ch1 B21cuctrihamnhieubien BT

Chương 1 Hàm nhiều biến
Bài 2 Cực trị hàm nhiều biến
GV Nguyễn Hữu Hiệp
Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh

Nội dung
1 Cực trị tự do
2 Cực trị có điều kiện
3 Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 2 / 28

Cực trị tự do
Cực trị tự do
Cho f : Rn → Rn có các ĐHR cấp 2 liên tục.
Định lý 1.1
1) Hàm số đạt cực trị tại P ∈ Df thì ∇f (P) = 0
2) Giả sử P là một điểm dừng. Ta xét


dx1 !
dx2  ∂2
 
2 T
d f (P) = dX .H.dX , dX =   , H = f (P)
. . . dxi dxj
n
dxn
Nếu H xác định dương thì P là điểm cực tiểu

Nếu H xác định âm thì P là điểm cực đại
Nếu H không xác định dấu thì P không là cực trị

Cực trị tự do
Cực trị tự do hàm 2 biến
Cực trị hàm 2 biến f (x, y )

1) Tìm điểm dừng ∇f (P) = 0

′′
A = fxx

 ! (
A B ∆1 = A
2) Đặt B = fxy′′ ⇒H= ⇒ .
C = fyy′′

 B C ∆ = ∆2 = AC − B 2
Nếu (
∆ < 0 thì P không là cực trị (điểm yên)
∆ > 0,
Nếu thì P là điểm cực tiểu
A>0
(
∆ > 0,
Nếu thì P là điểm cực đại
A<0

Cực trị tự do
Cực trị tự do tại điểm tới hạn
Trường hợp ∇(P) không tồn tại

Xét dấu ∆f (P) = f (M) − f (P) với M nằm trong lân cận đủ nhỏ của điểm P.
1) Nếu ∆f (P) > 0 thì P là điểm cực đại;
2) Nếu ∆f (P) < 0 thì P là điểm cực tiểu
3) Nếu ∆f (P) đổi dấu khi M thay đổi trong lân cận của P thì P là điểm yên.

Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.1
Tìm cực trị tự do hàm số f (x, y ) = x 4 + y 4 − x 2 − 2xy − y 2
(
fx′ = 4x 3 − 2x − 2y = 0
Giải hệ tìm điểm dừng O(0, 0), P1 (1, 1), P2 (−1, −1).
fy′ = 4y 3 − 2x − 2y = 0
A = fxx′′ = 12x 2 − 2; B = fxy = −2, C = fyy′′ = 12y 2 − 2.

A B C ∆ = AC − B 2 Kết luận
O(0, 0) -2 -2 -2 0 chưa kết luận được
P1 (1, 1) 10 -2 10 96 cực tiểu
P2 (2, 2) 10 -2 10 96 cực tiểu
Tại O(0, 0), xét (x, y ) trong lân cận đủ nhỏ của (0, 0). Ta có
f (x, y ) − f (0, 0) = −(x + y )2 + x 4 + y 4
Nếu x + y ̸= 0 thì f (x, y ) − f (0, 0) < 0 với mọi (x, y ) trong lân cận đủ nhỏ (0, 0)
Nếu x + y = 0 thì f (x, y ) − f (0, 0) = x 4 + y 4 > 0 với mọi (x, y ) trong lân cận đủ nhỏ
(0, 0)
Vậy O(0, 0) là một điểm yên.
Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.2
1 4
Tìm cực trị tự do hàm số f (x, y ) = 4x 2 + 4xy + y 2 − 4x 4 − y
4
(
fx′ = 8x + 4y − 16x 3 = 0
Giải hệ tìm điểm dừng O(0, 0), P1 (1, 2), P2 (−1, −2).
fy′ = 4x + 2y − y 3 = 0
A = fxx′′ = 8 − 48x 2 ; B = fxy = 4, C = fyy′′ = 2 − 3y 2 .

