Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

1. TRÍCH YEÁU :
1.1. Muïc ñích thí nghieäm:
- Nghieàn moät loaïi vaät lieäu, döïa vaøo keát quaû raây xaùc ñònh söï phaân phoái kích
thöôùc vaät lieäu sau khi nghieàn, coâng suaát tieâu thuï vaø hieäu suaát cuûa maùy nghieàn.
- Raây vaät lieäu sau khi nghieàn, xaùc ñònh hieäu suaát raây, xaây döïng giaûn ñoà phaân
phoái vaø tích luõy cuûa vaät lieäu sau khi nghieàn, töø ñoù xaùc ñònh kích thöôùc vaät lieäu
sau khi nghieàn.
- Troän hai loaïi vaät lieäu ñeå xaùc ñònh chæ soá troän taïi caùc thôøi ñieåm, xaây döïng ñoà
thò chæ soá troän theo thôøi gian ñeå xaùc ñònh chæ soá troän thích hôïp.

1.2. Phương phaùp:

- Nghieàn: cho vaät lieäu vaøo maùy nghieàn ñeå xaùc ñònh thôøi gian nghieàn, coâng suaát
nghieàn thoâng qua cöôøng ñoä doøng ñieän luùc khoâng taûi vaø coù taûi cöïc ñaïi.
- Raây:
 Xaùc ñònh hieäu suaát raây cuûa raây coù kích thöôùc 0.25 mm: raây vaät lieäu 5 laàn
vaø caân löôïng vaät lieäu loït qua raây trong moãi laàn ñoù.
 Xaùc ñònh söï phaân phoái kích thöôùc vaät lieäu: raây vaät lieäu qua nhieàu raây vaø
caân löôïng vaät lieäu tích luõy ôû moãi raây.
- Troän: troän hai loaïi vaät lieäu laø ñaäu xanh vaø ñaäu naønh. Döøng maùy taïi 6 thôøi
ñieåm khaùc nhau vaø laáy 8 maãu taïi moãi thôøi ñieåm. Ñeám soá haït ñoä sai leäch bình
phöông trung bình chæ soá troän.
1.3 Keát quaû
1. Thí nghieäm nghieàn:

Cöôøng ñoä doøng ñieän

Thôøi gian nghieàn (A)
Khoái löôïng (g)
(s) Khoâng Coù taûi
taûi
200 40 3.4 5.4

2. Thí nghieäm raây:

 Xaùc ñònh hieäu suaát raây: khoái löôïng ñem raây M = 80g.
Laàn Thôøi gian Khoái löôïng qua raây
raây (phuùt) (g)
1 5 33.00
2 5 1.45
3 5 0.05
4 5 0.00
5 5 0.00

 Keát quaû phaân tích raây: khoái löôïng ñem raây M = 80g
Kích thöôùc raây Khoái löôïng treân raây 
(mm) (g)
0.25 39.5
0.20 9.8
0.16 13.6

Trang 1
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

0.15 0.8

3. Thí nghieäm troän:

MAÃ 5" 15" 30" 60" 120" 300"
U N X N X N X N X N X N X
1 138 130 172 83 115 81 127 39 132 47 106 49
2 179 62 138 84 121 93 122 61 139 101 145 80
3 156 116 124 87 121 99 135 81 92 88 122 140
4 119 111 145 85 127 89 116 65 114 49 116 51
5 194 95 146 80 112 93 104 129 110 77 108 108
6 121 112 77 44 90 79 106 88 79 37 91 87
7 101 165 132 181 107 110 109 57 74 144 96 101
8 108 242 122 123 78 74 97 107 87 152 67 166

1.4 Nhaän xeùt keát quaû

Nhìn chung keát quaû khaù hôïp lyù

2. LYÙ THUYEÁT THÍ NGHIEÄM :

2.1. Ñaäp nghieàn vaät lieäu:
a. Khaùi nieäm:
Quaù trình ñaäp nghieàn vaät lieäu laø quaù trình trong ñoù vaät lieäu raén ñöôïc caét hay
laøm vôõ ra thaønh nhöõng haït nhoû hôn thoâng quaù trình va ñaäp hoaëc ma saùt.
Trong coâng nghieäp vaät lieäu ñöôïc ñaäp nghieàn baèng caùc phöông phaùp khaùc nhau
nhaèm caùc muïc ñích khaùc nhau. Caùc maûnh quaëng thoâ ñöôïc nghieàn ra thaønh caùc côõ
haït coù kích thöôùc thuaän tieän cho caùc quaù trình xöû lyù quaëng; hoùa chaát, nguõ coác
ñöôïc nghieàn thaønh boät. Caùc saûn phaåm thöông maïi thöôøng phaûi ñaùp öùng moät caùch
nghieâm ngaët veà kích thöôùc vaø ñoâi khi caû hình daïng haït. Giaûm kích thöôùc haït coøn
laøm taêng hoaït tính phaûn öùng cuûa chaát raén; giuùp phaân taùch caùc taïp chaát baèng caùc
phöông phaùp cô hoïc; giaûm khoái löôïng rieâng xoáp ñeå vaän chuyeån deã daøng hôn.

b. Caùc thuyeát veà nghieàn:

a) Thuyeát beà maët cuûa P. R. Rittinger :
Coâng duøng cho quaù trình nghieàn tæ leä thuaän vôùi dieän tích beà maët môùi taïo thaønh
cuûa saûn phaåm nghieàn. Vôùi giaû thuyeát raèng cuïc vaät lieäu ñem nghieàn coù hình laäp
phöông vaø sau khi nghieàn vaãn coù hình laäp phöông.

E=K r
( 1
−
1
D p2 D p 1 )
Trong ñoù:
P
 E – coâng duøng cho quaù trình nghieàn: E = T
 P – coâng suaát tieâu thuï, kW
 T – naêng suaát, taán/h

Trang 2
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

 Kr – haèng soá Rittinger

 Dp1 – kích thöôùc ban ñaàu cuûa vaät lieäu, mm
 Dp2 – kích thöôùc cuûa saûn phaåm, mm
Thuyeát naøy thích hôïp nhaát cho nghieàn mòn ñaëc bieät laø maùy nghieàn bi.

b) Thuyeát theå tích cuûa Kick :

Coâng caàn thieát ñeå nghieàn moät löôïng vaät lieäu cho tröôùc laø khoâng ñoåi öùng vôùi
cuøng moät möùc ñoä nghieàn, baát chaáp kích thöôùc ban ñaàu cuûa vaät lieäu.
E=K k lg i
Trong ñoù i laø möùc ñoä nghieàn vaø Kk laø haèng soá Kick.
 Naêng löôïng chi phí cho quaù trình nghieàn tæ leä nghòch vôùi söï giaûm theå tích cuûa
vaät lieäu.
D p1
E=K k lg
D p2
Thuyeát naøy duøng trong tröôøng hôïp ñaäp nghieàn thoâ vaø nghieàn mòn baèng va ñaäp.

