NGHIEÀN – RAÂY – TROÄN

1.Muïc ñích thí nghieäm nghieàn.

- Nghieàn laø quaù trình trong ñoù vaät lieäu raén ñöôïc caét ra hoaëc laøm vôõ ra thaønh nhöõng haït nhoû.
Trong coâng nghieäp vaät lieäu ñöôïc ñaäp nghieàn baèng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau nhaèm caùc
muïc ñích khaùc nhau: thuaän tieän cho quaù trình xöû lyù quaëng; hoùa chaát, nguõ coác ñöôïc nghieàn
thaønh boät; taêng hoaït tính phaûn öùng cuûa chaát raén; giuùp phaân taùch caùc taïp chaát baèng caùc
phöông phaùp cô hoïc; giaûm khoái löôïng rieâng xoáp ñeå vaän chuyeån deã daøng hôn.
- Trong baøi thí nghieäm naøy, nghieàm moät loaïi vaät lieäu, döïa vaøo keát quaû raây xaùc ñònh söï phaân phoái
kích thöôùc vaät lieäu sau khi nghieàn, coâng suaát tieâu thuï & hieäu suaát cuûa maùy nghieàn.
2.Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa maùy nghieàn buùa.
- Vaät lieäu trong maùy nghieàn buùa ñöôïc nghieàn nhoû do söï va ñaäp cuûa buùa vaøo vaät lieäu vaø chaø xaùt

om
vaät lieäu giöõa buùa vaø thaønh maùy. Caùc haït vaät lieäu sau khi nghieàn coù kích thöôùc nhoû hôn loã löôùi
seõ loït ra ngoaøi, caùc haït coù kích thöôùc lôùn hôn loã löôùi seõ ñöôïc tieáp tuïc nghieàn.

.c
3.Phaân loaïi maùy nghieàn, maùy nghieàn buùa.
Phaân loaïi maùy nghieàn:
+ Maùy nghieàn thoâ vaø trung bình:

ng
- Maùy nghieàn maù ñaäp
co
- Maùy nghieàn noùn
- Maùy nghieàn truïc
- Maùy nghieàn buùa
an

- Maùy nghieàn raêng

th

+ Maùy nghieàn mòn:

- Maùy nghieàn chaäu con laên
ng

- Maùy nghieàn bi
Phaân loaïi maùy nghieàn buùa:
o

- Maùy nghieàn buùa nghieàn thoâ vaø trung bình coù maù nghieàn phuï
du

- Maùy nghieàn buùa nghieàn thoâ vaø trung bình coù löôùi thay ñoåi ñöôïc
- Maùy nghieàn mòn loaïi buùa ñuùc naïp lieäu chieàu truïc
u

- Maùy nghieàn buùa chöõ nhaät coù löôùi saøng laép phía ñaàu buùa
cu

- Maùy nghieàn buùa chöõ nhaät coù löôùi saøng laép hai beân buùa
4.Tieán trình thí nghieäm.
- Caân maãu vaät lieäu gaïo ñem nghieàn:
Maãu 1: 100g
Maãu 2: 200g
- Baät coâng taéc maùy nghieàn cho chaïy khoâng taûi -> ño cöôøng ñoä doøng ñieän luùc khoâng taûi.
- Cho gaïo vaøo maùy, baät coâng taéc vít taûi nhaäp lieäu, baám thì keá -> ño cöôøng ñoä doøng ñieän coù taûi
cöïc ñaïi. Khi cöôøng ñoä doøng ñieän trôû laïi giaù trò khoâng taûi -> baám thì keá ñeå xaùc ñònh thôøi gian
nghieàn.
- Thaùo saûn phaåm ra khoûi maùy nghieàn.
5.Caùc thoâng soá caàn ño trong thí nghieäm nghieàn.
- Khoái löôïng maãu vaät lieäu (gaïo).

