RUHSAL GELİŞİM SORUNLARI

1) Disiplin Sor. 2) Okul Başarısızlığı 3) Okuldan Kaçma 4) Sınav Kaygısı 5) Kardeş Kıskan. 6) Sorumsuzluk 7) Utangaçlık 8) Öfke 9) Yalan Söy. 10) Parmak Emme 11)Tırnak Yeme
1) DİSİPLİN SORUNLARI
Disiplin, hareket sonuç kabulü. Disiplin sorunları, kişi başkalarının hak ve gerek. tehlikeye attığına. Örnekler: Huysuzluk, kaba, kontrolsüz gülme,
sınıfta gürültü, söz almadan konuşma. Çocuğun iç denetimi önemlidir. Nedenleri: Ebeveyn beceri eksik, zayıf özgüven, kuralların anlaşılmaması,
reddedilme korkusu, sınıf yönet. Sorunu, Öğretmen korkusu, takdir eksikliği Öneriler: Benlik saygısı aşılama, kurallar tartışılmalı, olumluyu gör, duygu anlama iletme, tost
tekn., Sosyal model olma, ödül kullan, iyi dav. odak., disiplin tutarlı, kurallar nedenli, etiketleme x, çocuk kendi ilgili karar katılmalı, bazen görmezden gel, davr. yeniden
tanımla, dinle, somut istekler, empati, önleyici çalışmalar, sosyal beceri geliştirme, beceri eğitimi

2) OKUL BAŞARISIZLIĞI Çocuğun gelişim düz. ve yeteneği altında başarı. Motivas. eksik, olumsuz duygu dur., düşük benlik al., zeka seviyesi. Arkadaş, sosyal çevre !
Neden: hazır bulunuşluk, olgunlaşma, çekingen, gelecek planı x, yüksek kaygı, dikkat dağınık, arkadaşla sorun, otoriteyle çatışma, yalan söyleme, tırnak yeme olabilir.
Bunlarla beraberse sorun anne baba olabilir. Ebeveyn meşgul, az ödül, fazla kontrol, mutsuz evlilik, yüksek beklenti, iletişim x, eğitim düzeyi, sosyoekonomik, kardeş,
müfredat zor zaman kısa, başarılı öğrenciyle ilgileniliyor, katı okul, gereksiz ödev. Belirti: Sorumluluk. Yerine x, hiç- az derse katılım, düzensiz çalışma, amaç yok,
vurdumduymaz, dikkatsiz. Öneri: Başarı destek., teşvik, gerçekçi hedef ve çalışma prog., ödev takip, ödül maddi x, kitap, verilen bilgi amacı olmalı, sosyal destek.

3) OKULDAN KAÇMA Geçerli sebep yokken okulu terk, uzun süre git x. Beraberinde; akad. başarısızlık, benlik saygısı düşük, madde kul. vs. olabilir. Neden: Arkadaş edinme
becerisi zayıf, depresyon, başarı düşük, katı kural, baskıcı veya relax aile, zorbalık Belirti: Dis. Sor., saldırganlık, umursamazlık, başarısızlık, akranlardan kolay etkilenme
Öneri: ilgi, okul ziyareti, sevgi, cesaretlendirme, kaçtığında ne yapıyor nereye, kaçmaması için denetim, okulu sevmesi, olumlu dav. Pekiştirme, nedenleri araştırılması,

4) SINAV KAYGISI Bir değerlendirmede düşük perform. gösterme kaygısı. Öğrenilmiş çaresizlik olabilir. Az kaygı iyi sonuç. ‘’duygusallık’’ sınava psikolojik tepki ‘’bilişsel’’
önyargı, özgüvensizlik düşünceleri. Yüksek sınav kay. olanlar kötü sonucu kendilerine yükler; düşük kaygısı olan dış etmenlere. Neden: Baskıcı aile, çevrede kaygılılar,
ulaşılamaz hedef, beklenti, başaramayınca kendine dair olumsuz düşünce, düşük benlik algısı, yanlış ders çalışma Belirti: FİZYOLOJİK  nabız hızlanması, ter, bulantı
PSK  sınav sonucu = benim değerim, evde kalma isteği, alay edilme kork., dikkat eksikl., değerim düşecek kork., sınav önce huzursuz Öneri: Ail başa çıkma model,dinleme,
başarı seni sen yapmaz, olumlu yan. gör, beklentiler gerçekçi, olumsuz düşün. farkındalık, gevşeme, sistematik duyar., nedeni araştırma, sınava odaklan, kendine değil.