c) Ñònh luaät Bond vaø chæ soá coâng :

Coâng caàn thieát ñeå taïo neân haït coù ñöôøng kính D töø cuïc vaät lieäu ban ñaàu raát lôùn
6λ
tæ leä vôùi caên baäc hai tæ soá dieän tích beà maët – theå tích cuûa saûn phaåm, S/V = D .
Nhö vaäy:
Kb
E=
√D
 Naêng löôïng chi phí cho quaù trình nghieàn ñeå nghieàn vaät lieäu coù kích thöôùc ban
ñaàu Dp1 thaønh saûn phaåm coù kích thöôùc Dp2 laø:

( )
1 1
E=K b −
√ D p 2 √ D p1
4
Neáu nghieàn khoâ thì E ñöôïc nhaân vôùi 3 .
4
Neáu nghieàn hôû thì E ñöôïc nhaân theâm 3 so vôùi chu trình nghieàn kín.
60 W i
Vôùi Kb = √10  18.97 Wi
Trong ñoù:
 Kb – haèng soá Bond.
 Wi – chæ soá coâng, kW.h/taán vaät lieäu nghieàn
Chæ soá coâng Wi laø löôïng naêng löôïng caàn thieát ñeå nghieàn vaät lieäu coù kích thöôùc
ban ñaàu raát lôùn ñeán saûn phaåm coù 80% loït qua raây 100m.
Chæ soá coâng phuï thuoäc vaøo loaïi maùy nghieàn (caùc maùy khaùc nhau nhöng cuøng
loaïi coù Wi xaáp xæ nhau) vaø vaät lieäu nghieàn (caùc vaät lieäu khaùc nhau coù W i khaùc
nhau).
Ñònh luaät naøy duøng cho nghieàn trung bình vaø mòn.

Trang 3
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

c. Coâng suaát nghieàn:

Trong baøi thí nghieäm naøy ta aùp duïng ñònh luaät Bond (trong tröôøng hôïp nghieàn khoâ)
ñeå tính coâng suaát nghieàn:

( )
4 1 1
P= ×19W i − T
3 √ p2 √ p1
D D

d. Hieäu suaát nghieàn:

Coâng suaát tieâu thuï cho ñoäng cô cuûa maùy nghieàn: P’ = U.I.cos
Trong ñoù:
 U – ñieän theá, V
 I – cöôøng ñoä doøng ñieän, A
 cos - heä soá coâng suaát
Hieäu suaát cuûa maùy nghieàn:
P
H= ×100 %
P'

2.2. Raây vaät lieäu:

a. Muïc ñích vaø coâng ngheä cuûa quaù trình:
Nhöõng saûn phaåm sau khi nghieàn thöôøng laø nhöõng haït coù kích thöôùc khaùc nhau,
do ñoù ñaët ra yeâu caàu laø phaûi phaân loaïi haït rôøi ñoù thaønh nhöõng phaân ñoaïn haït coù
khoaûng kích thöôùc theo yeâu caàu.
Quaù trình phaân loaïi hoãn hôïp vaät lieäu rôøi thaønh nhöõng phaàn haït coù kích thöôùc
khaùc nhau, döïa vaøo söï khaùc nhau veà kích thöôùc, döôùi taùc duïng cuûa löïc cô hoïc ñöôïc
goïi laø quaù trình raây.
Phöông phaùp phaân loaïi baèng raây laø phöông phaùp phoå bieán vaø ñôn giaûn nhaát.
Nguyeân taéc cuûa noù laø cho vaät lieäu ñi qua heä raây coù kích thöôùc loã xaùc ñònh. Caùc
haït coù kích thöôùc nhoû hôn loã raây seõ loït qua raây, caùc haït coù kích thöôùc lôùn hôn seõ
bò giöõ laïi treân beà maët raây.
Vieäc phaân loaïi haït coù theå tieán haønh theo 2 caùch:
 Phaân loaïi kích thöôùc töø nhoû ñeán lôùn : Taïi ñaây caùc maët raây ñöôïc xeáp noái
tieáp nhau. Maët raây coù kích thöôùc loã nhoû ñöôïc ñaët tröôùc, kích thöôùc loã lôùn ñaët sau.
Khi hoãn hôïp vaät lieäu chuyeån ñoäng töø traùi qua phaûi ta seõ thu ñöôïc phaân loaïi nhö
mong muoán.

d1

d1 < d2 < d3 d2

d3

Trang 4
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

 Phaân loaïi kích thöôùc töø lôùn ñeán nhoû : Taïi ñaây caùc maët raây ñöôïc xeáp song
song vaø choàng leân nhau. Maët raây coù kích thöôùc loã lôùn ñaët leân treân, kích thöôùc loã
nhoû ñaët döôùi. Khi hoãn hôïp vaät lieäu chuyeån ñoäng töø treân xuoáng döôùi ta seõ thu ñöôïc
söï phaân loaïi nhö mong muoán  Ñaây laø kieåu phaân loaïi ñöôïc aùp duïng trong baøi thí
nghieäm naøy.
d1
d2
d3
d1 > d2 > d3

b. Phöông trình bieåu dieãn ñeán söï phaân phoái kích thöôùc ñoái vôùi haït nhuyeãn:
−dφ
=KD bp
Phöông trình vi phaân:
dD p
Trong ñoù:
  - khoái löôïng tích luõy treân kích thöôùc Dp, g
 Dp – kích thöôùc raây, mm
 K, b – hai haèng soá bieåu thò ñaëc tính phaân phoái cuûa khoái haït
Laáy tích phaân töø  = 1 ñeán  = 2 töông öùng vôùi Dp = Dp1 vaø Dp = Dp2 ta coù:
−K b+1 b+1
( D p1 −D p 2 )
2 - 1 = b+1
Toång quaùt ta xeùt giöõa raây thöù n vaø raây thöù (n – 1) vaø giaû söû söû duïng raây tieâu
D pn−1
=
chuaån coù D pn r = haèng soá.
b +1
K .(r −1) b+1
D pn =K ' Db+1
pn
n = n - n-1 = b+1
b +1
K .(r −1)
Vôùi: K’ = b+1
Hoaëc: Logn = (b + 1)LogDpn + LogK’
LogK’ vaø (b + 1) ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch veõ n theo Dpn treân ñoà thò Log – Log .
Töø ñoù suy ra K vaø b.

c. Hieäu suaát raây:

a) Coâng thöùc :
J
E= ×100
Fa
Trong ñoù:
 F: khoái löôïng vaät lieäu ban ñaàu cho vaøo raây, g
 J: khoái löôïng vaät lieäu döôùi raây, g
 a: tæ soá haït coù theå loït qua raây, %
Tích soá F.a trong thí nghieäm ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:

