवहन्याचे अत जात िैधता प्रमाणपत्र सादर करणे ऄवनिायग
अहे , ऄन्यथा त्यांची वनयक्ती पूिल
ग क्षी प्रभािाने रद्द करण्यात येइल.

५.६ ईमेदिारांना परीक्षेसाठी स्िखचाने ईपव्स्थत रहािे लागेल. पवरक्षेसाठी नेमून वदलेल्या पवरक्षा केंद्रािर वदलेल्या
िेळेपूिी १ तास ३० वमवनटे (९० वमवनटे ) ऄगोदर ईपव्स्थत रहािे.

5.7 वनयक्ती होणाऱ्या ईमेदिारास वित्त विभाग, शासन वनणगय क्रमांक ऄंवनयो १००५/१२६/सेिा-४ वदनांक ३१ ऑक्टोंबर
२००५ नसार लागू करण्यात अलेली निीन पवरभावषत ऄंशदायी वनिृत्तीिेतन योजना (New Defined Contributory
Pension Scheme) लागू राहील. त्यांना महाराष्ट्र नागरी सेिा (वनिृत्तीिेतनाचे ऄंशराकरण) वनयम १९८४ अवण
सिगसाधारण भविष्ट्य वनिाहवनधी योजना लागू राहणार नाही, तथावप, सदर वनयमात भविष्ट्यात काही बदल झाल्यास
त्याप्रमाणे योजना लागू राहील.

17
 5.8 ऄंवतम वनिड यादीतील पात्र ईमेदिारांनी सादर केलेल्या विविध प्रमाणपत्रांच्या साक्षांवकत प्रती मूळ प्रमाणपत्राचे
अधारे कागदपत्रे तपासणीिेळी तपासण्यात येतील. सदर प्रमाणपत्राच्या साक्षांवकत प्रती मूळ प्रमाणपत्राच्या अधारे
कागदपत्र तपासण्याच्या िेळी ईपलब्ध करुन दे णे ईमेदिारांना बंधनकारक राहील. त्यामधील प्रमाणपत्रे खोटी ककिा
चकीची अढळल्यास संबंधीत ईमेदिारास ऄपात्र ठरिण्यात येइल.

६ -

६१
६ -
जावहरातीमध्ये नमूद केलेल्या पदांसाठी ऄजग सादर करणा-या ईमेदिाराचे िय वद.27.02.2024 रोजी गणले
जाइल.

१ 18 38
ट घट 18 43
३ 18 43

४ 18 38
ट घट 18 43
५ 18 45
६ 18 45
७ 18 55

७. परीक्षेचे स्िरुप :-
७.१
परीक्षेसाठी गण
ऄ.
संिगग लेखी परीक्षा
क्र. व्यािसावयक चाचणी एकूण गण
एकूण प्रश्न
1 िैज्ञावनक सहायक, गट-क 100 - 200
िैज्ञावनक सहायक (संगणक गन्हे , ध्िनी ि ध्िनीफीत
2 100 - 200
विश्लेषण) गट-क
3 िैज्ञावनक सहायक (मानसशास्त्र), गट-क 100 200
4 िवरष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक, गट-क 100 - 200
5 िवरष्ट्ठ वलवपक (भांडार), गट-क 100 - 200
6 कवनष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक, गट-क 100 - 200
7 व्यिस्थापक, गट-क 100 - 200

सा.प्र.विभाग, शा.वन. क्र.प्रावनमं-१२१२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ, वद.०४.०५.२०२२ नसार परीक्षेचा ऄभ्यासक्रम वनवरृत

करणे अिश्यक ऄसल्याने त्यामध्ये मराठी, आंग्रजी, सामान्यज्ञान, बौव्ध्दक चाचणी याप्रमाणे परीक्षेचे विषय वनवरृत करण्यात

अले अहे . परं त, संचालनालयातील िैज्ञावनक सहायक, िैज्ञावनक सहायक (संगणक गन्हे , ध्िनी ि ध्िनीफीत विश्लेषण)

िैज्ञावनक सहायक (मानसशास्त्र) ि िवरष्ट्ठ प्रयोगशाळा सहायक पदांच्या तांवत्रक बाबीं, शैक्षवणक ऄहग ता, कतगव्ये ि जबाबदा-या

18
 लक्षात घेउन विज्ञान शाखेतील रसायनशास्त्र/ भौवतकशास्त्र/संगणक शास्त्र/आलेक्रॉवनक्स/मावहती तंत्रज्ञान/ मानसशास्त्र/

न्यायसहायक विज्ञान तसेच ऄवभयांवत्रकी शाखेतील संगणक शास्त्र/ आलेक्रॉवनक्स/मावहती तंत्रज्ञान या विषयाचा समािेश

करणे ऄत्यािश्यक ऄसून पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम, प्रश्नपवत्रकेचा दजा, स्िरूप, प्रश्नसंख्या ि त्यासाठी विवहत केलेले गण ि

