You are on page 1of 32

ّ َ ُّ ْ ْ َ َ ْ ّ َ ٰ ْ ُ ْ َ ْ َّ َ ْ َ َ َ
ِ ‫ِلذک ِر فھل ِمن مد‬
(gyah H$‘a…17).‫ک ٍر‬ ِ ‫ولقد یسرنا القرا ن ل‬
VO©‘m … Am¡a h‘ Zo Hw$Am©Z H$mo ZgrhV hm{gb H$aZo Ho$ {b¶o AmgmZ H$a {X¶m h¡,
Vmo ³¶m H$moB© ZgrhV hm{gb H$aZo dmbm h¡ ?

µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘


‘wwÝVI~ Am¶mV
{hÝXr

Xÿgam E{S>eZ
a‘µOmZwb ‘w~maH$ 1440 | ‘B© 2019

1

noe bµâµO
µHw$Am©Zo H$ar‘ Aëbmh VAmbm H$s dmo {H$Vm~ h¡ {Og H$s ~Xm¡bV µObrb d éñdm BÝgmZm| H$mo BµÁµOV {‘br, Bg ‘| Jm¡a
d {µ’$H«$ H$aZo dmbm| H$mo {hXm¶V {‘br, Bg H$s {VbmdV H$aZo dmbm| H$mo MoZ d gwHy$Z {‘bm, Bg na A‘b H$aZo dmbm| H$mo
H$m‘¶m~r H$m nadmZm {‘bm & ¶o BÝgmZm| H$mo A§Yoam| go {ZH$mb H$a amoeZr H$s Vaµ’$ bmZo dmbr, ^Q>Ho$ hyAm| H$mo grYm amñVm
{XImZo dmbr Am¡a {~N>‹S>o hyAm| H$mo Aëbmh go {‘bmZo dmbr {H$Vm~ h¡ & Bg Ho$ µ’$µOmBb Am¡a µ’$dmBX ~oew‘ma h¢ & Bg O¡gm
H$bm‘ AmO VH$ Z H$moB© bm gH$m h¡ Am¡a Z {µH$¶m‘V VH$ bm gHo$Jm &
hyµOyao AH$a‘ ‫ ﷺ‬H$m BaemX h¡ Ho$ µHw$Am©Zo H$ar‘ Eogm {gµ’$m[aer h¡ {Og H$s {gµ’$m[ae µHw$~yb H$s OmE, ~§Xm| H$s ~p»ee
Ho$ {b¶o Eogr H$mo{ee H$aZo dmbm h¡ Ho$ {Og H$s H$mo{ee µHw$~yb H$s OmE & Omo Bg H$mo AnZm B‘m‘ Am¡a aoh~a ~ZmEJm, Cg
H$mo ¶o OÝZV ‘| bo OmEJm Am¡a Bg na A‘b Z H$aZo dmbo H$mo OhÝZ‘ H$s Vaµ’$ bo OmEJm &
(emoA~wb B©‘mZ : 2010, Om{~a �)
µHw$Am©Z H$s {VbmdV H$mo bm{µO‘ nH$‹S>mo, dmo Vwåhmao {b¶o µO‘rZ na {hXm¶V H$m Zya h¡ Am¡a Am{˜aV Ho$ {b¶o µO˜ram h¡ &
(‘moAO‘o gµJra : 949, A~y gB©X �)
My±Ho$ µHw$Am©Zo H$ar‘ Aa~r µO~mZ ‘| h¡, Bg {b¶o Cå‘V H$m ~‹S>m VãµH$m Cg H$s Vmbr‘mV go Xÿa Am¡a ~o-˜~a h¡ & Bgr
dOh go h‘mao Añbmµ’$ Zo Cå‘V Ho$ Bg V~µHo$ H$mo Hw$Am©Zr {hXm¶mV Am¡a aã~mZr Vmbr‘mV go dm{µH$µ’$ H$amZo H$s µJaµO go
‘w™V{bµ’$ µO~mZm| ‘| µHw$Am©Zo H$ar‘ H$m VO©‘m em¶oA {H$¶m & Bg H$s ‘w™Vga Am¡a ~‹S>r ~‹S>r Vµ’$gra| {bIt Am¡a Bg Ho$
Cby‘ d ‘Am[aµ’$ H$mo bmoJm| VH$ nhy§MmZo H$s H$mo{ee| µ’$a‘mBª, Cg Ho$ ~mdOyX {eÔV go Bg ~mV H$m VµH$mµOm Wm Ho$ B§{VhmB©
‘w™Vga dµŠV ‘| µHw$Am©Zo H$ar‘ Ho$ n¡µJm‘ Am¡a Bg H$s Vmbr‘mV H$m EH$ Eogm hgrZ JwbXñVm Væ¶ma {H$¶m OmE, {Og Ho$
µOar¶o µHw$Am©Zo H$ar‘ Ho$ ‘wVmb~o Am¡a VµH$mµOm| H$m AÀN>r Vah Bë‘ hmo OmE Am¡a CZ Ho$ A§Xa A‘b H$aZo H$m Ehgmg Am¡a
OµÁ~m n¡Xm hmo OmE & MwZm§Mo BXma-E-Xr[Z¶mV Aëbmh H$s Vm¡µ’$sµH$ go µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ Zm‘r {H$Vm~ Cå‘oV ‘whå‘[X¶m Ho$
gm‘Zo ‘w™V{bµ’$ µO~mZm| ‘| noe H$aZo H$s gAmXV hm{gb H$a ahm h¡&
Bg {H$Vm~ ‘| ‘w™V{bµ’$ A»bmµH$s d Bñbmhr CÝdmZmV Ho$ VhV ‘wÝV˜~ Hw$Am©Zr Am¶V| Am¡a CZ H$m VO©‘m ~¡Zb H$m¡goZ
‘| dµOmhV Ho$ gmW {X¶m J¶m h¡ Am¡a H$ht H$ht VO©‘o Ho$ ~OmE Hw$Am©Zr Am¶mV H$m ˜wbmgm Am¡a ‘µ’$hÿ‘ noe {H$¶m J¶m h¡ &
Bg {H$Vm~ go µ’$mBXm CR>mZo dmbo hµOamV go JwµOm[ae h¡ Ho$
 dmo µHw$Am©Z Ho$ Bg n¡µJm‘ H$mo g‘P H$a A‘b H$aZo Am¡a {H$gr ‘moA²V~a Am[b‘o XrZ H$s aohZw‘mB© ‘| ‘wH$å‘b µHw$Am©Zo
H$ar‘ H$mo n‹T>Zo H$s H$mo{ee H$a| &
 Bg ‘w™Vga {H$Vm~ ‘| µHw$Am©Zo H$ar‘ Ho$ ha nmao H$mo boH$a Cg Ho$ M§X ‘µOm‘rZ na amoeZr S>mbr JB©&
 EH gµ’o$ na EH$ hr nmao Ho$ ‘µOm‘rZ XO© {H$¶o JE h¢ &
 Bg {H$Vm~ H$mo ~µJ¡a dwµOy d VhmaV Ho$ hmW Z bJmE| &
 Vamdrh d {dÌ Ho$ ~mX EH$ nmao H$s VVu~ Ho$ E[V~ma go ¶m ‘µOm‘rZ n‹T> H$a gwZmE Om gH$Vo h¢ & B§em Aëbmh Amn
10 {‘ZQ> Ho$ A§Xa µHw$Am©Zo H$ar‘ Ho$ Bg Ah‘ n¡µJm‘ H$mo gwZZo H$s gAmXV hm{gb H$a b|Jo &
 ABå‘-E-{H$am‘ go JwµOm[ae h¡ Ho$ Vamdrh Ho$ ~mX dµŠV H$‘ Am¡a ‘w™Vga hmoZo H$s dOh go µHw$Am©Zo H$ar‘ H$s Am¶mV
H$s {VbmdV Z H$a|, ~ëHo$ Cg H$m VO©‘m Am¡a ‘µ’$hÿ‘ n‹T> H$a gwZm X| &
 Hw$Am©Z Ho$ n¡µJm‘ H$mo Am‘ H$aZo Ho$ OµÁ~o Ho$ noeo ZµOa ‘gm{OX ‘|, ñHy$b H$s Ag¢~br ‘| Am¡a Kam| ‘| BpÁV‘mB© Vm¡a na
n‹T>Zo H$m ‘m‘yb ~ZmE§ &
A˜ra ‘| XwAm h¡ Ho$ Aëbmh VAmbm Bg H$mo{ee H$mo µHw$~yb µ’$a‘m H$a Adm‘ d ˜dmg Ho$ {b¶o Zµ’$m ~»e Am¡a h‘mao
{b¶o Am{˜aV H$m µO˜ram ~ZmE & Am‘rZ ¶m aã~wb Amb‘rZ$

2
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 1
َّ َ ْ َ َ ٓ ٓ َّ َ َ َ ْ َ َّ ً ٓ َ َ ٓ َ َّ َّ ً َ َ ْ َ ْ ُ ُ َ َ َ َ ْ َّ َ ْ ُ َّ َ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ْ َّ َ ْ ُ َ َ َ ْ َّ ُ ُ َّ َ ْ ُ ُ ْ ُ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫الس َما ِء َما ًء فاخ َر ج ِبهٖ ِم َن الث َم ٰر ِت‬ ‫یایھا الناس اعبدوا ربـكم ال ِذی خلقكم وال ِذین ِمن قب ِلكم لعلـكم تتقون  ال ِذی جعل لكم الرض ِفراشا والسماء ِبناء  وا نزل ِمن‬
َ َ ُ ْ َ َ َ ْ َ ّٰ ْ ُ َ ْ َ َ َ ْ ُ َّ ً ْ
‫لا ند ًادا ّوا نت ْم ت ْعل ُم ْو َن‬
ِ ِ ‫ِرزقا لـكم ۚ فل تجعلوا‬
· EH$ Aëbmh hr H$s B~mXV H$amo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 21, 22 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E bmoJmo! AnZo Cg nada{XJma
H$s B~mXV H$amo, {Og Zo Vwåh| Am¡a CZ bmoJm| H$mo ^r n¡Xm {H$¶m, Omo Vw‘ go nohbo JwµOao h¢ VmHo$ Vw‘ Aëbmh go S>aZo dmbo ~Z OmAmo& (dmo nada{XJma
Eogm h¡) {Og Zo Vwåhmao {b¶o µO‘rZ H$mo {~N>m¡Zm ~Zm¶m Am¡a Amñ‘mZ H$mo N>V ~Zm¶m Am¡a Amñ‘mZ go nmZr ~agm¶m, {’$a Cg Ho$ µOar¶o Vwåhmao [aµÁµH$
Ho$ Vm¡a na ’$b {ZH$mbo, {bhmµOm Aëbmh Ho$ gmW {H$gr H$mo earH$ Z Ro>hamAmo, O~ Ho$ Vw‘ (¶o g~ ~mV|) OmZVo hmo &
َ َّ ُ َّ َ ُ ْ َ َ ُ ْ َ َّ َ ُ ْ َ َ َ ٰ َ َ ْ َّ َ َ ّ ْ ْ ُ ْ ُ
ُ َّ َ ُ ْ ‫واالن َ ّل‬ َ ْ ُْ ُ ُ ّ ُ َٓ َ ُ ُْ ْ ّ ّ
‫ت َوق ْو ُدهاالناس‬ِ ‫َو ِا ْن كنت ْم ِف َری ٍب ِم ّما نزلنا عل ع ْب ِدنا فا ت ْوا ِب ُس ْو َر ٍۃ ِم ْن ِمث ِلهٖ  َوادع ْوا شھدا َءك ْم ِم ْن د ْو ِن هللِ ِا ْن كنت ْم ٰص ِد ِقی  ف ِا ْن ل ْم تف َعل ْوا َول ْن تف َعل ْوا فاتق ارا‬
ْ ٰ ْ َّ ُ ُ ْ
‫َوال ِح َج َارۃ  ا ِعد ْت ِللك ِف ِری َن‬
· Hw$Am©Zo H$ar‘ Aëbmh H$s gÀMr {H$Vm~ h¡ : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 23, 24 ‘| ¶o ~mV ~VmB© JB© h¡ Ho$ µHw$Am©Zo H$ar‘ Aëbmh
hr H$m H$bm‘ h¡ : Ahbo Aa~ µHw$Am©Zo H$ar‘ H$mo Aëbmh H$s gÀMr {H$Vm~ ‘mZZo Ho$ ~OmE ‘whå‘X ‫ ﷺ‬H$m ~Zm¶m hwAm H$bm‘ Ho$hVo Wo & Aëbmh
VAmbm Zo CZ H$mo gmµ’$ Am¡a dmµOoh Aëµ’$mµO ‘| µ’$a‘m¶m : AJa Vw‘ H$mo µHw$Am©Z Ho$ Aëbmh H$m H$bm‘ hmoZo Ho$ ~mao ‘| eH$ h¡, Vmo µHw$Am©Z O¡gr EH$
N>moQ>r gr gyaV hr ~Zm H$a bo AmAmo Am¡a Aëbmh Ho$ Abmdm {Og H$s ‘XX hm{gb H$aZm Mmhmo H$a bmo, ‘Ja dmo AnZr µ’$gmhV, ~bmµJV Am¡a µO~mZ
XmZr na ZmµO H$aZo Ho$ ~mdOyX AmO VH$ Bg ~mV H$m H$moB© Odm~ Zht Xo gHo$ Am¡a Z AmBÝXm Xo gH|$Jo & ¶o Bg ~mV H$s Abm‘V h¡ Ho$ µHw$Am©Zo
H$ar‘ Aëbmh H$m H$bm‘ h¡ &
ٌ َْۤ َ َ َ ُُ ُ َ َْ َّ َ ٰ ُ َ ً ْ َ ْ ُ َّ ُ َْ ْ َ َ ّٰ َ َ َ ّٰ ‫َو َب ّشر َّالذ ْی َن ٰا َم ُن ْوا َو َعم ُلوا‬
‫الص ِل ٰح ِت ا ّن ل ُھ ْم َجن ٍت ت ْج ِر ْی ِم ْن ت ْح ِت َھا ال ن ٰھ ُر ؕ كل َما ُر ِزق ْوا ِمن َھا ِم ْن ث َم َر ٍۃ ّ ِرزقا ۙ قال ْواهذا ال ِذ ْی ُر ِزقنا ِم ْن ق ْبل َوا ت ْو ِابہٖ ُمتش ِاب ًھا ؕ َول ُھ ْم ِف ْی َھا ا ز َواج‬ ِ ِ ِ ِ
َ ْ ُ ٰ َ ْ ْ ُ َّ ٌ َ َّ َ ُّ
 ‫مطھرۃ وهم ِفیھاخ ِلدون‬
· ZoH$ A‘b H$aZo dmbo ‘mo{‘Z ~§Xm| Ho$ {b¶o OÝZV ‘| ZoA²‘V| : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 25 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm H$m
BaemX h¡: Omo bmoJ B©‘mZ bmE h¢ Am¡a CÝhm|Zo ZoH$ A‘b {H$¶o h¢, CZ H$mo ˜we˜~ar Xo Xmo Ho$ CZHo$ {b¶o (OÝZV ‘|) Eogo ~mµJmV (Væ¶ma {H$¶o JE)
h¢, {OZHo$ ZrMo Zha| ~ohVr hm|Jr, O~ H$^r CZH$mo CZ (~mµJmV) ‘| go H$moB© ’$b [aµÁµH$ Ho$ Vm¡a na {X¶m OmEJm, Vmo dmo H$h|Jo : ¶o dhr h¡ Omo h‘| nohbo
^r (Xwݶm ‘|) {X¶m J¶m Wm Am¡a CÝh| dmo [aµÁµH$ Eogm hr {X¶m OmEJm Omo XoIZo ‘| (Xwݶm Ho$ ’$b O¡gm) {‘bVm OwbVm hmoJm, (bo{H$Z Bg H$m ‘µOm
Xwݶm Ho$ ’$b go {~bHw$b AbJ hmoJm) Am¡a CZ Ho$ {b¶o dhm§ nmH$sµOm ~r{d¶m§ hm|Jr Am¡a dmo BZ (OÝZV Ho$ ~mµJm|) ‘| h‘oem h‘oem ah|Jo &
َ ٰ َّ ُ ٰ َ َ ٰ َّ ُ ْ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َّ َ ْ ُ ُ ْ َ َ
ّٰ ‫وۃ َو ْار َك ُع ْوا َم َع‬
َ ْ ‫الر ِك ِع‬ ْ َّ َ ْ َْ َ ُ َّ َ َ َّ َّ ً ْ َ ً َ َ ْ ٰ ٰ ْ ُ َ ْ َ َ َ
‫ی‬ ‫ای فا تق ْو ِن  َول تل ِب ُسواالحق ِبال َب ِاط ِل وتكتمواالحق وا نتم تعلمون  وا ِقیموا الصلوۃ وا توا الز ك‬ ‫ول تشتوا ِبای ِت ثمنا ق ِلیل  و ِای‬
· hH$ ~mV H$mo ‘V Nw>nmAmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 41 Vm 43 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡ : ‘oar Am¶Vm| H$mo ‘m‘ybr gr
µH$s‘V boH$a Z ~oMmo Am¡a ({H$gr Am¡a Ho$ ~OmE) {g’©$ ‘oam ˜m¡µ’$ {Xb ‘| aImo Am¡a hµH$ H$mo ~m{Vb Ho$ gmW ‘V {‘bmAmo Am¡a Z hµH$ ~mV H$mo Nw>nmAmo
O~ Ho$ (Agb hµH$sµH$V) Vw‘ AÀN>r Vah OmZVo hmo Am¡a Z‘mµO µH$mB‘ H$amo Am¡a µOH$mV AXm H$amo Am¡a éHy$A H$aZo dmbm| Ho$ gmW éHy$A H$amo &
ُ َُْ ْ َ ّ ْ َ َّ َ ْ ُ ُ ْ َ َ
‫ب َوتن َس ْو َنا نف َسك ْم‬
ِ ِ ‫ا تامرون الناس ِبال‬
· ZoH$ H$m‘ H$s XmdV XoVo hwE IwX ^r A‘b H$amo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 44 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Š¶m Vw‘ (Xÿgao)
bmoJm| H$mo Vmo ZoH$s H$m hwŠ‘ XoVo hmo Am¡a ˜wX AnZo AmnH$mo ^yb OmVo hmo?
َ َّ َ ُ ُ َّ َ ُّ ُ ْ َّ َ ْ ٰ ْ َ ‫َ ْ َ ْ ُ ْ َّ ْ َ َّ ٰ َ َّ َ َ َ ْ َ ٌ َّ َع‬
 ‫ی  ال ِذی َن َیظن ْو َنا ن ُه ْم ّملٰق ْوا َر ّ ِب ِه ْم َوا ن ُه ْم ِال ْیهِ ٰر ِج ُع ْو َن‬‫بوالصل ِوۃ ؕ و ِانها لـك ِبیۃ ِال ل الخ ِش ِع‬
ِ ‫واست ِعینوا ِبالص‬
· {H$gr ZoA²‘V Ho$ Z {‘bZo na g~« H$amo Am¡a Z‘mµO nT>mo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 45, 46 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm
BaemX µ’$a‘mVo h¢ : g~« Am¡a Z‘mµO go ‘XX hm{gb H$amo, Z‘mµO ^mar µOê$a ‘mby‘ hmoVr h¡, ‘Ja CZ bmoJm| H$mo Zht Omo ˜weyA² (¶mZr ܶmZ Am¡a
Am{OµOr) go n‹T>Vo h¢, (Am¡a) Omo Bg ~mV H$m I¶mb aIVo h¢ Ho$ dmo ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ) AnZo nada{XJma go {‘bZo dmbo h¢ Am¡a CZH$mo Cgr H$s
Vaµ’$ bm¡Q> H$a OmZm h¡ &
ْ ُ ََ ٌ ْ ْ ُ َ ْ َ َ ٌ َ َ ْ ُ ْ َ َ ً َ ‫َ َّ ُ ْ َ ْ ً َّ َ ْ ْ َن ْف ٌ َع ْ َّن ْف‬
‫س ش ْیئا ّول ُیق َبل ِمن َها شف َاعۃ ّول ُیؤخذ ِمن َها َعدل ّول ه ْم ُین َص ُر ْو َن‬
ٍ ‫واتقوا یوما ل تج ِزی س ن‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ H$moB© {H$gr Ho$ Hw$N> H$m‘ Zht AmEJm : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 48 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm H$m BaemX
h¡ : Cg ({µH$¶m‘V Ho$) {XZ go S>amo, {Og {XZ H$moB© e™g ^r {H$gr Ho$ Hw$N> H$m‘ Zht AmEJm, Z {H$gr go H$moB© {gµ’$m[ae µHw$~yb H$s OmEJr, Z {H$gr
go {H$gr {H$ñ‘ H$m ‘wAmdµOm {b¶m OmEJm Am¡a Z CZH$mo H$moB© ‘XX nhw§MoJr (~ëHo$ Cg {XZ ha AmX‘r H$m AnZm A‘b H$m‘ AmEJm)&
ْ َ ُ َ ْ َ ٓ ْ ُ ْ ُ ْ َ ُ َّ َّ َ َ ْ َ َْ ْ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ً َ ُّ َ َ َ ْ َ َ ‫ُ َّ َ َ ْ ُ ُ ْ ُ ُ ْ ّ ْۘ َ ْ ٰ َ َف‬
 ِ‫ھ كل ِـح َجا َر ِۃا ْوا شد ق ْس َوۃ ؕ َو ِا ّن ِم َن ال ِح َجا َر ِۃ ل َما یتف ّج ُر ِمنه الن ٰه ُر ؕ َو ِا ّن ِمن َها ل َما یشقق ف َیخ ُرج ِمنه ال َما ُء ؕ َو ِا ّن ِمن َهال َما َی ْه ِبط ِم ْن خش َیۃِ هلل‬ ِ ‫ثم قست قلوبـكم ِمن بع ِد ذ ِلك‬
ُ َ َ َ ُ ّٰ
 ‫َو َما لل ِبغ ِاف ٍل َع ّما ت ْع َمل ْو َن‬
· JwZmh H$aZo go ~Mmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 74 ‘| ¶o ˜~a Xr JB© h¡ Ho$ JwZmhm| go {Xb g™V hmo OmVm h¡ : Aëbmh VAmbm Zo BÝgmZ
Ho$ {Xb ‘| hµH$ d gM ~mV Ho$ µHw$~yb H$aZo H$s gbm[h¶V AVm µ’$a‘mB© h¡ & bo{H$Z BÝgmZ Aëbmh H$s Zmµ’$a‘mZr Am¡a JwZmh H$a Ho$ BVZm AmJo ~‹T>
OmVm h¡ Ho$ Cg H$m {Xb nËWa go ^r µÁ¶mXm g™V hmo OmVm h¡ & {’$a Z Vmo dmo hµH$ ~mV H$mo µHw$~yb H$aVm h¡ Am¡a Z Aëbmh Ho$ ˜m¡µ’$ go S>aVm h¡ &
JwZmhm| H$s H$gaV go {Xb ‘| g™Vr n¡Xm hmo OmVr h¡ & Bg {b¶o h‘| V‘m‘ JwZmhm| go ‘wH$å‘b nahoµO H$aZm Mm{h¶o &
َ ّٰ َّ ّٰ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ ْ ‫َ َ ْ ُ َّ ٰ َ َ ٰ ُ َّ ٰ َ َ َ ُ َ ّ ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ ّم‬
ٌ ْ ‫الل ب َما َت ْع َم ُل ْو َن َبص‬
‫ی‬ ِ ِ ‫الل  ِان‬ ٍ ‫وا ِقیموا الصلوۃ وا توا الز كوۃ ؕ وما تق ِدموا ِل نف ِسكم ِ ن خ‬
ِ ‫ی ت ِجدوہ ِعند‬
· Z‘mµO H$s nm~§Xr H$amo Am¡a µOH$mV dŠV na AXm H$a Xmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 110 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
Vw‘ Z‘mµO µH$mB‘ H$amo Am¡a µOH$mV AXm H$amo Am¡a (¶mX aImo Ho$) Omo ^bmB© H$m A‘b ^r Vw‘ ˜wX AnZo µ’$mBXo Ho$ {b¶o AmJo ^oO XmoJo Cg (Ho$
~ohVarZ ~Xbo) H$mo Aëbmh Ho$ nmg nmAmoJo, ~oeH$ Omo A‘b ^r Vw‘ (Xwݶm ‘|) H$aVo hm| Aëbmh Cgo (¶µH$sZZ) XoI ahm h¡ &

3
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 2
ٰ ْ ‫َف ْاس َتب ُقوا ْال َخ‬
 ‫ی ِت‬ ِ
· ZoH$ H$m‘m| ‘| Xÿgam| go ~T>Zo H$s H$mo{ee H$amo gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 148 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘ ZoH$
H$m‘m| ‘| EH$ Xÿgao go AmJo ~T>Zo H$s H$mo{ee H$amo &
ُ َْ َ ُ ْ ُ ُْ َ ۤ ُْ َ
 ‫فاذ ک ُر ْو ِ ْن ا ذ ک ْرک ْم َواشک ُر ْوا ِ ْل َول تکف ُر ْو ِن‬
· ha d³V Aëbmh H$mo ¶mX H$amo Am¡a Cg H$m ewH«$ AXm H$amo gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 152 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm BaemX
µ’$a‘mVo h¢ : (Vw‘ Xwݶm ‘| Ohm§ H$ht ^r ahmo) ‘wPo ¶mX H$amo, ‘¢ Vwåh| (Xwݶm Am¡a Am{˜aV ‘|) ¶mX aIy±Jm, (¶mZr Vw‘ H$mo ~ohVarZ ~Xbm Xÿ±Jm) Am¡a
(‘oar Xr hyB© ZoA²‘Vm| na) ‘oam ewH«$ AXm H$amo Am¡a ‘oar ZmewH«$s Z H$amo &
ْ ّٰ َ ‫َّ ّٰ َ َم‬
‫بی َن‬ َّ ‫ٰۤی َا ُّی َھا َّالذ ْی َنٰا َم ُنوا ْاس َت ِع ْی ُن ْوا ب‬
ٰ َّ َ ْ ‫الص‬
ِ ِ ‫ب والصل ِوۃ  ِان الل ع الص‬ِ ِ ِ
· Aëbmh VAmbm g~« H$aZo dmbm| Ho$ gmW h¢ gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 153 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! g~«
Am¡a Z‘mµO go ‘XX hm{gb H$amo, ~oeH$ Aëbmh g~« H$aZo dmbm| Ho$ gmW h¡ &
ْ ْ ‫ل َو ِا َّن ۤا ِا َل ْیہِ ٰرج ُع ْو َن ُا ولٰٓٮٕ َك َع َل‬ ّٰ َّ ۤ ُ َ ٌ ُ ْ ُ ْ َ َ َ ۤ َ َ ‫َّ ْی‬ ْ ّٰ ّ َ َ ٰ َ َّ َ ‫ْ ُ ْ َ َن ْق ّم َ ْ َ ْ َ َ ْ َ ْن ُف‬ َ
َْ ْ َ ّ ْ ْ ّ َُ َََْ
ُ َ
‫ی‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ت ّم ِص ْی َبۃ ۙ قال ْو ا ِانا‬ ‫بی َن  ال ِذ ن ِاذ ا ا صاب‬ ِ ‫ص ِ ن المو ِال و ال‬
ِ ِ ‫س والثمر ِت  وب ِش ِرالص‬ ٍ ‫ولنبلو نـکم ِبش ٍء ِمن الخو ِف والجو ِع و‬
َُ ْ ُ َ ٓ ُ ٌ َ ّ َ
 ‫َصل ٰو ٌت ِم ْن ّر ّ ِب ِھ ْم َو َر ْح َمۃ  َوا ولٰٮِٕ ك ھ ُم ال ُم ْھتد ْو َن‬
· ‘wgr~V AmZo na ¶o gmoM| Ho$ h‘mao nmg Omo Hw$N> h¡, g~ Aëbmh hr H$m {X¶m hwdm h¡: gya-E-~H$am Am¶V Z§~a … 155 Vm
157 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : XoImo h‘ Vwåh| µOê$a AmµO‘mE|Jo, (H$^r) ˜m¡µ’$ go Am¡a (H$^r) ^yH$ go Am¡a (H$^r) ‘mb d OmZ Am¡a ’$bm| ‘|
H$‘r H$a Ho$ Am¡a Omo bmoJ (Eogo hmbmV ‘|) g~« go H$m‘ b|, CZ H$mo ˜we˜~ar gwZm Xmo, ¶o dmo bmoJ h¢ Ho$ O~ CZH$mo H$moB© ‘wgr~V nhy§MVr h¡ Vmo ¶o
Ho$hVo h¢ Ho$ h‘ g~ Aëbmh hr Ho$ (n¡Xm {H$¶o hyE) h¢ Am¡a h‘ H$mo (‘aZo Ho$ ~mX) Aëbmh hr H$s Vaµ’$ bm¡Q> H$a OmZm h¡, ¶o dmo bmoJ h¢ {OZ na CZ
Ho$ nada{XJma H$s Vaµ’$ go ˜wgygr BZm¶V| h¢ Am¡a ah‘V h¡ Am¡a ¶hr bmoJ h¢ Omo {hXm¶V na h¢ &
َ َ َ ّٰ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ٓ َ ْ َ ْ َ ْٓ ُّ ْ ُ ُ ُ ْ َ َ َّ ٌ ْ ُّ ٌّ ُ َ ْ ُ َ ٗ َّ ٰ ْ َّ ُ ُ َّ َ َ َ َ ً ٰ ْ َ ْ َّ ْ ُ ُ ُ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫الل َمال ت ْعل ُم ْو َن‬
ِ ‫ض َحلل ط ِّی ًبا  ّول تت ِب ُع ْوا خط ٰو ِت الشیط ِن  ِانہ لـکم عدو م ِبی  ِانما یامرکم ِبالسو ِءوالفحشا ِء وا ن تقولوا عل‬
ِ ‫یایھا الناس کلوا ِمما ِف الر‬
· e¡VmZ H$s n¡adr ‘V H$amo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 168, 169 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E bmoJmo! µO‘rZ ‘| Omo hbmb (Am¡a)
nmH$sµOm MrµO| h¢, dmo ImAmo Am¡a e¡VmZ Ho$ nrN>o Z Mbmo; ¶µH$sZ OmZmo Ho$ dmo (e¡VmZ) Vwåhmao {b¶o EH$ Iwbm Xwí‘Z h¡, dmo Vmo Vw‘ H$mo (Jw‘amh H$aZo
Ho$ {b¶o) ¶hr hwŠ‘ XoJm Ho$ Vw‘ ~wamB© Am¡a ~oh¶mB© Ho$ H$m‘ H$amo Am¡a Aëbmh Ho$ {µOå‘o dmo ~mV| bJmAmo {OZH$m Vwåh| Bë‘ Zht h¡ &
َ َ َ ْ َ َّ ُ ْ َ َ ّٰ ْ َ َّ ُ ۤ َ َ ْ ْ ْ َ ْ َ َ َ َّ َ َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ َ َّ َ َ َّ َ ْ ُ ُ ْ َ ُ َّ ْ ُ ْ ُ ْ ّٰ ْ ُ ُ ْ َ ْ ُ ٰ ْ َ َ َ ٰ ّ َ ْ ْ ُ ُ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫ی َب ٍاغ ّول‬ ‫الل ۚ فم ِن اضطر غ‬
ِ ‫ی‬ ِ ‫ل ِان کنتم ِایاہ تعبدون  ِانما حرم علیکم المیتۃ والدم ولحم ال ِخ‬
ِ ‫نی ِر وما ا ِھل ِبہٖ ِلغ‬ ِ ِ ‫یایھا ال ِذینا منوا کلوا ِمن ط ِیب ِت ما رزقنکم واشکروا‬
َ ُ َ َ ّٰ َ َ ْ ََۤ
 ‫َع ٍاد فل ِاث َم َعل ْیہِ  ِا ّن الل غف ْو ٌر ّر ِح ْی ٌم‬
· hbmb Am¡a nmH$ [aµÁH$ hm{gb H$a Ho$ ImAmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 172, 173 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ
dmbmo! Omo nmH$sµOm MrµO| h‘Zo Vwåh| [aµÁµH$ Ho$ Vm¡a na AVm H$s h¢, CZ ‘| go (Omo Mmhmo) ImAmo Am¡a Aëbmh H$m ewH«$ AXm H$amo, AJa dmµH$B© Vw‘
{g’©$ Cgr H$s ~§XJr H$aVo hmo, Cg Zo Vmo Vwåhmao {b¶o ~g ‘waXma OmZda, ˜yZ Am¡a gwìda ham‘ {H$¶m h¡, ZrµO dmo OmZda {Og na Aëbmh Ho$ {gdm
{H$gr Am¡a H$m Zm‘ nwH$mam J¶m hmo, (¶mZr Aëbmh Ho$ Abmdm {H$gr Am¡a Ho$ Zm‘ na µO~h {H$¶m J¶m hmo, dmo ^r ham‘ hmo OmVm h¡) hm§! AJa H$moB©
e™g B§{VhmB© ‘O~yar H$s hmbV ‘| hmo (Am¡a Cg Ho$ nmg ImZo nrZo Ho$ {b¶o H$moB© Am¡a MrµO Z hmo Am¡a BZ ham‘ H$Xm© MrµOm| ‘| go Hw$N> Imbo) O~
Ho$ Bg H$m ‘µ³gX Z bµÁµOV hm{gb H$aZm hmo Am¡a Z dmo (µOê$aV H$s) hX go AmJo ~‹T>o, (¶mZr BVZm hr ImE, {Og go OmZ ~M OmE) Vmo Bg na
H$moB© JwZmh Zht h¡, ¶µH$sZZ Aëbmh ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
ُ َّ َ ُ َّ َ ُ َ ْ َّ َ َ ُ َ ّ ُ ََ ُ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫الص َی ُام ک َما ک ِت َب عل ال ِذی َن ِم ْن ق ْب ِلک ْم ل َعلـک ْم تتق ْو َن‬
ِ ‫یایھا ال ِذینا من ْوا ک ِت َب عل ْیک ُم‬
· amoµOm aIZm ’$µO© h¡ :gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 183 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Vw‘ na (a‘µOmZ Ho$) amoµOo
µ’$µO© H$a {X¶o JE h¢, {Og Vah Vw‘ go nohbo bmoJm| na µ’$µO© {H$¶o JE Wo VmHo$ Vwåhmao A§Xa VµŠdm n¡Xm hmo &
ُ ّٰ ُ َ ُ َ َ ّ ٌ َّ َ َ ٰ َ َ ً َ َ ُ ْ َ َّ ُْ َ َ َ َ ُْ ٰ ْ ّ ٰ َّ ّ ً ُ ٰ ُ ْ َ ْ ُ ۤ َّ َ َ َ َ ُ ْ َ
‫اس َو َب ِّین ٍت ِم َن ال ُھدی َوالف ْرق ِان ۚ ف َم ْن ش ِھد ِمنک ُم الش ْھ َر فل َی ُص ْمہ ؕ َوم ْن ک َن َم ِر ْیضاا ْو عل َسف ٍر ف ِعدۃ ِم ْنا ّی ٍاما خ َر ؕ ُی ِر ْید الل‬ِ ‫ان ال ِذ ْیا ن ِزل ِف ْیہِ الق ْرا ُن ھدی ِللن‬ ‫شھر رمض‬
ُ ْ َ ُ ّ َ َ ُ ٰ َ َ ٰ َ َ ّ ٰ ّ َ ُ َ ّ َ ْ ُ ْ
ُ ‫ب ُک ُم ْال ُی ْس َر َول یرید بک ُم ال ُع ْس َر  َو ِلتکملوا ال ِعدۃ َو ِلتک‬
ُ ْ ُ ُ ْ ُ َ
 ‫بوا الل عل ما ھدٮک ْم َول َعلک ْم تشک ُر ْو َن‬ ِ ِ ِ ِ ِ
· ~r‘ma Am¡a ‘wgm{’$a e»g a‘µOmZ Ho$ ~mX amoµOm| H$s H$µOm aI gH$Vm h¡ : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 185 ‘| Aëbmh
VAmbm H$m BaemX h¡ : a‘µOmZ H$m ‘hrZm dmo h¡§, {Og ‘| µHw$Am©Z Zm{µOb {H$¶m J¶m Omo gamnm {hXm¶V Am¡a Eogr amoeZ {Zem{Z¶m| H$m hm{‘b h¡ Omo
ghr amñVm {XImVr Am¡a hµH$ d ~m[Vb Ho$ Xa[‘¶mZ Xmo Q>moH$ µ’¡$gbm H$a XoVr h¢, {bhmµOm Vw‘ ‘| go Omo e™g ^r ¶o ‘hrZm nmE, dmo Bg ‘| µOê$a
amoµOm aIo Am¡a AJa Vw‘ ‘| go H$moB© e™g ~r‘ma hmo ¶m gµ’$a na hmo (Am¡a Hw$N> amoµOo Ny>Q> JE hm|) Vmo dmo Xÿgao {XZm| ‘| CVZr hr VmXmX (‘| amoµOm| H$s
µH$µOm) nyar H$a bo, Aëbmh Vwåhmao gmW AmgmZr H$m ‘wAm‘bm H$aZm MmhVm h¡ Am¡a Vwåhmao {b¶o ‘wpíH$b n¡Xm H$aZm Zht MmhVm VmHo$ (Vw‘ amoµOm| H$s)
{JZVr nyar H$abmo Am¡a Aëbmh Zo Vwåh| Omo amh {XImB©, Bg na Aëbmh H$s VH$~ra H$hmo Am¡a VmHo$ Vw‘ ewH«$JwµOma ~Zmo &
ُ ُ َّ َ ُ ْ ْ َ َْ َ َّ َ ُ َ ّ َ ْ ّ َ ْ َ َ َ ََ َ َ
 ‫ن ف ِا ِ ْن ق ِر ْی ٌب ؕ ا ِج ْی ُب َد ْع َوۃ الد ِاع ِاذا َد َع ِان ۙ فل َی ْست ِج ْی ُب ْوا ِ ْل َول ُیؤ ِمن ْوا ِ ْب ل َعل ُھ ْم َی ْرشد ْو َن‬ِ ‫و ِاذا سالك ِعب ِادی ع‬
· XwAm H$aZo dmbo H$s XwAm Aëbmh VAmbm µOê$a gwZVo h¢ : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 186 ‘| Aëbmh H$m µ’$a‘mZ h¡ : (E
n¡µJå~a!) O~ ‘oao ~§Xo Amn go ‘oao ~mao ‘| nyN>| Vmo (Amn CZ go H$h Xr[O¶o Ho$) ‘¢ BVZm µH$ar~ hÿ± Ho$ O~ (^r) H$moB© ‘wPo nwH$maVm h¡, Vmo ‘¢ nwH$maZo
dmbo H$s nwH$ma gwZVm hÿ±, {bhmµOm dmo ^r ‘oar ~mV {Xb go µHw$~yb H$a| Am¡a ‘wP na B©‘mZ ^r bmE§ VmHo$ dmo grYo amñVo na AmOmE| &
ْ َُ ُ َ َ ۤ ُ ُ َْ َ
. ‫َول تاکل ْـواا ْم َوالـک ْم َب ْینک ْم ِبال َب ِاط ِل‬
· JbV VarHo$ go Xÿgam| H$m ‘mb Z ImAmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 188 ‘| Aëbmh VAmbm ¶o ZgrhV H$aVo h¢ : Amng ‘| EH$
Xÿgao H$m ‘mb ZmhµH$ VarµH$m| go Z ImAmo &

4
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 3
ٌ َ َ َ َ َّ ٌ َّ ُ َ َ ْ ٌ ْ َ َّ ٌ ْ َ َ ْ َّ ْ َ ْ َ ْ ّ ْ ُ ٰ ْ َ َ َّ ْ ُ ْ َ ْۤ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫اعۃ‬ ‫یایھاال ِذینا منوا ا ن ِفقوا ِمما رزقنکم ِمن قب ِلا ن یا ِت یوم ل بیع ِفیہِ ول خلۃ ول شف‬
· AnZm ‘mb Aëbmh Ho$ amñVo ‘| IM© H$amo, Am{IaV ‘| Iy~ gdm~ {‘boJm : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 254 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Omo [aµÁµH$ h‘ Zo Vwåh| {X¶m h¡, Bg ‘| go ({µH$¶m‘V H$m) Eogm {XZ AmZo go nohbo nohbo (Aëbmh Ho$ amñVo ‘|)
˜M© H$abmo, {Og {XZ Z H$moB© gm¡Xm hmoJm, Z H$moB© XmoñVr (H$m‘ AmEJr) Am¡a Z H$moB© {gµ’$m[ae hmo gHo$Jr &
َ َ ُ ْ ْ َّ َ ٌ ُ ّٰ ٓ َ َ ُ ٰ ُ ّٰ َ ُ َ ۬ َ ۘ ْ ّ ُ َ َ َ ْ َ َ ۘ ْ َ َ َ َ ّٰ ْ َ ْ ْ ُ َ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ‫َ َ ُ َّ ْی‬
‫الل ک َمث ِل َح ّبۃٍ ا ن َبت ْت سبع َسن ِابل ِ ْف ک ِل ُسن ُبلۃٍ ّ ِما ئۃ َح ّبۃٍ ؕ َوالل ُیض ِعف ِل َم ْن ّیشا ُء ؕ َوالل َوا ِسع َع ِل ْی ٌم ا ل ِذی َن ُین ِفق ْو َنا ْم َوال ُھ ْم ِ ْف َس ِب ْی ِل‬ ِ ‫مثل ال ِذ ن ین ِفقونا موالھم ِف س ِبی ِل‬
ُ َ ُ َ َ َ ٌ َ َ َ ْ ُ َ ّ َ
ْ ْ ‫ل َا ًذی ۙ ل ُھ ْما ْج ُرھ ْم ِعند َر ّبھ ْم ۚ َولخ ْوف عل‬ ۤ َ َّ ًّ َ ْ ُ َ ْ َ ۤ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َّ ُ ّٰ
‫ی َول ھ ْم َی ْحزن ْو َن‬ ِ ِِ ‫الل ثم ل یت ِبعون ما ا نفقوا منا و‬ ِ
· ‘mb ˜M© H$aZo Ho$ ~mX EhgmZ Z OVmAmo : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 261, 262 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo bmoJ Aëbmh
Ho$ amñVo ‘| AnZo ‘mb ˜M© H$aVo h¢, CZH$s {‘gmb Eogr h¡ O¡go EH$ XmZm gmV ~mb| CJmE (Am¡a) ha ~mb ‘| gm¡ XmZo hm| (Bgr Vah Aëbmh VAmbm
EH$ ZoH$s H$m gdm~ gmV gm¡ Zo{H$¶m| VH$ ~‹T>mVm h¡) Am¡a Aëbmh {Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡ (~§Xo Ho$ B»bmg H$s dOh go gdm~ ‘¢ gmV gm¡ go ^r
µÁ¶mXm) H$B© JwZm BµOmµ’$m H$a XoVm h¡, Aëbmh ~hwV dwñAV dmbm (Am¡a) ~‹S>o Bë‘ dmbm h¡, (Am¡a) Omo bmoJ AnZo ‘mb Aëbmh Ho$ amñVo ‘| ˜M©
H$aVo h¢, [’$a ˜M© H$aZo Ho$ ~mX Z EhgmZ OVbmVo h¢ Am¡a Z H$moB© VH$brµ’$ nhw§MmVo h¢, dmo AnZo nada{XJma Ho$ nmg AnZm gdm~ nmE±Jo; Z CZH$mo
H$moB© ˜m¡µ’$ nhw§MoJm Am¡a Z H$moB© µJ‘ &
ٌ َ ّٰ َّ َ ْۤ ُ َ ْ َ ْ ْ ُ ْ ُ ْ َ ۤ َّ ْ ٰ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ َّ َ َ َ َ
ٌّ ‫الل َغ‬
‫ن َح ِم ْید‬ ْ َ ْ َ ّ ْ ُ َ َ ْ َ ْ َ ۤ َّ َ ْ ُ ْ َ َ َ ٰ ّ َ ْ ْ ُ ْ َ ْۤ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
ِ ِ ‫یایھاال ِذینا منـواا ن ِفقوا ِمنط ِیب ِتما کسبتمو ِمما ا خرجنالـکم ِمنالر‬
‫ض  ولتیممواالخ ِبیث ِمنہتن ِفقونولستم ِبا ِخ ِذیہِ ِال ا نتغ ِمضوا ِفیہِ ؕ واعلمواا ن‬
· ZoH$ H$m‘m| ‘| K{Q>¶m ‘mb XoZo go ~MZm Mm{h¶o :gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 267 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo!
Omo Hw$N> Vw‘Zo H$‘m¶m hmo Am¡a Omo n¡Xmdma h‘Zo Vwåhmao {b¶o µO‘rZ go {ZH$mbr hmo, Cg H$s AÀN>r MrµOm| H$m EH$ {hñgm (Aëbmh Ho$ amñVo ‘|) ˜M©
{H$¶m H$amo Am¡a ¶o {Zæ¶V Z aImo Ho$ ~g Eogr ˜am~ {H$ñ‘ H$s MrµO| (Aëbmh Ho$ Zm‘ na) {X¶m H$amoJo Omo (AJa H$moB© Xÿgam Vwåh| Xo Vmo Zµ’$aV
Ho$ ‘mao) Vw‘ Cgo Am±I| ~§X {H$¶o ~µJ¡a Z bo gH$mo Am¡a ¶mX aImo Ho$ Aëbmh Eogm ~o[Z¶mµO h¡ Ho$ ha {H$ñ‘ H$s Vmarµ’$ Cgr H$s Vaµ’$ bmoQ>Vr h¡ &
َُ ُ َ ْ ْ ‫ًّ َّ َ َ َ ً َ َ ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ ْ َ َ ّ ْ َ َ َ ْ ٌ َع َل‬
 ‫ی َول ھ ْم َی ْحزن ْو َن‬ َ َّ َ ْ َّ ْ ُ َ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َّ َ
ِ ‫ا ل ِذین ین ِفقونا موالھم ِبالی ِل والنھ ِار ِسراو عل ِنیۃ فلھما جرھم ِعند ر ِب ِھم ۚ ول خوف‬
· H$ñaV go IM© H$aZo dmbm| H$mo Aëbmh VAmbm ~ohVarZ ~Xbm XoJm : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 274 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : Omo bmoJ AnZo ‘mb {XZ amV ˜m‘moer go ^r Am¡a Iwëb‘ Iwëbm ^r ˜M© H$aVo h¢, dmo AnZo nada{XJma Ho$ nmg ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ)
AnZm gdm~ nmE§Jo Am¡a Z (Cg {XZ) CÝh| H$moB© ˜m¡µ’$ hmoJm Am¡a Z H$moB© J‘ nhw§MoJm &
ْ ُ ّٰ َّ َ َ ٰ ُ ْ ُ ْ َ ْ َّ ۤ ُ َ ُ َّ َ َ ٰ ّ َ ْ َ ُ ٰ ْ َّ ُ ُ َ َ َ َ ْ َّ ُ ُ َ َ َّ َ ُ ُ َ َ ٰ َ ُ ُ ْ َ َ ْ َّ َ
ؕ ‫الر ٰبوا‬ّ ‫الل ال َب ْی َع َو َح َّر َم‬ ‫الربوا ۢ وا َحل‬
ّ َ ْ ْ ّ ْ َ ْ ْ ّ ْ
ِ ِ ‫س ؕ ذ ِلك ِبانھم قالوا ِانما البیع ِمثل‬
ِ ‫الربوا ل یقومون ِال کما یقوم ال ِذی یتخبطہ الشیطن ِمن الم‬
ِ ‫ا ل ِذین یاکلون‬
· gyX ImZo dmbo H$m A§Om‘ : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 275 ‘¢ Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo bmoJ gyX ImVo h¢ dmo ({µH$¶m‘V ‘|)
CR>|Jo, Vmo Cg e™g H$s Vah CR>|Jo {Ogo e¡VmZ Zo Ny> H$a nmJb ~Zm {X¶m hmo, ¶o Bg {b¶o hmoJm Ho$ BÝhm|Zo H$hm Wm Ho$ ~¡A (˜arXZm Am¡a ~oMZm)
^r gyX hr H$s Vah h¡, hmbm§Ho$ Aëbmh Zo ~¡A H$mo hbmb {H$¶m h¡ Am¡a gyX H$mo ham‘ µH$ama {X¶m h¡ &
ْ ْ ۘ َ ُ َ َ ُ ْ ْ ُ ُ ْ َ ًّ ُّ َ ۤ ْ َ ُ ْ َ َ َ ۤ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
 ‫ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمن ْـوا ِاذا تد َاینت ْم ِبدی ٍن ِا ٰلا َج ٍل م َسم فا کت ُب ْوہ ؕ َول َیکت ْب ّب ْینک ْم ک ِت ٌب ِبال َعد ِل‬
· CYma H$m ‘wAm‘bm H$aVo dŠV Cgo {bI boZm Mm{h¶o : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 282 ‘| Aëbmh VAmbm ¶o ZgrhV µ’$a‘mVo
h¢: E B©‘mZ dmbmo! O~ Vw‘ {H$gr V¡ {H$¶o hwE dµŠV Ho$ {b¶o CYma H$m H$moB© ‘wAm‘bm H$amo, Vmo Cgo {bI {b¶m H$amo Am¡a Vw‘ ‘| go Omo e™g {bIZm
OmZVm hmo, BÝgmµ’$ Ho$ gmW Vhara {bIo&
َ َْ َ ََ ْ َّ ُ ََََ َ َ َْ ُ َ ََ َ َ ْ َّ َ َ ٗ َ ْ َ ۤ َ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َ ۤ َ َّ ۤ َ ْ َ ُ َ َ َّ َ
‫اخذنا ِا ْن ن ِس ْینا ا ْوا خطانا ۚ َر ّبنا َول ت ْح ِمل َعل ْینا ِا ْص ًرا ک َما َح َملتہ عل ال ِذی َن ِم ْن ق ْب ِلنا ۚ َر ّبنا َول ت َح ِ ّملنا َما ل طاقۃ لنا ِبہٖ ۚ َو ْاعف َعنا َواغ ِف ْرلنا  َو ْار َح ْمنا ا ن َت َم ْولٰٮنا‬
ِ ‫ربنا ل تؤ‬
· Aëbmh VAmbm go ‘m§JZo H$s ~ohVarZ XwAm : gya-E-~H$am Am¶V Z§~a : 286 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : (‘wgb‘mZmo! Aëbmh
go ¶o XwAm {H$¶m H$amo Ho$) E h‘mao nada{XJma! AJa h‘ go H$moB© ^yb MyH$ hmo OmE, Vmo h‘mar nH$‹S> Z µ’$a‘mB¶o Am¡a E h‘mao nada{XJma! h‘ na Bg
Vah H$m ~moP Z S>m{b¶o O¡gm AmnZo h‘ go nohbo bmoJm| na S>mbm Wm Am¡a E h‘mao nada{XJma! h‘ na Eogm ~moP Z S>m{b¶o {Ogo CR>mZo H$s h‘ ‘| VmµH$V
Z hmo Am¡a h‘mar µJb{V¶m| go Xa-JwµOa µ’$a‘mB¶o, h‘| ~»e Xr[O¶o Am¡a h‘ na ah‘ µ’$a‘mB¶o, Amn hr h‘mar {h‘m¶V H$aZo dmbo Am¡a ‘XXJma h¢ &
ٰ ْ ْ ُ َ ‫ـک ٰت َب ِا َّل ِم ْۢن َب ْعد َما َج ٓا َء ُھ ُم ْال ِع ْل ُم َب ْغ ًی ۘا َب ْی‬
َ ْ ُ ْ َ َ ّٰ َّ َ ِ ّٰ ‫ن ؕ َو َم ْن َّیـک ُف ْر با ٰی ِت‬ ْ ُ ُ ْ َّ َ َ َ ْ َ َ ْ ّٰ َ ْ َ ْ ّ َّ
ِ ‫الل ف ِان الل س ِریع ال ِحس‬
 ‫اب‬ ِ ِ ِ ‫ال ْسل ُم َوما اختلف ال ِذی َنا ْوتوا ال‬ ِ ‫الدین ِعند‬
ِ ‫الل‬ ِ ‫ِان‬
· Aëbmh VAmbm Ho$ ¶hm§ XrZo Bñbm‘ hr ‘H$~yb h¡ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 19 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ~oeH$
(‘moA²V~a) XrZ Vmo Aëbmh Ho$ ZµOXrH$ Bñbm‘ hr h¡ Am¡a {OZ bmoJm| H$mo (µHw$Am©Z go nohbo Omo) {H$Vm~ Xr JB© Wr, CÝhm|Zo AbJ amñVm Z OmZZo H$s
dOh go Zht ~ëHo$ Bë‘ Am OmZo Ho$ ~mX (OmZ-~yP H$a) ‘hµO Amng H$s {µOX H$s dOh go Bp»V¶ma {H$¶m Am¡a Omo e™g ^r Aëbmh H$s Am¶Vm|
(¶mZr Cg Ho$ AhH$m‘) H$mo PwQ>bmE, Vmo (Cgo ¶mX aIZm Mm{h¶o Ho$) Aëbmh ~hwV OëX {hgm~ boZo dmbm h¡ &
ْ َ ْ ْ َ ُ ُ ْ َ َ َ ُ ّٰ ُ ُ ُ ّ َ ُ َ َ َ ٰ ْ ْ ُ َ َ َ َ َ َ ٓ ٰ ُ ً ْ َ ً َ َ ْ َ ْ َ َ ّٰ ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َّ َّ َ ّٰ َّ َ ٰ ‫َب ٰ َم ْ َ ْ ٰ َ ْ َ َّت‬
َ ْ ‫الل ُیح ُّب ْال ُم َّتق‬
ِ‫ی ی ْو َم ال ِق ٰی َمۃ‬ ِ ‫ی  ِان ال ِذین یشتون ِبعھ ِد‬
ِ ‫الل وا یما ِن ِھم ثمنا ق ِلیلا ول ِٮٕ ك ل خلق لھم ِف ال ِخر ِۃ ول یک ِلمھم الل ول ینظر ِال‬ ِ ِ ‫ل نا وف ِبعھ ِد ٖہ وا ق ف ِان‬
َ ٌ َ َ ْ ُ ََ ْ ْ َّ ُ ََ
 ‫ابا ِل ْی ٌم‬ ‫ول یز ِک ِی  ولھم عذ‬
· ‘wAmhXo H$mo nyam H$aZo na Iwe-I~ar Am¡a VmoS>Zo na dB©X : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 76, 77 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : Š¶m| Zht! Omo AnZo AhX H$mo nyam H$aoJm (¶mZr Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb Am¡a Am{˜aV dµJ¡am na B©‘mZ bmEJm) Am¡a JwZmh go ~MoJm,
Vmo Aëbmh Eogo nahoµOJmam| go ‘whã~V H$aVm h¡, (Bg Ho$ ~a {˜bmµ’$) Omo bmoJ Aëbmh go {H$¶o hwE AhX Am¡a AnZr ImB© hwB© H$ñ‘m| H$m gm¡Xm H$a Ho$
Wmo‹S>r gr µH$s‘V hm{gb H$a boVo h¢, CZH$m Am{˜aV ‘| H$moB© {hñgm Zht hmoJm Am¡a {µH$¶m‘V Ho$ {XZ Z Aëbmh CZ go ~mV H$aoJm, Z CÝh| ([aAm¶V
H$s ZµOa go) XoIoJm, Z CÝh| nmH$ H$aoJm Am¡a CZH$m {hñgm Vmo ~g AµOm~ hmoJm, B§{VhmB© XX©ZmH$!

