25.03.

2024, 18:37 Mądre dziecko - portal o rozwoju i edukacji dzieci

Strona Główna
Ostatnio dodane artykuły
Artykuły
ROZWÓJ PSYCHO-FIZYCZNY » ZMIANY ROZWOJOWE NIEMOWLAKA
Pomnażanie intelektu Obowiązkowe szczepionki
Rozwój emocjonalny upośledzające dzieci
Rozwój psycho-fizyczny Telefon komórkowy groźny
Otaczajacy swiat dla dziecka
Czytanie
Zmiany rozwojowe niemowląt
Z dzieckiem w bezpieczną
Nauka języków obcych
podróż
Wychowanie Co każdy rodzic wiedzieć powinien.
Przedszkole i szkoła Wygrana wojna o dziecięce
Komputer i dziecko Wiek niemowlęcy, przypadający na pierwszy rok rozwoju dziecka, jest dla niego okresem serduszka

Telewizja i dziecko
przełomowym. Głównym zadaniem stojącym przed dzieckiem jest przystosowanie się do życia w Jak uodparniać i hartować
nowym środowisku. W pierwszym miesiącu życia (stadium noworodka) dziecko przyzwyczaja się do dziecko?
Muzyka a rozwój
innego niż w okresie prenatalnym sposobu oddychania, nabywa umiejętności przyjmowania pokarmu w
Nie zawsze jesteśmy tego Właściwa dieta a umysł
świadomi
nowej formie i wydalania zbędnych produktów, a także przystosowuje się do zmiennej temperatury.
dziecka
Wpływ masmediów na
dziecko Alternatywne sposoby
Relacje między kobietą a Pomimo szybkiego rozwoju ustroju, zakres ruchowy noworodka jest jeszcze ograniczony. Dziecko żywienia dzieci na
mężczyzną rzutujące na przyjmuje charakterystyczną dla siebie postawę leżącą asymetryczną. Gdy leży na plecach obraca przykładzie diety
dziecko głowę w jedną ze stron, przy asymetrycznym ułożeniu kończyn (wyprostowana kończyna po stronie w wegetariańskiej
którą skierowana jest głowa; zgięta po stronie przeciwnej). Wiejskie mleko może
chronić dzieci przed astmą
Już od pierwszych dni nasze dziecko reaguje na bodźce pochodzące ze świata. Reakcje, występujące jako i katarem siennym
zespół odruchów, należą do dwóch grup: pierwszą stanowią odruchy występujące u noworodków i Karmiąc dzieci matki
ludzi dorosłych, druga grupa obejmuje odruchy typowe tylko dla noworodków lub/i zmniejszają ryzyko
niemowląt. Podział ten bywa czasem istotną wskazówką prawidłowego rozwoju dziecka. Reakcje wystąpienia u siebie ataku
odruchowe typowe wyłącznie dla noworodków lub/i niemowląt mogą być, jeśli występują w późniejszym serca
okresie, wskaźnikiem patologii.
Pokaż jak mnie kochasz, a
ja Ci zaufam
Przykłady odruchów należących do obu grup:
Email:
Hasło: odruchy typowe tylko dla noworodków lub/i niemowląt
Najczęściej czytane artykuły
Zaloguj 1. odruch Babińskiego – przy drażnieniu spodniej strony stopy dziecka następuje podniesienie
dużego palca; utrzymanie się tego odruchu w drugim półroczu wskazuje na nieprawidłowe Uwodzicielska Barbie
Zarejestruj sie! funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego
Zmiany rozwojowe
Zapomniałeś hasła? niemowlaka
2. odruch toniczno – szyjny – związany z charakterystyczną asymetryczną postawą noworodka;
przy odwróceniu głowy następuje prostowanie kończyny po stronie skierowania głowy i kurczenie Zabawy fundamentalne -
ręki po stronie przeciwległej znakomity program
edukacyjny dla dzieci w
wieku 0-6 lat
3. odruch Moro – podniesienie rąk i przyciągnięcie ich do ciała w geście obejmowania
Pomigaj mi, mamo! Język
migowy u niemowląt
4. odruch chwytny – zdolność silnego zaciśnięcia dłoni na danym przedmiocie i trzymanie go
fenomenalnie działa na
rozwój mowy i rozwój
5. odruch marszu automatycznego – rytmiczne ruchy przypominające chodzenie przy zetknięciu intelektualny
stóp z podłożem
Inteligencja emocjonalna –
jak to działa i co to takiego?
odruchy występujące u noworodka i człowieka dorosłego Skutki picia w ciąży bywają
dramatyczne…
1. odruch źrenicowy – zwężanie się źrenicy pod wpływem światła
Telefon komórkowy groźny
2. odruch mrugania – próba dotknięcia rogówki oka wiąże się z zamknięciem powieki dla dziecka