कालािधी खालीलप्रमाणे वनवरृत करण्या

ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत

संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण
1) मराठी :- व्याकरण, सेापी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा
िापर (Grammer,Use of Simple Dialects and Regular
words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
2) आंग्रजी :- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण
नेहमीच्या शब्दांचा िापर (Grammar, Spelling, Use of Simple
Dialects and Regular words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
3) सामान्य ज्ञान :- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,
राजकारण, शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक
सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग सिगसाधारणपणे
भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि भूगोलाची रुपरे षा
िैज्ञावनक सहायक, यािरील प्रश्न. (Daily Incidents, Literature, Religion, Politics,
1 15 30
गट-क Ethology, Social and Industrial Amendments, Greats
personalities of sports and their achievements, History
and Geographical outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे
विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
5) विज्ञान शाखेतील रसायनशास्त्र ि न्यायसहायक विज्ञान संबंवधत
पदाकरीता अिश्यक ऄसलेल्या वकमान शैक्षवणक ऄहग तेनसार प्रश्न
विचारण्यात येतील. 40 80
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
एकूण 100 200 90 वमवनटे

19
ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत
संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण

1) मराठी :- व्याकरण, सेापी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा

िापर (Grammer,Use of Simple Dialects and Regular
words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
2) आंग्रजी :- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण
नेहमीच्या शब्दांचा िापर (Grammar, Spelling, Use of Simple
Dialects and Regular words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
3) सामान्य ज्ञान :- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,
राजकारण,शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक
सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग सिगसाधारणपणे
भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि भूगोलाची रुपरे षा
िैज्ञावनक सहायक यािरील प्रश्न. (Daily Incidents, Literature, Religion, Politics,
15 30
(संगणक गन्हे , ध्िनी Ethology, Social and Industrial Amendments, Greats
2 ि ध्िनीफीत personalities of sports and their achievements, History
विश्लेषण), गट-क and Geographical outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे
विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
5) विज्ञान शाखेतील भौवतकशास्त्र/संगणक शास्त्र/आलेक्रॉवनक्स/
मावहती तंत्रज्ञान/न्यायसहायक विज्ञान तसेच ऄवभयांवत्रकी
शाखेतील संगणक शास्त्र/ आलेक्रॉवनक्स/मावहती तंत्रज्ञान अवण
Post Graduate Diploma in Digital and Cyber Forensic and
40 80
Related Law संबंवधत पदाकरीता अिश्यक ऄसलेल्या वकमान
शैक्षवणक ऄहग तेनसार प्रश्न विचारण्यात येतील.
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
एकूण 100 200 90 वमवनटे

20
ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत
संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण
1) मराठी :- व्याकरण, सेापी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा
िापर (Grammer, Use of Simple Dialects and Regular
words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
2) आंग्रजी :- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण
नेहमीच्या शब्दांचा िापर (Grammar, Spelling, Use of Simple
Dialects and Regular words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
3) सामान्य ज्ञान:- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,
राजकारण,शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक
सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग
सिगसाधारणपणे भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि
िैज्ञावनक सहायक भूगोलाची रुपरे षा यािरील प्रश्न.
3 (मानसशास्त्र) गट-क (Daily Incidents, Literature, Religion, Politics, Ethology, 15 30
Social and Industrial Amendments, Greats personalities of
sports and their achievements, History and Geographical
outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे
विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
5) मानसशास्त्र विषयातील पदिी याप्रमाणे संबंवधत पदाकरीता
अिश्यक ऄसलेल्या वकमान शैक्षवणक ऄहग तेनसार प्रश्न विचारण्यात
येतील. 40 80
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांच्या पदिी
परीक्षेच्या दजाच्या समान राहील.
एकूण 100 200 90 वमवनटे

21
ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत
संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण
1) मराठी:- व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा
िापर (Grammer, Use of Simple Dialects and Regular
words) प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या 15 30
(आयत्ता 12 िी ) दजाच्या समान राहील.

2) आंग्रजी:- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या

शब्दांचा िापर (Grammar, Spelling, Use of Simple Dialects
and Regular words)
15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.
4 िवरष्ट्ठ प्रयोगशाळा
सहायक गट-क 3) सामान्य ज्ञान:- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,
राजकारण,शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक
सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग सिगसाधारणपणे
5 िवरष्ट्ठ वलवपक भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि भूगोलाची रुपरे षा
(भांडार) गट-क यािरील प्रश्न.
(Daily Incidents, Literature, Religion, Politics, Ethology,
15 30
Social and Industrial Amendments, Greats personalities of
sports and their achievements, History and Geographical
outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.

4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे

विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions.
15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.

5) विज्ञान शाखेतील ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षा ईत्तीणग

पदाकरीता अिश्यक ऄसलेल्या वकमान शैक्षवणक ऄहग तेनसार प्रश्न
विचारण्यात येतील.
40 80
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - ईच्च माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 12
िी ) दजाच्या समान राहील.