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Thôøi gian nghieàn.
- Cöôøng ñoä doøng ñieän luùc coù taûi vaø luùc khoâng taûi.
6.Caùch tính coâng suaát nghieàn.
- Xaùc ñònh kích thöôùc trung bình cuûa vaät lieäu tröôùc khi nghieàn Dp1, mm.
- Xaây döïng giaûn ñoà log ntheo logDpn, töø ñoù xaùc ñònh kích thöôùc haït vaät lieäu sau khi nghieàn
Dp2, mm.
- Xaùc ñònh khoái löôïng vaät lieäu ñem nghieàn, taán.
- Ño thôøi gian nghieàn, phuùt.
Töø ñoù tính coâng suaát nghieàn theo coâng thöùc:
1 1
P = 19Wi ( - )T
D p2
D p1

om
Trong ñoù:
Wi: laø chæ soá coâng töùc laø naêng löôïng caàn thieát nghieàn töø kích thöôùc raát lôùn ñeán 100 m, kWh/

.c
taán nguyeân lieäu. Wi ñeà baøi cho hoaëc tra baûng 3.2 saùch “Cô hoïc vaät lieäu rôøi” trang 90.
Dp1, Dp2 : kích thöôùc cuûa nguyeân lieäu vaø saûn phaåm, mm.
T: naêng suaát nghieàn, taán/phuùt.

ng
7.YÙ nghóa cuûa hieäu suaát nghieàn. co
P
- Coâng thöùc: H = x100%
P'
Trong ñoù:
an

P : Coâng suaát nghieàn, kW

th

P’ : Coâng suaát tieâu thuï cho ñoäng cô cuûa maùy nghieàn, kW

Vaäy: hieäu suaát nghieàn cho bieát tyû leä phaàn naêng löôïng söû duïng ñeå nghieàn ( höõu ích ) so vôùi
ng

naêng löôïng tieâu thuï cho ñoäng cô cuûa maùy nghieàn.

8.Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán coâng suaát vaø hieäu suaát nghieàn.
o

a/ Coâng suaát:
du

- Kích thöôùc vaät lieäu tröôùc vaø sau khi nghieàn Dp1 , Dp2 ( hay noùi caùch khaùc laø yeâu caàu cuûa quaù
trình nghieàn).
u

- Chæ soá coâng Wi, maø Wi phuï thuoäc vaøo loaïi maùy nghieàn vaø loaïi vaät lieäu nghieàn.
cu

- Naêng suaát cuûa maùy nghieàn T.

b/ Hieäu suaát:
- Coâng suaát P (töùc laø phuï thuoäc caùc yeáu toá nhö treân).
- Coâng suaát tieâu thuï cho ñoäng cô cuûa maùy nghieàn P’= UIcos (töùc phuï thuoäc vaøo hieäu ñieän theá
maùy nghieàn, cöôøng ñoä doøng ñieän vaø heä soá coâng suaát).
9.YÙ nghóa cuûa chæ soá coâng. Chæ soá coâng phuï thuoäc ñieàu kieän gì.
- Chæ soá coâng Wi laø löôïng naêng löôïng caàn thieát, kW.h/taán vaät lieäu nghieàn, ñeå nghieàn vaät lieäu coù
kích thöôùc ban ñaàu raát lôùn ñeán saûn phaåm coù 80% loït qua raây 100 micron.
- YÙ nghóa: chæ soá coâng giuùp chuùng ta xaùc ñònh coâng suaát ñeå nghieàn vaät lieäu töø kích thöôùc D ñeán
d.
- Chæ soá coâng phuï thuoäc vaøo loaïi maùy nghieàn (caùc maùy khaùc nhau nhöng cuøng loaïi coù W i xaáp xæ
nhau) vaø vaät lieäu nghieàn (caùc vaät lieäu khaùc nhau coù Wi khaùc nhau).

