ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

258102
Lab worksheet 5
การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม

ชื่อ-สกุล นท ฉาย
นาย/นางสาว .................................................................................
C) กาน น
6
4 16 342
รหัสนิสิต ..............................................
°

คณะ เกษตรศาสต
............................................................................. ศาสต
สาขาวิชา ........................................................................
/
หมู่เรียนที่  1  2  3  4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  16  17  18
 19  20  21
✓วันอังคาร  วันพุธ
วันที่เรียนปฏิบัติการ  วันจันทร์   วันพฤหัสบดี  วันศุกร์
9:00 11.5 ย

เวลาเรียน …………………………………………………..
อ
-

ห้องเรียน ✓SC3-208  SC3-210  SC3-211  SC3-214

ผลการศึกษา
ตอนที่ 1 ศึกษาลักษณะทางพันธุกรรมที่มีความแปรผันในรูปแบบต่าง ๆ
ตารางที่ 5.2 ลักษณะพันธุกรรมของตนเอง
ลักษณะ ฟีโนไทป์ จีโนไทป์
1. ติ่งหู AAA a

2. เชิงผม ไ hh
3. ห่อลิ้น ไ RKR r
4. หมู่เลือด ABO A | , | Aj
5. ลายนิ้วมือนิ้วชี้ซ้าย บ หวาย

6. เพศ ชาย XY

7. ตาบอดสี ชาย ตา ปก ✗4

8. ความสูง 1 75

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 1

จั
ภู
มี
มี
พั
ฑุ๋
ม่
ด้
มิ
ติ
ร์
ร์
ร์
 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

ตารางที่ 5.3 ลักษณะพันธุกรรมที่พบในชั้นเรียน (จำนวนนิสิตทั้งหมด N = 31 คน)

ลักษณะ จำนวนคน ร้อยละ
1. ติ่งหู มี 25 8อ

ไม่มี 6 19

2. เชิงผม มี 6 19
ไม่มี 25 80

3. ห่อลิ้น ได้ 2 อ 64

ไม่ได้ 11 35

4. หมู่เลือด ABO A " 35

B 9 29

O 11 35

AB 1 3

5. ลายนิ้วมือนิ้วชี้ซ้าย โค้งนูน 5 16

พับหวาย 11 35

ก้นหอย 15 48

6. เพศ หญิง 2 อ 64

ชาย 11 35

7. ตาบอดสี หญิงตาปกติ 20 64

หญิงตาบอดสี 0 0

ชายตาปกติ 11 35

ชายตาบอดสี 0 0

ตารางที่ 5.4 ลักษณะพันธุกรรมที่พบในชั้นเรียน (จำนวนนิสิตทั้งหมด N = 31 คน)

ความสูง (ซม.) จำนวนคน ร้อยละ
< 140 0 0

141 - 145 0 0

146 - 150 1 3

151 - 155 1 3

156 - 160 8 25

161 - 165 8 25

166 - 170 4 12

171 - 175 6 16

176 - 180 2 6

181 - 185 1 3

> 185 0 0

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 2

 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

กราฟแท่งแสดงร้อยละที่พบของลักษณะพันธุกรรมต่าง ๆ ในประชากร

กราฟแท่งแสดงร้อยละที่พบของลักษณะพันธุกรรมต่าง ๆ ในประชากร (ต่อ)

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 3

 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

วิจารณ์ และสรุปผลการศึกษา
กษณะ ทาง น กรรม ของ แ ละ คน แตก าง น นอ บ การ กระจาย ความ

ของ กษณะ ความ แปร น อเ อง และ แปร น ไ อเ อง

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 4

พั
ลั
ขึ้
กั
ที่มี
ลั
ถี่
กั
ต่
ต่
ม่
ยู่
ต่
นื่
นื่
ธุ
ผั
ผั
ต่
 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

ตอนที่ 2 ศึกษาการถ่ายทอดทางพันธุกรรมตามกฎของเมนเดล
ตารางที่ 5.5 การถ่ายทอดลักษณะติ่งหู
ลักษณะติง่ หู พ่อ แม่
ฟีโนไทป์ ไ
จีโนไทป์ Aa aa

เซลล์สืบพันธุ์ Aia 9

จีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก Aa ยาก
,

อัตราส่วนจีโนไทป์ของลูก h 1

ฟีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก ง ,
ไ ง
อัตราส่วนฟีโนไทป์ของลูก แ
ตารางที่ 5.6 การถ่ายทอดลักษณะเพศชาย-หญิง
ลักษณะเพศ พ่อ แม่
ฟีโนไทป์ ไ
จีโนไทป์ aa Aa