एकूण 100 200 90 वमवनटे

22
ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत
संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण
1) मराठी:- व्याकरण, सेापी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा
िापर
(Grammer, Use of Simple Dialects and Regular words) 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
2) आंग्रजी:- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या
शब्दांचा िापर
(Grammar, Spelling, Use of Simple Dialects and Regular
15 30
words )
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
3) सामान्य ज्ञान:- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,
राजकारण,शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक
सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग सिगसाधारणपणे
6 कवनष्ट्ठ प्रयोगशाळा भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि भूगोलाची रुपरे षा
सहायक, गट-क यािरील प्रश्न.
( Daily Incidents, Literature, Religion, Politics, Ethology, 15 30
Social and Industrial Amendments, Greats personalities of
sports and their achievements, History and Geographical
outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे
विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions. 15 30
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
5) ) विज्ञान शाखेतील माध्यवमक शालांत परीक्षा ईत्तीणग पदाकरीता
अिश्यक ऄसलेल्या वकमान शैक्षवणक ऄहग तेनसार प्रश्न विचारण्यात
येतील. 40 80
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
एकूण 100 200 90 वमवनटे

23
ऄ. पवरक्षेचा ऄभ्यासक्रम एकूण विवहत
संिगग प्रश्नसंख्या कालािधी
क्र. घटक ि ईपघटक अवण प्रश्नपवत्रकेचा दजा केलेले गण
1) मराठी:- व्याकरण, सेापी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या शब्दांचा
िापर (Grammer, Use of Simple Dialects and Regular
words) 25 50
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
2) आंग्रजी:- स्पेकलग, व्याकरण, सोपी िाक्यरचना अवण नेहमीच्या
शब्दांचा िापर (Grammar, Spelling, Use of Simple Dialects
and Regular words ) 25 50
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
3) सामान्य ज्ञान:- दै नंवदन घटना,नेहमीचे ऄनभि, सावहत्य,

7 व्यिस्थापक, राजकारण,शास्त्र हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न सामावजक औद्योवगक

गट-क सधारणा, वक्रडा या क्षेत्रातील महान व्यक्क्तची कायग सिगसाधारणपणे

भारताच्या विशेष करुन महाराष्ट्राच्या आवतहास ि भूगोलाची रुपरे षा
यािरील प्रश्न.
(Daily Incidents, Literature, Religion, Politics, Ethology, 25 50
Social and Industrial Amendments, Greats personalities of
sports and their achievements, History and Geographical
outlines of Maharashtra)
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
4) बौव्ध्दक चाचणी विषयक प्रश्न ईमेदिार वकती जलद ि ऄचूकपणे
विचार करु शकतो हे ऄजमािण्यासाठी प्रश्न विचारण्यात येतील.
Situational and conditional Questions. 25 50
प्रश्नपवत्रकेचा दजा - माध्यवमक शालांत परीक्षेच्या (आयत्ता 10 िी )
दजाच्या समान राहील.
एकूण 100 200 90 वमवनटे

७.२ परीक्षा ही ऑनलाइन (Computer Based Test) पध्दतीने घेण्यात येइल. परीक्षेच्या प्रश्नपवत्रका िस्तवनष्ट्ठ बहपयायी
स्िरुपाच्या ऄसतील. प्रश्नपवत्रकेतील प्रत्येक प्रश्नास ऄवधकावधक ०२ गण ठे िण्यात येतील.

७.3 सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक प्रावनमं -१२२२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ वदनांक ४ मे २०२२ मधील
तरतूदीनसार संिगग क्र.१ ते 7 या सिग पदांकरीता मौवखक (मलाखती) परीक्षा घेण्यात येणार नाहीत.

७.4 ईमेदिारांची वनिडसूची तयार करणेसाठी सामान्य प्रशासन विभाग, शासन पवरपत्रक क्रमांक एसअरव्ही-
१०९७/प्र.क्र.३१/९८/१६-ऄ वदनांक १६ माचग १९९९ अवण सामान्य प्रशासन विभाग, शासन शध्दीपत्रक क्रमांक

24
 संकीणग-१११९/प्र.क्र.३९/१६-ऄ वदनांक १९ वडसेंबर २०१८ तसेच सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक
प्रावनमं-१२२२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ वदनांक ४ मे २०२२ नसार कायगिाही करण्यात येइल.