A B C ∆ = AC − B 2 Kết luận
O(0, 0) 8 4 2 0 chưa kết luận được
P1 (1, 2) -40 4 -10 384 cực đại
P2 (−1, −2) -40 4 -10 384 cực đại
( Tại O(0, 0), xét (x, y ) trong lân cận (0, 0). Ta có
1 4
f (x, y ) − f (0, 0) = (2x + y )2 − 4x 4 −
y
4
Nếu x + 2y ̸= 0 thì f (x, y ) − f (0, 0) > 0 với mọi (x, y ) trong lân cận của (0, 0)
1
Nếu x + 2y = 0 thì f (x, y ) − f (0, 0) = −4x 4 − y 4 < 0 với (x, y ) trong lân cận của (0, 0)
4
Vậy O(0, 0) là một điểm yên.
Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.3
Cho f (x, y , z) = x 3 + y 2 + z 2 + 12xy + 2z. Tìm cực trị tự do của f (x, y , z)

fx′ = 3x 2 + 12y = 0


Giải hệ fy′ = 2y + 12x = 0
fz′ = 2z + 2 = 0


suy ra các điểm dừng là P1 (0, 0, −1), P2 (24, −144, −1).
fxx′′ = 6x, fyy′′ = 2, fzz′′ = 2, fxy′′ = 12, fxz′′ = 0, fyz′′ = 0

Suy ra  
6x 12 0
H = 12 2 0
 
0 0 2

Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.3
Cho f (x, y , z) = x 3 + y 2 + z 2 + 12xy + 2z. Tìm cực trị tự do của f (x, y , z)
Tại P1 (0, 0, −1)

  
0 12 0 ∆1 = 0


H(P1 ) = 12 2 0 ⇒ ∆2 = −144 < 0
 
0 0 2

∆3 = −288 < 0

Vì H(P1 ) không xác định dấu nên P1 (0, 0, −1) là điểm dừng nhưng không đạt cực trị.
Tại P2 (24, −144, −1)

  
144 12 0 ∆1 = 144 > 0


H(P2 ) =  12 2 0 ⇒ ∆2 = 144 > 0
 
0 0 2

∆3 = 288 > 0

Vì H(P2 ) xác định dương nên P2 (24, −144, −1) là điểm cực tiểu.
Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.4
y2 z2 2
Tìm cực trị tự do f (x, y , z) = x + + +
4x y z

y2
fx′ = 1 − 2 = 0



4x 2

 
 P1 = 1/2, 1, 1
y z

Giải hệ fy′ = − 2 =0 Suy ra điểm dừng .
 2x y P2 = −1/2, −1, −1
2z 2


fz′ = − 2 =0


 y z
Ma trận Hessian gồm các đạo hàm riêng cấp 2

 
y2 y
− 2 0
 2x 3 2x
 

1 2z 2 2z 
 
H = − y

 2x 2 2x + y 3 − 2 
 y 
 2z 2 4
0 − 2 + 3
y y z

Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.4
y2 z2 2
Tìm cực trị tự do f (x, y , z) = x + + +
4x y z

Tại P1 = 1/2, 1, 1
  
4 0 −2 ∆1 = 4 > 0


H(P1 ) = −2 −2 ⇒ ∆2 = 8 > 0
3
 
0 6 −2

∆3 = 32 > 0


Vì H(P1 ) xác định dương nên P1 = 1/2, 1, 1 là điểm cực tiểu.

Tại P2 = −1/2, −1, −1
  
−4 0 2 ∆1 = −4 < 0


H(P2 ) =  2 −3
2  ⇒ ∆2 = 8 > 0 ⇐⇒ (−1)i ∆i > 0, ∀i = 1, 2, 3.
 
0 −62

∆3 = −32 < 0


Vì H(P1 ) xác định âm nên P1 = 1/2, 1, 1 là điểm cực đại.
Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.5
Tìm cực trị z = z(x, y ) : x 2 + y 2 + z 2 − xz − yz + 2x + 2y + 2z − 2 = 0 (1)
Lấy vi phân (1): (2x − z + 2)dx+ (2y − z + 2)dy + (2z − x − y + 2)dz = 0 (2)
2x − z + 2 = 0


Điểm dừng thỏa dz = 0 ⇐⇒ 2y − z + 2 = 0
x 2 + y 2 + z 2 − xz − yz + 2x + 2y + 2z − 2 = 0


( √ √ √
P1 (−3 + 6, −3 + 6), z = −4 + 2 6
suy ra hai điểm dừng √ √ √ .
P2 (−3 − 6, −3 − 6), z = −4 − 2 6
Lấy vi phân (1)

(2dx − dz)dx + (2dy − dz)dy + (2z − dx − dy )dz + (2z − x − y + 2)d 2 z = 0
Tại các điểm dừng, dz = 0,
2
d 2z = (dx 2 + dy 2 )
2z − x − y + 2