5
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 4
َ ّٰ َ َ ْ َ ُ ُْ ُ ُ َ ُ ْ ُ ّٰ َ َّ ْ ُ َ َ ْ ‫َل‬
 ‫ب حت تن ِفق ْوا ِم ّما ت ِح ّب ْو َن  َو َما تن ِفق ْوا ِم ْن ش ٍء ف ِا ّن الل ِبہٖ َع ِل ْی ٌم‬ِ ‫ن تنالوا ال‬
· AnZo ng§XrXm ‘mbm| ‘| go Aëbmh Ho$ amñVo ‘| IM© H$amo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 92 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘
ZoH$s Ho$ ‘wµH$m‘ VH$ Cg dµŠV VH$ ha{JµO Zht nhw§MmoJo, O~ VH$ BZ MrµOm| ‘| go (Aëbmh Ho$ {b¶o dmo ‘mb) ˜M© Z H$amo, Omo Vwåh| ng§X h¢ Am¡a Omo Hw$N>
^r Vw‘ ˜M© H$amo, Aëbmh Cgo ˜y~ OmZVm h¡&
ُ ُ ْ َ َّ َ ُ َ َ ٰ ُ َّ َ َ ّٰ ُ َّ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
 ‫ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمنوا ا تقوا الل حق تق ِتہٖ َول ت ُم ْوت ّن ِال َوا نت ْم ّم ْس ِل ُم ْو َن‬
· JwZmhm| go ~MZo ‘| AnZr nyar VmH$V bJm Xmo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 102 ‘| Aëbmh VAmbm ZgrhV H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢ :
E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh go S>aVo ahmo, O¡gm Ho$ Cg go S>aZo H$m hµH$ h¡ & Am¡a Vwåh| ‘m¡V Z AmE ‘Ja Bg hmbV ‘| Ho$ Vw‘ ‘wgb‘mZ hmo &
ْ ْ ُ َ ٓ ُ َْ ْ َ ْ ْ ْ ْ َ ْ َ َ ُ ْ َّ ٌ َّ ُ ُ ْ ّ ْ ُ َ ْ َ
 ‫ی َو َیا ُم ُر ْو َن ِبال َم ْع ُر ْو ِف َو َین َھ ْو َن ع ِن ال ُمنک ِر  َوا ولٰٮِٕ ك ھ ُم ال ُمف ِل ُح ْو َن‬ ْ
ِ ‫ولتکن ِمنکما مۃ یدع ْون ِال الخ‬
· H$må¶m~r hm{gb H$aZo Ho$ {b¶o ZoH$s H$m hwŠ‘ H$amo Am¡a ~wamB© go amoH$mo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 104 ‘| Aëbmh
VAmbm ¶o {hXm¶V XoVo h¢ : Vwåhmao Xa[‘¶mZ EH$ O‘mV Eogr hmoZr Mm{h¶o, {Og Ho$ Aµ’$amX (bmoJm| H$mo) ^bmB© H$s Vaµ’$ ~wbmE|, ZoH$s H$m hwŠ‘ H$a| Am¡a
~wamB© go amoH|$, Eogo hr bmoJ h¢ Omo H$m‘¶m~r nmZo dmbo h¢ &
ّٰ ُ ُْ َْ ْ َ ََْ ْ ْ َ َّ ْ َ ْ ُ َّ ُ َ ْ َ ُ ْ ُ
ِ ‫اس تا ُم ُر ْو َن ِبال َم ْع ُر ْو ِف َوتنھ ْو َن ع ِن ال ُمنک ِر َوتؤ ِمن ْو َن ِب‬
ؕ ‫الل‬ ْ
ِ ‫کنتم خیا مۃٍ ا خ ِرجت ِللن‬
· ZoH$s H$m hwŠ‘, ~wamB© go amoH$Zo Am¡a Aëbmh na B©‘mZ H$s dOh go Vw‘ ~ohVarZ Cå‘V hmo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V
Z§~a : 110 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘ dmo ~ohVarZ Cå‘V hmo Omo bmoJm| Ho$ µ’$mBXo Ho$ {b¶o dwOyX ‘| bmB© JB© h¡, Vw‘ ZoH$s H$m hwŠ‘ H$aVo hmo, ~wamB©
go amoH$Vo hmo Am¡a Aëbmh na B©‘mZ aIVo hmo &
ُ ُّ َ ۘ َ ّٰ َ
 ‫الصد ْو ِر‬ ‫ِا ّن الل َع ِل ْی ٌم ِبذ ِات‬
· Aëbmh VAmbm {Xb H$s ha ~mV OmZVm h¡ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 119 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Aëbmh grZo ‘|
{N>nr hÿB© ~mVm| H$mo Iy~ OmZVm h¡ &
 ْ ُ ُ َّ َ َ ّٰ ُ َّ ً َ ٰ ُ ً ْ َ ۤ ّ ُ ُ ْ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫الر ٰبواا ض َعافا ّمض َعفۃ  َوا تقوا الل ل َعلک ْم تف ِل ُح ْو َن‬
ِ ‫یایھا ال ِذینا منوا ل تا کلوا‬
· gyX ImZo go ~Mmo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 130 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Vw‘ H$B© JwZm ~‹T>m H$a gyX ‘V Im¶m
H$amo Am¡a Aëbmh go S>aVo ahmo VmHo$ Vw‘ H$m‘¶m~ hmo OmAmo &
ْ ّٰ َ
‫َو َسن ْج ِزی الش ِک ِری َن‬
· ewH«$ H$aZo dmbm| H$mo Aëbmh VAmbm ~ohVarZ ~Xbm X|Jo : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 145 ‘| Aëbmh H$m µ’$a‘mZ h¡ : Omo
bmoJ ewH«$ AXm H$aZo dmbo h¢, CZ H$mo h‘ OëX hr CZH$m AO« AVm H$a|Jo &
َ ْ ‫الل ُیح ُّب ْال ُم َت َو ّ ِکل‬
‫ی‬
َ ّٰ َّ
‫ِان‬
ِ ِ
· Omo Aëbmh na ^amogm H$aVm h¡, Aëbmh Cg go ‘whã~V H$aVo h¢ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 159 ‘| Aëbmh VAmbm
¶o ˜we˜~ar gwZmVo h¢ : Aëbmh ¶µH$sZZ Cg H$s µOmV na ^amogm H$aZo dmbm| go ‘whã~V H$aVm h¡ &
 ٌ ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ُ ّٰ َ َ ْ َ ٰ ٰ َّ ُ َ ْ ّٰ َ َ ٰ ْ َ ْ َ ْ ُ َ َ َ ْ ُ َّ َ ُ َ ْ ُ َّ ٌّ َ َ ُ ْ َ ْ ُ َّ ً ْ َ َ ُ ْ َ ْ ُ ّٰ ُ ُ ٰ ٰ ۤ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َّ َّ َ َ ْ َ َ َ
ْ ‫ال‬
‫ی‬ ‫ض ؕ والل ِبما تعملون خ ِب‬
ِ ‫ر‬ ِ ِ ‫ول یحسب ال ِذین یبخلون ِبما ا تھم الل ِمن فض ِلہٖ ھو خیا لھم ؕ بل ھو شر لھم ؕ سیطوقون ما ب ِخلوا ِبہٖ یوم ال ِقیمۃِ ؕ و‬
‫ل ِمیاث السمو ِت و‬
· µOH$mV AXm Z H$aZo dmbm| H$m A§Om‘ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 180 ‘| ¶o ~Vm¶m J¶m h¡ Ho$ µOH$mV Z XoZo dmbo H$mo AµOm~
hmoJm : Omo bmoJ ‘mbXma Am¡a gm[h~o {Zgm~ hmoZo Ho$ ~mdOyX ~˜rbr d H§$Oygr H$s dOh go AnZo ‘mbm| H$s µOH$mV AXm Zht H$aVo h¢ Am¡a ‘mb O‘m H$a
Ho$ aIVo h¢, Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ Ho$ H$b {µH$¶m‘V Ho$ {XZ CZH$m ‘mb gm§n ~Zm H$a CZ Ho$ Jbo ‘| S>mb {X¶m OmEJm Am¡a {µH$¶m‘V Ho$ {XZ CZ Ho$
‘mb H$s Vp™V¶m§ ~Zm H$a CZ Ho$ {Oñ‘ H$mo XmµJm OmEJm & V‘m‘ ‘wgb‘mZm| H$mo Am{˜aV Ho$ AµOm~ go S>aZm Mm{h¶o Am¡a ‘mb O‘m H$a Ho$ aIZo Ho$ ~OmE
AnZo ‘mbm| H$s nyar nyar µOH$mV AXm H$aZm Mm{h¶o &
ُ ْ ُ َ َّ ۤ ْ ُّ ُ ْ
 ‫َو َما ال َح ٰیوۃ الدن َیا ِال َمتاع الغ ُر ْو ِر‬
· Xw{Z¶m H$s µOm{har M‘H$ X‘H$ {g’©$ EH$ YmoH$m h¡ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 185 ‘| Aëbmh VAmbm H$m ¶o µ’$a‘mZ h¡ : ¶o
Xwݶdr qµOXJr Vmo (OÝZV Ho$ ‘wµH$m~bo ‘|) YmoHo$ Ho$ gm‘mZ Ho$ {gdm Hw$N> ^r Zht &
َ ْ ّ ٌ ْ َ ّٰ َ ْ َ َ ّٰ ْ ْ ّ ً ُ ُ َ ْ َ ْ ٰ ُ ٰ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ْ َ ٌ ّٰ َ ْ ُ َ ْ ُ َّ َ ْ َ َّ َ ْ َّ ٰ
 ‫ی ِلل ْب َر ِار‬ ‫الل خ‬ ِ ‫ل ِک ِن ال ِذین ا تقوا ربھم لھم جنت تج ِری ِمن تح ِتھا ال نھر خ ِل ِدین ِفیھا نزل ِمن ِعن ِد‬
ِ ‫الل  وما ِعند‬
· ZoH$ bmoJm| H$m BÝA²m‘ : gya-E-Ambo BåamZ Am¶V Z§~a : 198 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Omo bmoJ AnZo nada{XJma go S>aVo hwE A‘b
H$aVo h¢, CZ Ho$ {b¶o Eogo ~mµJmV h¢, {OZHo$ ZrMo Zoha| ~ohVr h¢, Aëbmh H$s Vaµ’$ go ‘oµO~mZr Ho$ Vm¡a na dmo h‘oem CZ ‘| ah|Jo Am¡a Omo Hw$N> Aëbmh Ho$
nmg h¡, dmo ZoH$ bmoJm| Ho$ {b¶o H$ht ~ohVa h¡ &
ُ َ َ َ ّٰ َ َ ْ ُ ٓ َ َّ َ ّٰ ُ َّ
 ‫َواتقوا الل ال ِذ ْی ت َسا َءل ْو َن ِبہٖ َوال ْر َح َام ؕ ِا ّن الل ک َن َعل ْیک ْم َر ِق ْی ًبا‬
· [aíVoXmam| go AÀN>m gwbyH$ H$amo : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 1 ‘| ¶o VaµJr~ Xr JB© h¡ Ho$ [aíVoXmam| Ho$ gmW {gbm ah‘r Am¡a AÀN>m ~aVmAmo
H$aZm Mm{h¶o, {gbm ah‘r H$s ~‹S>r VmH$sX AmB© h¡ Am¡a Bg na ~‹S>o AO« d gdm~ H$m dmA²Xm h¡, Am{˜aV Ho$ gdm~ Ho$ gmW gmW Bg go Xwݶm ‘| ^r ~‹S>o
µ’$mBXo hm{gb hmoVo h¢ & O¡go C‘« ‘| BµOmµ’$m hmoZm Am¡a [aµÁµH$ ‘| ~aH$V H$m hmoZm dµJ¡am &
ً ْ ‫َو َل َت ْا ُک ُل ْۤـوا َا ْم َو َال ُھ ْم ِا ٰۤل َا ْم َوا ِل ُک ْم ؕ ِا َّن ٗہ َک َن ُح ْو ًبا َکب‬
‫یا‬ ِ
· ¶Vr‘m| H$m ‘mb ImZm ~S>m JwZmh h¡ : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 2 ‘| Aëbmh VAmbm ZgrhV H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢ : ¶Vr‘m| H$m ‘mb AnZo
‘mb Ho$ gmW {‘bmH$a ‘V ImAmo, ~oeH$ ¶o ~‹S>m JwZmh h¡ &
ً ْ ‫یا َکث‬ ُ ّٰ َ َ ْ َ َّ ً َ ُ ْ َ ْ َ ۤ ٰ َ َ َّ ُ ُ ْ َ ْ َ
ً ْ ‫الل ف ْیہِ َخ‬ ْ ْ َّ ُ ْ َ َ
‫یا‬ ِ ِ ‫وع ِاش ُروھن ِبال َمع ُر ْو ِف ۚ ف ِان ک ِرھت ُم ْوھن فعسا ن تک َرھ ْوا ش ْیئا ویجعل‬
· AnZr ~rdr¶m| Ho$ gmW AÀN>m gwbyH$ H$amo : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 19 ‘| Aëbmh VAmbm Zo em¡ham| H$mo ¶h {hXm¶V Xr: Vw‘ ~rdr¶m|
Ho$ gmW ^bo A§XmµO ‘| qµOXJr ~ga H$amo Am¡a AJa Vw‘ CÝh| ng§X Zht H$aVo, Vmo hmo gH$Vm h¡ Ho$ Vw‘ {H$gr MrµO H$mo ng§X Z H$aVo hmo Am¡a Aëbmh Zo
Cg ‘| ~hwV Hw$N> ^bmB© aI Xr hmo &

6
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 5
ُْ َ ً ٰ ْ َْ َ ُ ََٰ َ ُ َُْ ُ َْ َ ُ َ ْ َ ً َ َ َ ُ َ ْ َ ۤ َّ ْ ُ َ َ ُ َ ْ َ ۤ ُ ُ ْ َ َ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫اض ّ ِم ْنک ْم  َول تق ُتل ْۤـواا نف َسک ْم ؕ اِ ّن ّالل ک َن ِبک ْم َر ِح ْی ًما  َوم ْن ّیف َعل ذل َِك ُع ْد َوانا ّوظل ًما‬
ٍ ‫یایھا ال ِذینا من ْوا ل تاکل ْـواا م َوالـک ْم ب ْینک ْم ِبال َباطِ ِل اِ ل ا ن تـک ْون تِجارۃ عن ت َر‬
ٰ ََ ٰ َ َ ُ َ َ
 ‫یا‬ ِ ّ ‫ف َس ْوف ن ْصلِ ْیہِ ن ًارا ؕ َوک َن ذل َِك عل‬
ً ْ ‫الل َی ِس‬
· Xÿgam| H$m ‘mb ZmhH$ VarHo$ go ‘V ImAmo : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 29, 30 ‘| Aëbmh VAmbm H$m hwŠ‘ h¡ : E B©‘mZ dmbmo!
Amng ‘| EH$ Xÿgao Ho$ ‘mb H$mo ZmhµH$ VarµHo$ go Z ImAmo, ‘Ja ¶h Ho$ H$moB© {VOmaV Amng H$s ˜wer go dwOyX ‘| AmB© hmo (Vmo dmo OmBµO h¡) Am¡a
AnZo AmnH$mo µH$Vb Z H$amo (¶mZr Xÿgao H$mo hbmH$ H$a Ho$ AnZo AmnH$mo hbmH$V ‘| Z S>mbmo) ¶µH$sZ OmZmo Ho$ Aëbmh Vw‘ na ~hwV ‘hoa~mZ h¡ Am¡a
(Hw$Am©Zr {hXm¶mV Ho$ ~mdOyX) AJa H$moB© e™g µÁ¶mXVr Am¡a µOwë‘ Ho$ Vm¡a na Eogm H$aoJm, (¶mZr {H$gr H$m ‘mb ZmhµH$ boJm ¶m {H$gr H$mo ZmhµH$
µH$Vb H$aoJm) Vmo h‘ Cg H$mo OhÝZ‘ ‘| Xm{˜b H$a|Jo Am¡a ¶o ~mV Aëbmh Ho$ {b¶o {~bHw$b AmgmZ h¡ &
َ ًَ ُ ُْ ُ ُ ٰ ُ ّ َ ُُ ُ ٓ َ َ
 ‫اِ ْن ت ْج َتنِ ُب ْوا ک َبا ِٕٮ َر َما ت ْن َھ ْو َن َع ْنہ نـک ِف ْر َع ْنک ْم َس ِّیا تِک ْم َون ْدخِ لک ْم ّم ْدخل ک ِر ْی ًما‬
· H$~ram JwZmhm| go ~MZo na N>moQ>o JwZmh ‘m’$ hmoVo h¢ : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 31 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ :
AJa Vw‘ BZ ~‹S>o ~‹S>o JwZmhm| go ~MmoJo, {OZ go amoH$m J¶m h¡, Vmo Vwåhmao N>moQ>o JwZmhm| H$mo h‘ ˜wX ‘mµ’$ H$a X|Jo Am¡a Vw‘ H$mo (nmH$ gmµ’$ H$a Ho$)
BµÁµOV H$s OJh (¶mZr OÝZV) ‘| Xm{˜b H$a|Jo &
ُٰ َ َ ّْ ٰ ٰ ُ ّٰ َ َّ َ َ ٓ َ ّ َ ‫َ ّ َ ُ َ ّٰ ُ ْ َ َع‬
ّٰ ‫الل َب ْع َض ُھ ْم َع ٰل َب ْعض َّوب َم ۤا َا ْن َف ُق ْوا ِم ْن َا ْم َوالِھ ْم ؕ َف‬
ؕ ‫الصلِ ٰح ُت قنِ ٰت ٌت ٰح ِفظ ٌت لِلغ ْی ِب ِب َما َح ِفظ ّالل‬ ِ ِ ٍ ِ ‫ا ِلرجال قومون ل‬
‫النساءِ ِبما فضل‬
· Ka ‘| Am¡aVm| Ho$ gmao B§{VµOm‘mV H$m nyam H$aZm ‘X© Ho$ {µOå‘o h¡ : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 34 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
‘X© Am¡aVm| Ho$ {ZJam§ h¢, ³¶y§ Ho$ Aëbmh VAmbm Zo CZ‘| go EH$ H$mo Xÿgao na (¶mZr ‘Xm] H$mo Am¡aVm| na µHw$XaVr Vm¡a na) µ’$µOrbV Xr h¡ Am¡a ³¶y§
Ho$ ‘Xm] Zo Am¡aVm| na AnZo ‘mbm| (¶mZr ‘ha Am¡a ~rdr H$s µOê$[a¶mV ‘gbZ : ImZo nrZo dµJ¡am H$s MrµOm|) H$mo ˜M© {H$¶m h¡, Omo Am¡aV| ZoH$ h¢ dmo
(‘X© Ho$ BZ µ’$µOmBb d hwµHy$µH$ H$s dOh go) BVmAV d µ’$‘mª~aXmar H$aVr h¢ Am¡a ‘X© H$s µJ¡a ‘m¡OyXJr ‘| (^r AnZr BµÁµOV Am¡a em¡ha Ho$ ‘mb H$s)
Aëbmh H$s Vm¡µ’$sµH$ go {hµ’$mµOV H$aVr h¢ (Eogr Am¡aVm| H$s Bñbm‘ ‘| ~‹S>r µ’$µOrbV h¡)&
ُ ُ َ َ َ َّ َ ُ ُ ْ َ ْ َ ٰ ُ ْ َ ْ َ ْ ِ‫الل َو َل ُت ْشرُک ْوا بہٖ َش ْی ٴًــا َّو ب ْال َوال َِد ْین اِ ْح َس ًانا َّوبذی ْال ُق ْر ٰب َوا ْل َی ٰت ٰم َو ْال َم ٰسک‬
َ ّٰ ُ ُ ْ َ
َّ ‫الج ْ ۭن ِب َوا ْب ِن‬
ؕ ‫الس ِب ْی ِل ۙ َو َما َملـک ْتا ْی َمانـک ْم‬ َ ‫احب ب‬
ِ ِ ِ ‫ی والج ِار ذِ ی الق ْرب والج ِار الجن ِب والص‬ِ ِِ ِ ِ ِ ِ ‫واعبدوا‬
 ً ْ ُ َ ً َ ْ ُ َ َ ْ َ ُّ ُ َ َ ّٰ َّ
‫اِ ن الل ل ی ِحب من کن مختا ل فخورا‬
· Aëbmh Am¡a ~§Xm| Ho$ hwHy$H$ AXm H$amo : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 36 ‘| Aëbmh VAmbm hwŠ‘ XoVm h¡ : Aëbmh H$s B~mXV H$amo Am¡a
Cg Ho$ gmW {H$gr H$mo earH$ Z R>ohamAmo Am¡a dm[bX¡Z Ho$ gmW AÀN>m gwbyH$ H$amo, ZrµO [aíVoXmam|, ¶Vr‘m|, {‘ñH$sZm|, µH$ar~ dmbo n‹S>mogr, Xÿa dmbo
n‹S>mogr, gmW ~¡R>o (¶m gmW I‹S>o) hwE e™g Am¡a ‘wgm{µ’$a Ho$ gmW Am¡a AnZo µJwbm‘ ~m§{X¶m| Ho$ gmW ^r (AÀN>m ~aVmAmo aImo) & ~oeH$ Aëbmh
VAmbm BÌmZo dmbo Am¡a ~‹S>mB© OVmZo dmbo H$mo ng§X Zht H$aVm &
َ ُ ُ َ ْ ُّ ْ ُ ُ َ َْ
ؕ ٍ‫ا ی َن َما تـک ْون ْوا ُی ْد ِرکک ُم ال َم ْو ُت َول ْوک ْن ُت ْم ِ ْف ُب ُر ْو ٍج ّمش َّی َدۃ‬
· EH$ {XZ µOê$a ‘m¡V AmEJr : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 78 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘ Ohm§ ^r hmoJo (EH$ Z EH$ {XZ) ‘m¡V
Vwåh| Am nH$‹S>oJr, Mmho Vw‘ ‘µO~yV {µH$bm| ‘| Š¶y§ Z aoh aho hmo &
ُ ْ َ ّ ُ ٰ ‫َم ْ َّی ْش َف ْ َ َ َ ً َ َ َ ً َّی ُـک ْ َّ ٗ َ ْ ٌ ّ ْ َ َ َم ْ َّی ْش َف ْ َ َ َ ً َ ّ َ ً َّی ُـک ْ َّ ٗ ْ ٌ ّ ْ َ َ َ َ ّٰ ُ َع‬
 ‫شءٍ ّم ِق ْی ًتا‬ ‫ن ع شفاعۃ حسنۃ ن لہ ن ِصیب ِمنھا ۚ و ن ع شفاعۃ س ِیئۃ ن لہ کِفل ِمنھا ؕ وکن الل ل ک ِل‬
· OmBµO {g’$m[ae na gdm~ Am¡a ZmOmBµO {g’$m[ae na d~mb : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 85 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX
µ’$a‘mVo h¢ : Omo e™g H$moB© AÀN>r {gµ’$m[ae H$aVm h¡, Cg H$mo Bg ‘| go {hñgm (¶mZr gdm~) {‘bVm h¡, Omo e™g H$moB© ~war {gµ’$m[ae H$aVm h¡,
Cgo Bg ~wamB© go {hñgm (¶mZr JwZmh) {‘bVm h¡ Am¡a Aëbmh ha MrµO na ZµOa aIZo dmbm h¡ &
ُ ْ ًَ َ ٓ َ ْ َ ََ ُٰ َ َْ ٰ َ ٗ ْ َّ َ ْ ْ َ َ َ ُ َ َٰ َٰ ْ ُ ٗ َْ ْ َ ْ َ َ
‫اوم ْن ّیـک ِس ْب خ ِط ْی ٔٮـۃا ْو اِ ث ًما ث َّم‬ ‫َوم ْن ّی ْع َمل ُس ْٓو ًءاا ْو َیظلِ ْم نف َسہ ث َّم َی ْس َتغ ِف ِر ّالل َی ِج ِد ّالل غف ْو ًرا ّر ِح ْی ًما  َوم ْن ّیـک ِس ْب اِ ث ًما ف ِان َما َیک ِس ُبہ عل نف ِسہٖ ؕ َوک َن ّالل َعلِ ْی ًما َحکِ ْی ًم‬
 ُ ْ َ ً َ ْ َ َ ً ٔ ْٓ َ
 ‫اح َت َمل ُب ْھ َتانا ّو اِ ث ًما ّم ِب ْی ًنا‬ ‫َی ْر ِم ِبہٖ ب ِریــا فق ِد‬
· Xÿgam| na BëµOm‘ bJmZo dmbm| H$mo Xmoham AµOm~ hmoJm : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 110 Vm 112 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : Omo e™g H$moB© ~wam H$m‘ H$a JwµOao ¶m AnZr OmZ na µOwë‘ H$a ~¡R>o, {’$a Aëbmh go ‘mµ’$s ‘m§J bo, Vmo dmo Aëbmh H$mo ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m
‘hoa~mZ nmEJm Am¡a Omo e™g H$moB© JwZmh H$m H$m‘ H$ao, Vmo dmo Bg go ˜wX AnZo Amn H$mo hr ZwµŠgmZ nhw§MmVm h¡ Am¡a Aëbmh nyam Bë‘ ^r aIVm
h¡, {hŠ‘V H$m ^r ‘m{bH$ h¡ Am¡a AJa H$moB© e™g H$moB© µJbVr ¶m JwZmh H$m H$m‘ H$ao, {’$a Cg H$m BëµOm‘ {H$gr ~oJwZmh Ho$ {µOå‘o bJm Xo, Vmo dmo
~‹S>m ^mar ~mohVmZ Am¡a Iwbm JwZmh AnZo D$na CR>m boVm h¡ &
َْۤ ُ َ َ ۤ ْ ََ ََ َ ُ ّٰ َ ً ْ َ ْ َ ًّ َ ْ ُ َّ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ ٰۤ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ْ َ ٰ َ ُ ْ ُ ْ ُ ْ َ ّٰ ْ َ ْ ْ ُ َ َ ٓ َ ّٰ َ َ ْ َع‬
َ ْ ‫ال ْق َرب‬
‫الل ا ْو ٰل ِب ِھ َما  فل ت ّت ِب ُعوا ال َھ ٰوی ا ْن ت ْع ِدل ْوا ۚ َو اِ ْن تل ٗوا‬ ‫ی ۚ اِ ن یـکن غنِ یا ا و ف ِقیا ف‬ ِ ِ ِ ‫یایھا ال ِذین ا منوا کونوا قو ِمی ِبال ِقس ِط شھدا ء‬
‫ل ولو ل ا نف ِسکم ا ِوالوالِدی ِن و‬
‫یا‬ ً ْ ‫الل َک َن ب َما َت ْع َم ُل ْو َن َخب‬
َ ّٰ َّ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ
‫ا و تع ِرضوا ف ِان‬
ِ ِ
· BÝgm’$ H$amo Am¡a gÀMr Jdmhr Xmo : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 135 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E B©‘mZ dmbmo! BÝgmµ’$ µH$mB‘ H$aZo
dmbo ~Zmo, Aëbmh H$s ˜m{Va Jdmhr XoZo dmbo (~Zmo) Mmho dmo Jdmhr Vwåhmao AnZo {˜bmµ’$ n‹S>Vr hmo, ¶m dm[bX¡Z Am¡a µH$ar~r [aíVoXmam| Ho$ {˜bmµ’$,
dmo e™g ({Og Ho$ {˜bmµ’$ Jdmhr XoZo H$m hwŠ‘ {X¶m Om ahm h¡) Mmho A‘ra hmo ¶m µJar~, Aëbmh XmoZm| {H$ñ‘ Ho$ bmoJm| H$m (Vw‘ go) µÁ¶mXm ˜¡a™dmh
h¡, {bhmµOm Eogr ZµâgmZr »dm{he Ho$ nrN>o Z MbZm, Omo Vwåh| BÝgmµ’$ H$aZo go amoH$Vr hmo Am¡a AJa Vw‘ Vmo‹S> ‘amo‹S> H$amoJo (¶mZr µJbV Jdmhr XmoJo)
¶m (gÀMr Jdmhr XoZo go) nohby ~MmAmoJo, Vmo (¶mX aIZm Ho$) Aëbmh Vwåhmao V‘m‘ H$m‘m| go nyar Vah ~m˜~a h¡ &
ۭ ً ٰ َ َّ َ ْ َ َ ٰ ْ ْ َ ْ َ ٖ‫الل َو َملٰٓ َ ہٖ َ ُ ُ ہٖ َ ُ ُ ہ‬
ٰ ُ َْ َ ُ َ َ ْ َ ۤ َّ ْ ٰ َ َ َ َ َّ ٰ ْ ٰ ٰ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
‫ل َبعِ ْی ًدا‬ ِ ّ ‫ٰیا ّی َھاال ِذی َنا َم ُن ْۤواا ِم ُن ْوا ِب‬
‫الل َو َر ُس ْو ِلہٖ َوالکِ ت ِبال ِذ ْین ّزلعل َر ُس ْو ِلہٖ َوالـکِ ٰت ِبال ِذ ْیا ن َزل ِم ْنق ْبل ؕ َوم ْن ّیکف ْر ِب ّ ِ ِٮٕ کتِ وکت ِب ورسلِ والیو ِمالخِ ِرفقدضلضل‬
· Aëbmh, agyb Am¡a V‘m‘ Amñ‘mZr {H$Vm~m| na B©‘mZ bmZm ’$µO© h¡ : gya-E-[Zgm Am¶V Z§~a : 136 ‘| Aëbmh VAmbm H$m
µ’$a‘mZ h¡ : E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh na B©‘mZ aImo Am¡a Cg Ho$ agyb na Am¡a Cg {H$Vm~ na Omo Aëbmh Zo AnZo agyb na CVmar h¡ Am¡a ha Cg
{H$Vm~ na Omo CgZo nohbo CVmar Wr Am¡a Omo e™g Aëbmh H$m, Cg Ho$ µ’$[aíVm| H$m, Cg H$s {H$Vm~m| H$m, Cg Ho$ agybm| H$m Am¡a ¶m¡‘o Am{˜aV
H$m BÝH$ma H$ao, dmo ^Q>H$ H$a Jw‘amhr ‘| ~hwV Xÿa Om n‹S>m h¡ &

7
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 6
َ ْ ُ ْ َ َ ّٰ َّ َ ّٰ ُ َّ َ َّ َ ّ ْ َ ‫َ َ َ ُ ْ َع‬
َ ْ ُ ْ َ ْ ْ ‫الت ْق ٰوی  َو َل َت َع َاو ُن ْوا َع َل‬
ِ ‫الث ِم والعدو ِان  وا تقوا الل ؕ ِان الل ش ِدید ال ِعق‬
‫اب‬ ِ ‫بو‬ِ ِ ‫تعاونوا ل ال‬
· ZoH$ H$m‘m| ‘| Xÿgam| H$s ‘XX H$amo Am¡a ~wamB© ‘| {H$gr H$m gmW Z Xmo : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 2 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : (E B©‘mZ dmbmo!) ZoH$s Am¡a VµŠdm Ho$ H$m‘m| ‘| EH$ Xÿgao H$s ‘XX H$amo Am¡a JwZmh Am¡a µOwë‘ ‘| EH$ Xÿgao H$s ‘XX Z H$amo Am¡a Aëbmh
go S>aVo ahmo, ~oeH$ Aëbmh H$m AµOm~ ~‹S>m g™V h¡ &
ُ َ ۭ ٌ ْ َ َ ّٰ َّ َ ّٰ ُ َّ َ ٰ ْ َّ ُ َ ْ َ َ ُ ْ ُ ْ ْ ُ ْ َ َّ َ ۤ ٰ َ ْ َ ُ ٰ َ َ ْ ُ َّ َ ْ َ َ َ ْ ٓ َ ُ ّٰ َ ْ ّٰ َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫ی ِب َما ت ْع َمل ْو َن‬ ‫ل ش َھدا َء ِبال ِق ْس ِط  ول یج ِرمنـکم شنان قو ٍم علا ل تع ِدلوا ؕ ِاع ِدلوا  ھوا قرب ِللتقوی  وا تقوا الل ؕ ِان الل خ ِب‬
ِ ِ ‫یایھا ال ِذینا منوا کونوا قو ِمی‬
· Xþí‘Zm| Ho$ gmW ^r BÝgm’$ H$amo : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 8 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Eogo ~Z OmAmo Ho$ Aëbmh
(Ho$ AhH$m‘ H$s nm~§Xr) Ho$ {b¶o ha dµ³V Væ¶ma hmo (Am¡a) BÝgmµ’$ H$s Jdmhr XoZo dmbo hmo Am¡a {H$gr µH$m¡‘ H$s Xwí‘Zr Vwåh| ZmBÝgmµ’$s H$aZo na Z
C^mao, BÝgmµ’$ go H$m‘ bmo, ¶hr VarµH$m VµŠdm go µÁ¶mXm µH$ar~ h¡ Am¡a Aëbmh go S>aVo ahmo, Aëbmh ¶µH$sZZ Vwåhmao V‘m‘ H$m‘m| go nyar Vah ~m˜~a h¡ &
َ َ َ َْ ْ َ َ ّٰ ُ َّ َ ُ َ ُ ٰ ُ ْ َ ّ َ ُ َّ ً ً َ َ ّٰ ُ ْ ْ َ ُ ُ َّ ُ ُ ْ ٰ َ ٰ َّ ُ َ ٰ َ َّ ُ ُ ْ َ َ ْ ٕ‫َلٮ‬
‫الصلٰوۃ َوا ت ْیت ُم الز کوۃ َوا َمنت ْم ِب ُرس ِ ْل َو َعز ْرت ُم ْوھ ْم َوا ق َرضت ُم الل ق ْرضا َح َسنا ل ک ِف َر ّن َعنک ْم َس ِّیا ِتک ْم َول ْد ِخلنـک ْم َجن ٍت ت ْج ِر ْی ِم ْن ت ْح ِت َھا ال ن ٰھ ُر ۚ ف َم ْن کف َر‬ ‫ِ نا قمتم‬
َ َ ٓ ّ َ َ ََْ ُْ َ ٰ َ َْ
ّ ‫بعد ذ ِلك ِمنک ْم فقد ضل َس َوا ء‬
 ‫الس ِب ْی ِل‬
· B©‘mZ Am¡a ZoH$ Am‘mb H$m ~Xbm OÝZV h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 12 ‘| Aëbmh VAmbm ~Zr BñamB©b H$mo Vmbr‘ XoVo hwE
Cå‘Vo ‘whå‘{X¶m H$mo ¶h {hXm¶V Xo aho h¢: AJa Vw‘ Zo Z‘mµO µH$mB‘ H$s, µOH$mV AXm H$s, ‘oao n¡µJå~am| na B©‘mZ bmE, BµÁµOV go CZH$m gmW {X¶m
Am¡a Aëbmh H$mo AÀN>m µH$µO© {X¶m (¶mZr {H$gr µJar~ H$s ‘XX H$s ¶m {H$gr ZoH$ H$m‘ ‘| n¡go ˜M© {H$¶o), Vmo ¶µH$sZ OmZmo Ho$ ‘¢ Vwåhmar ~wamB¶m|
H$m H$µâµ’$mam H$a Xÿ±Jm Am¡a Vwåh| CZ ~mµJmV ‘| Xm{˜b H$ê$§Jm {OZHo$ ZrMo Zha| ~ohVr hm|Jr, {’$a Cg Ho$ ~mX ^r Vw‘ ‘| go Omo e™g Hw$µ’«$ Bp»V¶ma
H$aoJm, Vmo Xa hµH$sµH$V dmo grYo amñVo go ^Q>H$ OmEJm &
َ ٗ َ ْ َ َ َّ َ ُ ّٰ َ ٌ ْ ُّ ٌ ٰ َّ ٌ ْ ُ ّٰ َ ّ ْ ُ َ ٓ َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ٰ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ْ ُ َّ ّ ً ْ َ ْ ُ َ ُ ّ َ ُ َ ُ ْ ُ َ ْ ُ َ ٓ َ ْ َ ٰ ْ َ ْ َ ۤ ٰ
‫ی  ّی ْھ ِد ْی ِبہِ الل م ِن اتبع ِرض َوانہ ُس ُبل‬ ِ ‫ی  قد جاءکم ِمن‬
‫الل نور و ِکتب م ِب‬ ِ ‫ـکت ِب قد جاءکم رسولنا یب ِی لـکم ک ِثیا ِمما کنتم تخفون ِمن ال‬
ٍ ‫ـکت ِب ویعفوا عن ک ِث‬ ِ ‫یا ھل ال‬
َ ُ ْ ّ ُ َ ُ ّ ُ ّ ْ
ٰ ْ َ َّ
‫السلٰ ِم َو ُیخ ِر ُجھ ْم ِم َن الظل ٰم ِت ِال الن ْو ِر ِب ِاذ ِنہٖ َویھ ِدی ِھ ْم ِال ِص َر ٍاط م ْست ِق ْی ٍم‬
ّ ْ ُ
· Hw$Am©Z BÝgmZm| H$mo grYm amñVm {XImVm h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 15, 16 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : Vwåhmao
nmg Aëbmh H$s Vaµ’$ go EH$ amoeZr AmB© h¡ Am¡a (dmo amoeZr) EH$ Eogr {H$Vm~ (¶mZr µHw$Am©Z h¡) Omo hµH$ H$mo dmµOoh H$a XoZo dmbr h¡ {Og Ho$ µOar¶o
Aëbmh CZ bmoJm| H$mo gbm‘Vr H$s amh| {XImVm h¡, Omo Cg H$s ˜weZyXr MmhVo h¢ Am¡a CÝh| AnZo hwŠ‘ go A§Yo[a¶m| go {ZH$mb H$a amoeZr H$s Vaµ’$
bmVm h¡ Am¡a CÝh| grYo amñVo H$s {hXm¶V AVm µ’$a‘mVm h¡ &
َ ْ َ ّ ُ ٰ َ ُ ّٰ َٓ ُ ُْ َ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ ُ ْ ُ ِ ّٰ ‫َو‬
 ‫ض َو َما َب ْین ُھ َما ؕ یخلق َما َیشا ُء ؕ َوالل عل ک ِل ش ٍء ق ِد ْی ٌر‬
ِ ‫ل ملك السمو ِت والر‬ ِ
· nyar Xþ{Z¶m na hþHy$‘V {g’©$ Aëbmh VAmbm hr H$s h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 17 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Amñ‘mZm|
na Am¡a µO‘rZ na Am¡a {OVZr MrµO| BZ XmoZm| Ho$ Xa[‘¶mZ h¢, Aëbmh VAmbm hr Ho$ {b¶o hwHy$‘V h¡ Am¡a dmo {Og MrµO H$mo Mmho n¡Xm H$a Xo Am¡a
Aëbmh VAmbm H$mo ha MrµO na nyar µHw$XaV h¡ &
َ َّ َ ۤ َّ َ َ َ َ َ َ
ؕ ‫َوم ْنا ْح َیاھا فک ن َما ا ْح َیا الناس َج ِم ْی ًعا‬
· BÝgm{Z¶V H$m Eh{Vam‘ gmar Xþ{Z¶m Ho$ {b¶o {h’$mµOV H$m µOar¶m h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 32 ‘| Aëbmh VAmbm
BaemX µ’$a‘mVo h¢ : {OgZo {H$gr BÝgmZ H$s OmZ ~MmB©, Vmo Jmo¶m CgZo V‘m‘ BÝgmZm| H$s OmZ ~MmB© &
ْ ُ ُ َّ َ ُ َ َ ْ َ ۤ ُ َ َ ّٰ ُ َّ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
 ‫ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمنوا اتقوا الل َو ْابتغ ْـوا ِال ْیہِ ال َو ِس ْیلۃ َو َج ِاھد ْوا ِ ْف َس ِب ْی ِلہٖ ل َعلـك ْم تف ِل ُح ْو َن‬
· AÀN>o Am‘mb ~§Xm| H$mo Aëbmh VAmbm go H$ar~ H$a XoVo h¢ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 35 ‘| Vmbr‘ Xr JB© h¡ Ho$ Am‘mbo
gm{bhm Aëbmh Ho$ µHw$~© H$m µOar¶m h¢ : Aëbmh VAmbm Zo ~§Xm| H$mo Xmo Ah‘ MrµOm| H$m hwŠ‘ {X¶m h¡ : (1) Aëbmh VAmbm H$mo hm{µOa Zm{µOa g‘P
H$a ha dµ³V Zmµ’$a‘mZr Am¡a JwZmhm| Ho$ ~mao ‘| Aëbmh go S>aVo ahmo & (2) B~mXV d BVmAV, µ’$amBµO d dm{O~mV, gwZZ d Zdm{µ’$b Am¡a XrJa
Am‘mbo gm{bhm Ho$ µOar¶o Aëbmh VAmbm H$m µHw$~© Vbme H$amo, Bg {b¶o Ho$ AÀN>o Am‘mb Aëbmh go µHw$~© H$m µOar¶m h¢ &
َ ْ ‫الل ُیح ُّب ْال ُم ْقسط‬
َ ّٰ َّ ْ ْ َُ َْ ْ ُْ َ َ ْ ََ ْ َ
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫ن ِبال ِق ْس ِط ؕ ِان‬ ‫و ِان حکمت فاحکم بی‬
· h‘oem BÝgm’$ Ho$ gmW ’¡$gbm H$aZm Mm{h¶o : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 42 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡ : AJa µ’¡$gbm
H$amo, Vmo bmoJm| Ho$ Xa[‘¶mZ BÝgmµ’$ Ho$ gmW µ’¡$gbm H$amo, ¶µH$sZZ Aëbmh VAmbm BÝgmµ’$ H$aZo dmbm| go ‘whã~V H$aVo h¢ &
ُ ٓ ْ ُ ْ ّ ٌ ْ َ َ ٌ َ َ ْ ُّ ٌ َّ ُ ْ ُ ْ َ َ َ ََُ َ َ ّ ْ ْ َ َ ْ ُ ۤ َ َ َ ْ ْ ْ َ َ ٰ ْ َّ ُ َ َ ْ ُ َّ َ ْ َ َ
 ‫ن َسا َء َما َی ْع َمل ْو َن‬ ‫ی ِم ْن ّر ّ ِب ِھ ْم ل کل ْوا ِم ْن ف ْو ِق ِھ ْم َو ِم ْن ت ْح ِتا ْر ُج ِل ِھ ْم ؕ ِمنا مۃ مقت ِصدۃ ؕ وک ِثی ِم‬ِ ‫الن ِجیل وما ا ن ِزل ِال‬
ِ ‫ولوا نھما قاموا التورٮۃ و‬
· B©‘mZ Am¡a Aëbmh go S>a H$a qµOXJr JwµOmaZm [aµÁH$ ‘| ~aH$V H$m g~~ h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 66 ‘| ¶o ~mV
~VmB© JB© h¡ Ho$ hwµOya ‫ ﷺ‬na B©‘mZ bmZm Am¡a VµŠdm Bp»V¶ma H$aZm ZwµOybo ~aH$V H$m g~~ h¡ : Aëbmh VAmbm Zo Ahbo {H$Vm~ Ho$ ~mao ‘| µ’$a‘m¶m
Ho$ AJa dmo Vm¡aoV d B§Orb ‘| ~VmE JE hwŠ‘ Ho$ ‘wVm{~µH$ hwµOya ‫ ﷺ‬na B©‘mZ bo AmVo Am¡a VµŠdm d nahoµOJmar Bp»V¶ma H$aVo, Vmo Amñ‘mZ go ˜y~
~m[ae hmoVr Am¡a µO‘rZ go ImZo nrZo H$s MrµO| n¡Xm hmoVt Am¡a CZ Ho$ [aµÁµH$ ‘| ˜y~ dwñAV d ~aH$V hmoVr, Bg go ‘mby‘ hwdm Ho$ B©‘mZ d VmAV Am¡a
VµŠdm d nahoµOJmar [aµÁµH$ ‘| ˜¡a d ~aH$V H$m g~~ h¡ &
ُ ْ ُ َ ْ َ ُ ُ َ َْ ُ َ َ ََ َ ُ َ
 ‫کن ْوا ل َیتناھ ْو َن ع ْن ّمنک ٍر ف َعل ْوہ ؕ ل ِبئ َس َما کن ْوا َیف َعل ْو َن‬
· EH$ Xÿgao H$mo ~wamB©¶m| go Z amoH$Zm ~hþV ~‹S>m JwZmh h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 79 ‘| ¶o {µOå‘oXmar ~VmB© JB© h¡ Ho$ B©‘mZ
dmbm| H$mo hwµOya ‫ ﷺ‬H$s bmB© hwB© earA²V na A‘b H$aZm µOê$ar h¡ : B©‘mZ dmbm| H$mo earAV Ho$ AhH$m‘ H$s ‘wH$å‘b nm~§Xr H$aZr Mm{h¶o Am¡a
Xÿgam| H$mo ^r Bñbm‘r Vmbr‘mV na MbZo H$s VaµJr~ XoVo aohZm Mm{h¶o & H$moB© ~X A‘br Mmho AnZo A§Xa hmo ¶m Xÿgam| Ho$ A§Xa, Cg H$mo Xÿa H$aZo
H$s ^anya H$mo{ee H$aZr Mm{h¶o & Eogm H$aZo go Aëbmh VAmbm H$s aµOm d ˜yeZyXr Zgr~ hmoJr Am¡a Z amoH$Zo H$s dOh go nohbr µH$m¡‘m| H$s Vah
Aëbmh VAmbm H$s bmZV Am¡a AµOm~ ‘| ‘wãVbm hmoZo H$m ˜Vam h¡, Bg {b¶o Mm{h¶o Ho$ hwµOya ‫ ﷺ‬Omo XrZ Am¡a earAV h‘ H$mo XoH$a JE h¢, h‘
Cg Ho$ ‘wVm{~µH$ A‘b H$a Ho$ AnZr Xwݶm Am¡a Am{˜aV H$mo g§dmaZo H$s {µ’$H«$ H$a| &

8
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 7
ُ ْ ُ ْ َ ۤ َّ َ ّٰ ُ َّ َ َ ً ُ ّٰ ُ َ َ َ ُ ُ
 ‫َوکل ْوا ِم ّما َرزقک ُم الل َحلٰـل ط ِّی ًبا  ّواتقوا الل ال ِذ ْیا نت ْم ِبہٖ ُمؤ ِمن ْو َن‬
· Aëbmh VAmbm Zo hbmb Am¡a nmH$sµOm {JµOm ImZo H$m hþŠ‘ {X¶m h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 88 ‘| Aëbmh VAmbm
BaemX µ’$a‘mVo h¢ : Aëbmh Zo Vwåh| Omo [aµÁµH$ {X¶m h¡, Cg ‘| go hbmb nmH$sµOm MrµO| ImAmo Am¡a {Og Aëbmh na Vw‘ B©‘mZ aIVo hmo, Cg go
S>aVo ahmo &
ُ َ ُْ ُ ُُ َ َ ُ ّٰ َ ُ ْ َ َ ْ َ َّ َ َّ ُ ُ ُ َ َ ُ ُ ْ َ ُ َ َ ُ ٰ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫الل َم ْر ِج ُعک ْم َج ِم ْی ًعا ف ُین ِّبئک ْم ِب َما کنت ْم ت ْع َمل ْو َن‬
ِ ‫یایھا ال ِذی َنا َمن ْوا عل ْیک ْما نف َسک ْم ۚ ل یض ّرک ْم م ْن ضل ِاذا اھتدیت ْم ؕ ِال‬
· nohbo AnZr {hXm¶V H$s {’$H«$ H$aZm Mm{h¶o : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 105 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo!
Vw‘ AnZr {µ’$H«$ H$amo, AJa Vw‘ ghr amñVo na hmoJo, Vmo Omo bmoJ Jwåamh h¢ dmo Vwåh| H$moB© ZwµŠgmZ Zht nhw§Mm gH$Vo, Aëbmh hr H$s Vaµ’$ Vw‘ g~ H$mo
bm¡Q> H$a OmZm h¡, Cg dµŠV dmo Vwåh| ~VmEJm Ho$ Vw‘ (Xwݶm ‘|) Š¶m A‘b H$aVo aho hmo &
َّ ‫ل ُم ْل ُك‬ ّٰ ْ ُ َ ْ َ ٰ ُ ْ َ ُ ْ ُ ْ َ ُ ّٰ َ َ ً َ َ ۤ َ ْ َ ْ ٰ ُ ٰ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ْ َ ٌ ّٰ َ ْ ُ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ ّٰ ُ َ ْ َ ُ ْ َ َ ٰ ُ ّٰ َ َ
‫الس ٰم ٰو ِت‬ ِ ِ  ‫ن َو َرض ْوا عنہ ؕ ذ ِلك الف ْوز ال َع ِظ ْی ُم‬ ‫قال الل ھذا یوم ینفع الص ِد ِقی ِصدقھم ؕ لھم جنت تج ِری ِمن تح ِتھا ال نھر خ ِل ِدین ِفیھا ا بدا ؕ ر ِض الل ع‬
 َ ْ َ ُّ ٰ َ ُ َ َْ ْ َ
 ‫ض َو َما ِف ْی ِھ ّن ؕ َوھ َو عل ک ِل ش ٍء ق ِد ْی ٌر‬
ِ ‫والر‬
· Aëbmh VAmbm H$s aµOm g~go ~S>r H$må¶m~r h¡ : gya-E-‘mBXm Am¶V Z§~a : 119, 120 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ¶o dh
{XZ h¡ {Og ‘| gÀMo bmoJm| H$mo CZH$m gM µ’$mBXm nhw§MmEJm, CZ Ho$ {b¶o dmo ~mµJmV hm|Jo, {OZHo$ ZrMo Zha| ~oh ahr hm|Jr, {OZ ‘| ¶o bmoJ h‘oem h‘oe
ah|Jo, Aëbmh CZgo ˜we h¡ Am¡a ¶o Aëbmh go ˜we h¢, ¶hr ~‹S>r µO~aXñV H$må¶m~r h¡, V‘m‘ Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ Am¡a CZ ‘| Omo Hw$N> h¡, CZ g~
H$s ~mXemhr Aëbmh hr Ho$ {b¶o h¡ Am¡a dmo ha MrµO na nyar µHw$XaV aIVm h¡ &
ۤ
ُ َ ‫ُھ َو َّالذ ْی َخ َل َق ُـک ْم ّ ِم ْن ِط ْی ُث َّم َق ٰض َا َج ًل ؕ َو َا َج ٌل ُّم َس ًّم ِع ْن َد ٗہ ُث َّم َا ْن ُت ْم َت ْم‬
 ‫ت ْو َن‬ ٍ ِ
· Aëbmh VAmbm Zo V¡ H$a aIm h¡ Ho$ H$m¡Z H$~ VH$ qµOXm ahoJm? : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 2 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : Aëbmh hr dmo µOmV h¡, {OgZo Vw‘ H$mo Jrbr {‘Å>r go n¡Xm {H$¶m, {’$a (Vwåhmar qµOXJr H$m) EH$ dµŠV ‘wµH$a©a H$a {X¶m (¶mZr Vwåh| Xwݶm ‘| BVZo
BVZo {XZ aohZm h¡) Am¡a ({’$a ‘m¡V XoZo Ho$ ~mX Xmo~mam qµOXm hmoZo H$m) EH$ ‘wVAæ¶Z dµŠV Cgr Ho$ nmg h¡ (¶mZr ‘m¡V XoZo Ho$ ~mX Vw‘ Xmo~mam qµOXm
H$~ hmoJo? dmo Aëbmh hr H$mo ‘mby‘ h¡) {’$a ^r Vw‘ eH$ ‘| n‹S>o hwE hmo &
ْ َ َ ُ َُ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ ُ ّٰ َ ُ َ
‫ض ؕ َی ْعل ُم ِس ّرک ْم َو َج ْھ َرک ْم َو َی ْعل ُم َما تـک ِس ُب ْو َن‬
ِ ‫وھو الل ِف السمو ِت و ِف الر‬
· BÝgmZ H$m H$moB© amµO Aëbmh VAmbm go {N>nm hþdm Zht h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 3 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
dhr Aëbmh Amñ‘mZm| ‘| ^r h¡ Am¡a µO‘rZ ‘| ^r, dmo Vwåhmao {N>no hwE ^oX ^r OmZVm h¡ Am¡a Iwbo hwE hmbmV ^r Am¡a Omo Hw$N> H$‘mB© Vw‘ H$a aho
hmo, Cgo ^r OmZVm h¡ &
ُ َ ََ َ ُ َّ ْ َّ ّ ٌ ْ َ ُ َ ٰ ْ ُ َّ َ َ ٌ ْ َ َّ ٌ َ َّ ۤ َ ْ ُّ ُ ٰ َ ْ َ َ
 ‫ی ِلل ِذی َن َیتق ْو َن ؕ ا فل ت ْع ِقل ْو َن‬ ‫وما الحیوۃ الدنیا ِال ل ِعب و لھو ؕ و للدار ال ِخرۃ خ‬
· JwZmhm| go ~MZo dmbm| Ho$ {b¶o Am{IaV ~ohVarZ Ka h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 32 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Xwݶdr
qµOXJr Vmo EH$ Iob V‘meo Ho$ {gdm Hw$N> Zht Am¡a ¶µH$sZ OmZmo Ho$ Omo bmoJ VµŠdm Bp»V¶ma H$aVo h¢, CZ Ho$ {b¶o Am{˜aV dmbm Ka H$ht µÁ¶mXm
~ohVa h¡, Vmo Š¶m BVZr gr ~mV Vwåhmar Aµ³b ‘| Zht AmVr?
َّ ُ ْ ُّ ٰ ْ َّ ‫َ ْ َ ٗ َ َ ِت ُ ْ َ ْ َ َ ْ َ ُ َ ۤ َّ ُ َ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ ّ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ ُ ُ ِم ْ َّ َ َ َّ َ ْ َ ُ َ َ َ َ َّ ْ ُ ُ ٰ ْ َ ْ َ َ َ ْ َّ َ َ ب‬
‫ی  َو ھ َو ال ِذ ْی‬
ٍ ‫س ِال ِف ِکت ٍب م ِب‬
ٍ ِ ‫ض ول رط ٍب و ل یا‬ ِ ‫ب والبح ِرۤ ؕ وما تسقط ن ورقۃٍ ِال یعلمھا ول حبۃٍ ِف ظلم ِت الر‬ ِ ‫و ِعندہ مفا ح الغی ِب ل یعلمھا ِال ھو ؕ و یعلم ما ِف ال‬
ُ َ ُ ْ ُ ُ ُ َ َ ُ ُ َ َ ُ ّ ً ّ ُ ٌ َ ٰ ْ ُ ُُ َ ُ َّ ُ َ َّ ُ ّٰ َ
‫َیت َوفٮک ْم ِبال ْی ِل َو َی ْعل ُم َما َج َر ْحت ْم ِبالن َھ ِار ث ّم َی ْب َعثک ْم ِف ْیہِ ِلیقضا َجل م َسم ۚ ث ّم ِال ْیہِ َم ْر ِج ُعک ْم ث ّم ین ِّبئـک ْم ِب َما کنت ْم ت ْع َمل ْو َن‬
ُ

· ha Vah H$m Bë‘ Aëbmh VAmbm hr Ho$ nmg h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 59, 60 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ :
Cgr (Aëbmh) Ho$ nmg µJ¡~ H$s Mm{~¶m± h¢, {OÝh| Cg Ho$ {gdm H$moB© Zht OmZVm Am¡a g‘§Xa Am¡a ˜wíH$s ‘| Omo Hw$N> h¡ dmo Cg go dm{µH$µ’$ h¡ (Cg
Ho$ Bë‘ ‘| h¡), {H$gr Xa™V H$m H$moB© nËVm Zht {JaVm, {Og H$m Cgo Bë‘ Z hmo Am¡a µO‘rZ H$s A§Yo[a¶m| ‘| H$moB© XmZm ¶m H$moB© ˜wíH$ ¶m Va MrµO
Eogr Zht h¡, Omo EH$ Iwbr {H$Vm~ ‘| XO© Z hmo Am¡a dhr h¡ Omo amV Ho$ dµŠV (ZtX ‘|) Vwåhmar ê$h (EH$ hX VH$) µH$ãµO H$a boVm h¡ Am¡a {XZ ^a
‘| Vw‘ Zo Omo Hw$N> {H$¶m hmoVm h¡, Cgo ˜y~ OmZVm h¡, {’$a Cg (ZE {XZ) ‘| Vwåh| ZB© qµOXJr XoVm h¡ VmHo$ (Vwåhmar C‘« H$s) ‘wµH$a©am ‘wÔV nyar hmo
OmE, {’$a Cgr Ho$ nmg Vw‘ H$mo bm¡Q> H$a OmZm h¡, Cg dµŠV dh Vwåh| ~VmEJm Ho$ Vw‘ Š¶m Š¶m H$aVo Wo &
ُ َ ْ َ ٰ ٰ َّ َ َ َ ْ َّ َ ُ َ َ ْ ُ َ ْ ُ ْ َ ْۤ َّ َ ُ َ ُ ْ ُ َّ َ َ ٰ َّ ُ ْ َ ْ َ َ
ُّ ‫ال ْر َض با ْل َح ّق ؕ َو َی ْو َم َی ُق ْو ُل ک ْن َف َی ُک ْو ُن  َق ْو ُل ُہ ا ْل َح ُّق ؕ َو َل ُہ ْال ُم ْل ُك َی ْو َم ُی ْن َف ُخ ف‬
ؕ ‫الص ْو ِر‬ ‫و ا ن ا ِقیموا الصلوۃ و اتقوہ ؕ و ھو ال ِذی ِالیہِ تحشرون  و ھو ال ِذی خلق السمو ِت و‬
ِ ِ ِ
َّ َ ْ َ ْ ُ ٰ
ُ ْ ‫الش َھ َادۃ ؕ َو ُھ َو ْال َحک ْی ُم ْال َخب‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫ع ِلم الغی ِب و‬
· Z‘mµO H$s nm~§Xr H$amo Am¡a Aëbmh go S>amo : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 72, 73 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Z‘mµO µH$mB‘
H$amo Am¡a Cg (Aëbmh H$s Zmµ’$a‘mZr) go S>aVo ahmo Am¡a dhr h¡ {OgH$s Vaµ’$ Vw‘ g~ H$mo O‘m H$a Ho$ bo Om¶m OmEJm Am¡a dhr µOmV h¡ {OgZo
Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ H$mo ~ahµH$ n¡Xm {H$¶m h¡ Am¡a {Og {XZ dmo ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ go) H$hoJm Ho$ Vy hmo Om, Vmo dmo hmo OmEJm (¶mZr Aëbmh VAmbm
O~ MmhoJm, {µH$¶m‘V H$mo dwOyX ‘| AmZo H$m hwŠ‘ Xo XoJm Am¡a dmo dwOyX ‘| Am OmEJr), Aëbmh H$m µH$m¡b ~ahµH$ h¡ Am¡a {Og {XZ gya ’y±$H$m OmEJm,
Cg {XZ ~mXemhr Cgr H$s hmoJr, dmo µJmB~ d hm{µOa ha MrµO H$mo OmZZo dmbm h¡ Am¡a dhr ~‹S>r {hŠ‘V dmbm, nyar Vah ~m˜~a h¡ &
ُ ُ َ ُ َ َ َ َُ َ َ ُ ّ ُ َّ َ َ َ ٰ َ ْ ْ َ ۭ ً ْ َ َ ّٰ ُّ ُ َ َ ّٰ ْ ُ ْ ‫َ َ َ ُ ُّ َّ ْی َ َ ْ ُ ْ َ م‬
 ‫ی ِعل ٍم ؕ کذ ِلك ز ّینا ِلک ِل ا ّمۃٍ َع َمل ُھ ْم  ث ّم ِا ٰل َر ّ ِب ِھ ْم ّم ْر ِج ُع ُھ ْم ف ُین ِّبئ ُھ ْم ِب َما کن ْوا َی ْع َمل ْو َن‬ ِ ‫ول تسبوا ال ِذ ن یدعون ِ ن دو ِن‬
ِ ‫الل فیسبوا الل عدو ا ِبغ‬
· Xÿgao ‘µOm{h~ Ho$ ‘m~yXm| H$mo ~wam-^bm Zht Ho$hZm Mm{h¶o : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 108 ‘| ¶o Vmbr‘ Xr JB© h¡ Ho$ Xÿgao
‘µOm{h~ Ho$ ‘m~yXm| H$mo ~wam ‘V H$hmo : Aëbmh VAmbm Zo ‘wgb‘mZm| H$mo Xÿgao ‘µOm{h~ Ho$ ‘m~yXm| H$mo ~wam ^bm Ho$hZo go ‘Zm µ’$a‘m¶m Ho$ H$ht Eogm Z
hmo Ho$ Vw‘ CZHo$ PyQ>o ˜wXmAm| H$s ~wamB© ~¶mZ H$aZo bJmo Am¡a dmo OµÁ~mV ‘| AmH$a Aëbmh VAmbm H$mo ~wam ^bm Ho$hZo bJ|, Bg Vah Vw‘ Bg ~wamB© H$m
µOar¶m ~Z OmAmo& Bg hwŠ‘ go ‘mby‘ hwdm Ho$ Omo H$m‘ ˜wX H$aZm OmBµO Zht h¡ & Xÿgao Ho$ {b¶o Cg H$m µOar¶m Am¡a g~~ ~ZZm ^r XwéñV Zht h¡ &

