Odisee - Studiegebied: Onderwijs

Educatieve Bachelor in het onderwijs:

Lager onderwijs
LESFICHE

Student Naam: Anissa El Magnouzi Klasgroep: 1Balo/B

Stage School: Voorzienigheid Leerjaar: 4de leerjaar
Naam mentor: Valerie Staelens
Activiteit Datum: 20 februari 2024 Uur: van 9u45 tot 10u30
Aantal lln: 14

ALGEMEEN LUIK
Leergebied en domein:

Nederlands – taal

Onderwerp:

Alfabetisch rangschikken van familienamen

Situering leerplan: KOV / OVSG / GO! (onderstreep wat van toepassing is)

TOtn2 Nadenken over de belangrijkste aspecten van het taalsysteem. Daarbij

taalbeschouwelijke termen gebruiken

Het alfabet onderzoeken:

 nadenken over het gebruik van alfabetische ordening

 het alfabet kennen en daarbij de term 'alfabet' kennen en gebruiken

 alfabetisch rangschikken op eerste en/of tweede letter in functie van eigen ordeningssystemen

Bronnen:
Plantyn
Scoodle
Computermeester

Materiaal:
Taalkanjers: boek c
Thema 5, les 1: Bib in de klas (alfabetisch rangschikken) (wb pg. 4-6)
Afbeeldingen raadsel (aanknoping)
Kaartjes van auteur namen

Beginsituatie

Lesfiche | 1
- op onderwijsniveau:
De leerlingen kunnen de letters van het alfabet in de juiste volgorde opzeggen.
De leerlingen kunnen woordjes in alfabetische volgorde rangschikken op de eerste letter.
De leerlingen zouden bijvoorbeeld weten dat “aap” voor “bal” komt en “bal” voor “kaars” in de
alfabetische volgorde.

- op ervaringsniveau:
De leerlingen krijgen in het begin van elk schooljaar een nummer afhankelijk van de alfabetische
volgorde van hun achternamen.
Ze weten dat in de bibliotheek boeken vaak worden gerangschikt op auteursnaam, wat de
achternaam van de schrijver is. (Gelijkaardig met het zoeken naar een woord in een woordenboek)

Doel(en) van de les

- De leerlingen herkennen dat familienamen uit meerdere delen kunnen bestaan.
- De leerlingen kunnen de familienamen, alfabetisch in een numerieke lijst plaatsen.
- De leerlingen kunnen in een woordenlijst een woord opzoeken naar de beginletter.

Lesfiche | 2
LESVERLOOP

Tijd Leerinhoud Onderwijsleeractiviteiten

in min
5 min 1. Aanknoping Beginsituatie onderzoeken / Herhalen (onderstreep wat van toepassing is)
Didactische werkvorm:
Afbeelding van een appel, bal, Citroën, dennenboom Groeperingsvorm: klassikaal / individueel / duo’s / groepjes van … (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
ABCD Organisatie:
Rebus
Kernvragen/-opdrachten:
Wat is de eerste letter van elke afbeelding die je hier ziet?
Waar denken jullie dat we het over gaan hebben vandaag?
15 min 2. Leskern Verwerving / Verwerking / Verwerving én verwerking / Evaluatie (onderstreep wat van toepassing is)
Stap 1: herhaling alfabetisch rangschikken Didactische werkvorm:
Beer, giraf, aap, dolfijn, leeuw, eend, eekhoorn Groeperingsvorm: klassikaal / individueel / duo’s / groepjes van … (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
Aap, beer, dolfijn, eekhoorn, eend, giraf, leeuw Organisatie:
Klassikaal verfrissen
Kernvragen/-opdrachten:
Wat is het eerste wat we gaan doen wanneer we deze woordjes zien, wetend dat we ze alfabetisch moeten
rangschikken?
Waar kijken we eerst naar?
We duiden het eerste lettertje aan.
We herschrijven deze woorden n de juiste volgorde.
Pas op! We zien hier twee woordjes met dezelfde eerste en tweede letter. Wat doen we nu?
Materiaal: whiteboard
Differentiatie:
De leerlingen hun werkwijze luidop laten verwoorden en een andere leerling hier aan laten toevoegen etc etc.

