EN 1090

EN 1090 ÇELİK VE ALÜMİNYUM YAPI

UYGULAMALARI
EN 1090
EN 1090-1 uyumlaştırılmış bir Avrupa Standardı olup 89/106/EEC
Avrupa Konseyi Yönetmeliği çerçevesinde yapısal bileşenler için
zorunlu CE işaretinin esasını oluşturur. Bu uyumlaştırılmış Avrupa
Standardı; Yapı imalatında çelik ve alüminyum esaslı yapı ve
bileşenlerin tasarımı ve imalatı için uygulanır. Bu amaçla Avrupa
Ekonomik Bölgesi (EEA) içinde yapıların imalatında kullanılan ticari
yapısal metalik bileşenler üzerinde CE işareti bulundurulması
gerekecektir. Avrupa’daki uygulamaya paralel olarak, Türkiye’de de
Temmuz 2012’de yayınlanan 89/106/AT sayılı Kanun
Yönetmeliği’ne göre EN 1090 ihalelerde zorunlu hale
getirilmektedir.
 EN 1090 SERTİFİKASYONU İÇİN GEREKLİLİKLER

EN 1090-2 (EXC 1-EXC 4) Sertifikasyonu için minimum

gereklilikler aşağıdaki gibidir:

• ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi’ ne sahip olmak.

• EN ISO 3834 Kaynaklı İmalat Yeterlilik şartlarını sağlamak.
TS EN 1090-1:2009+A1:2011
Çelik yapı uygulamaları
Bölüm 1: Yapısal bileşenlerin uygunluk değerlendirme gerekleri
TS EN 1090-2:2008+A1:2011
Çelik ve Alüminyum Yapı Uygulamaları
Bölüm 2: Çelik Yapılar İçin Teknik Gerekler DIN 18800 Part 7’den
çevrilmiştir.
TS EN 1090-3:2009
Çelik ve Alüminyum yapı uygulamaları
Bölüm 3: Alüminyum yapılar için teknik gerekler DINV 4113 Part
3’den çevrilmiştir.
Örnek Düzenlemeler
Örnek Düzenlemeler
Eski ve Yeni Sınıflandırma
Terim ve Tanımlar
İmalat Uygulaması (Execution): Bir inşa uygulamasının fiziksel
olarak gerçekleştirilmesi için örneğin; satın alma, imalat, kaynak,
mekanik bağlama, taşıma, inşa etme, yüzey işlemleri ve deneyleri
ve dokümantasyonu ile ilgili tüm faaliyetler.
Uygulama Sınıfı (Execution Class): Bir bütünü oluşturan yapı işinin
her bir bileşeni veya her bir bileşenin detayı için tanımlanan
sınıflandırılmış bir dizi gereklilikler. Örnek: EXC1
Hizmet Kategorisi (Service Category): Bir bileşenin kullanım
koşullarına ilişkin karakteristikler kategorisi. SC 1 Statik Yapı, SC 2
Yorulmaya tabi yapı.
Üretim Kategorisi (Production Category): Bir bileşenin uygulaması
için kullanım metotlarına dair karakteristikler kategorisi. PC 1, S355
altı çelik yapılar ; PC 2, S355 ve üstü çelik yapılar.
Önem Derecesi (Consequence Class): Bir yapının güvenlik
açısından önem sınıfı. CC1 düşük, CC2 standart, CC3 önemli
derecedir.
Uygulama Sınıfları

1-4 arasında dört uygulama sınıfı vardır.

• EXC1 ile EXC4 arasında gösterilir.
• EXC1’den EXC4’e doğru zorunluluk artar.
Hiçbir yürütme sınıfı belirtilmemişse; EXC2 uygulanacaktır.
Yapıların Uygulama Açısından Önem Dereceleri,
EN 1990 EkB, Tablo B.1
Yapıların uygulama açısından hizmet
kategorileri, EN 1090 Ek B, Tablo B.1
Yapıların uygulama açısından üretim kategorileri, EN 1090 Ek B,
Tablo B.2
Uygulama Sınıfı Etmenleri
Uygulama Sınıflarının Belirlenmesi

• İnsan hayatı açısından önemi: Alçak – Orta – Yüksek

• Ekonomik, sosyal ve çevresel önemi: Az – Kayda Değer – Çok Büyük
• SC1:• Yarı durağan yapılar, • Düşük sismik etkinlik bölgeleri,
• • Vinçlerin neden olduğu düşük yorulma (S0 sınıfı)
• SC2:• Yorulma davranışına göre yapılar,
• • Orta veya yüksek sismik etkinlik bölgeleri
Uygulama Sınıflarının Belirlenmesi

• PC-1:• Kaynaksız elemanlar, • S 355’in altında malzemeden kaynaklı

elemanlar
• PC-2:• S 355’in üzeri malzemeden kaynaklı elemanlar, • Şantiyede kaynakla
birleştirilmiş elemanlar, • Sıcak şekil verilerek imal edilmiş veya imalatta
tavlanmış, • Boru / kutu (CHS) kafes kiriş elemanları
• a Ulusal makamlar tarafından istenildiğinde özel yapılarda veya başarısızlığı
fevkalade önemli olan yapılarda EXC4 uygulanmalıdır.

EN 1090-2, Ek B, Tablo B.3

www.giemint.com
www.ktdmuhendislik.com
Kaynak Koordinasyon Personeli
PQR Kaynak Prosedür Kalifikasyonu
PQR Kaynak Prosedür Kalifikasyonu
EN 1090 HİZMETLERİMİZ

• Sertifikasyon süreci boyunca gerekli danışmanlık,

bilgilendirme ve eğitim hizmetlerini vermek
• Sertifikasyon denetimine refakat etmek
• EN 1090 Sertifikasyonu için gerekli tüm kaynak ve kalite
dokümantasyonun hazırlanması
• Gerekli PQR, WPS ve Kaynakçı Sertifikalarının hazırlanması
• Kaynaklı imalatların saha kontrolü ve nezareti