७.5 सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक प्रावनमं -१२२२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ वदनांक ४ मे २०२२ मधील
तरतदीनसार गणित्ता यादीमध्ये ऄंतभाि करण्यासाठी ईमेदिारांनी एकूण गणांच्या वकमान ४५ टक्के गण प्राप्त
करणे अिश्यक राहील.
७.6 परीक्षेचा वनकाल (वनिडसूची) तयार करतांना परीक्षेत ज्या ईमेदिारांना समान गण ऄसतील ऄशा ईमेदिारांचा
प्राधान्यक्रम हा महाराष्ट्र शासन सामान्य प्रशासन विभाग, शासन वनणगय क्रमांक प्रावनमं -१२२२/प्र.क्र.५४/का.१३-ऄ
वदनांक ४ मे २०२२ मध्ये नमूद वनकषांच्या अधारे क्रमिार लािला जाइल.
७.7 प्रश्नपवत्रकेतील प्रश्नाबाबत ईमेदिारास काही हरकत ऄसल्यास प्रवत प्रश्न रुपये १००/- आतके शल्क अकारले
जाइल. तसेच परीक्षेच्या समाप्ती वदनांकापासून सात (०७) वदिसाच्या अत प्राप्त ऄसलेल्या हरकती विचारात
घेण्यात येइल,
 परीक्षा ही ऑनलाइन (Computer Based Test) पध्दतीने घेण्यात येणार ऄसून प्रत्येक सत्राच्या प्रश्नपवत्रका स्ितंत्रपणे
ईपलब्ध केल्या जाणार ऄसून एकापेक्षा जास्त सत्रात परीक्षा अयोवजत करण्यात येणार अहे . सत्र १ ते ऄंवतम सत्र यामधील
प्रश्नपवत्रकेचे स्िरूप ि त्याची कावठण्यता तपासण्यात येउन त्याचे समानीकरण करणेचे (Normalization) पध्दतीने गणांक
वनवरृत करुन वनकाल जाहीर करणेत येइल. Normalization साठीचे सूत्र संकेतस्थळािर मावहतीसाठी प्रकावशत केलेले
अहे . सदर (Normalization) सिग पवरक्षाथी यांना बंधनकारक राहील, याची सिग पवरक्षाथी यांनी नोंद घ्यािी.

८. विवहत कागदपत्रे/ प्रमाणपत्रे संलग्न (Upload) करणे :-

८.१ प्रोफाइलद्वारे केलेल्या विविध दाव्यांच्या ऄनषंगाने परीक्षेकरीता ऄजग सादर करताना खेळाडू , वदव्यांग, माजी सैवनक,
ऄनाथ तसेच प्रकल्पग्रस्त, भंकपग्रस्त ि पदिीधर ऄंशकालीन कमगचारी अरक्षणाचा दािा करणाऱ्या ईमेदिारांनी
अिश्यक कागदपत्रे PDF फाइल फॉरमॅट मध्ये संलग्न (Upload) करािीत.
८.२ विविध सामावजक ि समांतर अरक्षणाचा दािा करणाऱ्या ईमेदिारांची पात्रता अजमािल्यानंतर (After Checking
the Eligibility) ईमेदिार जावहरातीनसार पात्र ठरत ऄसल्यास ऄजग सादर करताना खालील (लागू ऄसलेली)
कागदपत्रे/प्रमाणपत्रे संलग्न ऄपलोड (Upload) करणे ऄवनिायग अहे .

१ .
.
३ .
४ ट .
५ दृष्ट्या घट .
६ .
७ .
८ .
९ .
१ .
११ .
१ .
१३ .
१४ .

25
 १५ घ

१६ ट .
१७ .
१८ मराठी भाषेचे ज्ञान ऄसल्याचा परािा

८.३ ईपरोक्त प्रमाणपत्र/कागदपत्रे https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािरील ईपलब्ध कलकिर

ईमेदिारांना सिगसाधारण सूचना मध्ये प्रस्तत जावहरातीमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे ऄसणे ऄवनिायग अहे . खेळाडू ,
वदव्यांग, माजी सैवनक, ऄनाथ तसेच प्रकल्पग्रस्त, भूकंपग्रस्त ि पदिीधर ऄंशकालीन कमगचारी अरक्षणाच्या
दाव्यांच्या ऄनषंगाने प्रमाणपत्रे/कागदपत्रे संलग्न (Upload) केल्यावशिाय ऄजग व्स्िकृत केला जाणार नाही.

9. सिगसाधारण सूचना :-

एक) ऄजग फक्त ऑनलाइन ऄजग प्रणालीद्वारे व्स्िकारण्यात येतील.

दोन) ऄजग सादर करण्याकरीता संकेतस्थळ :- https://dfsl.maharashtra.gov.in

तीन) ऄजग सादर करण्याच्या सविस्तर सूचना https://dfsl.maharashtra.gov.in www.maharashtra.gov.in या

ऄवधकृत संकेतस्थळािर ईपलब्ध अहे .

चार) ऄजग सादर केल्यानंतर विवहत मदतीत परीक्षा शल्क भरल्यावशिाय ऄजग विचारात घेतला जाणार नाही.