Trang 5
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

- Ñem raây moät khoái löôïng F cuûa vaät lieäu, khaûo saùt xaùc ñònh ñöôïc J 1. Laáy vaät
lieäu coøn laïi treân raây (F – J1) vaø raây laïi xaùc ñònh ñöôïc J 2, tieáp tuïc laáy vaät
lieäu treân raây F – (J1 + J2) vaø raây laïi laàn nöõa.
- Toång soá J1 + J2 + J3 + … seõ tieäm caän ñeán F.a
- Hieäu suaát raây laø 100% neáu J1 = F.a
b) Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hieäu suaát raây :
* Ñoä aåm cuûa vaät lieäu raây:
Ñoä aåm cuûa vaät lieäu raây aûnh höôûng lôùn ñeán quaù trình raây. Khi caùc vaät lieäu
chuyeån ñoäng treân beà maët raây, caùc haït vaät lieäu seõ va chaïm vaøo nhau, do ñoù neáu
chuùng coù ñoä aåm cao chuùng seõ deã dính vaøo nhau laøm taêng kích thöôùc haït vaø seõ
khoâng loït ñöôïc qua raây. Maët khaùc, vaät lieäu aåm deã keát dính vaøo loã löôùi, gaây bít
loã löôùi raây. Ñoä aåm lyù töôûng cuûa vaät lieäu ñeå hieäu suaát raây ñaït cao nhaát laø
5%.
* Beà daøy lôùp vaät lieäu treân beà maët raây:
Chieàu daøy lôùp vaät lieäu treân beà maët raây cuõng aûnh höôûng ñeán hieäu suaát raây.
Neáu lôùp vaät lieäu quaù daøy thì lôùp vaät lieäu naèm ôû treân beà maët seõ khoù ñi
xuoáng phía döôùi ñeå tieáp xuùc vôùi beà maët löôùi raây vaø loït qua raây. Coù theå choïn
chieàu daøy lôùp vaät lieäu treân raây phuï thuoäc vaøo kích thöôùc vaät lieäu.
- Khi d < 5mm thì beà daøy lôùp vaät lieäu h = (10  15)d.
- Khi d = (5  50)mm thì h = (5  10)d.
- Khi d > 50mm thì h = (3  5)d.
* Kích thöôùc cuûa vaät lieäu treân raây:
Khi vaät lieäu chuyeån ñoäng treân beà maët löôùi raây, seõ coù moät soá haït vaät lieäu
naèm loït trong loã löôùi raây. Ñeå chuùng khoâng bít loã raây vaø chuyeån ñoäng ra ngoaøi
thì caàn phaûi taùc duïng vaøo haït vaät lieäu moät löïc naøo ñoù coù giaù trò thích hôïp.
Giaû thieát haït vaät lieäu hình caàu, coù ñöôøng kính laø 2r naèm treân loã löôùi coù kích
thöôùc laø 2R vaø goùc bít kín laø . Ñeå cho haït vaät lieäu baät ra khoûi loã ta coù ñieàu
kieän:
a  g. tg
Trong ñoù:
 a – gia toác cuûa raây, m/s2
 g – gia toác troïng tröôøng, m/s2
r 1
=
R sin β
  phuï thuoäc vaøo tæ soá hai baùn kính:
* Maët raây:
Maët raây phaûi phaúng thì hieäu suaát raây môùi cao.
* Hình daùng loã raây:
Hình troøn hoaëc hình oval thì hieäu suaát cao nhaát coøn caùc hình daïng khaùc thì hieäu
suaát thaáp.

2.3. Troän vaät lieäu rôøi:

Trang 6
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

a. Muïc ñích:
Troän laø quaù trình taïo moät hoãn hôïp ñoàng nhaát töø caùc thaønh phaàn raén (hay loûng)
khaùc nhau döôùi taùc duïng cuûa löïc cô hoïc. Hoãn hôïp ñoàng nhaát coù theå laø hoãn hôïp
vaät lieäu rôøi khi ta troän hai hay nhieàu chaát raén vôùi nhau hay laø hoãn hôïp boät nhaõo,
deûo khi ta troän chaát raén vôùi chaát loûng. Thí duï nhö saûn xuaát thöùc aên gia suùc, xi
maêng, phaân boùn, myõ phaåm, thöïc phaåm ñoùng hoäp,…
Ngoaøi ra trong coâng nghieäp quaù trình troän coøn giuùp taêng cöôøng quaù trình truyeàn
nhieät hay phaûn öùng giöõa moät chaát raén vôùi moät chaát khí, thí duï nhö quaù trình saáy,
ñoát quaëng, polyme hoùa chaát deûo, saûn xuaát chaát xuùc taùc. Quaù trình troän coøn coù
theå duøng ñeå taïo moät lôùp aùo bao quanh vaät lieäu rôøi nhö saûn xuaát phaåm maøu, thuoác
nhuoäm, döôïc phaåm, keïo. Trong tröôøng hôïp naøy moät ít chaát loûng ñöôïc theâm vaøo hoãn
hôïp troän. Ñoâi khi quaù trình troän ñöôïc keát hôïp vôùi quaù trình nghieàn nhoû vaät lieäu.
Khi ñoù maùy troän coù keát caáu chi tieát khaùc vôùi maùy troän thuaàn tuùy.

b. Caùc tính chaát aûnh höôûng ñeán quaù trình troän:

Söï khaùc bieät nhieàu veà tính chaát cuûa caùc loaïi vaät lieäu nhö: söï phaân phoái côõ haït,
khoái löôïng rieâng, hình daïng vaø ñaëc tröng beà maët (nhö löïc tónh ñieän) coù theå laøm cho
quaù trình troän trôû neân raát khoù khaên. Thöïc teá, caùc tính chaát cuûa vaät lieäu chi phoái
quaù trình troän, nhöõng tính chaát ñoù laø:
- Söï phaân phoái côõ haït : Söï phaân phoái quaù roäng côõ haït seõ aûnh höôûng xaáu
ñeán quaù trình troän. Khoù ñaït ñöôïc ñoä ñoàng ñeàu vì caùc haït coù kích thöôïc haït
nhoû thöôøng chui xuoáng döôí
- Khoái löôïng rieâng xoáp : Khoái löôïng rieâng xoáp thay ñoåi trong quaù trình troän,
coù theå giaûm do boïng khí trong khoái haït hoaëc taêng do rung ñoäng hoaëc neùn cô
hoïc.
- Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu: Vaät lieäu ñem troän coù khoái löôïng rieâng khaùc
xa nhau seõ aûnh höôûng xaáu ñeán quaù trình troän.
- Hình daïng haït: Coù theå coù caùc daïng phieán, hình tröùng, khoái laäp phöông, caàu,
dóa, thanh, sôïi, tinh theå hoaëc daïng baát kyø.
- Ñaëc tröng beà maët: Bao goàm dieän tích beà maët vaø khuynh höôùng tích ñieän. Löïc
tónh ñieän coù aûnh höôûng xaáu tôùi quaù trình troän. Gaây keát dính haït cuøng loaïi
- Ñaëc tröng löu chuyeån: Ñoù laø goùc nghieâng töï nhieân vaø khaû naêng löu chuyeån.
Goùc nghieâng töï nhieân caøng lôùn cho thaáy khaû naêng löu chuyeån caøng thaáp
khoù phaân taùn vaøo nhau
- Tính deã vôõ (doøn): ñaây laø tính deã vôõ vuïn cuûa vaät lieäu trong quaù trình söû
duïng. Neáu vaät lieäu chæ caàn troän maø khoâng nghieàn thì tính chaát naøy aûnh
höôûng xaáu ñeán chaát löôïng cuûa saûn phaåm troän. Ngoaøi ra tính chaát maøi moøn
cuøa vaät lieäu naøy treân vaät lieäu khaùc cuõng coù aûnh höôûng töông töï.
- Tính keát dính: Caùc haït cuøng loaïi coù khuynh höôùng keát dính laïi vôùi nhau seõ
caûn trôû quaù trình troän.
- Ñoä aåm cuûa vaät lieäu: Thöôøng moät löôïng nhoû chaát loûng ñöôïc theâm vaøo ñeå
giaûm buïi hoaëc ñaùp öùng moät nhu caàu ñaëc bieät (chaúng haïn daàu cho myõ
phaåm). Hoãn hôïp vaãn ôû traïng thaùi khoâ chöù khoâng phaûi daïng nhaõo.
- Khoái löôïng rieâng: Ñoä nhôùt vaø söùc caêng beà maët cuûa chaát loûng theâm vaøo
taïi nhieät ñoä laøm vieäc.

