You are on page 1of 26

GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Trêng §¹i Häc Giao Th«ng VËn T¶i


Bé m«n CK ¤T¤ - Khoa C¬ KhÝ

Bài Tập Lớn Môn Lý Thuyết ô tô

TÝNH TO¸N SøC KÐO CñA ¤T¤


GVDH: Vò V¨n TÊn
SV thùc hiÖn:Đỗ Quang Thắng
Líp: CK ¤t« - K15TX

Th«ng sè Kia-cerato forte EX 1.6


MT 2009
Khèi lîng Go 1187
Khèi lîng Ga
Nemax(ml)
nN(v/p) 6000
Memax(KG.m)
Vnmax(km/h) 200
ChiÒu réng (mm) 1775
ChiÒu cao (mm) 1460
KiÓu lèp 215/45R17
KiÓu ®éng c¬ X¨ng
C«ng thøc b¸nh xe 4x2

Hµ néi 2013

SVTH: Đỗ Quang Thắng 1


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Lêi nãi ®Çu

i. TÇm quan träng cña viÖc tÝnh to¸n søc kÐo;


TÝnh to¸n søc kÐo « t« nh»m môc ®Ých x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña
®éng c¬, cña hÖ thèng truyÒn lùc ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng ®éng lùc häc cÇn thiÕt
cña chóng trong c¸c ®iÒu kiÖn sö dông kh¸c nhau, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn ®· cho
cña « t«. Tõ ®ã ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng kÐo cña « t« nh
chØ tiªu vËn tèc lín nhÊt, gãc dèc lín nhÊt cña ®êng mµ « t« cã thÓ kh¾c phôc ®îc,
gia tèc lín nhÊt cña « t«, qu·ng ®êng vµ thêi gian t¨ng tèc ng¾n nhÊt khi ®¹t vËn tèc
lµ lín nhÊt . C¸c chØ tiªu trªn cã thÓ t×m ®îc khi gi¶i ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng cña
« t« b»ng ph¬ng ph¸p ®å thÞ hoÆc ph¬ng ph¸p gi¶i tÝch.
Tài liệu tính toán sức kéo ô tô có thể làm tài liệu nghiên cứu cho nhiều
đối tượng khác nhau như: Sinh viên cơ khí, thợ sửa chữa ô tô trong các gara
cũng như những người có nhu cầu khác…
Vì kiến thức còn hạn chế vì vậy tài liệu không thể không có những sai
xót vì vậy mong nhận được những đóng góp của thầy giáo cũng như các bạn
để tài liệu ngày càng được hoàn thiện.

Sinh viên
Vò §øc Träng

SVTH: Đỗ Quang Thắng 2


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

PhÇn I
x©y dùng ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬
I . X¸c ®Þnh träng lîng vµ sù ph©n bè träng lîng
1. Träng lîng xe thiÕt kÕ :
G = Go + n.(A + Gh)
Tong ®ã :
Go : Träng lîng b¶n th©n cña xe
Gh: Träng lîng cña hµnh lý
A : Träng lîng cña 1 ngêi
n : Sè chç ngåi trong xe
G : Träng lîng toµn bé cña « t« (kG)
VËy ta cã: G = 1187 + 5*(70+25 )= 1662 (kG)
2 .Ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu.
Víi xe du lÞch
+T¶I träng ph©n bè cÇu tríc:
Z01 = 0,6*G = 0,6 * 1662= 997(kG)
+ T¶i träng ph©n bè cÇu sau
Z2 = 0.4*G= 0.4* 1662=665 (kG)
3. Chän lèp
- Lèp cã kÝ hiÖu 215/45R17
 B¸n kÝnh thiÕt kÕ cña b¸nh xe :

r0 = 215+ *25,4 = 430.9 (mm)= 0.4309(m)

B¸n kÝnh ®éng vµ ®éng lùc häc b¸nh xe : rđ = rk = . r0


Chän lèp cã ¸p suÊt cao,hÖ sè biÕn d¹ng = 0,95
rk = . r0 = 0,95*0.4309 = 0.41 (m)