पाच) ऄजग भरण्याची ि परीक्षाशल्क भरण्याची ऄंवतम तारीख संगणकामाफगत वनवरृत केली ऄसल्याने पेमेंट गेटिे वदलेल्या
तारखेला ि िेळेला बंद होणार अहे . त्यामळे पवरक्षाथी ईमेदिारांनी मदतीतच ऄजग ि परीक्षा शल्क भरणे बंधनकारक
राहील.

९.१ केंद्र वनिड :-

९.१.१ ऄजग सादर करताना परीक्षा केंद्राची वनिड करणे अिश्यक अहे . ईपलब्ध पयायापैकी पसंतीक्रमानसार तीन केंद्राची
वनिड करणे अिश्यक अहे .

९.१.२ केंद्र बदलाबाबतची विनंती कोणत्याही पवरस्थतीत ऄथिा कोणत्याही कारणास्ति मान्य करण्यात येणार नाही.

९.१.३ केंद्र वनिडीची प्रवक्रया पूणग न केल्यास ईमेदिाराने ऄजामध्ये वदलेल्या कायमस्िरुपी रवहिास पत्याचे अधारे संबंवधत
महसूली मख्यालयाच्या वजल्हा केंद्रािर ककिा नवजकच्या वजल्हाकेंद्रािर प्रिेशपत्र दे ण्यात येइल. याबाबत शासनाचे
त्या त्या िेळेचे धोरण ि वनणगय ऄंवतम राहील.

९.२ परीक्षा शल्क (फी) ि परीक्षा शल्काचा भरणा करणे :-

९.२.१ खल्या प्रिगाच्या ईमेदिारासाठी रु.१०००/-

९.२.२ मागासिगीय/अ.द.घटक/ऄनाथ/वदव्यांग प्रिगाच्या ईमेदिारासाठी रु.९००/-

९.२.३ माजी सैवनक / वदव्यांग माजी सैवनकांना परीक्षा शल्क अकारले जाणार नाही.

९.२.४ ईपरोक्त परीक्षा शल्का व्यवतवरक्त बैंक चाजेस तसेच त्यािरील दे य कर ऄवतवरक्त ऄसतील.

26
 ९.२.५ परीक्षा शल्क ना परतािा (Non-Refundable) अहे .

९.२.६ ईमेदिारास प्रवसध्द केलेल्या जावहरातीमधील एकापेक्षा ऄवधक पदांकरीता ऄजग कराियाचे ऄसल्यास ऄशा प्रत्येक
पदांसाठी स्ितंत्र ऄजग सादर करुन त्यासाठी स्ितंत्र परीक्षा शल्क भरणे बंधनकारक राहील.

९.२.७ परीक्षा शल्काचा भरणा खालील पध्दतीने करता येइल.

ऑनलाइन पध्दतीने :-

 परीक्षा शल्काचा भरणा प्रणालीद्वारे ईपलब्ध करुन वदलेल्या पेमेंट गेटिेच्या माध्यमातून क्रेवडट काडग , डे वबट काडग
ऄथिा नेटबँककगद्वारे परीक्षा शल्क ऄदा करता येइल.

 परीक्षा शल्क ऄदा करताना बँक खात्यातून परीक्षा शल्काची रक्कमेची िजािट झाल्यानंतर परीक्षा शूल्काचा भरणा
यशस्िीपणे झाला (Payment Successful) ऄसल्याचा संदेश- ऑनलाइन ऄजगप्रणालीच्या पृष्ट्ठािर प्रदर्थशत
झाल्यावशिाय ि परीक्षा शल्काची पािती तयार झाल्यावशिाय संकेतस्थळािरील संबंवधत पृष्ट्ठािरुन अवण / ऄथिा
खात्यातून लॉग अउट होउ नये.

 परीक्षा शल्काचा भरणा केल्यानंतर ईमेदिाराला त्याच्या प्रोफाइलमध्ये परीक्षा शल्क भरणा यशस्िी झाला अहे
ककिा कसे ? याची व्स्थती (Status) लगेच ऄिगत होइल. खात्यातून लॉग अउट (Log Out) होण्यापूिी परीक्षा
शल्क यशस्िीपणे भरले ऄसल्याबाबत ि बँकेकडू न व्यिहार (Transaction) पूणग झाला ऄसल्याबाबत खात्री
करण्याची जबाबदारी ईमेदिाराची अहे .

 परीक्षा शल्काचा भरणा यशस्िी न झाल्यास पन्हा शल्क भरण्याची कायगिाही प्रस्तत जावहरातीच्या ऄनषंगाने विवहत
वदनांक/विवहत िेळेपिीच करणे अिश्यक अहे . कोणत्याही कारणास्ति व्यिहार ऄयशस्िी ठरल्यास यासंदभातील
तक्रारींची दखल घेतली जाणार नाही. विहीत मदतीत परीक्षा शल्काचा भरणा करु न शकणा-या ईमेदिारांचा
संबंवधत भरती प्रवक्रयेकरीता विचार केला जाणार नाही.

