ICHIMOKU

BULUTU

Erdem DEMİR
/lawyerandtrader

1|S a y fa
 Ichimoku Nedir?

İlk olarak Japonya’da hisse senedi ve emtia piyasalarında kullanılan

Ichimoku indikatörü, son yıllarda global finans piyasalarında çok popüler olan bir
teknik analiz metodudur.
Teknik analizcilerin kısaca ichimoku dedikleri, Japonca da“Denge Grafiğine
Bakış” anlamına gelen Ichimoku KinkoHyo teknik analiz metodu; ilk olarak 1930’lu
yılların sonlarında Japon gazeteci Hosoda Goichi tarafından geliştirilmiştir. Japon
Mum Çubuğu Grafiklerinin kullanımını kolaylaştırmak, akımları ve fiyat hareketlerini
grafik üzerinde daha rahat algılamak amacı ile tasarlanan indikatör, çok uzun
yıllar test edildikten sonra 1960’lı yılların sonunda yayınlanmıştır.
Ichimoku indikatörü, görüldüğü üzere ilk bakışta karmaşık gibi görünse de
birbirinden çok kolay ayırt edilebilen farklı parametrelerden oluşmaktadır.
Ichimoku analizini oluşturan parametrelerin birbiriyle olan konumları, ilişkileri,
kesişmeleri, yakınlık ve uzaklıkları AL/SAT sinyalleri üretmekte; trendler ve piyasanın
dönüşleriyle ilgili mesajlar vermektedir.
Ichimoku indikatörü toplam 5 göstergeden oluşmaktadır. Bunlar;

1. Tenkansen Çizgisi (Dönüş Çizgisi ): Son 9 mumun ortalamasını (9 barlık en

yüksek değer + 9 barlık en yüksek değer)/2 formülüyle hesaplar.
2. Kijun Sen (Standart Çizgi) : Tenkansen çizgisinin 26 barlık hesaplanmış halidir
bu yüzden ona göre daha az hareket eder
3. Senkou Span A (Öncü Span) : Tenkansen ve kijun sen çizgilerinin
ortalamasını alır ve 26 bar öteler böylece gelecekte olacak fiyat hareketi
hakkında tahminde bulunur. Bulutu oluşturan çizgilerden biridir.
4. Senkou Span B (Öncü Span) : Bulutu oluşturan diğer çizgidir.Son 52 barın en
yüksek ve en düşük değerinin ortalamasıdır ve gene 26 bar ileriye
ötelenmiştir.
5. Chikou Span (Geç Gelen Span) : 26 bar geriden fiyat hareketini gösterir.

Her ne kadar yukarıda yazılanlar ilk bakışta çok karmaşık gibi görünse bile,
yukarıdaki hesaplamaların çoğu indikatör tarafından otomatik hesaplandığı için
grafik üzerinde yorumlaması ve anlamlandırılması oldukça kolaydır.

2|S a y fa
Aşağıdaki örnekte grafik üzerindeki yerleşimleri belirlenmiş durumdadır.

Ichimoku bulutu bize trend hakkında önemli bilgiler sağlar;

- Eğer fiyat bulut üzerinde ve bulut yeşil ise bu yükseliş trendine işaret eder
- Eğer fiyat bulut altında ve bulut kırmızı ise bu bir düşüş trendine işaret eder
- Ve fiyat bulut içerisinde ise trend kararsızlığı söz konusudur diyebiliriz.

Bulut 2 katmandan oluşmaktadır. Bu katmanlar SenkouSpanA ve

SenkouSpanB katmanlarıdır. Bu katmanlar destek ve direnç görevleri
görmektedirler. Yani zaman zaman katmanlar destek olmakta zaman zaman
da direnç olmaktadır.

Aşağıdaki grafikteki örnek incelenirse OK ile dikkat çekilen bölgede

SenkouSpanA katmanının destek olarak çalıştığı gözlemlenebilmektedir.

3|S a y fa
 Bulutun bizim için bir diğer önemli olduğu nokta ise, tenkansen ve kijunsen
çizgilerinin kesiştiği anda bulutun hangi konumda olduğudur.

KİJUNSEN ve TENKANSEN

Ichimoku indikatörünün en güçlü AL/SAT sinyali üreticileri olan tenkansen ve

kijunsenin birbiriyle uzaklıkları ve yakınlıkları, kesişmeleri analizin temel taşını
oluşturmaktadır. Tenkansen daha kısa vadeli hareketli ortalamalardan oluştuğu
için yükseliş ve düşüşlere karşı daha hassastır.
Tenkansen çizgisi piyasa akımının saptanmasında kullanılırken, kijunsen
çizgisi ise daha çok piyasa hareketi için kullanılır.

Tenkan-Sen’in ve Kijun-Sen’in birbirini kesmesi AL/SAT sinyali üretmekte ve

kesişmenin olduğu an bulutun konumu ise sinyalin gücünü belirlemektedir.

