Professional Documents
Culture Documents
PAGMAMAY-ARI NG PAMAH
HINDI IPINAGBIBILI
1
ESPESYAL NA PROGRAMA PARA SA
PAMAMAHAYAG
Espesyal na Programa para sa Pamamahayag 4
Learning Resource Material (LRM)
Unang Markahan – (LRM) – Kahulugan at Kahalagahan ng Pamamahayag
Unang Edisyon 2022
Ang Republic Act 8293, seksiyon 176 ay nagsasaad na: Walang
karapatang-pagmamay-ari ang dapat manatili sa alinmang gawa ng
Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, ang paunang pag-apruba ng
ahensya o opisina ng gobyerno kung saan nilikha ang gawain ay
kinakailangan para sa pagsasamantala sa naturang gawain para sa tubo.
Ang nasabing ahensya o opisina ay maaaring, bukod sa iba pang mga
bagay, ay magpataw bilang isang kundisyon ng pagbabayad ng royalties.
Ang mga hiniram na materyales (i.e., mga kanta, kwento, tula,
larawan, larawan, pangalan ng tatak, trademark, atbp.) na kasama sa
modyul na ito ay pagmamay-ari ng kani-kanilang mga may hawak ng
pagmamay-ari. Ang bawat pagsusumikap ay ginawa upang mahanap at
humingi ng pahintulot na gamitin ang mga materyal na ito mula sa mga
may-ari ng karapatang-pagmamay-ari. Ang tagapaglimbag at mga may-akda
ay hindi kumakatawan o inaangkin ang pagmamay-ari sa kanila.
2
4
ESPESYAL NA PROGRAMA
PARA SA PAMAMAHAYAG
UNANG MARKAHAN – LAS 1
KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG
PAMAMAHAYAG
3
Paunang Salita
Para sa tagapagpadaloy:
Maligayang paglalakbay sa Espesyal na Programa para sa
Pamamahayag sa Baitang 4 Learning Resource Material (LRM) tungkol sa
Kahulugan at Kahalagahan ng Pamamahayag.
Para sa Mag-aaral:
Maligayang paglalakbay sa Espesyal na Programa para sa
Pamamahayag sa Baitang 4 Learning Resource Material (LRM) tungkol sa
Kahulugan at Kahalagahan ng Pamamahayag.
4
kakayahan at kasanayan sa sarili mong bilis at oras. Ang iyong tagumpay
sa akademya ay nasa iyong sariling mga kamay!
5
Disenyo (Design)
Sanggunian (References):
Bulusan, Ferdinand. “Campus Journalism within your reach”, 1-2. Manila: Lorimar
Publishing, Inc. 2016.
6
Balik-aral (Review)
Gawain 1
Panuto: Suriin ang mga nasa larawan at isulat sa loob ng kahon kung ano ang
ipinapakita ng bawat isa.
1. 2. 3.
4. 5. 6.
Makilahok (Engage)
7
ginagalawan. Bilang batang mamamahayg, kinakailangan mong mainitindihan ang
konsepto ng pamamahayag. Tara at sabay nating tuklasin ito!
Katuturan ng Pamamahayag
Ang pamamahayag (Journalism sa wikang Ingles na hango sa wikang Latin
na diurnal na ang kahulugan ay araw-araw) ay ang paglalahad ng mga
mahahalagang impormasyon sa mapanuri at maayos na pagpapahayag.
Ito ay isang mabisang paraan ng pagbibigay kaalaman at impormasyon na
kailangang malaman ng mga tao kaugnay sa mga nangyayari sa paligid.
Ang malayang pamamahayag ay naglalahad ng mga balita sa mga
kaganapan sa ating lipunan. Naihahanda tayo nito mula sa sakuna at iba pang
panganib. Nagiging paraan din upang malaman ang mga pagbabagong nagaganap
sa kasalukuyan. Napagkakaisa nito ang mga tao. Natutulungang makilala ang
ilang mahuhusay na inspirasyon sa iba’t ibang larang. Subalit, kapag ginamit ito
sa maling paraan, maaari din itong magbigay ng panganib, at masamang
impluwensiya sa mga tao.
Ang pamamahayag o peryodismo ay isang estilo ng pagsusulat ng tuwirang
pag-uulat ng mga kaganapan. Ang kataga ay ginagamit upang ilarawan ang mga
pahayag, mga palabas na pambalita sa telebisyon at radyo, at sa mga magasing
pambalita.
Maraming iba’t ibang hanapbuhay na pambalita at pangkabatiran sa
larangan ng pamamahayag, katulad ng mga trabaho ng mga tagapag-ulat na
pampahayagan, ankor na pambalita sa telebisyon, manunulat, patnugot, tagaguhit
o ilustrador, at litratista o potograpo. Ang mga taong naghahanapbuhay sa larang
ng pamamahayag ay pangkalahatang tinatawag na mga tagapamahayag o
mamamahayag.