เซลล์สืบพันธุ์ a Ain
จีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก aa Aa
,

อัตราส่วนจีโนไทป์ของลูก
1,1
ฟีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก ไ ง ,

อัตราส่วนฟีโนไทป์ของลูก แ
ตารางที่ 5.7 การถ่ายทอดลักษณะหมู่เลือดระบบ ABO
ลักษณะหมู่เลือด พ่อ แม่
ฟีโนไทป์ 0 0

จีโนไทป์ ii ii
เซลล์สืบพันธุ์ i i
จีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก
สัดส่วนจีโนไทป์ของลูก
ฟีโนไทป์ที่เป็นไปได้ของลูก เ อด อ

อัตราส่วนฟีโนไทป์ของลูก

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 5

มี
หู
มีติ่
มี
มีที่
มิมี
มีติ่
หู
มีติ่
งุ่ญุ๋
ลื
หู
ม่
ม่
ม่
ม่
หู
 ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

แบบฝึกหัดท้ายบทปฏิบัติการ
จงตอบคำถามต่อไปนี้
1. การกระจายความถี่ของลักษณะที่มีความแปรผันต่อเนื่อง และแปรผันไม่ต่อเนื่องแตกต่างกันอย่างไร
กษณะ ความ แปร นไ อเ อง → เ น กษณะ ทาง น กรรม แยก ความ แตก าง ไ อ าง ดเจน

เ ด จาก ท พล ของ การ รบ น เ ยง อ าง เ ยว เ น ยม ไ ก ม

กษณะ ความ แปร น อเ อง → ใน กษณะ ทาง น กรรม สามารถ แยก ความ แตก าง ไ อ าง เ น ด
เ น ความ ง าห โครง าง ว เ น น

2. หากชายที่มีติ่งหู (พันธุ์แท้) เลือดหมู่ AB แต่งงานกับหญิง ไม่มีติ่งหู เลือดหมู่ O จะมีโอกาสมีลูกที่มลี ักษณะ

ติ่งหูและหมู่เลือดแบบใดบ้าง ในอัตราส่วนเท่าใด (แสดงวิธีคิด)
ชาย ห ง ☒ IHIH ะ ง
IHIH IAIB ✗ II
"

ii I
"
=1h
ะ ไ ง
IAIP ะ
A

I
"
I
"

± I ±
" "
Ii
" "
I I Ii
"
IHINIP IA i A

ก จะ โอกาส ง I
"
7
"
เออ % IBI ะ B

เ อด กป A IAI I ii ะ o

กป
"
เ อด B I i h

3. ชายตาบอดสี ได้รับอัลลีลตาบอดสีมาจากฝ่ายพ่อหรือแม่
หากชายตาบอดสีแต่งงานกับหญิงที่ไม่มีประวัติตาบอดสีในครอบครัว จะมีโอกาสมีลูกที่มีลักษณะใดบ้าง
(แสดงวิธีคิด)
ชาย ตา บอด ห ง ปก * นะ ตา บอด B ะ ปก

✗ ำ × ✗

°
XP XBY
"
" "
× × × × y

ห ง ปก ห ง ปก ชาย ปก ชาย ปก

คู่มือปฏิบัติการชีววิทยาเบื้องต้น สำหรับวิชารหัส 258102 ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ลั ก ษ ณ ะ ท า ง พั น ธุ ก ก ร ร ม 5 | 6

ที่มี
ลั
ต่
พั
ลั
ที่
ชั
อิ
ช่
บิ
มีลำ
มีลั
ที่มี
ลั
ต่
พั
ลั
ที่
ต้
สีผิ
ร่
นำ
นํ้
สู
หู
มีติ่
มี
หู
มีติ่
มี
ลู
กฺ
ขุ๋
หู
มีติ่
มี
สี
สี
กำ
ป็
ป็
ดี
ช่
ลื
ลื
ด่
ช่
พี
กิ
ม่
ด้
ย่
ม่
ม่
ย่
รุ๊
ย่
ญิ
ด้
ญิ
ญิ
รุ๊
ญิ
ติ
ติ
ติ
ติ
ติ
ติ
ธุ
ธิ
ธุ
ยิ้
ชั
นื่
ต่
นื่
ต่
ผั
ผั