Cực trị tự do
Cực trị tự do
Ví dụ 1.5
Tìm cực trị z = z(x, y ) : x 2 + y 2 + z 2 − xz − yz + 2x + 2y + 2z − 2 = 0 (1) 1.5
√ √ √
Tại P1 (−3 + 6, −3 + 6), z = −4 + 2 6
√
2 6
d z(P1 ) = (dx 2 + dy 2 ) > 0.
6
Vì d 2 z(P1 ) > 0 nên P1 là điểm cực tiểu.
√ √ √
Tại P2 (−3 − 6, −3 − 6), z = −4 − 2 6
√
2 6
d z(P2 ) = − (dx 2 + dy 2 ) < 0.
6
Vì d 2 z(P2 ) < 0 nên P2 là điểm cực đại.

Cực trị có điều kiện
Xét hàm 2 biến z = f (x, y ) với điều kiện φ(x, y ) = 0
Thuật toán nhân tử Lagrange

Xét nhân tử L(x, y ) = f (x, y ) − λφ(x, y )

′
Lx = 0,


Tìm điểm dừng của L(x, y ) L′y = 0

φ = 0

Mỗi điểm dừng P ứng với 1 giá trị λ.

(
d 2 L(P) = L′′xx dx 2 + 2L′′xy dxdy + L′′yy dy 2
Tính vi phân cấp 2
φ′x dx + φ′y dy = 0
d 2 L(P) > 0 thì P là cực tiểu và ngược lại

Một cách khác để xét d 2 L


′
 Lx , = 0


Tìm điểm dừng của L(x, y ) L′y = 0

φ = 0

Tính
0 φ′x φ′y
∆ = (−1). φ′x L′′xx L′′yx
φ′y L′′xy L′′yy
Nếu ∆(P) < 0 thì d 2 L(P) < 0 nên P là điểm cực đại.
Nếu ∆(P) > 0 thì d 2 L(P) > 0 nên P là điểm cực tiểu.

Ví dụ 2.1
x y
Tìm cực trị f (x, y ) = + thỏa điều kiện x 2 + y 2 = 1
3 4
x y
Xét nhân tử Lagrange L(x, y ) = f − λφ = + − λ(x 2 + y 2 − 1)

1  43
′

 L x = − 2λx = 0  4 3 5
3 P1 5 , 5 , λ = 24

 


 
Giải hệ L′y = 1 − 2λy = 0 ⇐⇒
4 −4 −3 −5
P , ,λ =
 
2
 
24
 

x 2 + y 2 = 1
 
 5 5


 L′′xx = −2λ,
0 2x 2y

L′′ = 0,

xy
′′
⇒ ∆ = (−1). 2x −2λ 0 = −8λ(x 2 + y 2 )


 L yy = −2λ, 2y 0 −2λ
φ′ = 2x, φ′ = 2y

x y
∆(P1 ) < 0, ∆(P2 ) > 0

Vậy P1 là cực đại có điều kiện và P2 là cực tiểu có điều kiện.
Ví dụ 2.2
Tìm cực trị f (x, y ) = x 2 + 12xy + 2y 2 thỏa điều kiện 4x 2 + y 2 = 25
Xét nhân tử Lagrange L(x, y ) = f − λφ = x 2 

+ 12xy
+ 2y
2 2 2
− λ(4x + y − 25)
3 17
P1 ,4 ,λ =


4

 2
 
′ 
 L x = 2x + 12y − 8λx = 0 
−3 17

 

P2 , −4 , λ =

 

′
Giải hệ Ly = 12x + 4y − 2λy = 0 ⇐⇒ 2 4
 

 P3 2, −3 , λ = 2

4x 2 + y 2 = 25
 





P3 −2, 3 , λ = 2


′′
Lxx = 2 − 8λ,


L′′ = 12,
 0 8x 2y
xy
′′
⇒ ∆ = (−1). 8x 2 − 8λ 12


 Lyy = 4 − 2λ, 2y 12 4 − 2λ
φ′ = 8x, φ′ = 2y

x y
∆(P1 ) < 0, ∆(P2 ) < 0, ∆(P3 ) > 0, ∆(P4 ) > 0

Vậy P1 , P2 là điểm cực đại có điều kiện và P3 , P4 là cực tiểu có điều kiện.
Ví dụ 2.3
1 1 1
Tìm cực trị hàm f (x, y , z) = x + y + z thỏa + + =1
x y z
1 1 1
Xét nhân tử Lagrange L(x, y ) = f − λφ = x + y + z − λ( + + − 1)
 x y z
λ 
L′x = 1 + 2 = 0