9
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 8
ُ َ ْ َ ْ ُ َ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َّ َّ ٗ َ َ َ ْ ْ َ َ ْ ُ َ َ
 ‫تف ْو َن‬ِ ‫الثم سیجزون ِبما کنوا یق‬ ِ ‫الث ِم وب ِاطنہ ؕ ِان ال ِذین یک ِسبون‬
ِ ‫وذروا ظ ِاھر‬
· JwZmh H$s gµOm µOê$a {‘boJr : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 120 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: Vw‘ µOm{har Am¡a ~m{VZr XmoZm|
{H$ñ‘ Ho$ JwZmh N>mo‹S> Xmo, ¶h ¶µH$sZr ~mV h¡ Ho$ Omo bmoJ JwZmh H$aVo h¢, CÝh| BZ V‘m‘ Ow‘m] H$s OëX hr gµOm {‘boJr {OZH$mo dmo {H$¶m H$aVo Wo &
ٗ َّ ُ ٰ ْ َ ۤ َ ۤ َ ُُ َ َ َ ْ َ َّ ً َ َ ُ َ َّ ُّ َ َ ْ ُ ْ َّ َ ٗ ُ ُ ُ ً َ ْ ُ َ ْ َّ َ َ ْ َّ َّ ٰ ْ ُ ْ َ َ ْ َ َّ ٰ ْ ُ ْ َّ ّٰ َ َ َ ْ َ ْۤ َّ َ ُ َ
 ‫ی ُمتش ِابہٍ ؕ کل ْوا ِم ْن ث َم ِر ٖہ ِاذا ا ث َم َر َو ا ت ْوا َحقہ َی ْو َم َح َص ِاد ٖہ‬ ‫و ھو ال ِذی ا نشا جن ٍت معروش ٍت و غی معروش ٍت و النخل و الزر ع مخت ِلفا ا کلہ و الزیتون والرمان متش ِابھا وغ‬
 َ ْ ْ ُ ْ ُّ ُ َ ٗ َّ ْ ُ ْ ُ َ َ
‫ی‬ ‫ول تس ِرفوا ؕ ِانہ ل ی ِحب المس ِر ِف‬
· Bñam’$ H$aZo dmbm| H$mo Aëbmh ng§X Zht H$aVm : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 141 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Aëbmh dmo
h¡ {OgZo ~mµJmV n¡Xm {H$¶o {OZ ‘| go Hw$N> (~¡bXma h¢ Omo) ghmam| go D$na M‹T>mE OmVo h¢, Hw$N> ghmam| Ho$ ~µJ¡a ~wb§X hmoVo h¢ Am¡a IOya Ho$ ~mµJmV Am¡a
Io{V¶m§, {OZHo$ µOmBµHo$ AbJ AbJ h¢ Am¡a µO¡VyZ Am¡a AZma, Omo EH$ Xÿgao go {‘bVo OwbVo ^r h¢ Am¡a EH$ Xÿgao go ‘w™V{bµ’$ ^r, O~ ¶h Xa™V
’$b X| Vmo CZ Ho$ ’$bm| H$mo ImZo ‘| BñVoA‘mb H$amo Am¡a O~ CZH$s H$Q>mB© H$m {XZ AmE, Vmo Aëbmh H$m hµH$ AXm H$amo (¶mZr Cg H$m Xgdm± {hñgm
Aëbmh Ho$ amñVo ‘| ˜M© H$amo) Am¡a ’w$µOybIMu Z H$amo, ¶mX aImo! dmo µ’w$µOybIM© bmoJm| H$mo ng§X Zht H$aVm &
 ٌ ْ ُّ ٌّ ُ َ ْ ُ َ ٗ َّ ٰ َّ ُ ُ َّ َ َ
‫ی‬ ‫َول تت ِب ُع ْوا خط ٰو ِت الش ْیط ِن ؕ ِانہ لکم عدو م ِب‬
· e¡VmZ BÝgmZ H$m Iwbm hþdm Xþí‘Z h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 142 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : e¡VmZ Ho$ nrN>o Z Mbmo,
¶µH$sZ OmZmo, dmo Vwåhmao {b¶o EH$ Iwbm Xwí‘Z h¡ &
َ َ ْ َ َ َْ َْ َ ُ َ ُ ُ ُ َ ْ َ َ ّ ُ َ َ ۤ َُُْ َ
ۚ ‫َو ل تقتل ْـواا ْول َد ک ْم ِم ْن ِا ْمل ٍق ؕ نح ُن ن ْرزقـک ْم َو ِا ّیاھ ْم ۚ َول تق َر ُبوا الف َوا ِحش َما ظ َھ َر ِمن َھا َو َما بط َن‬
· h‘mam Am¡a h‘mar Am¡bmX H$m [aµÁH$ Aëbmh VAmbm Ho$ {µOå‘o h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 151 ‘| Aëbmh VAmbm hwŠ‘
gwZmVo h¢ : µJar~r H$s dOh go AnZo ~ÀMm| H$mo µH$Vb Z H$amo, h‘ Vwåh| ^r [aµÁµH$ X|Jo Am¡a CZH$mo ^r Am¡a ~o-h¶mB© Ho$ H$m‘m| Ho$ µH$ar~ ^r Z OmAmo,
Mmho dmo ~o-h¶mB© Iwbr hwB© hmo ¶m {N>nr hwB© hmo &
ٰ ُ َ َ َ ُ َ ُُْ َ
ۚ ‫َو ِاذا قلت ْم ف ْاع ِدل ْوا َول ْو ک َن ذا ق ْرب‬
· h‘oem hH$ ~mV Ho$hZm Mm{h¶o : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 152 ‘| Aëbmh H$m hwŠ‘ h¡ : O~ H$moB© ~mV H$hmo, Vmo BÝgmµ’$ go H$m‘
bmo, Mmho ‘wAm‘bm AnZo µH$ar~r [aíVoXma hr H$m hmo &
ُ َّ َ ُ َّ َ ُ ٰ ُ ٰ َ ُ َ َ َ َ َ ُّ ُ َّ َ َ َ ُ ْ ُ َّ َ ً ْ َ ْ ُ ْ َ َ ٰ َّ َ َ
 ‫الس ُبل فتف َّرق ِبک ْم ع ْن َس ِب ْی ِلہٖ ؕ ذ ِلک ْم َو ّصٮک ْم ِبہٖ ل َعلـک ْم تتق ْو َن‬ ‫وا ن ھذا ِصر ِاط مست ِقیما فا ت ِبعوہ ۚ ول تت ِبعوا‬
· XrZo Bñbm‘ na MbZo hr ‘| ZOmV h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 153 ‘o§ ¶h aohZw‘mB© H$s JB© h¡ Ho$ gramVo ‘wñVµH$s‘ (grYo amñVo)
Ho$ ‘wVm{~µH$ qµOXJr JwµOmaZm µOê$ar h¡ : Aëbmh VAmbm Zo hwµOya ‫ ﷺ‬H$mo Am˜ar agyb ~Zm H$a Xwݶm ‘| ^oOm Am¡a CÝh| Bg ~mV H$m hwŠ‘ {X¶m Ho$
Vw‘ bmoJm| H$mo gramVo ‘wñVµH$s‘ na MbZo H$s XmdV Xmo Am¡a e¡VmZr H$m‘m| Am¡a Cg Ho$ ~VmE hwE amñVm| Ho$ nrN>o Z n‹S>mo, dZm© Vw‘ grYo amñVo go ^Q>H$
OmAmoJo, {bhmµOm ‘wÎmµH$s d nahoµOJma ~ZZo Ho$ {b¶o Amn ‫ ﷺ‬H$s XmdV H$mo µHw$~yb H$a Ho$ ha ‘wgb‘mZ H$mo gramVo ‘wñVµH$s‘ na MbZm µOê$ar h¡ &
َ ْ َ ُ َ ْ َّ ۤ ٰ َ َ َ َّ َ ٓ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ ٗ َ َ َ َ َ ْ َ ٓ َ ْ َ
 ‫الس ِّیئۃِ فل ُی ْجزی ِال ِمثل َھا َوھ ْم ل ُیظل ُم ْو َن‬‫من جاء ِبالحسنۃِ فلہ عشرا مثا ِلھا ۚ ومن جاء ِب‬
· EH$ ZoH$s H$m gdm~ Xg JwZm {‘bVm h¡ : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 160 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo e™g H$moB© ZoH$s
boH$a AmEJm, Cg Ho$ {b¶o Cg O¡gr Xg Zo{H$¶m| H$m gdm~ h¡ Am¡a Omo e™g H$moB© ~wamB© boH$a AmEJm, Vmo Cg H$mo {g’©$ Cgr EH$ ~wamB© H$s gµOm
Xr OmEJr Am¡a CZ na H$moB© µOwë‘ Zht hmoJm &
ُ َْ َ ُْ ُ ُ ُ َ َ ُ َ ُ َُ ْ ُ ْ ٌ َ َ َ َّ ْ َ ُّ ُ ُ ْ َ َ َ
‫س ِال َعل ْی َھا ۚ َول ت ِز ُر َو ِاز َرۃ ّ ِوز َرا خ ٰری ۚ ث ّم ِا ٰل َر ّ ِبک ْم ّم ْر ِج ُعک ْم ف ُین ِّبئـک ْم ِب َما کنت ْم ِف ْیہِ تخت ِلف ْو َن‬
ٍ ‫ول تک ِسب کل نف‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ H$moB© e»g {H$gr Xÿgao H$m JwZmh AnZo ga Zht boJm : gya-E-AÝAm‘ Am¶V Z§~a : 164 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo H$moB© e™g H$moB© H$‘mB© H$aVm h¡, Cg H$m Zµ’$m ZwµŠgmZ {H$gr Am¡a na Zht, ˜wX Cgr na n‹S>Vm h¡ Am¡a ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ)
H$moB© ~moP CR>mZo dmbm {H$gr Am¡a H$m ~moP Zht CR>mEJm, {’$a Vwåhmao nada{XJma hr H$s Vaµ’$ Vw‘ g~ H$mo bm¡Q>Zm h¡, Cg dµŠV dmo Vwåh| dmo gmar ~mV|
~VmEJm, {OZ ‘| Vw‘ Bp»Vbmµ’$ {H$¶m H$aVo Wo &
ْ ْ ْ َ َ ْ ٰ ُ َ َُْ َ َ ٓ َ َ َ َ َْ َ ْ َ ْۢ ّ ْ ُ َّ َ ٰ َ َّ ُ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ َ َّ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ۤ َ َ َ َ
‫یا ْی ِد ْی ِھ ْم َو ِم ْن خل ِف ِھ ْم َوع ْنا ْی َما ِن ِھ ْم َوع ْن ش َما ِٕٮ ِل ِھ ْم ؕ َول ت ِجدا کث َرھ ْم ش ِک ِری َن  قال اخ ُر ج ِمن َھا‬ ِ ‫قال ف ِبما ا غویت ِن َلقعدن لھم ِصراطك َالمست ِقیم  ُثم َل ِتین ِمن ب‬
َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ َ ً ْ ُ ْ َّ ً ْ ُ ْ َ
َ ْ ‫ل ْمل ٔ َــ َّن َج َھ َّن َم ِم ْنک ْما ْج َم ِع‬
‫ی‬ ‫مذءوما مدحورا ؕ لمن ت ِبعك ِمن‬
· e¡VmZ Ho$ ‘H«$ d ’$ao~ go h‘oem hmo[e¶ma aohZm Mm{h¶o : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 16 Vm 18 ‘| ¶h ~Vm¶m J¶m h¡ Ho$ e¡VmZ
Ho$ YmoHo$ go hmo[e¶ma aohZm Mm{h¶o: O~ e¡VmZ Zo Aëbmh Ho$ hwŠ‘ Ho$ ‘wVm{~µH$ hµOaVo AmX‘ � H$mo gÁXm Z {H$¶m, Vmo {µH$¶m‘V Ho$ {XZ VH$ Aëbmh
go ‘mohbV {‘bZo na Ho$hZo bJm Ho$ ‘¢ Voao ~§Xm| H$mo Mmam| Vaµ’$ go Jw‘amh H$aZo H$s H$mo{ee H$ê$±Jm, {OgHo$ ZVrOo ‘| AŠga bmoJ ewH«$JwµOma Zht ah|Jo,
Aëbmh VAmbm Zo e¡VmZ H$mo AnZo Xa~ma go µObrb H$a Ho$ {ZH$mb {X¶m Am¡a µ’$a‘m¶m Ho$ ‘¢ VwP go Am¡a Voar n¡adr H$aZo dmbm| go OhÝZ‘ H$mo ^a
Xÿ§Jm & {bhmµOm h‘| ha dµ³V e¡VmZ Ho$ ‘H$a d µ’$ao~ go hmo[e¶ma aohZm Mm{h¶o Am¡a OÝZV ‘| bo OmZodmbo Am‘mb ‘| bJo aohZm Mm{h¶o &
َ ْ ‫َّو ُک ُل ْوا َو ْاش َر ُب ْوا َو َل ُت ْسر ُف ْوا  ِا َّن ٗہ َل ُیح ُّب ْال ُم ْسر ِف‬
‫ی‬ ِ ِ ِ
· ImZo nrZo ‘| hX go VOmdwµO Z H$amo : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 31 ‘| Aëbmh VAmbm {hXm¶V XoVo h¢ : ImAmo Am¡a {n¶mo Am¡a
’w$µOybIMu Z H$amo, ¶mX aImo! Ho$ Aëbmh ’w$µOybIMu H$aZo dmbm| H$mo ng§X Zht H$aVm &
َ ْ ‫الل َقر ْی ٌب ّ ِم َن ْال ُم ْحس ِن‬
ّٰ َ َ ْ َ َّ ً َ َ َّ ً ْ َ ُ ْ ُ ْ َ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ُ ْ ُ َ َ
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫ض بعد ِاصل ِحھا وادعوہ خوفا وطمعا ؕ ِان رحمت‬ ِ ‫و ل تف ِسدوا ِف الر‬
· Im¡’$ Am¡a Cå‘rX Ho$ gmW Aëbmh VAmbm go XþAm H$aZm Mm{h¶o : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 56 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : µO‘rZ ‘| Cg H$s Bñbmh Ho$ ~mX µ’$gmX ‘V ’¡$bmAmo Am¡a Cg (Aëbmh) H$s B~mXV Bg Vah H$amo Ho$ {Xb ‘| ˜m¡µ’$ ^r hmo Am¡a Cå‘rX
^r, ¶µH$sZZ Aëbmh H$s ah‘V ZoH$ bmoJm| go µH$ar~ h¡ &
ُ ٓ ْ َ َ َّ َ َ َ َ َ ْ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ََْ
. ‫ان َول ت ْبخ ُسوا الناسا ش َیا َءھ ْم‬‫فاوفوا الـکیل و ال ِمیز‬
· Zmn Vm¡b ‘| H$‘r Zht H$aZm Mm{h¶o : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 85 ‘| Aëbmh VAmbm H$m hwŠ‘ h¡ : Zmn Vm¡b nyam nyam {H$¶m &
H$amo Am¡a bmoJm| H$mo CZH$s MrµO| H$‘ H$a Ho$ Z {X¶m H$amo &

10
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 9
ٰٰ ُّ َ ُْ  ْ َٓ ْ ْ َ ُ َ َ ْ َ ُۤ َ َْ َ َ ُ َ ّ ُ ْ ُ َ ُ ُ
)۱۲۱ ‫___(إلا یۃ‬ ‫ّی ِر ْید ا ْن ّیخ ِر َجک ْم ِم ْن ا ْر ِضک ْم ۚ ف َماذ ا تا ُم ُر ْو َن  قال ْو ا ا ْر ِجہ َوا خاہ َوا ْر ِسل ِف ال َمدا ِٕٮ ِن ٰح ِش ِری َن  َیا ت ْوك ِبک ِل ٰس ِح ٍر َع ِل ْی ٍم‬
· ‘mb d Añ~m~ Z hmoVo hþE ^r hH$ na H$mB‘ ahmo : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 110 Vm 121 ‘o§ ¶h ~emaV Xr JB© h¡ Ho$ Aëbmh
VAmbm H$s ‘XX hµH$ Ho$ gmW hmoVr h¡: hµH$ na µH$mB‘ aohZo dmbm Mmho AHo$bm hr Š¶y§ Z hmo, µJm{b~ AmH$a hr aohVm h¡ & {µ’$aAm¡Z Zo hµOaVo ‘ygm �
H$mo OmXÿJa Ho$h H$a AnZo ‘wëH$ Ho$ ~‹S>o ~‹S>o OmXÿJam| H$mo CZHo$ ‘wµH$m~bo H$s XmdV Xr, OmXÿJam| Zo ZµOa~§Xr H$a Xr, {Og go CZH$s apñg¶m§ gm§n H$s
Vah a|JVr hwB© ZµOa AmZo bJt, hµOaVo ‘ygm � Zo Aëbmh Ho$ hwŠ‘ go AnZm Agm S>mbm, Omo CZH$s gmar apñg¶m| H$mo {ZJb J¶m & hµH$ H$m µJb~m
hwAm Am¡a OmXÿJa gÁXo ‘| {Ja H$a B©‘mZ bo AmE & {bhmµOm h‘| h‘oem hµH$ dmbo amñVo na MbZm Mm{h¶o &
 ُ ْ َ ٰ ُ ْ َّ َ ٰ َّ ُْ ُ َّ ْ َّ ُ ْ َ َ ْ َ َّ ُ ْ ‫اب ُا ص ْی ُب بہٖ َم ْن َا َش ٓا ُء ۚ َو َر ْح َم‬
ْۤ َ َ َ َ
‫ت َو ِس َع ْت کل ش ٍء ؕ ف َسا کت ُب َھا ِلل ِذی َن َیتق ْو َن َو ُیؤت ْو َن الز کوۃ َو ال ِذی َن ھ ْم ِبا ٰی ِتنا ُیؤ ِمن ْو َن‬ ِ ِ ِ ِ ‫قال عذ‬
· Aëbmh go S>aZo dmbo Am¡a µOH$mV AXm H$aZo dmbo ‘mo[‘Z ~§Xm| Ho$ {b¶o ah‘V : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 156 ‘|
Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : AnZm AµOm~ Vmo ‘¢ Cgr na Zm{µOb H$aVm hÿ±, {Og na MmhVm hy§ Am¡a Ohm§ VH$ ‘oar ah‘V H$m VmëbwµH$ h¡, dmo ha
MrµO na N>mB© hwB© h¡, MwZmÝMo ‘¢ ¶h ah‘V (‘wH$å‘b Vm¡a na) CZ bmoJm| Ho$ {b¶o {bIy±Jm Omo VµŠdm Bp»V¶ma H$a| Am¡a µOH$mV AXm H$a| Am¡a Omo
h‘mar Am¶Vm| na ¶µH$sZ aI| &
َ ٓ َ ْ ُ ْ َ َ ُ ّ َ ُ َ ٰ ّ َّ ُ ُ َ ُّ ُ َ َ ْ ُ ْ ‫َّ ْ ٰ َ ْ ْ ْ َ ْ ُ ُ ُ ْ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ٰ ُ ْ َع‬ ُ َ ْ ً ُ ْ َ ٗ َ ْ ُ َ ْ َّ َّ ّ ُ ْ َّ ‫َ َّ ْی َ َ َّ ُ ْ َ َّ ُ ْ َ َّلن‬
‫ی الخ ٰب ِٮٕ ث‬ِ ‫الن ِجی ِل  یامرھمَ ِبالمعرو ِف وی ۤنھھٮ ِن المنک ِر وی ِحل لھم الط ِیب ِت ویح ِرم عل‬ ِ ‫ال ِم ال ِذی ی ِجدونہ م َکت ْوبا ِعندھ ْم ِف التورٮۃِ و‬ ‫ا ل ِذ ن یت ِبعون الرسول ا ِب‬
 َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ُ َ ٰٓ ُ ٗ َ َ َ ْ ُ ْۤ ّ َ ْ ُّ ُ َ َّ َ ُ ْ ُ َ َ َ ُ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ ّ َ ْ ْ َ َ ْ َ َ ْ َّ َ ٰ ْ َ ْ َ ْ ُ َ ْ ْ ُ ْ َ ُ ‫َ َی َض‬
 ‫و ع عن ِاصرھم والغلل ال ِت کنت عل ِی ؕ فال ِذینا منوا ِبہٖ وعزروہ ونصروہ وا تبعوا النور ال ِذیا ن ِزل معہ ۙ ا ولٮِٕ ك ھم المف ِلحون‬
· earA²V na A‘b H$aZo dmbm| Ho$ {b¶o H$må¶m~r h¡ : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 157 ‘| ~Vm¶m J¶m h¡ Ho$ Vm¡amV d B§Orb ‘|
^r AmnH$s {gµ’$mV H$m {µOH«$ h¡: Vm¡amV d B§Orb ‘| hµOaV ‘whå‘X ‫ ﷺ‬H$s {gµ’$mV ~¶mZ H$s JB© h¢ Am¡a Am˜ar agyb hmoZo H$s ~emaV Xr JB© h¡
Ho$ dmo Am˜ar agyb Cå‘r hmoJm, ¶mZr Xwݶm ‘| {H$gr go Hw$N> Zht n‹T>oJm, ~ëHo$ dhr Ho$ µOar¶o Cg H$mo Cby‘ AVm {H$¶o OmE|Jo, dmo bmoJm| H$mo AÀN>r
~mVm| H$m hwŠ‘ H$a|Jo Am¡a ~war ~mVm| go amoH|$Jo, CZHo$ {b¶o nmH$sµOm MrµOm| H$mo hbmb Am¡a ZmnmH$ d J§Xr MrµOm| H$mo ham‘ µH$ama X|Jo Am¡a CZ go g™V
AhH$m‘ d nm~§[X¶m§ hQ>m H$a AmgmZ VarµHo$ ‘wµH$a©a H$a|Jo, {bhmµOm h‘| Mm{h¶o Ho$ Z[~¶o H$ar‘ ‫ ﷺ‬H$mo Aëbmh Ho$ gÀMo Am¡a Am˜ar Z~r ‘mZ H$a
CZH$s bmB© hwB© ear¶V Ho$ ‘wVm{~µH$ A‘b H$a| Bgr ‘| h‘mar Xwݶm d Am{˜aV H$s H$må¶m~r h¡ &
 َ ْ ٰ َ ٰ ْ َ َّ ُ َّ َ ٰ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َ ٰ ‫َ ْ َ َ َ َ ُّ َ ْ ۭ َ ْۤ ٰ َ َ ْ ُ ُ ْ ْ ُ ّ َّ َ ُ ْ َ َ ْ َ َ ُ ْ َع ٰۤ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ُ َ ّ ُ ْ َ ُ ْ َب‬
‫ی‬ ‫و ِاذا خذ ربك ِمن ب ِن ا د م ِمن ظھو ِر ِھم ذ ِریت وا شھدھم لا نف ِس ِھم ۚ ا لست ِبر ِبکم ؕ قالوا ل ۚۛ ش ِھدنا ۚۛ ا ن تقولوا یوم ال ِقیمۃِ ِانا کنا عن ھذا غ ِف ِل‬
· V‘m‘ BÝgmZ Aëbmh Ho$ EH$ hmoZo H$m BH$ama H$a MwHo$ h¢ : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 172 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
(E agyb! bmoJm| H$mo dmo dµŠV ¶mX {XbmAmo) O~ Vwåhmao nada{XJma Zo AmX‘ Ho$ ~oQ>m| H$s nrR> go CZ H$s gmar Am¡bmX H$mo {ZH$mbm Wm Am¡a CZ H$mo
˜wX AnZo D$na Jdmh ~Zm¶m Wm (Am¡a nyN>m Wm) Ho$ Š¶m ‘¢ Vwåhmam a~ Zht hÿ±? g~ Zo Odm~ {X¶m Wm Ho$ Š¶y§ Zht? (¶µH$sZZ Amn h‘mao a~ h¢)
h‘ g~ Bg ~mV H$s Jdmhr XoVo h¢, (Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ Ho$ ¶h BµH$ama h‘Zo Bg {b¶o {b¶m Wm) VmHo$ Vw‘ {µH$¶m‘V Ho$ {XZ ¶o Z Ho$h gH$mo
Ho$ h‘| Vmo ¶o ~mV ‘mby‘ Z Wr (Am¡a h‘| Amngo {H$¶m hwdm dmA²Xm ¶mX hr Zht Wm) &
ُ ُ َّ َ ُ ْ َ ٗ َ َ َ ٰ ُْ َ ُ َ
 ‫َو ِاذا ق ِر ٔی الق ْرا ُن ف ْاست ِم ُع ْوا لہ َوا ن ِصت ْوا ل َعلک ْم ت ْر َح ُم ْو َن‬
· Hw$Am©Zo nmH$ H$mo Jm¡a go Im‘moer Ho$ gmW gwZZm Mm{h¶o : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 204 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡
: O~ µHw$Am©Z n‹T>m OmE, Vmo Cg H$mo H$mZ bJm H$a gwZmo Am¡a ˜m‘moe ahmo VmHo$ Vw‘ na ah‘V hmo &
ُ ٰ ْ َ ّ ُ ُ ْ ْ َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ُ َّ ً َ ْ َّ ً ُّ َ َ َ ْ َ ْ َ َّ َّ ْ ُ ْ َ
َ ْ ‫ال َصال َو َل َتک ْن ّ ِم َن ْال ٰغفل‬
‫ی‬ ‫واذ کر ربك ِف نف ِسك تضرعا و ِخیفۃ ودون الجھ ِر ِمن القو ِل ِبالغد ِو و‬
ِِ ِ
· gw~h d em‘ Aëbmh VAmbm H$m {µOH«$ H$amo : gya-E-AA²amµ’$ Am¶V Z§~a : 205 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : AnZo a~ H$m
gw~h d em‘ {µOH«$ {H$¶m H$amo, AnZo {Xb ‘| ^r, Am{OµOr Am¡a ˜m¡µ’$ Ho$ OµÁ~mV Ho$ gmW Am¡a µO~mZ go ^r, AmdmµO ~hwV ~wb§X {H$¶o ~µJ¡a Am¡a CZ
bmoJm| ‘| em{‘b Z hmo OmZm Omo µJµ’$bV ‘| n‹S>o hwE h¢ &
ۤ َ ّٰ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ّٰ ُ َّ َ
َ ْ ‫الل َو َر ُس ْو َل ٗہ ِا ْن ُک ْن ُت ْم ُّم ْؤ ِم ِن‬
‫ی‬ ‫فا تقوا الل وا ص ِلحوا ذات بی ِنکم  وا ِطیعوا‬
· Aëbmh Am¡a agyb H$s H$m{‘b BVmAV B©‘mZ H$s Abm‘V h¡ : gya-E-Aݵ’$mb Am¶V Z§~a : 1 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
Vw‘ Aëbmh go S>amo Am¡a Amng Ho$ VmëbwµH$mV H$mo XwéñV H$a bmo Am¡a Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s BVmAV H$amo, AJa Vw‘ dmµH$B© B©‘mZ dmbo hmo &
ُ َ ْ َّ ْ ْ ُ ُّ ّٰ َ ْ ّ ٓ َ َّ َّ َ َّ َ َ ُ َ ُ َ ْ َّ َ ُ ُ َ َ َ ُ ْ َ ُ ْ َ َّ َ َ ٗ َ َ ّٰ َ ۤ ُ ٰ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫الص ّمال ُبک ُمال ِذی َنل َی ْع ِقل ْو َن‬ ِ ‫یایھاال ِذی َنا َمن ْواا ِط ْی ُعواالل َو َر ُس ْولہ َولت َول ْواعنہ َوا نت ْمت ْس َم ُع ْو َن َولتک ْون ْواکل ِذی َنقال ْوا َس ِم ْعنا َوھ ْملی ْس َم ُع ْو َن ِانشرالدوا ِب ِعند‬
‫الل‬
· Aëbmh Am¡a agyb H$s BVmAV go ‘w§h Zht ‘moS>Zm Mm{h¶o : gya-E-Aݵ’$mb Am¶V Z§~a : 20 Vm 22 ‘| Aëbmh VAmbm Zo
µ’$a‘m¶m : E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s BVmAV H$amo Am¡a Cg BVmAV go ‘w§h Z ‘mo‹S>mo, O~ Ho$ Vw‘ (Aëbmh Am¡a agyb Ho$ AhH$m‘)
gwZ aho hmo Am¡a CZ bmoJm| H$s Vah Z hmo OmZm Omo Ho$hVo Vmo h¢ Ho$ h‘Zo gwZ {b¶m, ‘Ja dmo (hµH$sµH$V ‘|) gwZVo Zht h¢, ¶µH$sZ aImo Ho$ Aëbmh Ho$
ZµOXrH$ ~XVarZ OmZda dmo ~ohao Jy±Jo bmoJ h¢ Omo AµH$b go H$m‘ Zht boVo &
َ َ ُ ْ َ ُ ٰ َ ۤ ُ ُ َ َ َّ َ َ ّٰ ُ ْ ُ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫الر ُس ْول َوتخ ْون ْـوا ا ٰمن ِتک ْم َوا نت ْم ت ْعل ُم ْون‬‫یا یھا ال ِذینا منوا ل تخونوا الل و‬
· A‘mZV ‘| {I¶mZV ‘V H$amo : gya-E-Aݵ’$mb Am¶V Z§~a : 27 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVm h¡ : E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh Am¡a agyb
go ~odµ’$mB© ‘V H$amo Am¡a OmZVo ~yPVo AnZr A‘mZVm| ‘| {˜¶mZV ‘V H$amo &
ْ ْ َ ْ ُ ُ ّٰ َُ ْ ُ ٰ ُ ْ ّ َ َ ً َ ُ ُ َّ ْ َ ّٰ ُ َّ َ ۤ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
 ‫ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمن ْوا ِا ْن تتقوا الل َی ْج َعل لک ْم ف ْرقانا ّو ُیک ِف ْر َعنک ْم َس ِّیا ِتک ْم َو َیغ ِف ْر لک ْم ؕ َوالل ذو الفض ِل ال َع ِظ ْی ِم‬
· VŠdm H$m BÝA²m‘ : gya-E-Aݵ’$mb Am¶V Z§~a : 29 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : E B©‘mZ dmbmo! AJa Vw‘ Aëbmh go S>aVo ahmoJo,
Vmo dmo Vwåh| (hµH$ d ~m{Vb H$s) V‘rµO AVm H$a XoJm Am¡a Vw‘ go Vwåhmao JwZmh Xÿa H$a XoJm Am¡a Vw‘ H$mo ~»e XoJm Am¡a Aëbmh VAmbm ~‹S>o µ’$µÁb
dmbm h¡ &

11
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 10
ْ ّٰ َ ‫َ َ ْ ُ ّٰ َ َ َ ُ ْ َ ٗ َ َ َ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ ُ ْ َّ ّٰ َ َم‬
 ‫بی َن‬
ِ ِ ‫وا ِطیعوا الل ورسولہ ول تنازعوا فتفشلوا وتذھب ِریحکم واص ِبوا ؕ ِان الل ع الص‬
· Amng ‘| bS>mB© PJS>m Ho$ Xmo ~S>o ZwŠgmZ : gya-E-Aݵ’$mb Am¶V Z§~a : 46 ‘| ¶h ZgrhV H$s JB© h¡ Ho$ Amng ‘| b‹S>Zo PJ‹S>Zo go
~‹S>m ZwµŠgmZ hmoVm h¡ : B©‘mZ dmbm| H$mo Amng ‘| b‹S>Zo PJ‹S>Zo go ‘Zm {H$¶m J¶m h¡ Am¡a ¶o ~Vm¶m J¶m h¡ Ho$ AJa B©‘mZ dmbo Amng ‘| b‹S>mB© PJ‹S>m
H$a|Jo, Vmo CZHo$ Xmo ZwµŠgmZ hm|Jo, EH$ Vmo ¶h Ho$ B©‘mZ dmbo ~wpµÁXb Am¡a H$‘µOmoa hmo OmE§Jo Š¶y§ Ho$ O~ Amng ‘| B{ÎmhmX Am¡a B{Îmµ’$mµH$ hmoVm h¡, Vmo
ha EH$ e™g AnZo A§Xa VÝhm hmoZo Ho$ ~mdOyX nyar O‘mV H$s VmµH$V ‘hgyg H$aVm h¡ Am¡a O~ Amng ‘| Bp»Vbmµ’$ hmoJm, b‹S>mB© PJ‹S>m hmoJm, Vmo
H$moB© {H$gr H$m gmW XoZo Ho$ {b¶o Væ¶ma Z hmoJm & Xÿgam ZwµŠgmZ ¶h ~Vm¶m J¶m Ho$ Vwåhmam amo~ ˜Ë‘ hmo OmEJm Am¡a Vwåhmar hdm CI‹S> OmEJr, {Og
H$s dOh go Vw‘ Xwí‘Z H$s ZµOa ‘| hµH$sa Am¡a µObrb hmo OmAmoJo &
ُ َ ۭ ٌ ْ َ ُ ّٰ َ ً َ ْ َ َ ْ ْ ُ ْ َ َ ْ ُ َ َ َ ّٰ ْ ُ ْ ْ ُ َّ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ ُ ّٰ َ ْ َ َّ َ َ ْ ُ َ ْ ُ ْ َ ْ ُ ْ َ ْ َ
‫ی ِب َما ت ْع َمل ْو َن‬ ِ ‫ا م ح ِسبتما ن تتکوا ولما یعل ِم الل ال ِذین جھدوا ِمنکم ولم یت ِخذوا ِمن دو ِن‬
‫الل ول رسو ِلہٖ ول المؤ ِم ِنی و ِلیجۃ ؕ والل خ ِب‬
· hmbmV AmZo na O‘o ahmo : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 16 ‘| ¶h {hXm¶V Xr JB© h¡ Ho$ ‘wgr~Vm| na g~« go H$m‘ boZm Mm{h¶o, ‘wgr~V Am¡a
hmbmV Aëbmh H$s Vaµ’$ go AmVo h¢ Am¡a hmbmV H$m AmZm Aëbmh H$s Vaµ’$ go AmµO‘mBe hmoVr h¡, Bgr {b¶o Aëbmh VAmbm Hw$Am©Zo H$ar‘ ‘| AnZo
~§Xm| H$mo {˜Vm~ H$a Ho$ µ’$a‘mVo h¢, {Og Vah nohbr Cå‘Vm| H$mo AmµO‘mBe ‘| S>mbm J¶m, VH$brµ’|$ nhw§MmB© JBª Am¡a Xwí‘Zm| go ‘wµH$m~bm H$aZm n‹S>m,
Bgr Vah Cå‘Vo ‘whå‘{X¶m H$mo ^r BpåVhmZ ‘| S>mbm OmEJm, Bg B{Îmbm Ho$ ~mdOyX CZ Ho$ {b¶o ¶h µOê$ar h¡ Ho$ A‘Z d Am{µ’$¶V Am¡a gbm‘Vr H$s
XwAm H$aVo ah¢ Am¡a AJa Aëbmh H$s Vaµ’$ go H$moB© AmµO‘mBe AmOmE, Vmo g~« Ho$ gmW Aëbmh VAmbm H$s aOm‘§Xr hm{gb H$aZo Ho$ {b¶o O‘o ah¢ &
َُْ َ َ ٰ ُ ُ ُ ُ ْ ُ َ َّ َ َ ْٰ ُ َ َ َ ُ ّ َ ّٰ ْ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ َ َّ ْ َ َ َ َّ َ ْ ُ ْ َ َ ‫َ َّ ْی‬
‫الل ۙ ف َب ِش ْرھ ْم ِب َعذ ٍابا ِل ْی ٍم  ّی ْو َم یحم َعل ْی َھا ِ ْف ن ِار َج َھن َم فتک ٰوی ِب َھا ِج َباھ ُھ ْم َو ُجن ْو ُب ُھ ْم َوظ ُھ ْو ُرھ ْم ؕ ھذا َما کنت ْم‬
ِ ‫وال ِذ ن یک ِنون الذھب وال ِفضۃ ول ین ِفقونھا ِف س ِبی ِل‬
ُ َْ ُْ ُ ُ َُ ُ َُْ
‫ِل نف ِسک ْم فذ ْوق ْوا َما کنت ْم تک ِن ْون‬
· µOH$mV Z XoZo dmbm| H$s gµOm : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 34, 35 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : Omo bmoJ gmoZo Mm§Xr H$mo O‘m H$a
H$a Ho$ aIVo h¢ Am¡a Bg H$mo Aëbmh Ho$ amñVo ‘| ˜M© Zht H$aVo, CZ H$mo EH$ XX©ZmH$ AµOm~ H$s ˜we-˜~ar gwZm Xmo, {Og {XZ Bg ‘mb d Xm¡bV
H$mo OhÝZ‘ H$s AmJ ‘| Vnm¶m OmEJm, {’$a Bg go CZ bmoJm| H$s noem{Z¶m§ Am¡a CZ H$s H$adQ>| Am¡a CZ H$s nrR>| XmµJr OmE±Jr (Am¡a H$hm OmEJm Ho$)
¶h h¡ dmo ˜µOmZm Omo Vw‘Zo AnZo {b¶o O‘m {H$¶m Wm! A~ MImo Cg IµOmZo H$m ‘µOm Omo Vw‘ O‘m H$a Ho$ aIm H$aVo Wo &
ٰ ُ ُ ْ َ َ َ ْ َ ْ ُّ ْ ّ ُ ّٰ ُ َّ ُ َ َ ۤ َ ُ ََ ُ ََ
 ‫فل ت ْع ِج ْبكا ْم َوال ُھ ْم َول ا ْول ُدھ ْم ؕ ِان َما ُی ِر ْید الل ِل ُی َع ِذ َب ُھ ْم ِب َھا ِف ال َح ٰی ِوۃ الدن َیا َو تزھقا نف ُس ُھ ْم َوھ ْم ک ِف ُر ْو َن‬
· ‘mb d Am¡bmX Vwåh| grYo amñVo go ^Q>H$m Z X| : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 55 ‘| ¶h ~mV ~¶mZ H$s JB© h¡ Ho$ ‘mb Am¡a Am¡bmX
BÝgmZ H$s AmµO‘mBe H$m µOar¶m h¢: Aëbmh VAmbm Zo ‘mb Am¡a Am¡bmX Ho$ ~mao ‘| hwŠ‘ ~¶mZ µ’$a‘m¶m Ho$ AJa hbmb ‘mb ˜¡a Ho$ H$m‘m| ‘| ˜M©
H$amoJo, Vmo ¶h Vwåhmar Zo{H$¶m| ‘| µÁ¶mXVr Am¡a Am{˜aV ‘| H$må¶m~r H$m µOar¶m hmoJm, dZm© ¶hr ‘mb Xwݶm ‘| d~mbo OmZ Am¡a Am{˜aV ‘| g™V AµOm~
H$m g~~ ~ZoJm, Bgr Vah AJa Am¡bmX Ho$ XrZ Am¡a Am{˜aV H$s {µ’$H«$ H$s, Vmo Xwݶm ‘| ‘m§ ~mn H$s Am±Im| H$s R>§S>H$ Am¡a Am{˜aV ‘| ZOmV H$m
µOar¶m ~ZoJr Am¡a AJa XrZ go Xÿar Am¡a Am{˜aV go µJm{µ’$b aI H$a {g’©$ Xwݶm Ho$ Eoe d amhV ‘| ‘gê$µ’$ aIm, Vmo ¶hr Am¡bmX CZ Ho$ {b¶o Xwݶm
‘| VH$brµ’$ Am¡a Am{˜aV ‘| AµOm~ H$m g~~ ~ZoJr &
ُ ّٰ َ ّٰ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ٰ َّ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ٰ َّ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ ُ ْ ‫َ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ َع‬
ْ َ ‫الل َو َر ُس ْو َل ٗہ ؕ ُا ولٰٓٮٕ َك َس‬ ْ َ ُ َٓ َْ ْ ُ ُ ْ َ ُ ٰ ُْْ َ َ ْ ُ ُْْ َ
ؕ ‫ی َح ُم ُھ ُم الل‬ ِ ‫ض ۢ یامرون ِبالمعرو ِف وینھون ِن المنک ِر و ی ِقیمون الصلوۃ ویؤتون الز کوۃ وی ِطیعون‬ ٍ ‫والمؤ ِمنون والمؤ ِمنت بعضھم ا و ِلیاء بع‬
ْ ُ َ ْ ُ َ ٰ ُ َ ْ َ ّٰ َ ّ ٌ َ ْ َ ْ َ ّٰ َ ْ ً َ ّ َ َ ٰ َ َ َ ْ َ ْ ٰ ُ ٰ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ْ َ ّٰ َ ٰ ْ ُ ْ َ َ ْ ْ ُ ْ ُ ّٰ َ َ َ ٌ ْ َ ٌ ْ َ َ ّٰ َّ
‫ب ؕ ذ ِلك ھ َو الف ْوز ال َع ِظ ْی ُم‬ ‫اللا ک‬ ِ ‫ِان الل ع ِزیز ح ِکیم  وعد الل المؤ ِم ِنی والمؤ ِمن ِت جن ٍت تج ِری ِمن تح ِتھا ال نھر خ ِل ِدین ِفیھا ومس ِکن ط ِیبۃ ِف جن ِت عد ٍن ؕ و ِرضوان ِمن‬
· B©‘mZ dmbm| go Aëbmh H$m dmA²Xm : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 71, 72 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : ‘mo{‘Z ‘X© Am¡a ‘mo{‘Z
Am¡aV| Amng ‘| EH$ Xÿgao Ho$ ‘XXJma h¢, dmo ZoH$s H$m hwŠ‘ H$aVo h¢ Am¡a ~wamB© go amoH$Vo h¢ Am¡a Z‘mµO µH$mB‘ H$aVo h¢ Am¡a µOH$mV AXm H$aVo h¢ Am¡a
Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s µ’$‘mª~aXmar H$aVo h¢, ¶o Eogo bmoJ h¢ {OZH$mo Aëbmh AnZr ah‘V go ZdmµOoJm, ¶µH$sZZ Aëbmh VAmbm µO~aXñV
{hŠ‘V dmbm h¡, Aëbmh Zo ‘mo{‘Z ‘Xm] Am¡a ‘mo{‘Z Am¡aVm| go dmAXm {H$¶m h¡, CZ ~mµJmV H$m {OZ Ho$ ZrMo Zha| ~ohVr hm|Jr, {OZ‘| dmo h‘oem ah|Jo
Am¡a CZ nmH$sµOm ‘H$mZmV H$m Omo h‘oem aohZo dmbo ~mµJmV ‘| hm|Jo Am¡a Aëbmh H$s aµOm‘§Xr g~ go ~‹S>r MrµO h¡ (Omo OÝZV dmbm| H$mo Zgr~ hmoJr)
¶hr Vmo µO~aXñV H$må¶m~r h¡ &
َٗ َْ ُ ُ ً َ ْ ُ َ َ ْ َ َ َ ْ ُ ْ ُّ ُ َّ ْ َّ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ّ ْ ُ ٰ ٰ ۤ َّ َ َ َ ْ ّٰ َ َّ َ ْ ُ َ َ َ َّ َ َّ َّ َ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ ْ َ َ ّٰ َ َ ٰ ْ َّ ْ ُ ْ َ
‫ب ِنفاقا ِ ْف قل ْو ِب ِھ ْم ِا ٰل َی ْو ِم َیلق ْونہ‬ ‫و ِمن من عھد الل ل ِٮٕ نا تٮنا ِمن فض ِلہٖ لنصدقن ولنکونن ِمن الص ِل ِحی  فلما ا تھم ِمن فض ِلہٖ ب ِخلوا ِبہٖ وتولوا وھم مع ِرضون  فاعق‬
ْ ُ َ ُ ُ َ ّٰ ُ َ ْ َ ۤ
 ‫ِب َما ا خلفوا الل َما َو َعد ْوہ َو ِب َما کن ْوا َیک ِذ ُب ْو َن‬
· Aëbmh go {H$¶o hþE AhX H$mo nyam Z H$aZo H$m A§Om‘ : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 75 Vm 77 ‘| ¶h hwŠ‘ {X¶m J¶m h¡ Ho$ Aëbmh
go {H$¶o hwE AôX H$mo nyam H$aZm Mm{h¶o : Xwݶm ‘| ‘mb d Xm¡bV Ho$ ~hwV go harg d bmbMr Eogo ^r h¢ Omo {Xb hr {Xb ‘| Aëbmh go ¶h AôX H$aVo
h¢ Ho$ AJa h‘| Xm¡bV hm{gb hmo OmEJr, Vmo h‘ Aëbmh H$s amh ‘| ˜M© H$a|Jo, Aëbmh Am¡a Cg Ho$ ~§Xm| Ho$ hwµHy$µH$ AXm H$a|Jo, {’$a O~ Aëbmh
CÝh| AnZr ZoA²‘Vm| go ZdmµOVm h¡, Vmo ˜wXm go {H$¶o hwE dmXm| H$mo ^yb OmVo h¢, {Og Ho$ ZVrOo ‘| Aëbmh VAmbm CZHo$ {Xbm| ‘| [Zµ’$mµH$ n¡Xm H$a
XoVm h¡ Am¡a CZHo$ B©‘mZ d Am‘mb ˜Vao ‘| n‹S> OmVo h¢, {bhmµOm Aëbmh go {H$¶o hwE AôX H$mo nyam H$aZm Mm{h¶o &

12
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 11
ُُ َ َ َّ َْ ُ ُ َُ ُٗ ُ َ ُ ّٰ َ َ َ َ ْ ُ ْ َ ْ ُ ّٰ َ َ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ُّ ْ َ ْ ُ َ ْ َ َّ ْ ُ ْ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ َ َ ْ ُ َ ْ َ
‫یی الل َع َملک ْم َو َر ُس ْولہ ث ّم ت َر ّد ْو َن ِا ٰل ٰع ِل ِم الغ ْی ِب َوالش َھ َاد ِۃ ف ُین ِّبئک ْم‬ ‫یعت ِذرون ِال ْیکم ِاذ ا رجعتم ِال ِی ؕ قل ل تعت ِذروا لن نؤ ِمن لکم قد ن ّبا نا الل ِمن ا خ َب ِارکم ؕ وس‬
ُ َ ُْ ُ
 ‫ِب َما کنت ْم ت ْع َمل ْو َن‬
· PyQ> go ~Mmo : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 94 ‘| ¶h ZgrhV H$s JB© h¡ Ho$ PyQ>o CµO« Am¡a ~hmZm~mµOr H$s ~wamB© go ~Mmo : µJµÁd-E-V~yH$ ‘|
earH$ Z hmoZo dmbo ‘wZm[µ’$µH$sZ agybwëbmh ‫ ﷺ‬Ho$ nmg AmH$a PyQ>o CµO« noe H$aZo bJo, Vmo CZ go H$hm J¶m Ho$ PyQ>r ~mV| ~ZmZo go H$moB© µ’$mBXm
Zht, Aëbmh VAmbm Vwåhmao [Zµ’$mµH$ d PyQ> na h‘ H$mo ‘wËVbo H$a MwH$m h¡, Cg Ho$ ¶hm§ Vwåhmar H$moB© ‘³H$mar {N>nr hwB© Zht h¡, dmo ~hwV OëXr
Vwåhmao H$mbo H$aVyVm| H$s Vw‘ H$mo gµOm XoJm & Aëbmh H$s gµOm go ~MZo Ho$ {b¶o ha ‘wgb‘mZ Ho$ {b¶o µOê$ar h¡ Ho$ PyQ>o CµO« go AnZo AmnH$mo ~MmE&
َ ُ َ َ ّٰ َ ُ ّٰ ُ ْ َّ ٌ ُ َّ ۤ َ َ ّٰ َ ْ
َّ ‫الل َو َص َل ٰو ِت‬ ٰ ُ ُ ْ ُ ُ َّ َ ٰ ْ ْ ّٰ ُ ْ ُّ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ
 ‫الر ُس ْو ِل ؕ ا ل ِان َھا ق ْر َبۃ ل ُھ ْم ؕ َس ُید ِخل ُھ ُم الل ِ ْف َر ْح َم ِتہٖ ؕ ِا ّن الل غف ْو ٌر ّر ِح ْی ٌم‬ ِ ‫الل َوال َی ْو ِم ال ِخ ِر َویت ِخذ َما ین ِفق ق ُرب ٍت ِعند‬
ِ ‫و ِمن العر ِاب من یؤ ِمن ِب‬
· ha A‘b ‘| B»bmg µOê$ar h¡ : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 99 ‘| ¶h ~mV ~VmB© JB© h¡ Ho$ Aëbmh H$s amh ‘| B»bmg Ho$ gmW ˜M©
H$aZo dmbo Aëbmh H$s ah‘V Ho$ ‘wñV{hµH$ h¢: Omo bmoJ Aëbmh Am¡a ¶m¡‘o Am[˜aV na B©‘mZ aIVo h¢ Am¡a B»bmg Ho$ gmW Aëbmh H$s aµOm Am¡a
Cg H$m µHw$~© hm{gb H$aZo Am¡a agybwëbmh ‫ ﷺ‬H$s XwAmE§ boZo Ho$ {b¶o AnZm ‘mb ˜M© H$aVo h¢, Aëbmh VAmbm CZH$mo µOê$a AnZr ah‘V ‘|
OJh Xo H$a OÝZV ‘| Xm{˜b µ’$a‘mEJm, Aëbmh VAmbm h‘ g~ H$mo B»bmg Ho$ gmW ˜M© H$aZo H$s Vm¡µ’$sµH$ AVm µ’$a‘mE Am¡a AnZr ah‘V Ho$
gm¶o ‘| OJh AVm µ’$a‘mE &
ٰ َ َ ُ ُ َ ّٰ ُ َّ ُ َ ٰ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
َ ْ ‫الصد‬
 ‫قِی‬ ِ ّ ‫یایھا ال ِذی َنا منوا ا تقوا الل َوک ْون ْوا مع‬
· gÀMm| H$s gmoh~V Bp»V¶ma H$amo : gya-E-Vm¡~m Am¶V Z§~a : 119 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh go S>amo Am¡a
gÀMo bmoJm| Ho$ gmW ahm H$amo &
َ ُ ّٰ ُ َّ َ َّ
ََ َ َ َ ْ َّ ‫الل ّال ِذ ْی َخ َل َق‬
.‫الس ٰم ٰو ِت َوال ْرض ِ ْف ِس ّتۃِ ا ّی ٍام‬ ‫اِ ن ربک ُم‬
· Aëbmh Zo N>… {XZm| ‘| Amñ‘mZ d µO‘rZ H$mo n¡Xm {H$¶m : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 3 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : ~oeH$
Vwåhmam nada{XJma Aëbmh h¡, {OgZo gmao Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ H$mo N>… {XZ ‘| n¡Xm {H$¶m &
ُ َّ َ َ َ َ ْ ُ َ ُ ّٰ ُ ُ َ َ ْ َ ُ َ ّ َ ْ َ َ ّ َ ْ ُ ْ ُ َ ّ َ ْ َ َّ َ ْ ُ ْ ُّ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َ ْ َّ ُ ْ َّ ْ َّ َ ْ َ ْ َ ٓ َ َّ َ ّ ْ ُ ُ ُ ْ َّ ْ َ ْ ُ
 ‫ح َوم ْن ّید ّ ِب ُر ال ْم َر ؕ ف َس َیق ْول ْو َن الل ۚ فقل ا فل تتق ْو َن‬
ِ ‫ض ا من یم ِلك السمع ٰ و ال بصار ومن یخ ِر ج الح ِمن الم ِی ِت و یخ ِر ج الم ِیت ِمن ال‬ِ ‫قل من یرزقکم ِمن السما ِء والر‬
َ ُْ َ ْ ُ ّ َ َ ُ ٰ َّ َّ ّ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ُّ َ ْ ُ ُ ُّ َ ُ ّٰ ُ ُ ٰ َ
 ‫فذ ِلکم الل ربکم الحق ۚ فماذا بعد الح ِق ِال الضلل ۚ فان تصرفون‬
· h‘| g~ Hw$N> Aëbmh hr Zo {X¶m h¡ : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 31, 32 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : (E n¡µJå~a! bmoJm| go) H$hmo Ho$
H$m¡Z h¡ Omo Vwåh| Amñ‘mZ Am¡a µO‘rZ go [aµÁµH$ nhw±MmVm h¡? Am¡a H$m¡Z h¡ Omo gwZZo Am¡a XoIZo H$s Hw$ìdVm| H$m ‘m{bH$ h¡? Am¡a H$m¡Z h¡ Omo OmZXma
H$mo ~oOmZ go Am¡a ~oOmZ H$mo OmZXma go {ZH$mb bmVm h¡? Am¡a H$m¡Z h¡ Omo ha H$m‘ H$m B§{VµOm‘ H$aVm h¡? Vmo ¶h bmoJ H$h|Jo Ho$ (Eogr µOmV Vmo)
Aëbmh (hr H$s h¡), Vmo Vw‘ CZ go H$hmo Ho$ Š¶m {’$a ^r Vw‘ Aëbmh go Zht S>aVo? ¶hr Aëbmh Vwåhmam gÀMm a~ h¡, {’$a hµH$ dmµOoh hmo OmZo Ho$
~mX Jwåamhr Ho$ {gdm Š¶m ~mµH$s aoh J¶m? Cg Ho$ ~mdOyX Vw‘ Š¶y§ CëQ>o amñVo na Om aho hmo &
َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
ُّ ‫الن ُاس َق ْد َج ٓا َء ْت ُک ْم َّم ْو ِع َظ ٌۃ ّ ِم ْن َّر ّب ُک ْم َو ِش َف ٓا ٌء ّ ِل َما ف‬
َ ْ ‫الص ُد ْور  َو ُھ ًدی َّو َر ْح َم ٌۃ ّل ْل ُم ْؤ ِم ِن‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ِ ‫یایھا‬
· Hw$Am©Z gamga ZgrhV, {Xb H$s ~r‘m[a¶m| Ho$ {b¶o {e’$m Am¡a {hXm¶V H$s {H$Vm~
ٓ h¡ : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 57
ُّ ‫ ِش َفا ٌء ّل َِما ِف‬H$hm J¶m h¡, ¶mZr Cg Ho$ µOar¶m [Xbm|
‘| ¶h {hXm¶V Xr JB© h¡ Ho$ µHw$Am©Z [Xbm| H$s ~r‘mar Ho$ {b¶o {eµ’$m h¡ : µHw$Am©Z ‘OrX H$mo ‫الص ُد ْو ِر‬
H$s ~r‘m[a¶m| H$m BbmO hmoVm h¡, ‘Vb~ ¶h h¡ Ho$ Omo e™g Cg H$s {hXm¶mV na A‘b H$ao, Cg H$m {Xb éhmZr ~r‘m[a¶m| go {eµ’$m¶m~ hmo OmVm
h¡ & hgX, H$sZm, VH$ã~wa, ~w»b, ˜wXng§Xr, Xwݶm H$s ‘whã~V Am¡a dmo g~ C‘ya Omo bmoJm| Ho$ {Xbm| H$mo V~mh H$a XoVo h¢, µHw$Am©Z ‘OrX ‘| BZ g~
H$m BbmO h¡, ~eVo© Ho$ Bg BbmO H$mo Bp»V¶ma {H$¶m OmE & {bhmµOm µHw$Am©Z H$s {hXm¶mV na A‘b H$amo, Cg H$ar‘ AmµH$m H$s µOmV go ³¶m ~B©X
h¡ Ho$ dmo {Oñ‘mZr ~r‘m[a¶m| go ^r {eµ’$m AVm µ’$‘m© Xo &
ْ َ َ ْ ّٰ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َّ َّ ْ ُ
 ‫الل الک ِذ َب ل ُیف ِل ُح ْو َن‬
ِ ‫قل ِان ال ِذین یفتون عل‬
· Aëbmh na ~mohVmZ ~m§YZo dmbo H$^r H$må¶m~ Zht hmo gH$Vo : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 69 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m :
Omo bmoJ Aëbmh na PyQ>m ~mohVmZ ~m±YVo h¢, dmo µ’$bmh d H$må¶m~r Zht nmE±Jo &
َ ُ َ َ َ ْ َ ّٰ ْ ُ ْ ‫َ َ َ ْ ُ ِم‬
‫الل َما ل َینف ُعك َول َیض ُّرك‬
ِ ‫ول تدع ن دو ِن‬
· Aëbmh Ho$ {gdm H$moB© Z’$m d ZwŠgmZ Zht nhþ§Mm gH$Vm : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 106 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
Aëbmh VAmbm H$mo N>mo‹S> H$a {H$gr Eogo H$mo Z nwH$maZm Omo Vwåh| Z H$moB© µ’$mBXm nhw§Mm gH$Vm h¡, Z H$moB© ZwµŠgmZ &
ٓ
َّ ‫ی َف َل َر ٓا َّد ِل َف ْض ِلہٖ ؕ ُی ِص ْی ُب بہٖ َم ْن َّی َشا ُء ِم ْن ِع َب ِاد ٖہ ؕ َو ُھ َو ْال َغ ُف ْو ُر‬ ْ َ َ ْ ُّ ْ َ َ ُ َّ ۤ ٗ َ َ َ َ َ ّ ُ ُ ّٰ َ ْ َ ْ َّ ْ َ
 ‫الر ِح ْی ُم‬ ِ ٍ ‫و ِان یمسسك الل ِبض ٍر فل ک ِشف لہ ِال ھو ۚ و ِان ی ِرد ك ِبخ‬
· Z’$m d ZwŠgmZ nhþ§MmZo H$m ‘m{bH$ {g’©$ Aëbmh h¡ : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 107 ‘| Aëbmh H$m µ’$a‘mZ h¡: AJa Aëbmh
Vwåh| H$moB© VH$brµ’$ nhw§Mm Xo, Vmo Cg Ho$ {gdm H$moB© Zht h¡ Omo Cgo Xÿa H$a Xo Am¡a AJa dmo Vwåh| H$moB© ^bmB© nhw§MmZo H$m BamXm H$a bo, Vmo H$moB© Zht
h¡ Omo Cg Ho$ µ’$µÁb H$m éI ’o$a Xo, dmo AnZm µ’$µOb AnZo ~§Xm| ‘| go {Og H$mo MmhVm h¡ nhw§Mm XoVm h¡ Am¡a dmo ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
 ُ َ َ۬ َ ۤ َ ُّ َّ َ َّ َ َ َْ َ َّ َ ٰ َ ْ َ ُ َ ُّ َ ْ ُ ٓ ْ َ ُ َّ ُ َ ۤ ْ ُ
 ‫قل ٰیا ّی َھا الناس قد َجا َءک ُم الحق ِم ْن ّر ّ ِبک ْم ۚ ف َم ِن اھتدی ف ِان َما َی ْھت ِد ْی ِلنف ِسہٖ ۚ َو م ْن ضل ف ِان َما َی ِضل َعل ْی َھا  َو َما ا نا َعل ْیک ْم ِب َو ِک ْی ٍل‬
· {hXm¶V H$m Z’$m Am¡a Jwåamhr H$m ZwŠgmZ IwX BÝgmZ hr H$mo {‘boJm : gya-E-¶yZwg Am¶V Z§~a : 108 ‘| Aëbmh VAmbm
Zo µ’$a‘m¶m : (E n¡µJå~a!) Ho$h Xmo Ho$ bmoJmo! Vwåhmao nada{XJma H$s Vaµ’$ go Vwåhmao nmg hµH$ (¶mZr gÀMm XrZ) Am J¶m h¡, A~ Omo e™g {hXm¶V
H$m amñVm AnZmEJm, dmo ˜wX AnZo µ’$mBXo Ho$ {b¶o AnZmEJm Am¡a Omo Jwåamhr Bp»V¶ma H$aoJm, Cg H$s Jwåamhr H$m ZwµŠgmZ ˜wX Cgr H$mo nhw±MoJm Am¡a
‘¢ Vwåhmao H$m‘m| H$m {µOå‘oXma Zht hÿ± &