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 10.Phaùt bieåu ñònh luaät Bond, Rittinger vaø Kick.
ÑÒNH LUAÄT BOND : Coâng caàn thieát ñeå taïo neân haït coù ñöôøng kính D töø cuïc vaät lieäu ban
6
ñaàu raát lôùn tæ leä vôùi caên baäc hai tæ soá dieän tích beà maët – theå tích cuûa saûn phaåm, S/V = . Nhö
D
vaäy:
K b
E
D
Naêng löôïng chi phí cho quaù trình nghieàn ñeå nghieàn vaät lieäu coù kích thöôùc ban ñaàu D
thaønh saûn phaåm coù kích thöôùc d laø:
1 1
E K b
d D

om
N
Vôùi: E =
G

.c
N: coâng suaát tieâu thuï, kW
G: naêng suaát, taán/h

ng
Kb = 18,97Wi
- Duøng cho nghieàn trung bình vaø mòn.
co
ÑÒNH LUAÄT RITTINGER: Coâng duøng cho quaù trình nghieàn tæ leä thuaän vôùi dieän tích beà
maët môùi taïo thaønh cuûa saûn phaåm nghieàn:
an

1 1
E K r
d D
th

- Thích hôïp nhaát cho nghieàn mòn ñaëc bieät laø maùy nghieàn bi.
ÑÒNH LUAÄT KICK :Coâng caàn thieát ñeå nghieàn moät löôïng vaät lieäu cho tröôùc laø khoâng ñoåi
ng

öùng vôùi cuøng moät möùc ñoä nghieàn, baát chaáp kích thöôùc ban ñaàu cuûa vaät lieäu.
E K lg i
o

Trong ñoù i laø möùc ñoä nghieàn vaø Kk laø haèng soá.
du

Naêng löôïng chi phí cho quaù trình nghieàn tæ leä nghòch vôùi söï giaûm theå tích cuûa beà maët vaät
lieäu.
u

D
cu

E K k
ln
d
- Duøng trong tröôøng hôïp ñaäp nghieàn thoâ vaø nghieàn mòn baèng va ñaäp.

11.Caùch tính ñöôøng kính töông ñöông.

- Hình daïng cuûa moät haït vaät lieäu rôøi ñöôïc bieåu dieãn baèng ñaïi löôïng goïi laø thöøa soá hình daïng
ñoäc laäp vôùi kích thöôùc haït. Thöøa soá lieân heä ñeán kích thöôùc ñònh nghóa chính cuûa haït nhö sau:
Ñaët chieàu daøi cuûa moät kích thöôùc ñöôïc choïn töông ñoái laø D, goïi laø ñöôøng kính haït. Nhö vaäy
vôùi hình khoái D laø caïnh vaø hình caàu D laø ñöôøng kính, do ñoù theå tích vaø dieän tích beà maët cuûa
hình khoái laø D3 vaø 6D2, cuûa hình caàu laø ( /6) D3vaø D2. Vôùi hai hình naøy tæ soá dieän tích beà maët
vaø theå tích ñeàu baèng 6/D.
- Theå tích cuûa moät haït coù hình daïng baát kì laø: V = aD3
Vaø dieän tích beà maët laø: S = 6bD2

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Vôùi a vaø b laø haèng soá hình hoïc chæ tuøy thuoäc vaøo hình daïng haït.
V D D
Tæ soá giöõa theå tích vaø dieän tích beà maët laø:
S 6(b / a) 6

Thöøa soá hình daïng: = b/a.

- Ñöôøng kính töông ñöông laø ñöôøng kính cuûa haït hình caàu coù cuøng tæ soá V/S.
D
Ñöôøng kính töông ñöông: D tñ

12.Neâu tieán trình thí nghieäm raây.

Thí nghieäm xaùc ñònh hieäu suaát raây:
- Laáy ½ saûn phaåm sau khi nghieàn ñem raây ñeå xaùc ñònh hieäu suaát raây coù kích thöôùc 0,25mm.
- Raây 5 laàn, moãi laàn 5 phuùt, caân löôïng vaät lieäu loït qua raây.

om
Thí nghieäm xaùc ñònh söï phaân boá kích thöôùc vaät lieäu sau khi nghieàn:
- Laáy ½ saûn phaåm coøn laïi ñem raây 20 phuùt, caân löôïng vaät lieäu tích luõy ôû moãi raây.
13.Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán hieäu suaát raây.