P 3, 3, 3 , λ = −9

1
 


 x 


 

 ′ λ 

Ly = 1 + 2 = 0 P2 −1, 1, 1 , λ = −1

 

y
Giải hệ ⇐⇒
λ

L′z = 1 + 2 = 0 P3 1, −1, 1 , λ = −1

 

 



 z 



1
 1 1 
P3 1, 1, −1 , λ = −1


 + + = 1
x y z

   
0 φ′x φ′y φ′z 0 − x12 − y12 − z12
 ′ ′′ ′′ ′′   −1 −2λ
φ Lxx Lxy Lxz   x 2 0 0 

H =  ′x ′′ ′′ ′′  = 
x3
φy Lyx Lyy Lyz   −1 0 −2λ
0 

y 2 y3
φ′z L′′zx L′′zy L′′zz −1
0 0 −2λ
z2 z3

Ví dụ 2.3
1 1 1
x y z

Tại P1 3, 3, 3 , λ = 9

− 91 − 19
0
  
− 19 − 19 − 19

0


∆3 = (−1)1 −1
 −2 4
 −1 −2 0 =−

0 0 

 9 3 3 9 243
H(P1 ) =  −1 −2 ⇒ −1
0 −2
 9 0 3
0   9 3
−1 −2

0 0 4


9 3 1
∆4 = (−1) det(H) =


243
⇒ (−1)i ∆i > 0, i = 3, 4
Suy ra d 2 L(P1 ) xác định âm. Vậy P1 là điểm cực đại có điều kiện.

Ví dụ 2.3
1 1 1
x y z

Tại P2 −1, 1, 1 , λ = −1
 
0 −1 −1 −1 (
−1

−2 0 0
 ∆3 = (−1)1 det H(1 : 3, 1 : 3) = 0
H(P2 ) =  ⇒
−1 0 2 0 ∆4 = (−1)1 det H(1 : 4, 1 : 4) = −4
−1 0 0 2
Vì ∆4 < 0 và (−1)4 ∆4 < 0 nên H không xác định dấu.

Vậy P2 không là cực trị.
Tương tự P3 , P4 không là cực trị.

Ví dụ 2.4
(
φ1 := x 2 + y 2 + z 2 − 1 = 0
Tìm cực trị f (x, y , z) = xyz thỏa hai điều kiện
φ2 := x + y + z = 0
Xét nhân tử Lagrange

2 2 2
= f − λ1 φ1 − λ2 φ2 = xyz − λ1 (x + y + z − 1) − λ2 (x + y + z)
L(x, y , z)
′


 Lx = yz − 2λ1 x − λ2 = 0

′
Ly = xz − 2λ1 y − λ2 = 0



Giải hệ L′z = xy − 2λ1 z − λ2 = 0 suy ra điểm dừng
x 2 + y 2 + z 2 = 1





x + y + z = 0


1
P1 (1, 1, −2), P2 = (1, −2, 1), P3 = (−2, 1, 1), λ1 = − , λ2 = −1


2
1
P4 (−1, −1, 2), P5 = (−1, 2, −1), P6 = (2, −1, −1), λ1 = , λ2 = −1


2

Ví dụ 2.4
(
φ1 := x 2 + y 2 + z 2 − 1 = 0
Tìm cực trị f (x, y , z) = xyz thỏa hai điều kiện
φ2 := x + y + z = 0
   
0 0 φ′1x φ′1y φ′1z 0 0 2x 2y 2z
 0 0 φ′2x φ′2y φ′2z   0 0 1 1 1 
   
H = φ′1x φ′2x L′′xx L′′xy L′′xz  = 2x 1 −2λ1 z y 
   
 ′
φ1y φ′2y L′′yx L′′yy ′′ 
Lyz  2y 1 z −2λ1 x 
 
φ′1z φ′2z L′′zx L′′zy ′′
Lzz 2z 1 y x −2λ1
1
Tại P1 (1, 1, −2)λ1 = − , λ2 = −1
2
 
0 0 2 2 −4
0 0 1 1 1 
 
H(P1 ) =  2 1 1 −2 1  ⇒ ∆2×2+1=5 = (−1)2 det H > 0
 
2 1 −2 1 1
 
−4 1 1 1 1
Vậy H(P1 ) > 0 do đó P1 là điểm cực tiểu có điều kiện.