13
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 12
ْ ُّ ٰ ْ ٌّ ُ َ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ َّ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َ َ َ ُ ْ ّٰ َ ‫ْ َ ْ َّ َع‬ َّ ٓ َ ْ َ َ
ٍ ‫الل ِرزقھا ویعلم مستقرھا و مستودعھا ؕ کل ِف ِکت ٍب م ِب‬
‫ی‬ ِ ‫ض ِال ل‬ ِ ‫وما ِمن د ا بۃٍ ِف الر‬
· amoµOr H$m ‘m{bH$ {g’©$ Aëbmh hr h¡ : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 6 ‘| ¶h ˜~a Xr JB© h¡ Ho$ ‘»byµH$ H$mo amoµOr XoZo dmbr µOmV {gµ’©$
Aëbmh hr H$s h¡ : Aëbmh VAmbm Zo V‘m‘ OmZXma Am¡a BÝgmZm| H$s amoµOr AnZo {µOå‘m bo aIr h¡, n¡XmBe go bo H$a dµ’$mV VH$ dhr CZ H$s amoµOr
H$m ‘wH$å‘b B§{VµOm‘ H$aVm h¡, H$moB© ^r BÝgmZ AnZr amoµOr ‘wH$å‘b {H$¶o ~µJ¡a Xwݶm go é»gV Zht hmo gH$Vm, Bg {b¶o ha ‘wgb‘mZ H$mo Bg ~mV
na ¶µH$sZ H$aVo hwE OmBµO d hbmb amoµOr hm{gb H$aZm Mm{h¶o Am¡a ZmOmBµO d ham‘ go ~MZo H$m Eh{V‘m‘ H$aZm Mm{h¶o &
ُ ُ َ َ ٌ َ َ َّ َّ ٰ ْ َ َ ْ َّ َ ٓ ُ َ َ ُ َ َ ْ ْ َ ّ َ ُ َ َ َ ْ َ َ ْ ُّ َ ٰ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ َ
‫یا ْع َمال ُھ ْم ِف ْی َھا َوھ ْم ِف ْی َھال ُی ْبخ ُس ْو َنا ولٰ ِٮٕ كال ِذی َنل ْی َسل ُھ ْم ِفال ِخ َر ِۃ ِالالن ُار  َو َح ِبط َما َصن ُع ْوا ِف ْی َھا َو ٰب ِطل ّماكن ْوا َی ْع َمل ْو َن‬ِ ‫منكنی ِریدالحیوۃ الدنیاو ِزینتھانو ِف ِال‬
· Xw{Z¶m MmhZo dmbo Am{IaV ‘| ‘hê$‘ ah|Jo : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 15, 16 ‘| Bg ~mV H$s Vmbr‘ Xr JB© h¡ Ho$ ZoH$ A‘b go
Xwݶm H$m µ’$mBXm Vb~ H$aZm ~hwV ~war ~mV h¡ : H$moB© BÝgmZ AJa AnZo ZoH$ A‘b go {g’©$ Xwݶm Ho$ µ’$mBXo ‘gbZ : emohaV d BµÁµOV dµJ¡am H$s
[Zæ¶V H$ao, Aëbmh VAmbm H$mo amµOr H$aZo H$m H$moB© BamXm Z hmo, Vmo Eogo A‘b H$m H$moB© E[V~ma Zht, AJa dmo µJ¡a B©‘mZ dmbm h¡, Vmo Am{˜aV ‘|
h‘oem H$s XmoµO˜ ‘| OmEJm Am¡a AJa ‘mo{‘Z h¡, Vmo Cg Ho$ A‘b H$m AO« d gdm~ Zht {‘boJm& hm±! Xwݶm ‘| {Og µJaµO Ho$ {b¶o dmo A‘b {H$¶m
hmoJm Aëbmh AJa Mmh|Jo, Vmo Cgo Cg ‘| H$må¶m~ H$a X|Jo, ‘Ja Am{˜aV ‘| dmo {~bHw$b ‘hê$‘ ahoJm, {bhmµOm ‘mby‘ hwdm Ho$ ZoH$ A‘b go Xwݶm
H$m µ’$mBXm Vb~ H$aZm ~hwV ~war ~mV h¡ &
َ ْ ‫الس َم ٓا َء َع َل ْی ُك ْم ّ ِم ْد َر ًارا َّو َیز ْد ُك ْم ُق َّو ًۃ ِا ٰل ُق َّو ت ُك ْم َو َل َت َت َو َّل ْوا ُم ْجر ِم‬
‫ی‬ َّ ‫َو ٰی َق ْو ِم ْاس َت ْغ ِف ُر ْوا َر َّب ُك ْم ُث َّم ُت ْو ُب ْۤوا ِا َل ْیہِ ُی ْر ِسل‬
ِ ِ ِ ِ
· Vm¡~m d BpñVJ’$ma ah‘V d ~aH$V H$m g~~ h¡ : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 52 ‘| ¶h ~emaV Xr JB© h¡ Ho$ gÀMr Vm¡~m H$aZo Ho$
~hwV go µ’$mBXo h¢ : hµOaV hyX � Zo AnZr µH$m¡‘ Ho$ bmoJm| H$mo JwZmhm| go Vm¡~m Am¡a AmBÝXm JwZmh Z H$aZo H$m hwŠ‘ XoH$a µ’$a‘m¶m Ho$ Eogm H$aZo
na Aëbmh VAmbm Vwåhmao gmW ah‘V H$m ‘wAm‘bm µ’$a‘mEJm, Vwåhmar H$hVgmbr d V§JXñVr H$mo ˜wehmbr ‘| VãXrb H$a Ho$ Vwåhmar µHw$ìdV d
VmµH$V ‘| BµOmµ’$m µ’$a‘mEJm, ‘mby‘ hwdm Ho$ JwZmhm| go ~MZo Am¡a gÀMr Vm¡~m H$aZo na Aëbmh VAmbm ha ‘wpíH$b go ZOmV Am¡a ˜¡a d ~aH$V Am¡a
Vap³H$¶mV go ZdmµOVm h¡&
ٰ ُْ َ ّ ُ َ ۤ َّ ٗ َ ٰ ُ َ ْ َ َ ّ ْ ُ ٰ ْ َّ َ َ َّ ّ َ ْ َ ٗ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ‫َ َ َّ َ ٓ َ َ ْ ُ َ َ َّ ْ َ ُ ْ ً َّ َّ ْی‬
‫ن ِم ْن َعذ ٍاب غ ِل ْی ٍظ  َو ِتلك َع ٌاد َج َحد ْوا ِبا ٰی ِت َر ّ ِب ِھ ْم َو َع َص ْوا ُر ُسلہ َوات َب ُع ْوا ا ْم َر ك ِل َج ّب ٍار َع ِن ْی ٍد  َوا ت ِب ُع ْوا ِ ْف ھ ِذ ِہ‬ ‫ولما جاءا مرنا نجینا ھودا و ال ِذ نا منوا معہ ِبرحمۃٍ ِمنا ۚ ونجی‬
ُْ ْ َ َ ّ ً ْ ُ َ َ ْ ُ َّ َ ْ ُ َ َ ً َ َّ ۤ َ َ َ ٰ ْ َ ْ َ َّ ً َ ْ َ َ ْ ُّ
 ‫الدنیا لعنۃ و یوم ال ِقیمۃِ ؕ ا ل ِان عادا كفروا ربھم ؕ ا ل بعدا ِلع ٍاد قو ِم ھو ٍد‬
· Z~r H$s Zm’$a‘mZr go ~MZm Mm{h¶o : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 58 Vm 60 ‘| ¶h ~Vm¶m J¶m h¡ Ho$ Aëbmh Ho$ ^oOo hwE agyb H$s
Zmµ’$a‘mZr H$m A§Om‘ ~hwV ~wam hmoVm h¡: hµOaV hyX � Zo AnZr µH$m¡‘ AmX H$mo Aëbmh H$s B~mXV Am¡a JwZmhm| go Vm¡~m H$aZo H$s XmdV Xr, Vmo
bmoJm| Zo H$hm Ho$ h‘ Vwåhmar dOh go AnZo ‘m~yXm| H$mo {~bHw$b Zht N>mo‹S> gH$Vo, hyX � Zo gmµ’$ Vm¡a na Ho$h {X¶m Ho$ ‘¢ AnZm µ’$µO© nyam H$a MwH$m,
AJa Vw‘ JwZmhm| go ~mµO Zht AmAmoJo, Vmo Aëbmh VAmbm Vwåh| hbmH$ H$a Ho$ Xÿgar µH$m¡‘ H$mo Vwåhmao ‘mb d Xm¡bV H$m dm[ag ~Zm XoJm, MwZm§Mo
¶h Zmµ’$a‘mZ Am¡a K‘§S>r µH$m¡‘ AmR> {XZ Am¡a gmV amVm| VH$ MbZo dmbr eXrX Vyµ’$mZr hdmAm| go hbmH$ H$a Xr JB©, {bhmµOm dµŠV Ho$ agyb H$s
Zmµ’$a‘mZr go ~MZm Mm{h¶o &
َ ّٰ َّ َ ْ ْ َ َ ‫ّٰ ْی‬
َ ْ ‫الل َل ُی ِض ْی ُع َا ْج َر ْال ُم ْحسن‬ ْ َ ٰ ٰ َّ َ ْ ْ ُ ٰ َ َ ْ َّ َّ ّ ً َ ُ َّ َ َ َ َّ َ
‫ی‬ ِ ِ ‫الس ِّیا ِت ؕ ذ ِلك ِذ ك ٰری ِللذ ِك ِر ن  واص ِب ف ِان‬ ‫الصلٰوۃ ط َر ِف الن َھ ِار َوزلفا ِم َن ال ْی ِل ؕ ِان الحسن ِت یذ ِھب‬ ‫َوا ِق ِم‬
· Zo{H$¶m§ ~wamB¶m| H$mo {‘Q>m XoVr h¢ : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 114, 115 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E (n¡µJå~a!) {XZ Ho$ XmoZm|
{H$Zmam| na Am¡a amV Ho$ {hñgm| ‘| Z‘mµO µH$mB‘ H$amo, ¶µH$sZZ Zo{H$¶m§ ~wamB¶m| H$mo {‘Q>m XoVr h¢, ¶h EH$ ZgrhV h¡ CZ bmoJm| Ho$ {b¶o Omo ZgrhV
‘mZ| Am¡a g~« go H$m‘ bmo, Bg {b¶o Ho$ Aëbmh ZoH$s H$aZo dmbm| H$m AO« µOm¶oA² Zht H$aVm &
 ُ َ َ َ َ ُ
 ‫َو َما َر ّبك ِبغ ِاف ٍل َع ّما ت ْع َمل ْو َن‬
· Aëbmh VAmbm H$mo h‘mao g~ H$m‘m| H$s I~a h¡ : gya-E-hyX Am¶V Z§~a : 123 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : Omo Hw$N> Vw‘
H$a aho hmo, Vwåhmam a~ Bg go ~o-˜~a Zht h¡ &
َّ َّ ً ْ َ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ َ ْ ۤ ٰ َ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ َّ َ ُ ٰ َ َ
ٌ ْ ‫لش ْی ٰط َن ل ْل ْن َسان َع ُد ٌّو ُّمب‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ِ ‫قال یبن ل تقصص رءیاك عل ِاخو ِتك فی ِكیدوا لك كیدا ؕ ِان ا‬
· Vm~ra OmZZo dmbo h‘XX© hr Ho$ gm‘Zo »dm~ ~¶mZ H$aZm Mm{h¶o : gya-E-¶ygwµ’$ Am¶V Z§~a : 5 ‘| ¶h ZgrhV H$s JB© h¡
Ho$ ha e™g Ho$ gm‘Zo »dm~ ~¶mZ H$aZm ‘wZm{g~ Zht h¡: ha e™g Ho$ gm‘Zo AnZm »dm~ ~¶mZ H$aZo go ‘Zm {H$¶m J¶m h¡, Š¶y§ Ho$ H$^r »dm~m| Ho$
µOar¶m Aëbmh VAmbm AnZo ~§Xm| H$s aohZw‘mB© ^r H$aZm MmhVm h¡, Bg {b¶o »dm~ Cgr e™g go ~¶mZ H$aZm Mm{h¶o, Omo Cg H$s Vm~ra OmZVm hmo
Am¡a Vm~ra ~VmZo H$s gbm[h¶V aIVm hmo Am¡a »dm~ XoIZo dmbo go h‘XXu aIVm hmo, {bhmµOm ha e™g Ho$ gm‘Zo »dm~ ~¶mZ H$aZo go ~MZm Mm{h¶o &
ۤ َ ْ َ َ َّ َ َ ْ َّ َ ْ َ َ َ َ ْ ُ ّٰ ُ ْ ُ َ ٗ َّ َ َ ْ َ َ َ ْ َ ْۤ ّ َ ٗ َّ
َ ‫ل َا ْن َّرٰا ُب ْر َه‬ َ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َّ َ َ ْ َّ ْ َ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َّ ُ ْ َ َ َ َ
ؕ ٖ‫ان َر ّ ِبه‬ ِ ‫اب َوقالت ه ْیت لك ؕ قال َم َعاذ‬
‫هلل ِانه ر ِب ا حسن مثوای ؕ ِانه ل یف ِلح الظ ِلمون  ولقد همت ِبهٖ وهم ِبها  لو‬ ‫وراود ته ال ِت هو ِف بی ِتها عن نف ِسهٖ وغلق ِت ال بو‬
‫ی‬ َ ْ ‫الس ْٓو َء َو ْال َف ْح َش ٓا َء ؕ ِا َّن ٗه ِم ْن ِع َباد َنا ْال ُم ْخ َلص‬
ُّ ‫َك ٰذ ِل َك ِل َن ْصر َف َع ْن ُه‬
ِ ِ ِ
· JwZmhm| go ~MZo Ho$ {b¶o Aëbmh go ‘XX ‘m§Jmo : gya-E-¶ygwµ’$ Am¶V Z§~a : 23,24 ‘| ¶h aohZw‘mB© H$s JB© h¡ Ho$ JwZmhm| go ~MZo
Ho$ {b¶o ^r Aëbmh hr go ‘XX ‘m±JZm Mm{h¶o: BÝgmZ H$mo Mm{h¶o Ho$ JwZmhm| go ~MZo Am¡a ZoH$s na µH$mB‘ aohZo Ho$ {b¶o ha hmb ‘| Aëbmh VAmbm
go ‘XX ‘m§Jo Am¡a Cgr H$s Vaµ’$ éOy H$ao, O~ BÝgmZ Aëbmh VAmbm H$s Vaµ’$ ‘wVdÁOo hmo H$a Cg go µ’$a¶mX H$aVm h¡, Vmo Aëbmh VAmbm
µOê$a Cg H$s ‘XX H$aVo h¢, MwZm§Mo O~ hµOaV ¶ygwµ’$ � B§{VhmB© g™V AmµO‘mBe ‘| ‘wãVbm hwE Am¡a CZ Ho$ ˜arXma AµOrµOo [‘g« H$s Zm¡OdmZ
d hgrZ VarZ ~rdr Zo ~§X H$‘ao H$s VÝhmB© ‘| CZ H$mo JwZmh H$s XmdV Xr, Vmo hµOaV ¶ygwµ’$ � µ’$m¡aZ Aëbmh H$s Vaµ’$ ‘wVdÁOo hmo H$a Cg H$s
nZmh ‘m§JZo bJo, MwZm§Mo Aëbmh VAmbm Zo CZH$s ‘XX µ’$a‘mB© Am¡a ~§X XadmµOm| H$mo AnZr µHw$XaV go CZ Ho$ {b¶o Imob {X¶m, Bg Vah hµOaV
¶ygwµ’$ � JwZmh ‘| ‘wãVbm hmoZo go ~M JE &

14
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 13
ٰ ْ َ ْ َّ ّٰ ْ َّ ْ ُ َ ٔ ْ ۬ َ َ ٗ َّ ّٰ ْ َّ ْ َ ْ َ۬ َ َ َ ُّ َ َ َ َ َ ْ َّ َ ٰ َ َ َ ّٰ َ ُ َ ْ َ َ ّٰ َ ْۤ ْ ُ َ ْ ّ َ ْ ُ ْ َ ۤ َ َّ َ َ
‫الل ِالالق ْو ُمالـک ِف ُر ْو َن‬ ِ ‫الل َمالت ْعل ُم ْو َنیب ِناذھ ُب ْوافتح ّس ُس ْوا ِم ْنی ْو ُسف َوا ِخ ْیہِ َولتای ٔـ ُس ْوا ِمنرو ِح‬
ِ ‫الل ؕ ِانہلیایـس ِمنرو ِح‬ ِ ‫اللوا علم ِمن‬
ِ ‫قال ِانما ا شکواب ِثوحز ِن ِال‬
· Aëbmh H$s ah‘V go Zm Cå‘rX Zht hmoZm Mm{h¶o : gya-E-¶ygwµ’$ Am¶V Z§~a : 86,87 ‘| ¶h g~µH$ {X¶m J¶m h¡ Ho$ ‘wgr~V ‘|
Aëbmh hr go µ’$a¶mX H$aZm Mm{h¶o Am¡a Aëbmh H$s ah‘V go ‘m¶yg Zht hmoZm Mm{h¶o: hµOaV ¶mµHy$~ � Ho$ Xÿgao b‹S>Ho$ {~{Z¶m‘rZ ^r CZ go
OwXm hmo JE, Vmo CÝhm|Zo ¶hr H$hm Ho$ ‘¢ AnZr naoemZr Am¡a µJ‘ H$s µ’$a¶mX Aëbmh VAmbm hr Ho$ gm‘Zo noe H$aVm hÿ±, Bg go g~µH$ {‘bVm h¡ Ho$
‘wpíH$b hmbmV ‘| Aëbmh VAmbm hr H$s Vaµ’$ éOy H$aZm Mm{h¶o, hµOaV ¶mµHy$~ � H$mo AnZo XmoZm| ~oQ>m| ¶ygwµ’$ � Am¡a {~{Z¶m‘rZ H$s OwXmB© H$m
~‹S>m gX‘m hwdm, ‘Ja dmo Aëbmh H$s ah‘V go {’$a ^r ‘m¶yg Zht hwE Am¡a AnZo ~oQ>m| H$mo Vbme H$aZo H$m hwŠ‘ Xo H$a µ’$a‘m¶m Ho$ Aëbmh VAmbm
‘wPo BZ XmoZm| go µOê$a {‘bmEJm, A§[~¶m � H$s Vmbr‘ d gwÝZV go nVm MbVm h¡ Ho$ a§O d µJ‘ Am¡a ZwµŠgmZ Ho$ ‘m¡µH$m na BÝgmZ H$mo Aëbmh H$s
ah‘V go ‘m¶yg Zht hmoZm Mm{h¶o, ~ëHo$ Bg na ‘wH$å‘b ^amogm aIZm Mm{h¶o &
َ ّ َ ٗ ََ ََ ٓ َ ُ ّٰ َ َۤ َُْ ُ ّ ‫ی َما ب َق ْوم َح ّٰت ُی َغ‬
‫ی ْوا َم ِابانف ِس ِھ ْم ؕ َو ِاذ ا ا َر َاد الل ِبق ْو ٍم ُس ْو ًءا فل َم َر ّد لہ ۚ َو َما ل ُھ ْم ِم ْن ُد ْو ِنہٖ ِم ْن ّو ٍال‬ ُ ّ َ ُ َ َ ّٰ َّ ّٰ َ ٗ َ ُ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ ‫َل ٗہ ُم َع ّق ٰب ٌت ّ ِم ْ ۭن َب‬
ِ ‫ی یدیہِ َو ِم ْن خل ِفہٖ یحفظ ْونہ ِم ْنا ْم ِر‬
ِ ٍ ِ ِ ‫ؕ ِان الل ل یغ‬ ‫الل‬ ِ ِ
· O~ H$moB© H$m¡‘ IwX hr AnZo hmbmV XwéñV Z H$a b|, Cg dŠV VH$ Aëbmh H$s ‘XX Zht AmVr : gya-E-aA²X
Am¶V Z§~a : 11 ‘o§ ¶h Ah‘ ~mV ~VmB© JB© h¡ Ho$ ha BÝgmZ ˜wX AnZo Am‘mb H$m {µOå‘oXma h¡: O~ VH$ {H$gr µH$m¡‘ Ho$ Am‘mb AÀN>o hmoVo h¢, Vmo
Aëbmh VAmbm Cg Ho$ gmW AÀN>m gwbyH$ H$aVm aohVm h¡, bo{H$Z O~ H$moB© µH$m¡‘ µ’$gmX Am¡a {~Jm‹S> H$s amh Bp»V¶ma H$aVr h¡, Vmo {’$a Aëbmh
VAmbm ^r Cg Ho$ gmW g™Vr H$m ‘wAm‘bm µ’$a‘mVm h¡, Cgr ~mV H$mo Bg Vah ~¶mZ {H$¶m J¶m Ho$ Aëbmh VAmbm {H$gr ^r µH$m¡‘ H$s hmbV Cg
dµŠV VH$ Zht ~XbVo, O~ VH$ Ho$ dmo ˜wX AnZo A§Xa VãXrbr Z bmE Am¡a O~ H$moB© µH$m¡‘ AnZo JwZmhm| H$s dOh go AµOm~ H$s ‘wñV{hµH$ hmo OmVr
h¡, Vmo {’$a Aëbmh VAmbm Ho$ AµOm~ H$mo H$moB© Q>mb Zht gH$Vm &
ْ َٓ َ َ ْ ّ ُ ُ ْ َ ُ ّٰ َ
 ‫الرزق ِل َم ْن ّیشا ُء َو َیق ِد ُر‬ِ ‫ا لل یبسط‬
· [aµÁH$ H$m Hw$emXm Am¡a V§J hmoZm Aëbmh H$s Va’$ go hmoVm h¡ : gya-E-aA²X Am¶V Z§~a : 26 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
Aëbmh VAmbm {Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡ [aµÁµH$ ‘| dwñAV H$a XoVm h¡ Am¡a ({Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡) V§Jr H$a XoVm h¡&
ُ ُ ْ ُ ْ َ ّٰ ْ َ َ ّٰ ْ ْ ُ ُ ْ ُ ُ ُّ َ ْ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ
‫الل تط َمٮِٕ ّن القل ْو ُب‬ ِ ‫ا ل ِذینا منوا وتطمٮِٕ ن قلوبھم ِب ِذک ِر‬
ِ ‫الل ؕ ا ل ِب ِذک ِر‬
· Aëbmh H$m {µOH«$ [Xb Ho$ BË‘rZmZ H$m hH$sH$s µOar¶m h¡ : gya-E-aA²X Am¶V Z§~a : 28 ‘| ¶h ˜we-˜~ar Xr JB© h¡ Ho$ Aëbmh
H$s ¶mX go {Xb H$mo gwHy$Z {‘bVm h¡: {H$gr BÝgmZ H$mo Xm¡bV d hwHy$‘V, BµÁµOV d emohaV Am¡a Eoe d BíaV Ho$ ZµŠem| go {Xbr gwHy$Z hm{gb Zht
hmo gH$Vm, Aëbmh VAmbm Zo {OZ bmoJm| H$mo B©‘mZ H$s Xm¡bV AVm µ’$a‘mB© Am¡a dmo Xwݶm H$s MrµOm| Ho$ ‘wµH$m~bo ‘| Aëbmh H$s ¶mX ‘| bJ JE, Vmo
Aëbmh Ho$ {µOH«$ H$m Zya CZ Ho$ [Xbm| go ha {H$ñ‘ H$s Xwݶdr naoemZr Am¡a dheV d KãamhQ> Xÿa H$a Ho$ hµH$sµH$s gwHy$Z d amhV AVm µ’$‘m© XoVm h¡,
{bhmµOm h‘| AnZm µÁ¶mXm go µÁ¶mXm dµŠV Aëbmh H$s ¶mX ‘| bJm H$a AnZo {Xb H$mo gwHy$Z nhw§MmZm Mm{h¶o &
ٰ َ َ َ َ ْ ُ ۤ َ َ ّٰ َ َ َ ُ ۤ َّ ْ ُ ٗ َ ُْ َ َ َ ْ َ َ َ ُْۤ ْ ٰ ْ ُ ُ ٰ ْ َ ٰ َ ْ َّ َ
‫ن ال ِکت َب َیف َر ُح ْو َن ِب َما ا ن ِزل ِال ْیك َو ِم َن ال ْحز ِاب م ْن ّین ِک ُر َب ْعضہ ؕ قل ِان َما ا ِم ْر ُتا ْنا ْع ُبد الل َول ا ش ِرك ِبہٖ ؕ ِال ْیہِ ا ْد ُع ْو َو ِال ْیہِ َما ِب‬ ‫وال ِذینا تی‬
· Hw$Am©Z Aëbmh H$s gÀMr {H$Vm~ h¡ Am¡a Cg Ho$ gmao ‘µOm‘rZ hH$ h¢ : gya-E-aA²X Am¶V Z§~a : 36 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢: (E n¡µJå~a!) {OZ bmoJm| H$mo h‘ Zo {H$Vm~ Xr h¡, dmo Bg H$bm‘ go ˜we hmoVo h¢, Omo Vw‘ na Zm{µOb {H$¶m J¶m h¡ Am¡a CZ hr {Jamohm| ‘|
dmo ^r h¢, Omo Cg H$s ~mµO ~mVm| H$mo ‘mZZo go BÝH$ma H$aVo h¢, Ho$h Xmo Ho$ ‘wPo Vmo ¶o hwŠ‘ {X¶m J¶m h¡ Ho$ ‘¢ Aëbmh H$s B~mXV H$ê$± Am¡a Cg Ho$
gmW {H$gr H$mo ˜wXmB© ‘| earH$ Z ‘mZy§, Bgr ~mV H$s ‘¢ XmdV XoVm hÿ± Am¡a Cgr (Aëbmh) H$s Vaµ’$ ‘wPo bm¡Q> H$a OmZm h¡ &
ٌ َ َ ْ َ َ َّ ْ ُ ْ َ َ ْ ٕ‫َ ْ َ َ َّ َ َ ُّ ُ ْ َلٮٕ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ َّ ُ ْ َ َلٮ‬
‫اب لش ِد ْید‬
ِ ‫و ِاذ تاذن ربـکم ِ ن شکرتم ل ِزیدنـکم و ِ ن کفرتم ِان عذ‬
· ZoA²‘V Ho$ ewH«$ na ‘µOrX BÝA²m‘ H$m dA²Xm : gya-E-B~«mhr‘ Am¶V Z§~a : 7 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: dmo dµŠV ^r
(¶mX H$amo) O~ Vwåhmao nada{XJma Zo EobmZ µ’$‘m© {X¶m Wm Ho$ AJa Vw‘Zo dmµH$B© ewH«$ AXm {H$¶m, Vmo ‘¢ Vwåh| Am¡a µÁ¶mXm Xÿ§Jm Am¡a AJa Vw‘Zo ZmewH«$s
H$s Vmo ¶µH$sZ OmZmo, ‘oam AµOm~ ~‹S>m g™V h¡ &
َ ٌ ْ َ َّ َ ْ َّ ْ َ ْ َ ْ ّ ً َ َ َ َّ ًّ ْ ُ ٰ ْ َ َ َّ ْ ُ ْ ُ َ َ ٰ َّ ُ ْ ُ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ َ ّ ْ ُ
‫ت َی ْو ٌم ل بـیع ِف ْیہِ َول ِخلٰل‬ِ ‫قل ِل ِعب ِادی ال ِذینا منوا ی ِقیموا الصلوۃ وین ِفقوا ِمما رزقن ِسرا وعل ِنیۃ ِمن قب ِلا ن یـا‬
· {H$¶m‘V ‘| Zo{H$¶m§ H$m‘ AmE§Jr : gya-E-B~«mhr‘ Am¶V Z§~a : 31 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: ‘oao Omo ~§Xo B©‘mZ bmE h¢, CZ go
Ho$h Xmo Ho$ dmo Z‘mµO µH$mB‘ H$a| Am¡a h‘ Zo CZH$mo Omo [aµÁµH$ {X¶m h¡, Cg ‘| go Nw>n H$a ^r Am¡a Iwëb‘ Iwëbm ^r (ZoH$s Ho$ H$m‘m| ‘|) ˜M© H$a|
(Am¡a ¶h H$m‘) Cg {XZ ({µH$¶m‘V) Ho$ AmZo go nohbo nohbo (H$a b|) {Og ‘| Z H$moB© ˜arX d µ’$amo»V hmoJr Am¡a Z H$moB© XmoñVr H$m‘ AmEJr &
َ ّ ُ َ ُ َ ّ ُ ْ َ ۤ ُ ُ َ َ َ َ ُّ ‫َّ َ َ ْ َ َ ْ ْ ُ ْ َ َ ُ َ َ ُ ْ ُ َّ ْ َ َ َ ُ ْ َ َّ َ ۤ َ ّ ْ َ ۤ ٰۤ َ َ َ ْ ُّ ْ َ ْ َ َ َ َ َن َّتبـ‬ ََْ
‫الر ُسل ؕ ا َول ْم تـک ْون ْـو ا ا ق َس ْمت ْم ِم ْن ق ْبل َما لـک ْم ِم ْن ز َو ٍال‬ ‫ِی العذاب فیقول ال ِذین ظلموا ربنا ا ِخرنا ِالا ج ٍل ق ِری ٍب ۙ ن ِجب دعوتك و ِ ِع‬
ِ ‫وا ن ِذ ِر الناس یوم یا ت‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ Xw{Z¶m ‘| Xmo~mam AmH$a ZoH$-Am‘mb H$s ‘mohbV Zht Xr OmEJr : gya-E-B~«mhr‘ Am¶V Z§~a : 44
‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: (E n¡µJå~a! Vw‘) bmoJm| H$mo Cg {XZ go ˜~aXma H$amo O~ AµOm~ CZ na AmZ n‹S>oJm, Vmo Cg dµŠV ¶o µOm{b‘ H$h|Jo
Ho$ E h‘mao nada{XJma! h‘| Wmo‹S>r gr ‘wÔV Ho$ {b¶o Am¡a ‘mohbV Xo Xr[O¶o VmHo$ h‘ AmnH$s XmdV µHw$~yb H$ab| Am¡a n¡µJå~am| H$s n¡adr H$a|, (¶mZr
CZH$s ~VmB© hwB© ~mVm| na A‘b H$a|, Cg dµŠV CZ go H$hm OmEJm Ho$) Aao Š¶m Vw‘ bmoJm| Zo H$ñ‘| Im Im H$a nohbo ¶o Zht H$hm Wm Ho$ Vwåh| Xwݶm
go H$ht OmZm Zht h¡ (¶mZr Vw‘ Am¡a Vwåhmao ‘mb d Añ~m~ H$^r ˜Ë‘ Zht hm|Jo) &

15
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 14
َ ْ ُ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ َّ َ َ ُ ْ َّ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ْۤ ّ َ ْۤ َ ْ ‫َ ّ ٴ‬
‫اب ال ِل ْی ُم‬ ‫ن ِب ِعب ِادی ا ِن ا نا الغفور الر ِحیم وا ن عذ ِاب ھو العذ‬
Aëbmh VAmbm ~hmoV ~»eZo dmbm ^r h¡ Am¡a Cg H$m AµOm~ ^r ~S>m g»V h¡ : gya-E-{hO« Am¶V Z§~a : 49, 50 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: ‘oao ~§Xm| H$mo ~Vm Xmo Ho$ ‘¢ hr ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ hÿ± Am¡a ¶o ^r ~Vm Xmo Ho$ ‘oam AµOm~ hr XX©ZmH$ AµOm~ h¡ (VmHo$
Bg ~mV H$mo OmZ H$a B©‘mZ Am¡a VµŠdm H$s aµJ~V Am¡a JwZmhm| H$m ˜m¡µ’$ n¡Xm hmo) &
َ ْ ‫اح َك ل ْل ُم ْؤ ِم ِن‬ َ ْ ْ ْ ْ ‫َ َ ُ َّ َّ َ ْ َ ْ َ ٰ َ َ َّ ْ َ ۤ َ ْ َ ً ّم ْ ُ ْ َ َ َ ْ َ ْ َع َل‬
‫ی‬ ِ َ ‫ی َواخ ِفض َجن‬ِ ‫ل تمدن عینیك ِال ما متعنا ِبہٖ ا زواجا ِ ن ول تحزن‬
· Xÿgam| Ho$ ‘mb d Añ~m~ XoI H$a A’$gmog Zht H$aZm Mm{h¶o : gya-E-{hO« Am¶V Z§~a : 88 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo
h¢: (E agyb!) Vw‘ CZ MrµOm| H$s Vaµ’$ ha{JµO Am±I CR>m H$a ^r Z XoImo Omo h‘ Zo BZ (µJ¡a B©‘mZ dmbm|) ‘| go ‘w™V{bµ’$ bmoJm| H$mo ‘µOo C‹S>mZo
Ho$ {b¶o Xo aIr h¢ Am¡a CZH$s (Bg hmbV) na (Hw$N>) µJ‘ Z H$amo Am¡a Omo bmoJ B©‘mZ bo AmE h¢, CZ Ho$ {b¶o AnZr eµ’$µH$V H$m ~mµOy ’¡$bm Xmo &
ُ ْ ‫و ْاع ُب ْد َر َّب َك َح ّٰت َی ْا ت َِی َك ْال َی ِق‬ ٰ َ ّ ْ َُ َ ّ َ َ ْ ّ َ َ
َ ‫السج ِد ْی َن‬
‫ی‬ ِ ّ ‫فس ِبح ِبح ْم ِد ر ِبك وكن ِمن‬
· ‘m¡V VH$ Aëbmh VAmbm H$s B~mXV ‘| bJo ahmo : gya-E-{hO« Am¶V Z§~a : 98, 99 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Vw‘ AnZo
nada{XJma H$s håX Ho$ gmW Cg H$s Vñ~rh H$aVo ahmo Am¡a gÁXm H$aZo dmbm| ‘| em{‘b ahmo Am¡a AnZo nada{XJma H$s B~mXV H$aVo ahmo, ¶hm§ VH$
Ho$ Vw‘ na dmo MrµO (¶mZr ‘m¡V) Am OmE {OgH$m AmZm ¶µH$sZr h¡ (¶mZr ‘aVo X‘ VH$ {µOH«$ d B~mXV ‘| ‘eµJyb ahmo) &
ُ ْ َ ُ َّ َ ْ َ ُ ُْْ َ َ ًَْ ْ ُ ْ ََ ً َ َُ ُُ ْ ْ َّ َّ
‫َو ُھ َو ال ِذ ْی َسخ َر ال َب ْح َر ل َِتا كل ْوا ِم ْنہ ل ْح ًما ط ِر ّیا ّو ت ْس َتخ ِر ُج ْوا ِم ْنہ ِحل َیۃ تل َب ُس ْون َھا ۚ َو ت َری الفل َك َم َواخِ َر ْفِیہِ َو ل َِت ْب َتغ ْوا ِم ْن فضلِ ہٖ َول َعلـك ْم تشك ُر ْو َن‬
· Aëbmh VAmbm Zo g‘§Xa ‘| ^r amoµOr Ho$ XadmµOo Imob aIo h¢ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 14 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
(Aëbmh) dhr h¡ {Og Zo g‘§Xa H$mo H$m‘ na bJm¶m VmHo$ Vw‘ Bg go VmµOm JmoíV ImAmo Am¡a Bg go dmo OoµdamV {ZH$mbmo Omo Vw‘ nhoZVo hmo Am¡a
Vw‘ XoIVo hmo Ho$ Bg ‘| H$píV¶m§ nmZr H$mo MraVr hwB© MbVr h¢ VmHo$ Vw‘ Aëbmh H$m µ’$µOb (¶mZr amoµOr) Vbme H$amo Am¡a VmHo$ ewH«$JwµOma ~Zmo &
َ َ َ َ ُّ ُ َ ُ ّٰ َ ‫َّ ٰ ٰ َ ْ َ ْ َ َ ُ ّ ْی ُ َ ً َ َ َ ْ َ ّٰ َ َّ ُ ْ َ َ َ ُ ْ ّ ِم ْ ّ ْ َ َفم‬ َ ََٗ
‫الل ث َّم اِ ذا َم َّسك ُم الض ُّر ف ِا ل ْیہِ ت ْج ٔـ ُر ْو َن‬
ِ ‫الل تتقونوما ِبكم ن نِعمۃٍ ِ ن‬ِ ‫الد ن و ِاصبا ؕ ا فغی‬ِ ‫ض ولہ‬ِ ‫ولہ ما ِف السمو ِت والر‬
· Aëbmh H$s BVmA²V ha hmb ‘| bm{µO‘ h¡ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 52, 53 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: Amñ‘mZm| Am¡a
µO‘rZ ‘| Omo Hw$N> h¡, g~ Cgr (Aëbmh) H$m h¡ Am¡a Cgr H$s BVmAV ha hmb ‘| bm{µO‘ h¡, Š¶m {’$a ^r Vw‘ Aëbmh Ho$ {gdm Am¡am| go S>aVo hmo?
Am¡a Vw‘ H$mo Omo ZoA²‘V ^r hm{gb hmoVr h¡, dmo Aëbmh H$s Vaµ’$ go hmoVr h¡ & {’$a O~ Vwåh| H$moB© VH$brµ’$ nhw±MVr h¡, Vmo Cgr go µ’$a¶mX H$aVo hmo &
ْ ََ ً ْ َ ُ ُ َ َ َ ٓ َ َ َ ًّ َ ُّ َ َ ۤ ٰ ْ ُ ُ ّ َ ُّ ْ ٰ َّ َّ ٓ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ َّ ْ ْ ُ َ َّ ُ ّٰ ُ َ ُ ْ َ َ
‫ـھ ْم ل َی ْس َتاخِ ُر ْو َن َس َاعۃ ّول َی ْس َتق ِد ُم ْو َن‬‫ولو یؤاخِ ذ الل الناس ِبظل ِم ِھم ما ترك علیھا ِمن د ا بۃٍ و لـكِ ن یؤ ِخرھم اِ لا ج ٍل مسم ۚ ف ِاذا جاء ا جل‬
· Aëbmh VAmbm JwZmh na ’$m¡aZ nH$S> Zht H$aVm : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 61 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: AJa Aëbmh
bmoJm| H$mo CZ Ho$ µOwë‘ H$s dOh go (µ’$m¡aZ) AnZr nH$‹S> ‘| bo boVm, Vmo µO‘rZ na H$moB© OmZXma ~mµH$s Z N>mo‹S>Vm, bo{H$Z dmo CZ H$mo EH$ ‘wVA²æ¶Z
dµŠV VH$ ‘mohbV Xo XoVm h¡, {’$a O~ CZH$m dmo ‘wVA²æ¶Z dµŠV (¶mZr ‘m¡V H$m dµŠV) Am OmEJm, Vmo dmo K‹S>r-^a ^r Bg go AmJo nrN>o Zht hmo
gH|$Jo (¶mZr {’$a CZH$mo {H$gr Vah H$s ‘mohbV Zht {‘boJr)&
ْ ْ َْ ْ َٓ َْ َ َْٰ ٰ ُْ َٓ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ّٰ َّ َ ْ ْ ُْ ْ ُ َّ ً َ ْ َ َّ ً ُ َّ ْ َ ّ ُ ّ ً َ ْ َ ٰ ْ َ ْ َ َ َ ْ َّ َ َ
ۚ ‫ال ْح َس ِان َو ِا ْیتا ِ ٔی ِذی الق ْرب َوینہ ع ِن الف ْحشا ِء َوال ُمنك ِر َو ال َب ِغ‬
ِ ‫ـكت َب ِتبیانا ِلك ِل ش ٍء و ھدی و رحمۃ و بش ٰری ِللمس ِل ِمی  ِان الل یام ُر ِبالعد ِل و‬ ِ ‫و نزلنا علیك ال‬
َ ْ ّ َ َ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ ُ َ
‫ی ِعظـكم لعلـكم تذك ُرون‬
· Aëbmh VAmbm ~o-h¶mB©, ~wamB© Am¡a µOwë‘ H$aZo go ‘Zm H$aVm h¡ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 89, 90 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢: h‘ Zo Vw‘ na ¶o {H$Vm~ CVma Xr h¡ VmHo$ dmo ha ~mV Imob Imob H$a ~¶mZ H$a Xo Am¡a ‘wgb‘mZm| Ho$ {b¶o {hXm¶V, ah‘V Am¡a ˜we-
˜~ar H$m gm‘mZ hmo, ~oeH$ Aëbmh BÝgmµ’$ H$m, EhgmZ H$m Am¡a [aíVoXmam| H$mo (CZ Ho$ hwµHy$µH$) XoZo H$m hwŠ‘ XoVm h¡ Am¡a ~o-h¶mB©, ~wamB© Am¡a µOwë‘
go amoH$Vm h¡, dmo Vwåh| ZgrhV H$aVm h¡ VmHo$ Vw‘ ZgrhV µHw$~yb H$amo &
ؕ ‫اق‬ َ ّٰ ‫َما ع ْن َد ُك ْم َی ْن َف ُد َو َما ع ْن َد‬
ٍ ‫الل ب‬
ِ ِ ِ
· Xw{Z¶m H$s ZoA²‘V| IË‘ hmo OmE§Jr; bo{H$Z ZoH$-Am‘mb H$m gdm~ ~mH$s ahoJm : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 96 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Omo Hw$N> Vwåhmao nmg h¡, dmo g~ ˜Ë‘ hmo OmEJm Am¡a Omo Hw$N> Aëbmh Ho$ nmg h¡, dmo ~mµH$s aohZo dmbm h¡ &
 َ ََُ َ َ َ َ ۤ َ َ َ ٰ َ َُ َ ٓ ُّ ُ َ َ ‫ُ َّ َّ َ َّ َ َّ ْی‬
 ‫الس ْو َء ِب َج َھالۃٍ ث ّم ت ُاب ْوا ِم ْۢن َب ْع ِد ذ ِلك َوا ْصل ُح ْو ا ِا ّن َر ّبك ِم ْۢن َب ْع ِدھا لغف ْو ٌر ّر ِح ْی ٌم‬ ‫ثم ِان ربك ِلل ِذ ن ع ِملوا‬
· Vm¡~m H$aZo dmbm| H$mo Aëbmh VAmbm ‘m’$ H$a XoVo h¢ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 119 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢:
{’$a ^r Vwåhmam a~ Eogm h¡ Ho$ {OZ bmoJm| Zo ZmXmZr ‘| ~wamB© H$a br Am¡a Cg Ho$ ~mX Vm¡~m H$a br Am¡a AnZr Bñbmh H$a br, Vmo BZ g~ ~mVm| Ho$
~mX ^r Vwåhmam nada{XJma ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
ْ َ ْ َ َ ُ َ َّ َ َ َ ُ َ َ َ ْ َ َ ْ ‫ُ ْ ُ ٰ َ ْ َ ّ َ ْ ْ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ ْ ُ ْ َّل‬
‫ھا ح َس ُن ؕ ِا ّن َر ّبك ھ َو ا ْعل ُم ِب َم ْن ضل ع ْن َس ِب ْی ِلہٖ َو ھ َو ا ْعل ُم ِبال ُم ْھت ِدی َن‬ ِ ‫ا دع ِال س ِبی ِل ر ِبك ِبال ِحكمۃِ و المو ِعظۃِ الحسنۃِ وج ِادلھم ِبا ِت‬
· XmdV d VãbrJ Ho$ AmXm~ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 125 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: AnZo a~ Ho$ amñVo H$s Vaµ’$ bmoJm| H$mo {hŠ‘V
Ho$ gmW Am¡a AÀN>o VarµHo$ go ZgrhV H$a Ho$ XmdV Xmo Am¡a (AJa ~hg H$s Zm¡~V AmE Vmo) CZ go ~hg ^r Eogo VarµHo$ go H$amo Omo ~ohVarZ hmo,
¶µH$sZZ Vwåhmam nada{XJma CZ bmoJm| H$mo ^r ˜y~ OmZVm h¡ Omo Cg Ho$ amñVo go ^Q>H$ JE h¢ Am¡a CZ go ^r ˜y~ dm{µH$µ’$ h¡ Omo amho amñV na µH$mB‘ h¢ &
ْ ّٰ ّ ٌ ْ َ َ ُ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ‫َ َل‬ ْ ُْ ُ َ ْ ُ ََ ْ ُ َْ َ ْ َ
ِ ِ ‫و ِان عاقبتم فع ِاقب ْوا ِب ِمث ِل ما ع ْو ِقبتم ِبہٖ ؕ و ِٮٕ ن صبتم لھو خی ِللص‬
‫بین‬
· ~Xbm boZo Ho$ ~OmE g~« H$aZm ~ohVa h¡ : gya-E-Zhb Am¶V Z§~a : 126 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: AJa Vw‘ bmoJ
({H$gr Ho$ µOwë‘ H$m) ~Xbm bmo, Vmo BVZm hr ~Xbm bmo {OVZr µÁ¶mXVr Vwåhmao gmW H$s JB© Wr Am¡a AJa g~« hr H$a bmo, Vmo ¶µH$sZZ ¶o g~« H$aZo
dmbm| Ho$ hµH$ ‘| ~hwV ~ohVa h¡ &

16
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 15
َ
ّٰ َ ُ ْ َ َ ْ َّ َ ْ ْ ْ ّ ُ َ ْ َ َ ْ ّ ْ ْ َ َ ٰ ُ ْ َ ٰ َّ
ً ْ ‫الصل ٰحت َا َّن َل ُھ ْم َا ْج ًرا َکب‬
 ‫یا‬ ِ ِ ِ ‫ِان ھذا الق ْرا ن یھ ِدی ِلل ِت ِھا ق َو ُم وی َب ِش ُر ال ُمؤ ِم ِنی ال ِذین یع َمل ْون‬
· Hw$Am©Z grYo amñVo H$s aohZw‘mB© H$aVm h¡ : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 9 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : hµH$sµH$V ¶h h¡ Ho$
¶h µHw$Am©Z dmo amñVm {XImVm h¡, Omo g~ go µÁ¶mXm grYm h¡ Am¡a Omo bmoJ (Bg na) B©‘mZ bmH$a ZoH$ A‘b H$aVo h¢, CÝh| ˜we-˜~ar XoVm h¡ Ho$
CZ Ho$ {b¶o (Aëbmh Ho$ ¶hm§) ~‹S>m AO« d gdm~ h¡ &
ً ُ ‫الش ّر ُد َع ٓا َء ٗہ ب ْال َخ ْی ؕ َو َک َن ْال ْن َس‬
 ‫ان َع ُج ْول‬
َّ ُ َ ْ ْ ُ ْ َ َ
ِ ِ ِ ِ ‫النسان ِب‬ِ ‫ویدع‬
· ~wamB© H$s XwAm Zht H$aZm Mm{h¶o : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 11 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: BÝgmZ ~wamB© Bg Vah ‘m§JVm
h¡ O¡go Cgo ^bmB© ‘m§JZr Mm{h¶o Am¡a BÝgmZ ~‹S>m OëX~mµO dmµHo$A² hwdm h¡ &
ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ َ َ ٓ ٰ ُ َ ٌ ْ ُ ُ َ َ َ ْ َ َ َ ٰ َ َ َ ٰ ْ َ َ َ ْ َ َ ً ُ ْ َّ ً ُ ْ َ َ ٰ ْ َ َ َّ َ َ ٗ َ َ ْ َ َ َّ ُ ُ ْ ُّ ْ َ ُ ٓ َ َ َ َ ْ ٗ َ َ ْ َّ َ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ َ
‫ی ّمشك ْو ًرا‬ ‫اجلۃعجلنالہ ِفیھامانشاء ِلمنن ِریدثمجعلنالہجھنمۚ یصلٮھامذم ْومامدحوراومنا رادال ِخ َرۃوسعلھاسعیھاوھ َومؤ ِمنفاول ِـٮٕ ككنسع‬ ِ ‫منكنی ِریدالع‬
· Xw{Z¶m H$m Vb~Jma ZmH$m‘ Am¡a Am{IaV H$m Vb~Jma H$må¶m~ h¡ : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 18, 19 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Omo e™g Xwݶm Ho$ µ’$m¡ar µ’$mBXo hr MmhVm h¡, Vmo h‘ {Og Ho$ {b¶o MmhVo h¢, {OVZm MmhVo h¢, Cgo ¶ht na (¶mZr Xwݶm ‘|) OëXr
Xo XoVo h¢ {’$a Cg Ho$ {b¶o h‘Zo OhÝZ‘ aI N>mo‹S>r h¡ {Og ‘| dmo µObrb d »dma hmo H$a Xm{˜b hmoJm Am¡a Omo e™g Am{˜aV (H$m µ’$mBXm) Mmho
Am¡a Cg Ho$ {b¶o d¡gr hr H$mo{ee H$ao O¡gr Cg Ho$ {b¶o H$aZr Mm{h¶o, O~ Ho$ dmo ‘mo{‘Z ^r hmo, Vmo Eogo bmoJm| H$s H$mo{ee H$s nyar µH$XaXmZr H$s
OmEJr (¶mZr CÝh| BZm‘mV go ZdmµOm OmEJm)&
ّ ُّ َ َ َ ْ ْ َ ً َ َّ ْ ُ ُ ْ َ َ َ ّ ُ ۤ َّ ْ ُ َ َ َ َ ۤ ُ ُ َ َ َ ْ َ َ ْ َّ َ ُ ْ َ َّ ً َ ْ ْ َ َ ْ َ ُ َّ ۤ َّ ْۤ ُ ُ ْ َ َّ َ َ ُّ َ ٰ َ َ
‫با َحدھ َما ا ْو ِكلٰ ُھ َما فل تقل ل ُھ َما ا ٍف ّول تن َھ ْرھ َما َوقل ل ُھ َما ق ْول ك ِر ْی ًما  َواخ ِفض ل ُھ َما َجناح الذ ِل ِم َن‬ ِ ‫وقض ربكا ل تعبدوا ِال ِا یاہ و ِبالوا ِلدی ِن ِاحسانا ؕ ِاما یبلغن ِعندك ال‬
‫ـك‬
ً ْ ‫ن َصغ‬ْ ٰ َّ َ َ ُ ْ َّ ْ ُ َ َّ
‫یا‬ ِ ِ ‫الر ْح َمۃِ وقل ر ِ ّب ار َح ْمھ َما ك َما ربی‬
· dm[bX¡Z Ho$ gmW ~wT>mno ‘| ^r AÀN>m ~aVmd H$amo : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 23, 24 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo
h¢: Vwåhmao nada{XJma Zo ¶o hwŠ‘ {X¶m h¡ Ho$ Cg Ho$ {gdm {H$gr H$s B~mXV Z H$amo Am¡a dm[bX¡Z Ho$ gmW AÀN>m gwbyH$ H$amo, AJa dm[bX¡Z ‘| go
H$moB© EH$ ¶m XmoZm| Vwåhmao nmg ~w‹T>mno H$mo nhw§M OmE§, Vmo CÝh| Cµ’$ VH$ Z H$hmo Am¡a Z CÝh| [P‹S>H$mo, ~ëHo$ CZ go BµÁµOV Ho$ gmW ~mV {H$¶m H$amo
Am¡a CZHo$ gmW ‘whã~V H$m ~aVmd H$aVo hwE CZ Ho$ gm‘Zo AnZo Amn H$mo Am{OµOr go PwH$mAmo Am¡a ¶o XwAm H$amo Ho$ E a~! {Og Vah CÝhm|Zo ‘oao
~MnZ ‘| ‘wPo nmbm h¡, Amn ^r CZ Ho$ gmW ah‘V H$m ‘wAm‘bm H$s[O¶o &
ُ َ ٰ َّ َ ْ ٰ َّ َ َ ْ ْۤ ُ َ َ ْ ّ َ ُ ْ َّ َ
‫ی ؕ َوك َن الش ْیط ُن ِل َر ّ ِبہٖ كف ْو ًرا‬ ً ْ ْ َ ْ ّ َ ُ َ َ ْ َّ َ ْ َ َ ْ ْ ْ َ ٗ ّ َ ٰ ْ ُ ْ َ ٰ َ
ِ ‫وا ِت ذا القرب حقہ وال ِمس ِكی و ابن الس ِبی ِل ول تب ِذر تب ِذیرا  ِان المب ِذ ِرین كنـوا ِاخوان الشی ِط‬
· ’w$µOyb IMu H$aZo dmbo e¡VmZ Ho$ ^mB© h¢ : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 26, 27 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡: [aíVoXma
H$mo Cg H$m hµH$ Xmo Am¡a {‘ñH$sZ Am¡a ‘wgm{µ’$a H$mo (CZH$m hµH$) Am¡a AnZo ‘mb H$mo ~ohÿXm H$m‘m| ‘| Z C‹S>mAmo, ¶µH$sZ OmZmo Ho$ Omo bmoJ ~o-hyXm
H$m‘m| ‘| ‘mb C‹S>mVo h¢, dmo e¡VmZ Ho$ ^mB© h¢ Am¡a e¡VmZ AnZo nada{XJma H$m ~‹S>m ZmewH«$m h¡ &
َ ُ َ ْ ََ ْ َّ ُ ْ َ َ َ ُ ًَ ُْ َ َ ْ َ َ
 ‫َول ت ْج َعل َیدك َمغل ْولۃ ِا ٰل ُعن ِقك َو ل ت ْب ُسط َھا كل ال َب ْس ِط فتق ُعد َمل ْو ًما ّم ْح ُس ْو ًرا‬
· E{VXmb Ho$ gmW IM© H$aZm Mm{h¶o : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 29 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: Z Vmo (Eogo H§$Oyg
~Zmo Ho$) AnZo hmW H$mo JX©Z go ~m§Y H$a aImo Am¡a Z (Eogo µ’w$µOyb IM© ~Zmo Ho$) hmW H$mo {~bHw$b hr Iwbm N>mo‹S> Xmo {Og Ho$ ZVrOo ‘| Vwåh| µH$m{~bo
‘bm‘V Am¡a ˜mbr hmW hmo H$a ~¡R>Zm n‹S>o &
ً ٓ ً َ َ َ َ ٗ َّ ۤ ٰ ّ ُ َ ْ َ َ َ
 ‫احشۃ ؕ َو َسا َء َس ِب ْیل‬
ِ ‫الزن ِانہ كن ف‬ ِ ‫و ل تقربوا‬
· [µOZm VH$ bo OmZodmbo Añ~m~ go ^r ~Mmo : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 32 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: {µOZm Ho$ µH$ar~
^r ‘V OmAmo, dmo ¶µH$sZr Vm¡a na ~‹S>r ~o-h¶mB© Am¡a ~hwV ~wam amñVm h¡ &
ً ُ َ َ ْ َ ْ ُ َ ٗ َّ ُ َ َ ُ ْ َ ّٰ َ ْ َ َ ْ ‫َ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َّ َّل‬
‫ھ ا ح َس ُن حت یبلغ ا شدہ  َوا ْوف ْوا ِبال َع ْھ ِد ۚ ِا ّن ال َع ْھد ك َن َم ْس ٔـ ْول‬ِ ‫ول تقربوا مال الی ِتی ِم ِال ِبا ِت‬
· nyar A‘mZVXmar Ho$ gmW ¶Vr‘ Ho$ ‘mb H$s {h’$mµOV H$amo : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 34 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX
µ’$a‘mVo h¢: ¶Vr‘ Ho$ ‘mb Ho$ nmg ^r ‘V OmAmo (¶mZr ¶Vr‘ Ho$ ‘mb H$mo BñVo‘mb Z H$amo) ‘Ja Eogo VarµHo$ go Omo (Cg Ho$ hµH$ ‘|) ~ohVa hmo, ¶hm§
VH$ Ho$ dmo ~m{bµJ hmo OmE (Am¡a Cg Ho$ A§Xa g‘P n¡Xm hmo OmE) Am¡a AôX (OmBµO dmA²Xm) H$mo nyam {H$¶m H$amo; ~oeH$ (Eogo) dmA²Xo Ho$ ~mao ‘|
(Vw‘ go) nyN>VmN> hmoZo dmbr h¡ &
ً َْ ْ ََ ٌْ َ َ ٰ ْ َ ْ ُْ َ ْ ْ ُْ َ ْ ُْ َ َْ َ ْ ُ ََْ
‫ی ّوا ح َس ُن تا ِو ْیل‬ ‫اس المست ِقی ِم ؕ ذ ِلك خ‬
ِ ‫وا وفوا الـكیل ِاذا ِكلتم و ِزنوا ِبال ِقسط‬
· Zmn Vm¡b nyam nyam H$amo : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 35 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: O~ {H$gr H$mo H$moB© MrµO n¡‘mZo go Zmn
H$a Xmo, Vmo nyam Zmnmo Am¡a Vm¡bZo Ho$ {b¶o ghr VamµOy BñVo‘mb H$amo, ¶hr VarµH$m XwéñV h¡ Am¡a Bgr H$m Aµ¨Om‘ ~ohVa h¡ &
ً ُ ُْ َ َ ٓ ُ ُّ ُ َ ُ ْ ْ َ ْ َّ َ ْ َ َ َ ُ َْ َ
 ‫َو ل تقف َما ل ْی َس لك ِبہٖ ِعل ٌم ؕ ِا ّن السمع َو ال َب َص َر َوالفؤ َاد كل ا ولٰٮِٕ ك ك َن َعنہ َم ْسئ ْول‬
· {H$¶m‘V ‘| H$mZ, Am§I Am¡a [Xb Ho$ ~mao ‘| gdmb hmoJm : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 36 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
{Og ~mV H$m Vwåh| ¶µH$sZ Z hmo (Cgo gM g‘P H$a) Cg Ho$ nrN>o ‘V n‹S>mo, ¶µH$sZ aImo Ho$ H$mZ, Am±I Am¡a {Xb g~ Ho$ ~mao ‘| (Vw‘ go) gdmb hmoJm &
َّ ً َ َ َ َ َّ ْ َ َْ ٰ ُ َ َْ ٰ ُ َّ َ
 ‫س اِ ٰل غ َس ِق ال ْی ِل َو ق ْرا َن الف ْج ِر ؕ اِ ّن ق ْرا َن الف ْج ِر ك َن َمش ُھ ْو ًدا  َو ِم َن ال ْی ِل ف َت َھ ّج ْد ِبہٖ نافِ لۃ ل َك‬ ْ َّ ُ ُ َ ٰ َّ َ
ِ ‫ا قِ ِم الصلوۃ لِدل ْو ِك الشم‬
· nm§Mm| dŠV H$s Z‘mµO H$m Eh{V‘m‘ H$amo : gya-E-~Zr BñamB©b Am¶V Z§~a : 78, 79 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: (E n¡µJå~a!)
gyaO T>bZo Ho$ dµŠV go boH$a amV Ho$ A§Yoao VH$ Z‘mµO µH$mB‘ H$amo Am¡a µ’$O« Ho$ dµŠV µHw$Am©Z n‹T>Zo H$m Eh{V‘m‘ H$amo, ¶mX aImo Ho$ µ’$O« H$s {VbmdV
‘| (µ’$[aíVm| H$m) ‘O‘m hm{µOa hmoVm h¡ Am¡a amV Ho$ Hw$N> {hñgo ‘| VhÁOwX n‹T>m H$amo Omo Vwåhmao {b¶o EH$ Zµ’$br B~mXV h¡ &$

