YAZIM KURALLARI

1) Küçük ve Büyük Harflerin Yazımı

 Cümleler büyük harfle başlar.

( Nokta, iki nokta, ünlem ve soru işaretinden sonra gelen cümleler her zaman büyük harfle
başlar. )

 Özel adlar, cümlenin neresinde olursa olsun büyük harfle başlar.

( kişi ad ve soyadları; hayvan adları; dil, ulus, devlet, millet adları; din, mezhep, tarikat adları; yer
adları; kurum ve kuruluş adları; dağ, ova, göl, nehir adları; kitap, dergi, gazete adları ÖZEL
İSİMDİR. )

Not: Özel isimlere gelen yapım ekleri ve çokluk eki kesme işareti ile ayrılmaz.

Atatürkçülüğün Türkler

Yapım eki almış özel isimlere getirilen çekim ekleri de kesme işareti ile ayrılmaz.

Adanalıların Türkçülüğün

Özel isimlere gelen çokluk eki, ‘gibi’ edatı görevinde kullanılıp benzerlik anlamı katarsa
kesme işaretiyle ayrılır.

Orhan Pamuk’larla değişti edebiyatımız.

Yaşar Kemal’lerin yetiştiği topraklardır Çukurova.

 Özel isimlerden önce veya sonra gelen lakaplar, unvanlar ve meslek adları büyük harfle
başlar.

Deli Bekir, Doktor Mustafa, M.Kemal Paşa, Hürrem Sultan

Not: Unvanlar ve saygı sözleri yer adı olduğunda, birlikte kullanıldıkları özel isimlere bitişik
yazılır.

Gazipaşa Bulvarı Nedimbey Caddesi

 Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar.

Meral teyzemin, Ali amcamdan

 Gök cisimlerinin ( Ay, Güneş, Dünya vb. ) adları coğrafi terim olarak kullanıldığında büyük
harfle başlar.

Işığını Güneş’ten alır Ay. / Sen güneş gözlüm, ay yüzlümsün benim.

 Yön bildiren sözcükler, yönünü bildirdiği isimden önce gelip sıfat olduğunda büyük; sonra
geldiğinde ise küçük harfle başlar.

Kuzey Anadolu, Doğu Avrupa / Anadolu’nun kuzeyi, Avrupa’nın doğusu

Not: Yön bildiren isimler belli bir yeri kastediyorsa, büyük harfle başlar.
 Öykü ve roman bize Batı’dan gelmiştir. / Hilmi Yavuz, Doğu’nun mistisizmine kapılmıştır.
 Tarihler arasında kullanılan gün ve ay adları büyük harfle başlar.

1 Nisan 1980 Salı günü doğdu.

Yine aylardan nisan.
Günlerden salıydı, evde yoktun.
1 Eylül’ünde tanıştık onunla.

 Tırnak içindeki cümleler her zaman büyük harfle başlar. Tırnak kapatıldıktan sonra özel isimle
devam edilmedikçe, cümle küçük harfle devam eder. Tırnak içine alınan söz, cümle değerinde
veya özel isim değilse, küçük harfle yazılır.

Berna Moran: “ Türk köylüsünü gerçekçi bir gözle anlatan ilk roman Yaban’dır. “ der.
Berna Moran, Yaban’ın Türk köylüsünü anlatan “gerçekçi bir roman” olduğunu belirtir.

 Burç adları büyük harfle başlar.

Ben Koç’um. Ablam Yengeç burcundan.

2) Birleşik Sözcüklerin Yazımı

 Sözcüklerin biri ya da ikisi anlam değişmesine uğramışsa, böyle birleşik sözcükler bitişik
yazılır.

başköşe ( İlk sözcük yan anlama kaymış. )

yılbaşı ( İkinci sözcük yan anlama kaymış. )
aslanağzı ( İki sözcük de gerçek anlamını kaybetmiş, bir çiçek adı kurmuşlar. )

 Emir kipiyle kurulan birleşik sözcükler bitişik yazılır.

çekyat, örtbas, ateşkes, albeni

 Sıfat-fiil ekleriyle kurulan birleşik sözcükler bitişik yazılır.

sanatsever, varyemez, yardımsever, uyurgezer

 Renk adları bitişik yazılır.

fildişi, narçiçeği, gülkurusu, yavruağzı

 Renk adları ile kurulan bitki, hayvan ve hastalık adları bitişik yazılır.

karasinek, alabalık, Akçaağaç

 “ Üst, alt, üzeri “ sözcükleriyle kurulan birleşik sözcükler bitişik yazılır.

akşamüstü, bilinçaltı, akşamüzeri, gözaltı

 Ara yönler bitişik yazılır.