Gawain 2
Panuto: Ayusin ang mga titik sa loob ng ulap upang mabuo ang kahulugan ng
salita sa loob ng kahon. Isulat sa patlang ang tamang sagot.
Wikang Latin na
aksidente
nangangahulug SANAKU
AIUDNRL 2. S______________
ang araw-araw
1. D_________
Mga datos o
pamamahayag kaalaman
LISJUONRAM PORIMSAWNOY
3. J____________
4. I______________
8
Aralin 2: Saklaw ng Pamamahayag
Ngayon ay naliwanagan ka na tungkol sa kahulugan ng pamamahayg.
Tumungo naman tayo sa saklaw ng pamamahayag na kung saan ito ay nahahati
sa tatlo.
Mahusay! Natapos mo ang unang araw ng iyong aralin. Narito naman ang
panibagong kaalaman upang madali mong maunawaan ang mga saklaw ng
pamamahayag.
1. Pasulat
Pahayagan - Ang mga pahayagan ay ang pinakaluma at pinaka-
tradisyonal na pormat sa pamamahayag. Ang mga ito ay regular na
naka-iskedyul na mga publikasyon na naglalaman ng mga balita ng mga
kasalukuyang kaganapan, mga artikulong nagbibigay-kaalaman,
magkakaibang mga tampok at advertising.
Sa katunayan, ang mga pahayagan ay orihinal na nagsimula ng
buhay bilang 'journals', kung saan nagmula ang salitang ' journalism.
Malaki ang papel ng mga pahayagan sa pagpapaunlad ng kalayaan at
pagpapahayag.
Ang mga panloob na mapagkukunan na may kakayahang
magpalabas ng mga kuwento sa press ay kadalasang pinipili muna ang
mga pahayagan kaysa sa anumang iba pang midyum dahil sa
nakikitang pagpayag ng kanilang mga editor na ilantad ang katiwalian
at kasinungalingan sa mga iginagalang na institusyon.
Pulyeto - Ang mga pulyeto (handout sa wikang Ingles) ay ibinibigay sa
iba't ibang paksa tulad ng mga programa at pang-araw-araw na
aktibidad ng mga departamento ng gobyerno, mga talumpati ng
napakahalagang tao (VIP), at mga tanong at sagot sa lehislatura.
Naglalaman ito ng impormasyon na ipinakalat para sa pangkalahatang
impormasyon
Magasin - Ang mga magasin ay lingguhan o buwanang magasin na
nakatuon sa pag-uulat ng mga balita at mga kaganapan sa mundo. Ito
ay isinulat upang maging kaakit-akit sa madla.
Aklat – ang tawag sa katipunan ng mga nalimbag ng may-akda.
Naglalaman ito ng mga impormasyon tungkol sa iba’t ibang mga paksa.
2. Pasalita
Radyo - Ang radyo ay isang tunog na komunikasyon na karaniwang sa
pamamagitan ng paghahatid ng musika, balita, at iba pang uri ng mga
programa. Ito ay isang broadcast media at pagtanggap ng mga signal sa
9
pamamagitan ng electromagnetic waves. Nagbibigay ito ng
makatotohanang impormasyon at balita upang upang maihatid sa mga
tagapakinig.
3. Pampaningin
Telebisyon - Ito ang tunay at tanyag na mapagkukunan ng balita. Ito
ay isang broadcast media na nagbibigay sa madla ng napapanahong
mga impormasyon hinggil sa mga pang-araw-araw na aktibidad sa
lokal at internasyonal na arena. Sa telebisyon o broadcast journalism,
sinusuri, binibigyang-kahulugan, at isinasahimpapawid ng mga
tagapagbalita ang mga balitang natanggap mula sa iba't ibang
mapagkukunan ng impormasyon.
Online - Ang online (o internet) ay tumutukoy sa data na nakuhang
elektroniko. Nagbibigay ang online ng mas madaling pagkuha ng
impormasyon sa madla. Karamihan sa mga modernong mag-aaral,
mananaliksik at mamamahayag ay pinipiling makakuha ng
impormasyon mula sa mga iskolar at akademikong journal, mga
website ng aklatan, mga site ng gobyerno, mga online na magazine at
pahayagan, mga video news site, blog, at social media.
Mas maraming tao ngayon ang patuloy na gumagamit ng iba't
ibang mga social media network at iba pang online na mapagkukunan
upang manatiling may kaalaman at napapanahon sa mga
kasalukuyang gawain.
Gawain 3
Panuto: Tingnan ang bawat larawan na nasa loob ng kahon. Ikategorya kung
ang balita ay pasulat, pasalita, o pampaningin. Isulat ang
pangalan sa nakalaang mga hanay sa ibaba.
Pacebook Pulyeto
10
Pasulat Pasalita Pampaningin
11
1.
Mga Paaralan
sa South 2.
Cotabato
Cotabato
1.
Face to Face 2.
Classes
1.
Pag-iwas sa
Covid-19 2.
