‫بریستگان‬

‫بس خواسته‬
‫‪Vâžanâma ye dasâtir‬‬
‫بشین = ذات‬ ‫گرداورنده ‪:‬‬
‫بکند = آشیانه‬
‫بندور = نفس منطبعه‬
‫بندیشه (از اندیشه) = خیال‬
‫بوباش = قدیم و همیشه جاوید‬ ‫اپرخیده = کالم روشن‬
‫بهمنزاد = عقل فلک مریخ‬ ‫اجفت = طاق‬
‫بهتام = فرشته و رب النوع ابر‬ ‫اجنبان = ساکن‬
‫بهرزام = رب التوع جوهر لعل‬ ‫اخواستی = ناخواسته‬
‫بیارش‬ ‫اردوش = جرم فلک قمر‬
‫بیاس = به غایت دانشمند‬ ‫ارزانش = خیرات‬
‫بیموردی‬ ‫ارالس = عقل فلک عطارد‬
‫پاچایه = بول‬ ‫ازالد = هرگز‬
‫پاز = چیز نازک و لطیف‬ ‫اشکیود = مرکب‬
‫پازتاری = جزئی‬ ‫انتام = انجام‬
‫پاکش = پاکی‬ ‫اوحیز = حقیقت‬
‫پای چم = ترجمه‬ ‫اوچیزبان‬
‫پای خوان = ترجمه‬ ‫اوچیزی‬
‫پران = حکم و فرمان‬ ‫اویستان = موقع‬
‫پرخیده = سخن سربسته‬ ‫اویش = حقیقت‬
‫پروردگار = رب النوع‬ ‫اهمه = جزیی‬
‫پلمه سرایی = غیبت‬ ‫ای = اینکه‬
‫پلیر = نخست‬ ‫ایتگینی = خانه داری‬
‫پندم = پنجم‬ ‫ائتامانیدن = انجامانیدن‬
‫پنده = نقطه‬ ‫ایمان = اینان‬
‫پودات = محسوس‬ ‫آباد = نام پیغمبر‬
‫پوران = خلیفه – یادگار‬ ‫آبادیان‬
‫پویایش = همیشه جاوید‬ ‫آخشیجی سرا = عالم عناصر‬
‫پیچا = محیط‬ ‫آدن = بودن‬
‫پیچه = رمز‪ ،‬اشاره‬ ‫آذربان‬
‫پیرو = خلیفه‪ ،‬ولیعهد‬ ‫اندررسیدن = تخیل کردن‬
‫پیمان فرهنگ‬ ‫آم = فام‬
‫پیوستگان‬ ‫آهنگیدن = قصد کردن‬
‫پیه = عرض مقابل جوهر‬ ‫باداهنگ‬
‫تاب = عرضی‬ ‫بادنوا‬
‫تازه = حادث – معشوق‬ ‫بازدارش = ممانعت‬
‫تازه شو = حادث‬ ‫باس = قدیم‬
‫تاژ= لطیف‬ ‫باساتیر = محقق نگردیده‬
‫تاور= عرض‬ ‫بایسته هستی = ممتنع الوجود‬
‫تاوریده‬ ‫برپروشن = (برروشنان)‬
‫تبنیه = استفراغ‬ ‫برفر‬
‫تپاس = ریاضت کشیدن (از هندی)‬ ‫برفره‬
‫تراج = آیین دعا‬ ‫برموده‬
‫تنامید = جرم فلک نهم‬ ‫برنیان = مالئکه علویه‬
‫تندبار‬ ‫بریست‬

‫‪1‬‬
 ‫راستپوش = کافر‬ ‫تنگسار = تناسخ؟‬
‫رجال‬ ‫توان = ممکن‬
‫رزبادراد = اسم مریخ‬ ‫توبارکاج = زناکار‬
‫رزوان = جرم فلک و زهره‬ ‫تهم‪ ،‬تهمتن = فلک نهم‬
‫رسا = رسید‬ ‫تیل = نقطه‬
‫رسمو = نحل‬ ‫تیمسار = حضرت‬
‫رشت = گچ‬ ‫جاودان خرد= معارف حقیقی‬