SVTH: Đỗ Quang Thắng 3


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

II. X©y dùng ®êng ®Æc tÝnh ngoµi cña ®éng c¬


- C¸c ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬ lµ nh÷ng ®êng cong biÓu
diÔn sù phô cña c¸c ®¹i lîng c«ng suÊt , m« men vµ suÊt tiªu hao nhiªn liÖu cña
®éng c¬ theo sè vßng quay cña trôc khuûu ®éng c¬. C¸c ®êng ®Æc tÝnh nµy gåm :
+ §êng c«ng suÊt Ne = f(ne)
+ §êng m« men xo¾n Me = f(ne)
+ §êng xuÊt tiªu hao nhiªn liÖu cña ®éng c¬ ge = f(ne)
1. X¸c ®Þnh c«ng suÊt cña ®éng c¬ theo ®iÒu kiÖn c¶n chuyÓn ®éng

(m· lùc)

-Trong dã : G - tæng träng lîng cña « t« = 1662 KG


vmax - vËn tèc lín nhÊt cña « t« 225(km/h)
K- hÖ sè c¶n khÝ ®éng häc, chän K = 0,025 (kG.s2/m4)
F - diÖn tÝch c¶n chÝnh diÖn. F = B.H0 =0.8*1.775*1.46 = 2.07(m2)
- hiÖu suÊt cña hÖ thèng truyÒn lùc. chän = 0,93
f : lµ hÖ sè c¶n l¨n cña ®êng ( chän f0 =0,018 víi ®êng nhùa bª
t«ng tèt ).
VËy ta cã f = f0 (1 + )= 0.065 V× v = 225 > 80 km/h.
VËy ta cã :

Nv= 278 m· lùc

2 . X¸c ®Þnh c«ng suÊt cùc ®¹i cña ®éng c¬

C«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬: Nemax= (kW)

Trong ®ã a,b,c lµ c¸c hÖ sè thùc nghiÖm ,víi ®éng c¬ x¨ng 4 kú:


a= b=c =1

= =1.1

nN =6000v/p : sè vßng quay cña trôc khuûu ®éng c¬ øng víi Nemax= 284 ( m· lùc)

SVTH: Đỗ Quang Thắng 4


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Víi ®éng c¬ xăng chän =1.1


3 . X©y dùng ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬.
-TÝnh c«ng suÊt ®éng c¬ ë sè vßng quay kh¸c nhau :
Sö dông c«ng thøc L©y-§ec-Man:

(m· lực)

Trong ®ã Ne max vµ Nn lµ c«ng suÊt cùc ®¹i vµ sè vßng quay t¬ng øng.
Ne vµ ne c«ng suÊt vµ sè vßng quay ë 1 thêi ®iÓm trªn ®êng ®Æc tÝnh ngoµi cña
®éng c¬.
- TÝnh m« men xo¾n cña trôc khuûu ®éng c¬ øng víi vßng quay

ne kh¸c nhau : Me = (kG.m)

λ| = lµ c¸c ®¹i lîng ne vµ nn ®· biÕt ( với λ| = 0,2; 0,4 … 0,9;1: 1,1)


KÕt qu¶ tÝnh ®îc ghi ë b¶ng sau:
λ 0.2 0.3 0.5 0.6 0.8 0.9 1 1.1
ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
Ne(PS) 65.89 103.09 177.50 211.30 263.55 278.60 284.00 278.04
Me(KG.m
) 39.32 41.02 42.38 42.04 39.32 36.95 33.90 30.17

Ta cã tû lÖ xÝch:
ne = (v/p)/mm
Ne = (m· lùc/mm)
Me = (kG.m)/mm

SVTH: Đỗ Quang Thắng 5


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

§å thÞ ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬

Nhận xét :
Trị số công suất Nemax ở trên chỉ là phầncông suất động cơ dùng để
khắc phục các lực cản chuyển động. Để chọn động cơ đặt trên ô tô, cần tăng
them phần công khắc phục các sức cản phụ, quạt gió, máy nén khí,… Vì vậy
phải chọn công suất lớn nhất là:
Nemax = 1,1xNemax = 1.1*284 =312 (ml)
- HÖ sè thÝch øng cña ®éng c¬ theo m« men xo¾n:

k= =1,2 Memax=k*MN=1.2*33.9 = 40.7 (KG.m)

III. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh


Tû sè truyÒn cña hÖ thèng truyÒn lùc chÝnh trong trêng hîp tæng qu¸t ®îc x¸c
®Þnh theo c«ng thøc :
it = i h . if . io
Trong ®ã : ih lµ tû sè truyÒn lùc chÝnh
if lµ tû sè truyÒn cña hép sè phô
io lµ tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh

SVTH: Đỗ Quang Thắng 6


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

1. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh.


i0 ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o tèc ®é chuyÓn ®éng cùc ®¹i cña « t« ë sè
truyÒn cao nhÊt trong hép sè.
i0 = 0,377 .
rb= 0,39 m : b¸n kÝnh ®éng lùc häc cña b¸nh xe (m).
ihn = 1 : tû sè truyÒn cña tay sè cao nhÊt
vmax : vËn tèc lín nhÊt cña « t« 160( km/h).
nv : sè vßng quay cña ®éng c¬ khi « t« ®¹t tèc ®é lín nhÊt
if =1

i0 = = 4.53

2. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña hép sè


2.1.X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña tay sè 1
- Tû sè truyÒn cña tay sè 1 ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o kh¾c phôc ®íc
søc c¶n lín nhÊt cña mÆt ®êng mµ b¸nh xe chñ ®éng kh«ng bÞ trît quay trong
mäi ®iÒu kiÖn chuyÓn ®éng.
- Theo §K chuyÓn ®éng ta cã :
Pkmax P +Pw
Pkmax : lùc kÐo lín nhÊt cña ®éng c¬ ph¸t ra ë b¸nh xe chñ ®éng.
P : lùc c¶n tæng céng cña ®êng .
Pw : lùc c¶n kh«ng khÝ .
Khi «t« chuyÓn ®éng ë tay sè I ,vËn tèc cña «t« nhá nªn bá qua Pw
VËy : Pkmax P = .G

.G

suy ra : iI

f = 0,018
α : gãc dèc cùc ®¹i cña ®êng =23o

SVTH: Đỗ Quang Thắng 7


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Ψmax lµ hÖ sè c¶n tæng céng lín nhÊt cña ®êng


Ψmax = f + tgαmax = 0,065 + tg23o = 0,49

=> iI ≥ = 1.45 (1)

- MÆt kh¸c Pkmax cßn bÞ giíi h¹n bëi ®iÒu kiÖn b¸m gi÷a b¸nh xe víi mÆt ®-
êng:
Pkmax P =mk.G

mk.G

Theo ®iÒu kiÖn b¸m ta cã :

ihI

G : träng lîng ph©n bè ë cÇu chñ ®éng


= 0,8 : hÖ sè b¸m cña mÆt ®êng tèt.
rb : b¸n kÝnh lµm viÖc trung b×nh cña b¸nh xe .

ihI ≤ = 2.38 (2)

Tõ (1) vµ (2) ta chän lÊy ih1= 1.9


2.X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña c¸c tay sè trung gian
- Chän hÖ thèng tû sè truyÒn cña c¸c cÊp sè trong hép sè theo cÊp sè nh©n.
C«ng bội được x¸c định theo biểu thức;

Trong đ: n - số cấp trong hộp số; n= 5

- tỷ sổ truyền tay số 1, ih1 = 1.9

- tỷ số truyền tay số cuối cùng trong hộp số. ih5 =1

SVTH: Đỗ Quang Thắng 8


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

1.17

Tỷ số truyền tay số thứ i được x¸c định theo c«ng thức sau:

Trong đã: - - tỷ số truyền tay số thứ i trong hộp số (i=2,...,n-1)


