maling gawi o kasanayang kinasasangkutan ng opisyal ng isang institusyon.
Ito ay ang pang-aabuso sa hawak
na posisyon upang magkaroon ng ANG GRAFT AT CORRUPTION
Graft ay isang anyo ng political na
korapsiyon kung saan ang opisyal ng pamahalaan ay nagkakamal ng pinansiyal na pakinabang sa hindi tapat o hindi legal na paraan ANYO O URI NG CORRUPTION 1. Embezzlement o Paglustay – Ito ay pagnanakaw ng pera ng isang taong pinagkatiwalaan nito. Karaniwang ito ay ginagawa sa pamamagitan ng paglustay o maling paggamit (misappropriation) ng pondo ng pamahalaa n. Ang pangkaraniwang ipinapataw na parusa sa ganito ay panghabambuhay na ANYO O URI NG CORRUPTION 2. Bribery o Lagay System – Ito ay ang pag-aalok, pagbibigay, pagtanggap, o paghingi ng ano mang bagay na may halaga upang impluwensiyahan ang mga aksiyon ng isang empleyado ng opisyal o Isang halimbawa pamahalaan. nito ay ang red tape . Ang mga fixer na binabayaran upang mapabilis ang proseso ANYO O URI NG CORRUPTION 3. Fraud o Pamemeke – Ito ay tumutukoy sa pandaraya o panlilinlang (deception) sa layuning makalamang o makakuha ng salapi o iba pang benepisyo. Ang ilang halimbawa nito ay ang paggamit ng mga palsipikadong dokumento o paglikha ng scam. ANYO O URI NG CORRUPTION 4. Extortion o Pangingikil – Isang illegal na paggamit ng kapangyarihan. Ito ay tumutukoy sa panghuhuthot, panghihingi, o sapilitang pagkuha ng salapi. Karaniwang ginagamit ang blackmailing o Iba pang uri ng korupsiyon. Maaaring ang mga ito ay kaugnay o nakapaloob sa mga pangunahing uri ng korapsiyon.
1. Tax Evasion o Pagtakas sa pagbabayad
ng kaukulang buwis 2. Ghost Project at Ghost Payroll 3. Evasion of public bidding in the awarding of contracts 4. Passing of contracts 5. Nepotismo at Paboritismo 6. Tong o Protection Money EPEKTO SA PAGTITIWALA AT PARTISIPASYON NG MAMAMAYAN SA MGA PROGRAMA NG PAMAHALAAN 1. Nawawalan ng ganang makipagtulungan ang mga mamamayans a pamahalaan kahit na sila ay may pagnanais na umunlad ang bansa. 2. Nakapag-iisip na makibagay o makiayon na lamang sa maling kalakaran. 3. Lalong tumitindi ang puwang sa pagitan ng mayayaman at mahihirap ANG KAUGNAYAN NITO SA ASPEKTONG PANGKABUHAYAN AT PANLIPUNAN Mga Epekto sa Kabuhayan 1. Lalong tataas ang presyo ng bilihin dahil babawiin ng mga negosyante ang pangingikil na ginagawa ng mga opisyales. 2. Nauubos ang pondo ng bansa. Mananatiling mababa ang pasahod sa mga empleyado at tataas ang buwis. 3. Babagsak ang ekonomiya ng bansa 4. Ang mga negosyante ay mawawalan ng ganang mamuhunan ANG KAUGNAYAN NITO SA ASPEKTONG PANGKABUHAYAN AT PANLIPUNAN Mga Epektong Panlipunan at Pampolitika 1. Unti-unting mauubos ang kaban ng bayan 2. Mawawalan ng kredibilidad ang mga pampublikong institusyon at tanggapan 3. Mawawala ang integridad ng mga opisyal. 4. Kapag ito ay naging tradisyon na, patuloy na magkakaroon ng hindi pagkakapantay-pantay sa lipunan 5. Ito ay maaaring magdulot ng mga rally at pag-aalsa sa mga taong nais kumawala sa ganitong sitwasyon. MGA MUNGKAHING PARAAN O SOLUSYON 1. Matalinong pagpili ng mga ihahalal sa pwesto 2. Pagkakaron ng transparency o regular na pag-uulat ng pamahalaan tungkol sa pondo ng bayan 3. Pagsasabatas ng Freedom of Information Bill 4. Paigtingin ang pagmomonitor ng Statement of Assets, Liabilities and Networth (SALN) na isusumite ng mga opisyal at empleyado ng pamahalaan 5. Patawan ng mabigat na parusa ang mga napatunayang nangurakot 6. Paigtingin ang pagtuturo ng kasamaan ng graft at corruption sa paaralan