.c
Ñoä aåm cuûa vaät lieäu raây:
- Ñoä aåm cuûa vaät lieäu raây aûnh höôûng lôùn ñeán quaù trình raây. Khi caùc vaät lieäu chuyeån ñoäng treân beà

ng
maët raây, caùc haït vaät lieäu seõ va chaïm vaøo nhau, do ñoù neáu chuùng coù ñoä aåm cao chuùng seõ deã
dính vaøo nhau laøm taêng kích thöôùc haït vaø seõ khoâng loït ñöôïc qua raây. Maët khaùc, vaät lieäu aåm deã
co
keát dính vaøo loã löôùi, gaây bít loã löôùi raây. Ñoä aåm lyù töôûng cuûa vaät lieäu ñeå hieäu suaát raây ñaït cao
nhaát laø 5%.
an

Beà daøy lôùp vaät lieäu treân beà maët raây:

Chieàu daøy lôùp vaät lieäu treân beà maët raây cuõng aûnh höôûng ñeán hieäu suaát raây. Neáu lôùp vaät lieäu quaù
th

-
daøy thì lôùp vaät lieäu naèm ôû treân beà maët seõ khoù ñi xuoáng phía döôùi ñeå tieáp xuùc vôùi beà maët löôùi
raây vaø loït qua raây. Coù theå choïn chieàu daøy lôùp vaät lieäu treân raây phuï thuoäc vaøo kích thöôùc vaät
ng

lieäu.
Khi d < 5mm thì beà daøy lôùp vaät lieäu h = (10 15)d.
o
du

Khi d = (5 50)mm thì h = (5 10)d.

Khi d > 50mm thì h = (3 5)d.
Kích thöôùc cuûa vaät lieäu treân raây:
u

Khi vaät lieäu chuyeån ñoäng treân beà maët löôùi raây, seõ coù moät soá haït vaät lieäu naèm loït trong loã löôùi
cu

-
raây. Ñeå chuùng khoâng bít loã raây vaø chuyeån ñoäng ra ngoaøi thì caàn phaûi taùc duïng vaøo haït vaät lieäu
moät löïc naøo ñoù coù giaù trò thích hôïp.
Beà maët töï do cuûa raây: laø toång dieän tích loã raây treân beà maët raây
Kích thöôùc maët raây.
14.Neâu phöông phaùp phaân tích raây ñeå xaùc ñònh kích thöôùc haït.
- Ñem raây vaät lieäu trong 20 phuùt, caân löôïng vaät lieäu tích luõy ôû moãi raây.
- Xaây döïng giaûn ñoà: log n = (b+1)logDpn + logK’. Töø ñoù xaùc ñònh K’ vaø b.
15.Caùch tính hieäu suaát raây.
J
E 100
Fa
F: khoái löôïng vaät lieäu ban ñaàu cho vaøo raây, g.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 J: khoái löôïng vaät lieäu döôùi raây, g.
a: tæ soá haït coù theå loït qua raây, %.
 Tích soá F.a trong thí nghieäm ñöôïc xaùc ñònh nhö sau:
- Ñem raây moät khoái löôïng F cuûa vaät lieäu, khaûo saùt xaùc ñònh ñöôïc J1. Laáy vaät lieäu coøn laïi treân
raây (F – J1) vaø raây laïi xaùc ñònh ñöôïc J2, tieáp tuïc laáy vaät lieäu treân raây F – (J1 + J2) vaø raây laïi
laàn nöõa.
- Toång soá J1 + J2 + J3 + … seõ tieäm caän ñeán F.a
- Hieäu suaát raây laø 100% neáu J1 = F.a
16.Muïc ñích thí nghieäm raây vaø quaù trình raây.
Muïc ñích thí nghieäm raây: ñeå xaùc ñònh hieäu suaát raây, xaây döïng giaûn ñoà phaân phoái vaø tích
luõy cuûa vaät lieäu sau khi nghieàn, töø ñoù xaùc ñònh kích thöôùc vaät lieäu sau khi nghieàn.
Muïc ñích quaù trình raây: taïo ra nhöõng phaàn haït coù kích thöôùc ñoàng ñeàu ñeå deã gia coâng, deã

om
cheá bieán.
17.ÖÙng duïng cuûa quaù trình troän vaät lieäu.