Rubrik sa Pagtataya
Kabuuang Iskor
Paglalapat (Apply)
Gawain 5
Panuto: Magbigay ng mga istasyon ng telebisyon o radyo na iyong pinapanood o
pinakikinggan. Pagkatapos ayusin ang mga titik na nasa ibaba na
naglalahad ng pangunahing kaisipan sa hinihinging halimbawa.
12
Istasyon ng Telebisyon Istasyon ng Radyo
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
GAYAPAMMAAH - __________________________
Gawain 6
Panuto: Kumpletuhin ang mga salita sa bawat bilang at punan ang nawawalang
mga letra. Gamiting gabay ang mga salita sa kanang bahagi bilang tanda
upang makumpleto ang salita.
1. m_g__th_la maglimbag
2. _a_i_a impormasyon
3. _ah_ya_an dyaryo
4. an_n_i__ panawagan
5. __ma_aha_ag peryodismo
Pagtatasa (Assessment)
Gawain 7
Panuto: Basahing mabuti ang mga sumusunod na pangungusap. Kilalanin
kung anong kahulugan, gampanin o kahalagahan, at simulain ng
pamamahayag ang tinutukoy. Piliin sa loob ng kahon ang titik ng
wastong sagot at isulat ito sa patlang.
A. Diurnal
B. Manunulat
C. Pamamahayag
D. Mamamahayag
E. Malayang pamamahayag
F. Kahalagahan ng Pamamahayag
_____ 1. Ito ay isang wikang Latin na ang kahulugan ay araw-araw.
_____ 2. Ito ay nagbibigay nang maagang mga balita sa mga kaganapan.
_____ 3. Ang paglalahad ng mga mahahalagang impormasyon sa mapanuri at
maayos na pagpapahayag.
_____ 4. Ang pamamahayag ay napagkukunan ng impormasyon sa pagiging handa
13
lalo na sa oras ng sakuna.
_____ 5. Ang mga taong naghahanapbuhay sa larangan ng pamamahayag.
Gawain 8
Panuto: Tukuyin kung ano ang inilalahad sa bawat pahayag. Bilugan ang titik ng
tamang sagot.
1. Ang _____ ay isang uri ng sining na naglalahad o nagpapakalat ng mga
impormasyon gamit ang mga salitang mapanuring sanaysay.
A. paglalathala C. pakikipanayam
B. pamamahayag D. pakikipagtalastasan
2. Ang bawat pahayag na ating isinusulat o ibinabalita ay kailangang pawang
______ lamang.
A mahalaga C. masaya
B. katotohanan D. may kinikilingan
3. Alin sa mga ito ang nagpapahayag ng kahalagahan ng pamamahayag?
A. Nagbibigay ito sa ating lipunan ng mga impormasyon at
balita na naayon sa ating panahon.
B. Nagkakaroon tayo ng kaalaman sa mga bagay-bagay at mga
pangyayari sa ating lipunang ginagalawan.
C. Napagkukunan ito ng impormasyon sa pagiging handa lalo
na sa oras ng sakuna.
D. Lahat ng mga nabanggit ay wasto.
4. Sa pagbabalita kailangang malaman natin ang saloobin o damdamin ng
_____ panig.
A. isang C. kaninumang
B. magkabilang D. makapangyarihang
5. Ang pamamahayag ay maaaring iparinig, ipabasa o isahimpapawid upang
maiparating ang anumang balitang bago sa lahat ng tao. Kung ang balita ay
isinasahimpapawid, ito ay maaaring makita o marinig sa ______.
A. telebisyon C. polyeto
B. radyo D. pahayagan o diyaryo
14
Karagdagang Gawain (Additional Activity)
Panuto: Sumulat ng maikling talata tungkol sa iyong sarili. Gamitin ang mga
gabay na impormasyon na nasa ibaba. Pamagat: Ang Aking Sarili. (Sa
pagbibigay ng puntos, gawing gabay ang rubrik
na nasa pahina 9).
15
PAHATID-LIHAM
Balik-Aral (Review)
Gawain 1
1. Nanunuod ng Telebisyon
2. Nakikinig sa radyo
3. Nagbabalita/Nagbabalita sa telebisyon
4. Nagbabasa ng pahayagan
5. Gumagamit ng cellphone
6. Nagbabasa ng aklat
Makilahok (Engage)
Gawain 2
1. DIURNAL
2. IMPORMASYON
3. JOURNALISM
4. SAKUNA
5. MANUNULAT
Gawain 3
Instantgram
Mezzenger
Telebisyon
Paglalapat (Apply)
Gawain 5
Istasyon ng Telebisyon Istasyon ng Radyo
1. GMA 1. DZRM
2. Kapamilya Channel 2. Brigada
3. TV5 3. DZRH
4. ANC 4. Bombo Radyo
5. CNN 5. Radyo Rapido
PAMAMAHAYAG
Gawain 6
1. Maglathala
2. Balita
3. Pahayagan
4. Anunsiyo
5. Pamamahayag
17
5. B 5. B
18