पाठ :०३

सञ्चार
व को आधार
सञ्चार प रचय
के हो त स ञ्चा र . . . . ?

L.A.AIlen ले सञ्चारलाई
अ को म तष्कसंग समझदारी
कायम गनका ला ग ले गने
सबै कायको योग हो भनेका छन्

ई प ह वच सूचना
आदान दान गरने र अथ
सूचना, जानकारी, वचार र
बुझूने यालाई सञ्चार भावनाह पठाउने, ाप्त गने
भ नन्छ। एक प ले अक तथा बुझुने कायलाई सञ्चार
प लाई कु नै जानकारी भ नन्छ।
पठाउने या नै हो।
हामीले बुजे अनुसार एकले
अकाको इ ा, चाहना र
भाव बुझनु नै सञ्चार हो।
के यो बना माध्यमको
स व छ..?
उ र हो छै न , स ञ्चा र ब ना
मा ध्य म को स व नै छै न ।
त्य भेटघाट, टे लफोन, मोबाइल
फोन, रे डयो, टे ल भजन, चठ प ,
प प का, इन्टरनेट, फ्याक्स,
भ डयो आ द चलनमा रहेका मुख्य
सञ्चार माध्यम न्।
सञ्चार सम्ब ापना गनका ला ग
सात अधारभूत तत्वहरको
आवश्यकता पदछ।
 अ धा र भू त त त्व ह र
सूचनाको त या जनाउनु ०७ ०१ ई वा ईभन्दा बढ प वा ह न

सूचनालाई सही पमा बुझनु ०६ चरणह ०२ सञ्चारको माध्यम

ाप्त सूचना स्वीकार गनुु ०५ ०३ ापक (सूचना पाउने)

०४ ेषक (सूचना पठाउने)
मौ ख क , ल ख त र सा इ् के त क ग री मु ख्य ती न
व ध बा ट ई वा ई भ न्दा ब ढ़ प ह व च

स ञ्चा र ा प ना न्छ ।
मौ खक सञ्चार
ले कनै भाषा योग गरी बोलेर सूचना वा सन्दे श
आदान दान गदछ भने त्यसलाई मौ खक सञ्चार
भ नन्छ । मौ खक सञ्चार त्य भेट घाट र सञ्चारका
साधन योग गरी दई क समले गन स कन्छ।

ल खत सञ्चार
ई प ह वच ल खत पमा सन्दे श, सुचना वा
जानकारी आदान दान ग रन्छ भने त्यसलाई ल खत
सञ्चार भ नन्छ। चठ प , आकाशवाणी, तवेदन,
ऐन कानन, नी त नयम , बले टन, प प का, प्स्तक
आ द स्व पमा ल खत सन्दे शको सञ्चार ग रन्छ।
साड् के तक सञ्चार
कने भाषा वा शब्द योग नगरी संड़के तका आधारमा
सन्दे श आदान दान ग रन्छ भने त्यसलाई साइ्के तक
सञ्चार भ नन्छ । यसअन्तगत चन्ह, सड् केत, इसारा,
शारी रक हाउभाउ, अनुहारको अ भ आद
पदछन् ।
हरेक कु रामा बाधा त न्छ नै, के यसमा प न छन्।
 सञ्चारका अवरोध

सञ्चार णालीमा व भ त वह ् ले वाधा उत्प गन

सक् छन् । ती त वहसू
् लाई सञ्चारका अवरोधक
भ नन्द । गत वा सामू हक पमा ग रने सञ्चार खला
तथा दोहोरो हनुप् दछ । कनैवाधा अवरोध उत्प न् दै न
। तर क हलेकाह सञ्चार यामा व भ अवरोधह
आइपछन् ।
सामा जक स ालसँग
अप र चत त हामी कोही
प न छै न होला। म
तपा लाई सोध्छु , के हो
सामा जक स ाल ?
 सामा जक म डया मूलतया अनलाइन
प्लेटफम हो जसले मा नसह लाई जोड् दछ र
तनीह लाई जानकारी,
वचार, र साम ी साझा गन अनुम त दन्छ।
यसलाई ड जटल ेसको पमा सोच्नुहोस्
जहाँ तपा साथीह , प रवारसँग जडान गन
सक्नु न्छ।
के यसको सही उपयोग
गदछौ हामी...?
छै न भने कसरी थाहा
पाउने त...?
 आफू लाई सोधुम

के मैले गदा कसैलाई हा न त

भाको छै न..?

के मैले गदा कसैको बेइ ती त

भाको छै न..?

के मैले गदा कु नै सामा जक नयम त

भंग भाको छै न..?

यस्तो के ही छ भने सुधारी हालुम।

 सामा जक स ाको सही
उपयोग के हो त त्यसो भए..?