९.२.८ ऄजग सादर करण्याची प्रवक्रया / कालािधी :-

ऄ.क्र. तपवशल विवहत कालािधी

1 ऑनलाइन ऄजग करण्याचा कालािधी वद.06.02.2024 ते वद.27.02.2024
ऑनलाइन पध्दतीने विवहत पवरक्षा शल्क
2 वद.06.02.2024 ते वद.28.02.2024
भरण्याचा ऄंवतम वदनांक
https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर
3 पवरक्षेचा वदनांक ि ऄंवतम कालािधी ईपलब्ध करुन दे ण्यात येइल तसेच ईमेदिारांच्या
प्रिेशपत्राव्दारे कळविण्यात येइल.

१० वनिडसूचीची कालमयादा :-

१०.१ राज्यस्तरीय वनिड सवमतीने तयार केलेली वनिडसूची १ िषासाठी वकिा वनिडसूची तयार करताना ज्या
वदनांकापयंतची वरक्त पदे विचारात घेण्यात अली अहे त त्या वदनांकापयंत , यापैकी जे नंतर घडे ल त्या

27
 वदनांकापयंत विधीग्राह्य राहील. तद्नंतर ही वनिडसूची व्यपगत होइल. भरती प्रवक्रयेदरम्यान महाराष्ट्र शासनाच्या
सामान्य प्रशासन विभागाने भरती प्रवक्रया, वनिडसूची, प्रवतक्षासूची आत्यादीचे ऄनषंगाने वदलेले वनदे श तथा सूचना
ककिा सधारणा यथाव्स्थतीत लागू राहतील.

१०.२ राज्यस्तरीय वनिड सवमतीने तयार केलेल्या वनिडसूचीमधून ज्येष्ट्ठतेनसार ईमेदिारांची वनयक्तीसाठी वशफारस
केल्यानंतर वशफारस केलेला ईमेदिार सदर पदािर विवहत मदतीत रुज न झाल्यास ककिा संबंवधत पदाच्या
सेिाप्रिेश वनयमातील तरतूदीनसार, ककिा जात प्रमाणपत्र / ऄन्य अिश्यक प्रमाणपत्रांची ऄनपलब्धता / ऄिैधता
ककिा ऄन्य कोणत्याही कारणास्ति वनयक्तीसाठी पात्र ठरत नसल्याचे अढळू न अल्यास ऄथिा वशफारस केलेला
ईमेदिार रूज झाल्यानंतर नवजकच्या कालािधीत त्याने राजीनामा वदल्यामळे ककिा त्याच्या मृत्यू झाल्याने पद
वरक्त झाल्यास, पदे त्या-त्या प्रिगाच्या वनिडसूचीतील ऄवतवरक्त ईमेदिारांमधून (प्रवतक्षा यादीतील)
वनिडसूचीच्या कालमयादे त िवरष्ट्ठतेनसार ईतरत्या क्रमाने भरण्यात येतील. तथावप, भरती प्रवक्रयेदरम्यान महाराष्ट्र
शासनाच्या सामान्य प्रशासन विभागाने भरती प्रवक्रया, वनिडसूची, प्रवतक्षासूची आत्यादीचे ऄनषंगाने वदलेले वनदे श
तथा सूचना ककिा सधारणा यथाव्स्थतीत लागू राहतील.

११. सेिाप्रिेशोत्तर शती :- वनयक्त झालेल्या व्यक्तीस खालील ऄहग ता परीक्षा विवहत िेळेत ि विवहत संधीमध्ये ईत्तीणग होणे अिश्यक
राहील.

११.१ जेथे प्रचवलत वनयमानसार विभागीय परीक्षा विवहत केली ऄसेल ऄथिा अिश्यक ऄसेल तेथे त्यासंबंधी केलेल्या
वनयमानसार विभागीय/व्यािसावयक परीक्षा.

११.२ कहदी अवण मराठी भाषा परीक्षेसंबंधी केलेल्या वनयमानसार जर ती व्यक्ती ऄगोदर परीक्षा ईत्तीणग झाली नसेल ककिा
वतला ईत्तीणग होण्यापासून सूट वमळालेली नसेल तर ती परीक्षा.

११.३ महाराष्ट्र शासनाच्या मावहती तंत्रज्ञान संचालनालयाने िेळोिेळी विवहत केलेले संगणक हाताळणो बाबतचे प्रमाणपत्र
परीक्षा.

१२. प्रिेश प्रमाणपत्र :-

१२.१ परीक्षेस प्रिेश वदलेल्या ईमेदिारांची प्रिेशप्रमाणपत्रे ऑनलाइन ऄजग प्रणालीच्या संकेतस्थळािर
https://dfsl.maharashtra.gov.in ईमेदिारांच्या प्रोफाइलद्वारे परीक्षेपूिी सिगसाधारणपणे १० वदिस ऄगोदर
ईपलब्ध करुन दे ण्यात येइल. त्याची प्रत परीक्षेपूिी डाउनलोड करुन घेणे ि परीक्षेच्या िेळी सादर करणे अिश्यक
अहे .

