Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

1. VEÎ ÂÄÖ THË CÄNG.

Âãø veî âæåüc âäö thë cäng ta cáön thæûc hiãûn nhæ sau :
1.1 XÁY DÆÛNG ÂÆÅÌNG CONG AÏP SUÁÚT TRÃN ÂÆÅÌNG NEÏN :
Phæång trçnh cuía âæåìng neïn âa biãún laì :
Pc = Pn.n1
PVn1 = const, do âoï nãúu goüi x laì âiãøm báút kyì trãn âæåìng neïn thç :
Pc = Pnx , tæì âoï ta coï :

Pnx = Pc 

Âàût = 1, ta coï : Pnx =

Åí âáy : n1 : chè säú neïn âa biãún, choün n1 = 1,34

1.2 XÁY DÆÛNG ÂÆÅÌNG CONG AÏP SUÁÚT TRÃN ÂÆÅÌNG GIAÎN
NÅÍ :
Phæång trçnh cuía âæåìng giaîn nåí âa biãún :
PVn2 = const
Goüi x laì âiãøm báút kyì ttrãn âæåìng giaîn nåí thç :
Pz.Vzn2 = Pgnx.

 Pgnx = Pz 

Maì Vz = Vc, âàût = i  Pgnx =

n2 : chè säú giaîn nåí âa biãún, choün n2 = 1,14.

Tæì âoï ta láûp baíng âãø xaïc âënh caïc âiãøm thuäüc hai âæåìng trãn.
1.3 XAÏC ÂËNH ÂIÃØM ÂÀÛC BIÃÛT :
Veî hãû truûc toaû âäü (V, P) våïi caïc tyí lãû xêch

v = = 0,008 (l/mm)

p = 0,032 (MN/m2.mm)

SVTH : Vuî vàn Sån Trang1

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Caïc âiãøm âàûc biãût :

 r (vc, pr) : choün Pr = 1,15 (MN/m2)
 y (0,078; 1,15)
 a (Va, Pa) : choün Pa = 0,085 (MN/m2); Va = 1,266 (l)
 b (Vb, Pb) :

Pb = Pz  = 0,4243 (MN/m2)

Vb = Va = 1,266 (l)
 b (1,266; 0,4243)
 c (Vc, Pc) :
Vc = 0,078 (l)
Pc = Pa.n1 = 0,085  16,21,34 = 3,55 (MN/m2)
 b (0,078; 3,55)
 z (Vz, Pz) :
Vz = Vc = 1,634  0,078 = 0,182 (l)
Pz = 5,8
 z (0,182 ; 5,8)
Sau âoï näúi caïc âiãøm trung gian cuía âæåìng neïn vaì âæåìng giaîn nåí våïi
caïc âiãøm âàûc biãût ta âæåüc âäö thë cäng lyï thuyãút. Duìng âäö thë Brick xaïc
âënh caïc âiãøm :
- Âaïnh læía såïm (c’)
- Måí såïm (b’), âoïng muäün (r”) xupaïp thaíi
- Måí såïm (r’), âoïng muäün (a’) xupaïp naûp
Hiãûu chènh :
Trãn âoaûn yz láúy âiãøm z” våïi z”y = 1/2 yz
Trãn âoaûn ba láúy b” sao cho bb” = 1/2 ba.
2. ÂÄÜNG HOÜC VAÌ ÂÄÜNG LÆÛC HOÜC CÅ CÁÚU KTTT.
1.4 2.1. XAÏC ÂËNH ÂÄÜ DËCH CHUYÃØN CUÍA PISTON (X)
BÀÒNG PHÆÅNG PHAÏP ÂÄÖ THË BRICK.
Theo giaíi thêch : chuyãøn dëch x cuía Piston âæåüc tênh theo cäng thæïc :

SVTH : Vuî vàn Sån Trang2

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

x = R [(1 - cos) + (1 - cos)]

Cäng thæïc tênh gáön âuïng giaï trë x :

x = R [(1 - cos) + (1 + cos)] = RA.

Caïch xáy dæûng âäö thë :

Choün tyí lãû xêch s = 0.84 vaì veî næía voìng troìn tám O, coï baïn

kênh ,coï âæåìng kênh AD = .