‫رمش = تبدیل‬ ‫جاور = حال (از پهلوی)‬
‫روان آورد‬ ‫جاور کردن‬
‫روان بخش‬ ‫جرمزه = سفر‬
‫روانبد = نفس کل‬ ‫جزیدن = تغییر یافتن‬
‫روزستار = اهل حرفه‬ ‫جمشاس = نور‬
‫روکش = دهر‬ ‫جمشاسب‬
‫رون = باعث‬ ‫جهاخ = جهان‬
‫زابیدن‬ ‫جی افرام‬
‫زابیده = موصوف‬ ‫چار = چهار‬
‫زاورتاش‬ ‫چاگفری = بیداری‬
‫زاهدن = ماندن‬ ‫چاهیدن = خواستن (از چاهنای هندی)‬
‫زجال‬ ‫چرخه‬
‫زربادراد = مریخ‬ ‫چشمیدن = چشم بیرون آوردن‬
‫زریو‬ ‫چمر و چمران = آشکار‬
‫زمپود = زنبور‬ ‫چمراس = ِآیه‬
‫زنجه = زنجیر‬ ‫چمی = معنوی‬
‫زندبار‬ ‫چمیان = ارباب معنی‬
‫زندس‬ ‫چمین = چنین‬
‫زودانداز = بدیهه‬ ‫چنده = کمیت‬
‫زهیراب = رب النوع عنصر خاکی‬ ‫چیخولی‬
‫زیر = زمین‬ ‫چیزه بود‬
‫زیرک آمیغی = حضرت یزدان‬ ‫چیستان = ماهیت‬
‫سابوته = پیرزن‬ ‫خاوند = محدود‬
‫ساسان‬ ‫خدیه = مضاف در برابر مطلق‬
‫ساک‪ ،‬رسخ = ثبوت فسخ = جهل‬ ‫خسرو = امام عادل‬
‫سام ازهام = فلک االفالک‬ ‫خشنده = خزنده‬
‫سبک خدیه = عنصر باد‬ ‫خواجگمی = خواجگی‬
‫سبک موکده = عنصر آتش‬ ‫دادوند = معتدل‬
‫سپاسیان‬ ‫دستوم‬
‫سپهرار = کرۀ اثیر‬ ‫دشسته = محسوس‬
‫سپهربنده‬ ‫دشمریدن = ضد بودن‬
‫ستاره برجا = کوکب ثابت‬ ‫دشمیر‪ ،‬دشمیز = ضد‪-‬آخشیگان چهارگانه‬
‫سترسا = محسوس‬ ‫دما = مزاج‬
‫سترکش = صفات جالل‬ ‫دمان = فریاد‬
‫سرایش‬ ‫دمان کش‬
‫سروشبد = عقل اول‬ ‫دوله = دایره‬
‫سغدم = هفتم‬ ‫دهناد = نظام‬
‫سفته گوشی = اطاعت‬ ‫دیماس‬
‫سفرنگ = تفسیر و ترجمه‬ ‫رادگان = دانشمندان‬

‫‪2‬‬
 ‫ضال‬ ‫سمپوری = حرکت قسری (از هندی)‬
‫طاخک‬ ‫سمراد = وهم‬
‫غاوشنگ = سیخ آهنبن‬ ‫سمرود = مرتبۀ سیوم خداشناسی‬
‫فاشام = عفل فلک هشتم‬ ‫سمرود سمرود = جمع الجمع‬
‫فراتین = گفتار و سخن آسمانی‬ ‫سمیرا = آسمان‬
‫فرادجام = نام روان سپهر ثوابت‬ ‫سمیراب = رب النوع عنصر آب‬
‫فرارش = رب النوع اسب‬ ‫سناد = فوت فکر‬
‫فرازمان = حکم‬ ‫سنجرستان = خانقاه‬
‫فرباره‬ ‫سنجم = ششم‬
‫فربود‬ ‫سنگاش = حسد‬
‫فرپور = پسر‬ ‫سنگسار = تناسخ‬
‫فرتاب = کثیف‬ ‫سورشار = کشاورزان‬