.c
- Taïo hoãn hôïp ñoàng nhaát töø caùc thaønh phaàn raén (hay loûng) khaùc nhau döôùi taùc duïng cuûa löïc cô
hoïc. VD : saûn xuaát thöùc aên gia suùc, xi maêng, phaân boùn, myõ phaåm, thöïc phaåm ñoùng hoäp ….

ng
- Giuùp taêng cöôøng quaù trình truyeàn nhieät hay phaûn öùng giöõa moät chaát raén vaø moät chaát khí. VD
: quaù trình saáy, ñoát quaëng, polymer hoaù chaát deûo, saûn xuaát chaát xuùc taùc…
co
- Taïo moät lôùp aùo quanh vaät lieäu rôøi VD : saûn xuaát phaåm maøu, thuoác nhuoäm, döôïc phaåm, keïo.
18.Caùc tính chaát aûnh höôûng ñeán quaù trình troän.
an

- Söï phaân phoái côõ haït : Söï phaân phoái quaù roäng côõ haït seõ aïnh höôûng xaáu ñeán quaù tình troän .
- Khoái löôïng rieâng xoáp : Khoái löôïng rieâng xoáp thay ñoåi trong quaù trình troän, coù theå thay giaûm
th

do boïng khí trong khoái haït hoaëc taêng do rung ñoäng hoaëcneùn cô hoïc.
- Khoái löôïng rieâng cuûa vaät lieäu: Vaät lieäu ñem troän coù khoái löôïng rieâng khaùc nhau seõ aûnh
ng

höôûng xaáu ñeán quaù trình troän.

- Hình daïng haït: coù theå coù daïng phieán, hình tröùng, khoái laäp phöông, caàu, dóa, thanh, sôïi, tinh
o
du

theå hoaëc daïng baát kyø.

-Ñaëc tröng beà maët: bao goàm dieän tích beà maët vaø khuynh höôùng tích ñieän. Löïc tónh ñieän coù aûnh
höôûng xaáu tôùi quaù trình troän.
u

- Ñaëc tính löu chuyeån: ñoù laø goùc nghieâng töï nhieân vaø khaû naêng löu chuyeån. Goùc nghieâng töï
cu

nhieân caøng lôùn cho thaáy khaû naêng löu chuyeån caøng thaáp.
- Tính deã vôõ: ñaây laø tính deã vôõ vuïn cuûa vaät lieäu trong quaù trình söû duïng. Neáu vaät lieäu chæ caàn
troän maø khoâng nghieàn thì tính chaát naøy aûnh höôûng xaáu ñeán chaát löôïng cuûa saûn phaåm
troän.Ngoaøi ra tính chaát maøi moøn cuøa vaät lieäu naøy treân vaät lieäu khaùc cuõng coù aûnh höôûng töông
töï.
- Tính keát dính: Caùc haït cuøng loaïi coù khuynh höôùng keát dính laïi vôùi nhau seõ caûn trôû quaù trình
troän.
- Ñoä aåm cuûa vaät lieäu: thöôøng moät löôïng nhoû chaát loûng ñöôïc theâm vaøo ñeå giaûm
buïi hoaëc ñaùp öùng moät nhu caàu ñaëc bieät. Hoãn hôïp vaãn ôû daïng ôû traïng thaùi khoâ
chöù khoâng phaûi daïng nhaõo.
- Khoái löôïng rieâng: ñoä nhôùt vaø söùc caêng beà maët cuûa chaát loûng theâm vaøo taïi nhieät ñoä laøm vieäc.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Nhieät ñoä giôùi haïn cuûa vaät lieäu: phaûi chuù yù ñeán söï bieán ñoåi nhieät ñoä coù theå xaûy ra.
-> Tröôùc khi choïn löïa maùy troän caàn xem xeùt kyõ tính chaát treân cuûa vaät lieäu ñem troän
19.Caùc quaù trình xaûy ra trong maùy troän (cô cheá cuûa quaù trình troän).
- Taïo ra caùc lôùp tröôït vôùi nhau theo maët phaúng troän caét.
- Chuyeån dòch moät nhoùm haït töø vò trí naøy ñeán vò trí khaùc - troän ñoái löu
- Thay ñoåi vò trí töøng haït rieâng reõ – troän khueách taùn
- Phaân taùn töøng phaân töû do va daäp vaøo thaønh thieát bò – troän va ñaäp
- Bieán daïng vaø nghieàn nhoû töøng boä phaän - troän nghieàn.
Nhöõng cô cheá troän treân xaûy ra rieâng reõ hay ñoàng thôøi vôùi nhöõng möùc doä khaùc nhau tuyø thuoäc
vaøo loaïi maùy troän vaø vaät lieäu troän.
20.Giaûi thích söï ñoàng ñeàu giaûm daàn khi troän quaù laâu.
Trong quaù trình troän coù caùc löïc choáng laïi quaù trình troän, thöôøng laø löïc tónh ñieän, luoân