Từ hai c«ng thức trªn ta sẽ x¸c định được tỷ số truyền ở c¸c tay số:
+Tỷ số truyền của tay số II

= = 1.62

+Tỷ số truyền của tay số III là :ih3 = =1.39

+Tỷ số truyền của tay số IVlà :ih4 = 1.19

+ Tû sè truyÒn tay sè 5 lµ : ih5= 1:


-Tû sè truyÒn tay sè lïi : i1= 1,2.ihi= 1,2* 1.9=2.28
KiÓm tra tû sè truyÒn tay sè lïi theo ®iÒu kiÖn b¸m Pkl P =G

Theo ®iÒu kiÖn b¸m ta ph¶i cã :

ihI ≤ = 2.38

VËy il = 2.28<2.38 lµ tháa m·n ®iÒu kiÖn.


Tû sè truyÒn t¬ng øng víi tõng tay sè :

SVTH: Đỗ Quang Thắng 9


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

B¶ng 2: bảng tỷ số truyền của các tay số

Tay sè I II III IV V Sè lïi


Tû sè truyÒn 1.9 1.62 1.39 1.19 1 2.28
3 ) LËp b¶ng x¸c ®Þnh vËn tèc cña « t« t¬ng øng víi tõng sè truyÒn.
Vm = 0.377
ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225

SVTH: Đỗ Quang Thắng 10


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

PhÇn II
X©y dùng ®å thÞ c¸c chØ tiªu ®éng lùc häc cña « t«

I. C©n b»ng c«ng suÊt cña « t«


1. Ph¬ng tr×nh c©n b»ng c«ng suÊt
Ph¬ng tr×nh c©n b»ng c«ng suÊt t¹i b¸nh xe chñ ®éng
Nk = Nf Ni N +Nw
C«ng suÊt cña ®éng c¬ ph¸t ra t¹i b¸nh xe chñ ®éng
Nk = Ne – Nr = Ne . = Ne .
Nr c«ng suÊt tiªu hao cho tæn thÊt c¬ khÝ trong hÖ thèng truyÒn lùc
= 0,89 hiÖu suÊt truyÒn lùc.
Nf c«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n l¨n.
Nf = G.f.cos .
- C«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n cña kh«ng khÝ
Nw =
- Nj C«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n qu¸n tÝnh khi t¨ng tèc .

N= .

Trong ®ã : j : gia tèc cña «t«.


v : vËn tèc chuyÓn ®éng cña «t«.
: hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c khèi lîng quay.
g : gia tèc träng trêng.
Tuy nhiªn trong ph¬ng tr×nh chØ cÇn x¸c ®Þnh thanh phÇn Nk ,Nf,Nw
Ta thÊy ®êng biÓu diÔn Nf lµ ®êng bËc nhÊt qua g«c täa ®é nªn chØ cÇn
x¸c ®Þnh 2 ®iÓm.

Nf0 = 0 vµ

- §¬ng biÓu diÔn ®å thÞ Nw lµ ®êng cong


- C¸c ®å thÞ Nk-v theo c¸c sè truyÒn .

SVTH: Đỗ Quang Thắng 11


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

B¶ng 4: TÝnh c«ng suÊt của động cơ


ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
Ne(PS) 66 103 178 211 264 279 284 278
Nk 61 96 165 197 245 259 264 259
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
- XÐt « t« chuyÓn ®éng trªn ®êng b»ng : Nc = Nf + Nw
- Ta cã b¶ng tÝnh sau :
Bảng 5: TÝnh c«ng cản của động cơ
V(km/h) 0 22 54 86 101 114 126
f 0 0.018 0.018 0.025 0.027 0.030 0.033
Nf 0 2 6 12 16 19 23
Nw 0 0 2 9 15 22 30
Nw+Nf 0 2 8 22 31 41 53
133 147 155 172 184 205 225
0.034 0.038 0.040 0.045 0.049 0.057 0.065
26 32 35 44 51 66 83
35 47 55 75 92 127 168
61 79 90 119 144 193 251