5) KARDEŞ KISKANÇLIĞI Sevilen birinin paylaşılamaması. Kıskanan: az seviliyorum Neden: Güvensizlik, ilgi az, mizaç, aile içi dışı tutumları Belirti: Eskisi kadar sevilmeme
korku., ilgiyi çekme dav., altını ıslat, parmak emme vb. regresyon, öfke, kardeşe saldırma Öneri: aileye yeni üye gelecek konuşması, somut şeyler söyle, paylaşmayı öğretme,
sevildiği somut ilet, her çocuğa gerektiği kadar zaman ayrıma, bebek gibi dav.kaygı, aşırı esneklik x, karşılaştırma x, teşvik, sen de bebektin, büyükten yardım istenebilir.

6) SORUMSUZLUK Sorumlulukkişinin uyum sağ., kendi görevlerini yerine get., yaptıklarının başkalarına etkilerini üstlenme, yapması gerekenleri farkında. Yetişkinliğe
hazırlık. Sorumsuzlarınkendine güven az, dav, etkilerini sallamaz, özeleştiri düşük, plansız Öneri: çocukluktan öğret, neden-sonuç ilişkisi kurmak, ev içinde sorumluluk, ne
çok az ne çok çok sorumluluk, emir x, demokratik , takdir . ERGENLİKTE  Ebeveynle çatışma, yetişkinliğe geçiş karmaşa, çok kısıtlanmış ya da çok serbest olabilir, kendi
kimliğini bul, çalışıyor. Öneri: ceza x, düzen lazım, okul başarısızlığı, madde bağ. ile iliş. olabilir. Ergen, dav. sorumluluğunu almalı çünkü benlik saygısı ve özgüvenin
başlangıcısorumluluk. Teşvik, seçme hakkı, somut istekler. 2-4 yaşkendi yemek, diş fırç., yüz el yıkamak 5 yaş saç taramak, eşya. iyi bakmak, oyuncak topla., kıyafet
topl. 6 yaş  tek giyinmek, sofraya yardım, döktüklerini toplama 7 yaşçanta hazır., ödev yapmak, alışveriş yardımı, harçlık kullanmak. 8 yaşkendi uyan, kendi banyo,
düzenli olmak 9 yaşev dışı yakın yer. gitmek, alışveriş, kardeş yardım 10 yaşyatak ört. değiş., kitap almak, arkadaş. evde ağır., kendi prog. takip 11-18 yaşhakkını
savun., başka. hak. saygı, çamaşır, bulaşık, kardeş yardım, tek kalmak, toplu taşıma binmek, ödev sorumluluğu, para birik.

7) UTANGAÇLIK kişi duygu, düş. Dile x, haklarının ihlaline izin. 15 aylık en zirve, 3-6 yaş belirgin. Güven ile ilişkili. Yeni deneyimler stresli old. İçin. Neden: olumsuz benlik,
başarısızlık korku, olumsuz monolog, kısıtlı sosyallik, okul başarısızlığı, korucu ebeveyn. Belirti: Sosyal yetersizlik hissi, kalabalıkta heyecan, stres, övüldüğünde utanma, hata
yapma korkusu, boyun eğme, yalnız kalma isteği. Öneri: yavaş alıştırma, etiket x, özgüven çalışma, teşvik, aile toplantıları, öğretmenduyarlı, saygılı ol, sorumluluk ver,
sevdiği ark. Olsun. Psk. Dan Sosyal beceri geliştirme, yetenek alanları odak., akran yardımı, sohbet etme.

8) ÖFKE bazen benlik saygısının korunması için . Kişi engellenmiş hissederse olabilir. Hem içsel hem kişilerar.dır. Öfkenin bir hedefi vardır. Öfke ve saldırganlık ilişkili olab.
Türleri: yapıcı vs. yapıcı x, sözel vs. davranışsal, durumluk vs. sürekli. Sevdiği kişilere daha çok öfke. Neden: karşılaştırma, okul başarısızlığı, baskıcı aile, ‘’-meli,-malı’’
düşünceleri Belirti: engellenmeye ve haksızlığa az tolerans, tartışma kavga çok, basit şeyleri kişisel algılama. Öneri: sorumluluk ver, duygu ifadesi öğret, dinle psk dan 
anla, nedenlerini bul, ifadeyi öğret, biliş yapılandır, iletişim bec., problem çöz. Bec., mizah, dinlenme, gevşeme tekn.