१२.२ परोक्षेच्या िेळी ईमेदिाराने स्ितःचे प्रिेशप्रमाणपत्र अणणे सक्तीचे अहे . त्यावशिाय परीक्षेस प्रिेश वदला जाणार
नाही.

१२.३ प्रिेश प्रमाणपत्र ईपलब्ध करुन दे ण्यात अल्यानंतर ईमेदिाराला त्याच्या ऄजात नमूद नोंदणीकृ त मोबाइल
क्रमांकािर लघसंदेशद्वारे कळविण्यात येइल. याबाबतची घोषणा
संकेतस्थळािर परीक्षेपूिी एक अठिडा ऄगोदर प्रवसध्द करण्यात येइल.

28
 १२.४ परीक्षेच्या वदनांकापूिी ३ वदिस ऄगोदर प्रिेशप्रमाणपत्र प्राप्त न झाल्यास ऄजग सादर केल्याच्या अिश्यक पराव्यासह
या कायालयाकडे (email-dir.fsl@maharashtra.gov.in) या इमेलिर संपकग साधािा.

१२.५ परीक्षेच्या स्ितःच्या ओळखीच्या पराव्यासाठी स्ितःचे अधार काडग , वनिडणूक अयोगाचे ओळखपत्र, पासपोटग ,
पॅनकाडग , ककिा फक्त स्माटग काडग प्रकारचे ड्रायक्व्हग लायसन्स, यापैकी वकमान कोणतेही एक मळ ओळखपत्र तसेच
मूळ ओळखपत्राची छायांवकत प्रत सोबत अणणे ऄवनिायग अहे .

१२.६ अधार काडग च्या ऐिजी भारतीय विवशष्ट्ट ओळख प्रावधकरण (UIDAI) च्या संकेतस्थळािरुन डाउनलोड केलेले इ-
अधार सादर करणाऱ्या ईमेदिारांच्या बाबतीत इ-अधार िर ईमेदिारांचे नाि, पत्ता, कलग, फोटो, जन्मवदनांक या
तपशीलासह अधार वनर्थमतीचा वदनांक (Date of Adhar Generation) ि अधार डाउनलोड केल्याचा वदनांक
ऄसल्यास तसेच सस्पष्ट्ट फोटोसह रं गीत कप्रटमध्ये अधार डाउनलोड केले ऄसल्यास इ-अधार िैध मानण्यात
येइल.

१२.७ नािामध्ये बदल केलेला ऄसल्यास, वििाह वनबंधक यांनी वदलेला दाखला (वििावहत वस्त्रया यांच्या बाबतीत) नािांत
बदल झाल्यासंबंधी ऄवधसूवचत केलेले राजपत्र ककिा राजपवत्रत ऄवधकारी यांच्याकडू न नािात बदल
झाल्यासंबंधीचा दाखला ि त्याची छायांवकत प्रत परीक्षेच्यािेळी सादर करणे अिश्यक अहे .

१३. परीक्षेस प्रिेश :-

संबंवधत परीक्षेच्या प्रिेशप्रमाणपत्रािर नमूद केलेल्या ऄटी ि शतीच्या ऄधीन राहू न ईमेदिारांना परीक्षेच्या ईपव्स्थतीसाठी पात्र
समजण्यात येइल. तथावप, परीक्षा सरू होण्यापूिी नेमून वदलेल्या परीक्षा केंद्रािर वदलेल्या िेळेपूिी १.30 तास ऄगोदर ओळख
तपासणीची पूतगता करण्यासाठी ईपव्स्थत रहािे लागेल,

१४. कोणत्याही पवरव्स्थतीमध्ये परीक्षा सरु झाल्यानंतर ईमेदिारास परीक्षा केंद्रािर प्रिेश वदला जाणार नाही, ऄशा ईमेदिारांना
पनगपरीक्षा दे ण्याची कोणतीही व्यिस्था केली जाणार नाही.

१५. प्रस्तत जावहरातीमध्ये परीक्षेसंदभातील संवक्षप्त तपशील वदलेला अहे . ऄजग व्स्िकारण्याची पध्दत, अिश्यक ऄहग ता, अरक्षण,
ियोमयादा, शल्क, वनिडीची सिगसाधारण प्रवक्रया, परीक्षा पध्दती, ऄभ्यासक्रम आत्यादीबाबतचा सविस्तर तपशीलासाठी शासनाचे
https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािरील ईमेदिारांकरीता मावहती विभागातील सूचना-ऄंतगगत सिगसाधारण
सूचना-तसेच परीक्षा या सदराखाली ईपलब्ध करुन दे ण्यात अलेल्या मावहतीचे कृपया ऄिलोकन करािे.