Skarbonki w krótkich
3. odruch ssania - pojawia się przy drażnieniu ust (bodziec dotykowy), ułożeniu w pozycji
majteczkach
przygotowującej do karmienia (bodziec kinestetyczny), a następnie na widok piersi matki (bodziec
wzrokowy) Odkrycie metody
4. odruch połykania Wygotskiego
5. odruch wydalania Dlaczego muzyka jest
ważna w okresie
prenatalnym oraz
niemowlęcym?
Aktywność noworodka wyznaczona jest przez naprzemienne okresy snu i czuwania. W pierwszym
miesiącu życia 8 – 9 godzin na dobę przypada na głęboki sen. Podobną ilość czasu zajmuje sen lekki.
Bierne czuwanie, kiedy uwaga dziecka skoncentrowana jest na bodźcach płynących z zewnątrz, obejmuje
zaledwie 2 – 3 godziny na dobę.

Zmiany fizjologiczne niemowlęcia; rozwój postawy, poruszania się, chwytu i manipulacji

W pierwszym roku życia dziecko bardzo intensywnie rozwija się. Warto jednak zaznaczyć, że do 6
miesiąca funkcjonowanie ustroju noworodka i jego wskaźniki biochemiczne przypominają jeszcze okres
płodowy. Dlatego etap ten nazywa się „fazą bierności”. Po tzw. „fizjologicznych narodzinach”,
przypadających między 5 a 7 miesiącem, następuje „faza ekspansji”. Niemowlę rozwija zdolności
panowania nad własnym ciałem. Dzięki fizjologicznemu i biochemicznemu doskonaleniu procesów
organizmu, kształtuje się stan równowagi ustroju zwany homeostazą.

www.madredziecko.com/articles/show/1/6/67/ 1/3
25.03.2024, 18:37 Mądre dziecko - portal o rozwoju i edukacji dzieci
Zmianom fizjologicznym towarzyszy rozwój pionowej postawy ciała. Już około 3 – 4 miesiąca życia
dziecko posiada umiejętność podnoszenia i utrzymywania główki. W 8 miesiącu niemowlę potrafi
samodzielnie siedzieć (jeśli wcześniej zostało posadzone, utrzymuje się w tej pozycji w 5 – 6 miesiącu).
Poprzedza to raczkowanie (początek przypada na około 10 – 11 miesiąc) i chodzenie (12 – 13 miesiąc).
Reasumując można stwierdzić, że w końcu pierwszego roku życia (9 – 12 miesiąc) następuje pełna
pionizacja ciała.

Rozwój ruchowy, zwłaszcza w początkowych fazach staje się miarą dojrzewania układu nerwowego.
Zależności te pomiędzy nabywaniem przez dziecko nowych umiejętności a rozwojem ośrodkowego
układu nerwowego dobrze oddaje termin rozwój psychoruchowy. Warto też zaznaczyć, że zmiany w
zakresie motoryki następują zgodnie z prawami rozwojowymi:

1. cefalokaudalnym – najpierw rozwija się obszar głowy (możliwe są ruchy gałek ocznych,
dowolne ruchy głowy), później tułowia (ruchy rąk, tułowia), a następnie kończyn dolnych
(chodzenie)

2. proksymodystalnym – zmiany następują w kierunku od osi podłużnej ciała na boki, szybciej

rozwijają się mięśnie usytuowane w pobliżu kręgosłupa, później mięśnie kończyn górnych

3. łokciowo – promieniowym – palce dłoni nabierają sprawności od małego palca piątego do

kciuka.