Güneybatı, kuzeydoğu, kuzeybatı

 “Baş” sözcüğüyle kurulan sıfat tamlamaları bitişik yazılır.

 başbakan, başöğretmen, başhekim, başhemşire
 Belgisiz sıfat ve zamirler bitişik yazılır.

birkaç, biraz, birtakım, birçok, hiçbir, herhangi

 Kurallı birleşik fiiller ( süreklilik, tezlik, yeterlilik, yaklaşma fiilleri ) bitişik yazılır.

görebilmek, yazıvermek, süregelmek

 “ etmek, eylemek, olmak, kılmak “ gibi yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiillerde, ses olayı
varsa sözcükler bitişik; ses olayı yoksa ayrı yazılır.

zannetmek, hissetmek, yardım etmek, hasta olmak

 Gök cisimlerinin adları ayrı yazılır.

Kutup Yıldızı, gök taşı, meteor taşı, Çoban Yıldızı

3) Pekiştirmelerin Yazımı

 Pekiştirme ünsüzleri ( m,p,r,s ) ile yapılan pekiştirmeler bitişik yazılır.

masmavi, tertemiz

 Ünlü türemesi görülen pekiştirmeler de bitişik yazılır.

düpedüz, güpegündüz

 İkilemeler ayrı yazılır.

büyük büyük, güçlü mü güçlü

 İyelik eki veya hal eki ile kurulan ikilemeler ayrı yazılır.

teke tek, ardı ardına, boşu boşuna, baştan başa

4) ‘ki’ Bağlacının Yazımı

Bağlaç olan ‘ki’ - Sıfat yapan ‘ki’ - İlgi zamiri olan ‘ki’

Bağlaç olan ‘ki’ daima ayrı yazılır ve cümleden çıkarılınca anlam bozulmaz.
Sıfat yapan ve ilgi zamiri olan ‘ki’ ise ektir, bitişik yazılır ve cümleden çıkarıldığında anlam
bozulur.

Anladım ki hiç kimse sen değil.

Sendeki sabır kimsede yok.
Bizimki yine konuşmuş toplantıda.

Not: Kimi bağlaçlarda ‘ki’ kalıplaşmış olarak sözcüğe bitişik yazılır, kimilerinde ise ayrı yazılır.

sanki, mademki, halbuki, oysaki, belki

öyle ki, demek ki, varsayalım ki …

5) ‘ de ‘ Bağlacının Yazımı

* Bağlaç olan ‘ da / de ‘ ayrı yazılır ve cümleden çıkarıldığında cümle bozulmaz.

Hal eki olan ‘ da / de ‘ bitişik yazılır ve cümleden çıkarıldığında cümle bozulur.

Roman da öykü de Batı’dan alınan türlerdir.

Romanda, hikayede büyük gelişme kaydettik.

Not: Bağlaç olan ‘ da / de ‘nin ‘ ta / te ‘ şekli yoktur.

Ek olan ‘ –da / -de ‘nin ‘ –ta / - te ‘ şekli vardır.

Kitap da çok renkliymiş. / Kitapta güzel bir söz vardı.

6) ‘mi’ Soru Edatının Yazımı

* Soru edatı her zaman ayrı yazılır ve soru edatı, üzerine kişi ve zaman ekleri alabilir.

unuttun mu , bekler misin, oğlun muydu, yeşil mi yeşil

(buradaki soru değil,pekiştirme anlamı katar.)

7) İkilemelerin Yazımı

* İkilemeler her zaman ayrı yazılır ve araya hiçbir noktalama işareti getirilmez.

tek tek, aşağı yukarı, el ele, baştan başa

8) Sayıların Yazımı

* Sayı adları birbirinden ayrı yazılır.

Henüz on yedi yaşında. / Cebinden yüz elli beş lira çıkardı.

* Sayılara gelen ekler, sayıların okunuşuna uygun olmalı.

7’nci, 1’inci, 5’te

( Üleştirme sayıları rakamla değil; yazıyla gösterilir. → yedişer

9) Kısaltmaların Yazımı

* Sözcüklerin baş harflerinin alınmasıyla yapılan kısaltmalarda araya nokta konmaz ve ekler,

harflerin okunuşuna göre getirlir.

ABD’ye, İTÜ’nün, TDK’nin