१६. शासनाचे https://dfsl.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर प्रवसध्द करण्यात अलेली मावहती/जावहरात ऄवधकृत समजण्यात
येइल,

१७. सदर जावहरात शासनाच्या https://www.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळािर ईपलब्ध अहे .

१८. आतर महत्िाच्या सूचना :-

१८.१ वनिड प्रवक्रयेच्या कोणत्याही टप्यािर ऄयशस्िी ठरलेल्या ईमेदिारांच्या बाबतीत कोणत्याही प्रकारचा पत्रव्यिहार
केला जाणार नाही ककिा त्यांना लेखी सूचना वदली जाणार नाही.

29
 १८.२ ईमेदिारांनी त्यांच्या ईमेदिारीच्या संबंधात कोणत्याही प्रकारची वशफारस ककिा दबाि अणण्याचा ककिा
गैरप्रकारचा ऄिलंब केल्यास त्याची ईमेदिारी ऄपात्र ठरिली जाइल.
१८.३ भरतीप्रवक्रया/परीक्षा स्थवगत करणे ककिा रद्द करणे , ऄशंतः बदल करणे तसेच भरती प्रवक्रये संदभात िाद,
तक्रारीबाबत ऄंवतम वनणगय घेणे , पडताळणीऄंती ऄजग रद्द ठरविणे, वनिड प्रवक्रयेत िेळेिर बदल करणे, ईमेदिारांची
वनिड यादी ि प्रवतक्षा यादीस मान्यता दे णे, जावहरातीच्या ऄनषंगाने योग्य ती कायगिाही करणे याबाबतचे संपूणग
ऄवधकार /राज्यस्तरीय समन्िय सवमती
यांना राहतील.

१८.४ ईमेदिारांना परीक्षेकरीता, कागदपत्रे पडताळणीकरीता कोणत्याही प्रकारचा भत्ता ि प्रिास खचग ऄनज्ञेय राहणार
नाही.

१८.५ भरती प्रवक्रयेदरम्यान ईमेदिार कोणत्याही कारणास्ति गैरहजर ऄसेल तर ऄसे ईमेदिार भरती प्रवक्रयेतून बाद
ठरतील ि परीक्षा शल्क ना-परतािा राहील.

१८.६ मूळ प्रमाणपत्रे / कागदपत्रे, कागदपत्र पडताळणीच्या वदनांकाच्या िेळी सादर करणे अिश्यक अहे . तसे न केल्यास
ईमेदिार ऄपात्र ठरविण्यात येइल.

१८.७ ईमेदिारांनी ऑनलाइन ऄजग भरताना वदलेले भ्रमणध्िनी क्रमांक (मोबाइक क्रमांक) ि इ-मेल अयडी कृपया भरती
प्रवक्रया संपेपयंत बदलू नयेत.

१८.८ ऑनलाइन पध्दतीने अिेदन ऄजग भरण्यापूिी ईमेदिाराने विस्तृत जावहरातीचे काळजीपूिक
ग िाचन करािे ,
जावहरातीतील सूचना पूणगपणे िाचूनच ऑनलाइन ऄजग भरण्याची दक्षता ईमेदिारांनी स्ितः घ्यािी.

१८.९ चकीची / खोटी प्रमाणपत्र सादर करणारा ईमेदिार कायदे शीर कारिाइस पात्र राहील, याची ईमेदिारांनी नोंद
घ्यािी.

१८.१० शासकीय ि वनमशासकीय कमगचारी यांना ऑनलाइन परीक्षेमध्ये ऄजग कराियाचे ऄसल्यास तो त्यांच्या कायालय
प्रमखाच्या परिानगीने विहीत मागाने ि विहीत मदतीत भरणे अिश्यक राहील ि ना हरकत प्रमाणपत्र कागदपत्रे
तपासणी िेळी सादर करणे बंधनकारक अहे .

१९. विशेष सचना :-

१९.१ कायालयात, परीक्षा कक्षात, परीक्षा केंद्राच्या पवरसरात, मोबाइल फोन ऄथिा आतर कोणत्याही प्रकारची
आलेक्रॉवनक साधने अणण्यास ि िापरण्यास सक्त मनाइ अहे .

१९.२ प्रमाणपत्र तपासणीच्या िेळी पात्रतेसंदभातील सिग मळ प्रमाणपत्रे सादर न केल्यास वशफारस/वनयक्तीसाठी विचार
करण्यात येणार नाही.

१९ ३

30
१९.४ ऑनलाइन ऄजग भरत ऄसताना काही ऄडचणी अल्यास त्या gi ie a ce
e संबंधी मावहती घ egi ai age

१९.५ www.maharashtra.gov.in
df aha a h a g i

स्िाक्षरीत/-
संचालक तथा सदस्य सवचि, वनिड सवमती
न्या.िै.प्र.शाळा संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य, मंबइ.
स्थळ :- मंबइ.
वदनांक :- 05.02.2024

31