ขอ อบแกตัวกลางภาคเรียนที่ 2/2566

วิชา คณิตศา ตร (ค 31102)

ค 3.2 ม. 4/1 เขาใจและใช ลักการบวกและการคูณ การเรียง ับเปลี่ยนและการจัด มู ในการแกปญ า

1. ถาตองการ รางคำโดยใชตัวอัก ร 3 ตัว จากคำวา SANDWICH โดยที่ตัวอัก รทั้ง 3 ตัว ไมซ้ำกันและคำที่ รางจะมี
ความ มาย รือไมมีความ มายก็ได จะ ามารถ รางไดทั้ง มดกี่คำ
เฉลย จากโจทยตองการ รางคำโดยใชตัวอัก ร 3 ตัว จากคำวา SANDWICH โดยที่ตัวอัก รทั้ง 3 ตัวไม ซ้ำกันและคำที่
รางจะมีความ มาย รือไมมีความ มายก็ไดซึ่งคำวา SANDWICH มีตัวอัก รทั้ง มด 8 ตัวอัก ร จะไดดังนี้
ขั้นที่1 เลือกตัวอัก รตัวที่ 1 ได 8 วิธี
ขั้นที่2 เลือกตัวอัก รตัวที่ 2 ได 7 วิธี
ขั้นที่3 เลือกตัวอัก รตัวที่ 3 ได 6 วิธี
ดังนั้น จะเรียงคำไดแตกตางกันไดทั้ง มด 8 × 7 x 6 = 336 คำ
รือใชวิธีเรียง ับเปลี่ยน จึงมีจำนวนวิธีเทากับ P8,3

จาก P ,
n!
=
(n−r)!

8! 8!
P, = =
(8 − 3) ! 5!

8 × 7 × 6 × 5!
=
5!

= 8×7×6

= 336
******************************************************************************************************************

2. ในการ ง ัญญาณดวยธง 4 ผืน ีตางกัน โดยแตละ ัญญาณจะใชธงกี่ผืนก็ได จะ ามารถ ราง ัญญาณไดทั้ง มดกี่วิธี
เฉลย เนื่องจากในการ ง ัญญาณดวยธง 4 ผืน ีตางกัน โดยแตละ ัญญาณจะใชธงกี่ผืนก็ได มายความวาจะใชธง 1
ผืน รือ 2 ผืน รือ 3 ผืน รือ 4 ผืน ก็ได
! ! × !
P, = ( )!
= = =4
! !

! ! × × !
P, = ( )!
= = = 12
! !

! ! × × ×
P, = ( )!
= = = 24
!

4! 4! 4×3×2×1
P, = = = = 24
(4 − 4)! 0! 1

ดังนั้น จะ ามารถ ราง ัญญาณไดทั้ง มด P , + P, + P, + P, มีคาเทากับ 4 + 12 + 24 + 24 = 64วิธี

3. ในที่ทำงานแ ง นึ่งมีตำแ นงวาง 3 ตำแ นง มีผูมา มัครงาน 7 คน บริ ัทจะมีวิธีเลือกคนเขาทำงานในตำแ นงกัน
ไดกี่วิธี
1. 18 วิธี 2. 21 วิธี
3. 210 วิธี 4. 840 วิธี
5. 1,440 วิธี
เฉลย เนื่องจากในที่ทำงานแ ง นึ่งมีตำแ นงวาง 3 ตำแ นง มีผูมา มัครงาน 7 คน ซึ่งเปนวิธีเรียง ับเปลี่ยน จึงมี
จำนวนวิธีเทากับ P ,

จาก
n!
P , = (n−r)!

7! 7!
P, = =
(7 − 3)! 4!

7 × 6 × 5 × 4!
=
4!
= 7×6×5

= 210

ดังนั้นบริ ัทจะมีวิธีเลือกคนเขาทำงานในตำแ นงกันได 210 วิธี

******************************************************************************************************************

4. เลขโดด 1, 2, 3, 4, 5 และ 6 นำมา รางเปนจำนวนเต็มบวกไมเกิน 4 ลัก โดยตัวเลขแตละ ลักไมซ้ำกัน จะ รางได

ทั้ง มดกี่วิธี
1. 156 วิธี 2. 258 วิธี
3. 360 วิธี 4. 516 วิธี
5. 720 วิธี
เฉลย นำเลขโดด 1, 2, 3, 4, 5 และ 6 นำมา รางเปนจำนวนเต็มบวกไมเกิน 4 ลักโดยตัวเลขแตละ ลักไมซ้ำกัน จะได
กรณีที่ 1 รางเลข 1 ลัก ได 6 วิธี
กรณีที่ 2 รางเลข 2 ลัก ได 6x5 = 30วิธี
กรณีที่ 3 รางเลข 3 ลักได 6x5x4 = 120 วิธี
กรณีที่ 4 รางเลข 4 ลักได 6x5x4x3=360วิธี
ดังนั้นจะ รางไดทั้ง มดได 6 + 30 + 120 + 360 = 516 วิธี
5. ในการทำแบบทด อบจำนวน 20 ขอ และแตละขอมีตัวเลือก 5 ขอ นักเรียนจะมีวิธีเลือกตอบขอ อบดังกลาวได
ทั้ง มดกี่วิธี
1. 520 วิธี 2. 205 วิธี
3. 100 วิธี 4. 20 วิธี
5. 5 วิธี
เฉลย เนื่องจากแบบทด อบมี 20 ขอ แตละขอมีตัวเลือก 5 ขอ จะได
ขอที่ 1 เลือกตอบได 5 วิธี
ขอที่ 2 เลือกตอบได 5 วิธี
ขอที่ 3 เลือกตอบได 5 วิธี
ขอที่ 4 เลือกตอบได 5 วิธี

 

ขอที่ 20 เลือกตอบได 5 วิธี

ดังนั้น จาก ลักการคูณจะมีวิธีเลือกตอบขอ อบดังกลาวไดทั้ง มด 5 × 5 x 5 x … x 5 = 520 วิธี
*****************************************************************************************************************

6. เจา ัวตองการเรียงคำใ มที่ประกอบดวยตัวอัก ร 6 ตัว จากตัวอัก รคำวา FRIEND โดยไมจำเปนตองมีความ มาย

และตองขึ้นตนดวย ระ เจา ัวจะเรียงคำไดแตกตางกันทั้ง มดกี่แบบ
1. 36 แบบ 2. 120 แบบ
3. 240 แบบ 4. 360 แบบ
5. 1,296 แบบ
เฉลย เนื่องจากเปนการเรียงคำใ มตัวอัก รจึงไมซ้ำกันและคำวา FRIEND มี 6 ตัวอัก ร และเปน ระอยู 2 ตัว คือ I
และ E จึงไดเปน
ขั้นที่ 1 เลือกตัวอัก รตัวที่ 1 (ขึ้นตนดวย ระ) ได 2 วิธี
ขั้นที่ 2 เลือกตัวอัก รตัวที่ 2 ได 5 วิธี
ขั้นที่ 3 เลือกตัวอัก รตัวที่ 3 ได 4 วิธี
ขั้นที่ 4 เลือกตัวอัก รตัวที่ 4 ได 3 วิธี
ดังนั้น จะเรียงคำไดแตกตางกันไดทั้ง มด 2 × 5 x 4 x 3 =120 แบบ
 ! ! !
7. ผลลัพธของ มีคามากกวา อยูเทาใด
! ! ! !
1. 595 2. 610
3. 670 4. 715
5. 835
เฉลย เนื่องจาก
13! 13  12  11  10  9!

9!4! 9!4  3  2  1
13  12  11  10

4  3  2 1
 13  11  5
 715

! ! × × × !× !
=
! ! !× × !
× ×
=
720
=
6
= 120

! ! !
ดังนั้น ผลลัพธของ มีคามากกวา อยู 715 - 120 = 595
! ! ! !

******************************************************************************************************************
𝐧!
8. ผลลัพธของ มีคาเทาใด
(𝐧 𝟑)!
1. n2 - n 2. n2 - 2n - 1
3. n3 - 3n2 +2n 4. n3 +3n2 +2
5. n3 - 2n2 +n
เฉลย

𝐧!
ดังนั้น ผลลัพธของ (𝐧 𝟑)!
= 𝐧𝟑 − 𝟑𝐧𝟐 + 𝟐𝐧
9. จำนวน (n − 3)(n − 2)(n − 1) n เขียนในรูปแฟกทอเรียลไดอยางไร
( )! !
1. 2. ( )!
!

( )! ( )!
3. ( )!
4.
!

!
5. ( )!

เฉลย จาก (n − 3)(n − 2)(n − 1) n จัดรูปใ มจะได

( )( )( )( )!
n(n − 1)(n − 2)(n − 3) =
( )!

!
= ( )!

******************************************************************************************************************

10. าง รรพ ินคาแ ง นึ่งตองการจัดแ ดง เ ื้อ กระโปรง กางเกง ของ ตรี โดยใช ุนโชว นาราน ถา าง รรพ
ินคาดังกลาวมีเ ื้อ 14 แบบ กระโปรง 9 แบบ และกางเกง 7 แบบ โดยที่กระโปรงและกางเกงจะไมใ พรอมกันจะมีวิธีใน
การจัดชุดเ ื้อผา ำ รับ ุนโชวไดทั้ง มดกี่ชุด
1. 30 ชุด 2. 98 ชุด
3. 126 ชุด 4. 224 ชุด
5. 882 ชุด
เฉลย เนื่องจากการจัดชุดเ ื้อผา ำ รับ ุนโชว ประกอบดวย 2 ขั้นตอน ดังนี้

ขั้นที่ 1 เลือกเ ื้อใ  ุนโชว ทำไดได 14 วิธี

ขั้นที่ 2 เลือกกระโปรง รือกาง เกงใ  ุนโชว ซึ่งตองเลือกอยางใดอยาง นึ่งเทานั้น โดยใช ลักการบวก

ทำได 9+7=16 วิธี

ดังนั้น จาก ลักการคูณ จะไดวาจะมีวิธีในการจัดชุดเ ื้อผา ำ รับ ุนโชวไดทั้ง มด 14 × 16 = 224 วิธี

11. มีป ายเขีย น มายเลขกำกั บ ไว อ ยู 5 ใบ คือ มายเลข 2, 4, 6, 7 และ 9 ถานำแผนปา ยดัง กลา วมาเรี ย งเป น
จำนวน าม ลักที่มีคามากกวา 400 จะเรียงเปนจำนวนตางๆ ไดทั้ง มดกี่จำนวน
1. 11 วิธี 2. 36 วิธี
3. 48 วิธี 4. 60 วิธี
5. 120 วิธี
เฉลย จาก มายเลข 2, 4, 6, 7 และ 9 ตองการนำมาเรียงเปนจำนวน าม ลักที่มีคามากกวา 400 จะประกอบดวย 3
ขั้นตอน ดังนี้
ขั้นที1่ เลือกเลขโดด ลักรอย ทำได 4 วิธี
ขั้นที2่ เลือกเลขโดด ลัก ิบ ทำได 4 วิธี
ขั้นที3่ เลือกเลขโดด ลัก นวย ทำได 3 วิธี
ดังนั้น จาก ลักการคูณจะมีวิธีเรียงเปนจำนวน าม ลักตางๆ ไดทั้ง มด 4 x 4 x 3 = 48 แบบ
******************************************************************************************************************

12. เขียนรายชื่อพนักงาน 16 คน ลงใน ลากรายชื่อละ 1 ใบ ใ ลงในภาชนะ แลว ุม ยิบ ลากขึ้นมาทีละ นึ่งใบ ามครั้ง
เพื่อแจกเพื่อแจกรางวัลที่ นึ่ง รางวัลที่ องและรางวัลที่ ามตามลำดับ จะมีจำนวนวิธีในการ ยิบ ลากทั้ง มดกี่วิธี
1. 3 วิธี 2. 48 วิธี
3. 240 วิธี 4. 1,540 วิธี
5. 3,360 วิธี
เฉลย เนื่องจาก ุม ยิบ ลากขึ้นมาทีละ นึ่งใบ ามครั้งเพื่อแจกเพื่อแจกรางวัลที่ นึ่ง รางวัลที่ องและรางวัลที่ าม

ตามลำดับ ซึ่งเปนวิธีเรียง ับเปลี่ยน จึงมีจำนวนวิธีเทากับ P ,

จาก
n!
P , = (n−r)!

16! 16!
P , = =
(16 − 3)! 13!