2. Đồ thị cân bằng công suất

SVTH: Đỗ Quang Thắng 12


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

NhËn xÐt:
Trªn ®å thÞ, ®o¹n n»m gi÷a Nk vµ (Nf + N) lµ c«ng suÊt d. C«ng suÊt d nµy ®Ó
kh¾c phôc c¸c c«ng c¶n c«ng lªn dèc, c«ng suÊt c¶n t¨ng tèc.
II.X¸c định chỉ tiêu về lùc kÐo cña « t«:
1. Ph¬ng tr×nh c©n b»ng lùc kÐo:
Pki = Pf Pi P + Pw

Pk : Lùc kÐo tiÕp tuyÕn ë b¸nh xe chñ ®éng, Pki = ( kG ).

- Pf : Lùc c¶n l¨n, Pf =f.G.cos .


- Pi : Lùc c¶n lªn dèc . Pi =G.sin .

- Pw : Lùc c¶n kh«ng khÝ, Pw=.

- P : Lùc c¶n qu¸n tÝnh (xuÊt hiÖn khi xe chuyÓn ®éng kh«ng æn ®Þnh),

Pj = .

: Gãc dèc cña ®êng .

SVTH: Đỗ Quang Thắng 13


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

- i=tg :§é dèc cña ®êng .


- f : HÖ sè c¶n l¨n cña ®êng .
Bảng 6: Tính lực kéo PK theo tốc độ ô tô
Me(KG.m
) 39 41 42 42 39 37 34 30
Pk1 768 801 827 821 768 721 662 589
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
Pk2 655 683 705 700 655 615 564 502
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
Pk3 562 586 605 600 562 528 484 431
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
Pk4 481 502 518 514 481 452 415 369
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
Pk5 404 421 435 432 404 380 348 310
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225

Bảng 7:Tính các loại lực c¶n theo tèc ®é cña « t«


V(km/h) 0 22 54 86 101 114 126
f 0.018 0.018 0.018 0.025 0.027 0.030 0.033
Pw 0 2 12 29 41 52 63
Pf 28 28 28 38 42 46 50
Pf+Pw 28 29 39 67 83 98 113
133 147 155 172 184 205 225
0.034 0.038 0.040 0.045 0.049 0.057 0.065
70 86 96 118 135 167 202
53 58 62 69 75 87 99
123 144 157 187 210 254 301

Pki =

Trong ®ã : pki :lùc kÐo t¬ng øng ë cÊp sè i


ii : tû sè truyÒn cña cÊp sè i
i0 :tû sè truyÒn lùc chÝnh.
Vi : vËn tèc chuyÓn ®éng cña « t« theo sè vßng quay
cña trôc khuûu ®éng c¬ khi «t« chuyÓn ®éng ë cÊp sè i .
Lùc c¶n l¨n Pf ®îc x¸c ®Þnh nh sau :
Víi v ≤ 80 km/h th× f = fo = 0,018
Pf = G.f ®å thÞ lµ ®êng th¼ng song song víi trôc hoµnh.

SVTH: Đỗ Quang Thắng 14


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Víi v ≥ 80km/h th× f = 0,018 (1+) ®å thÞ cã d¹ng ®êng cong bËc 2
2. §å thÞ c©n b»ng lùc kÐo cña « t«:

NhËn xÐt:
Trôc tung biÓu diÔn lùc Pk, Pf, P. Trôc hoµnh biÓu diÔn vËn tèc cña « t« theo
km/h.
* §êng PK5 (lùc kÐo khi xe ch¹y ë sè truyÒn 5) c¾t nhau víi ®êng biÓu diÔn lùc c¶n
(Pf, P) t¹i A dãng xuèng ta ®îc Vmax =225 km/h
§å thÞ Pf lµ ®êng th¼ng // víi trôc hoµnh khi V < 80km/h vµ lµ ®êng cong bËc 2 khi
V > 80km/h.
Kho¶ng c¸ch tõ Pf + P ®Õn Pki lµ lùc kÐo d ®Ó kh¾c phôc c¸c lùc c¶n kh¸c.
3. Giíi h¹n cña ®å thÞ D theo ®iÒu kiÖn b¸m
Ψ ≤ D ≤ Dφ
Trong ®ã Ψ = f ± tgα
D ≥ Ψ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt khi « t« chuyÓn ®éng ë vËn tèc cña c¸c sè truyÒn
kh¸c nhau ( trêng hîp kh«ng t¨ng tèc )