Âiãøm A æïng våïi ÂCT vaì  = 0o

Âiãøm D æïng våïi ÂCD vaì  = 180o

Tæì tám O láúy vãö phêa âiãøm chãút dæåïi mäüt âoaûn OO’ =

OO’ = = 9,67(mm)

Tæì O keí caïc tia taûo våïi OA caïc goïc 10o, 20o, 30o ...
Tæì O’ keí caïc tia song song våïi caïc tia åí trãn. Âoï chênh laì däö thë Brick.
ÅÍ phêa dæåïi âäö thë Brick ta veî hãû truûc toaû âäü Ox. Truûc O laì truûc
tung biãøu diãùn gê trë goïc. Truûc Ox laì truûc hoaình biãøu diãùn khoaíng dëch
chuyãøn cuía piston.
Tæì caïc âiãøm trãn âäö thë Brick, ta keí caïc âæåìng doïng song song våïi O,
räöi tæì caïc âiãøm chia goïc trãn truûc Ox ta doïng vuäng goïc, caïc âæåìng doïng
naìy seî càõt nhau tæìng âäi mäüt æïng våïi 18 âiãøm chia trãn âäö thë Brick vaì 18
âiãøm chia trãn truûc Ox ta seî coï 18 âiãøm càõt nhau, näúi caïc âiãøm naìy laûi ta
âæåüc âäö thë dëch chuyãøn.

Choün tyí lãû xêch s = r = = 0,84

1.5 2.2. XAÏC ÂËNH VÁÛN TÄÚC PISTON BÀÒNG PHÆÅNG PHAÏP
ÂÄÖ THË
Theo giaí thiãút, váûn täúc piston âæåüc xaïc âënh nhæ sau :

V = R. (sin + sin 2) = R.B

B = sin + sin 2

SVTH : Vuî vàn Sån Trang3

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

 V = R. (sin + sin 2) = R sin + R sin2 = V1 +

V2
V1 = R sin; V2 = R sin2
Váûn täúc trung bçnh cuía piston xaïc âënh theo cäng thæïc :

Vtb =

Våïi : S : haình trçnh piston [mm]

n : säú voìng quay trong 1 phuït cuía truûc khuyíu [v/ph]
Tiãún haình xáy dæûng âäö thë :

Choün tè lãû xêch v = s = 183,26  0,84 = 154

- Veî 1/2 cung troìn tám O, baïn kênh r1 = = 74,4 mm

- Veî âæåìng kênh AB = S = 2r1 = 148

- Veî âæåìng troìn âäöng tám O baïn kênh r2 = = 10 mm

Chia 1/2 cung troìn baïn kênh r1 vaì voìng troìn baïn kênh r 2 thaình 18 pháön
bàòng nhau. Voìng troìn nhoí baïn kênh r2 cuîng chia thaình 18 âiãøm nhæ váûy,
mäùi goïc åí voìng troìn nhoí coï säú âo goïc gáúp âäi åí voìng troìn låïn.
Tæì caïc âiãøm trãn 1/2 voìng troìn låïn, ta keí caïc âæåìng vuäng goïc våïi OA
vaì tæì caïc âiãøm trãn voìng troìn nhoí ta keí caïc âæåìng thàóng song song våïi
OA, caïc âæåìng càõt nhau taûi âiãøm 0, 1, 2 . . . 18. Näúi caïc âiãøm naìy laûi ta
âæåüc âæåìng cong, âoï chênh laì âäö thë váûn täúc cuía piston.
1.6 2.3. GIAÍI GIA TÄÚC BÀÒNG ÂÄÖ THË TÄ-LÃ
Ta tiãún haình veî hãû truûc toaû âäü J.S.
Láúy âoaûn AB trãn truûc S sao cho AB = S.
Tyí lãû xêch s = 0,84
Taûi A vãö phêa AB ta láúy âiãøm C sao cho AC vuäng goïc våïi AB vaì AC =

Jmax = R2 (1 + ) = 0,062  183,262 (1 + 0,26) = 2644,74

SVTH : Vuî vàn Sån Trang4

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Choün : J = 38,89

Taûi B vãö phêa AB ta láúy âiãøm D sao cho BD vuäng goïc våïi AB vaì BD =

Jmin = - R2 (1 - ) = 0,062  183,262 (1 - 0,26) = - 1553,26

Näúi C vaì D càõt AB taûi E, tæì E dæûng EF vuäng goïc våïi AB vãö phêa
dæåïi AB mäüt âoaûn.