9) YALAN SÖYLEME karşıdakine yanlış bilgi verme. Tehdit anında savunma. BİL. YAL.bencil sonuç için PATO.YAL.zevk verd. için, çıkar x okul sonrası yalan başlar. Neden:
baskıcı aile, yetersiz ilgi ve sevgi, yetersiz his., beklenti yüksek, küçük düş. ve alay korkusu, benlik saygısı koruma, güçlü his. Öneri: hep sev, takdir et, ceza x, neden?

10) PARMAK EMME 3-4 yaş sonrası da devam ediyorsa  Neden: güvende hissetmek için, psk. Sorun. Kaygı. Öneri: neden?, rahatlama, alterna. Tepki, düzeltici tep.

11) TIRNAK YEME 3-4 yaş son. Neden: ebeveyn eksik ilet., azar ve baskı çok, güvensiz, kaygılı. Öneri: duygu paylaş, dikkat başka yere çevir, neden?, gevşeme.

MADDE KULL. BOZ. Madde Kull. Evr.: 1) Deneysel Kul. 2) Sosyal Kul. 3) Operasyonel Kul. 4) Bağımlı Kul. Madde Bağımlı. Evr.: 1) hazırlık ev 2) ilk kullan. 3) kul. Sürdürme
4)ilerleme 5) bırakma 6) tekrar kul. Düşünme 7) tekrar kul. 8) tekrar başl. Neden: Çaresiz, pesimist, heyecan arama, destek x, ‘’hayır’’ diyememe., başarı düşük, sosyal beceri
düşük. Öneri: dinle, iletişim , beceri eğitimi, korkutma ve öğüt , yoksunluk dönemi önemli, tedavi için cesaret.

DAVRANIM BOZUK. Toplumsal kurallar sürekli çiğnenir. 1) SALDIRGANLIK: Zarar verme eğiliminde olması, agresif davranışlar a) öfkeli: düşmanlık hissinin kışkırttığı eylem
b) araçsal: eylemin dışında hedefe ulaşmak için. Saldırganlar  izole, ilgi sever, sürekli sorun, yetişkinlerle sorun. Neden: Engellenme, enerji boşaltamama, arkadaş
etkisi,başarısızlık, problem çözme ve sosyal bec  çok yasak. Belirti: Disip. Sor. Var, vurma, kırma, ısırma. Öneri: koşulsuz sevgi, prob. Çöz. Beceri, eski dav. Yerine yeni dav,
koyma, okul- aile iş birliği, krize müdahale, beceri eğit., ders dışı akt., tetikleyicileri kaldırma. 2) HIRSIZLIK Neden: sınır bilmeme, yetersizlik hissi, kendini ispatlama çabası
Öneri: Koşulsuz sevgi, kendine ait alan, dikkat başka yöne çekilmeli, önleyici çalışmalar, kendini ifade edebilecek alan olması, etiketleme x, herkese adil kural.

DEPRESYON Belirti: ilgisizlik, yorgunluk, iştahsızlık, kilo değişimi, mutsuzluk, kontrolü dışındaki şeyler için suçlu, çaresiz hissetme, başarı düşüşü. Neden: geleceğe, kendine
karşı olumsuzluk, genetik, yüksek beklentiler Öneri: Sevgi, beceri eğitimi, olumlu geribild., günlük rutin, kısa süreli plan oluş., takdir, sevdiği şeyler yapma, destek.
İNTİHAR Kişi endişeli, mükemmeliyetçi, umutsuz, bağımlı. Amaç ölmek mi başka bir şey mi? Neden: Aile iletişimsiz, ruh sağlığı bozuk. Olabilir (depresyon, şizofreni, madde
bağ.), içe kapanık olma, kimlik bunalımı, sosyal değer karmaşası, kendilik değeri düşük, bağsızlık, reddedilme duyg., hayat anlamsız. Belirti: Ümitsizlik, okuldan evden kaçma,
başarısızlık, ruhsal boz., çaresizlik Öneri: İpuçlarına dikkat, beceri eğitimi, iletişim. Psk. Dan. kriz önleme, okula bağlılık art., sosyal destek, yanlış inanç düzeltme, güven
sağlama, doğru tepkiler, aciliyet tespiti, ‘’int. Hayır’’ kontratı, cesaretlendirme, geleceğe yönelik hedef oluşturma