Tương tự P2 , P3 là cực tiểu và P4 , P5 , P6 là cực đại có điều kiện
Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
Max và min
Cho f : Rn → R và D ⊂ Rn là một miền đóng và bị chặn (tức hữu hạn và lấy cả biên)
Thuật toán tìm max-min

Tìm điểm dừng (tự do) thuộc D
Tìm điểm dừng trên biên
Tính giá trị của hàm số tại các điểm này và suy ra kết quả.
Bước 2:
Nếu biên trơn, ta dùng nhân tử lagrange để tìm điểm dừng
Nếu biên không trơn, ta chia nhỏ các biên.

Max-min
Ví dụ 3.1
Tìm Max, min của f (x, y ) = x 2 + y 2 − 2x trên miền D = {(x, y ) ∈ R2 |x 2 + y 2 ≤ 4}
2 2 2
( điểm dừng tự do ở phần trong int(D) = {(x, y ) ∈ R |x + y < 4}
a) Tìm
′
fx = 2x − 2 = 0
Giải suy ra điểm dừng P1 (1, 0).
fy′ = 2y = 0
b) Tìm điểm dừng trên biên ∂D : x 2 + y 2 = 4

2 2 2 2
 tử Lagrange L(x, y ) = x + y − 2x − λ(x + y − 4)
Xét nhân
2x − 2 − 2λx = 0


Giải 2y − 2λy = 0 suy ra điểm dừng có điều kiện P2 (2, 0) và P3 (−2, 0).
x 2 + y 2 = 4


f (P1 ) = −1, f (P2 ) = 0, f (P3 ) = 8

Vậy giá trị lớn nhất của f trên miền D là 8 đạt tại P3 (−2, 0)
giá trị nhỏ nhất của f trên miền D là −1 đạt tại P1 (1, 0)

Max-min
Ví dụ 3.2
Tìm Max, min của f (x, y ) = x 2 + y 2 − 12x + 16y trên miền
D = {(x, y ) ∈ R2 |x 2 + y 2 ≤ 25}
o 2 2 2
Tìm điểm( dừng tự do ở phần trong D( = {(x, y ) ∈ R |x + y < 25}.
′
fx = 2x − 12 = 0 x = −6,
Giải hệ ⇐⇒ (loại vì điểm này ko thuộc D o ).
fy′ = 2y + 16 = 0 y =8
2 2 2 2
 dừng trên biên: L(x, y ) = x + y − 12x + 16y − λ(x + y − 25)
Tìm điểm
′
L = 2x − 12 − 2λx = 0
 x

Giải hệ L′y = 2y + 16 − 2λy = 0 suy ra điểm dừng P1 (3, −4), P2 (−3, 4)
x 2 + y 2 = 25


f (P1 ) = −75, f (P2 ) = 125

Vậy giá trị lớn nhất bằng 125 đạt tại P2 và nhỏ nhất bằng −75 đạt tại P1 .

Max-min
Ví dụ 3.3
Tìm Max, min của f (x, y ) = 2x + 4y − 1 trên miền
D = {(x, y ) ∈ R 2 |x ≥ 0, y ≥ 0, x + y ≤ 1}
Tìm điểm dừng ở phần trong

D 0 = {(x,
( y )|x > 0, y > 0, x + y < 1}.
fx′ = 0
Giải hệ vô nghiệm.
fy′ = 0
Tìm điểm dừng trên từng biên

OB : y = 0, x ∈ (0, 1) : f = 2x − 1
⇒ f′ = 2 > 0
OA : x = 0, y ∈ (0, 1) : f = 4y − 1
⇒ f′ = 4 > 0
AB : y = 1 − x, x ∈ (0, 1) : f = 3 − 2x
⇒ f ′ = −2 < 0
f (O) = −1, f (A) = 3, f (B) = 1 Vậy GTLN bằng 3 và GTNN bằng -1.
Max-min
Ví dụ 3.4
Tìm Max,min của f (x, y ) = x 2 + y 2 − xy + x + y trên miền
D = {(x, y ) ∈ R 2 |x ≤ 0, y ≤ 0, x + y + 3 ≥ 0}
Điểm dừng phần trong P1 = (−1, −1)

Điểm dừng trên biên P2 = (0, −1/2), P3 (−1/2, 0), P4 (−3/2, −3/2)
Các đỉnh O(0, 0), A(−3, 0), B(0, −3)
f (P1 ) = −1, f (P2 ) = f (P3 ) = −1/4, f (P4 ) = −3/4, f (O) = 0, f (A) = f (B) = 6
Vậy GTLN là 6 đạt tại A và B; và GTNN là -1 đạt tại P1 .