17
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 16
ًْ ْ َ ُ ََ ُ َ َ َ َٓ ٰ َ َ ْ َّ َ ٓ ُ
‫ا ولٰ ِٮٕ ك ال ِذی َن كف ُر ْوا ِبا ٰی ِت َر ّ ِب ِھ ْم َو ِلقا ِئہٖ ف َح ِبط ْتا ْع َمال ُھ ْم فل ن ِق ْی ُم ل ُھ ْم َی ْو َم ال ِق ٰی َمۃِ َوزنا‬
· Am{IaV ‘| ZoH$ A‘b H$s H$må¶m~r Ho$ {b¶o B©‘mZ µOê$ar h¡ : gya-E-H$hµ’$ Am¶V Z§~a : 105 ‘| ¶h g~µH$ {X¶m J¶m h¡ Ho$
B©‘mZ Ho$ ~µJ¡a H$moB© ZoH$s ‘µH$~yb Zht hmoJr: Am{˜aV ‘| {H$gr ^r A‘b Ho$ µHw$~yb hmoZo Ho$ {b¶o B©‘mZ eV© h¡, H$moB© A‘b {H$VZm hr AÀN>m Š¶y§ Z
hmo, ‘Ja B©‘mZ Z hmoZo H$s dOh go Aëbmh Ho$ ¶hm§ Cg H$s H$moB© h¡{g¶V Zht hmoJr Am¡a Z Cg na H$moB© AO« {‘boJm {bhmµOm h‘| Bg AµOr‘ ZoA²‘Vo
B©‘mZ na Aëbmh H$m ewH«$ AXm H$a Ho$ µÁ¶mXm Zo{H$¶m| H$m µO˜ram H$aZm Mm{h¶o Am¡a Aëbmh VAmbm go B©‘mZ H$s gbm‘Vr Am¡a B©‘mZ na ˜mË‘m
H$s XwAm H$aZr Mm{h¶o &
ً ْ َّ َ ْ َ َ َّ ‫َّ َ ُ ْ ُ ْ ُ ْ ْ َ ٰ َ َ َّ َ ْ ً َ َ ْ ُ ْ َ َّ َ َ َ َّ َم‬ ًْ ْ َّ َ َ ْ َّ ُ ْ ُ ُ ْ َ َ ْ َ
 ‫الرح ٰم ِن َع ْھدا‬ ‫الرح ٰم ِن َوفدا  و نسوق المج ِر ِمی ِال جھنم ِوردا  ل یم ِلكون الشفاعۃ ِال ِن ا تخذ ِعند‬ ‫یوم نحشر المت ِقی ِال‬
· Am{IaV ‘| Aëbmh Ho$ ZoH$ ~§Xm| H$m BH«$m‘ Am¡a Zm’$a‘mZm| H$m A§Om‘ : gya-E-‘a¶‘ Am¶V Z§~a : 85 Vm 87 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: (Cg {XZ H$mo Z ^ybmo) {Og {XZ h‘ gmao ‘wÎmµH$s bmoJm| H$mo ‘oh‘mZ ~Zm H$a ˜wXm-E-ah‘mZ Ho$ nmg O‘m H$a|Jo Am¡a ‘wO[a‘m|
H$mo ߶mgo OmZdam| H$s Vah h±H$m H$a XmoµO˜ H$s Vaµ’$ bo OmE|Jo, (Cg {XZ) bmoJm| H$mo {H$gr H$s {gµ’$m[ae H$aZo H$m Bp»V¶ma ^r Zht hmoJm, {gdmE
CZ bmoJm| Ho$ {OÝhm|Zo ˜wXm-E-ah‘mZ go H$moB© BOmµOV hm{gb H$abr hmo &
ٰ َ ۭ ‫َّ َّ َ َ ٰ َ ٌ َ َ ُ ُ ْ ْ َ ُ ْ ٰ ُ ُّ َن ْف‬
 ‫س ِب َما ت ْسع‬
ٍ ‫ِان الساعۃ ا ِتیۃ ا كد ا خ ِفیھا ِلتجزی كل‬
· {H$¶m‘V H$m Bë‘ {g’©$ Aëbmh hr H$mo h¡ : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 15 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: ¶µH$sZ aImo Ho$
{µH$¶m‘V H$s K‹S>r AmZo dmbr h¡, ‘¢ Cg (Ho$ dµŠV) H$mo nmoerXm aIZm MmhVm hy§ VmHo$ ha e™g H$mo Cg Ho$ {H$¶o H$m ~Xbm {‘bo &
َٰ ُ ْ
‫اح ُر َح ْیثا ت‬ َّ ‫َو َل ُیف ِل ُح‬
ِ ‫الس‬
· OmXÿJa H$mo H$^r H$må¶m~r Zht {‘bVr : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 69 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: OmXÿJa Mmho H$ht Mbm OmE,
Cgo H$må¶m~r hm{gb Zht hmoVr &
َ ْ َ َ ْ ‫ُ ُ ْ ِم ْ َ ّ ٰ َ َ َ ْ ٰ ُ ْ َ َ َ ْ َ ْ ْ َ َ َّ َ َ ْ ُ ْ َغ َض ْ َ َم ْ َّ ْ ْ َ َ ْ َغ َض‬
 ‫ب فقدھ ٰوی‬ ِ ِ‫كلوا ن ط ِیب ِت ما رزقنكم و ل تطغوا ِفیہِ فی ِحل علیكم ِب ۚ و ن یح ِلل علیہ‬
· JbV VarHo$ go H$‘mB© H$m A§Om‘ V~mhr d ~~m©Xr h¡ : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 81 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Omo nmH$sµOm
[aµÁµH$ h‘ Zo Vwåh| AVm {H$¶m h¡, Bg ‘| go ImAmo Am¡a Bg ‘| hX go AmJo Z ~‹T>mo, {Og Ho$ ZVrOo ‘| Vw‘ na ‘oam µJµO~ Zm{µOb hmo OmE Am¡a {Og
{H$gr na ‘oam µJµO~ Zm{µOb hmo OmVm h¡, dmo V~mh hmo H$a aohVm h¡ &
َّ ُ ْ َّ ً َ َ ُ َ َ ُ ُ ْ ُ ُ َ َ ْ َ ْ َّ ُ ْ َّ ْ ُ َ ْ َ َ ْ ُ َ َ َ َّ ً ْ ُ َ ْ َ َ ْ ْ ُ ْ ُ ُ ْ َ َ ْ ُّ ُ َ ُْ َ
‫ن ِا ْن ل ِبثت ْم ِال َعش ًرانح ُنا ْعل ُم ِب َما َیق ْول ْو َن ِاذ َیق ْولا ْمثل ُھ ْم ط ِر ْیقۃ ِا ْن ل ِبثت ْم ِال َی ْو ًما‬ ‫ّی ْو َم ینفخ ِف الصو ِر و نحشر المج ِر ِمی یومٮِٕ ٍذ زرقا یتخافتون بی‬
· Xw{Z¶m {g’©$ M§X amoµO H$s qµOXJr h¡ : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 102 Vm 104 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: {Og {XZ gya
’y±$H$m OmEJm Am¡a Cg {XZ h‘ gmao ‘wO[a‘m| H$mo Koa H$a Bg Vah O‘m H$a|Jo Ho$ dmo Zrbo n‹S>o hm|Jo (¶mZr B§{VhmB© ~XgyaV hm|Jo), Amng ‘| ~mV MrV
H$a aho hm|Jo Ho$ Vw‘ (µH$~«m| ‘| ¶m Xwݶm ‘|) Xg {XZ go µÁ¶mXm Zht R>hao, {Og (Xwݶm H$s qµOXJr Ho$) ~mao ‘| dmo ~mV| H$a|Jo, Cg H$s hµH$sµH$V h‘| ˜y~
‘mby‘ h¡, O~Ho$ CZ ‘| g~ go µÁ¶mXm ghr am¶ aIZo dmbm H$hoJm Ho$ Vw‘ EH$ {XZ go µÁ¶mXm Zht R>hao &
ََ ْ َ ْ َ َ َ َ ٗ َ َ َ َ َ َّ َ ْ ُ َّ َّ َ ْ َ  ً ْ َ ۤ َ َّ ً َ َ ْ ٰ َ َّ  ً َ ْ َ ً َ َ ُ َ َ َ  ً ْ َ ْ ّ َ َ ُ ْ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ َ ْ ُ َ ٔ ْ َ َ
ُ ‫ال ْص َو‬
‫ات ِل َّلرح ٰم ِن فل‬ ‫و یسـلونك ع ِن ال ِجب ِال فقل ین ِسفھا ر ِب نسفا  فیذرھا قاعا صفصفا  ل تری ِفیھا ِعوجا و ل ا متا  یوم ِٮٕ ٍذ یت ِبعون الد ِاع ل ِعو ج لہ ۚ و خشع ِت‬
ُْ ّ َ ْ ّ َ ‫ْ ً َ َ َ ْ ُ ُ ْ ُ ل ْل‬ ُ َ ََْ َ َ َْ َ ََُْ ً َ ٗ َ َ َ َ ُ ٰ ْ َّ ٗ َ َ َ ْ َ َّ ُ َ َ َّ ُ َ ْ َ َّ َ ْ َ َّ ُ َ
ؕ ‫ی ا ْی ِد ْی ِھ ْم َو َما خلف ُھ ْم َول ُی ِح ْیط ْو َن ِبہٖ ِعلماو عن ِت الوجوہ ِ ِح القیو ِم‬ ‫ض لہ ق ْول  یعلم ما ب‬ ِ ‫ت ْس َمع ِال َھ ْم ًسا  یوم ِٮٕ ٍذ ل تنفع الشفاعۃ ِال من ا ِذن لہ الرحمن ور‬
ْ َ ََ ُْ ُ ٰ ََ ْ ُ ّٰ ‫اب َم ْن َح َم َل ُظ ْل ًما  َو َم ْن َّی ْع َم ْل ِم َن‬
‫الص ِل ٰح ِت َو ھ َو ُمؤ ِم ٌن فل َیخف ظل ًما ّولھض ًما‬ َ ‫َو َق ْد َخ‬
· {H$¶m‘V H$m hmb : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 105 Vm 112 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: bmoJ Vw‘ go nhm‹S>m| Ho$ ~mao ‘| nyN>Vo h¢
(Ho$ {µH$¶m‘V ‘| CZH$m Š¶m hmb hmoJm?) Odm~ ‘| Ho$h Xmo Ho$ ‘oam nada{XJma (Eogr µHw$XaV aIVm h¡ Ho$) CZH$mo Yyb H$s Vah C‹S>m XoJm Am¡a µO‘rZ
H$mo Eogm h‘dma M{Q>¶b ‘¡XmZ ~Zm H$a N>mo‹S>oJm Ho$ Cg ‘| Vwåh| Z H$moB© Zmh‘dmar ZµOa AmEJr Am¡a Z H$moB© ~wb§Xr, Cg {XZ g~ Ho$ g~ EH$ AmdmµO
XoZo dmbo Ho$ nrN>o Bg Vah Mbo AmE±Jo Ho$ Cg Ho$ gm‘Zo ({H$gr H$m) H$moB© Q>o‹T>mnZ Z ahoJm (O¡go Xwݶm ‘| CëQ>r grYr ~mV| H$aVo Wo, A~ dmo Eogr ~mV|
Zht H$a gH|$Jo) Am¡a ˜wXm-E-ah‘mZ Ho$ AmJo V‘m‘ AmdmµO| X~ H$a aoh OmE±Jr MwZm§Mo Vwåh| nm§d H$s gagamhmQ> (¶mZr nm§d MbZo H$s AmdmµO) Ho$
{gdm Hw$N> gwZmB© Zht XoJm, Cg {XZ {H$gr H$s {gµ’$m[ae H$m‘ Zht AmEJr, {gdmE Cg e™g (H$s {gµ’$m[ae) Ho$ {Ogo ˜wXm-E-ah‘mZ Zo BOmµOV
Xo Xr hmo Am¡a {Og Ho$ ~mobZo na dmo amµOr hmo, dmo Aëbmh bmoJm| H$s gmar AJbr {nN>br ~mVm| H$mo OmZVm h¡ Am¡a dmo bmoJ Aëbmh Ho$ Bë‘ H$m BhmVm
Zht H$a gH$Vo (¶mZr Aëbmh VAmbm H$mo {H$VZm Bë‘ h¡? dmo CÝh| H$^r ‘mby‘ Zht hmo gH$Vm) Am¡a (Cg {XZ) gmao Ho$ gmao Mohao h‘oem qµOXm Am¡a
~mµH$s aohZo dmbo Aëbmh Ho$ AmJo PwHo$ hwE hm|Jo Am¡a Omo H$moB© µOwë‘ H$m ~moP CR>m H$a bmEJm, dmo ZmH$m‘ hmoJm Am¡a {OgZo ZoH$ A‘b {H$¶o hm|Jo, O~
Ho$ dmo ‘mo{‘Z ^r hmo, Vmo Cgo Z {H$gr µÁ¶mXVr H$m ˜m¡µ’$ hmoJm Am¡a Z {H$gr hµH$ Vbµ’$s H$m (¶mZr Eogm e™g H$m‘¶m~ hmo OmEJm) &
ْ ُ ْ َ ٰ َ َ َ َ َ ُ ٰ َ ْ َ َ َ ٰ َ َ َ ً ْ َ ُ ْ ُ ْ َ َ ٰ ْ َ ْۤ َ ْ َ َ َ ّ َ َ َ ٰ ْ َ ْ ٗ ُ ََ ًْ َ ً َ ََٗ َ ْ َ َ َ َ
‫یاقالكذ ِلكا تتكا ٰیتنافن ِس ْیت َھا ۚ َوكذ ِلكال َی ْو َمتن ٰس‬‫َوم ْنا ْع َرضع ْن ِذك ِر ْیف ِا ّنلہ َم ِع ْیشۃضنك ّون ْحش ُرہ َی ْو َمال ِق ٰی َمۃِ ا عمقالر ِب ِلمحشرت ِنا عموقدكنتب ِص‬
· Hw$Am©Zr AhH$m‘mV na A‘b Z H$aZo H$s dOh go amoµOr ‘| V§Jr Am¡a Am{IaV ‘| AµOm~ hmoJm : gya-E-Vmhm Am¶V
Z§~a : 124 Vm 126 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: Omo e™g ‘oar ZgrhV go ‘w±h ‘mo‹S>oJm, Vmo Cg H$mo ~‹S>r V§J qµOXJr {‘boJr Am¡a {µH$¶m‘V
Ho$ {XZ h‘ Cgo A§Ym H$a Ho$ CR>mE±Jo, dmo H$hoJm Ho$ ¶m-a~! VyZo ‘wPo A§Ym H$a Ho$ Š¶m| CR>m¶m, hmbm§Ho$ ‘¢ Vmo Am±Im| dmbm Wm? Aëbmh H$hoJm : Bgr
Vah h‘mar Am¶V| Voao nmg AmB© Wt, ‘Ja VyZo CÝh| ^wbm {X¶m Am¡a AmO Bgr Vah VwPo ^wbm {X¶m OmEJm&
َ ْ َ ْ َ ٰ َّ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َ
ؕ ‫ب َعل ْی َھا‬ِ ‫وا مرا ھلك ِبالصل ِوۃ و اصط‬
· Z‘mµO H$s nm~§Xr H$aZo Ho$ gmW gmW Ka dmbm| H$mo ^r Z‘mµO H$m hwŠ‘ H$amo : gya-E-Vmhm Am¶V Z§~a : 132 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: AnZo Ka dmbm| H$mo Z‘mµO H$m hwŠ‘ Xmo Am¡a ˜wX ^r Bg Ho$ nm~§X ahmo &

18
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 17
َ َ َ ُ ّْ َْ َ ۤ َُ ْ َ
‫الذك ِر اِ ْن ك ْن ُت ْم ل ت ْعل ُم ْو َن‬
ِ ‫فس ٔـل ْـواا ھل‬
· earA²V H$m hwŠ‘ ‘mby‘ Z hmoZo na [H$gr OmZH$ma Am[b‘ go ‘mby‘ H$amo : gya-E-A§[~¶m Am¶V Z§~a : 7 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢: AJa Vwåh| ˜wX Bë‘ Zht h¡, Vmo ZgrhV H$m Bë‘ aIZo dmbm| go nyN> bmo &
َ
َ ْ ‫َو َن َض ُع ْال َم َو ِاز ْی َن ْال ِق ْس َط ل َِی ْو ِم ْال ِق ٰی َمۃِ َف َل ُت ْظ َل ُم َن ْف ٌس َش ْی ٴًـا ؕ َو اِ ْن َك َن ِم ْث َق َال َح َّبۃٍ ّ ِم ْن َخ ْر َدل َا َت ْی َناب َھا ؕ َوك ٰف ب َنا ٰح ِسب‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ٍ
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ {H$gr na µOwë‘ Zht {H$¶m OmEJm : gya-E-A§[~¶m Am¶V Z§~a : 47 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: h‘ {µH$¶m‘V
Ho$ {XZ Eogr VamµOyE§ bm aI|Jo Omo gamnm BÝgmµ’$ hm|Jr, MwZm§Mo {H$gr na H$moB© µOwë‘ Zht hmoJm Am¡a AJa H$moB© A‘b amB© Ho$ XmZo Ho$ ~am~a ^r hmoJm,
Vmo h‘ Cgo ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ g~ Ho$) gm‘Zo bo AmE±Jo Am¡a {hgm~ boZo Ho$ {b¶o h‘ H$mµ’$s h¢ &
َ ٌّ ُ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ْۤ ُ َّ َ َ َ ْ ‫اِ َّن ٰھذہٖۤ ُا َّم ُت ُـك ْم ُا َّم ًۃ َّو ِاح َد ًۃ  َّو َا َن ۬ا َر ُّب ُـك ْم َف‬
‫ن ؕ كل اِ ل ْی َنا ٰر ِج ُع ْو َن‬ ‫اع ُب ُد ْو ِنو تقطعوا ا مرھم بی‬ ِ
· V‘m‘ BÝgmZm| H$m a~ EH$ Aëbmh h¡ : gya-E-A§[~¶m Am¶V Z§~a : 92, 93 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: (bmoJmo!) ¶µH$sZ
aImo Ho$ ¶h (XrZ {Og H$s ¶o V‘m‘ A§[~¶m XmdV XoVo aho h¢) Vwåhmam XrZ h¡ Omo EH$ hr XrZ h¡ Am¡a ‘¢ Vwåhmam nada{XJma hÿ±, {bhmµOm Vw‘ ‘oar
B~mXV H$amo Am¡a bmoJm| Zo AnZo XrZ H$mo Amng ‘| Qw>H$‹S>o Qw>H$‹S>o H$a Ho$ ~m§Q> {b¶m, (‘Ja) g~ h‘mao nmg (‘m¡V Ho$ ~mX) bm¡Q> H$a AmZo dmbo h¢ &
َ
َ ْ ِ‫ِلـك ُتب َؕك َما َب َد ْا َن ۤا َا َّو َل َخ ْلق ُّنعِ ْی ُد ٗہ ؕ َو ْع ًدا َع َل ْی َنا ؕ اِ َّنا ُك َّنا ٰفعِ ل‬
‫ی‬
ُ ّ ّ َ ‫الس َم ٓا َء ك‬
ِّ ‫ط‬
‫الس ِج ِل ل‬ َّ ‫َی ْو َم َن ْط ِوی‬
ٍ ِ ِ
· {H$¶m‘V H$m AmZm; Aëbmh H$m gÀMm dA²Xm h¡ : gya-E-A§[~¶m Am¶V Z§~a : 104 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : Cg {XZ
(H$m ܶmZ aImo) O~ h‘ Amñ‘mZ H$mo Bg Vah bnoQ> X|Jo, {Og Vah {bIo hwE ‘µOm‘rZ H$m H$mJµO bnoQ> {X¶m OmVm h¡ (Am¡a) h‘Zo {Og Vah nohbr
~ma n¡Xm {H$¶m (Bgr Vah AmgmZr go) Bg H$mo Xmo~mam n¡Xm H$a X|Jo, ¶o h‘mao {µOå‘o EH$ dmA²Xm h¡ Am¡a h‘ µOê$a Cg H$mo nyam H$a|Jo &
َ ٰ ٰ ٰ َّ ‫ش ٌء َعظ ْی ٌم َی ْو َم َت َر ْو َن َھا َت ْذ َھ ُل ُك ُّل ُم ْرض َعۃٍ َع َّم ۤا َا ْر َض َع ْت َو َت َض ُع ُك ُّل َذات َح ْمل َح ْم َل َھا َو َت َری‬
‫الن َاس ُسك ٰری َو َما ُھ ْم ِب ُسك ٰری َولـكِ ّن‬ َّ ‫ٰۤی َا ُّی َھا‬
َّ ‫الن ُاس ا َّت ُق ْوا َر َّب ُـك ْم ۚ اِ َّن َز ْل َز َل َۃ‬
ْ َ ِ‫الس َاعۃ‬
ٍ ِ ِ ِ
َ ّٰ َ َ َ
‫الل ش ِد ْی ٌد‬ ِ ‫عذاب‬
· {H$¶m‘V H$m µObµObm ~S>m Im¡’$ZmH$ hmoJm : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 1,2 ‘| Aëbmh VAmbm {µH$¶m‘V H$s hmobZmH$s ~¶mZ H$aVo
hwE µ’$a‘mVo h¢ : E bmoJmo! AnZo nada{XJma (Ho$ µJµO~) go S>amo, ¶µH$sZ OmZmo Ho$ {µH$¶m‘V (Ho$ {XZ) H$m µObµObm ~‹S>r ^mar MrµO hmoJr, {Og {XZ Vw‘
Bg µObµObo H$mo XoImoJo, Cg {XZ ha XÿY {nbmZo dmbr Cg ~ÀMo (VH$) H$mo ^yb OmEJr {OgH$mo CgZo XÿY {nbm¶m, Am¡a ha h‘b dmbr (Cg {XZ
Ho$ ˜m¡µ’$ go) AnZm h‘b {Jam XoJr Am¡a bmoJ Vwåh| ¶y§ ZµOa AmE±Jo Ho$ dmo Zeo ‘| ~Xhdmg h¢, hmbm§Ho$ dmo Zeo ‘| Zht hm|Jo, ~ëHo$ Aëbmh H$m AµOm~
~‹S>m g™V hmoJm (Bg {b¶o Eogo g™V {XZ go ~MZo Ho$ {b¶o ZoH$ Am‘mb H$a Ho$ nohbo go V¡¶mar H$a bmo)&
ُ ْ َٰ َ َْ ْ َ َ ٰ ّٰ ‫الل ُی ْدخِ ُل َّال ِذ ْی َنٰا َم ُن ْوا َو َع ِم ُلوا‬
‫الصلِ ٰح ِت َج ّن ٍت ت ْج ِر ْی ِم ْن ت ْحتِ َھا الن ٰھ ُر ؕ اِ ّن ّالل َیف َعل َما ُی ِر ْی ُد‬
َ ّٰ َّ
‫اِ ن‬
· AÀN>o H$m‘ H$aZo dmbo ‘mo{‘Z ~§Xm| Ho$ gmW Aëbmh H$m dA²Xm : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 14 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
Omo bmoJ B©‘mZ bmE h¢ Am¡a CÝhm|Zo ZoH$ A‘b {H$¶o h¢, Aëbmh VAmbm ¶µH$sZZ CZ H$mo Eogo ~mµJmV ‘| Xm{˜b H$a|Jo, {OZHo$ ZrMo Zha| ~ohVr hm|Jr,
¶µH$sZZ Aëbmh ha dmo H$m‘ H$aVm h¡, {Og H$m BamXm H$a boVm h¡ (H$moB© Cgo amoH$ Zht gH$Vm)&
َ َ ٰ َ ٗ َ َ َ ً َ ُ ْ ُ َّ َ ْ ُ َ َ ْ ّٰ ُ ْ َ َ ُ َ َ ّٰ َّ َ ً َ َ ً ْ ُ ّٰ ُ ُ َّ َ ُ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ْۤ ُ ُ َّ ُ ّٰ ْ َ ْ ْ ُ َ َ َ ْ َّ َ
‫ن ّم ْدخل ّی ْرض ْونہ ؕ َو اِ ّن ّالل ل َعلِ ْی ٌم َحلِ ْی ٌم‬ ِ ‫و ال ِذین ھاجروا ِف س ِبی ِل‬
‫الل ثم قتِ لـواا و ما توا لریزقن الل ِرزقا حسنا ؕ و اِ ن الل لھو خی الر ِزقِیلیدخِ ل‬
· Aëbmh Ho$ amñVo ‘| OmZ d ‘mb IM© H$aZo dmbm| Ho$ {b¶o ~ohVarZ ~Xbm : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 58, 59 ‘| ¶h ~Vm¶m
J¶m h¡ Ho$ Aëbmh H$s amh ‘| OmZ d ‘mb ˜M© H$aZo dmbm| Ho$ {b¶o ~ohVarZ ~Xbo Am¡a OÝZV H$m dmAXm h¡: Omo bmoJ XrZ H$s {hµ’$mµOV d ga~wb§Xr
Ho$ {b¶o AnZm Ka-~ma N>mo‹S> H$a XrZ H$s ‘ohZV Am¡a Aëbmh Ho$ H${b‘o H$mo ~wb§X H$aZo Ho$ {b¶o {ZH$bVo h¢ Am¡a AnZm OmZ Am¡a ‘mb bJmVo
h¢, Am{˜aV ‘| Aëbmh VAmbm CÝh| CZH$s aOm‘§Xr Ho$ ‘wVm{~µH$ ~ohVarZ ~Xbm Am¡a OÝZV ‘| Xm{˜bm AVm µ’$a‘mEJm, Bg {b¶o B©‘mZ dmbm| H$mo
Aëbmh H$s amh ‘| OmZ d ‘mb ˜M© H$aZo go nrN>o Zht hQ>Zm Mm{h¶o &
َ ٌ َ َّ َ ّٰ َّ ْ َّ ْ َ ْ َ ‫َ ُ ْ ُ َّ َ ٓ َ َ ْ َت َق َ َع‬ ْ َ ْ ْ ْ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ‫ال ْر‬ َ ْ َّ ْ ُ َ َ َّ َ َ ّٰ َّ َ َ َ ْ َ َ
‫اس ل َر ُء ْوف ّر ِح ْی ٌم‬ ِ ‫ض والفلك تج ِری ِف ال َبح ِر ِبام ِرہٖ  و یم ِسك السماء ا ن ع ل الر‬
ِ ‫ض اِ ل ِب ِاذ ِنہٖ ؕ اِ ن الل ِبالن‬ ِ ‫ا لم ترا ن الل سخر لـكم ما ِف‬
· Aëbmh Zo H$mBZmV H$s gmar MrµOm| H$mo BÝgmZm| Ho$ H$m‘ ‘| bJm aIm h¡ : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 65 ‘| Aëbmh VAmbm
(1) ZmoQ … ¶hm§ B‘m‘ em’$B© � Ho$ ZµOXrH$ gµOXm h¡

µ’$a‘mVo h¢ : Š¶m Vw‘ Zo Zht XoIm Ho$ Aëbmh Zo µO‘rZ H$s gmar MrµO| Vwåhmao H$m‘ ‘| bJm aIr h¢ Am¡a dmo H$píV¶m§ ^r Omo Cg Ho$ hwŠ‘ go g‘§Xa ‘|
MbVr h¢ Am¡a CgZo Amñ‘mZ H$mo Bg Vah Wm‘ aIm h¡ Ho$ dmo Cg H$s BOmµOV Ho$ ~µJ¡a µO‘rZ na Zht {Ja gH$Vm, hµH$sµH$V ¶h h¡ Ho$ (¶h g~ MrµO
Aëbmh Zo Vwåhmar µOê$aV Ho$ {b¶o ~Zm aIr h¡, Bg {b¶o Ho$) Aëbmh bmoJm| Ho$ gmW eµ’$µH$V H$m ~aVmd H$aZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
ُْ ْ َّ َ َ ُ ُ َّ َ ُ َ ُّ ُ ُ ْ ُ ْ َّ ْ َ ٗ َ ْ ُ َ َ ْ َ َّ ً َ ُ ْ ُ ُ ْ َّ ْ َ ّٰ ْ ُ ْ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َّ َّ ٗ َ ْ ُ َ ْ َ ٌ َ َ َ ُ ُ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫اب ش ْی ٴًـا ل َی ْس َت ْن ِقذ ْو ُہ ِم ْنہ ؕ ض ُعف الطال ُِب َوال َمطل ْو ُب‬ ِ ‫یایھا الناس ض ِرب مثل فاست ِمعوا لہ ؕ اِ ن ال ِذین تدعون ِمن دو ِن‬
‫الل لن یخلقوا ذ با با و ل ِواجتمعوا لہ ؕ و اِ ن یسلب الذب‬
· Aëbmh Ho$ Abmdm {OZH$s B~mXV H$s OmVr h¢, dmo g~ H$‘µOmoa d ~o~g h¢ : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 73 ‘| Aëbmh
VAmbm H$m BaemX h¡ : bmoJmo! EH$ {‘gmb ~¶mZ H$s Om ahr h¡, A~ Cgo H$mZ bJm H$a gwZmo! Vw‘ bmoJ Aëbmh H$mo N>mo‹S> H$a {OZ {OZ H$mo XwAm Ho$
{b¶o nwH$maVo hmo, dmo EH$ ‘ŠIr ^r n¡Xm Zht H$a gH$Vo, Mmho Bg H$m‘ Ho$ {b¶o g~ Ho$ g~ BH$Æ>o hmo OmE§ Am¡a AJa ‘ŠIr CZ go H$moB© MrµO N>rZ
H$a bo OmE, Vmo dmo Cg go Nw>‹S>m ^r Zht gH$Vo, Eogm XwAm ‘m§JZo dmbm ^r H$‘µOmoa Am¡a {Og go XwAm ‘m§Jr Om ahr h¡ dmo ^r (H$‘µOmoa Am¡a ~o~g h¡) &
ْ ُ ُ َّ َ َ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ّ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ ُ َ ْ ُ َ ٰ َ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ْی‬
)�1�(�
‫ی ل َعلـك ْم تفلِ ُح ْو َن‬ ‫یایھا ال ِذ نا منوا اركعوا واسجدوا واعبدوا ربـكم وافعلوا الخ‬
· H$må¶m~r hm{gb H$aZo Ho$ {b¶o ^bo H$m‘ H$amo : gya-E-hO Am¶V Z§~a : 77 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E B©‘mZ dmbmo! éHy$
H$amo Am¡a gÁXm H$amo Am¡a AnZo nada{XJma H$s ~§XJr H$amo Am¡a ^bmB© Ho$ H$m‘ H$amo VmHo$ Vwåh| H$må¶m~r hm{gb hmo &

19
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 18
ُ َ ّ ُ َّ ُ ُ ُ ُّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫الر ُسل كل ْوا ِم َن الط ِّی ٰب ِت َو ْاع َمل ْوا َصا ِل ًحا ؕ ِا ِ ْن ِب َما ت ْع َمل ْو َن َع ِل ْی ٌم‬ ‫یایھا‬
· hbmb [aµÁH$ ImAmo Am¡a ZoH$ A‘b H$amo : gya-E-‘mo[‘ZyZ Am¶V Z§~a : 51 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E n¡µJå~amo! nmH$sµOm
MrµOm| ‘| go (Omo Mmhmo) ImAmo Am¡a ZoH$ A‘b H$amo ¶µH$sZ aImo Ho$ Omo Hw$N> Vw‘ H$aVo hmo, ‘wPo Cg H$m nyam nyam Bë‘ h¡&
َ َ َّ ُ َ ْ َ َ ْ َّ ْ َ ْ
ؕ ‫الس ِّیئۃ‬ ‫ِادفع ِبال ِت ِھا حسن‬
· ~wamB© H$m Odm~ AÀN>mB© go XoZm Mm{h¶o : gya-E-‘mo[‘ZyZ Am¶V Z§~a : 96 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Vw‘ ~wamB© H$mo Eogo VarµHo$
go Xÿa H$aVo ahmo, Omo (VarµH$m) ~hwV hr AÀN>m hmo &
ُ ٰ َّ ُ ْ َ ۤ َ ْ َّ َ ٓ ُ َ ٗ ُ َّ َ َ ْ ْ ُ َ ٓ َُ ٗ ُ ََُ َ ُ ٓ َ ََ ۤ َ َ ْ ُّ َ ُ َ َ
َ ‫ل َا ْن َس‬
ْ ُ َ ‫اب َب ْی‬
‫ن َی ْو َم ِٮٕ ٍذ ّول َیت َسا َءل ْو َنف َم ْنثقل ْت َم َو ِاز ْینہفاولٰ ِٮٕ كھ ُمال ُمف ِل ُح ْو َن َوم ْنخف ْت َم َو ِاز ْینہفاولٰ ِٮٕ كال ِذی َنخ ِس ُر ْواا نف َس ُھ ْم ِ ْف َج َھن َمخ ِلد ْو َن‬ ‫ف ِاذان ِفخ ِفالصو ِرف‬
· {H$¶m‘V Ho$ [XZ [aíVo ZmVo H$m‘ Zht AmE§Jo : gya-E-‘mo[‘ZyZ Am¶V Z§~a : 101 Vm 103 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : {’$a
O~ gya ’y±$H$m OmEJm, Vmo Cg {XZ Z CZHo$ Xa[‘¶mZ [aíVo ZmVo ~mµH$s ah|Jo Am¡a Z H$moB© {H$gr H$mo nyN>oJm, Cg dµŠV {OZHo$ (Am‘mb Ho$) nb‹S>o ^mar
{ZH$bo, Vmo dhr hm|Jo Omo H$må¶m~r nmE±Jo Am¡a {OZHo$ (Am‘mb Ho$) nb‹S>o hëHo$ n‹S> JE, Vmo ¶o dmo bmoJ hm|Jo, {OÝhm|Zo AnZo AmnH$mo KmQ>o ‘| S>mb aIm
Wm (Am¡a) dmo XmoµO˜ ‘| h‘oem h‘oe ah|Jo &
َُّ َ ُ ْ َ َ ٰ َّ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ََۤ َ ْ ‫َق ُال ْوا َر َّب َنا َغ َل َب ْت َع َل ْی َنا ِش ْق َو ُت َنا َو ُك َّنا َق ْو ًما َض ٓا ّل‬
 ‫ِی  َر ّبنا ا خ ِر ْجنا ِمن َھا ف ِا ْن ُعدنا ف ِانا ظ ِل ُم ْو َن  قال اخ َس ٔـ ْوا ِف ْی َھا َول تک ِل ُم ْو ِن‬
· J¡a B©‘mZ dmbo {H$¶m‘V Ho$ {XZ A’$gmog H$a|Jo : gya-E-‘mo[‘ZyZ Am¶V Z§~a : 106 Vm 108 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡:
dmo (µJ¡a B©‘mZ dmbo) H$h|Jo : h‘mao nada{XJma! (Xwݶm ‘|) h‘ na h‘mar ~X~»Vr N>m JB© Wr Am¡a h‘ Jw‘amh bmoJ Wo, h‘mao nada{XJma! h‘| ¶hm§
(XmoµO˜) go ~mha {ZH$mb Xr[O¶o, {’$a AJa h‘ Xmo~mam dhr H$m‘ H$a|, Vmo ~oeH$ h‘ µOm{b‘ hm|Jo, Aëbmh µ’$a‘mEJm: Bgr (XmoµO˜) ‘| µObrb hmo
H$a n‹S>o ahmo Am¡a ‘wP go ~mV ^r Z H$amo &
َ َ َ ُ ْ َ َ ُ ّٰ ٰ ْ ْ ُّ َ ٌ َ َ ْ ُ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ ُ َ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ ُّ ُ َ ْ َّ َّ
 ‫ابا ِل ْی ٌم ۙ ِف الدن َیا َو ال ِخ َر ِۃ ؕ َو الل َی ْعل ُم َوا نت ْم ل ت ْعل ُم ْو َن‬ ‫احشۃ ِف ال ِذینا منوا لھم عذ‬ِ ‫ِان ال ِذین ی ِحبونا ن ت ِشیع الف‬
· B©‘mZ dmbm| ‘| ~wamB© Am‘ H$aZodmbm| H$m A§Om‘ : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 19 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡: ¶mX aImo Ho$ Omo
bmoJ ¶h MmhVo h¢ Ho$ B©‘mZ dmbm| ‘| ~o-h¶mB© ’¡$bo, CZ Ho$ {b¶o Xwݶm Am¡a Am{˜aV ‘| XX©ZmH$ AµOm~ h¡ Am¡a Aëbmh OmZVm h¡ Am¡a Vw‘ Zht OmZVo &
َّ
َ ّٰ َ ٰ‫لش ْی ٰط َ َّ ٗ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ ٓ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ َ َ ْ ُ ّٰ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ٗ َ َ ٰ ْ ُ ْ ّم ْ َ َ َ َ ً َّ ل‬ ُ ُ ْ َّ َّ َ ٰ َّ ُ ُ َّ َ َ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ
‫ـك ّن الل‬
ِ ‫الل علیكم و رحمتہ ما ز ك ِمنكم ِ نا ح ٍدا بدا ۙ و‬ ِ ‫ِن ف ِانہ یامر ِبالفحشا ِء و المنك ِر ؕ ولول فضل‬ ‫ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمن ْوا ل تت ِب ُع ْوا خط ٰو ِت الش ْیط ِن ؕ َو م ْن یت ِبع خط ٰو ِت ا‬
ٌ ْ َ ُ ّٰ ٓ َ َ َ َّ
‫ُیز ِ ْك م ْن ّیشا ُء ؕ َو الل س ِمیع َع ِل ْی ٌم‬
· ~oh¶mB© Am¡a ~wamB© H$s VaJr~ XoZm e¡VmZ H$m H$m‘ h¡ : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 21 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E B©‘mZ dmbmo!
Vw‘ e¡VmZ Ho$ nrN>o nrN>o ‘V Mbmo Am¡a AJa H$moB© e™g e¡VmZ Ho$ nrN>o MbVm h¡, Vmo (gwZ bmo!) e¡VmZ (H$m H$m‘) Vmo h‘oem ~o-h¶mB© Am¡a ~wamB©
H$m hwŠ‘ H$aZm hr h¡ Am¡a AJa Vw‘ na Aëbmh H$m µ’$µOb Am¡a ah‘V Z hmoVr, Vmo Vw‘ ‘| go H$moB© ^r H$^r nmH$ Z hmoVm, bo{H$Z Aëbmh {Og H$mo
MmhVm h¡, nmH$ gmµ’$ H$a XoVm h¡ Am¡a Aëbmh ha ~mV gwZVm, ha MrµO OmZVm h¡ &
َ ُ َ ُ ّٰ ُ َ ُ ّٰ ْ َ َ ُ ُ َ َ َ ْ ُ ْ ّٰ ْ ْ َ ْ ٰ َ ْ َ ٰ ْ ُ ْ ُ ْۤ ُ ْ ُّ ْ َ َ َّ َ ْ ُ ْ ْ َْ ُ ُ َْ َ
 ‫الل  َول َی ْعف ْوا َول َی ْصف ُح ْوا ؕ ا ل ت ِح ّب ْو َنا ْن ّیغ ِف َر الل لـك ْم ؕ َوالل غف ْو ٌر ّر ِح ْی ٌم‬
ِ ‫ی َوال ُم ٰھ ِج ِری َن ِ ْف َس ِب ْی ِل‬‫َو ل َیا ت ِلا ولوا الفض ِل ِمنكم و السعۃِ ا ن یؤتـوا ا ِول القرب و المس ِك‬
· ‘m’$ H$aZo dmbo H$mo Aëbmh ^r ‘m’$ H$a XoVm h¡ : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 22 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Vw‘ ‘| go Omo bmoJ
Ehbo ˜¡a h¢ Am¡a ‘mbr dwñAV aIVo h¢, dmo Eogr H$ñ‘o§ Z ImE§ Ho$ dmo [aíVoXmam|, {‘ñH$sZm| Am¡a Aëbmh Ho$ amñVo ‘| {hOaV H$aZo dmbm| H$mo Hw$N> Zht
X|Jo Am¡a CÝh| Mm{h¶o Ho$ ‘mµ’$s Am¡a Xa-JwµOa go H$m‘ b|, Š¶m Vwåh| ¶h ng§X Zht h¡ Ho$ Aëbmh Vwåhmar ˜VmE± ~»e Xo? Am¡a Aëbmh ~hwV ~»eZo
dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
ُ ُ َ ُ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َ ْ ْ َ َ ُ َ ْ َ َ ْ َّ ٌ ْ َ ٌ َ َ ْ ُ َ َ َ ٰ ْ َ َ ْ ُّ ُ ْ ْ ْٰ ْ ْ َّ َ
 ‫ت َوا ْی ِد ْی ِھ ْم َوا ْر ُجل ُھ ْم ِب َما كن ْوا َی ْع َمل ْو َن‬ ‫ِا ّن ال ِذی َن َی ْر ُم ْو َن ال ُم ْح َص ٰن ِت الغ ِفلٰ ِت ال ُمؤ ِم ٰن ِت ل ِع ُن ْوا ِف الدنیا و ال ِخر ِۃ  و لھم عذاب ع ِظیم  یوم تشھد عل ِیا ل ِسن‬
· Vmoh‘V bJmZo dmbm| H$m A§Om‘ : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 23, 24 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ¶mX aImo Ho$ Omo bmoJ nmH$ Xm‘Z
^mobr-^mbr ‘wgb‘mZ Am¡aVm| na Vmoh‘V bJmVo h¢, CZ na Xwݶm Am¡a Am{˜aV ‘| [’$Q>H$ma n‹S> MwH$s h¡ Am¡a CZ H$mo Cg {XZ µO~aXñV AµOm~ hmoJm,
{Og {XZ ˜wX CZ H$s µO~mZ|, CZ Ho$ hmW Am¡a CZ Ho$ nm§d; CZ Ho$ {˜bmµ’$ CZ Ho$ {H$¶o hwE H$m‘m| H$s Jdmhr X|Jo, Omo dmo (Xwݶm ‘|) H$aVo aho h¢ &
ُ َ َ ْ ّٰ َ َ ُ ُ ْ َ َ َ ً َ ۤ ُ َ َّ َ َّ َ َ ُ َّ َ ُ َّ ٌ ْ َ ْ ُ ٰ َ ْ َ ۤ ٰ َ ُ ّ َ ُ َ ُ ْ َ ْ َ ّٰ َ ْ ُ ُ ُ َ ْ َ ً ُ ُ ُ ُ ْ َ َ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
ۚ ‫ی لـك ْم ل َعلـك ْم تذك ُر ْو َن  ف ِا ْن ل ْم ت ِجد ْوا ِف ْی َھا ا َحدا فل تدخل ْوھا حت ُیؤذ َن لـك ْم‬ ‫یایھا ال ِذینا من ْوا ل تدخل ْوا بی ْوتا غی بی ْو ِتكم حت تستا ِنس ْوا و تس ِلم ْوا علا ھ ِلھا ؕ ذ ِلكم خ‬
ُ َ ُ ّٰ ُ َ َْٰ ُ َ ُ َ َ
 ‫َو ِا ْن ِق ْیل لـك ُم ْار ِج ُع ْوا ف ْار ِج ُع ْوا ھ َوا ز ك لـك ْم ؕ َوالل ِب َما ت ْع َمل ْو َن َع ِل ْی ٌم‬
· {H$gr Ho$ Ka OmZo go nohbo BOmµOV boZm Mm{h¶o : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 27, 28 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo!
AnZo Kam| Ho$ {gdm Xÿgao Kam| ‘| Cg dµŠV VH$ Xm{˜b Z hmo O~ VH$ BOmµOV Z bo bmo Am¡a CZ ‘| ~gZo dmbm| H$mo gbm‘ Z H$a bmo, ¶hr VarµH$m
Vwåhmao {b¶o ~ohVa h¡, Cå‘rX h¡ Ho$ Vw‘ (Bg ZgrhV H$m) I¶mb aImoJo Am¡a AJa Vw‘ CZ Kam| ‘| {H$gr H$mo Z nmAmo V~ ^r CZ ‘| Cg dµŠV VH$
Xm{˜b Z hmo, O~ VH$ Vwåh| BOmµOV Z Xo Xr OmE Am¡a AJa Vw‘ go (Ka Ho$ A§Xa go) H$hm OmE Ho$ dmng Mbo OmAmo, Vmo dmng Mbo OmAmo, ¶hr
Vwåhmao {b¶o nmH$sµOm VarZ VarµH$m h¡ Am¡a Vw‘ Omo A‘b ^r H$aVo hmo Aëbmh H$mo Cg H$m nyam nyam Bë‘ h¡ &
َ ۭ ٌ ْ َ َ ّٰ َّ ْ ُ َ ٰ ْ َ َ ٰ ْ ُ َ ْ ُ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َ ُّ ُ َ ْ ْ ُ ْ ّ ْ ُ
 ‫ی ِب َما َی ْصن ُع ْو َن‬ ‫ی َیغض ْوا ِم ْنا ْب َص ِار ِھم و یحفظوا فروجھم ؕ ذ ِلكا زك لھم ؕ ِان الل خ ِب‬ ‫قل ِللمؤ ِم ِن‬
· AnZr ZµOam| Am¡a e‘©Jmhm| H$s {h’$mµOV H$amo : gya-E-Zya Am¶V Z§~a : 30 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: ‘mo{‘Z ‘Xm] go Ho$h Xmo
Ho$ dmo AnZr {ZJmh| ZrMr aI| Am¡a AnZr e‘©Jmhm| H$s {hµ’$mµOV H$a|, ¶hr CZ Ho$ {b¶o nmH$sµOm VarZ VarµH$m h¡, dmo Omo H$m‘ H$aVo h¢, Aëbmh BZ
g~ go nyar Vah ~m˜~a h¡ &

20
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 19
ً ُ َ ْ ْ ٰ َّ َ ٓ ْ ْ ّ َ ْ َّ َ َ ْ َ َ ً ْ َ ً َ ُ ْ َّ َ ْ َ ْ َ ْ َ ٰ َ ْ ٰ ً ْ َ ُ َ َ َ ُ ْ َ َّ َ ْ َ ٰ ُ ُ َ ْ َ َ ٰ َ ُ َّ ُّ َ َ َ َ َ
‫الذك ِر َب ْع َداِ ذ َجا َء ِ ْن ؕ َوك َنالش ْیط ُنل ِِلن َس ِانخذ ْول‬
ِ ‫الرس ْو ِلس ِبیلی َویلتلیت ِنلما ت ِخذفلناخلِ یللقدا ضل ِنع ِن‬ّ ‫وی ْومیعضالظالِمعلیدیہِ یق ْولیلیت ِناتخذتمع‬
· ~wao go XmoñVr H$m A§Om‘ : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 27 Vm 29 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡: (dmo {XZ Eogm hmoJm) {Og {XZ
µOm{b‘ (hñaV go) AnZo hmWm| H$mo H$mQ> ImEJm Am¡a H$hoJm: Š¶m AÀN>m hmoVm Ho$ ‘¢ agyb Ho$ gmW XrZ Ho$ amñVo na bJ boVm! hm¶ ‘oar ~~m©Xr! H$me
‘¢Zo µ’w$bm§ e™g H$mo XmoñV Z ~Zm¶m hmoVm! ‘oao nmg ZgrhV Am MwH$s Wr, ‘Ja Bg (XmoñV) Zo ‘wPo Bg go ^Q>H$m {X¶m Am¡a e¡VmZ Vmo h¡ hr Eogm Ho$
dµŠV n‹S>Zo na BÝgmZ H$mo ~o ¶mamo ‘XXJma N>mo‹S> OmVm h¡ &
َ ً ْ َۧ ْ ‫َ َ ْ َ ْ َ ِم َ َّ َ ٓ َ ٓ ً َ ُ ْ ً ّل ُن‬
‫ح ِبہٖ َبل َدۃ ّم ْی ًتا‬ ْ َ ْ َ َ َ ْ َ ۭ ْ ُ َ ٰ ّ ‫الن َھ َار ُن ُش ْو ًرا َو ُھ َو َّال ِذ ْۤی َا ْر َس َل‬ َّ ‫َو ُھ َو َّالذ ْی َج َع َل َل ُـك ُم َّال ْی َل ل َِب ًاسا َّو‬
َّ ‫الن ْو َم ُس َبا ًتا َّو َج َع َل‬
ِ ِ ‫الریح بش ًرا بی یدی رح َمتِ ہٖ ۚ و ا نزلنا ن السماءِ ماء طھورا‬ ِ ِ
ً ْ َ َّ َ َ َّ ً َ ْ َ ۤ َ ْ َ َ َّ ٗ َ ْ ُ َّ
‫و نس ِقیہ ِمما خلقنا ا نعاما وا ن ِاس كثِ یا‬
· Aëbmh H$s Hw$ÐV : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 47 Vm 49 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: dhr (Aëbmh) h¡ {OgZo Vwåhmao {b¶o amV H$mo
{b~mg ~Zm¶m Am¡a ZtX H$mo gamnm gwHy$Z Am¡a {XZ H$mo Xmo~mam (ZtX go) CR> I‹S>o hmoZo H$m µOar¶m ~Zm {X¶m Am¡a dhr Aëbmh h¡ {OgZo AnZr ah‘V
(¶mZr ~m[ae) go nohbo hdmE§ ^oOt Omo (~m[ae H$s) ˜we ˜~ar boH$a AmVr h¢ Am¡a (Aëbmh µ’$a‘mVo h¢) h‘Zo hr Amñ‘mZ go nmH$sµOm nmZr CVmam
h¡ VmHo$ h‘ Cg Ho$ µOar¶o ‘wXm© µO‘rZ H$mo qµOXJr ~™e| Am¡a AnZr ‘»byµH$ ‘| go ~hwV go OmZdam| Am¡a BÝgmZm| H$mo Bg go goam~ H$a| &
َ ُ َ َ َ َٗ َ َ ٓ ْ َََ َّ
‫َو ُھ َو ال ِذ ْی خلق ِم َن ال َماءِ َبش ًرا ف َج َعلہ ن َس ًبا ّو ِص ْھ ًرا ؕ َو ك َن َر ّب َك ق ِد ْی ًرا‬
· Zg~r Am¡a ggwambr [aíVo Aëbmh VAmbm ~ZmVm h¡ : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 54 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: dhr
(Aëbmh) h¡ {Og Zo nmZr go BÝgmZ H$mo n¡Xm {H$¶m, {’$a Cg H$mo Zg~r Am¡a ggwambr [aíVo AVm {H$¶o h¢ Am¡a Vwåhmam nada{XJma ~‹S>r µHw$XaV dmbm h¡ &
َ
ّ َ ‫َو َت َو َّك ْل َع َل ا ْل‬
ً ْ ‫ح َّال ِذ ْی َل َی ُم ْو ُت َو َس ِّب ْح ب َح ْمدہٖ ؕ َوك ٰف بہٖ ب ُذ ُن ْوب عِ َبادِ ہٖ َخب‬
‫یا‬ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
· h‘oem qµOXm aohZo dmbo Aëbmh na ^amogm aImo : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 58 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Vw‘ Cg (Aëbmh
H$s) µOmV na ^amogm aImo Omo qµOXm h¡, {Ogo H$^r ‘m¡V Zht AmEJr Am¡a Cgr H$s håX Ho$ gmW Vñ~rh H$aVo ahmo Am¡a dmo AnZo ~§Xm| Ho$ JwZmhm| H$s
˜~a aIZo Ho$ {b¶o H$mµ’$s h¡ &
ُ ُ َ َ َّ َّ َ َ َ ّ ً َ ْ َّ ‫َو ُھ َو َّالذ ْی َج َع َل َّال ْی َل َو‬
‫الن َھ َار خِ لفۃ ل َِم ْنا َر َاد ا ْن ّیذك َرا ْوا َر َاد شك ْو ًرا‬ ِ
· amV d {XZ H$m EH$ Xÿgao Ho$ nrN>o AmZm Aëbmh H$s {ZemZr h¡ : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 62 ‘| Aëbmh VAmbm ¶o ˜~a
XoVo h¢ : dhr (Aëbmh) h¡ {Og Zo amV Am¡a {XZ H$mo Eogm ~Zm¶m Ho$ dmo EH$ Xÿgao Ho$ nrN>o Mbo AmVo h¢, (‘Ja ¶h Aëbmh H$s µHw$XaV H$s gmar ~mV|)
Cg e™g Ho$ {b¶o (H$m‘ H$s h¢) Omo (BZ MrµOm| ‘| µJm¡a d {µ’$H«$ H$a Ho$) ZgrhV hm{gb H$aZo H$m BamXm aIVm hmo ¶m ewH«$ AXm H$aZm MmhVm hmo &
َ َ َ َ َّ َ ْ ْ َ َّ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ َّ َ ً َ َّ ً َّ ُ ْ ّ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َّ َ ً ٰ َ ْ ُ َ َ ْ ُ ٰ ْ ُ ُ َ َ َ َ َّ ً ْ َ ْ َ ْ َ َ َ ُ َ َ ْ َّ ٰ ْ َّ ‫َو عِ َب ُاد‬
 ‫اب َج َھ ّن َم‬ ‫ض ھونا و اِ ذا خاطب الج ِھلون قالوا سلمـاوال ِذین ی ِبیتون لِر ِب ِھم سجدا و قِیاماوال ِذین یقولون ربنا اص ِرف عنا عذ‬ ِ ‫الرحم ِن ال ِذین ی ْمش ْون عل الر‬
ْ َّ ُ ْ َ َ ٰ ٰ َ َ َ ْ َّ َ ً َ َ َ ٰ َ ْ َ َ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ ْ ُ َ ْ َ ۤ َ َ ْ َّ َ ً َ ُ َّ ًّ َ َ ْ ُ ْ َ ٓ َ َ َّ َ َ َ َ
‫الل اِ لٰ ًـھا ا خ َر َول َیق ُتل ْو َن النف َس‬
ِ ّ ‫اوال ِذی َن ل َی ْد ُع ْو َن مع‬ ‫اِ ّن َعذا َب َھا ك َن غ َر ًاما  اِ نھا ساءت مستقرا و مقاماوال ِذین اِ ذا ا نفقوا لم یس ِرفوا ولم یقتوا وكن بی ذلِك قوام‬
ً ُْ ْ ُ ّٰ َ َّ َ ْ ‫َّل‬
ُ ‫الل اِ َّل با ْل َح ّق َو َل َی ْز ُن ْو َن َو َم ْن َّی ْف َع ْل ٰذل َِك َی ْل َق َا َث ًاما ُّی ٰض َع ْف َل ُہ ْال َع َذ‬
‫اب َی ْو َم ال ِق ٰی َمۃِ َو َیخل ْد ْفِیہٖ ُم َھانا‬ ِ ِ ‫ا ِت حرم‬
· Aëbmh Ho$ Img ~§Xm| H$s {Zem[Z¶m§ : gya-E-’w$µH$m©Z Am¶V Z§~a : 63 Vm 69 ‘| Aëbmh VAmbm ¶h VµO{H$am µ’$a‘mVo h¢: ah‘mZ
Ho$ ~§Xo dmo h¢ Omo µO‘rZ na Am{OµOr go MbVo h¢ Am¡a O~ Om{hb bmoJ CZ go Om{hbmZm {˜Vm~ H$aVo h¢, Vmo dmo gbm‘Vr H$s ~mV Ho$hVo h¢ Am¡a Omo
amV| Bg Vah JwµOmaVo h¢ Ho$ AnZo nada{XJma Ho$ AmJo (H$^r) gÁXo ‘| hmoVo h¢ Am¡a (H$^r) {µH$¶m‘ ‘| Am¡a Omo ¶h Ho$hVo h¢ Ho$ E h‘mao nada{XJma!
OhÝZ‘ Ho$ AµOm~ H$mo h‘ go Xÿa a[I¶o, hµH$sµH$V ¶h h¡ Ho$ Bg H$m AµOm~ nyar V~mhr h¡, ~oeH$ dmo OhÝZ‘ ~wam {R>H$mZm Am¡a ~wam ‘µH$m‘ h¡ Am¡a Omo
˜M© H$aVo h¢, Vmo Z ’w$µOyb IMu H$aVo h¢, Z V§Jr H$aVo h¢, ~ëHo$ CZ H$m ˜M© H$aZm Bg (H$‘r µÁ¶mXVr) Ho$ Xa[‘¶mZ E{VXmb H$m VarµH$m h¡ Am¡a
Omo Aëbmh Ho$ gmW {H$gr ^r Xÿgao ‘m~yX H$s B~mXV Zht H$aVo Am¡a {Og OmZ H$mo Aëbmh Zo hw‘©V ~»er h¡, Cgo ZmhµH$ µH$Vb Zht H$aVo Am¡a Z
dmo [µOZm H$aVo h¢ Am¡a Omo e™g ^r ¶o H$m‘ H$aoJm, Cgo AnZo JwZmh Ho$ d~mb H$m gm‘Zm H$aZm n‹S>oJm, {µH$¶m‘V Ho$ {XZ Cg H$m AµOm~ ~‹T>m ~‹T>m
H$a XwJZm H$a {X¶m OmEJm Am¡a dmo µObrb hmo H$a Cg AµOm~ ‘| h‘oem h‘oem ahoJm &
ٌ َ َ َّ ُ ٓ َ َ َ َّ ُ َ ٌ َ ٓ َُۤ َ ْ ٓ ْ َ ََ َ ُ ُ َّ ۤ َ َ ۤ ۤ َ
 ‫َو ا ْو َح ْی َنا اِ ٰل ُم ْو ٰس ا ْن ا ْس ِر ِبعِ َبادِ ْی اِ نـك ْم ّم ّت َب ُع ْو َنفا ْر َسل فِ ْر َع ْو ُن ِف ال َم َدا ِٕٮ ِن ٰح ِش ِری َن اِ ّن ٰھؤلءِ ل ِش ْرذِ َمۃ قلِ ْیل ْو َن َو اِ ن ُھ ْم ل َنا لغا ِٕٮظ ْو َن َو اِ نا لج ِم ْیع ٰح ِذ ُر ْو َن‬
َّ َ َ َ ُ َ َّ ۤ َ َ َ ٰ َ ْ ٓ َ َ َ َ ْ ْ ُّ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ٓ ْۤ َ َ ٰ ْ َ ْ َ َ َ ٰ َ َ َ َ ُ ُ َّ َ ٰ ّ ْ ُ ٰ ‫َ َ ْ َ ْج‬
ۚ ‫قِیفل َّما ت َرا َءالج ْمع ِن قالا ْص ٰح ُب ُم ْو ٰس اِ نا ل ُم ْد َرك ْو َنقال كل‬ ‫ن اِ ْس َرا ءِ ْیل فا تبعوھم مش ِر‬ ِ ‫وكن ْو ٍز ّو َمق ٍام ك ِر ْی ٍم كذلِك ؕ وا ورثنھا ب‬ ‫ن ِم ْن َج ّن ٍت ّو ُع ُی ْو ٍن‬ ‫فاخر‬
َ ۤ َ ٰ ْ َ ْ َ َ ْ ّ َ َ ّ ُ ُ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ۤ ۤ َ َ
َ ْ ِ‫و ا ْزلف َنا ث َّم ال َخر ْی َن  َو ا ْن َج ْی َنا ُم ْو ٰس َو َم ْن َّم َع ٗہ ا ْج َمع‬
َ ‫اك ال َب ْح َر ؕ فانفل َق فك َن كل فِ ْرق كلط ْودِ ال َع ِظ ْی ِم‬ َ ‫ع َر ّ ْب َس َی ْھد ْین فا ْو َح ْی َنا اِ ٰل ُم ْو ٰس ا ن ْاضر ْب ّب َع َص‬ َ َ َّ
‫ی‬ ِ ٍ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ‫اِ ن م‬
‫ی‬ َ ْ ِ‫ل َی ًۃ ؕ َو َما َك َن َا ْك َث ُر ُھ ْم ُّم ْؤ ِمن‬
ٰ َ َ ٰ ْ َّ ْ َٰ ْ ْ ْ َ ُ
‫ث َّم ا غ َرق َنا الخ ِری َن اِ ن ِف ذلِك‬
· hH$ na aohVo hwE Aëbmh VAmbm H$s ‘XX µOê$a AmVr h¡ : gya-E-ewA²am Am¶V Z§~a : 52 Vm 67 ‘| ¶h ˜we˜~ar Xr JB© h¡
Ho$ ha VH$brµ’$ Ho$ ~mX amhV AmVr h¡ : hµOaV ‘ygm � H$s µH$m¡‘ Zo {µ’$aAm¡Z Ho$ µOwë‘ H$mo ~Xm©íV {H$¶m Am¡a B©‘mZ na O‘o aho Vmo Aëbmh VAmbm
Zo CÝh| ~hwV go BZm‘mV go ZdmµOm, CZ Ho$ {b¶o X[a¶m ‘| amñVo ~Zm {X¶o, CZ Ho$ Xwí‘Z {µ’$aAm¡Z H$mo Bgr X[a¶m ‘| Sw>~mo {X¶m Am¡a {’$a CZ H$mo
Bgr ‘wëH$ ‘| ~mXemhV AVm µ’$a‘m Xr, O~ BÝgmZ XrZ Ho$ {b¶o VH$brµ’$ CR>mVm h¡ Am¡a Bñbm‘r AhH$m‘ na A‘b H$aVm h¡, Vmo Aëbmh VAmbm
Cg H$mo AnZr µO‘rZ H$m dm[ag d ‘m{bH$ ~Zm XoVm h¡, {bhmµOm XrZ H$s ‘ohZV H$aZo ‘| AmZo dmbr éH$mdQ>m| go KãamZm Zht Mm{h¶o Am¡a Aëbmh
go ‘XX H$s Cå‘rX aIZr Mm{h¶o &