SVTH: Đỗ Quang Thắng 15


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

- §iÒu kiÖn D ≤ Dφ lµ giíi h¹n cña nh©n tè ®éng lùc häc D theo ®iÒu kiÖn
b¸m. Dφ ®îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc :
- Dφ = = -

SVTH: Đỗ Quang Thắng 16


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

PhÇn III
X©y dùng ®å thÞ Dx

1.BiÓu thøc x¸c ®Þnh Dx


-Trong thùc tÕ « t« cã thÓ lµm viÖc víi t¶i träng thay ®æi khi ®ã ta cã biÓu
thøc x¸c ®Þnh nh©n tè ®éng lùc häc nh sau :
Dx = (1)
mÆt kh¸c ta cã D = (2)
tõ 1 vµ 2 suy ra : Dx.Gx = D.G
= = tgα1
-Trong ®ã : α1 lµ gãc nghiªng biÓu thÞ tû sè gi÷a t¶i träng cña xe ®ang tÝnh
víi khèi lîng toµn bé cña xe
- Gx : Khèi lîng cña « t« ë t¶I träng ®ang tÝnh Gx = Go + Gex
- Khèi lîng cña « t« ë tr¹ng th¸I kh«ng t¶i
- Gex : T¶i träng cña « t« ë tr¹ng th¸i ®ang tÝnh
- TrÞ sè cña α1 ®îc biÓu diÔn theo c¸c gãc thø nguyªn ( 00) khi :
Gx < G suy ra tgα1 < 1 , α1<450 ( non t¶i)
Gx = G suy ra tgα1 =1 , α1= 450 ( ®Çy t¶i)
Gx > G suy ra tgα1 >1 , α1> 450 ( qu¸ t¶i)
-§å thÞ nh©n tè ®éng lùc häc D x (còn gọi là ®å thÞ tia) ®îc biÓu diÔn kÕt
hîp víi ®å thÞ D.PhÇn bªn ph¶i lµ ®å thÞ D khi « t« chë ®Çy t¶i ,phÇn bªn tr¸i lµ ®å
thÞ biÓu diÔn nh©n tè ®éng lùc häc khi xe chë t¶i thay ®æi D x hoÆc φx ( trôc
hoµnh ) , trôc tung biÓu thÞ nh©n tè ®éng lùc häc D khi ®Çy t¶i.
-LËp b¶ng gi¸ trÞ nh©n tè ®éng lùc häc ;
- Ta cã Di = =( Pki - ).

Bảng 8: Tính đồ thị nhân tố D theo tay số


V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119

SVTH: Đỗ Quang Thắng 17


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Pk1 768 801 827 821 768 721 662 589


Pw1 1.9 4.1 11.6 16.8 29.4 37.5 46.4 56.4
D1 0.461 0.479 0.491 0.484 0.444 0.411 0.370 0.320
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
Pk2 655 683 705 700 655 615 564 502
Pw2 2.5 5.7 15.8 23.0 40.6 51.7 63.2 76.9
D2 0.393 0.407 0.415 0.407 0.370 0.339 0.301 0.256
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
Pk3 562 586 605 600 562 528 484 431
Pw3 3.3 7.7 21.8 30.8 55.4 70.4 86.0 104.5
D3 0.336 0.348 0.351 0.342 0.305 0.275 0.239 0.196
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
Pk4 481 502 518 514 481 452 415 369
Pw4 4.6 10.8 29.4 42.2 75.8 95.6 117.8 142.2
D4 0.287 0.296 0.294 0.284 0.244 0.214 0.179 0.136
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
Pk5 404 421 435 432 404 380 348 310
Pw5 6.7 14.8 41.4 60.2 107.1 134.8 167.3 201.5
D5 0.239 0.244 0.237 0.224 0.179 0.148 0.109 0.065