om
luoân hieän dieän trong quaù trình troän boät khoâ vaø coù aûnh höôûng raát ñaùng keå. Caùc quaù trình naøy coù
khuynh höôùng choáng laïi quaù trình troän hoaøn toaøn, khi thôøi gian troän quaù laâu quùa trình troän

.c
seõ ngöôïc laïi, vaät lieäu coù khuynh höôùng taùch rôøi vaø caùc vaät lieäu cuøng loaïi seõ keát dính laïi söï
ñoàng ñeàu giaûm

ng
21.YÙ nghóa caùch laáy maãu khi troän.
Ta phaûi laáy maãu taïi nhöõng vò trí khaùc nhau taïi nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau ñeå coù theå ñaûm
co
baûo khaûo saùt heát khoái vaät lieäu taïi nhöõng vò trí khaùc nhau trong maùy vaø ñaûm baûo cho maãu laáy coù
tính ñaëc tröng.
an

22.Phaân loaïi maùy troän.

- Loaïi maùy troän thuøng quay
th

- Loaïi maùy troän caùnh

- Loaïi maùy troän vít taûi
ng

23.Tieán trình thí nghieäm troän.

o

Caân 1,5 kg ñaäu xanh vaø 3 kg ñaäu naønh.

du

Cho vaät lieäu vaøo maùy troän, khôûi ñoäng maùy troän, baám thì keá xaùc ñònh thôøi gian troän.
Döøng maùy taïi moãi thôøi ñieåm 5” , 15”, 30”, 60”, 120”, 300” vaø laáy maãu.
Laáy maãu (8 maãu) taïi caùc ñieåm theo sô ñoà, ñeám soá haït ñaäu xanh vaø haït ñaäu naønh coù
u

trong moãi maãu.

cu

Sô ñoà laáy maãu :

24. Caùch tính chæ soá troän.
Chæ soá troän:
Is = e

s
Vôùi e
: ñoä leäch chuaån lyù thuyeát

C AC B
e
n

C AC B
(N 1)
I s 2
n. (C A
C iA
)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
n : laø soá haït trong tröôøng hôïp troän vaät lieäu rôøi.
25. Ñaùnh giaù sai soá trong baøi thí nghieäm troän.
Giaù trò sai bieät bình phöông trung bình cuûa hoãn hôïp thöïc seõ laø:
N
2
(C A
C iA
)
i 1
sA
N 1
N
2
(C B
C iB
)
i 1
sB
N 1
Vôùi CA, CB laø thaønh phaàn cuûa chaát A, B trong hoãn hôïp, ta thaáy sA, sB caøng nhoû khi hoãn hôïp ñoù
caøng gaàn vôùi hoãn hôïp lyù töôûng; sA vaø sB phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhöng quyeát ñònh nhaát laø

om
thôøi gian troän.

.c
ng
co
an
th
ong
du
u
cu

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt