1.acil Serviste Ajitasyon

You might also like

You are on page 1of 73

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı

“Başarısız bir hekim


hastasının gözünü kör ederse,
hekimin elleri kesilecektir”

Hammurabi Kanunları

Dr. R. Cahit Temizkan


Düzce Üniveersitesi
3

Hekimlik sadece rahiplere mahsus


kutsal bir meslekti.
Cerrahlık ise bir zanaattı. Cerrahlar,
yaraları, çıkık ve kırık gibi
hastalıkları iyilefltirmekle
görevliydi.
Hekimler gibi sihirle hastalıkları
iyileşltirmeye çalışlmazlardı.
Dr. R. Cahit Temizkan 29.03.2022 04:31:07
ACİL SERVİSTE AGRESYON VE
AJİTASYON(Şiddet)
YÖNETİMİ
Dr. R. Cahit Temizkan
Düzce Üniveersitesi
GİRİŞ

Şiddet, acil serviste dikkate alınması


gereken ciddi problemlerden birisidir.
Genel olarak bir ruh hastalığının belirtisi
olabilmekle birlikte, birçok organik hastalıkta
da görülebilir.
Bu durumun gerçekleşmesi yada
gerçekleşme ihtimali acil servisin kalitesini
etkileyen önemli bir faktördür.
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
ŞİDDET

1-Ajitasyon

2-Agresyon

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ragnar)
/Kural exhap!kan!dal
Kartenkel Ajitasyon
a

_k
mus alan
azal aa at!fler!
&
Ajitasyon; Bağlantısız, desorganize ve
maksatsız davranışların sergilendiği, hastanın
veç onunla ilgilenenlerin güvenliğini tehdit
eden bir psikomotor huzursuzluk halidir.
A
Ajitasyon, artmış bir mental uyarılma ve
motor aktivite durumudur.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ajitasyon, genellikle agresif davranışının
öncüsü gibi olması nedeniyle aciliyet arz eden bir
durum olup, süratle değerlendirilmesi sözel, ilaç
ya da fiziki kısıtlama ile kontrol altına alınması
gerekir

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Agresyon

Agresyon; Tahakküm edici, baskıcı veya


saldırgan sözlü veya fiziksel eylem olarak
tanımlanır.
Agresyon herhangi bir olayla tetiklenebildiği
gibi tahrik olmadan da ortaya çıkabilir.
Bir kez ortaya çıktı mı saldırganlık hastanın
kendine, diğer hastalara veya hastane personeline
yönelebilir.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ajitasyonun gelişme evreleri

1-Konuşma evresi ↑
&
gaffe


↳ sa
2-Davranış evresi
1
3-Eşyalara hasar verme evresi

4-Saldırı evresi ↓

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ajitasyonun gelişme evreleri

1-Konuşma evresi

2-Davranış evresi

3-Eşyalara hasar verme evresi

4-Saldırı evresi

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


!çer! alab!l!ks!z ~D!ğe Kartalardan
!s!n al öyte !s!
~Konuşma evresi arabamen
b!n tas
Hünün h!zlanmas
engelle
Çocuk/ailesi genel tehditler
savuracak ve küfürlü konuşacaktır.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ajitasyonun gelişme evreleri

1-Konuşma evresi

2-Davranış evresi

3-Eşyalara hasar verme evresi

4-Saldırı evresi

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Davranış evresi

Çocuk/aile tekrarlayıcı davranışlar


yapacaktır.
Tekrarlayıcı sorular
Adımlama
Anlamsız tekrarlayıcı hareketler

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Ajitasyonun gelişme evreleri

1-Konuşma evresi

2-Davranış evresi

3-Eşyalara hasar verme evresi

4-Saldırı evresi

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Hasta Beya-kod !
s!z!asul E!venl!ğ!
3

sagle
w

- sag
s!ddet Eşyalara hasar verme evresi
uygulasa ↳
Kaçab!leceğ!n!z you aray!n Sadece nege mdaga yapılab!l!

6
Çocuk/ailesi etrafındaki eşyaları
kırmaya, hasar vermeye başlayacaktır.