KAYGI BOZ. 1) SOSYAL KAYGI Sosyal ortamlarda etkileşim veya performans sergileme korkusu. utangaçlıkla benzer ama utang. kaçmaz. Düşük özgüven, depresyon,
kekemelik olab. Neden: Yüksek beklenti (kendi kendisine), aileyle güven ilişkisi x. Belirti: Sosyallikten kaçınma, fizy. sempt. Öneri: Konuş, yeteneklerine odaklan, zorlama x,
fırsat yaratma, grup çalışması, maruz bırak tekn., gevşeme.
2) AYRILMA KAYG. BOZ. Çocuk güven, rahatlık arar. Neden: aşırı koruyucu ebeveyn, kaygılı bağlanma Belirti: arkadaş x, bağımlı, okulda huysuz Öneri: ufak ayrılıklar,
hoşgörü, grup çalışması, değer vermek,
3) OKUL KORKUSU ayrıl. Kork. Alt kategorisi. Çocuk aileye çok bağımlı. Evde mutlu, okulda mutsuz Neden: aileden ayrı, olgunluk yeterli x, okul başarısızlığı, öğrn. Güçlükleri
Belirti: utangaç, kabuslar, sinirli, okula gitmemek için bahane. Öneri: Akran desteği, okul hakk. Bilgi, korkusunu konuşmak, öğretmen yardımı, iş birliği, kararlılık.

ŞİZOFRENİ Pozitif Belirtiler: Sanrı (mantık yok, düşünce, inanç), Varsanı (5 duyu org. İlgili, gerçek x şeyleri görür, duyar), Motor Belirtiler Negatif Belirtiler: İstem kaybı, sığ
duygulanım, konuşma fakirliği, zevk alamama, öz bakım eksik, sosyal geri çekilme. Kriz dönemi  gerçeklik algısı boz. Paranoid Şiz. Katatonik Şiz.  neredeyse hiç hareket
edemiyor Deorganize Şiz.  davranış tutarsız, anlamsız, anlaşılmaz. Ayrışmamış Şiz.  hiçbir belirti tam baskın x Tortu Şiz.  tedaviden sonra kalan, semptomlar belirgin x

*bozulmuş kimlik duygusu: kim olduğu ve dış dünyaya ilişkin duygusunu kaybeder.
*ilgi alanlarında değişiklik: günlük işlere ilginin azalması. Aktivite ve işlevlerin kaybolmasıyla ilişkili oldukları için negatif belirtiler denir.
*duyguların azalması: duygularda genel donuklaşma hissi. Bazen de belirsiz gülme ağlamalar
*bilişsel bozukluk: bellek, problem çözme, planlama ile ilgili sorunlar.
*depresyon belirtileri: şizofrenili insanlarda sık görülür.

Hastalığın gidişi: a) akut devre-hezeyanlar ve halüsinasyonlar var b) durağanlaşma devre- belirtiler yatışır c) durağan devre-belirtiler düşük düzeye iner. Ara ara alevlenir.
*şizofreni belirtilerinin başlaması hastada, ailesinde, arkadaşlarında farklı duygular uyandırır.
Durum hastalığa yönelik yanlış inançlardan alevlenebilir.
*şizofrenili kişilerin çoğu kendileri ve diğerlerine zarar vermezler ancak baskı anında zarar verme eğilimi. Şizofreni yaygın olarak yanlış anlaşılmış bir hastalıktır. Önyargılar
vardır

Şizofreni *bir beyin hastalığıdır. *düşünce süreçlerini etkileyen tedavi edilebilir bir hastalık
*doktorlar tarafından teşhis *düşünüldüğünden daha yaygın * biyolojik temelli

Nasıl yardım edilebilir? *Şizofreninin iniş ve çıkışlarına uyum sağlamak *sakin huzurlu ortam yaratılması *güvenini tekrar kazanması ve bağımsız yaşam sürmesi için
cesaretlendir
*gerçekçi amaçlar belirlemeye yardımcı olun

KRİZE MÜDAHALE Kriz: Zorlayıcı yaşam olaylarını izleyen bir dönem, bir "dönüm noktası". Kontrol edilemeyen, duygusal olarak üstesinden gelinemeyen, acı veren, ani
olaylara bağlı durumlardır. Bireyleri farklı düşünce ve davranışlara yönlendirir. Savunma azalır. Yeni durumlara uyum becerisi herkeste farklıdır. Sonucun nasıl olacağı bireyin
aldığı yardıma bağlı. Kriz müd. iyileştirme ve koruma amaçlar. Kısadır, amaç  sonuca ulaş TRAVMATİK KRİZ: Aniden ort. Çık ADIMLAR: 1) şok: Gerçek uzaklaş. çalışılır. Dış
ok durur ama iç kötü. 2) Tepki: Yüzleşme, savunma mek. 3) İşlem: Travmadan uzaklaşma, ilgiler belirir. 4) Yeniden Uyanma: Benlik sayg. Yükselir. GELİŞİMSEL KRİZ: Yaşama
dair kriz. Emeklilik, ergenlik vb. DÖNEMLERİ: 1) sorun çöz. Alışılmış teknik. Kullan 2) alış. Tek. Başarısız  gerginlik 3) başarısızlık devam, tüm kaynaklar kull., bazı amaçlardan
vazgeçme 4)Gerginlik katlanılmaz, dav. Boz., depre., intihar vb. Krize Müd. Hedefleri: A) Yaşam biç. Yeniden. Yapılan. B)Hastaneye yatış azaltma C) Psişik denge koruma K.M.
Temel İlke: A) Acil Müd. B) Hastayı yüzleştirme C) Destekleme D) Odak güncel sorular E) hastaya göre düzen F) çevreyi dahil et K.M. Yapılandırma: 1) İlişki Kur 2) Kriz sebebi
araştır 3) Olası sonuç değ. İntihar riski: Yaşlı, ergen, yalnız, madde kull. Önlemek önemli

SALDIRGANLIK- HIRSIZLIK İLİŞKİSİ

Sosyal normlara, yasalara ve etik aykırı davranışlarda bulunmaları. Benzerlikleri: antisosyal dav., dürtüsellik, duygu sorunları, öfke yönetimi, düşük empati, madde kullanımı,
travma. Dav. Boz. genetik, biyolojik, çevresel ve psikososyal faktörlerin karmaşık etkileşimi sonucu çıkar. Başa çıkabilmek için bireysel ve toplumsal düzeyde çoklu
müdahaleler gerekebilir.

YANGIN BAŞLATMA
Yangın başlatma davranışı, tehlikeli ve yasa dışı bir eylemdir ve genellikle psikiyatrik veya davranışsal sorunlara işaret edebilir. Yangın başlatma davranışını davranış
bozuklukları bağlamında ele alırken şu faktörleri göz önünde bulundurmak önemlidir: Duygusal Sorunlar ve Stresle Başa Çıkma: Yangın başlatma davranışı, bireyin duygusal
sorunlarla başa çıkma yeteneğinde zorluk yaşamasının bir sonucu olabilir. Stres, öfke, depresyon gibi duygusal zorluklar, bu tür tehlikeli davranışları tetikleyebilir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtü kontrolü ile ilgili sorunları içeren bir bozukluktur. Dikkat eksikliği olan
bireyler, sorumluluklarını kontrol etme konusunda zorlanabilir ve bu durum, yangın başlatma gibi tehlikeli davranışlara yol açabilir.

Öfke Kontrol Bozuklukları: Bireyin öfke yönetiminde zorluk yaşadığı durumlar, yangın başlatma davranışını tetikleyebilir. Özellikle öfke kontrol bozuklukları, bireyin öfke
patlamalarını ve bu patlamaların sonucunda zarar verici davranışları içerebilir.

Kişilik Bozuklukları: Belirli kişilik bozuklukları, özellikle antisosyal kişilik bozukluğu, yangın başlatma davranışı ile ilişkilendirilebilir. Bu bozukluklar, başkalarına zarar verme
eğiliminde artışa neden olabilir.

Madde Kullanımı: Madde kullanımı, bireyin düşünce ve davranışlarını etkileyerek yangın başlatma gibi zarar verici davranışlara yol açabilir.

Yangın başlatma davranışı genellikle bir altta yatan psikiyatrik sorunun bir belirtisi olabilir ve bireyin genel güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturabilir. Bu tür durumlar,
profesyonel bir değerlendirme ve uygun tedaviyi gerektirebilir. Psikiyatristler, klinik psikologlar veya davranış terapistleri, bireyin durumunu değerlendirip uygun tedavi
planını belirleyebilirler. Tedavi genellikle bilişsel davranışçı terapi, ilaç tedavisi ve destekleyici terapileri içerebilir. Aynı zamanda, aile ve çevresel faktörlerin de
değerlendirilmesi önemlidir.