‫فرتود = تصفیه قلب به مجاهده‬ ‫سومه = انتها‪ ،‬حد‪ ،‬طرف‬
‫فرجاد = دانشمند‬ ‫سهی کیش = راست دین‬
‫فرجود = معجزه (از پهلوی)‬ ‫سیامک = مجرد‬
‫فرخشور = پیامبر‬ ‫سیاوخش = لذت عقلی‬
‫فرداب = پرتو‬ ‫سیمراخ = از خدا چیزی خواستن‬
‫فردان = روان آسمان زهره‬ ‫سیمراغ‬
‫فردفر‬ ‫سیمناد = سوره‬
‫فرزبود‪ ،‬فرزو = حکمت‬ ‫سیمیار‬
‫فرزنشاد = مراقبه‬ ‫سیمینه = پارچۀ نازک‬
‫فرزوخشور = پیامبر بزرگ (از پهلوی)‬ ‫شا‬
‫فرساد = دانشمند‬ ‫شادارام = عقل سپهر آفتاب‬
‫فرسار = نیروی دات (داد)‬ ‫شادایام = نفس فلک شمس‬
‫فرسنداج = ملت‪ ،‬امت‬ ‫شالندن = دانستن‬
‫فرشاد = روان و خرد کره مریخ‪ ،‬حکیم‬ ‫شاه‬
‫فرگاه = حضرت‬ ‫شای کلیو‬
‫فرگفت = حکم و فرمان‬ ‫شایان = ممکن‬
‫فرالس = نفس فلک عطارد‬ ‫شایسته‬
‫فرناش‬ ‫شایسته بود‬
‫فرنود = استدالل‪ ،‬برهان‬ ‫شت = حضرت‬
‫فرنودسار = دانشنامه‬ ‫شلیده = فرزانه‬
‫فرنوش‪ ،‬ورنوش = خرد فلک قمر‬ ‫شم = نام‬
‫فروتنده‬ ‫شمپورگر = قاسر‬
‫فروزان فر‬ ‫شمپوری = حرکت قسری‬
‫فروزگان‬ ‫شمرش = تقدیر‬
‫فروزه = صفت‬ ‫شمنده = مرد دلیر‬
‫فروزیده‬ ‫شنجار‬
‫فروزینه‬ ‫شوند = دلیل‬
‫فروکاس = فرومایه‬ ‫شوندان‬
‫فروهر = جوهر‬ ‫شوه = ابزار‪ ،‬علت‪ ،‬سبب‬
‫فروهیده = ثنا و صفت کرده‬ ‫شیداب‬
‫فرهت‬ ‫شیدرنگ‬
‫فرهنگاخ = میانه‬ ‫شیدشیدان = نوراالنوار‬
‫فرهنگسار= حلول‬ ‫شیم = تعظیم‬
‫فرهودی = راسخ دردین‬ ‫صاد‬

‫‪3‬‬
 ‫گزینش = خاصیت‬ ‫فرهومند‬
‫گشاده هنگام = فصل‬ ‫فریبگاه‬
‫گشسب = اشراق‬ ‫فریور = راست و درست‬
‫گویه = نماز‬ ‫فریوردین‬
‫الرنگ = بسیط‪ ،‬بیرنگ‬ ‫فریوری‬
‫له = نه‬ ‫فسرده شهر = عالم سفلی‬
‫لهاک = علت و ماده‬ ‫فند = نقطه‬
‫مانستان = عالم مثال‬ ‫فیا = طاووس‬
‫مانیستار = نفس ناطق فلک االفالک‬ ‫کاپ = سایه‬
‫مرتاج = مردم‬ ‫کات = قطره‬
‫مرزبان = پادشاه‪ ،‬حاکم‬ ‫کاج = کار‬
‫مود = عقاب‬ ‫کارنده = فاعلیت‬
‫مهتاس = رب النوع رعد‬ ‫کاره = بسته ای‬
‫میدن = نو بودن‬ ‫کاموس‪ ،‬کامود = بسیط‬
‫میرگی = مرگ‬ ‫کاوانی درفش‬
‫میالدیدن = آفریدن‬ ‫کاووس = پاک ‪ ،‬لطیف‬
‫نابای = محل‬ ‫کرتاخ‬
‫ناپاز = ناپاک‬ ‫کرویز= منطق‬