Topluma
h!zmet vermek !ght

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


v

Ajitasyonun gelişme evreleri

1-Konuşma evresi

2-Davranış evresi

3-Eşyalara hasar verme evresi

4-Saldırı evresi

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Saldırı evresi

Çocuk/ailesi kendisine veya


etrafındaki kişilere yönelik zarar
vermeye başlayacaktır.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Öngörü ve öntedbir
R
A

Triyaj seviyesi kırmızı, turuncu yada ESI level 1-2


hastalar hasar verici ve saldırıcı durumda olabilir
Eğer mümkünse emniyetli odaya al
Kendine yada başkasına hasar verme ihtimali
varsa güvenliği çağır
Kod
Kod 1111 ver Beyas
yapa
Gürle Mümkün olduğu kadar orantılı kuvvet
kullanarak kişiyi etkisiz hale getir

ESI: Emergency
Severity İndex Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
autsun
Fatman
marcarsault ↳g etr!s!nde
kalen
kend!
d!ğer!n!n
am!z
W
V
Al
·

ona
Wo

andl!
K!nel!g!ne
g
süre
döners!
Sempat! kalwundal!nan
gece e ~s
Koyup profesyonel Hulk Kend!n!
~
N

yer!neKraukt!l EMPATİ
~ -
Karasud!n!n
↳ Kay
,

yer!ne
Hastalığın şiddetinin algılanması
hastanın aciliyet durumu bize değil getiren
kişiye göre değerlendirilmesi gerekir.

Hasta sahibi ile empati kurulması lazım.


Zaman varsa açıklayıcı bilgi verilmeli.

ESI: Emergency
Severity İndex Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Erwrgenaf
gewer!y
sagster

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


A

(s!yah-öbür Bundan
I
S
Kl!t
alau be

s!paye
P
wek!m
bel!kle

Bu
vallau
↳ Daha !deal!

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
sonute gesch! ackar aga
n!che aur!g!s!
!ns
e
Kalman

↳saat

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Şiddetin Nedenleri nelerdir?

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Med!cal b!e neden
As vaR
Önce organik problemleri düşün!!! m
?
Aksi ispat edilmediği sürece acil hekimi
saldırgan bir hasta karşısında hastanın/hasta
yakının bu davranış tarzının medikal veya
cerrahi bir durumdan kaynaklanabileceğini
akıldan çıkarmamalıdır.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Şiddetin Nedenleri nelerdir?

1- Sosyal nedenler

2- Sağlık sistemi kaynaklı nedenler

3- Kişisel nedenler

Düzce Üniversitesi Tıp DFakültesi Acil Bilim Dalı


Şiddetin Nedenleri nelerdir?

1- Sosyal nedenler

2- Sağlık sistemi kaynaklı nedenler

3- Kişisel nedenler

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Genel olarak toplumda şiddetin sosyal nedenleri:

~al
1. İnsan doğasında var olan “şiddet uygulama”
eğiliminin, yararlı alanlara/faaliyetlere toplayıcen
de
yönlendirilememesi,
2. Çocukluktan itibaren sorunları şiddet kullanarak
çözme alışkanlığının pekiştirilmesi,
3. Gençlerin televizyonda her gün onlarca şiddet sahnesi
seyrederek yetişmeleri,
4. Toplumsal ahlakta, gücü kutsayan değişim ile “güçlü
olanın haklı olduğu” fikrinin yaygınlaşması,
5. Genel olarak sorunları açıklıkla konuşma, dinleme ve
empati alış- kanlığının pek olmaması.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Şiddetin Nedenleri nelerdir?

1- Sosyal nedenler

2- Sağlık sistemi kaynaklı nedenler

3- Kişisel nedenler

Düzce Üniversitesi Tıp DFakültesi Acil Bilim Dalı


Sağlık politikalarından ve hastane idarecilerinden kaynaklanan nedenler:

1. Sağlık kurumlarında altyapı ve donanım eksiklikleri,


2. Personel yetersizliği veya kötü işletmecilikten kaynaklanan beklemeler,
3. Uzayan kuyruklar, geciken randevular, boş yatak bulunamaması,
4.
ACİLHastalar için asgari konfor ve güvenliğin sağlanamaması, (Örneğin
SERVİSTE ŞİDDET YÖNETİMİ
ağrılı, bitkin, endişeli hastaların saatlerce poliklinik kapı- larında
oturacak bir sandalyeden mahrum hâlde beklemeleri)
5. İltimas, adam kayırmacılık
6. İlaç, alkol ve madde bağımlılığı olan, şiddet öyküsü veren, psikiyatrik
hastalık tanısı almış personelle çalışma,
7. Yemek ve ziyaret saatlerinde personel sayısının iyice azalması,
8. Hastanede sağlık personelinin tek başına çalışması,
9. Hastane güvenliğinin yetersizliği,
10.Hastanede sınırsız dolaşma özgürlüğünün olması,
11.Hastane koridor ve ünitelerinin aydınlatılmasındaki yetersizlik,
12.Hasta bekleme alanlarının konforsuz olması,
13.Farklı karakterde hastalarla iletişim sürdürebilmek için personelin
eğitimsizliği
14.Personel ve hastane idaresinde kriz yönetimi politikası eksikliği,
15.Sağlık kurumlarının yönetiminde gözlenen iş odaklılık, verimsizlik ve
ticarileşme,
16.Sağlıkta sık değişen uygulamalar, örneğin bugün ödenen bir ilacın, yarın
geri ödemeden çekilmesi; hasta sevk ve kabul usullerinin değişmesi
hastaları isyana sevk etmektedir
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Şiddetin Nedenleri nelerdir?