EF = - 3 R2. = - 3  0,062  183,26 

EF = - 42,09 (mm)
Näúi CF vaì FD chia CF thaình 5 pháön bàòng nhau vaì ghi thæï tæû 1, 2, 3, . .
5.
Cuîng chia FD thaình 5 pháön bàòng nhau, âaïnh säú cuìng chiãöu våïi CF 1’,
2’, 3’, . . .5.
Näúi caïc âiãøm tæång æïng 1-1’; 2-2’, . . . 5-5’.
Tiãún haình veî âæåìng bao cuía caïc âoaûn thàóng näúi caïc âiãøm ta âæåüc
âäö thë J = f (s)
3. ÂÄÜNG LÆÛC HOÜC CÅ CÁÚU KTTT
1.7 3.1. KHÄÚI LÆÅÜNG THAM GIA CHUYÃØN ÂÄÜNG THÀÓNG
Caïc chi tiãút maïy trong cå cáúu KTTT tham gia vaìo quaï trçnh chuyãøn
âäüng thàóng bao gäöm :
Caïc chi tiãút trong nhoïm piston vaì khäúi læåüng thanh truyãön (TT) âæåüc
quy vãö âáöu nhoí thanh truyãön.
Trong quaï trçnh tênh toaïn, xáy dæûng âäö thë, ngæåìi ta thæåìng tênh læûc
quaïn tênh trãn 1 âån vë diãûn têch âènh piston (âãø cuìng thæï nguyãn våïi aïp
suáút chaït trong âäüng cå).
3.1.1. Khäúi læåüng nhoïm piston vaì thanh truyãön
mpis = 3,3 kg (cho træåïc)
mtt = 2,8 kg (cho træåïc)  mqdtt = 0,275 mtt = 0,275  28 = 0,77
(kg)
Váûy khäúi læåüng tham gia chuyãøn âäüng thàóng gäöm :
m’ = mpis + mtt = 3,3 + 0,77 = 4,07 (kg)

SVTH : Vuî vàn Sån Trang5

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

m=

3.2. KHÄÚI LÆÅÜNG THAM GIA CHUYÃØN ÂÄÜNG QUAY

Khäúi læåüng tham gia chuyãøn âäüng quay trong cå cáúu KTTT gäöm :
+ Pháön låïn khäúi læåüng TT quy dáùn vãö âáöu to
+ Khäúi læåüng khuyíu truûc.
3.3. LÆÛC QUAÏN TÊNH CHUYÃØN ÂÄÜNG THÀÓNG

Pj = - mj = - m.R.2 (cos +  cos)

Våïi m = 435,63

 PJmax = - 435,63  Jmax = - 435,63  2644,74 = 1152119,89

= 1,152

PJmin = - 428,27  Jmin = - 428,27  (- 1553,26) = - 6766595

= 0,677,152

Âäö thë naìy veî chung våïi âäö thë cäng.

Våïi Pj = p = 0,032

4. KHAI TRIÃØN CAÏC ÂÄÖ THË
4.1. KHAI TRIÃØN ÂÄÖ THË P-V THAÌNH P-
Veî hãû truûc toaû âäü V-, truûc hoaình láúy bàòng giaï trë P o. Trãn truûc o
ta chia thaình caïc giaï trë goïc våïi tyí lãû xêch  = 2 âäü /1mm.
Sæí duûng âäö thë Brick âãø khai triãøn P-V thaình P-. Phæång phaïp triãøn
khai caïc âäö thë PJ -V thaình PJ - tæång tæû nhæ trãn.
4.2. CÄÜNG ÂÄÖ THË
Tæì âäö thë khai triãøn Pat -V våïi PJ - ta cäüng hai âäö thë naìy theo cäng
thæïc :
P1 = Pkt + PJtt

SVTH : Vuî vàn Sån Trang6

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

5. LÁÛP BAÍNG TÊNH LÆÛC TAÏC DUÛNG LÃN CHÄÚT KHUYÍU

Våïi caïc cäng thæïc sau :

T = P1 

Z = P1 

N = P1  tg
Tæì P1 âo âæåüc trong âäö thë âaî tênh åí trãn vaì caïc giaï trë ,  tæång æïng.
Sau khi tênh toaïn ta âæåüc caïc giaï trë cuía T, Z, N cho trong baíng.
Chuï yï : quan hãû cuía  vaì  :
Sin  =  sin
Cos  =
Cos  =

4 trang baíng

SVTH : Vuî vàn Sån Trang7

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

SVTH : Vuî vàn Sån Trang8

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

SVTH : Vuî vàn Sån Trang9

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

SVTH : Vuî vàn Sån Trang10

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Tênh T :
Dæûa vaìo thæï tæû laìm viãûc cuía âäüng cå ta xaïc âënh caïc goïc laìm viãûc
1, 2, 3, 4 cuía caïc khuyíu.
Thæï tæû laìm viãûc cuía âäüng cå 1-3-4-2.
Váûy goïc lãûch cäng taïc cuía âäüng cå laì :

