Professional Documents
Culture Documents
ÖRNEK: ÖRNEK:
NOT: Ara yönler her zaman bitişik yazılırlar. 16 ) Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı vb.
özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri
ÖRNEK: büyük yazıldığında ve, ile, ya, veya, yahut, ki,
da, de sözleriyle mı, mi, mu, mü soru eki
➢ Afrika’nın güneydoğusunda,
Kuzeydoğu Anadolu… küçük harfle yazılır:
➢ Savaşlardan en çok Doğu yara aldı. 17) Kanun, tüzük, yönetmelik vb. adlar
➢ Bu konuda Batı sessiz kaldı. büyük harfle yazılır:
➢ Osmanlı o dönemde Batı’nın
etkisindedir. ÖRNEK:
14) Saray , köşk , han , kale, kule, anıt, ➢ Kabotaj Kanun’u, Türk Bayrağı
köprü vb. adlar büyük harfle başlar: Tüzüğü, Telif Hakkı Yayın ve Satış
Yönetmeliği…
ÖRNEK: UYARI: “doğum günü “ küçük yazılır.
➢ Çırağan Sarayı, Çankaya Köşkü, Alay 18) Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma
Han, Ankara Kalesi, Kız Kulesi… ve kutlama günlerinin adları büyük harfle
başlar:
15) Kurum , kuruluş , iş yeri , vakıf , dernek ➢ Cumhuriyet Bayramı, Ramazan
vb. adlar büyük harfle yazılır: Bayramı, Kurban Bayramı, Nevruz
ÖRNEK: Bayramı, Miraç Kandili; Anneler
Günü, Öğretmenler Günü, Dünya
➢ Milli Eğitim Bakanlığına , Mehmet Tiyatro Günü, Hıdırellez
Akif Ortaokuluna , Gaziler Derneği ,
Engelliler Vakfı , Şen Bakkaliyesi… 19) Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük
harfle başlar:
NOT: Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum
ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ➢ Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele,
ayrılmaz: Cilalı Taş Devri, İlk Çağ, Lale Devri,
Cahiliye Dönemi, Millî Edebiyat
Dönemi, Servetifünun Dönemi’nin...
YAZIM KURALLARI KONU ÖZETİ
20) Dağ, deniz, göl, ırmak, ova, boğaz, yaka ➢ Belki de çok tan unutmuştur beni. (
vb. adlar büyük harfle yazılır: Belki çoktan unutmuştur beni. )
22) Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan 1) Sıfat yapan ve ilgi zamiri olan “-ki
birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük “ birleşik yazılır.
harfle başlar:
2) Bağlaç olan ki ise ayrı yazılır.
Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Frenk gömleği,
Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, 3) “-ki” ekinin ayrı mı, birleşik mi
Maraş dondurması, Van kedisi vb. yazılacağını anlayabilmek için “-ki” ekinin
olduğu sözcüğe ‘’-ler’’ eki getirilir. Eğer
‘’-DE ’’NİN YAZIMI: sözcük anlamlı oluyor ise “-ki” bitişik;
anlamsız oluyor ise ”- ki” ayrı yazılır.
Bir cümlede bulunma hâl eki olan ‘’ -de / - da
‘’ sözcüğe bitişik yazılırken bağlaç olan ‘’-de / ➢ Sen ki en düştüğüm yerdesin. (
-da ‘’ sözcüğe ayrı yazılır. Senkiler olmaz, ayrı )
➢ Benimki bugün gelecek. ( Benimkiler
NOT: anlamlı bitişik )
1) “-de” ekinin ayrı mı yoksa bitişik mi ➢ Anladım ki hiçbir şey eskisi gibi
yazılacağını anlayabilmek için ‘’-de / -da ‘’ olmayacak. ( Anladımkiler olmaz,
cümleden çıkarılır. ayrı )
➢ Aklımdaki soruları öğretmene sordum.
2) Cümleden ‘’-de / -da’’ çıkarıldığında ( Aklımdakiler anlamlı, bitişik )
cümle anlamlı oluyorsa ‘’- de / -da’’ ayrı
yazılır. NOT: Aşağıda kodlanmış olan “-“ki” eki
almış sözcükler bağlaç oldukları hâlde ( -ler
3) Cümleden ‘’ -de / -da ‘’ eki getirilemediği halde ) bitişik yazılırlar.
çıkarıldığında cümle anlamsız oluyorsa ‘’-de ,
-da’’ sözcüğe bitişik yazılır.
S İ M B O H Ç A M
Örnekler: A L A E Y A Ü - E
N L D L S L N - Ğ
➢ Annem de bizimle gelsin. ( Annem K A E K A B K - E
bizimle gelsin ) İ K M İ K U Ü - R
İ K İ K - K
➢ Bugün sende bir haller var. ( Bugün
İ İ - İ
sen bir haller var . )
➢ Yüzünde yara çıkmış. ( Yüzün yara
çıkmış. )
YAZIM KURALLARI KONU ÖZETİ
UYARI: Çek, senet, fatura, dekont vb. ticari ➢ hamdolsun ( Ünlü düşmesi ve
evraklarda sayılar bitişik yazılır: yumuşama var.)