Trang 7
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

- Nhieät ñoä giôùi haïn cuûa vaät lieäu: Phaûi chuù yù ñeán söï bieán ñoåi nhieät ñoä coù
theå xaûy ra (neáu nhieät ñoä thích hôïp coù theå gaây phaûn öùng).
Tröôùc khi choïn löïa moät maùy troän caàn xem xeùt kyõ caùc tính chaát treân cuûa vaät
lieäu ñem troän.
c. Caùc quaù trình xaûy ra trong maùy troän (cô cheá cuûa quaù trình troän):
Khi troän vaät lieäu haït, caùc haït chòu taùc duïng cuûa nhöõng löïc cô hoïc coù höôùng
khaùc nhau vaø daãn tôùi chuyeån ñoäng cuûa caùc haït trong theå tích khoái haït. Quaù trình
chuyeån ñoäng cuûa caùc haït phuï thuoäc vaøo caáu taïo maùy troän, phöông phaùp tieán haønh
quaù trình troän. Trong maùy troän coù naêm quaù trình cô baûn xaûy ra:
- Taïo ra caùc lôùp tröôït vôùi nhau theo caùc maët phaúng - troän caét.
- Chuyeån dòch moät nhoùm haït töø vò trí naøy ñeán vò trí khaùc - troän ñoái löu.
- Thay ñoåi vò trí töøng haït rieâng reõ – troän khueách taùn.
- Phaân taùn töøng phaân töû do va ñaäp vaøo thaønh thieát bò – troän va ñaäp.
- Bieán daïng vaø nghieàn nhoû töøng boä phaän - troän nghieàn.
Nhöõng cô cheá troän treân xaûy ra rieâng reõ hay ñoàng thôøi vôùi nhöõng möùc ñoä khaùc
nhau tuøy thuoäc vaøo loaïi maùy troän vaø vaät lieäu troän.

d. Ñaùnh giaù möùc ñoä ñoàng ñeàu cuûa hoãn hôïp troän:
Khi troän moät khoái löôïng a chaát A vôùi khoái löôïng b chaát B ñeå taïo thaønh hoãn hôïp
ñoàng nhaát AB thì thaønh phaàn cuûa chaát A vaø B trong hoãn hôïp ñoù laø:
a b
C A= C B=
a+b vaø a+b
Trong hoãn hôïp lyù töôûng, CA vaø CB seõ nhö nhau ôû moãi phaàn theå tích. Hoãn hôïp lyù
töôûng naøy chæ ñaït ñöôïc khi thôøi gian troän tieán tôùi voâ cuøng vaø khoâng coù caùc yeáu
toá choáng laïi quaù trình troän.
Trong thöïc teá thôøi gian troän bò giôùi haïn, do ñoù trong hoãn hôïp thöïc caùc thaønh
phaàn CA vaø CB ôû caùc phaàn theå tích khaùc nhau cuûa hoãn hôïp seõ khaùc nhau. Neáu söï
khaùc nhau naøy caøng ít thì hoãn hôïp caøng gaàn vôùi hoãn hôïp lyù töôûng.
Ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä ñoàng ñeàu cuûa hoãn hôïp thöïc ta coù theå söû duïng 2 ñaïi
löôïng sau:
a) Ñoä sai leäch bình phöông trung bình :
Neáu trong phaàn theå tích Vi cuûa hoãn hôïp thöïc coù thaønh phaàn chaát A laø C iA vaø
cuûa chaát B laø CiB, luùc ñoù “ñoä sai leäch bình phöông trung bình” cuûa hoãn hôïp thöïc seõ
laø:

√
N
∑ ( C A−CiA )2
i =1
sA=
N−1

√
N
∑ ( C B −CiB )2
i =1
sB =
N −1
Vôùi N – soá theå tích maãu Vi
Nhö vaäy sA vaø sB caøng nhoû thì möùc ñoä ñoàng ñeàu cuûa hoãn hôïp caøng cao (caøng
gaàn vôùi hoãn hôïp lyù töôûng). Gía trò cuûa s A vaø sB phuï thuoäc cô baûn vaøo thôøi gian .
Quan heä ñoù ñöôïc bieåu dieãn nhö sau:

Trang 8
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

, h
b) Chæ soá troän :
σe
Is = s

Vôùi
σalignl¿e ¿¿¿ : ñoä leäch chuaån lyù thuyeát
σ e=
√ C A CB
n

√
C A C B ( N −1)
I s= N
n . ∑ ( C A −C iA )2
 i=1

Vôùi n : soá haït trong moät theå tích maãu hoãn hôïp.
Nhö vaäy IS caøng lôùn thì möùc ñoä ñoàng ñeàu cuûa hoãn hôïp troän caøng cao . Quan
heä giöõa chæ soá troän IS vaø thôøi gian troän  ñöôïc trình baøy treân hình sau cho quaù trình
troän caùt vaø muoái trong maùy troän thuøng quay:

Trang 9
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

IS

, ph
Caùc löïc choáng laïi quaù trình troän thöôøng laø löïc tónh ñieän, luoân luoân hieän dieän
trong quaù trình troän boät khoâ vaø coù aûnh höôûng raát ñaùng keå. Caùc löïc naøy coù
khuynh höôùng choáng laïi quaù trình troän hoaøn toaøn, khi thôøi gian troän quaù laâu, nhö
treân hình veõ cho thaáy, quaù trình seõ ngöôïc laïi, vaät lieäu khaùc nhau coù khuynh höôùng
taùch rôøi vaø caùc vaät lieäu cuøng loaïi seõ keát dính laïi.