Hayvanlara zarar verme davranışı, davranış bozuklukları çerçevesinde ele alındığında, genellikle bir kişinin sosyal normlara, etik kurallara ve yasalara aykırı şekilde
hayvanlara yönelik şiddet veya zarar verici davranışlar sergilemesini ifade eder. Bu tür davranışlar, bir dizi psikolojik, çevresel ve sosyal faktörden etkilenebilir. İşte
hayvanlara zarar verme davranışının davranış bozuklukları bağlamında ele alınan bazı önemli unsurlar:

1. **Empati Eksikliği:** Empati, başkalarının duygularını anlama ve onlarla birlikte hissetme yeteneğidir. Empati eksikliği, hayvanlara zarar verme davranışının temelinde
olabilir. Birey, hayvanların acı çektiğini veya duygusal durumlarını anlamada zorlanabilir.

2. **Kötü Muamele ve İhmal:** Hayvanlara zarar verme davranışının altında yatan bir faktör, kötü muamele ve ihmal olabilir. Hayvanlara gerektiği gibi bakım yapılmaması,
açlık, susuzluk veya kötü yaşam koşulları, bu tür davranışları teşvik edebilir.

3. **Sosyal Öğrenme:** Bireyin çocukluk döneminde veya yaşamı boyunca gözlemlediği veya tecrübe ettiği hayvanlara zarar veren davranışlar, sosyal öğrenme yoluyla
bireyin kendi davranışlarını etkileyebilir.
4. **İntikam veya Öfke:** Bireyin duygusal sorunları, öfke kontrolü zorlukları veya başka bir nedenle yaşadığı hayal kırıklıkları, hayvanlara zarar verme davranışını
tetikleyebilir. Bu davranış, intikam alma veya öfkeyi dışa vurma şekli olabilir.

5. **İnsan ve Hayvan İlişkilerinde Sorunlar:** Bireyin insanlarla ve hayvanlarla sağlıklı ilişkiler kurma becerilerinde sorunlar, hayvanlara zarar verme davranışını etkileyebilir.
Örneğin, birey sosyal izolasyon içindeyse veya empatik ilişkiler kurma yeteneği zayıfsa, hayvanlara karşı saldırgan davranışlar sergileyebilir.

6. **Zihinsel Sağlık Sorunları:** Bireyin zihinsel sağlık sorunları, özellikle patolojik durumlar veya kişilik bozuklukları, hayvanlara yönelik şiddet içeren davranışlara neden
olabilir.

7. **Toplumsal Normlara İlgisizlik:** Bazı durumlarda, birey, toplumun hayvanlara karşı duyarlılık gösteren normlarına aldırmaz ve bu normları ihlal eden davranışlar
sergileyebilir.

Bu tür davranışlar genellikle ciddi bir sorun olarak değerlendirilir ve toplumda genellikle yasa dışıdır. Hayvanlara zarar verme davranışı, hem hayvan refahı hem de bireyin
kendi zihinsel sağlığı açısından ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu durumda, bireyin profesyonel yardım alması, davranışsal terapi, zihinsel sağlık değerlendirmesi ve gerekirse
yasal sorumluluğun üstlenilmesi gibi çeşitli müdahaleler gerekli olabilir.

Karşı gelme davranışları, genellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde sıkça görülen, otoriteye, kurallara veya başkalarının beklentilerine karşı gelmeyi içeren davranışları
ifade eder. Bu tür davranışlar, davranış bozuklukları açısından değerlendirilebilir ve genellikle bir dizi etkenin etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilir. İşte karşı gelme
davranışlarının davranış bozuklukları bağlamında ele alınan bazı unsurlar:

1. **Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB):** DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtü kontrolü ile ilgili sorunları içeren bir bozukluktur. DEHB'ye sahip
bireyler, kurallara uymada zorluk yaşayabilir, dürtü kontrolü eksikliği nedeniyle karşı gelme davranışları sergileyebilirler.

2. **Oppositional Defiant Disorder (ODD - Karşı Gelme Bozukluğu):** ODD, sık sık otorite figürlerine karşı gelme, kural ihlali, öfke patlamaları ve kavgacılık gibi davranışları
içeren bir bozukluktur. Bu bozukluk, karşı gelme davranışlarının daha sistemli ve uzun süreli bir örüntüsünü tanımlar.