1- Sosyal nedenler

2- Sağlık sistemi kaynaklı nedenler

3- Kişisel nedenler

Düzce Üniversitesi Tıp DFakültesi Acil Bilim Dalı


A
Aksi ispat edilmediği sürece acil hekimi
Et! alana
saldırgan bir hasta karşısında g!tame

S
hastanın/hasta yakının bu davranış
tarzının medikal veya cerrahi bir
durumdan kaynaklanabileceğini akıldan
⑪ Et! alaumen d!scuda
çıkarmamalıdır. Kaychyla
Katma
D

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Koteks hep banklara de
*

KİSİLERDEKİ DAVRANISSAL DEĞİŞİM


Ol!
46
Madde P19 parte
FİZİKSEL/ORGANİK NEDENLER:
Raporu
.

p'n!n %as'! layhe


g vHipoglisemi 2 %70's!)
vHipoksi w g!der (Kann
* vBeyne yetersiz kan akımı w g!der
vKafa travması f
⑱ vİlaçlar alkol p ~y Larteles
1
~

(nowarter eng
vAsırı sıcak, asırı soguk

!nsan
A
vSSS Enfeksiyonu y K .

son

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


halte DAVRANISSAL DEĞİŞİM
pautKRW
I
alard nursla
FİZİKSEL NEDEN OLDUĞUNU DÜŞÜNDÜREN
İPUÇLARI

vAni başlamış olması ↑

1
vGörsel fakat isitsel olmayan hallusinasyonlar g
vHafıza kaybı yada azalması w A A

vPupil boyutlarında degisiklik (simetri, reaktivite)


vAsırı salivasyon f
vİnkontinans ↓
vOlagan dısı nefes kokusu w

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


BAŞKALARINA KARŞI ŞİDDET
vDavranıssal acil hastaların %60-70’i zaten
saldırgan yada siddet yanlısıdır.
vNeden insanlar baskalarına karşı siddet uygular?

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


NEDEN İNSANLAR BAŞKALARINA
KARŞI ŞİDDET UYGULAR…? !!!
Tophans zaka ver!R ver Kend!s mumsaman

vYanlış tedavi -
vPsikoz Ps!kot!n !nscula
vAlkol, ilaçlar taktsmaym
vKorku ~
vPanik e
vKafa travması f

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


BAŞKALARINA KARŞI ŞİDDET
EVRe3
UYARICI İSARETLER:
vSinirlilik
vBagırma
vTehdit
vKüfür
vBirseyler fırlatma
vDislerini/yumrugunu sıkma

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


TEMEL PRENSİPLER

vHepimizin/herkesin bir sınırı var


vHepimizin/herkesin haklı duyguları var
*vDüsündügümüzden daha fazla basa cıkma
SABR yeteneğimiz/yetenekleri var w

(Et ! vYaralanmada yada olaganüstü durumda


hepimiz/herkes rahatsızlık hisseder

BEKLEYLEMEI
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
TEMEL PRENSİPLER
vDuygusal yaralanma,
fiziksel yaralanma gibi
bir gerçektir.

vKrizde olan insanlar


A
daha iyi olamaz. *

vKültürel farklılıklar
davranıssal acillerde
özel bir anlam tasır.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


ACİL SERVİSTE ŞİDDET YÖNETİMİ

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


ACİL SERVİSTE ŞİDDET YÖNETİMİ

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Esaswere
I
h!zmet
D
verworl ,

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


A
haklı olmak degil

haklı kalabilmek önemlidir

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
ACİL SERVİSTE ŞİDDET YÖNETİMİ

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Laboratuvar Çalışması

Rutin laboratuvar çalışması önerilmez

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


GERGİNLİĞİ YATIŞTIRMA
En az kısıtlayıcı (Ortam değişikliği gibi)
uygulamadan en yüksek kısıtlayıcı (İlaç yada
fiziki kısıtlamalar) uygulamaya doğru gidilmeli.
Eğer kişilerin güvenliği yüksek derecede aniden
tehdit altındaysa, hemen en yüksek kısıtlayıcı
uygulama yapılmalı
Gerginliği yatıştırma ilaç kullanımından
önce denenmeli

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Çevrenin Düzenlenmesi
no!dernagenau me !knet S!l!ne
,
e
,

7
Sessiz ortam, loş ışık
Rahatsız edici, tahrik edici kırıcı, risk
oluşturabilecek nesneleri uzaklaştırma,
Huzursuzluğu artıran aile üyeleri ve
diğer bireyleri uzaklaştırma
Genel önlemleri kulanma

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


hastal
da z!yaret
·
A Kr!t!k nas!k
1

et !