‫نازاد = نجات یافته‬ ‫کسود‬
‫ناور = ممکن‬ ‫کشاک = ضمیر و اندیشه‬
‫نخستین انداز = بدیهه‬ ‫کشک = طی بر کاغذ‬
‫نخشه = برهان و دلیل‬ ‫کشکنه = چغندر‬
‫نروان = نام خرد آسمان‪ ،‬زهره‬ ‫کشکهای پرتو‬
‫نکوییدن = ستایش و تعریف‬ ‫کشمیده = خط‬
‫نگارش = تصور کردن‬ ‫کشمیده گرد = دایره‬
‫نمار = سوار‪ -‬ایما واشاره‬ ‫کشود = فجور‬
‫نمایه = صورت ظاهر‬ ‫کفتور‬
‫نمشته = عقیده‬ ‫کفین = امر‪ ،‬کار‬
‫نوتاش‬ ‫کالژکه = کشند‪ ،‬برآورند‬
‫نواد = زبان‬ ‫کلک‬
‫نوراخ = یونان‬ ‫کلوزه‬
‫نورستار = فرقه سلطانان و ارباب پیشه‬ ‫کله مشکین‬
‫نورند = ترجمه‬ ‫کلیار = اندوه‬
‫نوسیره = بحث کردن‬ ‫کمدن = کردن‬
‫نوله = کدام‬ ‫کند‬
‫نوه = حادثه‬ ‫کهنه گنی = کهنی‬
‫نویم = محض‬ ‫کیاباد‬
‫نهانسو = عالم علوی‬ ‫کیان خوره = فایض‬
‫نهرزام = خدای یاقوت‬ ‫کیانستان = عالم جبروت‬
‫نیرنود = اندیشه‬ ‫کیش‪ ،‬کیایش = جباری‬
‫نیرنودی = اندیشه ور‬ ‫کیش مند‬
‫نیشام = رب النوع برق‬ ‫کیو = ماده وسبب‬
‫نیلرام = خدای باران کوالک‬ ‫گارنده‪ ،‬گرنده = فاعلیت‬
‫نیماد = نیرو ی تشخیص‬ ‫گردوند = مرتبۀ جمع‬
‫نیوار = جو‬ ‫گرور = واجب‬
‫گرورفرتاش = واجب الوجود‬

‫‪4‬‬
‫نیور = آنچه در کرۀ هوا متکون پیدا شود (از‬
‫نیواره = ماله)‬
‫نیورنیوار = کاینات جو‬
‫نیوتش = جماع‬
‫نیوند؟‬
‫وختن = گفتن‬
‫وخر = جا و مقام‬
‫وخش = آغاز‬
‫ورشیم = قسم پلره‪ ،‬سوره‬
‫ورالس = جرم فلک عطارد‬
‫ون = بلکه‬
‫هابیعی = حقیقی‬
‫هاس = تن (هندی)‬
‫هراینه = حقیقت و ماهیت‬
‫هراینه بود = واجب الوجود‬
‫هراینه هستی = واجب الوجود‬
‫هرتاسپ = مرتاض‪ ،‬مجاهد‬
‫هرزید = اعانت‬
‫هستی خدیو = یزدان‬
‫همادی‪ ،‬همادیان = کلیات‬
‫همرس = درم و دینار‬
‫هموخ = حرکت اول غیر معلوم‬
‫همیک = اینک‬
‫هنگسار = تناسخ‬
‫هودل بند = راصد‬
‫هورستار= موبد‪ ،‬هیربد‬
‫هوزامیدن = پناه بردن‬
‫هوشیدن = تعقل کردن‬
‫هیرتاسیام = ایرانیان‬
‫هیرسا = پرهیزکار‬
‫هیوه = متجدد شدن‬
‫یابه = تشخیص‬
‫یمینه = معده‬
‫ینگ = طرز‪ ،‬روش‪ ،‬قاعده‬
‫یوجه = قطره‬
‫یوزه = تفتیش و جستجو‬
‫یونیگری = خیانت‬

‫‪5‬‬