3. DUÏNG CUÏ – THIEÁT BÒ & PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM :

3.1. Duïng cuï – thieát bò:
a. Maùy nghieàn:
Trong baøi thí nghieäm naøy ta söû duïng maùy nghieàn mòn loaïi buùa ñuùc, naïp lieäu
chieàu truïc.
a) Caáu taïo :
Caáu taïo cuûa maùy goàm coù 2 boä phaän chính laø: vít taûi vaø boä phaän nghieàn.
Vít taûi coù taùc duïng vaän chuyeån vaät lieäu vaøo boä phaän nghieàn.
b) Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy nghieàn buùa :
Vaät lieäu trong maùy nghieàn buùa ñöôïc nghieàn nhoû do söï va ñaäp cuûa buùa vaøo vaät
lieäu vaø ma xaùt giöõa vaät lieäu vaø buùa, thaønh maùy. Caùc haït vaät lieäu sau khi nghieàn
coù kích thöôùc nhoû hôn loã löôùi phaân loaïi seõ ñi ra ngoaøi, caùc haït coù kích thöôùc lôùn
hôn loã löôùi phaân loaïi seõ ñöôïc tieáp tuïc nghieàn.
 Maùy nghieàn ñöôïc gaén vôùi moät Ampere keá ñeå ño cöôøng ñoä doøng ñieän. Ngoaøi
ra trong quaù trình thí nghieäm ta coøn söû duïng thì keá ñeå ño thôøi gian nghieàn.

b. Maùy raây:
Trong baøi thí nghieäm naøy ta söû duïng maùy raây rung.
a) Caáu taïo :
Goàm coù 4 löôùi raây: 0.25mm, 0.2mm, 0.16mm, 0.15mm vaø moät raây cuoái cuøng kín
ñeå höùng vaät lieäu.
c) Nguyeân taéc hoaït ñoäng :
Söï rung ñoäng ñöôïc taïo thaønh nhôø cô caáu quay leäch taâm. Caùc raây ñöôïc gaén chaët
leân khung quay coù truïc quay leäch vôùi truïc quay cuûa maùy. Khi truïc maùy quay, seõ
laøm phaùt sinh löïc ly taâm taùc ñoâïng leân caùc raây vaø caùc haït treân raây. Löïc ly taâm
vaø löïc ñaøn hoài coù chieàu ngöôïc nhau. Khi löïc ly taâm > löïc ñaøn hoài thì khung quay
coù xu höôùng bò keùo ra xa. Khi löïc ly taâm < löïc ñaøn hoài, khung quay bò keùo veà vò
trí ban ñaàu. Sau ñoù quaù trình laëp laïi vaø khung quay cöù lieân tuïc bò keùo ra, ñaåy vaøo
* Maùy raây ñöôïc gaén vôùi moät thì keá ñeå ñieàu chænh thôøi gian raây.

Trang 10
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

c. Maùy troän:
Trong baøi thí nghieäm naøy ta söû duïng maùy troän thuøng quay hình truï hoaït ñoäng
giaùn ñoaïn.
a) Caáu taïo :
Goàm thuøng chöùa vaät lieäu ñöôïc truyeàn ñoäng quay qua 2 truïc, 3 caëp oå ñôõ, 2 boä
truyeàn ñai vaø ñoäng cô ñieän. Treân thaân maùy coù cheá taïo moät cöûa ñeå nhaäp vaø
thaùo vaät lieäu.
b) Nguyeân taéc hoaït ñoäng :
Heä thoáng troän ñöôïc daãn ñoäng qua boä truyeàn ñai töø ñoäng cô ñieän. Thuøng troän
quay ñöôïc nhôø quaù trình truyeàn chuyeån ñoäng quay töø 2 truïc vaø 3 caëp oå ñôõ. Nhôø coù
caáu taïo goàm nhöõng caùnh naâng beân trong maø vaät lieäu ñöôïc naâng leân, haï xuoáng lieân
tuïc do ñoù maø vaät lieäu ñöôïc ñaûo troän lieân tuïc.
Maùy troän thuøng quay coù öu ñieåm laø do caáu taïo ñôn giaûn, naêng suaát lôùn. Nhöng
coù nhöôïc ñieåm laø vaät lieäu coù theå daäp naùt khi troän.
* Khi söû duïng maùy troän ta phaûi keát hôïp vôùi vieäc söû duïng thì keá ñeå xaùc ñònh
thôøi gian troän.
d. Caân: goàm 2 loaïi laø: 500g (vôùi ñoä chính xaùc laø 0.1g) vaø 1kg (vôùi ñoä chính
xaùc laø 5g)

3.2. Phöông phaùp thí nghieäm:

a. Thí nghieäm nghieàn:
- Caân 200g maãu vaät lieäu gaïo ñem nghieàn.
- Baät coâng taéc maùy nghieàn cho chaïy khoâng taûi  ño cöôøng ñoä doøng ñieän luùc
khoâng taûi.
- Cho gaïo vaøo maùy, baät coâng taéc vít taûi nhaäp lieäu, baám thì keá  ño cöôøng ñoä
doøng ñieän coù taûi cöïc ñaïi. Khi cöôøng ñoä doøng ñieän trôû laïi giaù trò khoâng taûi
 baám thì keá ñeå xaùc ñònh thôøi gian nghieàn.
- Thaùo saûn phaåm ra khoûi maùy nghieàn.

b. Thí nghieäm raây:

* Thí nghieäm xaùc ñònh hieäu suaát raây:
- Laáy 80g saûn phaåm sau khi nghieàn ñem raây ñeå xaùc ñònh hieäu suaát raây coù kích
thöôùc 0.25 mm.
- Raây 5 laàn, moãi laàn 5 phuùt, caân löôïng vaät lieäu loït qua raây.
* Thí nghieäm xaùc ñònh söï phaân boá kích thöôùc vaät lieäu sau khi nghieàn:
- Laáy 80g saûn phaåm coøn laïi ñem raây 20 phuùt, caân löôïng vaät lieäu tích luõy ôû
moãi raây.

c. Thí nghieäm troän:

- Caân 1.5 kg ñaäu xanh vaø 3.0 kg ñaäu naønh.
- Cho vaät lieäu vaøo maùy troän, khôûi ñoäng maùy troän, baám thì keá xaùc ñònh thôøi
gian troän.
- Döøng maùy taïi moãi thôøi ñieåm 5" , 15", 30", 60", 120", 300" vaø laáy maãu.
- Laáy maãu (8 maãu) taïi caùc ñieåm theo sô ñoà, ñeám soá haït ñaäu xanh vaø haït ñaäu
naønh coù trong moãi maãu.