➢ fethetmek ( Ünlü düşmesi var. )
➢ altmışbeşmilyon,
sekizyüzseksenaltıbin. ➢ seyreylemek ( Ünlü düşmesi var. )
UYARI: Nota adları bitişik yazılır: 1) Kurallı birleşik fiiller her zaman
onaltılık… bitişik yazılır:
➢ geliverdi – (ivermek) - tezlik
UYARI: Sayılarla kurulan oyun adları ➢ bakakaldı- ( ekalmak) - sürerlilik
bitişik yazılır: birdirbir, yüzbir, ellibir… ➢ düşeyazdı- (eyazmak) - yaklaşma
➢ gelmeli – ( meli ) - gereklilik.
SAATLERİN YAZIMI:
➢ yeşilbaş (ördek)
➢ yalıçapkını (kuş)
➢ bülbülyuvası ( tatlı ) UYARI: Her ‘’ sözcüğünün yazımı:
➢ aslanağzı (çiçek) Herhangi,
➢ ayçiçeği( birinci anlamını
kaybetmiş ancak kural olarak Herkes hariç her zaman ayrı
bitişik yazılır. )
Herhâlde
4. Birleşme sırasında kelimelerinden hiçbiri
veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine ÖRNEK:
uğramayan birleşik kelimeler ayrı yazılır:
➢ Her zaman beni arar ve sorardı.
ada balığı, köpek balığı muhabbet kuşu, ateş
➢ Herhâlde bu sizin kaleminiz.
böceği, çörek otu, çam fıstığı, küpe çiçeği,
çakmak taşı, tuz ruhu, İngiliz anahtarı, Frenk
gömleği, toplu iğne, çevre yolu, deniz yolu,
hava yolu, açık oturum, dil bilimi, göz yuvarı, UYARI: ‘’Birtakım’’ sözcüğünün yazımı:
su böreği, Kemalpaşa tatlısı, dolma biber, çiğ
➢ Birtakım eğer belirsizlik anlamında
köfte, koz helva, Çoban yıldızı, yüzük
kullanılır ve yerine iki, üç, dört diye
parmağı, bağ bozumu, gece yarısı, hafta sonu,
başka sayılar getiremezsek bitişik
bal rengi, Doğu Anadolu, Orta Anadolu, Orta
yazılır.
Doğu, Uzak Doğu, Yukarı Ayrancı, kanun dışı,
sınır ötesi, ön söz, ana bilim dalı, iç savaş... ÖRNEK:
DİKKAT EDİLECEK DİĞER ÖNEMLİ ➢ Birtakım olaylar yaşadı. ( İki takım
NOKTALAR: olaylar yasadı olmaz. )
➢ Bir takım nevresim aldı. ( iki takım
UYARI: Özel adlara getirilen yapım ekleri
nevresim )
kesme ile ayrılmadığı gibi bunlara getirilen
➢ Bir takım elbise alacağım. ( iki takım
çekim ekleri de kesme ile ayrılmaz:
elbise)
➢ Türk-çe-nin -Türkçenin ,Türkçeden…
UYARI: ardarda , ardarda değil, ‘’art arda’’
➢ Arap-lar - Araplar…
diye yazılır.
➢ Hatay-lı : Hataylı
➢ Alman-ca-nın : Almancanın UYARI: ret etmek, red etmek değil,
‘’reddetmek ‘’diye yazılır.
UYARI: TL ( Türk Lirası ) Büyük harfle
kısalttırılır kısaltmanın okunuşuna göre ek UYARI: Grup ve Gurup kavramlarının
getirilir: TL’nin yazımı:
UYARI: kr ( kuruş ) küçük harfle kısalttırılır ➢ İnsan topluluğu için kullanılırsa
ve kelimenin okunuşuna göre ek getirilir: “GRUP”
kr’un ➢ Grup bu sabah çok neşeli.
UYARI: MÖ (milattan önce ) – MS ( milattan
➢ Güneşin batması ise “GURUP”
sonra ) nokta kaldırılmıştır.
➢ Gurup vakti bir harikadır.
YAZIM KURALLARI KONU ÖZETİ
ÖRNEK: Türkiye Büyük Millet Meclisine, UYARI: Alt ve üst sözcükleri somut bir yer
Türk Dil Kurumuna, Mehmet Akif bildirirse ayrı yazılır:
Ortaokuluna, Milli Eğitim Müdürlüğüne… ➢ köprü altı, böbrek üstü…
İSTİSNA: Avrupa Birliği’ne
UYARI: Bitki ve hayvan adlarının biriyle UYARI: “Hane” sözcüğü her zaman bitişik
kurulmuş olan sözcükler ayrı yazılır:
yazılır:
ÖRNEK: ada balığı, ağustos böceği, at sineği, ➢ postane, kütüphane, eczane,
ayrık otu, yer elması… kahvehane, dershane…
UYARI: Çiçek dışında anlamlar taşıyan narçi- !! “HANE” yalnızca şu dört sözcükte “ane”
çeği (renk), suçiçeği(hastalık); ses düşmesine şekline dönüşür:
uğramış olan çöreotu ve yazımı gelenekleşmiş
olan semizotu, dereotu bitişik yazılır. ➢ Pastane
➢ Postane
UYARI: Yol ve ulaşımla ilgili birleşik ➢ Eczane
kelimeler ayrı yazılır: ➢ Hastane
➢ çevre yolu, deniz yolu, hava yolu, kara
yolu vb.
YAZIM KURALLARI KONU ÖZETİ
“BİR” SÖZCÜĞÜ:
• birtakım
• birebir (etkili) .
• birdenbire .
• birbirine
• birdirbir
• biraz
• birçok
• birkaç
• bire bir (görüşme)
• bir gün
• bir an
• bir ara