ct = = 180o

Láûp baíng âãø xaïc âënh caïc goïc cuía truûc khuyíu :
Goïc 180o 360o 540o 720o
Xilanh
1 Naûp Neïn Chaïy Thaíi
2 Neïn Chaïy Thaíi Naûp
3 Thaíi Neûp Neïn Chaïy
4 Chaïy Thaíi Naûp Neïn
Tæì baíng ta tháúy :
Khi khuyíu 1 nàòm åí vë trê 1 = Oo thç :
- Khuyíu 2 nàòm åí vë trê 2 = 180o
- Khuyíu 3 nàòm åí vë trê 3 = 540o
- Khuyíu 4 nàòm åí vë trê 4 = 360o
Trë säú cuía Ti = f() âaî âæåüc tênh åí baíng giaï trë cuía T. càn cæï vaìo âoï,
tra caïc giaï trë tæång æïng maì T i âaî tênh theo i sau âoï cäüng caïc giaï trë cuía T
laûi ta âæåüc giaï trë cuía T.
Âãø xáy dæûng âäö thë täøng T ta dæûa vaìo cäng thæïc xaïc âënh T âa nãu åí
trãn vaì láûp baíng nhæ sau :

 T1  T2  T3  T4 T

SVTH : Vuî vàn Sån Trang11

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

täøng
0 0,0 180 0E+00 540 0,0000 360 0 0,0
10 -7,9 190 -2,58 550 -2,97 370 24 10,6
20 -14,5 200 -5,16 560 -5,937 380 39,18 13,6
30 -17,8 210 -7,73 570 -8,888 390 28,22 -6,2
40 -17,8 220 -9,75 580 -11,8 400 17 -22,3
50 -14,3 230 -12,1 590 -13,98 410 11,66 -28,7
60 -9,8 240 -12,8 600 -14,63 420 10,8 -26,4
70 -4,1 250 -13,7 610 -14,51 430 10,26 -22,0
80 1,0 260 -13,1 620 -13,14 440 11,34 -13,9
90 6,0 270 -11 630 -10 450 15 0,0
100 10,3 280 -7,22 640 -6,185 460 15,96 12,9
110 11,9 290 -4,1 650 0 470 17,07 24,9
120 12,8 300 0 660 5,889 480 16,51 35,2
130 11,4 310 3,587 670 11,66 490 14,61 41,3
140 9,7 320 3,091 680 15,45 500 12,31 40,6
150 7,7 330 0,614 690 15,34 510 9,661 33,3
160 5,2 340 -7,24 700 12,78 520 6,453 17,2
170 2,6 350 -8,51 710 7,199 530 3,229 4,5
180 0,0 360 0,0 720 0,0 540 0,0 0,0
Âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn chäút khuyíu.
Tiãún haình :
Veî truûc toaû âäü vuäng goïc Z-T. truûc Z coï chiãöu hæåïng xuäúng dæåïi,
coï gäúc laì O1.
Choün tyí lãû xêch T = Z.
Âàût caïc giaï trë T, Z lãn caïc truûc tæång æïng, våïi mäùi càûp âiãøm ta
âaïnh säú 0,1,2,...72. Näúi caïc âiãøm ta âæåüc âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn
chäút khuyíu.
- Dëch gäúc toaû âäü :
Tênh giaï trë cuía læûc quaïn tênh ly tám :

PRo =

Trong âoï : m2 : khäúi læåüng TT quy vãö âáöu låïn

m2 = 0,7  mtt = 0,7  2,8 = 1,96 (kg)
 = 183,26 (rad/s)
Fp = 0,0095 (m2) : diãûn têch âènh piston
R = 625 (mm) = 0,0625m

SVTH : Vuî vàn Sån Trang12

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

 PRo = - = 0,433.106 = 0,433

Våïi cuìng tyí lãû xêch : (Q) dåìi O’ xuäúng caïch O mäüt âoaûn coï trë säú laì
:

(mm)

Âiãøm O xaïc âënh tám chäút khuyíu.