Trang 11
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

Sô ñoà laáy maãu :

1 2 3
4 5
6 7 8

4. KEÁT QUAÛ THÍ NGHIEÄM

4.1. Nghieàn:

Coâng suaát nghieàn: P=

Hieäu suaát maùy nghieàn: H= 9.91%
4.2. Raây:

RAÂY
Thôøi gian Khoái löôïng qua Toån
lần 1 (phuùt) raây (g) g Ji
1 5 33 33
2 5 1.45 34.45
3 5 0.05 34.5
4 5 0 34.5
5 5 0 34.5

Hiệu suất rây: E=95.6522%

Hình 1 Giaûn ñoà Ji Theo soá laàn raây

Trang 12
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

f(x) = 7.6843687485691 x + 6.27324199284254 1.5

R² = 0.991866712964786

0.5

0
-0.85 -0.8 -0.75 -0.7 -0.65 -0.6 -0.55

log Dp -0.5

Hình 2 Giaûn ñoà logn theo logDpn

Kích thöôùc
raây Khoái löôïng treân Khoái löôïng tích Phaàn khoái löôïng tích
(mm) raây luõy luõy
0.25 39.5 39.5 0.49375
0.20 9.8 49.3 0.61625
0.16 13.6 62.9 0.78625
0.15 0.8 63.7 0.79625

Hình 3 Giaûn ñoà phaân phoái tích luõy cuûa söï phaân phoái kích thöôùc cuûa vaät lieäu
treân raây

4.3. Troän
THÔØI ÑIEÅM 5"
Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 138 130 0.51493 -0.1517 0.02303
2 179 62 0.74274 0.07607 0.00579 0.292086837 2149 0.04978
3 156 116 0.57353 -0.0931 0.00867

Trang 13
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

4 119 111 0.51739 -0.1493 0.02228

5 194 95 0.67128 0.00461 2.1E-05
6 121 112 0.51931 -0.1474 0.02171
7 101 165 0.3797 -0.287 0.08235
8 108 242 0.30857 -0.3581 0.12823

THÔØI ÑIEÅM 15"

Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 172 83 0.67451 0.00784 6.2E-05
2 138 84 0.62162 -0.045 0.00203
3 124 87 0.58768 -0.079 0.00624
4 145 85 0.63043 -0.0362 0.00131
0.099445744 1823 0.08532
5 146 80 0.64602 -0.0206 0.00043
6 77 44 0.63636 -0.0303 0.00092
7 132 181 0.42173 -0.2449 0.06
8 122 123 0.49796 -0.1687 0.02846

THÔØI ÑIEÅM 30"

Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 115 81 0.58673 -0.0799 0.00639
2 121 93 0.56542 -0.1012 0.01025
3 121 99 0.55 -0.1167 0.01361
4 127 89 0.58796 -0.0787 0.00619
0.122606871 1589 0.07684
5 112 93 0.54634 -0.1203 0.01448
6 90 79 0.53254 -0.1341 0.01799
7 107 110 0.49309 -0.1736 0.03013
8 78 74 0.51316 -0.1535 0.02356

THÔØI ÑIEÅM 60"

Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 127 39 0.76506 0.09839 0.00968
2 122 61 0.66667 0 0
3 135 81 0.625 -0.0417 0.00174
0.111736039 1543 0.08049
4 116 65 0.64088 -0.0258 0.00066
5 104 129 0.44635 -0.2203 0.04854
6 106 88 0.54639 -0.1203 0.01447

Trang 14
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

7 109 57 0.65663 -0.01 0.0001

8 97 107 0.47549 -0.1912 0.03655

THÔØI ÑIEÅM 120"

Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 132 47 0.73743 0.07076 0.00501
2 139 101 0.57917 -0.0875 0.00766
3 92 88 0.51111 -0.1556 0.0242
4 114 49 0.69939 0.03272 0.00107
0.242957783 1522 0.05458
5 110 77 0.58824 -0.0784 0.00615
6 79 37 0.68103 0.01437 0.00021
7 74 144 0.33945 -0.3272 0.10707
8 87 152 0.36402 -0.3026 0.0916

THÔØI ÑIEÅM 300"

Maãu N X CiA CiA-CA (CiA-CA)2  n Is
1 106 49 0.68387 0.0172 0.0003
2 145 80 0.64444 -0.0222 0.00049
3 122 140 0.46565 -0.201 0.04041
4 116 51 0.69461 0.02794 0.00078
0.269810955 1633 0.0518
5 108 108 0.5 -0.1667 0.02778
6 91 87 0.51124 -0.1554 0.02416
7 96 101 0.48731 -0.1794 0.03217
8 67 166 0.28755 -0.3791 0.14373

Trang 15
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

5. BAØN LUAÄN :

Caâu 1 : Baøn luaän söï thích nghi cuûa ñònh luaät Bond ñeå tieân ñoaùn coâng suaát
nghieàn, ñaëc bieät chuù troïng veà caùc giaû thieát.
Döïa vaøo phaàn “Caùc thuyeát veà nghieàn” ñaõ trình baøy trong phaàn 2.1.2, ta thaáy
raèng:
- Thuyeát beà maët cuûa P. R. Rittinger : chæ coù theå aùp duïng ñuùng ñaén trong ñieàu
kieän naêng löôïng cung caáp cho moät ñôn vò khoái löôïng chaát raén laø khoâng quaù
lôùn vaø coù theå ñöôïc duøng ñeå öôùc tính cho quaù trình nghieàn thöïc vôùi K r ñöôïc
xaùc ñònh baèng thöïc nghieäm treân maùy nghieàn cuøng loaïi vôùi maùy nghieàn thöïc.
Vì coù ñieàu kieän raøng buoäc veà naêng löôïng vaø vieäc xaùc ñònh heä soá K r raát
phöùc taïp do phaûi xaùc ñònh heä soá naøy öùng vôùi moät loaïi vaät lieäu vaø moät
loaïi maùy nghieàn xaùc ñònh, cho neân thuyeát naøy khoâng coù tính thöïc teá cao trong
vieäc tieân ñoaùn coâng suaát nghieàn.
- Thuyeát theå tích cuûa Kick: ñöôïc döïa treân cô sôû cuûa thuyeát phaân tích öùng suaát
cuûa bieán daïng deûo trong giôùi haïn ñaøn hoài. Thuyeát naøy cuõng khoâng coù giaù
trò thöïc teá cao do vieäc xaùc ñònh haèng soá Kk khaù phöùc taïp.
- Ñònh luaät Bond: ñaây laø ñònh luaät coù tính thöïc teá nhaát trong vieäc tieân ñoaùn
coâng suaát nghieàn. Vì chæ soá coâng W i ñaõ bao goàm caû ma saùt trong maùy
nghieàn. Ñoàng thôøi noù coù giaù trò sai khaùc khoâng nhieàu khi tính coâng suaát cho
caùc maùy nghieàn khaùc nhau nhöng cuøng loaïi vaø duøng cho caû quaù trình nghieàn
khoâ laãn nghieàn öôùt. Cho neân, ñònh luaät naøy raát thuaän tieän cho vieäc tính toaùn.