16 × 15 × 14 × 13!
=
13!

= 16 × 15 × 14

= 3,360

ดังนั้น ามารถแจกรางวัลที่ นึ่ง รางวัลที่ องและรางวัลที่ ามได 3,360 วิธี

13. ชุมนุมคณิต า ตรประกอบด ย มาชิกชั้นมัธยม ึก าปที่ 4 จำน น 12 คน ถาครูที่ปรึก าชุมนุมจะเลือกคณะ
กรรมการ 4 คน ประกอบด ยประธาน รองประธาน เลขานุการ และเ รัญญิก จาก มาชิก 12 คนนี้ จะทำไดทั้ง มด
กี่ ิธี
1. 11,880 ิธี 2. 5,280 ิธี
3. 1,320 ิธี 4. 132 ธิ ี
5. 48 ิธี
เฉลย เนื่องจากครูที่ปรึก าชุมนุมจะเลือกคณะกรรมการ 4 คน ประกอบด ยประธาน รองประ ธาน เลขานุการและ
เ รัญญิก จาก มาชิก 12 คน ซึ่งเปน ิธีเรียง ับเปลี่ยน จึงมีจำน น ิธีเทากับ P ,

n!
จาก P , = (n−r)!

12! 12!
P , = =
(12 − 4)! 8!

12 × 11 × 10 × 9 × 8!
=
8!

= 12 × 11 × 10 × 9

= 11,880

ดังนั้น ามารถแจกราง ัลที่ นึ่ง ราง ัลที่ องและราง ัลที่ ามได 11,880 ิธี

******************************************************************************************************************

14. เด็กคน นึ่งตองการเลือกซื้อไอ กรีมที่รานไอ กรีมแ ง นึ่ง โดยทางรานมีโคนและถ ยใ เลือกใ ไอ กรีมไดเพียง
อยางละ 1 ลูกเทานั้น ซึ่งมีร ร ตอเบอรี่ ร มะนา ร ช็อกโกแลต ร นิลา และร มเด็กคนนี้จะเลือกซื้อไอ กรีมได
แตกตางกันทั้ง มดกี่แบบ
1. 5 แบบ 2. 8 แบบ
3. 10 แบบ 4. 16 แบบ
5. 25 แบบ
เฉลย เนื่องจากทางรานมีโคนและถ ยใ เลือกใ ไอ กรีมไดเพียงอยางละ 1 ลูกเทานั้น จะได

ดังนั้น จำน น ิธีที่เด็กคนนี้จะเลือกซื้อไอ กรีมไดแตกตางกันทั้ง มดเทากับ 5 + 5 = 10 ิธี รือ 2 × 5 = 10 ิธี

15. ร า นอา ารแ  ง นึ ่ ง มี ร ายการอา าร ดั ง นี้ อา ารคาว 6 ชนิ ด อา าร วาน 4 ชนิ ด ผลไม 5 ชนิ ด และ
เครื่องดื่ม 2 ชนิด ถาตองการจัดรายการเปนชุดโดยมีทั้งอา ารคาว อา าร วาน ผลไม และเครื่องดื่ม อยางละ 1 ชนิด
จะจัดรายการอา ารเปนชุดที่ไดทั้ง มดกี่วิธี
1. 4 วิธี 2. 17 วิธี
3. 100 วิธี 4. 240 วิธี
5. 400 วิธี

เฉลย เนื่องจากตองการจัดรายการเปนชุดซึ่งแตละชุดประกอบอาการ 4 ประเภท ดังนี้

ขั้นที่ 1 เลือกอา ารคาวได 6 วิธี
ขั้นที่ 2 เลือกอา าร วานได 4 วิธี

ขั้นที่ 3 เลือกผลไมได 5 วิธี

ขั้นที่ 4 เลือกเครื่องดื่มได 2 วิธี
ดังนั้น จาก ลักการคูณจะจัดรายการอา ารเปนชุดไดทั้ง มด 6 × 4 × 5 × 2 = 240 วิธี
******************************************************************************************************************