Xáy dæûng âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn âáöu to thanh truyãön :
Ta duìng mäüt tåì giáúy boïng måì, veî lãn âoï mäüt voìng troìn coï baïn kênh
thêch håüp vaì chia voìng troìn âoï thaình 36 pháön bàòng nhau. Veî caïc tia tæì
tám voìng troìn âãún caïc âiãøm chia. Veî hãû truûc toaû âäü OZT coï gäúc O truìng
våïi tám âæåìng troìn trãn tåì giáúy boïng. Sau âoï âàût tåì giáúy boïng lãn âäö thë
phuû taíi taïc duûng lãn chäút khuyíu sao cho tám âæåìng troìn truìng våïi tám chäút
khuyíu, truûc OZ trãn âæåìng troìn truìng våïi truûc OZ trãn âäö thë. Khi âoï ta
tháúy xuáút hiãûn âiãøm 0 cuía âäö thë phuû taíi, ta âaïnh dáúu âiãøm naìy trãn tåì
giáúy boïng, sau âoï ta xoay tåì giáúy boïng theo chiãöu ngæåüc chiãöu kim âäöng
häö sao cho tia chia cuía âæåìng troìn trãn tåì giáúy boïng láön læåüt truìng våïi
truûc OZ cuía âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn chäút khuyíu vaì âaïnh dáúu caïc
âiãøm âoï trãn tåì giáúy boïng. Ta xoay tåì giáúy boïng hai voìng vaì âaïnh dáúu caïc
âiãøm, näúi caïc âiãøm naìy laûi ta âæåüc âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn âáöu to
thanh truyãön.
Veî âäö thë khai triãøn Q = f()
Âáöu tiãn ta xáy dæûng âäö thë læûc taïc duûng lãn bãö màût chäút khuyíu.
Theo cäng thæïc :
Q’ = PRO + T + Z
Ta tiãún haình nhæ sau :
- Chia voìng troìn tæåüng træng cho bãö màût chäút khuyíu thaình 24 pháön
bàòng nhau
- Âo caïc giaï trë cuía Q’ taïc duûng lãn caïc âiãøm 0,1,2...23 cuía chäút
khuyíu trãn âäö thë phuû taíi taïc duûng lãn chäút khuyíu vaì ghi caïc giaï
trë naìy vaìo caïc ä thãø hiãûn vuìng aính hæåíng cuía noï. Do giaí thiãút
miãön aính hæåính laì 120o nãn phaíi ghi Q’ vaìo 9 ä cuía baíng.
- Cäüng caïc giaï trë cuía täøng caïc phuû taíi trãn caïc cäüt 0,1,2...23 cuía
baíng ta coï Qo, Qo, Qo... Q23 laì täøng phuû taíi taïc duûng lãn caïc
âiãøm 0,1,2...23 cuía bãö màût chäút khuyíu.

SVTH : Vuî vàn Sån Trang13

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

- Duìng tyí lãû xêch thu nhoí räöi âàût caïc giaï trë naìy lãn caïc baïn kênh âi
qua caïc âiãøm tæång æïng. Näúi caïc âáöu muït laûi ta âæåüc âäö thë maìi
moìn lyï thuyãút chäút khuyíu.
Veî âäö thë khai triãøn :
Veî hãû truûc toaû âäü Q - , truûc tung biãøu diãùn Q, truûc hoaình biãøu
diãùn . Dæûa vaìo caïc säú liãûu trong baíng ta xaïc âënh caïc âiãøm tæång æïng.
Näúi caïc âiãøm naìy laûi ta âæåüc âäö thë khai triãøn Q - .

Baíng 5 : Baíng xaïc âënh håüp læûc taïc duûng lãn màût chäút khuyíu

SVTH : Vuî vàn Sån Trang14

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Báy giåì ta láûp baíng säú liãûu âãø veî âäö thë khai triãøn Q = f()
Baíng säú liãûu âäö thë khai triãøn Q-
 T(MN/m2) Z(MN/m2) Q(MN/m2)  T(MN/m2) Z(MN/m2) Q(MN/m2)
0 0 35 49,01 370 23,997 107,47 145,47
10 7,8536 35,171 57,034 380 39,184 83,642 136,84
20 14,481 30,911 59,402 390 28,223 36,822 79,055
30 17,793 23,214 55,016 400 16,998 14,456 45,464
40 17,771 15,113 46,894 410 11,657 6,3322 31,999
50 14,347 7,7935 36,15 420 10,797 3,2985 28,106
60 9,8158 2,9986 26,824 430 10,259 1,0526 25,321
70 4,1035 0,421 18,535 440 11,339 -0,959 26,308
80 1,0308 0,0872 15,128 450 15 -4,039 33,049
90 6 1,6156 21,626 460 15,96 -7,387 37,356
100 10,327 4,7795 29,116 470 17,07 -11,58 42,656
110 11,949 8,1029 34,062 480 16,51 -15,4 45,924
120 12,758 11,902 38,67 490 14,614 -18,37 46,989