3. **Aile İçi Dinamikler:** Aile içindeki ilişkiler, iletişim eksikliği, disiplin yöntemleri ve ebeveyn tutumları, çocukların karşı gelme davranışlarını etkileyebilir. Örneğin, aile içi
çatışma ortamları, çocukların bu tür davranışları geliştirmesine katkıda bulunabilir.

4. **Duygusal Sorunlar:** Çocuklarda veya gençlerde duygusal sorunlar, öfke yönetimi zorlukları veya düşük özsaygı, karşı gelme davranışlarını tetikleyebilir.

5. **Sosyal Faktörler:** Okul, arkadaş çevresi ve sosyal etkileşimler, bireyin karşı gelme davranışlarını etkileyebilir. Olumsuz sosyal etkileşimler veya zorbalık gibi faktörler,
bu davranışları artırabilir.

6. **Bağlanma Sorunları:** Güvenli bir bağlanma kuramayan veya aile içinde destek eksikliği yaşayan bireyler, dışa karşı gelme davranışları sergileyebilir.

7. **Zihinsel Sağlık Sorunları:** Dikkat eksikliği, depresyon, anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunları, karşı gelme davranışlarına katkıda bulunabilir.

Karşı gelme davranışları, genellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde ortaya çıkar, ancak yetişkinlikte de devam edebilir. Bu davranışlar, sosyal ve akademik işlevselliği
olumsuz yönde etkileyebilir ve ilerleyen dönemlerde daha ciddi davranış sorunlarına dönüşebilir. Profesyonel yardım, aile terapisi, bireysel terapi ve eğitim programları gibi
müdahaleler, bu tür davranış bozukluklarını ele almada etkili olabilir. Ayrıca, ebeveynlerin tutumları, kurallar ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi de önemli bir rol oynar.
Okul başarıszlığı çoğu dav boz için risk fakörü

DİSİPLİN SORUN. Cevap:

Davranış bozuklukları, bireyin sosyal, akademik veya mesleki işlevselliğini olumsuz etkileyen, yaygın olarak kabul görmüş sosyal normlara ve beklentilere aykırı davranışları
içeren bir kategori olarak tanımlanır. Ruh sağlığı, bireyin duygusal, psikolojik ve sosyal iyilik halini ifade eden bir kavramdır. Disiplin sorunları, genellikle bireyin istenmeyen
davranışlar sergilemesi, kurallara uymama, düzensizlik veya sorumlulukları yerine getirmeme gibi durumları ifade eder. Disiplin sorunları okul çağındaki çocuklar için önemli
bir konudur. Bireyin ruh sağlığındaki bozulmalar veya dalgalanmalardan kaynaklanabilmektedir. Bazı dav. Boz. İse disiplin sor. Gibi algılanabilmektedir. Çocuğa ne kadar
anlayışsız davranılırsa çocuk ne kadar etiketlenirse dis. Sor. Çıkma olasılığı o kadar artar. Dis. Sor. Ele alınırken sebebi ve çocuğu nasıl hissettirdiği araştırılmalıdır. Bu dis. Sor.
Aslında bir dav. Boz. Mu? Çocuk duygus. Ol. Nasıl hissediyor? Bu vb. araştırılması ve dav. Boz ve dis. Sor. Bağımsız ele alınmamalıdır. Dis. Sor. Tek sebebi dav. Boz. Da
değildir. Çocuk bazen sadece anlaşıldığını hissetmek veya katı kurallara baş kaldırmak için de yapabilir. Örnek: ilkokula giden, ‘’yerinde duramayan’’, çok soru soran, sürekli
konuşan bir çocuk sınıf öğretmeni taraf. ‘’yaramaz’’, ‘’haylaz’’ ol. Etiketlenmiş olabilir. Oysa belki bu bir dis. Sor. Değildir ve çocuğun DEHB’u olduğu için bu davranışlarına
sınıf ortamının sıkı kuralları yüzünden yansıyordur. Çocuk etiketlenmemeli, empati ve anlayışla yaklaşılmalı ve davrn.’ın sebepleri araştırılmalıdır. Bu örnekte DEHB nörogel.
Boz.tur ve ‘’yaramaz’’ca davranmak çocuğun istemli yaptığı bir şey değildir belki de.