21
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 20
ْ َ َّ ُ َ ْ َ ۤ َّ ّٰ َ ‫ُص ْن‬ َ َّ َّ َ ُّ ُ َ َ َّ ً َ َ َ ُ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ َ ْ ٰ ُ ْ َ َ ٌّ ُ َ ُ ّٰ َ ٓ َ ْ َ َّ ‫ال ْر‬
َ ْ ْ َ َ ٰ ٰ َّ َ َ َ َ ُّ ُ ‫َ َ ْ َ ُی ْن َف‬
ؕ ‫الل ال ِذ ْیا تق َن كل ش ٍء‬
ِ ‫اب ؕ ع‬ ِ ‫ض ِال من شاء الل ؕ وكلا توہ د ِخ ِرین  و تری ال ِجبال تحسبھا ج ِامدۃ و ِھ تمر مر السح‬ ِ ‫الص ْو ِر فف ِز ع م ْن ِف السمو ِت ومن ِف‬ ‫و یوم خ ِف‬
ُ ْ َ ۭ ٌ ْ َ ٗ َّ
 ‫ی ِب َما تف َعل ْو َن‬ ‫ِانہ خ ِب‬
· {H$¶m‘V H$m ‘§µOa : gya-E-Zåb Am¶V Z§~a : 87, 88 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : {Og {XZ gya ’y±$H$m OmEJm, Vmo Amñ‘mZm|
Am¡a µO‘rZm| Ho$ g~ aohZo dmbo K~am CR>|Jo, {gdmE CZ Ho$ {OÝh| Aëbmh MmhoJm Am¡a g~ Cg Ho$ nmg PwHo$ hwE hm{µOa hm|Jo, Vw‘ nhm‹S>m| H$mo XoIVo hmo
Vmo g‘PVo hmo Ho$ ¶h AnZr OJh O‘o hwE h¢, hmbm§Ho$ dmo Bg Vah {’$a aho hm|Jo O¡go ~mXb {’$aVo h¢, ¶h g~ Aëbmh H$s H$marJar h¡ {Og Zo ha
MrµO H$mo ‘µO~yV VarµHo$ go ~Zm¶m h¡, ¶µH$sZZ Cgo nyar ˜~a h¡ Ho$ Vw‘ H$m‘ H$aVo hmo &
ُ َ ُ ْ ُ َّ َ ُ ْ َ َّ ُ َ ُ َ َ َّ َ ٓ َ ْ ‫َم ْ َ ٓ َ ْ َ َ َ َ َ ٗ َ ْ ٌ ّ ْ َ َ ُ ْ ّ ِم ْ َ َ َّ ْ َ ٰ ُ ْ َ َ َم‬
 ‫الس ِّیئۃِ فـك ّب ْت ُو ُج ْوھ ُھ ْم ِف الن ِار ؕ ھل ت ْجز ْو َن ِال َما كنت ْم ت ْع َمل ْو َن‬‫ن جاء ِبالحسنۃِ فلہ خی ِمنھا ۚ وھم ن فز ٍع یومٮِٕ ٍذ ا ِمنون  و ن جاء ِب‬
· ZoH$s na BZm‘ Am¡a ~wamB© na gµOm : gya-E-Zåb Am¶V Z§~a : 89, 90 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : Omo H$moB© ZoH$s boH$a AmEJm
Cgo Cg go ~ohVa ~Xbm {‘boJm Am¡a Eogo bmoJ Cg {XZ ha {H$ñ‘ H$s KãamhQ> go ‘hµ’y$µO hm|Jo Am¡a Omo H$moB© ~wamB© boH$a AmEJm, Vmo Eogo bmoJm| H$mo
‘w±h Ho$ ~b AmJ ‘| S>mb {X¶m OmEJm Vwåh| {H$gr Am¡a ~mV H$s Zht, CÝhr Am‘mb H$s gµOm Xr OmEJr Omo Vw‘ {H$¶m H$aVo Wo&
ۤ َّ ْ ُ َ َّ َ َ َْ َ َّ َ ٰ َ ْ َ ٰ ُ ْ َُْ َ ْ َ ُّ ُ ٗ َ َ َ َ ْ َّ َ ْ ْ ٰ َ َ ْ َ َ ُ ُ ۤ َّ
َ ْ ‫شء  َّو ُا ِم ْر ُت َا ْن َا ُك ْو َن ِم َن ْال ُم ْسلم‬
‫ی  َوا ْن ا تل َوا الق ْرا َن ۚ ف َم ِن اھتدی ف ِان َما َی ْھت ِد ْی ِلنف ِسہٖ ۚ َوم ْن ضل فقل ِان َما‬ ِِ ٍ ‫ِان َما ا ِم ْرتا ْنا ع ُبد َر ّب ھ ِذ ِہ ال َبلد ِۃ ال ِذی َح ّرمھا َولہ كل‬
ْ ْ ْ َ۬ َ
‫ا نا ِم َن ال ُمن ِذ ِری َن‬
· XmB© H$m H$m‘ grYr amh {XImZm h¡ : gya-E-Zåb Am¶V Z§~a : 91, 92 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡: (E n¡µJå~a! CZ go Ho$h Xmo
Ho$) ‘wPo Vmo ¶hr hwŠ‘ {‘bm h¡ Ho$ ‘¢ Bg eha Ho$ a~ H$s B~mXV H$ê$± {OgZo Bg eha H$mo hw‘©V ~»er h¡ Am¡a ha MrµO H$m ‘m{bH$ dhr h¡ Am¡a ‘wPo
¶h hwŠ‘ {‘bm h¡ Ho$ ‘¢ µ’$a‘m§~aXmam| ‘| em{‘b ahÿ§ Am¡a ¶h Ho$ ‘¢ µHw$Am©Z H$s {VbmdV H$ê$±, A~ Omo e»g {hXm¶V Ho$ amñVo na AmE, dmo AnZo hr
µ’$mBXo Ho$ {b¶o amñVo na AmEJm Am¡a$Omo Jw‘amhr Bp»V¶ma H$ao, Vmo Ho$h XoZm Ho$ ‘¢ Vmo ~g CZ bmoJm| ‘| go hÿ± Omo ˜~aXma H$aVo h¢ &
ُ َ َ َ َ ٰ ْ َ َ ٌ ْ َ ّٰ َ ْ َ َ َ ُ َ ْ َ َ ْ ُّ ٰ َ ْ ُ َ َ َ ْ َ ْ ّ ْ ُ ْ ْ ُ ۤ َ َ
 ‫ی ّوا بق ؕ ا فل ت ْع ِقل ْو َن‬ ِ ‫وما ا و ِتیتم ِمن ش ٍءفمتاع الحی ِوۃ الدنیا و ِزینتھا ۚ وما ِعند‬
‫الل خ‬
· Xw{Z¶m H$s µOo~ d µOrZV ~hmoV ‘m‘ybr MrµO h¡ : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~a : 60 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘ H$mo Omo Hw$N>
^r {X¶m J¶m h¡, dmo Xwݶdr qµOXJr H$m ˜µOmZm Am¡a Bg H$s ˜y~gyaVr h¡ Am¡a Omo Hw$N> Aëbmh Ho$ nmg h¡, dmo H$ht µÁ¶mXm ~ohVa Am¡a H$ht µÁ¶mXm
~mµH$s aohZo dmbm h¡, Š¶m {’$a ^r Vw‘ AµH$b go H$m‘ Zht boVo?
‫ی‬ ِ ِ َ ‫َف َا َّما َم ْن َت‬
َ ْ ‫اب َوٰا َم َن َو َعم َل َصال ًحا َف َع ٰۤس َا ْن َّی ُـك ْو َن ِم َن ْال ُم ْفل ِح‬
ِ
· Vm¡~m H$a Ho$ B©‘mZ bmZo Am¡a AÀN>o H$m‘ H$aZodmbo µOê$a H$må¶m~ hm|Jo : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~aZ : 67 ‘| Aëbmh
µ’$a‘mVo h¢ : ¶µH$sZZ {OZ bmoJm| Zo Vm¡~m H$a br Am¡a B©‘mZ bo AmE Am¡a ZoH$ A‘b {H$¶o, Vmo nyar Cå‘rX h¡ Ho$ dmo CZ bmoJm| ‘| em{‘b hm|Jo {OÝh|
H$må¶m~r hm{gb hmoJr &
ُ َ ْ ْ َُ ٰ ْ ُ ْ ُ ْ ُ َ ُ َّ َ ۤ َ ُ ّٰ ُ
‫َو ھ َو الل ل ِالٰـہ ِال ھ َو ؕ لہ ال َح ْمد ِف ال ْو ٰل َوال ِخ َر ِۃ  َولہ ال ُحك ُم َو ِال ْیہِ ت ْر َج ُع ْو َن‬
· Xw{Z¶m d Am{IaV ‘| gmar Vmar’$ Ho$ bmBH$ Aëbmh hr h¡ : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~a : 70 ‘| Aëbmh H$m µ’$a‘mZ h¡ : Aëbmh
dhr h¡, Cg Ho$ {gdm H$moB© B~mXV Ho$ bmBµH$ Zht, Vmarµ’$ Cgr H$s h¡ Xwݶm ‘| ^r Am¡a Am{˜aV ‘| ^r Am¡a hwŠ‘ Cgr H$m MbVm h¡ Am¡a Cgr H$s
Vaµ’$ Vw‘ g~ dmng ^oOo OmAmoJo &
ْ َ ٰ ً َّ ُ َ َ ُ ّٰ َ ُْ َ ُْ َ ََ َ ٓ ُ ْ َ ّٰ ُ ْ َ ٌ ٰ ْ َ َ ٰ ْ َ ٰ ً َ َ َ ْ َّ ُ ُ ْ َ َ ُ ّٰ َ َ َ ْ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ
ِ‫الل یا ِت ْیك ْم ِب ِض َیا ٍء ؕ ا فل ت ْس َم ُع ْو َن  قل ا َر َءیت ْم ِا ْن َج َعل الل عل ْیك ُم الن َھ َار َس ْر َمدا ِال ی ْو ِم ال ِق ٰی َمۃ‬
ِ ‫قلا رءیتم ِان جعل الل علیكم الیل س ْرمدا ِال ی ْو ِم ال ِقیمۃِ من ِالـہ غی‬
ُ ْ َ ُ ّ َ َ ْ َ ُ َ َ ُ ُ َ َّ َ ّ ُ َ ََ َ ُ ََ َ ُ ُ َ َ ُ ْ ّٰ ُ ْ َ ٌ ٰ ْ ‫َم‬
 ‫الل َیا ِت ْیك ْم ِبل ْی ٍل ت ْسكن ْو َن ِف ْیہِ ؕ ا فل ت ْب ِص ُر ْو َن  َو ِم ْن ّر ْح َم ِتہٖ َج َعل لـك ُم ال ْیل َو الن َھ َار ِلت ْسكن ْوا ِف ْیہِ َو ِلت ْبتغ ْوا ِم ْن فض ِلہٖ َو ل َعلـك ْم تشك ُر ْو َن‬
ِ ‫ن ِالـہ غی‬
· amV {XZ H$m AmZm OmZm Aëbmh H$s ~S>r ZoA²‘V h¡ : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~a : 71 Vm 73 ‘| Aëbmh V~maH$ d VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : (E n¡µJå~a! CZ go) H$hmo : µOam ¶h ~VbmAmo Ho$ AJa Aëbmh Vw‘ na amV H$mo h‘oem Ho$ {b¶o {µH$¶m‘V Ho$ {XZ VH$ ~mµH$s aIo Vmo Aëbmh Ho$
{gdm H$m¡Z ‘m~yX (Eogm) h¡ Omo Vwåhmao nmg amoeZr boH$a AmE? ^bm Š¶m Vw‘ gwZVo Zht hmo? H$hmo : µOam ¶h ~VbmAmo Ho$ AJa Aëbmh Vw‘ na {XZ
H$mo h‘oem Ho$ {b¶o {µH$¶m‘V Ho$ {XZ VH$ ~mµH$s aIo, Vmo Aëbmh Ho$ Abmdm H$m¡Z ‘m~yX h¡, Omo Vwåh| dmo amV bm H$a Xo Xo, {Og ‘| Vw‘ gwHy$Z hm{gb
H$a gH$mo? ^bm Š¶m Vwåh| g‘P ‘| Zht AmVm, Cgr Zo AnZr ah‘V go Vwåhmao {b¶o amV ^r ~ZmB© h¡ Am¡a {XZ ^r VmHo$ Vw‘ amV ‘| Amam‘ H$amo Am¡a
{XZ ‘| amoµOr Vbme H$amo Am¡a (¶h gmar MrµO| Bg {b¶o Xr h¢) VmHo$ Vw‘ Aëbmh H$m ewH«$ AXm H$amo &
ْ ْ ْ ُ َ َ ّٰ َ
 ‫ض ؕ ِا ّن الل ل ُی ِح ّب ال ُمف ِس ِدین‬ ْ َ ْ َ َ َ ْ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ ّٰ َ َ ْ َ ۤ َ َ ْ ْ َ َ َ ْ ُّ َ َ َ ْ َ َ ْ َ َ َ َ َ ٰ ْ َ َّ ُ ّٰ َ ٰ ٰ ۤ َ ْ َ ْ َ
ِ ‫و ابت ِغ ِفیما ا تٮك الل الدا ر ال ِخرۃ و ل تنس ن ِصیبك ِمن الدنیا وا ح ِسن كما ا حسن الل ِالیك ول تب ِغ الفساد ِف الر‬
· Aëbmh VAmbm ’$gmX H$aZo dmbm| H$mo ng§X Zht H$aVm : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~a : 77 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Aëbmh
Zo Vwåh| Omo Hw$N> Xo aIm h¡, Cg Ho$ µOar¶o Am{˜aV dmbm Ka ~ZmZo H$s H$mo{ee H$amo Am¡a Xwݶm ‘| go AnZo {hñgo H$mo (Am{˜aV ‘| bo OmZo Ho$ {b¶o)
‘V ^ybmo Am¡a Aëbmh Zo {Og Vah Vw‘ na EhgmZ {H$¶m h¡, Vw‘ ^r EhgmZ H$amo Am¡a µO‘rZ ‘| µ’$gmX ‘MmZo H$s H$mo{ee Z H$amo, ¶µH$sZ OmZmo
Aëbmh µ’$gmX ‘MmZo dmbm| H$mo ng§X Zht H$aVm &
َ ْ ًّ ُ ُ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ َّ َ ُ َ ْ َ ُ َ ٰ ْ ُ َّ َ ْ
َ ْ ‫ال ْرض َو َل َف َس ًادا ؕ َو ْال َعاق َب ُۃ ِل ْل ُم َّتق‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫ِتلك الدار ال ِخرۃ نجعلھا ِلل ِذین ل ی ِریدون علـوا ِف‬
· Am{IaV ‘| AÀN>m A§Om‘ nahoµOJmam| H$m h¡ : gya-E-µH$gg Am¶V Z§~a : 83 ‘| Aëbmh VAmbm H$m n¡µJm‘ h¡ : dmo Am{˜aV dmbm
Ka Vmo h‘ CZ bmoJm| Ho$ {b¶o ˜mg H$a X|Jo, Omo µO‘rZ ‘| Z Vmo ~wamB© MmhVo h¢ Am¡a Z µ’$gmX Am¡a Am˜ar A§Om‘ (¶mZr AÀN>m µ’¡$gbm) nahoµOJmam|
Ho$ hµH$ ‘| hmoJm &

22
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 21
ُ ّٰ َ َ ٰ ْ ُ ْ ٓ َ َ َ ْ َ َۤ َ َ ْ َ َ َ ً ُ ْ ُ ْ َّ َ َ ْۤ ُ َ ْ ْ َ ْ َ ْ َّ ُ َ َ َ َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ْ ُ ْ َ ْ َ َ َ
‫ن ق َّوۃ ّوا ث ُاروا ال ْرض َو َع َم ُر ْوھا ا كث َر ِم ّما َع َم ُر ْوھا َو َجا َءت ُھ ْم ُر ُسل ُھ ْم ِبال َب ِّین ِت  ف َما ك َن الل‬ ‫ض فینظروا كیف كن ع ِاقبۃ ال ِذین ِمن قب ِل ِھم ؕ كنـوا ا شد ِم‬ ِ ‫ا ولم ی ِسیوا ِف الر‬
ْ ُ ْ َ ۤ ُ َ ٰ‫َ ْ َ ُ ْ َ ل‬
 ‫ـك ْن كن ْـوا ا نف َس ُھ ْم َیظ ِل ُم ْو َن‬
ِ ‫ِلیظ ِلمھم و‬
· {nN>br Cå‘Vm| go B~«V hm{gb H$amo : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 9 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Š¶m ¶h bmoJ µO‘rZ ‘| Mbo {’$ao Zht
VmHo$ dmo ¶h XoIVo Ho$ CZ go nohbo Omo bmoJ Wo, CZ H$m A§Om‘ H¡$gm hwdm? dmo VmµH$V ‘| CZ go µÁ¶mXm ‘µO~yV Wo Am¡a CÝhm|Zo µO‘rZ H$mo ^r OmoVm
Wm Am¡a {OVZm BZ bmoJm| Zo Bgo Am~mX {H$¶m, Bg go µÁ¶mXm CÝhm|Zo Bg H$mo Am~mX {H$¶m Wm Am¡a CZ Ho$ nmg CZ Ho$ n¡µJå~a Iwbo Iwbo XbmBb
boH$a AmE Wo, MwZm§Mo Aëbmh Vmo Eogm Zht Wm Ho$ CZ na µOwë‘ H$ao, bo{H$Z dmo ˜wX AnZr OmZm| na µOwë‘ H$aVo aho &
َ ْ َ ٓ َُ ٰ ْ ٓ َ َ ٰ َّ َ َ َ ْ َّ َ َ ّٰ ُ َ َ ُ َ ٰ َ ْ َّ َّ َ َ
ُ َ ‫الصل ٰحت َف ُھ ْم ْف َر ْو َضۃٍ ُّی ْح‬ َ ُ َ َ َ َّ َ َ ُ َ َّ ‫َو َی ْو َم َت ُق ْو ُم‬
‫ب ْو َن  َو ا ّما ال ِذی َن كف ُر ْوا َوكذ ُب ْوا ِبا ٰی ِتنا َو ِلقا ِ ٔی ال ِخ َر ِۃ فاولٰ ِٮٕ ك ِف ال َعذ ِاب‬ ِ ِ ِ ‫الساعۃ ی ْوم ِٮٕ ٍذ یتف ّرق ْون  فاما ال ِذین ا من ْوا و ع ِملوا‬
َ
 ‫ُم ْحض ُر ْو َن‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ ‘mo{‘Z Iwehmb Am¡a ‘wpÁa‘rZ ~Xhmb hm|Jo : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 14 Vm 16 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : {Og {XZ {µH$¶m‘V ~anm hmoJr, Cg {XZ bmoJ ‘w™V{bµ’$ O‘mVm| ‘| ~Q> OmE|Jo, MwZm§Mo Omo bmoJ B©‘mZ bmE Wo Am¡a CÝhm|Zo ZoH$ A‘b {H$¶o Wo,
CZ H$mo Vmo OÝZV ‘| Eogr ˜w[e¶m§ Xr OmE§Jr, Omo CZHo$ Moham| go ’y$Q> n‹S> ahr hm|Jr Am¡a {OZ bmoJm| Zo Hw$µ’«$ AnZm {b¶m Wm Am¡a h‘mar Am¶Vm| H$mo
Am¡a Am{˜aV H$m gm‘Zm H$aZo H$mo PwQ>bm¶m Wm, Vmo Eogo bmoJm| H$mo AµOm~ ‘| {JaµâVma {H$¶m OmEJm &
ْ ُ َ ْ َّ ًّ َ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ ُ ْ َ ْ ُ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ َ ْ ّٰ َ ‫َف ُس ْب ٰح‬
 ‫ی تظ ِھ ُر ْو َن‬ ِ ‫الل ِحی تمسون و ِحی تص ِبحون  ولہ الحمد ِف السمو ِت والر‬
‫ض وع ِشیا و ِح‬ ِ ‫ن‬
· gw~h d em‘ Am¡a Xmonha ‘| Aëbmh H$s Vñ~rh H$amo : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 17,18 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : {bhmµOm
Aëbmh H$s Vñ~rh H$amo Cg dµŠV ^r, O~ Vwåhmao nmg em‘ AmVr h¡ Am¡a Cg dµŠV ^r O~ Vw‘ na gw~h VwbyA hmoVr h¡ Am¡a Cgr H$s håX hmoVr h¡
Amñ‘mZm| ‘| ^r Am¡a µO‘rZ ‘| ^r Am¡a gyaO T>bZo Ho$ dµŠV ^r Am¡a Cg dµŠV ^r O~ Vw‘ na µOwha H$m dµŠV AmVm h¡ &
َ َ َ َ َّ َ َ ْ ُ ٰ ‫َ ْ ُ ُ ْ َ ۤ ٰ َت ْی‬ ُ ْ ْ ُ ْ ‫ی ِا َل ْیہِ ُث َّم ِا َذ ۤا َا َذ َاق ُھ ْم ّ ِم ْن ُہ َر ْح َم ًۃ ِا َذا َفر ْی ٌق ّ ِم‬ َّ َّ ‫َ َ َم‬
َ ْ ‫الن َاس ُض ٌّر َد َع ْوا َر َّب ُھ ْم ُّم ِن ْیب‬
 ‫ن  فت َمت ُع ْوا  ف َس ْوف ت ْعل ُم ْو َن‬ ‫ن ِب َر ّ ِب ِھ ْم ُیش ِرك ْو َن  ِلیكفروا ِبما ا‬ ِ ِ ‫و ِاذا س‬
· ‘wgr~V Ho$ ~mX amhV {‘bZo na Aëbmh VAmbm H$mo ‘V ^yb OmAmo : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 33,34 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : O~ bmoJm| H$mo H$moB© VH$brµ’$ nhw±MVr h¡, Vmo dmo AnZo nada{XJma H$s Vaµ’$ ‘wVdÁOo hmo H$a Cgr H$mo nwH$maVo h¢, {’$a O~ dmo AnZr Vaµ’$
go CÝh| {H$gr ah‘V H$m ‘µOm MIm XoVm h¡, Vmo CZ ‘| go Hw$N> bmoJ AMmZH$ AnZo nada{XJma Ho$ gmW {eH©$ H$aZo bJVo h¢ VmHo$ h‘Zo CÝh| Omo Hw$N>
{X¶m Wm, Cg H$s ZmewH«$s H$a|, AÀN>m! Hw$N> ‘µOo A‹S>mbmo, {’$a dmo dµŠV Xÿa Zht O~ Vwåh| g~ nVm Mb OmEJm &
ّٰ َ ُ ْ ُ ْ َّ ّ ٌ ْ َ َ ٰ َ ْ ‫ل ٰیت ّل َق ْوم ُّی ْؤ ِم ُن ْو َن  َف ٰات َذا ْال ُق ْر ٰب َح َّق ٗہ َو ْالم ْسك‬
َّ ‫ی َوا ْب َن‬ ٰ َ َ ٰ ْ َّ ُ ْ َ َ ُ ٓ َ َّ ْ َ َ ْ ّ ُ ُ ْ َ َ ّٰ َّ َ ْ َ َ ْ َ َ َ
ِ ‫ی ِلل ِذی َن ی ِرید ْو َن َو ْجہ‬
 ‫الل‬ ‫الس ِب ْی ِل ؕ ذ ِلك خ‬ ِ ِ ِ ٍ ِ ٍ ‫الرزق ِلمن یشاء ویق ِدر ؕ ِان ِف ذ ِلك‬ ِ ‫ن الل یبسط‬ ‫ا ولم یروا ا‬
َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ُ َ ٰٓ ُ َ
 ‫وا ولٮِٕ ك ھم المف ِلحون‬
· [aíVoXma, {‘ñH$sZ Am¡a ‘wgm{’$am| na IM© H$aZm ~S>r ^bmB© h¡ : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 37,38 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : Š¶m BÝhm|Zo ¶h Zht XoIm Ho$ Aëbmh {Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡, [aµÁµH$ Hw$emXm H$a XoVm h¡ Am¡a V§J H$a XoVm h¡, Bg ‘| ¶µH$sZZ CZ bmoJm| Ho$ {b¶o
~‹S>r {Zem[Z¶m§ h¢ Omo B©‘mZ bmE§Jo, {bhmµOm Vw‘ [aíVoXma H$mo CZ H$m hµH$ Xmo Am¡a {‘ñH$sZ Am¡a ‘wgm{µ’$a H$mo ^r, Omo bmoJ Aëbmh H$s ˜weZyXr MmhVo
h¢, CZ Ho$ {b¶o ¶h ~ohVa h¡ Am¡a dhr H$må¶m~r nmZo dmbo h¢ &
ُ ْ ْ ُ َ ٓ ُ َ ّٰ َ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ ٰ َ ْ ّ ْ ُ ْ َ ٰ ۤ َ َ ّٰ َ ْ ْ ُ ْ َ َ َ َّ ۤ
َ ْ َ ْۤ َ ُ ْ َ ّ ً ّ ْ ّ ْ ُ ْ َ ٰ َ َ
‫الل فاولٰٮِٕ ك ھ ُم ال ُمض ِعف ْو َن‬
ِ ‫الل ۚ وما ا تیتم ِمن ز ك ٍوۃ ت ِریدون وجہ‬ ِ ‫وما ا تیتم ِمن ِربا ِلیبو̊ا ِف ا مو ِال الن‬
ِ ‫اس فل یربوا ِعند‬
· gyX go ‘mb KQ>Vm h¡ Am¡a µOH$mV go ‘mb ~T>Vm h¡ : gya-E-é‘ Am¶V Z§~a : 39 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ¶h Omo Vw‘ gyX
XoVo hmo VmHo$ dmo bmoJm| Ho$ ‘mb ‘| em{‘b hmo H$a ~‹T> OmE, Vmo dmo Aëbmh Ho$ ZµOXrH$ ~‹T>Vm Zht h¡ Am¡a Omo µOH$mV Vw‘ Aëbmh H$mo ˜we H$aZo Ho$
BamXo go XoVo hmo, Vmo CZhr bmoJm| H$mo H$B© JwZm ~‹T>m H$a {X¶m OmEJm (¶mZr gyX boZo Am¡a XoZo go Am{˜a H$ma ‘mb ‘| µOê$a H$‘r AmEJr Am¡a µOH$mV
XoZo go ‘mb ‘| ˜y~ ~aH$V hmoJr)&
ٌ َ ّٰ َ ّٰ ُ ٰ َ ْ َ َ َّ ُ ْ َ ُ َ ْ َ ْ َ  ‫َ َ ْ َ َّ َ ْ َ ْ م ْ َ َ َ َ ْ َ ٌ َّ ْ َ ْ ُ َ ُ ُّ ٗ م‬
 ‫الل  ِا ّن الل َع ِز ْیز َح ِك ْی ٌم‬
ِ ‫ض ِ ن شجر ٍۃ ا قلم و البحر یمدہ ِ ن بع ِد ٖہ سبعۃ ا بح ٍر ما ن ِفدت ك ِلمت‬
ِ ‫ولوا نما ِف الر‬
· Aëbmh VAmbm H$s ~S>mB© h‘oem ~mH$s ahoJr : gya-E-bwµŠ‘mZ Am¶V Z§~a : 27 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : µO‘rZ ‘| {OVZo
Xa™V h¢, AJa dmo µH$b‘ ~Z OmE§ Am¡a ¶o Omo g‘§Xa h¡, Bg Ho$ Abmdm gmV g‘§Xa Cg Ho$ gmW Am¡a {‘b OmE§ (Am¡a dmo amoeZmB© ~Z H$a Aëbmh
H$s ~‹T>mB© {bI|) V~ ^r Aëbmh H$s ~mV| (Am¡a Aëbmh H$s Vmarµ’$) ˜Ë‘ Zht hm|Jr, hµH$sµH$V ¶o h¡ Ho$ Aëbmh hwHy$‘V H$m ^r ‘m{bH$ h¡ Am¡a {hŠ‘V
H$m ^r ‘m{bH$ h¡ &
َ ّٰ َّ ُ ْ ُ َ ْ َ ّ َ ۘ ٌ ‫َّ ّٰ َ ْ َ ٗ ْ ُ َّ َ َ ُ َ ّ ُ ْ َ ْ َ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ ْ َن ْف ٌ َّ َ َ ْ ُ َ ً َ َ َ ْ ْ َن ْف‬
ٌ ْ ‫الل َعل ْی ٌم َخب‬
‫ی‬ ِ ِ ‫ض تموت ؕ ِان‬
ٍ ‫نل الغیث ۚ و یعلم ما ِف الرح ِام ؕ وما تد ِری س ماذا تك ِسب غدا ؕ وما تد ِری س ِبا ِیا ر‬ ِ ‫ِان الل ِعندہ ِعلم الساعۃِ ۚ و ی‬
· nm§M MrµOm| H$m ¶H$sZr Bë‘ {g’©$ Aëbmh VAmbm hr H$mo h¡ : gya-E-bwµŠ‘mZ Am¶V Z§~a : 34 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ :
¶µH$sZZ ({µH$¶m‘V AmZo Ho$) dµŠV H$m Bë‘ Aëbmh hr Ho$ nmg h¡, dhr ~m[ae ~agmVm h¡ Am¡a dhr OmZVm h¡ Ho$ ‘mAm| Ho$ noQ> ‘| Š¶m h¡ Am¡a {H$gr
e™g H$mo ¶h nVm Zht Ho$ dmo H$b Š¶m H$‘mEJm Am¡a Z {H$gr e™g H$mo ¶h nVm h¡ Ho$ H$m¡Z gr µO‘rZ ‘| Cgo ‘m¡V AmEJr, ~oeH$ Aëbmh ha MrµO
H$m ‘wH$å‘b Bë‘ aIZo dmbm, ha ~mV go nyar Vah ~m˜~a h¡ &
ُ ْ ْ ُ ٰ ْ َ َ َّ َّ ً َ َ َّ ً ْ َ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ ْ َ ‫َّ َ ُ ْ ُ ٰ ٰ َ َّ ْ َ َ ُ ّ ُ ْ َ َ ُّ ْ ُ َّ ً َّ َ َّ ُ ْ َ ْ َ ّ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ َ ٰ ُ ُ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ َ ج‬
 ‫ن ُین ِفق ْو َن‬ ‫ِانما یؤ ِمن ِبای ِتنا ال ِذین ِاذا ذ ِكروا ِبھاخروا سجدا وسبحوا ِبحم ِد ر ِب ِھم و ھم ل یستك ِبون تتجاف جنوبھم ع ِن المضا ِ ِع یدعون ربھم خوفا و طمعا  و ِمما رزق‬
· ‘mo{‘Z ~§Xo amVm| H$mo OmJ H$a Z‘mµO, XwAm Am¡a B~mXV ‘| ‘eJyb aohVo h¢ : gya-E-gÁXm Am¶V Z§~a : 15,16 ‘| Aëbmh
VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : h‘mar Am¶Vm| na Vmo dmo bmoJ B©‘mZ bmVo h¢, {OZ H$m hmb ¶h h¡ Ho$ O~ CÝh| Am¶Vm| Ho$ µOar¶o ZgrhV H$s OmVr h¡, Vmo dmo
gÁXo ‘| {Ja n‹S>Vo h¢ Am¡a AnZo nada{XJma H$s Vmarµ’$ Ho$ gmW Cg H$s Vñ~rh H$aVo h¢ Am¡a dmo VH$ã~wa Zht H$aVo, CZHo$ nohby (amV Ho$ dµŠV)
AnZo {~ñVam| go OwXm hmoVo h¢, dmo AnZo nada{XJma H$mo S>a Am¡a Cå‘rX Ho$ gmW nwH$ma aho hmoVo h¢ Am¡a h‘Zo CZH$mo Omo [aµÁµH$ {X¶m h¡, dmo Bg ‘| go
(ZoH$s Ho$ H$m‘m| ‘|) ˜M© H$aVo h¢&

23
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 22
َٗ َ ّٰ ْ َ َ ٰ َّ َ ْ ٰ َ َ ٰ َّ َ ‫َ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ ت ُك َّ َ َ َ َ َّ ْج َ َ َ ُّ َ ْ َ َّ ْ ُ ْ ٰ َ َ ق ْم‬
ؕ ‫ِی الز كوۃ َوا ِطع َن الل َو َر ُس ْولہ‬
‫وقرن ِف بیو ِ ن ول تب ن تبج الج ِاھ ِلیۃِ الول وا ِ ن الصلوۃ وا ت‬
· Am¡aV| [~bm ‘O~yar Am¡a CµO« Ho$ Ka go ~mha Z {ZH$b| : gya-E-AhµOm~ Am¶V Z§~a : 33 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m :
(E Am¡aVmo§!) Vw‘ AnZo Kam| ‘| µH$ama Ho$ gmW ahmo (¶mZr Kam| Ho$ A§Xa hr ahmo) Am¡a (µJ¡a ‘Xm] H$mo AnZm) ~ZmAmo qgKma {XImVr Z {’$amo, O¡gm Ho$
nohbr Om{h{b¶V ‘| (¶mZr Z~r ‫ ﷺ‬H$mo Z~r ~ZmE OmZo go nohbo Ho$ µO‘mZo ‘|) {XIm¶m OmVm Wm Am¡a Z‘mµO µH$mB‘ H$amo Am¡a µOH$mV AXm H$amo
Am¡a Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s µ’$a‘m§~aXmar H$amo &
ً ُ ً َ َّ َ ْ َ َ ٗ َ َ ّٰ ‫َ َ َ َ ُ ْ م َّ َ ُ ْ َ َ َق َ ّٰ ُ َ َ ُ ْ ُ ٗ ۤ َ ْ ً َ ْ َّ ُ ْ َ َ ُ ُ ْ َ َ ُ م ْ َ ْ ْ َ َم ْ َّی ْع‬
 ‫ص الل َو َر ُس ْولہ فقد ضل ضلٰل ّم ِب ْینا‬ِ ‫وما كن ِلمؤ ِ ٍن و ل مؤ ِمنۃٍ ِاذا ض الل و رسولہ ا مراا ن یكون لھم ال ِخیۃ ِ نا م ِر ِھم ؕ و ن‬
· Aëbmh d agyb Ho$ hwŠ‘ H$s Zm-’$a‘mZr H$aZm Iwbr Jwåamhr h¡ : gya-E-AhµOm~ Am¶V Z§~a : 36 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢ : O~ Aëbmh Am¡a Cg H$m agyb {H$gr H$m‘ H$m hwŠ‘ Xo X|, Vmo {H$gr ‘mo{‘Z ‘X© Am¡a ‘mo{‘Z Am¡aV H$mo AnZo ‘wAm‘bo (H$m µ’¡$gbm H$aZo) ‘|
H$moB© Bp»V¶ma ~mµH$s Zht h¡ Am¡a {Og {H$gr Zo Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s Zmµ’$a‘mZr H$s, dmo Iwbr Jw‘amhr ‘| n‹S> J¶m&
َ ْ ِ‫الن ْو ِر ؕ َو َك َن ب ْال ُم ْؤ ِمن‬ ُّ َ ّ ْ ُ َ ْ ُ ٗ ُ َ ٰٓ َ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ّ ‫ُ َ َّ ْ ُی َص‬
ُّ ‫الظ ُل ٰمت اِ َل‬ ً ََ ً ْ َ ً ْ َ ً ْ َ ّٰ ُ ُ ْ ُ َ ٰ َ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ْی‬
 ‫ی َر ِح ْی ًما‬ ِ ِ ‫یا  ّو َس ِّب ُح ْو ُہ ُبك َرۃ ّوا ِص ْیل  ھو ال ِذی ِل علیكم و ملٮِٕ كتہ لِیخ ِرجكم ِمن‬ ِ‫یایھا ال ِذ نا منوا اذ كروا الل ذِ كرا كث‬
· Aëbmh H$m {µOH«$ gw~h d em‘ H$ñaV go H$amo : gya-E-AhµOm~ Am¶V Z§~a : 41 Vm 44 ‘| Aëbmh VAmbm hwŠ‘ µ’$a‘mVo h¢ : E
B©‘mZ dmbmo! Aëbmh H$mo ˜y~ H$ñaV go ¶mX H$amo Am¡a gw~h d em‘ Cg H$s Vñ~rh H$amo, dhr h¡ Omo ˜wX ^r Vw‘ na ah‘V ^oOVm h¡ Am¡a Cg Ho$
µ’$[aíVo ^r VmHo$ dmo Vwåh| (OhmbV H$s) A§Yoam| go {ZH$mb H$a (Bë‘ H$s) amoeZr ‘| bo AmE Am¡a dmo ‘mo{‘Zm| na ~hwV ‘hoa~mZ h¡, {Og {XZ ‘mo{‘Z
bmoJ Aëbmh go (OÝZV ‘|) {‘b|Jo, Cg {XZ CZH$m BpñVµH$~mb gbm‘ go hmoJm Am¡a Aëbmh Zo CZHo$ {b¶o ~mBµÁµOV BZm‘ V¡¶ma H$a aIm h¡ &
َُ ْ ُ َ َ ُ َ ْ ْ ُّ ً ً َ ُ ُ َ ّٰ ُ َّ ُ ٰ ْ َّ ُ َ ۤ ّٰ َ ْ َ ُ َ َ ُ ّٰ ُ َ َّ َ َ ٰ ْ ُ ْ َ ٰ َ ْ َّ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫الل َو ِج ْی ًھا  ٰیا ّی َھا ال ِذی َنا َمنوا اتقوا الل َو ق ْول ْوا ق ْول َس ِد ْیدا  یص ِلح لك ْما ْع َمالك ْم َو َیغ ِف ْر لك ْم‬
ِ ‫با ہ الل ِم ّما قال ْوا ؕ َوك َن ِعند‬ ‫یایھا ال ِذینا منوا ل تكونوا كل ِذینا ذوا موس ف‬
ً َ َ َ ََْ َٗ َ ّٰ ُّ َ ُ ُُ
 ‫ذن ْو َبك ْم ؕ َوم ْن ی ِط ِع الل َو َر ُس ْولہ فقد فاز ف ْوزا َع ِظ ْی ًما‬
· gÀMr ~mV Ho$hZo go Am‘mb AÀN>o Am¡a JwZmh ‘m’$ hm|Jo : gya-E-AhµOm~ Am¶V Z§~a : 69 Vm 71 ‘| Aëbmh VAmbm ZgrhV
µ’$a‘mVm h¡: E B©‘mZ dmbmo! CZ bmoJm| H$s Vah Z ~Z OmZm, {OÝhm|Zo ‘ygm (�) H$mo gVm¶m Wm, {’$a Aëbmh Zo CZH$mo BZ ~mVm| go ~ar H$a {X¶m,
Omo CZ bmoJm| Zo (‘ygm � Ho$ ~mao ‘|) H$hr Wt Am¡a dmo Aëbmh Ho$ ZµOXrH$ ~‹S>o éË~o dmbo Wo, E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh go S>amo Am¡a grYr gÀMr ~mV
H$hm H$amo, Aëbmh Vwåhmao µ’$mBXo Ho$ {b¶o Vwåhmao H$m‘ g±dma XoJm Am¡a Vwåhmao JwZmhm| H$mo ‘mµ’$ H$a XoJm Am¡a Omo e™g Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agyb H$s
BVmAV H$ao, CgZo dmo H$må¶m~r hm{gb H$abr Omo µO~aXñV H$må¶m~r h¡&
ۤ ُ َ ُ ْ َّ ْ ُ ُ َ ْ َ ۤ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ۤ َ َ َ ُ َ ْ َ َ َّ َ ْ َ َّ ٰ َ ُ ْ َ َ ُ ٓ َ َّ ْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ ّ َ َّ ْ ُ
َٓ َ َ ٓ َُ َ َ ٰ َ َّ ٰ ْ ُ َ َ ْ
‫ت تق ِّر ُبك ْم ِعندنا زلف ِال م ْنا م َن َو َع ِمل َصا ِل ًحا  فاولٰ ِٮٕ ك ل ُھ ْم َجزا ُء‬ِ ‫اس ل یعلم ْون  وما ا م َوالـكم و ل ا ولد كم ِبال‬ َ
ِ ‫ـكن ا كثر الن‬
ِ ‫الرزق ِلمن یشاء و یق ِدر و ل‬ ّ
ِ ‫قل ِان ر ِب یبسط‬
ُ ٰ ٰ ُْ ُ ُ ّ
 ‫الض ْع ِف ِب َما َع ِمل ْوا َو ھ ْم ِف الغ ُرف ِتا ِمن ْو َن‬
ِ
· ZoH$ H$m‘ H$aZo dmbo ‘mo{‘Z ~§Xm| Ho$ {b¶o OÝZV Ho$ ~mbmImZm| ‘| Ka : gya-E-g~m Am¶V Z§~a : 36,37 ‘| Aëbmh VAmbm
BaemX µ’$a‘mVo h¢ : (E n¡µJå~a!) Ho$h Xmo Ho$ ‘oam nada{XJma {Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡, [aµÁµH$ H$s µÁ¶mXVr H$a XoVm h¡ Am¡a ({Og Ho$ {b¶o MmhVm h¡)
V§Jr H$a XoVm h¡ bo{H$Z AŠga bmoJ Bg ~mV H$mo g‘PVo Zht h¢ Am¡a Z Vwåhmao ‘mb Vwåh| Aëbmh go µH$ar~ H$aVo h¢ Z Vwåhmar Am¡bmX, hm±! ‘Ja Omo
B©‘mZ bmE Am¡a ZoH$ A‘b H$ao, Vmo Eogo bmoJm| H$mo CZ Ho$ A‘b H$m Xmoham gdm~ {‘boJm Am¡a dmo (OÝZV Ho$) ~mbm˜mZm| ‘| M¡Z go ah|Jo &
ْ َّ ٰ َْ ْ ُ َُ َْٗ ُ ْ َ َ َّ ًّ ُ َ ُ ْ ُ َّ َ ٌّ ُ َ ْ ُ َ َ ٰ ْ َّ َّ ُّ ُ ٰ َ ْ ُ ُ َّ َّ ُ َ َ َ ٌّ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ُ َّ َ ْ َ ّٰ َح‬
ُ ْ َ ْ ِ ّٰ ‫الد ْن َیا  َو َل َی ُغ َّر َّن ُك ْم ب‬
ِ ‫الل الغ ُرور  ِان الشیطن لـكم عدو فات ِخذوہ عدوا ؕ ِانما یدع ْوا ِحزبہ ِلیك ْون ْوا ِمن ا صح ِب الس ِع‬
‫ی‬ ِ ‫الل ق فل تغرنكم الحیوۃ‬ ِ ‫یایھا الناس ِان وعد‬
· e¡VmZ BÝgmZ H$m Xwí‘Z h¡ : gya-E-µ’$m{Va Am¶V Z§~a : 5,6 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡ : E bmoJmo! ¶µH$sZ OmZmo Ho$ Aëbmh
H$m dmA²Xm gÀMm h¡, {bhmµOm Vwåh| ¶h Xwݶdr qµOXJr ha{JµO YmoHo$ ‘| Z S>mbo Am¡a Z Aëbmh Ho$ ‘wAm‘bo ‘¢ Vwåh| dmo (e¡VmZ) YmoHo$ ‘| S>mbZo nmE Omo
~‹S>m YmoHo$~mµO h¡, ¶µH$sZ OmZmo Ho$ e¡VmZ Vwåhmam Xwí‘Z h¡, Bg {b¶o Cg H$mo Xwí‘Z hr g‘PVo ahmo, dmo Vmo AnZo ‘mZZo dmbm| H$mo Omo XmdV XoVm h¡,
dmo Bg {b¶o XoVm h¡ VmHo$ dmo bmoJ OhÝZ{‘¶m| ‘| go hmo OmE§&
ّٰ َ َ َ ٰ ْ َ ْ َ ُ ْ ُ ْ َ َّ ُ َ ْ ُّ َ ْ ُ ُ ّٰ ّٰ َ ٓ َ ُ ْ ُ ْ َ ُ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫الل ِب َع ِز ْی ٍز‬ ْ
ِ ‫الل ۚ َوالل ھ َو الغ ِن الح ِم ْید  ِا ْن یشا یذ ِھ ْبك ْم َویا ِت ِبخل ٍق َج ِدی ٍد  َو َما ذ ِلك عل‬
ِ ‫یایھا الناسا نت ُم الفق َرا ُء ِال‬
· Aëbmh JZr h¡ Am¡a V‘m‘ ‘»byH$ Cg H$s ‘mohVmO h¡ : gya-E-µ’$m{Va Am¶V Z§~a : 15 Vm 17 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
E bmoJmo! Vw‘ g~ Aëbmh Ho$ ‘mohVmO hmo Am¡a Aëbmh ~o[Z¶mµO Am¡a ha Vmarµ’$ H$m ‘wñV{hµH$ h¡, AJa dmo Mmho Vmo Vw‘ g~ H$mo ˜Ë‘ H$a Xo Am¡a EH$
ZB© ‘»byµH$ dwOyX ‘| bo AmE Am¡a ¶h H$m‘ Aëbmh Ho$ {b¶o Hw$N> ^r ‘wpíH$b Zht h¡ &
ْ َ ّٰ َ َ َّ َ ّٰ َ َ َ َ َّ ُ َ َ َ ْ َ ْ ْ ُ َّ َ َ ْ َ ْ َ َ ْ َّ ُ ْ ُ َ َّ ٰ ْ ُ َ َ َ ْ َ َّ ٌ ْ َ ُ ْ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ٰ ٌ َ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ ٌ َ َ
ؕ ٖ‫الصلٰوۃ ؕ َوم ْن تزك ف ِان َما َیتزك ِلنف ِسہ‬ ‫َول ت ِز ُر َو ِاز َرۃ ّ ِوز َرا خ ٰری ؕ و ِان تدع مثقلۃ ِال ِحم ِلھا ل یحمل ِمنہ شء و لو كن ذا قرب ؕ ِانما تن ِذر ال ِذین یخشون ربھم ِبالغی ِب وا قاموا‬
ُ ْ ‫الل ْال َمص‬ ّٰ َ َ
‫ی‬ ِ ِ ‫و ِال‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ H$moB© {H$gr Ho$ JwZmh H$m ~moP Zht CR>mEJm : gya-E-µ’$m{Va Am¶V Z§~a : 18 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX
µ’$a‘mVo h¢ : ({µH$¶m‘V Ho$ {XZ) H$moB© ~moP CR>mZo dmbm {H$gr Xÿgao H$m ~moP Zht CR>mEJm Am¡a {Og {H$gr na ~‹S>m ~moP bXm hwdm hmo, dmo AJa
{H$gr Am¡a H$mo Bg Ho$ CR>mZo H$s XmdV XoJm, Vmo Bg ‘| go Hw$N> ^r CR>m¶m Zht OmEJm, Mmho dmo ({Ogo ~moP CR>mZo H$s XmdV Xr JB© Wr) H$moB© µH$ar~r
[aíVoXma hr Š¶y§ Z hmo, (E n¡µJå~a!) Vw‘ BZhr bmoJm| H$mo ˜~aXma H$a gH$Vo hmo, Omo AnZo nada{XJma H$mo XoIo ~µJ¡a Cg go S>aVo hm| Am¡a {OÝhm|Zo
Z‘mµO µH$mB‘ H$s hmo Am¡a Omo e™g (B©‘mZ bmH$a) nmH$ hmoVm h¡, dmo AnZo hr µ’$mBXo Ho$ {b¶o nmH$ hmoVm h¡ Am¡a Am{˜a H$ma g~ H$mo Aëbmh hr H$s
Vaµ’$ bm¡Q> H$a OmZm h¡ &