SVTH : Vuî vàn Sån Trang15

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

130 11,437 14,373 39,82 500 12,31 -21 47,321

140 9,7458 16,625 40,381 510 9,6613 -23,29 46,961
150 7,7291 18,632 40,371 520 6,4531 -24,26 44,719
160 5,1625 19,405 38,577 530 3,2285 -24,82 42,055
170 2,5828 19,853 36,446 540 9E-15 -24,5 38,51
180 2E-15 20 34,01 550 -2,97 -22,83 39,811
190 2,5828 19,853 36,446 560 -5,937 -22,32 42,262
200 5,1625 19,405 38,577 570 -8,888 -21,43 44,325
210 7,7291 18,632 40,371 580 -11,8 -20,13 45,933
220 9,7458 16,625 40,381 590 -13,98 -17,57 45,555
230 12,073 15,171 41,254 600 -14,63 -13,65 42,297
240 12,758 11,902 38,67 610 -14,51 -9,839 38,359
250 13,656 9,2605 36,927 620 -13,14 -6,083 33,236
260 13,143 6,0831 33,236 630 -10 -2,693 26,703
270 11 2,9619 27,972 640 -6,185 -0,523 20,718
280 7,2156 0,6105 21,836 650 0 0 14,01
290 4,1035 0,421 18,535 660 5,8895 -1,799 21,699
300 0 0 14,01 670 11,657 -6,332 31,999
310 3,5867 1,9484 19,545 680 15,453 -13,14 42,605
320 3,0906 2,6283 19,729 690 15,339 -20,01 49,36
330 0,6135 0,8005 15,424 700 12,777 -27,27 54,062
340 7,2406 15,456 36,706 710 7,1992 -32,24 53,449
350 8,5081 38,101 60,62 720 0 -35 49,01
360 0 74 88,01
6. PHÁN TÊCH KÃÚT CÁÚU VAÌ THIÃÚT KÃÚ TRUÛC KHUYÍU

1.8 ÂIÃÖU KIÃÛN LAÌM VIÃÛC VAÌ VÁÛT LIÃÛU CHÃÚ TAÛO
Truûc khuyíu chëu taíi troüng båíi aïp læûc cuía khê, læûc quaïn tênh cuía caïc
pháön chuyãøn âäüng tênh tiãún vaì chuyãøn âäüng quay. Caïc læûc taïc duûng coï
tênh cháút chu kyì gáy nãn dao âäüng xoàõn.
Truûc khuyíu laì mäüt chi tiãút phæïc taûp nháút vãö màût cáúu taûo vaì saín
xuáút, do âoï læûa choün váût liãûu chãú taûo truûc khuyíu laì ráút quan troüng.
Kim loaûi chãú taûo truûc khuyíu cáön phaíi coï tênh chäúng maìi moìn, chäúng
moíi vaì chëu taíi troüng va âáûp cao. Vç âäüng cå thiãút kãú thuäüc loaûi cåî trung
bçnh nãn ta choün theïp 45 laìm váût liãûu chãú taûo.
1.9 KÃÚT CÁÚU TRUÛC KHUYÍU
Truûc khuyíu cuía âäüng cå Diezel tiãúp nháûn taíi troüng låïn nãn coï nhiãöu
gäúi âåî. Ta thiãút kãú 5 gäúi âåî chênh.
Truûc khuyíu gäöm nhæîng pháön sau :

SVTH : Vuî vàn Sån Trang16

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

1.9.1 Âáöu truûc

Trãn âáöu truûc coï làõp âai äúc khåíi âäüng, puly dáùn âäüng quaût gioï, båm
næåïc, bäü pháûn chàõn dáöu vaì baïnh ràng phán phäúi.
1.9.2 Cäø truûc
Táút caí caïc cäø chênh coï cuìng mäüt âæåìng kênh, tæì cäø chênh dáöu bäi trån
theo caïc läù khoan trong maï âãøø âi bäi trån caïc cäø biãn. Caïc chäù chuyãøn
tiãúp cuía cäø chênh vaì cäø biãn âãún maï truûc coï goïc læåün.
Âãø giaím båït troüng læåüng cuía caïc pháön khäng âæåüc cán bàòng vaì cuía
caí truûc noïi chung ta chãú taûo truûc khuyíu coï cäø biãn räùng.
1.9.3 Maï khuyíu
Maï khuyíu laì bäü pháön näúi liãön cäø truûc vaì cäø chäút. Âãø låüi duûng
váût liãûu håüp lyï vaì phán bäú âäöng âãöu aïp suáút ta choün thiãút kãú daûng maï
khuyíu hçnh ä van.
1.9.4 Âuäi truûc khuyíu
Âuäi truûc khuyíu laì nåi truyãön cäng suáút ra ngoaìi vaì trãn âuäi truûc khuyíu
coï làõp baïnh âaì.
Ta choün phæång phaïp làõp baïnh âaì lãn âuäi bàòng màût bêch. ÅÍ âuäi truûc
khuyíu ta bäú trê caïc bäü pháûn sau :
- Vaình chàõn dáöu
- Ren häöi dáöu
- Âãûm chàõn di âäüng doüc truûc

SVTH : Vuî vàn Sån Trang17

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

1.9.5 Âäúi troüng

Âäúi troüng duìng âãø :
- Cán bàòng caïc læûc vaì mämen quaïn tênh khäng cán bàòng cuía âäüng
cå, chuí yãúu laì læûc vaì mämen quaïn tênh ly tám.
- Giaím phuû taíi cho äø truûc nháút laì äø giæîa vaì traïnh biãún daûng cuía
truûc khuyíu khi laìm viãûc.
Âäúi troüng âæåüc âuïc liãön våïi maï khuyíu.