2. §å thÞ nh©n tè ®éng lùc häc Dx khi t¶i träng thay ®æi

SVTH: Đỗ Quang Thắng 18


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

PHÇn IV
X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng t¨ng tèc cña « t«
I.X¸c ®Þnh gia tèc cña « t« :

1.BiÓu thøc x¸c ®Þnh gia tèc

J = *g

-Khi « t« chuyÓn ®éng trªn ®êng b»ng ( α = 0 ) suy ra:

Jm = * g

Trong đó

- m chỉ số tương ứng với tỷ số truyền đang tính m = 1 .. - D là nhân tố

động học của ô tô khi chở đủ tải.

- jm hÖ sè kÓ đến ảnh hưởng của các khối lượng quay được tính theo

công thức sau: jm = 1,04 + 0,05.i2hm

SVTH: Đỗ Quang Thắng 19


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Bảng 10: Tính giá trị của gia tốc theo tỷ số truyền và vận tốc

V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
D1 0.461 0.479 0.491 0.484 0.444 0.411 0.37 0.32
f 0.018 0.018 0.018 0.018 0.025 0.027 0.029 0.031
j1 3.557 3.702 3.798 3.742 3.366 3.086 2.740 2.320
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
D2 0.393 0.407 0.415 0.407 0.37 0.339 0.301 0.256
f 0.018 0.018 0.018 0.018 0.027 0.030 0.033 0.036
j2 3.143 3.260 3.327 3.260 2.871 2.589 2.248 1.845
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
D3 0.336 0.348 0.351 0.342 0.305 0.275 0.239 0.196
f 0.018 0.018 0.018 0.025 0.031 0.034 0.038 0.042
j3 2.744 2.848 2.874 2.734 2.366 2.077 1.735 1.326
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
D4 0.287 0.296 0.294 0.284 0.244 0.214 0.179 0.136
f 0.018 0.018 0.025 0.028 0.036 0.040 0.045 0.051
j4 2.375 2.455 2.377 2.262 1.840 1.534 1.180 0.750
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
D5 0.239 0.244 0.237 0.224 0.179 0.148 0.109 0.065
f 0.018 0.018 0.028 0.032 0.043 0.049 0.057 0.065
j5 1.989 2.034 1.884 1.728 1.225 0.888 0.469 0.001
- §å thÞ gia tèc

2.Lập đồ thị xác định gia tốc của ô tô

NhËn xÐt:

SVTH: Đỗ Quang Thắng 20


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

Vmax = 225km/h

- ë tèc ®é cña « t« Jvmax = 0 v× xe kh«ng cßn kh¶ n¨ng t¨ng tèc.

- Do ¶nh hëng cña hÖ sè i1 nªn j2 (gia tèc ë tay sè 2) > j1 (gia tèc ë tay sè 1).

II. Xác định thời gian tăng tốc và quãng đường tăng tốc.

1. Biểu thức xác định thời gian tăng tốc

- Từ CT : j = suy ra dt =

- Suy ra:Kho¶ng thêi gian t¨ng tèc tõ v1 v2 cña « t« lµ:

t1,2= .dv

- B¶ng gi¸ trÞ gia tèc ngîc

V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
j1 3.557 3.702 3.798 3.742 3.366 3.086 2.74 2.32
1/j1 0.281 0.270 0.263 0.267 0.297 0.324 0.365 0.431
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
j2 3.143 3.26 3.327 3.26 2.871 2.589 2.248 1.845
1/j2 0.318 0.307 0.301 0.307 0.348 0.386 0.445 0.542
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
j3 2.744 2.848 2.874 2.734 2.366 2.077 1.735 1.326
1/j3 0.364 0.351 0.348 0.366 0.423 0.481 0.576 0.754
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
j4 2.375 2.455 2.377 2.262 1.84 1.534 1.18 0.75
1/j4 0.421 0.407 0.421 0.442 0.543 0.652 0.847 1.333
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
j5 1.989 2.034 1.884 1.728 1.225 0.888 0.469 0
1/j5 0.503 0.492 0.531 0.579 0.816 1.126 2.132 ….