Lesfiche | 3
Tijd Leerinhoud Onderwijsleeractiviteiten
in min
10 min Stap 2: Herken je de familienaam? Verwerving / Verwerking / Verwerving én verwerking / Evaluatie (onderstreep wat van toepassing is)
Didactische werkvorm:
Groeperingsvorm: klassikaal/ individueel / duo’s / groepjes van … (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
Fientje De Wit , Mano Alvarez , Liesbeth Schellens , Sen Nakamura , Organisatie: We nemen ons taalkanjers boek op pagina 4.
Tom Peeters , David Cuypers , Klaartje Steensels , Mohamed El Taibi , Kernvragen/-opdrachten:
Roger Masamba , James Duran Leerlingen vragen wat hun achternaam is totdat ik een leerling tegenkom die 2 delen in zijn/ haar achternaam
heeft.
Let dus goed op! Bij deze oefening kunnen er familienamen zijn die uit meerdere delen bestaan. ( zoals de
gevraagde leerling(en))
We vinden hier allemaal namen van een klasje, wat we zometeen per twee gaan doen, is de familienamen
omkringen.
Wat is hiervan de familienaam, en de volgende enzovoort (in het boek)

Materiaal: Whiteboard
Differentiatie:
Caleb vragen wat zijn volledige naam is. (Voor en achternaam)
15 min Stap 3: Netjes op een rij Verwerving / Verwerking / Verwerving én verwerking / Evaluatie (onderstreep wat van toepassing is)
Didactische werkvorm:
1. Marita De Sterck Groeperingsvorm: klassikaal / individueel / duo’s / groepjes van 4-5 (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
2. Jaak Dreesen Organisatie:
3. Rindert Kromhout 3 groepjes, banken worden tegen elkaar geschoven.
Kernvragen/-opdrachten:
4. Astrid Lindgren
Zoals jullie weten heeft juf Valerie jullie een nummertje gegeven op basis van de eerste letters van jullie
5. Bart Moeyaert achternaam. Of… Hoe hebben jullie een nummer gekregen? (Weten jullie hoe jullie jullie nummer hebben
6. Annelies Tock gekregen?) Dus waarom is de ene nummer 1 en de ander nummer 5?
7. Sylvia Vanden Heede Jullie krijgen zodadelijk kaartjes van mij met namen van Auteurs. Jullie gaan samenwerken door deze namen in
8. Detty Verreydt de juiste volgorde te zetten. Wanneer jullie klaar zijn steken jullie jullie handen op.
Samen verbeteren en in het handboek noteren.
Materiaal: kaartjes
Differentiatie:
Indien er een groepje het niet goed snapt zou ik graag Chichi willen inschakelen voor assistentie (tijdens de
opdracht)
15 min Stap 4: opgeruimd staat netjes. Verwerving / Verwerking / Verwerving én verwerking / Evaluatie (onderstreep wat van toepassing is)
Dirk Bracke Guus Kuijer Didactische werkvorm:
Groeperingsvorm: klassikaal / individueel / duo’s / groepjes van 4-5 (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
Marc De Bel Jef Nys
Organisatie: ik leg alle opvolgende opdracht uit en de leerlingen voeren dit individueel uit.
Guy Didelez Mark Tijsman Kernvragen/-opdrachten:
Bettie Elias Sylvia Vanden Heede In de volgende opgave zie je boeken die zijn gevallen. Jij moet de namen van dit klasje weer netjes alfabetisch
rangschikken.
Als je daar klaar mee bent, mag je bij de laatste oefening zelf namen verzinnen.
E.d. Franck Dolf Verroen Er werden er al enkele gegeven zoals: Frank Adam en Thea Beckman. Tussen al deze namen zie je lege lijntjes en
Wim Hofman Wim Westeman op die lijntjes mag je een naam uitvinden maar de bedoeling is wel dat de alfabetische volgorde hierna nog klopt!

Lesfiche | 4
Tijd Leerinhoud Onderwijsleeractiviteiten
in min
Nieuwe schrijvers bedenken
Eigen antwoord

3. Afronding Productevaluatie / Procesevaluatie/ Afsluitende activiteit (onderstreep/ vul aan wat van toepassing is)
Speeltijd!!! Didactische werkvorm:
Groeperingsvorm: klassikaal / individueel / duo’s / groepjes van … (onderstreep / vul aan wat van toepassing is)
Organisatie:

Kernvragen/-opdrachten:

Materiaal:

Lesfiche | 5
Bordschema/ Ruimtegebruik

Lesfiche | 6
Werkbladen (indien van toepassing)

Lesfiche | 7
Lesfiche | 8