Tenkansen = (En yüksek + En düşük) / 2, geçmiş 9 periyod

Kijunsen = (En yüksek + En düşük) / 2, geçmiş 26 periyod

4|S a y fa
A. AL SİNYALLERİ
1. GÜÇLÜ AL SİNYALİ

Güçlü al sinyali için gereken şartlar

- Tenkansen kijunseni BULUT ÜZERİNDE kıracak
- Chikouspan bulut üzerinde olacak
- Fiyat hareketleri kumo bulutu üzerinde olacak

2. ORTA SEVİYEDE AL SİNYALİ

Orta seviyede bir al sinyali için gereken şartlar

- Tenkansen kijunseni BULUT İÇERİSİNDE kıracak

- Chikou Span bulut üzerinde olacak
- Fiyat bulut üzerinde olacak

5|S a y fa
 3. DÜŞÜK SEVİYELİ AL SİNYALİ

Düşük seviyeli al sinyali için gerekli şartlar

- Tenkansenin kıijunseni BULUT ALTINDA kırması
- Chikouspan çizgisinin bulut üzerinde OLMAMASI
- Fiyat hareketlerinin bulut altında olması

Görüldüğü gibi tenkansenin kijunseni kırması 3 adet sinyal üretiyor. Ve bu

sinyalleri anlamlandıran ise kumo bulutunun konumudur. Kumo bulutunun
konumuna göre sinyaller güçlenmekte ya da zayıflamaktadır. Bu nedenle;
sinyalleri anlamlandırırken mutlaka bulutu kullanmak zorundayız.

6|S a y fa
B. SAT SİNYALLERİ
1. GÜÇLÜ SAT SİNYALİ

Güçlü sat sinyali için gerekli şartlar

- Kijunsenin tenkanseni BULUT ALTINDA kırması
- Chikouspan çizgisinin bulut altında olması
- Fiyat hareketlerinin bulut altında olması

2. ORTA SEVİYELİ SAT SİNYALİ

Orta seviyede bir sat sinyali için gerekli şartlar

- Kijunsenin tenkanseni bulut içerisinde kırması

- Chikouspan çizgisinin bulutun altında olması
- Fiyatın bulut altında olması

7|S a y fa
3. DÜŞÜK SEVİYELİ SAT SİNYALİ

Düşük seviyede bir sinyalden söz edebilmek için gerekli şartlar;

- Kijunsenin tenkanseni kumo bulutu üzerinde kırması
- Chikouspan çizgisi bulut altında değil
- Fiyat kumo bulutu altında değil

8|S a y fa
 TENKANSEN VE KİJUNSENİN DESTEK-DİRENÇ
FONSKİYONU

İchimoku indikatörünün 5 katmandan oluştuğunu ve her katmanın destek

ve direnç fonksiyonların olduğunu daha önce belirtmiştik.
Kijunsen ve tenkansen aşılması güç dirençler ve kırılması zor desteklerdir.

Tenkansen ve kijunsen yukarıda belirtili tanımlarından da anlaşılacağı gibi

ortalamalardan oluşmaktadır. Aralarındaki fark zaman farklılığından
kaynaklansa dahi; her ikisi de fiyat ortalamalarından yola çıkar.

Aşağıdaki örnek incelendiğinde; Tenkansenin 1 numaradan 2 numaraya

kadar hissemize destek olduğunu görüyoruz. 2 numara ile 3 numara arasında
destek kırılıyor ve kırılan destek bu kez direnç konumuna geçiyor. 3 numaradan
sonra ise tenkansen kırılıyor destek konumuna geçiyor.

9|S a y fa
 Bir diğer eklemek istediğim husus ise gerek tenkansen gerekse de kijunsenin
direnç olarak zorlu engeller olması ve kırılım ardından genellikle hızlı ivmelenme
olması muhtemeldir. Yine aynı örnek incelendiğinde tenkansen kırılımı sonrası ciddi
bir ivme gözlemliyoruz.

Yine aşağıdaki örnek incelendiğinde; 1 ile 2 numara arasında Kijunsenin

direnç olduğu ve Uzunca süre direnci aşamayan hissemiz nihayet 2 numara
sonrasında direnci kırarak destek yapıyor ve hala devam eden bir süreç içerisinde
gayet sağlıklı biçimde destek olarak çalışmaktadır.

10 | S a y f a
 Tenkansen gibi kijunsen de zorlu bir dirençtir. Ve bu direnç kırılınca ivmenin
hızlı olması beklenir. Zira; yine ekteki örnek incelenirse mumun yatırımcı tabiriyle
"güzel" olduğu görülecektir.

11 | S a y f a
 KİJUNSEN ÇİZGİSİNİN TEK BAŞINA KULLANIMI

Kijunsen çizgisinin tek başına kullanımıyla sinyal üretmek mümkündür.

Şöyleki; kijunsen çizgisi tek başına 3 adet al sinyali üretir.

1. GÜÇLÜ AL SİNYAL

Eğer kijunsen fiyatı kumo bulutunun üzerinde kırarsa bu güçlü bir al sinyalidir

2. ORTA SEVİYELİ AL SİNYALİ

Eğer kijunsen fiyatı kumo bulutunun içinde kırarsa bu orta dereceli bir al
sinyalidir.

12 | S a y f a
3. ZAYIF AL SİNYALİ

Eğer kijunsen fiyatı kumo bulutunun altında kırarsa bu zayıf bir al sinyalidir.

4. GÜÇLÜ SAT SİNYALİ

Eğer fiyat kumo bulutunun altında kijunseni kırarsa bu güçlü bir sat sinyalidir.

13 | S a y f a
5. ORTA SEVİYELİ SAT SİNYALİ

Eğer fiyat kumo bulutunun içerisinde kijunseni kırarsa bu orta seviyeli bir sat
sinyalidir.

6. ZAYIF SAT SİNYALİ

Eğer fiyat kumo bulutunun üzerinde kijunseni kırarsa bu zayıf bir sat sinyalidir.

14 | S a y f a