Ważnym elementem rozwoju motoryki są zmiany w zakresie umiejętności dowolnego chwytania i

manipulacji. Są one scharakteryzowane w tabeli poniżej.

rodzaj chwytu charakterystyka wiek

chwyt prosty dziecko chwyta przedmiot całą dłonią od góry, wyciąga ku niemu obie 4–5
ręce, potrafi poruszać stawem barkowym miesiąc
chwyt dłoniowo niemowlę sięga po przedmiot całą dłonią z wyłączeniem kciuka, 5–6
- łokciowy wykorzystuje jedną rękę, potrafi poruszać stawem łokciowym miesiąc
chwyt przy chwycie kciuk jest przywiedziony do pozostałych palców, zaznacza się 6 – 8
nożycowy przewaga jednej ręki, następuje pochylenie ciała w kierunku celu miesiąc
chwyt przeciwstawne ustawienie palca wskazującego i kciuka, wykorzystywanie 6–9
pęsetkowy opuszków palców, umiejętność jednoczesnego chwytania kilku miesiąc
przedmiotów z wykorzystaniem obu rąk, uruchomienie stawu nadgarstka,
zbliżanie się w kierunku przedmiotu

Kolejnym aspektem rozwoju manipulacji jest koordynacja wzrokowo – ruchowa. Sięganie po

przedmiot występuje od 4 miesiąca życia. Od tej chwili niemowlę uczy się też przekładania przedmiotów
z jednej do drugiej ręki. Potrafi trzymać kilka przedmiotów jednocześnie. Wszystko odbywa się pod
kontrolą wzroku.

Kilka słów o rozwoju poznawczym

Zmysłem intensywnie rozwijającym się w okresie wczesnego dzieciństwa jest wzrok. Już u noworodka
zauważyć można reakcje na światło – przy ostrym świetle zamyka oczy, otwiera je w ciemności.
Początkowo niemowlę dostrzega wyłączenie blisko usytuowane obiekty. Jest w stanie zobaczyć twarz
karmiącej i pielęgnującej go opiekunki. Kiedy dziecko osiąga wiek 12 miesięcy, jego ostrość widzenia jest
taka jak u osoby dorosłej. Dużo wcześniej, bo już po 3 miesiącach, rozróżnia cztery podstawowe barwy
(żółty, czerwony, zielony, niebieski).

Rozwojowi zmysłów towarzyszą czynności eksploracyjne. W przypadku pojawienia się nowych,

ciekawych bodźców, dziecko zwraca w ich kierunku swoje zmysły, zbliża się do nich i jeśli jest to możliwe,
rozpoczyna manipulację. Działania te pozwalają na zdobywanie nowych informacji o świecie i
doświadczeń.

Jak to powiedzieć?

Nauka świata dźwięków rozpoczyna się w okresie prenatalnym. Po narodzinach dziecko uwrażliwia się na
głosy ludzi, „(...) trzydniowe niemowlęta odróżniają głos swojej matki od głosów innych matek, co
jest związane z kontaktowaniem się dziecka z pewnymi charakterystykami głosu matki przed
narodzeniem” (Kielar-Turska, Białecka-Pikul, 2000, s.61).

Początkowe formy porozumiewania się niemowlęcia z otoczeniem mają charakter niewerbalny. Dziecko
wykorzystuje różne środki komunikacji – płacz, ruchy ciała, spojrzenie, mimikę, wokalizację i gesty.
Pomiędzy 9 a 13 miesiącem życia zauważyć można gesty wskazujące, wyrażające prośbę o przedmiot,
podawanie go lub wskazanie. Powyżej 14 miesiąca życia informacje mogą być przekazywane za pomocą
„trwałego układu ruchów ciała, rąk, mimiki” (Kielar-Turska, Białecka-Pikul, 2000, s.62). Nazywane są one
gestami reprezentującymi. Prewerbalne sposoby komunikacji są istotne dla późniejszego rozwoju
języka. Za pomocą porozumiewania się gestami, dziecko nadaje przedmiotom różne etykiety, poprzedza
to etykietowanie przy użyciu słów.

Równolegle z wykorzystaniem niewerbalnych środków komunikacji, niemowlę wytwarza dźwięki

przypominające dźwięki mowy. Stopniowo (od 8 tygodnia) dziecko wydaje odgłosy w czasie interakcji
(tzw. gruchanie w stanie zadowolenia). Krzyk dziecka nie jest już jednolity, przeciwnie – różnicuje się
zależnie od sytuacji. Około 4 miesiąca rozpoczyna się okres zabaw wokalnych, niemowlę wypowiada
proste sylaby. Typowe gaworzenie rozpoczyna się od 25 tygodnia życia. Dziecko zestawia ze sobą
spółgłoski i samogłoski, które wielokrotnie powtarza. Repertuar dźwiękowy poszerza się wraz z
rozwojem. Chociaż pierwsze wypowiedzi mogą być jeszcze niezrozumiałe, to już różnią się między sobą
intonacją, w zależności od pełnionych przez nie funkcji.

