GRAFT AND CORRUPTION

-Ay isa sa mga isyu na patuloy na nagdudulot ng kaguluhan sa larangan ng politika.

GRAFT

-Ay tumutukoy sa pag-abuso sa kapangyarihan nh indibidwal para sa kanyang sariling kapakanan

-Nasa ilalim ng isang kategorya ng CORRUPTION ang POLITICAL CORRUPTION.

CORRUPTION

-Ay tumutukoy sa isang maling gawi o kasanayang kinasasangkutan ng opisyal ng isang institusyon.

-Ito ay pang aabuso sa hawak na posisyon upang magkaroon ng pakinabang

KORUPSIYON

-Maling paggamit ng kapangyarihang ipinagkatiwala ng taong bayan

-Isang gawaing karumaldumal at hindi katanggap-tanggap sa lipunan

2 URI 0 KLASE NG CORRUPTION

1. ADMINISTRATIVE O PETTY CORRUPTION-hinihingi ng isang politiko o pampublikong pinuno

EXTORTION-panghihingi ay hindi lamang nasa anyong pera
TONG O PROTECTION MONEY-maaaring hinihingi ng isang pinuno o hindi kaya naman ay kusang
ibinibigay ng kliyente
LAGAY(BRIBERY)-nangyayari dahil sa maling systema sa pamahalaan

POLITICAL O GRANT CORRUPTION-tinatawag ding state capture kung saan ang politiko ay naglalaan ng
pondo mula sa pambansang badyet

STATE CAPTURE

-Type of systemic political corruption

CORRUPTION NA NAGAGANAP SA PILIPINAS

TAX EVASION(Hindi pagbabayad ng tamang buwis)

-Lupon ng mga namumuno at mga pribadong mamamayan

GHOST PROJECTS AND PAYROLLS(mga kunwa-kunwaring pampublikong proyekto at payola)

-malimit itong gawin ng mga taong sangkot sa mga proyektong bayan

EVASION OF PUBLIC BIDDING IN THE AWARDING OF CONTRACTS(hindi nagkaroon ng subasta o tasahan

ng halaga para sa kontrata)

-malakihang pagbili ng mga kagamitan at suplay ay kailangang dumaan sa isang subasta(bidding)

BAC(Bids and Awards Committee)

PRACTICE OF PASSING CONTRACTS FROM THE CONTRACTOR TO ANOTHER(pagpapasa o pagbibigay ng
kontrata sa isang kompanya na hindi naman karapat-dapat)

-Nagaganap pagkatapos ng subasta

NEPOTISM AND FAVORITISM

-inilalagay ng nakaupong lider ang isang kaanak na wala namang kasanayan, kaalaman, at kakayahan

MGA SALIK SA PAGPAPATULOY NG KORUPSIYON SA PILIPINAS

1. Ang kulturang Pilipino ay malapit sa isa’t isa (close family ties).

2. Nakagawian na ang pagbibigay ng regalo bilang pasasalamat
3. Ang pagiging transparent(bukas o walang tinatago) ay hindi nangyayari sa mga transaksiyo o
pakikipagusap ng mga namumuno.
4. Hindi naisasagawa ng iba’t ibang ahensiyang nakatalaga ang kanilang tungkulin na magsuri ng
mga pampublikong programang naaayon o nararapat
5. Ang ulat ng ari-arian at pagkakautang(assets ang liabilities) na isinumite ng mga kawani ng
pamahalaan taon-taon ay hindi nagrerepaso kung totoo o hindi ang kita
6. Walang makatarungan at kagalang galang na hustisya sa bansa

KARAPATANG PANTAO-mga batayang Karapatan

2 URI NG KARAPATANG PANATAO

1. KARAPATANG LIKAS-karapatang payak o likas

2. 2 URI AYON SA BATAS
 STATUTORY RIGHTS-itinakda ng batas
 CONSTITUTIONAL RIGHTS-binibigyang proteksiyon ng konstitusyon ng bansa
BILL OF RIGHTS-karapatang pampolitika

KARAPATANG KONSTITUSYONAL AY NAHAHATI SA SUMUSUNOD:

PAMPOLITIKA:

1. Karapatang bumoto at iboto kung politika

2. Karapatang pagkamamamayan

SIBIL:

1. Karapatang magsalita
2. Karapatang pumili ng sariling relihiyon
3. Karapatang pumili ng panirahan at makapaglakbay
4. Karapatan laban sa sapilitang pagkabilanggo
5. Karapatan laban sa paghahalughog o pagsamsam

PANLIPUNAN AT PANGKABUHAYAN:

1. Karapatang mag asawa sa taong gusto

2. Karapatang maghanap-buhay at maprotektahan
3. Karapatang mag mana ng ari-arian
 4. Karapatang magkaroon ng kayamanan at pribadong ari-arian
5. Karapatang magkaroon ng proteksiyon sa paggawa
6. Karapatan sa pananagutan sa mga kontrata
7. Karapatan sa libreng ospital,konsulta sa doctor, at gamot
8. Karapatang mabigyan o makagamit ng libreng pabahay
9. Karapatan sa libreng edukasyon at makapagaral

KARAPATAN NG NASASAKDAL:

1. Karapatang magmatuwid
2. Karapatang ipagtanggol ng abogado
3. Karapatang magkaroon ng libreng abogado
4. Karapatan sa madalian, walang kinikilingan
5. Karapatang mag harap ng testigo
6. Karapatang hindi pagtestigo laban sa sarili
7. Karapatan sa malayang pagdulog sa hukuman
8. Karapatang makapagpiyansa

PANLIPUNAN AT PANGKULTURA:

1. Karapatang manggagawa
2. Karapatang pangkultura
3. Karapatan sa seguridad at proteksiyong panlipunan
4. Karapatan sa proteksiyon at tulong sa pamilya
5. Karapatan sa sapat na pamantayan ng pamumuhay
6. Karapatang pangkalusugan
7. Karapatang pang-edukasyon