1.9.6 Caïc kêch thæåïc choün

a. Cäø chênh
dct = 0,736D = 0,754  110 = 83 (mm)
lct 1,3,5 = 0,636D = 0,636  110 = 70 (mm)
lct 2,4 = 0,545.D = 0,545  110 = 60 (mm)
b. Cäø biãn
lch = 0,866. dch = 60 (mm)
dch ng = 0,71D = 78 (mm)
dch tr = 0,272.D = 30 (mm)
1. TÊNH BÃÖN TRUÛC KHUYÍU

1.10 XAÏC ÂËNH KHÄÚI LÆÅÜNG CHUYÃØN ÂÄÜNG QUAY THEO

BAÏN KÊNH r CUÍA MAÏ KHUYÍU

Khäúi læåüng maï khuyíu mm xaïc âënh theo cäng thæïc sau :
mm = Fm.b
Trong âoï :
Fm : diãûn têch pháön maï khuyíu coï baïn kênh r

SVTH : Vuî vàn Sån Trang18

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

b : chiãöu daìy maï khuyíu, b = 0,25D = 0,25  110 = 27,5 (mm)

 : khäúi læåüng riãng cuía váût liãûu truûc khuyíu. = 7,852 hay  =

7,852.10-6

Nãúu ta coi pháön diãûn têch maï khuyíu coï baïn kênh r gáön nhæ 1 hçnh chæî
nháût coï diãûn têch a’.b’ våïi :
a’ = 1,2.D = 132 (mm) : chiãöu räüng maï khuyíu

b’ = r = ( : âäü truìng âiãûp cäø chäút vaì cäø truûc)

= - 62,5 = 18 (mm)

r= = 32,5 (mm)

Váûy Fm = a’.b’ = a’.r = 132  32,5 = 4290 (mm2)

 mm = 4290 27,5 7,852.10-6 = 0,9263 (kg)
Âãø pháön khäúi læåüng maï m m cuìng quay våïi baïn kênh R ta phaíi quy dáùn
thaình khäúi læåüng tæång âæång âàût taûi caïc tám chäút khuyíu, khäúi læåüng quy
dáùn âæåüc tênh nhæ sau :

mmR = mm. = 0,9263  = 0,481 (kg)

1.11 KHÄÚI LÆÅÜNG CHÄÚT KHUYÍU

Khäúi læåüng chäút khuyíu âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc :

mch = (l + b1 + b2) . 

Trong âoï :
mch : khäúi læåüng chäút khuyíu váûn âäüng quay våïi baïn kênh R
Dn, dt : âæåìng kênh ngoaìi vaì trong cuía chäút khuyíu
l : chiãöu daìi laìm viãûc cuía chäút khuyíu, l = 60 (mm)
b1, b2 : chiãöu daìi cuía maï khuyíu, b1, b2 = 27,5 (mm)
 : khäúi læåüng riãng cuía váût liãûu chãú taûo truûc khuyíu

 mch = (782 - 302) (60 + 27,5 + 27,5)  7,85.10-6 = 3,689 kg

SVTH : Vuî vàn Sån Trang19

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

1.12 LÆÛC LY TÁM C1 VAÌ C2

C1 = mch.R.2 = 7744,0 (kg)
C1 : læûc ly tám cuía chäút khuyíu quy vãö âáöu to :

C2 = m2.R.2 = 0,7  2,8  0,0625  183,262 = 4114,07 (kg)

C2 : læûc ly tám cuía khäúi læåüng thanh truyãön quy dáùn vãö tám chäút
khuyíu :
1.13 LÆÛC QUAÏN TÊNH LY CUÍA MAÏ KHUYÍU VAÌ ÂÄÚI TROÜNG
 Pr1 : læûc quaïn tênh ly tám cuía maï khuyíu quy vãö tám chäút khuyíu
Pr1 = mmR. R.2 = 0,482  62,5.10-3  183,262 = 1011,09 (kg)
 Pr2 : læûc quaïn tênh ly tám cuía âäúi troüng
Pr2 = mât. Rât.2
mât : troüng khäúi cuía âäúi troüng :

mât = mmR + = 2,326 (kg)

rât : baïn kênh quay cuía âäúi troüng :

rât = R = 62,5 (mm)
 Pr2 = 2,326  62,5.10-3  183,262 = 4883,09 kg
1.14 SÅ ÂÄÖ TÊNH TOAÏN VAÌ XAÏC ÂËNH PHAÍN LÆÛC GÄÚI ÂÅÎ