Çalışanların uygun davranışı


Sakin, yumuşak ses; yavaş hareket etmeli
&
Kendinizin açık olarak tanıtılması. (Ben Dr. Cahit e

Çocuk Acil Uzmanı)


Planlanan uygulamalar ve zaman sürecinin Maure
~dar
açıklanması
Amacınızın, hastanın iyiliği için olduğunu söyleyerek
rahatlatılması
Hastanın endişelerini ve amaçlarını anlama ve
açıklama
Kişisel davranıştan uzak durma, kişiselleştirmeme

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Çalışanların uygun davranışı
Sıcak battaniye, yiyecek veya içecek sunulmalı (Eğer
mümkünse)
Işıkların yakılıp yada söndürülmesi, ailesinin
yanında bulunup bulunmaması yada içecek alıp
almayacağı sorulmalı
Oyalayıcı, dikkat dağıtıcı ama zarar vermeyecek
nesneler sunulmalı
İhtiyaç duyulursa, sosyal hizmetler, psikiyatri,
pedagogdan yardım istenmeli
Emniyeti sağlamak için güvenliğe haber verilmeli.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Gerginligi yatıstırma basarısız ise
ilaç uygulama

Hasta antipsikotik yada anksiete için benzodiazepin


alıyorsa gerekirse günlük dozun ¼-1/2 si kadar verilir.

Mümkünse öncelikle oral tedavi verilir. IM ve IV daha


sonra düşünülmeli.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Güvenle
Yapmal struck
& enterne

Ajitasyon; tama
Fraksel
konuşma ve ilaç uygulaması ile
giderilememisse, yada, aniden sahsın
kendine yada çevreye zarar verme
ihtimali varsa ne yapmalı?

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


FİZİKSEL KISITLAMA

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


FİZİKSEL KISITLAMA

Takım yaklaşımı; her uzuv için bir personel,


As
baş ve havayolu için bir personel Tercihan 5 kişi
Mümkün olduğu kadar en az ve izin verilen
kadar fiziksel kısıtlama
Yüz yukarıda omuzlar yanlarda

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
FİZİKSEL KISITLAMA

Yatak iskeletine güvenceye alınmalı,


yan korkuluklar kullanılmamalı.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


I A
*
basmaverwe
Kend! Karar
K!sch!n kab!l!yet! d!ye
kald!k
ACİL SERVİSTE ŞİDDET YÖNETİMİ

! e

Intel ~Sorula
salgelace
"Tak!ped!lmel! Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı
FİZİKSEL KISITLAMA
Tecrübeli personel tarafından takip edilmeli
ve hastane politikasına göre klinik rapor takip
edilmeli
Solunum yetmezliği, cilt değişikliği,
nörovasküler hasar, kas hasarı takip edilmeli
Sık olarak kontrol edilmeli mümkün olan en
kısa sürede rahatlatılmalı
Kendine ve başkalarına hasar vermeyeceği
kanaatine varılınca serbest bırakılmalı

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


KONSÜLTASYON

Ekip oluşturmalı yada oluşturulmuş olan


ekipten yardım istenmeli.

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


KALİTE ÖNLEMLERİ

Zaman ver
İlk seçenek tedavi olarak………
kullan

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


KALİTE ÖNLEMLERİ
B
Zaman ver
İlk seçenek tedavi olarak………
kullan

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


KALİTE ÖNLEMLERİ

Zaman ver
İlk seçenek tedavi olarak………
kullan

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Bilim Dalı


Sağlıklı iletişim ve güvenilir hizmet için
hasta ve sağlık çalışanı
BİRLİKteliği

Düzce ÜniversitesiTıp Fakültesi


HAYATİ
önemAcil
taşır.Bilim Dalı
SYL
72

TEŞEKKÜR EDERİM

Dr. R. Cahit Temizkan 29.03.2022 04:31:07


Cahit hoca ajitasyon evrelerini sormuştu

ajitasyonun tanımı nedir. evreleri sordu hangi evrede yardım çağırırız?


empati sempati farkı,

Ajite hastaya müdahele ile ilgili aşağ. hangisi yanlıştır?

Farklı hastanelerde farklı prosedür uygulanır

Ajitasyon evrelerinden değildir beyaz kod evresi

Şiddet sorusu, önce kendimi korurum

You might also like