Te wczesne komunikacyjne relacje opierające się na środkach niewerbalnych i werbalnych (od strony
matki) nazwane zostały konwersacjopodobnymi kontaktami. Dzięki nim dziecko uczy się intonacji i
otrzymuje zasób językowy niezbędny do przyswajania języka.

www.madredziecko.com/articles/show/1/6/67/ 2/3
25.03.2024, 18:37 Mądre dziecko - portal o rozwoju i edukacji dzieci
Rozwój emocjonalny i społeczny

Więź pomiędzy matką i dzieckiem, kształtująca się od narodzin jest niezbędnym warunkiem rozwoju.
Wyraźne przejawy przywiązania widoczne są już w drugim półroczu życia.

Ainsworth, słynna badaczka więzi pomiędzy dzieckiem i pierwszym opiekunem, wyróżniła trzy możliwe
typy przywiązania:

1. przywiązanie unikające (lękowe) – dzieci zaliczone przez Ainsworth do tej grupy w sytuacji
rozstania z matką nie ujawniały emocji negatywnych, jednak po jej powrocie przejawiały
tendencje unikające

2. przywiązanie bezpieczne (ufne) – dzieci cechowały się negatywnymi emocjami w sytuacji

opuszczenia przez matkę, przy jej powrocie reagowały entuzjastycznie

3. przywiązanie ambiwalentne – w tej grupie zaobserwowano silne negatywne emocje w trakcie

rozstania z matką i agresywne reakcje towarzyszące jej powrotowi.

Prawidłowe przywiązanie cechowało tylko dzieci z drugiej grupy. Kształtowanie bezpiecznej więzi między
pierwszym opiekunem (którym najczęściej jest matka) i niemowlęciem wpływa na rozwój kompetencji
poznawczych i społecznych. Gdy dziecko znajduje się w nowej sytuacji i czuje się w niej bezpiecznie,
zachęty matki do podjęcia aktywności ułatwiają zachowania eksploracyjne nieznanego wcześniej
otoczenia.

Prawa rządzące rozwojem naszych dzieci mogą być dla nas wskazówkami dobrego ich wychowania.

Aspekty dobrego wychowania – porady

mów do swojego dziecka, Twój głos koi i uspokaja, jest materiałem niezbędnym dla późniejszego
rozwoju kompetencji językowej,

kiedy dziecko wydaje dźwięki, odpowiadaj mu powtarzając i dodając nowe słowa, zachęcaj go do
zabaw wokalnych,

czytaj i śpiewaj dziecku, to pomaga mu rozpoznawać dźwięki, rozumieć i rozwijać język,

żeby wzbudzić w dziecku pozytywne emocje i zainteresowanie muzyką możesz odtwarzać dziecku
odpowiednie utwory muzyczne,

poświęcaj dziecku wiele uwagi; otocz go troską i przytulaj, pamiętaj, że bezpieczne przywiązanie
między Tobą i dzieckiem wpłynie korzystnie na jego rozwój emocjonalny, społeczny i poznawczy,

najlepszym czasem zabawy jest moment, gdy dziecko jest wypoczęte, zrelaksowane i czujne;
warto być uważnym na oznaki zmęczenia i grymasów - to czas na przerwę,

wychowanie może być ciężką pracą, dlatego dbaj także o Twój komfort fizyczny, psychiczny i
emocjonalny.

Opracowanie: Agata Żesławska

Na podstawie:

1.Kielar-Turska M., Białecka-Pikul M. (2004). Wczesne dzieciństwo. W: Harwas-Napierała B., Trempała J.

(red.), Psychologa rozwoju człowieka (s. 47-66). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

2.Strona internetowa: www.cdc.gov/ncbddd/child

(portal organizacji, której celem jest promocja zdrowia i jakości życia na drodze prewencji i kontroli
chorób i niepełnosprawności)

Copyright © 2006-2009. All rights reserverd! Get Firefox

www.madredziecko.com/articles/show/1/6/67/ 3/3