SVTH : Vuî vàn Sån Trang20

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Vë trê Zmax xuáút hiãûn taûi  = 370o

Læûc Zmax âæåüc tênh nhæ sau :
Zmax = PZmax - M.R.2 (1 + )
M : khäúi læåüng chuyãøn âäüng tënh tiãún
M = mpis + mtt = 3,3 + 0,77 = 4,07 (kg)
Do âoï : Zo = PZmax - M.R.2 (1 + ) - (C1 + C2)

PZmax taûi 370o : PZ = 5,8

M = 4,07 kg = 4,07.10-5 MN
R = 62,5 (mm) = 0,0625 (m)
 = 0,26
C1 + C2 = 7744 + 4114,07 = 11858,07 kg = 0,119 MN
 Zo = 5,8 - 4,07.10-5  0,0625  183,262  1,26 - 0,119 = 5,574 MN
Vç khuyíu âäúi xæïng nãn :

Z’ = Z” = - Pr1 + Pr2 = - 0,01 + 0,048 = 2,82 MN

Ngoaìi Zmax, khuyíu coìn bë xoàõn båíi caïc khuyíu træåïc noï goïc cäng taïc cuía
âäüng cå laì 180o, thæï tæû laìm viãûc 1-3-4-2. Ta coï thãø xaïc âënh giaï trë læûc T
åí goïc quay  nhæ sau :
o 370 550 10 190
T(Mn/m2) 0,768 -0.095 -0.251 -0.08
Ta láûp baíng xaïc âënh T I-1max
370 550 10 190
1 T=0
-0,095 -0,251 -0,08
0,768
2 -0,095 -0,251 -0,08
T=0
0,768
3 -0,08
T=0
-0,095 -0,251
0,768
4 -0,251 -0,08
T=0
-0,095
0,768
TI-1max 0 -0.35 -0.42 -0.08
Ta tháúy khuyíu thæï 2 coï TI-1max nãn ta tênh toaïn cho khuyíu naìy.
1.15 TÊNH SÆÏC BÃÖN TRUÛC KHUYÍU
- ÆÏng suáút uäún chäút khuyíu

SVTH : Vuî vàn Sån Trang21

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

u =

Z’ = 2,826 = 0,02686 (MN)

l’ = lct2 + lmaï + lch =

=  60 + 27,5   60 = 30 + 27,5 + 30 = 87,5 (mm)

Pr1 = 1011,09 (kg)

Pr2 = 4883,09 (kg)
dch n = 78 (mm)
dch t = 30 (mm)

a=c= = 43,7 9(mm)

 u =

= 51,32

- ÆÏng suáút xoàõn chäút khuyíu

x = = 0,5386

- ÆÏng suáút täøng cäüng :

 = = 51,33

1.16 TÊNH SÆÏC BÃÖN CÄØ TRUÛC

Khi tênh bãön cäø truûc ta tênh cho khuyíu bãn phaíi vç noï chëu læûc låïn hån.
- ÆÏng suáút uäún cäø truûc :

u =

SVTH : Vuî vàn Sån Trang22

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

Z’ = 0,02686 MN

l’ = lct + lm =  0,07 +  0,027 = 0,04873 (m)

dct = 0,083 kg

 u = = 23,367

- ÆÏng suáút xoàõn cäø truûc :

x = = 0,44

- ÆÏng suáút täøng cäüng taïc duûng lãn cäø truûc :

 = = 23,384

1.17 TÊNH BÃÖN MAÏ KHUYÍU

Maï khuyíu chëu uäún vaì chëu neïn trong hai màût phàóng vuäng goïc våïi
nhau : màût phàóng khuyíu cuía tiãút diãûn vaì màût phàóng thàóng goïc våïi màût
phàóng khuyíu.

- ÆÏng suáút neïn maï :

n =

Z’ = 0,265 (MN)

Pr2 = 0,4883 = 0,00464 (MN)

b : chiãöu daìy maï khuyíu, b = 27,5 (mm)

h : chiãöu räüng maï khuyíu, h = 132 (mm)

SVTH : Vuî vàn Sån Trang23

Khoa cå khê Âäö aïn kãút cáúu vaì tênh toaïn ÂCÂT

 n= = 6,13

- ÆÏng suáút uäún trong màût phàóng khuyíu :

u=

 u= = 77,58

- ÆÏng suáút uäún trong màût phàóng vuäng goïc våïi màût phàóng khuyíu :

u = = 64,95

- ÆÏng suáút täøng cäüng :

 = n + = 6,13 + 77,58 + 64,95 = 148

Muûc luûc

SVTH : Vuî vàn Sån Trang24