Caâu 2 : Nhaän xeùt veà hieäu suaát raây vaø nghieàn ño ñöôïc. So saùnh vôùi keát quaû
trong saùch. Giaûi thích caùc sai bieät.
* Hieäu suaát nghieàn: H = 9.91%
Hieäu suaát nghieàn ñöôïc tính toaùn döïa treân caùc keát quaû ño:

Trang 16
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

- Khoái löôïng vaät lieäu ñem nghieàn M (ño baèng caân).

- Thôøi gian nghieàn (ño baèng thì keá).
- Khoái löôïng treân raây , ñeå töø ñoù veõ ñoà thò vaø tính ñöôïc Dp2.
- Cöôøng ñoä doøng ñieän luùc coù taûi cöïc ñaïi ño baèng Ampere keá.
Hieäu suaát nghieàn ño ñöôïc khoâng cao laø do caùc nguyeân nhaân sau:
- Nguyeân nhaân khaùch quan:
 Do baûn thaân maùy nghieàn coù hieäu suaát khoâng cao.
 Do maùy raây ñaõ cuõ neân trong quaù trình hoaït ñoäng coù nhieàu truïc traëc.
Ñoàng thôøi löôùi raây coù moät vaøi loã thuûng ôû giöõa, phaûi bít laïi baèng baêng keo
neân taïi nhöõng vò trí ñoù vaät lieäu khoâng loït qua ñöôïc.
- Nguyeân nhaân chuû quan:
 Do khoái löôïng vaät lieäu ñem caân chöa ñöôïc chính xaùc.
 Do baám thôøi gian chöa ñöôïc chính xaùc.
Tuy nhieân, sai soá do 2 nguyeân nhaân naøy laø raát nhoû, khoâng aûnh höôûng lôùn
ñeán keát quaû.
 Do quaù trình caân sau khi raây vaät lieäu. Vì vaät lieäu luùc naøy raát nhoû vaø mòn
neân raát deã bay ra moâi tröôøng xung quanh (do coù gioù). Beân caïnh ñoù cuõng vì
vaät lieäu raát nhoû neân coøn baùm nhieàu treân beà maët raây maø ta chöa laáy heát ra
ñöôïc.
 Do quaù trình tính toaùn: khoâng söû duïng phöông phaùp bình phöông cöïc tieåu
maø duøng maét ñeå nhaém chöøng ñöôøng thaúng toát nhaát ñi qua caùc ñieåm (giaûn
ñoà 2) cho neân keát quaû thu ñöôïc coù ñoä chính xaùc khoâng cao. Tuy nhieân phöông
phaùp naøy laïi raát nhanh vaø ñôn giaûn.
Ñaây laø 2 nguyeân nhaân coù aûnh höôûng lôùn nhaát ñeán keát quaû tính toaùn.
* Hieäu suaát raây: E = 95.24%
Hieäu suaát raây ñöôïc tính toaùn döïa treân caùc keát quaû ño:
- Khoái löôïng vaät lieäu loït qua raây sau laàn raây thöù nhaát (J1).
- Khoái löôïng vaät lieäu coù theå loït qua raây J.a, ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo giaûn ñoà 1.
Hieäu suaát raây ño ñöôïc laø cao. Nguyeân nhaân:
- Do ñoä aåm cuûa vaät lieäu thaáp, thuaän lôïi cho quaù trình raây.
- Do beà daøy lôùp vaät lieäu treân raây laø vöøa phaûi. Lôùp vaät lieäu naèm ôû treân beà
maët seõ deã daøng ñi xuoáng phía döôùi ñeå tieáp xuùc vôùi beà maët löôùi raây vaø loït
qua raây.
- Do beà maët raây phaúng, thuaän lôïi cho quaù trình raây.

Caâu 3 : Baøn luaän veà ñoä tin caäy cuûa keát quaû vaø caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu
nhaát.
* Keát quaû nghieàn:
Ñoä tin caäy cuûa keát quaû nghieàn laø thaáp.
Caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán keát quaû nghieàn: (nhö ñaõ trình baøy trong
phaàn “Hieäu suaát nghieàn” ôû Caâu 2)

Trang 17
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

* Keát quaû raây:

Ñoä tin caäy cuûa keát quaû raây laø cao.
Caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán keát quaû raây:
- Ñoä aåm cuûa vaät lieäu raây thaáp.
- Beà daøy lôùp vaät lieäu treân beà maët raây vöøa phaûi.
- Beà maët raây phaúng.
- Do quaù trình tính toaùn ñôn giaûn hôn raát nhieàu so vôùi phaàn tính hieäu suaát
nghieàn neân giaûm ñöôïc nhieàu sai soá.
Beân caïnh ñoù coøn moät soá caùc yeáu toá laøm giaûm ñoä tin caäy cuûa keát quaû nhö:
vaät lieäu mòn deã bay vaøo khoâng khí, vieäc öôùc löôïng J.a treân giaûn ñoà 1 chöa ñöôïc
chính xaùc tuyeät ñoái,… Nhöng caùc yeáu toá naøy aûnh höôûng khoâng ñaùng keå.
* Keát quaû troän:
Ñoä tin caäy cuûa keát quaû troän laø khaù cao.
Caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán keát quaû troän:
- Söï phaân phoái côõ haït: vì haït ñaäu xanh vaø ñaäu naønh coù kích thöôùc sai leäch
nhieàu neân seõ aûnh höôûng xaáu ñeán quaù trình troän.
- Thôøi gian troän: ñöôïc xaùc ñònh baèng thì keá (baám baèng tay) neân coù sai soá.
Nhöng sai soá naøy khoâng ñaùng keå.
- Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu: vì ñaäu xanh vaø ñaäu naønh coù khoái löôïng
rieâng xaáp xæ nhau neân coù taùc ñoäng toát ñoái vôùi quaù trình troän.
- Tính deã vôõ (doøn): ñaäu xanh vaø ñaäu naønh khoâng coù tính chaát deã vôõ vuïn neân
quaù trình troän dieãn ra deã daøng hôn.
- Maãu ñöôïc laáy taïi nhieàu vò trí (theo sô ñoà) neân ñaûm baûo ñöôïc tính ñaëc tröng
cuûa maãu laáy, laøm taêng ñoä chính xaùc cuûa keát quaû.
- Quaù trình tính toaùn keát quaû ñôn giaûn neân haàu nhö khoâng coù sai soá.