24
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 23
ٌُ َ َ َ ٌ ْ ُّ ٌّ ُ َ ْ ُ َ ٗ َّ َ ٰ ْ َّ َ َّ َ ٰ ْۤ ‫َ َ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ ٰی َب‬
‫ی  ّوا ِن ْاع ُب ُد ْو ِ ْن  ٰھذا ِص َراط ّم ْس َت ِق ْی ٌم‬‫ن ا َد َما ْن ل ت ْع ُب ُدوا الشیطن ۚ اِ نہ لكم عدو م ِب‬ِ ‫ا لما عھد اِ لیكم‬
· Aëbmh Ho$ ~VmE hwE AhH$m‘ na MbZm hr grYm amñVm h¡ : gya-E-¶mgrZ Am¶V Z§~a : 60,61 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo
h¢: E AmX‘ Ho$ ~oQ>mo! ³¶m ‘¢Zo Vwåh| ¶h VmH$sX Zht H$a Xr Wr Ho$ Vw‘ e¡VmZ H$s B~mXV Z H$aZm, dmo Vwåhmam Iwbm Xwí‘Z h¡ Am¡a Vw‘ ‘oar B~mXV
H$aZm, ¶hr grYm amñVm h¡ &
ْ ُ َ ُ َ ْ َ َۤ َُّ ْ َ ٰۤ َ ْ َ َْ
‫ا ل َی ْو َم نختِ ُم علا ف َواھِ ِھ ْم َو تك ِل ُم َنا ا ْی ِد ْی ِھ ْم َو تش َھ ُدا ْر ُجل ُھ ْم ِب َما كن ْوا َیك ِس ُب ْو َن‬
· ~XZ Ho$ AmµOm {H$¶m‘V Ho$ {XZ Jdmhr X|Jo : gya-E-¶mgrZ Am¶V Z§~a : 65 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : AmO (¶mZr {µH$¶m‘V
Ho$ {XZ) h‘ CZ Ho$ ‘w±h na Vmbm bJm X|Jo, CZ Ho$ hmW h‘ go ~mV H$a|Jo Am¡a CZ Ho$ nm§d Cg H$s Jdmhr X|Jo Omo Hw$N> dmo {H$¶m H$aVo Wo &
ُّ َ َ َ ۤ َ َ ْ َ ۤ َّ ُْ َ ِ ‫و َض َر َب َل َنا َم َث ًل َّو َن‬
َ ِ ‫س َخ ْل َق ٗہ ؕ َق َال َم ْن ُّی ْح ْالعِ َظ َام َو‬ ٌ ْ ‫ان َا َّنا َخ َل ْق ٰن ُہ ِم ْن ُّن ْط َفۃٍ َف ِا َذا ُھ َو َخ ِص ْی ٌم ُّمب‬ ْ َ َ َ
ُ ‫ال ْن َس‬
‫ھ َر ِم ْی ٌم  قل ُی ْح ِی ْی َھا ال ِذ ْی ا نشا َھا ا ّول َم َّرۃٍ ؕ َو ُھ َو ِبك ِل‬ ِ
َ ‫ی‬
ِ ِ ‫ا َول ْم ی َر‬
َْ
‫خل ٍق َعلِ ْی ٌم‬
· Aëbmh Ho$ {b¶o Xmo~mam qµOXm H$aZm H$moB© ‘wpíH$b H$m‘ Zht : gya-E-¶mgrZ Am¶V Z§~a : 77 Vm 79 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢ : Š¶m BÝgmZ Zo ¶h Zht XoIm Ho$ h‘Zo Cgo ZwVµ’o$ go n¡Xm {H$¶m Wm? {’$a AMmZH$ dmo Iwëb‘ Iwëbm PJ‹S>m H$aZodmbm ~Z J¶m, h‘mao
~mao ‘| dmo ~mV| ~ZmVm h¡ Am¡a ˜yX AnZr n¡XmBe H$mo ^wbm ~¡R>m h¡, Ho$hVm h¡ Ho$: BZ h[È>¶m| H$mo H$m¡Z qµOXJr XoJm O~ Ho$ dmo Jb MwH$s hm|Jr? Ho$h Xmo
Ho$ CZH$mo dhr qµOXJr XoJm {Og Zo CÝh| nohbr ~ma n¡Xm {H$¶m Wm Am¡a dmo (Aëbmh) n¡Xm H$aZo H$m ha H$m‘ OmZVm h¡ &
ّٰ ‫َر ّب َھ ْب ِ ْل ِم َن‬
َ ْ ‫الصلِ ِح‬
‫ی‬ ِ
· ZoH$ Am¡bmX H$s XwAm : gya-E-gmâµ’$mV Am¶V Z§~a : 100 ‘| ¶h ZgrhV H$s JB© Ho$ h‘oem Aëbmh go ZoH$ Am¡bmX H$s XwAm H$aZm Mm{h¶o :
O~ hµOaV B~«mhr‘ � Zo Aëbmh VAmbm go ZoH$ Am¡bmX H$s XwAm H$s Vmo Aëbmh VAmbm Zo ~w‹T>mno Ho$ Amb‘ ‘| {Zhm¶V hgrZ d O‘rb, hmoZhma
µ’$µOªX Bñ‘mB©b CZ H$mo AVm µ’$a‘m¶m, Aëbmh VAmbm ~w‹T>mno ‘| ^r Am¡bmX AVm H$aZo na µH$m{Xa h¡, ~oAm¡bmX bmoJm| H$mo ‘m¶yg Z hmoZm Mm{h¶o, ~ëHo$
Aëbmh VAmbm go nyar Cå‘rX Ho$ gmW XwAm H$aVo aohZm Mm{h¶o &
ْ َ َ َ ۘ ٌ ْ َ ٌ َ َ ُ َ ّٰ ْ َ ْ َ َ ْ ُّ َ َ ْ َّ َّ
ِ ‫الل لھ ْم عذاب ش ِدید ِب َما ن ُس ْوا ی ْوم ال ِح َس‬
‫اب‬ ِ ‫اِ ن ال ِذین ی ِضلون عن س ِبی ِل‬
· Jwåamh bmoJm| Ho$ {b¶o g»V AµOm~ : gya-E-gmX Am¶V Z§~a : 26 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : ¶µH$sZ aImo Ho$ Omo bmoJ
Aëbmh Ho$ (~VmE hwE) amñVo go ^Q>H$ OmVo h¢, CZHo$ {b¶o g™V AµOm~ h¡, ³¶y§ Ho$ CÝhm|Zo {hgm~ Ho$ {XZ H$mo ^wbm {X¶m Wm &
َّ َ ْ ْ َْ ْ َ ُ ّٰ َّ ٍ‫ُ ْ َّ َ ۤ َ َ ُ ْ ٌ َّ َ ِم ْ ٰہ‬
َّ ‫الل ْال َو ِاح ُد ْال َق َّھ ُار َر ُّب‬
‫ض َو َما َب ْی َن ُھ َما ال َع ِز ْی ُز الغف ُار‬
ِ ‫الس ٰم ٰو ِت و الر‬ ‫قل اِ نما ا نا من ِذر وما ن اِ ل اِ ل‬
· XmB© XmdV Ho$ Xm¡amZ Vm¡hrX H$s Iy~ XmdV Xo : gya-E-gmX Am¶V Z§~a : 65, 66 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: (E n¡µJå~a!) Ho$h
Xmo Ho$ ‘¢ Vmo EH$ ˜~aXma H$aZo dmbm hÿ± Am¡a Cg Aëbmh Ho$ {gdm H$moB© B~mXV Ho$ bmBµH$ Zht Omo EH$ h¡, Omo g~ na µJm{b~ h¡, Omo V‘m‘ Amñ‘mZm|
Am¡a µO‘rZ Am¡a CZHo$ Xa[‘¶mZ ‘m¡OyX ha MrµO H$m ‘m{bH$ h¡, {OgH$m Bpµ³VXma g~ na N>m¶m hwdm h¡, Omo ~hwV ~»eZo dmbm h¡ &
ْ ّ ُ َّ ً ْ ُ َ ّٰ ُ ْ َ ّ ‫َّ ۤ َ ْ َ ْ َ ۤ َ ْ َ ْ ٰ َ ْل َح‬
 ‫الدی َن‬
ِ ‫اِ نا ا نزلنا اِ لیك الكِ تب ِبا ِق فاعب ِد الل مخلِ صا لہ‬
· B»bmg Ho$ gmW {H$¶m hwdm A‘b hr ‘H$~yb h¡ : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 2 ‘o§ ¶h Ah‘ ~mV ~VmB© JB© h¡ Ho$ A‘b H$s µHw$~y[b¶V
H$m ‘Xma B»bmg na h¡: Aëbmh VAmbm Zo µHw$Am©Zo H$ar‘ H$s ~hwV gr Am¶mV ‘| ~§Xm| H$mo AnZr B~mXV B»bmg Ho$ gmW H$aZo H$m hwŠ‘ {X¶m h¡&
B»bmg ¶h h¡ Ho$ BÝgmZ Omo ^r ZoH$ H$m‘ H$ao {gµ’©$ Aëbmh H$s aOm‘§Xr Ho$ {b¶o H$ao, bmoJm| H$mo {XImZo Ho$ {b¶o ¶m AnZr emohaV Ho$ {b¶o Z H$ao
& Am‘mb ‘| B»bmg H$mo ~‹S>r Eh{‘¶V hm{gb h¡, {H$gr ^r ZoH$ A‘b H$s µHw$~y[b¶V H$m ‘Xma B»bmg na h¡, B»bmg Ho$ ~µJ¡a {H$gr ^r A‘b H$m
gdm~ Zht {‘bVm & Bg {b¶o h‘| ha H$m‘ H$mo B»bmg Ho$ gmW H$aZm Mm{h¶o &
َ َّ ّ ْ َ ّٰ َ َ َ َ ُ ْ َ ْ ‫َ َ َم َّ ْ ْ َ َ ُ ٌّ َ َ َ َّ ٗ ُ ْ ً َ ْ ُ َّ َ َ َّ َ ٗ ْ َ ً ّ ْ ُ َن َ َ َ َ َ ْ ُ ْۤ َ ْ ِم‬
ؕ ٖ‫ل ا ن َد ًادا ل ُِی ِضل ع ْن َس ِب ْیلِ ہ‬
ِ ِ ‫النسان ضر دعا ربہ منِ یبا اِ لیہِ ثم اِ ذا خولہ نِعمۃ ِمنہ ِس ما كن یدعو اِ لیہِ ن قبل و جعل‬
ِ ‫و اِ ذا س‬
· VH$brµ’$ ‘| ~§Xm IwXm H$mo ¶mX H$aVm h¡ Am¡a ZoA²‘V AmZo na Cgo ^yb OmVm h¡ : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 8 ‘| Aëbmh
VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : O~ BÝgmZ H$mo H$moB© VH$brµ’$ nhw±MVr h¡, Vmo dmo AnZo a~ H$s Vaµ’$ ‘wVdÁOo hmo H$a nwH$maZm ewê$ H$a XoVm h¡, {’$a O~
Aëbmh VAmbm BÝgmZ H$mo AnZr Vaµ’$ go H$moB© ZoA²‘V AVm µ’$‘m© XoVm h¡, Vmo dmo Cg H$mo ^yb OmVm h¡, {OgHo$ {b¶o nohbo Aëbmh H$mo nwH$ma ahm
Wm Am¡a Aëbmh Ho$ gmW Xÿgao ‘m~yXm| H$mo earH$ H$aZo bJVm h¡, {OgHo$ ZVrOo ‘| Xÿgam| H$mo ^r Aëbmh Ho$ amñVo go Jwåamh H$aZm ewê$ H$a XoVm h¡ &
َ ُّ ‫ُق ْل ٰی َبادِ َّالذ ْی َنٰا َم ُنوا َّات ُق ْوا َر َّب ُـك ْم ؕ ل َِّلذ ْی َن َا ْح َس ُن ْوا ْف ٰھذ‬
ْ َ ُ ْ َ ُ ‫الص‬
ِ ‫ب ْو َن ا ج َرھ ْم ِبغ‬ ّٰ ّ ُ َّ ٌ َ َ ِ ّٰ ‫الد ْن َیا َح َس َن ٌۃ ؕ َو َا ْر ُض‬
ٍ ‫ی ِح َس‬
‫اب‬ ِ ‫الل و ِاسعۃ ؕ اِ ن َما ی َوف‬ ِ‫ِ ِ ہ‬ ِ ِ ِ‫ع‬
· g~« H$aZo dmbm| Ho$ {b¶o ~o-{hgm~ AO« h¡ : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 10 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : (E Z~r!) Ho$h
Xmo Ho$ E ‘oao B©‘mZ dmbo ~§Xmo! AnZo nada{XJma H$m ˜m¡µ’$ {Xb ‘| aImo, ^bmB© CZhr H$s h¡ {OÝhm|Zo Bg Xwݶm ‘| ^bmB© H$s h¡ Am¡a Aëbmh H$s µO‘rZ
~hwV dgrA² h¡, Omo bmoJ g~« go H$m‘ boVo h¢, CZH$m gdm~ CÝh| ~o{hgm~ {X¶m OmEJm &
ْ َ ْ ُ ُ ُ َ ٓ ٰ ُ َ ُ ّٰ ُ ٰ َ َ ْ َّ َ ٓ ٰ ُ ٗ َ ْ َ َ ُ َّ َ َ َ ْ َ ُ َ َ َ ْ َّ ّ َ ْ ْ ُ َ ّٰ َ ْۤ ُ َ َ َ َ ْ ُ ُ ْ َّ ْ َ َ ْ ُ َّ ُ َ َ ْ َ ‫َ َّ ْی‬
ِ ‫الل لھ ُمال ُبش ٰری ۚ ف َب ِش ْرعِ َبادِ ال ِذین ی ْست ِمع ْونالق ْول ف َیت ِبع ْونا ح َسنہ ؕ ا ولٮِٕ كال ِذین ھدٮھ ُمالل وا ولٮِٕ ك ھ ْما ولواال ل َب‬
‫اب‬ ِ ‫وال ِذ ن اجتنبواالطاغوتا ن یعبدوھاوا نابـوا اِ ل‬
· {hXm¶V ¶m’$Vm bmoJm| H$s nohMmZ : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 17, 18 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: {OZ bmoJm| Zo VmµJyV (e¡VmZ
Am¡a ha ~m{Vb MrµO) H$s B~mXV H$aZo go nahoµO {H$¶m Am¡a CÝhm|Zo Aëbmh go {Xb bJm¶m h¡, ˜we-˜~ar CZ hr Ho$ {b¶o h¡, {bhmµOm ‘oao CZ ~§Xm|
H$mo ˜wer H$s ˜~a gwZm Xmo Omo ~mV H$mo µJm¡a go gwZVo h¢ Vmo Cg ‘| Omo ~ohVarZ hmoVr h¡, Cg H$s n¡adr H$aVo h¢, ¶hr dmo bmoJ h¢ {OÝh| Aëbmh Zo
{hXm¶V Xr h¡ Am¡a ¶hr h¢ Omo AµH$b dmbo h¢ &

25
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 24
َ ُّ َّ َ َّ َ َ ْ َ َ ّ َ ْ َّ ٰ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ۤ َّ
ۚ ‫اس ِبالح ِق ۚ ف َم ِن ْاھ َت ٰدی فلِ َنف ِسہٖ ۚ َوم ْن ضل ف ِان َما َی ِضل َعل ْی َھا‬
ِ ‫اِ نا ا نزلنا عل ْیك الـكِ ت َب لِلن‬
· {hXm¶V H$m ’$mBXm Am¡a Jwåamhr H$m d~mb IwX BÝgmZ hr H$mo hmoJm : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 41 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX
µ’$a‘mVo h¢: (E n¡µJå~a!) h‘Zo bmoJm| Ho$ µ’$mBXo Ho$ {b¶o Vw‘ na ¶h {H$Vm~o ~ahµH$ Zm{µOb H$s h¡, A~ Omo e™g grYo amñVo na AmOmEJm, dmo AnZr
hr ^bmB© Ho$ {b¶o AmEJm Am¡a Omo Jwåamhr Bp»V¶ma H$aoJm, dmo AnZr Jwåamhr go AnZm hr ZwµŠgmZ H$aoJm &
َ َ َ ٰ َ ُ ُ َ ّٰ َ ‫َ ْ ً َّ ْ َ ٗ َ َ ٗ َ ْ َ َ ْ ِم ْ ُ ْٓ ْ َ َ َ ْ َ ْ ٰ َ َ َ َ َ ُ ْ ّ ِم‬
‫الل َما ل ْم َیك ْون ْوا َی ْح َت ِس ُب ْو َن  َو َب َدا ل ُھ ْم َس ِّیا ُت َما ك َس ُب ْوا َو َحاق ِب ِھ ْم ّما‬ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َّ َّ َ َ َ
ِ ‫ض ج ِمیعا و ِمثلہ معہ لفتدوا ِبہٖ ن سوءِ العذ ِاب یوم ال ِقیمۃِ ؕ و بدا لھم ن‬ ِ ‫ول ْوا ن لِل ِذین ظل ُم ْوا ما ِف الر‬
َ َ َ ْ َ َ ٰ َ ٌ َ ْ َ ْ ٰ ‫َ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ َم َّ ْ ْ َ َ ُ ٌّ َ َ َ ُ َّ َ َ َّ ْ ٰ ُ ْ َ ً ّ َّ َ َ َّ َ ۤ ُ ْ ْ ُ ٗ َع‬
‫ھ فِ ْت َنۃ ّو لـكِ ّنا كث َر ُھ ْم ل َی ْعل ُم ْو َن‬ ِ ‫كنوا ِبہٖ یستھ ِزءون ف ِاذا س‬
ِ ‫النسان ضر دعانا  ثم اِ ذا خولنہ نِعمۃ ِمنا ۙ قال اِ نما ا وتِیتہ ل عِ ل ٍم ؕ بل‬
· ‘mb d Xm¡bV hm{gb hmoZo na AnZm H$‘mb Z g‘P| : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 47 Vm 49 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m :
{OZ bmoJm| Zo µOwë‘ {H$¶m h¡, AJa CZ Ho$ nmg dmo g~ Hw$N> hmo Omo µO‘rZ ‘| h¡ Am¡a Bg Ho$ gmW BVZm hr Am¡a ^r (hmo), Vmo {µH$¶m‘V Ho$ {XZ ~XVarZ
AµOm~ go ~MZo Ho$ {b¶o dmo g~ {µ’$X¶m Ho$ Vm¡a na XoZo bJ|Jo Am¡a Aëbmh H$s Vaµ’$ go dmo Hw$N> CZHo$ gm‘Zo Am OmEJm, {Og H$m CÝh| Jw‘mZ ^r Zht
Wm, CÝhm|Zo Omo H$‘mB© H$s Wr, Cg H$s ~wamB©¶m§ CZ Ho$ gm‘Zo µOm{ha hmo OmE§Jr Am¡a {OZ ~mVm| H$m dmo ‘µOmµH$ C‹S>m¶m H$aVo Wo, dmo CÝh| Mmam| Vaµ’$
go Koa b|Jr, {’$a BÝgmZ (H$m hmb ¶h h¡ Ho$ O~ Cg) H$mo H$moB© VH$brµ’$ nhw±MVr h¡, Vmo dmo h‘| nwH$maVm h¡, Bg Ho$ ~mX O~ h‘ Cgo {H$gr ZoA²‘V
go ZdmµOVo h¢, Vmo dmo Ho$hVm h¡ Ho$ ¶h Vmo ‘wPo hwZa H$s dOh go {‘br h¡, Zht! ~ëHo$ ¶o AmµO‘mBe h¡, bo{H$Z CZ ‘| go AŠga bmoJ Zht OmZVo &
َ ُّ ُ ْ َ َ ّٰ َّ ّٰ َ ْ َّ ْ ْ ُ َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ٰۤ ‫ُ ْ ٰ َ َ َّ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َع‬
َّ ‫الذ ُن ْو َب َج ِم ْی ًعا ؕ اِ ّن ٗہ ُھ َو ْال َغ ُف ْو ُر‬
‫الر ِح ْی ُم‬ ِ ِ‫قل یعِ بادِ ی ال ِذینا سرفوا لا نف ِس ِھم ل تقنطوا ِمن رحمۃ‬
‫الل ؕ اِ ن الل یغ ِفر‬
· Aëbmh VAmbm H$s ah‘V go ‘m¶yg Zht hmoZm Mm{h¶o : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 53 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : (E Z~r
!) Ho$h Xmo Ho$ E ‘oao dmo ~§Xmo! {OÝhm|Zo AnZr OmZm| na µÁ¶mXVr H$a aIr h¡, Aëbmh H$s ah‘V go ‘m¶yg Z hmo (gÀMo {Xb go Vm¡~m H$a bmo), ¶µH$sZ
OmZmo Aëbmh gmao Ho$ gmao JwZmh ‘mµ’$ H$a XoVm h¡, ¶µH$sZZ dmo ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m ‘hoa~mZ h¡ &
ُ َ ُ ُ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َّ ْ َ ْ َ ْ ‫َ َ ْ ُ ْۤ ٰ َ ّ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ٗ ِم‬
‫اب ث َّم ل ت ْن َص ُر ْو َن‬ ‫وا نِیبوا اِ ل ر ِبكم وا سلِ موا لہ ن قب ِلا ن یا تِیكم العذ‬
· AµOm~ AmZo go nohbo Vm¡~m H$a bmo : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 54 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : Vw‘ AnZo nada{XJma H$s
Vaµ’$ ‘wVdÁOo hmo OmAmo Am¡a Cg Ho$ µ’$‘mª~aXma ~Z OmAmo, Bg go nohbo Ho$ Vwåhmao nmg AµOm~ Am nhw§Mo, {’$a Vwåhmar ‘XX Zht H$s OmEJr &
ْ ّٰ َ ‫َ َّ ُ ْۤ َ ْح َس َ َ ۤ ُ ْ َ َ ْ ُ ْ ّ ِم ْ َّ ّ ُ ْ ّ ِم ْ َ ْ َ ْ َّ ْ َ ُ ُ ْ َ َ ُ َ ْ َ ً َّ َ ْ ُ ْ َ َ ْ ُ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َن ْف ٌ ّٰ َ ْ َ ٰ َع ٰ َ َ َّ ْ ُّ ْ َ ْۘ ّٰ َ ْ ُ ْ ُ َلم‬
 ‫الس ِخ ِری َن‬ ‫الل و اِ ن كنت ِ ن‬
ِ ‫و ا ت ِبعواا ن ما ا ن ِزل اِ لیكم ن ر ِبكم ن قب ِلا ن یا تِیكم العذاب بغتۃ وا نتم ل تشعرون ا ن تقول س یحسرت ل ما فرطت ِف جن ِب‬
ْ ُ َ َ ً َ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ْ َ ُ َ ْ َ َ ْ َّ ُ ْ َ ُ ْ ُ َ ْ ٰ َ َ ّٰ َّ َ َ َ ُ َ ْ َ
‫اب ل ْوا ّن ِ ْل ك َّرۃ فا ك ْو َن ِم َن ال ُم ْح ِسنِ ْی‬ ‫ا و تق ْول ل ْوا ن الل ھدٮ ِن لـكنت ِمن المت ِقیا و تق ْول ِحی تری العذ‬
· {H$¶m‘V ‘| A’$gmog H$aZo go H$moB© ’$mBXm Zht hmoJm : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 55 Vm 58 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m :
Vwåhmao nada{XJma H$s Vaµ’$ go Vwåhmao nmg Omo ~ohVarZ ~mV| Zm{µOb H$s JB© h¢, CZH$s n¡adr H$amo, µH$ãb Bg Ho$ Ho$ Vw‘ na AMmZH$ AµOm~ Am OmE
Am¡a Vwåh| nVm ^r Z Mbo, H$ht Eogm Z hmo Ho$ {H$gr e™g H$mo ¶h Ho$hZm n‹S>o Ho$ hm¶ Aµ’$gmog ‘oar Bg H$moVmhr na, Omo ‘¢Zo Aëbmh Ho$ ‘wAm‘bo
‘| H$s! Am¡a gÀMr ~mV ¶h h¡ Ho$ ‘¢ Vmo ‘µOmµH$ C‹S>mZo dmbm| ‘| em{‘b hmo J¶m Wm, ¶m H$moB© ¶h H$ho Ho$ AJa ‘wPo Aëbmh {hXm¶V XoVm, Vmo ‘¢ ^r
‘wÎmµH$s bmoJm| ‘| em{‘b hmoVm, ¶m O~ AµOm~ Am±Im| go XoI bo, Vmo ¶h H$ho Ho$ H$me ‘wPo EH$ ‘V©~m dmng OmZo H$m ‘m¡µH$m {‘b OmE, Vmo ‘¢ ZoH$ bmoJm|
‘| em{‘b hmo OmD$§!&
َّ َ ْٓ ۬ َ ُ ٰ ْ َ ُ َ َ ّ َ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ ُ ْ َّ ٌ َ ْ ُ َ َ
َ ّ ‫النب‬ ْ ُ ْ َ ُ َّ ُ ُ ّٰ َ ٓ َ ْ َ َّ َْ ْ ْ َ َ ُّ ‫و ُن ِف َخ ِف‬
َّ ‫الص ْو ِر َف َصعِ َق َم ْن ِف‬
‫ی‬ ٖ ِ ‫ض اِ ل من شاء الل ؕ ثم ن ِفخ فِیہِ ا خ ٰری ف ِاذا ھم قِیام ینظ ُرون وا ش َرق ِت الرض ِبن ْو ِر ر ِبھا و و ِضع الـكِ تب و ِجایء ِب‬ ِ ‫الس ٰم ٰو ِت و من ِف الر‬
ُ ْ َ َ َ َ ‫َ ُّ َ َ ٓ َ ُق ِ َ َ ْ َ ُ ْ ْل َح ّ َ ُ ْ َ ُ ْ َ ُ ْ َ َ ُ ّ َ ْ ُ ُّ َن ْف‬
‫س ّما َع ِمل ْت َو ُھ َوا ْعل ُم ِب َما َیف َعل ْو َن‬
ٍ ‫و الشھدا ءِ و ض بین ِبا ِق وھم ل یظلمون و وفِیت كل‬
· {H$¶m‘V H$m ‘§µOa : gya-E-µOw‘a Am¶V Z§~a : 68 Vm 70 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ({µH$¶m‘V Ho$ [XZ) gya ‘| ’y§$H$ ‘mar OmEJr,
V‘m‘ Amñ‘mZ Am¡a µO‘rZ dmbm| Ho$ hmoe C‹S> OmE§Jo, ‘Ja Aëbmh {OgH$mo Mmho, {’$a (Hw$N> ‘wÔV Ho$ ~mX) Bg (gya) ‘| Xÿgar ‘V©~m ’y§$H$ ‘mar OmEJr,
Vmo nb ^a ‘| g~ Ho$ g~ I‹S>o hmo OmE|Jo Am¡a (Mmam| Vaµ’$) XoIZo bJ|Jo Am¡a µO‘rZ AnZo nada{XJma Ho$ Zya go M‘H$ CR>oJr Am¡a Zm‘-E-Am‘mb
aI {X¶m OmEJm Am¡a n¡µJå~a Am¡a Jdmh hm{µOa {H$¶o OmE|Jo Am¡a bmoJm| Ho$ Xa[‘¶mZ R>rH$ R>rH$ µ’¡$gbm {H$¶m OmEJm Am¡a CZ na µOam µOwë‘ Z hmoJm
Am¡a ha e™g H$mo Cg Ho$ Am‘mb H$m nyam nyam ~Xbm {X¶m OmEJm Am¡a Aëbmh g~ H$m‘m| H$mo ˜y~ OmZVm h¡ &
ُ َ َ َ ْ ُُ ٓ َُ ْ ٰ ُْ َ ََ ّ َ َ َ ْ َّ ۤ َ َ ً َ َ َ َ ْ َ َ َ ٰ ْ َّ َّ ٌ َ َ َ ْ ُّ ُ ٰ َ ْ ٰ َ َّ ْ َ ٰ
‫ھ َد ُار الق َر ِارم ْن َع ِمل َس ِّیئۃ فل ُی ْج ٰزی اِ ل ِمثل َھا ۚ َو م ْن َع ِمل َصال ًِحا ِم ْن ذ ك ٍرا ْوا نث َو ُھ َو ُمؤ ِم ٌن فاولٰ ِٮٕ َك َی ْدخل ْو َن ال َج ّنۃ ُی ْرزق ْو َن‬ِ ‫یقو ِم اِ نما ھ ِذہِ الحیوۃ الدنیا متاع  و اِ ن الخِ رۃ‬
َْ َ
‫اب‬ٍ ‫ی ِح َس‬ ِ ‫ْفِیھا ِبغ‬
· Am{IaV H$m Ka hr Agb {R>H$mZm Am¡a aohZo H$s OJh h¡ : gya-E-‘mo[‘Z Am¶V Z§~a : 39, 40 ‘| Aëbmh VAmbm EH$ ‘mo{‘Z
H$s ~mV ZµH$b H$aVo hwE BaemX µ’$a‘mVo h¢: E ‘oar µH$m¡‘! ¶o Xwݶdr qµOXJr Vmo ~g Wmo‹S>m gm ‘µOm h¡ Am¡a ¶µH$sZ OmZmo Ho$ Am{˜aV hr ahZo ~gZo H$m
Agb Ka h¡ Am¡a {Og e™g Zo H$moB© ~wamB© H$s hmoJr, Cgo Cgr Ho$ ~am~a ~Xbm {X¶m OmEJm Am¡a {OgZo ZoH$ H$m‘ {H$¶m hmoJm, Mmho dmo ‘X© hmo ¶m
Am¡aV, O~ Ho$ dmo ‘mo{‘Z hmo, Vmo Eogo bmoJ OÝZV ‘| Xm{˜b hm|Jo, dhm§ CÝh| ~o-{hgm~ [aµÁµH$ {X¶m OmEJm &
َ
ّ ُ َّ ۤ ّٰ َ
‫ب ْوا ۚ َو َما ُیلق َھا اِ ل ذ ْو َح ٍظ َع ِظ ْی ٍم‬ َ ‫ھ َا ْح َس ُن َف ِا َذا َّال ِذ ْی َب ْی َن َك َو َب ْی َن ٗہ َع َد َاو ٌۃ َ َك َّن ٗہ َو ِ ٌّل َح ِم ْی ٌم‬
ُ َ ‫و َما ُی َل ّٰق َھ ۤا اِ َّل َّال ِذ ْی َن َص‬ ْ ِ ‫الس ّی َئ ُۃ ؕ اِ ْد َف ْع با ّل‬
َِ‫ت‬ َّ َ َ ُ َ َ َ ْ َ ْ َ َ َ
ِ ِ ‫ول تست ِوی الحسنۃ ول‬
· Xþí‘Z Ho$ gmW AÀN>m ~aVmd H$aZo go dmo AÀN>m XmoñV ~Z OmVm h¡ : gya-E-hm ‘r‘ gÁXm Am¶V Z§~a : 34,35 ‘| Aëbmh
VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢ : ZoH$s Am¡a ~wamB© ~am~a Zht hmoVr, Vw‘ ~wamB© H$m ‘wµH$m~bm Eogo VarµHo$ go H$amo Omo ~ohVarZ hmo, ZVrOm ¶h hmoJm Ho$ {Og
Ho$ Am¡a Vwåhmao Xa[‘¶mZ Xwí‘Zr Wr, dmo XoIVo hr XoIVo Eogm hmo OmEJm O¡go dmo {OJar XmoñV hmo Am¡a ¶o ~mV {g’©$ CÝhr H$mo AVm hmoVr h¡, Omo g~«
go H$m‘ boVo h¢ Am¡a ¶o ~mV Cgr H$mo AVm hmoVr h¡, Omo ~‹S>o Zgr~o dmbm hmo &

26
· µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 25
ْ َ َ َّ ّ َّ ْ ّ ْ ُ َ َ َ ُ ّٰ َ
ٍ ‫و الظ ِلم ْون ما لھم ِمن و ِ ٍل و ل ن ِص‬
‫ی‬
· {H$¶m‘V ‘| µOm{b‘m| H$m H$moB© ‘XXJma Z hmoJm : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 8 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo µOm{b‘ bmoJ h¢,
CZH$m Z H$moB© aIdmbm h¡ Am¡a Z H$moB© ‘XXJma &
ُ ْ ُ َْ ُ َٓ َ َ ُ ُ ۘ ٌ َ ُ ّٰ َ
 ‫ا لل ل ِط ْیف ِب ِع َب ِاد ٖہ َی ْرزق م ْن ّیشا ُء ۚ َو ھ َو الق ِو ّی ال َع ِز ْیز‬
· Aëbmh VAmbm AnZo ~§Xm| na ~S>m ‘hoa~mZ h¡ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 19 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: Aëbmh AnZo ~§Xm|
na ~hwV ‘hoa~mZ h¡, dmo {OgH$mo MmhVm h¡, [aµÁµH$ XoVm h¡ Am¡a dhr h¡ Omo µHw$ìdV H$m ^r ‘m{bH$ h¡, Bpµ³VXma H$m ^r ‘m{bH$ h¡ &
َّ ٰ ْ َٗ ْ ْ ُ ْ ُّ َ ُ َ َ َٗ َ ٰ ْ َ ُ َ َ
 ‫م ْن ك َن ُی ِر ْید َح ْرث ال ِخ َر ِۃ ن ِز ْد لہ ِ ْف َح ْر ِثہٖ ۚ َو م ْن ك َن ُی ِر ْید َح ْرث الدن َیا نؤ ِتہٖ ِمن َھا ۙ َو َما لہ ِف ال ِخ َر ِۃ ِم ْن ن ِص ْی ٍب‬
· Xþ{Z¶m Vb~ H$aZo dmbo H$m Am{IaV ‘| H$moB© {hñgm Zht : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 20 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢:
Omo e™g Am{˜aV H$s IoVr MmhVm hmo, h‘ Cg H$s IoVr ‘| Am¡a BµOmµ’$m H$a|Jo Am¡a Omo e»g ({gµ’©$) Xwݶm H$s IoVr MmhVm hmo, h‘ Cgo Cgr ‘|
go Xo X|Jo Am¡a ({’$a) Am{˜aV ‘| Cg H$m H$moB© {hñgm Zht hmoJm &
ٌۘ َ َ َ ْ ْ ُ َ ْ ّٰ
ّٰ ُ َ َ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ
ُ ْ ‫الصل ٰحت ْف َر ْو ٰضت ْال َج ّٰنت ۚ َل ُھ ْم َّما َی َش ٓا ُء ْو َن ِع ْن َد َر ّبھ ْم ؕ ٰذ ِل َك ُھ َو ْال َف ْض ُل ْال َكب‬ َ ُ َ َ
‫ی‬ ِ ِِ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ت َری الظ ِل ِمی مش ِف ِقی ِم ّما ك َس ُب ْوا و ھ َو واقِ ع ِب ِھ ْم ؕ و ال ِذینا من ْوا و ع ِملوا‬
· {H$¶m‘V ‘| µOm{b‘ bmoJm| H$mo AnZr ~XAm‘mbr H$m S>a hmoJm : gya-E-eyam Am¶V Z§~a: 22 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢:
(Cg dµŠV) Vw‘ BZ µOm{b‘m| H$mo XoImoJo Ho$ CÝhm|Zo Omo H$‘mB© H$s h¡, Cg (Ho$ d~mb) go S>ao hwE hm|Jo Am¡a dmo (d~mb) CZ na n‹S> H$a ahoJm Am¡a
Omo bmoJ B©‘mZ bmE h¢ Am¡a CÝhm|Zo ZoH$ A‘b {H$¶o h¢, dmo OÝZVm| H$s {H$¶m[a¶m| (~mµJm|) ‘| hm|Jo, CÝh| AnZo nada{XJma Ho$ nmg dmo g~ Hw$N> {‘boJm,
Omo dmo Mmh|Jo, ¶hr ~‹S>m µ’$µOb h¡ &
ُ َ ُ َ َ ّٰ َ ً ٗ َ َّ ً َ ْ َ ْ َّ ْ َ َ
 ‫تف َح َسنۃ ن ِز ْد لہ ِف ْی َھا ُح ْسنا ؕ ِا ّن الل غف ْو ٌر شك ْو ٌر‬ ِ ‫و من یق‬
· Aëbmh VAmbm ZoH$s H$s H$Xa H$aVm h¡ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 23 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo e™g H$moB© ^bmB© H$aoJm,
h‘ Cg ^bmB© H$mo Am¡a ˜y~gyaV ~Zm X|Jo, ¶µH$sZ OmZmo Aëbmh ~hwV ~»eZo dmbm, ~‹S>m µH$XaXm§ h¡ &
ُ َْ َ ٰ َ َّ ُ َ ْ َ ْ َّ َ ُ َ
ّ ‫الت ْو َب َۃ َع ْن ِع َب ِاد ٖہ َو َی ْع ُف ْو َعن‬ ُ ُّ َ ۭ ٗ َّ
 ‫الس ِّیا ِت َو َی ْعل ُم َما تف َعل ْو َن‬ ِ ‫الصد ْو ِر  وھو ال ِذی یقبل‬ ‫ِانہ َع ِل ْی ٌم ِبذ ِات‬
· Aëbmh VAmbm Vm¡~m H$aZo na JwZmh ‘m’$ H$aVm h¡ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 24, 25 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ¶µH$sZZ
dh Aëbmh grZm| ‘| [N>nr hwB© ~mVm| VH$ H$mo OmZVm h¡ Am¡a dhr h¡ Omo AnZo ~§Xm| H$s Vm¡~m µHw$~yb H$aVm h¡ Am¡a JwZmhm| H$mo ‘mµ’$ H$aVm h¡ Am¡a Omo
Hw$N> Vw‘ H$aVo hmo, Cg H$m nyam Bë‘ aIVm h¡ &
ْ َ ّ ُ ُ ّٰ ‫َو َی ْس َتج ْی ُب َّالذ ْی َنٰا َم ُن ْوا َو َعم ُلوا‬
ؕ ٖ‫الص ِل ٰح ِت َو َی ِز ْیدھ ْم ِم ْن فض ِلہ‬ ِ ِ ِ
· ZoH$ H$m‘ H$aZo dmbo H$mo Aëbmh VAmbm ~T>H$a gdm~ XoVo h¢ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 26 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo
h¢ : Omo bmoJ B©‘mZ bmE h¢ Am¡a {OÝhm|Zo ZoH$ A‘b {H$¶o h¢, dmo CZ H$s XwAm gwZVm h¡ Am¡a CÝh| AnZo µ’$µOb go Am¡a µÁ¶mXm XoVm h¡ &
ْ ُ َ َ َ َ ْ ْ ْ َ ٰٓ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َّ َ َ ْ ُ َّ َ َ َ ْ ّ َ ٰ ‫ُّ ْ َ َ َ ْ َ ّٰ َ ْ ٌ َّ َ ْب ٰ َّ ْ َ ٰ َ ُ ْ َ َع‬ َ ْ ُ َ َ ْ َ ّ ُ ُۤ َ
 ‫الث ِم َو الف َوا ِحش َو ِاذا َما غ ِض ُب ْوا ھ ْم َیغ ِف ُر ْو َن‬
ِ ‫الل خی وا ق ِلل ِذینا منوا و ل ر ِب ِھم یتوكلون  و ال ِذین یجت ِنبون كبٮِٕ ر‬ ِ ‫ف َما ا ْو ِت ْیت ْم ِم ْن ش ٍء ف َمتاع الح ٰی ِوۃ الدنیا ۚ وما ِعند‬
َ ْ ُ ُ ْ ‫َ َّ ْی َ ْ َ َ ُ ْ َ ّ ْ َ َ َ ُ َّ ٰ َ َ َ ْ ُ ُ ْ ُ ْ ٰ َب ْی َ ُ ْ َ َّ َ َ ْق ٰ ُ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ َّ ْی َ َ ۤ َ َ َ ُ ُ ْل َب‬
 ‫غ ھ ْم َینت ِص ُر ْو َن‬ ‫و ال ِذ ن استجابوا ِلر ِب ِھم وا قاموا الصلوۃ  وا مرھم شوری ن  و ِمما رز ن ین ِفقون  و ال ِذ ن ِاذ ا ا صابھم ا‬
· ‘mo{‘Z ~§Xm| H$s {g’$mV : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 36 Vm 39 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: µJaµO Vwåh| Omo H$moB© MrµO Xr JB© h¡,
dmo Xwݶdr qµOXJr H$m gm‘mZ h¡ Am¡a Omo Hw$N> Aëbmh Ho$ nmg h¡, dmo H$ht ~ohVa Am¡a h‘oem aohZo dmbr h¡, CZ bmoJm| Ho$ {b¶o Omo B©‘mZ bmE h¢ Am¡a
AnZo nada{XJma na ^amogm H$aVo h¢ Am¡a Omo ~‹S>o ~‹S>o JwZmhm| go ~MVo h¢ Am¡a O~ CZ H$mo µJwñgm AmVm h¡, Vmo dmo ‘mµ’$ H$a XoVo h¢ Am¡a {OÝhm|Zo AnZo
nada{XJma H$s ~mV ‘mZr h¡ Am¡a Z‘mµO µH$mB‘ H$s h¡ Am¡a CZ Ho$ ‘wAm‘bmV Amng Ho$ ‘ídao go V¡ hmoVo h¢ Am¡a h‘Zo CÝh| Omo [aµÁH$ {X¶m h¡, Cg ‘|
go dmo (ZoH$s Ho$ H$m‘m| ‘|) ˜M© H$aVo h¢ Am¡a O~ CZ na H$moB© µÁ¶mXVr hmoVr h¡, Vmo dmo AnZm ~MmAmo H$aVo h¢ &
َ َ َ َ َ َ ْ ‫َ ْ ْل َح ّ ُ ٰٓ َ َ ُ ْ َ َ ٌ َ ْ ٌ َ َل َم‬
‫ب َو غف َر ِا ّن‬ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ َّ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َّ َ َ ُ ْ َّ َ َّ ُ
ْ َ ْ ّ ْ ْ َ َ َ َ ٰٓ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ َ ْ َ َ
َ
‫ی ا ِق ؕ ا ولٮِٕ ك لھم عذابا ِلیم  و ن ص‬ ِ ‫ولم ِن انتصر بعد ظل ِمہٖ فاولٮِٕ ك ما عل ِی ِمن س ِبی ٍل  ِانما الس ِبیل عل ال ِذین یظ ِلمون الناس و یبغون ِف الر‬
ِ ‫ض ِبغ‬
ُ ْ ْ َ َ ٰ
‫ذ ِلك ل ِم ْن َعز ِم ال ُم ْو ِر‬
· ZmhH$ µOwë‘ H$aZo dmbm| Ho$ {b¶o XX© ZmH$ AµOm~ h¡ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 41 Vm 43 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : Omo
e™g AnZo D$na µOwë‘ hmoZo Ho$ ~mX (~am~a H$m) ~Xbm bo, Vmo Eogo bmoJm| na H$moB© BëµOm‘ Zht h¡, BëµOm‘ Vmo CZ na h¡ Omo µO‘rZ ‘| ZmhµH$ µOwë‘
H$aVo h¢, Eogo bmoJm| Ho$ {b¶o XX©ZmH$ AµOm~ h¡ Am¡a ¶h hµH$sµH$V h¡ Ho$ Omo H$moB© g~« go H$m‘ bo Am¡a ‘mµ’$ H$a Xo, Vmo ¶h ~‹S>r {hå‘V H$s ~mV h¡ &
َ ٗ َّ َٓ َ َ ُ ً َ َ ً ُْ َ َ ُ ُّ ٓ َ َ َ ً َ َٓ َ َٓ ُ ُْ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ ُ ْ ُ ِ ّٰ
 ‫ض ؕ یخلق َما َیشا ُء ؕ َی َھ ُب ِل َم ْن ّیشا ُء ِاناثا ّو َی َھ ُب ِل َم ْن ّیشا ُء الذك ْو َر ا ْو ُیز ّ ِو ُج ُھ ْم ذ ك َرانا ّو ِاناثا ۚ َو َی ْج َعل م ْن ّیشا ُء َع ِق ْی ًما  ِانہ َع ِل ْی ٌم ق ِد ْی ٌر‬ِ ‫ل ملك السمو ِت و الر‬ ِ
· Am¡bmX XoZm; Aëbmh hr Ho$ hmW ‘| h¡ : gya-E-eyam Am¶V Z§~a : 49,50 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : gmao Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ
H$s gëVZV Aëbmh hr H$s h¡, dmo Omo MmhVm h¡, n¡Xm H$aVm h¡, dmo {Og H$mo MmhVm h¡, b‹S>[H$¶m§ XoVm h¡ Am¡a {OgH$mo MmhVm h¡, b‹S>Ho$ XoVm h¡, ¶m
{’$a CZH$mo {‘bm-Owbm H$a b‹S>Ho$ ^r XoVm h¡ Am¡a b‹S>[H$¶m§ ^r Am¡a {Og H$mo MmhVm h¡, ~m§P ~Zm XoVm h¡, ¶µH$sZZ dmo Bë‘ H$m ^r ‘m{bH$ h¡,
µHw$XaV H$m ^r h¡ &

27
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 26
ۤ
ْ‫ت‬ ۤ َّ َ َ َ ْ َ ُ ْ َ ْ َ ْۤ ْ ْ َ ّ َ َ َ ً َ َ َ ْ َ ْ َ َ ‫َ َ َّ ْ َ ْ ْ َ َ َ َ ْ ْ ٰ ً َ َ َ ْ ُ ُ ُّ ٗ ُ ْ ً َّ َ َ َ ْ ُ ُ ْ ً َ َ ْ ُ ٗ َ ٰ ُ ٗ َ َ ُ ْ َ َ ْ ً َ ّٰ َ َب َل َ َ ُ َّ ٗ َ َب َل‬
‫النسان ِبوا ِلدیہِ ِاحسنا ؕ حملتہ ا مہ كرھا و وضعتہ كرھا ؕ و حملہ و ِفصلہ ثـلثون شھرا ؕ حت ِاذا غ ا شدہ و غ ا رب ِعی سنۃ ۙ قال ر ِبا و ِزع ِن ا ن ا شكر ِنعمتك ا ِل‬ ِ ‫و وصینا‬
ُْ ْ ‫َ ْ َ ْ َ َع َ َّ َ َع ٰ َ َ َّ َ َ ْ َ ْ َ َ َ ً َ ْ ٰ ُ َ َ ْصلِ ْ ْ ْ ُ ّ َّی ْ ّ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ّ ْ ِم َ ْال ُم ْسلم ْ َ ُ ٰٓ َ َّ ْی َ َ َ َ َّ ُ َع‬
ْ‫ن َا ْح َس َن َما َعم ُل ْوا َو َن َت َج َاو ُز َع ْن َس ّی ٰاتھ ْم ۤف‬
ِ ِِ ِ ِ ‫ِ ِ ی ا ولٮِٕ ك ال ِذ ن نتقبل‬ ‫ا نعمت ل و ل وا ِلدی وا ن ا عمل صا ِلحا ترضٮہ وا ح ِل ِف ذ ِر ِت  ِا ِن تبت ِالیك و ِا ِن ن‬
ُ ُ َ َّ ْ ّ َ ْ َ َّ َ ْ ٰ ْ َ
 ‫الصد ِق ال ِذ ْی كن ْوا ُی ْو َعد ْو َن‬
ِ ‫ا صح ِب الجنۃِ ؕ وعد‬
· dm[bX¡Z Ho$ gmW AÀNo> ~aVmd na JwZmh ‘m’$ hmoVo h¢ : gya-E-AôµH$mµ’$ Am¶V Z§~a : 15,16 ‘| Aëbmh VAmbm Zo µ’$a‘m¶m:
h‘Zo BÝgmZ H$mo AnZo dm[bX¡Z Ho$ gmW AÀN>m ~aVmAmo H$aZo H$m hwŠ‘ {X¶m h¡, Cg H$s ‘m± Zo ~‹S>r ‘eµŠµH$V go Cgo (noQ> ‘|) CR>mE aIm Am¡a ~‹S>r
‘eµŠµH$V go Cg H$mo OZm Am¡a Cg H$mo CR>mE aIZo Am¡a Cg Ho$ XÿY Nw>‹S>mZo H$s ‘wÔV Vrg ‘hrZo hmoVr h¡, ¶hm§ VH$ Ho$ O~ dmo AnZr OdmZr H$mo nhw§M
J¶m Am¡a Mmbrg gmb H$s C‘« H$mo nhw§Mm Vmo dmo Ho$hVm h¡ : ¶m a~! ‘wPo Vm¡µ’$sµH$ Xr[O¶o Ho$ ‘¢ AmnH$s Bg ZoA²‘V H$m ewH«$ AXm H$ê$±, Omo AmnZo
‘wPo Am¡a ‘oao ‘m± ~mn H$mo AVm µ’$a‘mB© Am¡a Eogo ZoH$ A‘b H$ê$±, {OZ go Amn amµOr hmo OmE§ Am¡a ‘oao (Zµ’$m Ho$) {b¶o ‘oar Am¡bmX ‘| ^r gbm[h¶V
n¡Xm H$a Xr[O¶o (¶mZr BZ Am¡bmX go ‘wPo Xwݶm Am¡a Am{˜aV ‘| MoZ d gwHy$Z hm{gb hmo), ‘¢ Amn Ho$ gm‘Zo Vm¡~m H$aVm hÿ± Am¡a ‘¢ µ’$‘mª~aXmam| ‘|
em{‘b hÿ±, ¶h dmo bmoJ h¢ {OZ go h‘ CZHo$ ~ohVarZ Am‘mb µHw$~yb H$a|Jo Am¡a CZ H$s ~wamB¶m| H$mo ‘mµ’$ H$a|Jo ({Og Ho$ ZVrOo ‘|) dmo OÝZV dmbm|
‘| em{‘b hm|Jo, Cg gÀMo dmA²Xo H$s dOh go Omo CZ go {H$¶m OmVm Wm &
ُ َْ ْ ْ َ ََ ٓ َ َ ّٰ ْ َ ۤ ٰ َ ْٓ َ ّٰ َ ْ ْ َ ْ َّ ُ َ َ ُْ ْ ََ ُ ٰ ْ ََ ۘ َ ُ َ َ ُ َ َ ُ َ َ ْ َ ْ ‫َو ا ْن َط ٓا ٕٮ َف ٰت ِم َن ْال ُم ْؤ ِمن‬
ؕ ‫الل ۚ ف ِا ْن فا َء ْت فا ْص ِل ُح ْوا َب ْین ُھ َما ِبال َعد ِل َوا ق ِسط ْوا‬
ِ ‫ی اقتتل ْوا فا ْص ِلح ْوا ب ْینھ َما ۚ ف ِا ۡن بغت ِا ْحدٮھ َما عل الخ ٰری فقا ِتلوا ال ِت تب ِغ حت ت ِفء ِال ا م ِر‬ ِ ِ ِ ِ
ُ ُ ّ َ َ َّ ٰ ُ ّ َ ُ َ َ َ َ ٌ ْ ْ ّ َ
َ ْ ‫ی  ِان َما ال ُم ْؤم ُن ْو َن ِاخ َوۃ فا ْصل ُح ْوا َب‬ ْ ْ ٰ
َ ّ َّ
َ ْ ‫الل ُیح ُّب ال ُمقسط‬
 ‫یا خ َو ْیك ْم ۚ َو اتقوا الل ل َعلـك ْم ت ْر َح ُم ْو َن‬ ِ ِ ِ ِ ِ ‫ِان‬
· ‘wgb‘mZm| H$s Xmo O‘mVm| ‘| Q>H$amd Ho$ dŠV CZ ‘| gwbh H$amAmo : gya-E-hwOwamV Am¶V Z§~a : 9,10 ‘| Aëbmh VAmbm
BaemX µ’$a‘mVo h¢ : AJa ‘wgb‘mZm| H$s Xmo O‘mV| Amng ‘| b‹S> n‹S>|, Vmo CZ Ho$ Xa[‘¶mZ gwbh H$amAmo, {’$a AJa CZ ‘| go EH$ O‘mV Xÿgao Ho$
gmW µÁ¶mXVr H$ao, Vmo Cg O‘mV go b‹S>mo Omo µÁ¶mXVr H$a ahr hmo, ¶hm§ VH$ Ho$ dmo Aëbmh Ho$ hwŠ‘ H$s Vaµ’$ bm¡Q> AmE, MwZm§Mo AJa dmo bm¡Q> AmE,
Vmo CZHo$ Xa[‘¶mZ BÝgmµ’$ Ho$ gmW gwbh H$am Xmo Am¡a ha ‘wAm‘bo ‘| BÝgmµ’$ go H$m‘ {b¶m H$amo, ~oeH$ Aëbmh BÝgmµ’$ H$aZo dmbm| go ‘whã~V
H$aVm h¡, hµH$sµH$V Vmo ¶h h¡ Ho$ V‘m‘ ‘wgb‘mZ ^mB© ^mB© h¢, Bg {b¶o AnZo Xmo ^mB¶m| Ho$ Xa[‘¶mZ VmëbwµH$mV AÀN>o ~ZmAmo, VmHo$ Vwåhmao gmW
ah‘V H$m ‘wAm‘bm {H$¶m OmE &
۬ ْ َ ْ َ ْ ْ ُ َ َ َ َ َ ْ ُ َ ُ ْ َ ْۤ ُ ْ َ َ َ َّ ُ ْ ّ ً ْ َ َّ ُ َّ ْ َ ۤ ٰ َ ٓ َ ّ ْ ّ ٌ ٓ َ َ َ ْ ُ ْ ّ ً ْ َ ْ ُ ْ ُ َّ ْ َ ۤ ٰ َ ْ َ ْ ّ ٌ ْ َ ْ َ ْ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫اب ؕ ِبئ َس ِال ْس ُم‬
ِ ‫یا یھا ال ِذینا منوا ل یسخر قوم ِمن قو ٍم عسا ن یـكونوا خیا ِمن ول ِنساء ِمن ِنسا ٍء عسا ن یـكن خیا ِمنھن ۚ ول تل ِمزواا نفسكم ول تنابزوا ِبال لق‬
ّٰ ُ َ ٓ ُ َ ُ َّ َ ْ َ َْ ُ ُْ
 ‫ال ْی َم ِان ۚ َوم ْن ل ْم َیت ْب فاولٰ ِٮٕ ك ھ ُم الظ ِل ُم ْو َن‬
ِ ‫الف ُس ْوق بعد‬
· Xÿgam| H$m ‘µOmH$ ‘V CS>mAmo Am¡a Z ~wao AëH$m~ go nwH$mamo : gya-E-hwOwamV Am¶V Z§~a : 11 ‘| Aëbmh VAmbm Zo BaemX
µ’$a‘m¶m: E B©‘mZ dmbmo! Z Vmo ‘X© Xÿgao ‘Xm] H$m ‘µOmµH$ C‹S>mE§, hmo gH$Vm h¡ Ho$ dmo ({OZH$m ‘µOmµH$ C‹S>m¶m Om ahm ho) ˜wX CZ (‘µOmµH$ C‹S>mZo dmbm|)
go ~ohVa hm| Am¡a Z Am¡aV| Xÿgar Am¡aVm| H$m ‘µOmµH$ C‹S>mE§, hmo gH$Vm h¡ Ho$ dmo ({OZ H$m ‘µOmµH$ C‹S>m¶m Om ahm h¡) ˜wX CZ (‘µOmµH$ C‹S>mZo dm{b¶m|)
go ~ohVa hm| Am¡a Vw‘ EH$ Xÿgao H$mo VmZm Z {X¶m H$amo Am¡a Z EH$ Xÿgao H$mo ~wao AëµH$m~ go nwH$mamo, B©‘mZ bmZo Ho$ ~mX JwZmh H$m Zm‘ bJZm (¶mZr
{H$gr ‘wgb‘mZ Ho$ gmW ¶h Zm‘ bJZm Ho$ ¶o JwZmhJma h¡) ~hwV ~war ~mV h¡ Am¡a Omo bmoJ BZ ~mVm| go Z éHo§$, Vmo dmo µOm{b‘ bmoJ h¢ &
َ َّ ّ ً ْ َ ْ ُ َ ْ ْ ُ َ ٰ َ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ْی‬
ً ُ ُ َ َْ َ َ َ ََ ْ ّ َ َْ َ
ؕ ‫یا ِم َن الظ ِ ّن  ِا ّن بعض الظ ِ ّن ِاث ٌم ّو ل ت َج ّس ُس ْوا َول َیغت ْب ّب ْعضك ْم َب ْعضا‬ ‫یایھا ال ِذ ن ا منوا اجت ِنبوا ك ِث‬
· ~XJw‘mZr go ~Mmo: gya-E-hwOwamV Am¶V Z§~a : 12 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVm h¡ : E B©‘mZ dmbmo! ~hwV go Jw‘mZm| go ~Mmo, ~mµO Jw‘mZ
JwZmh hmoVo h¢ Am¡a {H$gr (H$m Eo~ Vbme H$aZo Ho$ {b¶o Cg) H$s Omgygr Z H$amo Am¡a EH$ Xÿgao H$s µJr~V Z H$amo &
َ ّٰ َّ ْ ُ ٰ ْ َ ّٰ َ ْ ْ ُ َ َ ْ َ َّ ْ ُ َ َ َ َ ٓ َ َ َّ ً ْ ُ ُ ْ ُ ٰ ْ َ َ َ ٰ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ُ َّ َ َ ْ ٰ ُ ْ ّم ْ َ َ َّ ُ ْن‬
ٌ ْ ‫الل َعل ْی ٌم َخب‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫یایھا الناس ِانا خلقنكم ِ ن ذ ك ٍر وا ث و جعلنكم شعوبا و قبا ِٕٮل ِلتعارفوا ؕ ِان ا كرمكم ِعند‬
‫اللا تقٮكم ؕ ِان‬
· ’$¼ d BµÁµOV H$s MrµO ImZXmZ Zht; VŠdm h¡ : gya-E-hwOwamV Am¶V Z§~a :13 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: E bmoJmo! hµH$sµH$V
¶h h¡ Ho$ h‘Zo Vw‘ g~ H$mo EH$ ‘X© Am¡a EH$ Am¡aV go n¡Xm {H$¶m h¡ Am¡a Vwåh| ‘w™V{bµ’$ µH$m¡‘m| Am¡a ˜mZXmZm| ‘| Bg {b¶o VµH$gr‘ {H$¶m h¡ VmHo$
Vw‘ EH$ Xÿgao H$s nohMmZ H$a gH$mo, Xa hµH$sµH$V Aëbmh Ho$ ZµOXrH$ Vw‘ ‘| g~ go µÁ¶mXm BµÁµOV dmbm dmo h¡, Omo Vw‘ ‘| g~ go µÁ¶mXm ‘wÎmµH$s hmo,
¶µH$sZ aImo Ho$ Aëbmh g~ Hw$N> OmZZo dmbm, ha MrµO go ~m˜~a h¡ &
َ َ َّ َ ُ َْ ٌ َ ّ َ َ ْ َ ْ ‫ْ َی َت َل َّ ْ ُ َ َ ّ ٰ َع‬ ْ َْ َْ ْ َْ ُ َْ َ ُ ْ َ َ ٗ ُ َْ ُ ْ َُ َ ُ َ َْ َ َ َ ْ ْ َْ َ َ ْ َ ََ
ِ‫الش َم ِال ق ِع ْید  َما یل ِفظ ِم ْن ق ْو ٍل ِال لد ْیہ‬
ِ ‫ی و ع ِن‬
ِ ‫ی ِن الی ِم‬ ِ ‫النسان و نعلم ما توس ِوس ِبہٖ نفسہ  و نحن ا قرب ِالیہِ ِمن حب ِل الو ِری ِد  ِاذ ق المتل ِق‬ ِ ‫ولقد خلقنا‬
ٌ ْ َ َّ ٌ ‫َ َ ٓ َ ْ ُ ُّ َن ْف َّ َ َ َ ٓ ٕٮ‬ ْ
ْ َ َُْ َ ٰ ْ ّ ُ َ ُ َ ُ ْ َ ُ ْ َ ْ ُ َ َ ٰ ّ َ ْ ْ ُ ْ ٓ
َْ َ َ ْ َ َ َ ٌ ْ َ ٌ ْ َ
‫س معھا سا ِ ق و ش ِھید‬ ٍ ‫ر ِقیب ع ِتید  و جاءت سكرۃ المو ِت ِبالح ِق ؕ ذ ِلك ما كنت ِمنہ ت ِحید  و ن ِفخ ِف الصو ِر ؕ ذ ِلك یوم الو ِعی ِد  و جاءت كل‬
· ha BÝgmZ Ho$ gmW ZoH$s Am¡a ~wamB© {bIZo dmbo Xmo ’$[aíVo ‘m¡OyX hmoVo h¢ : gya-E-H$m’$ Am¶V Z§~a : 16 Vm 21 ‘| Aëbmh
VAmbm Zo µ’$a‘m¶m: hµH$sµH$V ¶h h¡ Ho$ h‘Zo BÝgmZ H$mo n¡Xm {H$¶m h¡ Am¡a Cg Ho$ {Xb ‘| Omo I¶mbmV AmVo h¢, CZH$mo h‘ ˜y~ OmZVo h¢ Am¡a h‘
Cg H$s eoh aJ (JX©Z H$s Zg) go ^r µÁ¶mXm Cg Ho$ µH$ar~ h¢, Cg dµŠV ^r O~ (Am‘mb H$mo) {bIZo dmbo Xmo µ’$[aíVo {bI aho hmoVo h¢, EH$ XmE§
Om{Z~ Am¡a Xÿgam ~mE§ Om{Z~ ~¡R>m hmoVm h¡, BÝgmZ H$moB© bµâµO µO~mZ go {ZH$mb Zht nmVm ‘Ja Bg na EH$ {ZJam§ ‘wµH$a©a hmoVm h¡, ha dµ³V ({bIZo
Ho$ {b¶o) V¡¶ma Am¡a ‘m¡V H$s g™Vr gM‘wM AmZo hr dmbr h¡, (E BÝgmZ) ¶o dmo MrµO h¡ {Og go Vy ^mJVm Wm Am¡a gya ’y±$H$m OmZo dmbm h¡, ¶h dmo
{XZ hmoJm, {Og go S>am¶m OmVm Wm Am¡a ha e™g (Cg {XZ) Bg Vah AmEJm Ho$ Cg Ho$ gmW EH$ hm±H$Zo dmbm hmoJm Am¡a EH$ Jdmhr XoZo dmbm &