16. ภัทรพลตองการ ยิบไพ 1 ใบ จากไพ ำรับ นึ่งที่มี 52 ใบ จง าจำนวนวิธีที่ใบบัวจะ ยิบไดไพ ีแดง ดอกจิก รือ
K โพดำ
1. 52 วิธี 2. 40 วิธี
3. 39 วิธี 4. 27 วิธี
5. 4 วิธี
เฉลย เนื่องจากไพ นึ่ง ำรับมี 52 ใบ และตองการ ยิบไพ 1 ใบ จะ ยิบไดไพ ีแดง ดอกจิก รือ K โพดำ จะ
ประกอบดวย 3 กรณี ดังนี้

กรณีที่ 1 ยิบไดไพ ีแดง ทำได 26 วิธี

กรณีที่ 2 ยิบไดไพดอกจิก ทำได 13 วิธี

กรณีที่ 3 ยิบไดไพ K โพดำ ทำได 1 วิธี

ดังนั้น จะ ยิบไดไพทั้ง มด 26 + 13 + 1 = 40 วิธี

17. ขวัญดาวมีเ ื้อ กางเกง และรองเทา ำ รับ วมใ ไปเที่ยว 9 ตัว 6 ตัวและ 5 คู ตามลำดับ ขวัญดาวจะ วมเ ื้อ
กางเกงและรองเทาไปเที่ยวเปนชุดตางๆ ไดทั้ง มดกี่ชุด
1. 20 ชุด 2. 75 ชุด
3. 180 ชุด 4. 240 ชุด
5. 270 ชุด
เฉลย เนื่องจากชุด นึ่งชุดจะตองประกอบดวย เ ื้อ กางเกง และรองเทา ซึ่ง ามารถใ ชุดตางๆ ไดดังนี้
ขั้นที่ 1 เลือกเ ื้อได 9 วิธี
ขั้นที่ 2 เลือกกางเกงได 6 วิธี
ขั้นที่ 3 เลือกรองเทาได 5 วิธี
ดังนั้น จาก ลักการคูณจะใ ชุดตางๆ ได ทั้ง มด 9 × 6 × 5 = 270 ชุด

******************************************************************************************************************

18. ครูมี นัง ือนิทานที่แตกตางกัน 6 เลมตองการแจก นัง ือนิทานทั้ง มดใ นักเรียน 3 คน โดยไมใ ซ้ำคนเดิมครูจะ
มีวิธีแจก นัง ือนิทานใ นักเรียนไดทั้ง มดกี่วิธี
1. 18 วิธี 2. 60 วิธี
3. 120 วิธี 4. 216 วิธี
5. 729 วิธี
เฉลย เนื่องจาก ครูมี นัง ือนิทานที่แตกตางกัน 6 เลม ตองการแจก นัง ือนิทานทั้ง มดใ นักเรียน 3 คน ซึ่งเปนวิธี
เรียง ับเปลี่ยน จึงมีจำนวนวิธีเทากับ P ,
n!
จาก P , =
(n−r)!
6! 6!
P, =
(6−3)!
=
3!

× × × !
=
!

= 120 วิธี
19. หองประชุมหองหนึ่งมีประตูอยู 11 ประตู ถานักเรียนคนหนึ่งตองการเดินเขาไปในหองประชุมแลวเดินออกจากหอง
ประชุม นักเรียนคนนี้จะมีวิธีเลือกประตูเดินเขาและเดินออกไดกี่วิธีถาไมซ้ำประตูเดิม
1. 11 วิธี 2. 22 วิธี
3. 66 วิธี 4. 110 วิธี
5. 121 วิธี
เฉลย เนื่องจากหองประชุมมีประตูอยู 11 ประตู และในการเดินเขาและเดินออกจะตองไมซ้ำประตูเดิม

ขั้นที่ 1 เลือกประตูเขาได 11 วิธี

ขั้นที่ 2 เลือกประตูออกได 10 วิธี

ดังนั้น จะเดินเขาและเดินออกโดยไมซ้ำประตูเดิมไดทั้งหมด 11 × 10 = 110 วิธี

******************************************************************************************************************
! !
20. ผลลัพธของ มีคาเทาใด
! !

1. 6,300 2. 6,550
3. 6,780 4. 6,910
5. 7,100

! ! × × !× × × !
เฉลย =
! ! ! !

= 15 × 14 × 6 × 5

= 6,300

! !
ดังนั้น ผลลัพธของ = 6,300
! !