Kiến thức cần nắm
1) Cực trị tự do
Giải ∇f = 0 để tìm điểm dừng
Xét dấu vi phân cấp 2 để suy ra cực trị
2) Cực trị có điều kiện
( tử L = f − λφ
Xét nhân
L′x = 0, L′y = 0
Giải tìm điểm dừng
φ=0
Xét dấu vi phân cấp 2 duy ra cực trị
3) Max min trên miền đóng và bị chặn D

Tìm điểm dừng tự do và Tìm điểm dừng trên biên
Tính giá trị tại các điểm dừng và kết luận

ch1 B21cuctrihamnhieubien BT

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ch1 B21cuctrihamnhieubien BT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chương 1 Hàm nhiều biến

Bài 2 Cực trị hàm nhiều biến

GV Nguyễn Hữu Hiệp

Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh

2 Cực trị có điều kiện

3 Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 2 / 28

Cho f : Rn → Rn có các ĐHR cấp 2 liên tục.

2) Giả sử P là một điểm dừng. Ta xét

Nếu H xác định dương thì P là điểm cực tiểu

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 3 / 28

Cực trị tự do hàm 2 biến

Cực trị hàm 2 biến f (x, y )

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 4 / 28

Cực trị tự do tại điểm tới hạn

Trường hợp ∇(P) không tồn tại

1) Nếu ∆f (P) > 0 thì P là điểm cực đại;

2) Nếu ∆f (P) < 0 thì P là điểm cực tiểu

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 5 / 28

A = fxx′′ = 12x 2 − 2; B = fxy = −2, C = fyy′′ = 12y 2 − 2.

A = fxx′′ = 8 − 48x 2 ; B = fxy = 4, C = fyy′′ = 2 − 3y 2 .

suy ra các điểm dừng là P1 (0, 0, −1), P2 (24, −144, −1).

fxx′′ = 6x, fyy′′ = 2, fzz′′ = 2, fxy′′ = 12, fxz′′ = 0, fyz′′ = 0

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 8 / 28

Tại P1 (0, 0, −1)

Tại P2 (24, −144, −1)

Ma trận Hessian gồm các đạo hàm riêng cấp 2

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 10 / 28

Lấy vi phân (1)

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 12 / 28

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 13 / 28

Cực trị có điều kiện

Xét hàm 2 biến z = f (x, y ) với điều kiện φ(x, y ) = 0

Thuật toán nhân tử Lagrange

Mỗi điểm dừng P ứng với 1 giá trị λ.

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 14 / 28

Cực trị có điều kiện

Một cách khác để xét d 2 L

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 15 / 28

Cực trị có điều kiện

∆(P1 ) < 0, ∆(P2 ) > 0

Cực trị có điều kiện

Xét nhân tử Lagrange L(x, y ) = f − λφ = x 2 

∆(P1 ) < 0, ∆(P2 ) < 0, ∆(P3 ) > 0, ∆(P4 ) > 0

Cực trị có điều kiện

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 18 / 28

Cực trị có điều kiện

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 19 / 28

Cực trị có điều kiện

Vì ∆4 < 0 và (−1)4 ∆4 < 0 nên H không xác định dấu.

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 20 / 28

Cực trị có điều kiện

Xét nhân tử Lagrange

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 21 / 28

Cực trị có điều kiện

Vậy H(P1 ) > 0 do đó P1 là điểm cực tiểu có điều kiện.

Thuật toán tìm max-min

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 23 / 28

b) Tìm điểm dừng trên biên ∂D : x 2 + y 2 = 4

f (P1 ) = −1, f (P2 ) = 0, f (P3 ) = 8

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 24 / 28

f (P1 ) = −75, f (P2 ) = 125

Thầy Hiệp (ĐHBK) Chương 1 Hàm nhiều biến 25 / 28