28
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 27
ُ ْ ‫الر َّز ُاق ُذو ْال ُق َّوۃ ْال َمت‬
َّ َ ُ َ ّٰ َّ ُ َ ُ ُ ۤ َ ْ ّ ْ ُْ ُْ ُ ۤ َ َّ ْ ْ َ َّ ْ ُ ْ َ َ َ َ َ ْ ْ ُ ْ ُ َ ْ َ
‫ن ِم ْن ّ ِرز ٍق ّو َما ا ِر ْید ا ْن ّی ْط ِع ُم ْو ِن  ِا ن الل ھو‬
ُ
‫الن َس ِا ل ِل َی ْع ُبد ْو ِن  ما ا ِرید ِم‬ ٰ ْ ّ ‫َّو َذ ّ ِك ْر َف ِا َّن‬
‫ی‬ ِ ِ ِ ‫الذكری تنفع المؤ ِم ِنی  وما خلقت ال ِجن و‬
ِ
· n¡XmBe H$m ‘H$gX Aëbmh H$s B~mXV Am¡a Cg H$s ‘A²[a’$V h¡ : gya-E-µOm[a¶mV Am¶V Z§~a : 55 Vm 58 ‘| Aëbmh
VAmbm Zo µ’$a‘m¶m : ZgrhV H$aVo ahmo, Š¶y§ Ho$ ZgrhV B©‘mZ bmZo dmbm| H$mo µ’$mBXm XoVr h¡ Am¡a ‘¢Zo {OÝZmV Am¡a BÝgmZm| H$mo Bg Ho$ {gdm {H$gr
Am¡a H$m‘ Ho$ {b¶o n¡Xm Zht {H$¶m Ho$ dmo ‘oar B~mXV H$a| (Am¡a ‘oao a~ hmoZo H$mo OmZo), ‘¢ CZ go {H$gr {H$ñ‘ H$m [aµÁµH$ Zht MmhVm Am¡a Z ¶o MmhVm
hÿ± Ho$ dmo ‘wPo pIbmE§, Aëbmh VAmbm Vmo ˜wX hr aµÁµOmH$ h¡, µO~aXñV VmµH$V dmbm h¡ &
ٰ َ َ َ ُ َ ٰ َ َ ْ َّ ُ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ْ ُ َ ۘ ً ْٓ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ َ ْ ُ ُّ َ ْ ُ ٰ َ َ ْ ُ ُّ َ ْ ُ ٰ ۤ َ َ ْ ٰ َ َ ّٰ َ ْ ‫ا َّن ْال ُم َّتق‬
‫ی عل ُس ُر ٍر ّم ْصف ْوفۃٍ ۚ َو ز ّو ْجن ُھ ْم‬ ‫اب ال َج ِح ْی ِم  كلوا و شربوا ھ ِنیـئا ِبما كنتم تعملون  مت ِك ِٕـ‬ ‫ی ِ ْف َجن ٍت ّو ن ِع ْی ٍم ف ِك ِھی ِبما ٰاتھٮ ربھم ۚ و وقھٮ ربھم عذ‬ ِ ِ
ْ َ َ َ ٰ َ َ ُ ُ َ َ َ ۤ َ ُ ْ ْ َ َ ُ ْ َ ّ َ ّ
َ َ ْ َ
‫ی َوا ْمددن ُھ ْم ِبفا ِك َھۃٍ ّول ْح ٍم ّ ِم ّما َیشت ُھ ْون‬
ۭ ٍ‫َ َ ْ ّ ّ َ ُ ْ َ َ ْ ٰ ُ ْ ّ ْ َ َ ْ ّ ْ ْ ّ ْ ٴ‬
ٌ ْ ‫یب َماك َس َب َرھ‬ َْ ْ ُُّّ ْ ُ ََ َ ُْ َ َ ْ َ ْ ُْ
ِ ِ ‫یوال ِذینٰامنواواتبعتذ ِریتِاِبیم ٍانا لحقنا ِب ِھمذ ِریتھموما ا لتنھم ِمنعم ِل ِھم ِمنش ٍءؕكلام ِر‬ ٍ ‫ِبحو ٍر ِع‬
َ َْ ۤ َ َّ ُ َّ ۤ ُ َ ُ ٓ ََ َْ ٰ َ ُ ْ َ َ ٌ ْ ُ ْ َّ ٌ ُ ْ ُ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ َّ ٌ َ ْ ْ ْ َ َ ُ ْ ُ َ َ َْ َ ْ َ َّ ْ َ ُ َ ََ
‫و ا ق َب َل َب ْعض ُھ ْم عل بع ٍض ّیت َسا َءل ْون  قال ْو ا ِا نا كنا ق ْب ُل ِ ْف ا ھ ِلنا‬ ‫َیتنازع ْو َن ِف ْی َھا ك ًسا ل لغ ٌو ِف ْی َھا َو ل تا ِث ْی ٌم  و یطوف علی ِھم ِغلمان لھم ك نھم لؤ لؤ مكنون‬
َّ ُّ َ ْ َ ُ ٗ َّ ُ ُ َْ َ َّ ُ َّ َّ َ َ َ َ ٰ َ َ َ ْ َ َ ُ ّٰ َّ ‫َف َم‬ َ ْ ‫ُم ْشفق‬
 ‫الر ِح ْی ُم‬ ‫الس ُم ْو ِم  ِا نا كنا ِم ْن ق ْب ُل ندع ْوہ  ِا نہ ھو الب‬ ‫ی  ن الل علینا و وقٮنا عذاب‬ ِ ِ
· ‘wËVH$s bmoJ OÝZV ‘| Eoe Ho$ gmW ah|Jo : gya-E-Vya Am¶V Z§~a : 17 Vm 28 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVm h¡ : ‘wÎmµH$s bmoJ ~oeH$
~mµJm| Am¡a ZoA²‘Vm| ‘| hm|Jo, dmo bw˵’$ CR>m aho hm|Jo, Bg dOh go Ho$ CZHo$ nada{XJma Zo CÝh| ZdmµOm Am¡a CÝh| XmoµO˜ Ho$ AµOm~ go ~Mm¶m, (CZ go
H$hm OmEJm Ho$) ˜y~ ‘µOo go ImAmo {n¶mo, CZ Am‘mb Ho$ ~Xbo ‘| Omo Vw‘ {H$¶m H$aVo Wo, dmo EH$ bmBZ go bJo hwE V™Vm| na V{H$¶m bJmE hwE hm|Jo,
Am¡a h‘ ~‹S>r ~‹S>r Am±Im| dmbr hÿam| go CZH$s emXr H$a X|Jo Am¡a Omo bmoJ B©‘mZ bmE h¢ Am¡a CZH$s Am¡bmX Zo ^r B©‘mZ ‘| CZH$s n¡adr H$s h¡, Vmo
CZH$s Am¡bmX H$mo h‘ CZhr Ho$ gmW em{‘b H$a X|Jo Am¡a CZHo$ A‘b ‘| go {H$gr MrµO H$s H$‘r Zht H$a|Jo Am¡a ha e™g AnZo Am‘mb ‘| {JaµâVma
ahoJm Am¡a h‘ CÝh| (¶mZr CZ OÝZV dmbm| H$mo) EH$ Ho$ ~mX EH$ ’$b Am¡a JmoíV Omo ^r CZH$m {Xb MmhoJm XoVo Mbo OmE|Jo, dhm§ dmo Eogo eam~ Ho$
Om‘ na ({Xb bJr H$aVo hwE) N>rZm-PnQ>r H$a aho hm|Jo, {Og ‘| Z H$moB© ~ohyXJr hmoJr Am¡a Z H$moB© JwZmh hmoJm Am¡a CZ Ho$ Amg nmg dmo Zm¡OdmZ
{’$a aho hm|Jo Omo CZhr (H$s {˜X‘V) Ho$ {b¶o ˜mg hm|Jo, (dmo) Eogo (˜y~gyaV hmoJo) O¡go Nw>nm H$a aIo hwE ‘moVr Am¡a dmo EH$ Xÿgao H$s Vaµ’$ ‘wVdÁOo
hmo H$a hmbmV nyN>|Jo, H$h|Jo Ho$ h‘ O~ AnZo Ka dmbm| (¶mZr Xwݶm) ‘| Wo, Vmo S>ao gh‘o aohVo Wo, Am{˜a Aëbmh Zo h‘ na ~‹S>m EhgmZ µ’$a‘m¶m
Am¡a h‘| XmoµO˜ Ho$ AµOm~ go ~Mm {b¶m, h‘ Bg go nohbo Cg (Aëbmh) go XwAmE§ ‘m§Jm H$aVo Wo (Ho$ h‘ H$mo XmoµO˜ Ho$ AµOm~ go ~Mm), hµH$sµH$V
¶o h¡ Ho$ dhr (Aëbmh) ~‹S>m EhgmZ H$aZo dmbm ~hmoV ‘hoa~mZ h¡&
ْ َ َّ ٓ ْ ُ َ َ ْ َ ْ َ َّ َّ َ َ ُ ْ َ َ ُ ْ َ ٓ َ َ َ ّٰ ُ ْ َ ْ َ ۤ ٗ َ ْ ُ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َ ْ ُ ُ ْ َ َّ ْ ُ ْ َ َ َ َ
‫الز ِر ُع ْو َنل ْونشا ُءل َج َعل ٰنہ ُح َطا ًمافظلت ْمتفك ُھ ْو َن ِانال ُمغ َر ُم ْو َن َب ْلنح ُن َم ْح ُر ْو ُم ْونا ف َر َء ْیت ُمال َما َءال ِذ ْیتش َر ُب ْو َن‬ ‫ا فرءیتمماتحرثونءا نتمتزرعونہا منحن‬
ْ ْ َ َ ۤ َ َ ُ َ ْ ُْ ْ َ َ ُ َ ّ َّ ُ ُ ْ َ َ َ َ ُ ٓ
ُ ْ َ َ ََ ً َ ُ ْٰ َ َ ُ َ َ َْ َ ُْ ْ ُْ ُ ْ َ َْ ْ ُْ َ ُْ ُ ُْ َ َْ ْ َُْ َ
 ‫الن َار ال ِ ْت ت ْو ُر ْو َن  َءا نت ْم ا نشا ت ْم ش َج َرت َھا ا ْم نح ُن ال ُم ْن ِش ُٔـ ْو َن‬ ‫اجا فل ْول تشك ُر ْو َن  ا فرءیتم‬ ‫نلون  لو نشا ء جعلنہ ا ج‬ ِ ‫ءا نتم ا نزلتموہ مِ ن المز ِن ا م نحن الم‬
ْ ْ ْ ّ ً َ َ َّ ً َ ْ َ َ ٰ ْ َ َ ُ ‫َن ْح‬
 ‫اعا ِلل ُمق ِوی َن‬ ‫ن جعلنھا تذ ِكرۃ و مت‬
· IoVr, nmZr Am¡a AmJ Aëbmh VAmbm H$s ~S>r ZoA²‘V| h¢ : gya-E-dm{µH$¶m Am¶V Z§~a : 63 Vm 73 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVm
h¡: AÀN>m ¶h ~VmAmo Ho$ Omo Hw$N> Vw‘ µO‘rZ ‘| ~moVo hmo, Š¶m Cgo Vw‘ CJmVo hmo, ¶m CJmZo dmbo h‘ h¢? AJa h‘ Mmh| Vmo Cgo Myam Myam H$a S>mb|,
{Og na Vw‘ VmÁOw~ H$aVo aoh OmAmo Ho$ h‘ Vmo µH$µO©Xma aoh JE ~ëHo$ h‘ {~bHw$b hr ‘hê$‘ aoh JE, AÀN>m ¶o ~VmAmo Ho$ ¶o nmZr Omo Vw‘ nrVo hmo,
Š¶m Cgo ~mXbm| go Vw‘Zo CVmam h¡, ¶m CVmaZo dmbo h‘ h¢? AJa h‘ Mmh| Vmo Cgo H$‹S>dm ~Zm H$a aI X|, {’$a Vw‘ Š¶y§ ewH«$ AXm Zht H$aVo? AÀN>m
¶o ~VmAmo Ho$ ¶o AmJ Omo Vw‘ ObmVo hmo, Š¶m Cg H$m Xa™V Vw‘Zo n¡Xm {H$¶m h¡, ¶m n¡Xm H$aZo dmbo h‘ h¢? h‘Zo hr Bg H$mo ZgrhV hm{gb H$aZo
H$s MrµO Am¡a ‘wgm{µ’$am| Ho$ {b¶o µ’$mBXo H$s MrµO ~Zm¶m h¡ &
ْٰ ُ َ ُ َ ُ ٰ َ َ ُ ْ َ َّ ُ ٗ ُ َ َ َ َّ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ ْ ٌ ُ َ َ َ ْ ُ َ ْ َ ٌۢ ُ َ َ َّ ٌ َ ْ َّ ٌ ْ َ َّ ٌ َ َ ْ ُّ ُ ٰ َ ْ َ َّ َ ۤ ْ ُ َ ْ
‫تٮہ ُم ْصف ًّراث ّم َیك ْو ُن ُح َط ًاما ؕ َو ِفالخِ َر ِۃ‬‫ِا علمواا نماالحیوۃ الدنیال ِعبولھوو ِزینۃ وتفاخر بینكموتكثر ِفالمو ِالوالول ِد ؕكمث ِلغی ٍثا عجبالـكفارنباتہ ثمی ِھیجف‬
ّٰ ْ َّ ْ َّ ُ َ ْ ٓ َّ َ ُ َ ُ َ ّ ْ ۤ ُ ُ ْ ُ َ َّ ۤ ْ ُّ ُ ْ ْ ّٰ ّ ٌ ْ َ ٌ َ َ َ
ُ
ِ ‫الس َما ِء َوال ْر ِض  ا ِعدت ِلل ِذی َن َٰامن ْوا ِب‬
‫الل‬ ‫الل َو ِرض َو ٌان  َو َماال َح ٰیوۃالدن َیا ِا ل َمتاع الغ ُر ْو ِر َس ِابق ْو ا ِا ٰل َمغ ِف َر ٍۃ ِم ْن ّر ِّبك ْم َو َج ّنۃٍ َع ْرض َھاك َع ْر ِض‬
ِ ‫عذ ٌابش ِد ْید ۙ ّو َمغ ِف َرۃ ِم َن‬
ْ ْ َ ْ ُ ُ ّٰ َ ُ ٓ َ َّ ْ َ ْ ْ ُ ّٰ ُ ْ َ َ ٰ
‫الل ذوالفض ِل ال َع ِظ ْی ِم‬ ‫الل یؤ ِتیہِ من یشا ء ؕ و‬ ِ ‫َو ُر ُس ِلہٖ ؕ ذ ِلك فضل‬
· Amñ‘mZ d µO‘rZ go ^r Mm¡S>r OÝZV hm{gb H$aZo Ho$ {b¶o OëXr H$amo : gya-E-hXrX Am¶V Z§~a : 20, 21 ‘| Aëbmh
VAmbm BaemX µ’$a‘mVm h¡: ˜y~ g‘P bmo Ho$ Bg Xwݶm dmbr qµOXJr H$s hµH$sµH$V ~g ¶h h¡ Ho$ dmo Zm‘ h¡ Iob Hy$X H$m, µOm{har gOmdQ> H$m, Vwåhmao
EH$ Xÿgao na µ’$˜« OVmZo H$m Am¡a ‘mb Am¡a Am¡bmX ‘| EH$ Xÿgao go ~‹T>Zo H$s H$mo{ee H$aZo H$m, Cg H$s {‘gmb Eogr h¡ O¡go EH$ ~m[ae {Og go
CJZo dmbr MrµO| {H$gmZm| H$mo ~hwV AÀN>r bJVr h¢, {’$a dmo AnZm µOmoa {XImVr h¡ {’$a Vw‘ Cg H$mo XoIVo hmo Ho$ nrbr n‹S> JB© h¡, {’$a dmo Myam Myam
hmo OmVr h¡ Am¡a Am{˜aV ‘| (EH$ Vmo) g™V AµOm~ h¡ Am¡a (Xÿgao) Aëbmh H$s Vaµ’$ go ~p»ee h¡ Am¡a ˜weZyXr Am¡a Xwݶm dmbr qµOXJr YmoHo$ Ho$
gm‘mZ Ho$ {gdm Hw$N> ^r Zht h¡, {bhmµOm Xm¡‹S>mo AnZo nada{XJma H$s ~p»ee H$s Vaµ’$ Am¡a Cg OÝZV H$s Vaµ’$ {OgH$s Mm¡‹S>mB© gmao Amñ‘mZm| Am¡a
µO‘rZ H$s Mm¡‹S>mB© O¡gr h¡, ¶o CZ bmoJm| Ho$ {b¶o V¡¶ma H$s JB© h¡ Omo Aëbmh Am¡a Cg Ho$ agybm| na B©‘mZ bmE h¢, ¶h Aëbmh H$m µ’$µOb h¡, dmo
{OgH$mo MmhVm h¡, XoVm h¡ Am¡a Aëbmh ~‹S>o µ’$µOb dmbm h¡ &

29
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 28
ُ ُ ْ َ ُ ُ ْ َ َ ُ َ ُ ّٰ َْ ْ َ ٰ َ ْ ْ ُ َّ َ َ ْ ُ َ َ ْ َ ْۤ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
‫س فاف َس ُح ْوا یف َس ِح الل لـك ْم ۚ َو ِاذا ِق ْیل انشز ْوا فانشز ْوا‬
ِ ‫یایھا ال ِذین ا منـوا ِاذا ِقیل لـكم تفسحوا ِف المج ِل‬
· ‘pÁbg Ho$ AmXm~ H$m I¶mb aImo : gya-E-‘wOmXbm Am¶V Z§~a: 11 ‘| Aëbmh VAmbm ‘pÁbg H$m AX~ {µOH«$ H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢:
E B©‘mZ dmbmo! O~ Vw‘ go H$hm OmE Ho$ ‘pÁbgm| ‘| Xÿgam| Ho$ {b¶o Jw§OmBe n¡Xm H$amo ({Og ‘| AmZo dmbm| H$mo ^r OJh {‘b OmE), Vmo Jw§OmBe n¡Xm H$a
{X¶m H$amo, (AmZodmbo H$mo OJh Xo {X¶m H$amo) Aëbmh Vwåhmao {b¶o (OÝZV ‘|) dwñAV n¡Xm H$aoJm Am¡a O~ H$hm OmE Ho$ CR> OmAmo, Vmo CR> Om¶m H$amo &
ْ ْ ُ َ ٓ ُ َ ْ َ َّ ُ َ ُ َ
 ‫َو م ْن ّی ْوق شح نف ِسہٖ فاولٰٮِٕ ك ه ُم ال ُمف ِل ُح ْو َن‬
· ~w»b d H§$Oygr go ~MZo dmbm H$må¶m~ h¡ : gya-E-hía Am¶V Z§~a : 9 ‘| Aëbmh VAmbm H§$Oygr H$s ~wamB© H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢ :
Omo bmoJ AnZr V~r¶V H$s H§$Oygr go ‘hµ’y$µO hmo OmE§, dhr h¢ Omo µ’$bmh nmZo dmbo h¢ &
ُ ْٰ ُ َ ٓ ُ َُْ ْ َ َ َ ّٰ َ ْ َّ َ ُ ُ َ َ ُ َ ۘ ٌ ْ َ َ ّٰ َّ َ ّٰ ُ َّ َ َ ْ َ َّ َ َّ ٌ ْ َ ْ ُ ْ َ ْ َ َ ّٰ ُ َّ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫ی ِب َما ت ْع َمل ْو َن  َو ل تك ْون ْوا كل ِذی َن ن ُسوا الل فا ن ٰس ُھ ْما نف َس ُھ ْم ؕ ا ولٰٮِٕ ك ه ُم الف ِسق ْو َن‬ ‫یایھا ال ِذینا منوا اتقوا الل و لتنظر نفس ما قدمت ِلغ ٍد ۚ و اتقوا الل ؕ ِان الل خ ِب‬
· Aëbmh H$mo ^yb H$a qµOXJr Z JwµOmamo : gya-E-hía Am¶V Z§~a : 18,19 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Aëbmh go
S>aVo ahmo Am¡a ha e™g XoI^mb bo Ho$ H$b ({µH$¶m‘V) Ho$ dmñVo Cg Zo ³¶m (µO˜ram) ^oOm (¶mZr ZoH$ Am‘mb ‘| H$mo{ee H$amo Omo Ho$ Am{˜aV H$m
µO˜ram h¡) Am¡a Aëbmh go S>aVo ahmo, ~oeH$ Aëbmh VAmbm H$mo Vwåhmao g~ Am‘mb H$s ˜~a h¡, Vw‘ CZ bmoJm| H$s Vah ‘V hmo OmZm Omo Aëbmh
H$mo ^yb ~¡R>o Wo, Vmo Aëbmh Zo CÝh| ˜wX AnZo Amngo µJm{µ’$b H$a {X¶m, dhr bmoJ h¢ Omo Zmµ’$a‘mZ h¢ &
ُ ّٰ َ ْ ُ َ ْ َ ُ ْ َ َ ٰ ْ َ ْ َ ْ ُ ُ َ ْ َ ۤ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ َ ْ َ
ٌ ْ ‫الل ب َما َت ْع َم ُل ْو َن َبص‬
‫ی‬ ِ ِ ‫لن تنفعكما رحامكم ول ا ولد كم  یوم ال ِقیمۃِ  یف ِصل بینكم ؕ و‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ [aíVm ZmVm H$m‘ Zht AmEJm : gya-E-‘wåV[hZm Am¶V Z§~a : 3 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡ : Vwåhmao
[aíVoXma Am¡a Am¡bmX {µH$¶m‘V Ho$$[XZ H$m‘ Z Amd|Jo, ˜wXm hr Vwåhmao Xa[‘¶mZ µ’¡$gbm H$aoJm Am¡a Aëbmh Vwåhmao g~ Am‘mb H$mo ˜y~ XoIVm h¡ &
ُ َْ َ ُ َُ َ َ ْ ً ْ َ ُ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ ْ ُ َ ٰ َ ‫ٰۤ َ ُّ َ َّ ْی‬
 ‫ب َمقتا ِعند اهللِ ا ْن تق ْول ْوا َما ل تف َعل ْو َن‬‫یا یهاال ِذ نا منوا ِلم تقولون ما ل تفعلون  ك‬
· XmB© H$mo IwX ^r A‘b H$aZm Mm{h¶o : gya-E-gµ’$ Am¶V Z§~a : 2,3 ‘| Aëbmh VAmbm {hXm¶V XoVo h¢: E B©‘mZ dmbmo! Eogr ~mV
Š¶y§ Ho$hVo hmo Omo H$aVo Zht hmo, ˜wXm Ho$ ZµOXrH$ ¶o ~mV ~hwV ZmamµOr H$s h¡ Ho$ Eogr ~mV H$hmo Omo H$amo Zht &
ُ َ ُْ ُ ُ ُ َ َ َّ َْ ُ ُ َُ ُ ٗ َّ َ ُ ْ َ َّ ْ َ ُْ
 ‫قل ِا ّن ال َم ْو َت ال ِذ ْی ت ِف ُّر ْو َن ِمنہ ف ِانہ ُملٰ ِق ْیك ْم ث ّم ت َر ّد ْو َن ِا ٰل ٰع ِل ِم الغ ْی ِب َو الش َھ َاد ِۃ ف ُین ِّبئـك ْم ِب َما كنت ْم ت ْع َمل ْو َن‬
· ‘m¡V go {H$VZm hr Xÿa ^mJmo, dmo AmH$a hr ahoJr : gya-E-Ow‘m Am¶V Z§~a : 8 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : E Z~r Amn Ho$h
Xmo! {Og ‘m¡V go Vw‘ ^mJVo hmo, dmo Vw‘H$mo nH$‹S> H$a ahoJr, {’$a Vwåh| Cg (Aëbmh) H$s Vaµ’$ bm¡Q>m¶m OmEJm, {Ogo V‘m‘ nmoerXm Am¡a Iwbr hwB©
~mVm| H$m nyam Bë‘ h¡, {’$a dmo Vwåh| ~VmEJm Ho$ Vw‘ Š¶m Hw$N> {H$¶m H$aVo Wo &
َ َ ُْ ُ ُ َّ ٌ ْ َ ْ ُ ٰ َ ْ َ ْ ُ َ َ ّٰ ْ ٰ َ ْ َ َ ُ ُ ْ َّ ْ ٰ َّ َ ُ َ ۤ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫ی لـك ْم ِا ْن كنت ْم ت ْعل ُم ْو َن‬ ِ ‫یا یھا ال ِذینا من ْـوا ِاذا ن ْو ِدی ِللصل ِوۃ ِمن ی ْو ِم الجمعۃِ فاسع ْوا ِال ِذك ِر‬
‫الل و ذ روا البیع ؕ ذ ِلكم خ‬
· O~ Ow‘m H$s AµOmZ hmo OmE, Vmo H$mamo~ma ~§X H$a Xmo : gya-E-Ow‘m Am¶V Z§~a : 9 ‘| Aëbmh VAmbm Ow‘m H$s Z‘mµO Ho$
‘wVm{ëbµH$ hwŠ‘ ~¶mZ H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢: E B©‘mZ dmbmo! O~ Ow‘m Ho$ amoµO Z‘mµO Ho$ {b¶o AµOmZ H$hr Om¶m H$ao, Vmo Vw‘ Aëbmh H$s ¶mX H$s
Vaµ’$ Mb n‹S>m H$amo Am¡a ˜arX d µ’$amo»V N>mo‹S> {X¶m H$amo, ¶h Vwåhmao {b¶o µÁ¶mXm ~ohVa h¡ AJa Vw‘ H$mo Hw$N> g‘P hmo &
َ َ ُْ ُ ُ َّ ٌ ْ َ ْ ُ ٰ َ ْ َ ْ ُ َ َ ّٰ ْ ٰ َ ْ َ َ ُ ُ ْ َّ ْ ٰ َّ َ ُ َ ۤ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ‫ی لـك ْم ِا ْن كنت ْم ت ْعل ُم ْو َن‬ ِ ‫یا یھا ال ِذینا من ْـوا ِاذا ن ْو ِدی ِللصل ِوۃ ِمن ی ْو ِم الجمعۃِ فاسع ْوا ِال ِذك ِر‬
‫الل و ذ روا البیع ؕ ذ ِلكم خ‬
· Ow‘m H$s Z‘mµO nT>Zo Ho$ ~mX H$mamo~ma H$a gH$Vo h¢ : gya-E-Ow‘m Am¶V Z§~a : 10 ‘| Aëbmh VAmbm Vm{Oam| H$mo {hXm¶V XoVo
h¢: O~ (Ow‘m H$s) Z‘mµO nyar hmo MwHo$, Vmo Vw‘ µO‘rZ ‘| Mbmo {’$amo Am¡a ˜wXm H$s amoµOr Vbme H$amo Am¡a Aëbmh H$mo H$ñaV go ¶mX H$aVo ahmo VmHo$
Vw‘ H$må¶m~ hmo &
َ ُ َ ْ ُ َ َ َْ َ َ ّ ُ ٰ ْ َ َ ُ َْ ٰ ْ ُ َ ٓ َُ َ ٰ ْ ْ َ َ ْ َ ُُ َ َۤ َ ُ ُ َ ُ ْ ُ َ ُ ٰ ْ َّ ُّ َ ۤ ٰ
‫هلل ۚ َو م ْن ّیف َعل ذ ِلك فاولٰ ِئك ه ُم الخ ِس ُر ْو َن  َوا ن ِفق ْوا ِم ْن ّما َرزقنك ْم ِم ْن ق ْب ِلا ْن ّیا ِ َت ا َحدك ُم ال َم ْو ُت ف َیق ْول َر ِ ّب‬
ِ ‫یای َها ال ِذی َن ا َمن ْوا ل تل ِهك ْما ْم َوالك ْم َو ل ا ْولد ك ْم ع ْن ِذك ِر‬
ُ َ ۘ ٌ ْ َ ُ ّٰ َ َ ُ َ َ َ ٓ َ َ ً ْ َ ُ ّٰ َ ّ َ ُّ ْ َ َ َ ْ ّٰ َ ّ ْ ُ َ َ َ َّ َّ َ َ ْ َ َ َ ۤ ٰ ْۤ َ ْ َّ َ ۤ َ ْ َ
 ‫ی ِب َما ت ْع َمل ْو َن‬ ‫لو ل ا خرت ِن ِال ا ج ٍل ق ِری ٍب ۙ فاصدق وا كن ِمن الص ِل ِحی  و لن یؤ ِخر الل نفسا ِاذا جاءا جلها ؕ وا لل خ ِب‬
· Aëbmh Ho$ {X¶o hþE [aµÁH$ ‘| go ‘m¡V AmZo go nohbo nohbo IM© H$a bmo : gya-E-‘wZm[µ’$µHy$Z Am¶V Z§~a : 10, 11 ‘| Aëbmh
VAmbm ¶o ZgrhV H$aVo h¢ : E B©‘mZ dmbmo! Vwåhmar Xm¡bV Am¡a Vwåhmar Am¡bmX Vwåh| Aëbmh H$s ¶mX go µJm{µ’$b Z H$aZo nmE§ Am¡a Omo bmoJ Eogm
H$a|Jo, dmo ~‹S>o ZwµŠgmZ H$m ‘wAm‘bm H$aZo dmbo hm|Jo Am¡a h‘ Zo Vwåh| Omo [aµÁµH$ {X¶m h¡, Bg ‘| go ˜M© H$amo, Bg go nohbo Ho$ Vw‘ ‘| go {H$gr Ho$
nmg ‘m¡V Am OmE Vmo dmo ¶h H$ho Ho$ E ‘oao nada{XJma! VyZo ‘wPo Wmo‹S>r Xoa Ho$ {b¶o ‘mohbV Š¶m| Z Xo Xr Ho$ ‘¢ ˜y~ gXµH$m H$aVm Am¡a ZoH$ bmoJm| ‘|
em{‘b hmo OmVm Am¡a O~ {H$gr e™g H$m ‘wAæ¶Z dµŠV Am OmEJm Vmo Aëbmh Cgo ha{JµO ‘mohbV Zht XoJm Am¡a Omo Hw$N> Vw‘ H$aVo hmo Aëbmh
Bg go nyar Vah ~m˜~a h¡ &
ُ ُّ
 ‫الصد ْو ِر‬
َ ُ ّٰ ُ ُ ُ َ
‫ض َو َی ْعل ُم َما ت ِس ُّر ْو َن َو َما ت ْع ِلن ْو َن ؕ َو الل َع ِل ْی ٌۢم ِبذ ِات‬ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ َ ُ َ ْ َ ْ َ ْ ْ َ َ ْ ُ َ َ ُ َ َ ْ َ َ ْ ُ َ َّ َ َ ّ َ ْ َ ْ َ ْ َ ٰ ٰ َّ َ َ َ
ِ ‫خلق السمو ِت و الرض ِبالح ِق و صو ركم فاحسن صوركم ۚ و ِالیہِ الم ِصی  یعلم ما ِف السمو ِت و الر‬
· BÝgmZ H$mBZmV H$s g~go Iy~gyaV ‘»byH$ h¡ : gya-E-VµJm~wZ Am¶V Z§~a : 3,4 ‘| Aëbmh VAmbm ~¶mZ H$aVo h¢: Aëbmh
VAmbm Zo Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ H$mo ~ahµH$ n¡Xm {H$¶m h¡ Am¡a Vwåhmar gyaV| ~ZmB© h¢ Am¡a Vwåhmar gyaV| AÀN>r ~ZmB© h¢ Am¡a Bgr H$s Vaµ’$ Am{˜a
H$ma nbQ> H$a OmZm h¡, Amñ‘mZm| Am¡a µO‘rZ ‘| Omo Hw$N> h¡ dmo Cgo OmZVm h¡ Am¡a Omo Hw$N> Vw‘ Nw>n H$a H$aVo hmo Am¡a Omo Hw$N> Iwëb‘ Iwëbm H$aVo
hmo, Cg H$m ^r Cgo nyam Bë‘ h¡ Am¡a Aëbmh [Xbm| H$s ~mVm| VH$ H$m ˜y~ OmZZo dmbm h¡ &
ْ َ ّ ُ ُ ّٰ ٗ َْ ّٰ ۭ ْ ُّ َ
 ‫الل َی ْھ ِد قل َبہ ؕ َو الل ِبك ِل ش ٍء َع ِل ْی ٌم‬
ْ َّ ُ َ ‫َم ۤا َا َص‬
ِ ‫اب ِم ْن ّم ِص ْی َبۃٍ ِال ِب ِاذ ِن‬
ِ ‫هلل ؕ َو م ْن یؤ ِم ْن ِب‬
· ha ‘wgr~V Aëbmh Ho$ hþŠ‘ go AmVr h¡ : gya-E-VµJm~wZ Am¶V Z§~a : 11 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: H$moB© ‘wgr~V Aëbmh Ho$ hwŠ‘
Ho$ ~µJ¡a Zht AmVr Am¡a Omo H$moB© Aëbmh na B©‘mZ bmVm h¡, dmo Cg Ho$ {Xb H$mo (g~« H$s) amh {XImVm h¡ Am¡a Aëbmh ha MrµO H$mo ˜y~ OmZZo dmbm h¡ &

30
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 29
َُْ ُ ْ ُ ً ْ َ ُ َُ ُ ُ َ ْ ْ َََ َّ
 ‫ال ِذ ْی خلق ال َم ْو َت َو ال َح ٰیوۃ ِل َی ْبل َوك ْم ا ّیـك ْم ا ح َس ُن َع َمل ؕ َو ه َو ال َع ِز ْیز الغف ْو ُر‬
· Xþ{Z¶m AmµO‘mBe Am¡a Am{IaV ~Xbo H$s OJh h¡ : gya-E-‘wëH$ Am¶V Z§~a : 2 ‘| ¶h g~µH$ {X¶m J¶m h¡ Ho$ Xwݶm BpåVhmZ H$s
OJh h¡ : Aëbmh VAmbm Zo ~§Xm| H$m BpåVhmZ boZo Ho$ {b¶o Xwݶm ‘| ‘m¡V d h¶mV H$m {gb{gbm Omar µ’$a‘m¶m h¡, Omo e™g AÀN>o Am‘mb H$aoJm,
dmo Bg BpåVhmZ ‘| H$må¶m~ hmoJm Am¡a Omo ~wao Am‘mb H$aoJm dmo ZmH$m‘ hmoJm Am¡a dhm§ H$s ZmH$m‘r ‘| hr h‘oem h‘oe H$s ZmH$m‘r Am¡a éñdmB© h¡,
{bhmµOm BÝgmZ H$mo Mm{h¶o Ho$ AnZr qµOXJr H$mo µJZr‘V OmZ H$a Bg BpåVhmZ ‘| H$må¶m~r Ho$ {b¶o µÁ¶mXm go µÁ¶mXm ZoH$ H$m‘ H$aZo H$s H$mo{ee H$ao &
َ َ ُ ْ ُ َ َّ َ َ ٓ َ ّٰ َ َ َ َّ
 ‫الل ِاذا َجا َء ل ُیـؤخ ُر  ل ْو كنت ْم ت ْعل ُم ْو َن‬
ِ ‫ِان ا جل‬
· ‘m¡V H$m V¡ ewXm dŠV H$moB© Q>mb Zht gH$Vm : gya-E-Zyh Am¶V Z§~a : 4 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡: ~oeH$ O~ Aëbmh H$m
‘wµH$a©a {H$¶m hwdm (‘m¡V H$m) dµŠV Am OmVm h¡ Vmo {’$a dmo ‘wA»˜a Zht hmoVm (¶mZr Cgo amoH$m Zht Om gH$Vm), H$me Ho$ Vw‘ g‘PZo dmbo hmoVo &
ْ َ ُ َّ ْ َ ّٰ ُ َّ ْ َ ْ ‫الس َم ٓا َء َع َل ْی ُك ْم ّم ْد َر ًارا  َّو ُی ْمد ْد ُك ْم ب َا ْم َوال َّو َب ِن‬ َ
َّ ‫َف ُق ْل ُت ْاس َت ْغ ِف ُر ْوا َر َّب ُـك ْم  ِا َّن ٗه َك َن َغ ّف ًارا  ُّی ْر ِسل‬
 ‫ی َو َی ْج َعل لـك ْم َجن ٍت ّو َی ْج َعل لـك ْم ا ن ٰه ًرا‬ ٍ ِ ِ ِ ِ
· Vm¡~m d BpñVJ’$ma H$aZo go Aëbmh VAmbm Iy~ ZoA²‘V| XoVo h¢ : gya-E-Zyh Am¶V Z§~a : 10 Vm 12 ‘| Aëbmh VAmbm hµOaV
Zyh � H$s ~mV ZµH$b H$aVo hwE BaemX µ’$a‘mVo h¢: AnZo nada{XJma go ‘mµ’$s ‘m±Jmo, ¶µH$sZ OmZmo dmo ~hwV ~»eZo dmbm h¡, dmo Vw‘ na Amñ‘mZ go
˜y~ ~m[ae| ~agmEJm Am¡a Vwåhmao ‘mb Am¡a Am¡bmX ‘| VaµŠµH$s XoJm Am¡a Vwåhmao {b¶o ~mµJmV n¡Xm H$aoJm Am¡a Vwåhmao {b¶o Zham| H$m B§{VµOm‘ H$aoJm &
ً ُ ْ َّ َ ُ َّ َ ۤ َ ْ ْ ْ ْ ُ ً َ َ ْ َّ َ َ ُْ
 ‫َواذ ك ِر ْاس َم َر ّ ِبك َو ت َبتل ِال ْیهِ ت ْب ِت ْیل  َر ّب ال َمش ِر ِق َو ال َمغ ِر ِب ل ِالٰه ِال ه َو فا ت ِخذه َو ِك ْیل‬
· nm~§Xr Ho$ gmW Aëbmh H$s B~mXV Am¡a {µOH«$ H$amo : gya-E-‘wµÁµOpå‘b Am¶V Z§~a : 8,9 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡ :
AnZo nada{XJma Ho$ Zm‘ H$m {µOH«$ H$amo Am¡a g~ go AbJ hmo H$a nyao Ho$ nyao Cgr Ho$ hmo Ho$ ahmo (dhr Aëbmh h¡ Omo) ‘píaµH$ d ‘pµ½a~ H$m ‘m{bH$
h¡, Cg Ho$ {gdm H$moB© ‘m~yX Zht, Bg {b¶o Cgr H$mo H$m‘ ~ZmZo dmbm g‘Pmo &
ْ َ َ ُّ َ ْ ّ َ َ َ َ َ َ
 ‫الر ْجز فاه ُج ْر‬ ‫و ِثیابك فط ِهر و‬
· µOm{har d ~m[VZr J§X{J¶m| go Xÿa ahmo : gya-E-‘wXpñga Am¶V Z§~a : 4,5 ‘| Aëbmh VAmbm H$m BaemX h¡ : AnZo H$n‹S>m| H$mo nmH$
aImo Am¡a J§XJr go Xÿa ahmo & (Iwbmgm ¶h h¡ Ho$ AnZo Amn H$mo JwZmh Am¡a ‘mA²{g¶V go ~MmE aI| Am¡a nmH$ gm’$ ah|)
َ َ َ َّ ‫ل اِ َذا َب َل َغ ِت‬
ۤ َّ َ
ُ ْ
‫اق  اِ ٰل َر ّ ِب َك َی ْو َمٮِٕ ِ ذ ال َم َساق‬
ِ ‫الس‬ َّ ‫اق  َو ْقِی َل َم ْن َر ٍاق  َّوظ َّن َا َّن ُه ْال ِف َر ُاق  َو ْال َت ّف ِت‬
َّ ‫الس ُاق ِب‬ َ ِ ‫الت‬ ‫ك‬
· EH$ {XZ IwXm Ho$ nmg OmZm hr h¡ : gya-E-[µH$¶m‘h Am¶V Z§~a : 26 Vm 30 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : ˜~aXma! O~ OmZ hbµH$
VH$ nhw§M OmEJr Am¡a H$hm OmEJm Ho$ h¡ H$moB© Pm‹S> ’y§$H$ H$aZo dmbm? Am¡a BÝgmZ g‘P OmEJm OwXmB© H$m dµŠV Am J¶m Am¡a (EH$) qnS>br (Xÿgar)
qnS>br go {bnQ> OmEJr, Vmo Cg {XZ Vwåhmao nada{XJma hr H$s Vaµ’$ admÝJr hmoJr &
 ‫یا‬ ُ ‫ال ْب َر َار َی ْش َر ُب ْو َن ِم ْن َ ْكس َك َن ِم َز‬
ً ْ ‫اج َها َك ُف ْو ًرا  َع ْی ًنا َّی ْش َر ُب ب َها عِ َب ُاد هللِ ُی َف ّج ُر ْو َن َها َت ْفج‬ َ ْ َّ
‫اِ ن‬
ِ ِ ِ ٍ
· OÝZ{V¶m| H$mo H$m’y$a {‘bmB© hþB© nmH$sµOm eam~ {nbmB© OmEJr : gya-E-Xha Am¶V Z§~a : 5,6 ‘| Aëbmh VAmbm ˜we-˜~ar
gwZmVo hwE µ’$a‘mVo h¢ : ~oeH$ ZoH$ bmoJ (OÝZV ‘|) Eogo Om‘ go ‘íê$~mV {nE§Jo {Og ‘| H$mµ’y$a H$s {‘bmdQ> hmoJr, ¶o ‘íê$~mV EH$ Eogo Mí‘o Ho$ hm|Jo,
{Og go ˜wXm Ho$ ˜mg ~§Xo {n¶|Jo, dmo Cgo (Ohm§ Mmh|Jo) AmgmZr go ~hm H$a bo OmE|Jo&
ّ ٰ َ ُ َ ً ْ َ ُ ُ ُ َُّ ُ َ ً َ ََ َ َ ٓ َ ْ ََ َ ْ ‫ب ْوا َج َّن ًۃ َّو َحر ْی ًرا  ُم َّتـكِ ٕـ‬ ُ َ ‫َو َج ٰز ُٮه ْم ب َما َص‬
‫ی ْفِی َها عل ال َرا ِٕٮ ِك ۚ ل َی َر ْو َن ْفِی َها ش ْم ًسا ّو ل ز ْم َه ِر ْی ًرا  َو َدان َِیۃ َعل ْی ِه ْم ظِ لٰل َها َو ذ لِل ْت قط ْوف َها تذل ِْیل َو ُیطاف َعل ْی ِه ْم ِبان َِیۃٍ ِم ْن‬ ِ ِ ِ
ُ ّ َ َ ُ َ ْ َ َ ُ ُ َ ً ْ ّ ٰ ُ ً َ
ٌ ‫اج َها زن َجب ْیل ع ْینا ْفِی َها ت َسم َسل َسب ْیل  َو یط ْوف عل ْیه ْم ِولد‬ ً ْ َ َ َ ْ
ُ ‫فِ َّضۃٍ َّو َا ْك َواب كنت قـ َ‍و ِاری َرا  ق َو ِاری َرا ِم ْن فِ ضۃٍ قد ُر ْوها تقدی ًرا  َو ی ْسق ْو َن ْفِی َها ك ًسا ك َن ِمز‬
َ َ ُ ْ ْ َ َ ّ َ َ ّ َ ۬ ْ َ ۬ ْ َ ْ َ َ
‫ان ّمخلد ْو َن‬ ِ ِ ِ ِ ٍ
ً ُ َ ً َ ُ ّ ُ َ ُ ٰ َ َ ّ َ ْ َ َ َ ۤ ّ ُ ُ َّ ٌ َ ْ َ ْ َّ ْ ُ ُ ْ ُ ُ ٰ ً ْ َ ً ْ ُ ّ َ َ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ ً ُ ْ ّ َ ً ُ ْ ُ ُ َ َ َََُْ َ
ُ
 ‫س خض ٌر و اِ ستبق  و حل ْوا ا س ِاور ِمن فِ ضۃٍ ۚ و سقٮه ْم ربه ْم ش َرابا طه ْورا‬ ٍ ‫ۚ اِ ذا را یته ْم ح ِس ْبته ْم لؤلؤا منث ْورا  و اِ ذا را یت ث ّم را یت نعِ ْی ًما و ملك ك ِبیا علِ َیه ْم ث َِیاب سند‬
ُ ْ َ ُ ََ ٓ ُ َ َ َ َ
 ‫اِ ّن ٰهذا ك َن لـك ْم َج َزا ًء ّو ك َن َس ْع ُیك ْم ّمشك ْو ًرا‬
· OÝZV H$s ZoA²‘V| : gya-E-Xha Am¶V Z§~a : 12 Vm 22 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢ : CÝhm|Zo Omo g~« go H$m‘ {b¶m Wm, Cg Ho$ ~Xbo
(Aëbmh VAmbm) CÝh| OÝZV Am¡a aoe‘r {b~mg AVm µ’$a‘mEJm, dmo CZ ~mµJm| ‘| Amam‘ XoZo dmbo V™Vm| na V{H$¶m bJmE ~¡R>o hm|Jo, Ohm§ Z Yyn H$s
J‘u XoI|Jo Am¡a Z H$‹S>mHo$ H$s gXu Am¡a hmbV ¶o hmoJr Ho$ BZ ~mµJm| Ho$ gm¶o CZ na PwHo$ hwE hm|Jo Am¡a CZ Ho$ ’$b ‘wH$å‘b Vm¡a go CZ Ho$ µH$m~y ‘|
H$a {X¶o OmE|Jo Am¡a CZ Ho$ nmg Mm§Xr Ho$ ~V©Z bmE OmE|Jo Am¡a dmo ߶mbo bmE OmE|Jo Omo ereo Ho$ hm|Jo, ereo ^r Mm§Xr Ho$ {OÝh| ^aZo dmbm| Zo ‘wZm{g~
A§XmµO ‘| ^am hmoJm Am¡a dhm§ CZ H$mo eam~ H$m Eogm Om‘ {nbm¶m OmEJm, {Og ‘| gm|R> {‘bm hwdm hmoJm (Am¡a ¶o Om‘) dhm§ Ho$ Eogo Mí‘o go (hmoJm)
{Og H$m Zm‘ gbg~rb h¡, CZHo$ gm‘Zo Eogo b‹S>Ho$ Ky‘ aho hm|Jo Omo h‘oem b‹S>Ho$ hr ah|Jo, O~ Vw‘ CÝh| XoImoJo, Vmo ¶h ‘hgyg H$amoJo Ho$ dmo ‘moVr h¢
Omo {~Ioa {X¶o JE h¢ Am¡a O~ Vw‘ dmo OJh XoImoJo, Vmo Vwåh| ZoA²‘Vm| H$s EH$ Xwݶm Am¡a EH$ ~‹S>r gëVZV ZµOa AmEJr, CZ Ho$ D$na ~marH$ aoe‘ H$m
gãµO {b~mg Am¡a X~rµO (‘moQ>o) aoe‘ Ho$ H$n‹S>o ^r hm|Jo Am¡a CÝh| Mm§Xr Ho$ H§$JZ nohZmE OmE|Jo Am¡a CZH$m nada{XJma CÝh| {Zhm¶V nmH$sµOm eam~
{nbmEJm (Am¡a µ’$a‘mEJm Ho$) ¶o h¡ Vwåhmam BZm‘! Am¡a Vw‘ Zo (Xwݶm ‘|) Omo ‘ohZV H$s Wr, Cg H$s nyar µH$XaXmZr H$s JB© h¡ &
ً َ ً َُ َٗ َ َّ َ ً ََ ً ْ ُْ
 ‫َو اذ ك ِر ْاس َم َر ّ ِب َك ُبك َرۃ ّوا ِص ْیل ّو ِم َن ال ْی ِل ف ْاس ُج ْد له َو َس ِّب ْحه ل ْیل ط ِو ْیل‬
· gw~h d em‘ Aëbmh H$m {µOH«$ {H$¶m H$amo : gya-E-Xha Am¶V Z§~a : 25,26 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: AnZo nada{XJma H$m
gw~h d em‘ {µOH«$ {H$¶m H$amo Am¡a Hw$N> amV H$mo ^r Cg Ho$ AmJo gÁXo {H$¶m H$amo Am¡a amV Ho$ ~‹S>o {hñgo ‘| Cg H$s Vñ~rh H$amo &

31
µHw$Am©Z H$m n¡µJm‘ & nmam Z§~a 30
ُ ُ ْ َ ْ َ ٰ ُ َ ْ ُ ُ َ َ ُ ٰ َ ْ َ َّ َ َ ُ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ َ َّ ً ْ َ ً َ َ ْ ُ ٰ ْ َ ْ َ ۤ َّ
 ‫ن ك ْن ُت ت ٰر ًبا‬ ِ ‫اِ نا ا نذرنكم عذابا ق ِریبا ی ْوم ینظر المرء ما قدمت یده و یق ْول الكفِ ر یلیت‬
· ha AÀN>m d ~wam A‘b Am{IaV ‘| gm‘Zo hmoJm : gya-E-Z~m Am¶V Z§~a : 40 ‘| Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: (bmoJmo!) h‘Zo Vw‘H$mo
ZµOXrH$ AmZo dmbo AµOm~ go S>am {X¶m h¡ (Omo Ho$ Eogo {XZ ‘| dmHo$ hmoZo dmbm h¡) {Og {XZ ha e™g CZ Am‘mb H$mo (AnZo gm‘Zo hm{µOa) XoI boJm
Omo CgZo AnZo hmWm| {H$¶o hm|Jo Am¡a H$m{µ’$a (Aµ’$gmog H$s dOh go) H$hoJm Ho$ H$me ‘| {‘Å>r hmo OmVm (VmHo$ gµOm go ~M OmVm)&
ٌ ُ ٌ َ َ ٌ َ ْ ُّ َ ْ َّ ٌ ْ ُ ُ ُْ َْ ْ ُ ْ ‫اح َبتِ ہٖ َو َبنِ ْیہِ  ل ُِك ّل ْامر ٔی ّ ِم‬ َ ُ َ ْ ُ َّ ٓ َّ ٓ َ َ
‫احكۃ ّم ْس َت ْب ِش َرۃ  َو‬ِ ‫ن َی ْو َمٮِٕ ٍذ شا ٌن ّیغنِ ْیہِ  وجوہ یومٮِٕ ٍذ مس ِفرۃ  ض‬ ٍ ِ ِ ِ ‫الصاخۃ  َی ْو َم َی ِف ُّر ال َم ْر ُء ِم ْنا خِ ْیہِ  َوا ّ ِمہٖ َوا ِب ْیہِ  َو َص‬ ‫ف ِاذا َجا َء ِت‬
 ُ َْ ُ َ َْ ٓ ُ ٌ َ َ َ َ ُ َ ْ َ ٌ َ َ َ َ ْ َ َ َ ْ َّ ٌ ْ ُ ُ
 ‫تۃا ولٰ ِٮٕ َك ُه ُم الكف َرۃ الف َج َرۃ‬ ‫وجوہ یوم ِٮٕ ٍذ علیھا غبۃ  ترهقھا ق‬
· {H$¶m‘V Ho$ {XZ H$moB© {H$gr H$s ‘XX Zht H$aoJm : gya-E-A~g Am¶V Z§~a : 33 Vm 42 ‘| {µH$¶m‘V H$m EH$ ˜m¡µ’$ZmH$ ‘§µOa
~¶mZ H$aVo hwE Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: O~ H$mZm| H$mo ~oham H$a XoZo dmbm emoa ~anm hmoJm (¶mZr {µH$¶m‘V H$m {XZ Am OmEJm) {Og amoµO AmX‘r
AnZo ^mB© go Am¡a AnZr ‘m± go Am¡a AnZo ~mn go Am¡a AnZr ~rdr go Am¡a AnZo ~oQ>m| go ^mJoJm (¶mZr H$moB© {H$gr H$s h‘XXu Zht H$aoJm) ³¶y§ Ho$
CZ‘| ha EH$ H$mo Cg {XZ AnZr Eogr {µ’$H«$ n‹S>r hmoJr Ho$ Cgo Xÿgam| H$m hmoe Zht hmoJm Am¡a ~hwV go Mohao Cg amoµO (B©‘mZ H$s dOh go) M‘H$Vo
X‘H$Vo hm|Jo, h§gVo, ˜wer ‘ZmVo hwE Am¡a ~hwV go Moham| na Cg amoµO ˜mH$ ({‘Å>r) n‹S>r hmoJr, ñ¶mhr (H$m[bH$) Zo CÝh| T>m§n aIm hmoJm, ¶h dhr bmoJ
hm|Jo, Omo H$m{µ’$a Wo, ~XH$ma Wo &
َ ٓ ٗ ُ َ ََ َۤ َ َ ً ْ َّ ً َ ُ َ َ ُ َ ْ َ َ ٗ ُ َ َ ََ َ َ ٌ َ َّ ُ َ ْ ْ َ ُّ َ ۤ ٰ
 ٖ‫یا  ّو َی ْنقلِ ُب اِ ٰل ا ْهلِ ہٖ َم ْس ُر ْو ًرا  َوا ّما م ْنا ْو ِ َت ك ِٰت َبہ َو َرا َء ظ ْھ ِرہ‬‫ان اِ ن َك كدِ ح اِ ٰل َر ّ ِب َك ك ْد ًحا ف ُملٰ ِق ْیہِ  فا ّما م ْن ا ْو ِ َت ك ِٰت َبہ ِب َی ِم ْینِ ہٖ  فسوف یحاسب ِحسابا ی ِس‬ ‫النس‬ ِ ‫یا یھا‬
ْ َ َ ُ
ً ْ ِ‫َف َس ْو َف َی ْد ُع ْوا ث ُب ْو ًرا  ّو یص ٰل َسع‬
 ‫یا‬
· Zm‘-E-Am‘mb XmE§ ¶m ~mE§ hmW ‘| {X¶o OmZo dmbm| H$m hmb : gya-E-B§{eµH$mµH$ Am¶V Z§~a : 6 Vm 12 ‘| Aëbmh VAmbm
µ’$a‘mVo h¢: E BÝgmZ! Vy AnZo nada{XJma Ho$ nmg nhw§MZo VH$ ‘wgbgb {H$gr ‘ohZV ‘| bJm ahoJm, ¶hm§ VH$ Ho$ Cg go Om {‘boJm, {’$a {Og e™g
H$mo Cg H$m Am‘mb-Zm‘m Cg Ho$ XmE§ hmW ‘| {X¶m OmEJm, Cg go Vmo AmgmZ {hgm~ {b¶m OmEJm Am¡a dmo AnZo Kadmbm| Ho$ nmg ˜wer ‘ZmVm hwdm
dmng AmEJm, bo{H$Z dmo e™g {Og H$mo Cg H$m Am‘mb-Zm‘m Cg H$s nwíV (nrR>) Ho$ nrN>o go {X¶m OmEJm, dmo ‘m¡V H$mo nwH$maoJm Am¡a ^‹S>H$Vr hwB©
AmJ ‘| Xm{˜b hmoJm &
ْ ِ ‫ٮك َحد ْی ُث ْال َغ ِاش َیۃِ  ُو ُج ْو ٌہ َّی ْو َمٮٕ ذ َخ ِاش َع ٌۃ  َع ِام َل ٌۃ َّن ِاص َب ٌۃ  َت ْص ٰل َن ًارا َح ِام َی ًۃ  ُت ْس ٰق ِم ْن َع ْیٰا ن َِیۃٍ  َل ْی َس َل ُھ ْم َط َع ٌام اِ َّل ِم ْن َضر ْیع َّل ُی ْس ِم ُن َو َل ُی ْغ‬
 ‫ن ِم ْن ُج ْو ٍع‬ َ ‫َه ْل َا ٰت‬
ٍ ِ ٍ ٍ ِ ِ
· XmoµO{I¶m| H$m hmb : gya-E-Jm{e¶h Am¶V Z§~a : 1 Vm 7 ‘| Aëbmh VAmbm H$m µ’$a‘mZ h¡: Š¶m Vwåh| Cg dm[µH$¶o (¶mZr {µH$¶m‘V) H$s
˜~a nhw§Mr h¡ Omo g~ na N>m OmEJm? ~hwV go Mohao Cg {XZ CVao hwE hm|Jo, ‘wgr~V PobVo hwE WH$Z go Mya! dmo XhoH$Vr hwB© AmJ ‘| Xm{˜b hm|Jo,
CÝh| ImobVo hwE (J‘©) Mí‘o go nmZr {nbm¶m OmEJm, CZ Ho$ {b¶o EH$ H$m±Q>oXma Pm‹S> Ho$ {gdm H$moB© ImZm Zht hmoJm, Omo Z {Oñ‘ H$m dµOZ ~‹T>mEJm
Am¡a Z ^yH$ {‘Q>mEJm &
ٰ
َ ‫اب َم ْن َد ّٰس‬
 ‫ٮھا‬ َ ‫َق ْد َا ْف َل َح َم ْن َز ّك‬
َ ‫ٮھا َو َق ْد َخ‬
· H$må¶m~ Am¡a ZmH$m‘ e»g : gya-E-eåg Am¶V Z§~a : 9,10 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: Omo e™g (Aëbmh H$s µ’$a‘m§~aXmar
H$a Ho$) Zµâg (Ho$ µOm{ha d ~m{VZ) H$mo nmH$sµOm ~ZmEJm, dmo H$må¶m~ hmo OmEJm Am¡a $Omo e™g Bg (Zµ’$g) H$mo (JwZmh Ho$ XbXb ‘|) Y§gmEJm,
dmo ZmH$m‘ hmo OmEJm&
َ َ َ َ ٓ َّ َّ َ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َّ َ َ
 ‫السا ِٕٮل فل ت ْن َھ ْر‬ ‫فاما الیتِ یم فل تقھر  وا ما‬
· ¶Vr‘ Am¡a ‘m§JZo dmbm| Ho$ gmW AÀN>m ~aVmd H$amo : gya-E-µOwhm Am¶V Z§~a : 9, 10 ‘| Aëbmh VAmbm ZgrhV µ’$a‘mVo h¢:
Amn ¶Vr‘ na g™Vr Z H$s[O¶o Am¡a ‘m§JZo dmbo H$mo ‘V [P‹S>[H$¶o (AJa H$moB© CµO« hmo Vmo Za‘r Ho$ gmW ‘m[µOaV H$a bmo)&
َ َ ََ َ َ ْ ْ َ َ َ ً ْ َ َّ َ َ َ ْ ْ َ ْ َّ ْ ‫َف َم‬
 ‫یا ّی َر ٗہ  َو م ْن ّی ْع َمل ِمثقال ذ ّرۃٍ ش ًّرا ّی َر ٗہ‬ ‫ن یعمل ِمثقال ذرۃٍ خ‬
· µOam© ~am~a ^r ZoH$s ¶m ~wamB© H$aZo dmbo {H$¶m‘V ‘| Cg H$m A§Om‘ XoI b|Jo : gya-E-{µObµOmb Am¶V Z§~a : 7,8 ‘|
Aëbmh VAmbm µ’$a‘mVo h¢: {Og e™g Zo (Xwݶm ‘|) µOam© ~am~a H$moB© ^bmB© H$s hmoJr, dmo Cgo (Am{˜aV ‘|) XoI boJm Am¡a {Og e™g Zo (Xwݶm
‘|) µOam© ~am~a ^r H$moB© ~wamB© H$s hmoJr, dmo Cgo (Am{˜aV ‘|) XoI boJm &
ْ ِ ‫ان َل‬
ّٰ ‫ف ُخ ْسر اِ َّل َّال ِذ ْی َن ٰا َم ُن ْوا َو َع ِم ُلوا‬
ْ َّ ‫الصلِ ٰح ِت َو َت َو َاص ْوا با ْل َح ّق  َو َت َو َاص ْوا ب‬ ْ َ
َ ‫ال ْن َس‬ ْ
‫ب‬
ِ ‫الص‬ ِ ِ ِ ٍ ِ ‫َوال َع ْص ِر اِ ّن‬
· ZoH$ A‘b H$aZo dmbo ‘mo{‘Z ~§Xo H$må¶m~ h¢ : gya-E-Aò ‘| Aëbmh VAmbm VmH$sX Ho$ gmW µ’$a‘mVo h¢ : µH$g‘ h¡ µO‘mZo H$s,
BÝgmZ (AnZr C‘« µOm¶oA H$aZo H$s dOh go) ~‹S>o ˜gmao ‘| h¡ ‘Ja dmo bmoJ Omo B©‘mZ bmE Am¡a CÝhm|Zo AÀN>o H$m‘ {H$¶o Am¡a EH$ Xÿgao H$mo hµH$ na
(µH$mB‘ aohZo H$s) ZgrhV H$aVo aho Am¡a EH$ Xÿgao H$mo (Am‘mb H$s) nm~§Xr H$s ZgrhV H$aVo aho &
ُّ ُّّ ٌ
 ٍ‫َو ْیل لِك ِل ُه َم َزۃٍ ل َم َزۃ‬
· Eo~ bJmZo Am¡a VmZm XoZo dmbo Ho$ {b¶o dB©X : gya-E-hw‘µOh Am¶V Z§~a : 1 ‘| Aëbmh VAmbm BaemX µ’$a‘mVo h¢: ha Eogo e™g
Ho$ {b¶o ~‹S>r ˜am~r h¡, Omo nrR> nrN>o Xÿgam| na Eo~ bJmZo dmbm (Am¡a) ‘w±h na VmZm XoZo dmbm hmo &
ٓ ْ َّ ُ ‫ی  َّالذ ْی َن ُه ْم َع ْن َص َلتِھ ْم َس‬
 ‫اه ْو َن  ال ِذی َن ُه ْم ُی َرا ُء ْو َن‬ َ ْ ‫َف َو ْی ٌل ّل ِْل ُم َص ِّل‬
ِ ِ
· Z‘mµO ‘| gwñVr H$aZodmbm| H$m A§Om‘ ~wam h¡ : gya-E-‘mCZ Am¶V Z§~a : 4 Vm 6 ‘| Aëbmh VAmbm Z‘mµO go µJµ’$bV d gwñVr ~aVZo
dmbo H$mo V§~rh H$aVo hwE µ’$a‘mVo h¢: ~‹S>r ˜am~r h¡ Eogo Z‘mµO n‹T>Zo dmbm| Ho$ {b¶o, Omo AnZr Z‘mµO go µJµ’$bV d gwñVr ~aVVo h¢, Omo {XImdm H$aVo h¢ &

32

You might also like