Caâu 4 : Nhaän xeùt veà caùch laáy maãu trong thí nghieäm troän.
Maãu trong thí nghieäm troän ñöôïc laáy taïi 6 thôøi ñieåm khaùc nhau: 5" , 15", 30", 60",
120" vaø 300". Taïi moãi thôøi ñieåm ta laáy 8 maãu theo sô ñoà:
1 2 3
4 5
6 7 8
Ta phaûi laáy maãu ôû nhöõng vò trí nhö treân ñeå ñaûm baûo coù theå khaûo saùt heát toaøn
boä khoái haït, laøm cho maãu laáy coù tính ñaëc tröng vaø nhö vaäy keát quaû seõ coù ñoä
chính xaùc cao. Bôûi vì trong quaù trình troän khoâng phaûi taïi moïi vò trí ñeàu coù söï phaân
boá caùc haït nhö nhau, cho neân ta phaûi laáy taïi nhieàu vò trí ñeå tính trung bình cuûa noù.
Khoái haït chæ coù söï phaân boá ñoàng ñeàu nhaát taïi moät thôøi ñieåm naøo ñoù trong quaù
trình troän maø thoâi.
Beân caïnh ñoù, ta phaûi laáy maãu taïi 6 thôøi ñieåm khaùc nhau ñeå khaûo saùt söï thay
ñoåi cuûa chæ soá troän theo thôøi gian. Töø ñoù tìm ra ñöôïc thôøi ñieåm maø khoái haït ñaït
ñöôïc chæ soá troän cao nhaát. Ñoù chính laø thôøi gian maø ta neân tieán haønh troän khoái haït
ñeå ñaït ñöôïc ñoä ñoàng ñeàu cao nhaát.
Caâu 5 : Baøn veà ñoä tin caäy cuûa keát quaû troän vaø caùc yeáu toá naøo trong thí
nghieäm coù aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán thí nghieäm troän.
Ñoä tin caäy cuûa keát quaû troän laø khaù cao.
Caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu nhaát ñeán keát quaû troän:

Trang 18
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

- Söï phaân phoái côõ haït: vì haït ñaäu xanh vaø ñaäu naønh coù kích thöôùc sai leäch
nhieàu neân seõ aûnh höôûng xaáu ñeán quaù trình troän.
- Thôøi gian troän: ñöôïc xaùc ñònh baèng thì keá (baám baèng tay) neân coù sai soá.
Nhöng sai soá naøy khoâng ñaùng keå.
- Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu: vì ñaäu xanh vaø ñaäu naønh coù khoái löôïng
rieâng xaáp xæ nhau neân coù taùc ñoäng toát ñoái vôùi quaù trình troän.
- Tính deã vôõ (doøn): ñaäu xanh vaø ñaäu naønh khoâng coù tính chaát deã vôõ vuïn neân
quaù trình troän dieãn ra deã daøng hôn.
- Maãu ñöôïc laáy taïi nhieàu vò trí (theo sô ñoà) neân ñaûm baûo ñöôïc tính ñaëc tröng
cuûa maãu laáy, laøm taêng ñoä chính xaùc cuûa keát quaû.
Quaù trình tính toaùn keát quaû ñôn giaûn neân haàu nhö khoâng coù sai soá.

6. PHUÏ LUÏC :
6.1. Tính toaùn thí nghieäm nghieàn:
a. Xaùc ñònh ñöôøng kính töông ñöông cuûa haït gaïo:
- Ñöôøng kính töông ñöông cuûa haït gaïo laø ñöôøng kính cuûa haït hình caàu coù cuøng
tæ soá V/S.
3
V ( π /6 ) D tñ Dtñ
= =
S πD 2 6
- Ñoái vôùi haït hình caàu: tñ

- Kích thöôùc trung bình cuûa haït gaïo:

 Daøi: L = 6mm
 Ñöôøng kính: D = 1.5mm
2
V ( π /4 ) D L DL
= 2
=
- Coi haït gaïo laø hình truï  S π DL+( π /2 )D 4 L+ 2 D
D tñ DL 3 DL 3×1. 5×6
= ⇔ D tñ = =
Neân: 6 4 L+2 D 2 L+ D 2×6+1 .5 = 2 (mm)
Vaäy: Dp1 = Dtñ = 2 (mm)
b. Giaûn ñoà Logn theo LogDpn:
Phöông trình ñöôøng thaúng: Logn = (b+1)LogDpn + logK’ (*)
Döïa vaøo giaûn ñoà 2, ñoà thò ñi qua 3 ñieåm

Neân: 
b+1
K (r −1 )
Maø: K’= b+1

Vôùi: r =

Suy ra: K =
Giaûn ñoà phaân phoái tích luõy cuûa söï phaân phoái kích thöôùc cuûa vaät lieäu treân raây:
−dφ
=KD bp
Phöông trình vi phaân:
dD p

Trang 19
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

 ∫ dφ=−K ∫ D b
p dD p

 =
 : khoái löôïng tích luõy treân kích thöôùc Dp, g
Goïi  laø phaàn khoái löôïng tích luõy treân kích thöôùc Dp

Khi Dp = 0 thì  = 1  C = 1

 
Theo ñònh luaät Bond : Dp2 laø kích thöôùc cuûa haït vaät lieäu sau khi nghieàn sao cho coù
80% khoái löôïng loït qua raây  Phaàn khoái löôïng tích luõy  = 20% = 0.2

c. Tính coâng suaát nghieàn:
Coâng suaát ñeå nghieàn vaät lieäu (nghieàn khoâ) coù kích thöôùc Dp1 ñeán kích thöôùc Dp2 laø:

4
׿¿
P = 3 19Wi T (KW)
Trong ñoù:
 Wi – chæ soá coâng. Theo ñeà baøi, Wi = 13KW.h/taán.
 T – naêng suaát nghieàn, taán/ phuùt
M
Vôùi: T = t
 M – khoái löôïng vaät lieäu ñem nghieàn, taán
 t – thôøi gian nghieàn, phuùt
 Dp1, Dp2 – kích thöôùc cuûa nguyeân lieäu vaø saûn phaåm, mm
4
׿¿
Neân: P = 3 19 ¿ 13
d. Tính hieäu suaát maùy nghieàn:
Coâng suaát tieâu thuï cho ñoäng cô cuûa maùy nghieàn: P’ = U.I.cos
Trong ñoù:
 U – ñieän theá, V
 I – cöôøng ñoä doøng ñieän luùc coù taûi cöïc ñaïi, A
 cos - heä soá coâng suaát
Neân: P’ = 220 x 5.4 x 0.8 = 1056 (W) = 0.9504 (kW)
Vaäy hieäu suaát cuûa maùy nghieàn:

6.2. Tính toaùn thí nghieäm raây:

a. Giaûn ñoà Ji theo soá laàn raây:

Trang 20
Thí nghieäm Quaù trình – Thieát bò Nghieàn – Raây - Troän

Döïa vaøo giaûn ñoà 1  Ñöôøng cong tieäm caän ñeán ñöôøng thaúng Ji = 75.60
Neân: F.a = 75.60
b. Tính hieäu suaát raây:

6.3. Tính toaùn thí nghieäm troän:

Thaønh phaàn cuûa chaát A vaø B trong hoãn hôïp lyù töôûng laø:
a 3.0
C A= = =0 . 67
a+b 3 . 0+1. 5
CB = 1 – CA = 0.33

√
C A C B ( N −1)
I s= N
n . ∑ ( C A −C iA )2
Chæ soá troän: i=1

Trong ñoù:
 N – soá theå tích maãu Vi. Trong baøi thí nghieäm naøy thì N = 8.
 n – laø soá haït trong tröôøng hôïp troän vaät lieäu rôøi.

7. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO :

Trang 21