-Đồ thị gia tèc ngîc

SVTH: Đỗ Quang Thắng 21


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

3. Thời gian tăng tốc của ô tô.

Áp dụng phương pháp tính gần đúng chia đồ thị 1/j thành k phần với :

: là thời gian tăng tốc từ

Với

Suy ra thời gian tăng tốc toàn bộ

: là số khoảng chia vận tốc từ

là vận tốc trung bình thứ i

: là vận tốc tại thời điểm i ( km/h)

là vận tốc tại thời điểm i-1 ( km/h)

SVTH: Đỗ Quang Thắng 22


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

4.Quãng đường tăng tốc của ô tô

1. Biểu thức tính quãng đường tăng tốc

Áp dụng công thức tính quãng đường :

Từ phương pháp tính gần đúng ta có :

Chia vận tốc từ thành n khoảng ta có :

Trong đó :

là quãng đường tăng tốc được trong khoảng thời gian

: giá trị trung bình của vận tốc tại thời điểm thứ i

Tổng quãng đường tăng tốc :

B¶ng 12: TÝnh gi¸ trÞ thêi gian vµ qu·ng ®êng t¨ng tèc

SVTH: Đỗ Quang Thắng 23


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

tay số 1 Vi-1- Vi 0 22 22÷54 54÷86


Jtb 0 1.78 3.68 3.58
∆t 0 3.4 2.4 2.5
0 3.4 5.8 8.3
∆s 0 37 91 175
0 37 128 303
tay số 2 Vi-1- Vi 86÷101 101÷114 114÷126
Jtb 3.12 2.73 2.42
∆t 1.3 1.3 1.4
9.6 10.9 12.3
∆s 122 140 168
425 565 733
tay số 3 Vi-1- Vi 126÷133 133÷147 ÷
Jtb 2.16 1.91
∆t 0.9 2.1
13.2 15.3
∆s 117 294
850 1144
tay số 4 Vi-1- Vi 147÷155 155÷172 ÷
Jtb 1.63 1.36
∆t 1.4 3.5
16.7 20.2
∆s 211 572
1355 1927
tay số 5 Vi-1- Vi 172÷184 184÷205 205÷215
Jtb 3.23 0.68 0.36
∆t 1.1 8.6 7.7
21.3 29.9 37.6
∆s 196 1673 1617
2123 3796 5413

37.6 (s); 5413(m)

SVTH: Đỗ Quang Thắng 24


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

5. §å thÞ thêi gian t¨ng tèc vµ qu¸ng ®êng t¨ng tèc

NhËn xÐt:
V× trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n cßn cã c¶ thêi gian vµ qu·ng ®êng sang sè. Nªn trong
qu¸ tr×nh vÏ ®å thÞ ta nªn bá qua c¸c thêi gian va qu·ng ®êng ®ã.

KÕt luËn
ViÖc tÝnh to¸n ®éng lùc kÐo cña « t« chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt lÝ thuyÕt
do tÝnh t¬ng ®èi cña c¸c phÐp tÝnh,vµ sù lùa chän c¸c hÖ sè trong qu¸
tr×nh tÝnh to¸n kh«ng chÝnh x¸c so víi thùc tÕ.Trong thùc tÕ ,viÖc nghiªn
cøu ®¸nh gi¸ chÊt lîng kÐo cña « t« ®îc thùc hiÖn trªn ®êng hoÆc trªn c¸c
bÖ thö chuyªn dïng.
***************************************

SVTH: Đỗ Quang Thắng 25


GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô Tô

SVTH: Đỗ Quang Thắng 26

You might also like